part 2: Architecture and the Urban Project
TC THEORY AND HISTORY - BART VAN GASSEN
47
Referenceproject 1: MASTERPLAN IGLO, ANtWERPEN
(TECHNUM/De Smet Vermeulen Architecten/architecten de vylder vinck taillieu/TOM THYS)
48
49
50
laagbouw schuift in de hoogbouwkamer
jaap bakema
office kgdvs
51
.OORDGEVEL
:UIDGEVEL
niveau 0
!
/OSTGEVEL
1. Cafetaria 2. Bar 3. Onthaal 4. WC 5. Mortuarium 6. Boomgaard 7. Economaat 8. Binnenstraat 9. Fysio/ergo/kapsalon 10. Keuken 11. Eetkamer 12. Patio 13. Living 14. Personeel 15. Tuin 16. Gemeenschappelijke tuin 17. Publiek cafetaria
7ESTGEVEL
3NEDE ! schaal 1/1000
3NEDE "
3NEDE #
schaal 1/1000 52
53
54
concept 1: SFm analoog aan torenflat Vercammenlaan
concept 2: SFm analoog aan SFN dvvt
concept 3 xx: SFm analoog aan wzc
vliegend
�������� ����� �
��
�������� ����� �
��
vliegend
vliegend
�������� ����� �
��
55
Referenceproject 2: MASTERPLAN DE TORENS, AARSCHOT (TECHNUM/architecten de vylder vinck taillieu/DRDH ARCHITECTS)
56
57
58
59
60
SENIIOREN FLATS EN KINDERCRECHE RUIMTELIJK NABIJ
TOEGEVOEGDE VOLUMES EN NIEUWE JANUS PLEIN
NIEUWE PUBLIEKE PLEINEN EN VERBINDINGEN ONDERLING
ZICHT NAAR DE ‘ORLEANS’ TOREN
ONTMOETING TUSSEN LANDSCHAP EN STAD
61
markante stedelijke pleinen - zicht op de Orleanstoren
groene publieke structuur op de bergflank als ordening van de bebouwing en als wandeling tussen stad en landschap
ontwikkelingsvelden
MASTERPLAN DE TORENS - 0
MASTERPLAN DE TORENS - 1
MASTERPLAN DE TORENS -
nieuwe commerciêle ruimten maakt van het uitgebreide Bonewijkplein een dubbelplein
bebouwing
overzichtsplan
MASTERPLAN DE TORENS -
MASTERPLAN DE TORENS -
MASTERPLAN DE TORENS -
62
63
65 m2
55 m2 + 55 m2
4 app. 65 m2
68 m2 + 68 m2 60 m2 + 60 m2
55 m2 + 55 m2
57 m2 + 57 m2
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
57 m2 + 57 m2
5 duplexapp.
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
61 m2 + 61 m2
61 m2 + 61 m2
60 m2 + 60 m2
62 m2 + 62 m2
61 m2 + 61 m2
62 m2 + 62 m2
62 m2 + 62 m2
73 m2 + 73 m2
18.00
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
30 app..
27 app..
115
87 m2
115 m2
77
77 m2 77
77 m2
115
87 m2
30 app..
87 m2
m2
87
m2
24.00
30 app..
87 m2
115 m2
m2
m2
87 m2
115 m2
115 m2
77 m2
77 m2
77 m2
77 m2
77 m2
77 m2
m2 87
115 m2
87 m2
m2
115 m2
87 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
115 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
87 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
115 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
VERSIE A - SNEDES 1/1500 @ A3
VERSIE A - PLAN 1/1000 @ A3
0
10
0
10
50 M
0
10
50 M
50 M
65 m2
55 m2 + 55 m2
4 app. 65 m2
68 m2 + 68 m2 60 m2 + 60 m2
55 m2 + 55 m2
57 m2 + 57 m2
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
57 m2 + 57 m2
5 duplexapp.
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
61 m2 + 61 m2
61 m2 + 61 m2
60 m2 + 60 m2
62 m2 + 62 m2
61 m2 + 61 m2
62 m2 + 62 m2
62 m2 + 62 m2
73 m2 + 73 m2
18.00
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
30 app..
27 app..
115
87 m2
77
77 m2 77
77 m2
m2
m2
24.00
30 app..
87 m2
115 m2
m2
87 m2
115 m2
115 m2
77 m2
77 m2
77 m2
77 m2
77 m2
77 m2
m2
87 m2
m2
115 m2
87 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
87 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
115 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
115 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
87
60 m2 + 60 m2
115 m2
87
60 m2 + 60 m2
115
87 m2
30 app..
87 m2
m2
60 m2 + 60 m2
115 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
VERSIE B - SNEDES 1/1500 @ A3
VERSIE B - PLAN 1/1000 @ A3
0
10
50 M
64
65 m2
55 m2 + 55 m2
4 app. 65 m2
68 m2 + 68 m2 60 m2 + 60 m2
55 m2 + 55 m2
57 m2 + 57 m2
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
57 m2 + 57 m2
5 duplexapp.
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
61 m2 + 61 m2
61 m2 + 61 m2
60 m2 + 60 m2
62 m2 + 62 m2
61 m2 + 61 m2
62 m2 + 62 m2
62 m2 + 62 m2
73 m2 + 73 m2
18.00
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
24.00 115
87 m2
115 m2
77
77 m2 77
77 m2
115
87 m2
87 m2
m2
87
m2
87 m2
115 m2
m2
m2
115 m2
77 m2
77 m2
77 m2
77 m2
m2 87
115 m2
87 m2
m2
115 m2
87 m2
115 m2
24.00
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
VERSIE C - SNEDES 1/1500 @ A3
VERSIE C - PLAN 1/1000 @ A3
0
10
0
10
50 M
0
10
50 M
50 M
65 m2
55 m2 + 55 m2
4 app. 65 m2
68 m2 + 68 m2 60 m2 + 60 m2
55 m2 + 55 m2
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
57 m2 + 57 m2
57 m2 + 57 m2
5 duplexapp.
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
58 m2 + 58 m2
61 m2 + 61 m2
61 m2 + 61 m2
60 m2 + 60 m2
62 m2 + 62 m2
61 m2 + 61 m2
62 m2 + 62 m2
62 m2 + 62 m2
73 m2 + 73 m2
18.00
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
21.00
30 app..
71
71 m2 99
66
66 m2 66
66 m2
71
m2
99 m2
66 m2
66 m2
66 m2
66 m2
m2 99
99 m2
71 m2
99 m2
m2
m2
m2
71 m2
99 m2
71 m2
99 m2
24.00
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2 60 m2 + 60 m2
71 m2
m2
99 m2
60 m2 + 60 m2
71 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
60 m2 + 60 m2
VERSIE D - SNEDES 1/1500 @ A3
VERSIE D - PLAN 1/1000 @ A3
0
10
50 M
65
66
67
Referenceproject 3: MASTERPLAN STEDELIJK PLATEAU, Turnhout (TECHNUM/OFFICE Kersten Geers David Van Severen)
68
OO R S P R ON KELI J KE ST RUCTUUR TUR N H OU T
HUIDIGE VERDIC H TING IN EN ROND D E AA-VALLEI
De Aavallei is een groen gebied weg van de stad. De kasteeltuin - de Warande - vormt de groene kern van de stadsontwikkeling.
Het stadspark is een ingekapselde groene enclave tussen het stedelijk weefsel: Central park Turnhout
HET STADSPARK ALS NIEUW ZWAARTEPUNT VAN TURNHOUT
69 7
PROBLEMATIEK VAN HET STADSPARK EN ZIJN OMGEVING
1. Ringweg met drie gevaarlijke kruispunten ter hoogte van het stadspark 2. Ziekenhuissite in uitbreiding, druk op stadspark 3. Stedelijk woongebied zonder duidelijke verbinding met stadspark
3
4. Stadspark begrensd door infrastructuur
1
5. Sportstadion met grote parkeerlast op piekmomenten
7
6. Stadsuitbreidingsgebieden ten zuiden van de ring, zonder duidelijke grens met stadspark
8
4
7. KMO- en dienstenzone
5 9
8. Regionale supermarkten 9. Afwateringssysteem van Aa en Kasteelloop 10. Toekomstige verkaveling en groene publieke ruimte ‘Kasteelloop’
6 6
6
70 9
A
TUNNEL EN DIJK
C
HEUVEL EN VIJVER
B
KANAAL EN WATERBEKKEN
71
72
73
Gra
atak ker
aat Rubensstr
t
ggestraa
Papenbru
Zevendonk
Steenw
Steenweg op
eg op T ielen
Parklaan
74 Plan van de dijk, schaal 1/2000
Maquette: bovenaanzicht van de dijk
STEDELIJ K P L AT E A U T U R N H O U T / 1 . IN F R A S T R U C T U U R / A . TU N N EL EN D I JK
31
S T E D E L I J K P L AT E A U T U R N H O U T / 1 . I N F R A S T R U C T U U R / A . T U N N E L E N D I J K
Maquettedetail: de kruisingen tussen trappen en fietspaden zijn duidelijk door hun materialiteit.
75
76
cturele ingrepen, zoals de tunnel om de grondbalans niet uit het ndbalans, waarbij uitgegraven den maar ter plaatse herbestemd js en ecologische impact van ceert.
ekken brengt een grondoverschot eze grond wordt ingezet om een bieden aan het park. Een deel isvijver wordt een speel- en
UITGRAVING TUNNEL: VERMOEDELIJKE HOEVEELHEID: +/- 5 0 0 0 0 M 3
HEUVEL VAN +/- 1 5 M HOOG EN MET EEN DIAMETER VAN 130 M
d, en blijft door zijn specifieke
UITGRAVING WATERBE KKE N: VERMOEDELIJ KE HOE V E E LHE ID: +/- 2 0 0 0 0 M 3
77 STE D EL I J K P L AT E A U T U RNHOUT / 1 . INFRASTRUCT U U R / C . V IJV E R E N H E U V E L
8
1
Par
krin
g
7
9
6
9
2
3
5
1 2 3 4 5 6 7 8 9
4
(bestaand) kanaal vijver overloopbekken brug parkwijk hertenweide boogschieten kogelstoten parkblokken
nlaan
Roze
S TE D E LI J K PLATEAU TURNHOUT / 1 . I NFRASTRUCTUUR / B. KANAAL E N WATE RBE KKE N
43
78
79
2
9 5
4
onk
SHHI ZWEM BAD - CAF ETARIA ATLETIEK SPORTHAL - T ENNIS STOOM TREIN KOGELSTO T EN HERTENWE IDE VISVIJ VER SPEELHEUV EL
evend eg op z
1 2 3 4 5 6 7 8 9
S te e n w
6
7
S T E D E L I J K P L AT E A U T U R N H O U T / 1 . I N F R A S T R U C T U U R / C. V I J V E R E N HE UV E L
49
80
81
rdt gang maken s worden ont. Een
ijkaanleg.
.
n,
toe te laten. kkeld volgens
eventuele
82
4
S TADSO NTWIKKEL IN G
UI TGANG SPUNT: De mogelijke stedelijke verdichting aan de stadskant van de dijk wordt ondergebracht in een reeks multifunctionele gebouwen, die de overgang maken tussen park en stad. Eventuele uitbreidingen van stad en ziekenhuis worden zo ondergebracht in hetzelfde stramien, en vormen een eenduidig front. Een geritmeerde torenrij markeert de stadsrand.
IN HE T KO RT: •
Stadsontwikkeling op lengte van de dijk, geritmeerd volgens de dijkaanleg.
•
De torenrij is een referentiepunt van de stadsrand vanuit de stad.
•
De U-vormige gebouwen hebben private, collectieve binnentuinen, parkpockets weggeknipt van het publieke park door de dijk.
•
De gebouwen zijn gedimensioneerd om verschillende invullingen toe te laten. Appartementen, kantoren en ziekenhuisuitbreiding worden ontwikkeld volgens hetzelfde stramien.
•
Bepaalde afwijkingen van de standaardmaat zijn toegestaan om eventuele grotere programma’s toe te laten. 75
83
Plan stedelijke ontwikkeling, schaal 1/2000
S T E DE L IJK P L AT E AU T URNHOUT / 4. S TADS ONT WI KKELI NG
77
84
4 . S TA D S O N T W I K K E L I N G
RE FE RE NTIE S :
PRINCIPE Aan de noordrand van het Central Park vormt een set van vier torens met vaste hoogte en vast ritme de rand van de binnenstad en een stedelijk front naar het park. De gebouwen zijn opgevat als half open constellaties van gebouwen met een binnentuin die naar het park is gericht. Op die manier kunnen ze maximaal van de kwaliteit van het park gebruik maken, zonder de individuele privacy op te moeten geven. De parkblokken zijn georganiseerd volgens het ritme dat is aangegeven door de torens van de skyline. Ze zijn opgebouwd uit een massieve sokkel waarin de toegang wordt georganiseerd en er plaats is voor publieke functie. Bovenop de sokkel wordt de toren uitgewerkt binnen een rigoureus ritme van open en gesloten delen.
Jean Nouvel, Kantoortorens, Lille
Onder de sokkel kan er ondergrondse parking voorzien worden, deels privaat voor de torens zelf, deels publiek, ter vervangen van de bestaande, openbare Papenbruggeparking. Binnen de structuur van torens en parkblokken wordt een spatie gelaten waar mogelijk een nieuw busstation kan worden georganiseerd. Gesprekken met de Lijn, en de resultaten van de lopende verkeersstudie van Tritel, zullen aantonen of het stedelijk plateau inderdaad de geschikte locatie is voor een busstation.
Diener en Diener, woontorens, Eilandje, Antwerpen
85
REFERENTI ES:
4. STADSONT WIKKELING
M A AT EN PO SIT IE De torens vormen een aanzet voor een kleinschaliger gebouwtype, dat op een elegante manier de overgang tussen torenobject en stadsweefsel of ziekenhuisontwikkeling maakt.
20
12
20
De positie van de U-vormige gebouwen is bepaald volgens vaste assen, die gerelateerd zijn aan de specifieke aanleg van de dijk. Vanaf de dijk gezien is er een afwisseling tussen torens, en lagere vleugels, gerangschikt rond een halfopen binnentuin.
Daimler Chrysler-Hochhaus, Berlijn Hans Kolhoff Architecten, 1999
50
De maat van de torens ligt vast: de verschillende torens vormen zo één leesbaar front. De maat van de lagere vleugels is echter flexibel, en kan variëren om grotere programma’s (zoals een supermarkt of grotere winkel, een overdekt deel van het busstattion, etc...) te bevatten.
X
X
10
10
75
De maximumhoogte van de verschillende bouwonderdelen is beperkt. De lagere vleugels maken zo de overgang naar de kleinere woningtypes aan de Papenbruggestraat.
24
Vleugel met maximum 3 1/2 bouwlaag
20
Toren met specifieke maat die elke invulling toelaat
50
40
55.8
16
Vleugel met maximum 2 1/2 bouwlaag
Open, semi-publieke gelijkvloerse verdieping
45° NIV -1: Privaat parkeren NIV -2: Publiek (betalend) parkeren
Wainwright Building, St. Louis Louis Sullivan, 1890
ST EDEL IJK PL AT EAU T URNHOUT / 4 . S TADS ONTW IKKE LING
86
Zicht op de dijk en daarachter de stedelijke ontwikkeling, een combinatie van hoge en lage bebouwing
87
88
14 m
4 S TADS O N TW I K K E L I N G
14 m 14 m
75m
14 m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
75m
1 & 2
14 m
1. DE ZUIDELIJKE RAND VAN DE STEDELIJKE ONTWIKKELING WORDT VASTGELEGD OP 14M VAN DE NOORDELIJKE RAND VAN DIJK. Elk gebouw raakt aan deze rand.
75m
75m
75m
75m
14 m
12m
14 m
14 m 20 - 30 m
14 m
14 m
>5m
>5m
14 m
10m 10m
20m < x < 40m
2. DE TORENRIJ IS GERITMEERD VOLGENS DEZELFDE ASSEN ALS DE DIJK. Er is een afwisseling tussen torens (blokken met kruis op schema) en lagere bebouwing
14 m
20m 75m
75m
75m
75m
75m
75m
20 - 30 m
12m
14 m
14 m
12m
10m 10m 20m
12m
20 - 30 m
A
3
>5m
<14m
3. DE POSITIE EN BREEDTE VAN DE TORENS IS STRIKT BEPAALD VOLGENS DEZE ASSEN. De breedte en positie van de andere gebouwdelen kan variëren binnen de beperkingen in het schema.
50m < x < 60m
A >5m
B
>5m
>5m
20m < x < 40m
A
>5m
20 - 30 m
>5m
20m < x < 40m
B
10m 10m
10m 10m
20m
20m < x < 40m
B
20m
A
A
A
12m
50m < x < 60m
A
A
<14m
A
B
4. DE VOLUMES BEPALEN ZO GROOT MOGELIJKE BINNENPLAATSEN. Deze binnenplaatsen zijn groen, met hoogstammige bomen. <11m
20 - 30 m
<14m
<11m
>5m
B
A
A
>5m
A
10m 10m 20m
50m < x < 60m
A
50m < x < 60m
A
B
B
A
B
A
A
B
A
<14m
50m < x < 60m
5. DE HOOGTE VAN DE TORENS IS MINIMUM 50 EN MAXIMUM 60M, DE HOOGTE VAN GEBOUWDELEN A IS MAXIMUM 4,5 BOUWLAGEN (<14M), VAN GEBOUWDELEN B MAXIMUM 3,5 BOUWLAGEN (<11M)
B
20m < x < 40m
<14m
<14m <14m
A
A
A
A
A
B
A
6. ELKE TOREN BEVAT EEN PARKING DIE VOORZIET IN DE EIGEN PARKEERNOOD, PLUS PUBLIEKE PARKEERPLAATSEN De private parking bevat minstens genoeg plaatsen om te voorzien in de eigen parkeernood (volgens gangbare normen), Het aantal publieke parkeerplaatsen is te bepalen in samenspraak met Stad Turnhout).
5 A
A
A
A
A
B
A
B
A
A
A <11m
<11m
A
A
B
<14m
A
A
<14m
<11m
6
A
<14m
P PRIVAAT P PUBLIEK
P PRIVAAT P PUBLIEK
KRACHTLIJ NE N / 4 . S TADS O NTWIKKE LING P PRIVAAT P PUBLIEK
P PRIVAAT P PUBLIEK
97
89
MATERIALITEI T A A
1. DE GEBOUWEN HEBBEN EEN ‘BEL ETAGE’ VAN ANDERHALVE VERDIEPINGSHOOGTE. In deze etage kunnen de meer publieke of commerciële functies worden ondergebracht.
1
B
C
> 4,5m
A > 4,5m
A A
A A
B
B
B
C
> 4,5m
B
B
C
> 4,5m
B
A
2. DE GEBOUWEN ZIJN UNIFORM AFGEWERKT IN GEVELSTEEN. De bel etage heeft mogelijk een ander gevelmateriaal.
A
A
A A
A
A
A
AA > 4,5m > 4,5m
3. DE DOMINANTE TOON VAN DE GEBOUWEN IS MINERAAL Het maximum beglaasd oppervlak is 50 %. De ramen zijn regelmatig verdeeld over het totale geveloppervlak. De ramen zijn diepliggend t.o.v. het geveloppervlak (min. 20 cm).
3 > 20 cm
> 20 cm
A
B
A B
<1,5m
4. ALLE TERRASSEN ZIJN INPANDIG, BEHALVE DEZE AAN DE BINNENTUINEN. De mogelijke terrassen aan de binnentuinen steken maximum 1m50 uit ten opzicht van het geveloppervlak.
B
A
B
A
A
A A
4
B
A A
A <1,5m
<1,5m
<5m
A
B A
B
A
A A
B
A
90
<5m . 2 1/2 verd.
B
5. DE GEBOUWEN WORDEN TELKENS ALS GEHEEL ONTWIKKELD.
B
CONCLUSION
In these projects the close relation between architecture, urbanism and landscape becomes clear. They are strongly interrelated and it is almost impossible to see them as separate disciplines. Each project develops a new territory with simultaneity of interest in the architectural, urban and landscape domain. Only this practice – architecture, urbanism and landscape in overlap – can ensure that decisions are taken in the most appropriate/sensible way. This approach challenges top down, sectoral and monodisciplinary thinking. Also the urban project as “… a series of written guidelines and contextual suggestions that established a formal framework that allows for the unfolding of varied architectures.” (Joan Busquets (ed.) in Cities 10 Lines, a new lens for the urbanistic project) is put into question. The urban project is not mediating between planning and general policy on the one hand and architecture on the other. The urban project is all in one. It touches all scales, all sectors, all disciplines at once. The urban project is not a scheme. The urban project is represented by plans, sections, perspectives, models ... with concrete measurements, rhytmes, materials, tectonics... of the urban spaces, infrastructures, buildings and landscapes that form part of it.
91
