Orthopedische zorg door de beste specialisten.
Knieprothese Een nieuwe knie: alle informatie op een rij
U krijgt een nieuwe knie: alle informatie op een rij
2 | Knieprothese
-
Orthopedium
Inhoudsopgave Inleiding
pag. 4
Het kniegewricht
pag. 5
De behandeling stap voor stap
pag. 6
Voor de operatie
pag. 7
Voorbereiding op de opname
pag. 8
Opname en operatie
pag. 9
Na de operatie
pag. 10
Complicaties
pag. 12
De herstelperiode
pag. 13
Dagelijkse oefeningen
pag. 14
Veelgestelde vragen
pag. 18
Checklist en belangrijke telefoonnummers
pag. 20
Versie 4 Orthopedium
-
Knieprothese | 3
Inleiding Binnenkort wordt u opgenomen in het Vlietland Ziekenhuis voor een operatie aan uw knie. Tijdens de operatie wordt het beschadigde kniegewricht vervangen door een kunstgewricht. In deze folder leest u waarom de operatie nodig is, wat de operatie inhoudt en hoe het herstel na de operatie zal verlopen.
Waarom een knieprothese? Veel mensen hebben last van gewrichtsslijtage of artrose. Door slijtage wordt de gladde kraakbeenlaag van het gewricht aangetast en kan deze uiteindelijk helemaal verdwijnen. De gewrichtsvlakken glijden niet meer soepel langs elkaar waardoor bewegen steeds moeilijker en pijnlijker wordt. Als de slijtage zich voortzet, nemen de klachten steeds meer toe. Medicijnen en fysiotherapie helpen dan meestal niet meer. Een operatie is vaak nog het enige alternatief.
Klachten Pijn bij artrose is de meest voorkomende klacht die leidt tot een knieprothese. Symptomen hiervan zijn onder meer pijn en stijfheid van de knie, een ernstig beperkte loopafstand, een gezwollen knie, scheefstand van de knie (X- of O-stand), de knie niet meer goed kunnen buigen of strekken, een verstoorde nachtrust.
De diagnose We stellen de ernst van de aandoening vast via lichamelijk onderzoek en röntgenfoto’s, en eventueel via een kijkoperatie. Als uit het onderzoek blijkt dat u baat kunt hebben bij een knieoperatie, kan de arts u adviseren om een knieprothese te laten plaatsen. U beslist uiteindelijk zelf of u deze operatie wilt ondergaan.
4 | Knieprothese
-
Orthopedium
Doel van de operatie Het plaatsen van een knieprothese betekent dat het kniegewricht wordt vervangen door kunstmateriaal. Het doel van de operatie is een pijnloze knie, die weer goed kan bewegen en een mooi recht been. Dit is niet altijd haalbaar, maar meestal wordt de situatie veel beter dan voor de operatie. Net als bij alle operaties is er ook bij een knieoperatie een kans dat er complicaties optreden. Het hersteltraject is lang. Voor u zich aan uw knie laat opereren, moet u dus goed weten waarom de operatie nodig is, wat de operatie inhoudt en hoe het herstel na de operatie zal verlopen. Wij maken gebruik van de modernste technieken waardoor er zo min mogelijk weefselschade is en het herstel na een knieprothese spoedig verloopt.
Het kniegewricht Het kniegewricht Het kniegewricht bestaat uit drie botdelen: het dijbeen, het scheenbeen en de knieschijf. De uiteinden van de botten (de gewrichtsvlakken) zijn bekleed met een laagje kraakbeen, zodat ze gemakkelijk over elkaar kunnen glijden. Het kniegewricht is omhuld met synovium, een soort vlies dat gevuld is met gewrichtsvloeistof. Dit is een smeermiddel dat de knie soepel laat bewegen. Het synovium en de kniebanden houden de botdelen van het kniegewricht op hun plaats. In het kniegewricht zitten dan nog de twee menisci, de stootkussens tussen boven- en onderbeen. Ze zijn halvemaanvormig en bevinden zich aan de binnen- en buitenzijde van de knie.
Dijbeen
Knieschijf Meniscus
Scheenbeen Kuitbeen
De knieschijf De knieschijf zit ingekapseld in een pees die de grote spieren aan de voorzijde van het bovenbeen (de quadriceps) aan het onderbeen hecht. Deze spiergroep zorgt ervoor dat de knie kan strekken. Aan de achterzijde van de knie bevinden zich de hamstrings. Deze spiergroep zorgt ervoor dat de knie kan buigen.
Kniegewricht gebogen Dijbeen
Achterste kruisband Voorste kruisband Meniscus
De kniebanden In het centrum van de knie bevinden zich de voorste en achterste kruisband. De kruisbanden voorkomen dat de knie naar voren of naar achteren schiet. Zo blijft de knie stabiel, bijvoorbeeld bij het traplopen. Aan weerszijden van de knie bevinden zich de collaterale kniebanden. De collaterale banden voorkomen dat de knie in een X- of O-stand kan klappen en zorgen daarmee ook voor stabiliteit.
Scheenbeen
Kuitbeen
Orthopedium
-
Knieprothese | 5
De behandeling stap voor stap Het kniegewricht is de schakel tussen het bovenbeen en het onderbeen. Het kniegewricht is een schaniergewricht, dat buigen en strekken van de knie mogelijk maakt. Naarmate het lichaam ouder wordt, is er een grotere kans op slijtage van de kniegewrichten. Behalve slijtage door veroudering, zijn er verschillende aandoeningen die slijtage van het kniegewricht kunnen veroorzaken, zoals kraakbeenziekte, stofwisselingsziekte en kraakbeenbeschadiging door een botbreuk.
Bij een beschadigde of versleten knie is lopen en lang staan vaak erg pijnlijk. Uw orthopedisch chirurg kan dan een knieprothese of ‘kunstknie’ adviseren. De ernst van de beschadiging of slijtage wordt vastgesteld door de mate van uw klachten, lichamelijk onderzoek en röntgenfoto’s. Ook kan de arts een kijkoperatie uitvoeren in de knie.
De chirurg verwijdert de aangetaste gewrichtsvlakken en de menisci. Met speciale instrumenten wordt het bot aangepast aan de vorm van de prothese, zodat de botdelen en de prothese goed op elkaar aansluiten en de knie zo soepel mogelijk kan bewegen.
De versleten uiteinden van het bovenen onderbeen worden vervangen door metalen prothesedelen. Een kunststof schijf tussen de metalen delen van de prothese (meniscusblok) zorgt ervoor dat de knie soepel kan scharnieren. 6 | Knieprothese
-
Orthopedium
Dijbeen
Knieschijf Meniscus Scheenbeen Kuitbeen
Voor de operatie Pre-operatief onderzoek U bezoekt de orthopedisch consulente en de anesthesioloog. Zij bepalen of u lichamelijk in staat bent om de operatie te ondergaan. Hoe beter uw conditie en hoe beter uw beenspieren getraind zijn voordat u de operatie ondergaat, des te beter verloopt de herstelperiode na het krijgen van een nieuwe knie. De orthopedisch consulente van Orthopedium begeleidt u tijdens het hele traject. Zij voert het pre-operatieve onderzoek uit en is uw vaste aanspreekpunt als u vragen hebt over de behandeling, de operatie of de nazorg. Ook is zij de contactpersoon tussen u en de orthopedisch chirurg. De anesthesioloog geeft u uitleg over de verschillende vormen van verdoving en pijnbestrijding, zowel tijdens als na de operatie.
Anesthesie De operatie vindt plaats onder narcose (algehele verdoving) of met een kortwerkende ruggenprik. In beide gevallen krijgt u ook plaatselijke verdoving in hoge concentraties toegediend volgens de LIAtechniek (Lokale Infiltratie Anesthesie). Dit is een nieuwe techniek die een betere pijnstilling biedt met minder bijwerkingen (zoals misselijkheid) en die ervoor zorgt dat u al enkele uren na de operatie kunt beginnen met staan en lopen onder begeleiding. Meer informatie over anesthesie vindt u in de folder ‘Anesthesie en verdoving’.
Orthopedium
-
Knieprothese | 7
Voorbereiding op de opname
• • • •
Voorbereiding op de opname
Hulpmiddelen
De operatiedag wordt ingepland. De operatie wordt uitgevoerd in het Vlietland Ziekenhuis. De totale opnameduur is twee tot drie dagen. U komt op de operatiedag naar het ziekenhuis.
Onderstaande hulpmiddelen zijn handig tijdens de eerste periode na de operatie. Deze hulpmiddelen zijn onder meer te verkrijgen bij de thuiszorgwinkel (www.thuiszorgwinkel.nl).
Van tevoren moet u loopkrukken regelen, bijvoorbeeld via de thuiszorgwinkel (zie www.thuiszorgwinkel.nl voor meer informatie). Op de dag van de operatie neemt u de loopkrukken mee naar het Vlietland Ziekenhuis Voor de operatie dient u nuchter te zijn, dat betekent dat u vanaf de avond voor de operatie na 24:00 uur niets meer mag eten. U mag tot zes uur voor de geplande operatietijd nog wel water en thee (zonder suiker en/of melk) drinken. De anesthesioloog geeft aan met welke van uw eigen medicijnen u moet stoppen voor de operatie. Wij adviseren u 7 dagen, maar zeker 48 uur vóór de geplande operatiedatum te stoppen met roken. Uit onderzoek is gebleken dat roken de wondgenezing vertraagt en hierdoor kunnen mogelijke complicaties optreden na de operatie. Denkt u dat u na de operatie thuis verpleegkundige hulp nodig heeft, bespreek dit dan met de orthopedisch consulente. Zij geeft uw hulpvraag door aan de transferverpleegkundige in het Vlietland Ziekenhuis. Huishoudelijke hulp/zorg kunt u aanvragen bij het WMO-loket in uw eigen gemeente.
8 | Knieprothese
-
Orthopedium
• • • •
Anti-slipmat in de douche. Steun naast het toilet. Rollator. Loopkrukken (noodzakelijk). Tijdens de eerste periode na de operatie is het ook handig om tijdens het douchen een plastic tuinstoel te gebruiken waarop u kunt zitten.
Opname en operatie Opname Op de dag van de operatie meldt u zich nuchter en op de afgesproken tijd in het Vlietland Ziekenhuis bij de informatiebalie op de begane grond.
• • • • • • • •
•
Het plaatsen van een knieprothese gebeurt onder algehele narcose of met een kortwerkende ruggenprik. In beide gevallen krijgt u ook plaatselijke verdoving in hoge concentraties toegediend volgens de LIAtechniek.
•
De chirurg maakt een snede aan de voorkant van uw knie. De chirurg verwijdert de aangetaste gewrichtsvlakken en de vorm van het kniegewricht wordt aangepast aan de knieprothese, om er voor te zorgen dat de prothese past en de knie stabiel is.
•
Uw been wordt mooi recht gemaakt; de eventuele X- of O-stand wordt zoveel mogelijk gecorrigeerd. Na het inpassen van een proefprothese plaatst de orthopedisch chirurg de definitieve knieprothese.
•
De chirurg test nogmaals of de knieprothese goed is geplaatst en of de knie goed kan bewegen.
•
Het wondgebied wordt van binnenuit met plaatselijke verdoving in hoge concentraties behandeld (LIA-techniek) om de eerste pijn na de operatie te beperken.
•
De knie wordt vervolgens gehecht. Doorgaans gebeurt dit met krammen en hechtpleisters. Daaroverheen komt een beschermende pleister.
•
De dagen na de operatie zijn bedoeld om bij te komen van de operatie en te oefenen met de fysiotherapeut.
Vlietland Ziekenhuis De operatie wordt uitgevoerd in het Vlietland Ziekenhuis Vlietlandplein 2 3118 JH Schiedam
Bezoekuur in het Vlietland Ziekenhuis Het bezoekuur in het Vlietland Ziekenhuis op de afdeling Orthopedie is van 15.30 tot 19.30 uur. Van 15.30 tot 16.00 uur is het mogelijk om verpleegkundigen van de dagdienst te spreken.
De operatie duurt tussen de 45 en 75 minuten.
•
Wat neemt u mee naar het ziekenhuis? Gemakkelijk zittende kleding en schoenen (geen slippers) voor twee tot drie dagen. Nachtkleding voor twee tot drie nachten. Dikke sokken. Uw medicatiepaspoort van uw apotheek. Uw dagelijkse medicijnen. Uw loopkrukken voor na de operatie. Uw identiteitsbewijs. U laat kostbare sieraden thuis. (Zie ook de checklist op bladzijde 20).
De operatie
Orthopedium
-
Knieprothese | 9
Na de operatie Pijnstillers U krijgt een recept voor pijnstillers mee voor de eerste periode na de operatie. Met dit recept kunt u uw medicijnen ophalen bij de apotheek in het Vlietland Ziekenhuis. Deze apotheek is 24 uur per dag geopend. Stel uw eigen apotheek op de hoogte van deze medicatie.
van injecties. Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgt u instructies mee voor het toedienen van deze injecties (instructiekaart fraxiparine). Als u al bloedverdunners gebruikt, moet u dit doorgeven aan uw orthopeed. Als u voor de operatie al bloedverdunners via de
Medicijnen die u meestal krijgt na de operatie Paracetamol 4 x daags 1000 mg pijnstiller Celecoxib 2 x daags 200 mg pijnstiller Oxycodon 6 x daags 5 mg pijnstiller max Ferrofumeraat 3 x daags 200 mg staalpillen Fraxiparine (injectie) 1 x daags 0,3 ml bloedverdunner s.c. Met de pijnstillers oxycodon* en paracetamol kunt u stoppen wanneer u wilt. Eerst stopt u met de oxycodon en daarna met de paracetamol. De pijnstiller celecoxib* moet u helemaal opmaken, deze werkt namelijk tegen zwelling en ontsteking. De staalpillen ferrofumeraat krijgt u alleen als het nodig is, om het verloren bloed aan te vullen. De bloedverdunner fraxiparine* ontvangt u om de kans op trombose of longembolie te verkleinen. * Stof/medicatienamen: Celecoxib = Celebrex Oxycodon = Oxynorm Fraxiparine = Nadroparine
Trombosepreventie Een trombosebeen of longembolie is een ernstige complicatie. Om de kans hierop te verkleinen, gebruikt u gedurende vijf weken na de operatie bloedverdunners in de vorm 10 | Knieprothese
-
Orthopedium
2-4 weken 2-4 weken zo nodig 40 dagen 5 weken
trombosedienst gebruikte, kunt u verder worden behandeld bij de trombosedienst. U gebruikt de injecties totdat de voor u vastgestelde INR-streefwaarde is bereikt.
TED-kous (steunkous) U draagt gedurende de eerste zes weken na de operatie dag en nacht een steunkous. Deze TED-kous (Trombo Emolism Deterrentkous of antitrombosekous) krijgt u in het ziekenhuis aangemeten en is bedoeld om vochtopeenhoping (oedeem) en de kans op trombose te voorkomen.
Douchepleisters U krijgt van de orthopedisch consulente een recept voor douchebeschermpleisters om de wond te beschermen. Deze moet u gebruiken totdat de hechtingen zijn verwijderd. U vervangt de beschermende pleister die tijdens de operatie is aangebracht twee dagen na ontslag, of eerder als de pleister
vies geworden is. U kunt dan direct de douchepleister gebruiken. De douchepleister vervangt u na drie tot vier dagen, of als deze vies geworden is. Met de douchepleister kunt u gewoon douchen zonder dat de wond nat wordt. Als er hechtpleisters over de wond geplakt zitten, kunt u deze na tien dagen voorzichtig verwijderen. Pas als de hechtingen op de polikliniek Orthopedium in Delft verwijderd zijn, mag u de volgende dag, als de wond droog is, zonder bescherming douchen. De douchebeschermpleisters worden alleen tijdelijk voorgeschreven en komen daarom bij uw zorgverzekeraar niet in aanmerking voor vergoeding.
•
• •
Controleafspraken Twee weken na de operatie hebt u een controle-afspraak in polikliniek Orthopedium te Delft. De wond wordt gecontroleerd en de hechtingen worden verwijderd. Ook wordt bekeken of u fysiotherapie nodig hebt. Zes tot acht weken na de operatie hebt u een controleafspraak bij de orthopedisch chirurg. Ongeveer 1 jaar na de operatie komt u nogmaals bij de orthopeed voor een laatste controleafspraak.
Orthopedium
-
Knieprothese | 11
Complicaties Mogelijke complicaties
Wat is trombose?
Soms is het resultaat van de knieprothese niet wat u ervan had gehoopt. Er kan een pijnlijke sensatie in de knie blijven ondanks de prothese.
Trombose is een bloedstolsel dat het bloedvat afsluit. Symptomen van een trombosebeen zijn: de kuit is hard, pijnlijk, rood en glanst. Het optrekken van de tenen naar de neus is zeer pijnlijk. Neemt u bij twijfel hierover altijd onmiddellijk contact op met uw behandelend orthopedisch chirurg of met uw huisarts.
Let op: Gebruik antibiotica bij eventuele volgende operaties, tandheelkundige ingrepen en wanneer er eventueel infecties elders in het lichaam optreden. Bij de volgende complicaties kan behandeling door de specialist noodzakelijk zijn:
• • • • • • •
• • • • •
Een nabloeding in de knie. De wond blijft te lang gevoelig. Een trombosebeen of longembolie. Instabiliteit van de knie. De knieprothese ‘klikt’ tijdens het bewegen. Infectie van de knieprothese. Schade door de operatie aan structuren rond de knie, zoals zenuwen of bloedvaten; dit is zeer zeldzaam.
Kans op complicaties na een totale knieprothese De kans op een complicatie na een totale knieprothese operatie hangt af van verschillende factoren. Om u een indicatie te geven van de kans op een heroperatie binnen twee jaar en een diepe wondinfectie na een knieprothese operatie vindt u hieronder de landelijke cijfers (2013): Kans op vervolgoperaties binnen twee jaar na een knieprothese operatie: 4,6% Kans op een diepe wondinfectie na een knieprothese operatie: 0,4%
Wanneer neemt u contact op met Orthopedium? Als u veel meer pijn krijgt. Als u een ontsteking krijgt rondom de wond. Bij hoge koorts veroorzaakt door een ontsteking rondom de wond. Als de huid rondom de wond rood wordt en veel pijn geeft. Als de pijstillers niet of nauwelijks werken.
12 | Knieprothese
-
Orthopedium
De herstelperiode De herstelperiode na het plaatsen van een knieprothese neemt enkele maanden in beslag en verloopt in grote lijnen als volgt:
•
•
•
•
De eerste dagen na de operatie bent u nog opgenomen in het ziekenhuis. U krijgt pijnstillers en de fysiotherapeut oefent met u en geeft u instructies voor het oefenen thuis. De totale opnameduur is twee tot drie dagen. U bent niet ziek, u hoeft dus niet in bed te blijven en overdag draagt u gemakkelijk zittende kleding en schoenen. Meestal kunt u dan ook de knie 90 graden buigen en goed strekken en kunt u zich binnen enkele dagen voldoende zelfstandig bewegen om weer naar huis te kunnen. De eerste periode loopt u met twee krukken. Als u voor de eerste keer op controle komt, wordt met u besproken of het gebruik van de loopkrukken afgebouwd kan worden en hoe u dit het beste kunt doen. U mag de eerste zes weken na de operatie niet zelf autorijden of fietsen. Na deze periode mag u weer autorijden als u zelfstandig zonder loopkrukken kunt lopen en uw looppatroon normaal is. U mag na deze periode weer fietsen als u zelfstandig zonder loopkrukken kunt lopen, uw knie voldoende kunt buigen en op één been in balans kunt staan.
•
Sportactiviteiten kunnen worden hervat in overleg met uw orthopeed en/of uw fysiotherapeut.
•
De termijn waarop u weer aan het werk kunt gaan, hangt af van het soort werk dat u doet.
•
Oefenen is belangrijk om de functies van de spieren te herstellen en de knie te laten bewegen. Gedurende het hersteltraject gaat u beweging steeds verder opbouwen. De eerste maanden oefent u om weer zo soepel mogelijk te kunnen bewegen. Direct na de operatie kunt u beginnen met oefenen van buigen en strekken van de enkel, dit is goed voor de bloedsomloop.
•
De eerste twee weken oefent u het strekken en buigen van de knie tot 90 graden. Na het verwijderen van de hechtingen oefent u het buigen voorbij de 90 graden.
•
U mag de dag nadat de hechtingen zijn verwijderd en de wond droog is zonder douchepleister douchen. U mag de eerste twee weken niet in bad en/of naar de sauna, om wondinfecties te voorkomen.
•
U draagt de eerste zes weken dag en nacht een steunkous. Om de zwelling in de knie te beperken, kunt u het been hoger leggen dan het bekken.
•
Om zwelling en pijn tegen te gaan, kunt u uw knie koelen met een ice- of coldpack. Dit mag zo vaak als u wilt, maar niet langer dan 10-15 minuten per keer. Leg het ice- of coldpack nooit rechtstreeks op de huid, maar verpak het in een droge doek.
•
U mag uw bed niet verstellen bij de benen. Houd het bed in horizontale stand.
•
Leg tijdens het slapen niets in de knieholte, de knie moet gestrekt blijven liggen. U mag de eerste weken de knieholte niet ondersteunen.
Orthopedium
-
Knieprothese | 13
Dagelijkse oefeningen De eerste periode na uw operatie loopt u met twee krukken of een rollator. Na twee weken vindt de wondcontrole plaats en wordt het vervolgtraject met u besproken. Hierna gaat u beginnen met fysiotherapie. Hiervoor kunt u het best een afspraak maken bij een fysiotherapeut die veel ervaring heeft met het begeleiden van mensen met een totale knieprothese. Zorg ervoor dat u de eerste twee weken na de operatie de volgende oefeningen elk uur vijf keer uitvoert: 1. Aanspannen en ontspannen van de knieschijf Stap 1: U legt uw been plat op de bank of het bed (foto 1) of u zit op de rand van een bank of bed met uw been gestrekt en uw hiel op de grond (foto 2) . foto 1
foto 2
Stap 2: U legt één of twee vingers tegen de bovenrand van de knieschijf aan.
14 | Knieprothese
-
Orthopedium
Stap 3: U spant langzaam (2-3 seconden) uw bovenbeen aan door de onderkant van uw knie tegen de bank of het bed te drukken (foto 3) of door de knieholte richting de vloer te drukken (foto 4). U voelt nu uw knieschijf naar u toe komen. foto 3
foto 4
Stap 4: U ontspant het bovenbeen in 2-3 seconden waarbij de knieschijf weer in zijn oorspronkelijke uitgangspositie komt, de knieschijf zakt naar beneden (foto’s 5 en 6).
foto 5
foto 6
2. De knie laten doorhangen Stap 1: U steunt met uw hak op de grond (foto 1) of op een stoel (foto 2), zodat de knieholte vrij in de ruimte hangt. Stap 2: Uw knie wordt nu door de zwaartekracht gestrekt. Indien u onvoldoende rek voelt, moet u met uw handen druk uitoefenen net boven de knieschijf, totdat u een forse rek (dragelijke pijn) voelt. foto 1 foto 2
Deze rek houdt u 5 seconden vast. Doet u deze oefening ieder uur, tien minuten lang.
3. De knie buigen Stap 1: Uw hak steunt op een handoek of plastic zak (foto 1). Stap 2: Trek uw voet op richting uw bil. De handdoek of plastic zak zorgt ervoor dat uw voet gemakkelijker over de ondergrond glijdt (foto 2). Probeer steeds iets verder te buigen, echter nooit verder dan 90 graden zolang u nog hechtingen heeft. Nadat de hechtingen verwijderd zijn, kunt u proberen verder te buigen dan de hoek van 90 graden. Stap 3: Strekt u hierna uw been zo ver mogelijk (foto 3). Doet u deze oefening ieder uur gedurende vijf minuten.
foto 1
• •
foto 2
4. Oefeningen vanuit de enkel Om onder meer de kans op trombose te verkleinen, dient u naast voorgaande oefeningen, ook onderstaande oefeningen vanuit de voet, regelmatig uit te voeren. U maakt draaiende bewegingen vanuit de enkel. U trekt uw tenen naar uw neus op en vervolgens duwt u uw tenen weer naar beneden (alsof u het gaspedaal intrapt). NB: de oefeningen mogen nooit pijnlijk zijn, u mag wel rek voelen. 5. Lopen met krukken Nadat u geopereerd bent, loopt u tot aan de wondcontrole met twee loopkrukken. Tijdens de wondcontroleafspraak wordt met u besproken of het gebruik van de loopkrukken afgebouwd kan worden.
foto 3
foto 1
foto 2
foto 3
Stap 1: U steekt eerst uw krukken naar voren (foto 1). Stap 2: U stapt met uw geopereerde been naar voren (foto 2). Stap 3: U stapt met uw goede been voorbij de loopkrukken. Herhaalt u deze stappen.
Orthopedium
-
Knieprothese | 15
6. Over een drempel stappen Stap 1: U steekt uw loopkrukken naar voren, voorbij de drempel (foto’s 1 en 2). foto 2
foto 1
Stap 2: U stapt met uw geopereerde been over de drempel (foto 3). Stap 3: U sluit uw goede been aan (foto 4). foto 4
foto 3
16 | Knieprothese
-
foto 2
Orthopedium
foto 3
foto 4
7. Traplopen (omlaag) Stap 1: U pakt de leuning vast en zet uw geopereerde been een trede naar beneden (foto’s 1 en 2). foto 1
7. Traplopen (omhoog) Stap 1: U pakt de leuning vast (foto 1). Stap 2: U zet uw goede been op de traptrede (foto 2). foto 1
Stap 3: U zet uw gewicht op uw goede been en sluit daarna uw geopereerde been aan (foto’s 3 en 4).
Stap 2: U sluit daarna uw goede been aan (foto 3).
foto 2
foto 3
8. In bed stappen Stap 1: U gaat op de rand van uw bed zitten en ondersteunt uw geopereerde been met uw goede been (foto’s 1 en 2). foto 1
foto 2
9. In en uit de auto stappen Zorg dat de passagiersstoel en de rugleuning zo ver mogelijk naar achteren staan. Stap 1: U gaat met uw rug naar de auto staan (foto 1). Stap 2: U houdt zich goed vast aan de auto, zodat u gecontroleerd kunt gaan zitten (foto 2). foto 1 foto 2
Stap 2: U tilt uw geopeeerde been met uw goede been gestrekt op (foto 3). Stap 3: U draait uw lichaam zodat u goed in bed komt te liggen (foto 4). foto 3
foto 4
Stap 3: U gaat zitten op de stoel met uw benen buiten de auto (foto 3). Stap 4: U ondersteunt uw geopereerde been met uw goede been (foto 4). foto 3
foto 4
Stap 4: U trekt uw goede been onder uw geopereerde been vandaan (foto 5). Stap 5: U ligt nu op uw rug in bed (foto 6). foto 5
foto 6
Stap 5: U draait uw foto 5 lichaam en benen zodat u recht zit. Begeleidt uw geopereerde been met uw goede been (foto 5). Tip: Leg eventueel een vuilniszak op de zitting zodat u makkelijker kunt draaien.
Orthopedium
-
Knieprothese | 17
Veelgestelde vragen Waarom moet ik nuchter zijn voor mijn operatie?
Hoe lang gaat een knieprothese mee?
Als u wakker bent, zorgen de hoest- en slikreflexen ervoor dat de inhoud van de maag niet in de longen kan stromen als u zich verslikt. Tijdens de narcose werken de hoest- en slikreflexen niet. Als u dan niet nuchter bent, zou voedsel uit uw maag in uw longen terecht kunnen komen. Dit heet aspiratie en kan levensbedreigende gevolgen hebben. Ook als u een ruggenprik krijgt moet u nuchter zijn voor de operatie. Tijdens de operatie kan men besluiten om u alsnog een volledige narcose te geven.
We rekenen tegenwoordig op minimaal 15 jaar, maar bij zware belasting kan dat minder zijn.
Wanneer mag ik na de operatie weer gaan fietsen, autorijden en/of sporten? U mag de eerste zes weken na de operatie niet zelf autorijden, fietsen of sporten. Na deze periode mag u weer autorijden als u zelfstandig zonder krukken kunt lopen en uw looppatroon normaal is. Na deze periode mag u weer fietsen als u zelfstandig zonder loopkrukken kunt lopen, uw knie voldoende kunt buigen en op één been in balans kunt staan. In overleg met uw orthopeed en/of uw fysiotherapeut kunt u weer beginnen met sporten. Het oefenen op een hometrainer met lage weerstand en hoge zadelstand is al na twee weken toegestaan.
Wanneer mag ik weer onder de douche of in bad? U mag douchen met een douchepleister. Zodra de hechtingen verwijderd zijn, mag u de volgende dag, als de wond droog is, zonder bescherming douchen. Om wondinfecties te voorkomen mag u de eerste twee weken niet in bad en/of naar de sauna.
18 | Knieprothese
-
Orthopedium
Kan de knieprothese worden vervangen? Een knieprothese kan niet worden vervangen, wel kan deze - bijvoorbeeld wanneer deze losraakt - worden gereviseerd. Na een revisieoperatie zijn de kniefunctie en de belastbaarheid van de knie vaak wel minder. In principe kan een knieprothese meerdere keren worden gereviseerd.
Moet ik antibiotica gebruiken na een tandartsbehandeling? De Nederlandse Orthopaedische Vereniging adviseert om na een tandheelkundige ingreep in een ontstoken gebied twee tabletten amoxicilline/clavulaanzuur te geven.
Wanneer kan ik weer aan het werk? Pas na enkele maanden is de knie weer helemaal tot rust gekomen. De termijn waarop u weer aan het werk kunt gaan, hangt af van het soort werk dat u doet.
Mijn knie maakt klikkende geluiden. Waardoor komt dit en kan het kwaad? Een knieprothese bestaat uit twee metalen oppervlakken met daartussen een polyethyleen (kunststof) tussenlaag. Deze oppervlakken veroorzaken het klikkende geluid. De klikkende geluiden komen vooral in de beginfase voor, als u aan het oefenen bent om uw spierkracht en spiercoördinatie weerop peil te brengen. De geluiden veroorzaken geen schade aan de prothese.
Veelgestelde vragen Wat zijn de gevolgen van een infectie van de knieprothese? Als de infectie binnen zes weken na operatie optreedt en direct wordt behandeld met uitgebreid spoelen van de knie en antibiotica kan de prothese worden behouden. Als de infectie later optreedt en/of niet meteen wordt behandeld, zijn er vaak meerdere operaties nodig om de botvlakken vrij van bacteriën te krijgen. Vaak moet de knieprothese uiteindelijk worden verwijderd. Als er opnieuw een knieprothese geplaatst wordt, zal gedurende ongeveer een half jaar een combinatie van antibiotica gegeven worden om de nieuwe prothese te beschermen.
Hoe oud moet ik zijn om een knieprothese te krijgen? Uw mate van invaliditeit bepaalt of u aan een prothese toe bent, in uitzonderlijke gevallen worden prothesen bij 20- en 30-jarigen geplaatst.
Mag ik roken voor de operatie? Wij adviseren u zeven dagen tot tenminste 48 uur vóór de geplande operatiedatum te stoppen met roken. Uit onderzoek is gebleken dat roken de wondgenezing vertraagt en hierdoor kunnen mogelijke complicaties optreden na de operatie.
Piept het controlepoortje op het vliegveld als er ik met mijn knieprothese doorheen ga? Met name bij slanke patiënten of bij patiënten waarbij meerdere protheses zijn geplaatst, kan dit voorkomen. Om aan te kunnen tonen dat u drager van een prothese bent krijgt u van ons, in de maand na uw operatie, een prothesepas thuisgestuurd.
Plaatsen jullie ook de zogenaamde ‘genderprothese’? Bovengenoemde knieprothese is speciaal ontwikkeld voor vrouwen en de afmetingen van de protheseonderdelen zijn aangepast aan de bouw en verhoudingen van het kniegewricht van de vrouw. Het aantal knieprotheses neemt nog steeds toe: alleen al in Nederland worden er jaarlijks 18.000 knieprothesen geplaatst. De genderprothese is ontwikkeld omdat orthopedisch chirurgen aangaven dat er behoefte was aan prothesen die beter aansloten bij de anatomie van hun vrouwelijke patiënten. Orthopedium biedt verschillende maten knieprotheses, waaronder een ‘slim’-variant die is aangepast aan de vrouwelijke anatomie. Hebt u na het lezen van deze folder nog vragen? Neemt u dan telefonisch of via e-mail contact op met kliniek Orthopedium. Op de polikliniek bespreekt uw behandelend orthopeed het verwachte resultaat van de ingreep met u.
Orthopedium
-
Knieprothese | 19
Checklist Wat neemt u mee naar het ziekenhuis? ○ ○ ○ ○ ○ ○
Uw identiteitsbewijs. Uw verzekeringspapieren. Uw patiëntensticker van het Vlietland Ziekenhuis. Gemakkelijk zittende kleding voor twee tot drie dagen. Nachtkleding voor twee tot drie nachten. Ondergoed voor twee tot drie dagen.
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
Toiletartikelen. Dikke sokken. Schoenen (geen slippers!). Loopkrukken. Uw medicatiepaspoort. Uw medicijnen in originele verpakking. Laat kostbare sieraden thuis!
Belangrijke telefoonnummers Kliniek Orthopedium
Openingstijden
088-0088444
werkdagen van 08.00 – 17.00 uur
In noodgevallen buiten kantooruren
Adres
06-13443666 of 010-8939393
Emailadres & website
[email protected] www.orthopedium.nl
Olof Palmestraat 20 2616 LS Delft
