ACTIVITY REPORT 2003
Profiel
Kempen & Co is een toonaangevende Nederlandse merchant bank met activiteiten op het gebied van vermogensbeheer, effectenbemiddeling en corporate finance. Kempen & Co biedt diverse gespecialiseerde financiële diensten aan ten behoeve van institutionele beleggers, ondernemingen, financiële instellingen, (semi-)overheidsinstellingen, stichtingen en vermogende particulieren. Sinds de oprichting in 1903 is bij Kempen & Co de traditie ontstaan om hoogwaardig advies te combineren met persoonlijke, langdurige relaties. Juist in tijden van een bijzonder groot informatieaanbod streven de medewerkers van Kempen & Co ernaar om selectief en eclectisch te opereren. Kempen & Co doet dit met name door zich met haar diensten te richten op segmenten waar diepgaande research en advisering echt waarde kunnen toevoegen, zoals kleinere beursgenoteerde bedrijven en vastgoedondernemingen. Kempen Capital Management (KCM) is een 100% dochteronderneming van Kempen & Co en biedt diensten aan op het gebied van vermogensbeheer. KCM beheert portefeuilles in Europese aandelen, obligaties en vastgoed voor diverse institutionele beleggers, stichtingen en vermogende particulieren, via mandaten en beleggingsfondsen, waaronder de bekende Orange Funds. KCM streeft naar goede beleggingsresultaten door te werken met zeer gespecialiseerde beheerteams. Kempen & Co Corporate Finance richt zich op advisering bij fusies en overnames en kapitaalmarkttransacties. Tot de opdrachtgevers behoren zowel beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen alsmede buitenlandse ondernemingen die zich (willen) richten op de Nederlandse markt. Kempen & Co Securities richt zich op effectenbemiddeling, met name in Nederlandse aandelen en derivaten en Europese vastgoedondernemingen, ten behoeve van professionele beleggers in Europa en de VS. Kempen & Co Securities biedt cliënten kwalitatief hoogwaardige research en orderuitvoering. Cliënten staan voorop, medewerkers zijn de assets Kempen & Co streeft naar een balans tussen de verschillende betrokkenen; de cliënten, de werknemers, de aandeelhouders, de zakelijke partners, de gemeenschap en de omgeving. Als gespecialiseerde financiële dienstverlener - die afhankelijk is van menselijke kennis en interactie - heeft Kempen & Co als uiteindelijk doel om de belangen van de cliënten te behartigen en tegelijkertijd een hoge prioriteit toe te kennen aan de ontwikkeling van haar werknemers. Kempen & Co stelt de cliënt voorop en dit leidt tot de juiste focus.
Gegevens
Raad van Commissarissen
Directie
Dirk Bruneel, voorzitter
Evert Greup, voorzitter
Stefaan Decraene
Leo Deuzeman
Marc Hoffmann
Ieko Sevinga
Wiet Pot Onno Wentges
Kempen & Co N.V. Beethovenstraat 300 Postbus 75666 1070 AR Amsterdam Telefoon 020 348 8000 Fax 020 348 8400 www.kempen.nl Handelsregister Amsterdam nr. 34186722
Kempen & Co is een kredietinstelling in de zin van de Wet toezicht kredietwezen en valt als zodanig onder het toezicht van De Nederlandsche Bank N.V. Tevens is Kempen & Co als effecteninstelling geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten. Kempen & Co is lid van Euronext en als zodanig onderworpen aan de reglementen.
Inhoud
Voorwoord van de Directie
4
Securities
6
Corporate Finance
10
Asset Management
14
Adressen
18
Voorwoord van de Directie
Net op tijd voor de viering van het 100-jarig bestaan in juli 2003, was Kempen & Co weer onder haar eigen naam operationeel als onafhankelijke merchant bank. Onafhankelijk?
Kerncijfers 2003
Operationeel en in zakelijk opzicht staan wij cliënten bij met
Het jaar 2003 was een overgangsjaar: in april werd Kempen &
een onafhankelijke geest en opinie. Echter, in de eigendoms-
Co afgesplitst van Dexia Bank Nederland, waarbij overeen
verhouding komt dit onafhankelijke karakter nog niet tot
werd gekomen dat de exploitatie van de af te splitsen onder-
uiting. In 2004 wordt dit naar verwachting wel gerealiseerd
delen vanaf 1 januari 2003 voor rekening en risico kwamen van
met de verkoop van alle aandelen in Kempen & Co door Dexia
Kempen & Co. Aldus is het resultaat bepaald over het kalen-
aan het management, personeel en enkele financiële partijen,
derjaar 2003, zij het dat er vanwege de bijzondere omstandig-
die ieder een minderheidsbelang zullen aanhouden. Het pers-
heden sprake is van diverse incidentele baten en lasten. Het
bericht van 29 april 2004, weergegeven in nevenstaand kader,
statutaire resultaat alsmede het resultaat gecorrigeerd voor de
schetst deze ontwikkeling.
belangrijkste incidentele baten en lasten, ziet er als volgt uit:
Merchant Bank? Nog altijd is er geen goed Nederlands woord voor. Wat Kempen & Co voor diensten aanbiedt, treft u in hoofdlijnen aan op de eerste pagina van deze uitgave, onder 'Profiel'. Wat wij concreet aan activiteiten ondernamen in 2003, ziet u
Totaal baten Totaal bedrijfslasten Waardeverandering vorderingen Winst voor belasting Belastingen Nettowinst
Statutair mln €
Excl. incidentele posten mln €
74,6 83,9 -3,4 -12,7 -5,4 -7,3
67,1 59,8 -0,5 6,9 0,2 6,7
geïllustreerd op de navolgende pagina's. De cijfermatige weerslag van onze activiteiten in 2003 wordt
Ultimo 2003 had Kempen & Co een balanstotaal van
weergegeven onder 'Kerncijfers 2003'. Eer we trots worden
€ 468
op de financiële resultaten moet er nog wel een en ander
€ 93 miljoen. Dit bestaat uit een eigen vermogen ter grootte
verbeteren. We hebben er echter alle vertrouwen in dat er in
van € 60 miljoen en een achtergestelde lening van € 33 mil-
de komende jaren met steun van alle loyale cliënten en mede-
joen. De zogenaamde BIS-ratio was ultimo 2003 33%, hetgeen
werkers een goede vooruitgang kan worden geboekt.
volgt uit de verhouding tussen het aansprakelijk vermogen en
miljoen.
Het
aansprakelijk
vermogen
bedroeg
de risico-gewogen activa ter grootte van € 281 miljoen. Amsterdam, 4 mei 2004 Leo Deuzeman, Evert Greup, Ieko Sevinga Aantal medewerkers (ultimo 2003; FTE)
Vermogen onder beheer (ultimo 2003; mrd €€
Overig
Particuliere cliënten 1,0
65 100 Operational Services
Asset Management Institutionele cliënten
totaal 300 FTE
30
totaal € 4,8 mrd
35 Corporate Finance
2,1
1,7
70
Beleggingsfondsen Securities
Activity Report Kempen & Co 2003
4
Ieko Sevinga
Evert Greup
Leo Deuzeman
PERSBERICHT Wiet Pot beoogd directievoorzitter Management van Kempen & Co en financiële partijen in onderhandeling met Dexia over verkoop AMSTERDAM - Het management van Kempen & Co, gesteund door Friesland Bank, HAL Investments en NPM Capital, is voornemens alle aandelen in Kempen & Co te kopen. De medewerkers van Kempen & Co krijgen de mogelijkheid te participeren in de bank. Hierover zijn gesprekken gaande met de huidige aandeelhouder Dexia Groep. Wiet Pot is beoogd directievoorzitter van Kempen & Co. De wijzigingen zijn onder voorbehoud van goedkeuring door de toezichthouders, van de uitkomsten van een afrondend due diligence onderzoek, van wederzijds akkoord over juridische documenten, van interne goedkeuring van de respectievelijke partijen en - voor wat betreft de bestuurdersbenoeming - ook van positief advies van de ondernemingsraad van Kempen & Co. Nieuwe aandeelhoudersstructuur Het management en de medewerkers van Kempen & Co zullen gezamenlijk 35% van de aandelen verwerven. Friesland Bank, HAL Investments en NPM Capital zullen in beginsel elk voor 20% in Kempen & Co participeren en 5% van de aandelen beschikbaar houden voor doorplaatsing. Motivatie De beslissing van Dexia om haar gehele belang in Kempen & Co te verkopen is een logisch vervolg op de afsplitsing van Kempen & Co van Dexia Bank Nederland vorig jaar. Dexia en het management van Kempen & Co trokken eind 2002 gezamenlijk de conclusie dat het voor een niche-speler als Kempen & Co essentieel is om zich te kunnen positioneren als onafhankelijke merchant bank. Om hieraan concrete invulling te geven, opereert Kempen & Co sinds april 2003 als zelfstandige bank. Met deze transactie wordt de onafhankelijkheid van Kempen & Co verder vormgegeven door een nieuwe aandeelhoudersstructuur waarbij management en medewerkers een substantieel belang in de bank verwerven naast de drie financiële minderheidsaandeelhouders. Deze structuur stelt Kempen & Co uitstekend in staat om medewerkers voor de lange termijn aan zich te binden en nieuwe professionals aan te trekken. Directie Kempen & Co Wiet Pot zal als voorzitter toetreden tot de directie van Kempen & Co. Wiet Pot is sinds april 2003 lid van de Raad van Commissarissen van Kempen & Co. Hij was van 1986 tot 2002 werkzaam bij Goldman Sachs, laatstelijk als co-COO Equities Division. Tot 30 april aanstaande is hij lid van de Raad van Bestuur van Hagemeyer. Naast Wiet Pot zal de directie bestaan uit Leo Deuzeman en Ieko Sevinga, beiden nu reeds lid van de directie van Kempen & Co. De huidige directievoorzitter, Evert Greup, treedt terug als bestuurder en zal op parttime basis verbonden blijven aan Kempen & Co. Amsterdam, 29 april 2004 Directie Kempen & Co N.V.
Activity Report Kempen & Co 2003
5
Securities
Securities
Kempen & Co Securities (Securities) richt zich op effectenbemiddeling, met name in Nederlandse aandelen en derivaten en aandelen van Europese vastgoedondernemingen. Onze cliënten zijn professionele beleggers in Europa en de Verenigde Staten. Securities biedt kwalitatief hoogwaardige research en orderuitvoering. Reorganisatie & heroriëntatie In de eerste maanden van 2003 bereikten de aandelenbeurzen wereldwijd nieuwe dieptepunten van de afgelopen jaren, vooral door de onzekerheid voorafgaand aan de Amerikaanse aanval op Irak. Voor Nederland kwam daar nog bij dat vooral internationale institutionele beleggers hun interesse in Nederlandse aandelen nagenoeg helemaal verloren als gevolg van diverse spraakmakende fiasco's, waaronder dat van Ahold. In dit sombere klimaat heeft Securities hard
180
Nederlandse Smallcaps (CBS/GPR)
160 140
gewerkt om bestaande relaties in stand te houden, nieuwe relaties op te bouwen en producten
Europese onroerendgoed fondsen (GPR 250 Europa)
te verbeteren om weer vanaf een solide basis te
120
kunnen groeien zodra het slechte sentiment
100
keert. Gelet op de dalende omzet werd in de eerste
80
Nederlandse Largecaps (AEX)
60
helft van 2003 besloten een aantal operationele processen verder te stroomlijnen en kosten te
40
besparen. Zo werd bijvoorbeeld een volledig geautomatiseerd
20 nov-02
jan-03
mrt-03
mei-03
jul-03
sep-03
nov-03
jan-04
mrt-04
orderverwerkingssysteem
(Straight Through Processing) geïntroduceerd en fors bespaard op financiële informatiediensten.
Naast deze operationele maatregelen is ook een strategische heroriëntatie uitgevoerd. Hieruit bleek dat Kempen & Co zich beter kan concentreren op de traditionele sterke punten: we leggen nu weer extra nadruk op onze positie als 'Dutch Specialist' in aandelen van kleine en middelgrote beursgenoteerde ondernemingen. Daarnaast werd besloten om onze niche in pan-Europese vastgoedaandelen verder uit te bouwen. Kennisverbreding Dat deze heroriëntatie succesvol is geweest, blijkt uit het gestegen aantal actieve cliënten; hedge funds, buy-out funds en high net worth individuals zijn belangrijke handelspartijen geworden. Om hen optimaal van dienst te kunnen zijn, werken collega's met soortgelijke cliënten intensiever samen. Ook hebben medewerkers hun kennis over allerlei onderwerpen aangescherpt: 'hedge fund'-strategieën, regels bij openbare biedingen, corporate governance en financieringsinstrumenten zoals convertibles en preferente aandelen. Daarnaast werd de kennis over zaken als Asset Liability Management, Asset Allocation, Benchmarking en Performance-meting verder ontwikkeld. Om ook te kunnen blijven voldoen aan de steeds striktere eisen van regelgeving en toezicht werden er in 2003 diverse workshops op het gebied van integriteit, regelgeving en compliance georganiseerd. Voor deze workshops werd geput uit eigen en externe bronnen van kennis en advies, waaronder gerenommeerde beleggers en advocaten.
Activity Report Kempen & Co 2003
6
Verbetering van de dienstverlening Kempen & Co heeft inmiddels een vooraanstaande positie opgebouwd op het gebied van pan-Europese beursgenoteerde vastgoedondernemingen. Ruim de helft van onze transacties in vastgoedondernemingen betreft inmiddels niet-Nederlandse vastgoedfondsen; dit onderstreept het succes van onze pan-Europese aanpak in dit segment. Een sprekend voorbeeld is de herplaatsing van aandelen Gecina (een beleggingsfonds in Franse kantoren en woningen) ter waarde van € 100 miljoen. AXA, een grote Franse institutionele belegger, wilde haar belang van 7% in Gecina verkopen. Dankzij goede contacten met het management van Gecina en onze uitstekende research over Europese vastgoedondernemingen werden wij geselecteerd om samen met een Franse specialist dit pakket te herplaatsen. De interesse onder onze cliënten was groot, mede dankzij participatie van het management van Gecina aan ons Europees vastgoedseminar in mei 2003. Uiteindelijk kon Securities ongeveer 70% van dit pakket herplaatsen, dit in volle concurrentie met een Franse specialist. AXA gaf blijk van haar tevredenheid over deze prestatie door Kempen & Co in het persbericht over de transactie expliciet te vermelden. Een gewaardeerde vorm van dienstverlening aan cliënten is het organiseren van roadshows voor beursgenoteerde ondernemingen. Deze roadshows brengen beursgenoteerde bedrijven en institutionele beleggers bij elkaar, zodat beleggers hun visie over een onderneming kunnen toetsen. In 2003 heeft Securities circa 100 roadshows georganiseerd, voornamelijk in het buitenland. Deze dienstverlening en de kwaliteit van onze adviezen leiden tot orders van beleggers, uit te voeren binnen onze internationale klantenkring of ter beurze. Ook timing vormt een steeds belangrijker element in het beleggingsproces. Technische analyse (op basis van koersgrafieken in plaats van resultatenrekeningen en balansen) is hiervoor een waardevol instrument en een niche die op dit moment sterk groeit. Professionele beleggers hebben vaak niet de benodigde kennis in huis voor diepgaande technische analyses. Daarom vragen zij Kempen & Co om voor hen op maat gemaakte research te verrichten. Andere voorbeelden van specifieke research die gretig aftrek vond bij cliënten, maar ook bijvoorbeeld bij overheden en politici, waren de themarapporten over de pensioenproblematiek en de financiering van woningcorporaties. Verder trad Kempen & Co op als Liquidity Provider voor een veertigtal kleine beursgenoteerde ondernemingen door voor beleggers een markt in deze fondsen te onderhouden en door continu bied- en laatkoersen af te geven. Hierdoor blijft het voor beleggers interessant om in aandelen van kleine ondernemingen te handelen. Deze activiteit was in eerste instantie verliesgevend vanwege de felle concurrentie. Gedurende het jaar is het resultaat echter sterk verbeterd, onder andere doordat een aantal concurrenten heeft besloten niet meer te fungeren als Liquidity Provider en tevens door het aantrekken van de markten. Vooruitzichten Institutionele beleggers richten zich in toenemende mate weer tot 'local brokers' zoals Kempen & Co. Wij blijken voor hen een bron van regionale informatie te zijn, die door 'global brokers' niet of onvoldoende kan worden geleverd. Kempen & Co heeft zowel in Nederland als internationaal een reputatie hoog te houden als specialist in Nederlandse aandelen en aandelen van pan-Europese vastgoedondernemingen. Ondanks een onverminderd sterke concurrentie is onze marktpositie sterk en verdedigbaar. We zien de toekomst daarom met vertrouwen tegemoet. Door de genomen organisatorische maatregelen, de verbreding van ons klantenbestand en de uitbreiding van het productenpakket zal Securities optimaal kunnen profiteren zodra de markten verder aantrekken.
Activity Report Kempen & Co 2003
7
Juus de Kempenaer "Waar
een
|
Technische analyse
funda-
We hebben heel duidelijk gekozen voor een institutionele
menteel analist in-
aanpak. De meeste institutionele beleggers hebben als
houdelijk kijkt naar
opdracht het verslaan van een bepaalde benchmark, dus
ondernemingen, de
dáár proberen wij hen bij te helpen. In die zin is persoonlijk
strategie
contact met afnemers óók bij TA essentieel.
van
een
bedrijf, de omzet- en
Dit jaar hebben we voor het eerst tailor-made producten
winstontwikkeling en
geïntroduceerd en met succes! Aan de hand van informatie
dergelijke, kijkt een
(m.b.t. universum en gebruikte benchmark) die we van de
technisch
cliënt krijgen maken wij een maandelijkse rapportage die
analist
alleen naar bewegingen in de aandelenkoersen van onderne-
volledig is afgestemd op diens specifieke behoefte.
mingen en van de sectoren waarin deze ondernemingen ope-
Daarnaast zijn we er in geslaagd om mede dankzij de TA
reren. Wat overigens niet betekent dat ik de hele dag alleen
producten een plaatsje te veroveren op de brokerlijsten van
maar naar grafieken zit te staren. Ik volg alles wat er gebeurt
een aantal aansprekende buitenlandse instituten. Een betere
en ben regelmatig op bezoek bij cliënten.
beloning kun je je als broker niet wensen!"
Gelukkig wint technische analyse, of TA, steeds meer aan populariteit en zien we dat beleggers naast fundamentele analyse ook steeds vaker TA gebruiken bij het nemen van beleggingsbeslissingen.
Vincent Willink
|
"Eén van de zaken
Deutsche Euroshop (Duitsland) ligt dat, mede vanwege hun
waarmee
het
omvang, anders. Juist door déze ondernemingen in contact te
afgelopen jaar onze
brengen met de beleggers bieden wij toegevoegde waarde.
marktpositie in Euro-
Zo'n seminar is een heel efficiënte manier om in een relatief
pese vastgoedfond-
korte tijd veel over een aantal ondernemingen te weten te
sen verder hebben
komen. Dit jaar waren we specifiek op het gebied van Franse
versterkt, is de orga-
vastgoedfondsen erg succesvol. In Frankrijk werd een nieuw
nisatie van ons eerste
belastingstelsel 'SIIC' voor vastgoedondernemingen inge-
European
Property
voerd. Dit heeft een duidelijk positieve invloed gehad op de
Seminar. Hiervoor werden 25 Europese vastgoedonderne-
waardering van de sector. De rapporten die onze analisten
mingen uitgenodigd en een groot aantal internationale
hierover hebben geschreven, zijn door veel partijen met veel
institutionele beleggers. Vooral het feit dat de cliënt in de
lof ontvangen. Nieuw dit jaar was onze 'ochtendmail' die we
gelegenheid wordt gesteld om ook eens kennis te maken
voor-beurs uitsturen naar onze actieve cliënten en waarin we
met de kleinere fondsen werd erg op prijs gesteld. Grotere
het belangrijkste, actuele nieuws samenvatten en een
ondernemingen zoals Unibail en British Land hebben door
overzicht van opvallende volume- en/of prijswijzigingen bij
hun actieve benadering van de belegger en de vele road-
Europese fondsen geven. Het is een eenvoudige manier van
shows die voor hen worden georganiseerd voldoende
servicen, maar wel één waar veel cliënten zeer tevreden over
bekendheid, maar voor een Immofinanz (Oostenrijk) of een
zijn. En daar gaat het uiteindelijk om, nietwaar?"
Activity Report Kempen & Co 2003
wij
Vastgoedfondsen
8
S eo cr up roi rt ai et es F i n a n c e C
Corporate Finance
Kempen & Co Corporate Finance (CF) adviseert bij fusies en overnames en kapitaalmarkttransacties. Onze opdrachtgevers zijn zowel beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen en buitenlandse ondernemingen die actief (willen) zijn op de Nederlandse markt. Ook in 2003 waren wij wederom betrokken bij veel aansprekende transacties - een duidelijk teken dat cliënten onze aanpak waarderen. CF voelt de lokale Nederlandse verhoudingen haarfijn aan en biedt hoogstaande kwaliteit met een persoonlijke benadering. Oftewel: 'Angelsaksische kwaliteit met een Nederlands gezicht'. Een belangrijk kenmerk van onze dienstverlening is sectorspecialisatie. Elk team volgt de marktontwikkelingen in zijn sector op de voet en vertaalt deze in strategische aandachtspunten voor de belangrijke partijen in de markt. Door onze specifieke kennis zijn wij ideale gesprekspartners voor bestuurders van ondernemingen. In de dialoog met hen bouwen wij het vereiste vertrouwen op om te kunnen optreden als adviseur bij transacties. CF specialiseert zich met name in Vastgoed, Bouw, Energie, Business Services alsmede beursgenoteerde small- en midcaps. Eenrichtingsverkeer op de kapitaalmarkt Het jaar 2003 was wat betreft emissie-activiteit op de kapitaalmarkt een matig jaar. Bij moeilijke economische omstandigheden kwamen de resultaten en financiële posities van diverse beursgenoteerde ondernemingen onder druk te staan. Veel ondernemingen concentreerden zich dan ook op kostenbesparingen en 'corporate restructuring'. De openbare kapitaalmarkt werd voornamelijk gebruikt voor financiële reddingsoperaties - vooral door middel van claimemissies (Ahold, Corus) en omwisseling van schulden in eigen vermogen (Getronics, Hagemeyer). Ondanks het koersherstel in de loop van het jaar verloor de effectenbeurs ook weer diverse small- en midcaps. Deze ondernemingen besloten dat een beursnotering voor hen onvoldoende toegevoegde waarde bood, gelet op de jarenlange zwakke koersontwikkeling, de toenemende eisen op het gebied van corporate governance en de beperkte liquiditeit. Deze ontwikkeling is op de lange termijn ongunstig, maar bood in 2003 concrete kansen: CF was als adviseur betrokken bij vrijwel alle delistings. De belangrijkste zijn hiernaast weergegeven in het overzicht van 'tombstones'. Aansprekende beursintroducties van bedrijven vonden in 2003 niet plaats; de jarenlange daling van het aantal beursgenoteerde ondernemingen op Euronext Amsterdam werd hiermee voortgezet. Op de onderhandse kapitaalmarkt heeft CF haar leidende positie in de structurering van vastgoedfondsen voortgezet. Wij adviseerden AEDES, een overkoepelende organisatie van woningcorporaties, bij het initiatief Landelijke Verkoop Toegelaten Instelling (LVTI). Dit initiatief moet leiden tot een nieuw woningfonds dat een financiële herstructurering en nieuwbouw voor woningcorporaties mogelijk maakt vanaf 2004. Minder fusies en overnames De markt voor Fusies & Overnames (M&A) was in 2003 minder actief, met name in het hogere segment waarop CF zich toelegt (transactiewaarde vanaf circa € 50 miljoen). Hoewel fusies of overnames bij vele ondernemingen niet aan de orde waren in 2003,
Activity Report Kempen & Co 2003
10
lag het zwaartepunt van de werkzaamheden bij CF in 2003 toch op M&A. In ons kernsegment van beursgenoteerde smallen midcaps hebben we onze leidende marktpositie verder versterkt. Voorbeelden hiervan zijn de overnames en delistings van VolkerWessels, Vredestein en Geveke. Verder is CF bij diverse andere aansprekende transacties, zoals de overname van REMU door Eneco en de fusie tussen de baggeractiviteiten van Van Oord en Ballast Ham Dredging (BHD), betrokken geweest als adviseur. Vooruitzichten CF zal in 2004 haar dienstverleFusie met Ballast HAM Dredging
Delisting van VolkerWessels
Verkoop aan CRH
€ 724.000.000 Adviseur
Adviseur
Adviseur
Emissie van obligaties
Herplaatsing van gewone aandelen Gecina voor Axa
€ 500.000.000
€ 100.000.000
Co-lead manager
Lead manager
ning verder uitbreiden. Door de toegenomen behoefte aan onafhankelijk advies over financiële herstructurering zal CF zich meer richten op het adviseren bij en arrangeren van vreemd vermogen financiering. CF beschikt in ruime mate
Openbaar bod door Ineos op EVC
Adviseur
Openbaar bod door Welch Allyn op Cardio Control
Openbaar bod door Pon Holdings
Openbaar bod door Vico
€ 18.000.000
€ 136.000.000
€ 64.000.000
Adviseur
Adviseur
Adviseur
Partieel openbaar bod door Grupo Hesperia op NH Hoteles
over de voor deze diensten benodigde competenties en
Adviseur
vaardigheden. Een voorbeeld van een transactie op dit gebied is de al eerder genoemde fusie van Van Oord met BHD. CF heeft bij deze fusie tevens
Herplaatsing van 27% van het uitstaande aandelenkapitaal
Lead manager
Verkoop van Alex en VEB Bottom-line aan Rabobank
Overname van Tunturi
Adviseur
Verkoop van Stork Kwant aan management
Acquisition van REMU
geadviseerd bij het aantrekken van vreemd vermogen bij een
Adviseur
Adviseur
Adviseur
syndicaat van banken voor een totaalbedrag van € 375 miljoen.
Een interessante markt voor de komende jaren ligt in de dienstverlening ten behoeve van Publiek-Private Samenwerking (PPS) bij projecten en financieringen in diverse overheidsgerelateerde sectoren zoals de bouw, infrastructuur, water en energie. Door de budgettaire beperkingen bij zowel rijksoverheid als lagere overheden groeit de politieke interesse voor het PPS-model. Kempen & Co begeleidt opdrachtgevers in aanbestedingsprocedures voor projecten die volgens het PPS-model zijn gestructureerd. Wij ondersteunen ook partijen die, al dan niet in een consortium, meedingen in een dergelijke procedure. CF kan als adviseur profiteren van haar uitstekende relaties met de Nederlandse Staat, gemeenten en andere lagere overheden. Tot slot zien wij de markt voor Management Buy Outs/Ins verder aantrekken. Oorzaken zijn de lage waarderingsniveaus van al dan niet beursgenoteerde bedrijven en de toenemende concentratie van grotere ondernemingen op hun kernactiviteiten. CF is zeer actief in dit segment en zal hier ook het komend jaar extra aandacht aan geven.
Activity Report Kempen & Co 2003
11
John Hak
|
VolkerWessels
"Wij waren vorig jaar
hiervan terdege bewust. Dit collectieve bewustzijn legde uit-
betrokken bij maar
eindelijk niet alleen de basis voor een succesvolle transactie,
liefst
de
maar ook, van de eerste tot de laatste minuut, de basis voor
negen openbare bie-
een uitstekende professionele werksfeer tussen alle betrokke-
dingen
nen. Wij kijken dan ook niet alleen met voldoening, maar ook
zes in
van
Neder-
land. Het bod op
met veel plezier terug op deze transactie.
VolkerWessels, waar-
De begeleiding van het bod op VolkerWessels heeft belang-
bij wij optraden als
rijk bijgedragen aan de leidende positie die wij als adviseur
adviseur
de
bij dergelijke transacties innemen. Bij de mogelijke openbare
onderneming, vormde daarbij één van de meest tot de ver-
biedingen in het komende jaar hopen we wederom een
beelding sprekende transacties. Het bod op deze onderne-
vooraanstaande rol te kunnen spelen. Daarnaast kijken wij er
ming vertegenwoordigde een waarde van circa € 700 mil-
naar uit weer eens een bedrijf naar de beurs te brengen. Of
joen. Het feit dat de bieder tevens lid van de Raad van
dat in 2004 al gebeurt, is de vraag, maar we zijn ervan over-
Bestuur van VolkerWessels was, vormde een bijzonder aspect
tuigd dat die tijd weer komt!"
van
in deze transactie. Dat legde een extra verantwoordelijkheid op alle betrokken partijen bij het betrachten van de vereiste zorgvuldigheid. Ondanks de gebruikelijke hoge tijdsdruk waren zowel de betrokken bestuurders als adviseurs zich
Laurens van Asselt
|
Van Oord ACZ
"Bij CF werken we in
gebied van waterbouwkundige projecten. Op voorhand leek
gespecialiseerde
de overname van BHD door Van Oord zeer onwaarschijnlijk,
teams
op
aangezien de over te nemen onderneming bijna twee maal
bepaalde marktsec-
zo groot was als Van Oord. Tezamen met de directie van Van
toren. Een van die
Oord en de grootaandeelhouders Merwoord en NPM ont-
teams concentreert
wikkelde Kempen & Co een transactiestructuur die aan de
zich op Bouw & Vast-
wensen en randvoorwaarden van alle betrokken partijen vol-
goed.
Vanuit deze
deed. In deze structuur is gebruik gemaakt van meerdere op
specialisatie hebben
maat gesneden financieringsinstrumenten. Op basis hiervan
wij de afgelopen jaren veel tijd geïnvesteerd in het opbouwen
heeft BAM uiteindelijk Van Oord geselecteerd als koper voor
van kennis over de baggersector.
haar baggeractiviteiten en werd in december 2003 de trans-
In 2003 werd duidelijk dat de BAM Groep, na de acquisitie
actie succesvol afgerond.
van HBG met inbegrip van de baggeractiviteiten van Ballast
Als Corporate Finance-adviseurs hebben we echt onze
Nedam, gedwongen was haar baggerbedrijf Ballast Ham
creativiteit en doorzettingsvermogen kunnen tonen, en dat
Dredging geheel of gedeeltelijk af te stoten, om zo haar
geeft erg veel voldoening. Daarnaast bestond er een prettige
financiële positie te versterken. Bij de verkoop van de bag-
en open werkrelatie met de mensen van Van Oord en NPM
geractiviteiten trad CF op als adviseur van Van Oord ACZ,
tijdens
"waterbouwers in hart en nieren". Een oer-Nederlands fami-
Terugkijkend op het proces gaat deze deal zeker de boeken
liebedrijf dat al ruim 55 jaar internationaal actief is op het
in als één van de mooiste van de afgelopen jaren."
Activity Report Kempen & Co 2003
gericht
de
maanden
van
intensieve
samenwerking.
12
Asset Management
Asset Management
Kempen Capital Management (KCM), een 100% dochteronderneming van Kempen & Co, biedt diensten aan op het gebied van vermogensbeheer. KCM beheert portefeuilles in Europese aandelen, obligaties en vastgoed voor diverse institutionele beleggers, stichtingen en vermogende particulieren, via mandaten en beleggingsfondsen, waaronder de bekende Orange Funds. KCM streeft naar goede beleggingsresultaten door te werken met zeer gespecialiseerde beheerteams. 'Performance' is bovengemiddeld De meest primaire reden van het bestaan van een gespecialiseerde vermogensbeheerder is het behalen van goede beleggingsresultaten. Het jaar 2003 kon voor KCM in absolute èn relatieve zin met bevredigende beleggingsresultaten worden afgesloten. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van onze beleggingsresultaten, aan de hand van de door ons beheerde publieke beleggingsfondsen waarvoor ten minste vijf vergelijkbare concurrerende beleggingsfondsen voor het publiek te koop zijn. Hoewel de relatieve positie in dit concurrentieveld natuurlijk van jaar tot jaar wisselt, is deze over langere perioden beschouwd in alle gevallen goed. Small- en midcaps toonden in 2003 een beduidend betere vooruitgang dan de largecaps, hetgeen voor de portefeuilles van veel van onze cliënten gunstig was. Het eind 2001 geïntroduceerde Orange Market Neutral Fund is inmiddels een stabiele component in de portefeuilles van onze cliënten gebleken. Het fonds werd dan ook nauwelijks beïnvloed door alle turbulentie op de effectenmarkten in het afgelopen jaar. Over het jaar 2003 werd een resultaat geboekt van 7,2%, Beleggingsresultaten 2003 en relatieve classering in het concurrentieveld over meerdere jaren Resultaat 2003
Fonds-sterren 1 S&P Morningstar
Aandelen Europa (largecaps) Orange European Largecap Fund Levob €uropees Aandelen Fonds 2
10,7% 12,9%
*** ****
**** n/a
Aandelen Europa (midcaps) Orange European Midcap Fund
29,5%
****
****
Aandelen Europa (smallcaps) Orange European Smallcap Fund
27,7%
***
****
Onroerendgoedfondsen Europa Orange European Property Fund SNS Euro Vastgoedfonds 2
24,0% 23,2%
**** ****
**** ****
Obligaties Europa Friesland Bank EuroRente Fonds 2 Levob €uro Obligatie Fonds 2
5,1% 4,1%
**** ***
***** n/a
Aandelen Nederland (largecaps) Orange Largecap Fund
5,7%
***
**
1 Standard & Poors en Morningstar classificeren, ieder op hun 'eigen' wijze beleggingsfondsen binnen hun eigen categorie, op basis van vergelijking van resultaat en risico over meerdere jaren. Drie sterren worden toegekend bij een rendement-risicoverhouding die ligt rond het gemiddelde van de categorie. Vier of vijf sterren worden toegekend bij een betere, respectievelijk uitzonderlijk gunstige prestatie. Twee of één ster betekent een beneden-gemiddelde danwel uitzonderlijk ongunstige rendement-risicoverhouding ten opzichte van de andere fondsen in die categorie. 2 Deze fondsen worden door KCM beheerd.
en met een negatief rendement van slechts 0,15% in de slechtste maand van 2003, toont het fonds een aantrekkelijk en stabiel rendement. Organisatie
naar
grotere
effectiviteit
en efficiëntie Om de juiste dienstverlening te kunnen leveren is méér nodig dan direct meetbare performance. In 2003 is met kracht verder gebouwd aan de organisatie, met name op het gebied van implementatie van geavanceerde (software-)systemen. Deze systemen maken het mogelijk risico's en resultaten op 'real time' basis te analyseren en zijn daarmee een integraal onderdeel van het beleggingsproces geworden. Tevens is de efficiëntie en effectiviteit van de organisatie met de introductie van ‘Straight Through Processing’ verder opgevoerd. Voor cliënten verhoogt dit de zekerheid dat er geen onverwachte risico's worden gelopen, rapportages op tijd worden aangeleverd en er geen onevenredige kosten in rekening behoeven te worden gebracht.
'Client Care' maakt het contact persoonlijk Hoewel persoonlijke dienstverlening doorgaans met particulier beheer wordt geassocieerd, is ook bij institutionele cliënten de persoonlijke betrokkenheid van onze portfolio managers een belangrijke factor in het behoud en de uitbouw van iedere relatie.
Activity Report Kempen & Co 2003
14
Wij streven dan ook voortdurend naar een excellent niveau van persoonlijke dienstverlening. Naast deze meer formele relatie, wordt ook veel aandacht besteed aan informele bijeenkomsten. Cliënten blijken de mogelijkheid om elkaar via de bank in groter of kleiner verband te treffen zeer te waarderen. Het feest ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Kempen & Co in de zomer en het hoofdsponsorschap van de prestigieuze kunst- en antiekbeurs pAn Amsterdam eind 2003 waren mede daarom een groot succes. Distributie in 2003 succesvol De factoren 'Performance', 'Organisatie' en 'Client Care' richten zich primair op bestaande cliënten en diensten. Het succes van onze organisatie wordt daarnaast bepaald door een zorgvuldige inpassing van nieuwe cliënten en producten, veelal gevat onder de term 'Distributie'. Met name in onze twee kernspecialisaties, smallcaps en property, wisten wij in 2003 goede vooruitgang te boeken. Een illustratie hiervan is de selectie door het Zweedse nationale pensioenfonds AP-3, van KCM UK. Hoewel wij eerder door buitenlandse institutionele beleggers waren geselecteerd om voor hen een portefeuille Europese small- en midcaps te beheren, was de selectieprocedure en concurrentie in dit geval dermate breed (internationaal) en zwaar (conform Europese aanbestedingsregels) dat de 'overwinning' als een bijzondere erkenning van onze kwaliteit op dit gebied mag worden gezien. Tevens lanceerden wij in samenwerking met SNS Asset Management in oktober 2003 de Kempen/SNS Smaller Europe SRI Index (Socially Responsible Investments), de eerste index die de prestaties bijhoudt van kleinere Europese bedrijven die voldoen aan duurzaamheidcriteria. Samen met SNS kunnen wij nu als enige ter wereld onze cliënten een mede op SRI-criteria geselecteerde portefeuille Europese small- en midcaps bieden, ondermeer via het Orange SeNSe Fund. Wij verwachten in 2004 met dit unieke product sterke groei te kunnen realiseren. Op het gebied van het beheer van portefeuilles beursgenoteerde onroerendgoedondernemingen introduceerden wij in juni 2003 het Kempen Real Estate Securities Index Sampling Fund voor institutionele beleggers. Naast 'founding father' Blue Sky Group (KLM pensioenfondsen) traden inmiddels drie institutionele beleggers toe tot het fonds en wij hebben er alle vertrouwen in dat meer beleggers zullen volgen in 2004. Het product biedt institutionele beleggers een breed gespreide portefeuille Europese vastgoedondernemingen, die op kostenefficiënte wijze de benchmark nauwgezet volgt. In de particuliere markt is een 'multi-manager' aanpak in opkomst. KCM startte in 1999 met de beoordeling van beleggingsfondsen en -producten van derden en beheert sinds 2000 portefeuilles die louter bestaan uit beleggingsfondsen. In 2003 is hier een bijzondere selectie aan toegevoegd voor cliënten die een portefeuille wensen waarin slechts beleggingsfondsen zijn opgenomen die beleggen op basis van duurzame criteria. Tenslotte is in 2003 VIPinvest, een on-line dienstverlening waarmee cliënten via internet hun beleggingsprofiel kunnen vaststellen en hun vermogen laten beheren op basis van een multi-manager concept, geïntroduceerd. VIPinvest is zodanig opgezet en ontwikkeld dat dit platform ook zeer goed bruikbaar is voor bedrijven die hun bestuurders en medewerkers, mede met het oog op compliance, 'gecontroleerd' willen laten beleggen in beleggingsfondsen van vele aanbieders. Ook is de structuur goed bruikbaar voor pensioenfondsen die een modern defined-contribution concept willen implementeren. Vooruitzichten De bovengemiddelde performance, goede systemen, persoonlijke binding met cliënten en beloftevolle nieuwe producten leggen een stevige basis voor een succesvol 2004.
Activity Report Kempen & Co 2003
15
Marc Bakker "Een
|
Client Care
belangrijk
Voor de invulling van client care door KCM, is de manier
onderdeel van ons
waarop wij client events organiseren bepalend. Wij ontmoeten
relatiemanagement
niet alleen onze cliënten, maar onze relaties ontmoeten ook
vormen
elkaar!
de
client
events. Dit jaar heb-
De cliënt streeft naar een lange termijn relatie en hecht
ben we ons vooral
waarde aan persoonlijk contact. Wederzijds vertrouwen en
gericht op de orga-
begrip komen niet vanzelf, daar moet je in investeren.
nisatie van kleinscha-
Overigens draait het zeker niet alleen om het relationele
liger events, waarbij
aspect. Onze kennis van vermogensbeheer blijft een speer-
we nog meer aandacht hebben kunnen besteden aan kwa-
punt in de communicatie. Voor beleggers in specialistische
liteit en inhoud. Het unieke Orange Wine Fund (OWF) is
beleggingsproducten van Kempen organiseren we bijeen-
natuurlijk hét event-driven-fonds bij uitstek. Voor beleggers in
komsten waar naast persoonlijk contact, met name de
het OWF die minimaal 500 aandelen bij Kempen aanhouden,
inhoud centraal staat.
organiseren wij exclusieve evenementen, met als centraal
Ik ben ervan overtuigd dat de wijze waarop je events organi-
thema wijn en spijs. Wederom was de geslaagde wijnreis naar
seert en het karakter dat je een event meegeeft bepalend is
de Bordeaux dit jaar een hoogtepunt. Ook bij in-house ont-
voor het beeld dat cliënten van de bank hebben."
vangsten van relaties krijgen de wijnen uit de portefeuille van het OWF alle aandacht!
Peter Hans Budde "Eén
|
AP-3 Fondsen
van de meest
namen als Morgan Stanley, Merrill Lynch en Goldman Sachs
heugelijke momen-
mee voor dit mandaat. In een dergelijke procedure word je
ten van 2003, was
als bedrijf binnenstebuiten gekeerd en op allerlei gebieden
toen wij op maan-
getest. Op vakinhoudelijk gebied, beleggingstechnisch,
dagmorgen 8 sep-
maar ook op managerial en relationeel vlak moet de schoen
tember het persbe-
passen. In december 2002 waren we door de eerste selectie
richt lazen, waarin
heen en in mei hoorden we het nieuws dat we tezamen met
stond dat wij door
zes andere partijen op de shortlist stonden. Medio augustus
AP-3,
derde
2003 kwam het verlossende bericht dat men met al deze
nationale Zweedse pensioenfonds, waren aangesteld als
partijen een contract zou tekenen: Axa Rosenberg, BNP
beheerder voor Europese smallcaps. Hiermee zijn wij één van
Paribas, JP Morgan Fleming, Morgan Stanley, Pictet, Scottish
de vier vermogensbeheerders die voor AP-3 in totaal € 291
Widows én Kempen & Co! Echter slechts vier van de zeven
miljoen in Europese small- en midcaps gaan beheren.
partijen kregen ook daadwerkelijk geld te beheren. En inder-
Al in 2001 hebben wij de eerste contacten met AP-3 gelegd,
daad, wij behoren ook tot deze vier!"
het
die begin 2002 werden geïntensiveerd, toen bleek dat zij op zoek zouden gaan naar een Europese smallcap manager. In dat najaar deden wij mee met de openbare aanbestedingsprocedure. Met ons streden ook bedrijven met klinkende
Activity Report Kempen & Co 2003
16
Adressen
Kempen & Co N.V.
Kempen Capital Management N.V.
Beethovenstraat 300, 1077 WZ Amsterdam
Institutioneel Vermogensbeheer (Amsterdam)
Postbus 75666, 1070 AR Amsterdam
Telefoon: 020 348 8700, Fax: 020 348 8750
Telefoon: 020 348 8000, Fax: 020 348 8400
E-mail:
[email protected]
E-mail:
[email protected], Internet: www.kempen.nl Particulier Vermogensbeheer (Amsterdam) Securities (Amsterdam)
Telefoon: 020 348 8800, Fax: 020 348 8850
Telefoon: 020 348 8000, Fax: 020 348 8968
E-mail:
[email protected]
E-mail:
[email protected] Particulier Vermogensbeheer (Antwerpen) Corporate Finance (Amsterdam)
Frankrijklei 103, B-2000 Antwerpen, België
Telefoon: 020 348 8500, Fax: 020 348 8550
Telefoon: +32 3 2248 200
E-mail:
[email protected]
Fax: +32 3 2248 226
Kempen & Co (USA) Inc.
Kempen Capital Management (UK) Ltd.
Securities (New York)
Institutioneel Vermogensbeheer (Edinburgh)
747 Third Avenue, 22nd floor, New York,
41 Melville Street, EH3 7JF Edinburgh, Schotland
New York 10017, Verenigde Staten
Telefoon: +44 131 2266 985
Telefoon: +1 212 3760 130
Fax: +44 131 2266 984
Fax: +1 212 3760 139
Activity Report Kempen & Co 2003
18
Colofon
Concept en ontwerp KCM Grafische Vormgeving, Amsterdam Papier Hello Silk Mat | cover 300 grams | binnen 170 grams Font Stone Sans Fotografie binnenwerk Caroline Martinot, Utrecht Drukkerij Tesink, Zutphen Amsterdam, mei 2004
Activity Report Kempen & Co 2003
19
