Overdrachtsdossier Hoogheemraadschap tbv. gemeente Westland Aanleiding In de gemeente Westland is een grote wateropgave te realiseren door de gemeente en Delfland, zowel voor waterkwantiteit als waterkwaliteit. Dit gecombineerd met de komende verkiezingen maken het wenselijk om in goede samenwerking met de Westlandse collega’s een overdrachtsdossier samen te stellen. In dit overdrachtsdossier wordt op hoofdlijnen de stand van zaken geschetst van de onderwerpen die we gezamenlijk onder handen hebben. Verder worden bespreekpunten, risico’s en beheersmaatregelen beschreven. Hierdoor kan met het nieuwe college van B&W, op slagvaardige wijze, de dossiers weer worden opgepakt waardoor niet opnieuw discussies gevoerd hoeven worden over in het verleden reeds gemaakte afspraken. Het opstellen van een overdrachtsdossier sluit al goed aan bij de afspraken die gemaakt zijn in het bestuurlijk overleg van 26 november 2009.
Overdrachtsdossier gemeente Westland Onderwerp:
Doelstelling / omschrijving Bespreekpunt
Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Waterplan: Waterfonds, Pilots, Derde geldstroom, Uitvoering voor zover m2 beschikbaar, Uitvoering ABC boezem, Benutting ruimtelijke kansen, Waterkwaliteit, KRW Realisatie maatregelen uit het waterplan Westland op het gebied van kwantiteit en kwaliteit - Het uitvoeren van de beschreven maatregelen zijn niet allemaal voldoende in een proces gezet waardoor verantwoordelijkheden, financiering etc. onvoldoende zijn geborgd. - er is voor een aantal onderdelen nog geen overeenstemming over de verdeling van verantwoordelijkheden en kosten Driesporen aanpak voor de waterbergingsopgave in de polders: 1. Lobby voor bovenregionale financiering obv gezamenlijk –nog p te stellen visiedocument Westland Duurzame Greenport 2. Ontwikkelen nieuwe uitvoeringsstrategie dmv Waterfondsverkenning aan de hand van pilots en omgevings- en beleidsanalyse 3. Meters maken waar mogelijk, o.a. meeliftend met ruimtelijke ontwikkelingen - Visie/lobby document Duurzame Greenport Westland /”derde geldstroom”: visie document: ambtelijk in voorbereiding op initiatief van de beide secretarisdirecteuren - Waterfonds: pilots en analyse van de waterfonds verkenning is gestart; • Pilots: pilots zijn in voorbereiding (ambtelijk) • Hooghe Beer: projectleiders van gemeente en hoogheemraadschap hebben kennis gemaakt en maken nu een voortvarende start door verantwoordelijkheden en juridische aspecten in beeld te brengen als basis voor gesprek over financiering; • Oranjeplein De Lier: is daadwerkelijk opgestart (zie boven); • Hoge Bomen: aandeel van hoogheemraadschap wordt nu uitgewerkt; • Kerklaan: bij de gemeente wordt door stedenbouwkundigen gewerkt aan een integrale gebiedsvisie, inclusief extra open water om de waterbergingsopgave te kunnen realiseren. Van daaruit zullen particuliere ideeën/initiatieven zo goed mogelijk worden ingepast. Dan wordt duidelijk welke grondtransacties nodig zijn en kan het gesprek over financiering van de wateropgave worden gevoerd. • Boomawatering: project heeft autonome voortgang, maar nog geen actie in het kader van de pilot ondernomen. • Maasdijk: nog geen actie ondernomen; Oranjepolder/Oranjebuitenpolder: project heeft autonome voortgang (zie verder FES water: proeftuin Oranjepolder). Uitvoering voor zover m2 beschikbaar: Uitvoering ABC boezem: Benutting ruimtelijk kansen: Waar zich kansen voordoen worden de mogelijkheden gezamenlijk door gemeente en hoogheemraadschap onderzocht. Veel potentie ziet het hoogheemraadschap in het initiatief om op basis van een stedenbouwkundige visie water een plaats te geven in de ruimtelijke ontwikkeling (bv. Kustzone Aksterlaan) Kans: in het gezamenlijk oppakken van de waterproblematiek in het Westland kunnen beide overheden hun deskundigheid inbrengen, afstemmen en uitwerken. Consequentie: beide overheden dienen vertrouwen in elkaar te hebben, zowel qua inhoud als qua gevoerde (te voeren) proces. Risico: er worden meer projecten en processen opgepakt dan we qua financiën en menskracht aan kunnen. Beheersmaatregelen: goed plannen en afstemmen van de te nemen
maatregelen, heldere keuzes maken Onderwerp: Doelstelling / omschrijving Bespreekpunt
Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Onderwerp: Doelstelling / omschrijving aandachtspunt
Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Parapluherziening bestemmingsplan buitengebied Beroep aangetekend bij de Raad van State tegen het besluit van de gemeenteraad van Westland om parapluherziening bestemmingsplan buitengebied Westland van kracht te verklaren Delfland vindt dat water ondervoldoende in de parapluherziening is meegenomen, Westland vindt dat het een conserverend plan is en dat daarom water niet hoeft worden meegenomen Op 10 november jl. is de "Parapluherziening bestemmingsplannen buitengebied Westland" in werking getreden. Het bodemgeschil van de parapluherziening dient later. Bouwplannen kunnen aan de nieuwe voorschriften getoetst worden. Een aangepaste waterparagraaf zal in het nieuwe bestemmingsplan glastuinbouwgebied worden opgenomen, echter dan dienen wel eerst de financiële afspraken mbt het waterplan rond zijn. Kans: beide partijen kunnen zich profileren als deskundige overheid met een onder werp waar grote belangen mee gemoeid zijn. Consequentie: afstemming tussen de partijen vraagt tijd voor discussie en afstemming, maar werpt wel vruchten af. Relatie naar waterfonds. Risico: middelgroot Beheersmaatregelen: inhoudelijk met elkaar in gesprek blijven; Communicatie over dit onderwerp blijven afstemmen; Niet “Zwarte Pieten”: professionele omgang met elkaar. Kader Richtlijn Water In de Bestuursovereenkomst Kaderrichtlijn Water hebben gemeenten en Delfland met elkaar afgesproken dat zij zich zullen inspannen bij ruimtelijke ontwikkelingen nvo's in te passen en vispaaiplaatsen aan te leggen Is de gemeente zich bestuurlijk bewust van de ecologische opgave die ook voor een deel bij hen ligt? Verder is er nog de chemische opgave (Zie Riolering Glastuinbouw Westland) Aanleg en aansluiting riolering, en de emissiestromen die ook na aanleg en aansluiting optreden Ecologische opgave: - De watertoets voor het toetsen van ruimtelijke plannen wordt momenteel KRW proof gemaakt; - Waterplan Westland moet nog KRW proof gemaakt worden; - Bestemmingsplannen worden, samen met de structuurvisie, gezien als belangrijke instrumenten om de KRW opgave te realiseren; - Maatregelen voor 2015: autonome maatregelen in de waterketen, nvo Boschsloot, nvo Bree- of Lichtvoetswatering, nvo Kromme Zweth, nvo Monstersche vaart. De nvo locaties zijn in het KRW gebiedsproces aangewezen als locaties waar ruimtelijke ontwikkelingen tussen nu en 2015 zijn te verwachten; herstructurering Boomawatering. Chemische opgave: (Zie Riolering Glastuinbouw Westland) Kans 1: met het nemen van KRW maatregelen kunnen gemeente en Delfland een bijdrage leveren aan de eisen uit de gemeentelijke structuurvisie. KRW maatregelen kunnen worden gekoppeld aan bergingsmaatregelen; Kans 2: meer projecten en processen worden opgepakt dan we qua financiën en menskracht aan kunnen; Consequentie 1: het Westland kan zich profileren als duurzaam ingericht glastuinbouwgebied; Delfland kan, samen met de gemeente, voldoen aan de eisen uit de KRW. Consequentie 2:We kunnen de hoeveelheid werk niet aan. De gemeente en Delfland kunnen de inspanningsverplichting uit de Bestuurovereenkomst KRW niet nakomen. Risico1: gering. Risico2: groot Delfland kan de afspraken met Brussel niet nakomen. De ecologische opgave
heeft met name een effect binnen de gemeentegrenzen, de chemische opgave heeft ook effect buiten de gemeentegrenzen.. Als Westland niet tegemoet kan komen aan de inspanningsverplichting dan zal zij dit moeten motiveren, waarna Delfland haar strategie kan bepalen. In het uiterste geval kan Delfland bij Brussel kan aangeven waarom de opgave in Westland niet is gerealiseerd, maar het is maar zeer de vraag is of dit geaccepteerd wordt. Beheersmaatregel 2: goed plannen en afstemmen van de te nemen maatregelen. Communicatie over dit onderwerp blijven afstemmen, professionele omgang met elkaar, heldere keuzes maken. Onderwerp: Doelstelling / omschrijving Bespreekpunt
Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Riolering Glastuinbouw Westland Sanering van ongezuiverde lozingen op het oppervlaktewater in het buitengebied van de gemeente, door aansluiting van bedrijven en huishoudens op de riolering. Aanleg is nog niet gereed. Voor de medefinanciering van het project door Delfland zal worden gehandeld in de geest van de afgesloten bestuursovereenkomst Riolering Glastuinbouw Westland. Indien de uitvoering beduidend negatief zou afwijken van het gepresenteerde kostenbeeld, zal gezamenlijk naar alternatieven worden gezocht met handhaving van de doelstelling om een maximaal milieurendement met de beschikbare kredieten te krijgen. Riolering is nu voor 75% aangelegd. Na eerdere vertragingen: Afspraak was eind 2009 gereed, wordt nu 1 jaar later. Vertraging door o.a. faillissement aannemer, afstemming met OAS studie. Aandachtspunt na gereedkomen is aansluiting van de bedrijven. Na aanleg en aansluiting blijft het terugdringen van emissie een aandachtspunt (communicatie en samenwerken glastuinbouwsector, handhaven lozingen). v.w.b. de Allonge Kans: De allonge zal worden aangepast, mede naar aanleiding van alternatieven die geboren zijn uit de OAS-studie De Groote Lucht. Kans: Consequenties: eindeloos discussiëren over een, in verhouding tot het gehele project, klein bedrag wordt hiermee voorkomen. Tevens geen juridificering van een multi-interpretabele afspraak over de betaling. Risico: bestuurlijke spanning: middelmatig. Beheersmaatregel: heldere open communicatie samen met Westland. Spanning is vermindert door management in te schakelen. v.w.b. de waterkwaliteit Kans 1: door aansluiten op de riolering van bedrijven en huishoudens verbetert de waterkwaliteit door minimalisering van de emissies op het oppervlaktewater. Kans 2: Niet tijdig aansluiten van bedrijven en huishoudens op de riolering. Consequentie 1: Westland kan zich profileren als duurzaam ingericht glastuinbouwgebied. Delfland en Westland kunnen makkelijker voldoen aan de eisen van de KRW. Consequentie 2: Delfland kan niet voldoen aan de eisen uit de KRW. Risico 1: Klein. Risico 2: Groot (zie ook Kaderrichtlijn Water). Beheersmaatregel: goed plannen en afstemmen van de te nemen maatregelen. Communicatie over dit onderwerp blijven afstemmen, professionele omgang met elkaar.
Onderwerp: Doelstelling / omschrijving
aandachtspunt
FES-water: proeftuinen Waalblok, Poelpolder en Oranjepolder Met de ondersteuning van FES-gelden proefprojecten uitvoeren waarin op innovatieve wijze met water wordt omgegaan. In de Oranjepolder het risico op wateroverlast terugbrengen tot de vereisten op een wijze die goed verenigbaar is met het maatschappelijk belang en het economisch belang van de polder. Hiervoor bewust innovatieve wegen verkennen. Belang van de gemeente is niet altijd even helder, daarmee ook de inzet niet
Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Onderwerp: Doelstelling / omschrijving
Bespreekpunt Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
altijd even duidelijk; - hoe kunnen we het succes c.q. de leerpunten van deze projecten aanwenden als een impuls voor de realisatie van de wateropgave in de polder als geheel Oranjepolder: Onderzoekspunten: welke oplossingsstrategieën en innovaties zijn geschikt om de doelstelling op het gebied van kwantiteit en kwaliteit te realiseren. Aandacht voor betrokkenheid Rotterdam. Waalblok: 4B concept. 1e “B” (berging) is nu ingevuld. Poelpolder (Nieuwe Water): ONW is trekker. Inschakelen van WKH tbv vergunbaar maken project (Keur) verloopt moeizaam. Oranjepolder: In uitvoering is een Brede Verkenning, gepland is een Water Ruimte en Economie atelier (april) om met alle belanghebbende partijen een ontwikkelingsvisie op te stellen die leidt tot een acceptabel risico op wateroverlast. Kans: integraal met gemeente en bedrijfsleven wateropgaven aanpakken door gebiedsgericht werken. Consequentie: partijen zitten niet met dezelfde belangen aan tafel waardoor spanningen ontstaan. Risico: middelgroot. Beheersmaatregel: heldere communicatie, verwachtingen over en weer uitspreken. FES versnellingsprojecten Boomawatering Waalblok (4B concept) Door inbreng FES gelden herstructurering van deze gebieden bespoedigen door toepassing van innovatieve concepten. Door inbreng FES Greenport gelden herstructurering van deze gebieden versnellen door verbetering van de infrastructuur in de waterhuishouding en de verkeersstructuur. Hoe wordt de grondverwerving en NVO’s gefinancierd? Boomawatering: Bespreekpunt: financiering waterberging en NVO’s. Boomawatering: Inrichtingsplan op hoofdlijnen gereed met bijbehorende begroting. Definitieve afspraken over de financiering moeten nog worden bevestigd. Waalblok: Imago van Delfland bij gebiedspartijen en hun verwachtingen van Delfland maken een goede uitleg en zorgvuldige argumentatie noodzakelijk bij bepaling van de Delflandse positie over wel/geen financiële bijdragen in de exploitatie van de overige 3B’s. Ter onderbouwing van deze keus onderzoek gaande naar allocatie en omvang van maatschappelijke kosten en baten van de overige 3 B’s. Op basis van helder en gekwantificeerd inzicht in de Delflandse belangen bij de gietwaterfabriek (m.n. vanuit zuiveringstaak: minder dun water) kan Delfland een onderbouwde keuze maken voor handhaving of herziening van eerdere standpunten over (financiële) betrokkenheid bij de overige 3 B’s. Boomawatering Kans: samen met de gemeente een gebiedsproces doorlopen waarbij waterberging, en KRW maatregelen worden gerealiseerd en het gebied duurzaam wordt ingericht. Consequenties: belangen van partijen verschillen waardoor spanningen ontstaan. Risico’s: middelgroot. Beheersmaatregelen: heldere communicatie, verwachtingen over en weer uitspreken. Waalblok Kans: samenwerking tussen beide overheden en bedrijfsleven gestalte geven. Consequenties: belangen van partijen verschillen waardoor spanningen ontstaan. Risico’s: middelgroot. Beheersmaatregelen: heldere communicatie, verwachtingen over en weer uitspreken.
Onderwerp: Doelstelling / omschrijving Bespreekpunt
Stand van zaken en ontwikkelingen Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel Onderwerp: Doelstelling / omschrijving Bespreekpunt Stand van zaken en ontwikkelingen Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Onderwerp: Doelstelling / omschrijving
Bespreekpunt
Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Onderwerp: Doelstelling /
UPR – FES: Transitie Greenport – Poelzone Urgentieprogramma Randstad, FES gelden gebruiken om de Herstructurering van Greenport Westland, en specifiek de Poelzone te benutten om de waterhuishouding van het boezemsysteem te verbeteren. Enorme tijdsdruk om de businesscase financieel sluitend te krijgen (innen rijksbijdrage adhv op te stellen uitvoeringsovereenkomsten). Idem besluitvorming Delfland tav Nieuwe Sanitatie. Afstemming herstructurering versus duurzaam watersysteem. Uitvoeringsovereenkomsten worden opgesteld tbv innen 80% rijksbijdrage in mei 2010 (besluitvorming algemeen bestuur gepland in april 2010). Kans: Integrale planvorming en uitvoering project Poelzone (werk met werk). Consequentie: Goede (interne) afstemming en juridische verankering. Rechtmatigheid. Interne afstemming Delfland (WOU!), tussentijdse bestuurlijke afstemming 28/1. ONW projecten Tuinveld, Duingeest, Gantel De Baak en Het Nieuwe Water Dmv. De PPSconstructie met het ONW woningbouwlocaties realiseren waar de integrale wateropgave al direct in de verbetering waterhuishouding is meegenomen Gescheiden houden van rollen en verantwoordelijkheden in PPS-constructie Afkoop onderhoud voor project Gantel De Baak levert discussie op. Tijdig vergunbaar maken van het project Het Nieuwe Water (ontpolderen Poelpolder, bouw 600 drijvende woningen). Kans: Inzet (innovatief ) instrument van PPS-constructie tbv realiseren wateropgave. Uniek project Het Nieuwe Water (klimaatadaptatie, multifunctioneel ruimtegebruik, cradle to cradle). Consequentie: Inzet menskracht. Risico: Tijdig vergunbaar maken project Beheersmaatregel: Fasering bouw, externe inhuur coördinatie uitvoering Planontwikkeling (in relatie tot de pilots) Centrumplan De Lier, Molensloot De Strijp, Herstructurering prioritaire gebieden Door middel van het gezamenlijk voorbereiden en uitvoeren van projecten werk met werk trachten te maken. Herstructurering: Structurele werkwijze ontwikkelen om de dynamiek van herstructurering van glastuinbouwgebieden te benutten om de waterinfrastructuur op orde te brengen De belangen van gemeente en Delfland lopen niet altijd parallel Herstructurering: Onderzoekspunt: hoe kan op niveau van de polder een betere waterstructuur worden gerealiseerd daar waar initiatieven plaatsvinden op bedrijfsniveau? Bespreekpunten: financiering waterberging Centrumplan De Lier: Inhoudelijk is er duidelijkheid. De regenwaterkelder draagt bij aan het verminderen van de waterbergingsopgave in de Kralingerpolder; de nog resterende opgave van 1500 m3 wordt ermee ingelost. Nu wordt in beeld gebracht hoe verantwoordelijkheden precies liggen en wat er juridisch geregeld moet worden tussen gemeente en hoogheemraadschap als basis voor het gesprek over financiering. Molensloot De Strijp: Kans: kostenbesparing en gebied hoeft maar eenmalig op de schop; Consequentie: inzet van menskracht door “gedwongen” samenwerking Risico: gering bij goede uitvoering Beheersmaatregel: goed plannen en afstemmen van de te nemen maatregelen. Communicatie over dit onderwerp blijven afstemmen, professionele omgang met elkaar. Beheer en onderhoud: Reglementaire overdracht en bruggen, Baggeren, Dagelijks beheer en onderhoud bruggen van Delfland aan de gemeente en watergangen van de gemeente aan
omschrijving Bespreekpunt Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel Onderwerp: Doelstelling / omschrijving
Bespreekpunt Stand van zaken en ontwikkelingen
Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel Onderwerp: Doelstelling / omschrijving Bespreekpunt Stand van zaken en ontwikkelingen Kansen, consequenties, risico’s, beheersmaatregel
Delfland overdragen Geen Ondertekening op 17 februari 2010 door hoogheemraad Van den Berg en wethouder Weverling. Voor het baggeren en dagelijks onderhoud zijn er geen echte samenwerkingsverbanden. Als Delfland de gemeente er bij betrekt gaat de samenwerking goed. Kans: verbetering van de bestuurlijke relatie, besparing op kosten
Vastgoed, Strandparkeren – betaald parkeren Contractueel goede afspraken maken over de op Delflands eigendom liggende parkeerterreinen vast gaan leggen zodat er geen discussies ontstaan over wie waarvoor verantwoordelijk is en er een reële vergoeding wordt betaald voor het gebruik van Delflands gronden) Inkomstenbron van de gemeente kan kleiner worden Onderhandelingen gaan niet zo snel door personeelswisselingen en het geringe belang aan Westlandse zijde. De gemeente wil bij Arendsduin een fietsenstalling aanleggen. Dat zou een goed moment zijn om al deze dossiers op orde te brengen. Kans: duidelijke afspraken met gemeente Consequenties: verdwijnen inkomstenbron doet financieel pijn bij de gemeente Risico: middelgroot Beheersmaatregel: heldere reële afspraken maken, goede communicatie Zoetwatervoorziening Op lange termijn zorgen dat Delfland kan voorzien in voldoende water van voldoende kwaliteit Geen Samenwerking verloopt goed. Westland draagt financieel bij aan onderzoek. Relatie naar gietwater is helder. Mogelijk gezamenlijke inspraakreactie Kans: verbetering op bestuurlijke relatie. Voor beide partijen belangrijk onderwerp, WL vanuit economisch perspectief, Delfland vanuit water perspectief Consequenties: nvt Risico: gering door gezamenlijk belang. Beheersmaatregel: communicatie goed op peil houden.