Plannen voor Vliegbasis Soesterberg (2009-2012) Aan de ruimtelijke planvorming voor de Vliegbasis Soesterberg is de afgelopen jaren hard gewerkt door de betrokken overheden en verschillende gebiedspartijen. Het heeft geleid tot een aantal ruimtelijke (beleids)plannen en visies, waarvan de plankaarten op deze poster zijn afgebeeld.
Op 11 juni 2009 is het Ruimtelijk Plan Vliegbasis Soesterberg [afbeelding 1] vastgesteld. Dat plan geeft op hoofdlijnen aan waar ruimte is voor natuurontwikkeling, recreatief medegebruik, culturele activiteiten en nieuwe woningbouw. In 2010 is de Structuurvisie Herinrichting Vliegbasis Soesterberg [afbeelding 2] vastgesteld door de provincie Utrecht. Hiermee is het Ruimtelijk Plan uit 2009 ook in het provinciale ruimtelijk beleid vastgelegd.
Op 7 juli 2011 is het Inrichtings- en beheerplan voormalige Vliegbasis Soesterberg [afbeelding 3] vastgesteld, waarin de maatregelen voor natuur, cultuurhistorie en recreatie zijn vastgelegd. De meest opvallende maatregelen zijn het verwijderen van een flink deel van de verharding en bebouwing, het voor bezoekers toegankelijk maken van uitzichtpunten, de aanleg van nieuwe wandel- en fietspaden en het inrichten van plaatsen voor culturele activiteiten.
Op respectievelijk 21 en 28 juni 2012 is het Bestemmingsplan Vliegbasis Soesterberg [afbeelding 4] tenslotte door de gemeenteraden van Soest en Zeist vastgesteld. Hiermee is de beoogde gebiedsontwikkeling op het vliegbasisterrein planologisch geregeld in beide gemeenten. Vanaf 2013 wordt er gewerkt aan de uitwerking van het voorlopig ontwerp (VO) stedenbouwkundig plan voor het wonen op de Vliegbasis Soesterberg.
INRICHTING VLIEGBASIS SOESTERBERG bebouwing Camp New Amsterdam Museumkwartier RECREATIEVE ROUTES fietsroutenetwerk Lange Afstand Wandelroute (LAW)
^
provinciale wandelroute RECREATIEVE MAATREGELEN
^ !
C !
C
A I
uitkijkpunt
culturele activiteiten parkeerplaats zweefvliegclub
OV-verbinding wandelen / fietsen wandelen luchtbrug
1
A I
grens uitloopgebied broedseizoen
C !
^
grens uitloopgebied permanent veiligheidszone zweefvliegveld hangar zweefvliegclub INRICHTINGSMAATREGELEN verwijderen verharding aanpassen verharding bosomvorming uitheems - inheems (geheel) bosomvorming uitheems - inheems (deels) handhaven bos aanplant nieuw bos bos verwijderen aanleg / omvorming mozaïek bos / gras aanleg ecoduct 0
250 m
C !
C !
55
^ ^
C !
^ C !
AFDELING FYSIEKE LEEFOMGEVING, TEAM GIS
afbeelding 1. Ruimtelijk Plan Vliegbasis Soesterberg, 2009
afbeelding 3. Inrichtings- en beheerplan voormalige Vliegbasis Soesterberg, 2011
afbeelding 2. Structuurvisie Herinrichting Vliegbasis Soesterberg, 2010
afbeelding 4. Bestemmingsplan Vliegbasis Soesterberg (uitsnede plankaart), 2012
52
ONDERGROND: © 2013, DIENST VOOR HET KADASTER EN OPENBARE REGISTERS, APELDOORN / 29-10-13 / 1252202
Park Vliegbasis Soesterberg Het toekomstige woongebied aan de zuidrand van de vliegbasis maakt onderdeel uit van een ambitieuze gebiedsontwikkeling: Park Vliegbasis Soesterberg. De kaart hieronder geeft een beeld van de inrichting van het parkgebied vanaf het moment van de openstelling eind 2014.
Park Vliegbasis Soesterberg is een samenwerking tussen de provincie Utrecht en de gemeenten Soest en Zeist. Het gebied heeft een omvang van ongeveer 380 hectare, bijna 1.000 voetbalvelden. De vliegbasis wordt in belangrijke mate een natuurgebied, met plekken die beschermd worden en plekken waar ruimte is om te fietsen en te wandelen.
Het schraal grasland rond de landingsbanen blijft behouden voor de dieren en planten die er leven, net als het bosgebied aan de noordzijde van het vliegbasisterrein. Het militaire erfgoed zoals de verkeerstoren, de brandweerkazerne, de shelters, de bunkers en de landingsbaan blijven eveneens behouden.
Aan de noordzijde komt het Nationaal Militair Museum met een informatiecentrum voor de Heuvelrug. Park Vliegbasis Soesterberg en het Nationaal Militair Museum gaan eind 2014 open voor het publiek. Vanaf dat moment kan iedereen zelf de geheimen van dit unieke landschap ontdekken!
Inrichting Park Vliegbasis Soesterberg vanaf openstelling
Entree voetgangers en fietsers Entree auto’s Bos
2
Grasland Heide Militaire objecten
c
Horeca Fietspaden Wandelpaden Wandelroute 5km Munitiepark Wandelroute 3,4km De Paltz Wandelroute 2km Landingsbaan Museumgebied
www.parkvbs.nl
Park Vliegbasis Soesterberg, 2014
Globaal Stedenbouwkundig Plan Aan de zuidrand van de vliegbasis in Soesterberg wordt de nieuwe woonwijk ontwikkeld. De ruimtelijke hoofdopzet voor deze woonwijk is vastgelegd in een globaal stedenbouwkundig plan. Dit plan is op 19 juni 2014 gepresenteerd aan de raadsleden van de gemeente Soest en Zeist en aan Provinciale Staten.
3
Het globaal stedenbouwkundig plan voor de nieuwe woonwijk op de Vliegbasis Soesterberg benut de bijzondere ligging van de woningbouwlocatie. Deze ligging, aan de rand van de vliegbasis, geeft aanleiding om een werkelijk onderscheidende woonomgeving te creëren ten opzichte van andere bouwlocaties in de regio. Het plan is opgebouwd uit een aantal robuuste groene scheggen. Zij vormen het groene ‘raamwerk’ van het plan.
Het groene raamwerk verbindt het toekomstige woongebied met de vliegbasis en Soesterberg-Noord. Vanuit de groene scheggen is er zicht op markante plekken op de vliegbasis, zoals de radarheuvel, en het Nationaal Militair Museum. Daarnaast bevat het raamwerk ook het aanwezige militaire erfgoed dat behouden blijft in de nieuwe woonwijk, zoals de verkeerstoren en een groepsschuilplaats. De scheggen sluiten aan de zuidzijde
aan op de historische ‘sorties’ van de Amersfoortseweg. Het groene raamwerk garandeert zo het behoud van de (historische) kwaliteiten van de vliegbasis in de nieuwe woonwijk en fungeert daarmee als een belangrijke identiteitsdrager. Tussen de groene scheggen liggen de ‘rode’ woonvelden. Deze toekomstige woongebieden kennen een grote mate van flexibilteit en zullen gefaseerd worden ontwikkeld.
Vogelvluchtperspectief van het Globaal Stedenbouwkundig Plan Vliegbasis Soesterberg, juni 2014
De ruimtelijke hoofdopzet voor het wonen op de Vliegbasis Soesterberg: een robuust groen raamwerk en ‘rode’ woonvelden
0
Impressies van het wonen op de vliegbasis
50
100
150 m
Globaal Stedenbouwkundig Plan voor het wonen op de Vliegbasis Soesterberg, juni 2014
Vliegbasis
Ontwikkelstrategie: raamwerk en woonvelden Het groene raamwerk verzilvert de kwaliteiten van de vliegbasis en verbindt de nieuwe woonwijk met het park en de dorpskern van Soesterberg, zowel ruimtelijk als functioneel. Binnen de woonvelden is veel flexibiliteit mogelijk. De ambitie is om deze woongebieden samen met toekomstige bewoners te ontwikkelen.
De groene scheggen worden in het stedenbouwkundig plan in detail uitgewerkt en leggen de identiteit van de vliegbasis in de woonwijk vast. Ze leggen bovendien de belangrijkste weginfrastructuur vast en zorgen voor recreatieve verbindingen en een groenstructuur met speelruimte en natuurwaarden.
De woonvelden worden eveneens in het stedenbouwkundig plan nader uitgewerkt. In zogenaamde ‘bouwenveloppen’ worden de ruimtelijke, functionele en financiële randvoorwaarden vastgelegd. Binnen deze randvoorwaarden blijft er voldoende flexibiliteit om in te spelen op bewonerswensen.
Bij de stedenbouwkundige uitwerking worden nieuwe vormen van gebiedsontwikkeling onderzocht. Daarbij zijn er volop mogelijkheden voor burgerparticipatie. Ook zal er worden herdenkingsplein nagedacht over de herbestemming van het aanwezige militaire erfgoed, zoals de verkeerstoren en de brandweerkazerne.
Wonen op de Vliegbasis Soesterberg | ruimtelijke hoofdopzet
4 LEGENDA bos en lanen hoofdgroenstructuur overig groen wegen fietsroute Soesterberg-Soest zichtlijnen op vliegbasis militaire bouwwerken bebouwing buiten plangebied
0
nieuwe woongebieden
50 plangebied 100 begrenzing
150 m
0
50
100
150 m stedenbouw en landschapsarchitectuur
Globaal Stedenbouwkundige Plan voor het wonen op de Vliegbasis Soesterberg: uitwerking van raamwerk en woonvelden, september 2014
Inspiraties voor het wonen op de vliegbasis De realisatie van woningbouw op de vliegbasis biedt kansen voor ‘gebiedsontwikkeling nieuwe stijl’. Binnen de woonvelden is ruimte voor nieuwe ontwikkelingsconcepten zoals een organische groeiwijze en/of (collectief) particulier opdrachtgeverschap.
6 Referentiebeelden van enkele voorbeeldprojecten voor het wonen op de Vliegbasis Soesterberg, september 2014
Bij de uitwerking van het stedenbouwkundig plan wordt ook onderzoek uitgevoerd naar de kansen voor ‘gebiedsontwikkeling nieuwe stijl’ met meer ruimte voor inbreng van bewoners. Er zijn diverse voorbeeldprojecten in kaart gebracht. Deze praktijkvoorbeelden dienen ter inspiratie voor de
ontwikkeling van woningbouw op de voormalige vliegbasis in Soesterberg. De voorbeelden schetsen bij elkaar een zo compleet mogelijk beeld van alle aspecten die bij ‘gebiedsontwikkeling nieuwe stijl’ aan bod komen en die ook in Soesterberg toegepast kunnen worden. Soms ligt de nadruk op de
participatie en betrokkenheid van bewoners, of op het ruimte bieden aan burgerinitiatieven. Bij andere voorbeelden staat de organische groeiwijze voorop of worden er mogelijkheden geschetst voor nieuwe vormen van particulier of collectief opdrachtgeverschap.
Vervolgproces: hoe verder? Aan de rand van Park Vliegbasis Soesterberg komt een nieuwe woonwijk. Wat voor wijk moet dit precies worden? Wie gaat hier straks wonen en op welke manier? Tijdens de Week van het Wonen van 15 t/m 19 september 2014 kunnen bewoners, experts, marktpartijen en andere belangstellenden hierover meedenken. Maar hoe gaat het proces daarna verder?
7 Foto’s en sfeerbeelden Vliegbasis Soesterberg
De resultaten van de Week van het Wonen op de Vliegbasis Soesterberg worden gebruikt als input voor het opstellen van een Voorlopig Ontwerp (VO) stedenbouwkundig plan. Dit VO wordt in het najaar van 2014 verder uitgewerkt en zal eind 2014 / begin 2015 voor besluitvorming worden aangeboden aan de gemeenten Soest en Zeist en de provincie Utrecht. In diezelfde periode wordt de ontwikkelstrategie voor het wonen verder uitgewerkt.
Ook worden er dan zogenaamde ‘bouwenveloppen’ opgesteld voor de verschillende woonvelden. Hierin worden de ruimtelijke, functionele en financiële randvoorwaarden en de spelregels voor het bouwen vastgelegd voor de toekomstige nieuwbouw. Het VO stedenbouwkundig plan, de ontwikkelstrategie en de bouwenveloppen leggen samen de basis voor een mooi, uitvoerbaar en haalbaar plan.
Wanneer, waar en wat er precies gebouwd zal gaan worden op de vliegbasis is nu nog niet bekend. Het woningbouwprogramma, de fasering (bijvoorbeeld per woonveld of bouwenvelop) en het ontwikkeltempo vormen nog onderdelen van de uit te werken ontwikkelstrategie. Over de voortgang van het proces en de wijze waarop u hierbij betrokken kunt worden, houden wij u graag op de hoogte.
