OVER. Hoe staat ons pensioenfonds ervoor? Geen verlaging, wel indexatie Maak kennis met het pensioenhuis!

OVER MORGEN

januari 2014

Het pensioenmagazine over uw inkomen voor vandaag, morgen of later

‘Hoe staat ons pensioenfonds ervoor?’ Geen verlaging, wel indexatie Maak kennis met het pensioenhuis!

voorwoord

Alweer een jaar voorbij

Rudi Nieuwenhoven

De eerste weken van 2014 zitten er alweer op. Ik en mijn collega-bestuursleden hopen dat u het nieuwe jaar goed bent begonnen. Het begin van het jaar is een goed moment om kort terug te kijken op wat is gebeurd, maar ook om alvast vooruit te kijken naar wat de toekomst ons gaat brengen. Korten of niet korten? Dat was in 2013 de belangrijkste vraag voor ons pensioenfonds. Gelukkig heb ik goed nieuws voor u: we hoeven de pensioenen niet te verlagen. Niet het pensioen dat u als gepensioneerde krijgt en ook niet het pensioen dat u als werknemer opbouwt. Spannend was het zeker. We begonnen het jaar met een dekkingsgraad van 103,9%, zagen deze stijgen tot eind juni, een dip volgde waarna we weer een stijgende lijn zagen en het jaar afsloten met een dekkingsgraad van 109,1%. Ruim voldoende als je weet dat we aan het eind van het jaar op minimaal 104,2% moesten zitten. Beperkte toeslag Kan de vlag nu uit? Nee, want we hebben ook een toeslag (indexatie) nodig om ons pensioen waardevast te houden. Indexatie is belangrijk, omdat hierdoor de pensioenen meegroeien met de prijzen die wel ieder jaar omhoog gaan. Geen indexatie betekent dus koopkrachtverlies. KPN’ers die nu pensioen krijgen, merken de gevolgen direct en daarmee het meest als we niet indexeren: zij hebben in feite minder te besteden. Wat dat betreft heb ik goed nieuws, want eind januari hebben we de beslissing genomen op basis van het voorwaardelijke toeslagbeleid de pensioenen beperkt te verhogen met een toeslag. In deze OverMorgen leest u er meer over. Aanpassing pensioenregeling In december heeft u bericht gehad over de wijzigingen in de pensioenregeling. Doordat de overheid de fiscale 2 | Pensioenfonds KPN

pensioenwetgeving heeft aangepast, hebben de werkgever KPN en de vakorganisaties besloten de regeling aan te passen door de pensioenleeftijd te verhogen naar 67 jaar en de pensioenopbouw te verlagen. En het blijft niet bij deze aanpassingen. Op 17 december sloten het kabinet en een aantal oppositiepartijen een nieuw pensioenakkoord. Afgesproken is dat de pensioenopbouw verder omlaag gaat naar 1,875% en ook dat er over het inkomen boven de € 100.000 geen pensioen meer kan worden opgebouwd. Wel komt er waarschijnlijk een mogelijkheid om over dit salarisdeel op een fiscaal vriendelijke manier te sparen voor uw inkomen voor later. Het streven van onze regering is om deze wijzigingen per 1 januari 2015 in te voeren. Van Kwakkel tot Tjallewal Wie wel eens ‘Man bijt hond’ kijkt, kent de rubriek ‘Van Kwakkel tot Tjallewal’ waarin de programmamakers dwars door het land reizen om mensen te vragen wat ze zoal aan het doen zijn. Ook ik en mijn medebestuurders zijn de afgelopen tijd het hele land doorgereisd voor pensioenpresentaties aan u en uw oud-collega’s. De belangstelling viel wat tegen, maar de vragen waren er niet minder interessant om. Een verslag leest u in deze OverMorgen. Tijdens de bijeenkomsten werden trouwens veel vragen gesteld over de pensioenregeling. Reden voor ons om daaraan extra aandacht te besteden op bladzijde 12. Rudi Nieuwenhoven Voorzitter Pensioenfonds KPN

Het pensioenhuis

inhoud

Maak kennis met

het pensioenhuis!

6

‘Hoe staat ons pensioenfonds ervoor?’

9

Het Pensioenhuis

16

Rachel van der Mik

12 | Pensioenfonds KPN

2 4 6 10 11 12

Alweer een jaar voorbij

Langer werken, jaarlijks minder opbouwen

‘Hoe staat ons pensioenfonds ervoor?’

Eind goed, al goed? Kort nieuws Maak kennis met het pensioenhuis!

14 15 16 17 18 19

Rendementen op uw beleggingen Column Hans Breuker Bestuur over het nieuws Rachel van der Mik: ‘Ik verwacht een advies’

Kort nieuws

Roelof weet het

Pensioenfonds KPN | 3

Aanpassing pensioenregeling

Langer werken, jaarlijks minder opbouwen Tot een aantal jaren geleden was de verhoging van de pensioenleeftijd onbespreekbaar. Op je 65ste met pensioen was de standaard en doorwerken deden alleen mensen zonder hobby’s. Maar zo langzamerhand wennen we aan het idee dat langer doorwerken de norm wordt. Sinds begin 2013 gaat de AOW-leeftijd in stapjes omhoog, zodat deze in 2023 67 jaar is. En steeds meer pensioenfondsen sluiten hierop aan door de leeftijd waarop het pensioen ingaat, te verhogen.

Tot nu toe was dat een keuze van een pensioenfonds zelf. Nu het kabinet heeft besloten de fiscale pensioenwetgeving aan te passen, kunnen ook de werkgever KPN en de vakorganisaties er


niet omheen: voor (oud-)KPN’ers gaat de pensioenleeftijd naar 67 jaar. En wie nu werkt bij KPN, gaat jaarlijks minder pensioen opbouwen.

Aanpassing pensioenregeling

Beschikbare premie in 2013 en 2014 Leeftijd

Huidige beschikbare premie

Beschikbare premie per 01-01-2014

25-29 jaar

5,80%

5,30%

20-24 jaar 30-34 jaar 35-39 jaar

40-44 jaar 45-49 jaar 50-54 jaar 55-59 jaar

60-64 jaar 65-66 jaar

4,80% 7,10%

8,70%

10,60% 13,00%

16,00% 19,70%

24,60% 24,60%

4,40% 6,50% 7,90%

9,60% 11,70%

14,40% 17,70%

22,10%

25,90%

Krijgt u dan uiteindelijk minder pensioen? Jaarlijks bouwt u minder pensioen op. Maar u bouwt ook twee jaar langer pensioen op. Uiteindelijk kunt u hetzelfde pensioen opbouwen als in de regeling tot 1 januari 2014, waarbij wel geldt dat het pensioen twee jaar later ingaat. Dit geldt als uw situatie niet verandert. Stel dat uw inkomen omlaag gaat, omdat u minder gaat werken, dan bouwt u minder pensioen op. Dit was echter altijd al het geval. Het pensioen dat u tot 1 januari 2014 heeft opgebouwd, wordt omgezet naar 67 jaar (dit heet actuarieel omrekenen). De waarde van uw pensioen blijft hierdoor gelijk. Als u op uw 67ste met pensioen gaat, wordt uw pensioen door de omzetting wel hoger. Kunt u eerder met pensioen? Ook al is de pensioenleeftijd verhoogd, u kunt er nog steeds voor kiezen om eerder dan uw 67ste met pensioen te gaan. Dat kan vanaf uw 60ste, maar u kunt bijvoorbeeld ook met pensioen gaan op de datum dat u AOW krijgt. De AOW-leeftijd gaat sinds 1 januari 2013 in stapjes omhoog naar uiteindelijk 67 jaar in 2013. Wordt u in 2014 65 jaar? Als u in 2014 65 jaar wordt en ook op uw 65ste met pensioen wilt, dan ontvangt u de eerste drie maanden geen AOW. U kunt dit gemis aan AOW compenseren. Onder voorwaarden via de Sociale Verzekeringsbank, maar ook via Pensioenfonds KPN. Met uw ouderdomspensioen koopt u dan extra tijdelijk pensioen in. Wilt u meer weten? Kijk op www.kpnpensioen.nl of bel (050) 582 98 55.

Wat verandert er precies? De pensioenregeling wordt als volgt aangepast: • de pensioenleeftijd gaat omhoog van 65 naar 67 jaar. Dit geldt voor het pensioen dat u nog gaat opbouwen; • per jaar bouwt u minder pensioen op: 2,15% per jaar van de pensioengrondslag in plaats van 2,25%; • de franchise wordt € 13.449 (was € 13.227 in 2013). De franchise is het deel van uw salaris waarover u geen pensioen opbouwt. U bouwt niet over uw hele salaris pensioen op, omdat u naast pensioen ook AOW van de overheid krijgt. Is uw inkomen hoger dan € 45.378, dan bouwt u pensioen op in twee regelingen: in de middelloonregeling en in de beschikbarepremieregeling. Voor deze laatste regeling wordt de premie voor u belegd, deze premie is afhankelijk van uw leeftijd. Door de verhoging van de pensioenleeftijd wijzigen de premies in deze regeling.

Hoe zit het met de AOW-leeftijd? Sinds begin 2013 gaat de AOW-leeftijd in stapjes omhoog naar uiteindelijk 67 jaar in 2023. Daarna wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Het kabinet heeft plannen om de AOW-leeftijd nog sneller te verhogen. Wilt u weten wat uw AOW-leeftijd is? Kijk dan op www.kpnpensioen.nl of op de website van de Sociale Verzekeringsbank, www.svb.nl. Blijft het hierbij? Medio december sloten het kabinet en een aantal oppositiepartijen een nieuw pensioenakkoord. Afgesproken is onder andere dat de maximaal toegestane pensioenopbouw verder omlaag gaat naar 1,875% en dat er over het inkomen boven de € 100.000 geen pensioen meer kan worden opgebouwd. Er komt waarschijnlijk wel een mogelijkheid om over dit salarisdeel op een fiscaal vriendelijke manier te sparen voor inkomen voor later. Het nieuwe pensioenakkoord moet nog worden omgezet in wetgeving. Wij houden u op de hoogte.


Verslag van de informatiebijeenkomsten

‘Hoe staat ons pensioenfonds ervoor?’ Financiële situatie belangrijk onderwerp tijdens informatiebijeenkomsten Op donderdag 21 oktober presenteerden bestuursleden Ron Harmsen en Fred Ooms de laatste informatiebijeenkomst van 2013. In totaal waren er verspreid over het land 18 bijeenkomsten voor werkende KPN’ers en gepensioneerden.



Tijdens de bijeenkomsten stonden allerlei onderwerpen op de agenda: de pensioenregeling, de financiële situatie van het pensioenfonds, maar ook het vermogensbeheer en de organisatie van het pensioenfonds. Veel vragen over de pensioenregeling Een belangrijk onderdeel van de presentatie aan werkende KPNérs was de pensioenregeling. Daarover blijkt nog lang niet alles even duidelijk te zijn, gezien het aantal vragen dat erover werd gesteld. Daarom was er tijdens de presentaties veel aandacht voor de middelloonregeling die geldt voor iedere KPN’er en voor de beschikbare-premieregeling voor werknemers met een salaris hoger dan € 45.378. Aan de orde kwam ook dat de pensioenopbouw vanaf 1 januari 2014 omlaag gaat van 2,25% per jaar naar 2,15% per jaar. Het gevolg van deze aanpassing, die is opgelegd door de overheid, is dat KPNérs jaarlijks minder pensioen opbouwen en dat de pensioenleeftijd verschuift van 65 naar 67 jaar. Deze aanpassing is definitief. Daarnaast moet ook de staffel voor de beschikbare-premieregeling per 1 januari 2014 worden aangepast. Wel of geen pensioenverlaging. Dat is de vraag Zowel tijdens de bijeenkomsten voor gepensioneerden als werkende KPNérs kwam de financiële situatie van het pensioenfonds ter sprake. Naast de actuele situatie werden ook de kerncijfers van het jaarverslag 2012 besproken.

Het bestuur van het pensioenfonds Het pensioenfonds heeft 12 bestuursleden: • 5 werkgeversleden • 5 werknemersleden • 2 gepensioneerdenleden Het bestuur van het pensioenfonds is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van het pensioenfonds. Belangrijke taken zijn: • Vaststellen en uitvoeren van beleid • Vermogensbeheer en risicomanagement • Pensioenadministratie en pensioenuitkeringen • Rapportage en communicatie Of het bestuur goed handelt (of goed bestuurt) wordt beoordeeld door interne organen (de visitatiecommissie en het verantwoordingsorgaan) en de externe toezichthouders De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Meer informatie over het bestuur van het pensioenfonds vindt u in het jaarverslag op www.kpnpensioen.nl.

Toen de bijeenkomsten startten, was de kans op een verlaging van de pensioenen nog vrij groot. Dit was ook de voornaamste reden om in september een brief te versturen naar alle deelnemers en gepensioneerden over een mogelijke pensioenverlaging. De laatste maanden steeg de dekkingsgraad aanmerkelijk en werd de kans op een verlaging steeds kleiner. In januari kon het pensioenfonds besluiten dat de pensioenen niet verlaagd hoeven te worden. Voor de gepensioneerden leeft dit onderwerp het meest. Logisch, want een verlaging is meteen voelbaar in de portemonnee. Ook werden er veel vragen gesteld of de werkgever niet verplicht is extra stortingen te doen om de verlaging van de pensioenen te voorkomen. De werkgever heeft wel een verplichting om bij te storten, maar voor deze verplichting geldt een maximum. De werkgever heeft de afgelopen herstelperiode van vijf jaar ongeveer € 280 miljoen extra premie betaald ter versterking van de financiële situatie. Overigens denken veel mensen dat een verlaging geen gevolgen heeft als je nog pensioen opbouwt. Een misverstand, want ook in dat geval wordt het opgebouwde pensioen verlaagd met hetzelfde percentage als de pensioenen van gepensioneerden. Meer weten over de pensioenregeling? Lees de brochure ‘uw pensioen’ op www.kpnpensioen.nl. Pensioenfonds KPN | 7


Wanneer weer indexeren? De gepensioneerden stelden veel vragen over het niet indexeren van de pensioenen. Indexatie (ook wel het verlenen van een toeslag) is het (gedeeltelijk) aanpassen van de pensioenen aan de prijsstijging. Die indexatie heeft nu al een aantal jaren niet plaatsgevonden en dit betekent simpelweg dat je met hetzelfde pensioen minder kunt kopen. De prijzen zijn immers wel gestegen. Het bestuur lichtte de oorzaken uitgebreid toe: de lage rente drukt de dekkingsgraad al tijden. Daarnaast zijn de pensioenverplichtingen van het pensioenfonds ook fors gestegen omdat we met z’n allen beduidend ouder worden, waardoor het pensioenfonds meer geld in kas moet hebben om iedereen later de toegezegde pensioenen te kunnen betalen. Op de vraag wanneer de pensioenen weer geïndexeerd kunnen worden, moesten de bestuurders voorzichtig antwoorden. Een

indexatie kost immers geld en gaat ten koste van de buffers van het pensioenfonds. Een vergelijkbare situatie heeft zich eerder voorgedaan. In 2009 heeft een aantal pensioenfondsen de pensioenen geïndexeerd. Een aantal maanden later moesten diezelfde pensioenfondsen alsnog de uitkeringen en pensioenaanspraken verlagen. Inmiddels heeft het pensioenfonds besloten de pensioenen beperkt te verhogen met een toeslag. Meer hierover leest u op bladzijde 10. Inhalen indexatie? Als het weer financieel goed zou gaan met het pensioenfonds, dan kan het bestuur besluiten om de pensioenen te indexeren (een toeslag te geven) over de jaren dat er geen toeslag is verleend. Tot 5 jaar terug kan er alsnog een toeslag worden verleend. In het kader hieronder leest u meer over het toeslagbeleid van het pensioenfonds. Dit beleid is een richtlijn en het bestuur kan van dit beleid afwijken.

Toeslagbeleid Dekkingsgraad Dekkingsgraad lager dan 104,2% Dekkingsgraad tussen 104,2% en 116% Dekkingsgraad hoger dan 116%

Wel of geen toeslag? Geen toeslag Mogelijk gedeeltelijke toeslag Mogelijk volledige toeslag en eventueel inhalen toeslagachterstand over voorgaande vijf jaar

De percentages kunnen veranderen door het risicobeleid en marktomstandigheden. Verder wordt bij de beslissing over de toeslag altijd gekeken naar de dekkingsgraad van de twee voorgaande kwartalen. De toeslag wordt afgeleid (‘geschoond’ van belastingmaatregelen) van de Consumenten Prijsindex voor alle huishoudens over de periode september-september. Het bestuur is bevoegd af te wijken van het toeslagbeleid.



Wat houdt het bestuur bezig? Naast de vaste onderwerpen zoals de pensioenuitvoering, risicomanagement, pensioencommunicatie en beleggingen stonden tijdens de presentaties nog de volgende onderwerpen op de agenda: Nieuw Financieel Toetsingskader Per 1 januari 2015 moet er een nieuwe set regels komen voor een nieuw financieel toetsingskader. Met een nieuw stelsel zouden de pensioenen beter bestand zijn tegen financiële schokken en rekening houden met de stijging van de levensverwachting. Verdere aanpassing pensioenwetgeving per 1 januari 2015: • verder verlagen van het opbouwpercentage; • aanpassing staffels beschikbare-premieregeling; • maximum invoeren voor pensioengevend salaris.

Nieuw bestuursmodel Tijdens de presentaties heeft het bestuur aangegeven dat de bestuursstructuur wijzigt door de wet Versterking bestuur pensioenfondsen. Tijdens de bestuursvergadering op 16 december heeft het bestuur een aantal beslissingen genomen over de wijzigingen. Vanaf 1 juli zal het bestuur uit elf bestuursleden bestaan (nu zijn dat er nog twaalf), waarvan drie bestuurders door externen worden ingevuld. Deze externe bestuursleden zullen ‘niet uitvoerende bestuursleden’ zijn. Dat betekent dat zij zich - naast hun taken die horen bij het lidmaatschap van het bestuur - ook bezig gaan houden met het intern toezicht op het bestuur. Eén van de externe bestuursleden zal ook voorzitter van het pensioenfonds worden. Meer informatie over de invulling volgt in de eerste helft van 2014.

Niet geweest? Bekijk de presentaties Kon u niet naar de bijeenkomsten komen? Maar bent u wel nieuwsgiering naar de presentaties? Bekijk dan de presentatie voor deelnemers of de presentatie voor gepensioneerden op www.kpnpensioen.nl. Of lees de vragen en antwoorden op de website.


Geen pensioenverlaging

Eind goed, al goed? Geen pensioenverlaging, wel beperkte toeslag

De kogel is door de kerk: Pensioenfonds KPN verhoogt de (opgebouwde) pensioenen per 1 april 2014 met een beperkte toeslag. Eind 2013 was de dekkingsgraad 109,1%. De dekkingsgraad moest op dat moment minimaal 104,2% zijn. Hoewel de dekkingsgraad de laatste maanden steeg, bleef het spannend. Een terugblik. Het jaar begon met een dekkingsgraad van ruim 103%. Te laag, maar meteen de eerste maand was er al een stijging te zien. Dat het herstel van de wereldwijde crisis broos was, zagen we in juni, toen de dekkingsgraad kelderde van 104,4% naar 101,7%. Vanaf juli 2013 zette het herstel goed door en kwamen we eind 2013 uit op uiteindelijk 109,1%. Waarom is de dekkingsgraad zo belangrijk? Of we de pensioenen wel of niet zouden moeten verlagen, is afhankelijk van de dekkingsgraad. Dat is een belangrijke graadmeter voor de financiële situatie van pensioenfondsen. Hoe hoger de dekkingsgraad, hoe groter onze financiële buffer. Is de dekkingsgraad 100%, dan is er precies een Euro in kas voor iedere Euro die we aan pensioen moeten betalen. Op zich is dat voldoende, maar er hoeft maar iets te gebeuren waardoor de dekkingsgraad daalt en we kunnen de pensioenen niet meer garanderen. Pensioenen beperkt verhoogd Dat we de pensioenen niet hoeven te verlagen, is goed nieuws. Voor gepensioneerden die hun pensioen niet zien dalen, maar ook voor iedereen die nog werkt en pensioen opbouwt. Ook dit pensioen hadden we moeten verlagen bij een te lage dekkingsgraad. 10 | Pensioenfonds KPN

Maar we zijn er nog niet, want de afgelopen jaren zijn de pensioenen niet geïndexeerd. Indexatie (ook wel het verlenen van een toeslag) betekent dat de pensioenen zoveel mogelijk waardevast blijven. Doordat we de pensioenen al een aantal jaren niet hebben kunnen indexeren, zijn ze in feite minder waard geworden. De kosten van het levensonderhoud stijgen immers wel ieder jaar. Volgens het toeslagbeleid mag Pensioenfonds KPN de pensioenen gedeeltelijk indexeren als de dekkingsgraad hoger is dan 104,2%. Eind vorig jaar was de dekkingsgraad 109,1%, dus is er op basis van het voorwaardelijke toeslagbereid ruimte voor indexatie. Eind januari 2014 heeft het pensioenfonds daarom besloten de pensioenen per 1 april 2014 als volgt te verhogen: • voor iedereen die pensioen opbouwt, gaan de opgebouwde pensioenaanspraken met 0,34% omhoog; • voor gepensioneerden gaan de pensioenen omhoog met 0,41%. Dit geldt ook voor iedereen die vanuit het verleden nog opgebouwde pensioenaanspraken heeft staan bij Pensioenfonds KPN. Meer weten over het toeslagbeleid? Kijk op www.kpnpensioen.nl.

Kort nieuws

2015 AOW-toeslag vervalt in

er de AOW-leeftijd kering en heeft uw partn Ontvangt u een AOW-uit toeslag bovenop een op u nu nog recht eft he n Da kt? rei be t nie nog partner de AOWze toeslag krijgt u tot uw uw AOW-uitkering. De slag vervalt in 2015. leeftijd bereikt. Deze toe ze gewoon door tot g ontving, dan loopt de Als u voor 2015 de toesla ftijd heeft bereikt. uw partner de AOW-lee 65 jaar in 2014? W-leeftijd dan nog heeft uw partner de AO Krijgt u in 2014 AOW en voor een toeslag in aanmerking komen niet bereikt, dan kunt u jaar wordt dan vervalt 65 15 kering. Als u in 20 uit WAO de op op ven bo deze toeslag. tal jaren dat uw jgen hangt af van het aan kri t kun u g sla toe el Hoeve omsten van uw eest voor de AOW, de ink partner verzekerd is gew samen. n van u en uw partner partner en de inkomste www.svb.nl r de toeslag? Kijk dan op Wilt u meer weten ove

Kabinet en op positie sluiten akkoo rd

Per 1 januari 20 14 past de over heid de fiscale pensioenopbo pensioenwetge uw omlaag en ving aan. Hierd de pensioenle veranderen. eftijd omhoog oor gaat de . De overheid wil nog meer Op 18 decembe r 2013 sloot he t kabinet na lang onderh andelen een ak koord over deze verander ingen. Het ga at overigens om plannen, no g niet om wet geving. In het akkoord st aat dat de pens ioenopbouw per 1 januari 20 15 verder omla ag gaat naar 1,875%. Werkn emers die mee r dan een ton verdienen, zien hun pensioen opbouw het sterkst aanget ast: over het sa laris boven dat bedrag bo uwen ze vana f 2015 helemaa geen pensioen l meer op. Maa r om dit te compenseren , kunnen zij st raks deelnem aan een nieuw en e, vrijwillige sp aarregeling. Pensioenfond s KPN houdt u op de hoogte van de verder e ontwikkelin gen via www.kpnpens ioen.nl.


Het pensioenhuis

Maak kennis met

het pensioenhuis!


Het pensioenhuis

Als u later met pensioen gaat, wilt u het misschien niet met minder inkomen doen. Maar hoe ziet dat inkomen voor later er precies uit? In feite kan uw inkomen bestaan uit drie verdiepingen: de AOW, uw pensioen dat u opbouwt via uw werkgever en het inkomen dat u misschien zelf extra regelt. Hoe werkt het precies? Maak kennis met het pensioenhuis.

1. Overheidspensioen: de AOW De begane grond, de basis van uw pensioen, wordt betaald door de overheid: de AOW-uitkering. Dit is een gedeelte van uw totale pensioeninkomen. De AOW-leeftijd gaat de komende jaren in stapjes omhoog naar 67 jaar in 2023. Vanaf de dag dat u de AOW-leeftijd hebt bereikt, ontvangt u een AOW-uitkering. Hoeveel AOW u krijgt, hangt af van uw situatie. Heeft u bijvoorbeeld een partner, dan krijgt u minder dan wanneer u alleenstaand bent. Uw partner krijgt immers ook AOW vanaf de AOW-leeftijd. Ook is de hoogte van de AOW afhankelijk van hoelang u bent verzekerd voor de AOW. In Nederland is iedereen automatisch verzekerd, maar heeft u in het buitenland gewoond of gewerkt dan kan het zijn dat u tijdelijk niet verzekerd was en dus minder AOW krijgt. Wilt u meer weten over de AOW-uitkering of wilt u uw AOWleeftijd berekenen? Kijk dan op: www.svb.nl 2. Via uw werkgever: collectief pensioen De eerste verdieping komt uit het pensioen dat u, als werknemer, nu al opbouwt bij Pensioenfonds KPN. Om uw pensioen op te bouwen, betaalt u ook een eigen bijdrage. Kijk eens op uw salarisstrook, daar staat het premiebedrag dat naar uw pensioen gaat. De werkgever betaalt trouwens het grootste deel van uw pensioenpremie. Hoe wordt uw pensioen berekend? Ieder jaar dat u werkt, bouwt u een stukje pensioen op. Hoeveel u uiteindelijk opbouwt hangt onder andere af van uw pensioengevend salaris en de franchise. Deze begrippen worden in de blokjes op deze pagina uitgelegd. U krijgt ieder jaar uw Pensioenoverzicht. Hierin staat precies hoeveel pensioen u heeft opgebouwd en hoeveel pensioen u nog kunt opbouwen. Ook kunt u de pensioenplanner op www.kpnpensioen.nl bekijken. Bij Pensioenfonds KPN bouwt u pensioen op in een middelloonregeling. Bij een middelloonregeling wordt elk jaar pensioen opgebouwd over het salaris van dat jaar. Op deze wijze ontvangt u een uitkering die is gebaseerd op het gemiddeld verdiende salaris in uw carrière. Verdient u meer dan € 45.378 per jaar dan geldt naast de middelloonregeling ook de beschikbare-premieregeling. Meer informatie hierover vindt u op onze website www.kpnpensioen.nl.

Het pensioen zelf is simpelweg een uitkering. U ontvangt deze uitkering van Pensioenfonds KPN als u met pensioen gaat en in bepaalde gevallen als u arbeidsongeschikt wordt. Dit is een bruto uitkering die maandelijks wordt uitbetaald. Hierover betaalt u belasting. Komt u te overlijden tijdens uw dienstverband, dan ontvangen uw partner en eventuele kinderen een pensioen. Hierover vindt u meer informatie in de brochure ‘Uw Pensioen’ op onze website: www.kpnpensioen.nl 3. Individueel pensioen: wat u zelf doet en regelt De bovenste verdieping is extra en moet u zelf regelen. Deze aanvulling op uw pensioen bestaat bijvoorbeeld uit het spaargeld dat u heeft opgebouwd, een eigen beleggingsportefeuille, een extra levensverzekering of de overwaarde van een koophuis. Dan zit u nog iets ruimer in uw jasje en heeft u dus meer pensioen! Ook bij Pensioenfonds KPN heeft u de mogelijkheid om op vrijwillige basis extra in te leggen voor een aanvullend pensioen. U kunt via de regeling Individueel Pensioensparen extra pensioen opbouwen. Meer informatie over deze regeling vindt u op onze website.

Wat betekent dat? Franchise De franchise is een vast bedrag van uw salaris waarover u géén pensioen opbouwt. U bouwt niet over uw hele salaris pensioen op, omdat u naast uw pensioen een AOW-uitkering ontvangt van de overheid. De franchise is voor 2014 € 13.449. Hoe lager de franchise, hoe gunstiger. Dan bouwt u immers over een groter deel van uw salaris pensioen op.

Pensioengevend salaris Dit is het deel van uw vaste bruto jaarsalaris dat meetelt voor uw pensioenopbouw. Ook toelagen, 75% van het caobudget en meeruren van parttimers tellen mee voor de pensioenopbouw. Daarnaast bouwt u pensioen op over bepaalde toelagen zoals de toelage voor het werken op ongebruikelijke tijdstippen.

Pensioengrondslag Dit is het bedrag dat overblijft als de franchise van uw pensioengevend salaris is afgehaald. Over de pensioengrondslag bouwt u pensioen op.

Beleggingsrendementen

Rendementen op uw beleggingen

Neemt u deel aan de Beschikbare premieregeling of Individueel Pensioensparen, dan wordt de premie van deze regeling voor u belegd door het pensioenfonds. Hoeveel pensioen u in deze regelingen opbouwt, hangt af van onder andere het rendement op deze beleggingen. Op de pensioendatum wordt van het bedrag wat op dat moment op de beleggingsrekening staat, een levenslang pensioen ingekocht bij het pensioenfonds tegen de dan geldende inkooptarieven. In het vierde kwartaal lieten vrijwel alle beleggingen een positief resultaat zien. Life Cycle met pensioenleeftijd 62 jaar tot 40 jaar

September

40 - 46 jaar

3,46%

Oktober

3,80%

December

0,84%

November

2,99%

3,32%

1,32%

1,11%

0,56%

47 - 54 jaar

55 - 57 jaar

2,21%

1,20%

2,52%

1,40%

0,75%

0,38%

0,10%

-0,07%

58 - 61 jaar

0,38%

0,41%

0,15%

0,10%

Life Cycle met pensioenleeftijd 65 jaar tot 43 jaar

September

43 - 49 jaar

3,46%

Oktober

3,80%

December

0,84%

November

2,99%

3,32%

1,32%

1,11%

0,56%

50 - 57 jaar

58 - 60 jaar

2,21%

1,20%

2,52%

1,40%

0,75%

0,38%

0,10%

-0,07%

61 - 64 jaar

0,38%

0,41%

0,15%

0,10%

Vrij Beleggen (beleggingsmix A t/m G) September

A

3,77%

Oktober

4,12%

December

1,02%

November

1,47%

B

2,99% 3,32%

1,11%

0,56%

C

2,21%

2,52%

0,75%

0,10%

D

1,43%

1,72%

0,39%

-0,36%

E

0,65%

0,92%

0,04%

-0,82%

F

G

1,22%

0,00%

0,91%

0,00%

2,17%

-0,16%

0,00%

0,00%

Over beleggen

Als u deelneemt aan Individueel Pensioensparen en/of de Beschikbare premieregeling, kunt bij Pensioenfonds KPN op twee manieren beleggen. Beleggen via de Life Cycle Standaard belegt u via de Life Cycle. Als u belegt, brengt dat risico’s met zich mee. Naarmate u ouder wordt, is het niet handig veel risico voor uw pensioen te lopen. Daarom is de Life Cylce zo samengesteld dat er minder in aandelen belegd wordt naarmate u ouder wordt. Beleggen in aandelen is namelijk het meest risicovol. Vrij beleggen Bij Vrij beleggen kunt u kiezen uit zeven beleggingsmixen (A t/m G). Mix A bestaat uit 100% aandelen, voor mix G wordt 100% belegd op geldmarkten.

De cijfers geven de rendementen per maand weer. Aan het begin van ieder nieuw jaar, wordt het totale rendement van het voorgaande jaar berekend.

Beleggingsmix A: Beleggingsmix B: Beleggingsmix C: Beleggingsmix D: Beleggingsmix E: Beleggingsmix F: Beleggingsmix G:

100% aandelen 75% aandelen en 25% obligaties 50% aandelen en 50% obligaties 25% aandelen en 75% obligaties 100% obligaties 50% duurzame aandelen en 50% obligaties 100% geldmarkt


Meer weten over beleggingen? Op www.kpnpensioen.nl vindt u meer informatie over beleggingen, ook over uw persoonlijke beleggingssaldo. Op de site kunt u ook uw beleggingsmix bij Vrij beleggen aanpassen. Om zeker te weten dat u belegt op de manier die bij u past, moet u wel eerst de Profielwijzer op de site invullen.

Column Hans Breuker

Wie het weet mag het zeggen De staatssecretaris heeft gesproken. Er komt één set regels voor een nieuw financieel toetsingskader voor pensioenen. En niet, zoals tot voor kort de plannen waren, twee. Omdat ik me kan voorstellen dat u hier nou niet direct een beeld bij hebt, een korte historische schets.

De opeenvolgende crises waren een aanslag op de dekkingsgraden van pensioenfondsen. Er kon niet of minder geïndexeerd worden en sommige fondsen moesten zelfs korten. Deskundigen concludeerden dat ons huidige pensioenstelsel niet toekomstbestendig is. Er zou een nieuw stelsel moeten komen dat beter rekening houdt met financiële schokken en met de stijging van de levensverwachting. Spagaat In het huidige stelsel komen pensioenfondsen in een spagaat terecht. Fondsen willen de pensioenen indexeren; daarvoor moet tot op zekere hoogte risicovol belegd worden, maar hierdoor zijn zij ook minder bestand tegen financiële schokken, waardoor dekkingsgraden kunnen dalen en er minder of niet geïndexeerd kan worden of zelfs gekort moet worden. In een notendop is dat de conclusie van de deskundigen. Om uit deze spagaat (of zo u wilt vicieuze cirkel) te komen moet óf minder belang gehecht worden aan de indexering, óf moet het risico van financiële schokken meer bij de deelnemer gelegd worden. In het eerste geval is de (nominale) uitkering behoorlijk zeker, maar de indexering veel minder. In het tweede geval is het net andersom; de nominale uitkering is minder zeker, maar de indexering is zekerder. Het eerste werd het nominale contract genoemd, het tweede het reële. Twee smaken dus, waaruit de cao-partijen kunnen kiezen. En twee contracten met elk een eigen set spelregels.

Keuze aan fondsen en cao-partijen Pensioenfondsen en cao-partijen gingen voortvarend aan de slag met de voorbereidingen voor het maken van een keuze. Dat bleek niet altijd even makkelijk, want wat is belangrijker; de zekerheid van € 1.000 pensioen, maar je weet niet óf en met hoeveel dat bedrag zal toenemen, of de wetenschap dat € 1.000, ook € 900 (of € 1.100) kan worden, maar wel meer zekerheid over de indexatie? Wie het weet mag het zeggen. Staatssecretaris Klijnsma heeft nu besloten dat er niet twee contracten komen, maar slechts één. De spelregels daarvoor weten we pas begin 2014. Je kunt redeneren dat één contract de zaak eenvoudiger maakt. En je kunt redeneren dat sociale partners verlost zijn van een misschien wel duivels dilemma. Je kunt ook zeggen dat geen keuzevrijheid de sociale partners in een keurslijf dwingt. Tsja, wat is wijsheid? Wie het weet mag het zeggen. Hans Breuker Hoofd Pensioenadvies, TKP Pensioen


Reactie op nieuws

Bestuur over het nieuws

Het bestuur reageert in iedere OverMorgen op een bericht dat u in het nieuws heeft kunnen lezen. Dit keer ‘Digitale communicatie: wat pensioenverstrekkers van andere branches kunnen leren’ van Jolanda Lamboo.

Reactie van het bestuur

da Lamboo.

tie: a c i n u m m o c le Digita an v s r e k k e r t s r e v wat pensioen en r le n e n n u k s e h andere branc

Door: Jolan

premies g van pensioen Henk lin ta be de n va n ten ende aftreden va g over het nala De opschuddin edewerkers en het daaropvolg iets aan het licht dat veel van GayKrant-m van de 50PLUS-partij brengt te waren, doet er even og an Krol als voorm . Of de medewerkers op de ho ekker niet naar de tr is rs r ve le te en en io ns lijven van de pe fundam toe doet, is dat communiceerd over het uitb ge niet toe. Wat er ewerkers heeft individuele med de gevolgen hiervan. en de betalingen pas meer teresse heeft en dert. Dan in ge la n ee t da na de leeftijd onderwerp Pensioen is een armate de pensioengerechtig nnen beïnvloeden. na t ku ijg te g kr ioen no aandacht zij digitale laat om het pens ches leren hoe is het dikwijls te kers kunnen van andere bran te krijgen, zodat ht ek en. Pensioenverstr nnen inzetten om de aandac en kunnen nem ku el ie eg at tr ic aa un m e m el tu com en ev g di mers tij pensioendeelne Het volledige


ing.com.

w.frankwatch

el vindt u op ww

mboo artik van Jolanda La

De pensioenwereld heeft nog een hele inhaalslag te maken als het gaat om digitale communicatie. Internetbankieren, webwinkelen en online verzekeringen afsluiten zijn al jaren de normaalste zaak van de wereld. Maar een uniform pensioenoverzicht moeten wij u als pensioenfonds nog per post sturen. Dat is een wettelijke verplichting. Jolanda Lamboo haalt in haar artikel het rapport ‘Duidelijke taal’ van staatssecretaris Jetta Klijnsma aan. In november 2013 heeft Klijnsma de volgende stap gezet met een voorstel voor de wet Pensioencommunicatie. Hoewel het gaat om een concept, is Pensioenfonds KPN een voorstander van de voorstellen die de minister doet. Meer online communicatie De nieuwe wet zou ons als pensioenfonds de mogelijkheid geven meer online te communiceren. Als de deelnemer dat wil, kunnen we het uniform pensioenoverzicht voortaan digitaal versturen. De nieuwe wet Pensioencommunicatie moet er bovendien voor zorgen dat de deelnemer centraal staat. We kunnen meer maatwerk aanbieden, mogen informatie in lagen (van eenvoudig naar zeer complex) aanbieden en kunnen duidelijker communiceren over koopkracht en risico’s. Zelf aan de knoppen Een van de problemen bij pensioencommunicatie is het gebrek aan interesse onder deelnemers. Consumenten willen zelf kunnen kiezen en zelf aan de knoppen kunnen zitten. Als je pensioen opbouwt via een pensioenfonds, heb je weinig keuze en kun je weinig zelf bepalen. Ook dat gaat veranderen met de wet Pensioencommunicatie. Er moet een Pensioendashboard komen dat deelnemers laat zien hoe hun totale uitgaven en inkomsten er vanaf de pensioendatum uitzien. Via datzelfde Pensioendashboard kunnen deelnemers keuzes maken om die uitgaven en inkomsten aan te passen. Pensioenfonds KPN is, vooruitlopend op de wetgeving, al bezig met de ontwikkeling van zo’n persoonlijk Pensioendashboard. Naar verwachting kunt u er al in 2014 gebruik van maken. Het bestuur: drs. R.A. Nieuwenhoven (voorzitter), F.H.K. Ooms (plaatsvervangend secretaris), mw. A.J.H Zwaagstra, drs. C.J. Boogaerdt, mw. drs. A.J.M. Belilos, R.H. Harmsen, C.A.M. Michielse (secretaris), mr. J.P.O.M. van Herpen (plaatsvervangend voorzitter), drs. R.P.F. Blomsma RA, mw E.L. Snoeij, W. Wallet, ing. J.A. van Dijk

Collega’s & pensioen

Rachel van der Mik

‘Ik verwacht een advies’ In deze rubriek ‘Collega’s en pensioen’ maakt u kennis met een van uw collega’s. Dit keer Rachel van der Mik. Zo’n 15 jaar geleden kwam ze in dienst bij KPN. Op dit moment is ze als Hardware Services Manager verantwoordelijk voor het op peil houden van de mobiele voorraad voor de zakelijke markt. Wat maakt werken bij KPN interessant? En heeft ze zich verdiept in haar pensioen? “Vijftien jaar in dienst bij KPN. En nog steeds verveel ik me niet. Het bedrijf is continu in beweging en je hebt allerlei mogelijkheden om jezelf verder te ontwikkelen. Dat vind ik belangrijk. Wat ik ook belangrijk vind, is dat KPN enorm veel aan verantwoord ondernemen doet. Veel mensen buiten KPN weten jammer genoeg niet dat we bijvoorbeeld zieke kinderen die niet naar school kunnen, helpen met telecomvoorzieningen zodat ze toch lessen op school kunnen volgen. Of dat we ouderen helpen met computergebruik. Dat verantwoord ondernemen zegt toch iets over het bedrijf en de mensen die er werken. Ik zou zelf nooit kunnen werken voor een bedrijf dat dierproeven doet.” ‘Zit ik straks goed?’ 15 jaar werken bij KPN betekent ook 15 jaar pensioen opbouwen. Heeft Rachel van der Mik zich al verdiept in haar pensioen? “Ik ben nu 40 jaar en het wordt toch wel eens tijd dat ik dat echt ga doen. Het jaarlijkse pensioenoverzicht lees ik wel door, samen met mijn partner, maar ik heb nog steeds niet goed in kaart of ik goed zit of dat ik vanaf mijn pensioen op een houtje moet bijten. Het overzicht geeft me onvoldoende persoonlijke uitleg. Je leest het ook ’s avonds: niet echt een moment om dan het pensioenfonds te bellen voor meer tekst en uitleg. Het liefst zou ik een advies krijgen van het pensioenfonds. Dus: is mijn pensioen voldoende en zo nee, hoe kan ik dan voor extra pensioen zorgen?’

‘Interessante bijeenkomst’ ‘Omdat ik me meer in mijn pensioen wil verdiepen, ben ik op 21 november naar de bijeenkomst van het pensioenfonds geweest. Ik vond vooral de uitleg over de pensioenregeling erg interessant. Dat merkte je ook aan de zaal, want er kwamen veel vragen over de opbouw, het partnerpensioen en over het pensioen waarvoor je belegt. Je merkte aan de spreker dat hij zijn verhaal vanwege de tijd moest afkappen. Jammer, van mij had dat onderdeel nog wel wat langer mogen duren. Niet alles is even goed blijven hangen, maar door de bijeenkomst heb ik me wel voorgenomen binnenkort alle pensioeninformatie voor mezelf op een rij te zetten. En als ik vragen heb, weet ik het pensioenfonds wel te vinden.’ ‘Extra bijeenkomsten over nieuwe pensioenregeling’ ‘Wat mij betreft mag het pensioenfonds gewoon doorgaan met dit soort informatiebijeenkomsten. Sterker nog, ik zou begin volgend jaar extra sessies organiseren. Ik heb begrepen dat de regeling gaat veranderen en dat er een nieuw pensioencontract aan zit te komen. Daarover wil ik beslist meer weten. Misschien is het goed de bijeenkomsten op te splitsen: je krijgt veel informatie en niet alles blijft hangen, dat merk ik aan mezelf. Of dat het pensioenfonds inloopspreekuren organiseert over een specifiek onderwerp, zoals het partnerpensioen. In ieder geval ben ik vast van plan de volgende keer weer te gaan.’


Kort nieuws

ste AOW in 2014 : 5 6 w u na drie maanden

in hoog. Wordt u jd in stapjes om ti e ef st 65 -le W uw AO nden na 13 gaat de veer drie maa Sinds begin 20 de AOW onge at ies uitrekenen ec ga n pr u da , nt ar 2014 65 ja nsioen.nl ku pe pn .k w w w Op verjaardag in. W krijgt. AO u er ne an w het een aantal ? Dan moet u en io ns nt pe et m 65ste zonder, dan ku Wilt u op uw len. Kunt u niet n el va st W en io AO ns er elt uw pe maanden zond r een te werken. U st ee or ev do ng er O . ng la um at u besluiten tot de AOW-d s over het s KPN dan uit n brief van on ee u t m ijg Pensioenfond kr op welke datu uw AOW-datum dan aangeven nt half jaar voor ku n, U . lle en te io uits n uw pens pensioen niet aanvragen va wilt. Wilt u uw pensatie van en om io -c ns W pe AO et m de n va en. en u precies ak km ww.kpnpensio isschien gebrui formatie op w in r dan kunt u m ee m or vo s KPN. Kijk Pensioenfond 582 79 00. ) 50 nl of bel (0

Meer tijd vo or waardeover dracht?

Als u van baa n verandert, kunt u uw p waardeove rdracht. Als ensioen mee u waardeove nemen. Dit half jaar reg rdracht wilt, heet elen. Veel te moet u dat kort, zo red binnen een eneert D66 . Op dit mom ent is de term ijn om waard half jaar. Als het aan D66 eoverdracht aan te vrag ligt, wordt d maar 40 pro en een at 1,5 jaar. V cent van de olgens D66 werknemer andere wer neemt s hun pensi kgever aan o en de slag gaa mee als ze b komt volgen n. Dat de m ij een s hem doord eerderheid at ze na een hun hoofd h dat niet doet baanwisselin ebben. Als ze , g te veel teg meer tijd kr pensioen m elijk aan ijgen, zullen eenemen, ve meer werkn rwacht hij. emers hun D66 wil ook dat werknem ers beter geï en mogelijk heden bij p nformeerd ensioenove worden ove rdracht. r hun rechte n


Vraag & antwoord Heeft u nou ook een vraag aan Roelof? Mail het ons op: [email protected]. Of bel naar 050 582 79 00. De pensioendeskundigen helpen u graag verder!

Stel uw vraag aan een pensioendeskundige. Roelof helpt u graag verder met al uw pensioenvragen.

Roelof weet het Beste Roelof, Mijn partner en ik verwachten ons eerste kind. Moet ik nu actie ondernemen of iets doorgeven aan Pensioenfonds KPN? En hoe zit het met mijn pensioenopbouw tijdens mijn ouderschapsverlof, loopt dat gewoon door? Groet, Maaike de Lange

Beste Maaike, Gefeliciteerd met de komst van jullie eerste kind. Na de geboorte hoef je niets door te geven aan Pensioenfonds KPN. En na de geboorte kun je onbezorgd gebruikmaken van je ouderschapsverlof. Je gaat dan tijdelijk minder werken, maar tijdens de verlofperiode blijf je gewoon pensioen opbouwen. Mocht je komen te overlijden dan blijft je zoon of dochter ook goed verzorgd achter. Als je overlijdt terwijl je nog bij KPN werkt, heeft je kind namelijk recht op een wezenpensioen tot hij of zij 18 jaar is. Als je kind al studeert en voldoet aan de eisen die zijn vermeld in de Wet op de Studiefinanciering, kan je zoon of dochter zelfs wezenpensioen krijgen tot hij of zij 27 jaar wordt. Het wezenpensioen is per kind 20% van het partnerpensioen. Mocht ook je partner komen te overlijden, dan wordt het wezenpensioen verdubbeld. Voor meer informatie over het wezenpensioen kun je terecht op onze website: www.kpnpensioen.nl Daar vind je ook extra informatie over met verlof gaan. Vriendelijke groet, Roelof de Wal


Colofon Stichting Pensioenfonds KPN Postbus 501 9700 AM GRONINGEN [T] (050) 582 79 00 [I] www.kpnpensioen.nl [E] [email protected] Oplage: Redactie: Vormgeving: Druk:

27.000 Pensioenfonds KPN Het Bladmanagement Van Gorcum

OVER. Hoe staat ons pensioenfonds ervoor? Geen verlaging, wel indexatie Maak kennis met het pensioenhuis!

Recommend Documents