MEE® DOEN Buytenwegh Inleiding De gemeente Zoetermeer streeft er naar om op het niveau van de wijken, in samenspraak met maatschappelijke organisaties en inwoners, een op maat gesneden aanpak voor de betreffende wijk te realiseren. Uitgangspunt hiervoor zijn de wijkontwikkelingsplannen (WOP’s) met een perspectief van 10 jaar en de wijkactieplannen (WAP’s) met een horizon van 1 jaar. Om de WOP’s en de WAP’s te vertalen, gebruikt de gemeente het subsidie-instrumentarium. De gemeente wil onder de noemer ‘wijkgericht werken en subsidiëren’ haar welzijnssubsidieprogramma, dat betrekking heeft op welzijns- en zorgactiviteiten in de wijken, verbinden aan de behoefte in de wijken. In dit kader is in 2011 het project Welzijn Nieuwe Stijl gestart in de wijk Buytenwegh uitgevoerd door welzijnsinstellingen stichting Piëzo, stichting MOOI! en Palet Welzijn. Het project is een belangrijke leercasus voor hoe de gemeente Zoetermeer in de toekomst om zal gaan met wijkgericht subsidiëren. Opdracht Gevraagd is aan stichting Piëzo, stichting MOOI! en Palet Welzijn om een gezamelijke oplossing/aanpak te formuleren vanuit welzijn op de maatschappelijke problemen in Buytenwegh, zoals omschreven in opgave 1 ‘Samen leven in de wijk’ van het Uitvoeringsprogramma WOP Buytenwegh. Waarbij inzichtelijk gemaakt wordt welk deel van het huidige aanbod van de organisaties hierop gericht wordt. Bij de opdracht worden ‘de acht bakens van welzijn nieuwe stijl’ betrokken. Gezamenlijke visie De organisaties zijn gestart met het bepalen van een gezamenlijke visie op het wijkgerichte welzijnsbeleid en een inventarisatie van het huidige aanbod van de drie welzijnsorganisaties (bijlage 1) Visie Palet Welzijn, stichting Piëzo en stichting MOOI bieden (kwetsbare) burgers de mogelijkheid om zich te ontplooien en te ontwikkelen in de maatschappij. Het laagdrempelige karakter van de organisaties zorgt ervoor dat de barrière wordt weggenomen voor mensen om in actie te komen en om zich in te zetten in de samenleving naar hun mogelijkheden. Wanneer mensen zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen zullen zij zich geprikkeld voelen om zich nuttig te maken in de samenleving. De organisaties delen de visie dat (kwetsbare) burgers de kans geboden moet worden om volwaardig mee te kunnen komen in de samenleving. Palet Welzijn, stichting Piëzo en stichting MOOI begeleiden en ondersteunen (kwetsbare) burgers bij het verwezenlijken van deze missie. In het algemeen Welzijn voert vanuit de beroepspraktijk een signalerende functie uit die meegenomen wordt met de gemeentelijke beleidsontwikkeling. Welzijn levert een bijdrage aan (multiculturele) ontmoeting en dialoog met een educatief, sociaalcultureel en recreatief karakter ten behoeve van alle burgers. Problematieken in Buytenwegh De maatschappelijk problemen die worden beschreven in het –uitvoeringsprogramma- WOP Buytenwegh: Botsingen tussen de verschillende culturen Oude en nieuwe bewoners Jong en oud vinden elkaar niet Sociaal isolement Desinteresse De problemen worden door de samenwerkende organisaties erkent en herkent. In het uitvoeringsprogramma WOP Buytenwegh wordt het sociaal activeringscentrum genoemd als mogelijke oplossing om de vraag en het aanbod van informele (buren)hulp beter met elkaar te laten matchen. Hierbij kan aangesloten worden bij de vraag en het aanbod en door nieuwe vormen van samenwerking tussen organisaties.
MEE® DOEN /26012012
Pagina 1
Onderdeel van het project moet zijn om meer mensen met een uitkering, die niet direct naar betaald werk kunnen worden geleid, vrijwilligerswerk te laten doen. Hierbij is het de bedoeling dat het project 1 Sociaal Activeringscentrum van afdeling Werk, Zorg en Inkomen van de gemeente Zoetermeer gekoppeld wordt aan het bestaande wijknetwerk die de verbindingen legt en een brug slaat tussen bewoners, partijen en organisaties. Hierdoor kan gericht worden gewerkt met het arbeidspotentieel in de wijk. Zo kunnen ook studenten een plek krijgen bij de verschillende instellingen. Ketensamenwerking Door een ketenaanpak te organiseren en aansluiting te zoeken bij andere partijen in de wijk wordt betere invulling gegeven aan de aanpak van de in het WOP beschreven problematieken. Bewonersavond Op 13 december j.l hebben Palet Welzijn, MOOI en Piezo een bewonersavond georganiseerd om samen met bewoners te kijken naar de wijk en zo te komen tot verbeterpunten voor hun wijk. De bewoners vertegenwoordigden verschillende doelgroepen die door de verschillende organisaties bereikt worden. Een mooie mix aan bewoners leverde dit op! De avond heeft veel signalen opgeleverd maar tot hele concrete verbeterpunten heeft deze bijeenkomst –nog- niet geleid. In februari wordt een vervolg op deze avond georganiseerd en wordt het Mee® Doen Buytenwegh aan hen voorgelegd Mee® Doen in Buytenwegh In Buytenwegh kennen we al langer verschillende vormen van samenwerking in de vorm van centra en projecten waar wijkbewoners gestimuleerd worden om maatschappelijk te participeren. Daarnaast wordt -vanuit de centra en projecten- aan wijkbewoners de mogelijkheid geboden om als vrijwilliger aan de slag te gaan. Aan studenten worden door de verschillende organisaties leerplekken geboden. Binnen het project –dat wijk breed wordt ingezet- MEE® DOEN Buytenwegh wordt de expertise - en bijbehorende activiteiten- gebundeld, verbonden en –indien nodig- uitgebreid. Daarbij zo veel mogelijk aangesloten bij bestaande initiatieven. Het nieuwe Mee® Doen in Buytenwegh in de wijk biedt mogelijkheden voor participatie aan wijkbewoners, en zinvolle en veilige leerplekken voor studenten. De op elkaar afgestemde activiteiten worden uitgevoerd door vrijwillige inzet van wijkbewoners en studenten. Indien nodig worden vrijwilligers ondersteund door professionals en studenten middels coaching, educatieve ondersteuning en begeleiding . Wijkzorgnetwerk De wijkbewoners die moeilijk te bereiken zijn worden door professionals uit het bestaande 2 zorgnetwerk in de wijk en andere professionals die achter de voordeur komen benaderd en gestimuleerd om mee te doen. Samenwerking In eerste instantie wordt gevraagd aan partijen die participeren in het wijkteam en aan de gemeente Zoetermeer of zij willen participeren in het wijk brede project Mee® Doen Buytenwegh. REAKT en het ID College- beide organisaties maken geen deel uit van het wijkteam- hebben reeds aangegeven dat zij aan het project willen deelnemen. Het MEE® DOEN Buytenwegh zal vanuit reguliere budgetten worden gefinancierd. Indien nodig wordt door de samenwerkende partijen gezocht naar aanvullende financieringsmogelijkheden.
1
Inmiddels is het idee/initiatief van een sociaal activeringscentrum het initiatief participatiecentrum geworden waar ook de drie welzijnsorganisaties deel van uit maken. 2 De zichtbare schakel, de wijkcoach en de Bezoekmannen en –vrouwen maken onderdeel uit van het wijkzorgnetwerk
MEE® DOEN /26012012
Pagina 2
Eenduidige werkwijze beroepskrachten/professionals 1. In eerste instantie zullen de medewerkers van de drie welzijnsorganisaties werkzaam binnen Buytenwegh elkaar leren kennen en zich de gezamenlijke welzijnsvisie tot hun werkwijze maken. Het is de bedoeling dat alle betrokken medewerkers zich onderdeel voelen van het Buytenwegh welzijnsteam. Samen met hen wordt een stroomschema ontwikkeld ter 3 ondersteuning van de samenwerking . 2. er zal vanuit de bestaande locaties en initiatieven worden gestart door actief de activiteiten te bundelen, de verbinding te leggen, waar nodig uitbreiden en/of integreren. Om meer zicht te hebben op het profiel van deze professional/welzijnsmedewerker is het van belang een beeld te schetsen van de wijze waarop in de wijk Buytenwegh, het nu nog niet voldoende op elkaar afgestemde welzijnswerk in de nabije toekomst om te vormen tot een gezamenlijke oplossing voor de maatschappelijk problemen, zoals deze in de wijk Buytenwegh voor alle partijen –bewoners, organisaties en andere partijen- herkenbaar zijn. Welzijn Nieuwe Stijl betekent dat welzijnswerkers op een andere wijze gaan werken. In onderstaande tabel wordt per baken de verandering beschreven. Competenties voor de beroepskrachten/professionals Welzijn Nieuwe Stijl betekent dat welzijnswerkers op een andere wijze gaan werken. Per baken wordt de verandering beschreven in onderstaande tabel. Baken 1. gericht op de vraag achter de vraag;
2. gebaseerd op de eigen kracht van de burger;
3. direct er op af; 4. formeel en informeel in optimale verhouding;
5. doordachte balans van collectief en individueel;
6. integraal werken; 7. niet vrijblijvend, maar resultaatgericht;
8. gebaseerd op ruimte voor de professional.
3
Verandering Vraagverheldering met de vraag van de klant centraal: werken met individuele plannen Uitgaan van de eigen kracht van de burger en zo nodig ondersteuning bieden met als doel dat de burger gaat toewerken aan zelfredzaamheid. Naar burgers toe, (durven) aanspreken Een mix van formele- en informele- netwerken ondersteunen en zo nodig faciliteren. Organiseren van individueel en collectief wijkaanbod: signaleren. En door middel van ketens organiseren Integraal werken als wijkteam Resultaatafspraken maken en met elkaar de regie vormen op individueel niveau en op collectief niveau De ruimte die er komt durven en kunnen benutten
Het stroomschema wordt zodra het klaar is in samenwerking met wijkteampartners uitgebreid.
MEE® DOEN /26012012
Pagina 3
Doelen, bijbehorende aanpak en voorbeelden Doel Zelfstandig functioneren
Aanpak Ondersteunende hulpverlening
Sociale contacten
Ondersteunend contact
Maatschappelijk deelnemen
Sociaal recreatieve activiteiten
Maatschappelijk bijdragen
Vrijwillige inzet
Opdoen van vaardigheden
Scholing en stage gerichte activiteiten
Eigen inkomen
Klussendienst Betaald werk
MEE® DOEN /26012012
Voorbeelden Ondersteuning (eenmalig) via ondersteuningstrajecten door professionals vrijwilligers, indien gewenst aangevuld met studenten. Bezoekprojecten voor moeilijk bereikbare wijkbewoners: professionals en vrijwilligers bezoeken en toeleiden naar activiteiten in de wijk. Seniorencontactbank als instrument gebruiken om ouderen met elkaar in contact brengen Divers aanbod uitgevoerd door wijkbewoners of, vakkrachten en/of vrijwilligers Wijkbewoners/Vrijwilligers werven, matchen en organiseren. Vrijwilligers worden in principe geworven uit de doelgroep zelf aangevuld met vrijwilligers die niet uit de doelgroep komen doch i.h.a. wel in de wijk/buurt wonen of werken. Hiervoor wordt contact gelegd met de scholen en het bedrijfsleven. MEE® DOEN Buytenwegh functioneert i.s.m. beroepsopleidingen zoals het ID college als een leerwerkplek. MEE® DOEN Buytenwegh plaatst vrijwilligers en stagiaires in de wijk, bij instellingen in de wijk en bij het bedrijfsleven in de wijk. Professionals, vrijwilligers en het ID college verzorgen in samenhang workshops, trainingen en scholing om wijkbewoners –indien mogelijknaar arbeid of een andere daginvulling toe te leiden Wijkbewoners en vrijwilligers voeren kleine klussen uit in en rondom woningen Voor de realisering van betaald werk gaat MEE® DOEN Buytenwegh gericht contact zoeken met het bedrijfsleven, de zorg etc. Met de verschillende werkgevers en organisaties in de wijk bestaan reeds directe contacten.
Pagina 4
Conclusie Het MEE® Doen project Buytenwegh is een methode om met een eenduidige werkwijze aan de slag te gaan met de vraagstukken in de wijk en het koppelen van wijkbewoners en studenten aan de diverse mogelijkheden bij de samenwerkende organisaties/instellingen. Alle deelnemers aan het project zijn in beeld en voor eenieder bestaat de mogelijkheid om middels een plan gericht op ‘mee (blijven) doen’. Uitvoering van activiteiten vindt plaats door vrijwilligers, leerlingen/studenten en worden ondersteund door de professionals van de verschillende aangesloten organisaties. Het MEE® DOEN project Buytenwegh staat niet op zichzelf maar is een spin in het wijkweb. Het Mee® Doen project pakt de problematieken en de behoeften in de wijk vanuit verschillende invalshoeken en mogelijkheden (expertise) van de organisaties aan.
MEE® DOEN /26012012
Pagina 5
Bijlage 1 4
Het huidige aanbod aan de hand van de 8 bakens
Baken 1: Gericht op de vraag achter de vraag
Baken 2: Gebaseerd op de eigen kracht van de burger
Baken 3: Direct er op af
Palet Welzijn -Ouderenadvies- thuis - Wekelijkse activiteiten voor ouderen-Dagelijkse maaltijdenthuis -telefooncirkels - signalerend huisbezoek- thuis -Ouderenadvies- thuis - Wekelijkse activiteiten voor ouderen-Dagelijkse maaltijdenthuis -telefooncirkels -signalerend huisbezoek- thuis -administratieve ondersteuning ouderen- thuis -Ouderenadvies- thuis -Dagelijkse maaltijdenthuis -telefooncirkels signalerend huisbezoek- thuis -administratieve ondersteuning ouderen- thuis
Stichting MOOI -Jongerenwerk -Opbouwwerk -Kinderwerk -SCW -VIP -Buurtbemiddeling Brede school
Stichting Piëzo -bezoekmannen-en vrouwen -taalontmoetingen -talenten en vaardigheden ontdekken -(mannen)emancipatie
-Jongerenwerk -Opbouwwerk -SCW -VIP -Buurtbemiddeling
-bezoekmannen en vrouwen -(mannen)emancipatie -Terugbrengen in sociaal netwerk -helpen ontdekken talenten en mogelijkheid bieden om in te zetten
-Jongerenwerk -Kinderwerk -SCW -Buurtbemiddeling -Brede school
-bezoekmannen -bezoekvrouwen -werkwijze PiezoMethodiek
Baken 4: formeel en informeel in optimale verhouding
-Ouderenadvies- thuis - Wekelijkse activiteiten voor ouderenDagelijkse maaltijdenthuis -telefooncirkels signalerend huisbezoek- thuis - administratieve ondersteuning ouderen- thuis
-Opbouwwerk -SCW -VIP - Brede school
-cursussen door maatsch. Organisaties en vrijwilligers -bezoekmannen -bezoekvrouwen -taalontmoetingen en groepslessen -kinderatelier -inzetten van talenten en vaardigheden voor de wijk -inzet vrijwilligers en professionals
Baken 5: doordachte balans van collectief en individueel
-Wekelijkse activiteiten voor ouderen Caesar Franckenrode -Dagelijkse maaltijdenthuis -telefooncirkels signalerend huisbezoek- thuis - administratieve ondersteuning
-Opbouwwerk -Kinderwerk -Brede school
-cursussen op het gebied van ontwikkeling en zelfredzaamheid -Kinderoppasgroepen -inzet bezoekmannen- en vrouwen -taalgroepsgericht en individueel Richting werk begeleiden Project Piezo2Work
4
Palet Welzijn werkt vanuit de Cesar Franckrode (wijkgebouw), stichting MOOI vanuit de Cesar Franckrode (jongerencentrum) en Stichting Piezo vanuit de Justus van Effenhove (PiezoCentrum Buytenwegh)
MEE® DOEN /26012012
Pagina 6
Baken 6: Integraal werken
Baken 7: Niet vrijblijvend, maar resultaatgericht
Baken 8: Gebaseerd op ruimte voor de professional
ouderen- thuis -Ouderenadvies- thuis signalerend huisbezoek- thuis -administratieve ondersteuning ouderen- thuis
-Ouderenadvies- thuis - Wekelijkse activiteiten voor ouderen Caesar Franckenrode -Dagelijkse maaltijdenthuis -telefooncirkels -Ouderenadvies- thuis - Wekelijkse activiteiten voor ouderen Caesar Franckenrode -Dagelijkse maaltijdenthuis -telefooncirkels signalerend huisbezoek- thuis -administratieve ondersteuning ouderen- thuis
MEE® DOEN /26012012
-Jongerenwerk -Opbouwwerk -Kinderwerk -SCW -VIP -Buurtbemiddeling -Brede school
-Jongerenwerk -Opbouwwerk -SCW -VIP -Buurtbemiddeling -Brede school -Jongerenwerk -Opbouwwerk -Kinderwerk -SCW -VIP -Buurtbemiddeling -Brede school
Partners CJG/Meerpunt Partner wijkteam Maatschappelijke steunsystemen Zorgnetwerk Leren en zorgnetwerk PiezoMethodiek Samenwerking WZH : opleidingen in de zorg een baangarantie -Iedereen participeert (doet mee) en komt iets brengen Mensen begeleiden naar opleiding en baan: leerwerkprincipe PiezoMethodiek -Inzet professional afhankelijk van vragen, kansen en problematieke uit de wijk Inzet vrijwilligers , studenten en activiteiten gericht op ontwikkelingskansen.
Pagina 7
