jaargang 20 / nr 68 / april 2011
Leon Marc
Kracht van de dialoog 25 jaar Landelijk Overleg Minderheden
Over Slovenië, Sloveense Nederlanders en Nederlandse Slovenen
In dit nummer o.a: • K racht van de Dialoog pag. 3 • S ervische gemeenschap springlevend pag. 5 • Ik heb geen huiswerk! pag. 6 • E enheid is Kracht Awardshow 2011 pag. 7 • V ijf nieuwe bestuursleden Lize pag. 8
De huidige, inmiddels alweer derde ambassadeur van de Republiek Slovenië in Nederland, zijne excellentie Leon Marc is bijna op de helft van zijn vierjarige ambtsperiode. Al sinds zijn komst naar Den Haag in 2009 heeft hij naast de gebruikelijke diplomatieke werkzaamheden veel aandacht voor de Sloveense gemeenschap en haar plaats in de Nederlandse samenleving. Zo was hij eind 2009 aanwezig bij het 20-jarig bestaan van Lize in Utrecht. Onlangs gaf hij zelf een boek uit: ‘Slovenië in Nederland’. Bij zijn benoeming tot ambassadeur wist hij van Nederland niet veel meer dan de klassieke stereotypen. ‘Sinds mijn komst hiernaartoe doe ik bijna dagelijks een nieuwe, soms kleine ontdekking. Deze rijkdom aan ervaringen en leermomenten is waarschijnlijk een van de meest aantrekkelijke kanten van mijn beroep’ vertelt Leon Marc.
Leon Marc met Tanja Mlaker (links) en Mojca Nodelijk-Guštin van ‘Vrienden van Slovenië’.
Welke onderwerpen hebben tijdens deze periode uw grootste aandacht? Den Haag is - de Nederlanders zijn er terecht trots op - het centrum van internationaal recht, hier zetelen talrijke internationale organisaties. Een groot deel van de aandacht en van de werktijd van de ambassade gaat uit naar de samenwerking met deze instituties. Nederland is een belangrijke economische partner voor Slovenië. Nederlandse gasten zijn heel belangrijk voor het Sloveense toerisme; al jaren is Nederland een van onze tien belangrijkste toeristische markten. Helaas is dat alles nog niet terug te zien in een beter beeld over Slovenië in de Nederlandse publieke opinie en media. Ons land heeft het hoogste BNP per inwoner van Midden- en Oost-Europa, wij hebben de euro, een heel gunstige geografische ligging op de as Venetië Wenen, op het ontmoetingspunt van Germaans, Slavisch en Romaans Europa. Toch wordt het hier door velen gezien als een monotoon grijs, zogenaamd Oostblokland. Naast het stimuleren van de handelsbetrekkingen is voorlichtingsdiplomatie een belangrijk onderdeel van mijn werk. In deze context hoort uw pas uitgegeven - tweetalige - boek ‘Slovenië in Nederland’. Waar komt het idee voor dit boek vandaan en voor wie is het eigenlijk bedoeld? Met het boek wil ik vooral het Nederlandse publiek aanspreken, en door de verhalen van Nederlanders, Sloveense Nederlanders en Nederlandse Slovenen laten zien dat Slovenië dichterbij en bekender is dan ze denken. Zo zijn er een heleboel interessante persoonlijkheden, die als het ware beide landen verbinden. Ik maak me geen illusies dat ik ze allemáál heb gevonden. Meteen na het verschijnen van het boek kwam ik alweer nieuwe verbanden tegen: een Nederlandse kleindochter van de meest beroemde Sloveense impressionist, een in de zestiger jaren in Ljubljana gepromoveerde Nederlandse bioloog, enz., enz. Met dezelfde grote aandacht volgt u ook de Sloveense gemeenschap. U neemt deel aan evenementen door het hele land en ook de activiteiten van de ‘Vereniging Vrienden van Slovenië’ kunnen op de vriendelijke ondersteuning van de Ambassade rekenen. Wat voor beeld hebt u na deze twee jaar van de Sloveense gemeenschap?
Lizebulletin / nr 68 / april 2011
2
Juist de laatste tijd wordt in Nederland veel gesproken over de immigranten uit OostEuropa, vaak op basis van negatieve stereotypen en onkunde. Het merendeel trekt na een tijdje verder, dus is er meer sprake van moderne expats. Vergeet niet dat het vrije verkeer van kapitaal en goederen nauw verbonden is met het vrije verkeer van werknemers. Zonder die vrijheden geen echt Europa. Wat de Slovenen betreft - het zijn er naar verhouding weinig, misschien een paar honderd. Merendeels zijn ze typische expats, dus jonge, goed opgeleide mensen, werkzaam in internationale bedrijven of organisaties. Een behoorlijk aantal studenten volgt hier diverse studies. Verder is er een kleine ‘gastarbeiders’-groep uit de zestiger en zeventiger jaren, en natuurlijk de traditionele gemeenschap in Limburg, die ontstaan is aan het begin van de 20ste eeuw. Alles bij elkaar is het moeilijk spreken over een homogene Sloveense gemeenschap. Wel vormen al deze groepen een verbinding tussen Slovenië en Nederland en zijn ze enorm waardevol voor de vertegenwoordiging van ons land. Het werk van de ‘Vereniging Vrienden van Slovenië’ waardeer ik zeer. Het verenigingsblad ‘LIPA’ is een vorm van de hoogste diplomatie, dat op een ongedwongen en ontspannen manier ons land en Slovenen presenteert. De ‘Vrienden van Slovenië’ zijn aangesloten bij Lize en werken daar samen met andere Zuideuro pese gemeenschappen. Hoe belangrijk zijn naar uw mening dit soort samenwerkingsverbanden? Volgens mij is het een zeer goede manier voor deze minderheden om hun belangen te bundelen, misschien kan hun integratie als voorbeeld voor andere groepen dienen. Hoewel Slovenië voornamelijk MiddenEuropees georiënteerd is, heeft ze zonder meer een Mediterrane, Zuideuropese component, die haar verbindt met de andere Lize-groepen. Ook in ons land groeien olijfbomen en wordt er olijfolie van de beste kwaliteit geproduceerd - wat voor sommige het beste bewijs is voor de Zuideuropese verbondenheid. Lize biedt de Zuideuropese groepen een belangrijk kanaal naar de Nederlandse overheid en participatie in de samenleving. Veel Slovenen leven buiten de grenzen van Slovenië. Hoe gaat Slovenië met hen om? De Republiek Slovenië heeft slechts twee miljoen inwoners, daarom waren de Slovenen over de grens, in de omliggende landen en elders in de wereld op zijn minst in emotionele zin altijd heel belangrijk voor Ljubljana. Nu hebben wij ook een apart ‘Bureau voor Slovenen in de wereld’, dat aangevoerd wordt door een minister. Tegenwoordig dringt de overtuiging door dat deze gemeenschappen een rol zouden kunnen
spelen voor onze economie, wetenschap enz. Hierbij zijn ook de Slovenen in Nederland welkom om hun bijdrage te leveren - ongeacht of ze zich als Nederlandse Slovenen zien, Sloveense Nederlanders, Nederlanders met een beetje Sloveense identiteit… In de tijden van Joegoslavië was dat moeilijker, in de tijden van een vrij, Europees Slovenië is juist dit Sloveense deel van iemands identiteit een voordeel, dat ook van pas kan komen ten gunste van bijvoorbeeld de handelsbetrekkingen tussen onze beide landen. In juni wordt 20 jaar onafhankelijkheid van Slovenië gevierd. Waarop kunnen volgens u de Slovenen, binnen en buiten de landsgrenzen, het meest trots zijn? In minder dan 20 jaar zijn wij vanuit één van de deelrepublieken van het autoritaire Joegoslavische regime, lid geworden van de EU, NAVO en het Schengen-gebied. In 2008 hebben wij als eerste van de nieuwe lidstaten succesvol de EU voorgezeten. Dit alles hebben wij bereikt zonder externe confrontaties. Slovenië heeft na de onafhankelijkheid zonder bureaucratische barrières aan ongeveer 180.000 personen uit andere delen van voormalig Joegoslavië de Sloveense nationaliteit verleend. De redenen voor de onafhankelijkheid waren niét mogelijke etnische tegenstrijdigheden en nationalisme, maar de diepe politieke verschillen met de toenmalige Joegoslavische leiding. Slovenië wilde zich makkelijker voegen in de Europese organisaties, wat uiteindelijk ook is gebeurd. U begint aan het tweede deel van uw ambtstermijn. Wat voor plannen heeft u? Er ligt nog veel werk op het gebied van de openbare diplomatie. Ook wil ik aan de Nederlandse ondernemers graag laten zien welke aantrekkelijke mogelijkheden er zijn voor handel met ons land - vooral op het gebied van logistiek, energiemanagement, toerisme en nog meer. Sinds mijn komst naar Nederland ben ik bewonderaar van het winkelconcept van de HEMA - volgens mij zou dit ook in Slovenië een groot succes kunnen zijn. En het verbaast me zeer dat er nog geen ondernemende Nederlander een echte ‘Nederlandse’ camping is begonnen in Slovenië. Nog leuker zou het zijn als hierbij juist Nederlandse Slovenen of Sloveense Nederlanders het voortouw zouden nemen!
// Metka Dijkstra-Murko
Een digitale versie van het boek ‘Slovenië in Nederland’ is te vinden op de website van de Sloveense ambassade. www.haag.veleposlanistvo.si
Kracht van de dialoog 25 jaar Landelijk Overleg Minderheden
25 jaar Landelijk Overleg Minderheden
Kracht van de Dialoog Het Landelijk Overleg Minderheden bestaat 25 jaar, reden om hier op 3 maart jongstleden uitgebreid bij stil te staan met een feestelijke bijeenkomst in Theater Concordia in Den Haag. In de aanwezigheid van ruim 100 gasten was het een viering met aandacht voor verleden, heden en toekomst. De kracht van dialoog Sinds 1985 werken samenwerkingsverbanden van etnische minderheden samen om de participatie, emancipatie en integratie van meer dan twee miljoen burgers te versterken. Op dit moment zijn er acht samenwerkingsverbanden die de belangen behartigen van personen met een Caribische (OcaN), Chinese (IOC), Marokkaanse (SMN), Molukse (BUAT), Surinaamse (SIO), Turkse (IOT), Zuid-Europese (Lize) en vluchtelingen (VON) achtergrond. Door middel van overleg met het kabinet en diverse andere initiatieven zetten zij zich op tal van beleidsterreinen in om de maatschappelijke positie van etnische minderheden in Nederland te verbeteren. Voorbeelden van een aantal succesvolle initiatieven die de LOMsamenwerkingsverbanden in recente jaren hebben ontplooid, zijn gebundeld in het jubileumboekje met de titel ‘Kracht van Dialoog’. Namens minister Donner van Binnenlandse Zaken die afwezig was wegens verplichtingen in de Tweede Kamer, nam dhr. Mark Frequin, directeur generaal Wonen, Wijken en Integratie op 3 maart de jubileumuitgave in ontvangst.
Emancipatie & participatie Er zijn grote stappen gezet in de afgelopen 25 jaar. De huidige voorzitter van de LOMsamenwerkingsverbanden, dhr. Aydin Akkaya van het Inspraakorgaan Turken, vat de emancipatie van etnische minder-
heden in Nederland samen met de woorden: ‘In één generatie van ongeletterdheid naar universiteit.’ Ook de aanwezige voorzitter van de FNV, Agnes Jongerius, benadrukt in haar toespraak hoe vooral meisjes goed presteren in het hoger onderwijs en een diploma behalen. Maar niet alleen in het onderwijs zijn grote sprongen voorwaarts gemaakt. Ook op het gebied van ondernemerschap, politieke en bestuurlijke participatie zijn etnische minderheden hun sporen aan het verdienen en achterlaten. Maar er valt nog heel wat te winnen en de vraag doet zich tijdens de jubileumvieringvoor of dat lukt met het voornemen van dit kabinet om enkel algemeen beleid te voeren. Want, zo stelt dhr. Akkaya, ‘algemeen beleid is pas algemeen als iedereen er in gelijke mate van profiteert.’ Daarbij gaat het aan de ene kant om de aanwezigheid van kansen en mogelijkheden en aan de andere kant om het pakken van die kansen.
Van experiment naar realiteit Wat ooit begon als een experiment is al vele jaren realiteit geworden. Als gesprekspartner van de overheid hebben de LOM-samenwerkingsverbanden zichtbaar een bijdrage geleverd aan de integratie van etnische minderheden in Nederland. Door te investeren in goede banden met de achterban genieten zij een grote mate van draagvlak en zijn zij in staat zijn om grote groepen mensen te mobiliseren en moeilijke onder-
werpen bespreekbaar te maken. In dit kader verwijst dhr. Frequin in zijn speech namens minister Donner bijvoorbeeld naar het LOM-masterplan ‘Niet naast elkaar maar met elkaar’, een actieplan wat enkele jaren geleden is uitgevoerd om radicalisering tegen te gaan en de binding met de Nederlandse samenleving te vergroten. Maar ook de oprichting van het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM), de samenwerking met de FNV op het gebied van vrouwenemancipatie en de bestrijding van jeugdwerkeloosheid onder allochtone jongeren geven er blijk van dat de LOMsamenwerkingsverbanden hun positie als belangenbehartiger met overtuiging hebben opgebouwd.
Uitdaging voor de toekomst In de toekomst staan de LOM-samenwerkingsverbanden voor een grote uitdaging. Dhr. Frequin geeft nog eens aan dat dit kabinet het accent legt op eigen verantwoordelijkheid, burgerschap en zelfredzaamheid van mensen. Daarnaast gaat het regeerakkoord uit van de afbouw van beleid speciaal gericht op migrantengemeenschappen en zal ook het LOM rekening moeten houden met bezuinigingen. Dit heeft onvermijdelijk gevolgen voor de manier waarop de dialoog tussen overheid en migrantengemeenschappen georganiseerd is. De LOM-samenwerkingsverbanden zullen zich de komende tijd moeten buigen over een nieuwe vorm van dialoog met daarin een stem voor alle gemeenschappen en met dezelfde kracht en inzet als de afgelopen 25 jaar. // Monica Moreno Diniz
3
Lizebulletin / nr 68 / april 2011
‘
De vrouwen van Kuca Morava
In het Gemeentearchief van Roosendaal is tot 25 juni de tentoonstelling ‘De Joegoslavische vrouwen van Kuća Morava in WestBrabant’ te zien. Circa 400 Joegoslavische vrouwen gingen in de periode 1969-1975 werken voor vier Roosendaalse bedrijven: de borstelfabriek VERO, snoepfabrikant Red Band, koekjesfabriek Baartmans en confectiebedrijf van Gils. Zij werden destijds ondergebracht in een voormalig klooster in Bosschenhoofd dat voor de gelegenheid
Ikonen uit Macedonië In de Utrechtse Sint-Catharinakathedraal, beter bekend als de Catharijnekerk, vond op 8 februari in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de regeringen van Nederland en Macedonië, de officiële opening plaats van de tentoonstelling ‘Ongekende Schoonheid. Ikonen uit Macedonië’. Deze unieke collectie uit het Macedonische culturele erfgoed bestaat uit meer dan 50 ikonen en andere liturgische voorwerpen uit de 11e tot 14e eeuw, een reconstructie van een ikonostase, terracotta reliëftegels, een gouden masker en andere voorwerpen. In aanwezigheid van enkele honderden gasten werd de tentoonstelling officieel geopend door de directeur van het museum mevr. Marieke van Schijndel, met toespraken van de Minister van Cultuur van Macedonië, mevrouw Elizabeta Kanceska - Milevska en de Staatssecretaris van Onderwijs, Halbe Zijlstra. De heer Zijlstra vergeleek de collectie met ‘... alle werken in Nederland van Vincent van Gogh verzamelen op een plek’. De Macedonische ambassadeur, de heer Nikola Dimitrov, benadrukte dat deze tentoonstelling Macedonië op het niveau van Europese Unie brengt en hoopte dat meer Nederlanders Macedonië zullen gaan bezoeken. Tijdens de opening is het eerste exemplaar uitgereikt van de rijk geïllustreerde publicatie ‘Ongekende Schoonheid. Ikonen uit Macedonië’ van Désirée Krikhaar - specialist op het gebied van Byzantijnse kunst en ikonen. De tentoonstelling duurt tot 11 mei 2011.
www.catharijneconvent.nl
Lizebulletin / nr 68 / april 2011
4
werd omgedoopt tot Kuća Morava, naar de rivier Morava in Servië. Sinds een paar jaar besteedt het gemeentearchief in Roosendaal aandacht aan het verwerven van migrantenerfgoed. Voor het samenstellen van de tentoonstelling spraken medewerkers van het archief uitgebreid met zowel de Joegoslavische vrouwen als de werkgevers. Op 17 februari werd de tentoonstelling, die een overzicht geeft van hoe de werving van de vrouwen verliep, hun werk in de fabrieken, het verblijf in het pension en de wijze waarop ze hun vrije tijd besteedden, onder grote belangstelling geopend. Eind juni wordt de tentoonstelling afgesloten met de presentatie van een boekje over de vrouwen van Kuća Morava. Gekoppeld aan deze presentatie organiseren Lize en het Gemeentearchief Roosendaal dan een inspiratiedag voor instellingen die zich bezighouden met het opsporen en ontsluiten van cultureel erfgoed van migranten.
www.gemeentearchiefroosendaal.nl
Viering Internationale Vrouwendag Voor het derde achtereenvolgende jaar hebben de LOM-samenwerkingsverbanden in samenwerking met de Nederlandse Vrouwenraad (zie foto), Internationale Vrouwendag gevierd. Dit jaar was het thema ‘Vrouwen in balans van A tot Z’. In Theater Concordia in Den Haag verzorgde Raja Felgata op 4 maart de aftrap met een Ode aan de Vrouw. De directeur van Lize, Lucía Lameiro, verwelkomde namens de LOMsamenwerkingsverbanden het gemêleerde gezelschap van aanwezige vrouwen met de boodschap dat het goed gaat met de ontwikkeling van het talent van migrantenvrouwen. Dit talent moet nu en in de toekomst echter beter benut worden want vrouwen zijn hard nodig, onder andere op de arbeidsmarkt. Ook Joan Ferrier, directeur van E-quality, het kenniscentrum voor emancipatie, gezin en diversiteit, sprak de vrouwen op inspirerende wijze toe. Verwijzend naar het thema van de viering gaf zij aan dat het belangrijk is dat vrouwen de ruimte krijgen voor het vinden van een persoonlijke balans, waarin eigen keuzes en talenten aan bod komen. Naast het vinden van een individuele balans is het net zo belangrijk een maatschappelijke balans te vinden. Uit de Emancipatiemonitor 2010 blijkt namelijk dat de emancipatie vooruit
gaat, maar dat nog altijd minder dan 40% van de vrouwen economisch zelfstandig is. Ook zijn zij ondanks een goede opleiding ondervertegenwoordigd in bepaalde sectoren en bestaat er nog steeds een verschil in inkomen tussen mannen en vrouwen. Daarbij besteden vrouwen meer tijd aan zorgtaken dan mannen. In de werkgroep ‘Emancipatie, hoe staan we ervoor?’ werd de Emancipatiemonitor nader toegelicht door D’66 Tweede Kamerlid Pia Dijkstra en luidde de conclusie: geen vrouwenemancipatie zonder mannenemancipatie! De middag werd afgesloten met een bijzonder optreden van het Kleurrijke Mama’s Verhalenkoor, een Haagse groep krachtige vrouwen uit alle windstreken.
Spaanse onderscheidingen Op 15 januari jl was de directeur-generaal Spaans staatsburgerschap in het buitenland, mevr. Pilar Pin Vega, voor de tweede keer in Nederland. Ditmaal om vijf personen die zich door de jaren heen bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de Spaanse gemeenschap, met een lintje te eren.
Emiliano Ruiz en Pedro Tejero, beiden oudbestuursleden van Lize en nog steeds actief in het bestuur van de Spaanse Federatie, FAEEH, ontvingen de ‘gouden emigratie medaille’, een erkenning van hun vrijwillige inzet door de jaren heen. Olga Bernárdez Cid en Esperanza Suárez, beiden zeer toegewijde medewerkers van de
sectie Arbeid van de Spaanse Ambassade, werden geëerd vanwege de bijzondere wijze waarop zij hun functie bekleden. De Nederlandse advocate Lotje de Roy van Zuydewijn werd geëerd voor haar jarenlange verdediging van de sociale zekerheidsrechten van de Spaanse emigranten, zowel op nationaal als internationaal niveau. Evert Hoeksma, medewerker van de Sociale Verzekeringsbank, kreeg erkenning voor zijn bijdrage aan het versterken van de institutionele betrekkingen tussen Nederland en Spanje. Ook werden de bestuursleden van de vereniging ‘Spaanssprekende vrouwen uit de IJmond’ in het zonnetje gezet, voor hun bijdrage aan de emancipatie van Spaanse vrouwen in Nederland. In emotionele toespraken benadrukten zowel de Spaanse Ambassadeur als de directeur-generaal de grote waarde van de Spaanse emigranten voor zowel de Spaanse als de Nederlandse samenleving en de band tussen beide landen. Onder de aanwezigen was ook mevr. Marilyn Haimé, directeur immigratie en integratie van het ministerie van BZK.
Servische gemeenschap springlevend In de wintermaanden zijn er talrijke nationale en kerkelijke feestdagen die door de Servische gemeenschap in Nederland gevierd worden. De viering van Sveti Sava vormt traditioneel het hoogtepunt in het culturele aanbod van de gemeenschap en dé plaats om dat vorm te geven en bij elkaar te komen is Rotterdam, waar al decennialang de grootste concentratie van Serviërs te vinden is. De jaarlijkse gedenkdag van de Heilige Sava, de stichter van de Servisch-Orthodoxe Kerk en het Servisch onderwijs, was ook dit jaar een groot spektakel. Op zaterdag 29 januari togen enkele honderden Serviërs uit alle hoeken van Nederland naar de aula van het Servisch Cultureel Centrum ‘Vuk Karadžić’ in Rotterdam om zich over te geven aan een avondvullend cultureel programma van traditionele muziek en toneel. Speciaal voor deze gelegenheid kwam de wereldmuziekgroep ‘Trag’ uit de Republiek Srpska naar Nederland en uit Belgrado gaf actrice Vesna Pećanac acte de presence. Verder droegen leerlingen van de Servische school gedichten voor ter ere van de Heilige Sava en bezong vader Vojislav Bilbija, rector van de Rotterdamse parochie van de Heilige Drie-eenheid, heldendaden van weleer op de gusle, de traditionele Servische eensnarige viool. Wie het
aandurfde kon na het officiële programma nog ‘blijven zitten’ voor de igranka, het dansfeest dat tot middernacht doorging. Een week later werd het podium vrijgemaakt voor kinderen van de basisschoolleeftijd uit de Servische gemeenschap. Het kindertheatergezelschap ‘Pan Teatar’ uit Belgrado, dat op uitnodiging van de informele landelijke werkgroep ‘Servisch Informatief Netwerk’ geheel belangeloos overvloog, bracht met veel enthousiasme en spelplezier de voorstelling ‘Ik ben verliefd’ ten overstaan van een overvolle zaal. Thema’s als vriendschap, schoolperikelen en uiteraard vlinders in de buik passeerden de revue, wat ook menig ouder niet onberoerd liet. De voorstelling kwam tot stand met financiële steun van de ambassade en het consulaat van de Republiek Servie en donaties uit de gemeenschap. Het is het eerste project dat is uitgevoerd door de informele werkgroep, die de ambitie heeft om met regelmaat en op landelijk niveau sociaal-culturele activiteiten te ontplooien voor de leden van de gemeenschap, alsook voor het Nederlandse publiek. Het promoten van de Servische cultuur en traditie ‘naar buiten toe’ is daarbij een van de pijlers. De werkgroep bestaat uit een twintigtal leden over
het land verspreid, die hebben aangegeven zich actief in te willen zetten voor de Servische gemeenschap. Initiator is de energieke en enthousiaste consul Marko Brkić, die ook op Facebook een pagina heeft aangemaakt zodat burgers van Servië en alle Serviërs daarbuiten op de hoogte kunnen blijven van de activiteiten en bijeenkomsten die in Nederland plaatsvinden en die betrekking hebben op zowel de Serviërs in Nederland en als het moederland, oftewel de matica. De overweldigende animo voor deze voorstelling is voor de organisatoren een bevestiging dat in de toekomst meer specifieke aandacht nodig is voor de allerkleinsten, oftewel de derde generatie, omdat die minder dan voorheen een sociaal-cultureel aanbod in de eigen taal ter beschikking hebben. De verschillende Serviche lespunten in Nederland zouden daarbij een bindende en initiërende rol kunnen spelen.
5
Lizebulletin / nr 68 / april 2011
Leerlingen en ouders
Ik heb geen huiswerk! ‘Meester, ik heb een acht gehaald voor Frans’, zegt een leerling van de huiswerkbegeleiding enthousiast. Als projectleider huiswerkbegeleiding bij stichting Avanço is mijn nieuw verworven ‘titel’ nog even wennen. De Kaapverdische stichting biedt sinds kort aan voornamelijk Kaapverdiaanse kinderen op de basisschool en op het voortgezet onderwijs huiswerkbegeleiding aan. Het project is op 31 januari van start gegaan en lijkt nu al zijn vruchten af te werpen. Eind januari opende de stichting haar deuren voor een bescheiden groep van 12 leerlingen. Na één maand is dit aantal gegroeid naar 24 kinderen. Deze groei is vooral te danken aan mond tot mond reclame. De ouders zijn erg blij met dit initiatief omdat er nauwelijks huiswerkbegeleiding in de buurt wordt gegeven. Het enthousiasme van de ouders over dit project is precies wat de begeleiders de leerlingen mee willen geven. Naast het opkrikken van de cijfers, is het enthousiasmeren van de leerlingen een belangrijk doel van het project.
Huiswerkbegeleiding door Avanço Het enthousiast maken van de leerlingen en daarmee een gezonde dosis zelfvertrouwen opbouwen, is een middel dat Avanço aanwendt om de schooluitval en taalachterstand onder de Kaapverdiaanse jeugd aan te pakken. Het werven van capabele begeleiders die ook als voorbeeldfiguren dienen is van groot belang voor het project. Om die redenen hebben wij onder hoogopgeleiden geworven. Van hen wordt verwacht dat zij de leerlingen motiveren. Op langere termijn zullen gemotiveerde leerlingen zelfstandig op een constructieve manier vorm geven aan hun schoolcarrière. De contacten die wij onderhouden met docenten en ouders leert ons dat veel leerlingen kampen met een gebrek aan zelfvertrouwen. Taalachterstand ligt vaak hieraan ten grondslag. Elk kind is anders en vereist een andere aanpak. Sommige kinderen hebben iets meer aandacht nodig om hun werkhouding, schoolresultaten en zelfvertrouwen te verbeteren. Om dit te realiseren hebben wij
Lizebulletin / nr 68 / april 2011
6
ervoor gekozen om elke begeleider te koppelen aan drie leerlingen. Zodoende krijgen alle kinderen genoeg aandacht. Helaas is in de praktijk gebleken dat het aantrekken van begeleiders een hele opgave is. Studenten kiezen vaak voor een betaalde bijbaan en mensen met een fulltime baan komen vaak tijd te kort. Maar gelukkig kunnen wij het nog bolwerken met een aantal parttimers en enkele studenten die er toch voor kiezen als vrijwilligers te werken. Het koppelen van één begeleider aan drie leerlingen is doorslaggevend om een positieve omslag te zien bij de leerlingen. Deze omslag vertaalt zich, tot nu toe, in betere cijfers en positieve reacties van ouders en docenten. Daarnaast gaan de begeleiders intervisiegesprekken aan met de leerlingen, zodat wij de kinderen beter leren kennen. Hierdoor ontstaat er een vertrouwensband.
Het project is nu al bijna twee maanden gaande, in deze tijd hebben wij de kinderen goed leren kennen. In het begin kijken de kinderen verlegen de kat uit de boom. Naarmate zij zich vertrouwder voelen, kruipen zij uit hun schulp. Sommigen gaan een stapje verder en tasten hun grenzen af. Zo mochten de basisscholieren in het begin het beleg op de broodjes kiezen. Toen de ’bestellingen’ steeds veeleisender werden, werd de keuze beperkt tot een broodje ham of kaas. ‘Ik heb geen huiswerk, meester!’, is een vaak gehoorde smoes. Deze reacties houden ons scherp, maar tegelijkertijd doen wij er alles aan om een ongedwongen sfeer te creëren van waaruit geleerd kan worden. De ouders waarderen deze sfeer omdat de kinderen te spreken zijn over de huiswerkbegeleiding, vooral als de deelname aan de huiswerkbegeleiding zich vertaalt in goede cijfers. De ouders laten ook weten hoe belangrijk de huiswerkbegeleiding voor hen is, opmerkelijk genoeg geldt dit zowel voor laagopgeleide als hoogopgeleide ouders. Zo liet een moeder weten dat haar kinderen onder de maat presteren. Ondanks het feit dat de moeder hoogopgeleid is en dat haar kinderen tot de derde generatie allochtonen behoren, lopen zij achter op hun klasgenoten. Ze heeft aangegeven de kinderen niet zelf te kunnen ondersteunen en is daarom erg blij met het project huiswerkbegeleiding bij haar in de buurt. De positieve reacties van de ouders en de ontwikkeling die sommige kinderen doormaken geeft ons de voldoening om dit project voort te zetten. Dat is ook hard nodig, want dit schooljaar worden wij nog gesubsidieerd, maar vanaf volgend schooljaar moeten wij volledig zelfstandig kunnen functioneren. Wij streven ernaar om volgend jaar en de komende jaren kinderen te blijven helpen bij het maken van hun huiswerk. Omdat huiswerkbegeleiding het verschil maakt of ze nou hun huiswerk vergeten zijn of niet. // Adilson Fortes
Voorlichting en begeleiding aan Kaapverdiaanse jongeren en hun ouders Dit eenjarige project, dat door ZonMw gefinancierd wordt binnen het programma ‘Diversiteit in het jeugdbeleid’, heeft een tweeledig doel: 1 Verbeteren van de onderwijsprestaties van Kaapverdiaanse jongeren en voorkomen van schooluitval, door de motivatie en werkhouding van de jongeren te stimuleren, alsook hun zelfvertrouwen te vergroten; 2 Vergroten van de bekendheid met en het gebruik van Kaapverdiaanse ouders van jeugdvoorzieningen in het algemeen en voorzieningen gericht op opvoedingsondersteuning in het bijzonder.
Gedurende het project wordt samenwerking gezocht met scholen en jeugd(zorg)voorzieningen om de continuïteit te waarborgen. Het project richt zich op Kaapverdiaanse jongeren in de laatste twee groepen van het basisonderwijs en de eerste twee groepen van het voortgezet onderwijs. Zij krijgen twee keer per week huiswerkbegeleiding, waarbij ook aandacht wordt besteed aan de communicatieve vaardigheden van de jongeren. Daarnaast worden voorlichtingsbijeenkomsten voor de ouders georganiseerd. Stichting Avanco voert het project uit, dat door Stichting Lize wordt ondersteund. Voor meer informatie: Adilson Fortes (projectleider): 010 - 44 84 300.
Op 6 mei aanstaande worden de Internationale Eenheid is Kracht Awards voor de 7de keer uitgereikt. Ditmaal in Den Haag. Op deze avond zijn de spotlights gericht op de positieve en krachtige kant van diversiteit. De Internationale Eenheid is Kracht Award Show is een feestelijke diversiteitshow vol glitter en glamour. De show trekt jaarlijks internationale mensenrechteniconen zoals Jesse Jackson, Kofi Annan, President Ellen Johnson-Sirleaf en vele anderen. Net als in voorgaande jaren belooft ook deze show voor bezoekers een ware belevenis te worden, die positieve verschillen in de samenleving belicht. De Awards (onderscheidingen) die uitgereikt worden zijn een eerbetoon aan degenen die zich onophoudelijk hebben ingezet op het gebied van burgerrechten, gelijkheid en diversiteit.
Het is belangrijk om deze mensen één keer in het jaar in het zonnetje te zetten
Eenheid is Kracht Award 2011 Internationale en nationale gasten
Jurylid namens Lize
De Internationale Eenheid is Kracht Award Show brengt meer dan 1100 kleurrijke jongeren, invloedrijke leiders en rolmodellen, vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, mensenrechten activisten, vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en ‘BN-ers’ op één avond bijeen. Een avond van verrassende en uitdagende ontmoetingen die bezocht wordt door jongeren, internationale sterren, vertegenwoordigers van organisaties, bekende Nederlanders en invloedrijke gasten.
Jaarlijks besluit een speciale jongerenjury (zie foto) over wie er genomineerd zullen worden voor één van de vijf prestigieuze Eenheid is Kracht Awards. De jury bestaat uit jongerenvertegenwoordigers (18-35 jaar) van verschillende nationale en regionale maatschappelijk betrokken organisaties. Dit jaar neemt Ivana Barić (28 jaar) namens Lize deel in de jongerenjury en zij is nauw betrokken bij de nominaties. ‘Door de nominatierondes bij te wonen verbaas ik me iedere keer hoeveel goede en oprechte mensen er zijn die zich belangeloos inzetten voor bestrijding van discriminatie en armoede, doorbreken van taboes, bevorderen van integratie en emancipatie, die actief zijn in eigen stad of buurt. Kortom die vechten voor een betere wereld! Het is belangrijk om deze mensen een keer in het jaar in het zonnetje te zetten. En met een dergelijke spectaculaire show positieve aandacht te trekken om te laten zien hoe belangrijk het is om dit soort mensen in onze maatschappij te hebben. En natuurlijk fungeren ze als een voorbeeldmodel en inspireren ze anderen. Mij in ieder geval!’
De Awards Het absolute hoogtepunt van de avond is de uitreiking van de vijf felbegeerde Eenheid is Kracht Awards aan (inter)nationale rolmodellen en ook aan een land dat op een inspirerende wijze, baanbrekend werk verzet voor diversiteit en voor gelijke rechten in de samenleving. De Awards die uitgereikt worden zijn: De nationale Awards (voor Nederlandse staatsburgers) * Kleuren Award (een persoon met een publieke functie) * Actief Burgerschap Award (actief zijn in eigen wijk, buurt, stad) * Gouden Zebra Award (lifetime achievement award) De internationale Awards (voor niet Nederlandse staatsburgers) * International Anti-discrimination Award * Certificate for Diversity (stimuleringsprijs voor een land met een goed initiatief op het gebied van discriminatie bestrijding en de promotie van diversiteit)
Stem mee op de website Vanaf 1 april kan het publiek via de website stemmen op de genomineerden van Kleuren Award, Actief Burgerschap en de Gouden Zebra Award. 50% van de stemmen wordt door de jury bepaald en de andere 50% door het publiek. ‘De genomineerden zijn op 22 maart bekend gemaakt. Doordat er zoveel
goede nominaties binnen waren gekomen, was het een moeilijke keuze. Binnen de Award Actief Burgerschap waren er veel mensen en organisaties voorgedragen. Verbazingwekkend hoeveel mensen goede dingen doen op wijk- en stadsniveau. Ik kon hier nog niets verklappen, omdat de officiële bekendmaking nog moest plaatsvinden toen het Lize-bulletin bij de drukker lag.’
Uniek in Europa De International Diversity Award Show is een uniek concept in Europa. Meer dan 150 enthousiaste jongeren coördineren en produceren de show. Op deze manier kunnen ze hun creativiteit helemaal vrijlaten om er een gedenkwaardig moment van te maken. Ook zal gedurende de show een verassende mix van hippe muzikale optredens te zien zijn. Wil je 6 mei ook aanwezig zijn op de Award uitreiking in Den Haag? Stuur een e-mail naar Ivana Barić,
[email protected]. Alle informatie over voorgaande edities, over de genomineerden voor dit jaar én hoe je kunt stemmen, vind je op: www.eenheidiskrachtawards.nl. // Ivana Barić
Stichting Eenheid is Kracht is er om culturen tot elkaar te brengen. Om mensen in dialoog te brengen met elkaar zodat onenigheden simpelweg besproken kunnen worden. www.eenheidiskracht.nl
7
Lizebulletin / nr 68 / april 2011
Vijf nieuwe bestuursleden Lize Op 1 februari jl. verwelkomde het bestuur van Lize 5 nieuwe leden. Hiermee is het bestuur, dat nu 13 leden telt, compleet. Graag stellen wij ze aan u voor. Nermin Agovic (1980) is geboren in Sarajevo, de hoofdstad van Bosnië-Herzegovina. In 1995 kwam hij als vluchteling naar Nederland. Momenteel studeert hij Bestuurskunde in Tilburg. Nermin is bijzonder geïnteresseerd in politiek en openbaar bestuur. Zo was hij bestuurslid bij de PvdA Tilburg en betrokken bij de stichting Tilburg voor Tuzla. De opkomst van Pim Fortuyn en later Geert Wilders fascineren hem. Met (de gevolgen van) de oorlog in Bosnië nog vers in zijn geheugen ziet hij de tegenstellingen in Nederland groter worden, en ook de problemen die de multiculturele samenleving met zich meebrengt. ‘Een verdere tweedeling van de samenleving zouden we met zijn allen moeten voorkomen. Nederland is een mooi land, waar volop kansen zijn voor ieder van ons. Daar moeten we dankbaar voor zijn, terwijl we hard blijven werken aan een goede integratie.’ Ivone Caldeira (1962) is in Mozambique geboren, maar haar ouders komen uit India. Beide landen waren Portugese kolonies. Op haar zeventiende verhuist ze met haar familie naar Portugal, vanwege de onzekere toestand na de onafhankelijkheid in Mozambique. In Portugal studeerde ze bouwkunde en sinds 1988 woont ze in Nederland. Ivone is secretaris geweest van de Portugese Basisschool in Den Haag en schrijft stukjes voor de website van de Mozambicaanse gemeenschap in Nederland. Zij maakt zij zich zorgen over de rechtspositie van de ‘nieuwe generatie gastarbeiders’ die via malafide uitzendbureaus in Nederland terecht zijn gekomen. ‘Ik ben zeer betrokken bij de Portugese gemeenschap en volg altijd kritisch maatschappelijke ontwikkelingen ten opzichte van minderheden in een land. Vooral de thema’s integratie, emancipatie en onderwijs raken mij.’ Maria Fernanda Lima Fermino (1965) is in Sao Vicente (Kaapverdië) geboren. In Nederland volgde ze de opleidingen Gezondheidsvoorlichting en Sociaal Cultureel Werk. Fernanda is onder andere werkzaam geweest in de thuiszorg, als gezondheidsvoorlichter en ambulante woonbegeleidster voor drugsverslaafden en als preventiemedewerker SOA/Aids voor prostituees. Momenteel volgt Fernanda de HBO deeltijdopleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. In haar vrije tijd zet zij zich in voor de Stichting
Lizebulletin / nr 68 / april 2011
8
Amilcar Cabral, die het welzijn en welbevinden van Kaapverdianen in Rotterdam en omstreken wil bevorderen. Een positieve ontwikkeling vindt zij dat steeds meer kinderen en kleinkinderen van de voormalige gastarbeiders een universitaire studie volgen. ‘Ik wil graag een bijdrage leveren aan het goed informeren van de Zuid-Europeanen over hun rechten en plichten en veranderingen in wetgeving, zoals de AWBZ en het persoonsgebonden budget (PGB). Olga Bernárdez Cid (1957) is in Vigo (Spanje) geboren en kwam als zesjarige naar Nederland. Zij studeerde Nederlands Recht en volgde opleidingen in o.a. PR en voorlichting, coaching en training. Ook is zij beëdigd vertaler. Sinds 1983 is Olga werkzaam bij de sectie Arbeidszaken van de Spaanse Ambassade. ‘Wie ben je, wie word je. Hoe zorg je ervoor dat je in het gastland echt ontvangen wordt, dat je weet wat je rechten en mogelijkheden zijn, maar ook je verantwoordelijkheden. Hoe verrijk je elkaar? En dat alles zonder je identiteit te verliezen. Ze vindt het jammer dat Nederland, een land van inspraak, overleg, meedenken en belangenafweging, zichzelf lijkt te verliezen. Zo ervaart zij het tenminste. ‘Angst is geen goede raadgever en rekensommen verklaren niet alles. Mijn devies voor Nederland is: Transformatie met behoud van al hetgeen deze samenl eving tot deze samenleving maakt.’
Voor vragen over dit blad of andere zaken: Lize Postbus 14065 3508 SC Utrecht tel. 030 233 21 00 fax 030 232 25 71 e-mail
[email protected] www.lize.nl Kopij voor het Lize bulletin naar bovenstaand adres sturen. Eindredactie: Gonnie Kaptein Bijdrage: Predrag Vitković Foto’s: Lize, Saša Nikolić, Avanço, Keimpe Dijkstra, BOBO en Dick Termijn & Rick Huisinga Vormgeving: C&P Communicatie ISSN 1571-6384
Tanja Mlaker (1970) is geboren en getogen in Slovenië en woont sinds 1999 in Utrecht. Zij studeerde Letteren in Ljubljana, Leipzig, Parijs en Utrecht. Tanja werkt in de podiumkunsten, de laatste vier jaar als assistent zakelijk Lize behartigt bij de landelijke overheid directeur bij De Nederde belangen van personen afkomstig uit landse Opera. Daarnaast heeft ze boeken Bosnië-Herzegovina, Griekenland, Italië, vertaald van o.a. Cees Nooteboom, Adriaan van Dis, Annie M.G. Schmidt Kaapverdië, Kroatië, Macedonië, Montenegro, en Kluun. Als vertaalster en bestuurslid Portugal, Servië, Slovenië en Spanje en hun van de Vereniging Vrienden van nakomelingen. Slovenië heeft zij het initiatief Lize maakt deel uit van het Landelijk Overleg genomen voor verschillende culturele Minderheden dat de belangen behartigt van evenementen en geholpen bij de alle doelgroepen van het rijksintegratiebeleid. organisatie daarvan. ‘De Sloveense Lize vervult met haar kennis van en haar relatie gemeenschap in Nederland is vrij met de Zuideuropese gemeenschappen een klein, verspreid over het hele land beleidsbeïnvloedende rol bij de overheid. en heel divers, maar vertoont ook Lize functioneert tevens als informatiemakelaar veel overeenkomsten met tussen overheid en achterban. In haar belangen migranten uit andere landen en culturen. Het lijkt me een uitdabehartiging zoekt Lize de balans tussen het belang ging om de komende jaren in van de achterban en het politiek haalbare. Om haar een verhardende samenleving kerntaak uit te voeren, voert Lize regelmatig overleg het positieve verhaal over met de minister van integratiebeleid, bewindslieden, migranten voor het voetlicht ambtenaren en leden van de Tweede Kamer. Daarnaast te brengen.’ werkt Lize nauw samen met andere landelijke partners.