Opzoekingen naar personen in het FelixArchief
Inhoud Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Afkortingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1.
Parochieregisters, burgerlijke stand en bevolkingsregisters 1.1 Parochieregisters. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.2 Burgerlijke stand. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 1.3 Bevolkingsregisters.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
2.
Andere bronnen 2.1 Gepubliceerde werken in de handbibliotheek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2.2 Algemene toegangen van het FelixArchief.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2.3 Personen voor 1789.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2.4 Personen na 1789. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
3. Bronnen niet bewaard in het FelixArchief 3.1 Dienst Burgerzaken (burgerlijke stand en bevolking) in de stad en de districten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 3.2 Archieven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Inleiding Deze brochure geeft een overzicht van de hulpmiddelen die u kunt gebruiken om een persoon op te zoeken in het FelixArchief. Er zijn aankruisvakjes voorzien zodat u systematisch kan werken. Het FelixArchief probeert zoveel mogelijk toegangen in te voeren op de website. www.felixarchief.be. Via de zoekfunctie op de website kan u nagaan of een naam voorkomt in het archief. Voorlopig is slechts een klein deel van de alfabetische namenlijsten beschikbaar via internet. Een uitgebreidere zoektocht kan u doen via de steekkaarten (zie inventaris LZ 68) of inventarissen in de leeszaal van het FelixArchief. De leeszaalmedewerkers helpen u graag op weg.
Afkortingen BIB= Bibliotheekwerk, aan te vragen zoals een archiefnummer LZ= inventarissen in de leeszaal MA= Modern Archief PK= Privilegiekamer, inventaris hiervan zie LZ 2
1. Parochieregisters, burgerlijke stand en bevolkingsregisters
1.1 Parochieregisters Het houden van registers van dopen, huwelijken en overlijdens werd door de kerkelijke wetgeving verplicht in 1563. Sinds 1943 bewaart het stadsarchief - nu FelixArchief -. deze registers voor de kernstad Antwerpen. Het gaat hier over de parochies die tijdens het Ancien Régime tot Antwerpen behoorden. De meeste tafels en registers werden gekopieerd omdat het origineel niet meer geraadpleegd mag worden. Het FelixArchief bezit microfilms van deze parochieregisters, die u vrij mag raadplegen! Tegen een kleine kostprijs kan u ook prints van deze microfilms nemen. De informatie op de microfilms via de leeszaalcomputers overdragen op uw persoonlijke usb-stick of cd-rom, is gratis.. Kernstad Antwerpen: ❑ Gedoopt in 1560-1796, zie parochieregisters: LZ 13 ❑ Gehuwd in 1527-1796, zie parochieregisters: LZ 13 ❑ Gestorven in 1504-1796 (de overlijdens- en begrafenisregisters. zijn helaas onvolledig, ook alfabe-. tische naamindexen ontbreken vaak), zie parochieregisters: LZ 13
1.2 Burgerlijke stand In 1796 (Franse periode) werd de burgerlijke stand ingevoerd. Sindsdien zijn gemeenten verplicht om akten van geboorte, huwelijk en overlijden op te maken. Deze akten moeten in tweevoud opgemaakt worden: – Eén exemplaar wordt neergelegd in het gemeentearchief (Voor Antwerpen worden. de akten die nog geen 100 jaar oud zijn bewaard op de dienst burgerzaken, afdeling. burgerlijke stand. Akten ouder dan 100 jaar bewaart het FelixArchief ). – Eén exemplaar wordt neergelegd ter griffie van de rechtbank van eerste aanleg. (en wordt na 100 jaar overgemaakt aan het rijksarchief). Er werden ook jaarlijkse en tienjaarlijkse alfabetische namenlijsten van de akten opgesteld.
Wat vermelden de akten van burgerlijke stand?
U heeft deze registers nodig als u de afstamming van een bepaalde persoon wilt kennen. Ze vermelden meestal geboorteplaats en - datum. Maar ook de naam en woonplaats van zijn of haar ouders kan u via de akten van burgelijke stand terugvinden.
Welke akten bezit het FelixArchief? De wetgeving omtrent de openbaarheid van bestuur staat toe dat de akten ouder dan 100 jaar vrij raadpleegbaar zijn op microfilm. Het FelixArchief stelt daarom de akten en de tienjaarlijkse tafels van alle Antwerpse districten tot 1906 beschikbaar op microfilm. U kan ze in de leeszaal raadplegen en er eventueel afdrukken van maken tegen een kleine vergoeding. Wie zelf een. cd-rom of usb-stick meebrengt kan gratis een scan van het document nemen en bewaren. Een overzicht van de microfilms vindt u in inventaris LZ 120.
Waar vind ik recentere akten?
De diensten burgerzaken in de districtshuizen bewaren de originele akten van. 1906 tot heden. U kan deze registers niet zelf inkijken, maar u kan er wel een uittreksel van opvragen. Hiervoor dient u wel de wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer te respecteren. In de praktijk betekent dit:. – Akten met betrekking tot uzelf kan u zonder bijzondere toelating opvragen.. – Voor andere akten minder dan 100 jaar oud heeft u een bewijs van afstamming in. rechte lijn nodig of een toelating van de Rechtbank van Eerste Aanleg (Parket van de. procureur des konings, Bolivarplaats 20, bus 2, 2000 Antwerpen).
1.3 Bevolkingsregisters Wat vermelden deze registers?
In de bevolkingsregisters liggen de resultaten van de tienjaarlijkse volkstellingen vast. Elke gemeente houdt verplicht deze registers bij. Per adres vindt u er elke bewoner van dat adres. De registers geven niet alleen de namen en voornamen van die personen, maar ook de burgerlijke stand (gehuwd, ongehuwd, weduwe of weduwnaar), beroep, geboorteplaats en - jaar, laatste woonplaats, datum van inschrijving op het huidige adres en bij een verhuis ook het nieuwe adres. Ook datum van inschrijving in de gemeente en datum van overlijden kan u hier aantreffen. Deze gegevens zijn interessant voor wie een gezinssamenstelling wil kennen. Naast de ouders werden immers ook de kinderen ingeschreven. (opmerking: voor de jaren. 1800-1815 werden enkel de kinderen van of ouder dan 10 jaar ingeschreven). Per bevolkingstelling (ongeveer om de 15 jaar) zijn de registers geordend per wijk en vervolgens alfabetisch op straatnaam. Daarbij komen eerst de onpare en daarna de pare nummers aan de beurt. Naargelang de grootte van de wijk zijn er meerdere boekdelen. Van elke volkstelling bestaat er ook een alfabetische lijst op familienamen en voornamen.
Welke registers bezit het FelixArchief?
Het FelixArchief bezit de bevolkingsregisters van alle districten van Antwerpen tot 1930 op microfilm. Volgens de regels ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer moeten de registers minsten 75 jaar oud zijn, vooraleer u ze op microfilm in de leeszaal mag raadplegen.
Inventaris LZ 110 geeft een overzicht van al deze microfilms. U kan de microfilms bekijken in de leeszaal en tegen een kleine vergoeding er prints van maken of gratis een digitale kopie opslaan indien u zelf een cd-rom of usb-stick meebrengt. De alfabetische namenlijst van het district Antwerpen voor de periode 1800-1815 kan u raadplegen via de zoekmachine op de website www.felixarchief.be, zo kan u die moeilijke periode tussen Ancien Régime en Moderne Tijd sneller overbruggen.
Waar vind ik recentere bevolkingsregisters?
De diensten burgerzaken in de districtshuizen bezitten alle registers na 1930. Ze mogen echter niet door privépersonen ingekeken worden. Het personeel van de dienst kan tegen betaling wel een opzoeking uitvoeren als de regels rond de bescherming van de persoonlijke levenssfeer gerespecteerd zijn: - Gegevens uit de registers met betrekking tot uzelf kan u zonder bijzondere. toelating opvragen. - Voor andere gegevens minder dan 100 jaar oud heeft u een bewijs van afstamming in. rechte lijn nodig of een toelating van de Rechtbank van Eerste Aanleg (Parket van de. procureur des konings, Bolivarplaats 20, bus 2, 2000 Antwerpen).
2. Andere bronnen
2.1 Gepubliceerde werken in de handbibliotheek
Algemeen: ❒ Biographie Nationale, index in deel 36 ❒ Nationaal Biografisch Woordenboek, indices in deel 10 en 16. Specifiek over Antwerpen:
❒ Bib 9609, Leopoldine de Boungne. Bibliographie van Kan. Dr. Floris Prims. Met. indexen naar het volledig werk van Floris Prims. ❒ Bib 853, F. PRIMS, Geschiedenis van Antwerpen, 28 delen + 1 deel “Register”. met indexen ❒ Bib 2652, F.PRIMS, Antverpiensia, 24 delen, index in deel 20 ❒ MERTENS en TORFS, Geschiedenis van Antwerpen, index in deel 8 ❒ Tafels op de Graf- en Gedenkschriften ❒ Antwerpen 1860-1960, index in deel 2, 1961-1965, 1966-1970.
Antwerpse kunstenaars:
❒ Liggeren Sint-Lucasgilde ❒ Antwerpse schilders (van de oudste schilders tot halverwege de 19de eeuw). Zie. boek Geschiedenis van de Antwerpse schildersschool, Antwerpen 1883 van. F. Van den Branden. Ook de nota's voor het boek (PK # 3571-3580) vindt u terug in. de handbibliotheek van de leeszaal.
Tip: raadpleeg ook steeds de gespecialiseerde literatuur over de beroepsgroep, nationaliteit, periode, ... waartoe uw persoon behoorde.
2.2 Algemene toegangen van het FelixArchief ❒ ❒ ❒
De zoekfunctie op de website www.felixarchief.be. Nota’s van historici betreffende de geschiedenis van Antwerpen, zie LZ 75. De online bibliotheekcatalogus van Anet, beschikbaar via de zoekfunctie op www.felixarchief.be. Dit is de. internetcatalogus van onder andere de stadsbibliotheek, de Antwerpse univer-. siteitsbibliotheken en het FelixArchief.
2.3 Personen voor 1789 Personen van een eerder belangrijke Antwerpse familie: ❒ Genealogische Nota’s van Bisschops en Donnet. Alfabetische namenlijst in LZ 26.. De nota’s zelf kunnen op microfilm ingekeken worden. ❒ Historische nota’s van de Burbure, PK # 2931: 10 registers en 4 registers met een. alfabetische namenlijst. Te raadplegen in de handbibliotheek van de leeszaal. ❒ Genealogisch Fonds. Alfabetische namenlijst in LZ 16. Inwoners van Antwerpen, juiste periode niet noodzakelijk gekend: ❒ Poortersboeken voor 1464-1795, zie LZ 29 ❒ Registers Weeskamer voor 1576-1793, zie LZ 98-99-100 (Deze indexen vermelden soms alleen de voogd. Om te weten wie de voogd. was van een weeskind, raadpleegt u best de eedboeken van de weeskamer.) ❒ Processen: index en steekkaarten, zie LZ 7 en de steekkaarten in de fichezaal.
10
Inwoners van Antwerpen, periode ongeveer gekend: ❒ Schepenregisters voor 1394-1479, zie steekkaarten in de fichezaal ❒ Schepenregisters voor 1752-1790, zie steekkaarten in de fichezaal. Inwoners van Antwerpen, jaren juist gekend: ❒ Schepenregisters voor 1394-1479, zie nota’s van L.BISSCHOPS in LZ 27 ❒ Certificatieboeken voor 1488-1570, zie steekkaarten in de fichezaal ❒ Coopers en comparanten in schepenregisters voor 1490-1645, zie LZ 5 ❒ Tafels op de requestboeken voor 1559-1797 in PK # 905/1-22.
2.4 Personen na 1789 Personen wonende te Antwerpen:
in 1795-1796: telling van het jaar IV ❒ Zie alfabetische namenlijst per wijk, zie inventarissen LZ 76 (inwoners) en LZ 90. (eigenaars) ❒ Zie vervolgens de bron zelf (aan te vragen als MA-BZA-D # 1-5) in 1795-1906: burgerlijke stand (geboorten, huwelijken, overlijdens) ❒ Zie alfabetische namenlijsten op microfilm (tienjaarlijkse tafels). ❒ Ook de akten zelf kan u in de leeszaal op microfilm raadplegen. in 1800-1815: bevolkingsregisters. inventaris LZ 110 ❒ Alfabetische namenlijst voor alle wijken. Raadpleegbaar op de website www.felixarchief.be. ❒ De bevolkingsboeken kan u in de leeszaal op microfilm inkijken. in 1816-1930: bevolkingsregister. inventaris LZ 110 ❒ Alfabetische namenlijst op microfilm, in te kijken in de leeszaal. ❒ De bevolkingsboeken kan u in de leeszaal op microfilm inkijken. Personen met handel, bedrijf of vrij beroep te Antwerpen: ❒ In 1806-1967: adresboeken in BIB, zie online fiches op www.felixarchief.be. (via de zoekfunctie).
11
Personen te vondeling gelegd in 1813-1849: ❒ Zie inventaris LZ 40. Familiepapieren: ❒ Huwelijksaankondigingen, inventaris LZ 77. ❒ Overlijdensberichten en bidprentjes, inventaris LZ 77. ❒ Genealogisch Fonds, inventaris LZ 16.
Het FelixArchief bezit duizenden foto’s. Via de zoekfuctie op de website www.felixarchief.be kan u zoeken in het online audiovisueel archief (kortweg AVA). Nog niet alle foto’s zijn zichtbaar op de website, maar u vindt er al wel alle beschrijvingen.
12
Personen die als vreemdeling in Antwerpen verbleven (deze dossiers zijn openbaar vanaf 75 jaar na het afsluiten van het dossier) ❒ Inventaris LZ 112 ❒ Alfabetische namenlijsten. van 1840 tot 1930 be-. schikbaar op de website. www.felixarchief.be, de bijhorende dossiers vindt u in de leeszaal op microfilm.. Dossiers van 1931 tot 1961 op te vragen in de leeszaal indien de regels op de. openbaarheid gerespecteerd zijn. Personen die betrekkingen met de stad Antwerpen hadden:
als personeelslid (rekening houden met de regels van de openbaarheid, de dossiers zijn openbaar vanaf 75 jaar na het afsluiten van het dossier):
❒ Naamdossiers uitdiensttredingen. Voor 1910 tot 1985. Alfabetische namenlijsten. aan te vragen bij de leeszaalmedewerkers (zie overdrachtslijsten zesde verdieping). ❒ Naamdossiers uitdiensttredingen openbare reiniging: tot 1936 in een apart. klassement. Alfabetische namenlijsten aan te vragen bij de leeszaalmedewerkers. (zie overdrachtslijsten zesde verdieping). ❒ Naamdossiers uitdiensttredingen politie en brandweer: vielen tot 1954 niet. onder het centraal personeelsbeheer. Alfabetische namenlijsten aan te vragen bij de. leeszaalmedewerkers zie overdrachtslijsten zesde verdieping). De naamdossiers van. de brandweer beginnen in 1940. ❒ Naamdossiers uitdiensttredingen van het personeel uit het onderwijs beginnen. in 1920. Alfabetische namenlijsten aan te vragen bij de leeszaalmedewerkers. (zie overdrachtslijsten zesde verdieping).
als gemeenteraadslid, schepen of burgemeester:
❒ Lijst van de mandatarissen van 1860 tot heden, digitaal beschikbaar in de leeszaal. ❒ Lijst begrafenissen mandatarissen georganiseerd door het departement voor cultuur. en feestelijkheden op MA-afdeling, aan te vragen bij de leeszaalmedewerkers.
13
3. Bronnen niet bewaard in het FelixArchief
3.1 Dienst Burgerzaken (burgerlijke stand en bevolking) in de stad en de districten In elk van de negen Antwerpse districten vindt u een districtshuis. Persoonsgegevens van minder dan 100 jaar oud vindt u vaak bij hen terug. Omwille van zijn grote inwonersaantal bezit het district Antwerpen naast een districtskantoor ook nog vijf stadskantoren. De contactgegevens van de districtshuizen vindt u hieronder. Voor de meest recente informatie over deze stadsdiensten, neemt u best een kijkje op de website www.antwerpen.be. Districtshuis Antwerpen (postcodes 2000, 2018, 2020, 2030, 2050, 2060) Lange Gasthuisstraat 21 2000 Antwerpen tel. 03 201 34 11 fax 03 201 35 11
[email protected] Infowinkel: tel. 03 201 35 54 Districtshuis Berchem Grotesteenweg 150, 2600 Berchem - Antwerpen tel. 03 286 40 11 fax 03 286 40 78
[email protected] Districtshuis Berendrecht - Zandvliet – Lillo Antwerpsebaan 140 2040 Berendrecht - Antwerpen tel. 03 568 38 10 fax 03 568 38 11
[email protected]
14
Districtshuis Borgerhout Moorkensplein 1. 2140 Borgerhout - Antwerpen. tel. 03 270 17 11 fax 03 270 17 19
[email protected] Districtshuis Deurne Maurice Dequeeckerplein 1. 2100 Deurne - Antwerpen. tel. 03 360 45 11 fax 03 360 46 90
[email protected] Districtshuis Ekeren Veltwijcklaan 27. 2180 Ekeren - Antwerpen. tel. 03 543 29 11 fax 03 543 29 78
[email protected] Districtshuis Hoboken Marneflaan 3. 2660 Hoboken - Antwerpen. tel. 03 820 30 11 fax 03 820 30 55
[email protected] Infowinkel: tel. 03 820 30 81 Districtshuis Merksem Burgemeester Jozef Nolfplein 1. 2170 Merksem - Antwerpen. tel. 03 641 72 11 . fax 03 641 72 92
[email protected]
15
Districtshuis Wilrijk Doornstraat 3c. 2610 Wilrijk. tel. 03 820 53 11 fax 03 820 53 20
[email protected]
3.2 Archieven Rijksarchief Antwerpen Wegens verbouwingen is het Rijksarchief Antwerpen tot eind 2010 gesloten. De archieven werden overgebracht naar het Rijksarchief Beveren, Kruibekesteenweg 39/1,. 9120 Beveren, tel. 03 236 73 00. De microfilms kan u raadplegen in de Sanderus-. straat 81-85 in 2018 Antwerpen, tel. 03 677 34 99. http://arch.arch.be (Archieven raadplegen in de rijksarchieven kan na inschrijven en aanschaffen van een lezerskaart)
Bronnen voor alle gemeenten van de provincie Antwerpen: ❒ ❒ ❒ ❒ ❒
microfilms van de akten van de burgerlijke stand tot 1906 microfilms van de tienjaarlijkse tafels op de akten van de burgerlijke stand huwelijksbijlagen 1803-1906 microfilms van de parochieregisters microfilms van de bevolkingsregisters tot 1900
Algemeen rijksarchief Brussel Ruisbroekstraat 2 1000 Brussel tel. 02 513 76 80 fax 02 513 76 81
[email protected] http://arch.arch.be
Bronnen voor gans België (steeds ouder dan 100 jaar):
❒ microfilms van de parochieregisters ❒ microfilms van de akten van de burgerlijke stand tot 1906 ❒ microfilms van de tienjaarlijkse tafels op deze akten van de burgerlijke stand.
16
Vlaamse Vereniging voor Familiekunde Van Heybeeckstraat 3 2170 Merksem tel. 03 646 99 88 fax 03 644 46 20
[email protected] www.vvfmerksem.yucom.be jaarlijks lidmaatschap
Bronnen:
❒ microfilms, zie inventaris in handbibliotheek ❒ doodsbrieven, bidprentjes, kwartierstaten, kiezerslijsten, ... Stadsbibliotheek Hendrik Conscienceplein 4 2000 Antwerpen tel. 03 206 87 10 fax 03 206 87 75
[email protected] http://stadsbibliotheek.antwerpen.be
Bronnen:
❒ zeer uitgebreide verzameling over de geschiedenis van Antwerpen en de Antwer-. penaren.
17
Verantwoordelijke uitgever: Inge Schoups, Oudeleeuwenrui 29, 2000 Antwerpen Opmaak en drukwerk: Grafisch centrum van de stad Antwerpen Wettelijk depotnummer: D/2007/0306/184
www.felixarchief.be 03 292 94 11