Minond/12-2def
Overstromingsrichtijn : Rapportage over de voorlopige overstromingsrisicobeoordeling (VORB) in het internationaal stroomgebieddistrict Maas
Voorwoord Zoals bepaald in artikel 4 van richtlijn 2007/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2007 over beoordeling en beheer van overstromingsrisico’s (ROR) hebben de staten en regio’s, Partijen bij de Internationale Maas Commissie (IMC), voor eind 2011 een voorlopige overstromingsrisicobeoordeling (VORB) opgesteld. Tot eind 2010 konden ze ook gebruik maken van overgangsmaatregelen zoals vastgelegd in ROR artikel 13. Conform artikel 5 zijn de EU-lidstaten ertoe verplicht de gebieden vast te stellen waarvoor een potentieel significant overstromingsrisico bestaat of kan worden verwacht. In het CIS-proces (d.w.z. de gemeenschappelijke uitvoeringsstrategie, working group F, 27 en 28 oktober 2010, Final Minutes, as of 1.4.2011) zijn de lidstaten en de Europese Commissie informeel overeengekomen dat het resultaat van deze vaststelling kan worden meegedeeld in het kader van de voor 22 september 2012 geplande rapportage. Daarom wordt de lopende coördinatie in het internationale stroomgebiedsdistrict (ISGD) van de Maas overeenkomstig de bovengenoemde afspraak voortgezet tot november 2012. De Internationale Maascommissie (IMC) heeft tijdens haar plenaire vergadering van 7 december 2007 beslist dat de delegaties die ervoor gekozen hadden om een VORB uit te voeren (ROR art. 4), de overige delegaties zouden informeren over de voortgang tijdens de vergaderingen van de werkgroep Hydrologie/Hoogwater van de IMC. Zodra de VORB – in voorkomend geval binnen de staten c.q. regio’s - is uitgevoerd, is het de bedoeling dat de werkgroep Hydrologie/Hoogwater deze informatie in een enkel syntheserapport giet, dat bij de documenten van de nationale rapportage van iedere delegatie zou kunnen worden gevoegd. Daarnaast zouden ook eventuele bilaterale uitwisselingen in de werkgroep Hydrologie/Hoogwater worden gerapporteerd. De IMC heeft overigens beslist dat, hoewel de coördinatie voor het aanwijzen van de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico (ROR art. 5) bilateraal verloopt, de betreffende delegaties hierover rapporteren in de vergaderingen van de werkgroep Hydrologie/Hoogwater van de IMC. De verantwoordelijkheid voor de rapportage over de implementatie van de ROR aan de Europese Commissie berust uitsluitend bij de staten c.q. regio’s, partijen bij de IMC. De IMC treedt daarbij op als een platform voor het uitwisselen van informatie en voor de vereiste coördinatie op het niveau van het ISGD Maas. Zij stelt de staten en regio’s de gezamenlijk aangemaakte producten (rapporten, kaarten, …) voor de implementatie van de ROR ter beschikking. De EU-lidstaten rapporteren aan de Europese Commissie conform de bepalingen in de “reporting sheets voor de voorlopige overstromingsrisicobeoordeling” (“Reporting Sheets for the Preliminary Flood Risk Assessment”, 2009). Een begeleidend beknopt rapport met overzichtskaarten in de bijlage zullen in de staten c.q. regio’s kunnen worden gebruikt: 1. voor de documentatie van de toepassing van ROR artikel 4 (voorlopige overstromingsrisicobeoordeling) in het internationaal Maasdistrict (waternet metstroomgebieden > 2.500 km²) of de gebruikmaking van ROR artikel 13 (overgangsmaatregelen) in de staten en regio’s voor eind 2010; 2. voor de documentatie van de verrichte informatie-uitwisseling conform artikel 4, lid 3; 3. als bewijs voor de coördinatie op het niveau van het internationaal Maasdistrict conform artikel 5, lid 2 in het kader van de rapportageplicht.
Uitwisseling van adequate informatie conform ROR artikel 4, lid 3 en coördinatie conform ROR artikel 5, lid 2 voor de vaststelling van gebieden met een overstromingsrisico in het internationaal Maasdistrict De uitwisseling van informatie in de IMC over grensoverschrijdend overstromingsrisicobeheer is gebaseerd op concrete werkzaamheden die voortvloeien uit de internationale samenwerking tussen de staten c.q. regio’s in het Maasstroomgebied. Een aantal van deze staten c.q. regio‘s (Frankrijk, Wallonië, Vlaanderen en Nederland) voert sinds 1995 het Actieplan Hoogwater Maas uit. In de eerste fase van de implementatie van de ROR zijn in de IMC in 2012 kaarten afgewerkt: die hebben betrekking op de vaststelling van de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico en de toepassing van overgangsmaatregelen in de staten c.q. regio’s van het internationaal stroomgebieddistrict Maas. De basis voor de voorlopige overstromingsrisicobeoordeling is artikelen 4 en 13 van de richtlijn over beoordeling en beheer van overstromingsrisico’s (ROR). De overzichtskaarten (zie bijlage) zijn in het kader van de rapportageplicht tot stand gebracht als resultaat van de informatie-uitwisseling tussen 2010 en 2012 en van de thans verrichte coördinatie op het niveau van het internationaal Maasdistrict conform artikel 5, lid 2. De informatie-uitwisseling en coördinatie vinden plaats tussen de lidstaten van de EU (Nederland, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, België (Waals Gewest en Vlaams Gewest)).
Toepassing van ROR artikel 4 en artikel 13 De overzichtskaarten in bijlage maken duidelijk welke staten en regio’s ROR artikel 4 dan wel ROR artikel 13 (overgangsmaatregelen) hebben toegepast. Toepassing van ROR artikel 4 Frankrijk en Noordrijn-Westfalen hebben een voorlopige overstromingsrisicobeoordeling verricht voor het hele grondgebied, die zij hebben afgerond voor 22 december 2011, conform artikel 4 van de ROR1 2. Toepassing van ROR artikel 13 Luxemburg heeft gebruik gemaakt van de overgangsmaatregelen zoals bepaald in artikel 13, lid 1a). Luxemburg gaat ervan uit dat het overstromingsrisico al voorlopig is beoordeeld in het kader van het Interreg III B-project TIMIS flood (« Transnational Internet Map Information System on Flooding »). Zo heeft Luxemburg in toepassing van artikel 13, lid 1a) de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico reeds vastgesteld. Nederland, Vlaanderen en Wallonië hebben gebruik gemaakt van de overgangsmaatregelen zoals bepaald in ROR artikel 13 1 b). Coördinatie conform ROR artikel 5, lid 2 voor het vaststellen van de gebieden waarvoor een overstromingsrisico bestaat in het ISGD Maas Op grond van het gestelde onder A. I.1. van de bijlage bij de ROR dienen de gebieden die zijn vastgesteld als gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico te worden afgebakend.
1
http://www.lorraine.developpement-durable.gouv.fr/evaluation-preliminaire-des-r1884.html http://www.nord-pas-de-calais.developpement-durable.gouv.fr/?Evaluation-preliminaire-des-risques-dinondation 2
http://www.umwelt.nrw.de/umwelt/wasser/hochwasser/hochwasserrisikomanagementrichtlinie /index.php
2
De als bijlage gaande overzichtskaart schetst de voortgang van het vaststellen van de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico op het niveau van het internationale Maasdistrict. Om te beschikken over een homogene visie op de selectie van de overstromingsrisicogebieden in het ISGD Maas is afgesproken in de groep HH van de IMC dat het rapport gaat over de waterlopen met een stroomgebied van meer dan 10 km². Dit stroomgebied komt overeen met het schaalniveau dat is gebruikt voor de implementatie van de KRW. De hoofdstroom van de Maas en zijn belangrijkste zijrivieren worden weergegeven met de volgende legende: waterlopen (vakken) met een potentieel significant overstromingsrisico (rood) waterlopen (vakken) waarvoor geen potentieel significant overstromingsrisico bestaat (groen) Bijlage stelt de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico vast. De coördinatie van de vastlegging aan de bestuursgrenzen valt onder het bi- of trilaterale overleg tussen de Partijen zoals bepaald onder A.I.1. van de bijlage bij de ROR. Deze grenzen worden bijgesteld n.a.v. de bi- dan wel trilaterale coördinatie tussen de IMC-Partijen, met name op het niveau van de bestuursgrenzen. Deze coördinatie op grond van artikel 5, lid 2, blijkt uit de kaarten die laten zien welke delen van het grondgebied of riviervakken zijn blootgesteld aan potentieel significante overstromingsrisico’s voor het hele ISGD Maas terwijl de hieronder staande tabel meer details geeft over de situatie voor de grensoverschrijdende en grensrivieren. Overzicht grensrivieren met coördinatie in het kader van ROR artikelen 4, 5 of 13. Dit overzicht geeft weer welke grensoverschrijdende wateren zijn geselecteerd en waarvoor kaarten en plannen worden gemaakt. De verschillen tussen de geselecteerde waterlopen kunnen worden verklaard door de verschillen in gebruikte methodes en door verschillen in de belangen in het geding ; de afstemming is niet vereist door de ROR. In Frankrijk komen de gebieden met een potentieel significant overstromingsrisico als bedoeld in artikel 5 van de ROR niet overeen met riviervakken, maar met een geheel van gemeenten, de zogenaamde « Territoires à Risques Importants d’Inondation (TRI) ». De vermelding « geselecteerde » rivier of deel van het grondgebied in onderstaand overzicht moet dus worden gezien als een synoniem voor « gekoppeld aan een gebied met een potentieel significant overstromingsrisico » op de kaarten die als bijlagen bij dit rapport gaan. Op dezelfde wijze moet de vermelding « niet geselecteerd » in dit overzicht worden gezien als een synoniem voor « niet gekoppeld aan een gebied met een potentieel significant overstromingsrisico » op de kaarten die als bijlagen bij dit rapport gaan. In Wallonië is het geheel van het grondgebied geselecteerd aangezien voor deze waterlopen de overstromingsgebieden voor het hele stroomgebied in kaart zijn gebracht. Sommige waterlopen vormen gelet op de inzet een minder significant risico, maar in hun stroomgebied kunnen daarentegen wel maatregelen worden genomen in het kader van het overstromingsrisicobeheerplan. Zij worden opgenomen in het overzicht met de vermelding « geselecteerd (risico minder hoog) ». Naam van de rivier
Chiers ruisseau du Coulmy
Resultaat van de selectie volgens ROR art. 5 aan de grenzen FRANKRIJK Geselecteerd Longlaville Longwy, Mont St Martin et Rehon Niet geselecteerd
Naam van de rivier
Chiers Cussigny
Base Vire Ton Thonne
Niet geselecteerd Niet geselecteerd Niet geselecteerd
Vire Ton Thonne
Marche
Niet geselecteerd
Williers - Marge
Resultaat van de selectie volgens ROR art 5 aan de grenzen WALLONIË Geselecteerd Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd Geselecteerd Geselecteerd (RisicoHoog) Geselecteerd (risico minder hoog)
3
ruisseau de l’Aulnois
Niet geselecteerd
Tremble (à Muno)
Goutelle
Niet geselecteerd
Goutelle (à Sugny)
Niet geselecteerd Niet geselecteerd Niet geselecteerd
Semois ruisseau de Saint Jean (affluent Semoy) Stole (affluent de la Hulle)
Hulle
Niet geselecteerd
Hulle
Houille Ruisseau de Scheloupe
Niet geselecteerd Niet geselecteerd
Houille Ruisseau de Scheloupe
Massembre
Niet geselecteerd
Massembre
Meuse
Meuse
R. de Prailes
Geselecteerd te Neufchâteau, Verdun, Thierville-sur-Meuse en Belleville-sur-Meuse als van Bazeilles tot Givet Niet geselecteerd
Viroin Ruiseau Deluve
Niet geselecteerd Niet geselecteerd
Viroin Ruisseau de Luve
Ruisseau d’Alyse
Niet geselecteerd
Alisse (près de Fumay)
R. du Fond de Pernelle
Niet geselecteerd
Eau noire R. de Sainte Anne
Niet geselecteerd Niet geselecteerd
Forge du Prince (près de Bruly) Eau noire Sainte Anne (Eau Noire)
Helpe majeure
Niet geselecteerd
Helpe
Semoy ruisseau de Saint (affluent Semoy) Ruisseau de Stol
Thure Hantes Sambre Chiers
Chiers Geer Rigole d’Awans Exhaure d’Ans Berwinne Le Biek (affl. Voer) Gulp Iterbach
Jean
Niet geselecteerd Niet geselecteerd Geselecteerd van Leval tot Jeumont FRANKRIJK Geselecteerd Longlaville Longwy, Mont St Martin et Rehon WALLONIË Geselecteerd WALLONIË Geselecteerd Geselecteerd (risico minder belangrijk) Geselecteerd (risico minder belangrijk) Geselecteerd Geselecteerd (risico minder belangrijk) Geselecteerd (risico minder belangrijk) NB : < 10 km² WALLONIË Geselecteerd (Risico minder Hoog)
R. de la Jonquière
Thure Hantes Sambre
Jeker Ezelbeek
Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd Geselecteerd Geselecteerd
LUXEMBURG Niet geselecteerd
Chiers
Chiers
Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd (risico minder hoog) Geselecteerd
LUXEMBURG Niet geselecteerd VLAANDEREN Geselecteerd Niet geselecteerd
Exhaure d’Ans / Beek
Geselecteerd
Berwijn De Beek (zijrivier Voer)
Geselecteerd Geselecteerd
Gulp
Niet geselecteerd
Iterbach
DUITSLAND Niet geselecteerd
4
Inde
Geselecteerd (Risico minder Hoog) Vesdre Geselecteerd Roer Geselecteerd (Risico minder Hoog) Schwalmbach Geselecteerd (Risico minder Hoog) Olefbach Geselecteerd (Risico minder Hoog) WALLONIË Meuse Geselecteerd Gueule Geselecteerd VLAANDEREN Gemeenschappelijke Maas Geselecteerd Voer Geselecteerd Jeker Geselecteerd Witbeek Geselecteerd Dommel Geselecteerd Mark Geselecteerd Merkske Geselecteerd Weerijsbeek Geselecteerd DUITSLAND Wurm Geselecteerd Rodebach Geselecteerd Kitschbach Geselecteerd Rur Geselecteerd Niers Geselecteerd Nierskanaal Geselecteerd
Inde
Niet geselecteerd
Weser Rur
Niet geselecteerd Niet geselecteerd
Perlenbach
Niet geselecteerd
Olef
Niet geselecteerd
NEDERLAND Geselecteerd Geselecteerd NEDERLAND Grensmaas Geselecteerd Voer Geselecteerd Jeker Geselecteerd Thornerbeek Geselecteerd Dommel Geselecteerd Boven Mark Geselecteerd Merkske Geselecteerd Aa of Weerijs Geselecteerd NEDERLAND Worm Geselecteerd Roode Beek/Geleenbeek Geselecteerd Kitschbach Geselecteerd Roer Geselecteerd Niers Geselecteerd Geldernsch Nierskanaal Niet geselecteerd omdat er geheel geen overstromingsrisico is langs het Nederlandse traject Maas Geul
5
Bijlage 1
6
Bijlage 2
7
Bijlage 3
8
