10/8/2007
Overheid en btw de nieuwe regels vanaf 1 juli 2007
P t i k Wille Patrick Will Docent VUB, RUG, FHS Managing Director WP&B NV, Het BTW Huis VAT Applications NV VAT Forum CV
Overheid en btw Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Werk in onroerende staat Recht op aftrek Opportuniteiten Formaliteiten Praktische voorbeelden en vragen
1
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Artikel 6 Wbtw
De Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten van de Belgische Staat, de provincies, de agglomeraties, de gemeenten en de openbare instellingen die handelingen verrichten andere dan die welke zijn vrijgesteld krachtens artikel 44, worden niet als belastingplichtige aangemerkt voor de werkzaamheden of handelingen die zij als overheid verrichten, ook niet indien zij voor die werkzaamheden of handelingen rechten, heffingen, bijdragen of retributies innen.
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Werkzaamheden of handelingen als overheid
De handelingen die worden verricht door publiekrechtelijke lichamen zijn in de regel niet onderworpen aan de btw
Handelingen waarvoor geen btw-plicht Politiediensten Dienst bevolking g De exploitatie van parkeermeters op de openbare weg Het ophalen van huisvuil e.d. door de diensten van de steden en gemeenten De rechten die gevraagd worden voor een standplaats op een openbare markt Diensten brandweer
2
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 De gemeentelijke, gemeentelijke provinciale of andere overheid blijft een niet-belastingplichtige voor het verrichten van handelingen als deze gratis worden verricht.
Voorbeelden gratis openluchtconcerten, het verschaffen van gratis logies en maaltijden aan personen in nood, de gratis bemiddeling die door het OCMW wordt verstrekt aan personen met hoge schuldenlast, enz…
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 De niet-belastingplicht van de publiekrechtelijke lichamen heeft tot gevolg dat zij geen btw dienen aan te rekenen op voornoemde handelingen en activiteiten die zij verrichten De btw die hen door leveranciers wordt aangerekend of die bij invoer werd betaald, kan niet in aftrek worden gebracht De publiekrechtelijke lichamen treden in feite op als laatste schakel in het btw-stelsel waardoor zij de totale belastingdruk als “eindverbruiker” dragen
3
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Vrijstelling art. 44 Wbtw
Wanneer een openbare instelling handelingen verricht die krachtens artikel 44 van het Btw-Wetboek zijn vrijgesteld, dient die instelling te worden beschouwd als een vrijgestelde belastingplichtige op dezelfde wijze als een privaatrechtelijk lichaam dat dezelfde vrijgestelde handelingen verricht, en niet meer als een nietniet belastingplichtige in de zin van artikel 6 van het BtwWetboek.
Einde sommige ongelijkheden tussen publiekrechtelijke lichamen en vrijgestelde privaatrechtelijke lichamen inzake btw
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Vrijstelling art. 44 Wbtw
Deze ongelijkheid komt meer in het bijzonder tot uiting in de toepassing van artikel 21, § 3, 7°, van het BtwWetboek inzake de diensten die worden verstrekt door in het buitenland gevestigde dienstverrichters. In hoofde van niet-belastingplichtige publiekrechtelijke lichamen vinden bedoelde handelingen g p plaats in het buitenland,, zodat daar de btw verschuldigd is, terwijl deze handelingen ten aanzien van vrijgestelde publiek- en privaatrechtelijke lichamen in België plaatsvinden en aan de Belgische btw zijn onderworpen.
4
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Btw-identificatienummer
Indien de publiekrechtelijke instelling nog niet over een BTW-identificatienummer beschikt, zal zij, in het kader van de afname van de diensten als bedoeld in artikel 21, § 3, 7°, Wbtw, voorafgaandelijk een dergelijk nummer dienen aan te vragen bij het btwcontrolekantoor waaronder ze ressorteert. ressorteert
Het toe te kennen btw-identificatienummer bevat niet de landencode BE.
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Vrijstellingen art. art 44, 44 zonder recht op aftrek btw
de bejaardentehuizen;
de kinderbewaarplaatsen, de zuigelingentehuizen en de instellingen die in hoofdzaak het toezicht over jongelui en de zorg voor hun onderhoud, opvoeding en vrijetijdsbesteding tot doel hebben;
de instellingen voor gezinshulp; zijn eveneens in dit kader vrijgesteld van de BTW, de leveringen van maaltijden door het OCMW ten huize van bejaarden, gehandicapten en meer algemeen aan alle behoeftigen;
de centra voor levens- en gezinsvragen;
5
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007
de instellingen die de gehandicaptenzorg tot doel hebben;
de diensten verstrekt door exploitanten van sportinrichtingen en inrichtingen voor lichamelijke opvoeding aan personen die er aan lichamelijke ontwikkeling of aan sport doen; hier worden bedoeld de stedelijke of gemeentelijke sportinfrastructuur welke door de steden of gemeenten ter beschikking worden gesteld van clubs of andere particuliere gebruikers;
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007
het verstrekken van schoolschool of universitair onderwijs onderwijs, beroepsopleiding en -herscholing, en het verrichten van de nauw daarmee samenhangende diensten en leveringen van goederen; het vervoer van leerlingen welke door de steden en gemeenten georganiseerd wordt, is eveneens vrijgesteld van BTW op grond van deze bepaling;
de verhuur van boeken en tijdschriften, van muziekpartituren, grammofoonplaten;
6
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007
de diensten en de leveringen van goederen die daarmee nauw samenhangen die door de exploitant aan de bezoekers worden verstrekt met betrekking tot al of niet geleid bezoek aan musea, monumenten, natuurmonumenten, plantentuinen en dierentuinen;
de organisatie van toneel-, ballet- of filmvoorstellingen, van tentoonstellingen, concerten of conferenties.
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007
De hoedanigheid van belastingplichtige wordt hen evenwel toegekend voor deze werkzaamheden of handelingen voor zover een behandeling als nietbelastingplichtige tot concurrentieverstoring van enige betekenis zou leiden
7
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Artikel 13 13, § 1, 1 richtlijn 2006/112/EG
verplicht de lidstaten publiekrechtelijke lichamen als belastingplichtige aan te merken voor de door hen als overheid verrichte werkzaamheden, wanneer deze werkzaamheden ook in concurrentie met die lichamen door privé-ondernemingen kunnen worden verricht voor zover hun niet niet-belastingplicht belastingplicht kan leiden tot concurrentievervalsing van enige betekenis.
Hier worden de handelingen of werkzaamheden bedoeld verricht door deze publiekrechtelijke lichamen als overheid met uitsluiting van de economische activiteiten die ze als privaatrechtelijke rechtssubjecten verrichten.
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 Artikel 13 13, § 1, 1 richtlijn 2006/112/EG
Met de uitdrukking "concurrentievervalsing van enige betekenis" wordt de situatie beoogd waarin de publiekrechtelijke lichamen in het kader van het specifiek voor hen geldende juridisch regime werkzaamheden verrichten die ook in concurrentie met die lichamen door privaatrechtelijke lichamen kunnen worden verricht verricht.
8
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007
Zij worden in elk geval als belastingplichtige voor de belasting over de toegevoegde waarde beschouwd voor de volgende werkzaamheden of handelingen, voor zover deze niet van onbeduidende omvang zijn : 1° de telecommunicatiediensten; 2° de levering en de voorziening van water, gas, elektriciteit en stoom; 3° het goederen- en personenvervoer; 4° de levering van goederen en het verrichten van diensten in het kader van de exploitatie van havens, bevaarbare waterlopen en vlieghavens; 5° de levering van nieuwe goederen geproduceerd voor de verkoop;
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 6° de handelingen van de landbouwinterventiebureaus met betrekking tot landbouwproducten, landbouwproducten die worden verricht op grond van verordeningen houdende een gemeenschappelijke marktordening voor deze producten; 7° de exploitatie van commerciële beurzen en tentoonstellingen; 8° de exploitatie en het verlenen van rechten op de exploitatie van een parkeergelegenheid, een opslagplaats en/of een kampeerterrein; 9 9° de werkzaamheden inzake reclame; 10° de diensten van reisbureaus bedoeld in artikel 1, § 7; 11° de leveringen van goederen en de diensten verricht door bedrijfskantines, bedrijfswinkels, coöperaties en soortgelijke inrichtingen; 12° de leveringen van goederen en de diensten verricht door radio- en televisieomroepdiensten.]
9
10/8/2007
Nieuwe regels vanaf 1 juli 2007 ‘handelingen handelingen, voor zover deze niet van onbeduidende omvang zijn’:
Men zal in elk geval aannemen dat het gaat om werkzaamheden die van onbeduidende omvang zijn indien de jaarlijkse omzet minder is dan € 5.580
Werk in onroerende staat Art 19, 19 § 2. 2 Met een dienst verricht onder bezwarende titel wordt gelijkgesteld de uitvoering door een belastingplichtige van een werk in onroerende staat :
1° voor de doeleinden van zijn economische activiteit, met uitzondering van : a) werk dat bestaat in de oprichting van een gebouw door een in artikel 12, § 2, bedoelde belastingplichtige; b) herstellings-, onderhouds-, en reinigingswerk, indien dergelijk werk verricht door een andere belastingplichtige een volledig recht op aftrek van de belasting zou doen ontstaan.
10
10/8/2007
Werk in onroerende staat Bepaald werk in onroerende staat zal aan de BTW onderworpen kunnen worden in de gevallen waar een gemeente/stad als btw-plichtige met recht op aftrek of krachtens artikel 44 van het BTW-Wetboek als vrijgestelde btw-plichtige wordt beschouwd de BTW die betaald wordt bij de aankoop van de diverse goederen voor het uitvoeren van dit werk kan in aftrek worden gebracht van de verschuldigde BTW
Werk in onroerende staat Maatstaf van heffing
De btw die op grond van artikel 19, § 2 ,1°, van het Btw-Wetboek verschuldigd is, dient te worden berekend over de normale waarde van de dienst d.w.z. de prijs die zou moeten worden betaald als de diensten werden verstrekt door een derde tegen betaling van een g geldsom ((z. artikel 33,, § 1,, 3°,, van het Btw-Wetboek). )
11
10/8/2007
Voorbeeld
Vijf arbeiders bouwen een bijkomend leslokaal voor de muziekschool. Zijj werken hieraan 20 werkdagen. g Het door de stad of gemeente uitbetaald loon bedraagt : 30 € per dag per arbeider.
aankoop van de nodige materialen (bakstenen, cement, zand e.d.) voor een totale prijs van 10.000 €. Betaalde BTW : 2.100 €
Totale kostprijs Personeelskost: 5 x 30 € x 20 d = 3.000 € (BTW 21% = 630 €). Materialen : 10.000 € (BTW 21% = 2.100 €) Maatstaf van heffing: 10.000 + 3.000 = 13.000 € Berekening btw: 13.000 x 21% = 2.730 € Uiteindelijk te betalen :630 € (2.730 € verminderd met de aftrekbare BTW 2.100 €)
Werk in onroerende staat Daarentegen is er geen BTW verschuldigd met betrekking tot de herstellingen, onderhoud en reiniging die worden uitgevoerd door haar personeel in de gevallen waar een gemeente krachtens artikel 44 van het BTW-Wetboek als vrijgestelde jg belastingplichtige gp g wordt beschouwd.
12
10/8/2007
Werk in onroerende staat Geen BTW is verschuldigd g voor volgende g werken in onroerende staat : de reiniging van de voorgevel van een woning, daarin begrepen de levering van de diverse producten en het gebruik van een stelling; het schilderen van de voorgevel van een woning; de onderhoudswerken verricht aan een tuin, daarin begrepen de l levering i van b bomen, struiken, t ik bl bloemen het onderhoud van de liften; de vervanging van een ruit; het reinigen en onderhouden van de burelen (muren, vensters); het verhakselen van planten; het snoeien van bomen.
Werk in onroerende staat Geen btw verschuldigd:
Wanneer het personeel van steden en gemeenten, deze werken uitvoert aan scholen, bejaarden-tehuizen, bibliotheken, culturele centra, hospitalen, enz. Dit geldt eveneens voor het uitvoeren van reinigings-, onderhouden herstellingswerken uitgevoerd door het personeel van de huisvestingsmaatschappijen of het OCMW aan de door hen ter beschikking gestelde woningen.
voor werk in onroerende staat uitgevoerd door het personeel van de steden en gemeenten aan het openbaar domein (gemeentehuis, wegenis, openbare parken, enz.)
13
10/8/2007
Werk in onroerende staat Wel btw verschuldigd
Nieuwe investeringen of verbeteringswerken voor de handelingen als btw-plichtige: met recht op aftrek zonder recht op aftrek
herstellingen, onderhoud en reiniging van ‘gebouwen’ met betrekking tot gemengde btw btw-plicht plicht
Recht op aftrek Gedeeltelijke btw-plichtige
Handelingen als niet-btw-plichtige
Handelingen binnen economische activiteit Met recht op aftrek Zonder recht op aftrek
Gemengde btw-plichtige
Handelingen binnen economische activiteit Met recht op aftrek Zonder recht op aftrek
Btw-plichtige met 100 % recht op aftrek
14
10/8/2007
Recht op aftrek Gemengde btw-plichtige
Algemeen verhoudingsgetal Omzet met recht op aftrek / totale omzet Aftrek btw op alle aankopen op basis algemeen verhoudingsgetal
Werkelijk gebruik 100 % aftrek voor aankopen m.b.t. m b t handelingen recht op aftrek 0 % aftrek voor aankopen m.b.t. handelingen zonder recht op aftrek xx % aftrek voor gemeenschappelijke kosten
Opportuniteiten Herziening van historische btw m m.b.t. bt bedrijfsmiddelen
Wanneer het gaat om een economische activiteit die voor 1 juli 2007 werd uitgeoefend, en
Wanneer vanaf 1 juli 2007 btw moet aangerekend worden en Bedrijfsmiddel aangekocht, intracommunautair verworven of ingevoerd met btw, na 1 januari 2003 of Aankoop of oprichting van gebouwen of zakelijke rechten op gebouwen na 1 januari 1996 of Sommige bouwwerken aangekocht op opgericht na 26 april 2002 (Circulaire nr. AFZ/2001-1292-N (AFZ 24/2002 - E.T.103.009) dd. 06.12.2002)
15
10/8/2007
Formaliteiten Aanvraag btw-nummer indien nog niet geregistreerd voor btw
Eerst nazien via VIES of er reeds een registratie bestaat (www.btw-tva.be) op basis van KPO-nummer
Formulier 604 A – begin activiteit
Formulier 690 – volmacht bank voor terugbetalingen (afgeven aan bank)
Indien reeds btw-registratie met nummer BE… en aangifte-plicht
Formulier 604 B - wijziging activiteit
Formaliteiten Tabel van bedrijfsmiddelen
Alle bedrijfsmiddelen die in aanmerking komen voor recht op aftrek en herziening
Aankoopfacturenboek Verkoopfacturenboek Kasboek per vestiging en centraal kasboek
16
10/8/2007
Gedoogbeleid van 1 juli 2007 tot 1 januari 2008 : overgangsperiode.
Tot 1 januari 2008 wordt ten aanzien van de gemeenten een gedoogbeleid gevoerd. Implementatie van de nieuwe reglementering in overleg met en in samenwerking tussen de lokale besturen en de FOD Financiën Financiën. De fiscale administratie zal geen kritiek op de gemeenten leveren die moeilijkheden zouden ondervinden met de integratie van de nieuwe reglementering.
Vragen – voldoening btw Intracommunautaire verwervingen
is dit altijd met BE-nummer zodra gemeente/stad btwnummer heeft met recht op aftrek?
ook voor overheidsactiviteit?
m.a.w. verwervingsdrempels zijn niet meer van toepassing?
17
10/8/2007
Vragen – voldoening btw Wanneer de gemeente/stad een factuur ontvangt voor werk in onroerende staat, voor haar op basis van artikel 44 vrijgestelde activiteiten, moet dan steeds KB 1, art. 20 toegepast worden wanneer de gemeente een btw-nummer heeft met recht op p aftrek voor andere activiteiten?
Voorbeeld: herstelling aan de gebouwen van een gemeenteschool, en de gemeente heeft een btwnummer voor haar rioleringsactiviteit.
Vragen – voldoening btw Diensten ontvangen van niet in België gevestigde dienstverrichters, voor vrijgestelde activiteit of als overheid, met plaats in België, moet de btw voldaan worden via de periodieke btw-aangifte, zo periodieke btw-aangifte wordt ingediend g ?
Voorbeeld intracommunautair goederenvervoer met vertrek vanuit België gefactueerd door een Nederlandse vervoermaatschappij die niet in België gevestigd is, (art. 51, § 2, 1°, b Wbtw)
18
10/8/2007
Vragen – aftrek btw Moet gemeente die een gedeeltelijke btwplichtige is, voor de btw-plichtige activiteiten:
het algemeen verhoudingsgetal toepassen of
kan ze opteren voor werkelijk gebruik of
zal de administratie het werkelijk gebruik opleggen?
Vragen – aftrek btw Hoe deel te berekenen voor aftrekbare btw ingeval van gemeenschappelijke kosten, zoals gemeentehuis?
deel is overheid en geen aftrek mogelijk,
deel is vrijgesteld – art. 44,
deel is met BTW – riolering, g, enz.
Indien deel btw afgetrokken is dan art. 19, § 2 ,1° van toepassing?
19
10/8/2007
Vragen – aftrek btw Kunnen de gemeenten/steden een herziening (aftrek) toepassen inzake de btw betaald in het verleden voor de aankoop van bedrijfsmiddelen, waarvoor de overheid een btw-plichtige was op basis van de richtlijn?
Voorbeeld: Onderwijsinstelling j g die dienstverlening g aan derden doet en vanaf 1 juli btw moet aanrekenen
Vragen – aftrek btw Indien herziening/aftrek voor bedrijfsmiddelen aangeschaft binnen de herzieningsperiode mogelijk is, wat is dan het statuut van software en licenties? Zijn deze te beschouwen als bedrijfsmiddelen indien verworven voor 2007 of pas vanaf de wetwijziging? Indien vanaf de wetswijzing, is dit dan vanaf
de aanpassing wettekst art. 48, § 2 (7/1/2007) of
de aanpassing van KB nr. 3, art. 6 (18/5/2007)?
20
10/8/2007
Vragen – minimum maatstaf van heffing Wat met bedrijfskantines voor gemeentepersoneel, minimum maatstaf van heffing, art. 32 en 33 van toepassing?
Ook als dit de enige activiteit is waarvoor men een btw-nummer zou moeten hebben?
Scholen en universiteiten van de overheid die een kantine hebben waar zowel studenten als onderwijzend personeel als andere personeelsleden kunnen komen eten, moeten deze btw aanrekenen aan het onderwijzend personeel en andere personeelsleden of valt dit mee onder de vrijstelling onderwijs?
Vragen – belaste activiteiten Hakselen van struiken en bomen door de gemeente voor particulieren en het verkopen van het hout valt dit onder btw-activiteit? Het verkopen van materiaal als gevolg van het ophalen of verzamelen (containerparken) en sorteren van afval is dit met btw? Is er btw verschuldigd voor de verkoop van vuilniszakken vanaf 1 juli 2007?
21
10/8/2007
Vragen – belaste activiteiten Verlenen van een concessie in een sportcomplex voor de uitbating van een kafetaria, met btw? Het verlenen van een concessie aan de watermaatschappij voor het gebruik van de riolering, met btw of onroerende verhuur? Vervoer van schoolkinderen tegen betaling door de gemeente, voor scholen van het vrije net (dus geen scholieren van de gemeenteschool), met btw?
Vragen – belaste activiteiten Is er btw verschuldigd voor de aanrekening van een vergoeding aan de inwoners bij de aansluiting op het rioleringsnet wanneer de gemeente btw-plichtige is voor haar rioleringsactiviteit?
22
10/8/2007
Voorbeelden
Vragen
23