Over ruzie en hoe je dat oplost natuurlijk! Hoe werk je met een spreekbeurtwerkplan? Het eerste deel bestaat uit vragen. Met een moeilijk woord noemen we dat theoretisch onderzoek. In het tweede deel vind je een aantal opdrachten. Als je die uitvoert doe je praktisch onderzoek. Alle antwoorden en ervaringen schrijf je op. Schrijf ook op wat het belangrijkste is dat je over ruzie hebt geleerd. Dit is je conclusie. Je antwoorden, ervaringen en je conclusie vormen samen de basis voor je spreekbeurt. Nu maak je van alle antwoorden en ervaringen een logisch verhaal. Eerst vertel je wat theorie over ruzies vertelt en daarna vertel je over je ervaringen en wat je geleerd hebt. Na afloop kun je kiezen of er vragen gesteld mogen worden en dan is je spreekbeurt alweer voorbij.
Deel 1 theoretisch onderzoek 1. Wat is ruzie volgens jou?
_____________________________________________________________________________________ 2. Hoe herken je een ruzie? Ik zie_________________________________________________________________________________ Ik hoor_______________________________________________________________________________ Ik voel________________________________________________________________________________ Ik denk_______________________________________________________________________________ Het gekke is dat ruzie niet voor iedereen hetzelfde is. Soms heb jij ruzie met iemand, maar blijkt later dat diegene helemaal geen ruzie met jou heeft gehad. Of andersom natuurlijk. 3. Heb jij wel dat wel eens meegemaakt en kun je daar een voorbeeld van geven?
_______________________________________________________________________________________
5. Welke emoties of gevoelens horen bij ruzie?
_______________________________________________________________________________________ 6. Als je deze gevoelens hebt, heb je dan altijd ruzie? Op welke momenten komen deze gevoelens ook wel eens voor?
7. Bedenk eens zoveel mogelijk manieren waarop je een ruziek unt beginnen _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ 8. Hoe gaat ruzie weer over? Kan ruzie vanzelf overgaan? Of moet je daar iets voor doen? _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ 9. Bedenk eens zoveel mogelijk manieren om het weer goed te maken: _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________
10. Bedenk zelf ook eens een onderzoeksvraag. De vraag en het antwoord kun je hier opschrijven. _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________
Deel 2 Praktisch onderzoek Nu je veel weet over ruzie ga je praktisch onderzoek doen. Dat betekent dat je opdrachten krijgt die je gaat uitvoeren. Je ervaringen schrijf je op.Het betekent ook dat je gaat oefenen in ruzie maken én het weer goedmaken natuurlijk. Opdracht 1 Bij deze opdracht ga je de eerste manier van ruziën uitproberen. Zoek iemand die je wil helpen bij een toneelstukje ruziemaken. Spreek af wie begint en zet de kookwekker op 1 of 2 minuten. Bij deze manier van ruzie maken geef je steeds de ander de schuld. Bijvoorbeeld: A: Het is jouw schuld! B: Nee het is jouw schuld! A: Jij doet altijd zo stom! B: Omdat jij dan stom tegen mij doet! A: Als jij nou eens luistert wat ik zeg hoef je niet zo stom te doen! B: Alsof jij wel eens naar mij luistert! En zo verder. Als de kookwekker gaat stop je gelijk en geef je elkaar een hand. Zeg tegen elkaar: ‘Het was maar een oefening.’ Je kunt iemand vragen om foto’s te maken of te filmen voor bij je spreekbeurt Bespreek nu samen wat deze manier van ruzie maken met je doet. Denk je dat deze ruzie ooit ophoudt? _______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________ Wat doet zo’n ruzie met je gevoel? Welk gevoel had je tijdens de ruzie en welk gevoel heb je nu? _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ Belangrijk Het is natuurlijk niet de bedoeling dat het rotgevoel blijft. Ga samen maar even naar buiten om flink te stampen, springen en rennen. Tot straks! Bij ruzie maakt ons lichaam een stofje dat adrenaline heet. Als er gevaar dreigt is zorgt adrenaline dat je gaat vechten of vluchten. Tegenwoordig hebben we dat eigenlijk bijna nooit meer nodig, maar dat weet ons lichaam niet. Door flink te bewegen raak je dat stofje weer kwijt. En heb je lekker bewogen? Denk je dat dit ook kan helpen als je een keer echt boos bent? Ja/nee, want_____________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ Wat denk je? Is dit een goede manier van ruzie maken? Ja/nee, want_____________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ Gelukkig zijn er nog meer manieren om ruzie te maken die misschien een betere uitkomst hebben. In ieder geval is het goed dat je dit nu weet. Als je volgende keer merkt dat je op deze manier ruzie aan het maken bent kun je zeggen: ‘Stop, dit lost niets op!’ Vaak helpt een time-out namelijk ook al bij het oplossen van de ruzie. Opdracht 2 Deze manier van ruzie maken kun je het beste ook als toneelstukje uitvoeren. Je zult misschien merken dat deze manier iets meer oefening nodig heeft. Het zou ook kunnen dat het in een keer helemaal goed gaat. Spreek weer af wie begint en zet ook deze keer zet je de kookwekker op 1 of 2 minuten. Als je merkt dat je steeds lang moet nadenken, herhaal je de oefening gewoon een keer.
Deze keer gaat het om het goedmaken en geeft A elke keer een oplossing voor de ruzie die jou goed uitkomt. B reageert gewoon als zichzelf. Bijvoorbeeld: A: Als jij dat nooit meer zegt zal ik geen ruzie meer maken. B: …… A: Laten we maar niet meer met elkaar spelen. B: …….. A: Zul je me niet meer pesten? B: …… A: Als jij stopt met roddelen. B: ….. A: Het is mijn schuld. B: …. Als de kookwekker geef je elkaar een hand en zeg je: ‘Het was maar een oefening.’ Bespreek samen deze manier van ‘uitpraten.’ Was dit voor jullie allebei een goede manier van uitpraten? Bleef het bij uitpraten, of hadden jullie bijna echt ruzie? _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ Is deze manier goed voor allebei? Of eigenlijk maar voor één? _______________________________________________________________________________________ Heb je ook een idee hoe het beter kan? Ja/nee, want_____________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________
Hoe is het nu met jullie gevoel? Voel je je helemaal goed, of kun je beter toch weer even flink bewegen? Als je bij de vorige vraag nee hebt geantwoord, is het een goed idee om te kiezen voor bewegen. _______________________________________________________________________________________ Opdracht 3 Boosheid is een sterke emotie en daardoor ben je waarschijnlijk niet helemaal de baas over je reactie. De beste manier om ruzie op te lossen is daarom om ruzie zoveel mogelijk te voorkomen. Maar hoe doe je dat dan? Vertel hoe jij graag wilt dat het wordt. En daarna vertel je wat jij daar aan gaat doen. Je vraagt je nu vast af wat dit met ruzie te maken heeft. Nou, als je altijd duidelijk vertelt wat jij wilt ben je bezig met positieve energie! Je zegt dan dingen als:
Ik wil graag goed met jou samenwerken. Ik zorg dat ik doe wat we afspreken en dat ik goed naar jou zal luisteren. Ik wil me lekker voelen als ik ga afwassen. Ik spreek af dat ik na de afwas iets leuks mag gaan doen. Ik wil een voldoende halen. Ik ga op tijd leren en hulp vragen als ik het moeilijk vind. Ik wil dat we leuke dingen over elkaar vertellen. Ik stop onmiddellijk met roddelen. Ik wil dat we op tijd aan elkaar vertellen, als er iets mis is. Ik stop met denken dat ik het alleen wel voor elkaar krijg. Ik wil_____________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________
Een ruzie of een probleem wordt het snelst opgelost, als ik duidelijk vertel hoe ik het graag wil dat het wordt en wat ik daar aan ga doen! En dan nu de opdracht: Probeer eens twee van de manieren hierboven uit en schrijf op wat er gebeurt. Ik hoorde_______________________________________________________________________________ Ik zag__________________________________________________________________________________ Ik voelde_______________________________________________________________________________ Ik dacht________________________________________________________________________________ laat de volgende regels door de ander invullen
Ik hoorde_______________________________________________________________________________ Ik zag__________________________________________________________________________________ Ik voelde_______________________________________________________________________________ Ik dacht________________________________________________________________________________ Tweede manier: Ik hoorde_______________________________________________________________________________ Ik zag__________________________________________________________________________________ Ik voelde_______________________________________________________________________________ Ik dacht________________________________________________________________________________ laat de volgende regels door de ander invullen Ik hoorde_______________________________________________________________________________ Ik zag__________________________________________________________________________________ Ik voelde_______________________________________________________________________________ Ik dacht________________________________________________________________________________ Denk nu nog eens terug aan je laatste (echte) ruzie. Hoe heb je die ruzie toen besproken? a.) Manier 1 b.) Manier 2 c.) Manier 3 Hoe voelde dat? _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ Heb je op dit moment nog een probleem met iemand? Hoe zou je dat graag anders willen? _______________________________________________________________________________________ Wat ga jij daar aan doen? _______________________________________________________________________________________
Hoe ga jij die eerste stap zetten om het beter te maken? _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ Tip: Vertel je juf, meester, ouders en klasgenoten over deze manier van oplossen. Als je er over vertelt en ze laat weten dat jij voortaan op deze manier met ruzie om wilt gaan doen ze vast met je mee. En trouwens misschien hebben zij er zelf ook wel iets aan! Je spreekbeurt is een goed moment om dit te vertellen.
Deel 3 Conclusie In de conclusie schrijf je de belangrijkste dingen op die je hebt geleerd. Je kunt kort iets schrijven over je theorieonderzoek. Natuurlijk schrijf je ook over je ervaring met de drie manieren om over ruzie te praten. _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________
Deel 4: De spreekbeurt Omdat je zo’n uitgebreid onderzoek hebt gedaan naar ruzie en hoe je daar over kunt praten kun je makkelijk vertellen wat je hebt geleerd. Je kunt je conclusie gebruiken om je verhaal in een goede volgorde te vertellen. Als je wilt kun je eindigen met vertellen dat jij ruzie voortaan op manier 3 wilt oplossen. Je kunt je spreekbeurt interessanter maken met een PowerPointpresentatie met de foto’s en/of filmpjes van je onderzoek. Veel succes! Ik ben erg benieuwd wat je er van vond. Je kunt een berichtje sturen via http://elastikids.wordpress.com/spreekbeurten/
