3
PROFILEREN
Speel jezelf in de kijker
4
NETWERKEN Online en offline
8
ONTWIKKELEN Nieuwe vaardigheden
G N I G E W E B N I L A J I J ? M T O S K M O K E O T N E G I E E J R VOO
Daphne Steenvoorden (30)
“
“
Ik ben bang dat er straks expertise ontbreekt is maatschappelijk werker bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) in Utrecht.
WWW.DOEMEEINDENIEUWEJEUGDZORG.NL
Opkomst wijkteams:
N°3 - MEI 2014
over werken
en jouw
werk in de
jeugdhulp
3
2 Feiten en cijfers
1
LOOPBAANONTWIKKELING
Transitie Jeugdzorg kost 12 miljoen
Ik wil mezelf ontwikkelen in mijn huidige functie
Bron: de Telegraaf
00 ba nen Verlies van 5.000 tot 9.0 Bron: de Volk skrant in jeugdzorg verwacht
Gemeenten Midden-Holland gaan samen online zorgaanbod inkopen
Jeugdzorg Noord Holland
Bron: De Gelderlande
PROGNOSE 2013 - 2017 28500 banen 27000 banen 24500 banen 23500 banen 22500 banen 2013 2014 2015 2016 2017
73% Ik wil me ontwikkelen ook al heeft dat geen relatie met de functie waarin ik nu werk
72% Ik denk ieder jaar bewust na over mijn loopbaan
54%
Bron: RTL Nieuws
140 banen weg bij Jeugdzorg Gelderland
gdzorg Akkoord over jeu in Achterhoek
Uit de laatste cijfers blijkt dat de werkgelegenheid in de jeugdzorg krimpt. Eind 2012 waren er bijna 30.000 medewerkers in de jeugdzorg. Dit is in 2013 gezakt naar 28.500 medewerkers. Deze krimp is groter dan aanvankelijk was geraamd. De prognose is dat deze daling zich de komende jaren verder voortzet.
Bron: Zorgvisie.nl
Meer duidelijk heid over macrobudget Jeugdwet 110 banen weg bij Bureau en Wmo Bron: Skip r.nl
Bron: Zorgvisie.nl
GROTERE KRIMP WERKGELEGENHEID
Gemeenten willen extra budget voor specia listische jeugdzorg
Bron: omroep Gelderland
Ik word door mijn werkgever aangespoord om na te denken over mijn loopbaan
38% Als ik nu naar ander werk zou zoeken dan denk ik binnen drie maanden een andere baan te vinden
r
Bron: Nationa
le Zorggids
20%
Professionalisering van de jeugdzorg
Meer dan 16.0
jeugdzorgwerke
aangemeld bij
00
rs hebben zich inmiddels het beroepsreg ister BAMw
M e e r d an 8 0 0
or thopedagog
HOE SPEEL IK MIJ IN DE KIJKER? Word je bewust van je talenten. En toon ze vervolgens. Belangrijke tips voor medewerkers in de jeugdzorg. Functies veranderen immers, of komen helemaal te vervallen. In dit turbulente werkveld moeten medewerkers zichzelf steeds nadrukkelijker in de kijker spelen. Gezinscoach Sjoerd Hagens doet dat voornamelijk online. Pedagogisch medewerker Ilona Lindt concentreert zich op de werkvloer.
dpsychologen
bij het NIP
BEROEPSREGISTER JEUGDZORG De Tweede Kamer heeft op 1 april de voor gestelde wijziging van de Wet op de jeugdzorg met een grote meerderheid van stemmen aangenomen. Deze wet regelt de professionalisering van de jeugdzorg. Met het wetsvoorstel komt er een beroeps register voor de jeugdzorg. Meer dan 16.000 jeugdzorgwerkers hebben zich inmiddels aangemeld bij het beroepsregister BAMw, ruim 800 orthopedagogen bij de NVO en bijna 400 kinder- en jeugdpsychologen bij het NIP. Dit vond plaats in het kader van vrijwillige registratie, vooruitlopend op de wettelijke
regeling. 600 mensen zonder de juiste voor opleiding voor inschrijving in het beroepsre gister van BAMw volgen een EVC-procedure om toch in te kunnen schrijven. 13 mei zijn de eerste 13 certificaten uitgereikt aan EVC-kandidaten.
‘MIJN LINKEDIN-PROFIEL
DEZE
IS MIJN KWALITEITSLABEL’
KRANT &
‘Volgend jaar bestaat mijn baan niet meer. Binnen de jeugdzorgorganisatie Vitree wordt geen enkel tijdelijk contract verlengd. Ik moet nu verder kijken, alle mogelijkheden onderzoeken en op meerdere paarden tegelijk wedden. Dat maakt me onrustig, maar het zet me ook op scherp. Ik ben me nog bewuster van het feit dat ik mezelf goed moet laten zien binnen de sector. Ik moet nadenken over waar ik nu sta en waar ik heen wil. Het is belangrijk om als persoon zichtbaar te zijn – meer nog dan vroeger, naar mijn idee. Het werkveld wordt een stuk persoonlijker; er wordt veel meer samengewerkt en dan is het prettig als je ook op individueel vlak een klik hebt. Bovendien kan je collega van nu in de toekomst je opdrachtgever zijn. Ik ga daarom regelmatig even langs bij ketenpartners of collega’s voor een praatje of werkoverleg. Verder houd ik de ontwikke
lingen rond de transitie goed in de gaten; waar wordt naar gevraagd binnen verschillende gemeenten en welke competenties zijn daarbij nodig? Naast persoonlijk contact met collega’s en ketenpartners besteed ik vooral veel aandacht aan mijn online profiel. Online heb je volgens mij de meeste kans om een geschikte vacature aan te treffen. Ik heb mezelf gegoogeld, om erachter te komen welk beeld mensen van mij krijgen na een online zoekactie. Ook let ik op hoe ik mezelf presenteer. Ik zie mijn LinkedIn-profiel als mijn kwaliteitslabel. Daarom probeer ik mijn profiel zo concreet mogelijk in te vullen. Natuurlijk door mijn opleidingen en cursussen op te sommen, maar ook door de vaardigheden te tonen waarvoor ik geen papieren heb. Hiervoor vraag ik aanbevelingen, zogenaamde endorsements, van collega’s. Een verzoek waaraan de meesten graag
gehoor geven, al moet ik er soms wel een paar keer om vragen. Dat vind ik wel eens lastig, maar omdat het zo waardevol is, doe ik het toch. Niet tijdens werkuren trouwens. Ik wil niet dat collega’s denken dat ik alleen maar met mezelf bezig ben.’ Sjoerd Hagens is gezinscoach bij Vitree in Almere
Advies van Sjoerd ‘Zorg dat je een carrièrevisie hebt. Waar ligt je hart? Wat wil je in de toekomst? Hoe kun je dat bereiken? Vooruitkijken biedt houvast!’
COLOFON Deze KansenKrant is een uitgave van FCB in opdracht
CAMPAGNE
DEZE
De nieuwe jeugdzorg vereist nieuwe vaardigheden van professionals, zoals samenwerken, het opzetten van netwerken, het versterken van deze netwerken en jezelf profileren. Als je die vaardigheden nog niet beheerst, is het belangrijk ze te ontwikkelen; ze zijn essentieel om je plek te vinden of behouden in dit veranderende werkveld. Je kunt voor die ontwikkeling opleidingen en trainingen volgen, maar ook thuis met tests aan de slag. Vind handige tips, links en tools op www.doemeeindenieuwejeugdzorg.nl
en bij de NVO
En bijna 400
kinder- en jeug
NIEUWE JEUGDZORG, NIEUWE WERKSTIJL
van vakbonden, Jeugdzorg Nederland en het ministerie van VWS. FCB stimuleert en ondersteunt werkgevers en werknemers bij de ontwikkeling van het werk in de branches Welzijn, Jeugdzorg en Kinderopvang. De cam-
De KansenKrant hoort bij de campagne ‘Doe mee
veld je plek te vinden? We hebben niet alle antwoor-
pagne ‘Doe mee in de nieuwe jeugdzorg’ is onderdeel
in de nieuwe jeugdzorg’, gestart in opdracht van
den, maar één ding is zeker: het is tijd om in actie te
van het Actieplan Zorg voor Jeugd. Het actieplan richt
vakbonden, Jeugdzorg Nederland en het ministerie
komen en je kansen op een plek in de nieuwe jeugd-
zich onder andere op het versterken van duurzame
van VWS. Doel: iedereen die in de jeugdzorg werkt
zorg te vergroten. Dus delen we graag wat we wél
inzetbaarheid, arbeidsmobiliteit en professionaliteit van
informeren over werken in de nieuwe jeugdzorg.
weten. En vooral welke (inspirerende) ervaringen je
werknemers in de zorg voor jeugd.
En professionals inspireren om hun plek te vinden
collega’s in de jeugdzorg hebben. Deze KansenKrant
in dit veranderende werkveld.
is dan ook ván en vóór medewerkers in de jeugdzorg.
Concept: 02 Communicatie Ontwerp: Subsoda
We begrijpen dat er heel veel vragen zijn. Hoe gaat
Heb je naar aanleiding van deze krant of onze
Tekst: FCB, Schrijf-Schrijf
de nieuwe jeugdzorg er bijvoorbeeld uitzien? En hoe
campagne nog vragen? Wil jij ook je verhaal delen?
Fotografie: Erik van ’t Woud
weet je wat je moet doen om in het nieuwe werk-
Aarzel niet en neem contact op via
[email protected].
Drukwerk: Schotanus & Jens
WWW.DOEMEEINDENIEUWEJEUGDZORG.NL
FCB wordt bestuurd door:
‘Kinderen en hun ouders of verzorgers en leerkrachten begeleiden bij het ontwikkelen van sociale en emotionele vaardigheden. En handvatten bieden bij concentratie- en gedragsproblemen. Zodat kinderen zich prettig voelen in de klas. Dat is mijn taak als pedagogisch medewerker binnen Sterk in de Klas, een programma dat de organisatie Triade uitvoert in opdracht van de gemeente Lelystad. De transitie zal mijn functie waarschijnlijk niet veranderen, maar wellicht wel beëindigen. Overal om me heen zie ik namelijk banen verdwijnen. Ik weet eenvoudigweg niet of ik kan blijven. Wel weet ik dat ik deze baan wil houden. Ik doe daarom wat ik kan om te laten zien dat ik van waarde ben. Voor de kinderen én voor mijn werkgever. Bovendien benadruk ik dat ook mijn werkgever waardevol is in dit werkveld. Ik doe dat bijvoorbeeld
Sjoerd
als er mensen langskomen op de school waar ik werk; medewerkers van gemeenten of andere organisaties die nieuwsgierig zijn naar ons programma. Vroeger vertelde ik half-improviserend waar mijn werk uit bestond. Soms vergat ik dan essentiële dingen. Onlangs ben ik eens echt gaan zitten om mijn verhaal scherp te krijgen. Nu heb ik een pakkende elevator pitch, waarin ik helder uiteenzet wat Sterk in de Klas inhoudt, wat Triade is en welke rol ik heb. Daaruit blijkt onder meer dat ik al werk volgens de stijl van de nieuwe jeugdzorg [zie kader, red.]. Dat vergroot mijn marktwaarde. Net als het feit dat ik mezelf voortdurend ontwikkel. Als het even kan volg ik trainingen en cursussen om mijn kennis en vaardigheden op peil te houden.’ Ilona Lindt is pedagogisch hulpverlener bij Triade in Lelystad
Advies van Ilona ‘Neem de tijd om goed te verwoorden wat je kunt. Wat is je waarde voor de mensen die je helpt? En voor je werkgever? Als je dat onder woorden weet te brengen, kun je jezelf beter presenteren. En dat geeft zelfvertrouwen.’ ‘IK HEB NU EEN PAKKENDE ELEVATOR PITCH’
5
4 Spotlights op jezelf
1
Brenda de Vries (36) werkt bij Bureau Jeugdzorg te Zwolle.
Vacatures verschijnen steeds minder vaak via traditionele kanalen. Houd vacaturebanken of de krant zeker in de gaten, maar bedenk: meer en meer bedrijven en organisaties schakelen de netwerken van hun werknemers in als ze personeel zoeken. Zoek jij een baan? Zorg dan dat jouw netwerk op de hoogte is van je zoektocht. En volg daarbij onderstaande tips.
Familie ereen die je kent. Jouw netwerk = ied op je spor tr óók de mensen en vrienden. Maa kinderen. schoolplein van je vereniging of het cebook. ge kennissen op Fa En zelfs je meest va
9x
OFFLINE
ONLINE
BEANTWOORD DEZE VRAGEN: WIE BEN JE, WAT KUN JE, WAT WIL JE?
GOOGEL JEZELF!
Schrijf de antwoorden op en leer ze zonder haperen op te noemen. Oefen voor de spiegel, voor de kat, voor collega’s; voor wie dan ook. Je antwoorden zijn basisbestanddelen van je elevator pitch: het verhaal waarmee je kort en bondig ‘verkoopt’ wat je te bieden hebt.
VIES G O E D AD
Ga op LinkedIn!
Weinig werkgevers zullen het erkennen. Maar bijna allemaal zullen ze je naam intikken op Google, als je bij hen solliciteert. Zorg ervoor dat ze niks vinden waarvoor je je schaamt (of het nu teksten zijn of foto’s).
Schroom niet om tijdens sociale aangelegenheden te vertellen over je (zoektocht naar) werk, al voelt dat wellicht ongemakkelijk. Hoe meer mensen het weten, hoe beter! Begin op plekken waar je makkelijk contact legt, van schoolplein tot sportclub. Die plekken zijn vaak laagdrempeliger dan de (óók nuttige maar meer formele) netwerkbijeenkomsten.
3
Een goede investering, want zo’n foto kun je op meerdere plekken gebruiken: in je sollicitatiebrief en op je LinkedIn-profiel, bijvoorbeeld. Gebruik geen vakantiekiekje. Dat leidt te veel af en komt niet professioneel over.
6 tips van het CV-meisje
‘WERK VIND JE VOORAL VIA-VIA’ zeker ook online!
WERKGEVERS BELLEN ‘Het is zeker niet zo dat we ontevreden zijn over Brenda’, zegt Linda Geerdink, haar manager bij Bureau Jeugdzorg. ‘Sterker nog, ze is
heel vriendelijk, spontaan, gedreven en collegiaal. Ze is goed aan de telefoon, aan de balie en in de vergaderingen die ze leidt of waarbij ze notuleert. Ook draait ze haar hand niet om voor administratief werk. Als er bovendien iets georganiseerd of geregeld moet worden, dan doet ze dat feilloos. Ziedaar het drama van deze transitie. Natuurlijk: het moet goedkoper en concurrerender. Maar we moeten daardoor wel afscheid nemen van goede collega’s. Ik vind dat heel pijnlijk.’ Linda helpt die collega’s dan ook graag verder. ‘Als iemand een sollicitatiebrief stuurt naar een bedrijf of organisatie, bel ik die werkgever daarna op. Om uit te leggen dat de persoon in kwestie helaas bij ons weg moet, maar ontzettend veel kwaliteiten heeft en hopelijk snel weer aan het werk kan.’ Twee mensen voor wie ze dit deed, hebben nu een nieuwe baan. ‘Niet
5 Voeg onder je contactgegevens een
2
‘profiel’ toe. Omschrijf in een aantal zinnen zo concreet mogelijk je drijfveer, je competenties en je goede eigenschappen. Voeg een verkorte link toe naar je LinkedIn-profiel;
3
4
Je hebt een vaste baan, vindt je werk leuk, bent dol op je collega’s. En opeens hoor je dat je niet mag blijven. Het overkwam Brenda de Vries (36), telefoniste en receptioniste bij Bureau Jeugdzorg Overijssel in Zwolle. ‘Ik kon het eerst niet bevatten. Van de ene op de andere dag moest ik een nieuwe baan zoeken. Maar hoe?’ Netwerken bleek de sleutel. ‘In mijn werk’, vertelt Brenda, ‘kan ik een deel van mezelf kwijt dat anders geen ruimte krijgt. Dat mis ik wanneer ik enkel voor mijn kinderen zorg, hoe fijn ik het ook vind om dat te doen. Daarom wil ik een baan; om me compleet te voelen, om mijn ei kwijt te kunnen. En daarom raakte het me ook echt toen ik hoorde dat ik weg moest.’ Er zijn meerdere redenen waarom haar dienstverband uiterlijk eind dit jaar stopt. ‘Contact tussen hulpverleners en cliënten moet bijvoorbeeld meer per mobiele telefoon, zonder telefoniste ertussen. En de transitie in de jeugdzorg vereist een kleinere organisatie.’
1
Wijzig je cv telkens als je solliciteert: schrijf hem functiegericht en houd daarbij de lezer in je achterhoofd. Zoek en benadruk de raakvlakken tussen de vacature en jouw kennis en vaardigheden. Prioriteer. Is werkervaring in de vacature belangrijk? Benadruk die dan en gebruik minder ruimte voor je opleidingen. Voor de meeste werkgevers is werk ervaring tot en met vijf jaar geleden relevant, alles wat langer geleden is, volstaat met een korte omschrijving.
dat dit alleen door mij kwam, maar mijn telefoontje hielp misschien wel. Werkgevers zijn in elk geval positief verrast door zo’n belletje.’ Het is een heel goede manier om op te vallen tussen de veelal honderden sollicitanten, bevestigt Brenda. ‘Maar daarna moet je het alleen doen.’
ONLINE NETWERKEN Zelf is Brenda, mede dankzij een telefoontje van Linda, ook al eens uitgenodigd op gesprek. De onderhandelingen liepen vast op het aantal uren. ‘Dat was heel jammer, maar ik kan vanwege mijn gezin nu eenmaal niet meer dan drie dagen per week werken.’ Ze blijft zoeken. ‘Juist op secretarieel werk wordt vaak bezuinigd, en er zijn erg veel mensen die azen op een baan. Maar ik houd moed. Ik zit in een loopbaantraject dat mij scherp houdt. En van
daaruit volg ik een cursus Medische Terminologie, om mijn kansen in de zorgsector te vergroten. De medische wereld trekt me, al sluit ik
6
Saskia van Dartel weet alles van het perfecte cv. Daarom noemde zij zichzelf het CV-meisje. Meer tips voor een goed cv vind je onder meer op haar Facebook- pagina: www.facebook.com/hetcvmeisje
moeten aanspreken en zoveel mogelijk mensen moet vragen om hun oren en ogen open te houden.’ Brenda stelt die vraag geregeld – ‘aan vrienden, aan familie en aan andere moeders op het schoolplein’. Maar ze begint ook steeds meer online te netwerken. ‘Ik ben nu de mogelijkheden van social media aan het ontdekken.’
‘Ik ben nu de mogelijkheden van social media aan het ontdekken’
INITIATIEF NEMEN andere sectoren zeker niet uit – integendeel.’ In het halfjaar dat ze nu een baan zoekt, valt het Brenda op dat veel bedrijven en organisaties geen vacatures meer uitdoen als ze iemand zoeken. ‘Ze vrezen een overvloed aan brieven. Liever kijken ze in hun eigen netwerk, om via-via iemand te vinden. Dat betekent dat ook werkzoekenden als ikzelf hun netwerk
Brenda de Vries en Linda Geerdink van Bureau Jeugdzorg Overijssel in Zwolle.
‘Ik had nog geen LinkedIn-pagina. Sinds kort wel. Nu moet ik daar mijn cv nog aanhangen en met zoveel mogelijk mensen linken. Boven dien is Linda bereid om een aanbeveling te plaatsen op mijn profiel. Zulke referenties zijn heel prettig.’ Ook Facebook biedt mogelijkheden, zegt Brenda. ‘Ik ken mensen die daar melden dat ze werk zoeken, waarna hun Facebook-vrienden relevant werkaanbod uit
SCHRIJF EEN GOEDE ‘HEADLINE’ (MET DE FOTO IS DAT HET EERSTE WAT MENSEN ZIEN)
4
BENOEM JE KENNIS, VAARDIGHEDEN, SPECIALISMES EN ERVARING
5
Bonus tip
MAAK JE EIGEN POWER-CV
BRENDA DE VRIES STORT ZICH OP NETWERKEN
2
PLAATS EEN PROFESSIONELE FOTO LAAT EEN GOEDE FOTO MAKEN
SPREEK MENSEN AAN
1
HOUD JE TOON ZAKELIJK
Vraag voor een goed profiel een kritische kennis om hulp. Laat hem of haar je het hemd van het lijf vragen over jouw vak. Wat doe je, waarom doe je dat, hoe doe je dat? Dit kan je helpen om in kaart te brengen wat je drijfveer is, wat je kwaliteiten zijn en waarom jouw soort werk goed bij je past. NB: Zoek iemand buiten je vakgebied. Een collega heeft blinde vlekken en zal minder goede vragen stellen. Hij of zij weet immers al wat je vak inhoudt en welke vaardigheden daarvoor nodig zijn.
hún netwerk doorsturen. Dat vergroot de kans om een baan te vinden enorm.’ Online of niet, het belangrijkste blijft volgens Brenda om initiatief te nemen. ‘Je kunt ook denken: “Ik wacht wel af, er komt vast iets op mijn pad.” Maar daar kom je niet ver mee. Bovendien: is dat de houding waar werkgevers op zitten te wachten? Die willen volgens mij zien dat iemand van aanpakken weet.’
SOM OP WAT JE HEBT GEDAAN, MAAR ZEG OOK DUIDELIJK WAT JE NOG WILT (IN DE SAMENVATTING IS RUIMTE OM JE AMBITIES TE OMSCHRIJVEN)
6
WEES NIET TE BESCHEIDEN
7
VOLG BEDRIJVEN EN ORGANISATIES WAAR JE GRAAG ZOU WILLEN WERKEN
8
REAGEER OP HUN GEDEELDE ARTIKELEN EN OPROEPEN
9
DEEL WAT JE DOET QUA WERK EN CURSUSSEN, HET BIEDT JE DE KANS OM JE EXPERTISE TE LATEN ZIEN (‘VANAVOND VOLG IK EEN CURSUS OVER HECHTINGSPROBLEMATIEK’)
Bonus tip Wanneer je liever niet wilt dat bijvoorbeeld cliënten toegang hebben tot je professionele profiel kun je de zichtbaarheid van je LinkedIn-profiel instellen. Ga naar Account en Instellingen > Profiel > Privacy-instellingen.
7
6 In de jeugdzorg heeft iedereen min of meer een eigen specialisme. Met de verschuiving naar wijkteams moeten medewerkers ‘generalistischer’ werken, en specialisten pas inschakelen als het nodig is. Hoe ervaart Daphne Steenvoorden (Advies- en Meldpunt Kindermishandeling, Bureau Jeugdzorg Utrecht) die ontwikkeling? ‘Ik ben bang dat er straks expertise ontbreekt.’
1
Daphne Steenvoorden (30) is maatschappelijk werker bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) in Utrecht.
‘IK HOOP DAT ER IN DE TOEKOMST MEER ADVIESVRAGEN KOMEN UIT WIJKTEAMS’
‘Advies en onderzoek bij vermoedens van kindermishandeling. Daar houden mijn collega’s en ik ons mee bezig. En dat is behoorlijk specialistisch werk. We zijn kort betrokken bij het gezin, kijken analytisch en maken een risico-inschatting. Maar we bieden zelf geen hulp. Professionals én particulieren kloppen bij ons aan als zij zich zorgen maken om een bedreigende situatie. Neem de vrouw die haar buren steeds hoort schreeuwen tegen hun kinderen. Of de klassenmentor die een leerling vaak met blauwe plekken naar school ziet komen. En het ziekenhuis dat een zwangere vrouw met alcoholvergiftiging heeft opgenomen. De voorbeelden zijn legio.’ HELPEN EN ADVISEREN ‘Ik hoop dat er in de toekomst meer adviesvragen komen uit wijkteams. Het voordeel van wijkteams vind ik dat de hulp zo laagdrempelig is. Dat één persoon het vertrouwen kan winnen binnen een gezin. En dat die bijvoorbeeld zorgen uit over het middelengebruik van vader of zijn agressieve benadering naar de kinderen. Wanneer je ouders op een bepaald vlak goed helpt, kweek je ook goodwill om advies te geven op een ander vlak, in dit geval de veiligheid van kinderen. Bij gezinnen met veel weerstand is het wel lastig dat advies te geven, vermoed
Onderzoek wijkteams Wanneer besluit een wijkteam dat er een specialisme nodig is? Hoe kan een specialist z’n wijkteam het best ondersteunen? En waar zouden de benodigde specialismen vandaan moeten komen? Die vragen zijn in opdracht van de gemeente Amersfoort en jeugdzorgaanbieder Youké onderzocht door JeugdKeten Talent. Zij vroegen professionals uit het veld om mee te denken. Eén van de professionals die meewerkte aan het onderzoek is Conny Wijnands, pedagogisch medewerker en kindtrainer bij Youké. ‘Je hoort tegenwoordig vaak dat
ik. Je wilt als ambulant medewerker niet het gezin schofferen en het vertrouwen verliezen. Dan kun je niet meer helpen.’ DOORPAKKEN EN SIGNALEREN ‘Ik vraag me wel af of er binnen de wijkteams voldoende expertise is om kindermishandeling vroegtijdig te signaleren. Durven ze door te pakken binnen het gezin als ze vermoeden dat er sprake is van mishandeling? Voor een gegrond vermoeden is een ervaren oog nodig. Mijn angst is dat de kans op zulke expertise kleiner wordt als er meer generalisten aan het werk zijn. Binnen Bureau Jeugdzorg Utrecht merk ik dat wij als AMK-specialisten een andere, uiterst waardevolle kijk kunnen geven op een gezinssituatie. Een ambulant medewerker kijkt soms vooral naar wat ouders wel en niet willen. Wij richten ons bij het AMK op de veiligheid van het kind. Wij weten wanneer kindermishandeling dreigt; we kennen de risicofactoren.’
‘Binnen Bureau Jeugdzorg Utrecht merk ik dat wij als AMK-specialisten een andere, uiterst waardevolle kijk kunnen geven op een gezinssituatie’ SAMENWERKEN EN BIJSPRINGEN ‘Binnen Bureau Jeugdzorg Utrecht ontstaan er straks twee functies. Je wordt medewerker bij het Meld- en Crisispunt (MCP) voor advies, onderzoek en spoedeisende zorg. Of je gaat aan de slag bij één van de 32 SAVE-teams. Een SAVE-team biedt expertise op het gebied van drang en dwang. Het bestaat uit breed geschoolde, gecertificeerde medewerkers en gedragsdeskundigen uit verschillende organisaties. Zij werken samen, met één gezicht naar het gezin. Wijkteams kunnen een SAVEteam vragen om mee te denken en eventueel bij te springen. Dit zou compleet ander werk betekenen voor mij. Dan word ik veel meer een generalist. Mocht ik deze rol toebedeeld krijgen, dan hoop ik wel dat ik alles wat ik als specialist geleerd heb in de praktijk kan blijven brengen.’
Doe mee!
JEUGDZORG WERKNEMERS ONDERZOEK 2014
Wat merk jij van de transitie? Wat betekenen de veranderingen voor jouw werk? En hoe ben jij bezig met je loopbaan? Deze vragen stelt FCB vanaf 14 juni aan zoveel mogelijk werknemers binnen de jeugdzorg. Hiermee worden ontwikkelingen in de arbeidsmarkt van werknemers in kaart gebracht en worden diensten ontwikkeld die aansluiten op jouw behoeften. We hopen dat je wilt meewerken om dit onderzoek tot een succes te maken. Beantwoord de vragen wanneer het jou uitkomt via www.fcb.nl/werknemersonderzoek. Het kost je slechts 15 minuten. Deelname is anoniem!
mensen in wijkteams generalisten zijn’, zegt zij. ‘Maar echte generalisten zijn er eigenlijk niet. Nog niet, tenminste. Ieder lid van een wijkteam heeft een eigen specialisme, ontwikkeld door jarenlang op een bepaald gebied te werken of door specifieke scholing. Die kennis is waardevol voor de wijkteams en zal ook nodig blijven. Daarom heeft Youké het liever over “de specialistische generalist”.’
GERICHTE TEAMS Welk specialisme wel of niet in een wijkteam nodig is, verschilt per wijk. Conny: ‘Niet elk specialisme zal vertegenwoordigd hoeven zijn. Elke wijk heeft immers zijn eigen aandachtspunten. Die dienen als uitgangspunt voor de samenstelling van een wijkteam. Er zijn sociaal georiënteerde teams voor buurten met
algemene wijkproblematiek, maar ook teams die zich specifiek richten op jeugd en gezinnen. Het kennen en slim inzetten van de aanwezige specialismen is essentieel om eventuele problemen in de kiem te smoren. Je voorkomt zo stagnatie of escalatie in de begeleiding.’
SNELLERE ACTIE Natuurlijk kan het zo zijn dat een wijkteam een bepaald specialisme ontbeert. Het onder zoeksteam pleit daarom voor een vraagbaak of ‘expertisepool’ die voor elk team toegankelijk is. Daarin zouden alle specialismen van meerdere organisaties vertegenwoordigd moeten zijn. ‘Idealiter zijn de mensen met die specialismen dan altijd bereikbaar voor advies’, zegt Conny. ‘Op die manier hebben wijkteams elk specialisme bij de hand. En kunnen
hulpverleners snel in actie komen als bijvoorbeeld doelen niet gehaald worden of een second opinion zinvol is.’
GEBORGEN KENNIS De expertisepool draagt ook bij aan het overdragen én borgen van kennis. Conny: ‘Misschien is die kennis voor de huidige generatie hulpverleners redelijk bekende stof. Maar of dat ook geldt voor de jongeren die nu nog als jeugdzorgwerker opgeleid worden, is nog maar de vraag. In de toekomst zullen zij als generalist van school komen.’ (De aanbevelingen van Conny en haar mede onderzoekers zijn inmiddels gepresenteerd aan de Gemeente Amersfoort en Youké. Die bekijken hoe ze hiermee verder kunnen.)
Bij deze wil ik jullie laten weten dat ik de KansenKrant, met mezelf op de cover, erg leuk vind. Ik krijg heel veel positieve reacties. Daaruit maak ik op dat ik door het hele land hang. Ook wildvreemden herkennen mij. Bedankt voor het mooie stuk en de goede foto’s. Mijn marktwaarde is daarmee gestegen!
Laat je inspireren door collega’s Vind je het ook lastig om onder woorden te brengen wat je doet, waar je goed in bent en wat je meerwaarde is? Je bent niet de enige. Drie collega’s gingen aan de slag met het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden om zichzelf nog beter te presenteren. Op de site van FCB vind je drie korte filmpjes waarin ze zelf uitleggen wat ze hebben geleerd.
‘Ik zie wel dat het nodig is om je bete r te profileren, al vind ik het wel moeilijk om met mezelf te koop te lopen.’ Jacqueline van Aalst, schoolcoach
Het grootste schrikbeeld van veel hulpverleners, en ook dat van mij, is dat ik me moet gaan opdringen. Dat past zo níet bij mij en mijn persoonlijkheid. Gelu kkig kan dat ook op een manier die veel beter bij jezelf en je persoonlijkheid past.’ Natascha Rijsdijk , ambulant hulpverlener en pleegzorgbegeleider
verhaal
delen?
De KansenKrant laat zien welke gevolgen de veranderingen in de jeugdzorg kunnen hebben voor jouw baan. En hoe je daar slim op kunt inspelen. Dat doen we door je collega’s aan het woord te laten. Zij spreken over hun positieve en negatieve ervaringen, hun toekomstbeeld en hun ontwikkelingskansen. Hun realistische verhalen, direct uit de praktijk, inspireren en bieden herkenning. Ook jouw verhaal horen we graag! Wil je in de
Vriendelijke groet, Marijn Tenwolde
KansenKrant delen hoe jij de transitie ervaart? En welke kansen je ziet en oppakt? Laat het ons weten. Mail naar
[email protected]
‘Kom in beweging’ AAN DE SLAG MET JE LOOPBAAN
je goed in bent ‘Zeg maar eens waar dt, want ik denk en wat je belangrijk vin ten.’ dat we dat vaak verge k, Gyselle Loveloc pleegouder
Om je heen gebeurt van alles. Organisaties gaan samenwerken of fuseren zelfs, functies veranderen, collega’s moeten vertrekken, banen verdwijnen. Hoe ga jij ermee om nu je baan verandert? Wacht je af? Of wil je in actie komen, maar weet je misschien niet hoe? Voor en na de zomer organiseert FCB praktische bijeenkomsten in verschillende regio’s, speciaal voor jeugdzorgmedewerkers. We gaan aan de slag met onderwerpen als: Hoe maak ik een aantrekkelijk cv? Hoe profileer ik me het best? Hoe zet ik social media in?
Deelname is gratis. Kijk de filmpjes op: www.fcb.nl/jeugdzorg/leren-en-ontwikkelen/profileren-van-medewerkers/
Voordelig nieuwe vaardigheden opdoen GUNSTIG VOOR JOU ÉN JE WERKGEVER
‘ECHTE GENERALISTEN ZIJN ER EIGENLIJK NOG NIET’
Ook jouw
Om in de nieuwe jeugdzorg te kunnen werken heb je nieuwe vaardigheden nodig. Zoals kunnen netwerken, jezelf profileren, samenwerken, ondernemend en klantgericht werken. Het ministerie van SZW en FCB hebben geld vrijgemaakt om trainingen in deze nieuwe vaardigheden te subsidiëren. Dit kan oplopen tot een korting van 75% op de trainingskosten. In de Scholingsgids op de website van FCB vind je alle scholingsmogelijkheden die onder deze regeling vallen. Ze hebben allemaal als doel om de competenties en kwaliteiten van jeugdzorgwerkers te versterken zodat zij kunnen blijven werken binnen de nieuwe Jeugdzorg. Informeer bij je werkgever of jouw organisatie gebruik maakt van deze regeling. Let op: De regeling kan alleen door jouw werkgever worden aangevraagd! Meer lezen: kijk op fcb.nl/jeugdzorg bij regelingen loopbaan en scholing.
Kortingen tot 75%
KIJK OP WWW.DOEMEEINDENIEUWEJEUGDZORG.NL VOOR AANMELDEN, DATA, PLAATSEN EN TIJDEN!
‘Goede sfeer, nuttige kennis’ Ingrid Hoefakker, medewerker Functioneel Beheer bij Bureau Jeugdzorg Noord-Holland, bezocht een FCB-Loopbaanevent in Utrecht. Ze vertelt over haar ervaringen en waarom ze zeker nog een keer gaat.
‘Ik houd er rekening mee dat ik mijn baan kan verliezen. En dat ik dus zal moeten solliciteren naar een nieuwe baan. Daar wil ik zo goed mogelijk op voorbereid zijn. Dus ging ik op 5 maart naar het FCB-Loopbaan event in Utrecht en volgde daar twee workshops. Ik leerde zo onder andere waaraan een goed cv moet voldoen, wat een e-portfolio is en hoe je een e-portfolio kunt gebruiken voor je sollicitatie. Heel nuttige aanvullingen op wat ik al wist: dat je je moet verdiepen in de vacature en de organisatie waar je solliciteert. Dat je een goede brief moet schrijven. En dat je moet zorgen voor een verzorgd CV. Ik kreeg heel veel energie van de workshops en vond de sfeer op het evenement erg prettig. Misschien ook wel omdat alle aanwezigen in hetzelfde schuitje zitten. Dat verbindt toch. Ik heb me inmiddels al ingeschreven voor de eerstvolgende FCB-bijeenkomst in mijn regio. Hopelijk is die net zo interessant als het evenement in Utrecht!’
8 Welke vaardigheden 1moet jij nog ontwikkelen?
Stappen zetten
Door de transitie verandert de manier van werken in de jeugdzorg. Professionals moeten zelfstandiger worden en in staat zijn samen te werken. Voor veel mensen betekent dit: nieuwe vaardigheden leren, niet in de laatste plaats van collega’s. Dat geldt ook voor Maira Louwerse en Dian Mertens. Hoe vinden zij dit?
‘LEREN LAAGDREMPELIG TE BLIJVEN’ Maira Louwerse is jeugdzorgwerker bij Bureau Jeugdzorg Gelderland en ambulant medewerker in wijkteam Tiel Noord-Oost.
‘Het is belangrijk je te onderscheiden’
‘In ons wijkteam is generalistisch werken de norm. Dat betekent dat ik nu alle kwesties binnen één gezin moet herkennen en aanpakken. Ook de kwesties waarmee ik geen ervaring heb. Zo hielp ik laatst een moeder met het opstellen van een ouderschapsplan. Dat had ik nog nooit gedaan. Vroeger zou ik daar Algemeen Maatschappelijk Werk voor hebben ingeschakeld en had ik het zelf losgelaten; nu vraag ik AMW om me te helpen – zodat ik het volgende ouderschapsplan zélf kan maken. In plaats van indicaties te geven en taken uit te besteden, leer ik ouders nu zelf pedagogische vaardigheden. Daarbij moet ik nog leren om laagdrempelig te blijven en kleine stapjes te zetten; om langzaam maar zeker de doelen van het gezin te bereiken. Ik vind het wel mooi om zoveel breder te werken en voor de verandering eens echt in het gezin aanwezig te zijn.
‘ELKE DAG MIJN VAARDIGHEDEN AANVULLEN’ Dian Mertens is ambulant hulpverlener in twee wijkteams in Amersfoort. Ze werkte als pedagogisch medewerker in de 24-uursbehandeling van Youké.
De transitie in de jeugdzorg veroorzaakt volop beweging. Veel mensen oriënteren zich, al dan niet noodgedwongen, op de toekomst. De rubriek Stappen zetten geeft weer hoe zij dat doen. In deze aflevering: Mascha Hofmeester (30), ambulant hulpverlener in Rotterdam. ‘Dit is een mooie kans om te kijken wat er beter kan.’ HOE ZIET JE HUIDIGE SITUATIE ERUIT?
kansen denk ik dat het lukt om in dit veld aan het
‘Sinds 2004 werk ik bij TriviumLindenhof. Sinds
werk te blijven. Ik wil me sowieso graag
vier jaar ben ik daar gezinsbegeleider. Het is
verder ontwikkelen, dus ik ben me wel aan het
uitdagend, afwisselend en boeiend werk.
oriënteren. Ik ben geneigd me nog verder te speci-
Ouders en kinderen zijn een leuke doelgroep,
aliseren. Want in de praktijk zie ik dat er bij sommi-
met wie veel valt te bereiken. Momenteel zie je
ge gezinnen een diepere problematiek speelt,
door de transitie vrijwel alles veranderen. Ener-
waar je als ambulant pedagogisch gezinsbegelei-
zijds ontstaan daardoor kansen: doordat we vaker
der niet direct iets aan kan doen. Er blijft altijd be-
samenwerken met verschillende organisaties
hoefte aan specialisten, daar ben ik van overtuigd.
leren we bijvoorbeeld meer over andere exper-
Het is alleen wel belangrijk om je te onderscheiden
tises. Anderzijds zorgen de veranderingen ook
en je meerwaarde zichtbaar te maken voor degene
voor onzekerheid. Een aantal collega’s werkt
die de zorg inkoopt. De gemeente dus. Op dat vlak
bijvoorbeeld al in de nieuwe wijkteams, vanuit
kan ik nog wel iets ondernemender worden.’
de gemeenten. Ze zijn daardoor meer dan voor-
‘Bij Youké had ik een specialisatie: opvoedondersteuning. Nu werk ik heel breed, in een sociaal wijkteam voor mensen van 0 tot 100 jaar. De ene dag ondersteun ik een puber met het aanleren van sociale vaardigheden. De andere dag help ik een alleenstaande man met schulden of een oudere vrouw die zich eenzaam voelt; dat is nieuw voor mij. Gelukkig werken we altijd in tweetallen, zodat de kans veel groter is dat de benodigde kennis en ervaring aanwezig zijn. We kunnen op elkaar terugvallen en leren van elkaar. Op die manier kan ik mijn vaardigheden elke dag weer aanvullen. En mijn collega kan de kennis gebruiken die ik na mijn SPH-studie opdeed tijdens de opleiding Intensieve Ambulante Gezinsbegeleiding. Ik heb daarin onder andere veel geleerd over “oplossingsgericht werken”. Deze methodiek pas ik toe tijdens het werken in het Sociaal Wijkteam. Ik sta naast de klant, zet mensen in hun kracht en stimuleer ze om zelf beslissingen nemen.
‘In plaats van indicaties te geven en taken uit te besteden, leer ik ouders nu zelf pedagogische vaardigheden’
WACHT NIET A F
! G A L S E D N GA A A Volg het advies op dat je collega’s in deze KansenKrant je geven. Kom in actie en bereid je voor:
heen op zichzelf aangewezen, met als risico dat
WELKE STAPPEN ZET JE OM DE
ze alleen komen te staan in complexe situaties.
VERANDERINGEN OP TE VANGEN?
Dat proberen we als medewerkers te voor
‘Ik ben zoveel mogelijk aanwezig tijdens bijeen-
komen door als collectief in gesprek te gaan met
komsten waar de toekomst van ons werkveld
het bestuur. Daarbij geven we aan wat we nodig
ter sprake komt. Zo blijf ik op de hoogte, leer ik
hebben om kwaliteit te blijven bieden.’
nieuwe mensen kennen en doe ik nieuwe ideeën op. Ik denk dat te weinig mensen zich realiseren
HOE GA JIJ OM MET DE VERANDERINGEN
dat deze transitie ook ruimte biedt voor ontwikke-
IN JE WERKVELD?
ling, voor iedereen op zijn eigen manier. Persoon-
‘Ik wil beslist door in de jeugdzorg. Voorlopig
lijk zie ik allerlei interessante mogelijkheden.
kan dat bij mijn huidige werkgever, die er alles
Misschien ga ik wel als zelfstandig ondernemer
aan doet om mee te bewegen met de verande-
verder, waarbij samenwerking mogelijk blijft met
ringen. Over de langere termijn is nog niets met
andere zelfstandigen, gemeenten en organisaties.
zekerheid te zeggen. Ik maak me daar nu nog
Wat ik ook ga doen, ik kies heel bewust. Ik zal
niet druk om. Als je de ontwikkelingen goed
niet overvallen worden door een verandering.
volgt, er tijdig in meegaat en actief zoekt naar
Daarvoor houd ik de ontwikkelingen te goed bij.’
1 2 3
BEPAAL WAT JE WILT EN WAT JE KUNT ONTWIKKEL JEZELF, PROFILEER JEZELF PAK JE KANS! WWW.DOEMEEINDENIEUWEJEUGDZORG.NL