Pas toe of leg uit regel voor institutionele beleggers Rients Abma Directeur Eumedion 22 november 2006
Agenda Achtergrond verantwoordelijkheden institutionele beleggers Code Tabaksblat Wettelijke verankering Praktische invulling wettelijke voorschriften Overzicht van codes en stemgedragrichtlijnen
Achtergronden Bevoegdheden AVA uitgebreid Verbetering checks and balances binnen beurs-nv’s Nieuwe rechten leiden tot nieuwe plichten Bijzonder beroep op institutionele beleggers Institutionele beleggers houden ca. 80% van de aandelen van Nederlandse beurs-nv’s Institutionele beleggers beheren het geld van anderen
Code Tabaksblat (1) Principe IV.1 “Institutionele beleggers handelen primair in het belang van hun achterliggende begunstigden of beleggers en hebben een verantwoordelijkheid tegenover hun achterliggende begunstigden of beleggers en de vennootschappen waarin zij beleggen om op zorgvuldige en transparante wijze te beoordelen of zij gebruik willen maken van hun rechten als aandeelhouder van beursgenoteerde vennootschappen”
Code Tabaksblat (2) Principe IV.1 “Institutionele beleggers zijn bereid om een dialoog met de vennootschap aan te gaan, wanneer zij de uitleg van de vennootschap t.a.v. een afwijking van een best practice bepaling uit deze code niet aanvaarden. Uitgangspunt daarbij is de erkenning dat corporate governance een kwestie van maatwerk is en dat afwijkingen van individuele bepalingen door een vennootschap zeer wel gerechtvaardigd kunnen zijn”
Code Tabaksblat (3) Best practice bepaling IV.4.1 “Institutionele beleggers (pensioenfondsen, verzekeraars, beleggingsinstellingen, vermogensbeheerders) publiceren jaarlijks in ieder geval op hun website hun beleid t.a.v. het uitoefenen van het stemrecht op aandelen die zij houden in beursgenoteerde vennootschappen”
Code Tabaksblat (4) Best practice bepaling IV.4.2 “Institutionele beleggers doen jaarlijks op hun website en/of in hun jaarverslag verslag van de uitvoering van hun beleid t.a.v. het uitoefenen van het stemrecht in het betreffende boekjaar”
Code Tabaksblat (5) Best practice bepaling IV.4.3 “Institutionele beleggers brengen ten minste eenmaal per kwartaal op hun website verslag uit of en hoe zij als aandeelhouders hebben gestemd op de algemene vergaderingen van aandeelhouders”
Code Tabaksblat (6) Aanbeveling 12 aan de wetgever “Ter facilitering van best practice bepalingen IV.4.1, IV.4.2 en IV.4.3 beveelt de commissie de wetgever aan om deze bepalingen wettelijk te verankeren”
Kabinetsreactie op Code Tabaksblat Wettelijke verankering Code Tabaksblat (“pas toe of leg uit”-regel) Aanbeveling 12 van de Commissie Tabaksblat aan wetgever wordt overgenomen Kabinet onderstreept fiduciaire verantwoordelijkheid institutionele beleggers Geen stemplicht institutionele beleggers Europese Commissie wil Europese richtlijnen aanpassen om verantwoordelijkheid institutionele beleggers te verankeren
De wettelijke verankering Pas op 25 september 2006 wetsvoorstel bij Tweede Kamer ingediend Vertraging veroorzaakt door onduidelijkheid lijn van Europese Commissie Cie Frijns in december 2005: naleving codebepalingen institutionele beleggers blijft achter Informatie niet inzichtelijk en gebruiksvriendelijkheid laat te wensen over Eerste Kamer stemt op 7 november 2006 in met het wetsvoorstel Inwerkingtreding per 1 januari 2007
Doelstelling wettelijke verankering “Het vergroten van de transparantie, in het bijzonder t.o.v. de achterliggende begunstigden, omtent het door institutionele beleggers gevoerde beleid t.a.v. de uitoefening van het stemrecht op aandelen” Engere doelstelling dan Commissie Tabaksblat in principe IV.1 Onduidelijkheid of afwijking van IV.1 op dit punt dan ook moet worden gemotiveerd
Voor wie? (1) Institutionele belegger Beleggingsinstelling Levensverzekeraar Pensioenfonds Met zetel in Nederland Belegd vermogen waartoe (certificaten van) aandelen behoren die zijn toegelaten tot de handel op een markt in financiële instrumenten
Voor wie? (2) Beperkter toepassingsbereik dan Commissie Tabaksblat Wettelijke verplichting geldt niet voor buitenlandse institutionele beleggers Ongelijk Europees speelveld Sluit aan bij doelstelling wettelijke verplichting Stembeleid dient te zien op alle aandelen, ongeacht de “nationaliteit” van de aandelen Vrijstelling voor bepaalde beleggingsinstellingen
Pas toe of leg uit regel Wettelijke regeling wijkt af van aanbeveling Commissie Tabaksblat Principes en best practice bepalingen die gericht zijn tot de institutionele belegger Motiveringsplicht wanneer principes of best practice bepalingen niet geheel worden nageleefd of men niet voornemens is deze na te leven Geen handvatten motivering afwijkingen Wetgever geeft in toelichting wel aantal voorbeelden van gemotiveerd afwijken
Wijze van openbaarmaking Jaarverslag Website, of Aan het adres van iedere deelnemer of cliënt die daarmee vooraf uitdrukkelijk heeft ingestemd
Sancties Geen toezicht door AFM Handhaving door achterliggende begunstigden Ultimum remedium: onrechtmatige daadsvordering Disciplinerende werking (vooral) ook door peer pressure, rapportages Commissie Frijns en media-aandacht
Datum inwerkingtreding Wettelijke verplichtingen voor het eerst toepasselijk op boekjaren van institutionele beleggers die op of na 1 januari 2007 aanvangen
Eumedion Handleiding (1) Invulling best practice bepaling IV.4.1 Doelstelling stembeleid Eventuele restricties stembeleid Welke code of stemgedragrichtlijnen worden gehanteerd? Tegenstrijdige belangen binnen concern Mogelijke veranderingen in stembeleid
Codes en stemgedragrichtlijnen International Corporate Governance Network: standaarden vanuit oogpunt van institutionele beleggers OESO: minimumstandaarden OESO-landen Institutional Shareholder Sevices Glass Lewis Nationale codes Code Tabaksblat Eumedion-richtlijnen (2007: update Handboek Corporate Governance)
Eumedion Handleiding (2) Invulling best practice bepaling IV.4.2 Belangrijkste ontwikkelingen uitvoering beleid Wordt het stemmen uitbesteed of in house gemanaged? Fysieke participatie op AVA’s of op afstand stemmen? Volmachtverlening aan andere institutionele beleggers?
Eumedion Handleiding (3) Invulling best practice bepaling IV.4.3 Indien wordt afgeweken dan toch die zaken melden die significant afwijken van het eigen stembeleid Bij inschakeling externe vermogensbeheerder: overeenkomen hoe deze aan cliënt rapporteert over het stembedrag van voor de institutionele belegger gehouden aandelen
Conclusies Fiduciaire verantwoordelijkheid institutionele beleggers Goede corporate governance kan bijdragen aan duurzame winstgroei beursgenoteerde vennootschappen Zeggenschapsrechten zijn als “asset” te beschouwen Achterliggende begunstigden hebben recht op informatie over stembeleid en uitvoering daarvan
