Pagina 4 Nieuws uit de diaconie. De opbrengst van de kledinginzameling op 7 november. Kerkblad. Joodse omgang met sterven en rouw

Het volgende nummer verschijnt op donderdag 3 december. Sluitingsdatum inleveren kopij: maandag 23 november

Pagina 3

Pagina 4

Een goed grafmonument

Nieuws uit de diaconie Mooi verhaal? Goed verhaal!

Een plek waar je in stilte met je gedachten en emoties terecht kunt kan tot grote steun zijn.

De opbrengst van de kledinginzameling op 7 november.

Pagina 5

Pagina 7

De aarde snakt naar adem

Een impressie van de opening Op 24 oktober werd in van de PopUp-winkel ‘Goed Utrecht een manifestatie over Verhaal’ op 6 november. het klimaat gehouden, waar ook zes Assenaren aanwezig waren.

Kerkblad Veertiendaags informatie-informatieVeertiendaags en opinieblad Protestantse en opinieblad Gemeente AssenProtestantse Gemeente Assen

Joodse omgang met sterven en rouw Ds. Roeland Busschers

Donderdag 19 november 2015 24e jaargang nummer 22

Meditatief Aanzeggen Wij lopen zwijgend over straat. Ik doe het woord wel, zegt mijn broer en rammelt aan de keukendeur. Vrouw Bonder staat in tegenlicht, mijn broer kijkt naar beneden. Wij hebben slecht bericht, zeg ik, ons mam is overleden. De tegels zijn van Heugafelt, een hond blaft bij de baander. Als ik het vijftig keer verteld heb is ons mam een ander Erik Harteveld  

De joodse religie kenmerkt zich door gedragsregels, bedoeld om het leven te versterken. ‘Doe dit en je zult leven’ klinkt herhaaldelijk in Tenach. Welke uitwerking heeft die nadruk op ‘leven’ op het moment van overlijden? Welk gedrag schrijft de joodse traditie voor op het moment dat leven en dood op elkaar botsen? Een kleine verkenning over hoe regels terug leiden tot ‘leven’! Direct na een overlijden begint voor de nabestaanden de ‘tijd van verdriet’ die duurt tot en met de begrafenis. Dit is meestal een emotionele en verwarrende periode voor betrokkenen. Om hen in deze periode te ontzien, worden belangrijke dagelijkse religieuze gedragsregels tijdelijk opgeheven. Hoogst opmerkelijk: juist joden die hechten aan de geboden zijn bereid rouwenden hiervan vrij te stellen! Die vrijstelling betreft belangrijke geboden als het tweemaal daags reciteren van het ‘Hoor Israël’ (Sjema, Deuteronomium 6:4 en 5) of het aanleggen van de gebedsriemen. Nabestaanden hebben weer wél de specifieke verplichting tot ‘scheuren’. Sinds aartsvader Jakob (Genesis 37) maken nabije verwanten van de overledene een symbolische scheur in een kledingstuk. Het is een manier om ofwel emoties op te wekken ofwel emoties te kanaliseren; de innerlijke verscheurdheid wordt naar buiten toe zichtbaar. En hoewel er veel aandacht is voor de nabestaanden, heeft in de korte periode van overlijden tot en met begrafenis voor joden ‘het respect voor de overledene’ de grootste prioriteit. Respect voor de overledene Buitenstaanders valt vaak op hoe snel men in joodse kring begraaft. Dit heeft te maken met een andere opvatting over leven en dood. In het christelijke Westen hecht men sterk aan de emotionele doorleving van het afscheid door de nabestaanden met het oog op hun verwerking. In joodse kring staat voorop ‘het respect voor de overledene’. De overledene is door de dood definitief gescheiden van alle levenden en is ook niet meer ‘dezelfde’ als daarvoor. Dus bedekt men spoedig na het overlijden de dode met een kleed, om hem of haar aan menselijke blikken te onttrekken. En uit hetzelfde respect tracht men zo snel mogelijk na een overlijden een eervolle begrafenis te regelen.

gebed begint als volgt: Geroemd en geheiligd worde Zijn grote Naam in de wereld die Hij volgens Zijn wil geschapen heeft; moge Hij zijn koningschap vestigen in uw leven en het leven van heel het huis Israël, zeer binnenkort… Kernzin van dit gebed is: Moge Zijn Naam geprezen worden tot in alle eeuwigheid (vgl. Daniël 2:20) en maakt dit gebed tot een lofprijzing tot God die leeft. Niet de dood staat centraal maar het leven! In de eerstvolgende tijd zullen de nabestaanden regelmatig dit gebed uitspreken.

Tijd van rouw en troost Na de begrafenis richt alle aandacht zich tot de nabestaanden. Door de tijden van rouwen en troosten heen zoeken nabestaanden én gemeenschap weer toenadering en wordt de rouwende(n) terug geleid tot het leven. Dit proces gebeurt stap voor stap in door tijd begrensde perioden. De eerste zeven dagen, ‘sjiva’ (van werkwoord ‘zitten’) genoemd, zijn intensief. Bij voorkeur in het huis van de overledene ‘zit’ men zeven dagen op lage stoeltjes en niet meer zoals Jobs vrienden op de grond (Job 2:13). Het is de rouwende verboden te werken, leren schoeisel te dragen, zich te scheren, te wassen of de haren te knippen. Wie rouwt, vraagt zelf bij gelegenheid om troost! De gemeenschap heeft tot taak om zich solidair te tonen door de rouwende(n) thuis te bezoeken en te troosten. Ook de joodse notie van reinheid (is iets anders dan schoon of vies) speelt een rol. Bij geboorte, dood én seksualiteit raakt een mens aan het mysterie van leven dat in joodse kring verbonden is met de heiligheid van God. En wie te maken krijgt met heiligheid, dient voorbereid te zijn en dus gewassen. Vandaar dat het lichaam van een dode ritueel wordt gereinigd. Is dit gebeurd, en heeft men hem zijn witte doodskleed aangetrokken én is een stukje aarde uit Israël in de kist gelegd, kan de overledene worden begraven. Vaak heet een joodse begraafplaats ‘beth chaijim’ (‘huis van het leven’), de dode is immers op weg naar een leven in de komende wereld. Kaddiesj Bij het graf is één van de eerste handelingen van rouwende nabestaanden om samen met de aanwezigen het ‘Kaddiesj’ uit te spreken. Dit formuliergebed, als ‘Chanson hébraïque’ van Maurice Ravel beroemd, is genoemd naar het Hebreeuwse woord voor ‘heiligen’. Het

Na de ‘sjiva’ volgt een periode van dertig dagen waarop de rouwende weer het huis verlaat, het werk oppakt, steeds meer religieuze regels in acht gaat nemen. Aan het eind van deze dertig dagen bezoekt men het graf, iets wat de rabbijnen over het algemeen in het eerste jaar niet aanmoedigen. Het gaat immers om het leven! Een bijzonder moment is het plaatsen van een grafsteen. Dit gaat terug op wat aartsvader Jakob deed voor zijn grote liefde Rachel. Uiterlijk één jaar na het overlijden plaatst men de steen op het graf. De kleine steentjes die men op joodse graven aantreft zijn een gebruik, geen regel. Vermoedelijk liet men vroeger papieren smeekbeden achter op het graf, verzwaard door steentjes. Ieder jaar op de dag van overlijden (‘Jahrzeit’) bezoeken rouwenden het graf en ontsteken thuis een kaars. Als het licht brandt, zegt men: de gedachtenis aan de rechtvaardige is tot zegen.

Kerkblad – 3

Donderdag • 19 november 2015

Gesprek met Anne Matthijs Roskam

Een goed grafmonument Koos Wight

Het overlijden van een dierbare is een ingrijpende en emotionele gebeurtenis, die de nodige tijd vergt om het verdriet een goede plek te geven. Gesprekken met familieleden, vrienden, een pastor en ook wel met lotgenoten is daarbij onontbeerlijk. Maar daarnaast kan een plek waar je in stilte met je gedachten en emoties terecht kunt, tot grote steun zijn. Zo ruimen mensen thuis vaak een plek in met foto’s en voorwerpen van de overledene(n). Ook de begraafplaats waar de overledene bijgezet is kan een dergelijke plek zijn. Anne Matthijs Roskam van Roskam Grafmonumenten wil graag, vanuit zijn kerkelijke achtergrond, mensen helpen bij de aankleding van het graf. Hij begon zijn werkzame leven als leveranciers van keukens, maar door diverse overlijdens binnen zijn familie- en vriendenkring, kwam hij tot het inzicht dat hij beter op zijn plaats is als adviseur van mensen bij het ontwerpen van een grafmonument. Wanneer mensen hem benaderen voor een grafmonument, gaat hij uitAnne Roskam gebreid met hen in gesprek. Dat kan bij de nabestaanden thuis, maar het kan ook op de begraafplaats zelf gehouden worden. Doordat het taboe rond de dood steeds meer doorbroken wordt is er een grotere behoefte aan een persoonlijk ontworpen graf. Daarom

is niet alleen goed gesprek belangrijk, maar is het ook zaak dat er uitgebreid de tijd voor genomen wordt. De keus van het materiaal, belettering en tekst moeten zoveel als mogelijk bij de overledene passen. Wanneer iemand bij leven een erg kleurrijke persoon was, ligt de keus voor een kleurige steensoort voor de hand. Ook de tekst op de steen, of in het

Met elkaar tot jezelf komen

Theehuis De Boskamp Het kerkelijk jaar 2015 loopt ten einde. Tijdens de laatste zondag hiervan wordt in vele kerken gemeenteleden herdacht die het afgelopen jaar zijn overleden. De naaste familie wordt hiervoor speciaal uitgenodigd, de naam van hun dierbare wordt genoemd en meestal wordt ook een kaars ontstoken aan de paarskaars. Het zijn vaak ontroerende bijeenkomsten waar naar wordt uitgekeken. In navolging van de kerk heeft ook de ‘profane’ wereld deze belangrijke rituelen herontdekt. In veel instellingen worden herdenkingsbijeenkomsten gehouden. In Anholt gebeurt dit twee maal per jaar en ook het hospice gedenkt. Het Wilhelmina Ziekenhuis Assen nodigt dit jaar voor het eerst familie en andere dierbaren uit om op 26 november patiënten te gedenken die in 2015 in het WZA zijn overleden. Ook al zes jaar achtereenvolgend vindt op de begraafplaats de Boskamp op de laatste zondag van het oktober

Wat voor verlangen? Ik waag me er weer aan. Met de nodige scepsis, want het is juist een drukke tijd voor een dominee. Maar het is het proberen waard. Het hoeft niet elke dag, zo af en toe is ook al mooi. Een voorbereiding naar kerst toe, en dan eentje, die toch wat anders inhoudt dan de gebruikelijke vragen: welke thema’s voor de kerstdiensten, een echte of een kunstkerstboom, bij wie doen we het kerstdiner, sturen we dit jaar kerstkaarten of slaan we een keertje over (als het dat laatste wordt ga ik op het laatst toch nog als een malle kaartjes schrijven, nee, dát is nog eens een goede voorbereiding…).

het Alom Gedenken plaats. Ruim 500 mensen bezoeken in het schemer de graven, zetten er een lichtje op, schrijven de naam op een steentje en luisteren naar gedichten, muziek en zang. De begraafplaats is dan op deze speciale avond feeëriek verlicht met fakkels en warm gekleurd licht. Vooral de ontmoeting daarna met een bekertje warme koffie of thee maakt het Alom Gedenken saamhorig. In tijden van verlies en rouw kan ontmoeting een weldaad zijn. Dat is ook de reden dat op diezelfde begraafplaats binnenkort een theehuis komt. Al sinds 2010 is de wens voor een plek op de begraafplaats kenbaar gemaakt. Er zijn try-outs geweest om de wens te onderstrepen, er werd een stichting opgericht, fondsen en sponsors aangeschreven, een handboek gemaakt en vrijwilligers benaderd. Ook een website www.theehuisdeboskamp.nl en een facebook account bleef niet achter. Toch duurde

Bezinning, ik hou van dat woord! Maar het doen, daar komt zo weinig van… Dit jaar laat ik vanaf 28 november de digitale adventsretraite mijn inbox binnenkomen. (www.ignatiaansbidden.org) Advent 2015 ‘Naar U gaat mijn verlangen’, zo heet het. Elke dag een inspirerend mailtje, met teksten om te lezen en over na te denken en te bidden. Ik ben benieuwd… Het gaat uit van de Jezuïeten, u weet wel, de paus is ook een Jezuïet. Ignatiaans bidden, genoemd naar Ignatius van Loyola, dat is biddend de bijbel lezen. Stil staan bij een woord, een gedachte. God spreekt ook nu tot ons. Er staan een paar geruststellende tips op de website, zoals: - Voel je niet ‘verplicht’ om alle teksten te gebruiken. Neem enkel wat je aanspreekt en waar je tijd voor hebt. - Als je een of meerdere dagen niet kan bidden is dit geen ramp. Kijk, daar kan ik wat mee. Maar wat ik ook doe, is de adventkalender

glas of ander materiaal is belangrijk. Wanneer Anne Matthijs een duidelijk beeld heeft gekregen van de overledene en de wensen van de nabestaanden, maakt hij een schets-ontwerp en bespreekt dat dan met hen. Het ontwerp gaat dan naar de fabrikant die een duidelijke werktekening maakt. Een graf mag ook getuigen Als christen vindt Roskam dat van een graf ook een getuigende werking mag uitgaan. Een bijbeltekst of een citaat uit een gezang of een opwekkingslied kan ook bemoedigend en troostend zijn voor de nabestaanden of andere bezoekers van de begraafplaats. De tekst moet er dan wel voluit opstaan en niet alleen als verwijzing. Dus niet Psalm 23 maar ‘De Heer is mijn herder’. Wanneer de tekst te groot is voor de steen, kan een apart element als een stenen bijbel uitkomst bieden. Wanneer voor crematie gekozen is, dan raadt Roskam aan om de as van de overledene een jaar in huis te bewaren alvorens men een beslissing neemt voor de asbestemming. Naast uitstrooien is het bijzetten van de urn op de begraafplaats een mogelijkheid. Maar (een deel) van de as kan ook op andere manieren verwerkt worden, bijvoorbeeld in een urn die thuis een plaats krijgt, of in de vorm van een sieraad. Maar ook hier geldt dat je niet overhaast moet beslissen. Voor Roskam is het ideale grafmonument dat waarvan de nabestaanden zeggen dat ze er blij en tevreden mee zijn.

het nog tot het voorjaar van 2015 voordat deze wens door de gemeente Assen werd ingewilligd en zij het groene licht gaf tot verbouw. Het gebouwtje achter het Columbarium wordt in het vroege voorjaar van 2016 gerenoveerd tot theehuis. Een plek waar bezoekers in een sfeervolle ruimte even op adem kunnen komen. Waar vrijwilligers aanwezig zijn die een luisterend oor hebben, warme belangstelling of respectvolle afstand. Waar een kopje koffie of thee gedronken kan worden. Waar men, soms even, verder kan kijken door het wijdse uitzicht op de vijver en waar men met elkaar tot zichzelf kan komen.

Musica Pro Deo Zondagmiddag 22 november 16 uur in de Adventskerk: Hear My Words Ye People! Engelse koorzang, orgel(improvisaties), samenzang en gedichten ‘Musica pro Deo rond gedichten van hoop en toekomst’ m.m.v. Sietze de Vries orgel, Peter van de Peppel, liturg Arpeggio-Het Asser Kamerkoor o.l.v. Peter Siebesma

Welkomdienst Jozefkerk met Veluws Mannenensemble Op zondag 22 november zal het Veluws Mannenensemble onder leiding van dirigent Wim Magré medewerking verlenen aan de Welkomdienst in de Jozefkerk. Het is de eerste keer, dat dit ensemble te beluisteren is. Het koor (niet te verwarren met het Elspeets mannenensemble) is een paar jaar geleden opgericht. Het bestaat uit zestien geoefende zangers. In de dienst zullen een drietal solisten optreden. Het Comité Welkomdiensten is zeer verheugt over hun medewerking. Het koor zal op piano door de dirigent worden begeleid en op orgel door zijn al even muzikale zoon Wilbert. Die verzorgt ook de samenzangbegeleiding. Voorganger is mgr. dr. G.J.N. de Korte, bisschop te Groningen. Door zijn aanwezigheid krijgt de dienst een oecumenisch karakter. Het thema is: Het beste komt nog! Het belooft een bijzondere dienst te worden. Kom niet alleen, want iedereen is van harte welkom. De dienst begint om 19 uur. Voorafgaand is er samenzang. Die begint om 18.45 uur.

Petra de Kruijf

van de PKN bestellen ‘Om voor elkaar te zijn’. (www.protestantsekerk.nl/webwinkel) Die is heel prettig voor aan tafel met het gezin: voor elke dag een kaart met een mooie afbeelding en tekst. Dat gaat zeker lukken! Elly Veldman

Voorkant van de adventskalender

RTV-Assen Helaas zijn de uitzendingen van RTV-Assen tijdelijk gestaakt. Dit in verband met de verhuizing van de studio naar het ICO-gebouw aan de Zuidhaege in Assen. De huur van het gebouw in Marsdijk is opgezegd door de eigenaar. De nieuwe ruimte moet worden aangepast, zodat de apparatuur, de computers en de zendmast die nodig zijn voor het maken en uitzenden van programma’s, weer opgebouwd en geïnstalleerd kunnen worden. We gaan ervan uit dat begin januari 2016 de uitzendingen weer worden hervat, zo mogelijk eerder. Onze excuses voor dit ongemak. H. Heidema (presentator Kerkjournaal)

4 – Kerkblad

Expositie Marijke van der Meij Marijke, afgestudeerd aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en wonend/werkzaam in Orvelte, exposeert schilderijen van o.m. bossen, in de Adventskerk. De bezichtigingstijden tot en met 3 januari zijn: vrijdagochtend tussen 10-12 uur en rondom de kerkdienst op zondagochtend tussen 10-12 uur. Van harte welkom! Werkgroep Kerk en Kunst Vredenoord/Adventskerk

Top2000 Café in het Forum bij PopUp-winkel Mooi Verhaal Op zaterdag 12 december is er van 11 tot ca. 15 uur in de PopUpwinkel een Top2000 café, waar je je favoriete popsong kan laten horen. Natuurlijk mag je vertellen wat maakt het nu zo mooi, dat juist deze popsong zo bijzonder, waardevol en van betekenis is? De vijf leukste en bijzonderste verhalen krijgen een popboek gesigneerd door Leo Blokhuizen mee. Kom ontmoet, luister, zing mee bij Top 2000 café. Vrij inloop en van harte welkom bij de PopUpwinkel in het Forum, kijk en kom langs! En stem alvast via www.top2000kerkdienst.nl/stemmen/ Info: ds. Peter van de Peppel of jeugdwerker Wim Staal, [email protected]

Preek van de Leek op 15 november

In de Preek van de Leek, wordt een podium geboden in de Jozefkerk aan mensen die een preek houden vanaf de kansel in de kerk, om hun gevoel of ideeën te delen over religie. Een bijbeltekst wordt dan als uitgangspunt gehanteerd. De Preek van de Leek waarin Tangerine de inspirerende hoofdrol vertolkte was weer een prachtige happening. De broers Sander en Arnout Brinks, die het duo Tangerine vormen vertelden over hun jeugd in Assen en hoe ze het geloof toen hebben ervaren. Zo vertelden ze; “We zaten soms knikkebollend in de kerk.” Er waren twijfels over het geloof ... maar er was altijd zoiets als ‘houvast’. Naast hun inspirerende woorden was er ook ruimte voor muziek. Tangerine begeleidde hun zang op gitaar en een eigen, klein zwart orgel. Na afloop was er in de hal van de kerk gelegenheid om elkaar te ontmoeten en te genieten van een hapje en een drankje.

Donderdag • 19 november 2015

Nieuws uit de diaconie Kledinginzameling op zaterdag 7 november Henk R. Kuiper

Het was een vroege start op de actiedag die zaterdag. Om 8 uur waren enkele leden van de werkgroep actief in de weer met de voorbereidingen. Eerst op alle inzamelpunten de affiches hangen om de aandacht van het publiek te trekken. Dat was zeker nodig omdat er enkele nieuwe plekken bij waren gekomen.

Dit had te maken met de plaatselijke regeling die de gemeente Assen heeft opgemaakt voor het inzamelen van

goede gebruikte kleding. Sympany heeft een pachtovereenkomst gesloten en mag op straat inzamelen. Dus de werkgroep SAM’s Kledingactie Assen besloot achter de kerkdeuren te gaan. Bij een zevental kerken van verschillende gemeenschappen stonden de diakenen om de plastic zakken in ontvangst te nemen. Vanaf het eerste begin liep het goed. Na een uur was de stapel fors gegroeid en de diakenen overenthousiast. Voor dit doel wilde men wel op de vroege zaterdagmorgen het huis even verlaten. Ieder jaar op de eerste zaterdag van november houdt de werkgroep namens de Protestantse Gemeente Assen een kledingactie voor SAM (Mensen in Nood) te Tilburg. In verband met de actualiteit werd besloten SAM in 2015 te compenseren en de kleding in Assen te houden ten behoeve van de werkgroep die werkzaam is voor de vluchtelingenopvang in Veenhuizen.

Waar het om gaat Met de COG is - voorlopig - besproken aan welke ruimten de PGA behoefte heeft. Een zaal voor kerkdiensten, ruimte voor jongeren, vergaderruimte, werkplek voor predikant: daar gaat het dan met name om. Verwachting is bovendien dat de uiterlijke zichtbaarheid van de kerk beter zal zijn dan nu. Het ligt in de bedoeling, dat in het laatste kwartaal van 2016 met de bouw wordt begonnen en dat de bouw ruim een jaar in beslag zal nemen. Zou de PGA gaan participeren in het project,

Het resulteerde in 75 kuub kleding. Dat is veel. ’s Avonds om 18.45 uur werden de deuren van de door de gemeente Assen beschikbare opslagruimte gesloten. De komende weken zijn wij druk met het sorteren en wegbrengen van de kleding. Vermoeid, maar zeer voldaan over deze geslaagde diaconale actie georganiseerd door de Werkgroep Sam’s Kledingactie Assen en het College van Diakenen van de PGA gingen wij huiswaarts. Een ieder die deel heeft genomen aan deze actie willen wij hartelijk danken.

De organisatie had dit jaar de pers

Nieuwe kerkruimte in Kloosterveen? De COG (Christelijke Onderwijsgroep) Drenthe stelde aan de Protestantse Gemeente Assen (PGA) de volgende vraag: willen jullie meedoen in een nieuw te bouwen school in Kloosterveen? Deze zal komen aan de Aletta Jacobsweg, ongeveer op de plek waar de wijkgemeente De Ontmoeting vroeger in de gymzaal kerkte. Met de wijkkerkenraden is en wordt hierover intussen gesproken. Graag wil het moderamen van de Algemene Kerkenraad de gehele gemeente nu ook over de gang van zaken informeren.

mee: De digitale Asser Courant (www. assercourant.nl), het Kerkblad van de PGA, het Gezinsblad, Radio Assen en het Nieuwsblad van het Noorden publiceerden. Daarna hadden wij 4500 A5 affiches gemaakt voor in de kerk, op publicatieborden in supermarkten, scholen en in de brievenbussen. Vroegtijdig verspreid waardoor de ontvangers van dit nieuws tijdig de kledingkasten zijn ingedoken.

dan zullen over enkele jaren geen vieringen meer plaatshebben in de MFA in Kloosterveste, maar in de nieuw te bouwen school. Het huurcontract met de gemeente Assen met betrekking tot Kloosterveste loopt tot 1 november 2018. Procedure De Algemene Kerkenraad heeft besloten dat het de moeite waard is te onderzoeken of deze mogelijkheid voldoende draagvlak heeft. Het moderamen voert thans gesprekken met de wijkkerkenraden, want op grond van de plaatselijke regeling moeten zij met de bouw instemmen. Ook is natuurlijk nodig dat het College van Kerkrentmeesters (CvK) met de COG tot overeenstemming komt. Het CvK is daarover met de COG in overleg. Wanneer de wijkkerkenraden met het participeren in het nieuwe schoolgebouw instemmen en wanneer het CvK met de COG tot overeenstemming komt, wordt er daarna een avond voor de gehele gemeente belegd om op de plannen toelichting te geven en daarover vervolgens met elkaar van gedachten te wisselen. Tot slot moet de Algemene Kerkenraad het besluit nemen of hij met deze nieuwe vierplek wil instemmen.

Geen alternatieve vierplek Aanvankelijk was het plan om van de nieuwe vierplek een ‘bijzondere’ ontmoetingsplek te maken. Bijzonder in die zin dat deze vierplek zich vooral zou moeten richten op de middengeneratie en die gemeenteleden die zich door de gangbare vieringen minder aangesproken voelen. Uit de gesprekken is gebleken dat deze optie niet op instemming van de wijkkerkenraden kan rekenen en zij is daarom niet meer aan de orde. Het gaat nu dus alleen om de vraag of het participeren in de nieuw te bouwen school een goed alternatief voor de ruimten in Kloosterveste is. Binnenkort meer De gesprekken en het overleg zijn momenteel in volle gang. In de wijkgemeente De Drieklank zal de kerkenraad binnenkort al de wijkgemeente informeren en horen en vervolgens een besluit nemen. Zodra ook de besluiten van de beide andere wijkkerkenraden en het CvK bekend zijn, zal de AK u nader informeren en zo mogelijk op korte termijn een gemeenteavond voor de hele PGA organiseren. Bert Smit scriba AK

Bezinning en beweging in de adventstijd Tijdens de adventsperiode bereiden ons voor op kerst. Het is mooi om dat zowel geestelijk als lichamelijk te doen:die twee zijn immers nauw met elkaar verbonden. Op twee donderdagavonden in de adventstijd bieden we de mogelijkheid hiermee aan de slag te gaan. Iedereen die enigszins ‘uit de voeten’ kan, is van harte welkom; er zijn geen bijzondere eisen voor wat betreft leeftijd, conditie of ervaring met een bewegingsworkshop. Bezinnende teksten, uit de bijbel en van elders, en eenvoudige

bewegingen met meditatieve muziek zijn de ingrediënten voor deze beide avonden, die bij voorkeur in combinatie, maar eventueel ook los van elkaar gevolgd kunnen worden. Nico Meilof begeleidt ons op de piano. Informatie en aanmelding: ds. Esther Struikmans, estruikm@ planet.nl, tel. 050-3133619 of ds. Elly Veldman; ellyveldman@ kpnmail.nl, tel. 0593-565259 Data: donderdag 26 november en donderdag 10 december

Tijd: 19.30-21 uur Locatie: De Bron, Einthovenstraat 28

Kerkblad – 5

Donderdag • 19 november 2015

Impressie van een opmerkelijk initiatief

Mooi Verhaal? Goed Verhaal! Riet Verhoeven

Hoe kun je van een leegstaand pand in een winkelcentrum met nog veel meer leegstand een aantrekkelijke tijdelijke winkel en ontmoetingsplek maken? En hoe kan een kerkelijke gemeente, in dit geval de Protestantse Gemeente Assen, zich fysiek presenteren in een omgeving die eigenlijk vreemd voor haar is? Want wat zet je in je etalage, wat heb je in de aanbieding en hoe zorg je dat de klanten binnenkomen? Dit ambitieuze project, gerealiseerd o.a. door crowdfunding, is sinds vrijdagmorgen 6 november 9 uur een feit.

Foto: Piter de Roest Na toespraken van de wethouder en de voorzitter van winkeliersvereniging, want Mooi Verhaal is onderdeel van het promotieproject Made in Assen, blaast een rookmachine de hal van het Forum feestelijk in de mist. Daarna lopen we richting het voormalig postkantoor. Ik zie in mijn ooghoek een rood fluwelen kussen met een schaar erop. Daarmee knipt Mathilde Boon, voorzitter van de Algemene Kerkenraad, een lint door; we mogen naar binnen. Het eerste wat ik zie zijn pallets. Pallets die gestapeld zijn tot een toonbank en tot presentatie-tafels met de ruimtes ertussen voor de voorraad. Pallets die naast elkaar gevoegd een podium vormen of met kleurige kussens erop de loungehoek. Wat een lumineus idee: met weinig materiaal een optimaal effect bewerkstelligen. Hier zijn creatieve geesten aan de slag geweest. Alles is heel basic en niet gelikt. Wilt u een pepermuntje? Aan de zijkant, achter picknicktafels

met banken, staat de geluidinstallatie. The Young Messiah wordt gedraaid, maar zo dat je nog wel met elkaar kunt praten. En dat gebeurt ook. Veel bekende gezichten uit het Asser kerkelijk circuit zijn er. Ik tel sowieso twee dominees en jeugdwerker Wim. En ik tel nogal wat jongeren. Leerlingen bijvoorbeeld van het Drenthe-college, die samen met docent Kees een groot aandeel hadden en hebben in de voorbereiding en exploitatie van de winkel. Er blijven twee leerlingen verantwoordelijk; zij lopen elk 64 uur stage van de 320 reguliere uren bij een bedrijf. Nu staan ze verwachtingsvol bij de kassa en laten later hun inpakkunsten zien. Op elk zakje komt een sticker van Mooi Verhaal en er wordt een boekenlegger van de PKN bij je aankoop gevoegd. Het personeel heeft zelfs een pen waarmee ze valse bankbiljetten kan onderscheppen. En er staat een schaal met pepermuntjes. Als dat niet getuigt van een professionele aanpak?

Nieuwe voorzitter College van Kerkrentmeesters Ernst Lutgert is de nieuwe voorzitter van het College van Kerkrentmeesters. Hij volgt Daan Tavenier op, die deze functie tot afgelopen zomer bekleedde. Ernst Lutgert was voor zijn werk veel in het buitenland. Met een zakenpartner heeft hij een bedrijf in Hong Kong. Daarvoor was hij directeur van de bloemenveiling in Eelde. Nu hij gepensioneerd is en minder tijd in het buitenland doorbrengt, heeft hij weer tijd om een functie in het College van Kerkrentmeesters op zich te nemen. Deze functie is niet nieuw voor hem, hij was in de periode 2002-2009 ook

al voorzitter van dit college. Tijdens deze periode vond de fusie tussen hervormd en gereformeerd plaats en was hij samen met Geert Sloots eerst duo-voorzitter en nadien nog een tijdlang alleen voorzitter. Ernst: “Ik kan niet stilzitten en wil mijzelf scherp houden. Ik ben mijn hele leven met besprekingen bezig geweest en wil daar nu niet mee stoppen. Ik vind het heerlijk om met lastige, complexe vraagstukken bezig te zijn. Ik ben altijd al een vergadermens geweest. Naast mijn dagelijkse werk heb ik altijd functies bekleed die geen raakvlak hadden met wat ik in mijn werk deed. Toch bleken die functies uiteindelijk altijd wel raakvlakken te hebben met elkaar en mijn gewone werk. Het waren eilandjes die op het

Aan de praat Naast de klas van Kees gaan ook meer dan twintig vrijwilligers de zaak draaiende houden. Dat speelt vooral op vrijdagavond en zaterdag. Het artikel in het vorige Kerkblad heeft een aantal aanmeldingen opgeleverd vertelt hun coördinator Henk. Hun taak is om een uitnodigende houding uit te stralen, die aarzelaars letterlijk over de drempel moet halen. Ik tref deze morgen een paar van die tijdelijke krachten. Soms weten ze al een beetje hoe ze hun functie moeten invullen. Maar weet je dat niet dan krijg je een intake en zo nodig les in het bedienen van de kassa. Dat is nog een ouderwetse. Belangrijker is om in gesprek te gaan met de belangstellenden voor Mooi Verhaal. De inzet is dan niet het winnen van zieltjes. Mathilde verwoordt het in haar toespraak. “Het gaat in deze tijd niet meer om ieder voor zich. Samenzijn en samenwerken is al een doel op zichzelf. Als PGA zaten we met nieuwe partijen om de tafel. En kwamen er nieuwe gesprekken op gang. Daardoor is dit project eigenlijk nu al geslaagd.” Alleen maar zitten Als een trotse pauw loopt stadspredikant Bert door een droom die verwezenlijkt is. Ik volgde het hele traject op de Facebookpagina van Mooi Verhaal. Hij heeft toch maar mooi in twee maanden het benodigde bedrag van €6000 met particuliere beleggers verwezenlijkt. Een aantal van hen krijgt, afhankelijk van de bijdrage, als dank een etentje of een poëzievoordracht aan huis. Een gesigneerd exemplaar van een boek van Monseigneur De Korte kan ook. De bisschop spreekt 17 december over Franciscus. Want dat is ook een actiepunt van de PopUp-winkel. Naast verkoop van producten, van Amnesty International, de Wereldwinkel, het project Plaats De Wereld uit Vries en Boekhandel Goedhart, zullen mensen ook voor mooie verhalen bij elkaar komen en daarover met elkaar in gesprek gaan. Klinkt dat allemaal wat te ambitieus voor het winkelend publiek in de laatste maanden van dit jaar, dan kun je volstaan met het drinken van een kop koffie of thee. Dus gewoon zitten mag ook. Is dat geen Goed Verhaal? Het volledige programma van activiteiten in de PopUp-winkel staat op www.pkn-assen.nl

eerste gezicht niets met elkaar van doen leken te hebben, maar die ik altijd weer met elkaar wist te verbinden tot één contingent.” Zijn visie op het werk als voorzitter van het College van Kerkrentmeesters: “Ik wil het werk dat begonnen is door Daan Tavenier, de vorige voorzitter, en Evert Jan Stokking, de vorige penningmeester, graag voortzetten. Ik heb veel bewondering voor wat zij hebben gedaan. De weg van transparantie die zij zijn ingeslagen wil ik graag blijven volgen. De samenwerking met de directeur van het Kerkelijk Bureau, Gienus de Klein, vind ik een heel prettige. Op het Kerkelijk Bureau wordt veel werk verricht en daar maak ik dan ook graag gebruik van.” Yvonne Lussenburg

KOOS De kerk borrelt Onlangs hadden mijn vrouw en ik een vriendenpaar op bezoek. Wij kennen elkaar al ruim 40 jaar door werk en kerk. Alle vier hebben wij kerkelijk functies bekleed en de kerk ligt ons nog steeds na aan het hart, ook al kunnen wij er tegenwoordig steeds minder onze draai vinden. Als we genoeglijk met een glas wijn en hapjes treffen, dan gaat het altijd over iets. Behalve over de wederwaardigheden in onze gezinnen, komen allerlei actuele onderwerpen aan bod. Volgens dominee Jantien van Iersel, die samen met drie andere jonge predikanten een handtekeningenactie begonnen is als duwtje in de rug voor de onlangs verschenen nota Kerk 2025, zouden wij op deze manier een nieuwe vorm van kerkzijn gerealiseerd hebben. Zouden! Want zo zegt zij in een interview in Trouw van 12 oktober: ‘Kerk ben je natuurlijk op zoveel plekken {…} we praten over maatschappelijke thema’s en de zin van het leven, met lekker eten en een glas wijn’ Op de vraag of er dan nog wel iets over blijft van de christelijke traditie antwoordde zij dat dat wel het geval is want zij belichaamt de kerk. (Wat een gotspe!) Dus was het samenzijn met onze vrienden geen nieuwe vorm van kerk-zijn omdat er nog een predikant ontbrak. Maar hoe kun je dan wel op een nieuwe manier kerk zijn? Daar word je door de nota Kerk 2025 niet veel wijzer van. Het grootste deel van deze nota gaat over de organisatie van de kerk. Die zou namelijk als een molensteen om de nek van de gelovigen hangen. Waar is de kerk dan wel goed voor? Volgens de opstellers helpt de kerk ons ‘om te begrijpen wat “goed leven” is. Voor mij [ons] zelf, maar ook voor de samenleving. Inzicht in het goede leven komt [ons] niet aanvliegen.’ Gaat het om een soort zwitserlevengevoel voor jezelf en de anderen? Of gaat het om wat substantiëlers? Aan de keukentafel kun je daar met een aantal vrienden mooi over filosoferen, maar dat kan al snel erg vrijblijvend worden. De kerkdienst biedt de mogelijkheid onze ideeën over wat goed of kwaad is te toetsen en te scherpen aan de Bijbel. De liturgie en de rituelen van de viering ontstijgen het alledaagse en kunnen ons daardoor naar een hoger niveau tillen. We moeten het sacrale niet door het profane vervangen. Dat is het begin van het einde. Laten we ons niet gek maken door een kleiner wordende gemeenschap en niet in paniek raken. Zoals ds. Willem Maarten Dekker zei: “Kerk zijn is een kwestie van lange adem. De kerk leeft van het vertrouwen dat God die lange adem heeft.”

6 – Kerkblad

Donderdag • 19 november 2015

Jeugd-orgelconcours Assen Reinder van der Molen, voorzitter van de Orgelkring Assen e.o.

Voor hetzelfde geld geeft u meer! Geeft u jaarlijks een vast bedrag aan kerkbalans? Dan kan het voordelig zijn om bij de belastingdienst uw gift aan te merken als een periodieke gift. Het voordeel wordt groter naarmate uw belastingtarief hoger is. Normale giften aan goede doelen (met een ANBI-status) zijn alleen aftrekbaar voor zover het totaal van de giften meer bedraagt dan 1% van uw inkomen. Deze drempel van 1% vervalt als u voor minimaal vijf jaar een jaarlijkse vaste bijdrage toezegt. Er is geen notariële akte meer nodig, u kunt volstaan met een invulformulier. Door een hogere belastingteruggave aan uzelf kunt u een hoger bedrag aan de kerk schenken zonder dat uw netto lasten toenemen. Net als bij de gewone jaarlijkse kerkbalansbijdrage kunt u ook bij deze periodieke gift aangeven hoe u uw bijdrage wilt verdelen over kerk en diaconie. Ook is het mogelijk uw uitgaven aan collectebonnen hierin te betrekken. Het Kerkelijk Bureau stuurt u graag een informatiepakket met de benodigde formulieren (telefoon 312056, dinsdag t/m vrijdag van 9 tot 12.30 uur). Een rekenvoorbeeld Stel u overweegt €400 bij te dragen en uw bruto maandinkomen is €2.500. Bij een leeftijd jonger dan 65 jaar geldt het belastingtarief van 42%. De drempel voor belastingaftrek is 1% van het jaarinkomen en is in dit geval dus €300 (1% van 12 maal €2.500). Van uw gift van €400 is dus slechts €100 aftrekbaar. Die aftrek van €100 leidt bij het tarief van 42% tot een belastingbesparing van slechts €42. U draagt dan dus zelf uiteindelijk netto €358 bij. De drempel van 1% van uw inkomen vervalt bij een periodieke gift (dit is een jaarlijkse vaste bijdrage gedurende minimaal vijf jaar). Door deze periodieke gift kunt u jaarlijks de volle €400 van uw inkomen aftrekken. Dat bespaart u €168 belasting (42% van €400 is €168). Uw netto lasten zouden dan per saldo nog slechts €232 in plaats van €358 zijn. Dat betekent voor u een flink voordeel! Wij hopen natuurlijk dat u uw belastingbesparing geheel of gedeeltelijk aan de kerk wilt doorgeven. Bij gelijkblijvende netto lasten voor uzelf kunt u door deze extra aftrek in dit voorbeeld zelfs €617 in plaats van €400 aan de kerk schenken! N.B.: Er is geen extra voordeel indien u aan andere goede doelen al minstens 1% van uw inkomen schenkt. De drempel is dan immers al bereikt en het meerdere is toch al aftrekbaar. In dat geval is het voordelig om niet alleen bij uw gift aan de kerk, maar ook bij uw andere goede doelen zo’n periodieke gift toe te zeggen. Vrijwel alle goede doelen met een ANBI-status bieden die mogelijkheid, vaak al voor giften vanaf €50 per jaar. Evert Jan Stokking Voorzitter Kerkbalanscommissie

Op zaterdag 24 oktober organiseerde de Orgelkring Assen e.o. het tweede jeugd-orgelconcours voor 7 tot en met 17-jarigen die les hebben op orgel, piano of keyboard of zich daarop anderszins hebben bekwaamd. Gespeeld werd op het daarvoor uitstekend geschikte Steendam-orgel in Kerkelijk Centrum De Bron te Assen. De deelnemers kregen de opdracht om met een duur van maximaal acht minuten door hen zelf gekozen ‘uitgegeven’ stukken te spelen.

Eerste prijswinnares Anna den Reijer, met haar leraar Wietse Meinardi op de achtergrond Er waren tien kandidaten afkomstig uit Groningen, Friesland en Drenthe. Zij - vier meisjes en zes jongens - varieerden in leeftijd tussen 11 en 16 jaar. Zes hadden pianoles, drie orgelles en één had les op orgel en piano. Allen, inclusief de pianoleerlingen die tevoren met hun leraren op een kerkorgel bij hen in de buurt hadden geoefend, mochten ’s morgens op het orgel van De Bron inspelen. De uitgevoerde composities varieerden van J.S. Bach en Ludwig von Beethoven tot Daniel Helbach, Queen en Herman Nieland.

Na ampele overweging kende de jury, bestaande uit de professionals Euwe de Jong en Vincent van Laar, de eerste prijs toe aan Anna den Reijer, 15 jaar en leerling op orgel en piano van Wietse Meinardi uit Assen. Zij speelde beheerst en tegelijk intens twee preludia van J.S. Bach. Tweede werd Alex van den Hende, 16 jaar en leerling op piano van Jeanet Strating uit Groningen. Hij liet de Vesper Voluntaries opus 14 nr. 8 van Elgar en Pasticcio van Jean Langlais horen.

Terugblik op het jubileum van Foekje Dijk Het was één groot feest, het 25-jarig jubileum van Foekje Dijk als predikant bij de Vereniging Vrijzinnige Protestanten in Assen. Vanaf 13.15 uur vulde de kerkzaal van De Open Hof zich met gemeenteleden( bijna iedereen was er!), vrijzinnigen uit de rest van Nederland, kerkelijke contacten uit Assen, familie, vrienden en belangstellenden. Het eerst deel van de middag werd ingevuld door een

lezing van Foekje Dijk over haar lievelingsonderwerp, de Bijbel. Afgewisseld met verhalen van Thijs Kwakernaak, beeldend kunstenaar. Hij heeft, geïnspireerd door het boekje van Foekje Dijk over ‘Bijbelse vrouwen’ veel van de door haar beschreven vrouwen in hout uitgebeeld. Het was een waar feest, al die mooie vrouwenbeelden bij elkaar te zien op een tafel op het podium. Thijs gaf zijn visie op een

Allard Kuipers, 12 jaar en orgelleerling van de Asser organist Johan Gerkes, met een bewerking van Psalm 38 en de Kleine Toccata over ‘God heeft het eerste woord’ van Christiaan Ingelse kreeg de derde prijs. Ex aequo gold dat ook voor Jonne Soepenberg, 12 jaar en pianoleerling van Wietse Meinardi, met een bewerking door Fred Kern van de Canon in D van Pachelbel en een Gigue van Tischer. Ilja Vallinga, 13 jaar en pianoleerling van Willem Datema uit Schoonebeek, ontving een eervolle vermelding voor zijn uitvoering van het Allegro van Wilhelm Friedeman Bach en Les trompettes et les timbales van een anonieme componist uit 1781. Op de hem bekende plezierige en humoristische manier liet juryvoorzitter Euwe de Jong alle kandidaten en hun spel de revue passeren. Hij prees hen voor zowel hun deelname als de kwaliteit van hun spel en benadrukte hoe knap het is dat pianoleerlingen zich aan het orgel wagen. Aan allen werden bloemen uitgereikt. De prijswinnaars ontvingen daarnaast een in grootte variërende beker terwijl de niet prijswinnende deelnemers werden onderscheiden met een medaille. Uiteindelijk waren alle deelnemers winnaar.

Er was veel publiek op het concours afgekomen: familie en andere fans maar ook een groot aantal orgelliefhebbers uit Assen en omstreken. Dank aan Kerkrentmeesters van de Protestantse Gemeente Assen voor het beschikbaar stellen van kerk en orgel, en aan de kosterij van De Bron voor het open huis. Dit alles maakte het concours tot een alleszins geslaagd orgelevenement. 

aantal gebeeldhouwde vrouwen zoals Debora, Hagar, Maria Magdalena, Vogeltje (Sippora) en X. In de pauzes was er veel belangstelling voor zijn prachtige beelden. (Nieuwsgierig? www.thijskwakernaak.nl) Na een drankje en hapje was Foekje Dijk zelf het onderwerp van de verdere middag. Lees verder onder de gemeentekopij VVP, elders in het Kerkblad.

Kerkblad – 7

Donderdag • 19 november 2015

De aarde snakt naar adem Jans Doorn

De titel van dit artikel verwijst naar het pelgrimslied dat de wandelaars zongen bij aanvang van de klimaatetappe van Vries naar Assen op 20 september. Met dit lied sloten ze de dag ook af. Dit ritueel werd herhaald op de landelijke manifestatie op 24 oktober in Utrecht, waar zes Assenaren aanwezig waren. De klimaatloop is uitvoerig beschreven in het Kerkblad van 10 september. Nu wordt verslag gedaan van de samenkomst in Utrecht, tevens het startpunt van de wandeling naar Parijs waar de klimaattop wordt gehouden. gevolgen van ons handelen hier en nu merken. Klimaatverandering is daarom ook een zaak van gerechtigheid. We zijn allemaal afhankelijk van elkaar. Die ongelijkheid moet worden overbrugd door positieve verbondenheid met elkaar. Met deze boodschap pelgrimeerden we verder naar de St. Catharianakathedraal.

De Ark Samengekomen in de Domkerk te Utrecht stonden we stil bij Genesis: En God zag dat het goed was. Was! Ondermeer Reinier van der Berg hield ons voor dat het vijf voor twaalf is, maar dat drastische maatregelen nu nog voor een beheersing van het klimaatprobleem kunnen zorgen. Een Kairos-moment, een keerpunt. Nu of misschien wel nooit. Niet voor ons ouderen, maar zeker voor onze kinderen en kleinkinderen van doorslaggevend belang. Begeleid door stadsvertellers en muziek togen zo’n 200 mensen door Utrecht naar de eerste stop bij de Pieterskerk. We droegen met ons mee de ark van het verbond en ook een baar met een ijsklomp die langzaam maar zeker smolt Gerechtigheid De stadsvertellers verrasten ons tijdens de wandeling met historisch verhalen over de stad Utrecht, met aan het eind van het verhaal altijd een wending met een knipoog naar het klimaat.. Dhr. Van Zijl, manager van Cordaid, één van de vele participanten bij de klimaatloop, schetste ons het beeld dat vele mensen elders de

Dankbaarheid en verantwoordelijkheid Bisschop De Korte uit Groningen gaf een boeiende samenvatting van de encycliek Laudate Si. De paus houdt ons voor dat het allemaal gaat om de integrale ecologie. Wij mogen de schoonheid en samenhang van de schepping zien. Dat houdt echter wel een zorg en verantwoordelijkheid in: in leefstijl, in werk, in burgerschap, in ondernemingschap en politiek. Verstild wandelden we verder nadenkend over onze eigen ecologische voetafdruk.

Als kerk maken we natuurlijk al langer gebruik van moderne communicatiemiddelen, met name de website www. pkn-assen.nl, maar daar voegen we nu twee nieuwe aan toe. Nieuwsbrief De digitale nieuwsbrief zal kort nieuws uit de PGA doorgeven, plus activiteiten uit de agenda. Voorlopig verschijnt de nieuwsbrief één keer per maand. De eerste lanceren we aan het begin

Stappen durven zetten Zoals een pelgrim stapje voor stapje verder komt, is ook het klimaatbeleid een zaak van stappen durven zetten. Vele stappen, zelfs veel kleine stappen, leiden tot hoop. Hoop op verandering ten goede. Een panel bestaande uit leden van Urgenda, Cordaid, Greenpeace, Saxion Hogeschool en ICCO schilderden een beeld van wat ze doen en nodig vinden in de toekomst. Zo hebben we met zijn zessen de vijf staties doorlopen. Meer dan ooit doordrongen van de noodzaak dat er iets moet gebeuren. Doordrongen dat we als volgelingen van Jezus met elkaar verbonden zijn. De belofte uitspreken dat we ons inzetten tegen onrecht en armoede. We bidden het gebed dat paus Franciscus heeft opgenomen in zijn encycliek: ‘de armen en de aarde smeken om een betere toekomst opdat uw Rijk van gerechtigheid, vrede, liefde en schoonheid zal komen’. Als gezegende mensen kunnen we weer naar huis gaan: ‘Wees krachtig als de aarde, wees liefdevol als Christus. Leef met elkaar in vreugde tot zegen voor God, de aarde en de mensen, nu en altijd’ (Iona gemeenschap Schotland).

Pelgrimstocht Geloof en hoop De stadsverteller nam ons mee naar de tijd van abdis Geertje of Gertrudis. De beschermheilige van de pelgrims. Zingend kwamen we aan bij de Sint Gertrudiskathedraal. De aartsbisschop

We zingen begeleid door het Vocaal Theologen Ensemble nog één keer het lied ‘De aarde snakt naar adem’ met als refrein: ‘Zend uw adem, wij komen tot leven’. De tekst van ‘De aarde snakt naar adem’ vindt u op pagina 12 van dit Kerkblad.

App Protestant Dit is een app voor uw smartphone of tablet. Bedoeld om korte berichten door te geven. Het meeste nieuws wordt rechtstreeks van de website gehaald, dus via de app wordt u makkelijk op de hoogte gehouden van belangrijke info op de site. Handig dus om het nieuws direct bij de hand te hebben.

PGA lanceert nieuwsbrief en app Woensdag 25 november om 17 uur in de popupwinkel in Het Forum: dan en daar gaat het gebeuren. De Protestantse Gemeente Assen lanceert haar digitale nieuwsbrief en de App Protestant.

van de Oud-Katholieke kerk, mgr. Vercammen, hield een toespraak. Hoop is de actieve en positieve houding die ervan uitgaat dat alles anders kan en zal worden als we de handen uit de mouwen steken. Niet ten bate van jezelf maar voor die ander. Niet voor het gewin van de dag, maar voor een blijvend leefbare schepping. Toegerust gingen we op stap voor het laatste traject, dwars door de stad naar de Jacobikerk.

van de adventstijd, en dat komt mooi uit, want dat is een tijd waarin veel te doen is. De eerste nieuwsbrief zal eenmalig verstuurd worden naar alle gemeenteleden van wie het e-mailadres op het kerkelijk bureau bekend is. We gaan ervan uit dat u, omdat u uw mailadres hebt gegeven, er geen bezwaar tegen hebt om één keer de nieuwsbrief in uw mailbox te ontvangen. Wilt u de nieuwsbrief vaker ontvangen, dan kunt u uzelf intekenen op de website. Daar zal vanaf 25 november een mogelijkheid op staan om u zelf aan te melden. Overigens, in elke nieuwsbrief staat een link waar u op kunt klikken om u ook weer uit te schrijven, mocht u hem niet langer willen ontvangen.

Rond 25 november zal op de website meer info komen over hoe u de app op uw telefoon of tablet krijgt, en hoe u dan het nieuws van de PGA daarin kunt lezen. Welkom Via een korte presentatie die woensdagmiddag zullen we nieuwsbrief en app presenteren. U en jij zijn van harte welkom om erbij te zijn. Om 17 uur, in de PopUp-winkel, waar de koffie en thee altijd klaar staan. Namens de werkgroep communicatie van de PGA, Harry Harmsen

Openbare repetitie Magnificat van J.S. Bach Op zondagmiddag 29 november van 13 tot 16 uur vindt er in de Adventskerk, Assen-Oost voor belangstellenden een openbare repetitie plaats van Bachs Magnificat. De inloop is vrij en de toegang is gratis. Dit werk wordt op zaterdagavond 19 december om 20 uur door de Asser Bach Cantategroep en professionele solisten in samenwerking met de Nederlandse Bach Academie uitgevoerd. Een aantal conservatoriumstudenten verleent medewerking. Ook wordt het kerstconcert (Concerto per Natale) van de bekende Italiaanse componist en violist Arcangelo Corelli gespeeld. Het geheel staat onder leiding van Hoite Pruiksma. Te horen is dan de kerstversie van het Magnificat die voor het eerst klonk in 1723 inclusief vier aan Kerstmis gerelateerde liederen. De tekst is ontleend aan het evangelie van Lucas en gaat over het bezoek dat Maria brengt aan de eveneens zwangere Elisabeth. Het Magnificat ofwel: de Lofzang van Maria bestaat uit twaalf onderdelen die sterk met elkaar contrasteren. Er zijn uitgelaten koren, maar ook intieme aria’s waarin Bach op ontroerende wijze Maria’s kwetsbaarheid beschrijft. Op zondag 20 december ’s middags om 16 uur in de Adventskerk worden tijdens de vesper in het kader van Musica pro Deo koordelen van het Magnificat uitgevoerd en is er samenzang. Reinder van der Molen, voorzitter van de Asser Bach Cantategroep

Schrijfactie Amnesty International Het schrijven van brieven lijkt een verdwenen ambacht. Maar schijn bedriegt. Op 10 december - de Dag van de Mensenrechten - triomfeert de persoonlijke, handgeschreven brief tijdens Amnesty’s Schrijfmarathon. Van Nieuw-Zeeland tot Ghana en van Brazilië tot Japan klimmen mensen in de pen. Ze vragen om vrijlating van gewetensgevangenen. Om terugdringing van de doodstraf, marteling en discriminatie. Ze geven hoop aan gevangen mensenrechtenverdedigers. Ook in Assen kun je meedoen aan de wereldwijde schrijfmarathon. Amnesty Assen nodigt je van harte uit: Tussen 10 en 18 uur in de PopUp-winkel ‘Mooi Verhaal’ in het vroegere postkantoor in winkelcentrum Het Forum, Tussen 18.30 en 21 uur bij Podium Zuidhaege (het voormalige ICO), Zuidhaege 2, 9401 NZ Assen Tot 10 december! Amnestygroep Assen

12 – Kerkblad

Donderdag • 19 november 2015

Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Assen Voorzitter: Henk Rook, Nicolaas Beetslaan 50, 9405 BG Assen, tel. 356339 Pastoraat: Foekje Dijk, Welsummerweg 12, 7722 RS Dalfsen, tel. 0529-435598, e-mail: [email protected]

Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Assen

Vervolg terugblik jubileum Foekje Dijk Elders in het Kerkblad heeft u het begin kunnen lezen van de feestelijke middag op 1 november, met een aantal foto’s (zie voor meer foto’s op de website: www.vrijzinnig.nl/assen) Hier het vervolg: Misschien kunnen we zeggen dat ‘schapen’ de leiddraad waren van het jubileumfeest. Want toen ondergetekende ‘s morgens naar De Open Hof reed om voorbereidingen te treffen, stond er bij de Rolder tunnel een kleine file. Want wat kwam er aan gelopen: een grote kudde schapen richting stad. Dat was volgens mij de verkeerde kant op! Foekje spreekt namelijk regelmatig over ‘haar klein kuddeke’ wanneer ze het over de vrijzinnige geloofsgemeenschap in Assen of Hattem heeft. De ‘schapen’ kwamen na de toespraak van Henk Rook, voorzitter van de VVP, voorbij als een lange slinger schapengebedsvlaggen, zoals Foekje later schreef. Alle gemeenteleden moesten door haar handen om te eindigen bij een onderdeel van het cadeau: een keramieken schapenkop om op te hangen aan de stal, haar werkruimte bij haar huis in Dalfsen. Verdere onderdelen van het

cadeau waren een boek met bijdrage van gemeenteleden, aangeboden door Greet Ribberink met een wervelende toespraak; een keramieken kunstwerk, samengesteld in een workshop op de heidag van het bestuur; en een collage, met daarop een mooi bedrag om te besteden aan meubelen en/ of kunst in haar tuin. Als afsluiting van het cadeau ontving Foekje een boekje met 82 gedichten gebruikt in de 25 jaar tijdens haar diensten, een uniek exemplaar.

Ook kwamen de ‘schapen’ voorbij in de toespraken van een aantal sprekers. Ron Koopmans met vier petten op: namens het Ministerie

Beeld en taal

van Predikanten, de wijkgemeente Jozefkerk, de Werkgemeenschap en zichzelf; Aart van Lunteren, als collega en vriend; Bart Schutte, voorzitter van Vrijzinnig Hattem. Rija Damman verraste Foekje met een mooi verhaal samengesteld uit uitspraken van Foekje, gebruikt in haar preken. Maar ook ons ‘t A-koortje trad een paar maal op, Maarten Groen speelde piano, en niet te vergeten de heiligverklaring van Foekje door haar vrijzinnige collega’s uit Vledder, Wapserveen, Apeldoorn en de Flevopolder. Gelukkig koos Foekje ervoor terug te keren naar de aarde. Het laatste woord kreeg Foekje zelf. En waren er bloemen voor de acht leden die haar 25 jaar hebben meegemaakt. Na het doven van de kaars (aangestoken voor hen die er niet konden zijn of niet meer onder ons zijn) had tenslotte het ‘t A- koortje echt het laatste woord met het lied Aan onszelf terug gegeven. Een ontroerend besluit van een prachtig feest. Marian Dikken

verwant. Wij groeten broers en zusters, de maan, de wind, het land. Wij gaan over de aarde, zij draagt en duurt en voedt. Wij lopen in verwond’ring en proeven: het is goed. Wij leven van de aarde die ons is toevertrouwd. Wij danken voor de schepping, staan in voor haar behoud. Refrein: Zend uw adem, wij komen tot leven

De aarde snakt naar adem tekst: Andries Govaart

Refrein: Zend uw adem, wij komen tot leven. Gemaakt uit deze aarde, zijn wij met haar

Bijbellezen voor jong en oud met de Samenleesbijbel De Samenleesbijbel helpt kinderen en hun (groot)ouders samen de Bijbel te lezen en erover door te praten. Daarmee voorziet het in een grote behoefte. De Samenleesbijbel bevat de complete tekst van de Bijbel in Gewone Taal, aangevuld met 500 pagina’s extra materiaal voor kinderen van 8 tot 12 jaar.

De ideeën over geloofsopvoeding zijn veranderd: ouders van nu willen op een meer gelijkwaardige manier met hun kind over de Bijbel praten. De meer dan duizend gespreksvragen in de Samenleesbijbel helpen daarbij. Aan de hand van de vele weetjes, doe-opdrachten en illustraties die direct bij het bijbelverhaal geplaatst zijn ontdekken kinderen zelf waar de

Toch reiken wij naar sterren en plukken zonder maat; ontsluieren geheimen, herscheppen grond en zaad en lopen zo verloren, is er een weg terug? De aarde snakt naar adem en raakt snel uitgeput. De witte bergen smelten, de grond wordt grauw en droog.

bijbelverhalen over gaan. Al het extra materiaal houdt rekening met verschillen in kennis(niveau), leervoorkeuren en de leeftijd van kinderen. De Samenleesbijbel bevat ook 32 themapagina’s en een cd met 40 nieuwe liedjes. “De stap tussen de kinderbijbel en de gewone bijbel ontbrak nog”, vertelt Rieuwerd Buitenwerf, algemeen directeur van het Nederlands Bijbelgenootschap. “En die stap konden wij nu maken, omdat er met de Bijbel in Gewone Taal een vertaling beschik-

Secretariaat: Janny van den Poll- van Gerner, Voorstebree 7, 9403 JD Assen, tel. 373050. e-mail [email protected] Rekeningnummer: NL39INGB0000823139 t.n.v. VVP afd. Assen, Assen Coörd. Contactpersonen: Marian Dikken, Smetanalaan 16, 9402 XD Assen, tel. 343119, e-mail [email protected] Website: vrijzinnig.nl/assen Webmaster: Mariëtte Louis, e-mail [email protected]

Eindejaarsmarkt Na de kerkdienst op 29 november waarin Foekje Dijk voorgaat (eerste advent) houdt de handwerkgroep van de VVP haar derde verkoping dit jaar! Aanvankelijk zou het kerst- of adventsmarkt genoemd worden. Maar op 29 november staat ook het sinterklaasfeest voor de deur. De te verkopen producten hebben duidelijk te maken met alle voornoemde feesten. Daarnaast worden ook jams, kniepertjes en dergelijke verkocht, zoals u gewend bent. U bent van harte uitgenodigd na de dienst onder het genot van een kopje koffie/thee de markt te bezoeken en leuke cadeautjes te kopen.

Gerooid worden de wouden met storm en vloed als oogst. Refrein: Zend uw adem, wij komen tot leven God, schenk opnieuw uw adem, de geest die wijsheid schenkt, die keert verharde harten, het dor verstand doordrenkt. Dan kiezen wij het leven en delen zee en land en ieder plukt de vruchten van wat z/hij heeft geplant. De zon schijnt in het water, de lucht klaart op, wordt licht. De zee krioelt van leven, de schepping, uw gedicht. Refrein: Zend uw adem, wij komen tot leven Foto: Pieter de Roest

baar is die duidelijk is voor iedereen. Uit de reacties van ouders en kinderen blijkt: het werkt echt! Ik ben blij dat de Samenleesbijbel er is, zodat ieder kind nu zelf de Bijbel kan ontdekken.” De Samenleesbijbel is overal verkrijgbaar voor €59,95. Op www.samenleesbijbel.nl is een animatie beschikbaar waarin het gebruik van de Samenleesbijbel wordt uitgelegd. NBG Assen: Jan Ridderbos, voorzitter, tel. 350504

Kerkblad – 13

Donderdag • 19 november 2015

Vluchten toen en vluchten nu

Parallellen Ria Oosterhof-Cysouw

“Onze voorouders waren Hugenoten uit Belle in Frankrijk”, vertelde mijn vader en dat was dat. De diepe pijnlijke voren, getrokken door oorlogsgeweld, lieten binnen mijn familie geen ruimte voor verder onderzoek naar het verleden. Door het humanitaire werk van mijn overleden man en mij in Macedonië en het hierdoor ontstane contact met de toenmalige Nederlandse ambassadeur Jan Sisoo in Belgrado komt een en ander aan het rollen. Zijn achternaam lijkt wel erg op mijn meisjesnaam Cysouw.

Ik ontvang via Buitenlandse Zaken een handgeschreven genealogie door zijn vader na vijftien jaar speuren gemaakt. Daarnaast blijkt een zekere dominee Adri Cysouw uit Werkendam ook bezig te zijn met genealogie en hij bericht mij dat zijn voorvader en de mijne in de achttiende eeuw als broers en Hugenoot in Zeeuws-Vlaanderen woonden. Het bevestigt wat mijn vader noemde en dat maakt dat ik lid word van de Nederlandse Hugenotenstichting. Via hen bereikt mij een uitnodiging om het 425-jarig jubileum van de Waalse Kerk bij te wonen op 27 september in Breda. De Waalse gemeente is in 1590 ontstaan in het kielzog van ‘Het turfschip van Breda’, waarin- net als in het Paard

van Troje - de gesmokkelde soldaten de carnaval vierende Spanjaarden in het kasteel van Breda overmeesteren. In het verhaal komt Philips van Marnix, heer van St. Aldegonde en West- Souburg voor. Deze raadgever en vriend van Willem van Oranje is getrouwd met Philipotte van Belle (het huidige Bailleuil in Noord-Frankrijk). Dit gegeven raakt mij, want nu hoor ik voor het eerst dat meerdere personen uit dezelfde plaats komen als mijn voorouders. Hun spoor wordt een beetje tastbaar. Het lot van andersgelovigen Het jubileum wordt gevierd in de Waalse Kerk, de voormalige Wendelinuskapel uit 1535. Voorganger is Franstalige Belgische ds. Roger Dewandeler. Qua orde van dienst lijkt de viering op die van de Protestantse Kerk in Nederland. Door storing bij de NS kom ik te laat voor aanvang en moet ik voorin de kerk plaats nemen, naast de leden van het koor Dobre. Deze samenvatting van Dordrecht en Breda wijst op de fusie tussen beide Waalse Gemeenten. Het beroemde Königsorgel uit 1763 wordt bespeeld door Henko van de Berg, de vaste (blinde) organist en het geheel is sober, maar sfeervol. Het Hugenotenkruis heeft een vaste plaats voor de kansel. In de Consistoriekamer hangt nog de Hugenotenspiegel, waarin de Bijbel verborgen werd in gevaarlijker tijden.

Vergadering AK 28 september

Nieuw beleidsplan en scholenbouw in Kloosterveen Op maandag 28 september kwam de Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Assen voor het eerst in dit seizoen bij elkaar. In deze vergadering werd Ernst Lutgert met algemene stemmen benoemd tot voorzitter van het CvK. ‘Mooi Verhaal’ Ds. Bert Altena brengt verslag uit over de PopUp-winkel ‘Mooi verhaal’. Deze winkel komt in het voormalig postkantoor in het Forum. De opening is op 6 november. De winkel is tot en met 31 december open. Er wordt meegedaan met het project ‘Made in Assen’. Studenten van het Drenthe College zorgen als stageopdracht voor het ontwerpen van de inrichting en bemensen van de winkel. Er komt een loungeruimte waar koffie en thee worden geschonken. In het winkelgedeelte worden artikelen van diverse organisaties verkocht, o.a. Amnesty International en de Wereldwinkel. Er staan diverse workshops en lezingen op het programma. Ds. Altena is eencrowdfunding project gestart om

de PopUp-winkel te financieren. 33% van het benodigde bedrag is nu binnengekomen. Er worden vrijwilligers gezocht om de winkel te bemensen. Plaatselijke regeling Elke protestantse gemeente behoort - volgens de Kerkorde van de PKN een eigen regeling te hebben, waarin zaken beschreven staan als verkiezing van ambtsdragers, samenstelling van colleges van diakenen en kerkrentmeesters, wijze van vergaderen, enz. enz. Dit heet de plaatselijke regeling. Omdat er de laatste jaren veel is veranderd in de Protestantse Gemeente Assen is er een nieuwe plaatselijke regeling opgesteld. Deze is vanaf 1 oktober van kracht. Beleidsplan Voor de periode 2016-2020 moet een nieuw beleidsplan worden gemaakt. Op vrijdagavond 20 november kunnen gemeenteleden in de PopUp-winkel in het Forum, van 19.30-21 uur, meedenken over dit nieuwe beleidsplan.

De preek gaat o.a. over de hedendaagse vluchtelingenstroom en de parallellen, die wij kunnen trekken. De collecte is bestemd voor de bootvluchtelingenhulp op het Griekse eiland Lesbos. Vreselijke beelden op tv komen bij ons binnen; de afslachting van andersgelovigen door IS etc. Daarom bidden wij in de dienst om Gods bescherming voor de vele ontheemden op deze wereld. Niets nieuws De eerste grote uittocht van Franse Hugenoten vindt plaats na de Bloedbruiloft te Parijs (1572) en de tweede na de herroeping van het Edict van Nantes in 1685. Was de start van de Waalse Kerk te Breda in 1590 een feit, in 1625 herovert de Spanjaard Spinola Breda en komt de kerk tot 1649 weer in rooms-katholieke handen. Er zijn nog slechts veertien Waalse gemeenten overgebleven van de oorspronkelijke veertig in ons land. De samenstelling van de gemeenteleden van de Bredase Waalse Kerk is divers: een klein deel is gevormd door afstammelingen van de Hugenoten, verder door o.a. leraren Frans; Franstalige inwoners en mensen, die hun schoolfrans bij willen houden. Kortom geen elitair gezelschap, maar een Gideonsbende, zoals zijzelf zeggen. Na de dienst genieten we van een goedverzorgde lunch met elkaar in de kerk. Daarna trakteert het koor Les Fatales ons op Franse liederen. Tot slot dwalen door het oude centrum van Breda en zien o.a. het Kasteel van Breda, gelegen aan het ‘Spanjaardsgat’, waar het allemaal begonnen is.

Hulp gezocht tijdens kerst en oud & nieuw diaconale vakantieweken Er is onder de senioren die zorg nodig hebben, veel vraag naar vakanties rond de feestdagen. Helaas kunnen we hen op dit moment niet plaatsen omdat we onvoldoende zorgvrijwilligers hebben. Voor de vakantie in week 49 in het F.D. Roosevelthuis en voor de vakanties rond Kerst en Oud & Nieuw zijn we daarom nog dringend op zoek naar verpleegkundigen met en zonder BIG en verzorgenden IG die zich een week belangeloos willen inzetten voor onze vakantiegasten. Je kunt alle tijd nemen tijdens het verlenen van de zorg aan onze vakantiegasten en hen uitgebreid aandacht geven zodat zij ontspannen vakantie kunnen vieren. Naast het verlenen van de zorg doe je natuurlijk ook mee aan de activiteiten en uitstapjes die op het programma staan. En je draait mee in een gezellig vrijwilligersteam. Het beloven weer hele gezellige weken te worden! Je verblijf- en reiskosten en de aansprakelijkheidsverzekering worden door ons betaald. En heb je een BIG-registratie? Dan tellen je uren bij ons gewoon mee voor je registratie! Bel met Ria Hertog (coördinator zorg) voor meer informatie en/of aanmelding via telefoonnummer 0318-48 66 10 of e-mail rhertog@ hetvakantiebureau.nl www.hetvakantiebureau.nl

Er is niets nieuws onder de zon, dat leert de geschiedenis ons wel. Mijn voorouders hebben ook het vege lijf door vluchten kunnen redden.

Extra cadeaubonnen van €40

Scholenbouw in Kloosterveen De Christelijke Onderwijsgroep Drenthe gaat eind 2016/begin 2017 een nieuwe school bouwen in Kloosterveen. De PGA is in augustus benaderd met de vraag of er een vorm van samenwerking met het COG in de wijk Kloosterveen mogelijk is. Het College van Kerkrentmeesters adviseert de AK, onder een aantal voorwaarden die zijn genoemd in een notitie die het college heeft opgesteld, om mee te doen bij de scholenbouw van Kloosterveen. Kloosterveen is een jonge wijk; er zijn veel kinderen. Door aanwezig te zijn in de school kan de PGA meer betekenen voor deze wijk. Met meerderheid van stemmen besluit de AK dat het CvK kan gaan onderzoeken of een samenwerking met het COG in Kloosterveen is te realiseren. In een later stadium wordt een definitief besluit genomen over het meedoen aan dit project. Er zullen diverse gesprekken moeten worden gevoerd met de wijkkerkenraden, en de predikanten. In december zal aan het COG worden meegedeeld of de PGA wil gaan samenwerken of niet. Yvonne Lussenburg Dit is een journalistiek verslag. Het officiële verslag ligt t.z.t. op het Kerkelijk Bureau ter inzage.

Onverwacht kreeg ik nog vijf cadeaubonnen van €40 van Oikocredit. Die €40 is dus 5x gratis voor niks bij mij te verkrijgen. Enige voorwaarde: je gaat minimaal €10 per maand beleggen bij Oikocredit, tegen een rendement van 1,55%. Meld je maar! Harry Harmsen, tel. 344570 [email protected]

Laatste nieuws Het laatste nieuws van de Protestantse Gemeente Assen vindt u op de website: www.pkn-assen.nl

14 – Kerkblad 21 november

Bijzondere dag in Assen voor muziekliefhebbers Robbert Vos, beroemd Euphoniumist van o.a. de JWF Marinierskapel, is een hele dag in Assen. Hij geeft ’s middags een Workshop Euphonium/ Bariton. ’s Avonds treedt hij op als de helft van het unieke duo Silver Vibes samen met CMV Oranje Assen. Silver Vibes, bestaat uit Robbert Vos (euphonium) en Niels Verbeek (xylofoon/slagwerk). “Het duo staat garant voor een avond genieten. Zij zullen verschillende vibes en emoties oproepen. Theater en entertainment waarin de muziek spreekt voor zichzelf”. CMV Oranje Assen is een enthousiaste fanfarevereniging in Assen van circa zestig leden. De vereniging bestaat uit vier onderdelen. De opleiding (MusicKids), het opleidingsorkest (MKO), het jeugdorkest (OYB) en het ‘groot orkest’ dat in de tweede divisie speelt. Het tweede divisie orkest geeft het concert samen met Silver Vibes. De euphoniumworkshop wordt georganiseerd door Buro Reprise en is van 13-16 uur, het concert met CMV Oranje Assen is om 20 uur. Beide zijn in het ICO-gebouw, Zuidhaege 4, Assen.

Donderdag • 19 november 2015

Nazorggroep Drenthe zoekt vrijwilligers In het bijbelboek Exodus wordt verhaald over de uittocht door het volk Israel uit Egypte. Het was een reis vol hindernissen en ontberingen, maar het volk hield vol en kwam, zoals beloofd, uiteindelijk aan in het land Kanaän. Ook in Drenthe zijn er mensen die op weg zijn naar hun vrijheid, of mensen die net weer hun vrijheid hebben teruggekregen. Deze vrijheid gaat met struikelen en weer opstaan. Het gaat hier om gedetineerden of ex-gedetineerden en hun familieleden. Het einde van hun detentie is bijna in het zicht of al een feit. Deze mensen hebben moeite om een plaats te vinden in onze maatschappij na een langere of kortere tijd van afwezigheid. Ze moeten vaak helemaal opnieuw beginnen omdat de vroegere structuren er niet meer zijn. Helpen bij de intocht! Exodus biedt deze mensen de helpende hand door ze begeleiding te bieden bij de ‘intocht’ in onze complexe

De deuren van de kerk gaan open om 14.30 uur. Kaarten in de voorverkoop à €15 via onze website www.rolderconcerten.nl en bij de bekende voorverkoopadressen: Warenhuis Brands (Rolde) en Boekhandel Iwema (Assen). Kaarten à €17,50 aan de kerk. Jongeren t/m 15 jaar gratis! De Jacobuskerk, Kerkbrink 5 in Rolde.

Een lamp voor hun voet! Binnen de Nazorggroep Drenthe zijn een tweetal vacatures ontstaan door

Bijzondere Messiah in de Jozefkerk

Matangi kwartet in Rolde Op zondag 22 november om 15 uur treedt het Matangi strijkkwartet op in de Jacobuskerk te Rolde. Dit jonge kwartet behoort tot de top van strijkkwartetten en wordt gezien als het boegbeeld van de nieuwe generatie klassieke musici. Evenals Matangi, de Indiase godin van spraak, muziek en schrift weet het Matangi kwartet de mensen in vervoering te brengen door hun spel op de snaren van passie, hartstocht, liefde en extase. Matangi won verschillende prijzen waaronder de prestigieuze Kersjes van de Groenekan Prijs. Zij brachten diverse cd’s uit bij Challenge Records International, die stuk voor stuk met geweldige recenties ontvangen werden.

samenleving. De Protestantse Kerk in Nederland ondersteunt Exodus financieel, geld is belangrijk maar uiteindelijk moeten de mensen het doen. Ondersteuning door professionals en vrijwilligers is handwerk. Binnen Exodus functioneert een Nazorggroep die dit tot haar taak rekent. De groep bestaat uit vrijwilligers en wordt ondersteund door professionals. De vrijwilligers begeleiden de (ex)-gedetineerden en hun eventuele familieleden door hen te bezoeken of hulp te bieden bij hun vragen en problemen. Zij helpen met ‘handen op de rug‘ wat betekent dat het initiatief altijd bij de hulpvrager blijft liggen. Zo wordt ondersteuning verleend bij een bezoek aan het UWV, sociale dienst, woningbouwvereniging of administratieve hulp. Een luisterend oor is voor deze mensen erg belangrijk. Op deze wijze komen deze mensen langzamerhand weer op eigen benen te staan.

Op donderdagavond 10 december is de prachtige Jozefkerk in het centrum van Assen dé place to be voor een bijzondere uitvoering van de Messiah van Händel. In de donkere dagen voor kerst zal dit monumentale en overbekende werk worden uitgevoerd door het Margaretha Consort. Dit internationale barokensemble staat garant voor een delicate en elegante vertolking van de muziek van Händel. Met een koor van 16 professionele barokzangers en een orkest van oude instrumenten zal deze Messiah u haast nieuw in de oren klinken. Het bekende Hallelujakoor bijvoorbeeld is in zichzelf zo prachtig en puur en juist in een bescheiden bezetting komt dat zoveel meer tot zijn recht.

Bijzonder is ook de aanwezigheid van kunstschilder Marc de Klijn. Hij zal gedurende het concert live op het podium een doek schilderen waarbij hij zich laat inspireren door de tekst en muziek van Messiah. De Klijn, zelf christen die veel over het thema Messias geschilderd heeft, zegt daar over: “Ik zie de uitdaging om schilderend te reageren op de prachtige muziek van Händel als een hoogtepunt, ja, bijna als een bekroning op mijn opgedane ervaringen. Het is zonder meer een uitdaging om de tekst van de Messiah grondig te bestuderen en op je in te laten werken. Ik stel me voor dat het schilderproces parallel zal verlopen aan de hand van de muziek, terwijl de finale overdonderend zal uitmonden in een lofzang op de Eeuwige. Zonder precies op inhoud en effect van het totaal vooruit te lopen verwacht ik wel dat de uitvoering van de muziek en mijn schilderkunstige performance een bijzonder majesteitelijk karakter zal dragen. En dat haalt gelukkig tegelijkertijd iets van de aandacht voor alle uitvoerenden zelf weg. Het gaat ten slotte om de aanwezigheid en de openbaar wording van de Messias! Ik vind het prachtig dat ik in dit project mijn vakmanschap én mijn geloofsovertuiging kan combineren”. De Messiah, één van de meest geliefde

Het ontstaan van de kosmos en het leven op aarde Twee avonden over ‘Geloof en natuurwetenschap - Schepping en evolutie’ in GKV Het Noorderlicht (Assen-Peelo) op donderdag 19 en 26 november Heeft God de wereld in zes dagen geschapen? Of kun je als christen rustig geloven dat God een stofje maakte waar alles in zat en dat zich volgens de evolutietheorie in 13,7 miljard jaren ontwikkeld heeft? Heeft de natuurwetenschap aangetoond dat het geloof in God achter-haald is? Kun je als christen nog wel aan natuurwetenschap doen? Dit zijn belangrijke vragen waar wij allemaal wel eens mee te maken hebben gekregen. Zeker na het verschijnen van het kinderboek van Corien Oranje en Cees Dekker over dit onderwerp.

Op 19 en 26 november komt prof. dr. C.G. Kruse naar Assen om hier dieper op in te gaan. Chris Kruse is bijzonder hoogleraar geneesmiddelenonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam, voorzitter van het Curatorium van de Theologische Universiteit in Kampen en lid van de GKV van Amersfoort-Centrum. In twee avonden laat hij ons zien wat de wetenschap aan kennis heeft opgeleverd over de kosmos, de materie en het leven. Wat is de status van deze kennis? Hoe verhoudt die zich tot wat de Bijbel daarover zegt? De avonden zijn voor iedereen die interesse heeft in dit onderwerp goed te volgen, al zullen de hersenen af en toe wel kraken.

verhuizing en het aanvaarden van een nieuwe werkkring. Daarom zoekt Exodus betrokken mensen die vanuit hun positieve grondhouding voor deze medemensen een ‘lamp voor hun voet’ zouden willen zijn. Het werk wordt door de huidige ploeg als zinvol en bijzonder dankbaar ervaren! Van u wordt verwacht dat u voor langere tijd twee dagdelen per maand beschikbaar bent en in staat bent met verschillende culturen om te gaan. U maakt zelf afspraken die in uw agenda passen, dus het gaat niet om vaste dagdelen. Uiteraard biedt Exodus u ondersteuning, begeleiding en deskundigheidsbevordering en worden gemaakte onkosten en de kosten van de verreden kilometers vergoed. Informatie U ziet het, hier ligt een kans en een uitdaging voor u! Natuurlijk bent u nieuwsgierig geworden en wilt u meer weten. Voor informatie zie www.exodus.nl (kopje vrijwilligers), of bij mw. Gea Heikens, coördinator Nazorggroep Drenthe: [email protected], tel. 06-245 340 80 of bij dhr. Henk van der Beek, regiocoördinator: [email protected], tel. 06-148 150 35. composities aller tijden, is bij uitstek geschikt voor de kersttijd. Immers, de aankondiging, geboorte en betekenis van het leven van de Messias worden muzikaal verbeeld en dat levert een schitterend muzikaal werk op met prachtige muziek, grootse koren en liefelijke aria’s. Het is een aaneenschakeling van voor iedereen herkenbare en dus zeer menselijke gemoedstoestanden: verdriet, trots, vreugde, angst, medelijden en saamhorigheid. In aanloop naar kerst is dit dus een concert dat u vast niet wilt missen en we kunnen er met recht heel trots op zijn dat het Margaretha Consort&Choir in haar tournee ook Assen aandoet. Margaretha Consort&Choir o.l.v. Nicolas Fink Joanne D’Mello - sopraan Lucile Richardot - mezzosopraan Fernando Guimarães - tenor Konstantin Wolff - bas. Donderdag 10 december, aanvang 19.30 uur (kerk open 18.45 uur) Jozefkerk, Kerkplein 1 Entree: €30 in de voorverkoop/€35 aan de kassa Studentenpas/CJP: €10 Kinderen tot 14 jaar €5 Kaarten: www.margarethaconsort.nl Wilt u meer informatie? Bel gerust even met Marit Broekroelofs, de artistiek leider van dit ensemble: tel. 316909 De kosten voor de beide avonden zijn €10 per persoon en €7,50 voor jongeren t/m 25 jaar. Opgave voor één avond à €5 is ook mogelijk. Hiervoor ontvangt iedereen een handout + reader om mee te schrijven en koffie/thee/ frisdrank in de pauze. De avonden beginnen om 19.45 uur en duren tot ongeveer 21.45 uur. Wie: prof. dr. Chris Kruse Waar: GKV Het Noorderlicht, Scharmbarg 37 Tijd: 19.45-21.45 uur met pauze. Zaal open vanaf 19.15 uur Kosten: €10 per persoon Inschrijving: liefst via de e-mail themaavondennoorderlicht @xs4all.nl, of tel. 345954 Deze thema-avonden worden georganiseerd door GKV Assen-Peelo.

Kerkblad – 15

Donderdag • 19 november 2015

Berichten uit de ‘bed, bad, brood’-opvang in Groningen, maatschappelijk werkster Izre Kuiper doet verslag

Eindeloos gekke bekken trekken voor het raam Een boom van vent is het, maar mentaal is hij hooguit 7 jaar. In het begin dat hij hier zat, keek hij een beetje de kat uit de boom, maar inmiddels voelt Robin zich aardig thuis. Hij komt steeds meer los. En zoals iedere ouder weet, kunnen 7-jarigen ook behoorlijk irritant zijn. Een drankje ingeschonken krijgen is natuurlijk leuker dan zelf drinken pakken - aandacht! - en dus vraagt Robin tientallen keren per dag om een kopje thee. Of staat hij eindeloos gekke bekken te trekken voor het raam.

Izre Kuiper Hij zit diep gebogen over het vogelhuisje, zoetjes te schilderen. Het huisje krijgt vrolijke kleurtjes, nu maar hopen dat de vogels daar een beetje van houden. Robin Zaya is 25 jaar, maar geestelijk nog een kind. Hij is hier met zijn ouders, ze komen uit Toeva, een Russische republiek. Vader is chronisch ziek en Robin is verstandelijk beperkt.

Het is mooi om te zien hoe de andere gasten daar mee om gaan; ze behandelen hem ook als een 7-jarige. Ze geven hem aandacht, glimlachen om zijn capriolen en corrigeren als het nodig is. Robin wil met alles helpen. Loopt er iemand met glazen en servies te sjouwen, dan wil Robin meedoen. Maar het is geen goed idee hem breekbare spullen te laten dragen. Dus zegt iemand dan bijvoorbeeld: “Help jij maar even met de handdoeken.” Toen de familie nog in het AZC zat, is Robin een keer urenlang vermist geweest. Er is een AMBER-alert uit gegaan, dat is het landelijke alarmeringssysteem dat de politie inzet als een kind ernstig gevaar loopt. Hij is toen snel gevonden. Enkele maanden daarna werd het gezin uit het AZC gezet; negatieve beslissing, geen recht

Agenda Gesprekskring Sionsgemeente Maandag 23 november Smalgoorn 2, Assen Info: Jaap Otten, tel. 373055 Dinsdagmiddag in Vredenoord Dinsdag 24 november 14.30 uur, De Vijverhof Pastoraat in Vredenoord Info: Mini Hesselink, tel. 314964 en Alie van Mechelen, tel. 867290 Passage Assen-Noord Dinsdag 24 november 19.45 uur, De Valkenhof, Oranjebond 19 Creatieve avond Info: Anneke Hiemstra tel. 351032 HVG Dient Elkander Door De Liefde Donderdag 26 november 19.30 uur, De Bron Sinterklaasavond Info: Jannie de Haan, tel. 344670 Bezinning en beweging in de adventstijd Donderdag 26 november 19.30 uur, De Bron Info: ds. Elly Veldman, tel. 0593565259 Zin in wandelen Vrijdag 27 november 9.30 uur, Adventskerk Info: Berta van der Kolk, tel. 311917 Openbare repetitie Magnificat van J.S. Bach Zondag 29 november 13 uur, Adventskerk Info: Reinder van der Molen, tel. 346549

Zinnige zondagavond Deux jours-une nuit Zondag 29 november 19.30 uur, Jacobuskerk, Rolde Entree: €5 Mediteren en schilderen Dinsdag 1 december 10 uur, Proathuus Info en opgave: Marjan Koster, tel. 858353 Kosten: €30 voor materiaal Ochtendbijbelkring Donderdag 3 december 10 uur, Jozefkerk Info: ds. Ron Koopmans, tel. 314877 Gespreksgroep o.l.v. ds. A. Borman Het boek ‘God is niet te vangen’ Donderdag 3 december 10 uur, Jozefkerk Info: Tineke de Visser, tel. 311065

meer op voorzieningen. Ik blijf dat gek vinden: eerst een AMBER-alert, en daarna het hele gezin op straat zetten. Zonder onderdak, zonder medicijnen voor de vader, zonder geld voor eten, zonder wat dan ook. Ik kan het niet rijmen. Ze zitten nu ruim vier maanden bij ons. Voor het bonte palet van gasten dat we hebben hoort Robin erbij. Als het kind dat hij is. Dat is fijn om te zien. Het doet zijn ouders goed. Het vogelhuisje hangt intussen vrolijk op zijn kamer. Hij is klaar om wat nieuws te knutselen.

Wat is INLIA INLIA, het Internationaal Netwerk van Lokale Initiatieven ten behoeve van Asielzoekers, is een organisatie die zich inzet voor het bieden van hulp aan asielzoekers in nood. INLIA is een netwerk van geloofsgemeenschappen, lokale kerken behorend tot velerlei denominaties, die zich allemaal hebben verbonden aan dezelfde uitgangspunten. INLIA is formeel een stichting, met als tweeledige doelstelling het bieden van noodhulp aan (individuele) asielzoekers en het ondersteunen en adviseren van (Charter-)kerken in hun betrokkenheid bij en inzet voor asielzoekers in nood. De achterban bestaat uit lokale kerken, die uitgenodigd worden het Charter te ondertekenen, en uit particulieren die het werk van de Stichting als particulier donateur steunen. Ook in Assen zijn er kerken aangesloten bij INLIA.

Het Christelijk Mannenkoor Assen geeft ook in dit jubileumjaar twee kerstconcerten. Medewerking wordt verleend door Jacqueline Meijer, sopraan, Jan Lenselink, vleugel, Jorrit Woudt, orgel en Maurice en Janita van Dijk, trompet. 18 december in De Bron, Einthovenstraat 28, 9402 CB Assen Aanvang concert: 20 uur, zaal open: 19.15 uur, entree: €13 (incl. consumptie) Kaarten zijn in de voorverkoop verkrijgbaar bij Schomaker Mannenmode, Weierspoort 4, Assen, tel. 310005. 19 december: De Nieuwe Kolk, Weiersstraat 1, 9401 ET Assen Aanvang concert: 20 uur, zaal open: 19.30 uur, entree: €17 (incl. consumptie) Kaarten zijn in de voorverkoop verkrijgbaar bij: De Nieuwe Kolk (www.dnk.nl) tel. 088 0128550 en Schomaker Mannenmode, Weierspoort 4, Assen, tel. 310005. Dirigent is Bert Duijst. Het CMA is een groot koor met regelmatig nieuwe leden en is met 145 mannen één van de grootste koren van Noord Nederland. De sound is van een groot koor met veel dynamiek, toch blijft de koorklank transparant. Dat komt door zuiverheid, gelijkheid en op elkaar gefocust zijn.

Meer informatie: www.inlia.nl

KERKELIJKE POPUPWINKEL IN ASSEN JE KUNT ONS VINDEN IN HET FORUM

KO M E N D E T I J D DONDERDAG 19 NOV 16.00 UUR PELGRIMEREN MET DE WANDELMAAT DOOR ALBERT WEEMSTRA

VRIJDAG 20 NOV 14.00 UUR THEATER OVER STRAATJONGEREN IN MEXICO DOOR NELLIE MARKUS ZATERDAG 21 NOV 14.00 UUR LEZING GOD GEEFT BLAUWE IRISSEN DOOR JEANET DOORNBOS

MOOI VERHAAL CADEAU ARTIKELEN

VOOR NAJAAR EN KERST

Sing-in Jozefkerk Donderdag 3 december 19.30 uur, Jozefkerk Info: Johan Bakker, tel. 344733 Geduld met God Donderdag 3 december 20 uur, Jozefkerk Info: ds. Bert Altena, tel. 405514 en ds. Ron Koopmans, tel. 314877

Kerstconcerten Christelijk Mannenkoor Assen 18 en 19 december

OPEN VAN WOENSDAG TOT EN MET ZATERDAG

WOENSDAG 25 NOV 14.30 UUR WORKSHOP CUPCAKES MAKEN VOOR KINDEREN DOOR ROOS REIJNEN 5 EURO P.P. MAX 8 PERSONEN OPGAVE IN DE WINKEL OF VIA [email protected] DONDERDAG 26 NOV 10.00 UUR WORKSHOP TAARTEN MAKEN DOOR ROOS REIJNEN 15 EURO P.P. MAX 8 PERSONEN OPGAVE IN DE WINKEL OF VIA [email protected]

DONDERDAG 26 NOV 15.00 UUR LEZING JEZUS EN DE VIJFDE EVANGELIST DOOR FIK MEIJER (I.S.M IWEMA BOEKEN) RESERVEREN VIA [email protected] OF IN DE WINKEL. 4 EURO P.P. VRIJDAG 27 NOV 14.00 UUR YOUR STORY SOCIAL MEDIA EVENT VOOR JONGEREN MET JOHAN TER BEEK ZATERDAG 28 NOV 15.00 UUR LEZING HET VERHAAL ACHTER FAIR TRADE

VOLG ONS OOK OP FACEBOOK

WOENSDAG 2 DEC 14.00 UUR WORKSHOP CREATIEF MET AFVAL 1 EURO PER KIND; 5 EURO VOLW.