Page 1 of 1
Joosten, Peter BMSO
j-^
Onderwerp: FW: Bevindingen BOEI t.a.v Collegevoorstel en Ondernemingsplan Vrijheidsmuseum Urgentie:
Hoog
Bijiagen:
BOEI - bnef 3dec13 Bevindingen ondernemingsplan Vrijheidsmuseum.pdf; BOEI brief 2dec13 Bevindingen Collegevoorstel Vrijheidsmuseum Nijmegen.pdf
Van: Cultuurspinnerij de Vasim [mailto:
[email protected]] Verzonden: dinsdag 3 december 2013 14:50 Onderwerp: Bevindingen BOEI t.a.v Collegevoorstel en Ondernemingsplan Vrijheidsmuseum Urgentie: Hoog Geachte College en leden van de Raad van Nijmegen, Ten aanzien van de besluitvorming rondom het Vrijheidsmuseum stuur ik u namens het bestuur van Stichting Cultuurspinnerij De Vasim bijgaand twee brieven, waarin BOEI haar bevindingen presenteert: Brief dd 2 december: Bevindingen collegevoorstel 21 -11 -2013 Brief dd 3 december: Bevindingen ondernemersplan Vrijheidsmuseum W 0 2 Het is volgens ons niet mogelijk om een weloverwogen besluit op dit dossier te nemen zonder de informatie uit deze documenten mee te wegen. 1.4
IVIet vnendelijke groet, Geert Jan van den Goor
0 ctesg.nr.: Stichting Cultuurspinnerij De Vasim Winseiingseweg 41 6541 AH Nijmegen tel 024 388 62 46 www.devasim.nl
3-12-2013
^gedasn:
^1
OEC. IM
HATIONALCMAArSCHAPI'i.) TOT UEHOUD, OrfTWIKKLIJr-JC ENtXPLOiTATIC VAN IMDUSTRIEEL ERFGOED
m
Stichting Cultuurspinnerij De Vasim t.a.v, Hans Glaudemans Winseiingseweg 41 6541 AH NIJMEGEN
Datunn
Behandeld d o o r
Telefoonnummer
3 december 2013
Toon Iding
06 319 166 68
Kenmerk
Onderwerp
E-mail
2013523
Bevindingen ondernemersplan Vrijheidsmuseum W02
[email protected]
Geachte Hans Glaudemans, In het kader van uw opdracht, mede ondersteund door de gemeente Nijmegen, om u te ondersteunen in het proces van herbestemming van de VASIM (en gericht op een gezamenlijke huisvesting van de Cultuurspinnerij en het Vrijheidsmuseum WO 2 hebben wij op uw verzoek het ondernemingsplan, althans de bouwstenen daarvoor, beoordeeld. Hierbij treft u onze bevindingen en oordeel aan, Ons oordeel baseren wij mede op onze eigen ervanngen als (not for profit) investeerder in en exploitant e g . verhuurder van monumentale gebouwen die herbestemd zijn. Die herbestemmingen hebben vaak het karakter van een ,,bedrijfsverzamelgebouw" (of complex) waarin een mix aan functies, maatschappelijk, cultureel of zakelijk, huisvesting vinden, Daarin is steeds een goed uitgangspunt dat de afzonderlijke functies voldoende op zichzelf kunnen staan en vanuit die positie synergie zoeken en vinden, Het Vrijheidsmuseum W 0 2 heeft eind oktober jl, een informatiebijeenkomst gehouden en haar plannen gepresenteerd. Wij hebben inmiddels kennis genomen van het tijdens deze bijeenkomst beschikbaar gestelde rapport "Vrijheidsmuseum W 0 2 , verkenning van de exploitatiemogelijkheden, Bouwstenen voor het ondernemersplan" d,d. 30 oktober 2013 van Berenschot/Sieburgh, Wij hebben het rapport intern en extern tegen het licht gehouden en komen tot de volgende bevindingen: Algemeen Het ondernemingsplan is nog sterk conceptueel van aard. Feitelijk is er nog geen sprake van een ondernemingsplan omdat een aantal essentiele onderdelen (nog) niet in het plan is opgenomen, De rapporteurs maken hier overigens zelf ook melding en ze hebben hun rapportage waarschijnlijk daarom als ondertitel "Bouwstenen voor het Ondernemingsplan" meegegeven, Opvailend is wel dat verderop in het rapport toch voortdurend wordt gesproken van het ondernemingsplan, De ambities zijn hoog, Dit geldt zowel voor de plannen van de initiatiefnemers als voor de (beperkte) financiele onderiiggers, Er is eigenlijk sprake van een stapeling van ambities. We noemen enkele bevindingen: l\T:iadr.--r.
Bezoekiidi fs
T 033 760 0 6 A 0
Bank 26.58.66,316
KvK 0607558?
Postbus 2641
Daarn Fockemalaan 22
info(5)BOEi,ni
BIC R A B O N L 2 U
B T W nr, 8071.25.298.B01
3 8 0 0 G D Amersfoort
3818 KG Amersfoort
www.BOEi.';!
I B A N NL 20 R A B O 0265866316
MATIONAIX MA,iTSCt)APP;.i TOT BCI lOUD, OMTWIKKill tf-i CNEXI'LOllATIfS'AI-l iNDUSTRlCEL ERFGOED
Datum
Kenmerk
Blad
3 december 2013
2013523
2
« « e
»
e •
»
»
Het museum concept is gebaseerd op museum oude stiji (gebouw, locatie en organisatie); Het museum gaat zonder structurele exploitatiesubsidie draaien; De constructie met de sitemusea vergt een hoge mate van afstemming en sam8nwerl
Museumconcept In het ondernemersplan wordt in de toelichtingen regelmatig verwezen naar 'ervaringsgegevens van musea' en 'praktijkkennis'. Hier zuiien zeker bruikbare gegevens bij zitten ten behoeve van het maken van een exploitatiebegroting, maar de vraag kan gesteld worden of dit toereikend genoeg is om een stevig ondernemersplan te maken in deze tijd van maatschappelijke transitie, Uitgangspunt voor een duurzaam museum zou niet een museum oude stiji moeten zijn maar een museum nieuwe stiji, (En dat is geen sinecure), Feit is wel dat het V-Fonds massief wil investeren, net zo als zij op positieve wijze de drijvende kracht is achter een ,,hergroepering" van de organisaties die zich bezig houden met 4 en 5 mei (al dan niet in relatie tot de aankoop van Hotel de Wereld in Wageningen). Een herdenken en gedenken blijft van groot belang, maar dat terzijde. •••:\.,fUe-,
Be2oek,iHn
T 033 760 O660
Bank 26.58.66,316
KvK 08075587
j s l b u s 26(1!
Daarn Fockemalaan 22
info@BOEi,nl
B I C R A B O NL2U
B T W nr. 8071.23.298,801
3818 K G Amersfoort
.v-.w,
iBAN
0 0 G D AmerriooiI
•,
B;:C,
NL 20 R A B f J 0265866316
NATIOMIVLE I I A A T S C M A P P ' J
T O T BEHOUD, OMTV.'IKKCl ING EilEXPIOiTATlCVAN iNDUSTRIEPl ERFGOED
li 11
Datum
Kenmerk
Blad
3 december 2013
2013523
3
Museum oude stiji (gebouw, locatie, organisatie) « » e e e
Gebouw staat centraai Investeren in 'stenen' en vast personeel Organisatiestructuur met managers en medewerkers Vaste locatie Gebaseerd op (verouderde) overtuigingen en pnncipes
Museum nieuwe stiji (inhoud, functie, thema's) e e e «
Platform voor vrijheid, tolerantie, discnminatie en uitsluiting Investeren in het overbrengen gedachtegoed Flexibele thema / projectorganisatie Mobiel, flexibel, thematisch
e
Het VASIM-gebouw als (potentieel) monument heeft ontegenzeggelijk grote kwaliteit; er zijn echter kostbare aanpassingen nodig om het museum te huisvesten en dit is in het algemeen bij herbestemmingen een zaak die de exploitatie onder druk zet. Het ontwerp voor de nieuwe functies gaat dus niet uit van de kracht van uw organisatie en het museum tezamen. Wij zijn er wel van overtuigd, met de opstellers van het bouwstenenplan dat een herziening van het plan op basis van dit pnncipe waarbij het gebouw niet het kader moet zijn maar de plek, mogelijkheden biedt voor een meer haalbare en minder risicovolle exploitatie,.
Exploitatierekening "Het ondernemingsplan is primair bestemd voor de drie beoogde financiers van het Vrijheidsmuseum W 0 2 . Het ondernemingsplan biedt samen met het Masterplan inzichten voor het onderbouwen van het besluit door de financiers of en zo ja onder welke voorwaarden een volgende stap wordt gezet in de planontwikkeling van het Vnjheidsmuseum W 0 2 , " , zo lezen wij. Als dit het primaire doel is, dan wordt een aantal financiele onderdelen in het ondernemingsplan toch node gemist, zoals een investenngsbegroting, een openingsbalans, een liquiditeitsprognose/kasstromen, een meerjarenbegroting en de mogelijke aanloopverliezen. In het plan wordt alleen een globale exploitatieopzet 'going concern' gepresenteerd, Dat is te mager, ook is geen rekening is gehouden met een ingroeimodel, waarbij het voor de hand ligt dat in de eerste jaren lagere aantallen worden gehaald. Wij noemen een aantal gekozen uitgangspunten die te ambitieus zijn aangenomen: « De entreegelden zijn hoog geraamd (gemiddeld 9,00 euro per bezoeker), Ter vergelijking: Het Anne Frank Museum (met hoge bezoekersaantallen) komt tot 7,50 euro per bezoeker, Het Legermuseum 5,50 euro per bezoeker en het Verzetsmuseum Amsterdam tot 4,90 euro per bezoeker. Met circa 2 euro minder omzet per entree bedraagt het jaadijks tekort snel een slordige 400,000 Euro;
T 033 / 6 0 0 6 6 0
Bank 26,58,66.316
KvK 08075587
Postbus 2641
Daarn Pockemaiaan 22
[email protected]
B i C R A B O NL2U
B T W nr. 8071.23.298.B01
5 8 0 0 G D Amersfoort
3818 KG Amersfoort
w w w . B O E L Fil
IBAM
NL 20 R A B O 0265866316
t-iATIONALC I'iAATSCIIAPPl.l TOI aCMOUD,ONTy/IKKELING EN EXPLOIl ATIt VAH INDUSTRIEEL EREGOED
Datum
Kenmerk
Blad
3 december 2013
2013523
4
e
9
Parkeergelden heffen in een gebied waar geen betaald parkeren geld is niet realistisch, gerekend is met een opbrengst 60.000 euro, Er moet dan op z'n minst flankerend beleid benoemd worden {en bekostigd); e Horeca: netto resultaat 200,000 Euro. Dit is een ambitieuze raming, waar een (brutto) omzet van circa 1,5 min, euro tegenover moet staan, oftewel een omzet van 7,50 per bezoeker, Realistischer is een netto resultaat van 100,000 euro waar nog steeds een ondememer voor gevonden zou moeten worden die dit waar moet maken. Daarbij is het geprognotiseerde exploitatietekort nu reeds 150.000 Euro; Op dit moment ramen wij het jaarlijks exploitatietekort op circa 710.000 Euro. Op zich geen probleem maar dan moet wel duidelijk zijn welke maatregelen dan wel bezuinigingen in beeld zijn om dit terug te brengen tot een positief resultaat. De werkelijkheid valt dan uiteindelijk altijd tegen maar dat is met een positieve prognose op te vangen. Resume Uitgangspunten in het ondernemersplan zijn bepaald op basis van museum oude stiji en de vraag is of dit nog houdbaar en voldoende duurzaam is in een veranderende maatschappij. Het ondernemingsplan is zeer ambitieus, de exploitatieopzet is vanwege de stapeling van, lang niet altijd onderbouwde, ambities risicovol, en de haalbaarheid van het Vrijheidsmuseum W 0 2 is (nog) niet aangetoond, Bij een ietwat realistischer aanname van getallen ontstaat al snel een jaarlijks exploitatietekort van ruim 7 ton, Het huidige ondernemersplan is progressief opgezet, Het zou interessant zijn geweest als in het ondernemersplan een progressief en een conservatief scenario waren uitgewerkt, om hiermee een meer realistischer beeld te krijgen van de haalbaarheid van een Vrijheidsmuseum W 0 2 in het Vasim gebouw, Externe toetsing heeft plaatsgevonden door externe deskundige Ren6 Sobers van Raft, Voor meer achtergrondinformatie zie rapport van Raft d,d, 23-1 1-2013 en mail d.d. 2811 201 3 Loek Buys van Buys Culturele Profielen in bijlage. Voor onze reactie op de te verwachte scenario's naar aanleiding van het collegevoorstel d.d. 21-11-2013 omtrent het Vasim gebouw verwijzen wij u naar de separate brief d.d. 2-12-2013, IVIet vriendelijke groet, Nationale Maatschappij tot Behoud, Ontwikkeling en Exploitatie van Industrieel Erfgoed
A . K . D . Boon Directeur
/
Por,t.-
Bpezoek.Kirirj-,
T 033 760 0 6 6 0
Bank 26.58.66.316
KvK O8075S87
Postbus 2641
Daarn Focl<emalaan 22
[email protected]
B I C R A B O NL2U
B T W nr, 8071.23.298.B01
3fiO0 G D Anirjrsfoorl
3818 KG Amersfoort
IBAN
NL 20 R A B O 0265866316
K A T I O N A L E MAATSCHAPPIJ TOT BtHOIJD, OHTV/IKKGI I N G CM EXPLOITATIE V A N INDUS! RIEEI. E P E C O E D
Stichting Cultuurspinnerij De Vasim t.a.v. de heer Glaudemans Winseiingseweg 41 6541 A H NIJMEGEN
Datum
B e h a n d e l d door
Telefoonnummer
2 december 2013
Toon Iding
06 319 166 68
Kenmerk
Onderwerp
E-mall
2013524
Bevindingen collegevoorstel d.d, 21-11-2013
[email protected]
Geachte heer Glaudemans, Inzake de ontwikkelingen rondom de herbestemming van het Vasim gebouw is door het college recent een voorstel d.d. 21-11-2013 opgesteld en ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad. Het collegevoorstel neemt als uitgangspunt in dit voorstel het rapport "Vrijheidsmuseum W 0 2 , verkenning van de exploitatiemogelijkheden, Bouwstenen voor het ondernemersplan" d.d. 30 oktober 2013 van Berenschot/Sieburgh. Op basis van dit collegevoorstel voorzien wij dat voor de Cultuurspinnerij de volgende scenario's kunnen ontstaan en omschrijven we ze op hoofdiijnen: 1,
2,
3,
Gezamenlijke huisvesting van Vrijheidsmuseum W 0 2 en de Cultuurspinnerij in het Vasim gebouw levert een spannend en dynamisch gebouw op. Beide combinaties van een museum en cultureel cluster versterken elkaar. Van belang daarbij is dat beide gebruikers gelijkwaardig zijn, wat in het collegevoorstel nu nog niet het geval is. Synergie tussen de twee functies kan alleen ontstaan op basis van gelijkwaardigheid tussen de gebruikers, neemt niet weg dat de samenwerking tussen de gebruikers goed moet worden geregeld en vastgelegd, Voor dit scenario moet er ook geld komen voor de Cultuurspinnerij om de herpositionenng in het Vasim gebouw mogelijk te maken. Het verkrijgen van een (rijks)monumentale status maakt het eenvoudiger om alternatieve financienngsbronnen aan te boren. Een integraal plan maken voor het Vasim gebouw en naastgelegen CP Keiko om rondom deze gebouwen en de nieuwe stadsbrug De Oversteek het gehele gebied een kwaliteitsimpuls (upgrade) te geven. Om dit te bewerkstelligen is het aan te raden om gemeente en provincie hierin te betrekken. Evenals gesprekken met de eigenaar aan te gaan over verkoop van CP Keiko of te komen tot een langdunge huurovereenkomst, Het verhuizen van de gehele Cultuurspinnerij van het Vasim gebouw naar het Honigcomplex, Waarbij het huidige gebruik van de Cultuurspinnerij minimaal in de huidige vorm voortgezet moet kunnen worden, inclusief programmering van (culturele) evenementen en binnen de huidige (financiele) condities, De duur van de gebruiksperiode van de Cultuurspinnerij in het Honigcomplex is daarbij ook van belang.
i'i.-,l,idrf'
Bozoei-.uir.".
T 033 760 O 6 6 0
Bank 26.58.66.316
KvK 0 8 0 7 5 5 8 7
Postbu-s 2641
Daarn Fockemaiaan 22
info{5)BOEi,nl
BiC, R A B O NL2U
B T W nr, 8 0 7 1 . 2 3 . 2 9 8 . B o i
3 8 0 0 G D Amersfoort
3618 K G Amersfoort
w w w •iOl-i.r.l
I B A N NL 2 0 R A B O 0 2 6 5 8 6 6 3 1 6
il
NATIONALE MAATSCHAPPIJ TOT BEHOUD, ONTWIKKtl ING ENEXPLfJiTATICViN INDUSTRIEEL EREGOEO
Datum
Kenmerk
Blad
2 december 2013
2013524
2
Deze genoemde scenario's Icunnen in een nader ovedeg verder uiteen worden gezet. Voor onze bevindingen op het rapport "Vrijheidsmuseum W 0 2 , verl<enning van de expioitatiemogeliji
A , K . D . Boon Directeur
Bezoekati ri:'S
T 033 760 0 6 6 0
Bank 26.58.66,316
KvK 08075587
Postbu.s 2641
Daarn Fockemalaan 22
[email protected]
BIC R A B O N L 2 U
BTW nr. 8O71.23,298,B0l
3 8 0 0 G D Amer.sfoort
3818 K G Amersfoort
w~,v'.'-',B^OI:i,nl
I B A N NL 20 R A B O 026,5866316