Participatienotitie Omgevingslawaai Haarlem Inleiding In 2013 dient Haarlem een nieuw Actieplan Omgevingslawaai op te stellen voor de periode 20132017. Dit volgt uit de Wet milieubeheer. Onder Omgevingslawaai wordt verstaan lawaai van de vier bronnen wegverkeer, railverkeer, industrie en luchtvaart. Het nieuwe actieplan moet uitgaan van de de situatie volgens de nieuwe Geluidbelastingkaart Haarlem peiljaar 2011. Het vorige actieplan (2009-2013) had 2006 als peiljaar. De gemeente moet in het actieplan aangeven hoe zij tegen de situatie volgens de nieuwe geluidkaart aankijkt en wat zij wil gaan doen om deze te verbeteren. Op een ontwerp van het actieplan zal in het 3e kwartaaal van dit jaar formele inspraak open staan. Maar de gemeente wil al eerder inventariseren welke vragen, onderwerpen en ideeën er bij inwoners en belangengroepen leven wat betreft de genoemde vier lawaaisoorten. Zij wil zo tevens een herkenbare gelegenheid bieden om te reageren op de resultaten van de geluidbelastingkaart, zoals vastgesteld op 5 februari j.l. De gemeente kan de bijdragen uit de participatie dan verwerken in het actieplan of als afzonderlijke vragen behandelen. Deze notitie geeft eerst een korte toelichting op de geluidkaart en op de doelen en onderwerpen van het actieplan. Een voorlopige inhoudsopgave van het plan geeft aan wat de gemeente voor ogen staat en biedt zo een kapstok voor reacties en voorstellen. Praktische informatie over de participatie sluit de notitie af. Geluidbelastingkaart Haarlem peiljaar 2011 Onlangs heeft het College de geluidbelastingkaart Haarlem over peiljaar 2011 vastgesteld. Het opstellen van zo’n kaart voor dit peiljaar is wettelijk voorgeschreven (Wet geluidhinder, Wet milieubeheer, EU-richtlijn Omgevingslawaai). De kaart is te downloaden via de Haarlemsite www.haarlem.nl/omgevingslawaai/ . Behalve als Pdf-download kan zij daar ook interactief geraadpleegd worden door specifieke woonpanden aan te klikken. De kaart beschrijft voor elk van de vier soorten omgevingslawaai wáár volgens de voorgeschreven rekenmodellen verhoogde geluidniveau’s voorkomen. Het gaat om waarden vanaf 55 dB Lden (Lden is gerekend per etmaal) of vanaf 50 dB in de nacht. De geluidniveau's (=geluidbelastingen) zijn aangegeven in klassen van 5 dB in kleuren. Contourkaarten laten zien hoe het geluid verloopt met de afstand tot de bron (bijvoorbeeld langs een weg). In de pandenkaarten correspondeert de kleur met de geluidsbelasting(klasse) op de gevel waar het meeste geluid op staat. Tabellen bij de kaarten geven aan hoeveel woningen in Haarlem binnen elke geluidsbelastingklasse vallen en hoeveel mensen dat naar schatting betreft. Via voorgeschreven formules per geluidniveau geven de tabellen ook een schatting hoeveel mensen hierdoor geluidhinder ondervinden (of ernstige hinder of slaapstoornis). In alle gevallen (kaarten, tabellen, hinder) gaat het, zoals voorgeschreven, om geluid aan de buitenkant van de gevel. Hierdoor blijft het effect van gevelisolatie buiten zicht. In de praktijk zijn de meeste woningen nabij drukke wegen in de loop der jaren al voorzien van gevelisolatie waardoor binnenin de woningen de hinder is aangepakt. De geluidbelastingkaart en tabellen overschatten
daardoor de werkelijke geluidhinder. Wel zijn aangebrachte geluidsschermen, stiller railmaterieel en stil asfalt erin verwerkt. Deze zorgen immers dat minder lawaai vrijkomt of houden het tegen voordat het de gevels bereikt. Uit de kaart blijkt onder meer dat in Haarlem wegverkeer en railverkeer de voornaamste oorzaken van hoge geluidbelastingen vormen. Industrielawaai en vliegtuiglawaai spelen een veel kleinere rol. Verhoogde geluidniveau's (vanaf 55dB Lden) door wegverkeer komen voor bij ongeveer 27.000 woningen, met ongeveer 63.000 bewoners. Volgens schatting ondervinden daarvan mogelijk ongeveer 17.000 personen hinder, waarvan 7.500 ernstige hinder. De hoogste categorie geluidbelasting (boven 70 decibel) door wegverkeer treedt bij ongeveer 200 woningen op. Dit betreft vooral de omgeving van het station (zuidkant), het Prinsen Bolwerk (oostkant), Schoterweg, Wilhelminastraat en Turfmarkt. Zoals hiervoor aangegeven weerspiegelen deze getallen geen effecten van gevelisolatie, die vooral langs de drukste wegen de werkelijke hinder in veel woningen sterk beperkt. Railverkeerslawaai treft veel minder woningen, namelijk in totaal ongeveer 750, met ruwweg 1700 bewoners. Hiervan ondervinden naar schatting ongeveer 750 personen hinder, waarvan 70 ernstige hinder. Ook hier kan de werkelijke hinder lager zijn door gevelisolatie. De hoogste categorie geluidbelasting (70dB Lden) treedt volgens de berekeningen op bij 3 woningen. Industrielawaai en luchtverkeerslawaai liggen in Haarlem bij woningen overal lager dan de ondergrens voor de geluidkaart. De grens voor 55dB vliegtuiglawaai ligt nog buiten Haarlem. Voor industrielawaai treden buiten de Waarderpolder geen niveau’s boven 55 dB op bij woningen. Actieplan omgevingslawaai 2013-2017 In het actieplan moet de gemeente de gegevens volgens de geluidbelastingkaart interpreteren en aangeven hoe zij de situatie wil verbeteren. Het actieplan betreft, net als de geluidbelastingkaart, uitsluitend de vier genoemde bronnen van omgevingslawaai . Het plan zal beginnen met achtergrondinformatie over omgevingslawaai in het algemeen en per bron (wettelijk kader / beleid, gezondheidsaspecten van geluid, specifieke kenmerken Haarlem, geluidsbeleving Haarlemmers volgens Omnibus). Daarna volgt een samenvatting van de resultaten van de geluidbelastingkaart. Daarbij wordt tevens een vergelijking gemaakt met de vorige geluidkaart (peiljaar 2006), met een beknopte uitleg over de voornaamste verschillen. Vervolgens moet de gemeente aangeven en motiveren welke geluidbelastingen (‘vanaf hoeveel decibel’ ) zij het meest urgent vindt: de zogeheten plandrempel. In het vorige actieplan heeft de gemeente de waarde van 68 dB als plandrempel gekozen. Deze sluit aan bij wettelijke voorschriften voor sanering en renovatie en ook bij gezondheidskundige argumenten (zie vorig actieplan). Voor toepassing van stil asfalt koos de gemeente voor een lagere ondergrens van 63 dB, naast eisen aan de toepasbaarheid op een wegvak. Vooralsnog wil de gemeente deze waardes blijven aanhouden. Met de plandrempel selecteert de gemeente welke situaties en locaties zij in haar aanpak prioriteit wil geven. Het plan geeft aan hoeveel woningen dit betreft en hoeveel gehinderden. Nagegaan wordt of bij deze locaties al geluidmaatregelen zijn getroffen, zoals gevelisolatie. Vervolgens geeft de gemeente aan met welke maatregel(en) zij de overblijvende plandrempeloverschrijdingen wil
verbeteren. Meer algemeen komen ook mogelijke maatregelen en beleid voor lawaaiige locaties beneden de plandrempel aan bod. Het nieuwe actieplan zal daarbij ook terugblikken op de ervaringen en resultaten van het vorige plan. Onderdeel hiervan vormt een evaluatie van het stil asfalt beleid zoals dit sedert 2004 is gevoerd, met eventuele actualisatievoorstellen. Uiteindelijk biedt het plan een overzicht van voorgenomen maatregelen en beleid voor de komende jaren , met een globale tijdplanning, verwachte kosten, en een inschatting van de verwachte effecten op de geluidhinder op de knelpunt locaties (boven plandrempel) en in heel Haarlem. De planning van de maatregelen is indicatief en geeft geen uitvoeringsschema per specifiek adres. Met name voor wat betreft spoorwegen en wegen die niet onder gemeentelijk beheer vallen is de gemeente afhankelijk van medewerking en planningen van andere partijen. Over luchtvaart heeft zij slechts adviserende bevoegdheid. Voor de kosten van saneringsmaatregelen is slechts beperkt budget uit bestaande Rijkssaneringsregelingen beschikbaar. Andere verbeteringen zullen moeten plaatsvinden bij nieuwbouw of renovatie van woningen en bij reconstructies en onderhoud in de openbare ruimte (zoals wegonderhoud of riolering, ‘werk in werk’). Ook dit beperkt de planningsmogelijkheden. Als overzicht voor de te behandelen onderwerpen kan de volgende inhoudsopgave dienen, gebaseerd op het vorige plan. Bij de nadere invulling kunnen volgorde en indeling veranderen. 1
KADER 1.1 EU RICHTLIJN OMGEVINGSLAWAAI 1.2 ACTIES 1.3 WETTELIJK KADER
2
GELUID IN HAARLEM 2.1 ALGEMEEN 2.2 GELUIDBRONNEN HAARLEM 2.2.1 Wegverkeer 2.2.2 Railverkeer 2.2.3 Industrie 2.2.4 Luchtvaart 2.2.5 Overige bronnen 2.3 LOCAAL GELUIDBELEID 2.4 OVERZICHT RO-PLANNEN OF/EN BELANGRIJKE INFRASTRUCTURELE WERKEN 2.4.1 Structuurplan 2.4.2 HVVP 2.4.3 Relevante ontwikkelingen en plannen (o.a. Structuurvisie Openbare Ruimte) 2.5 WETTELIJKE SANERINGSOPGAVE 2.6 GELUIDGEVOELIGE BESTEMMINGEN 2.7 STILLE/STILTE -GEBIEDEN 2.8 AMBITIES VOOR HET GELUIDBELEID 2.9 PLANDREMPELS 2.10 VERWACHTE ONTWIKKELINGEN BUITEN DE GEMEENTE
3
SAMENVATTING GELUIDBELASTINGKAART 2011 3.1 INLEIDING
3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7
BESCHRIJVING VAN DE GELUIDBRONNEN IN KAARTBEELDEN AANTAL BELASTE WONINGEN EN GEHINDERDEN SLAAPGESTOORDEN OVERIGE GEVOELIGE BESTEMMINGEN BESCHRIJVING KNELPUNTEN VERGELIJKING MET VORIGE GELUIDBELASTINGKAART (2006)
4
MAATREGELEN 4.1 INLEIDING 4.2 ALGEMEEN: MOGELIJKE MAATREGELEN TEGEN GELUID 4.2.1 Typen maatregelen 4.2.2 Onderzoek en ontwikkeling 4.2.3 Maatregelen wegverkeer 4.2.4 Maatregelen railverkeer 4.3 BESCHRIJVING MAATREGELEN BINNEN DE GEMEENTE 4.3.1 Terugblik op vorig Actieplan 4.3.2 Evaluatie Stil Asfalt beleid 4.3.3 Uitgangspunten beleid 2013-2017 4.4 OVERZICHT VAN DE MAATREGELEN PER TYPE GELUIDSBRON 4.4.1 Wegverkeer 4.4.2 Railverkeer 4.5 PLANNING VAN MAATREGELEN 4.6 BESCHRIJVING VAN DE EFFECTEN 4.6.1 Vermindering van het aantal knelpunten 4.6.2 Vermindering van het aantal gehinderden 4.7 KOSTEN MAATREGELEN EN BELEID
5
VERSLAG PARTICIPATIE EN INSPRAAK
Participatie De vaststelling van een ontwerp van het actieplan is gepland eind juni van dit jaar met daarna een formele inspraak ronde vanaf medio augustus. De huidige, inventariserende participatieronde van 2 mei tot en met 31 mei vindt daarom plaats terwijl de werkzaamheden aan het actieplan reeds lopen. Doel is dat met eventuele vragen en ideeën van inwoners en groeperingen al vóór de inspraakronde rekening kan worden gehouden. De gemeente nodigt daarom belangstellenden uit om vóór 31 mei a.s. met inhoudelijke vragen of suggesties schriftelijk of per e-mail te reageren op deze notitie, op het te maken Actieplan Omgevingslawaai in het algemeen en/of op de Geluidbelastingkaart Haarlem peiljaar 2011. Daarnaast nodigen wij belangstellenden uit om op 14 mei tijdens een informatieavond in de Fabriciuskamer van het Stadhuis (18:30-20.00) mondeling met de gemeente hierover van gedachten te wisselen. U kunt uw reactie schriftelijk of per e-mail sturen aan: Stadszaken Haarlem, afd. Milieu, tav Marc Plantaz, Postbus 511, 2003 PB Haarlem E-mail:
[email protected] Maar u kunt uw reactie ook indienen tijdens de informatieavond op 14 mei.
