Dinsdag 25.10.2011
Geert krijgt hoofdpijn
depers.nl
....
Lubber, flubber, flabber
De PVV heeft al drie overlopers in de Ze bestaan, strakke voetbalshirts. provincie. ‘Ik ben hevig teleurgesteld.’ De bierbuik koopt ze alleen niet.
... .
Pagina 7
Pagina 19
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
....
Pagina 8 PLAINPICTURE/HOLLANDSE HOOGTE
NYPD jaagt op terroristen, tot ver buiten New York
Gokken met levens Goldman Sachs, Morgan Stanley en consorten drijven de voedselprijzen op. Ten koste van de allerarmsten.
....
Huggies luiers Little
2 voor
• Top-100; de grote lijst van machtige vrouwen en lees alles over de nummer 1 • Eva Jinek, eindelijk tóch een eigen talkshow • De opkomst van de kroegbaby
www.opzij.nl
M T ili ip eu v Ce an nt ra al
Pagina 3
Superdry of Walkers. Diverse maten.
7e elders 17.38
Kijk voor nóg meer voordeel elders in deze krant!
Energiezuinige verlichting kiezen
Altijd de juiste lamp De gloeilamp maakt plaats voor nieuwe, zuinige lampen. Bij deze lampen moet u op nieuwe kenmerken letten, zoals lumen en kelvin.
De juiste lamp kiezen is makkelijk met het gratis ‘Advies op maat zuinige lamp kopen’ van Milieu Centraal. Vul in, en u krijgt een kort lijstje met de eigenschappen waar u in de winkel op kunt letten. Ga naar www.milieucentraal.nl/zuiniglicht.
www.milieucentraal.nl Alles over energie en milieu in het dagelijks leven
09:00 uur
18:45 uur
20:00 uur
Onderwijs In Parijs begint de 36e Algemene Conferentie van Unesco.
Voetbal SC Heerenveen en Harkemase Boys trappen 3e ronde KVNB-beker af.
Film Leids Filmfestival, dat duurt tot 30 oktober, begint met Margin Call.
2
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Eerst
Morgen wordt de euro wederom gered. Of niet. Alles draait om het noodfonds. Pagina 4
50MIN strijdt tegen babyboomers
Cartoon Argus
Kijkoperaties verbeteren seksleven
#Generatieconflict
Veel meer stufi en gratis condooms! 50MIN neemt het op voor jongeren. Marijn Schrijver Amsterdam
Er moet een einde komen aan de macht van arrogante, egoïstische babyboomers (of liever: ‘wandelende kasplantjes’) die de jongere generaties uitbuiten. En daarom is er nu 50MIN, de politieke tegenhanger van 50PLUS. ’Nederland vergrijst en wij betalen de rekening!’, luidt de boodschap. De partij heeft een aantal speerpunten opgesteld die te lezen zijn op 50minpartij.nl. Zo moet de studiefi-
nanciering volledig levenskostendenkend zijn, moeten jongeren 40 procent korting krijgen op KLMvluchten en wil de partij gratis voorbehoedsmiddelen en drugstests voor jongeren. Volledig onhaalbaar, geven ze toe, maar het scoort wel goed.
Opportunistisch Het klinkt ook geweldig, maar het gaat helaas om een ludieke actie van de Jonge Democraten, de jongerenorganisatie van D66. ‘We zijn er erg op tegen dat er een generatieconflict ontstaat. We proberen aan te tonen dat iedereen redelijkheid moet tonen’, zegt voorzitter Maarten Koning. ‘We waarschuwen dat solidariteit van twee kanten moet komen.’
Maar op zich is dat studiefinancieringsidee best oké, toch? ‘Daarom hebben we deze standpunten gekozen, ze zijn net zo populistisch als die van 50PLUS’, zegt Koning. Die partij wil bijvoorbeeld de AOW stevig verhogen en gratis OV voor ouderen invoeren. ‘Niet haalbaar en kiezers denken echt dat de partij iets voor ze kan betekenen.’ Behalve een website overweegt 50MIN een actie bij het oprichtingscongres van Jan Nagels 50PLUS op 5 november. Ook als de standpunten een enorme aanhang krijgen, komt er geen oprichtingscongres voor 50MIN. ‘We zouden ons dan net zo opportunistisch en polariserend tonen als 50PLUS’, aldus Koning.
Let it snow, let it snow... Dodental na aardbeving Oost-Turkije loopt op
OM eist 14 jaar voor moord miljonairsdochter
Istanbul Het dodental van de aardbeving die zondag het oosten van Turkije trof, is gisteren opgelopen tot 264. Dat meldde de minister van Binnenlandse Zaken Idris Naim Sahin. Zeker 1.300 mensen zijn gewond geraakt. Er is vrees dat het dodental nog zal stijgen. De situatie in afgelegen regio’s is nog onduidelijk en in de zwaar getroffen steden Van en Ercis liggen mogelijk nog mensen onder het puin.
Utrecht Het Openbaar Ministerie (OM) wil dat de moordenaar van miljonairsdochter Sandra Hazeleger 14 jaar achter de tralies verdwijnt. Die straf eiste de officier van justitie gisteren voor de rechtbank in Utrecht tegen haar man Bob H. voor moord. Hij heeft bekend in februari Hazeleger met een hondenriem te hebben gewurgd in een bungalow in Soesterberg.
Israël ruilt spion voor Egyptische gevangenen
Blair wordt adviseur president Kazachstan
Jeruzalem Israël en Egypte hebben een akkoord bereikt over de ruil van 25 Egyptische gevangenen voor de Amerikaans-Israëlische Ilan Grapel. Dat heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu gisteren bekend laten maken. Grapel zit sinds juni vast in Egypte. Hij is beschuldigd van spionage en zou agenten hebben willen rekruteren. Het is de tweede gevangenenruil voor Israël in korte tijd.
Astana Tony Blair gaat werken als adviseur van Noersoeltan Nazarbajev, de dictatoriale president van Kazachstan. Dat zei een woordvoerder van Nazarbajev gisteren. De voormalige premier zal volgens berichten in de media jaarlijks 9,2 miljoen euro gaan verdienen. ‘Ze kennen en waarderen elkaar al jaren’, aldus de woordvoerder. Nazarbajev regeert het olie- en gasrijke Kazachstan sinds 1990 met harde hand.
Start up
3
In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer. X Meer puzzelen? Zie pagina 17
© SANDERS-PUZZELLAND
Mini-sudoku
6 1
5 2
4
3 6
3 5
‘Effectiviteit griepprik nog onbewezen’
Occupy Nederland komt met radiozender
Amsterdam Er is onvoldoende bewijs dat de jaarlijks toegediende griepprik aan ouderen en risicogroepen werkzaam is. De onderzoeken die er naar zijn gedaan vertonen tekortkomingen of hebben tegenstrijdige conclusies. Dat concludeert het Geneesmiddelenbulletin na een analyse van een aantal onderzoeken en studies naar de griepprik. 1 miljoen mensen krijgen de prik jaarlijks.
Den Haag De Nederlandse Occupy-beweging komt met een eigen radiozender. Voor de kust van Den Haag komt volgens hen dit weekeinde een oud zendschip te liggen. Hiervandaan gaan volgelingen van Occupy op zenderfrequentie 107FM speciale uitzendingen verzorgen voor andere volgelingen en geïnteresseerden. De bezitter van het schip zou een sympathisant van de beweging zijn.
Het zal Nederland niet nog eens overkomen, een schreeuwend tekort aan strooizout. De afgelopen winter was zo streng en de run op zout zo hevig, dat rijk en gemeenten al snel nauwelijks meer aan bestrijding van
gladheid konden doen. Inmiddels liggen loodsen in het hele land afgeladen vol. In Doetinchem werd gisteren 600.000 kilo zout uit Chili gelost. De komende weken worden hier nog eens vijftig schepen verwacht. FOTO: ANP
AIVD: Belaagd Koerdisch centrum financiert PKK #Subsidiestop
Volgens de AIVD onderhoudt het zondag stevig toegetakelde Koerdisch centrum in Amsterdam banden met de PKK. En daarom krijgen ze er geen subsidie meer.
Vereniging Amsterdam (KVVA) in hetzelfde pand krijgt om die reden geen geld meer van de gemeente. De subsidie over 2011 is bovendien teruggevorderd. ‘Het gaat respectievelijk om 35.000 en 7.000 euro per jaar’, laat de gemeente weten.
Marijn Schrijver Amsterdam
Terrorisme
Het Koerdisch Nederlands Cultureel Centrum Amsterdam (KNCCA) dat zondag doelwit was van een agressieve meute Turkse demonstranten, is onlangs zijn subsidie kwijtgeraakt vanwege banden met de radicale Koerdische afscheidingsbeweging PKK. Ook de Koerdische Vrouwen
De gemeente kwam tot het besluit na een melding van de AIVD. ‘We hebben vastgesteld dat de PKK actief is in Nederland met financierings- en faciliteringsactiviteiten’, zegt een voorlichter van de veiligheidsdienst. Die activiteiten vinden volgens de AIVD ook plaats in het Koerdische centrum in Amsterdam-West. En omdat de
PKK op de Europese lijst van terroristische organisaties staat en sinds 2007 verboden is in Nederland, stuurde de AIVD een brief met z’n bevindingen naar de gemeente. In het KNCCA hebben ze geen idee wat er precies aan de hand zou zijn. De subsidiestop komt dan ook hard aan. ‘Natuurlijk komen we in de problemen, maar we gaan niet sluiten’, benadrukt een woordvoerder. ‘Misschien gaan we allemaal een extra avondje in de week werken om de huur te betalen.’ Het centrum bestaat al 29 jaar en is het enige Koerdische centrum in de hoofdstad. ‘Dat geven we niet zomaar op’, zegt de strijdbare Koerd.
Zelfverloochening
Natte hond is ’t goorst
Polio bijna uitgeroeid
Een Amerikaanse fitnesstrainer heeft er veel voor over om goed te zijn in zijn vak. Hij mestte zichzelf vet om zich in te leven in zijn klanten.
Natte hond vinden mensen het naarste luchtje, zo blijkt uit onderzoek. Wel blij worden we als de lucht van versgebakken brood onze neus vindt.
In India is al negen maanden geen geval van polio vastgesteld. Dat is langer dan ooit. Drie jaar geleden waren er nog 550 poliopatiënten in het land.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Het is ongelofelijk dat dit soort hamsteren nog is toegestaan.
Eerst
Olivier De Schutter VN-rapporteur voor Voedsel
3
Ze gokken met ons dagelijks brood #Eten Het Duitse Foodwatch toont in een dik rapport het verband aan tussen speculatie en stijgende voedselprijzen. Het schokte zelfs de baas van Deutsche Bank. En dat is goed nieuws voor de allerarmsten. Er hangt een kentering in de lucht.
Edward Deiters Amsterdam
‘Als we voldoende bewijs vinden dat activiteiten van de bank de door u beschreven gevolgen hebben, dan zullen we onmiddellijk maatregelen treffen’, schrijft Ackermann in zijn brief. ‘Geen enkele transactie ter wereld is het waard onze goede reputatie op het spel te zetten’. Volgens de Wereldbank leden door de voedselspeculaties in 2007 en 2008 wereldwijd zo’n 100 miljoen extra mensen honger. Wie de schuldigen zijn? Uiteraard bedrijven als Armajaro. Hoewel daar volgens Koert Jansen, fondsmanager van het Sustainable Trade Fund van Triodos bank, wel wat op valt af te dingen. ‘Dat is een marktpartij, die daadwerkelijk handelt in deze grondstof; ze kennen de markt en het product. Of ze ethisch bezig zijn, is natuurlijk een andere vraag.’
Mais, tarwe en rijst zijn momenteel gemiddeld 150 procent duurder dan in het jaar 2000. En die torenhoge prijzen dreven alleen al vorig jaar wereldwijd 40 miljoen mensen extra de honger en armoede in. Even terug naar 16 juli vorig jaar: Een mysterieuze koper telt ruim 770 miljoen euro neer voor 241.000 ton cacaobonen(Daily Mail schrijft: 5,3 miljard chocoladerepen), een hoeveelheid die overeenkomt met bijna de hele Europese cacaovoorraad. De coup komt wanneer de prijs van cacaobonen met 2.977 euro per ton het hoogste niveau heeft bereikt sinds 1977. De Britse pers duikt er bovenop en dan blijkt dat Armajaro-trader Anthony ‘Choc Finger’ Ward niet voor het eerst een dergelijke stunt uithaalt. In 2002 verdiende het fonds in twee maanden 43,5 miljoen euro met een soortgelijke deal. Dit keer blijft, mede door een hele goede cacao-oogst, de gehoopte prijsstijging uit. Met zijn meest recente actie verdient Ward wel een plekje in een hard rapport over voedselspeculanten van de VN-rapporteur voor Voedsel, de Belg Olivier De Schutter. ‘Het is ongelofelijk dat dit soort hamsteren hedentendage nog is toegestaan’, merkt De Schutter vorig jaar op over de cacao-coup. Op vragen over de ethische kant van dergelijke transacties en of ze bij Armajaro wel eens nadenken over het prijsopdrijvende effect van hun speculaties, volgt een summiere reactie. ‘I’m afraid we will not be able to help out on this occasion, so it will be a case of no comment.’
Usual suspects
Droefenis Heel wat duidelijker was vorige week de reactie van bankier Josef Ackermann op een rapport van het Duitse Foodwatch. ‘Ik deel uw droefenis dat vele mensen op deze wereld nog steeds in armoede moeten leven en honger lijden.’ Woorden die je van een bankier niet vaak hoort. En al zeker niet van de topman van Deutsche Bank, een van de grootste banken ter wereld. Maar Ackermann werd vorige week dan ook persoonlijk op de korrel genomen. Het rapport, met de naam ‘De hongermakers, hoe Deutsche Bank en Goldman Sachs op kosten van de allerarmsten met levensmiddelen speculeren’, schuift Ackermann c.s. de schuld in de schoenen van de honger op de wereld. De pr-machine van Foodwatch, een soort Greenpeace voor eten, blijkt zeer doeltreffend: de e-mailcampagne: ‘Hände weg vom Acker, Mann!’ is binnen één dag al goed voor 10.000 boze e-mails aan het adres van Deutsche Bank. En slechte pr is zo’n beetje het laatste wat een bank er in deze tijden nog bij kan hebben. En dus besluit Ackermann – of zijn pr-afdeling – tot een groots gebaar. Hij stuurt Foodwatch een persoonlijke brief waarin hij belooft dat Deutsche Bank het rapport zorgvuldig zal verifiëren.
600.000.000.000 Gokt u maar! Eind maart hadden verzekeraars en pensioenfondsen 600 miljard dollar belegd in waardepapieren die wedden op grondstoffen, waaronder tarwe en mais. Dat lag in 2000 nog rond de tien miljard dollar. FOODWATCH
150%
30%
Prijsstijging
Armoede
De prijzen voor tarwe, mais en rijst liggen nu 150 procent hoger dan in het jaar 2000.
De voedselprijzen stegen vorig jaar met 30 procent. Daardoor leven wereldwijd meer dan 40 miljoen extra mensen in absolute armoede. WERELDBANK
FAO FOOD PRICE INDEX MAART 2011
Het ware probleem komt – opnieuw – van de usual suspects; hedgefondsen en grote investeringsbanken als Goldman Sachs, Morgan Stanley en consorten. ‘In 2004 werd de regelgeving voor het beleggen in grondstoffen versoepeld’, zegt Jansen. ‘Die grote partijen zagen een kans en richten nieuwe vehikels op. Zoals ze dat deden met die beleggingen in Amerikaanse hypotheken. Via deze indexfondsen kun je beleggen in mandjes grondstoffen, olie en metalen, maar ook in voedsel, denk bijvoorbeeld aan tarwe, mais, soja en rijst.’ Jansen legt uit dat de indexfondsen al snel een hype werden bij institutionele beleggers (ook Nederlandse). ‘Om hun portefeuille te kunnen verbreden, stopten ze ineens 5 procent van hun portefeuille in indexfondsen. Dat lijkt weinig, maar het zorgde in die markten voor een toevloed van vele miljarden. Rond het jaar 2000 ging het nog om hooguit tien miljard dollar, nu is dat al honderden miljarden.’ En net zoals Foodwatch vorige week vaststelde, waren ook de conclusies van De Schutter vorig jaar glashard. Er dreigt opnieuw een speculatieve bubbel die de voedselprijzen van onder meer mais, rijst en graan opdrijft. De Schutter waarschuwde zelfs voor een nieuwe voedselcrisis zoals in 2008, toen er wereldwijd voedselrellen uitbraken.
Mensenlevens
1.000.000 1.800 Honger
Lekker verdienen
Door de speculaties op mais, graan, rijst en soja in 2007 en 2008 leden wereldwijd zo’n 100 miljoen extra mensen honger. WERELDBANK
Bankreus JP Morgan heeft op grondstoffen alleen al 1.800 medewerkers zitten en verwacht hierin dit jaar een nettowinst van 1,2 miljard dollar. FOODWATCH
Toch gloort er hoop. De Europese Commissie wil het aantal contracten dat handelaars kunnen aangaan, beperken en ook de omvang van die contracten aan een maximum binden. Ook Amerika maakte onlangs bekend aan strengere wetgeving voor de grondstoffenhandel te werken. Onlangs sprak zelfs een topman van de Amerikaanse voedingsreus Kraft zich krachtig uit tegen de speculatie in landbouwgrondstoffen die nodig zijn voor de voedselproductie. En zo is er volgens Jansen eindelijk iets aan het veranderen. ‘Ook bij financiële instellingen ontstaat het besef dat grondstofbeleggen desastreuze gevolgen kan hebben voor mensen in ontwikkelingslanden.’
De open dag was leuker
Subtiele hint
Je gaat maar lopen
Veel hbo-studenten die niet tevreden zijn over hun studiekeuze geven de instelling de schuld; 65 procent vindt dat ze onjuist zijn voorgelicht.
Flyers met de tekst ‘heroïne te koop’ leidden de politie in Portland naar drugspraktijken. De pamfletten kwamen van bezorgde buurtbewoners.
Een machinist heeft gisteren de trein van Arnhem naar Winterswijk stil gezet omdat een groep jongeren beledigingen naar hem schreeuwden.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
De oplossing moet groot en eenvoudig zijn.
Eerst
Carsten Brzeski Europa-econoom
REUTERS/BEELDBEWERKING DE PERS
4
Dokters ruziën door, patiënt overlijdt #Eurocrisis Morgen wordt opnieuw de euro gered. De hoofdrol is weggelegd voor het ingewikkelde noodfonds EFSF, dat alleen ingewijden nog begrijpen en dat waarschijnlijk nog tekortschiet ook. Lees hier waarom. Jan-Hein Strop Amsterdam
Woensdag is het opnieuw Top der Toppen. Europese regeringsleiders hebben beloofd dit keer wél met een samenhangend plan te komen om de euro te redden. Wie de aanloop probeert te volgen, raakt bedolven onder een stortvloed van voorstellen, getallen, garanties, credit ratings en de afkorting EFSF – European Financial Stability Facility. Dit noodfonds staat centraal in het behoud van de muntunie en is onderwerp van felle discussie tussen Frankrijk en Duitsland. Begrijpelijk is het al lang niet meer. De voorstellen die nu rondgaan zijn technisch en ingewikkeld, ontoegankelijk voor buitenstaanders. Toch doen we hier een poging om uit te leggen welke rol dat noodfonds speelt, omdat het cruciaal is om de eurozone voor een chaotisch uiteenvallen te behoeden. Wat is het EFSF en hoeveel zit erin? Het EFSF is vorig jaar mei opgezet om
geld uit te kunnen lenen aan landen in nood. Dat was nodig omdat na Griekenland ook andere landen hun rente op staatsleningen zagen stijgen tot onbetaalbaar hoog niveau. Het tijdelijke noodfonds kan maximaal 440 miljard uitlenen. Dat geld zit niet letterlijk in kas, maar zo veel kan het fonds zelf ophalen op markten. Om ervoor te zorgen dat het EFSF kredietwaardig is en daarom goedkoop kan lenen, hebben alle landen van de eurozone garanties verstrekt aan het fonds. Nederland heeft dus niets gestort op de rekening van het fonds, maar moet meebetalen als het fonds verlies zou lijden. Portugal en Ierland hebben al een noodlening van het fonds gekregen, en als het goed is krijgt ook Griekenland een nieuwe lening uit de pot. Als je die bedragen eraf haalt, dan resteert ongeveer 300 miljard euro. Waarom is dat niet genoeg? Omdat gevreesd wordt dat de crisis na een bankroet van Griekenland snel overslaat op Italië en Spanje. Als
de rente die deze landen moeten betalen te hoog wordt, dan is 300 miljard lag niet genoeg om een paar jaar te voldoen aan de financieringsbehoefte van beide landen. Om te zorgen dat de crisis niet overslaat, is er dus een pot nodig die zo groot is dat investeerders het vertrouwen hebben dat Spanje en Italië steun krijgen als het nodig is. Waarom is daar zo veel gesteggel over? Als de eurozone het EFSF – zeg – drie keer groter maakt, dan verdriedubbelen ook de garanties die landen moeten verstrekken. Dat zou betekenen dat Frankrijk waarschijnlijk zijn status van hoogste kredietwaardigheid verliest en misschien ook in de gevarenzone komt. Dan is de crisis compleet en blijft Duitsland over om de euro te redden. Bovendien zou door de Franse afwaardering ook het EFSF waarschijnlijk zijn veiligste kredietstatus verliezen. Dat wil niemand. Dus zeiden de Fransen: laten we van het noodfonds
een bank maken die onbeperkt kan lenen van de Europese Centrale Bank (ECB). Als er grote bedragen nodig zijn, dan kan de ECB in het uiterste geval gewoon geld bijdrukken. In Japan, de VS en Groot-Brittannië – lan-
440 miljard euro De maximale omvang van het EFSF is 440 miljard euro. Veel economen zeggen dat het fonds drie keer groter moet worden.
den met een hogere schuld dan de eurozone, maar met een lage rente – heeft de centrale bank wel zo’n soort rol. Maar de Duitsers blokkeren dat. Het ziet ernaar uit dat Duitsland nu zijn zin krijgt met een plan waarin
het EFSF staatsobligaties ‘verzekert’. Dat gaat zo: een investeerder leent geld uit aan Spanje en krijgt de garantie van het noodfonds dat het een mogelijk verlies tot bijvoorbeeld 20 procent vergoed krijgt. Met deze prikkel zouden investeerders weer in de rij moeten staan om Spanje geld uit te lenen. Voordeel is dat het EFSF op papier meer slagkracht krijgt zonder extra garanties. Met 300 miljard euro kan het fonds 1,5 biljoen aan leningen ‘verzekeren.’ Wat vinden de experts? ‘Het bestrijdt de symptomen, maar geneest de ziekte niet’, zegt Nick Kounis, econoom bij ABN Amro. ‘Bovendien is het de vraag of investeerders dit aantrekkelijk genoeg vinden.’ Carsten Brzeski, Europa-econoom bij ING, is ook niet enthousiast. ‘Investeerders moeten dit snel kunnen begrijpen, maar dit roept alleen maar vragen op. Het is ingewikkeld en onduidelijk. De oplossing moet groot en eenvoudig zijn. De Duitse oplossing gaat teleurstellen.’
Allochtone aso’s
Spookfransoos
Belachelijke burger
Een op de zeven relschoppers die deze zomer in Londen gevangen werd gezet, blijkt buitenlands. Ze komen uit 44 verschillende niet-Britse landen.
De politie zat gisternacht met een helikopter een Franse auto achterna op de A27. De spookrijder kon uiteindelijk bij Houten worden stilgezet.
‘Absolutely Ridiculous Burger’. Getuige de naam hebben ze bij de Amerikaanse grillbar Mallie’s door hoe bizar groot hun hamburger van 153 kg is.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
In 2007 piekt het verbruik van antibiotica op 590 ton.
Pinokkio
‘Antibioticagebruik nam met meer dan 50% toe’ Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar:
[email protected]
bruikt? ‘De afgelopen tien jaar nam het gebruik van antibiotica in de dierlijke sector met meer dan 50 procent toe’, schrijft de GGD.
Dirk Jacob Nieuwboer Amsterdam
Wat is waar?
Wat is de bewering? ‘De afgelopen tien jaar nam het gebruik van antibiotica in de dierlijke sector met meer dan 50 procent toe.’
Wie zegt dat? De werkgroep intensieve veehouderij en gezondheid van GGD Nederland.
Waar zeggen ze dat? In de Update 2011 van het Informatieblad Intensieve Veehouderij en Gezondheid.
Hoe zat het ook alweer? De intensieve veehouderij heeft niet alleen effect op dieren, ze beïnvloedt ook de gezondheid van mensen. De GGD inventariseert die effecten in haar periodieke informatieblad en geeft ook aanbevelingen voor onder meer bedrijven en gemeenten. In het laatste blad gaat het onder meer over het gebruik van antibiotica in de landbouw. Dat ligt in Nederland in vergelijking met andere landen relatief hoog. Op dit hoge gebruik is veel kritiek, het vergroot onder meer het risico op het ontstaan en de verspreiding van resistente bacteriën, waar antibiotica geen vat op hebben. Maar hoeveel antibiotica wordt er ge-
Antibioticagebruik mag dan relatief hoog zijn in Nederland, het daalt wel. De GGD maakt daar ook geen geheim van. ‘Inmiddels is uit een inventarisatie gebleken dat de reductiedoelstelling voor 2011 van 20 procent minder antibioticagebruik in de meeste diersectoren gehaald wordt’, schrijft de organisatie ook in het informatieblad. Dit jaar zou het gebruik 20 procent lager moeten zijn dan in 2009. Die doelstelling lijkt dus te worden gehaald. Zou dan, ondanks die daling van de laatste jaren, het gebruik van antibiotica in de afgelopen tien jaar met 50 procent zijn toegenomen? Het Landbouw Economisch Instituut van de universiteit van Wageningen publiceerde in september het rapport ‘Veterinary antibiotic usage in the Netherlands in 2010’. Daarin staat een keurig overzicht van het antibioticagebruik sinds 1999. De aantallen zijn afkomstig van de Fidin, de branchevereniging van Veterinaire Farmacie in Nederland en zijn een schatting, gebaseerd op een omzetopgave van de leden. Volgens de Fidin is de representativiteit van de cijfers meer dan 95 procent. Het verbruik laat tot 2007 een bijna voortdurend stijgende lijn zien. In dat jaar piekt het verbruik, voor therapeutische doeleinden, op 590 ton.
Eerst Niet waar / Deels waar / Waar
In de jaren daarna daalt het tot 455 ton in 2010. Hoe zat dat tien jaar eerder, in 2000? Toen werd er 371 ton verbruikt. In vergelijking met 2000 werd in 2010 dus 22,6 procent meer antibiotica verbruikt. En niet 50 procent. Een jaar eerder had de bewering nog wel geklopt, was hij zelfs aan de voorzichtige kant geweest. In 1999 was het antibioticaverbruik 322 ton. In 2009 518 ton. Een stijging van 60,8 procent.
Eindoordeel De bewering is niet waar. Het antibioticaverbruik is tot 2007 sterk gestegen, maar sindsdien hard aan het dalen. Zo hard dat de bewering niet meer klopt.
Reactie ‘De werkgroep intensieve veehouderij en gezondheid nam deze bewering op omdat tot 2007 het antibioticagebruik in de intensieve veehouderij sector met meer dan 50 procent was toegenomen. Deze bewering klopt dus wel degelijk. Wellicht was het duidelijker geweest als we het jaartal (tot 2007) daar hadden toegevoegd. De bewering komt uit het RIVM-rapport ‘Volksgezondheidsaspecten van veehouderij megabedrijven in Nederland’ uit 2008. In de update van het informatieblad van 2011 volgt op deze zin ook de opmerking dat de laatste jaren een reductie van 20 procent heeft plaatsgevonden (http:// www.maran.wur.nl/UK/). Ook die informatie is dus correct.
5
Hacker kraakt website cheaptickets.nl
Team RTL Nieuws krijgt auto-ongeluk in Libië
Utrecht Een hacker heeft afgelopen zondagavond de website van cheaptickets.nl gekraakt. Door de inbraak kon hij bij de gegevens van ongeveer 700.000 klanten. De website bevestigde dat er is ingebroken, maar verzekert dat het lek inmiddels is gedicht. Voor zover bekend is er geen misbruik gemaakt van de inbraak. ‘Het ging om oude gegevens uit 2008 en 2009’, zei topman Raymond Vrijenhoek. De hacker had alleen toegang tot namen en adressen.
Hilversum Een cameraploeg van RTL Nieuws heeft gisterochtend een auto-ongeluk gehad in Libië, waarbij de auto in de berm raakte en over de kop sloeg. De lokale chauffeur raakte hierbij ernstig gewond. Hij ligt in het ziekenhuis. Verslaggever Rik Konijnenbelt heeft last van kneuzingen, zijn producer heeft een kwetsuur aan haar arm. De cameraman kwam er zonder verwondingen van af. De ploeg was op weg van Tripoli naar het Tunesische eiland Djerba.
Bedreigde ambassadeur VS weggehaald uit Syrië
Libië onderzoekt dood Muammar Gaddafi
Damascus De Verenigde Staten hebben hun ambassadeur teruggehaald uit Syrië nadat er dreigementen aan zijn adres waren geuit. Het Amerikaans ministerie van Buitenlandse Zaken noemde de bedreigingen geloofwaardig. De ambassadeur werd recent bekogeld met stenen en tomaten tijdens een bezoek aan de oppositie in Syrië. De delegatie kwam pas na een urenlange belegering van aanhangers van de Syrische president Assad met de schrik vrij.
Tripoli De Nationale Overgangsraad (NTC) in Libië vormt een commissie die onderzoek moet doen naar de omstandigheden waaronder Muammar Gaddafi om het leven is gekomen. Dat heeft NTC-voorzitter Mustafa Abdel Jalil gisteren gezegd. Jalil zei dat de commissie wordt ingesteld naar aanleiding van oproepen van de internationale gemeenschap. Rusland en Zuid-Afrika vonden bijvoorbeeld dat Gaddafi niet gedood had mogen worden.
Rijkswaterstaat beproeft snelheidsslot Den Haag Zestig automobilisten hebben de afgelopen tijd meegedaan aan een proef met een snelheidsbegrenzer in hun auto. De begrenzer grijpt in op het moment dat de bestuurder de maximumsnelheid overschrijdt of
geeft een waarschuwingssignaal. De zestig deelnemers werden geselecteerd na een oproep. ‘We hebben gekeken of het pittige rijders waren’, aldus een woordvoerster van Rijkswaterstaat. De proef eindigt binnen-
2+1 GRATIS OP ALLE DAMES-, HERENEN KINDERKLEDING HET GOEDKOOPSTE ARTIKEL IS GRATIS GELDT NIET VOOR ONDER-, NACHT- EN BEENMODE EN AFGEPRIJSDE ARTIKELEN
kort. Volgens de woordvoerster was die vooral van technische aard. Rijkswaterstaat wil weten of de begrenzer werkt en of het apparaat kan worden ingezet bij notoire hardrijders om zo de verkeersveiligheid te vergroten.
Open nu een 1-jaars ING Spaardeposito
Alarmlijn voor dierenleed: 144 Den Haag Mensen die menen dierenleed te bespeuren, kunnen vanaf 15 november alarm slaan via het speciale meldnummer 144. Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie heeft dat gisteren laten weten. Het meldpunt ‘144, red een dier’ wordt ondergebracht bij het Korps landelijk politiediensten (KLPD). Speciaal opgeleide politiemensen gaan de meldingen beoordelen en sturen indien nodig meteen het regionale politiekorps op een dier in nood af. Ook kunnen ze een dierenambulance of gespecialiseerde diensten zoals de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA) en de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID) inschakelen. De nVWA houdt zich vooral bezig met dieren in bedrijven, de LID met huisen hobbydieren.
Profiteer een jaar lang van een vaste, hoge rente van 3,2% op jaarbasis. Inleggen kan al vanaf 500 euro. Deze spaaractie loopt tot 2 december 2011. Ga naar ING.nl/deposito, het ING kantoor of bel 0900 0933 (10 cent per minuut).
ING behoudt zich het recht voor om deze particuliere actie eerder te beëindigen.
Plump my ride
Redmiddel
Working 5 to 9
Autofabrikanten zoals BMW zien zich genoodzaakt grotere auto’s te ontwerpen, doordat bestuurders steeds dikker worden.
Schokkende onthulling in de bio van Steve Jobs: de iPhone is gemaakt uit angst dat de iPod de opkomst van smartphones niet zou overleven.
Werken buiten kantooruren gaat ten koste van gezamenlijke tijd van ouders. Funest voor gezinnen, zo blijkt uit promotieonderzoek aan de VU.
6
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Naar Bouazizi is zelfs een plein vernoemd, ik word uitgekotst.
Eerst
Feyda Hamdi Gezondheidsinspectie
Als Tunesië feest blijft Feyda in bed #Personanongrata
stellen, een interim regering aan te stellen en uiteindelijk parlements- en presidentsverkiezingen uit te schrijven.
Eva Ludemann Amsterdam
Gordijnen dicht
Tunesiërs wachten gespannen de uitslagen af van de eerste democratische verkiezingen. Maar niet Feyda Hamdi.
Gaat de islamitische partij An-Nahda er zoals verwacht met de winst vandoor? Of heeft de Congres Partij voor de Republiek toch net meer stemmen behaald? Volgens de vele peilingen in Tunesië gaat het erom spannen, de verwachte uitslagen verschillen veel van stad tot stad. Tunesiërs wachten met spanning op de uitslagen van de eerste vrije, democratische verkiezingen van afgelopen zondag. De uitslag zou in eerste instantie gisteren worden bekendgemaakt, maar het werd uitgesteld, vanwege de hoge opkomst zondag. Zeker 90 procent van de 4,1 miljoen Tunesiërs maakte de gang naar de stembus, negen maanden nadat dictator Ben Ali ten val werd gebracht. Ten minste 11.000 kandidaten dongen mee, van wie velen onafhankelijke kandidaten, anderen vertegenwoordigen meer dan 80 politieke partijen. De in totaal 217 gekozenen hebben tot taak een nieuwe grondwet op te
Wat Feyda Hamdi in het dorpje Sidi Bouzid betreft, maakt het allemaal niets uit. Ze weet niet welke partijen er zijn en wat die de kiezer bieden. Terwijl al haar buren zondag in de rij bij het stemlokaal stonden, zat Hamdi thuis op de bank. Met de gordijnen dicht. Hamdi heeft niet deelgenomen aan de revolutie in haar land, maar toch begon die bij haar, al ontkent ze dat stellig. Volgens haar dorpsgenoten dreef Hamdi op 17 december vorig jaar de 26-jarige Mohammed Bouazizi tot waanzin. Hamdi – gemeentelijke gezondheidsinspectrice in politieuniform – confisqueerde zijn fruitstalletje – Bouazizi had geen vergunning en weigerde steekpenningen te betalen – en vernielde zijn koopwaar. Volgens verhalen van dorpelingen vernederde ze hem nog meer door hem te slaan, te bespugen of tegen de grond te duwen. Wat ze precies deed, blijft onduidelijk, het ligt een beetje aan welke dorpeling je spreekt. Enfin, de rest is geschiedenis.
Zelfs de lange rijen bij de stembureaus bedierven de stemming in Tunesië niet. HOLLANDSE HOOGTE
Nog geen uur later overgoot Bouazizi zich met benzine en stak zichzelf in brand. Bouazizi maakte het zelf niet meer mee, maar zijn wanhoopsdaad leidde tot massaprotesten en de val van de politiestaat van Ben Ali op 14 januari. ‘Wat voelde je toen je hoorde dat Bouazizi was overleden?’, vroeg een CNN-verslaggever Hamdi onlangs. Haar antwoord was nogal ontluisterend, er zat geen greintje wroeging bij. Hamdi: ‘Ik dacht: hier ga ik voor opdraaien, ze geven vast mij de schuld.’ Dat klopte. Hoewel Hamdi’s collega’s op die vreselijke 17 decem-
ber net zo hard meededen aan de vernedering van Bouazizi, werd alleen Hamdi gearresteerd. Uiteindelijk zat ze 110 dagen in de gevangenis. Als ze dáár aan terugdenkt, begint ze wel te huilen. ‘Ik ben net zo veel slachtoffer als die Bouazizi. Maar hij is een held, het dorpsplein is zelfs naar hem vernoemd, en ik wordt uitgekotst. Ik deed gewoon mijn werk.’
Persona non grata Sinds haar vrijlating is Hamdi een hoofddoek gaan dragen – een nevenverdienste van de revolutie. Haar
Eerlijke info voedsel op smartphone
werkuniform, opvallend genoeg kreeg ze gewoon haar baan terug, durft ze in het openbaar niet meer te dragen. Dan wil helemaal niemand meer met haar, persona non grata, worden gezien. Hamdi ontkent nog steeds alle beschuldigingen aan haar adres. Ze zegt dat Bouazizi een oplichter en relschopper was, die aan haar haren trok en haar beledigde. Als vanavond de verkiezingsuitslagen bekend worden en de mensen ongetwijfeld op straat op gaan om te feesten, ligt Hamdi vermoedelijk in bed, met de dekens ver over haar oren.
Rouvoet voorzitter zorgverzekeraars
#Handig
Eerlijke informatie over voeding door alleen maar even je smartphone voor het product te houden. Het kan binnenkort.
“Ik ben nooit ziek, waarom moet ik toch hetzelfde betalen als de rest?”
Redactie binnenland Amsterdam
Zeist Oud-minister André Rouvoet wordt de nieuwe voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland (ZN), de brancheorganisatie van de Nederlandse zorgverzekeraars. Rouvoet begint op 1 februari 2012 en is aangesteld voor vier jaar. Hij volgt Hans Wiegel op, die al sinds 1995 voorzitter is van ZN. Rouvoet was minister voor Jeugd en Gezin in het laatste kabinet-Balkenende.
Vakantiegangers weten Spanje te vinden
Met hun smartphone kunnen consumenten binnenkort eerlijke info over voedingsproducten te zien krijgen. Door de gsm even op een blokjescode op de verpakking te richten, verschijnt op het schermpje allerlei extra informatie over een product, bijvoorbeeld over de zuiverheid van ingredienten, het productieproces en de recycling van de verpakking. Sommige producenten gebruiken al zo’n code, die soms QR- of 3D-code wordt genoemd. Maar de informatie bestaat dan uitsluitend uit reclame. Sommige websites vragen er zelfs geld voor. Nederlandse initiatiefnemers hebben nu besloten uitgebreide productinformatie gratis, betrouwbaar en gedetailleerd aan te bieden via de codes. Hun initiatief heeft de steun van leden van het Europees Parlement en de Europese Commissie. ‘Consumenten willen meer informatie dan er op het etiket past. Nieuwe technologie is dan de uitkomst’, aldus Herman Koeter, oprichter van Orange House Partnership, een liefdadigheidsinstelling van voedselwetenschappers. Hij is oud-topman van het Europese agentschap voor veilig voedsel, EFSA.
“Samen betalen we voor de kosten van de zorg. Dat is de basis van de zorgverzekering. Anders zou de premie voor veel mensen te hoog worden.”
Heeft u ook een vraag over zorgverzekeringen? Wij geven antwoord op al uw vragen op zilverenkruis.nl
Altijd antwoord. Dat is de Plus van Zilveren Kruis
Madrid De Spaanse toerismesector heeft dit jaar een van de beste zomers ooit gedraaid. In de maanden juli, augustus en september kwamen er bijna 21 miljoen buitenlandse toeristen naar het Zuid-Europese land, een stijging van 8,5 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De meeste toeristen kwamen uit Groot-Brittannië.
China doneert graan aan Hoorn van Afrika Peking China heeft ter waarde van omgerekend 50 miljoen euro voedselhulp geschonken aan de Hoorn van Afrika. Het is de grootste graandonatie die het land ooit schonk aan het buitenland. ‘Als we kampen met natuurrampen en andere moeilijkheden, zullen China en Afrika elkaar altijd de helpende hand toesteken’, aldus Lu Shaye van het Chinese departement voor Afrikaanse Zaken.
Kruimeldiefstal
Extreme cemetery makeover
Eeuwige trouw
Twee Amerikanen die een bagelshop overvielen, maakten slechts 25 dollarcent buit. Ondanks de bescheiden roof moest het duo wel de cel in.
De Joodse Begraafplaats in Amsterdam wordt opgeknapt. Joodse en Marokkaanse jongeren zullen de rustplaats samen onder handen nemen.
Een dood stel houdt al 1.500 jaar elkaars hand vast. De versteende skeletten, opgegraven in het Italiaanse Modena, hebben dan ook weinig keuze.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Ik heb in een keer of vier, vijf met Wilders om tafel gezeten.
Eerst
Harm Uringa Statenlid Limburg, ex-PVV
Geert krijgt zo stilletjes aan hoofdpijn van de provincie #Statenleden
dat óók over hoofddoekjes en islamitische scholen ging. Dat laatste klopt. Sowieso is het een beetje vreemd, want Hiemstra had toch wel kunnen weten dat de PVV bij uitstek tegen de islam fulmineert? Maar Uringa, die daar ook mee worstelde, vindt dat de partij open laat of ze kiest voor een milde of een extreme variant. ‘Ik heb in mijn intake-gesprek met Stassen en Roland van Vliet gezegd dat we alert moeten zijn op islamitisch terrorisme, maar dat we niet iedere islamiet in de beklaagdenbank moeten zetten. En dat we gevaar uit andere hoek even hard moeten aanpakken.’
De PVV heeft al drie overlopers in de provincie. ‘Ik ben hevig teleurgesteld,’ zegt een van hen, Harm Uringa, voor het eerst hardop. Peter Wierenga Den Haag
‘Je komt steeds bij Wilders uit’, zegt Harm Uringa. ‘Dat gaat hem opbreken. De partij is te snel gegroeid, er is geen goed kader. Ik heb het gevoel dat de andere twee daar ook tegenaan liepen.’ Het Limburg Statenlid, dat zelf in juli uit de PVV stapte, doelt op het vertrek, gisteren, van de Friese fractievoorzitter Jelle Hiemstra. Dat is nummer drie, want vorige week pakte Martijn Kap in Brabant de biezen. Uringa bevestigt dat hij moeilijk door één deur kon met lijsttrekker Laurence Stassen. Geert Wilders bemiddelde hoogstpersoonlijk. ‘Ik heb in die paar maanden vier of vijf keer met hem om tafel gezeten, best veel voor een eenvoudig Statenlid. Dan werden er afspraken gemaakt, over hoe de fractie met elkaar om moest gaan en over het beschavingsniveau, maar daar hoorde ik nooit meer iets van.’ Volgens de gepensioneerde ICTmanager, die als onafhankelijk politicus verder gaat, is de partij te groot geworden voor die centrale sturing. ‘Wilders is een amicale man, maar hij komt tijd te kort.’ Gevolg: bij onderling gedoe kun je nergens terecht.
Geschreeuw Het gaat dus niet echt lekker in de provincie. Natuurlijk, het gebeurt wel eens vaker dat een Statenlid het bijltje erbij neerlegt, van SP tot VVD, maar vrijwel altijd houdt de partij de zetel. Dat drie politici zich binnen een half
Haatpaleis
Jelle Hiemstra: ‘Steun was nihil.’ ANP
jaar afsplitsen, is uniek. Er lijkt iets mis in de communicatie. Martijn Kap verklaarde moeite te hebben met het ‘geschreeuw’ van de PVV. Hiemstra hekelde in NRC Handelsblad de felle anti-islamretorica, en zegt nu: ‘De laatste paar maanden is het mij duidelijk geworden dat mijn voorbehoud over het standpunt islamisering, hoofddoekjes et cetera niet gewaardeerd wordt door de PVV in Den Haag.’ Ook voelde de Fries zich ‘nihil’ gesteund toen hij en zijn vrouw op 5 september thuis mishandeld werden door twee gemaskerde mannen. Maar Wilders benadrukt dat hij die ‘laffe overval’ herhaaldelijk aan de orde stelde en bestrijdt dat Hiemstra ooit enig voorbehoud heeft gemaakt bij het Friese verkiezingsprogramma,
Volgens Uringa zweeg de selectiecommissie over de islam. Dus verwachtte hij geen ‘extreme’ benadering. Toen Stassen in mei een moskee in Roermond een ‘haatpaleis’ noemde, schoot dat hem in het verkeerde keelgat. ‘Dat heb ik haar ook verteld.’ Toen Uringa uiteindelijk opstapte, besloot hij zelf om daar geen inhoudelijke reactie bij te geven. ‘Ik wil niet met modder gooien.’ Maar hij maakt een uitzondering als het algemeen belang in het geding is. Dus stelde hij vragen over het feit dat PVV’ers Cor Bosman en Michael Heemels tegelijk Statenlid zijn én medewerker van de fractie, oftewel van zichzelf. Het ministerie van Binnenlandse Zaken ontraadt de dubbelfunctie, maar kan het niet verbieden. ‘Ik vind dat onwenselijk, want dan ben je in dienst van de partij en niet meer vrij om als Statenlid eigen keuzes te maken. Het is buiten de fractie om besloten door de trojka Stassen, Bosman en Heemels. Ik dacht dat bij de PVV alles anders zou gaan, democratischer, daarin ben ik hevig teleurgesteld.’
Column Tommy Wieringa
Visje visje
pnieuw ga ik naar Kortrijk, een stad waar zich bescheiden wonderen voordeden toen ik haar jaren geleden eens bezocht. Nu kom ik bij schraal daglicht aan op het station; de stad die ik me herinner is nog verscholen in de schaduwen. Pas bij avond zal ze tevoorschijn komen. Uit een koffiehuis tegenover het station komt Joseph Roth. Hij draagt een voddige overjas en een hoedje, hij heeft een dunne snor. In zijn hand schommelt een kartonnen koffer. Hij ademt voorbije tijd, en al is zijn gezicht donker als van een zigeuner, het is Joseph Roth die ik de weg zie oversteken en in het station zie verdwijnen. (De volgende morgen heel vroeg, bij vertrek uit Kortrijk, zal ik Kader Abdolah ontwaren tussen een menigte forensen in de stationshal – de wandelende Jood is een wandelende Pers geworden, op gymschoenen.) Het is toeval dat ik vorige keer ook een Roth-boek bij me droeg, Joseph Roth in Nederland – een boek dat die reis in een mysterieus licht zette, een wandeling door een ondergaande wereld. Geen ander medium dan het boek kan zulke sterke gevoelens oproepen, en de wereld om je heen omtoveren tot het decor van hetgeen je leest. Ik logeer aan de overzijde van de Leie, in het bed & breakfast van Germana Tack. Zij maakte een elegant, gastvrij huis. Uit nood werd ze kunstenares, toen ze reuma kreeg en haar werk niet meer kon doen. Nu maakt ze grove vilten wandkleden, geploegde akkers in donkere kleuren. Roald Dahl zou een verhaal hebben geschreven over de vriendelijke
O
Brinkman gaf opdracht hack
50%
korting korting KPN
3 maanden lang op het Alles-in-één Pakket Basis • Interactieve TV, Internet en Bellen; handig en overzichtelijk in één pakket • 55 tv-zenders en 90 radiozenders standaard op 2 tv’s • Overal in huis Interactieve TV kijken op je iPad of laptop
45.-
22.⁵⁰ /mnd*
*Inclusief 2 tv-ontvangers, i.c.m. een jaarcontract. Vraag de verkoper naar de voorwaarden en beschikbaarheid.
Haarlem De Noord-Hollandse PVVfractievoorzitter Hero Brinkman heeft half september zelf opdracht gegeven om de site van de provincie te hacken. Dat zei hij gisteren in Haarlem tijdens een vergadering van fractievoorzitters in de Noord-Hollandse Staten. De opmerking van Brinkman wekte veel verontwaardiging bij de andere fractievoorzitters, van wie sommigen vinden dat hij opdracht heeft gegeven tot een misdrijf. Ze nemen hem ook kwalijk dat hij eerst naar de media is gegaan. Brinkman was zich van geen kwaad bewust. Volgens hem heeft hij alleen de veiligheid van de website van Noord-Holland willen checken. Die bleek vervolgens niet goed. Sommige partijen vonden het beschadigend voor Noord-Holland dat dit nieuws op straat is terechtgekomen. De provincie deed aangifte van de poging tot hacken. Brinkman eiste gisteren dat die aangifte wordt ingetrokken, maar de Noord-Hollandse commissaris van de koningin Johan Remkes zei dat niet van plan te zijn.
7
korting KPN
hospita Germana Tack die gruwelijke dingen doet met haar bezoekers; sommigen hangen als wandkleed aan de muur. Voor de wc heeft Germana een hoogpolig tapijtje neergelegd. Een tapijtje voor de wc lijkt me een katholieke daad. Alle ongerechtigheid wordt er onzichtbaar in opgenomen. Een protestant zou zoiets niet doen. Die wil het vuil zien. Ik heb met wellust over het vuil van de wereld horen preken in kale kerken, de protestant is verliefd op het vuil. ’s Avonds wordt me een openbaar interview afgenomen in de schouwburg. De interviewster wil over reizen praten. Ik zeg dat ik niet meer reis, dat ik een erfgebonden vogelkijker ben geworden die luiers verschoont, flesjes verwarmt en duizendmaal hetzelfde kinderliedje zingt (dat geheimzinnig genoeg ook nog vrij precies mijn huidige bestaan beschrijft: Visje visje in het water / visje visje in je kom...) Of ik niet ongelukkig ben, vraagt ze. Hoe kun je ongelukkig zijn als je de wereld opnieuw ziet beginnen, zeg ik.
Tommy Wieringa is auteur van onder meer de roman Caesarion.
50% korting 3 maanden lang op alle 1-jarige Personal Sim Bel-SMS-Web abonnementen Bijvoorbeeld i.c.m. Samsung Galaxy Ace Gratis
50% korting
32.50
16.²⁵ /mnd*
2 maanden lang op het maandelijks opzegbare Tablet Internet
20.-
10.-
/mnd**
**Bij een 1-jarig Personal Sim Bel-SMS-Web abonnement met 150 min/sms en 100 MB Internet. **De eerste 2 maanden betaal je € 10,- /mnd. Daarna betaal je de reguliere abonnementskosten van € 20,- /mnd
Seksistische apparatuur
Scientolo-spies
Technisch mankement
Vrouwelijke sprinters kunnen gemakkelijker ongestraft een valse start maken. De meters in de startblokken blijken afgesteld op mannen.
De Scientology-kerk heeft de makers van South Park na een aflevering in 2005 uitvoerig laten bespioneren, zo meldt de The Huffington Post.
In Essex moest een vliegtuig van Ryanair omkeren. Het plakband dat gebruikt was om een raam in de cockpit te dichten, was los komen te zitten.
8
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Als we willen, kunnen we vliegtuigen neerhalen.
Perspectief
Ray Kelly Commissaris NYPD
De NYPD houdt de hele #Controversieel De politie van New York is de
grootste antiterreurorganisatie in de VS. Sinds 9/11 opereren de agenten in de hele VS én in zeker elf landen. Het doel heiligt de middelen. Eva Ludemann
A
noniem door New York slenteren is er niet meer bij. Op de grond, vanuit de lucht, vanaf het water: het politiekorps van New York houdt alles en iedereen permanent in de gaten. Na de aanslagen van 9/11 is het New York Police Department (NYPD) omgevormd tot Amerika’s grootste antiterreurorganisatie. Hightech, zware wapens, een eigen explosievenopruimingsdienst; de NYPD heeft het allemaal in huis. De veiligheid van de stad wordt niet langer overgelaten aan het leger, de CIA of de FBI. Alleen de NYPD, onder leiding van ‘Mister Anti Terror’ commissaris Ray Kelly, kan de New Yorkers redden. Het korps opereert al lang niet meer alleen in de stad, maar in heel Amerika en houdt zelfs kantoor in elf buitenlandse hoofdsteden. En het doel heiligt de middelen. Een mooi voorbeeld daarvan is het onlangs uitgelekte ‘Moroccan Initiative’. Een eenheid van de NYPD zou de afgelopen jaren tienduizenden islamitische burgers in de stad hebben bespioneerd en afgeluisterd. Agenten in burger (‘rakers’) en infiltranten (‘mosque crawlers’) bespioneerden moskeeën, islamitische scholen, studentenorganisaties, sportscholen, boekwinkels, kapperszaken, markten, taxichauffeurs, nongouvernementele organisaties en 263 ‘hotspots’, eet- en koffiehuizen en bedrijven met islamitische eigenaren. Ze deden dit zonder dat er enige verdenking voor of bewijs van mogelijke terroristische activiteit bestond. ‘En dat’, zegt advocaat Art Eisenberg, ‘is illegaal.’ Zijn organisatie, de New York Civil Liberties Union, een organisatie die zich inzet voor bescherming van burgerrechten, bereidt een rechtszaak tegen de NYPD voor. Het Morrocan Initiative werd in 2004 in gang gezet na islamitische zelfmoordaanslagen in Casablanca en na de aanslagen door Marokkaanse terroristen op treinen in Madrid. In eerste instantie werd de operatie beperkt tot de 9.000-koppige Marokkaanse burgerbevolking van New York, maar al snel gingen de zestien agenten van de zogenoemde Demographics Unit over tot ‘ethnic mapping’ van de hele stad: alle islamitische wijken, buurten en straten werden letterlijk in kaart gebracht. Geen enkele moslim was uitgesloten van onderzoek en verdenking. Een invloedrijke imam in New York, Reda Shata, die de aanslagen van 9/11 direct veroordeelde en af en toe bij burgemeester Michael Bloomberg thuis komt, werd door de NYPD aangemerkt als ‘cruciaal om in de gaten te houden’. De mannen van de Demographics Unit
slopen overal naar binnen, maakten foto’s, luisterden af, legden alles vast. Een koran op een koffietafeltje, een islamitische kalender aan de muur, het aantal slaapkamers; alle details van islamitische burgers werden opgeslagen in een computer in een kantoor op een militaire basis in Brooklyn. De computer was níet gelinkt met de centrale inlichtingendatabase van de NYPD.
FBI is onbetrouwbaar De gemeenteraad van New York wil uitleg van commissaris Raymond Kelly van de NYPD – Ray voor intimi. De Demographics Unit is onderdeel van zíjn ‘kindje’: het NYPD Counterterrorism Bureau. Kelly zette dit op direct na zijn benoeming begin 2002, vier maanden na de aanslagen van 9/11. Hij hervormde de NYPD en breidde die uit, want zoals hij vaak zegt: ‘Op de FBI hoeven we niet rekenen voor de bescherming van onze stad’. De nadruk bij de NYPD ligt niet langer op misdaadbestrijding, maar op bestrijding van terrorisme. Alle 37.000 agenten van de NYPD – de FBI beschikt wereldwijd over 17.000 agenten – zijn getraind tegen aanslagen met chemische, biologische en nucleaire wapens. Alle agenten beschikken over een apparaatje aan hun broekriem dat alarm slaat als het nucleair materiaal bespeurt. Ook een speciaal voor Kelly ontwikkelde patrouilleboot en de NYPD-helikopters hebben dergelijke detectors aan boord. Er zijn al mensen opgepakt die straling afgaven omdat ze tegen kanker behandeld werden. In de straten van New York surveilleren permanent zo’n duizend zwaarbewapende agenten die op willekeurige momenten en plaatsen een ‘surge’ uitvoeren. Dan arriveren ergens plotseling zo’n honderd politieauto’s met gierende sirenes. Of krioelt een trein- of metrostation ineens van de zwaarbewapende agenten. ‘Die acties zijn om terroristen te intimideren’, zei burgemeester Michael Bloomberg onlangs in een interview. ‘Het is shock and awe.’ Minder zichtbaar zijn de zeker 3.000 camera’s overal in Lower Manhattan. Je kunt je daar vrijwel nergens in de publieke ruimte begeven zonder dat je wordt gefilmd. Alle beelden worden verwerkt en opgeslagen door een supercomputer – à raison van 150 miljoen dollar – in Kelly’s zenuwcentrum op een geheime locatie in de stad, die ze real time doorzoekt op verdachte pakjes en personen. Als de computer iets ‘vindt’, geeft hij een waarschuwing af en zoomen camera’s in, zodat er een patrouillewagen gestuurd kan worden om ter plaatse te kijken. Vorig jaar pikte de computer een pakje op naast de New York Stock Exchange. Binnen een paar mi-
Alle agenten in New York dragen een apparaatje dat alarm slaat als het nucleair materiaal bespeurt. AFP
nuten arriveerde de explosievenopruimingsdienst. Het verdachte pakketje bleek een broodtrommeltje met iemands lunch.
Geen controle ‘Als we willen, kunnen wij vliegtuigen neerhalen’, zei Kelly onlangs in het Amerikaanse tv-nieuwsprogramma 60 minutes. Zijn uitspraak kwam hem op vragen te staan van verslag-
gevers. Heeft Kelly voor een dergelijke actie niet het fiat van de federale autoriteiten nodig? Wat spookt zijn mysterieuze Bureau eigenlijk allemaal uit? Is burgemeester Bloomberg wel overal van op de hoogte? De verslaggevers kregen geen antwoorden op hun vragen. Ook De Pers kreeg geen commentaar op verzoeken om meer duidelijkheid. Volgens de Amerikaanse journalist
Len Levitt, die al jaren onderzoek doet naar de NYPD, opereren Kelly en zijn Bureau op eigen houtje en is het volstrekt onduidelijk binnen welk juridisch kader dit gebeurt. Niemand krijgt inzage in de werkwijze en operaties van de unit. Er is geen transparantie, overzicht of controle van buitenaf. Er gaan hardnekkige geruchten dat de NYPD de wet regelmatig met voeten treedt. ‘Neem de
Schimmig
Oops
Drogredenering
De NYPD heeft sinds 9/11 1,6 miljard dollar gekregen van de gemeenteraad. De raad krijgt geen inzage in hoe het korps het geld heeft besteed.
Schoenverkoper Kelvin Jones werd in 2010 van straat geplukt en aan het werk gezet als NYPD-informant. Hij bleek een bankrover.
De NYPD ziet het als zijn missie de burgers van de stad te helpen geen terrorist te worden. Moslims worden tegen zichzelf beschermd, is het motto.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Niemand weet precies wat Kelly’s Bureau doet.
Perspectief
Len Levitt Journalist en NYPD-deskundige
9
wereld in de gaten Klokkenluider
Hoe veilig is New York? New York is nog nooit zo veilig geweest, roept Ray Kelly dikwijls. Bewijzen doet hij het niet, hij weigert al sinds 2002 de misdaadcijfers van New York City openbaar te maken. Politieman Adrian Schoolcraft kaartte al maanden aan dat zijn oversten van hem en zijn collega’s eisten dat ze misdaden noteerden als ‘kleine vergrijpen’, om de officiele misdaadcijfers te drukken. Toen met zijn klachten niets werd gedaan, nam hij met een voicerecorder de stemmen op van zijn oversten toen die hem opdroegen de feiten te vervalsen. Schoolcraft speelde zijn opnames door aan de media, die het verhaal naar buiten brachten. Het nieuws was nog niet verschenen of zes zwaarbewapende en gemaskerde agenten van de
Afghaanse Amerikaan, van wie werd vermoed dat hij bomaanslagen wilde plegen in de New Yorkse metro. De FBI deelde zijn informatie met de NYPD, waarop Kelly’s agenten een eigen operatie begonnen, parallel aan die van de FBI. Ze toonden een foto van Zazi aan een NYPD-informant, imam Ahmad Wasi Afzali uit Queens, maar die speelde dubbelspel en belde Zazi om hem te waarschuwen. Omdat de FBI-agenten Zazi’s telefoon afluisterden, kwamen ze achter de bemoeienis van de NYPD. Zazi, die na Afzali’s waarschuwing rechtsomkeert had gemaakt naar Colorado werd opgepakt, maar de FBI was razend omdat Zazi’s compagnons onbekend waren gebleven en nog vrij rondliepen. Dit weerhield Kelly er niet van te verklaren dat zijn politiemacht een grote aanslag op zijn stad had voorkomen.
Dick Tracy
protesten op Wall Street’, zegt Art Eisenberg. ‘Kelly’s agenten maken permanent video-opnames van de demonstranten, in de publieke ruimte, en ze bouwen dossiers tegen hen op. Ze deden dat ook tijdens de demonstraties tegen de oorlog in Irak. Wij voeren al jaren rechtszaken tegen het surveilleren van politieke groepen. De wet staat het gewoon niet toe.’ Sinds Kelly’s aantreden opereert de
NYPD niet meer alleen in New York. Tot ergernis van de plaatselijke politie en autoriteiten doken de afgelopen jaren New Yorkse politieagenten in burger op bij politieonderzoeken in onder andere Carlisle (Pennsylvania), Los Angeles, Phoenix en New Jersey. De federale autoriteiten waren evenmin op de hoogte van de aanwezigheid van de agenten. Sterker nog: Kelly’s Counter Terrorism Bureau ver-
tikt het met de FBI samen te werken. ‘Wij hebben onze eigen methoden om terroristen te identificeren en hen aan te pakken’, zei een van Kelly’s medewerkers in 2007 tegen de Senate Commission on Homeland Security. Het leidt tot bizarre en soms ook gevaarlijke situaties. In september 2009 verpestten Kelly’s agenten een grootschalig onderzoek van de FBI. De FBI volgde Najibullah Zazi, een
Kelly’s ambities reiken verder dan New Jersey, Pennsylvania en Arizona. Zijn Counter Terrorism International Liaisons Program heeft kantoren geopend in elf buitenlandse hoofdsteden. Kelly’s undercoveragenten opereren permanent in Londen, Parijs, Tel Aviv, Madrid, Lyon, Mumbai, Singapore en de Dominicaanse Republiek. Missies naar Berlijn, Rome en andere nog onbekende steden staan op de agenda. Wie weet staat ook Amsterdam op Kelly’s lijstje. Voor veel Amerikanen is Kelly is de vleesgeworden stripheld Dick Tracy. De politiecommissaris verklaart regelmatig dat het aan zijn hervormde politiemacht ligt dat er geen nieuwe aanslagen in New York zijn gepleegd, al is daar wel het een en ander op af te dingen. Hij is veel in beeld, gaat graag op de foto met zijn ‘vrienden’ Bon Jovi, Miss America, Bob Dylan en Harvey Keitel, om er een paar te noemen. Burgemeester Bloomberg
NYPD vielen het huis van Schoolcraft binnen, terwijl hij net aan zijn ontbijtje zat. Ze namen zijn computer en bewijs tegen de NYPD in beslag, sloegen hem in de boeien en voerden hem af. Zijn familie wist zes dagen lang niet waar Schoolcraft was en hoe het met hem ging. Onder druk van de media werd Schoolcraft vrijgelaten, uit een isoleercel in de gesloten psychiatrische inrichting van het Jamaica Hospital Center, zo bleek. Hij was daar opgesloten omdat hij ‘emotioneel in de war was’. Schoolcraft heeft een rechtszaak tegen de NYPD aangespannen en eist 50 miljoen dollar schadevergoeding. Onder grote druk heeft Kelly begin dit jaar drie bevriende juristen benoemd om het ‘crime pressing’ te onderzoeken.
noemt Kelly ‘de beste politiecommissaris in de geschiedenis van New York City’. Het hardhandige optreden van zijn agenten tegen de demonstranten op Wall Street heeft niets aan Kelly’s populariteit afgedaan; 66 procent van de New Yorkers is positief over zijn werk. Uit de peilingen blijkt dat hij zelfs favoriet is om in 2013 burgemeester van New York te worden.. Maar de 70-jarige Kelly – hij was in de jaren negentig ook al twee jaar commissaris – leidt zijn politiemacht als een dictator, wordt gefluisterd. Wie hem dwarszit, wordt aangepakt door zijn woordvoerder Paul Browne, ook bekend als Mister Truth vanwege zijn vermogen zelfs een banaan nog recht te praten. ‘Ongehoorzame’ werknemers worden ontslagen of gedegradeerd, zoals James Shea en John Nicholsson van de Joint Terrorist Task Force (JTTF). Ze weigerden geheime informatie van de FBI binnen de NYPD te verspreiden. Critici van Kelly’s inlichtingenunit noemen die spottend de mini-CIA. Vicecommissaris van de unit is oudCIA-topspion David Cohen. Een andere CIA-spion en oudgediende, Laurence Sanchez, kreeg de onduidelijke rol van ‘CIA-liaison van de NYPD’. Het was Sanchez die de uitbreiding van Kelly’s Intelligence Division leidde. Het is nog altijd onduidelijk of Sanchez op de loonlijst van de CIA stond, terwijl hij voor de NYPD werkte. Dat zou illegaal zijn: de Amerikaanse wet verbiedt de CIA betrokkenheid bij spionage op eigen bodem. Sanchez vertrok begin dit jaar bij de NYPD. Hij heeft een privéveiligheidsbedrijfje opgezet dat werkt in het Midden-Oosten en ZuidAfrika, onder andere onder contract voor de Amerikaanse overheid. Volgens NYPD-kenner Leonard Levitt heeft Sanchez plannen op korte termijn ook een vestiging in New York te openen.
Petitie
Gemist
Strike
Op 13 september 2011 veroordeelden professoren van Brooklyn University het Morrocan Initiative in een vlammende petitie in een plaatselijke krant.
Vorig jaar spotte een burger een rokende auto op Times Square. Het anti-terrorteam van de NYPD had de Pakistaanse bomauto niet opgemerkt...
De NYPD zette een eigen Cricket League op om in de Pakistaanse en andere Aziatisch-islamitische gemeenschappen te kunnen infiltreren.
KOOP VANDAAG OP SWEETDEAL.NL
SWEETDEAL VAN DE DAG Wel een creditcard, maar niet het risico om teveel uit te geven? Gebruik de wereldwijd geaccepteerde DB Prepaid MasterCard, nu voor maar €9,-.
HIGHLIGHTS • De DB Prepaid MasterCard met
€ 9,-
64% korting. • Gemakkelijk wereldwijd betalen. • Je geeft alleen uit wat je
IN PLAATS VAN € 25,-
oplaadt. • Geen inkomensbewijs nodig. • Ook te gebruiken voor
internetshoppen. • Geaccepteerd op 30 miljoen
MasterCard locaties.
VOORWAARDEN
JE BESPAART
• Exclusief €3,50 maandelijkse
€ 16,-
64% KORTING
kosten (per direct opzegbaar). • De voucher is 3 maanden geldig
vanaf de dag van ontvangst. • Je ontvangt de voucher de
GA VOOR DEZE AANBIEDING NAAR SWEETDEAL.NL
eerste werkdag nadat de deal is afgelopen. • Deze aanbieding is alleen te koop op sweetdeal.nl.
RUGSCANDAG bij DorSano kom bij ons langs op zaterdag 12 november Voor mensen die eindelijk weer pijnvrij door het leven willen gaan en willen weten wat de oorzaak is van hun rugklachten organiseert Rugpijn Kliniek DorSano op zaterdag 12 november de rugscandag in Amsterdam.
Het motto van XA
Rugscan: Hoe werkt het? De specialisten van DorSano kunnen met een rugscanapparaat - de Medi Mouse - inzichtelijk maken welke factoren de oorzaak zijn van uw rugpijn. De Medi Mouse wordt langs uw ruggenwervels geleid, waarbij wordt gemeten of wervels vastzitten of juist onderling te veel speling hebben. Die meetgegevens vertaalt de computer in een animatie en zo worden de probleemgebieden in kaart gebracht. Indien u dat wenst, kunt u zich vervolgens door
w w w. l a g e - r u g p i j n . n l
PRINT ANYTHING, ANYTIME AND ANYWHERE
DorSano laten behandelen. De kosten van de scan zullen dan komen te vervallen.
Wij beschikken over onze eigen
SPECIALE AANBIEDING: de Medi Mouse scan is nu extra voordelig: van €89,- voor €15,- (uitsluitend contante betaling)
Neurochirurg en orthopeed
Bel nu 0900 DorSano (0900 367 72 66) €0,10 p.m. + de kosten van het gebruik van uw mobiele telefoon
Ontdek XA op xa.nl:
Amstelboulevard 184-188 1096 HM Amsterdam
We zitten dicht bij het Amstelstation en beschikken over eigen parkeerplaatsen.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
We zien een treurige optocht van massamoord en verraad.
Weten
Waarom wordt u christen: a) chaos! Of b) waarom niet? #Recensie
Vraag aan de wetenschap
Waarom blijven vooral domme liedjes eindeloos in je hoofd zitten? Vooraanstaande wetenschappers beantwoorden vragen van lezers U heeft een vraag? Ga naar www.depers.nl/vraagteken
Het boek De vierde eeuw gaat vooral over het failliet van Rome, niet over de opkomst van het christendom. Marcel Hulspas Amsterdam
Het had anders kunnen lopen. Stel dat keizer Diocletianus niet dat onzalige plan had opgevat om vroegtijdig op te stappen, maar gewoon, zoals elke keizer, tot zijn dood op de troon was blijven zitten. Dan had hij er waarschijnlijk voor gezorgd dat zijn antichristelijke wetten van 303/304 overal zouden zijn nageleefd. Inclusief dat beruchte vierde besluit, dat christenen in het openbaar de goden dienden te eren, of anders de doodstraf riskeerden. Het had de doodsteek voor de christelijke kerk kunnen zijn. Of stel dat keizer Julianus zestig jaar later níet al na een paar jaar zou sneuvelen, dan had hij zich nog jaren in kunnen zetten voor het herstel van het oude veelgodendom, en ook dan had het christendom ten onder kunnen gaan. Zo zijn er meer momenten geweest waarin de toekomst van de christelijke kerk aan een dun draadje hing. Maar de kerk triomfeerde.
Luidruchtige minderheid In 396 besloot keizer Theodosius dat de heidense tempels gesloten moesten worden, en niet meer betreden mochten worden. Hier en daar braken opstanden uit; maar het verzet stelde weinig voor. Het heidendom was toen al een stille dood gestorven. Hoeveel christenen telde het Romeinse Rijk toen? Wim Jurg, auteur van De vierde eeuw, waagt zich om de zoveel pagina’s aan een voorzichtige schatting. Was het de helft van de bevolking? Meer misschien? We weten het gewoon niet. En wat Jurg vergeet, is dat dergelijke getallen in een tijdperk zonder opiniepeilingen en democratische procedures, in feite niets zeggen. Waarschijnlijk vormden ze een goed georganiseerde en uiterst luidruchtige minderheid, die in de meeste steden regelmatig onrust ver-
11
sende of onverwachte wending (een hook). Onderzoekers zijn er echter nog niet uit welke structurele aspecten een muziekfragment tot een potentiële oorwurm maken, maar wel dat je het liedje eerder of vaker gehoord moet hebben, en dat stemming en een laag aandachtsniveau factoren zijn die bijdragen aan het ontstaan van een oorwurm. Jammer genoeg overkomt het ons meestal bij liedjes die we nogal irritant vinden.’
Antwoord van de lezer:
Henkjan Honing, hoogleraar muziekcognitie aan de UvA:
Het omslag van De vierde eeuw. Het jonge christendom blijft hierin mysterieus.
oorzaakte. De christenen léken belangrijk, en bestuurders, tot aan de keizers, deden er verstandig aan om hen te paaien. Dat is ook wat keizer Constantijn ‘de Grote’ deed, de eerste christelijke keizer. Zijn streven was religieuze tegenstellingen te dempen, om het rijk bij elkaar te houden. De lange, tolerante en daadkrachtige regering van Constantijn was helaas een uitzondering. De rest van de vierde eeuw was een treurige optocht van keizers, opstanden, veldslagen, massamoorden, dood en verraad: Jurg besteedt er alle ruimte aan.
Theologische twisten Te veel ruimte. Het enige dat daarmee duidelijk wordt (wat voor iedereen destijds ook duidelijk wás), is dat Rome op zijn laatste benen liep. Een nieuwe politieke orde was nodig – en dat vereiste een nieuwe staatsreligie.
Met het christendom als meest voor de hand liggende kandidaat. Maar over dat christendom komen we bij Jurg helaas weinig te weten. De kerk werd in de vierde eeuw verscheurd door theologische twisten. Twisten die veel vertellen over de machtsverhoudingen in de jonge kerk. Ze keerde zich met een pervers fanatisme tegen de joden binnen het rijk. Over beide zaken vertelt Jurg helaas niets. De vierde eeuw vertelt vooral het militaire en bestuurlijke failliet van het Romeinse Rijk. De oude goden konden het Rijk niet meer redden. Geen wonder dat velen de God van de christenen een kans wilden geven. Ook al waren dat grotendeels schreeuwerige fanatici.
‘Die liedjes blijven hangen juist omdát ze dom zijn. Vaak hebben ze een heel domme tekst, waar je je dan aan ergert. Daardoor blijft dat liedje daarna veel beter in je geheugen zitten. Net als een brutale opmerking je nog lange tijd kan achtervolgen. En de koppeling met een muziekje maakt zoiets nóg irritanter – en dus hardnekkiger.’ (Bea Brandt)
‘Echt begrepen is het nog niet. Anders konden we wel een computerprogramma maken dat liedjes componeert die gegarandeerd uren in je hoofd rondzingen - maar dat zal in dit geval niemand een probleem vinden. Het laat zien dat muziek en ons geheugen een bijzondere relatie hebben. Maar wat nu precies maakt dat een specifiek liedje eindeloos in je hoofd blijft zitten, is vooralsnog onbekend. Wel weten we dat muziekfragmenten die plotsklaps en veelal ongevraagd in je hoofd schieten - een oorwurm (of cognitive itch) genoemd - twee kenmerken hebben: een eenvoudige, vaak overbekende muzikale structuur en een verras-
‘Vraagteken’ wordt mogelijk gemaakt door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de nationale wetenschapsfinancier.
Celdeling remmend medicijn uit fluitenkruid
Maagband helpt vooral sombere types
Groningen Onderzoekster naar Oktavia Hendrawati heeft onlangs aangetoond dat het in de toekomst mogelijk kan zijn om via ‘engineering’ van fluitenkruid de medicinale stof (epi)podofyllotoxine te produceren, een plantenextract dat de celdeling remt. De plant produceert al nauw verwante stoffen en hoeft maar een klein beetje genetisch aangepast te worden.
Utrecht Somber gestemde mensen vallen na een maagbandoperatie voor overgewicht meer af dan optimisten. Dat ontdekte psychologe Hanna Zijlstra. Een hoge motivatie, hooggestemde verwachtingen van de ingreep en tevredenheid over de operatie zeggen allemaal niks. De enige voorspeller van meer gewichtsverlies op de lange termijn is een sombere stemming.
Meer lezersantwoorden op www. depers.nl/vraagteken
Volgende week: Waarom smaakt lauw bier toch zo smerig?
Wim Jurg, De vierde eeuw, of hoe het christendom staatsgodsdienst werd. Uitgeverij Damon, 29,90 euro.
38.-
Robots wekken satellieten tot leven #Ruimterobots
Het Amerikaanse leger gaat proberen uitgeschakelde satellieten opnieuw aan de praat te krijgen. Redactie weten Amsterdam
Iedereen praat erover, maar niemand doet er iets aan. Iedereen, behalve DARPA, het beroemde higher-thanhigh-tech onderzoeksinstituut van het Amerikaanse leger. Doodzonde, al die kostbare satellieten die, nadat ze uitgeschakeld zijn of defect zijn geraakt, verder doelloos door de ruimte zweven, om op een kwade dag op aarde te donderen. In die satellieten zitten enorm veel
onderdelen die nog uitstekend bruikbaar zijn. DARPA heeft daarom plannen ontwikkeld (het Phoenix Program, naar de beroemde vogel die uit zijn as verrees) voor een ‘grave-robbing robot’, een satelliet die deze ruimte-lijken opspoort om er de nuttige onderdelen uit te slopen én om daaruit ter plekke nieuwe, nuttige satellieten te maken. Die je dus ook niet hoeft te lanceren; hooguit moeten ze een zetje hebben naar een nieuwe baan. De robot wordt vanaf de aarde naar zijn doel gedirigeerd, en beschikt over instrumenten die vanaf de aarde bediend kunnen worden – net als bij een aardse kijkoperatie. Als er voor de nieuwe satelliet gloednieuwe onderdelen
nodig zijn, dan kunnen deze door middel van gewone ruimtevaartuigen naar boven worden gebracht. Die ruimtevaartuigen hoeven zélf niet op zoek naar de grave robber of de te slopen satelliet; dat zou de hele onderneming veel te kostbaar maken. Nee, het is de bedoeling dat die onderdelen uitgerust worden als minisatellietjes die op het juiste moment door het ruimtevaartuig worden losgelaten, waarna ze in de buurt van de ‘werkplaats’ voorbij komen, en door de grave robber kunnen worden opgevist. De eerste proef zal plaatsvinden in 2015. Dan moet blijken DARPA écht in staat is een oud lijk om te bouwen tot een nieuwe, bruikbare satelliet.
Zilverprijs
r kilo
800.- pe
Stiekeme viezerds
Eerlijke viezerds
En hou je adem in!
Negen van de tien Amerikanen zeggen dat ze na toiletbezoek hun handen wassen. Slechts zes op de tien doen dat ook daadwerkelijk.
Zes op de tien Fransen zeggen dat ze na toiletbezoek hun handen niet wassen, en uit onderzoek bleek dat daar geen woord van gelogen was.
Een op de tien Amerikanen is zó bang voor bacteriën op het toilet dat ze het liefst boven de pot blijven ‘zweven’.
12
Op maandag In business Media Entertainment Lifestyle
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
‘Gaddafi had iets gekocht’
Short AEX
k blijf me verbazen. Over de kracht van de euro, over de tegenstrijdige berichten aangaande de redding van de munt, maar vooral over het herstel van de beurzen en specifiek de AEX. De vaderlandse index is verreweg de best presterende van de eurolanden sinds eind juli, gevolgd door Ierland (!). We doen het zelfs beter dan onze Duitse buren, die momenteel gelden als het toonbeeld van stabiliteit. De oorzaak van deze onverwacht goede prestatie (het afgelopen decennium behoorde de AEX immers meestal tot de snelst dalende beurzen in slechte tijden) is niet economisch van aard. De euro is nauwelijks gedaald ten opzichte van de dollar, dus daar kunnen de multinationals niet van profiteren. De meeste AEX-bedrijven zijn bovendien te groot en te log om zich te kunnen onttrekken aan de algemene economische trend. De ware reden van de relatief milde daling van de AEX is de weging van enkele defensieve aandelen, zoals Unilever en KPN. Unilever maakt alleen al 16 procent onderdeel uit van de index en ook het zwaarst wegende aandeel, Koninklijke Olie (18 procent), heeft weer de status van stabiele beursfavoriet terug. Alle genoemde aandelen lieten een stijging optekenen sinds het
I
#Libië
Ze kennen alle twee de Gaddafi’s. De een is te zien in een vrolijke reclame, de ander is getraumatiseerd. Hoe verwerk je een Libisch horror-avontuur? Arnold Karkens doet verslag. Redactie MSM Amsterdam
Ai! Ai! Ai! Ze staat lachend op de website van kleding Dressed2kill. Talitha van Zon, ex-liefje van de vorige week gruwelijk vermoorde Muthassim Gaddafi. Ze draagt een hempje en staat met een aantal andere modellen achter een paspop. Het ex-model lijkt, in deze reclame althans, geen trauma te hebben van de bezoeken aan het land van de broeder-leider die zelf nogal vreemd gekleed was toen hij werd vermoord: in bedoeïenjurk met een pruik op en een gouden pistool in de holster. Bij Dressed2Kill wordt de telefoon niet beantwoord. Dat is anders bij Daphne, die door Talitha naar Libië werd gelokt en daar in februari door Muthassim werd verkracht. Zij maakt geen reclame, maar huivert. ‘Ik slaap nauwelijks. Alle belevenissen komen weer naar boven.’ Wraakzuchtig is ze niet. Ze kreeg ‘een onbestemd gevoel’ toen ze haar belager als gevangene in handen van de opstandelingen zag op videobeelden. ‘Ik herkende zijn bewegingen en
Column Mark Leenards
zijn stem. Hij was rustig en beheerst toen hij water dronk en een sigaret rookte, eng bijna’, zegt Daphne, die liever niet haar achternaam noemt. ‘Maar de rebellen wilden hem niet zomaar overgeven aan Den Haag.’ Ze hoopte dat hij zou blijven leven, want de dood van haar verkrachter, Nationaal Veiligheidsadviseur, vond ze ‘te gemakkelijk’. ‘Ik ben van mening dat iedereen recht heeft op een eerlijk proces, ongeacht de misdaden waarvan hij werd beschuldigd. Ik vind het bizar dat mensen blij zijn om de dood van een ander.’ Ze denkt er over terug te gaan. ‘Ik zou de mensen daar willen spreken over hoe zij hebben geleden.’ Ze wil zelfs terug naar het buitenverblijf
waar ze logeerde. ‘Misschien helpt de confrontatie bij de verwerking.’ Haatgevoelens heeft ze niet. ‘Muthassim had iets gekocht en gepakt. Dat is de cultuur waarin hij is grootgebracht. Daarmee praat ik het niet goed.‘ Aversie voelt ze vooral tegen haar toenmalige vriendin, Van Zon, die haar onder valse voorwendselen naar Gaddafi-land lokte. In plaats van een zonvakantie, werd ze een slaapkamer ingetrokken. Van Zon verdiende aan het seksweekend 20.000 dollar, geld waarmee ze een boek zou schrijven. Bij terugkomst diende Daphne een aanklacht in wegens mensensmokkel. Alle verklaringen worden doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie voor de vervolgprocedure.
Luister naar de ochtendshow met DJ Jan Smit Deze week van 07.00 tot 10.00 uur
begin van de zomercrash. Het getuigt van weinig fantasie en nauwelijks oog voor waardering. Unilever kost nu zestien keer de winst. KPN ‘doet’ slechts acht keer de winst, maar dat lijkt volledig terecht nu het businessmodel steeds verder afbrokkelt. Royal Dutch heeft verreweg de beste fundamentals, maar er zijn tientallen bedrijven in de energiesector te vinden die minder afhankelijk zijn van afnemende olievoorraden en daarmee een dalende productie. Een interessante strategie zou dan ook het ‘shorten’ (verkopen) van de AEX kunnen zijn, in combinatie met het kopen van aandelen die op langere termijn kansrijker zijn dan de Nederlandse Grote Vriendelijke Reuzen. De wereld is vol met kleinere spelers die de macht graag overnemen. Vooral buiten Europa.
Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund. Het fonds bezit geen van de genoemde aandelen.
WikiLeaks heeft geen centjes meer
Vaticaan pleit voor een enorm orgaan
Londen Er wordt even niets gelekt door klokkenluiderzaak WikiLeaks. Er komt geen geld binnen door een financiële blokkade, zo meldde Julian Assange gisteren tijdens een persconferentie. Volgens hem wordt 95 procent van de giften aan de organisatie geblokkeerd. Het zijn bedrijven als Visa en Mastercard die het lekgeld blokkeren.
Rome Ook het Vaticaan heeft een mening over de huidige economische malaise. Het lijkt de gelovigen heren in Rome een goed idee om een wereldwijde politieke autoriteit op te richten. Zij moet dan de economie besturen. Een beetje naar het voorbeeld van de VN dus. Ethiek moet een veel groter rol spelen in het geheel, aldus het Vaticaan.
Tweet van de dag
Fris fruitig weer beginnen aan de week. Moet zo klaaroveren. Best koud nog, maar tis droog voor de verandering, dus hier geen klachten... Henkjan Smits is klaarover? MSM gaat weer even verder met het wassen van de billen van eenzame bejaarden.
Kijk voor informatie en frequenties op 100p.nl
Ryanair-baas doet stoer in tijden van crisis
Amerikanen kopen Brits speelgoedtrots op
Londen Ryanair heeft altijd stoere praatjes in de media. Eerst wilden ze staanplaatsen, obesitaksen en een euro voor het toilet. Nu zegt de baas, Michael O’Leary (vandaar dat Ierse accent over de intercom als je landt) in de Financial Times dat hij het komende decennium zijn vliegtuigmaatschappij wil verdubbelen, tot 130 miljoen passagiers. Ondanks de crisis.
El Segundo Bob de Bouwer en Thomas de Stoomlocomotief krijgen binnenkort een Mattel-logo op de doos. De Amerikaanse Barbiefabrikant (ook bekend van Fisher-Price en Cars) koopt het Britse Hit Entertainment op voor 680 miljoen dollar, lazen wij op de website van de BBC. Mattel maakte al eerder onder licentie Thomas-spul.
New Kids en de boys komen
Hugh Jackman aan de thee
Vuitton werkt aan parfum
New Kids on the Block en de Backstreet Boys gaan tezamen een optreden geven in Nederland. Ze komen op 1 mei naar Ahoy.
De Australische acteur Hugh Jackman heeft een theewinkeltje geopend in New York. Hij werkt aan een fairtradeketen voor koffie en thee.
Er gaan roddels dat tassenmerk Louis Vuitton werkt aan een geurtje. Het merk begaf zich niet eerder op deze markt.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Met koffie kun je ontsnappen aan het drukke leven.
13
Andrea Illy CEO
#DeBesteKoffie Andrea Illy is de derde generatie bij familiebedrijf Illycaffé. ‘Koffie is voor Italianen niet zomaar iets, het is een ritueel. En dat stukje cultuur brengen we met ons merk.’
Een paar minuten in het paradijs
Ruben Munsterman/ Follow The Money Amsterdam
In de lobby van het chique Dylan Hotel te Amsterdam vertelt Andrea Illy over ‘de passie’ die komt kijken bij het maken en nuttigen van koffie. Hij zit relaxed op een bank met zijn benen over elkaar. Halverwege zijn mouw schittert een zilverkleurig horloge van middelformaat. Hoe Italiaans is koffie tegenwoordig nog? Hij krult zijn mondhoeken naar beneden zoals alleen een Italiaan dat kan en zegt daarna met een licht accent: ‘Thats a good question’. ‘Koffie is nooit Italiaans geweest. Italië heeft van koffie wel – samen met Oostenrijk – een populair product gemaakt in Europa. Zo komen 50 procent van de innovaties van Italiaanse hand. Daarnaast wordt onze rijke koffiecultuur gerespecteerd’, vertelt Andrea Illy. ‘Want koffie is erg belangrijk in het sociale leven van een Italiaan. Op elke hoek van de straat is er een koffiebar. Daar kan men ontsnappen aan het drukke leven. Even in het paradijs voor een paar minuten.’ Oploskoffie meenemen naar de camping, automaatkopjes op kantoor om wakker te blijven en de onthe-go koffie in kartonnen bekertjes. Het alledaagse Nederlandse drinkgedrag staat in schril contrast met de romantiek waarover Andrea Illy zo lyrisch vertelt.
Starbucks In Nederland zijn er in de afgelopen tien jaar onder andere de fastserviceketens Bagels & Beans, Coffee Company, Douwe Egberts Koffie Café, Coffeelovers, Kaldi en Kiosk bijgekomen – allen maar weinig Italiaans. Ook is er het steeds populairder wordende Starbucks, dat volgens Illy een heel ander businessmodel heeft. ‘Ik respecteer dat bedrijf. Ze zijn de meester in retail. Maar Illy doet iets anders. We brengen echt het ritueel en de ambacht van koffie.’ De koffie van Illy bestaat voor 100 procent uit Arabica-bonen, welke door kenners worden beschouwd als de beste. Daarnaast meent Illy alleen met professionals te werken: van de branders tot de baristas. ‘We zien onszelf als een stakeholder company. Dat wil zeggen: een bedrijf waar consumenten, leveranciers, het personeel en de leiding de prioriteit krijgen boven aandeelhouders. Eerst kwaliteit waarborgen, dan pas kijken naar winst.’ Uitleggen wat niet-koffiedrinkers missen, kan hij niet: ‘Ze missen simpelweg koffie. Wél kan ik vertellen wat niet-Illydrinkers missen, namelijk een stukje vreugde.’ Zelf drinkt de Italiaan alleen zijn eigen koffie. Tenzij het echt niet anders kan, maar dan voegt hij er wel ‘melk en suiker aan
‘Ik hoef niet op mijn vader te lijken, want dat zou betekenen dat ik mijn eigen sterke punten niet kan ontwikkelen.’ FOTO’S: FRANK GROELIKEN
Cijfers
Illy wereldwijd Dagelijks worden er 6 miljoen kopjes Illy gedronken. In 2010 haalde Illy Gruppo Illy een omzet van 305 miljoen, waarvan meer dan de helft uit export bestaat. De koffie wordt niet alleen thuis gedronken maar ook in zo’n 50.000 openbare gelegenheden.
toe’, iets wat hij bij Illy-koffie nooit zou doen. De wetenschap en cultuur achter koffie heeft Andrea voor een belangrijk deel van zijn vader geleerd die in 2008 is overleden. Ernesto Illy is een legende in de koffiewereld vanwege zijn vele onderzoek naar kwaliteitsverbetering van de warme drank. Deze wetenschap heeft zoon Andrea later opgeschreven in een boek: Espresso: The Chemistry of Quality. ‘Mijn vader en ik hebben allebei een sterke honger naar kennis. Er zijn ook verschillen: Ernesto was veel charismatischer dan ik. Alleen hij had weinig besef van tijd. Dat heb ik wel.
Maar ik hoef niet op hem te lijken, want dat zou betekenen dat ik niet mijn eigen sterke punten kan ontwikkelen.’
Uitmuntend En dat is nu juist wat Andrea uitmuntend heeft gedaan. In 1996 werd hij in Italië uitgeroepen tot Marketing Superstar en in 2005 door Ernst & Young als Business Man of the Year. Daarnaast is het bedrijf onder leiding van Andrea uitgegroeid van 29 landen naar 140 landen. Het wereldmerk is momenteel de zes na grootste koffieproducent ter wereld. Wie gaat de Italiaanse koffiecultuur
met Illy voortzetten? Andrea heeft drie dochters van 14, 16 en 18 jaar. Maar hij wil hen niet pushen om het bedrijf over te nemen: ‘Ze moeten zelf keuzes maken in hun leven. Misschien willen ze wel helemaal niet bij Illy werken. Dat geeft ook niet, ik hoop alleen maar dat ze gelukkig worden.’ Moeizaam geeft Andrea Illy toe dat het toch wat vreemd voelt als iemand met een andere achternaam het familiebedrijf voortzet. ‘Mijn dochters zijn te jong om wat over een opvolging te kunnen zeggen maar de oudste, Michaëla, voelt zich wel aangetrokken tot het bedrijf.’
Anouk stopt met optreden
Ontvoerders Stone ontkennen
Janet laat optredens schieten
Zangeres Anouk stopt na komende zomer voor onbepaalde tijd met optreden. Ze wil meer thuis zijn en pielen in de studio.
De twee mannen die gepakt werden bij het huis van Joss Stone ontkennen een plan om de zangeres te kidnappen, bleek tijdens een rechtszitting.
Janet Jackson heeft een paar concerten in Australië afgezegd zodat ze bij de rechtszaak tegen de lijfarts van haar broer kan zijn.
14
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
De nieuwe benzinemotor verbruikt 15 procent minder. ENJOY AND DO GOOD WWW.DEBETEREWERELD.NL
Column
Elektrische scooters edere dag verschijnen er artikelen over de opkomst van elektrische auto’s. Het merendeel verkeert echter nog in de ontwikkelingsfase of zal er nooit komen. Maar de ‘groene’ elektrische scooter is nu al te koop en volledig inzetbaar. Voor woon-werkverkeer is de actieradius ruimschoots voldoende en ze zijn eenvoudig op te laden via het stopcontact. Inmiddels heeft het Duitse Govecs een uitgebreid programma in Nederland uitgebracht. Naast de milieutechnische en kostenbesparende voordelen van de elektrische scooter is er nog een derde aspect: elektrisch rijden is ook leuk en de actieradius van onze scooters is ruim 100 km. Het opladen duurt vier uur, maar de accu is al na twee uur voor 85 procent vol. Gezien de beperkte onderhouds- en energiekosten lenen elektrische scooters zich bij uitstek voor zakelijk gebruik als milieuvriendelijke mobiliteitsvorm. En, onze elektrische scooter is onlangs uitgeroepen tot Europese E-scooter van het Jaar.
I
Robert van de Nadort, Directeur RR Mobility Benelux
Jur Raatjes Mazda
Duurzaam rijden, het kan ook anders #Skyactiv
Vrijheid, plezier, comfort... Dat willen we allemaal wel als het gaat om onze mobiliteit. En dan ook nog eens schoon, duurzaam en klimaatneutraal. Met name de auto-industrie speelt steeds beter op die behoefte in. Redactie De Betere Wereld Amsterdam
De auto-industrie experimenteert in toenemende mate met alternatieve brandstoffen. Ook hebben inmiddels alle merken op zijn minst een elektrische auto in het assortiment of in ontwikkeling. Het elektrisch rijden heeft alle toekomst, maar er moet nog wel even flink wat aandacht en energie uitgaan naar een standaard en naar de uitrol van elektrisch rijden. Volgens onderzoek van Eurotax in 2010 blijft de verbrandingsmotor tot en met 2020 het verkeer domineren. En juist op dat vlak valt er nog veel winst te behalen. De huidige verbrandingsmotor zou niet verder komen dan een 30-procents-efficiency. Een verduurzamingsstrategie die zich richt op een efficiëntere verbranding, verdient dan ook alle aandacht. Een producent die expliciet voor deze strategie kiest, is Mazda. Het Japanse merk gaat voor de ideale verbranding en brengt onder de naam Skyactiv een serie innovatieve technologieën op de markt die het brandstofverbruik en de CO2-uitstoot aanzienlijk verlagen, zonder het rijplezier en –comfort aan te tasten. ‘Deze nieuwe generatie benzinemotor verbruikt 15 procent minder brandstof. De dieselmotoren uit deze serie zelfs 20 procent minder, dankzij een compressieverhouding van 14:1, de laagste ter wereld. Voor een dieselmotor dan’, aldus Jur Raatjes van Mazda.
Mazda-CX-5. Het streven is dat elk nieuw model 100 kilo minder weegt dan zijn voorganger.
Onder Skyactiv valt ook de nieuwe generatie ‘versnellingsbakken’; ook deze dragen bij aan een lager brandstofverbruik. Dat geldt ook voor de motoronderdelen die de technici lichter en kleiner wisten te maken. Met Skyactiv onderstreept het Japanse bedrijf de compromisloze toewijding aan het verbeteren van milieuvriendelijke duurzaamheid en veiligheid, zonder in te boeten aan rijplezier. En als het gaat om de ontwikkeling van elektrische en hybride auto’s bevindt Mazda zich, volgens eigen zeggen, in de voorhoede. Voor de hybride versies, waarvan in 2013 het eerste model op de markt komt, maakt Mazda in licentie gebruik van de Toyota-Prius-technologie die gecombineerd wordt met de Skyactiv-verbrandingsmotor.
Tegelijkertijd kijkt het bedrijf naar andere mogelijkheden om de auto’s milieuvriendelijker te maken. Zo komen er steeds lichtere modellen op de markt. Het streven is dat elk nieuw model 100 kilo minder weegt dan zijn voorganger. Van het huidige assortiment heeft het merendeel een groen energielabel en in ecotests scoren de wagens hoog. ‘En tot slot zijn er de volledig nieuwe, uiterst stijve, maar lichtgewicht chassis en onderstel met uitstekende crashbestendigheid’, aldus Raatjes. ‘Dit leidt tot nieuwe modellen met Aenergielabels.’ Misschien is voor Mazda zelfs de sky niet eens de limit. www.debeterewereld.nl, volg ons via Twitter: @debeterewereld of kijk op Facebook en YouTube.
3 dagen romantisch kersthoppen in Newcastle tot wel 25% korting!
Vanaf
€ 59,- p.p.
Het lijkt nog ver weg, maar voor u het weet is het weer zover, dan viert u samen met uw vrienden en familie de feestdagen. Met een Minicruise naar Newcastle, het winkelparadijs bij uitstek, slaat u twee vliegen in één klap. Gegarandeerd originele cadeaus scoren én door de lage koers van het pond nu extra voordelig!
Newcastle Deze trendy stad in het noorden van Engeland wordt ook wel de ‘shopping capital’ van Groot-Brittannië genoemd. Naast de vele winkels in het hart van de stad kunt u vlak buiten het centrum één van Europa’s grootste winkelcentra vinden. Voor de lunch bezoekt u één van de pubs of café’s aan de oevers van de rivier de Tyne.
Inbegrepen - 2 overnachtingen aan boord in een 2-persoons binnenhut met douche en toilet - Live entertainment aan boord - Bustransfer van de terminal naar Newcastle centrum v.v. - Dag vrij te besteden in Newcastle - Brandstoftoeslag van 10,- p.p.
Kerstshoppen Vanaf half november is Newcastle helemaal klaar voor de feestdagen. De kerstman wordt binnengehaald en de grote boom prachtig opgetuigd. In de vele winkels en boetiekjes is de keuze vrijwel eindeloos. De gezellige kerstetalages verhogen de stemming nog meer.
Programma Dag 1: 17.30 uur vertrek van IJmuiden naar Newcastle Dag 2: 09.00 uur aankomst in Newcastle en aansluitend bustransfer naar het centrum van de stad. ‘ avonds vaart u terug naar Nederland Dag 3: 09.30 uur aankomst in IJmuiden Vertrek; dagelijks van 10 oktober t/m 22 december 2011 Zondag / Maandag Dinsdag / Woensdag Donderdag / Zaterdag Vrijdag
Adviesprijs* € 79,€ 85,€ 89,€ 95,-
* prijs in euro’s per persoon.
depers.nl/webwinkel
Lezersprijs* € 59,€ 69,€ 75,€ 85,-
Extra’s naar keuze • Halfpension aan boord, 2x diner- en 2x ontbijtbuffet, 84,90 p.p. • Parkeren op afgesloten terrein bij de terminal 12,- per auto (voor 2 nachten) • Busretour Amsterdam CS – terminal IJmuiden 16,- p.p. v.v.
Meer informatie en boeken Ga naar onze webwinkel of bel DFDS Seaways via tel. 0255-54 66 66 o.v.v. de boekingscode DPK11.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Uit & thuis Lezen
Eerste tabblad is ‘bibliografie’. Dan weet je het wel.
Geringe prestaties online #AKO-genomineeerden
Over een kleine week wordt de AKOliteratuurprijs weer uitgereikt. Welke genomineerde is dé schrijver van nu? Redactie boeken Amsterdam
E-books. E-readers. Downloadable boeken op je iPad of iPhone. Lezen anno 2011 is al lang niet meer naar de boekhandel lopen voor een bundeltje gelijmd papier in een omslag. En
schrijvers, dat zijn al lang niet meer die in het stof opgekrulde reptielen van weleer, die vanuit hun gelambriseerde studeerkamer aan hun gedachten schaven. Toch? Helaas. Wie de zes genomineerden van de AKO-literatuurprijs op moderniteit controleert, komt bedrogen uit. Niemand twittert zoals James Worthy twittert (die niet is genomineerd), en niemand heeft zo’n mooie boeken-app gebouwd als Ivo Victoria (idem), die voor Gelukkig zijn
Boekrecensie De man die de draak doodde
De leukste seksistische racist ter wereld
wij machteloos een prachtige app bouwde met ‘making of’-video’s, met een voorleesfunctie voor als je ogen moe zijn en met allerlei andere extra’s. Dat is voor de De Pers schrijven in 2011. Vol in de wereld staan, weg uit je studeerhol, succesvol gebruikmakend van sociale media en e-devices. Jezelf verkopen, promoten. Wie van de AKO-genomineerden is klaar voor de toekomst? Hieronder onze rapportcijfers.
Peter Buwalda Genomineerd met Bonita Avenue. Snapt het wat beter. Rapportcijfer: 6,5 Een schrijver met een LinkedInaccount én een door de schrijver zelf gevulde Facebook-pagina: dat zijn auteurs naar ons hart. De 926 vrienden hebben plezier met elkaar, al is er eentje verdrietig omdat Buwalda 567,50 euro nog niet heeft terugbetaald. Mooie promotie – jammer dat er verder geen website, blog of twitter te vinden is.
Oké, er is een website. Maar gebeurt daar iets interactiefs? Nee. En er is een Facebook-pagina van de schrijver. Eentje die je kunt liken, maar waar niks gebeurt. Waardoor er maar 37 mensen op like hebben gedrukt.
Dirk Koppes en Russin, een jonge ‘roetkip’, een militante pot, een folkloredanser, een domkop en de ‘vervloeking van iedere leidinggevende’. Met die zes rechercheurs moet hij het doen, verzucht hoofdinspecteur Evert Bäckstrom als hij een moord moet oplossen. Het team wordt geconfronteerd met het grootste moordcliché van Zweden: de ene zuipschuit slaat de andere neer. Dus als een Somalische krantenjongen een lijk vindt, wil Bäckstrom het onderzoek zo snel mogelijk afronden. Eigenlijk heeft Evert het veel te druk met het najagen van zijn bourgondische genoegens om zich druk te maken over vechtende clochards. Het enige voordeel van een onderzoek is dat Bäckstrom weer nieuwe dames ontmoet, die hij trakteert op zijn supersalami. Het vrouwelijk schoon valt als een blok voor de leukste seksistische racist op deze aardbol. Want ook al is hij politiek extreem incorrect, echt schokkend wordt het nergens. Vermakelijk des te meer, omdat alle personages door auteur Leif Persson in De man die de draak doodde zo vet worden aangezet dat je ze niet serieus kunt nemen. Doordat de lezer ook een kijkje in de hoofden van de andere teamleden krijgt, ziet die hoezeer Bäckstrom gehaat wordt. Het meest ko-
E
misch werkt dit bij de passages met Bäckstroms chef Toivonen, die hem het liefst weer een paar jaar bij de afdeling gevonden voorwerpen zou parkeren. Helaas voor Toivonen leiden Bäckstroms racistische instincten (hij vertrouwt de zwarte krantenjongen niet) hem tot de oplossing van de moord. Dat hij en passant drie zware misdadigers neerlegt en uitgroeit tot een volksheld, bezorgt Toivonen bijna een hartinfarct. De meeste Zweedse thrillerschrijvers hebben alleen sombere herfsttinten in hun kleurenpalet. Persson biedt met De man die de draak doodde een welkome afwisseling. Dat hij ook een vakkundig plot in elkaar heeft gedraaid, is mooi meegenomen.
Leif Persson De man die de draak doodde Racistische seksist kan innemend personage zijn. Boek zakt halverwege in, en vlamt pas weer aan het eind.
Nieuwe tekeningen The Hobbit opgedoken
Val Gaddafi is impuls voor kranten Libië
Arnon Grunberg
Oxford Onderzoekers hebben een onbekende reeks tekeningen van de hand van schrijver Tolkien gevonden, gemaakt voor zijn boek The Hobbit uit 1937. Tolkien, een verwoed amateur-tekenaar, maakte de illustraties bij zijn boeken lange tijd zelf. Waarom de nu gevonden tekeningen niet in het boek zijn gebruikt, is onbekend.
Tripoli De val van het Libische regime van Muammar Gaddafi betekent een grote impuls voor het journalistieke leven in Libië. Sinds de val van de dictator zijn al tweehonderd nieuwe onafhankelijke kranten ontstaan. Ook de vraag is enorm: klanten pakken bij kiosken meerdere kranten tegelijk mee, om geen enkel nieuwtje te hoeven missen.
Genomineerd met boek Huid en haar. Zijn promotie is redelijk modern. En dus is Grunberg éénoog in het land der blinden. Rapportcijfer: 7
Cijfer
ANP
Jeroen Brouwers Genomineerd met Bittere Bloemen. Heeft een website, en dat is het. Rapportcijfer: 2
15
De enige genomineerde met een app in de appstore. Een aardig promotiedingetje, met verwijzing naar verkooppunten. Doet met 3.795 volgers ook iets op Facebook, en twittert af en toe. Niks wilds, maar saai is het nergens.
100.061 Boeken Zoveel exemplaren van Kluuns roman Komt een vrouw bij de dokter zijn er in China al verkocht.
Marente de Moor
Marja Pruis
P.F. Thomése
Boek: De Nederlandse maagd. Is zelf het internetequivalent. Rapportcijfer: 3
Schreef: Kus me, straf me. Die straf is verdiend. Rapportcijfer: 1
Auteur van De Weldoener. Heeft een website. Haha. Rapportcijfer: 2
Er is een website, waarop haar uitgeverij het nieuws bijhoudt en waar haar VN-columns op verschijnen. Valt heel erg tegen voor een dame uit 1972, een generatie die beter kan online.
Oké, hier is het bouwjaar 1959. Maar dat neemt niet weg dat haar uitgever wel wat meer mag doen met alle moderne mogelijkheden. Op een e-bookversie van haar boek na is er... niets.
Ja, er is een Facebook-pagina. Met 117 likes. En er is een website. Het eerste tabblad heet ‘bibliografie’. Dan weet je het wel: platte site, niks te beleven. Saaie schrijvert, inktfossiel.
Het Duitse e-book presteert onder de maat
Koningin Elizabeth ontmoet Geoffrey Rush
Frankfurt Het succes van e-books in Duitsland is veel minder groot dan verwacht. Het omzetaandeel van het e-book bedroeg in 2010 nauwelijks 0,5 procent van het totaal aan verkochte boeken, exclusief school- en vakboeken. En dat terwijl meer dan 40 procent van de nieuw verschenen boeken in hetzelfde jaar als e-book beschikbaar was.
Canberra De Engelse koningin Elizabeth heeft tijdens haar bezoek aan Australië een ontmoeting gehad met acteur Geoffrey Rush. Rush speelde Lionel Logue in de oscarwinnende film The King’s Speech, de spraaktherapeut van Elizabeths vader, koning George VI. Elizabeth kende de therapeut die haar stotterende vader bij alle grote speeches begeleidde.
Dat is elementair
Go Caro
Elvis leeft!
Er komt een derde Sherlock Holmes-film, nog voor deel twee uit is. Warner heeft schrijver Drew Pearce voor het verhaal aangetrokken.
Caro Emerald gaat toeren in Engeland. De zangeres en haar band zijn er aan een heuse opmars bezig.
En hij heet Eric Bana. Tenminste, die gaat hem spelen in de nieuwe film Elvis & Nixon, over Elvis’ politieke strapatsen.
16
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Mislukt de date, dan krijg je de kans het opnieuw te proberen.
Uit & thuis Video gids
Bizarre computerhumor in The IT Crowd
VideoVolt Herbert Blankesteijn
Elke dag de beste video’s van het web
#DownloadvandeDag ‘Heeft u
al geprobeerd de pc uit- en aan te zetten?’ De computernerds uit The IT Crowd doen de hele dag weinig anders dan deze vraag stellen aan collega’s met computerproblemen. Vanuit een kelder. Waar ze verder door het hele bedrijf genegeerd worden. Herkenbaar? Dan ben je waarschijnlijk zelf IT’er en is deze Britse serie zeker een aanrader. The IT Crowd draait om stuntelige Moss (woont nog thuis), cynische Roy (kijkt heel erg neer op de mensen die hij moet helpen) en ongekwalificeerde manager Jen (vermoedt dat IT voor ‘Internet Things’ staat). De serie bestaat dus volledig uit clichés, maar is zo bizar dat het weer leuk wordt.
Een ruiter op een bizon Slecht nieuws voor de mensen die al fan zijn. Er is net bekendgemaakt dat er geen vijfde seizoen komt. Wel verschijnt in 2012 een special. In de tussentijd zijn de eerste vier seizoenen goed te downloaden. Zeker als je een computernerd bent. Jorien Beukers
Kopspijkers #Teruggevonden ‘Het is zaterdagavond. U kunt geen kant meer op. Zappen is zinloos. Dit is Kopspijkers.’ Van 1998 tot 2005 zat Nederland op zaterdag aan de buis gekluisterd om naar het satirische programma te kijken. De show was waanzinnig populair en presentator Jack Spijkerman werd op handen gedragen. Tot in 2005 uitlekte dat hij een overstap naar die smerige commerciëlen overwoog. De geldbeluste rotzak. Het kwam bijna tot een rechtszaak met zijn oude werkgever, de VARA, waar hij nog een twee jaar durend contract had, en toen Spijkerman inderdaad naar Talpa overstapte, was het publiek hem zat. Hij flopte, net als de zender zelf. Jack verdween van tv, tot hij in
2009 succesvol terugkeerde bij RTL met Wat vindt Nederland?. En gelukkig maar. Want wat is er mis met er een beetje in salaris op vooruit willen gaan? Prefereer je toch de publieke Jack, dat kan. De oude afleveringen van Kopspijkers staan namelijk op uitzendinggemist. Pamela Wilhelmus
De Pers digitaal Twitter Volg De Pers op Twitter: twitter.com/De_Pers Facebook Word vriend van De Pers: facebook.com/DePers Hyves Krabbel De Pers: dagbladdepers.hyves.nl PressReader Lees de krant met de app PressReader
#Speelfilm Ze zeggen dat Buffalo Rider vrij van rechten is en daarom voorgoed in zijn geheel op YouTube staat. Nou, dat zal dan wel. Zo’n geweldige film is het niet, het gaat vandaag om de komische bewerking die ervan is gemaakt. Die is op internet laaiend enthousiast ontvangen. Buffalo Rider (1978) gaat over Jake Jones, die op een dag een gewond bizonkalf vindt. Hij neemt het dier mee, weet het te temmen en leert erop rijden. En zo trekt hij ten strijde tegen het kwaad. Het is de negentiende eeuw, de tijd van de grote bizonjacht in de VS. Bizons werden met duizenden tegelijk afgeslacht om hun huid. Van de meer dan 50 miljoen beesten bleven er in nog geen twintig jaar maar een paar honderd over. Verschillende booswichten proberen de bizon, Samson, onder Jake vandaan te schieten. Nu heeft de Possum Posse, een ‘sardo-
nic honky-tonk/bluegrass band’ uit Texas, korte montages gemaakt uit deze film. Daarbij hoor je gezongen commentaar dat precies beschrijft wat je toch al ziet. Guy on a buffalo heet de vierdelige serie. ‘Op een dag reed de vent op de buffel wat over de vlakte. Hij zag een beer en dacht bij zichzelf:
man, ik moet bij die beer vandaan…” Het is absoluut niet leuk zonder de B-film-beelden, de Texaanse dictie en de melige bluegrassmuziek, maar mét al die dingen dus wel.
Geef hulp bij blind date
Uit de metro in een wereldstad
Oud vrouwtje zoekt gezelschap
#Interactief Jongen en meisje beleven bij blind date meteen een moeilijk moment: hij laat een wind. Geeft hij het toe of niet? De kijker mag beslissen en komt zo bij een zelfgekozen vervolg. Mislukt de date, dan krijg je de kans het opnieuw te proberen. Met een beetje geluk krijg je de twee wel aan het zoenen.
#Reportage Altijd een belevenis om in een wereldstad vanuit de metro bovengronds te komen. Opeens ben je er echt. Sarah Klein en Tom Mason maken filmpjes waarin je dit magische moment steeds weer beleeft, in slow motion. Tot nu toe afleveringen over Parijs (met muziek van Duke Ellington) en New York (Satie).
#Animatie Ze laadt haar boeltje op een kar en vertrekt uit haar eenzame huis, de sneeuw in. Waar gaat het oude vrouwtje heen? Silence is een ontroerende en beklemmende computeranimatie van de Nederlander Joost de Jong. Muziek en lichtval bepalen de sfeer; opvallend is ook de sneeuwjacht die er heel echt uitziet.
00:00:00
01:39:04
00:04:58
00:04:26
Bekijk de video’s op depers.nl/videovolt Nieuws gemist? Volg het laatste nieuws op www.depers.nl
10 dvd-box
Bedreigde diersoorten Dvd-box van Discovery Channel Deze documentaire box brengt de 10 bekendste bedreigde diersoorten voor u in beeld. We leren en zien vooral wat deze dieren zo uniek maakt, hoe ze leven en waarom ze zo kwetsbaar zijn. Deze bijzondere dieren worden bewonderd, zijn sterk en wisten duizenden jaren te overleven. Nu is hun laatste uur geslagen en moet er wat gebeuren om dit te voorkomen. Maak op indringende wijze kennis met de: Gorilla, ijsbeer, olifant, orang-oetan, bruine beer, witte haai, neushoorn, panda, walvis en tijger. Speelduur zo’n 500 minuten, Nederlands ondertiteld.
Adviesprijs € 119,95
Lezersprijs €29,95* * exclusief verzendkosten
depers.nl/webwinkel categorie / dvd’s & games
BON - DISCOVERY - BEDREIGDE DIERSOORTEN Hierbij bestel ik: ___ x Discovery - Bedreigde diersoorten à € 29,95* Exclusief € 4,95 verzendkosten. Levertijd met bon 10 werkdagen. Levertijd webwinkel 5 werkdagen. Klantenservice: 0900 - 2021352 (€ 0,45 p.g.) Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per mail door te geven.
VOORLETTERS NAAM ADRES POSTCODE TELEFOON E-MAIL
VOORNAAM M
V
HUISNUMMER PLAATS
GEBOORTEDATUM Hierbij machtig ik Buckaroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven. BANK-/GIROREKENING*: HANDTEKENING*: Stuur de volledig, in blokletters ingevulde, bon in een envelop naar Webwinkel, o.v.v. ‘Discovery - Bedreigde diersoorten’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Ik leg het nou eenmaal af tegen voetbal of het weekend.
Uit & thuis
Jan Verweij
WIN! DEZE WEEK:
ZWEEDS RAADSEL:
!
Het is voor jong en oud mogelijk om het gevoel van een skydive, indoor te ervaren! Het is weersonafhankelijk, onder begeleiding, in een veilige en gecontroleerde ruimte en langer en veelvuldig te beleven.
!
%
!
!
WIN! VANDAAG:
3
4
5
6
TOPCLUBS R---A-OOPGEFOKT M-E-A--MOL-AKST E-E-R-TLEERDOEK E-R---UNADERING
Cryptogram
5 6 8 2 4 9 1 7 3
3 1 2 6 7 5 8 9 4
4 7 9 1 3 8 6 5 2
9 3 7 4 8 2 5 1 6
2 4 5 7 1 6 9 3 8
6 8 1 9 5 3 2 4 7
1 5 6 3 2 4 7 8 9
T&O
8 9 4 5 6 7 3 2 1
7 2 3 8 9 1 4 6 5
OPLOSSINGEN
Sudoku (vorige week dinsdag)
Quizted is het gezelligste puzzelblad van Nederland met de meeste prijzen. Dit prijspuzzelblad heeft een grote variatie aan puzzels en u maakt elke vier weken kans op een van vele prijzen.
%
CRYPTOGRAM Horizontaal: 1. Verenigingen voor de beste golfers (8); 4. Onnatuurlijk aangekweekt (8); 6. Maak dit muziekteken kapot! (3); 7. Werktuig tussen de schaakstukken (4); 9. Oefenstof voor een schilder (8); 10. Dat komt dichter bij een ingenieur (8). Verticaal: 1. Het scharrelen van een tamboer (9); 2. Bangerik met een flauw karakter (7); 3. Op dit dier kan men zitten (3); 5. Knap van een ladder voorzien (7); 8. Zucht om bijstand (5).
BEL 0909-5010701 OF SMS NAAR: 3553
6 4 2 5 1 3
2
Een halfjaarabonnement op Quizted.
Zweeds raadsel -U-S--S-IATA-CL -T-ALOHA Mini-sudoku AKS-Z-AF 1 5 3 4 2 6 -O-POEMA 2 6 4 3 5 1 AMOR-DPA 3 1 5 6 4 2 -E-ADDER 4 2 6 1 3 5 INKT-ARD 5 3 1 2 6 4 OUDSTE
1
Voor meer informatie: www.indoorskydive.com
!
ZO DOET U MEE Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010701 (À 0,60 per gesprek). Of SMS: PERS <spatie> uw oplossing naar 3553 (À 0,60 per ontvangen bericht excl. de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon). De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers
© Puzzelland/Leen Groeneveld
1
4
it jaar geef ik aan klas 4 havo zowel het vak geschiedenis als Nederlands. De klas wordt bevolkt door 28 aardige, vriendelijke, niet bijster geïnteresseerde leerlingen die beide vakken toch lijdzaam tolereren. We maken er samen echt het beste van, maar ik leg het nou eenmaal af tegen voetbal, het weekend, het korte truitje van Kiki of het rode petje van Dennis. Zes keer in de week is de stand op het einde van de les 0-28. Vanochtend ging het al over de dekolonisatie en wat de oorzaken en gevolgen waren, nu staan bij Nederlands de stijlfiguren op het programma. Geduldig leg ik uit wat een hyperbool is, wat een understatement en hoe ze een pleonasme van een tautologie kunnen onderscheiden. Een gelaten interesse daalt over het lokaal. Als ik heb uitgelegd wat ironie is en daar een voorbeeld van heb gegeven en als ik ook heb uitgelegd wat sarcasme is, vraag ik wat nóg erger is dan ironie en ook nóg erger is dan sarcasme. Niemand snapt de vraag, niemand geeft blijk van enige voorbereiding op het rijtje ironie – sarcasme – cynisme. Het blijft stil. Iedereen wacht op een ander.
D
"# $
!
1-28
Indoor Skydive Roosendaal; iedereen kan vliegen!
Lezerscolumn Jan Verweij
Voor 2 personen, 5 indoor skydivesessies p.p. t.w.v. €200,-. Deze prijs is er voor drie winnaars!
17
2
3
8 2 4
5 1 7 2 A 2 3 9 4 3 9 7 5 6 6 1 B 6 4 5 7 3 2 9 8 8 5 2 3 1 C
5
6
7
SUDOKU
8
9
10
1
SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers
A
B
Ik herhaal de vraag en tot geruststelling van de andere 27 leerlingen wijs ik Dennis op de achterste bank aan die overduidelijk zijn slaaptekort van het weekend aan het inhalen is. Even schrikt hij op, kijkt met grote ogen verwonderd de klas in en herhaalt dan voor zichzelf de vraag ‘ehhh, wat is nog erger dan ironie, wat is nog erger dan sarcasme?’ en begint dan pas met denken. Het blijft even stil en dan antwoordt hij met rimpels in zijn voorhoofd wat aarzelend maar toch zichtbaar opgelucht: ‘Ehhh, de Tweede Wereldoorlog, meneer? Heerlijk dat vakoverstijgende onderwijs. Ik geniet ervan. Onderwijs: het mooiste wat er is.
Uw column in De Pers? Stuur uw pennevrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@ depers.nl
Het weer Vandaag en morgen
Droge dagen in het verschiet
C
Selectie tijdelijke OV wijzigingen: Zoetermeer (bus) Tot en met za 29 oktober: Veolia-lijn 71. Halte Zwaardslootseweg vervalt. Zwolle (bus) Do 27 t/m za 29 oktober: Syntus-lijnen 1, 29, 40, 161 en 166. Halten Provinciehuis, Trompstraat, Schuurmanstraat en Isala Weezenlanden vervallen. Hendrik Ido Ambacht (bus) Do 27 oktober: Arriva-lijnen 11 en 12. Halten PC Hooftsingel en Cascade vervallen.
Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Een uitgave van Mountain Media BV Distributie
[email protected] 088-0131836
Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam Tel: 020 - 3460560 Fax: 020 - 3460596
Sales
[email protected] 088-0138801
Website www.depers.nl
Uitgever Ben Rogmans
(behorende tot Wegener Media)
Redactie
[email protected] 020-3460550
Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
Marketing
[email protected]
Art direction Koos Jeremiasse
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.
Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek
Vandaag
Morgen
Vanuit het zuiden gaat het regenen. Het noordoosten houdt het nog lang droog. Bij een matige tot krachtige zuidoostenwind loopt het kwik op tot een graad of 12. Vanavond krijgt ook het noordoosten met regen te maken.
Vooral aan zee kan een enkele bui binnendrijven. In de middag zien we een afwisseling tussen wolkenvelden en zon. Bij een afnemende wind wordt het maximaal 14 graden. Vanaf donderdag breekt er een reeks droge dagen aan.
18
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Het is geen dammen of een loop in het bos. Jurgen van den Goorbergh over de gevaren van de sport.
Vermeer moet één duel toekijken na rode kaart
Reis meldt zich weer op trainingscomplex PSV
Amsterdam Kenneth Vermeer mag één duel het doel van Ajax niet verdedigen. De doelman accepteerde een schikkingsvoorstel van twee duels schorsing, waarvan één voorwaardelijk. Vermeer kreeg tijdens de wedstrijd tegen Feyenoord (1-1) de rode kaart, nadat hij de doorgebroken Guyon Fernandez had gevloerd. Hij mist het bekerduel van morgen met Roda JC.
Eindhoven Jonathan Reis heeft zich gisteren op het trainingscomplex van PSV gemeld. De aanvaller is op verzoek van de club naar Nederland gekomen. Reis, die vorig jaar december een zeer zware knieblessure opliep, staat niet meer onder contract bij de eredivisieclub. De Eindhovenaren willen graag met eigen ogen zien hoe de revalidatie van Reis verloopt.
Hernandez krijgt nieuw contract in Manchester
Sven Kramer neemt deel aan NK afstanden
Manchester Manchester United heeft aanvaller Javier Hernandez beloond voor zijn fraaie debuutseizoen. De 23-jarige Mexicaan, die tot nu toe 23 doelpunten maakte in 55 wedstrijden, zette gisteren zijn krabbel onder een nieuw contract dat hem tot medio 2016 op Old Trafford houdt. Hernandez kwam vorig jaar over van Chivas de Guadalajara.
Heerenveen Sven Kramer doet volgend weekeinde mee aan de NK afstanden in Heerenveen. De schaatsbond heeft de olympisch kampioen toegevoegd aan het deelnemersveld van de 5 kilometer. Kramer dook zaterdag in Inzell met 6.23,05 ruim onder de limiet. Kramer reed de eerste 5 kilometer sinds zijn rentree, na anderhalf jaar blessureleed.
Citaat
Het ongeval van Marco Simoncelli in beeld. Links de Italiaan, rechts Colin Edwards en Valentino Rossi. AP
‘Ze moeten Erwin Mulder eens naar de oogarts sturen. Het lijkt erop dat hij moeite heeft met de snelheid en de diepte van de bal.’
Pechvogel Simoncelli kende de risico’s van zijn sport
Wim van Hanegem is in het AD bezorgd om de Feyenoord-doelman.
Stamsnijder kiest voor Nederlandse ploeg
Geen overeenstemming Oranje en Roemenië
Rijswijk Tom Stamsnijder vervolgt zijn loopbaan bij de Nederlandse wielerploeg die voorlopig de naam Project 1t4i heeft. Dat is de ploeg van manager Iwan Spekenbrink die de afgelopen jaren SkilShimano heette. De nieuwe hoofdsponsor wordt pas in het voorjaar bekendgemaakt. Stamsnijder (26) komt net als de eerder gecontracteerde Dominic Klemme over van Leopard-Trek.
Amsterdam Bert van Marwijk van het Nederlands elftal heeft gisteren zonder resultaat over het speelschema van het WK-kwalificatietoernooi van 2014 in Brazilië vergaderd. Hij bereikte in het Hilton-hotel van Amsterdam geen overeenstemming met zijn collega’s van de tegenstanders in groep D. De bijeenkomst werd afgebroken omdat Roemenië in maart 2013 niet tegen Oranje wil spelen.
BEL NU: DE LEKKERSTE TIENERS LIVE (18+)
(0,8pm)
0906-906.906.0 AMATEURTJES ZOEKEN JOU! Bel LIVE! 0906-0145
#SIC
Tragisch, maar waar: motorrijder Marco Simoncelli was een pechvogel. Net als coureur Dan Wheldon. Fokko Ebbens Amsterdam
Eén week, twee verschillende ongevallen. Marco Simoncelli verloor zondag tijdens de Grote Prijs van Maleisië de controle over zijn motor. Hij schoof oncontroleerbaar over het circuit en belandde uiteindelijk precies voor de motoren van Colin Edwards en Valentino Rossi. Simoncelli werd 24. Dan Wheldon maakte vorige week deel uit van een horrorcrash in Las Vegas, waarbij liefst vijftien auto’s betrokken waren. De Indy-coureur vloog met zijn auto over de bolide van een collega heen en belandde uiteindelijk met hoge snelheid in het hek. Wheldon werd 33. Beide ongevallen roepen veel vragen op over de veiligheid van de twee gemotoriseerde sporten, waarin extreem hoge snelheden lichaam en geest op de proef stellen. Maar is die verontwaardiging terecht?
Fataal Jurgen van den Goorbergh (41) slikt. De Nederlander toerde tot 2005 als Moto GP-coureur de wereld rond. Racen tegen de jonge Italiaan heeft hij nooit gedaan. Toch zit hij stuk. Nog steeds heeft de oud-coureur het gevoel deel uit te maken van een hechte gemeenschap. Gisterochtend keek hij de beelden van het dodelijke ongeval nog een paar keer terug. Beeldje voor beeldje. Zijn conclusie: een vervelende samenloop van omstandigheden. ‘Dit soort aanrijdingen heb ik zo vaak gezien. Je valt over elkaar
heen. Maar Simoncelli had de pech dat zijn helm tijdens die botsing van zijn hoofd schoot. Dat is hem fataal geworden.’ Coureur Jan Lammers (55) heeft het ongeval van Simoncelli ook gezien. Evenals de crash van Wheldon. Zijn analyse: ‘Als je beide ongevallen bekijkt, kun je jezelf een aantal vragen stellen. Is het vreemd wat er is gebeurd? Nee. Zijn dit incidenten waarvan je jezelf afvraagt: hoe is dit mogelijk? Nee. Dit kan wekelijks gebeuren. Het is het bekende kleine hoekje. Zo verschrikkelijk als het is,
meent Bleekemolen. ‘Tragisch, maar waar.’ Van den Goorbergh illustreert de evolutie van de veiligheidsmaatregelen met een voorbeeld van zijn vader, eveneens oud-motorrijder. Op beeld heeft Van den Goorbergh junior gezien hoe zijn vader in een ver verleden zijn rondjes reed. ‘En als ik dan keek naar zijn bescherming. Oh... Hoe heeft hij daar mee durven rijden? Velletjes leer waren het. Meer niet. Nu blaast een pak zichzelf op bij een impact, waardoor de coureur verandert in een Michelin-mannetje.’
Aluminium
Minder sterfgevallen Marco Simoncelli is na de eeuwwisseling de derde motorcoureur die is verongelukt. In de jaren negentig was dat er slechts één. Tegenover liefst tien in de jaren tachtig.
zo logisch is het ook als je beide motorsporten volgt.’ Beide Nederlanders oordelen allebei over hun eigen tak van sport dat de veiligheid van de coureurs niet ter discussie staat. Sterker nog: de veiligheid van de motor- en autocoureurs neemt alleen maar toe. Collega-coureur Jeroen Bleekemolen beaamt dat. ‘Er raken meer mensen gewond met voetballen dan met autoraces.’ De veiligheidsmaatregelen zijn streng. En dankzij de dood van Simoncelli en Wheldon zullen die veiligheidsmaatregelen alleen maar verder aangescherpt worden,
Lammers maakte begin jaren tachtig deel uit van de laatste generatie Formule 1-coureurs die reden in bolides van aluminium. ‘Dat waren gevaarlijke auto’s. Bij een klapper zat je in een verfrommelde hoop aluminium. En dan moest je hopen dat de grote benzinetank niet in brand vloog. Ik ben blij dat ik het onveiligste deel van mijn carrière zonder letsel ben doorgekomen. Het net van de veiligheid heeft zich om de sport gesloten. Toen had je geluk, als je bij een grote klap niets had. Nu heb je pech, als je bij een vergelijkbare klap íéts hebt.’ Simoncelli en Wheldon hadden pech. Dat neemt niet weg dat ongevallen deel uitmaken van beide sporten. Het is, ondanks alle veiligheidsmaatregelen, het risico dat een motor- of autocoureur neemt. Van den Goorbergh: ‘Het is geen dammen of een loop in het bos. Je beoefent nu eenmaal een gevaarlijke sport.’ Lammers: ‘Niemand dwingt een coureur tot zijn sport. Het is een keuze. Als je wint, kan dat leven je heel veel geven. Maar als je in een auto of op een motor stapt, dan aanvaard je ook dat er iets met je kan gebeuren.’
Dronken arbiter
Puike prestatie
Op de vlucht
Het Tsjechische duel tussen Jetrabi en Tynec werd geleid door een stomdronken arbiter. Hij kon niet op zijn benen staan, maar trok drie keer rood.
Lance Armstrong heeft er weer een WK opzitten. Hij werd 23e op het wereldkampioenschap triatlon. Hij won tijd op het onderdeel fietsen.
De halve finale in de Keniaanse bekerstrijd tussen AFC Leopards en Gor Mahia is volledig uit de hand gelopen. Zelfs de president moest vluchten.
Dagblad De Pers Dinsdag 25 oktober 2011
Johan Cruijff zou in een papieren shirt willen spelen.
Sport
19
#Shirts Ze lubberen. Ze flubberen. Ze flabberen. Hoeveel nieuwe technologie er ook in voetbalshirts zit: ze zijn hopeloos ouderwets.
Een olifant aan je shirt Thijs Zonneveld Amsterdam
Alsof er een olifant aan hun shirt hing. Zo voelden de spelers van Barcelona zich aan het begin van dit seizoen in de nieuwe shirts van Nike. Ze plakten, die dingen. En ze lubberden aan alle kanten. En ze zogen zoveel zweet op dat ze steeds zwaarder werden. Volgens de Amerikaanse sportfirma was het allemaal onzin: er was niks mis met de shirts. Maar na twee maanden aanmodderen namen Messi en zijn vriendjes de proef op de som. In de wedstrijd tegen Valencia wogen ze de shirts voor en na de wedstrijd. Het resultaat: het shirt was in negentig minuten driehonderd gram zwaarder geworden omdat het zweet erin bleef zitten. Bij Nike waren ze uiteraard niet blij met de kritiek, zeker niet toen die
naar buiten kwam. Ze betalen nu eenmaal geen 30 miljoen euro per jaar om er gemekker over hun shirts voor terug te krijgen. Liever hebben ze het over de nieuwe technieken die er in zo’n shirt zitten. Gerecyclede plastic flessen enzo. Maar zeurende spelers zijn de slechtste reclame die je kunt hebben, en dus kreeg Barça nieuwe shirts. Zonder sponswerking. Zonder driehonderd gram ballast. De spelers van Barcelona zijn een uitzondering op de regel. Er wordt in de voetbalwereld veel geklaagd over shirts, maar daarbij gaat het vrijwel alleen over de kleur ervan. De spelers en de fans staan op hun achterste benen als het bestuur een roze uitshirt wil laten maken, maar over het materiaal van de shirts gaat het vrijwel nooit. Terwijl juist daar nog veel winst valt te halen. Je kunt je afvragen waarom vrijwel alle voetballers in hemelsnaam nog steeds spelen met loszittende, flubberende en fladderende shirts. Het zal vast cool en stoer zijn, maar functioneel is het niet. Sterker nog: hoe meer stof er los hangt, hoe gemakke-
lijker het is om vast te houden. Neem de worsteling in het strafschopgebied bij de gemiddelde hoekschop: verdedigers gebruiken de shirts van de aanvallers om ze te hinderen. En hoe vaak gebeurt het niet dat een rappe buitenspeler wordt gestopt doordat een back als een anker aan zijn shirt gaat hangen? In de jaren zeventig werd het idee geopperd om Johan Cruijff in een papieren shirt te laten spelen. Dan kon de scheidsrechter het meteen zien als hij zou worden vastgehouden en daarom zouden verdedigers het wel uit hun hoofd laten om hem aan zijn shirt te hangen. Dat idee heeft het uit-
Ballast De resultaten van de weegschaaltest die de spelers van Barça naar buiten brachten: vóór de wedstrijd woog het shirt 200 gram, erna 500.
eindelijk toch niet gehaald. Hoe licht en snel en slim ook: een papieren shirt was toch een beetje onhandig als het zou gaan regenen. Niemand wil in een natte krant spelen. Ook JC niet.
Strakke shirts Het kan ook anders. Voetballers kunnen strakke shirts dragen. Met lycra erin bijvoorbeeld. Dat zullen veel spelers vast afdoen als jakkie-bah-homo-erotisch, maar eigenlijk is het veel logischer om shirts te dragen die minder grijpbare stof bevatten. Kijk naar rugby: ook een contactsport waarbij verdedigers gebruik kunnen maken van de shirts van de aanvallers. Daar dragen de spelers tegenwoordig allemaal strakke shirts. Dat is lichter. Sneller. En veel minder makkelijk vast te houden. Ze bestaan heus wel, strakke shirts in het voetbal. In 2004 presenteerde het nationale team van Kameroen Puma-tenues uit één stuk: nauwsluitende broekshirts die met ritsen op de schouders werden dichtgemaakt. Wereldvoetbalbond FIFA was er niet
over te spreken: de Kameroeners kregen zes punten in mindering in de WK-kwalificatie. Pas maanden later werd dat besluit teruggedraaid toen bleek dat er nergens in het Grote FIFA-boek een regel stond die verbood shirts en broeken uit één stuk te maken. De Kameroeners haalden het WK evengoed niet. Daarvoor speelde Italië ook al eens in een strak lycra shirt, van Kappa. Het werd afgedaan als een modegril, maar de Italianen profiteerden er ook tijdens de wedstrijden van. Zo meldde Francesco Totti: ‘We zijn ongrijpbaar.’ Tegenwoordig biedt Adidas de teams die ze sponsoren de keuze om te voetballen in strakke of loszittende shirts. Bijna alle teams kiezen voor los, op een uitzondering als het Franse nationale elftal na. De reden: conservatisme. En misschien ook wel een beetje commercie en marketing: de shirts moeten ook worden verkocht aan fans. En de gemiddelde bierbuik wil niet in een lycra shirtje van zijn favoriete team rondlopen. Dat blubbert zo.
Kameroen introduceerde in 2006 het tenue dat uit één stuk bestaat. Kledingsponsors vinden het niks, want de gemiddelde bierbuik koopt het niet. GETTY IMAGES
Pure kunst
Hooligan
Langdurige schorsing
Naakte vrouwelijke artiesten bestormden het trainingsveld van Bohemians Praag. Ze waren er bezig met een ‘kunstproject’.
Een dronken toeschouwer bij de Zesdaagse van Amsterdam mieterde een blik bier in de tank van gangmaker Michel Vaarten.
In het Duitse Vilsbiburg werd bij een amateurwedstrijd de scheidsrechter in de rust gearresteerd. Hij had de kleedkamers leeggeroofd.
g i n n i z Waan ! g i l e d r voo
Boerenkool Voordeelzak 400 gram
400 gram
69 elders 1.39
Elstar handappels ± 1.5 kilo
Douwe Egberts aroma rood Dr. Oetker Ristorante pizza
3e
5,
elders 4.98
elders 6.81
Dash Superdry of Little Walkers. Diverse maten.
2 voor
19
was beurten
Schouderkarbonade Heerlijk bij de stamppot.
Per pond
1e
was beurten
elders 2.79
3 voor
7e
elders 17.38
elders 1.69
18
Vloeibaar of poeder.
7·( Edet Friendly toiletpapier
89
3 voor
Pondspak
Huggies luiers
10 voor
Keuze uit 5 smaken.
Snelfilterof grove maling.
ong ong belegen elegen
Uniekaas
elders 16.17
Klene Engelse drop
OP = OP
Frpispiegn! sa
Per kilo
5e elders 9.99
24 rollen
Kilozak!
5R
2e
elders 8.39
elders 3.99
Disney puzzel
Trendy piloten muts
3·( elders 7.99
Per stuk 250 gram OP = OP
3 voor
1,
elders 2.67
Diverse afbeeldingen. 50 of 100 stukjes per puzzel.
Unikleur of Noors dessin.
Kroon fijne leverworst
1 pond = 500 gram. Acties geldig t/m 29 okt. Kijk ook op lekkerdoen.nl
1e elders 3.99