1.
Pensioenrechten bij overgang van onderneming
II. Oude verplichtingen (premiebetalingsachterstanden) en oude rechten (verplichte vrijstelling BPF) III. Waardeoverdracht IV. Wijziging van de pensioenregeling V. Aandachtspunten due diligence-onderzoek en overnamecontract
Overgang van onderneming: • Art. 7:662 e.v. BW (gebaseerd op Richtlijn 2001/23/EG). • Art. 7:662 e.v, BW zijn slechts van toepassing bij overgang van onderneming of een deel van een onderneming door middel van een activa-/passiva transactie.
25-11-2015
Onderneming of deel van een ondqnQn1ing • Vereist is dal de economische eenheid haar identiteit behoudt; • waarbij onder economische eenheid wordt verstaan een geheel van georganiseerde middelen, bestemd tot het ten uitvoer leggen van een al dan niet hoofdzakelijk economische activiteit.
{j
°Yfj
Factoren identiteitsbehoud I-lvJ EG 18 maart 1986, NJ 19871502, Spijkers: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
De aard van de betrokken onderneming; of materiële activa zijn overgedragen; wat de waarde is van de immateriële activa; of vrijwel al het personeel is overgenomen door de verkrijger; of de klantenkring is overgedragen; in welke mate de ondernemingsactiviteiten voor en na de overgang niet elkaar overeenkomen. 7. Duur van een eventuele onderbreking
Hoge Raad, 5 april 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ1 780,
t,bekbovk
HJ
OH1O 2
25-112O15
Gevolgen overgang van onderneming: Alle rechten en verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst gaan van rechtswege over op de verkrijger (art. 7:663 BW). Verkrijger van de ondernemer zet het werkgeverschap van de vervreemder voort. Er bestaat een hoofdelijke verbondenheid van de (overdragende) werkgever gedurende één jaar na de overdracht voor verplichtingen die vôôr de overgang zijn ontstaan.
Europese pensioenuitzondering • Richtlijn 2003/21/EG bevat een pensioenuitzondering. • Het behoud van rechten en plichten geldt niet voor de pensioenovereenkomst. • De Richtlijn staat expliciet toe dat rechten en plichten uit de pensioenovereenkomst niet mee over gaan.
1:
Pensioenrechten (oud recht): De pensioentoezeggingen gaan niet van rechtswege mee over (art. 1 lid 1 sub a PSW). De pensioentoezeggingen worden reeds door de PSW gewaarborgd (art. 2 lid 1 PSW). Uitzondering: voor de pensioentoezeggingen die niet onder het artikel vallen is de verkrijger bij een overgang wel aansprakelijk (art. 7:664 lid 2 BW oud). Wetswijziging art. 7:662 e.v. BW op 1juli 2002.
3
25-11-2015
Pensioenrechten (huidig recht) Bij overgang van onderneming gaan de pensioenrechten ook van rechtswege over op de verkrijger (art. 7:663 BW). De anciënniteit van de werknemer gaat ook over, omdat de aanspraken op pensioentoezeggingen (mede) gebaseerd zijn op verstreken dienstjaren. • HvJ EG 14 september 2000, zaak C-343198 (Collino).
Uitzonderingen op de hoofdregel (art. 7:664 BW): De verkrijger biedt de pensioenovereenkomst aan die geldt voor zijn werknemers. De verkrijger is verplicht deel te nemen in een bedrijfstakpensioenfonds. Bij cao wordt afgeweken van de pensioenovereenkomst van de verkoper. De vervreemder heeft geen pensioenovereenkomst, de verkrijger wel (art. 9 PW).
:)L ipi1(:v
Bij overgang van onderneming drie situaties: 1. De vervreernder heeft een pensioenregeling en de verkrijger niet: 2. de verereemderheeft geen pensioenregeling en de verinjger wel;
3. de vervreenider en de verkrijger hebben beide een pensioenregeling.
E l1
25-11-2015
1. De vervreemder heeft een pensioenregeling en de verkrijger niet. •
De hoofdregel van 7:663 8W is dan van toepasirrg.
• Een overgang van onderneming mag niet leiden tot het eindigen van • •
de pensioenregeling voor werknemers van de vervreemder. Artikel 7 PW geeft werknemers verkrijger geen recht op pensioenregeling vervreemder. Gaat het pensioen op basis van Wet 8pf ook over?
2. De vervreemder heeft geen pensioenregeling en de verkrijger wel. Art. 7:663 en art. 7:664 6W gelden niet, omdat er geen regeling bestaat die onderwerp kan zijn voor overgang. De verkrijger wordt geacht een aanbod tot het stuiten van een zelfde pensioenoverkomst aan de overkomende werknemers te hebben gedaan (art. 9 PW). Werknemers die overgaan zijn niet verplicht het aanbod te aanvaarden.
3. De vervreemder en de verkrijger hebben beide een verschillende pensioenregeling.
•
•
De verkrijger kan kiezen tussen voorzetting van de regeling van de overgenomen werknemers (art. 7:663 6W); en toepassing van de eigen regeling op de overgenomen werknemers (7:664 lid 1 a 8W). De keuzemogelijkheid bestaat niet indien de verkrijger onder een verplicht gestelde bedrijfapensioenfondsregeling valt (7:664 lid 1 sub 6 BW). Deelneming in pensioenregeling verkrijger geldt vanaf tijdstip overgang. Dat geldt ook voor de dienstjaren die moeten worden meegenomen. De uitzondering prevaleert boven een pensioenregeling in de CAO.
5
25-11-2015
ii I 51)I
l\
j:
Faillissementen doorstart • De bescherming bij overgang van onderneming geldt niet bi faillissement van de werkgever (art, 7:666 BW). • Er is sprake van een doorstart indien de activiteiten na het faillissement worden voortgezet door een andere werkgever. • Degene die een onderneming uit een failliete boedel overneemt, is vrij de daar werkzame werknemers een arbeidsovereenkomst aan te bieden ('pick and choose'). • Behoud van de pensioenovereenkomst of keuzerecht van de nieuwe werkgever geldt niet.
Pensioen na doorstart Werkgever hoeft geen pensioenovereenkomst te sluiten, tenzij de doorgestarte onderneming valt onder de werkingssfeer van een verplicht bedriifstakpensioenfonds. Indien een deel van de failliete onderneming wordt doorgestart, dan kan de verplichtstelling vervallen of een andere van toepassing worden.
UITVOERINGSOVEREENKOMST •
Gaat de pensioenovereenkomst van rechtswege over, de uitvoeringsovereenkomst doet dit niet.
• Voortzetting nog mogelijk bij ondernemingspensioenfonds? • Groepsverzekering? •
Wijziging vanwege verplichtstelling.
n.
25-11-2015
Wat is een (naamloze/besloten) vennootschap? Naamloze vennootschap: ( ... ) een rechtspersoon met een in overdraagbare aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal. Besloten vennootschap: ( ... ) een rechtspersoon met een in één of meer overdraagbare aandelen verdeeld kapitaal.
l:ll1
Wat is een aandeel? Aandelen: ( ... ) de gedeelten waarin het (maatschappelijk) kapitaal van een vennootschap bij de statuten is verdeeld (artikel 2:79 lid 1/artikel 2:175 lid 1 6W).'
Rechten van de aandeelhouder? Vermogensrecht: recht op winst/dividend Recht op zeggenschap: stemrecht in AVA
M
25112O15
Overdracht van een aandeel: 1. Goederen kunnen onder algemene en onder bijzondere titel worden verkregen (art. 3:80 lid 1 8W). Goederen zijn alle zaken en vermogensrechten (artikel 3:1 BW). Een aandeel in hel vermogen van een vennootschap is een vemrogensrechl. Vermogensrechten zijn overdraagbaar (artikel 3:83 BW). Overdracht Vereist een levering krachtens geldige titel door een daartoe bevoegde (artikel 3:84 8W). 6. Geldige titel is de rechtsgrond van de overdracht: verbintenis uit overeenkomst of Wet. Bijvoorbeeld koopfverkoop. 7. Levering beslaat uit een goedemenrechtetijke overeenkomst (meerzijdige rechtshandeling: verklaring tol overdracht en verklaring tot aanvaarding) alsmede non formele laneringshondeting. 2. 3. 4. 5.
JT
i
litUl.11i
.5)l1\[j
Levering aandeel • Vereist is een daartoe bestemde, ten overstaan van een in Nederland standplaats hebbende notaris verleden, akte waarbij de betrokkenen partij zijn. Gevolg levering aandeel • De vermogensrechten en de zeggenschapsrechten verbonden aan de aandelen (in het kapitaal van de vennootschap) - maar niet de onderneming zelf of onderdelen daarvan - worden door de aandeelhouders aan de verkrijger overgedragen.
Definitie juridische fusie: Fusie is de rechtshandeling van twee of meer rechtspersonen waarbij een van deze het vermogen van de andere onder algemene titel verkrijgt of waarbij een nieuwe rechtspersoon die bij deze rechtshandeling door hen samen wordt opgericht, hun vermogen onder algemene titel verkrijgt.
E;]
25-11-2015
lLlll llT(ll Totstandkoming fusie: • Besturen van te fuseren rechtspersonen stellen een voorstel tot fusie op; • Schriftelijke toelichting redenen en gevolgen fusie; • Nederlegging bescheiden en aankondiging in dagblad; • Besluit tot fusie door algemene vergadering na verloop van ten minste 1 maand na aankondiging nederlegging; • De fusie geschiedt bij notariële akte en geldt met ingang van de dag na die waarop de akte is verleden; • Inschrijving fusie in het handelsregister.
Gevolgen Juridische fusie: • Overgang vermogen onder algemene titel; • De fuserende rechtspersonen houden op te bestaan; • De aandeelhouders van de verdwijnende rechtspersoon worden van rechtswege aandeelhouder van de verkrijgende rechtspersoon.
II
.il
bI
1
llt(j 1 l"l
Splitsing is zuivere splitsing en afsplitsing Zuivere splitsing is de rechtshandeling waarbij het vermogen van een rechtspersoon die bij splitsing ophoudt te bestaan onder algemene titel ( ... ) wordt verkregen door twee of meer andere rechtspersonen. Afsplitsing Afsplitsing is de rechtshandeling waarbij het vermogen of een deel daarvan van een rechtspersoon die bij de splitsing niet ophoudt te bestaan onder algemene titel ( ... ) wordt verkregen door een of meer andere rechtspersonen ( ... ).
47
25-11-2015
lJ(O.11ID Aandelenoverdracht
:
'llLl
Overdracht van aandelen De aandelen in het kapitaal van een vennootschap maar niet de vennootschap zelf of de onderneming die zij drijft of onderdelen daarvan worden door de houders van deze aandelen (de economisch eigenaren van het vermogen van de vennootschap), onder bijzondere titel aan de verkrijger overgedragen. -
-
J.
Gevolg overdracht van aandelen: De vennootschap krijgt een nieuwe aandeelhouder (lees: een nieuwe economische eigenaar van het vermogen van de vennootschap); • Rechten en verplichtingen van de vennootschap worden door de aandelenoverdracht niet beïnvloed.
10
25-11-2015
!Jlil
ililli5
Gevolgen arbeidsovereenkomst/pensioenovereenkomst • Partijen bij de arbeidsovereenkomst (de vennootschap en de werknemer) wijzigen niet als gevolg van de aandelenoverdracht; • Pensioenovereenkomst is onderdeel van de arbeidsovereenkomst; • Conclusie: pensioenovereenkomsten vennootschap waarvan de aandelen worden vervreemd ondergaan (eveneens) geen wijziging als gevolg van de aandelenoverdracht; • Uitzonderingen?
II li Gevolgen uitvoering(sovereenkomst) Partijen bij de uitvoeringsovereenkomst (de vennootschap en de uitvoerder), wijzigen niet als gevolg van de aandelenoverdracht; De uitvoeringsovereenkomst van de vennootschap waarvan de aandelen worden vervreemd ondergaat eveneens geen wijziging als gevolg van de aandelenoverdracht; Uitzonderingen?
Uitzonderingen op ongewijzigde uitvoering bij aandelenoverdracht: 1.Bij uitvoering dooreen ondernemingspensioenfonds: • Uitvoering door )multi-)groepsondernemingspensioenfonds 2. Bij uitvoering verzekeraar: • Beroep op Change OF control'-clausule; • Uitvoering door middel van een groepsverzekering. 3. Bij uitvoering door een Bpt: • Wijziging van bedrijfsactiviteiten. 4. Wijziging/ontbinding uitvoedngsovereenkomstdoor rechter (6:248 lid 2 BW, redelijkheid en billijkheid, of 6:258 BW, onvoorziene omstandigheden).
11
25-11-2015
Uitvoering door (multi-)-groepsondernem ings pensioenfonds Veel voorkomend gevolg aandelenoverdracht: verbreking vereist groepsverband Vraag: Kan uitvoering ongewijzigd worden voortgezet?
UJft
III
1! L1
ul
V til)
Ii / Iii
Gevolgen einde uitvoeringsovereenkomst groeps-OPE a. Einde opbouw pensioenaanspraken bij oorspronkelijke uitvoerder; b. Artikel 55 PW: rechtop premievrije aanspraken; c. Aanstellen nieuwe uitvoerder; d. Collectieve waardeoverdracht?
Gelijkstelling juridische fusie/(af)splitsing met OVO Artikel 6:662 lid 2 sub a BW: 2. Voor de toepassing van deze afdeling wordt verstaan onder: a. overgang: de overgang, ten gevolge van een overeenkomst, een fusie of een splitsing, van een economische entiteit die haar identiteit behoudt;'
12
25-11-2015
1lj
\
.jLf
îI}iN; l\L -
-
L- Li
Zelfstandig vorderingsrecht BPF na OVO?
LJ
Hof Arnhem-Leeuwarden 1 september 2015 Rechtsvragen; 1. Behoort een op de Wet Bpf gebaseerd pensioen tolde"rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidoovereenkornsr, als bedoeld in artikel 7:663 BW? Hof: Ja. 2. Zo ja, gaat op grond van artikel 7:663 ew de verplichting van VBG tot betaling van de voor de datum overgang van de onderneming onbetaald gebleven pensioenpremies over de overgegane werknemers dan over GOM? Hot: Ja. 3. Zo ja, heeft hel Bpf op grond van artikel 7:683 dan een zelfstandig vordenngsrecht terzake achterstallige premies jegens GOM? Hot: Ja.
II
Pj1'
1ljlc;lrjlt,'kij, ,3il
\'f
Hof Arnhem-Leeuwarden 1 september 2015 Rechtsvraag 1: Behoort een op de Wet Bpf gebaseerd pensioen tot de rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsovereenkomst', als bedoeld in artikel 7:663 6W? Hot: • Pensioen is een arbeidsvoorwaarde, dan wel volgt uit een overeenkomst gekoppeld aan de arbeidsrelatie; • In het geval oen werkgever en een werknemer onder een verplicht gestelde bedrijfspensioenregeling vallen, gaat de Pensioenwel uit van de fictie dat werkgever en werknemer een pensisen000reenkomst hebben gesloten (die dus een arbeidsvoorwaarde is, dan wel volgt uit een overeenkomst gekoppeld aan de arbeidsrelatie).
13
2511-2O15
Hof Arnhem-Leeuwarden 1 september 2015 Rechtsvraag 2: Zo ja, gaat op grond van artikel 7:063 0W de verplichting van VOO lot betaling van de voor de datum overgang van de onderneming onbetaald gebleven pensioenpremies over de overgegane werknemers dan over OOM? Hof: 5.22 Ook uit de (..) vermelde wetsgeschiedenis bi] de Wjizigirtgswet en de Pensinenwet blijkt dat financieringsachterstanden, dat viii zeggen de verplichting tot betaling van onbetaald gebleven pensioenpremies, ontstaan voorde overgang van onderneming, bij de overgang van de onderneming overgaan van de vervreenldernaar cie verkrijger.'
Hof Arnhem-Leeuwarden 1 september 2015 Rechtsvraag 2: Zo ja, gaat op grond van artikel 7:6838W de verplichting van VOO tot betaling van de voor de datum overgang van de onderneming onbetaald gebleven pensioenpremies over de overgegane werknemers dan over OOM? Hof: '5.22 (...) Bi] het voorgaande overweegt liet hof dat op grond van artikel 7:664 lid 2 BW de verplichte pensioenovereenkomst van VOO naar OOM is overgegaan. Tot die pensioenovereenkomst behoorde ook de verplichting van VOO om voor haar werkn emers pensioenpremie te betalen ( ... ).'
]Itlj
V'jIiI:l1' 1 uj]j;.1
.uyijl
-1
Hof Arnhem-Leeuwarden 1 september 2015 Rechtsvraag 3: Zo ja, heeft het Rpf op grond van artikel 7:863 dan een zelfstandig vorderingsrecht terzake achterstallige pretnies jeg005 OOM? t-lot: • Verplichting VOO tot premiebelaling lot datum ovo betrof een wettelijke verplichting op grond van artikel 4 Wet Opt 2000 jo artikel 6 UR 2008; • Met deze verplichting lot prenvebetaling correspondeerde een zelfstandig en eveneens wettelijk recht van het Bpf om nakoming van VOO van de verplichting lot betaling van de premie alle dwingen; • Door ovo is de verplichting van VOO tot betaling van achterstallige premies op grond van artikel 7:864 lid 2 8W in verbinding met artikel 7:663 overgegaan naarOOM ...........
14
25-11-2015
ifi rPiIr
/1
fllfl
lI
jlrt i
Hof Arnhem-Leeuwarden 1 september 2015 Rechtsvraag 3: Zo ja, heeft het Bpf op grond van artikel 7:663 dart een zelfstandig vsrdenngsrecht terzake achterstallige pserniesjegens GOM? Door 000 is de oorplichling oan VBG tot betaling oan achterstallige premies op grond van artikel 7:664 lid 2 9W in verbinding met artikel 7:663 9W overgegaan naar OOM ............met het daaraan gekoppelde recht van Bpf om deze premies bij DOM te innen (no. 5.23 arrest).
Hof Arnhem-Leeuwarden 1 september 2015 TER OVERDENKING TIJDENS DE PAUZE:
'Wat vindt û daar nu van?'
15
25-11-2015
lj7 IlC
itl;[
Gevolgen fusie, splitsing, doorstart voor bestaande vrijstellingen van BPF Wettelijke regeling: artt. 7a-7e Vrijsiellings- en boetebesluit Wet Bpf 2000 Reikwijdte regeling: • Van toepassing op alle fusies, splitsing en doorstart na faillissement maar niet op aandelenoverdracht; • Uitsluitend voor vrijstellingen verleend op basis van verplichte vrijstellingsgrond.
'jlJ;li ;ill;
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Uitgangspunten fusieregeling VBB: • Einde pensioenregeling = verval vrijstelling; • Bij voortzetting pensioenregeling kan ondanks wijziging werkgever ook vrijstelling worden voortgezet; • Bij voortzetting pensioenregeling kan uitbreiding vrijstelling tot nieuwe werknemers plaatsvinden; • Voortzetting of uitbreiding vrijstelling geschiedt op verzoek van/mededeling door werkgever aan BPF.
II;
ii
Situatie 1: Fusie werkgevers met vrijstelling zelfde BPF
L.
jEu
25-11-2015
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Situatie 1: Fusie werkgevers met allen vrijstelling van hetzelfde BPF (artikel 7a VBB): • Verleende vrijstellingen gaan over op nieuwe werkgever, • Melding werkgever dat bestaande pensioenregelingen na de fusie worden voortgezet en welke pensioenregeling na fusie op nieuwe werknemers van toepassing zei zijn; • Indien voor alle werknemers dezelfde bestaande pensioenregeling gaat gelden, wordt de daarvoor verleende vrijstelling van toepassing op alle huidige en nieuwe werknemers.
]i''iUt
1ltt D• \l
:lj.
Situatie 2: Fusie werkgevers meten zonder vrijstelling zelfde BPF
ji
il
1..yti t t
; Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Situatie 2: Fusiewerkgevers eet en zonder vrijstelling van hetzelfde BPF (artikel 7b V6B): Hoofdregel: de verplicht verleende vrijstellingen vervallen. Alternatief 1: Vrijstelling wordt uitgebreidvsnr alle huidige es toekomstige werknemers indien: • Ja pensioenregeling van de vrijgestelde onderneming van toepassing wordt op werknemers dia na uitbreiding onder de vrijstelling vallen; • De door de fusie ontstane onderneming in zijn geheel onder de werkivgosfevrvan het BPF valt; • De onderneming met de vrijstelling ten minste 50% van de werknemers van de door de fusie ontstane onderneming ie dienst lied; Vergoeding van VTN ken aan de orde zijn.
17
MINEMOM
CBB 26 juni 2014, ECU:NL:CBB;2014:239: Artikel 7b lid 2 VBB
)I)! U ,)l1iH\l11:1LjC
IUIÖI.
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Situatie 2; Fusie werkgevers niet en zonder vrijstelling van hetzelfde 5FF (artikel 7b V5S): Alternatief 2: Vrijstelling wordt rjehandhaafd voor de op het tjdniip van de fusie in dienst zijnde werknemers van de oude werkgever(s) met een vrijstelling op voorwaarde dal: De onderneming met de vrijstelling ten minste 50% van de werknemers van de door de fusie ontstane onderneming in dienst had; • Werknemers oude werkgeverzonder vrijstelling blijven en nieuwe werknemers gaan onder verptichtntelling 9FF en haar regelingen vallen.
'll(tllli))
1.1) iS 1 )1 )
jij)
j)
1, 11)1
1
Situatie 3: Fusie werkgevers verschillend BPF na fusie onder vrijgesteld fonds ..
:
jrj
25-11-2015
]
lr(l
tr
1
j5
1
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Situatie 3: Fusie werkgevers met en zonder vrijstelling van verschillend 5FF (artikel 7e VBS(: Na fusie ge/di verpliclttstelting oude werkgever met vrijstelling: • De bestaande vrijstelling oude werkgever in kader van na fusie toepasselijke verplichtstelling wordt uilgebreidtol alle huidige en toekomstige werknemers van de nieuwe werkgever of; • De bestaande vrijstelling oude werlsgeverwordt elsandhaafdvoor de ophef tijdstip van de fusie in dienst zijnde werknemers one de oude werkgever(s) met een vrijstelling. De andere huidige en toekomstige werknemers gaas is het bedrijlslakpensioenfoods deelnemen; • Geen vergoeding VTN.
1(1
1UL
I
i
1
Situatie 4: Fusie werkgevers verschillend vrijgesteld fonds
II :illl, 1
_1
_ril[_1i;
;{jjf j
/(
BPF, na fusie onder niet
1 111jJ1
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Situatie 4: Fusie werkgevers met en zonder vrijstelling van verschillend BPF (artikel 7e VBB): Na fusie valt nieuwe werkgever onder veiplicht stellistg 8FF waarvoor geen vrijstelling was verleend: Alle werknemers nieuwe werkgever vullen onder verplichtstelling van het niet vrijgestelde BPF. De bestaande verplichte vrijstelling van de oude werkgever vervalt. Nieuwe werkgever kun de pensioenregeling waarvoor vrijstelling was verleend niet voortzetten aangezien deelneming in een (ander) BPF verplicht wordt.
19
2511-2O15
Situatie 5: Fusie werkgevers verschillend BPF, na fusie deels onder beide BPF'en
MEENHEIj—
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Situatie 5: Fusie werkgevers met en zonder vrijstelling van verschillend BPF (artikel 7e VBB(: Na fusie ge/den verschillende verplicldsleliivqen: Aan oude werkgevers verleende vdjstelliegen blijven gehandhaafd voor alle werknemers van oude werkgevers en voor toekomstige nieuwe werknemers van nieuwe werkgeverdie onderdezeifde verplichlotellirig vallen.
III
jI)j(
liL
(Af)splitsing
We
25-11-2015
II
III
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van RPF Vrijstelling na (af)splitsing (art. 7d VBB) Zuivere splitsing: Aan oude werkgever verleende verplichte vrijstelling blijft op verzoek van de nieuwe werkgevers in stand op voorwaarde dal: • op de nieuwe werkgevers dezelfde verplichtstelling van toepassing blijft na de splitsing: • de nieuwe werkgevers het BPF meedelen welke werknemers bij hen in dienst zijn; • de vrijstelling voor de huidige en toekomstige werknemers van de nieuwe werkgevers geldt.
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van RPF Vrijstelling na (af)splitsing (art. 7d VRB) Afsplitsing: 1.De aan de oude werkgever verleende verplichte vrijstelling blijft in stand voor de oorspronkelijke werkgever, op voorwaarde dat de voor de afsplitsing bestaande pensioenregeling wordt voortgezet en de oude werkgever dit aan het BPF meedeelt. 2. Op verzoek van een nieuwe werkgever, die onder dezelfde verplichlstelling valt, wordt een vrijstelling verleend voor zijn huidige en toekomstige werknemers onder dezelfde voorwaarden die verbonden zijn aan de vrijstelling van de oude werkgever.
ii
h
1
e{ 'u
vi
RI
III
Gevolgen fusie voor bestaande vrijstellingen van BPF Vrijstelling na doorstart na faillissement (art. 7e VRB) Aan failliet verplicht verleende vrijstelling kan op verzoek van een werkgever worden gehandhaafd mits: • De werkgever de activiteiten van failliet geheel of nagenoeg geheel voortzet in het kader van een doorstart; • De doorstart plaatsvindt binnen een jaar na het faillissement: • Ten minste 50% van de werknemers van failliet in dienst is gekomen van de werkgever.
21
25-11-2015
Overzicht waardeoverdracht i.
Waardeoverdracht
li. Individuele waardeoverdracht • Terminologie • Bijbelalingsproblematiek • Opschorting • Onlwerpbesluit aanpassing regels bij waardeoverdracht iii. Collectieve waardeoverdracht • Vereisten • Overgang van onderneming • Uitvoeringsovereenkomst
i. Waardeoverdracht • Introductie waardeoverdracht in 1994. • Doel: pensioenverlies voor de werknemer bij verandering van de werkgever tegengaan en de arbeidsmobiliteit van met name oudere werknemers bevorderen. • Pensioen had vroeger vaak het karakter van een eindloonregeling, inmiddels zijn deze vervangen door middelloonregelingen.
Wie draagt de kosten? • Werkgevers dragen de kosten voor de opgebouwde pensioenafspraken. • Zij kunnen geconfronteerd worden met verplichte bijbetaling aan de waardeoverdracht, die kan leiden tot een forse biibetalingsverplichting. • Kan het risico ovegeheveld worden op de werknemer die om de waardeoverdracht verzoekt?
25-11-2015
lIl1ll:i;'
li. Individuele waardeoverdracht (art. 71 e.v. PW). Een gewezen deelnemer aan een pensioenregeling die van werkgever wijzigt kan een verzoek tot waardeoverdracht indienen. De mogelijkheid bestaat bij individuele beëindiging van de deelname aan een pensioenregeling of bij individuele beëindiging van de arbeidsovereenkomst.
III ilrlL(c;I. '4
jDl:
1f
ïI
]1ll
- -
Negatieve optie collectieve waardeoverdracht: De pensioenuitvoerder is bevoegd tot collectieve waardeoverdracht indien geen bezwaar is gemaakt door (gewezen) deelnemers, gewezen partners of pensioengerechtigden, nadat zij schriftelijk geïnformeerd zijn. De procedurele vereisten zijn: o Een individueel bezwaarrecht (veto); o deels van collectieve actuariële gelijkwaardigheid; en o een vetorecht van DNB.
II)) ï)llllClHI
ç?'il 1
Mogelijkheden collectieve waardeoverdracht werkgever (art. 83 PW): Waardeoverdracht alleen mogelijk in door de wet beschreven situaties (art. 70 lid 3 PW). Voor de werkgever is dat: 1. Wegens een collectieve wijziging van de pensioenovereenkomst; 2. na beëindiging van de uitvoeringsovereenkomst; of 3. na overgang van onderneming.
23
25-11-2015
Overgang van onderneming. Een werkgever kan collectieve waardeoverdracht vragen indien hij wordt overgenomen als gevolg van een overgang van onderneming [ . .. ], en de overnemende onderneming een uitvoeringsovereenkomst heeft gesloten of gaat sluiten met een andere pensioenuitvoerder of dezelfde pensioenuitvoerder"
Vereisten collectieve waardeoverdracht: • De individuele deelnemers, slapers, gewezen partners en pensioengerechtigden moeten in de gelegenheid worden gesteld bezwaar te maken.
• Collectieve actuariële gelijkwaardigheid en sekseneutraal. • Geen veto ONe. Advies verantwoordingsorgaan/goedkeuring belanghebbendenorgaan.
Betrokken partijen hij pensioenwijziging Pensioendriehoek: 1. Werknemer 2. Werkgever 3. Pensioenuitvoerder
Weckgever
Werknen,er
24
25-112O15
Wijzigingsmethoden pensioen: 1. Wederzijds go8dvinden (art. 6:217 BW) la. Uitdrukkelijke aanvaarding 1 b.Stilzwijgende aanvaarding 2a.Wijziging verplichte regeling (art. 4 Wet Bpf 2000) 2b.Wijziging via cao (art, 912 WCAO) 2c, Wijziging door pensioenfonds 3. Eenzijdige wijziging door de werkgever (art. 7:613 BW; art. 19 PW) 4. Goed werkriemorschap (art. 7:611 Ek 5, Onvoorziene omstandigheden (art. 6:258 0W)
6. Redelijkheid en billijkheid (art. 6:2; art. 6:248 lid 2 BW)
la.
Uitdrukkelijke aanvaarding wijziging.
• Art. 3:37 lid 1 0W. Werkgever doet een voorstel en werknemer gaat akkoord. • De instemming is vormvrij. • Bij aanvaarding isde wijziging rechtsgeldig. • Werknemer moet goed voorgelicht zijn op grond van goed werkgeverschap, de zorgplicht of conform de Pensioenwet.
Ib. Stilzwijgende aanvaarding; negatieve optie. • Geen basis in de Pensioenwet, maar in art. 3:37 BW. • Wie zwijgt, stemt toe'. • instemmen door niet te reageren. • Kan Leiden tot rechtsonzekerheid.
25
25-112O15
Waarborgen bij negatieve optie: • Duidelijke voorlichting:
• bij voorkeur schriftelijk; en o meteen voorlichtingsbijeenkomst,
• Concrete mogelijkheid voor bezwaar. Een redelijke bedenkterrnhjn. • Geen procedurele drempels voor bezwaar.
HR23 april 2010, PJ 20101157, Halliburton. Feiten: • In 1994 stelt de werkgever de werknemers schriftelijk voor om de pensioenregeling te wijzigen. • Indien de werknemer niet akkoord gaat, kan hij dit aangeven op een formulier (negatieve optie). • Werknemer reageert niet en wordt geacht akkoord te zijn gegaan. • In de twee jaar daarna worden documenten uitgereikt waarin duidelijk wordt dat het griet om een omzetting van een onvoorwaardelijke naar een voorwaardelijke taenlagverlening. • Na ontslag stelt de werknemer dat hij als gewezen deelnemer een onvoorwaardelijk recht heeft op indexatie.
Welbewust instemmen • Pensioenuitvoerder is verplicht om een wijzigingsbrief te sturen (art. 21 lid 2 PW). • Wijziging is alleen rechtsgeldig, indien de betrokkene de brief heeft ontvangen en heeft kunnen protesteren (ontvangsttheori • Soms komt het niet of niet tijdig bereiken van de verklaring voor risico van de werknemer, indien dit het gevolg is van de eigen handeling van de werknemer of voor zijn rekening komt (art. 3:37 lid 3 BW).
25-112O15
Negatieve optie? • De werknemer moet de wijzigingsbrief hebben ontvangen. • Het stilzwijgen moet opgevat kunnen worden als een acceptatie. • Heldere en duidelijke informatie is noodzakelijk. • Werkgever moet aantonen dat de werknemer goed is geïnformeerd over de pensioenwijziging zodat hij welbewust de wijziging heeft aanvaard door niet te protesteren.
2a.
Wijziging verplicht gestelde bedrijfstakregeling.
inding van werkgevers en deelnemers volgt uit art. 4 Wet Bpf 2000. • • Wijziging vindt plaats zonder instemming van de individuele werkgever of werknemer. • Er is geen cantrsctsvriiheid en de individuele werkgever is niet bevoegd het pensioenreglement te wijzigen. • In het uitvoeringsreglement moet de wiiziginctsprocedure staan die geldt voor wijziging van het pensioenreglement i.v.m. wijziging ven een pensioenovereenkomst (art. 25 lid 1 sub e PM. • DNB controleert de gewijzigde statuten en reglementen.
2b.
Pensioenwijziging bij cao.
Werkgevers die lid zijn van de werkgeversvereniging en werknemers die lid zijn van de vakbond, zijn gebonden aan de caowijziging van pensioenbepalingen (art. 9 WCAO). Werkgever moet de cao aanbieden aan ongeorganiseerde werknemers (art. 14 WCAO), veelal via een incorporatiebedinci, Na ECN-arrest lijkt het mogelijk om de arbeidsvoorwaarden bij cao aan te passen voor slapers en pensioengerechtigden. Het is aan te bevelen dit op te nemen in de (collectieve) arbeidsovereenkomst.
2511-2O15
Pensioenîondsroute Werkgever en werknemer kunnen het pensioenreglement incorporeren in de arbeidsovereenkomst en in het reglement de wijzigingsbevoegdheid laten aan hel pensioenfondsbestuur. • Wijziging door het pensioenfondsbestuur Iran naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn. • Het pensioenfondsbestuur kan wijzigen zonder zwaarwichtig belang. • Voor het pensioenfondsbestuur geldt wel de verplichting tot evenwichtige belangenbehartiging (art. 105 lid 2 PW). •
3.
Eenzijdige wijziging door de werkgever.
• Art. 19 PWis geënt op art. 7:613 BW. • Twee eisen: () Het beding moet schriftelijk overeengekomen zijn. (H) chtibelan toets. • Eenzijdige wijziging is niet mogelijk indien het in strijd is met de cao of de Pensioenwet (bv art. 20 PV.
4.
Goed werknemerschap.
• Art. 7:611 BW. • Werknemer moet in beginsel ingaan op een redelijk voorstel van de werkgever om de arbeidsovereenkomst te wijzigen. • Er moet sprake zijn van gewijzigde omstandigheden en onderzocht moet worden of het van de werknemer gevergd kan worden dat voorstel te aanvaarden (HR 11 juli 2008. JAR 2008/204. Mammoet/Stoof).
25-11-2015
(..
5. 6.
Onvoorziene omstandigheden; en redelijkheid en billijkheid.
• Art. 6:2 BW; art. 6:258 BW. • Voor beide gevallen geldt dat de handhaving van de bestaande pensioenovereenkomst naar maatstaven van redelijkheid en billiikheid onaanvaardbaar moet zijn. • Daar is niet snel aan voldaan,
WW • Heeft u de financiële beoordeling van de pensioenregelingen uitgesloten?: • Zijn alle pensioenonereeeknmsten 'diocinsed' (collectief en individueel)?; • Wordende pnnnioenvereenlçomsten overeenkomstig uitgevoerd?; • tuin het verleden onderzocht of er verplichte deelneming ene de orde is ondanks bestaande verzekerde regeling? • Is er sprake van een (dreigende) aanschrijving Bpf dat aansluiting claimt?; • Gelden er bij betrokken partijen verplichte BPF-vrijstellingen? • Zijn er werknemers die afstand non de deelneming hebben gedaan? • Beslaan er )pretnie)betalingsachterstanden?; • Zijn er discussies gaande met DNB (in verband roet dekkingsgraad(herstelplannen, etc.)?; • Zijn er gerechtelijke procedures aanhangig of aanstaande?; • Kan uitvoering door verzekeraar/aansluiting Oph/Bpf na de overname ongewijzigd worden voortgezet?; • Bij twijfel: verkoper dient garanties te verstrekken/vrijwaringen le verlenen.
\l
;:Qi
ii;Ii
Overnatnoovereenkomst pensioen t. 1.1
EMPI.OYEES AND PENSIONS o.qholtheaoqaîteoocle,• 001ineec qceiOendOeorocee,000 Ecoflol100 706eho c,lIvosreeoetet meent to hoe 7662 11000. 04 Ore 50116 eiSt eis uodooevng (00 007000 004cm qcenoo. ei t Emp'o,menl 0056001 oCt50 Empioceec tOen 0050(0,10 the PoJrtvooeo, Op Cct Code 60 weeeon ei 00000(06 cmerceeoe, mOre Ooeco,d.mce etS 66600e 7.003 elenO 0120e 001001.0 COde 160 P00000 de,vcev9oe0001 1000.01. Set Slic tea 0006puvoc: *011001 the Empiopeco Pa £mpio(0,ltea entuooe CI hOc, ee,pitytOO ertOe 511.0, (ie. 10007000000,00000r0 En,ploveoo) 1,0061e, Cc Pnrthaonl 5707000000 oltoo1000itneel Emptoyeen), thee Ore Oetleeeg,ect Ieindemet/O,e0000h000, (no-,, endogeinlI000lOn 10100.100 teos i0000ed by Pc,ol.ottl 0 ,oepOtl ei n000e067tI 01311105764000101 revioveot: (t) Ernpioy,emnl eenelle p04 II eI llttPO0I 010.0 Additcflet 01.75(100 mis es nod ee LOeb tispeOhot Ee.p10(nnenl evoe010 eer-t eenolo LOomtd.,eoea,o,050 regel leos. in ,n01ecl l.'rnSdd.00ecI Ee,L0000es p,oeided 001 ccv 01310 0,001e Da egee,elojmcelbenntitct (sc.ee5(ot,,overlero01îl ehe00056ir000the001,pl0000 Oelee000.allmdltle0064lIeeIt bepo)dbyeesere,ifoollothnn,ioelocohIoncEerobeeccg,eeOI,no000n0600d.00.e.60(byPnSeieOPCl00000, 001 ole boel 0000001000 Is 015001e 0,006 011710(L 0,1 0,ohI, and eeoe,toee 0010 57.0000101 Otheos, 00100000900 n,ep'cpnnslaO,te,Oens of 000 00601 cl Emp'.ovooe eet os 00 neeo0105ly p000001 0,00 ,00000101 toe Oct00 Pol00010l 6101 100601103* e0d 05101011,0 rOiOel,eeeo eppooctI 0151001 660er0090eeilg 00001 e0oe0011. peoi00900 0070151e 04016000170,90(10e. 00 the ,esoe,1 II Snoei eod 401d nooit, oeonie, 6sept F601000, j,n1en,ee0 po,oace.II006eoIecee.Pa,ehoter eeu'Ise0004.4p000JSLn,1Ce440000ol EotpIoytee0005ltSelelee010 0166*1101e 00 Oello 11ydneMcoe 0.V 00 one ei ,00411rol,os. ee epp,opyeIIe leicooHe,o Eop(ep000l heOCte 004 geotl000e toeb Ineelroot eitnM000neiEmpîe7100. Pc,ehoee,SheilOtithffieie.nlol c,reaodtoonooeioehcflee.oti400eoa " 0004 II (60 104000117 04 0001
ton g
40e
29
25-11-2015
1.2
1110 De/Ier elral have lul rpvnorbirily the ernployer ollhe Ereptoy coup to lire Coreplebon (Jet., end parterre, cdlie eed d001roege all 0110e ebl,gaboen ot the oplvyeeiererebon to the Ereployaenup lv the Completen Date Th, Purohaserohell have roll rnoponnibinty esthn enlployer of the timeplepees esleom the Complehon Data, and pertorm end dtecharge 00/the eblgaboes otthe emp!oyeein telolon to kro Ehnployaes, InpladieD aap obigedon to pop anp Enrpioyee Benetto allerthe Cornpleton Date ie reopectot vn enbflerrient accrued pe)or t. the Complebon Date.
1.3
The P000hvser must ottet, al is vwo oost, lire Enlploy005 lomb9, ede0000e eed othersimdor cacao! )deveioprneot) oppoduniheo wlovh ere oorepernbte meld voerol net leen tevoorabie tlren Ornoarene opportondivo cl the Purcheoer'o pers onno)
1,4
Th, Pvrchaoeroho1l andenrerty end held harer/een ii) the Se/er terarryamoontpeyeble by the Deler te ee hrnployee porevont 1001101e 10.2 vIthe nwDe deted t Mach 2010—t Jarraery 20t3 er the equivatent 01005* etsubsequenlveroions oleovor, end (ii) Deha Ueyd Serehes B.V. - as air ireevocable th/is party o lip ula0oe )daedeaindiog).iiteoh is hereby voarpled by Delta Lloyd Der/Oven 0V.- toe uny arnoant payvble byoetv Lloyd Svruioan BV. loon Erepiryaepurooaet te rivliole 0.1 et lire Delta Lloyd 000iaal Plan dvlvd t Januatt 2012- t Janavry 20140e the equboalent vlavon olooboequnetvvrolono eI lire Delta Lloyd Sonde] Plee
r»
Pvrcheoer s/rat lotto a- rokend n0000nt 0/Ier the Ennpîeynnn vs heden Cemplehoe Dele perncipvhon o Porehamer's pennen plan vr edobng no th e Completen Date (the Pvroh000r'o Pension Plan) and loldeg mle a0000et lire toflooieg' Parchaoershag reake best enaetoloprooveethetth. pension benetteoneaegonder the Farchaoers Pension PIer is equtaalent to the pension berehto enjoyed by the Empioyaeson tha Compleben Date; b. )Psioheonrohu'/ mak, bene cIteren In proovre Deal the Porchasero Penolon Plavr vaO avoepta lrannter vroellevboe franoter )osthe heen ..y be). ansuerbrg en tegel reqaremenmo temouoh benoterare eret, o[th, pension bnne[rto eonnoed by the Ernpieyoes op te the Complohon Date Ir SeIrTs Poorten Pim and 0e/to Unyd's Pension Pihn (as epploabte) Seter shag mekebnot e004n lv prvcuee that/Ore Sbvlrbng Pensioenfonds van deowoo and/vr Ure p000idet of Data Uoyds Pension Plan, beleg the Slulried Pensioenfonds Delta Unyd )euolr vtthem e F000)ie2 palpulate the teaniolvloa'ae olUresa pension boon/ds avorvedby the Employees in ouvh Fund boOrd open the as/roei oaaerage 1000 al lIre Pond er the Faecheeer'o Ponoron Plan )wlirchever 0 the laweot) al lire momenlolovob (cotnohve) beider. In the e'aent en eo/ee payment ir reqdred l000repennele ter dnleeerrae in 000eragerebe nee Puroh000rn.ell bearsuoh veste;) c.
1.6
ja] venlo 101v/ed litho )vvtevtve) li005treas d050ribed eb..onder jij we Ier hint/uk and 0000urrt of Porviroser.]
Th. Pvrvheoer eo]meotndgeoend egreeolhatarry eeferee000 te the Completen Dal, kr 0110 01.060 1 cce eatheet peejvd.ee toclauseo 2.2 end 24, end wot any nebrlten melebng 1001e Errrployaenshat ho deemedfor the risk and enoaael of the Pulohoser 0501the Elfeoliae Dele.
30