Overzichten geconsolideerde jaarrekening Geconsolideerde balans Per 31 december 2015
Per 31 december 2014
64.943 31.210 3.472
43.409 45.962 4.279
Derivaten Kredieten aan cliënten Voor verkoop beschikbare financiële activa Investeringen in geassocieerde deelnemingen en joint ventures Immateriële vaste activa Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Vastgoedbeleggingen Acute belastingvorderingen Uitgestelde belastingvorderingen Overige activa Vaste activa aangehouden voor verkoop Totaal activa
2.196 48.113 458.618 37.773 3.672 1.493 7.765 381 193 2.390 7.999 155 670.373
4.325 56.489 461.787 39.770 3.807 2.059 7.148 452 211 2.501 8.560 327 681.086
Verplichtingen Schulden aan andere banken Toevertrouwde middelen Uitgegeven schuldpapieren Derivaten en overige handelsverplichtingen Overige schulden
19.038 337.593 174.991 55.129 8.050
18.066 326.288 189.060 67.560 8.047
16.991 993 230 575 15.503 629.093
19.744 794 255 473 11.928 642.215
25.706
24.894
5.949 7.826 13.775
5.931 6.349 12.280
176 1.131 1.307 492 41.280 670.373
181 1.043 1.224 473 38.871 681.086
In miljoenen euro's Activa Geldmiddelen en kasequivalenten Vorderingen op andere banken Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa Overige financiële activa tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening
Overige financiële verplichtingen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening Voorzieningen Acute belastingverplichtingen Uitgestelde belastingverplichtingen Achtergestelde schulden Totaal verplichtingen Eigen vermogen Eigen vermogen Rabobank en lokale Rabobanken Eigenvermogensinstrumenten rechtstreeks uitgegeven - Rabobank Certificaten - Capital Securities Eigenvermogensinstrumenten uitgegeven door dochtermaatschappijen - Capital Securities - Trust Preferred Securities III tot en met VI Overige belangen van derden Totaal eigen vermogen Totaal verplichtingen en eigen vermogen
Geconsolideerde winst-en-verliesrekening In miljoenen euro’s Rentebaten Rentelasten Rente
Jaar eindigend op 31 december 2015 2014 17.593 8.454 9.139
18.638 9.520 9.118
2.077 185 1.892
2.075 196 1.879
366
145
603 148 866 13.014
219 418 1.110 12.889
Personeelskosten Andere beheerskosten Afschrijvingen Bedrijfslasten Bijzondere waardevermindering van goodwill Kosten kredietverliezen Toezichtsheffingen Bedrijfsresultaat vóór belastingen Belastingen Nettowinst
4.786 2.916 443 8.145 623 1.033 344 2.869 655 2.214
5.086 2.532 437 8.055 32 2.633 488 1.681 -161 1.842
Waarvan toekomend aan Rabobank en lokale Rabobanken Waarvan toekomend aan houders Rabobank Certificaten Waarvan toekomend aan Capital Securities Waarvan toekomend aan Trust Preferred Securities III tot en met VI Waarvan toekomend aan overige belangen van derden Nettowinst van het jaar
880 387 809 63 75 2.214
620 385 705 74 58 1.842
Baten uit hoofde provisies Lasten uit hoofde provisies Provisies Resultaat geassocieerde deelnemingen Resultaat uit financiële activa en verplichtingen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening Resultaat uit voor verkoop beschikbare financiële activa Overige resultaten Baten
Geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten in miljoenen euro’s Nettowinst over de periode
Jaar eindigend op 31 december 2015 2014 2.214
1.842
101
637
-1 -56 -124 6 44
-34 86 533 13 -237
-
-27
659 -709
548 -586
-10
22
-83
-156
3 18
-11 -14
Totaal baten en lasten
-152 2.062
774 2.616
Waarvan toekomend aan Rabobank en lokale Rabobanken Waarvan toekomend aan houders Rabobank Certificaten Waarvan toekomend aan Capital Securities Waarvan toekomend aan Trust Preferred Securities III tot en met VI Waarvan toekomend aan overige belangen van derden Totaal baten en lasten
738 387 809 63 65 2.062
1.372 385 705 74 80 2.616
Niet-gerealiseerde resultaten na belasting voortvloeiend in de periode die naar de winst -of-verliesrekening worden overgeboekt wanneer aan specifieke voorwaarden is voldaan: Omrekeningsreserves vreemde valuta Valutaomrekeningsverschillen Herwaarderingsreserve - Voor verkoop beschikbare financiële activa Valutaomrekeningsverschillen Wijzigingen bij geassocieerde deelnemingen Wijzigingen in reële waarde Amortisatie als gevolg van gereclassificeerde activa Naar nettowinst overgebrachte resultaten Herwaarderingsreserve - Deelnemingen Wijzigingen in reële waarde Herwaarderingsreserve - Kasstroomafdekkingen Wijzigingen in reële waarde Naar nettowinst overgebrachte resultaten Belangen van derden Valutaomrekeningsverschillen Niet-gerealiseerde resultaten na belasting voortvloeiend in de periode die niet naar de winst-of-verliesrekening zullen worden overgeboekt: Omrekeningsreserves vreemde valuta Valutaomrekeningsverschillen eigen vermogensinstrumenten uitgegeven door dochtermaatschappijen Reserve herijking pensioenen Wijzigingen bij geassocieerde deelnemingen Wijzigingen in reële waarde Totaal baten en lasten over het boekjaar direct opgenomen in het eigen vermogen
Geconsolideerd vermogensoverzicht Eigen vermogen Rabobank en lokale Rabobanken 24.894 2.061
Eigenvermogensinstrumenten rechtstreeks uitgegeven 12.280 -
Eigenvermogensinstrumenten uitgegeven door dochtermaatschappijen 1.224 78
Overige belangen derden 473 75
Totaal 38.871 2.214
18
-
-
-10
8
-131 -
-
-
-
-131 -
-50 21 1.919
-
78
65
-50 21 2.062
-387
-
-
-
-387
-
-
-63
-
-63
-787
-
-15
-
-802
-
1.500
-
-
1.500
-
-12
-
-
-12
-
18
-
-
18
Stand per 31 december 2015
67 25.706
-11 13.775
83 1.307
-46 492
93 41.280
Stand per 1 januari 2014 Nettowinst
23.731
12.852
1.505
446
38.534
1.692
-
92
58
1.842
481
-
-
22
503
361
-
-
-
361
-27
-
-
-
-27
-38
-
-
-
-38
-25 2.444
-
92
80
-25 2.616
-385
-
-
-
-385
-
-
-74
-
-74
-687
-
-18
-
-705
-167
-648
-443
-
-1.258
-
108
-
-
108
-42 24.894
-32 12.280
162 1.224
-53 473
35 38.871
in miljoenen euro’s Stand per 1 januari 2015 Nettowinst Baten en lasten over het boekjaar direct opgenomen in het eigen vermogen bestaande uit: Omrekeningsreserves vreemde valuta Herwaarderingsreserve - Voor verkoop beschikbare financiële activa Herwaarderingsreserve - Deelnemingen Herwaarderingsreserve Kasstroomafdekkingen Reserve herijking pensioenen Totaal baten en lasten Betalingen op Rabobank Certificaten Betalingen op Trust Preferred Securities III tot en met VI Betalingen op Capital Securities Uitgifte Capital Securities Kosten uitgifte Capital Securities Gedurende het jaar uitgegeven Rabobank Certificaten Overige
Baten en lasten over het boekjaar direct opgenomen in het eigen vermogen bestaande uit: Omrekeningsreserves vreemde valuta Herwaarderingsreserve - Voor verkoop beschikbare financiële activa Herwaarderingsreserve - Deelnemingen Herwaarderingsreserve Kasstroomafdekkingen Reserve herijking pensioenen Totaal baten en lasten Betalingen op Rabobank Certificaten Betalingen op Trust Preferred Securities III tot en met VI Betalingen op Capital Securities Aflossing Capital Securities en Trust Preferred Securities V en VI Gedurende het jaar uitgegeven Rabobank Certificaten Overige Stand per 31 december 2014
Geconsolideerd overzicht van kasstromen in miljoenen euro’s Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten Bedrijfsresultaat vóór belastinglast van voortgezette bedrijfsactiviteiten Bedrijfsresultaat vóór belastinglast van beëindigde bedrijfsactiviteiten Aangepast voor: Niet-geldelijke posten opgenomen in het bedrijfsresultaat vóór belasting Afschrijvingen Afschrijvingen bedrijfsmiddelen operational lease en vastgoedbeleggingen Kosten kredietverliezen Bijzondere waardeverminderingen vastgoedactiviteiten Resultaat op verkoop van onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Resultaat geassocieerde deelnemingen Bijzondere waardevermindering op goodwill Reële waarde resultaten uit financiële activa en verplichtingen tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening Resultaat uit voor verkoop beschikbare financiële activa Voorzieningen Gekapitaliseerde kosten zelf-ontwikkelde software en andere activa Nettomutatie in operationele bedrijfsmiddelen Vorderingen en schulden op andere banken Voor handelsdoeleinden aangehouden financiële activa Derivaten Nettomutatie in overige financiële activa en passiva tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst-en-verliesrekening Kredieten aan cliënten Dividend ontvangen van geassocieerde deelnemingen en financiële activa Nettomutatie in verplichtingen uit hoofde van operationele activiteiten Derivaten en overige handelsverplichtingen Toevertrouwde middelen Uitgegeven schuldpapier Overige schulden Betaalde belastingen Overige mutaties Nettokasstroom uit bedrijfsactiviteiten Kasstromen uit investeringsactiviteiten Overname van geassocieerde deelnemingen, na aftrek van overgenomen geldmiddelen Afstoting van geassocieerde deelnemingen, na aftrek van overgenomen geldmiddelen Afstoting van dochteronderneming, na aftrek van overgenomen geldmiddelen Verwerving van onroerende zaken, bedrijfsmiddelen en vastgoedbeleggingen Ontvangsten uit verkoop van onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Verwerving van voor verkoop beschikbare financiële activa Ontvangsten uit verkoop en aflossing van voor verkoop beschikbare en tot einde looptijd aangehouden financiële activa Nettokasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstromen uit financieringsactviteiten Inname van Rabobank Certificaten Verkoop van Rabobank Certificaten Uitgifte van Capital Securities (inclusief kosten) Aflossing Trust Preferred Securities V en VI Betalingen op Rabobank Certificaten, Trust Preferred Securities III tot en met VI en Ca pital Securities Betalingen op Senior Contingent Notes Aflossing Capital Securities Ontvangsten uit uitgifte van achtergestelde schulden Aflossing van achtergestelde schulden Nettokasstroom uit financieringsactivititeiten Nettomutatie in geldmiddelen en kasequivalenten Geldmiddelen en kasequivalenten aan het begin van het jaar Koersverschillen vreemde valuta op geldmiddelen en kasequivalenten Geldmiddelen en kasequivalenten aan het eind van het jaar
Jaar eindigend op 31 december 2015 2014 2.869 -
1.681 -
443 1.013 1.033 -11 -366 623
437 924 2.633 40 17 -145 32
-603 -148 564 -150
-219 -418 -256 -116
15.734 971 8.376
-1.513 1.878 -16.676
-185 2.042 75
903 -2.976 96
-12.431 11.305 -14.069 3 -371 -869 15.848
17.288 -6.143 -6.588 91 -338 -4.095 -13.463
-37 44 -2.513 813 -6.219
-54 54 591 -2.360 1.609 -9.863
8.431 519
19.528 9.505
-980 998 1.488 -
-441 549 -382
-1.252 -86 2.966 -3 3.131 19.498 43.409 2.036 64.943
-1.164 -86 -709 3.607 -9 1.365 -2.593 43.039 2.963 43.409
In de nettokasstroom uit bedrijfsactiviteiten zijn begrepen kasstromen uit hoofde van rente Rente-inkomsten Rente-uitgaven
17.693 8.702
18.877 9.739
Segmentoverzicht in miljo enen euro ’ s
Who lesalebank bedrijf en internatio naal retailbankbedrijf
B innenlands retailbankbedrijf
Leasing
Overige segmenten
Vastgo ed
Co nso lidatieeffecten
To taal
Over het jaar eindigend o p 31december 2015 Rente
5.661
2.270
1.094
348
-234
-
9.139
P ro visies
1.371
513
57
29
-16
-62
1.892
Overige resultaten
18
653
568
302
662
-220
1.983
7 .0 5 0
3 .4 3 6
1.7 19
679
4 12
-282
13 .0 14
P erso neelsko sten
2.134
1.123
601
196
-38
770
4.786
A ndere beheersko sten
2.520
1.101
277
124
-20
-1.086
2.916
T o t a a l ba t e n
A fschrijvingen B e drijf s la s t e n B ijzo ndere waardevermindering van go o dwill Ko sten kredietverliezen To ezichtsheffingen B e drijf s re s ult a a t v ó ó r be la s t inge n B elastingen N e t t o wins t
A ctiva van het bedrijfso nderdeel Geasso cieerde deelnemingen T o t a a l a c t iv a Verplichtingen van het bedrijfso nderdeel T o t a a l v e rplic ht inge n
Investeringen in o nro erende zaken en bedrijfsmiddelen B ijzo ndere waardeverminderingen materiële en immateriële activa Go o dwill Kredietpo rtefeuille private cliënten
116
107
38
7
47
128
443
4 .7 7 0
2 .3 3 1
9 16
327
- 11
- 18 8
8 .14 5
-
612
10
1
-
-
623
343
526
85
90
-11
-
1.033
171 1.7 6 6 445
139
19
15
-
-
344
- 17 2
689
246
434
-94
2 .8 6 9
161
1.3 2 1
-333
325.194
488.744
16
487
3 2 5 .2 10
4 8 9 .2 3 1
191
65
-183
-24
655
18 1
6 17
-70
2 .2 14
40.091
21.665
117.462
-326.455
32
197
2.940
-
3.672
4 0 .12 3
2 1.8 6 2
12 0 .4 0 2
- 3 2 6 .4 5 5
6 7 0 .3 7 3
498
666.701
296.086
476.806
35.411
19.591
111.941
-310.742
629.093
2 9 6 .0 8 6
4 7 6 .8 0 6
3 5 .4 11
19 .5 9 1
111.9 4 1
- 3 10 .7 4 2
6 2 9 .0 9 3
90
56
2.124
2
237
-
2.509
-
631
10
1
11
-
653
322
131
448
2
2
-
905
281.941
98.798
29.656
15.287
475
-
426.157
in miljo enen euro ’ s
Who lesale-bank bedrijf en internatio naal retailbankbedrijf
B innenlands retailbankbedrijf
Leasing
Overige segmenten
Vastgo ed
Co nso lidatieeffecten
To taal
Over het jaar eindigend o p 31december 2014 Rente P ro visies Overige resultaten
5.783
2.416
1.000
313
-394
-
9.118
1.318
552
30
36
-20
-37
1.879
825
548
267
362
7 .2 3 2
3 .7 9 3
1.5 7 8
6 16
-52
-278
12 .8 8 9
P erso neelsko sten
2.302
1.164
535
198
77
810
5.086
A ndere beheersko sten
2.233
1.166
251
104
-173
-1.049
2.532
127
87
48
9
46
120
437
4 .6 6 2
2 .4 17
834
3 11
-50
- 119
8 .0 5 5
-
26
-
6
-
-
32
1.422
420
131
656
4
-
2.633
354
67
9
8
50
-
488
794
863
604
-365
-56
- 15 9
1.6 8 1
105
168
-102
-552
533
758
436
-263
496
- 118
1.8 4 2
354.315
494.452
37.226
22.953
106.617
-338.284
677.279
17
684
22
193
2.891
-
3.807
3 5 4 .3 3 2
4 9 5 .13 6
3 7 .2 4 8
2 3 .14 6
10 9 .5 0 8
- 3 3 8 .2 8 4
6 8 1.0 8 6
326.699
482.889
32.957
21.862
101.859
-324.051
642.215
3 2 6 .6 9 9
4 8 2 .8 8 9
3 2 .9 5 7
2 1.8 6 2
10 1.8 5 9
- 3 2 4 .0 5 1
6 4 2 .2 15
140
39
1.509
4
59
-
1.751
9
32
1
6
24
-
72
T o t a a l ba t e n
A fschrijvingen B e drijf s la s t e n B ijzo ndere waardevermindering van go o dwill Ko sten kredietverliezen To ezichtsheffingen B e drijf s re s ult a a t v ó ó r be la s t inge n B elastingen N e t t o wins t
A ctiva van het bedrijfso nderdeel Geasso cieerde deelnemingen T o t a a l a c t iv a Verplichtingen van het bedrijfso nderdeel T o t a a l v e rplic ht inge n
Investeringen in o nro erende zaken en bedrijfsmiddelen B ijzo ndere waardeverminderingen materiële en immateriële activa Go o dwill Kredietpo rtefeuille private cliënten
131
261
-241
-41
1.892
-161
322
676
455
1
-
-
1.454
289.881
95.192
27.465
16.711
482
-
429.731