OVERBLIJFPROTOCOL Inleiding Het overblijven is een periode van ontspanning na het werken in de groep. Het is vrije tijd van de kinderen. Hierdoor is een kind lawaaieriger en drukker dan in de klas. Maar, omdat er zoveel kinderen bijeen zijn in een ongedwongen sfeer, is het noodzakelijk om afspraken te maken. Om zoveel mogelijk rust en regelmaat te bieden, is het verstandig om de gemaakte afspraken gezamenlijk te bespreken en te hanteren. Het is zeer belangrijk om gewenst gedrag te benoemen en te belonen! Positieve aandacht geven! Correctie door te wijzen op het goede gedrag van andere kinderen is belangrijk: niet alleen het ongewenste gedrag wordt genegeerd, tevens wordt aangegeven hoe het wel kan. De overblijfkrachten bestaande uit ouders en gediplomeerde mensen van een kinderopvanginstelling zorgen er voor dat het overblijven in de vrije tijd van kinderen prettig verloopt. Overblijven op school is leuk, er is een sfeer waarin kinderen zich thuis voelen. Het belang van het kind staat centraal. Kinderen moeten mogelijkheden krijgen om op te groeien tot zelfstandige individuen. Zelfvertrouwen, zelfwaardering en sociale vaardigheden zijn daarbij belangrijke aspecten. De omgeving is belangrijk. Er is behoefte aan plekken voor zowel rustige (in de hal of in een klas) als dynamische activiteiten (in de speelzaal of buiten) Alvorens dit protocol in werking treedt, worden de kinderen hierover ingelicht door de leerkracht van de groep. Tevens wordt dit protocol aan alle ouders van de Anna van Burenschool verstrekt. Doelstelling Doelstelling van het overblijven is de leerlingen de mogelijkheid geven om tijdens de lunchpauze te lunchen en ‘bij te tanken’ (door ontspanning of inspanning) onder veilige omstandigheden. In de praktijk Het overblijfprotocol is voor overblijfkrachten en kinderen een reglement, waarin afspraken zijn opgenomen waaraan een ieder zich dient te houden. Duidelijke afspraken en een goede structuur zijn noodzakelijk om de ‘veiligheid’ van alle kinderen te kunnen garanderen, deze worden vastgelegd in dit schoolspecifieke overblijfprotocol. Organisatie De school stelt de lokalen en het meubilair ter beschikking en de overblijf wordt op het terrein van de school (binnenruimte en buitenruimte) gerealiseerd. Alle kinderen van de school kunnen gebruik maken van de overblijf. De organisatie van de overblijf ligt in handen van ‘de Kijkdoos’. Eindverantwoordelijk voor de overblijf is de school. De Kijkdoos levert een overblijfcoördinator en een aantal overblijfkrachten. De overblijfkrachten worden aangevuld met ouders van school. De overblijfcoördinator wordt elke keer met het overblijven geholpen door overblijfkrachten. Bij sommige groepen hebben we 1
1
overblijfkracht, bij andere 2 of meer. Dit is mede afhankelijk van het aantal kinderen dat overblijft en de leeftijd van de kinderen. We proberen onze mensen zoveel mogelijk in een vaste groep te plaatsen. We streven er naar dat elke overblijfkracht een cursus ten behoeve van het overblijven heeft gevolgd. Het aantal overblijfouders is afhankelijk van het aantal leerlingen. Uitgegaan wordt van 1 overblijfkracht per 12 leerlingen in de onderbouw en 1 overblijfkracht per 15 leerlingen in de bovenbouw. De overblijfcoördinator is verantwoordelijk voor de aansturing van de overblijfkrachten en is aanspreekpunt voor school en ouders wat betreft de overblijf. Een overblijfcommissie bestaat uit de overblijfcoördinatoren en een lid van de schooldirectie. Zij overlegt hiervoor structureel en indien noodzakelijk incidenteel. Inschrijving Als uw kind voor het eerst deel gaat nemen aan het overblijven dient er van te voren een overblijf contract te worden ingevuld. Hier mee gaat u akkoord met de richtlijnen voor het overblijven. Tussentijdse wijzigingen in de gegevens die op het overblijfcontract vermeld staan, dienen door gegeven te worden aan de overblijf coördinator. Deelname De overblijfkosten bedragen € 1,50 per kind per keer overblijven. • Dit dient vooruit betaald te worden door aanschaf van een strippenkaart. Wij hebben strippenkaarten van 10 en 20 keer overblijven. De overgebleven strippen, op de kaart, gaan aan het einde van het schooljaar mee naar het volgende schooljaar. Aan het eind van groep 8 worden overgebleven strippen op de overblijfkaart uitbetaald via het desbetreffende kind. • Er wordt alleen geld geaccepteerd als het in een gesloten enveloppe zit. En als de naam en groep van uw kind er op vermeld zijn. Broertjes en zusjes graag apart betalen. • Overmaken via de bank kan op rekeningnummer 13.79.34.998 t.n.v. De Kijkdoos. Hierbij ook graag de naam en de groep van uw kind vermelden. De overblijfouders houden in samenwerking met de coördinator de overblijfbeurten bij. Tijdens het overblijven gebruiken de leerlingen van de onderbouw en bovenbouw de lunch in daarvoor aangewezen ruimte. Er wordt naar gestreefd vaste overblijfkrachten per dag in te zetten. Met deze continuïteit wordt getracht de autoriteit van de overblijfkrachten te vergroten en de veiligheid en geborgenheid van de leerlingen te garanderen. Om 11.45 uur melden de kinderen zich in het lokaal waar ze overblijven waarna de overblijfkracht de aanwezigheid van de kinderen controleert en dit registreert. De lunch en het drinken wordt door de leerlingen zelf meegenomen. De overblijfkrachten stimuleren het eten op te eten maar dwingen niet. De kinderen hebben tot 12.15 uur de tijd om te eten. Boterhammen die niet worden opgegeten gaan in het overblijftrommeltje mee terug. Na de lunch ruimen de overblijfkrachten de overblijfruimten op, de tafels worden gesopt en er wordt geveegd. Na het eten gaan de leerlingen een activiteit doen. De overblijf zorgt voor spelmateriaal. Bij mooi weer gaan we buiten spelen en bij slecht weer blijven we binnen om dan te lezen, puzzelen, tekenen, spelletjes spelen enz. Dit alles wordt begeleid door overblijfkrachten. Zodra de overblijfkracht met de kinderen naar buiten gaat wordt door overblijfkrachten het speelgoed buiten gezet. Om 12.30 uur wordt het buitenmateriaal opgeruimd .
2
Vanaf 12.30 uur surveilleren de leerkrachten op het schoolplein en worden de kinderen van de overblijf overgedragen aan het toezicht van de leerkrachten. Een aantal van de overblijfkrachten blijft ook tot 12.45 om de leerkracht te assisteren. Regels en maatregelen In de dagelijkse praktijk hebben de coördinator en de overblijfouders het recht om sancties te nemen bij incidenten. Conflicten met en tussen leerlingen en overtreding van regels en afspraken worden in eerste instantie opgelost en afgehandeld door de overblijfcoördinator en overblijfkracht. Zo nodig vindt overleg plaats met de directie en/of leerkracht om afspraken te maken over het gedrag van de leerling en hoe hier mee om te gaan. Wanneer het gedrag van desbetreffende leerlingen pestgedrag is, verwijzen we naar het aanwezige pestprotocol. Mochten gesprekken en afspraken niet het gewenste effect hebben, dan kan bij het disfunctioneren van een leerling de betreffende leerling worden uitgesloten van deelname aan het overblijfsysteem voor een nader te overleggen periode. Als er iets misgaat wat de hele groep aangaat, ontvangen ouders hier zo nodig schriftelijk bericht van via de leerkracht. Communicatie Praktische vragen over het overblijfsysteem kunnen gesteld worden aan de directeur of de coördinator. Mocht u vragen hebben, dan kunt u deze ook mailen naar:
[email protected] Taken en verantwoordelijkheden van de school • Juridisch is het bestuur verantwoordelijk voor de tussen schoolse opvang. • De eindverantwoording van het overblijven ligt bij de school (de directeur). De praktische uitvoering van het overblijven is gedelegeerd naar de overblijfcoördinatoren. • De school bewaakt de kwaliteit van het overblijven. • De school stelt (verwarmde) binnen- en buitenruimte (voor lunch, ontspanning en inspanning) ter beschikking, alsmede voldoende meubilair. • Het informeren van de ouders omtrent de mogelijkheid van overblijven. De school neemt een artikel op over de organisatie van de overblijven in haar schoolplan en in de schoolgids. • Het verstrekken van een informatiefolder, algemene voorwaarden en het overblijfprotocol aan alle ouders wiens kinderen gebruik willen maken van de overblijf. • Het zorgdragen voor toezicht op het plein vanaf 12.30 uur in de vorm van surveillerende leerkrachten.
•
• • • • • • •
Taken en verantwoordelijkheden van de coördinator De coördinator zorgt voor een goede bezetting in de groepen en verzorgt het financiële deel van het overblijven. Tevens is hij/zij aanspreekpunt voor team, ouderraad, overblijfkrachten en ouders over het overblijven. De dagelijkse verantwoordelijkheid voor het overblijfsysteem ligt bij de coördinator. Het samenstellen van een rooster voor overblijfkrachten waarbij gestreefd wordt naar continuïteit van de bezetting. Aansturen van overblijfkrachten. Het oplossen van problemen die gemeld worden. Het bewaken van de kwaliteit van het overblijven. Overleg voeren met leerkrachten en directeur bij problemen met kinderen of calamiteiten. Het controleren en registreren aan de hand van overblijflijsten.
Taken en verantwoordelijkheden van de overblijfkrachten • Uitvoeren en verantwoording dragen voor de overblijf.
3
• Tussen 11:30 en 11:40 uur aanwezig te zijn in de centrale hal van het hoofdgebouw. • Om 11:45 uur aanwezig zijn in de desbetreffende overblijfruimte. • De taak van de overblijfkracht bestaat voornamelijk uit het goed en prettig laten verlopen van de middagpauze van de kinderen die niet naar huis gaan. Zij zien er op toe dat de kinderen het eten, dat van huis meegegeven is, wordt opgegeten en dat er iets gedronken wordt. Ook tijdens het vrij spelen houden zij toezicht op de kinderen. • Toezicht houden bij de lunch en zorgen voor een rustige, geborgen sfeer tijdens de lunch in de overblijfruimte. • Voorkomen van onveilige situaties. • Ervoor zorgen dat er geen spullen worden gebruikt die niet van de overblijf zijn. • Zorgen dat het overblijflokaal zo wordt achtergelaten als het wordt aangetroffen. • Er voor zorgen dat er geen kinderen van het schoolplein af gaan. • Begeleiden en toezicht houden bij de binnenactiviteiten en zorgen dat dit in een goede sfeer gebeurt. • Opruimen en schoonmaken van de overblijfruimte. • Signaleren en corrigeren van ongewenst gedrag en dit eventueel melden aan de coördinator. • Aandragen van verbeteringen voor de overblijf. • De verantwoording voor de kinderen tijdens het overblijven ligt bij de overblijfkracht; de eindverantwoording ligt bij de school. (directeur) • Overblijfkrachten en kinderen die overblijven zijn verzekerd door het schoolbestuur die een collectieve WA-verzekering heeft afgesloten via de Besturenraad. Taken en verantwoordelijkheden van de leerkrachten • Overleg voeren met de coördinator bij problemen met kinderen of calamiteiten. • Het vanaf 12.30 uur toezicht houden op het schoolplein. • Zorg dragen voor schone tafels en dat leermateriaal op de daarvoor bestemde plaats wordt gelegd.
•
Taken en verantwoordelijkheden van de ouders Voldoen aan de financiële verplichtingen voor de overblijf. Indien er niet voldaan wordt aan de financiële verplichtingen kan er, na overleg met de directie, tijdelijke uitsluiting van de overblijf volgen. Het bespreken van het ‘overblijfprotocol voor leerlingen’ met zijn of haar eigen kind. Telefonisch bereikbaar zijn gedurende de overblijftijd. Eventueel medicijngebruik melden bij de overblijfcoördinator. Zorgen dat de kinderen die overblijven een verantwoord lunchpakket mee naar school nemen bestaande uit brood, drinken en eventueel een verantwoord extraatje. Wij hebben liever niet dat snoep of chips meegenomen wordt. Het melden en bespreken van klachten bij de overblijfcoördinator.
• • • • • • • •
Taken en verantwoordelijkheden van de kinderen Ik zorg ervoor dat iedereen fijn en gezellig kan overblijven Tijdens de overblijf kan ik samen met andere kinderen eten en samen spelen. Praten, kletsen en lachen mag, zolang ik de andere kinderen niet stoor. Ik luister naar de overblijfkracht en doe wat hij/zij aan mij vraagt. Ik ga zuinig met de spelmaterialen om. Ik gebruik correcte taal. Ik mag een ander geen pijn doen. Ik heb respect voor zowel de overblijfkracht als andere kinderen.
•
• • • •
4
• Ik ben zelf verantwoordelijk voor meegebracht spelmateriaal van thuis.
• • • • • • • • •
Eetafspraken Ik ga voor het eten nog even naar de wc als dat moet en was daarna mijn handen met zeep. Ik zoek snel en rustig een plekje op. Ik wacht met eten tot er gebeden is of voorgelezen is uit een Bijbelsdagboek. Ik ben stil en heb respect voor het bidden en of voorlezen uit een Bijbelsdagboek. Ik zit op de juiste manier op mijn stoel, eet en drink rustig, netjes en op mijn plaats. Ik blijf van de spullen van andere kinderen af. Na toestemming van de overblijfkracht mag ik binnen of buiten gaan spelen. Bij het binnen spelen of naar buiten gaan gooi ik mijn afval in de afvalbak. De overgebleven spullen stop ik in mijn tas. Voordat ik ga spelen, hang ik mijn tas aan de kapstok of leg de tas op de daarvoor bestemde plek op de gang.
Binnen spelen • Ik bedenk wat ik ga doen en pak een spel uit de overblijfkast. • Ik speel alleen met materiaal van de overblijf. • Ik zorg ervoor dat we fijn samen binnen spelen in het overblijflokaal. • Ik mag niet rennen en schreeuwen in de school. • Voor ik het spel terugzet, controleer ik of het compleet is. • Ik ruim de spellen netjes op. • Om 12.15 gaan we allemaal even naar buiten bij goed weer. Buiten spelen Ik speel alleen met spullen die de overblijfkracht heeft gegeven. Ik mag alleen in de zandbak spelen als dat van de overblijfkracht mag. Ik zorg ervoor dat we fijn samen buiten spelen. Na het buitenspelen ruimen we alles samen op. Om 12.40 uur gaan de kleuters naar binnen Om 12.40 uur gaan de andere kinderen naar de aangewezen plek en wachten daar op hun leerkracht. • Zonder toestemming mag ik het schoolplein niet verlaten.
• • • • • •
Vergissen is menselijk. Ongewenst gedrag is soms subjectief: de één kan meer hebben dan de ander en de één hanteert soms andere normen en waarden dan de ander. Onder ongewenst gedrag tijdens de overblijf wordt onder andere verstaan: een grote mond hebben, ruzie maken, schreeuwen, spelen met eten, gooien met eten, plagen van kinderen, aan andermans spullen komen, opzettelijk kapot maken van spelmateriaal etc. Wanneer kinderen zich niet aan de afspraken houden, is het belangrijk dat het ongewenste gedrag wordt benoemd. Vervolgens worden de gevolgen van het gedrag besproken en wordt aangegeven hoe dit anders kan worden aangepakt. Met name de correctie naar het gewenste gedrag is erg belangrijk. Wanneer een kind toch een keer de fout ingaat, is een eenduidige aanpak cruciaal. Het is van belang dat iedere overblijfkracht mogelijk hetzelfde reageert op gewenst en ongewenst gedrag. Het bespreken van elkanders aanpak, niet om te beoordelen, is van groot belang.
5
Als een kind toch de fout ingaat, volgen we de volgende stappen: 1.
2.
3.
4. 5.
• • • •
Het kind wordt aangesproken door de overblijfkracht. Ongewenst gedrag wordt besproken, de gevolgen worden aangegeven en er wordt een alternatief aangeboden. Met name de ik-boodschap is van belang. "Ik zie dat je ………. en dat vind ik / en daardoor …………… Ik heb liever dat je …………. Gaan we dat proberen? Ik weet zeker dat je dat kan! Kijk maar eens naar ………." Bij een tweede vergissing wordt hetzelfde gesprek gevoerd, aangevuld met een haalbare sanctie. "Ga maar even apart zitten, gaan jullie maar even uit elkaar, stop maar even met dit spel tot je denkt dat je het weer wel kan… etc." Bij een derde keer volgt er geen discussie meer en wordt het kind direct doorverwezen naar de leerkracht. Die weet dan dat het al drie keer is misgegaan en hij voert een gesprek met het kind. Vervolgens wordt ook hier besproken hoe het kind zijn of haar gedrag kan verbeteren en worden er eventueel excuses aangeboden. Het kind blijft apart tot de pauze voorbij is. Indien noodzakelijk licht de leerkracht van het kind de directie in. Bij herhaald ongewenst gedrag worden de ouders/verzorgers ingelicht, dit ter beoordeling van de directie en de leerkracht van het kind. De regels tijdens het overblijven zijn duidelijk en worden door alle overblijfkrachten op dezelfde wijze toegepast. Kinderen worden door overblijfkrachten in principe altijd eerst een keer gewaarschuwd, wanneer hun gedrag daar aanleiding toe geeft. Bij een incident wordt altijd eerst geprobeerd om in alle redelijkheid in een gesprek tot een oplossing te komen. Soms wordt een kind gevraagd even op "de bank" te gaan zitten als straf of om even "af te koelen". (time out)
Gedragscode overblijfkrachten • Overblijfkrachten zijn respectvol jegens kinderen, ouders / verzorgers, leerkrachten en collega’s zonder onderscheid te maken in levensbeschouwing, waarden en normen en gewoonten. • Overblijfkrachten onthouden zich van gedrag waardoor een ander zich gekwetst kan voelen. • Overblijfkrachten reageren alert op ongewenst gedrag. Ongewenst gedrag hoort altijd aan de orde gesteld te worden. • De overblijfkracht staat open voor ideeën en suggesties van anderen. • De overblijfkracht is verantwoordelijk voor het eigen handelen en is bereid daarvoor verantwoording af te leggen. • De overblijfkracht geeft bijzondere voorvallen, die van belang zijn voor het functioneren van een kind in de klas of voor het welzijn van het kind, door aan de coördinator. • De overblijfkracht verwijst ouders / verzorgers naar de coördinator indien zij informatie wensen over hun kind tijdens het overblijven of indien zij vragen hebben over het overblijven. • De overblijfkracht neemt nog niet schoolgaande kinderen niet mee naar de overblijf.
Wanneer u uw kind wilt uitschrijven bij de overblijf of wanneer uw kind van school afgaat, moet er een uitschrijfformulier worden ingevuld en ingeleverd bij de
6
overblijfcoördinator, daarna krijgt u de openstaande strippen retour. Dit uitschrijfformulier kunt verkrijgen bij de overblijfcoördinator.
Juni 2013
7