Over het diaconale werk anno

onderweg Uitgave van Protestantse Wijkgemeente Duinzichtkerk/Vredeskapel www.duinzichtkerkvredeskapel.nl

8 34e jaargang, oktober/november 2011

1

Over het diaconale werk anno 2011 Wist u dat in onze stad bijna een kwart van de volwassenen zegt niet rond te kunnen komen van hun inkomen? Ruim 4.000 mensen zijn aangemeld bij de schuldhulpverlening en wekelijks doen 2.300 mensen een beroep op de Voedselbank. Ongeveer 1.000 personen maken in Den Haag regelmatig gebruik van de voorzieningen voor dak- en thuislozen waarvan er 150 bij de gemeente bekend zijn als buitenslapers. En wist u dat Den Haag 160 verschillende nationaliteiten kent die in sommige wijken dicht bij elkaar wonen? Ook is gebleken dat bijna een op de tien Hagenaars van zestien jaar en ouder zich zeer eenzaam voelt en dat tien procent een hoog risico loopt op een depressie of angststoornis. Vele instellingen proberen in deze en vergelijkbare situaties hulp te bieden. Ook de Diaconie hoort daarbij. Stek – voor stad en kerk - is sinds 2004 de uitvoeringsorganisatie van de Diaconie in den Haag. Stek heeft projecten in de stad en locaties in buurten en wijken, waarin ruim veertig professionals samen met ongeveer 700 vrijwilligers die mensen proberen te bereiken. In de Duinzichtkerk en Vredeskapel kennen we bijvoorbeeld het Aandachtscentrum in de Schoolstraat, een oecumenisch open huis voor ontmoeting en gesprek, dat mede door de Diaconie mogelijk wordt gemaakt. Bij Stek is er verder veel aandacht voor vluchtelingen, asielzoekers en ongedocumenteerden, mensen die vooralsnog geen verblijfsvergunning hebben.

De oorsprong van de sociale zorg ligt in Nederland bij het diaconale werk. Kerken richten zich sinds eeuwen op het voor komen, lenigen of mee uithouden van maatschappelijke noden. Zij geven brood en kleding aan armen, hun vrijwilligers bezoeken zieken en gevangenen, ze zien om naar vluchtelingen en vreemdelingen en ze stimuleren ontspoorde mensen om hun leven weer op de rails te krijgen. Intussen zijn echter veel van deze taken in de moderne verzorgingsstaat over genomen door de overheid. Daarmee raken we aan de discussie over de relatie tussen kerk en overheid, over de scheiding van kerk en staat. Die discussie is niet nieuw. Maar het lijkt erop dat die relatie onder invloed van ontwikkelingen in onze verzorgingsstaat van karakter verandert. We zijn getuigen van de grenzen van die moderne verzorgingsstaat. Wat vroeger met diverse sociale voorzieningen kon worden opgevangen, is na vele jaren van succes niet houdbaar gebleken, de rek is eruit. Ook zonder de financiële crisis moest er wel een rem komen op het gebruik van door de overheid gefinancierde diensten. Daaraan draagt de vergrijzing bij; maar ook en vooral het feit dat mensen allemaal gebruik willen maken van dingen waar ze recht op hebben. De overheid probeert de rem op dat gebruik te zetten door financiële prikkels in te voeren. Zo moeten concurrentie tussen hulpverleners enerzijds en prijsbewuste klanten anderzijds de zorg goedkoper maken. Klanten krijgen voorlichting over het aanbod van bijvoorbeeld goede ziekenhuiszorg. Als prijsbewuste consumenten kunnen zij dan kiezen waar zij behandeld willen worden.

Welke rol speelt de diaconie op dit speelveld tussen staat en markt? Heeft zij daarin nog wel een eigen plaats? Het antwoord luidt: juist nu en opnieuw heeft zij daarin bij uitstek een belangrijke taak! Want waar patiënten klanten worden, waar hulp een product wordt, waar professionele hulpverleners hun inzet per minuut moeten verantwoorden, daar dreigt de menselijke maat zoek te raken. Als respect en menselijke betrokkenheid enkel tot uitdrukking komen in het afgeven van een indicatie, dan verdwijnen de werkelijke noden buiten beeld. Daar ligt een taak voor de diaconie. Een essentieel kenmerk van het diaconale werk is immers van oudsher de vrijwillige inzet, daar ligt de kracht. Diaconaal werkers hebben oog voor de hele leefsituatie van mensen, niet alleen voor hun behoeften of tekortkomingen. Zij zien, als het goed is, niet alleen de noden van anderen maar ook altijd hun talenten. Dáár liggen aanknopingspunten voor het activeren van eigen kracht en verantwoordelijkheid, veel meer dan bij financiële prikkels. Diaconaal werk gaat tegenwoordig dan ook niet over helpen alleen. Want helpen is: iemands gevoel van eigenwaarde hoog helpen houden. En dat is niet eenvoudig. Een mogelijkheid hiervoor ontstaat als de vrijwilligers erin slagen verbindingen tot stand te brengen. Je hoort vaak dat mensen in deze moderne tijd niets meer voor een ander over hebben. Dat is zeker in z’n algemeenheid niet juist. Juist is wel dat mensen moeite hebben om anderen om hulp te vrágen. En omdat de overheid de nadruk legt op onze eigen verantwoordelijkheid, ontstaat nog een extra drempel om (vervolg op pagina 2)

Met de gasten uit Marienbrunn op bezoek in het Aandachtscentrum

Er vindt, kortom, een verschuiving plaats van via de overheid gefinancierde naar op de vrije markt aangeboden voorzieningen. Daarbij legt de overheid de nadruk op de eigen verantwoordelijkheid van de burger. Problemen moeten eerst in eigen kring – zelf of door familie, kennissen of buren – worden opgelost. Pas dan mag een beroep worden gedaan op professionele zorg.

In dit nummer: Hoe gaat het nu met ds. Corrie van Duinen? p Waren het engelen? p Pastoraat in de zorgcentra p Wat blijft er van onze ontmoeting? p

3 4 5 7 1

(vervolg van pagina 1) een beroep te doen op familie of buren. Als het diaconale werk uitsluitend op een hulpvraag is gericht, dan zien de hulpverleners soms de echte, meer verborgen noden over het hoofd. Bij het zoeken van ver bindingen tussen mensen kan wederkerigheid ontstaan. Hulpbehoevenden hebben immers zelf ook iets te bieden: creativiteit, humor, tijd. Zij kunnen in die wederkerigheid hun problemen weer gemakkelijker bespreekbaar maken. In onze wijken voelen we ons misschien niet echt aangesproken door gegevens over mensen die niet rond kunnen komen van hun inkomen, over dak- en thuislozen en over gebruikers van de voedselbanken. Maar ook hoogopgeleide, mondige burgers voelen zich wel eens klem zitten

tussen de eisen van de bureaucratie, kunnen wanhopig worden van instellingen die hen telefonisch met een computerprogramma ‘te woord’ staan. Ook in onze wijken zijn er mensen die de eenvoudige oproep ‘kijk op www….nl’ niet kunnen volgen, die moeite hebben de via de markt aangeboden diensten op hun merites te vergelijken om dan weloverwogen te kiezen. Want hoe beoordeel je nu echt goede ziekenhuiszorg? Bij het ouder worden kan ook bij een goed opgeleid iemand de angst ontstaan, het allemaal niet meer bij te kunnen houden. En juist hoogopgeleide (oudere) mensen vragen niet snel om hulp. Hier ligt ook in onze wijken een taak voor de diaconie. Heeft dit alles nu iets met geloof te maken? Toch wel, want als het diaconale werk is geïnspireerd door onze christelijke levens-

overtuiging dan zal daarin, aldus Ineke Bakker, “de aandacht en liefde voor anderen doorstralen en als zodanig ook herkend worden. Het kan niet anders of mensen merken dat en zullen beseffen dat het oude gezegde ‘Ubi caritas ibi Deus’ (waar liefde is, daar is God) nog altijd opgaat.” Marijke Mootz

1 D it artikel is gebaseerd op de lezingen van Ineke Bakker “Diaconale uitdagingen in een tijd van globalisering en ontkerkelijking” en van Reinhard Turre “Die diakonische Verantwortung der Kirchengemeinde”, die zij op 30 september respectievelijk 1 oktober in de Duinzichtkerk hielden; en op de OGGZ-monitor van GGD Den Haag. De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust echter volledig bij de auteur.

PASTORAAT - PASTORAAT - PASTORAAT - PASTORAAT ds. J.C. van dongen (Basis)catechese vanaf 26 oktober De basiscatechese voor kinderen van groep 7 en 8 van de basisschool (van welke school dan ook) begint op woensdagavond 26 oktober in de Duinzichtkerk en is van 19.15-20.00 uur. We komen 6x op woensdagavond (t/m 30 november) bij elkaar. Op 2, 9 en 16 november (dus 3x) is bovendien, om 20.15 uur, ‘Tieners in gesprek’ voor 12-15 jarigen, van 20.15-21.00 uur (dus een kwartier eerder dan vermeld staat in het Jaarprogramma). Ik wil aan de hand van de ‘Groeibijbel’ van dr. Piet van Midden (een buitengewoon didacticus en hebraïcus, onder wiens leiding ik afgelopen februari in Jordanië en Syrië reisde) bijbellijnen aansnijden - uiteraard passend bij de leeftijd van de kinderen - en zo met hen op weg gaan in de wondere en zeer concrete wereld van bijbel en geloof. Ik begin met de eerste vijf boeken ‘van Mozes’ rond het begrip ‘vrijheid’. Letterlijk: de kinderen aldus een basis meegeven vanuit de ruimte die de kerk te bieden heeft met de verhalen, geboden en wetenswaardigheden richting Kerst. Vanaf woensdag 26 oktober de groep 7 en 8-ers om 19.15 uur, 6x. Vanaf woensdag 2 november de 12-15 jarigen om 20.15 uur, 3x. Ik verheug me erop (als indertijd godsdienstleraar rond Wageningen aan o.m. woonwagen- én professorenkinderen!) om in m’n laatste dienstdoende jaar als predikant nog één keer kinderen in te leiden in geloofsverhalen. Doop Voor zondag 30 oktober in de Duinzichtkerk is - met ‘consent’ van Maarssen - als dopeling aangemeld Dodi Marthe Elisabeth, geboren 8 juni jl. in Maarssen, dochter van Pauline en Folef Bredt-Aler (die ik eertijds in het huwelijk mocht inze2

genen), en kleinkind van het echtpaar Aler aan de Ruychrocklaan. Op 11 december is in de Duinzichtkerk de volgende doopdienst gepland. In de Vredeskapel is op zondag 13 november een doopdienst met Justin Florent Elijah, zoon van Esther en Jef Kopetzkyde Jong (kleinkind van kosteres Riek de Jong!), en de tweeling Naomi en Jasmijn, kinderen van Ina en Arthur Tolman... daar kunnen nog meer dopelingen bij! Sowieso kunt u terecht bij mij (en vanaf half november ook bij ds. Van Duinen voor info/een gesprek i.v.m. de doop). Jubileum kosterspaar Op zondag 15 oktober vierde ons Duinzichtkerk-kosterspaar Susan en Peter Kalkman hun 25-jarig huwelijk. Bovendien werd de 16e hun zoon Sebastiaan 18. Zij vroegen of in de dienst van 16 oktober ‘the Exceptionals’ mochten zingen, een zeer swingend Schevenings vrouwenkoor dat al vele jaren op woensdagavond in de Duinzichtkerk-kapel oefent en al eens eerder aan een dienst heeft meegewerkt. Uiteraard heb ik daar mee ‘ingestemd’. Heel veel zegen gezin Kalkman; alle vijf: Peter, Susan, Marjolein, Sebastiaan en Mariëlla! Bijbel, Psalmgebed, en vertaling De donderdagochtend-Bijbelkring in de Duinzichtkerk begon dit jaar later en is iets minder vaak. De volgende bijeenkomsten zijn 27 oktober, 17 november en 18 december. Ieder zeer welkom van 10.00-11.30 uur bij deze gezellige en inhoudelijke morgenbijeenkomsten. Echt de moeite! Ik wijs u ook op ‘het Psalmgebed’, maandagavond 17 en 24 oktober en 7 november, 20.00 uur, in de Duinzichtkerk: in 3x leert u inhoudelijk en methodisch aan de hand van een psalm een zeer persoonlijk gebed maken volgens een beproefde spirituele methode door mij eertijds ontwikkeld; en het werkt door!

De volgende ‘ware’vertaling-kring vanuit het Grieks met 6 NL-vertalingen is maandag 21 november; mooi werk. En lees verder ons Jaarprogramma ‘Zoektocht naar God’! (ook nog op de leestafels in beide kerken). Marienbrunn en diaconaat

Een zeer geslaagd weekeinde in onze gemeente van 29 september - 3 oktober met Marienbrunn-gasten rond het thema ‘diaconaat’. Zowel ds. Ineke Bakker, directeur van Stek, en prof. R. Turre uit Leipzig hielden voor een goed gevulde Duinzichtkerk- kapelzaal uitstekende verhalen waarna goede inhoudelijke gesprekken volgden. Onder (veel) meer over de integratie van het diaconale werk (en diaconaal-predikantschap) in steden als Leipzig en Den Haag. Mijn idee: Er valt wat dat betreft in onze steden met zoveel kerkelijke zorgen nog een wereld te winnen. Het Diaconaat is na de oorlog in de Nieuwe Kerkordes speerpunt geworden van het basale sociale werk in en vanuit de (wijk)gemeenten en daarmee ontdaan van een al te zelfstandig ‘los’ opereren (dat gold toen ook voor Kerkvoogdij/Beheer). Aanstellen van diaconaal-predikanten (bv. voor ouderen- of speciaal jeugdwerk) werd en is mogelijk. Een mogelijkheid die weer actueel is, juist aan de basis in de wijken, gezien de krimpende (vervolg op pagina 3)

(vervolg van pagina 2) (m.n. financiële) middelen om ‘gewone’ (pastorale) predikanten aan te stellen. Pas een ruim samengaan van ‘lengte’ (pastoraat) en ‘breedte’ (diaconaat), gevoed door ‘hoogte’ (God in de hemel), geeft de kerk (speel)ruimte om vanuit de basis te ‘zijn’. Diaconaal/pastoraal predikanten zijn hiertoe als ambtsdragers - dus als kerkenraadsleden: heel belangrijk! - beter toegerust dan kerkelijke of diaconaal ‘werkers’. Die zijn als aangestelde functionarissen; weliswaar goedkoper, maar veel minder vanuit het hart van de kerkelijke gemeente - de zondagse dienst en de kerkenraad waar het diaconale en pastorale hart van de gemeente ‘klopt’. In memoriam Anthony Hendrik van der Mersch ging op 17 september op 88-jarige leeftijd heen. Hij woonde in Arendsdorp en was daar stil en minzaam aanwezig; niet meer kerkelijk

actief, maar het was - als ‘huispastor’- fijn met hem te praten. Richting de laatste zondag van het kerkelijk jaar - dit jaar 20 november - zijn we in de kerk traditioneel met de ‘voleinding’ en het Koninkrijk Gods bezig: er is meer dan alleen ons aardse leven. Nabestaanden van hen die ons het afgelopen jaar ontvielen worden uitgenodigd voor die ‘laatste’ zondag, als we de namen der gestorvenen nog één keer noemen in het licht van de ‘voleinding’ en het Koninkrijk Gods. In onze wijk sterven ook altijd mensen (in de buurt, en in tehuizen) die we in de gemeente helemaal niet kenden. Ik hecht eraan om op die laatste zondag zoveel mogelijk álle namen te noemen van hen die ‘ingeschreven’ stonden of op een of andere manier bij ons ‘bekend’ waren. Naast het schaamtegevoel dat we als gemeente altijd mensen over het hoofd (hebben ge)zien (het gebeurt helaas: van velen wéten we niets) is er voor mij de zekerheid dat ieder mens bij God geen bekend is. Daarom:

van mij mogen ook namen klinken die bij ‘ons’ nauwelijks of niet bekend waren (ook buitenkerkelijken, als nabestaanden dat willen: de kerk is meer dan een incrowd). Tenslotte Ds. Corrie van Duinen is onverhoopt eerder teruggekeerd van haar studieverlof en is letterlijk, na haar val in New York, gehandicapt. Wij wensen haar moed, goeds en Gods zegen. En met haar: álle zieken en ‘gevallenen’ naar lichaam, en ook geest; en niet te vergeten alle ‘mantelzorgers’ - klassiek gezegd; alle lieve mensen die zich bekommeren om een naaste die hulp behoeft. En ook - niet in de laatste plaats - al diegenen die een lege plaats naast zich hebben en daaronder lijden. We leven mee. Laat van u horen als u niets hoort en het wel zou willen. Hartelijke groet, Ds. Casper van Dongen

Bericht van ds. Corrie van Duinen: En hoe gaat het nu? Het is bijzonder om aan den lijve te ervaren hoe gehandicapt een mens door het leven gaat met maar één bruikbare arm en hand. Voor mijzelf en mijn huishouden zorgen is ineens een ware dagtaak. En nu pas zie ik aan de pols die het wel doet wat een uitzonderlijk draaibaar en mooi beweeglijk gewricht het is. Inmiddels ben ik geopereerd aan de gebroken pols, en zijn ook de hechtingen verwijderd. De twee indrukwekkende littekens getuigen van alles wat er onder de huid is aangebracht aan ijzerwaar en donorbot in de hoop dat het allemaal weer goed aan elkaar zal groeien. Mijn chirurg heeft het over een ‘vervelende breuk’. Begin november gaat het gips eraf en begint als het goed is de verdere revalidatie. De naweeën van de operatie, en de geweldige omschakeling van een bijzonder studieverlof naar mijn eerste ziekenhuisopname ooit, zijn mij niet in de koude kleren gaan zitten. Ik ben momenteel ook nog

bezig te herstellen en aan te sterken. Grote dank voor alle lieve blijken van meeleven die mij uit de gemeente toekomen. Met als wel heel bijzonder ‘troostkado’ van een gemeentelid een prachtige koektrommel met de afbeelding van een Newyorks straatbeeld (met chocolate chip cookies). Ook de brave hond die de vrouwengroep stuurde met alle goede wensen heeft een blijvende indruk achtergelaten! Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer ik weer aan het werk kan. De pols heeft nu nog rust nodig. ‘Niet te snel teveel willen’ is het devies dat mij wordt voorgehouden, en dat vind ik nog knap lastig. Nogmaals heel hartelijk dank voor alle kaarten en bloemen en e-mails en telefoontjes en alle goede wensen die zij meedragen! Met hartelijke groet, Ds. Corrie van Duinen

3

diaconaaT - diaconaaT - diaconaaT - diaconaaT

Diaconaal opbouwwerk Koffieochtend De volgende koffieochtend wordt op 10 november a.s. gehouden in de kerkzaal – wegens verbouwing in het Wijkgebouw – van de Vredeskapel. Matthias Wenzel, werkzaam als consulent ouderenwerk bij Stichting Zebra Welzijn, is de gastspreker. Als consulent Ouderenwerker is hij verantwoordelijk voor het welzijn van senioren in een aantal wijken. Hij organiseert activiteiten met inzet van vrijwilligers, verzorgt informatie/ voorlichting in groepsverband en beantwoordt individuele vragen. “Hoe ga ik om met ouder worden?” is het thema van de ochtend. Hij komt graag hierover voorlichting geven, en uw vragen beantwoorden. We ontvangen u graag vanaf tien uur met koffie, thee en wat lekkers.

Van de Z.W.O. commisie

Waren het engelen? Hoe God werkt in het Ikoma gebied. Samson Wahika werkt als proeflezer mee aan het Bijbelvertaalwerk in het Ikoma. Hij is predikant en ging wonen in Robanda, een klein Ikoma-dorp. De predikant vertelde de dorpelingen over de ware God en zei dat het niet goed is om de machabe te aanbidden. De inwoners die deze goden aanbaden, onder wie de leiders van het dorp, eisten daarop dat hij zou vertrekken. Maar Samson Wahika volgde de leiding van de Heilige Geest. Hij ging naar de plek waar ze hun rituelen voor de machabe uitoefenden, en bad tot God.

Dag van de Dialoog

DE DAG

DE DIALOOG

VAN

Graag nodig ik u uit op vrijdag 4 november in de Vredeskapel, Malakkastraat 1. Het gesprek duurt twee uur, van 19.30 tot 21.30 uur. We ontvangen u graag vanaf zeven uur met koffie, thee en hapjes. Een gespreksleider zal aanwezig zijn om het gesprek in goede banen te leiden.

Vorig jaar namen we voor de tweede keer deel aan de Dag van de Dialoog. Er is voldoende interesse ook dit jaar opnieuw mee te doen aan deze Dag.

U kunt zich bij mij opgeven of via de website www.denhaagindialoog.nl. Graag, tot ziens!

Zoals elk jaar vindt deze Dag begin november plaats, dit jaar van 4 tot en met 13 november. Het thema luidt: ‘Hoe voelt Den Haag?’

Met vriendelijke groet,

Door de dialoog aan te gaan met stads genoten, kunt u als burger medeverantwoordelijkheid nemen voor de sociale

Aklil Getachew M 06 2671.5707 E [email protected]

Op een dag kwamen de dorpsleiders Samson Wahika thuis ophalen om te zien wie er sterker is: hun goden of zijn God. Toen de mannen met de predikant op weg waren viel hun aanvoerder opeens dood neer. De rest van de groep zag dat als een teken dat de God van de predikant sterker was. Ze lieten hem daarom gaan. Heilige plaats Later belegden de dorpsleiders een vergadering om te besluiten hoe ze Samson Wahika uit hun dorp weg konden krijgen. Zoals gebruikelijk vond deze bijeenkomst plaats onder een boom die waarschijnlijk een heilige plaats was voor de machabe. Toen verschenen er plotseling woest uitziende mannen in witte kleding. Ze waren gewapend met lange messen en joegen de dorpsleiders weg. Niemand herkende deze mannen. Nog steeds is niet bekend wie zij waren. De Christenen in het Ikoma-gebied denken daarom aan engelen. Na dit incident werd de predikant verder met rust gelaten. De dorpsleiders erkenden de macht van de God van de predikant. Vurig verlangen Samson Wahiki woont en werkt nog steeds in dit gebied. Hij ziet met verlangen uit naar het moment dat de Ikoma Gods Woord in hun eigen taal hebben, zodat zij niet meer door kwade geesten misleid zullen worden. Overgenomen uit Wycliffe nieuws van september 2011 Op 6 november wordt er gecollecteerd voor de zending!

4

samenhang en cohesie in uw eigen stad. U krijgt tevens de gelegenheid om kennis te maken en ervaringen uit te wisselen met stadsbewoners, op een informele en aangename manier.

Bas Plaisier, de oud scriba van de PKN, oud wijkpredikant in Den Haag en oud voorzitter van de centrale zendingscommissie van Den Haag, zit samen met zijn echtgenote sinds december 2010 namens Kerk in Actie nu in China. Hong Kong Hong Kong is een bijzondere stad; het is China maar dan in een westerse setting. De stadsstaat is een smeltkroes van westerse en Chinese culturen. Hoewel het tot communistisch China behoort is het een vrije zone waar vrijheid van meningsuiting en vrijheid van godsdienst volstrekt normaal zijn. Voor kerken en christelijke organisaties is dit de uitgelezen plek om in China te zijn en in vrijheid contacten te leggen. Relatie met Chinese kerken Kerk in Actie wil de relatie met de kerk in China aanhalen. Zij wil ook hulp bieden waar dit het meest nodig is: de opleiding van predikanten en kerkleiders. Daarnaast wil zij helpen met het diaconale werk en de diaconale bewustwording in de officiële kerk van China (de CCC). (vervolg op pagina 5)

(vervolg van pagina 4) Luthers Theologisch Seminarie. Het LTS is de enige theologische opleiding in Hong Kong die volledig tweetalig is (Kantonees en Engels) en daarmee studenten uit geheel Zuidoost-Azië aantrekt. Er is in China een schreeuwende behoefte aan gekwalificeerde theologen. De kerk in China groeit zo sterk dat de aanwas van gekwalificeerde leiders nauwelijks bij te benen is. Tussen 1979 en nu is de officiële kerk van amper één miljoen naar ruim drieëntwintig miljoen

leden gegroeid, de zogenaamde huis kerken niet meegerekend. Dit vraagt om vele gekwalificeerden. Het LTS helpt daarbij. Er gebeurt op dit moment in het klein wat in de toekomst wereldwijd gaat gebeuren. Theologie bedrijven doe je niet meer in eigen kring. Je doet het samen met anderen en met mensen die gegrepen zijn door de kracht en de vreugde van het evangelie. Het echtpaar Plaisier vindt het een voorrecht om met de eerste generatie christenen te werken.

Vitaal De vitaliteit en theologische denkkracht zijn van een grote potentie en kunnen ook het westerse christendom helpen. Wat er in China gebeurt is buitengewoon vitaal. Het zou wel eens kunnen zijn dat Europa deze levendigheid en spiritualiteit nodig heeft om zelf weer vitaal te worden. Dit is een samenvatting van een artikel uit Vandaar, herfst 2011 Eric Ebbink

Themacollecte Diaconie PGG, zondag 9 oktober 2011 Interreligieuze dialoog in Den Haag Op verschillende plaatsen en niveaus zijn de Diaconie van de PGG en Stek betrokken bij interreligieuze projecten in Den Haag. Grootstedelijk verlenen we inhoudelijke steun aan de jaarlijkse Prinsjesdagviering, werken we mee aan de Wereldreis door Eigen Stad en maken we plannen voor een conferentie met geestelijk leiders van de verschillende religies in de stad om samen na te gaan op welke wijze zij de stad van dienst kunnen zijn. In buurt-en-

kerkhuizen als de Oase en de Paardenberg, in Den Haag Wereldhuis en in het dia conale opbouwwerk samen met wijkgemeenten van de PGG organiseren we ontmoetingen van mensen van verschillende religieuze inspiratie, zoals bij iftarmaaltijden tijdens de Ramadan, een theaterproject vanuit de Paardenberg en de interculturele dodenherdenking op 4 mei vanuit de Oase. De Diaconie is graag betrokken bij het opbouwen van interreligieuze netwerken

in de stad als mogelijkheid om span ningen tussen de verschillende religies in de stad te voorkomen en zo bij te dragen aan de vrede in de stad. Van harte aan bevolen! Diaconie van de PGG Postbus 371 35021 CJ Den Haag (070) 318 16 16 [email protected] www.diaconiedenhaag.nl

Oikocredit breidt investeringen in Afrika uit Met de acute nood in Afrika op het netvlies moet je wel even een knop omzetten om de aandacht te richten op structureel ontwikkelingswerk in dit continent. Zoals het werk van Oikocredit, een expert op het gebied van ontwikkelingsfinanciering. Oikocredit stelt in het jaarverslag 2010 dat steun aan Afrika geen geringe uitdaging is. Toch wil Oikocredit prioriteit geven aan uitbreiding van investeringen in deze regio. Oikocredit is een organisatie met kerkelijke wortels die leningen verstrekt aan microfinancieringsinstellingen, (fair trade) coöperaties en het midden- en klein bedrijf in ontwikkelingslanden. Evenals voorgaande jaren is het werk van Oikocredit in 2010 gegroeid en de ambitie is om die groei door te zetten. Met de investeringen alleen al in microfinancieringsinstellingen worden meer dan 28 miljoen mensen bereikt. Afrika moet daarin volgens de

plannen een groter aandeel krijgen. Vorig jaar is in Nigeria een regiokantoor gevestigd en dit jaar komt er een in Mozambique. Het streven is om de armste lagen van de bevolking te bereiken. Oikocredit loopt voorop bij het meten van sociale effecten van haar investeringen, ook in Afrika.

toekomst te bieden. Oikocredit Nederland geeft informatie over Oikocredit. Meer informatie op www.oikocreditnederland.nl of neem contact op met het kantoor in Utrecht ( 030-2341069) of met Coen Zuidema Vrijwilliger Oikocredit Nederland 0172 – 444 940 [email protected]

Kapitaal Wat betreft de instroom van kapitaal moet Oikocredit het hebben van beleggers (waaronder veel kerkelijke instellingen en particulieren) die voor sociaal rendement kiezen. Evenals in het recordjaar 2009 bedroeg in 2010 de netto instroom € 64 miljoen, waarvan bijna € 8 miljoen afkomstig is uit Nederland. Meer weten? Oikocredit wil nog meer mensen toegang geven tot financiering om hen een betere

Pastoraat in de Zorgcentra, de ouderling gaat op bezoek Het is hoog tijd dat ook in “Onderweg” aandacht gegeven wordt aan de vele zorgcentra in de wijkgemeente rondom de Duinzichtkerk. Gaat u in gedachten met de ouderling mee?!

• Naar het zorgcentrum Oostduin. Op de fiets naar een nieuwe bewoner, gemeentelid. Al in 1954 werd thuis trots gesproken over de aanwinst van de Diaconie: het Haags Hervormd Rusthuis Oostduin. Architect prof. Ir. H.T. Zwiers. Op 22 november 1952 de “eerste steen”- legging. Op 10 juni 1954 de opening door burgemeester mr. F.M.A. Schokking.

Veranderd is het wel. Gedempt, de grote vijver voor het Huis. Weg, de hoopvolle tekst uit Jesaja 46: 4a: “Tot de ouderdom toe zal Ik dezelfde zijn – Tot de grijsheid toe zal Ik u dragen.” Op de draagbalk in de hal, nu onder de witkalk. (vervolg op pagina 6) 5

(vervolg van pagina 5)

In 1980 – hij was al ouderling – was er een rooster: predikant, ouderling en diaken kwamen uit alle wijkgemeenten. Verbondenheid met het Huis. Bijna vergeten, het 50-jarig bestaan. Hij niet: een duwtje in de goede richting leidde tot de herdenkingsdienst met ds. M.-A. Sijbrandij en ds. K. Bakker. Tot nu toe iedere zondag een kerkdienst, begeleid door een trouw team. • Naar het serviceflat Arendsdorp ging hij af en toe op verzoek. Hoewel geen zorgcentrum was het wel zeer verstandig van de Diaconie om dit huis te laten bouwen. Anders dan Oostduin was het bestemd voor de meer draagkrachtige ouderen van de Gemeente. Architect prof. ir. J.P. Berghoef ontwierp het en de openingsdatum was 9 december 1972. • Naar “Maison de repos Gaspard de Coligny“ lopend. Het Waalse Rusthuis. Spreekt men daar Frans ? Heel weinig meer. Geliefd Huis, ook bij gemeentele-

den, uitgebreid met aanleunwoningen. De glazen deuren wijken: hij was binnen, keek altijd even naar de plaquette met datum en Bijbeltekst: 1-10-1971, Que l’Eternel notre Dieu soit avec nous comme il a été avec nos pères, 1 – Rois – 8 – 57. Veertig jaar geleden dus. Feest! Op bezoek bleef hij meestal anderhalf uur: een trouw gemeentelid was verhuisd. Iedere tweede woensdag van de maand leidde hij de Herensociëteit: de heren praatten over hun eigen boeiende levens, met een hapje en een drankje! Een barman is hij niet, een ander doet dat beter. Het Huis heeft een eigen predikant. • Naar Huize Aelbrecht van Beijeren. Aan de overkant. Wel uitkijken bij het oversteken, auto’s razen voorbij. Een goed in het oog vallend gebouw, eveneens uitgebreid met aanleunwoningen. Ook daar bezoekt hij gemeenteleden die – jonger – in het kerkenwerk zeer actief waren. Altijd vriendelijk, die ontvangst bij de receptie. Nog even een geschreven felicitatie en een exemplaar van “Onderweg” afgeven. En passant leest hij nog: H.K.H. Prinses Juliana opende op 9 oktober 1992 dit gerenoveerde huis. • Naar het verpleeghuis Nebo. Hij weet het nog: eens begonnen als Gereformeerd ziekenhuis aan de Scheveningseweg. Nu een beeldbepalend complex in Clingendael. Ook al koninklijk geopend. Hij leest: Ter herinnering aan de opening van verpleeghuis Nebo door Koningin Beatrix op 24 oktober 2003.

D e betekenis van de naam Nebo weet niemand meer. Een afkorting? Neen! Het is: staande op de berg Nebo ziet Mozes, de leider van het volk Israël, het beloofde land. Wat een uitzicht en toekomst – perspectief! Wat wordt daar ieder zondag veel werk verricht: bewoners in rolstoelen brengen naar de kapel: enerverend en inspannend. Met aandacht zit men klaar als predikant en ouderling binnenkomen. Het beleidsplan van onze wijkgemeente stelt: Het is de taak van wijken algemene kerkenraad om bij de betrokken instellingen een goede geestelijke zorg in de huizen te stimuleren. • Naar het Mr. L.E. Visserhuis, verzorgingshuis voor Joodse ouderen is hij op weg. Hij gaat kijken hoe het is geworden. Dit jaar met weinig aandacht in gebruik genomen. Opvallende architectuur met die combinatie van witte en rode vlakken. Op bezoek zal hij niet gaan. De rabbijn zal dat doen. De ouderling kijkt goed! Wat ziet hij daar aan de rechterdeurpost van hoofd- en achteringang? De mezoeza, een koker met daarin op perkament: Sjema Jisraël uit Deuteronomium 6: 9. Gods bescherming en aanwezigheid trekken overal mee. A. van der Weel Ouderling Zorgcentra

Bericht over de vloer van het wijkgebouw in de Vredeskapel

Begin vorige maand bleek de vloer van de voorzaal in het wijkgebouw van de Vredeskapel in een hoek plotseling ernstig te verzakken. In korte tijd kwamen van meerdere kanten verontruste signalen bij de beheerswijkraad binnen. Reden om hier met spoed naar te kijken. Na het in eerste instantie openmaken van de vloer achterin bleek dat de binten waren aangetast door schimmel en houtrot. Daarop is een aannemer ingeschakeld die de vloer verder heeft opengebroken. Uiteindelijk zijn alle binten en vloerdelen verwijderd. De oorzaak van de mankementen is vocht, in de loop der jaren mogelijk veroorzaakt door een lekkend riool en door vocht dat is open doorgetrokken via de fundering. Door gebrek aan ventilatie onder de vloer is de 6

inwerking van vocht versneld. Van de deels zichtbare oude gres-riolering met zes aftakkingen bleken diverse kragen te lekken. De riolering moest geheel worden vervangen. Op het moment van schrijven (begin oktober) staan we voor de beslissing wat voor type vloer er het beste in kan worden gelegd: weer een houten vloer met houten vloerdelen of een betonvloer. Alle voor- en nadelen worden tegen elkaar afgewogen. De aannemer en de onderhoudscommissie adviseren om voor beton mét adequate ventilatie te gaan. Kostenpost Onnodig te zeggen dat, voor welke optie ook wordt gekozen, het hele project onze wijkgemeente ineens voor een hoge, niet

Een foto uit de eerste dagen, toen we nog dachten dat we met nieuwe houten vloerdelen konden volstaan.

voorziene kostenpost plaatst. Het aannemers- en rioleringswerk, en de bijkomende kosten voor het verplaatsen van cv-leidingen en nieuw linoleum, levert dus ook financiële hoofdbrekens op. Aan de andere kant was meteen voor iedereen duidelijk dat we, ook met het oog op de veiligheid van de gebruikers van de voorzaal, de ernst van de zaak niet mochten onderschatten. Hopelijk zal het werk rond deze tijd klaar zijn. Dank aan Peter Eggermont, lid van onze onderhoudscommissie die meehielp om de zaak in kaart te brengen, en aan Bob Feenstra, die ter plekke toezicht houdt/hield op het werk. Klaas Salverda kerkrentmeester gebouwen en onderhoud

Voorbeeld van een aangetast bint Foto’s: Bob Feenstra

WERKGROEP MARIENBRUNN

Wat blijft er nu van onze ontmoeting? Aan het einde van de dienst op 2 oktober sprak prof. Reinhard Turre namens onze gasten uit Leipzig Marienbrunn nog enkele woorden. Omdat de simultane vertaling wat haperde, hierbij alsnog de correcte tekst. ‘Bij 1 Kor.13:13 staat: Ons resten geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de grootste daarvan is de liefde. Ons geloof is de basis voor onze liefde. Het geloof biedt vrijheid en vreugde om in liefde te handelen. Diaconie is geloof, geloof dat in de liefde vrij en blij actief is.

PERSBERICHTEN

Benefietconcert The Armed Man Benefietconcert The Armed Man, 29 oktober 2011 20.15 uur Duinzichtkerk, van Hogenhoucklaan 89, Den Haag voor stichting Hester Dit eigentijds concert is geschreven door Karl Jenkins (1944) ten tijde van de Kosovo-oorlog in 2000. Het stuk werd opgedragen aan de slachtoffers in Kosovo. De première vond plaats in London in 2000, in de Royal Albert Hall. Het is een bijzonder samenspel van muziek, beelden en dans en in essentie een stuk tegen geweld. De teksten die gebruikt worden zijn deels heroïsche teksten over oorlog en geweld, deels smartelijke teksten over de gevolgen van het geweld en tenslotte de teksten die hoop brengen en verwijzen naar duurzame vrede. Verschillende godsdiensten zijn terug te horen in dit bijzondere stuk. Zo klinken er tonen van de Islamitische oproep tot gebed, afgewisseld met teksten uit de Rooms-katholieke mis en Hindoeïstische teksten. De mis wordt uitgevoerd door de kamerkoren Tricinium, Marcando en Marble, het ballet van Sietske van Kan en het orkest o.l.v. Johan de Keizer. Stichting Hester: Hester van Nierop werd in 1998 het slachtoffer van feminicide, het systematisch vermoorden van vrouwen, in de Mexicaanse grensstad Ciudad Juárez. Met de stichting Hester zet haar moeder, Arsène van Nierop, zich sinds 2005 in voor de vrouwen van Juárez door het steunen van crisiscentrum Casa Amiga.

De hoop geeft de liefde vertrouwen en moed. We hoeven dan ook in onze diaconie niet alles perfect te doen. God zal zelf vernieuwen en voltooien, waarmee wij altijd alleen maar kunnen beginnen. Met dit perspectief zullen we vol vertrouwen en moed hier en nu diaconie kunnen uitoefenen. In dit geloof, in deze hoop en in onze liefde blijven we met elkaar verbonden. U in Den Haag en wij in Leipzig zullen op deze wijze diaconale mensen blijven.’ Ter toelichting bij de vertaling: Het Duitse woord ‘Zuversicht’ is nu vertaald met ‘vertrouwen’. Dat raakt de betekenis echter niet helemaal. ‘Zuversicht’ geeft een zeker optimisme weer, een vast vertrouwen op een positieve toekomstige ontwikkeling. Het woord ‘Vertrauen’ kennen de Duitsers immers ook; met ‘Zuversicht’ bedoelen ze dan toch net iets anders.

Oecumenisch nieuws In het kader van de viering van St. Maarten zal op dinsdag 8 november a.s. om 18.00 uur een oecumenische maaltijd met een avondgebed plaats vinden in de Christus Triumfatorkerk, Juliana van Stolberglaan 154. De maaltijd zal worden verzorgd door Tamils, verbonden aan het vrouwennetwerk rond de Lucaskerk. De opbrengst van de collecte zal na aftrek van de kosten ten goede komen aan een weeshuis in Sri Lanka. Een intekenlijst voor deze maaltijd zal worden neergelegd in de Duinzichtkerk en in de Vredeskapel. U bent allen van harte welkom.

Marijke Mootz

Met vriendelijke groeten, Jan Piet Kleiweg de Zwaan Tel: 070- 350 28 40

Casa Amiga helpt slachtoffers weer eigenwaarde op te bouwen door middel van psychische, medische, juridische en educatieve hulp. Bovendien geven ze voorlichting aan publiek, politie, justitie en overheid. Stichting Hester werkt alleen met vrijwilligers, dus niets blijft aan de strijkstok hangen! Kaarten € 17,50 volwassenen, € 10,- kinderen en studenten Voorverkoop: Van Nierop Sfeer en Verlichting, Johan Bildersstraat 71, en vanaf een half uur voor aanvang in de kerk. Info : www.hester.nu, Arsène van Nierop 070 346 18 37 of email [email protected].

NOTARISKANTOOR BOELENS Oude Delft 62, 2611 CD Delft - tel. 015-2137050 email: [email protected] - website: www.notarisboelens.nl Voor een deskundig en vertrouwd advies over testamenten, erven en schenken bent u bij mijn kantoor hartelijk welkom.

Tip ! Dit keer een tip voor samenwoners: sluit nog vóór 1 januari a.s. een notarieel samenlevingscontract als u dat nog niet heeft, dan hoeft u geen half jaar te wachten om de grote vrijstelling erfbelasting te hebben. Na 1 januari geldt een half jaar wachten. Om elkaar te beschermen zijn ook testamenten bijna altijd nodig. Ik leg u dit alles graag uit. U bent bij mij zonder meer van harte welkom om al uw vragen en wensen te bespreken. Neemt u daarvoor gerust contact met mijn kantoor op. U bent welkom! Ik bezoek u als u dat wilt ook thuis. Graag tot ziens! Met vriendelijke groet,

Wim Boelens en collega’s 7

Start van de 12+ club: bowlen in Scheveningen

Foto's: Volkert Ebbink 8

Bezoek uit Marienbrunn

Foto's: Eric Ebbink. Tineke Koster, Paul Prakken 9

Der Holland-Arbeitskreis der Gemeinde Marienbrunn dankt im Namen der 'Hollandreisenden' allen Beteiligten und Gastgebern ganz herzlich für die segenreiche Zeit. 10

Agenda Oktober Woensdag 26

19.15 uur – 20.00 uur

Basiscatechese voor kinderen in groep 7 en 8 o.l.v. ds. Casper van Dongen, DZK

Donderdag 27

10.00 uur – 11.30 uur

Bijbelkring, DZK

Maandag 31

20.00 uur

Rabindranath Tagore 150 jaar, lezing over deze Indiase “Hervormer” met de “Zoektocht naar Hervorming”. Victor van Bijlert, DZK

19.15 uur – 20.00 uur


20.15 uur – 21.00 uur

“Tieners in gesprek” voor kinderen van 12-15 jaar o.l.v. ds. Casper van Dongen, DZK

Vrijdag 4

19.30 uur – 21.30 uur

Dag van de Dialoog, VK

Maandag 7

18.00 uur

Maaltijdgroep, DZK (wegens verbouwing wijkzaal VK)

20.00 uur

Het Psalmgebed o.l.v. ds. Casper van Dongen, DZK

Dinsdag 8

18.00 uur

Oecumenische maaltijd, Christus Triumfatorkerk

Woensdag 9

19.15 uur – 20.00 uur


20.15 uur – 21.00 uur


Donderdag 10

10.00 uur – 12.00 uur

Koffieochtend met gastspreker Matthias Wenzel, VK (kerkzaal)

Woensdag 16

19.15 uur – 20.00 uur


20.30 uur – 21.15 uur


10.00 uur – 11.30 uur

Bijbelkring, DZK

20.00 uur

Verslag van studieverlof ds. Corrie van Duinen gaat NIET door?

Maandag 21

20.00 uur

De ‘ware’ vertaling o.l.v. drs. Tine Suttorp, ds. Henk van Laren en ds. Casper van Dongen, DZK

Woensdag 23

19.15 uur – 20.00 uur


November Woensdag 2

Donderdag 17

Rijk in je wijk. Buurtnetwerken in Den Haag Een sociaal netwerk, niemand kan zonder. Met officiële hulpverlening alleen kom je er niet. Uit het onderzoek van TNS Nipo naar sociaal konvooi en eenzaamheid blijkt dat ongeveer 30 procent van de Nederlanders ontevreden is over de sociale steun die ze ontvangen*. Rijk in je

Wijk, een nieuw sociaal initiatief in Den Haag, blijkt naadloos aan te sluiten bij die behoefte aan sociaal contact. De eerste buurtnetwerken van Rijk in je Wijk gaan dit najaar van start.

Beter een goede buur……… Rijk in je wijk is een netwerk van buurtbewoners, waarin ontspanning en zorg voor elkaar centraal staan. Er zijn minimaal 12 en maximaal 20 leden, die dicht bij elkaar wonen. (vervolg op pagina 12) 11

(vervolg van pagina 11) Rijk in je Wijkers kennen, vertrouwen en ondersteunen elkaar. Ze hebben mensen leren kennen die vlakbij wonen. Mensen die je groet en met wie je een praatje maakt of die je eens kunt vragen voor een klusje. Met wie je samen de tuin snoeit, omdat je er in je eentje niet toe komt. Die je kunt vragen om jou naar de dokter te rijden. Mensen met wie je eens in de zes weken samen kunt eten. Gaandeweg kom je erachter waar ander-

mans interesse of hulpvraag ligt en weet je de ander te vinden. Als je eenmaal weet wie er van het filmhuis houdt, is een filmmaatje snel gevonden. De drempel om iemand te vragen om hulp of voor iets leuks, is veel lager. Elk netwerk heeft een ‘coördinator’ die net even het zetje geeft dat nodig is om een band te krijgen met elkaar. Hij of zij begeleidt de eerste drie bijeenkomsten. Wat zijn de ‘talenten’ binnen de groep? Welke diensten zijn er in de aanbieding en waar is

Komende doopzondagen

behoefte aan? Na verloop van tijd draait de groep zelfstandig. Stek, de organisator van Rijk in je wijk, blijft aanspreekpunt. Op dit moment worden de eerste netwerken gevormd in vijf buurten in Den Haag. Wie meer wil weten of mee wil doen kan contact opnemen met de initiatiefnemers. Zie de website. Voor meer informatie www.steknet.nl/actueel/nieuw * Zie www.eenzaam.nl

Collecterooster Duinzicht kerk en Vredeskapel

Duinzichtkerk 30 oktober 11 december

ds. Van Dongen ds. Van Dongen

Vredeskapel 13 november

ds. Van Dongen

Wilt u van een van deze mogelijkheden gebruik maken dan kunt u dat (graag tijdig!) aangeven bij de betreffende predikant.

KERKDIENSTEN H.A., Heilig Avondmaal; w+c, Woord en Communie Duinzichtkerk, aanvang 10.00 uur 30/10 ds. J.C. van Dongen, H.A. 06/11 ds. L. Vollebregt 13/11 ds. G. Nagel 20/11 ds. J.C. van Dongen, Gedachtenis en H.A. 27/11 ds. C. van Duinen, 1e Advent Vredeskapel, aanvang 10.30 uur 30/10 mw. dr. Ch. van der Leest 06/11 dhr. J.J. de Haan 13/11 ds. J.C. van Dongen 20/11 ds. C. van Duinen, Gedachtenis en H.A. 27/11 ds. J.C. van Dongen, 1e advent Bronovo, aanvang 10.00 uur 30/10 ds. E. Hulsman, H.A.

06/11 13/11 20/11 27/11

ds. W. Steenbergen past. J.C. Koeleman, w+c ds. E. Hulsman ds. W. Steenbergen

Nebo, aanvang 11.30 uur 30/10 ds. J.C. van Dongen 06/11 ds. W. Steenbergen 13/11 past. J.C. Koeleman, w+c 20/11 ds. L. Vollebregt 27/11 ds. W. Steenbergen, H.A. Oostduin, aanvang 10.00 uur 30/10 dhr. Iz. Born 06/11 ds. G. Kalsbeek 13/11 ds. J. Winter 20/11 dhr. A. Tulling 27/11 ds. G. Kalsbeek, H.A.

Van de redactie Inleverdata kopij 2011 2011

Uiterste inleverdatum

Verschijningsdatum

9

11-11

22-11

10

16-12

27-12

Noteer deze data s.v.p. in uw agenda. U kunt uw kopij tot uiterlijk op de aangegeven data vóór 12 uur inleveren. U kunt de kopij sturen of mailen naar bij het Kerkelijk Bureau: Van Hogenhoucklaan 89, 2596 TC, Den Haag, [email protected] én naar [email protected] (tekst, voor foto’s zie kader). Bij onderwerp graag vermelden ‘kopij Onderweg’.

12

30/10 06/11 13/11 20/11 27/11

Hervormingsdag Duinzichtkerk/Vredeskapel Kerk in Aktie, zending Duinzichtkerk/Vredeskapel Kerk in Aktie, Diaconaat Ondersteuning Wijkwerk Centrale gemeente Jeugdwerk in de wijk Diaconie, kerstpakketten Duinzichtkerk/Vredeskapel

Uw foto in de Onderweg? De redactie van Onderweg is altijd op zoek naar foto’s voor in het blad. Heeft u foto’s gemaakt van bijeenkomsten en activiteiten in een van de kerken of van andere relevante gebeurtenissen? Stuur ze naar ahborgts@ gmail.com (let op: dit is een ander e-mailadres, met meer ruimte voor grote fotobestanden). Uw foto’s zijn van harte welkom!

Over het diaconale werk anno

Recommend Documents