PAL-lunchlezing Groene verdienmodellen 25 oktober 2013 Pieter Baars
Verdienen aan groen
Groene verdienmodellen • • •
Hoe groenprojecten te financieren? Wat is de rol van ondernemers, overheden en maatschappelijke organisaties? Kan de provincie stedelijke uitleg verbinden aan een groene tegenprestatie?
Even kennismaken; Nationaal Groenfonds • Stichting opgericht in 1994 door Rijk en Provincies • Doel: Het beschikbare geld zo effectief en efficiënt mogelijk benutten voor natuur, landschap, landbouw, recreatie, etc. • Bank met ontheffing bankstatus • Balanstotaal € 1,3 miljard 5
Ontwikkelingen in samenleving, politiek en beleid • Wake-up call Bleker, bezuinigingen deels teruggedraaid • Samenleving heeft nog wel iets met natuur, maar niet met het natuurbeleid • Natuurpact, provincies pakken de draad op • Frisse wind TBO’s • Overheid langdurig platzak (economie, wet Hof, ….) 6
Werk aan de winkel! Voor overheid (en natuurbeheerders) •Draagvlak voor natuur en landschap •Ruimtelijk beschermen •Ruimtelijk beleid: verdienvermogen koppelen aan beheer •Omgeving financieel mede verantwoordelijk 7
Nieuwe allianties
• Meekoppelen met andere belangen zoals gezondheidszorg, krimpregio’s Zo….
..of zo?...
• Zoek het bedrijfsleven ………
Ongebruikelijke wegen inslaan • Het is even wennen • Het is onontkoombaar
9
Natuur en recreatie • Grote sector, omzet ruim € 60 miljard • Deels verouderd aanbod, grote bereidheid samen te werken • Voorbeeld: Waterpark Veerse Meer • Verouderde camping en jachthaven wordt nieuw recreatiepark, incl. 13 ha. natuur • Recreatie is kostendrager, ook voor beheerskosten
11
Natuur en zorg • ‘Groen’ heeft een positieve invloed • Bouwgolf in de zorgsector – Waar zitten de projecten? – Groene ambitie meenemen
12
Natuur en zorg • Voorbeeld Natuurbegraven ⁻ ⁻ ⁻ ⁻
13
Eeuwigdurend grafrecht bruto € 3.250,80 grafplaatsen per hectare Kosten: € 500,- per grafplaats Opbrengst: 80 x 3.250 = € 260.000,- per hectare
Natuur en duurzame energie • Biomassa • In kaart brengen vraag en aanbod – Voorbeeld: biomassa centrale Marum – Biomasssa uit houtsingels in het Westerkwartier – Warm water voor zwembad, verzorgingstehuis, sportcomplex, bibliotheek, etc
14
Natuur en duurzame energie • Wind als kostendrager voor natuur en landschap – Stichting Klimaatlandschap – Windgroep Goeree-Overflakkee • …... en de molen kan ook na 15 jaar weer weg
15
Natuurinclusief ontwikkelen • • • •
16
Voorbeeld: Polder Mastenbroek Zandwinproject van ondernemer 100 ha natuur en water aanleggen Beheerfonds
Natuurinclusief ontwikkelen • Voorbeeld: De Groene Grens, Veenendaal / Ede • Ontwikkelen natuur en woongebied met waterberging en recreatie • Groengarantie
17
Regionale fondsvorming Zorghotel Begraafplaats Waterwinning
€
€
€
Beheersubsidie
€ € Regionaal geefgeld 18
EU- / GLB-plusgeld
Regionaal beheerfonds samenwerkende beheerders
€
Kan de provincie stedelijke uitleg verbinden aan een groene tegenprestatie?
19
Financiering Natuur en Landschap
Natuurcompensatie
20
Natuurcompensatie • Verplicht en vrijwillig • Groenfonds is neutraal stallingsloket voor ‘compensatiegelden’ • Uniformiteit in beleid en ‘rekenregels’ voor eenvoudige en snelle uitvoering • Maak prioriteitenlijst! • Midden Delfland: Blankenburgtunnel Instandhouden landschap door tolheffing tunnel? 21
Investeren in Natuur
Kan de provincie stedelijke uitleg verbinden aan een groene tegenprestatie? • Mogelijkheden WRO / Grex – Bovenplanse verevening en buitenplanse compensabele kosten, ruimte voor ruimte, rood voor groen, etc. – Het instrumentarium is er !
22
Financiering Natuur en Landschap
Kan de provincie stedelijke uitleg verbinden aan een groene tegenprestatie? • Voorbeeld; het Limburgs Kwaliteitsmenu – Goede ervaringen – 762 projecten – Initiatiefnemers eerst afwijzend, later positief
• Duurzame maatschappelijke tegenprestatie 23
Financiering Natuur en Landschap
Wat is de rol van Ondernemers overheden en maatschappelijke organisaties? • Ondernemers vooral laten ondernemen! – Commercieel denken mag / moet
• TBO’s – Efficiënt (samen)werken – Gebiedsgericht aanbod – Slim benutten maatschappelijk kapitaal (voorbeeld weidevogelfonds) 24
Financiering Natuur en Landschap
Wat is de rol van Ondernemrs overheden en maatschappelijke organisaties? • Overheid kan randvoorwaarden creëren – Groene tafel private investeerders op Natuurtop welkom heten, consistent beleid, eenvoudige procedures, één aanspreekpunt,………. geen leges / belasting op natuuraanleg. – Geef aan wat er niet kan of niet kan.
25
Financiering Natuur en Landschap
Tot slot • Beleidsvisie Groen van de provincie geeft veel aanknopingspunten voor: – groene verdienmodellen “wie baat heeft financiert mee” – Netwerksturing (sturen zonder geld)
26
Financiering Natuur en Landschap
nationaalgroenfonds.nl
