COPRINUS 94 Mededelingen van Mycologia Zuid-West-Vlaanderen, aangesloten bij de zwvl natuur.koepel vzw Tiende jaargang Nr 5 mei 2010
Kontakt: www.mycologia.tk
en
[email protected]
PADDENSTOELEN IN HET St.ARNOLDUSPARK EN BASSEGEMBOS Datum: 7 April 2010 Deelnemers: Fred Loosveld, Gaby Van Nieuwenhuyse, Bart Victoor, Josef Iserbyt, Pol Debaere, José Vandeplancke, Hugo Ruysseveldt, Freddy Deckers, Marc Vander Plancken, Fransien Lorrez, Frank Vandendriessche, Erna Declercq, Eddy Saveyn, Jacqueline Deneut, Marc Pluvinage, Charlotte Vandamme , Gil Ingelbert, Christine Hanssens Weersomstandigheden: zonnig droog weer met Noord-Oosterwind Familie Myxomycetes
Wetenschappelijke naam Trichia scabra Lycogala epidendrum
Nederlandse naam Gezellig draadwatje Gewone boomwrat
Toelichting op liggend rot loofh. op liggend rot loofh
Ascomycetes
Mycosphaerella superflua Calloria neglecta Hypoxylon rubiginosum Hypoxylon multiforme Mollisia cinerea Mollisia lignicola Pezizella gemmarum Daldinia concentrica Chaetosphaerella phaeostroma Nectria episphaeria Hypoxylon howeianum Hypoxylon fuscum Nectria cinnabarina Nectria peziza Nitschkia grevillei Rosellinia aquila Polydesmia pruinosa Leucostoma niveum Rhytisma acerinum Diatrype disciformis Rhopographus filicinus Hysterium angustatum Eutypella scoparia Uromyces ficariae Xylaria hypoxylon Xylaria carpophila
Brandnetelpuntkogeltje Brandnetelschijfje Rode korstkogelzwam Vergroeide kogelzwam Gedrongen mollisia Witrand mollisia Peppelknopschoteltje Kogelhoutskoolzwam Zwarte viltzwam Kogelmeniezwammetje Kleinsporige kogelzwam Gladde kogelzwam Gewoon meniezwammetje Ingedeukt meniezw. Zwart pokzwammetje Lentetepelkogeltje Kernzwamknopje Leucostoma niveum Inktvlekkenzwam Hoekig schorsschijfje Adelaarsvarenstreepzwam Schorsspleetkooltje Harig schorsschijfje Speenkruidroest Geweizwam Beukendopgeweizwam
op stengel Brandnetel op stengel Brandnetel op dood loofhout op Berk op dood loofhout op dood loofhout op oude bloemknop op Es op dood loofhout op kernzwam op Eik op Hazelaar op Beuk op dood loofhout op dood loofhout op dood loofhout op Kernzwam op dode twijg op dood blad op Beuk op stengel op schors Populier op dood loofhout op blad op dood loofhout op beukendop
1
Basidiomycetes Phellinus ferruginosus Hyphodontia radula Exidia plana Hirneola auricula-judae Hyphodontia sambucci Peniophora cinerea Steccherinum ochraceum Daedaleopsis confragosa Dacrymyces stillatus Myxarium nucleatum Stereum hirsutum Hypholoma fasciculare Leptosporomyces galzinii Phlebiella vaga Trametes multicolor Laetiporus sulphureus Peniophora incarnata Bjerkandera adusta Meruliopsis corium Exidia truncata Stereum rugosum Stereum subtomentosum Polyporus varius Resupinatus applicatus Coprinus domesticus Coprinus micaceus Psathyrella fatua Psathyrella spadiceogrisea Tubaria furfuracea ss. Arnolds Entyloma ficariae Deuteromycetes Tubercularia vulgaris
Gewone korstvuurzwam Splijtende tandzwam Zwarte trilzwam Echt judasoor Witte vlierschorszwam Asgrauwe schorszwam Roze raspzwam Roodporiehoutzwam Oranje druppelzwam Klontjestrilzwam Gele korstzwam Gewone zwavelkop Groenig dwergvliesje Zwavelschorszwam Gezoneerd elfenbankje Zwavelzwam Oranjerode schorszwam Grijze buisjeszwam Papierzwammetje Eikentrilzwam Gerimpelde korstzwam Waaierkorstzwam Waaierbuisjeszwam Harig dwergoortje Grote viltinktzwam Gewone glimmerinktzwam Lentefranjehoed Vroege franjehoed Gewoon donsvoetje
op dood loofhout op dood loofhout op dood loofhout op Vlier op d.h.Vlier op dood loofhout op dood loofhout op Populier op dood loofhout op Beuk op liggend dood hout op voet Beuk op liggend dood hout op liggend dood hout op Beuk op dood loofhout op Beuk op Berk op dood loofhout op liggend dood hout op Eik op dood loofhout op dood loofhout op dood loofhout op dood loofhout op voet Beuk op bodem op bodem onder Beuk lev.bl.Speenkruid op dood loofhout
Hierbij volgt een aanvullende lijst van Hugo Ruysseveldt, sommige soorten werden er in twee kilometerhokken aangetroffen , andere niet. M betekent : plus microscopie, E betekent : plus exsiccaat . Bedankt Hugo! 31 M E substraat 32 M E substraat Cylindrocolla urticae x X do st. Urtica dioica x x do st Urtica dioica Leptosphaeria acuta x x do st Urtica dioica Myxarium nucleatum x ro ta Fraxinus excelsior Orbilia xanthostigma x x ro ta Pop. xcan. Peronospora ficariae x le bl Ranunculus ficaria x le bl Ranunculus ficaria Peronospora ranunculi x le bl Ranunculus repens Pseudospiropes simplex x x do tw Fraxinius excelsior Rhytisma acerina x X do bl Acer pseudoplatanus x x do bl Acer pseudoplatanus Torula herbarum x x 2 do st Rubus Uromyces ficariae III x 2 le bl Ranunculus ficaria x le bl Ranunculus ficaria le bl Hyacinthoides nonUromyces muscari III x X 2 scripta x le bl Hyacinthoides non-scripta Uromyces dactylidis I x le bl Ranunculus ficaria x le bl Ranunculus ficaria
2
Paddenstoel van de maand mei 2010
Zadelzwam – Polyporus squamosus De paddenstoel van de maand is voor aandachtige waarnemers een opvallende verschijning. Het halfcirkel – tot waaiervormig vruchtlichaam is éénjarig, varieert van 10 tot 50cm en behoort tot één van de grootste gaatjeszwammen of polyporen. In het voorjaar maar ook wel eens in het najaar op stammen en stobben van levend of dood loofhout in bos, parken, boomgaarden en grote tuinen met het vereiste houtkaliber. In optimale omstandigheden met grote vochtigheid van lucht en vooral in het substraat groeien ze zo snel dat ze in korte tijd een aanzienlijke omvang en gewicht van verscheidene kilo’s bereiken. Met minder paddenstoelen in het voorjaar is de zadelzwam wellicht de aantrekkelijkste verschijning uit het zwammenrijk in dit seizoen. Gaatjeszwammen op hout groeien meestal resupinaat of ruggelings aan op het substraat zoals tonderzwammen of elfenbankjes. Enkele op hout groeiende polyporen zijn voorzien van een steel, bij de zadelzwam is deze kort, dik en excentrisch geplaatst. Soms groeien er meerdere vruchtlichamen boven elkaar waardoor de stelen minder opvallen. De okergelige bovenzijde van de “hoed” is versierd met aanliggende donkere schubben in concentrische ringen geplaatst. (zie foto) Onderaan de “hoed” het gelige hymenium of kiemvlies met netvormige gaatjes, die de uitmondingen zijn van korte buisjes, aflopend op de zijdelings geplaatste steel. Aanvankelijk zijn ze wit, maar later worden ze geelachtig. Hierin worden massa’s sporen gevormd. De productie van sporen bij een volwassen zadelzwam is massaal. In acht dagen worden zo veel sporen gevormd van elk 12 micron lang dat je er een afstand van bijna 6000 km mee zou kunnen overbruggen als je alle sporen achter elkaar zou leggen. Ter info: een micron is één duizendste van één millimeter Hoeveel sporen worden dan geteld.? Wie rekent dit eens na.? De zadelzwam wordt als eetbaar beschouwd in jonge toestand. Anderzijds heeft ze ook een bedenkelijke reputatie, eerst als parasiet gevolgd door een saprofytisch stadium. Haar mycelium veroorzaakt namelijk witrot na afbraak van alle bestanddelen van het hout. Het hout verbleekt en krijgt een zachte vezelige structuur. Frank Vandendriessche
3
Op zoek naar 1000 soorten in het Gaverdomein op 29 en 30 Mei Iedereen is welkom op deze activiteit die doorgaat van zaterdag 29 mei om 12 uur tot zondag 30 mei om 12 uur. Op die dag wordt intensief gespeurd naar alles wat leeft: planten, dieren, zwammen . Tegelijk worden de fotografen aangewakkerd om die wezens zoveel mogelijk in beeld te brengen. Alle gegevens worden in een centrale computer verzameld en op de 3 parkings op groot scherm geprojecteerd. Ook de foto’s worden er getoond. In de omgeving van het nieuw Provinciehuis (in de omgeving van de molen) is kinderanimatie voorzien. Het wordt een boeiende belevenis!
Noteer de volgende activiteiten Woensdag 5 mei: Paddenstoelen in de Gavers te Deerlijk-Harelbeke Gids Frank Vandendriessche. Afspraak: 13u30’ parking Oost (Deerlijk)
Woensdag 19 mei: Microscopie van paddenstoelen Het is natuurlijk tof wanneer je reeds heel wat paddenstoelen uit je omgeving kunt herkennen toch weet iedereen die wat intenser naar zwammen zoekt dat microscopie op den duur “een must” wordt. Wij bieden jullie “gratis” de mogelijkheid om deze wondere wereld , onder begeleiding te verkennen . ’t Is effenaf formidabel wanneer je in zo’n stipje van een plaatje duizenden goed gevormde sporen en grote aantallen prachtige cystiden te zien krijgt! . We vergroten een héél klein stukje zwam 10X, 100X, 400X en indien nodig 1000X. (wat normaal 1mm is wordt bij ons sterkste vergroting 1m!) . Wie voor het eerst komt wordt persoonlijk begeleid. Alle waarnemingen komen op scherm en worden gezamenlijk besproken. Leiding: Frank Vandendriessche Afspraak: om 13u30’ aan het NEC de Steenoven, Schaapsdreef 29 te Kortrijk info: 056/227 139
Zaterdag 29 mei: “Eerste extra Paddenstoelentocht” in het Provinciedomein de Gavers te Harelbeke-Deerlijk Gids: José Vandeplancke. Afspraak: om 17 uur op parking West (voetbalplein Harelbeke) einde omstreeks 19 uur
Zondag 30 mei: “Tweede extra Paddenstoelentocht” in het Provinciedomein de Gavers te Harelbeke-Deerlijk Gids: Frank Vandendriessche. Afspraak: om 9 uur parking Oost (Deerlijk) Woensdag 2 juni: Op zoek naar zwammen in het Mortagnebos te St.DenijsZwevegem Gids: Frank Vandendriessche Afspraak: 13u15’ aan de kerk van Zwevegem-Knokke
4
Mycologia Zuid-West-Vlaanderen Aangesloten bij de Zuid-West-Vlaamse Natuur.koepel vzw secretariaat Jan Breydellaan 94 8500 Kortrijk
Maandelijkse paddenstoelentochten in 2010 Zoeken naar paddenstoelen, schimmels en andere zwammen op woensdagnamiddag 6 januari Winterpaddenstoelen in de Kleiputten te Kortrijk….. met nieuwjaarsdrink!!! Gids: Frank Vandendriessche Afspraak: 13u3O' aan het Nec.De Steenoven, Schaapsdreef 29 te Kortrijk 3 februari Paddenstoelen in het Stadsgroen Marionetten te Kortrijk Gids: Frank Vandendriessche Afspraak:13u30' ingang Stadsgroen Marionetten (Libel) via Bosstraat 3 maart Paddenstoelen zoeken in het Provinciedomein Wallemote-Wolvenhof te Izegem Gids: Christine Hanssens Afspraak: 13u3O’ parking van het domein, Kokelarestraat te Izegem 7 april Paddenstoelen in het Sint Arnolduspark en Bassegembos te Tiegem Gids: Christine Hanssens Afspraak: 13u3O' parking het Fonteintje Kapellestraat te Tiegem 5 mei Paddenstoelen in Provinciedomein de Gavers te Deerlijk-Harelbeke Gids: Frank Vandendriessche Afspraak: 13u3O’ parking Oost (Deerlijk) 2 juni Op zoek in het Mortagnebos te St. Denijs-Zwevegem Afspraak: 13u15’ aan de kerk van Zwevegem-Knokke Gids: Frank Vandendriessche 1 september Op zoek in het Provinciedomein het Veld te Ardooie Gids: Christine Hanssens Afspraak: 13u30’ parking van het domein via de Bruggesteenweg 6 oktober Paddenstoelen in het Provinciedomein De Palingbeek te Zillebeke Gids: Christine Hanssens Afspraak: 13u30’ grote parking van de Palingbeek te Zillebeke 3 november Paddenstoelen zoeken in het bos Den Doel te Zonnebeke Gids: Frank Vandendriessche Afspraak: 13u15’–afrit A19 Beselare-Bellewaarde of 13u3O’ parking domein 1 december Zwammen in Godtschalkbossen te Geluveld Gids: Christine Hanssens Afspraak: 13u15’–afrit A19 Beselare-Bellewaarde
Maandelijkse microscopie in 2010 Paddenstoelen en andere zwammen microscopisch bekijken op woensdagnamiddag. Afspraak: om 13u3O' in het N.e.c. de Steenoven, Schaapsdreef 29 te Kortrijk 20 januari 17 februari 17 maart 21 april 19 mei 16 juni 17 november 15 december
Inlichtingen:
Hanssens Christine Vandendriessche Frank Vandeplancke José Desmet Jimmy Iserbyt Joseph www.mycologia.tk
[email protected]
056/212313 056/227139 056/354364 0497/105227 056/419916
5
