Opstandi(n)g. Licht dat niet meer dooft. Leids Kerkblad 1

23E JAARGANG NUMMER 4 MAART 2013 UITGAVE VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE LEIDEN EN DE EVANGELISCH-LUTHERSE GEMEENTE TE LEIDEN E.O.

Opstandi(n)g We hebben de afgelopen periode weer een tijd van ge- en herdenken gehad. Gedenken: blijven denken aan, met hoop. Herdenken: weer denken aan, vaak met verdriet. Het begon al met de 40 dagen voor Pasen: de lijdenstijd. De term ‘lijdenstijd’ is ook wel eens van toepassing op ons eigen leven. Als je door een korte of schijnbaar eeuwigdurende periode gaat van angst, verlatenheid, lichamelijke pijn of desillusie, dan zit je in een ‘lijdenstijd’. Dat is een enorm diep dal, waar je niet meer uit lijkt te kunnen komen. Het einde van alles. Alleen een wonder …. Ach, wonderen. Laat ook maar. Het oorspronkelijke woord dat in de verhalen over Jezus voor Pasen wordt gebruikt - opstanding - betekent net zo goed: opstandig, opstand! Protest dus. Het er niet bij laten zitten. Schreeuwen dat het niet eerlijk is! De boel de boel laten en, al lijkt het uitzichtloos, in verweer komen. Niet accepteren dat …. Mooie woorden, dat besef ik heel goed.

Woorden waarmee je op zich niets kunt. Want ik kan niet zeggen dat het allemaal goed komt als je opstandig wordt. Ik zou het graag willen, maar het

Licht dat niet meer dooft ‘Waarom is deze nacht zo anders dan alle andere nachten?’ is de vraag die joodse kinderen stellen op de sederavond, de nacht waarmee Pesach, het joodse paasfeest begint. Ook in onze traditie hebben wij zo’n bijzondere nacht: de paasnacht. Als de schemering op Stille Zaterdag is ingevallen, kan de paaswake gevierd worden. In een donkere kerk wordt dan onder begeleiding van ‘Licht van Christus’ de nieuwe paaskaars binnengedragen: een klein lichtpuntje in een donkere nacht, het teken dat de dood niet het laatste woord heeft. En die symboliek wordt nog duidelijker als de kerkgangers met kleine kaarsjes het licht aan elkaar doorgeven, waardoor het steeds lichter wordt in de kerk. De opmars van het doorbrekende licht van Christus is dan niet meer te stoppen. Het is de meest bijzondere nacht van het jaar. Het is Pasen. Irma Pijpers

is niet zo. De praktijk is dat je met je problemen blijft zitten, ondanks je protest. De wonderen zijn de wereld nog niet uit, maar je komt ze wel verrekt weinig tegen! Toch denk ik dat het goed is als je opstandig wordt tegen je situatie, tegen de mensen die je onrecht aan doen, tegen het lot, je situatie, God. Want dan, alleen als je iets doet met je gevoelens van wanhoop, van onvrede, van opstand, alleen dan voel je hoe het zou kunnen zijn te leven met hoop, met vrede.. De naam van het joodse paasfeest Pesach - betekent zoiets als ‘er over heen stappen’. Iets achter je laten. Zoals dat Joodse volk over de slavernij heen stapte en die rotperiode achter zich liet. Door op te staan, door in opstand te komen.

Leids Kerkblad | 1

Vervolg van pagina 1 Dan komt Pasen. Feest van bevrijding en opstaan. En: gedenken! Niet: herdenken! Feest van hoop. Feest van mogen opstaan. Misschien niet lijfelijk, maar des te meer met je gedachten, je woorden, je gevoelens, je kracht. Ik besef dat het moeilijk kan zijn. Vreselijk moeilijk! Ik zal de laatste zijn die zegt, dat je nooit bij de pakken neer mag zitten. Natuurlijk mag dat wel.

Soms zijn de moed en de kracht er niet. Ook Jezus had zelf, volgens de gangbare theologie, die kracht niet. Ook Hij moest geholpen worden. Ook Hij moest worden ‘opgericht’. Had daar, in dit geval, Zijn Vader bij nodig. Zo zie je maar: het is soms niet alleen te doen. Het is al een enorme krachtsinspanning je tot anderen te richten. Als je zelf de kracht en de moed niet hebt, wordt het Pasen in je leven als je anderen toestaat je te helpen om je op te richten. Om op te staan.

Colofon

Dit blad verschijnt 8x per jaar; tussentijds wordt (wijk-)informatie verspreid. Redactieraad De redactieraad wordt gevormd door de scriba’s of andere vertegenwoordigers van de wijken en kerkelijke organen en is verantwoordelijk voor deze uitgave. Redactie ds. A. Alblas, hoofdredacteur mw. H. Eshuis-Boter, eindredactie ds. H.J. Hemstede, interviews E. van der Plicht, algemeen mw. J.I. Schoonwater, jongerenredactie mw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeen mw. S.G. Visscher, eindredactie en website Fotoredactie Voor gebruik van de in dit blad gepubliceerde foto’s door derden is voorafgaande schriftelijke toestemming vereist van de redactie. H. Bertram J. van Duuren H. Labots E. Elstak F. Voets

N. Bavelaar mw. H. van den Broek A.P.J.J. Snepvangers mw. M. van Vliet Rob Beurse

Advertentieredactie R. Favier, e-mail:[email protected] Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz.: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, telefoon: 071-5764145 [email protected] Het volgende nummer Verschijnt op 3 mei De kopij moet uiterlijk op zaterdag 20 april om 09.00 uur zijn ingeleverd: wijkberichten bij de scriba, algemene berichten bij de redactie: [email protected] Vormgeving en druk Groen Media Leiden

2 | Leids Kerkblad

Mario Boelen, kerkelijk werker Maranathawijkgemeente

Leegte?

Een vertrouwde stem zo geliefd dankbaar

Een weggerolde steen gevouwen doeken een leegte

De weggerolde steen de gevouwen doeken een leegte gevuld met hoop

Vraagtekens vertwijfeling wanhoop

Leids Kerkblad is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Leiden en de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Leiden e.o.

Lijdenstijd? Laat het er niet bij zitten maar sta op! Ik hoop, dat ook jij iedere keer weer de kracht en de moed vindt om het wonder van je eigen opstanding plaats te laten vinden, om het er niet bij te laten zitten. Die moed en die kracht vinden. Dat is eigenlijk het grootste wonder. Iedere keer weer. Soms met weer vallen, diep vallen. Maar: met vallen en … opstaan.

© Frederieke 12 maart 2013

Organist in beeld Irene Swen Mijn eerste ervaring met gemeentebegeleiding dateert uit de jaren zeventig in Congo. Ik speelde op een komisch klein portable orgeltje dat in een koffer werd vervoerd. Eenmaal terug in Nederland vroeg Jan van Well in 1977 dringend om een organist. Ondanks deze schamele ervaring bood ik me aan. In de Regenboog stond toen een elektronisch orgel, een hele vooruitgang ten opzichte van Congo. Nu hebben we een allercharmantst Engels pijporgel waar ik met veel plezier op speel. Ook speel ik in Leiden Zuidwest, in Groenhoven en in de zomermaanden bij de Hooggetijden in de Hooglandse Kerk. Ik speel graag, zowel orgel als piano en vind het een uitdaging om een muzikale balans te vinden tussen gemeentezang en vrije muzikale invulling.

Jong!

Jacqueline Schoonwater [email protected]

Heb jij al vakantieplannen? Wat dacht je van Roemenië? Sinds 1988 zijn er vanuit Diaconaal Centrum De Bakkerij in Leiden contacten met een diaconale hulpverleningsorganisatie in Targu Mures in Roemenië. Deze diaconie helpt weeskinderen, straatkinderen, bejaarden, arme en dakloze gezinnen en iedereen die hulp zoekt. Onder de noemer van M25 Roemenië (www.M25leiden.nl) helpt een groep jongeren uit Nederland ieder jaar deze organisatie tijdens een werkvakantie: twee weken werken in Roemenië in diverse projecten in en rond Targu Mures. Een unieke mogelijkheid om kennis te maken met de woon- en leefomstandigheden van mensen in nood in een ander deel van Europa en daadwerkelijk hulp te bieden daar waar het nog steeds hard nodig is.

sponsoractiviteiten (van februari tot juni) om geld voor de projecten bijeen te brengen.

Wat gaan we doen? Werken in de zin van opruimen, schoonmaken, klussen en activiteiten met straatkinderen. En natuurlijk heb je vrije tijd waarin we excursies in de regio doen. We zoeken jongeren tussen de 16 en 21 jaar, die goed Engels (durven te) spreken, twee weken in een groep kunnen werken en leven én tijd hebben voor

De werkvakantie van 12 dagen is gepland tussen zaterdag 20 juli en maandag 5 augustus. De precieze datum wordt vastgesteld in overleg met de deelnemers.Per deelnemer kost de werkvakantie € 550,00 (inclusief vlieg­ ticket, slapen en eten). Ben je geïnteresseerd? Opgeven kan tot 10 april, via onderstaande contact­ gegevens. Voor meer info: Diaconaal Centrum De Bakkerij, Jeroen Ernst, tel. 071 5144965 of [email protected]

Kinderen op Palmpasen Pasen is een feest om samen te vieren, jong en oud. In de 40 dagen voor Pasen zijn de kinderen van de nevendienst, net als de gemeenteleden in de kerk, bezig met de verhalen van koning David. Zij zoeken naar overeenkomsten tussen David en Jezus. Hoe is Jezus de ‘zoon van David’? Lijken ze op elkaar? Waarin zijn ze verschillend? In de nevendienst maken de kinderen instrumentjes en planten bolletjes als teken van nieuw leven. De bolletjes lijken dood, maar dat zijn ze niet! Als je er goed voor zorgt zullen ze gaan groeien. Elke week wordt er een blad met een afbeelding van het verhaal op de palmtak geplakt die in de kerkzaal hangt. Zo kunnen de gemeenteleden ook meeleven met de kinderen.

De kinderen spelen een actieve rol in de dienst van Palmpasen Elk jaar maken de kinderen van de Vredeskerk prachtige, versierde stokken voor Palmpasen. Het is altijd een heel karwei om alle stokken klaar te maken. Er hebben al veel mensen aan meegewerkt! De kruizen worden

getimmerd en omwikkeld met crêpepapier. Er zijn heel wat kruizen nodig, want ook de kinderen uit de wijk, die normaal niet naar de nevendienst komen, worden bij deze activiteit uitgenodigd en zijn van harte welkom! Elk kruis wordt versierd en behangen met alle dingen die een traditionele palmpasenstok hoort te hebben: zoals takken van de buxus die symbool staan voor de intocht in Jeruzalem, eieren (van papier) als teken van nieuw leven, rozijnen die verwijzen naar de dertig zilverlingen die Judas kreeg voor zijn verraad en natuurlijk het broodhaantje bovenop, als symbool voor de haan die kraaide toen Petrus drie keer had gezegd dat hij Jezus niet kende.

Aan het einde van de dienst komen de kinderen in een lange stoet terug in de kerk met hun mooie stokken. Na een rondgang door de kerk, zodat iedereen ze goed kan bewonderen, verzamelen ze voorin voor een afsluitend gesprekje met de dominee. Na de dienst mogen de kinderen hun stok mee naar huis nemen om zelf te houden of weg te geven aan iemand die niet bij de dienst kon zijn.

Leids Kerkblad | 3

Bijzonder Kerkenwerk Leiden Predikant: ds. A. Alblas, Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, [email protected] Secretaris: E. van der Plicht, Mesdaglaan 101, 2182 SG Hillegom, [email protected] Penningmeester: F. van Dijk, Doelengracht 4, 2311 VM Leiden Bankrekeningnr.: 783995 t.n.v. penningmeester Bijzonder Kerkenwerk Website www.openkerkleiden.nl

Start Evensongs op 7 april Met vreugde en trots presenteren we het nieuwe programma Evensongs. Er worden dit jaar maar liefst acht Even­

gekregen’. Op 7 april is het de achtste Paasdag. Nog wat verward door het lege graf laten we ons fascineren door zijn woorden: ‘God is overal’. Het Roder Jongenskoor zingt vanuit het hoogkoor de Hoogliedtekst ‘Set me as a seal’ van William Walton. De gebeden worden gezongen in een zetting van Thomas Tunnard (geb.1918). De Chant is psalm 104 en de canticles klinken op de muziek van Stanford (eind 19e – begin 20e eeuw). Als anthem horen we Excultate Deo van de Nederlandse componist Willem Andriessen (20e eeuw). De aanwezigen zingen (Engelse) paashymns.

songs gehouden met in Evensongs gespecialiseerde topkoren. Het fameuze Roder Jongenskoor o.l.v. Rintje te Wies opent de serie. Op 14 mei volgt de cantorij van de BAVO-basiliek in Haarlem o.l.v. Fons Ziekman. Beide koren werken met jongenssopranen. Onze eigen Leidse Cantorij verzorgt twee Evensongs. Verder werken mee: het jeugdkoor Ruach uit Katwijk, de Schola Davidica en de Boxtelse Cantorij. De overwegingen tijdens de Evensongs zijn reflecties bij de ‘belijdenissen’ van kerkvader Augustinus onder het jaarthema ‘Veel te laat heb ik jou lief

Column

De Evensongs beginnen om 19.00 uur en zijn vrij toegankelijk. Een collecte bij de uitgang is bedoeld om de kosten voor dit religieusmuzikale gebeuren te dragen. We zijn ook erg blij met ‘vrienden-bijdragen’ voor de hele serie.

Cantatedienst op 21 april De laatste cantatedienst vóór de zomer begint op een afwijkend tijdstip: om 17.00 uur. De Stichting Cantate is benieuwd naar de mogelijke voorkeur van de bezoekers voor de aanvangstijd. Het Gelders Bach Collegium o.l.v.

Jan Boersema

Paus en Preses ‘Onze’ Karin van den Broeke is verkozen tot preses van de PKN synode. Het vorige kerkblad meldde dat op meerdere plekken en we zagen haar geportretteerd. In de tekst viel de nuchterheid op waarmee ze deze nieuwe taak tegemoet trad in verbondenheid met de basis van de kerk. Op de foto’s zagen we een eigentijdse, jeugdig ogende vrouw. Het lijkt mij een goede en toekomstgerichte keuze van de mannelijke en vrouwelijke afgevaardigden op de synode. Bij de verkiezing van een nieuwe paus gaat het anders toe. Al eeuwen lang wordt hierover beslist door mannelijke - ooit door een paus benoemde - prelaten in een besloten conclaaf. De RK kerkleiding krijgt de laatste tijd veel kritiek. Er is sprake van misbruik van mensen, geld en positie. De afstand tot de basis van de katholieke kerk en de oecumene is groot en het contrast met de macht en rijkdom van het Vaticaan enorm. Ik voel me deze weken erg protestants.

4 | Leids Kerkblad

Wolfgang Lange laat de imponerende Cantate 146 van J.S. Bach klinken: ‘Wir müssen durch viel Trübsal’. Solisten zijn: Anne-Marieke Evers, sopraan, Christa Bornhijm, alt, Scott Wellstead, tenor, Frans van Rooijen, bas. Organist is Erik van Bruggen. De cantate pakt het thema van de zondag op: nu Jezus bij God is wordt het verlangen van de gelovige

versterkt om ook bij God en Christus te zijn. Dat krijg in deze cantate de vorm van een zeker doodsverlangen, wat de hele cantate doortrekt.

OPEN KERK LEIDEN Blog Lees hoe de bloggers van OKL reageren op levensvragen en actuele gebeurtenissen. Femke Krijger stelt wezenlijke vragen aan zichzelf en de lezer. ‘Ben ik spiritueel, religieus of atheïst? Ik vind het eerlijk gezegd een onzinnige vraag. De nieuwste blog van Ad Alblas gaat over de vraag: ‘hoe bestuur je een kerk?’ (lees verder op de website) Vesper op Stilte Zaterdag met een scratch uitvoering van ‘The Crucifixion’ van John Stainer o.l.v. Aart Mateboer 30 maart 17.00 uur Hooglandse Kerk

Bezoek wekelijks OPEN KERK LEIDEN: www.openkerkleiden.nl

Inspiratie Voor deze paasuitgave zocht de redactie mensen met een ‘bijna-doodervaring’. Oud-Leidenaar en predikant Arnold Vroomans wilde zijn ervaring en gedachten daarbij met ons delen.

Gebroken licht Rondom Pasen word je als mens die graag geloven wil geconfronteerd met de meest centrale en meest wonderlijke boodschap: Christus is opgestaan. En dat geeft iets van kortsluiting in je hersens, dat kan niet, en tegelijk ook in je hart: de vonken springen er vanaf! Het is zoals we lezen in Johannes: Het licht is in de wereld gekomen en de duisternis heeft het niet in haar macht gekregen. Geloven is daarop vertrouwen en mensen die daar “iets” mee hebben willen dat ook laten zien door hun leven. Wil je iets concreets van de liefde van God zien? Kijk naar de mensen die Hij heeft aangeraakt. Dat zou ons genoeg moeten zijn. Maar we zouden graag iets van een bevestiging willen hebben. Een stem, een geluid, een directe ervaring van Gods aanwezigheid. In dat verlangen bespeur je ook iets van geloofstwijfel. Vertrouwen op een God die je niet ziet is heel moeilijk. Dergelijke ervaringen zijn maar weinigen gegeven. Sterker nog: er is altijd meer wat getuigt tegen God dan voor God. Want ons kennen schiet tekort en ons profeteren is beperkt, zo leert Paulus ons. Aan de andere kant kun je ook niet zeggen dat er totaal geen vonken van Zijn aanwezigheid zichtbaar zijn. Naast het dagelijks getuigende leven van hen die Jezus zoeken zijn er meer inslagen van Gods aanwezigheid onder ons. Dat heeft op mensen in het algemeen een fascinerende indruk. En niet altijd in positieve zin. Het is een gebied waar ook charlatans en fantasten rondwandelen. Inbeelding is hier lastig te onderscheiden van daadwerkelijke ervaringen van het goddelijke. Het zijn ervaringen die je altijd weer moet

toetsen aan de Bijbel zelf. De toets is dan eenvoudig: is het een bevrijdende ervaring? Is het een bekerende? Is het levensveranderend ten goede? Of maakt het je afhankelijk? Is het donker? Is het de werking van de Heilige Geest? Of werpt het een schaduw op ons leven? Licht of duister? Maar ontkennen dat ervaringen van de Heilige Geest er zijn en soms mensen op een bijzondere wijze aangeraakt worden zou een ontkenning zijn van het feit dat God bestaat en een levende God is. Mij werd gevraagd om te schrijven over dergelijke bijzondere ervaringen. Daar delen mensen niet zo gemakkelijk over uit angst voor onbegrip of afstand die het kan scheppen. Alsof je nooit meer aanvechting of geloofstwijfel zou kennen. Een dergelijke ervaring heb ik meegemaakt door een auto-ongeluk.

Een ervaring waarbij ik het gevoel had dat er een soort onuitgesproken vraag klonk over welke kant het met het leven uit moest. Een moment ook van enorm inzicht in mezelf en de wereld om mij heen. En mijn antwoord op die vraag is ondertussen zichtbaar geworden (hoop ik). Ik besef heel goed hoe vaag dat allemaal klinkt, en hoe moeilijk het is om daar als iemand die dit leest wat van te vinden. Het is lastig om erover te schrijven, om zorgvuldig af te wegen hoe je die ervaring kunt benoemen zonder dat u daar als lezer mijn hele leven, al mijn keuzes en al mijn werk aan op gaat hangen. Op zijn meest kernachtige wijze gezegd was het vooral een moment van bezinning, te midden van alle andere ervaringen die het leven vorm geven. Geloof moet steeds gewekt worden is mijn ervaring. Opgewekt zou je kunnen zeggen. En mijn persoonlijke ervaring staat in geen vergelijking tot het gebeuren van Pasen zelf. Pasen is het ware licht en die ervaring is zoiets als een vonk ervan. Hoe waardevol die “vonk” in je persoonlijk leven ook kan zijn, de realiteit van Pasen is groter. Onze ervaringen hebben hun dag en hun moment. Ze houden ook weer op en hun kracht neemt af. Het is gebroken licht. Maar U, o God en Vader, bent meer dan dat. ds. Arnold Vroomans

Leids Kerkblad | 5

Raad van Kerken in Leiden Secretaris: mw. J. Sorgdrager, Zoeterwoudsesingel 12, 2313 AZ Leiden; tel. 0624137008 Voorzitter: ds. A.Alblas, Jac.P.Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, telefoon 071- 523 24 88; email: [email protected] Internet: www.raadvankerkenleiden.nl

Dag van Compassie Op donderdag 28 februari werd van 16.00 - 17.30 uur in de Burgerzaal van het Leidse Stadhuis de jaarlijkse netwerkontmoeting gehouden.

Netwerkbijeenkomst Sinds de lancering van het Charter for Compassion in 2009 is Leiden ‘compassiestad’. Als eerste stad ter wereld tekende het college van B&W namens de Leidse burgers dit handvest van mededogen. Het initiatief wordt gedragen vanuit de Leidse Raad van Kerken, het Levensbeschouwelijk Platform waarin vertegenwoordigers van religies en levensbeschouwelijke organisaties betrokken zijn. Daarbij sluiten talloze organisaties, verenigingen, partijen zich aan. De ondertekenaars treffen elkaar jaarlijks in het Leidse Stadhuis voor ontmoeting, inspiratie en samenwerking.

Compassiedoek Om daaraan symbolisch vorm te geven is dit jaar een schilderij-groot exemplaar van het Charter op canvas geprint. Daarop zetten personen en organisaties hun handtekening als teken van instemming en steun.

doek gaat ‘op tournee’ langs de ondertekenaars om de compassiebeweging te visualiseren en extra onder de aandacht te brengen. Ongeveer een week lang kan het ‘doek’ op een locatie blijven. Ook organisaties die nog niet met een handtekening hun betrokkenheid uitdrukten kunnen inhaken bij dit initiatief.

Stadsbestuur

Platform De organisatoren ontvingen positieve reacties op hun verzoek om ‘de kar van het platform te trekken’. Door middel van drie of vier compassienieuwsbrieven wordt de uitwisseling over compassionele activiteiten meer structureel. Daarbij gaat de site C4CLeiden fungeren als ontmoetingsplek en platform voor nieuws en discussie. Daarmee krijgt de jaarlijkse compassiedag meer betekenis.

Gastbijdrage

6 | Leids Kerkblad

Deze jaarlijkse bijeenkomst ter herdenking van de Jodenvervolging mag zich in een toenemende belangstelling verheugen. Dit initiatief wordt onder meer gedragen vanuit de Raad van Kerken in Leiden. Er is een vruchtbare samenwerking met leden van de Joodse Gemeente te Leiden.

De loco-burgemeester onderstreepte in haar voordracht het belang van het in kaart brengen en aanmoedigen van compassionele activiteiten. Het gemeentebestuur draagt dit een zeer warm hart toe. Een bijzonder aandachtsveld zag Van Gelderen op het terrein van jeugden jongerenactiviteiten; zij deed een beroep om daar extra in te investeren. Een Leidse compassiedag zou een goede stimulans kunnen zijn.

De vanuit dezelfde organisaties begeleide Dag van respect met onder meer gastlessen op de basisscholen, blijft op de landelijke datum (in november) terwijl de compassiedag op een nader te bepalen datum gehouden zal worden.

Als eerste tekende loco-burgemeester Roos van Gelderen dit doek. Daarna volgden de andere aanwezigen. Het

Herdenking Jodenvervolging zondag 21 april, om 19.00 uur in de Hooglandse Kerk

Vanuit Groningen was Peter Verschuren van ‘Stadkers voor Compassie’ de hoofdspreker. Hij deed verslag van de uitgebreide aandacht die deze stad geeft aan compassie. De bijzonder inspirerende initiatieven en gedachten uit deze actieve compassiestad zijn deels terug te vinden op de site: www.C4CLeiden.nl Belangstellenden kunnen informatie inwinnen en bijdragen aanleveren via de website en via het Compassieplatform: [email protected].

Onder de titel ‘de toekomst van de herinnering’ wordt er een inleiding gehouden door Dirk Mulder, directeur van Herinneringskamp Westerbork. Als tweede spreker zal de Leidenaar Donald de Marcas met zijn bekende stem van hoorspelen en nieuws, vertellen over ‘hoe onze misère begon in Leiden’ Muzikale medewerking wordt verleend door chazan Ken Gould en Hester Groenleer op blokfluit begeleid door Matthias Havinga. Na afloop is er gelegenheid voor ontmoeting in de Tuinzaal van de kerk. Er wordt in brede kring bekendheid gegeven aan deze bijeenkomst. Officiële uitnodigingen zijn verstuurd naar het college van B&W dat hieraan altijd gehoor geeft, kerken en parochies, maatschappelijke instanties en aan docenten en leerlingen van de middelbare scholen.

Mens in beeld Dementie Een toenemend aantal mensen krijgt te maken met dementie. De redactie vroeg Michiel van der Wel hierover te vertellen. Als specialist ouderengeneeskunde begeleidt hij mensen met dementie en hun familie.

Waarom dementie toeneemt Ieder van ons krijgt vroeger of later te maken met dementie in de familie of kennissenkring. Dit komt omdat we gemiddeld langer leven. De toename blijkt uit de cijfers. In Nederland waren er in 2003 al 175.000 patiënten. In 2011 was dat toegenomen tot 243.000. De verwachting voor 2050 is dat er meer dan 550.000 patiënten zullen zijn.

Wat is dementie? In de 19e eeuw ontstond het idee dat het bij dementie zou gaan om een ‘hersenziekte’. In 1910 werd voor het eerst gesproken over “de ziekte van Alzheimer”. Tegenwoordig noemen we dementie: een ziektebeeld dat wordt gekenmerkt door veranderingen in de kennende functies (cognitie) en veranderingen in het gedrag (met soms psychiatrische verschijnselen) en dat geleidelijk toeneemt in de tijd. Dementie is een combinatie van ver­ schijn­selen. Altijd treden er geheugenstoornissen op. Daarbij kunnen problemen komen in taalgebruik, in denken, in planning en in waarnemen. Vaak zien we dat iemand zich ook anders gedraagt dan vroeger.

Verschijnselen van dementie Meestal is het proces van achteruitgang traag. De diagnose wordt dan pas na jaren gesteld. Als de problemen zo ernstig zijn geworden dat de patiënt beperkt wordt in het sociale of beroepsmatige leven. De geheugenproblemen beginnen met het onthouden van nieuwe informatie (inprenting). Later kan ook het geheu­ gen voor de langere termijn aangedaan raken. De taalstoornis uit zich in het niet meer kunnen vinden van het juiste woord. Een voorbeeld van de stoornis in het handelen is dat iemand niet meer ‘weet’ hoe de afstandsbediening van de televisie werkt. Of hoe je je moet wassen

en aankleden. Dementie kan met diverse psychiatrische verschijnselen gepaard gaan. Bijvoorbeeld extreme achterdocht. Dit aspect van dementie is bijzonder belastend voor de partner.

Herkenning Het is belangrijk om wanneer er ‘verdenking’ ontstaat bij de patiënt zelf of bij familieleden een deskundige te raadplegen. De eerste vraag is of er echt sprake is van dementie en de volgende vraag is welk type dementie het zou kunnen zijn. De meest voorkomende vorm van demen t­ie is de ziekte van Alzheimer. Door nog niet geheel opgehelderde oorzaak raken hersencellen in verschillende delen van de hersenen beschadigd. Een tweede vorm van dementie is vasculaire demen tie. Hierbij is een doorbloedingsstoornis in de hersenen de oorzaak dat er verspreid kleine littekens in de hersenen ontstaan.

Behandeling In het begin kan overwogen worden de hersenziekte te beïnvloeden met bepaalde medicijnen. Over het effect van ‘anti-dementiemiddelen’ is veel discussie. Er bestaat nog geen behandeling die de dementie werkelijk kan stoppen. Is de diagnose eenmaal bekend dan is dat een zeer belangrijk moment voor de patiënt en zijn echtgenoot en andere familieleden. Hoewel het heel afschuwelijk is om dit te weten geeft het moment van definitief horen van de diagnose vaak ook een zekere opluchting. Immers men had al langer problemen en nu is alles te verklaren.

dementiepatiënt wordt in de loop van de ziekte zwaar belast. De patiënt heeft steeds meer begeleiding en hulp nodig. Voor een goede begeleiding van zowel de familie die de mantelzorg biedt als de patiënt kan men gebruik maken van een gespecialiseerde hulpverlener. Ook zijn er mogelijkheden voor dagopvang. Uiteindelijk kan het toch nodig worden dat de patiënt wordt opgenomen in een verpleeghuis. Dat is een heel grote stap zowel voor de patiënt als voor de partner.

Is dementie te voorkomen? Ja en nee. Aan de veroudering van je lichaam kun je niet veel doen. Wel is vrij zeker dat overmatig roken, overmatig alcoholgebruik, overgewicht, hoge bloeddruk en een verhoogd cholesterol de kans op het krijgen van dementie vergroot. Ook is het vrij zeker dat actief bewegen en matig alcoholgebruik de kans op het krijgen van dementie vermindert.

De familie van de

Leids Kerkblad | 7

Met respect voor uw wensen In rust en stijl afscheid nemen

du Prie BOUW & ONTWIKKELING B.V.

Ichthus

Boekhandel

ADMIRAAL BANCKERTWEG 23 LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

BijBels, Boeken en muziek www.ichthusboekhandel.nl hooigracht 35 REDKEN 2312 kn leiden

e •Leiden AMBASSADOR korevaarstraat leiden •• Telefoon: 071-5147061 Nieuwstraat 27 2•164 postbus

Dat kan 24 uur per dag, Dat was pas een mooie uitvaart. 7 dagen per week in Maar hoe regel je zoiets? ons uitvaartcentrum. Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.

2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44 telefax 071 514 35 49 e-mail [email protected] BOUW & ONTWIKKELING B.V.

du Prie Begraafplaats Rhijnhof

ADMIRAAL BANCKERTWEG 23

Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.

LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

Monuta Luit BelVan 071der - 521 32 31 WillemMonuta de Zwijgerlaan 179, Leiden Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden 071-5213231 Bel’t071 - 573 08 30 Monuta Leidse Huys Monuta ‘t Leidse Huys & Soek Gitstraat 1, Leiden Gitstraat 1, Leiden www.monuta.nl 071-5730830

Dat was pas een mooie uitvaart. De steun bij iedere uitvaart.8

ZAALBERG makelaardij

***

Lid LMV

***

voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.

Bij Monuta in Leiden denken we graag met u mee.

- snelle transactie Bel 071 - 521 32 31 - snelle taxaties - scherpe tarieven Bel 071 - 573 08www.zaalbergmakelaardij.nl 30 web:

Monuta ‘t Leidse Huys & Soek email: [email protected] Gitstraat 1, Leiden www.monuta.nl

BoekhandelLMV makelaardij

***

Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47

BijBels, Boeken en muziek - snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven

www.ichthusboekhandel.nl “Rijks beëdigd makelaar”

du Prie

korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061 web: www.zaalbergmakelaardij.nl email: [email protected]

Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58

met recht van koop

Openingstijden kantoor in het Poortgebouw BARNING PIANO’S sinds 1921 Fournituren DMC splitzijden Babykleding op werkdagen van 09.00 tot 16.00 uur Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim e-mail: [email protected] www.barning.com website: www.rhijnhof.nl

Verhuur van zaalruimte

voor vergaderingen, recepties, Setterlady / Setterlaine damesmode cursussen, bijeenkomsten e.d. Hollandia / Ten Cate ondermode

Beheerder : R. van Heyningen Leiden Tel. 071 - 52 128 58

Kerk en Theologie

1, 5123578 2317 ST Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Watermolen Leiden, Tel. (071)

n Ichthus r dra e e m a

ja Al Boekhandel

. 8

8

35 hooigracht 35 REDKEN 2312 kn leiden AMBASSADOR B i j B epostbus l s ,164 Boeken en muziek 2300 ad leiden telefoon www.ichthusboekhandel.nl 071 514 32 44 telefax 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061 korevaarstraat www.baartbv.nl 071 514 35 49 e-mail [email protected] | Leids Kerkblad

HAARHUIS VA N TO N G E R E N

Fournituren DMC splitzijden Babykleding

Kappersbenodigdheden Pruiken - Toupets Breestraat 32 Leiden Telefoon 071-5125212

Dusters Ochtendjassen Ondergoed Badkleding

LEIDEN - TELEFOON 071-5222919

Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s

BOUW & ONTWIKKELING B.V. ADMIRAAL BANCKERTWEG 23

Dusters Ochtendjassen Ondergoed Badkleding

IchthusLid ZAALBERG

LAAN TE RHIJNHOF 2332 HZ LEIDEN TEL. 071 532 06 09 FAX 071 532 04 48 Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s

“Rijks beëdigd makelaar”

***

mogelijkheden voor begraven en as-bestemmingen. Verhuur van zaalruimte

Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47

Monuta Van der Luit Willem de Zwijgerlaan 179, Leiden

an er dr e m Al 35 jaa

hooigracht 35 REDKEN 2312 kn leiden AMBASSADOR postbus 164 met recht van koop 2300 ad leiden BARNING PIANO’S sinds 1921 telefoon Al meer jaar Rhijnhof een bijzondere 071dan 514100 3222d, 44 is 2171 Rijkstraatweg AL Sassenheim begraafplaats met een prachtige natuur. telefax www.barning.com Het nieuwe met mooi aangelegde vijvers en 071gedeelte 514 35 49 hagen kwam in 2010 gereed. e-mail De begraafplaats [email protected] een ruime keuze aan

Monuta Soek Hoogmadeseweg 66, Leiderdorp 071-5730834 Maar hoe regel je zoiets?

Van muziek tot rouwauto: in Monuta Uitvaartwens kunt u al uw wensen vastleggen. Kijk op monuta.nl of bel ons voor een afspraak.

Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s

email: [email protected]

Spreken over God

Setterlady / Setterlaine damesmode Dijkmanschans 198 ZoeTermeerJilles de Klerk Hollandia / Ten Cate Vorig jaarondermode promoveerde

Telefoon 079-3312993 Onderbrekingen: het begrip metaforis

Restauratie / Renovatie / Utiliteitsbouw / Woningbouw [email protected]

www.haarhuisvantongeren.nl Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578 Eberhard Jüngel? Dat is niet echt een bekende naam. HAA R HJüngel UIS Dat klopt. In Nederland geniet

Kerk en wereld Diaconie en Avondmaal Elk jaar kiest het College van Diakenen van de Protestantse Gemeente Leiden voorafgaande aan het paasfeest een

Projecten in het buitenland Bij alle buitenlandse projecten wordt er gekozen voor een persoonlijke link met onze Leidse diaconieën. Bij voorkeur kiezen we voor projecten waar mensen vanuit de Leidse kerken persoonlijk bij betrokken zijn, goed op de hoogte zijn van de situatie en ontwikkelingen ter plaatse en regelmatig ook zelf de locaties bezoeken. Zo waren er in het verleden projecten in Roemenië, Zuid-Afrika, Zimbabwe, Egypte en Eritrea. Daarnaast wordt soms aanvullend advies ingewonnen bij organisaties als Cordaid of Kerk in Actie. Via deze directe contacten en adviezen kunnen we garanderen dat het geld ook daadwerkelijk benut wordt waar het voor gegeven is: concrete hulp aan mensen in de verdrukking.

Diaconie en Avondmaal

nieuwe bestemming voor de diaconale collecte bij de Avondmaalsvieringen in de wijkgemeenten van Leiden voor het komende jaar. Soms een project binnen de Leidse samenleving, soms een project in het buitenland. Maar altijd betreft het projecten voor kwetsbare groepen.

Tussen diaconie, de dienst aan de naaste, en het Avondmaal is er van oudsher een directe relatie. Jezus Christus beklemtoonde in zijn spreken en handelen al het belang van die dienst aan de naaste. In lijn met de Joodse traditie riep hij op tot zorg voor de armen, weduwen en wezen. Hij trok zich het lot aan van verschoppelingen, ontheemden en melaatsen.

Tijdens het Laatste Avondmaal maakt hij die diep gevoelde roeping op diverse manieren zichtbaar. Bijvoorbeeld in het ritueel van de voetwassing (Johannes 13), maar ook in de wijze waarop hij het dienaarschap beklemtoont naar aanleiding van een ruzie onder de leerlingen over de vraag wie van hen het belangrijkst zou zijn (Lucas 22:25-27): ‘Vorsten oefenen heerschappij uit over de aan hen onderworpen volken, en wie macht heeft laat zich weldoener noemen. Laat dat bij jullie niet zo zijn! De belangrijkste van jullie moet de minste worden en de leider de dienaar. Want wie is belangrijker, degene die aanligt om te eten of degene die bedient? Is het niet degene die aanligt? Maar ik ben in jullie midden als iemand die dient.’ En uiteindelijk wordt die overtuiging, roeping en levenshouding door hem samengebald in het breken van het brood en het delen van de wijn.

Om U te dienen Als navolgers van Christus zijn wij allen geroepen tot diezelfde dienst aan de naaste en met name aan hen die veraf of dichtbij moeite hebben om zich staande te houden in dit leven. Het Avondmaal en de diaconale collecte maken ons daar keer op keer weer nadrukkelijk bewust van en nodigen ons uit om die overtuiging, roeping en levenshouding in praktijk te brengen. Ton Snepvangers, Coördinator Diaconaal Centrum De Bakkerij

Projecten in Leiden Projecten in Leiden die in aanmerking komen voor extra ondersteuning via de opbrengst van de diaconale collecte zijn voornamelijk projecten die vanuit de diaconieën zelf zijn opgestart zoals de opvang van dak- en thuislozen, de begeleiding van ex-gedetineerden (Exodus), een kinderclub in de Leidse binnenstad, het jongerenproject M25 Leiden, de aanstelling van een straatpastor en de start van de Diaconie Franstalige Afrikanen Leiden e.o.

Leids Kerkblad | 9

Diaconie Secretariaat: De Bakkerij, Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965, [email protected] Coördinator: Ton Snepvangers, [email protected] Diaconaal werker: Jacqueline Schoonwater, [email protected] Redactie diaconie-pagina: Henriëtte van den Broek, [email protected] Bankrekeningnrs: 97065 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden; 7820129 t.n.v. Vrienden van De Bakkerij Website: www.debakkerijleiden.nl Stichting Hofjes Hervormde Diaconie: Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965, [email protected]

Nieuw Avondmaalsproject: 2x Zorg in Afrika Het huidige Avondmaalsproject, met als bestemming de Diaconie Franstalige Afrikanen in Leiden, stopt eind maart. Vanaf Pasen wordt met de collecten bij het Heilig Avondmaal geld ingezameld voor een nieuw project: ‘2x Zorg in Afrika’. Het gaat om twee projecten, één in Zimbabwe en één in Tanzania.

1. Poor People Fund (PPF) Het Morgenster Mission Hospital in Masvingo in Zimbabwe is een plattelandsziekenhuis van de lokale Hervormde Kerk. Het maakt deel uit van een

zendingspost, telt 240 bedden en heeft een opleiding voor verpleegkundigen. Er werken drie lokale en een Neder­landse arts en een gespecialiseerde oogarts. Door de slechte politieke en economische situatie in Zimbabwe is de gezondheidszorg slecht en is vooral HIV/Aids een groot probleem. Zo’n 176.000 mensen zijn aangewezen op de zorg van dit ziekenhuis. Behalve dat patiënten

10 | Leids Kerkblad

naar Morgenster toekomen, bezoekt de staf van het ziekenhuis ook klinieken in de omgeving. Op deze manier worden er onder andere maandelijks HIV-medicijnen verstrekt aan meer dan 2200 patiënten. Behalve het salaris voor het personeel ontvangt het ziekenhuis geen geld van de overheid. Daarom wordt van de patiënten een bijdrage in de kosten van opname en behandeling gevraagd. Patiënten die de ziekenhuisrekening niet kunnen betalen kunnen een verzoek indienen bij het Poor People Fund (PPF). Een commissie, bestaande uit stafleden van het ziekenhuis, beoordeelt de aanvragen en bekijkt in hoeverre patiënten in staat zijn eventueel een deel van de rekening zelf te betalen. Meebetalen, zo leert de ervaring, verhoogt de betrokkenheid van de patiënt bij de zorg. Na een positieve beoordeling wordt de rekening (deels) door het PPF betaald aan het ziekenhuis. Aanvragers zijn vooral zwangere tieners die door hun partner in de steek zijn gelaten, grootouders die voor hun kleinkinderen zorgen omdat de ouders daarvan zijn overleden en arme vrouwen die leven van de opbrengst van hun land. Het gaat niet om grote bedragen: van oktober 2009 tot oktober 2010 betaalde het PPF € 4200,00 aan het ziekenhuis voor de behandeling van 550 patiënten. Dat is gemiddeld 7,64 USD per patiënt. In het daaropvolgende jaar werden 451 mensen geholpen met een gemiddeld bedrag van USD 8,40.Uitgaande van de meest recente bedragen is per jaar ruim € 4200,00 nodig. Het Poor People Fund is voorgedragen door de Marewijkgemeente. In april 2011 zijn Annemarie en Mark Horst door de Gereformeerde Zendingsbond vanuit de Marekerk uitgezonden naar Zimbabwe. Annemarie werkt als arts in het Morgensterziekenhuis en Mark coördineert als health manager van de kerk het HIV programma en is projectcoördinator van het PPF.

2. Stichting Zonder Strijkstok De Leidse Stichting Zonder Strijkstok houdt zich bezig met kleinschalige hulpverlening in Tanzania, met name in de stad Ifakara. De Stichting geeft ter plekke hulp aan de volgende groepen: • Aan ouderen Een groep van ongeveer vijftig ouderen (soms met de zorg voor ouderloze kleinkinderen) ontvangt iedere week een voedselpakket. Er zijn daken van huizen gerepareerd en bedden vernieuwd. Ook is er medische hulp geboden. • Voor jongeren Ondanks de stijgende schoolgelden blijft het belangrijk om jongeren, ook aidswezen en gehandicapte jongeren, te helpen bij het volgen van een opleiding. • Aan alleenstaande moeders Het afgelopen jaar is een aantal alleenstaande vrouwen ondersteund bij het opzetten van een kleine onderneming of het werk op het land, bijvoorbeeld door het huren van een tractor. • Medische hulp aan de allerarmsten In samenwerking met het ziekenhuis wordt aan mensen die het niet kunnen betalen medische zorg verleend (o.a. aan HIV/Aidspatiënten), worden medicijnen betaald, vervoer naar het ziekenhuis geregeld en medische hulpmiddelen verstrekt. De stichting werkt non-profit. Het in Nederland bij 200 particulieren en bedrijven ingezamelde geld wordt door de bestuursleden persoonlijk naar Afrika

gebracht, zonder overheadkosten. Het streven is om geen enkele euro aan de strijkstok te laten hangen, ook niet aan de strijkstok van instanties of overheden. Daarom betalen de bestuursleden alle reis- en verblijfkosten uit eigen zak. Ter plekke wordt al jaren samengewerkt met een maatschappelijk medewerker. Deze medewerker behandelt de hulpvragen en bezoekt mensen. Hij wordt gecoacht door een van de bestuursleden. Zij bezoekt jaarlijks Ifakara, houdt de ontwikkeling van het project in de gaten, kijkt wat er nodig is en brengt het geld over. Per jaar worden een kleine 1000 hulpvragen gehonoreerd voor ongeveer € 7500,00. Op de website www.stichtingzonderstrijkstok.nl zijn verslagen over de laatste zeven jaren te vinden. Het bestuur van de Stichting bestaat voor het merendeel uit Leidenaren. Een van hen, Ada van Mil, als vrijwilliger betrokken bij het werk van de diaconieën in De Bakkerij, kwam met het verzoek om steun via het Avondmaalsproject. U kunt het nieuwe Avondmaalsproject steunen via rekening 97065 van de Diaconie Protestantse gemeente Leiden, o.v.v. 2x Zorg in Afrika.

Eén jaar Diaconie Franstalige Afrikanen Op 1 maart 2012 ging de Diaconie Franstalige Afrikanen (DFA) van start in De Bakkerij. Twee parttime medewerksters en twee vaste vrijwilligers werden aangesteld om diaconale hulp te geven áán en de voorbereiding van een eigen diaconie vóór Franstalige Afrikanen in Leiden e.o. In het eerste jaar werd een netwerk van contacten opgezet, evenals een goede intakeprocedure en administratie. Er werden 53 cliënten met vaak gecompliceerde hulpvragen begeleid. Een Stuurgroep ondersteunt het werk en zet lijnen uit om te komen tot een zelfstandige diaconie na afloop van het huidige pilotproject. En last but not least werd het opvanghuis Mikaazi ya Imani gerealiseerd aan de Stalpaerthof en een kamer-adoptieproject gestart ter financiering van het huis.

Internationale Vrouwendag Onder het motto TROTS OP LEIDSE MULTITASKERS organiseerde het Vrouwennetwerk Leiden de Internationale Vrouwendag op vrijdag 8 maart, niet in De Bakkerij, maar in het Leidse Stadhuis. Vrouwen moeten van alles tegelijk doen, van alle kanten wordt er aan hen getrokken. Hoe doen ze dat en hoe kunnen ze dat volhouden? Zij konden onder andere deelnemen aan een van de negen workshops rond ‘de kracht van het leiderschap’. Maar ze genoten ook van wereldmuziek en ontmoeting bij een hapje en drankje. Het was een geslaagde dag, die bezocht werd door meer dan 100 vrouwen.Voor een verslag: www. vrouwendagleiden.nl.

verschillende netwerken in Leiden en omgeving met het verzoek aan de ontvangers om het bericht door te zenden naar hun contacten. Het mediaoffensief wordt in de weken na Pasen afgesloten met 50 grote posters in abri-formaat - verspreid over Leiden met een afbeelding van een groot bloembollenveld rode tulpen met in het midden een verrassende gele tulp en de tekst ‘Anders niks mis mee’.

Ook de Diaconie Franstalige Afrikanen Leiden (DFA)liet de Internationale Vrouwendag niet zomaar voorbij gaan. Alle Franstalig Afrikaanse vrouwen uit Leiden en omgeving werden op donderdag 7 maart uitgenodigd in De Bakkerij om gezamenlijk te vieren dat vrouwen een belangrijke rol spelen in onze maatschappij. Samen met hen werd verkend wat hun bijdrage zou kunnen zijn aan nieuwe activiteiten van de DFA en de rijkdom aan cultuur die zij aan de gemeente Leiden te bieden hebben.

Anders niks mis mee Elk jaar vragen samenwerkende organisaties in Leiden rond de Internationale dag tegen Racisme en Discriminatie op 21 maart aandacht voor het belang van onderling respect en gelijke behandeling. Dit jaar is gekozen voor een media-offensief onder het motto ‘Anders niks mis mee’. Op maandag 18 maart gaat de vernieuwde website van Colour Your Mind 2013 online met korte gedachten van bekende en minder bekende Leidenaars over het belang van respect en aandacht voor gelijke behandeling. Op donderdag 21 maart worden vervolgens bulkmails, -tweets en –sms’jes verzonden via

De Colour Your Mind-editie 2013 wordt georganiseerd door Bureau Discriminatiezaken, Raad van Kerken Leiden, Diaconaal Centrum De Bakkerij, Vluchtelingenwerk ZHN en de Gemeente Leiden.

In memoriam Aad de Jeu Op 25 februari is Aad de Jeu plotseling overleden. Hij was de afgelopen jaren als conciërge en baliemedewerker in De Bakkerij een graag geziene vrijwilliger, die ons vaak uit de brand hielp. Hij was trouw, behulpzaam en altijd bereid in te vallen, met veel aandacht voor cliënten en bezoekers. Vanuit De Bakkerij waren meerdere mensen bij de begrafenis van Aad. Ton Snepvangers leidde de uitvaartdienst. We zullen Aad zeker missen.

Leids Kerkblad | 11

Leidse Binnenstadsgemeente Predikant: ds. A. Alblas, Jac. P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, tel. spreekuur dagelijks 08.00-09.00 uur (voor spoedgevallen 0654 797 098), [email protected] Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden Scriba: M. Dijkstra, tel.: 06 - 25275203 Penningmeester: mw. G.G. Betgen-Vroomans, Nijmanhof 2, 2375 WD Rijpwetering Bankrekeningnr.: 703141 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg Wijkgebouw: Het Hooglandsche Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com; Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 - 5149636, [email protected]

GEMEENTELEVEN Paasdienst op TV In samenwerking met UNITY TV wordt de paasmorgendienst van onze gemeente uitgezonden op de regionale televisie. De paasviering is later op de dag en de hele volgende week mee te beleven. De dienst zal niet worden verstoord en onveranderd worden uitgevoerd. Mochten kerkgangers niet in beeld willen komen, dan worden zij ter plekke gewezen op een deel van de kerk dat buiten het zicht van de camera’s valt. In het kader van de citykerk-activiteiten juicht de kerkenraad dit initiatief van harte toe.

Project bassischool ‘de Springplank’ Twee dagen lang trok de ‘domino’ langs de (17!) groepen van de Springplank. Nog nèt in het oude gebouw omdat het nieuwe HET GEBOUW nog niet klaar is. Anders zou het thema ‘een nieuw begin’

N. van der Perk. Visitatie is het pastorale bezoek dat (wijk)gemeenten elke vier jaar vanuit de regio krijgen. Het doel is te informeren naar het geestelijk leven van de (wijk)gemeente en - indien mogelijk - mee te denken in problemen, kortom de gemeente te stimuleren en te bemoedigen. Ook gemeenteleden kunnen de visitatoren spreken: van 19.30-20.00 uur in het Hooglandsche Huys. Eventuele vragen en opmerkingen kunnen ook per mail kenbaar gemaakt worden: [email protected]

Gestorven Op 7 februari overleed mw. Joke Margaretha de Graaf-Viëtor. Zij woonde aan de Lage Rijndijk en was bijna 55 jaar getrouwd met Reinier de Graaf. Met veel verdriet heeft de familie afscheid moeten nemen van de lieve vrouw, zeer zorgzame moeder, schoonmoeder en trotse oma. Boven de kaart staat de tekst ‘Veilig in Jezus’ armen, verlost van pijn, verdriet en zorgen’. Vol vertrouwen klinken haar woorden ‘Ik verlaat hen die ik zo liefheb, maar ga naar degenen die ik zo liefhad’. We wensen haar dierbaren veel sterkte in dit grote verdriet.

LEREN Kring Bijbelse Kernfiguren nog beeldender zijn geweest. De klassengesprekken waren van de jongsten tot de oudsten betrokken en boeiend.

De volgende kringavonden zijn op 15 en 22 april. Uit ‘de wolk van getuigen’ komt telkens één naar voren om met ons ‘in gesprek’ te gaan. Wie wil kijken hoe dat gaat is welkom om 20.00 uur in het Hooglandsche Huys.

Visitatie

Bewust Geloven

Op 15 mei ontvangt de LBG bezoek van de visitatoren ds. D. Verboom en de heer

Deze kring is lekker op dreef. Twee avonden Bijbelcatechese brachten ons in

12 | Leids Kerkblad

diepgaand gesprek. De achtergronden van de Bijbel bespreken we om zo dichter bij de tekst te komen, dan je als onbevangen lezer ooit kunt doen. De binnenste ‘ring’ van heilige boeken bestudeerden we om vervolgens te zien hoe de tweede ‘ring’, die van de profeten, die uitwerkt en toepast. Terugkerend thema was de vraag naar ‘historische feiten’ en ‘geloofswaarheid’.

Leerhuis De komende bijeenkomst zullen Johannes 16 en 17 centraal staan. De ‘afscheidsrede’ van Jezus aan de leerlingen en het afsluitende gebed tonen opnieuw aan hoe anders het karakter van het Johannes-evangelie is ten opzichte van de traditie. De vraag moet gesteld worden: hoe definieert dit evangelie de ‘ware gelovigen’ en in hoeverre kunnen wij daarin meegaan? De bijeenkomst is op dinsdag 26 maart, 20.00-22.00 uur, Hooglandsche Huys. Informatie: Matthijs de Jong, [email protected]

Gesprekskring De volgende bijeenkomst van de kring ‘Wat betekent de kerkgeschiedenis voor ons?’ is op donderdag 21 maart van 10.00-12.00 uur in het Hooglandsche Huys. Onze gast is professor Jan Boersema en zijn onderwerp is: ‘Hoe groen is de Bijbel? Over natuur en schriftuur in onze westerse cultuur’. Voor inlichtingen kan men zich wenden tot Jan den Boeft (telefoon: 5132657).

DIENEN Diaconale Raad In de bijeenkomst van de diaconale raad bespraken diakenen en verdere geïnteresseerde gemeenteleden ‘de toestand in de wereld’. In het ‘diaconale rondje’ brengt ieder lid iets uit eigen waarneming of ervaring in. Van de woonsituatie in de Zeeheldenbuurt tot de Waterdragers. Daarna volgde een lange agenda van diaconale aandachtspunten.

Waaronder: de paasbrodenactie, de inzamelingsactie van kleren voor Syrië, de inzameling van producten voor de voedselbank, het straatpastoraat, de voortgang van het Charter for Compassion. Deelname aan deze raad staat open voor alle diaconaal geïnteresseerde gemeenteleden. De tafel is vol, maar we zetten er zó een tafeltje tussen. We zoeken nog iemand uit het onderwijs, iemand die de crisis financieel aan den lijve ondervindt, iemand die met Amnesty International verbonden is en iemand die extra inzet wil geven aan Colour Your Mind en het Charter for Compassion (informatie bij de wijkpredikant)

Waterdragers voor Afrika Ook onze LBG volgt de Waterdragers voor Afrika en heel wat gemeenteleden sponsoren de tocht en dragen bij aan het waterproject in Kenia. Zoals inmiddels wel bekend is Annemieke Plat tijdens de tocht ten val gekomen en met een zware hersenschudding teruggekeerd naar Nederland. Erik Alblas fietst alleen verder. Hij is momenteel aan het ‘bikkelen’ in Sudan, waar het veertig graden is en hij tegen forse zandstormen in moet fietsen. Er zijn nu dagelijkse contacten met het thuisfront.

Citykerk Bij het opbouwen van het citywerkprogramma sluit de LBG allereerst aan bij al bestaande activiteiten. De eerste daarvan valt onder de subgroep: ‘kerk en samenleving’. Het is de nationale kerkennacht op 21 juni. Helaas is de Hooglandse Kerk dit jaar niet beschikbaar voor deze activiteit. Een tweede activiteit valt onder de subgroep ‘kerk en kunst’. Dit betreft de deelname aan het project ‘altaarstukken’ - geboren in de LSE - waaraan ook De Bakkerij mee doet. Het is de bedoeling om in de zomer van 2014 een tentoonstelling te maken met daaromheen lezingen en andere activiteiten. Belangstellenden voor het citykerk-werk zoeken we in de sfeer van ‘kerk en muziek’, ‘kerk en dialoog’, ‘kerk en ethische vragen’’. Twee ouderlingen gaan zich hiermee specifiek bezighouden: Jan Hulzinga en Ruurd Salverda ([email protected]).

Groet Dit kerkblad valt in de bus als het bijna Pasen is. Ik weet dat vrijwel alle bij de LBG betrokkenen op paasmorgen naar de kerk trekken. Velen zijn ook op de Goede Vrijdag deelgenoot van de intense vieringen.

Het is de meest bijzondere tijd van het kerkelijk jaar. Van harte wens ik alle met ons verbonden gemeenteleden de kracht, het licht of de ‘rilling’ van Pasen toe. ds. Ad Alblas

VIEREN De Goede Week van Pasen Op zondag 24 maart vieren we de palm- en passiezondag. De jubel bij de intocht wordt overschaduwd door de donkere wolken van het aanstaande lijden. Het thema bij de overdenking van de intocht is: ‘weet wie je binnenhaalt…’ Op 28 maart om 19.30 uur vieren we de Witte Donderdag met een dienst van Schrift en Tafel. De LSE schuift aan, zoals wij dat in de paasnacht bij de LSE doen. De Leidse Cantorij o.l.v. Hans Brons verleent muzikale medewerking. In het hoogkoor van de kerk vieren we het Heilig Avondmaal. We lezen over de voetwassing en het laatste avondmaal met als thema: ‘Later zul je het begrijpen’. Op Goede Vrijdagmorgen volgen we in de ochtenddienst de traditie van het ‘gedenken van de dood van de Heer totdat Hij komt’. Kerntekst is de uitspraak van Pilatus: ‘ik acht hem volstrekt onschuldig’. Na de Woorddienst vieren we het Heilig Avondmaal, gevolgd door de stilte rond de kruizen in het hoogkoor. Op de Goede Vrijdagavond begint de viering om 19.00 uur met de Woorddienst in het schip van de kerk. De Leidse Cantorij verleent haar medewerking. Kerntekst is: ‘in Uw handen beveel ik mijn geest’. Na de Woorddienst volgt de viering van het Heilig Avondmaal aan (én rond) één grote tafel in de viering van de kerk. Ten slotte gaan we naar het hoogkoor onder subtiele koorklanken tot we staan aan de voet van het kruis. Daar wordt de kaars uitgeblazen; een indringende stilte verbindt ons met ‘Hem die gestorven is maar leeft in de eeuwen der eeuwen’. Op Stille Zaterdag is de vesper met uitvoering van The Crucifixion van John Stainer. (zie onder Bijzonder Kerkenwerk Leiden). De vesper begint om 17.00 uur. De paasnacht vieren we samen met de LSE. Muzikale medewerking verleent de Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru. Deze sterk liturgische dienst verbindt alle ‘kleuren’ van de christelijke kerk. We lezen volgens de oudste gebruiken en maken een rondgang met het licht, de dag tegemoet. Paasmorgen is het grootste feest van de kerk. De grote kerkdeuren gaan open om de kerkgangers binnen te laten. De Leidse Cantorij verleent haar medewerking met onder meer het Halleluja van Händel en het ontroerende Oosterhuislied ‘het zal in alle vroegte zijn’. Het thema voor deze dienst is: ‘open einde’.

De Paastijd Op Beloken Pasen is er een gezamenlijke dienst met de regionale commissie voor doven en slechthorenden, die wekelijks in de kapelzaal van de Scheppingskerk in Leiderdorp diensten belegd. De vaste predikant ds. Van Dijke gaat voor. Informatie over de diensten in de paastijd vindt u in Op de Hoogte en op onze website.

Leids Kerkblad | 13

Leidse Studenten Ekklesia Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071 - 5134558, [email protected], www.ekklesia.leidenuniv.nl, www.ekklesialeiden.nl, www.rapenburg100.nl Studentenpastores: drs. Elise Woertman (RK), 06 - 45100439, [email protected]; ds. Rob van Waarde (PKN), 06 - 41935997, [email protected] Participantenpastores: ds. Christiane van den Berg-Seiffert (PKN), 071 - 5125137, [email protected] ds. Henk Schouten (PKN), 071 - 5218723, [email protected] drs. Jac van der Hoeven (RK), 071 - 5224801, [email protected] Academiepredikant: ds. Christiane Berkvens-Stevelinck (Rem.), 010 - 2298774, [email protected], www.moederoverste.nl Rekeningnummers: Voor lidmaatschap LSE en vrijwillige bijdragen: 4819829 t.n.v. Vereniging LSE Voor diaconaat: 3313366 t.n.v. Stichting Diac. Fonds LSE Vereniging LSE: Amos Kater, [email protected], Marga Bakker, vicevoorzitter, [email protected]; Wim Schouten, [email protected], Johan de Groot, [email protected]

HOOGLANDSE VIERINGEN Iedere zondag is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend. De diensten zijn thuis te beluisteren via www. kerkomroep.nl

Op Goede Vrijdag houden wij een dienst met als leidraad het Via Crucis van Franz Liszt, uitgevoerd door de Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru, met Ronald Meester aan de piano. Aan de hand van deze sobere maar indrukwekkende muziek volgen we de kruisgang van Christus. Op Pasen gaat ds. Christiane van den Berg voor, een week later ds. Henk Schouten. Vanaf 14 april zijn er vier diensten met als overkoepelend thema ‘In de schaduw’. Daarin besteden we aandacht aan Bijbelse figuren die enigszins in de schaduw verkeren. Ezau is de oudere broer van Jacob. Deze weet hem zijn eerstgeboorterecht te ontfutselen. Terwijl Jacob de stamvader van de Israëlieten wordt, wordt Ezau die van de Edomieten. Lea is de eerste vrouw van Jacob. Zij baart hem de meeste van zijn zonen, maar haar jongere zuster Rachel, die lang op haar kinderen moet wachten, wordt het meest door hem bemind. De jongere zuster wint het van de oudere, die daarmee een tragische figuur wordt. Het verhaal van Jacob en Ezau is een soort spiegelbeeld van dat van Izaäk en Ismaël. Ismaël wordt met zijn moeder Hagar op instigatie van Sara de woestijn in gestuurd. Zo worden de Israëlieten en de Ismaëlieten (die traditioneel met de

14 | Leids Kerkblad

Arabieren worden geïdentificeerd) twee aparte volkeren. Ook in dit verhaal gaat de jongere vóór de oudere. Je kunt in de Bijbel blijkbaar beter niet als eerste geboren worden. Ten slotte komt in de dienst van 5 mei Lot, de neef van Abraham, aan de beurt. Lot kiest het beste deel van het land maar komt daardoor wel, in Sodom en Gomorra, in moeilijkheden. Hij weet aan de ondergang te ontkomen, maar verliest onderweg zijn vrouw (die in een zoutpilaar verandert als ze omkijkt) en wordt door zijn beide dochters als hij dronken is, misbruikt. Hij is de minder koninklijke pendant van Abraham.

In gesprek met … Iedereen heeft wel een beeld van andere landen en culturen in de wereld. Door studie, vakantie, boeken, documentaires en reisverhalen op tv… Maar hoe is het om langere tijd ergens te wonen en te werken? En wat was de reden om die stap te zetten? Mensen uit de kring van de LSE gaan daarover met u in gesprek. Op de laatste avond in deze serie kunt u kennis maken met Rob en Ria Vermaas. In 1997 vertrokken zij voor Robs werk bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken naar het buitenland. Eerst Zuid-Afrika, daarna Ethiopië en ten slotte de Nederlandse Antillen. In die tijd bleven ze, op verlof in Nederland, bij de Ekklesia binnenlopen. In april 2011 keerden zij gepensioneerd en wel - definitief terug naar Nederland en wonen ze weer in Leiden. Maandagavond 25 maart van 20.00 - 21.45 uur in De Bakkerij, Oude Rijn 44b/c.

VOOR STUDENTEN Geboren Onze rk-studentenpastor Elise Woertman is op 20 januari bevallen van een zoon:

Florian. Wij wensen haar en haar man Eelco Rommens veel geluk met dit nieuwe leven.

Verwondering ‘Als je naar de hemel gaat, dan ga je naar de hemel. En als je nou niet naar de hemel gaat, dan ga je niet naar de hemel!’ Dit hoor ik mezelf zeggen op een cassettebandje dat mijn broer ooit heeft opgenomen. Ik was toen vier jaar. Aan de ene kant is dit een uitspraak die helemaal waar is. Tegelijkertijd zegt het eigenlijk ook niet zo veel, ik laat de mogelijkheden open. Maar blijkbaar was ik wel met de vraag bezig of er een hemel bestaat, en of wij mensen daar naar toe gaan als we overlijden. Kinderen kunnen vragen stellen die volwassenen al lang niet meer stellen. Voor een kind is alles nieuw. Het kind verwondert zich over de fascinerende wereld en doet dit met openheid en onbevangenheid. Ik denk dat veel volwassenen zo nu en dan terug verlangen naar hun kind zijn. En dan met name dit aspect van het jeugdige: de verwondering. Het ongegeneerd kunnen spelen, en opgaan in de verbeelding. Ik denk ook dat we allemaal die kwaliteiten nog bezitten, alleen moeten we er ons voor openstellen. En dat is niet altijd gemakkelijk. Tijdens mijn stage vorig jaar heb ik gemerkt dat de LSE een plek is waar de voorwaarden worden gecreëerd om de verwondering in jezelf en over de wereld te beleven. Tijdens de avonden van

Agenda De zondagse vieringen zijn altijd in de Hooglandse Kerk, ­Middelweg 2, Leiden

‘expose’ bijvoorbeeld; hoe kunnen wij de wereld met z’n allen nu zo inrichten, dat Irakese asielzoekers geen onderkomen hebben en het stempel ‘illegaal’ krijgen?

zondag 24 maart, 11.45 uur (Palmzondag) pastor Jac van der Hoeven - Vergankelijkheid maandag 25 maart, 20.00 uur, De Bakkerij In gesprek met Rob en Ria Vermaas

Wat maakt een mens nu ‘illegaal’? Of een groepsdialoog van (niet) Geloven voor Dummies; heel fascinerend hoe een groep, bestaande uit individuen met allemaal een eigen kijk op het leven en de werkelijkheid, zo tot elkaar kunnen komen door het delen van hun inzichten en gedachten. Ik ben dan ook heel blij dat ik tijdens het verlof van Elise Woertman kan werken bij de LSE.

donderdag 28 maart, 19.30 uur (Witte Donderdag) Dienst Leidse Binnenstadsgemeente vrijdag 29 maart, 21.30 uur (Goede Vrijdag) ds. Christiane van den Berg - Via Crucis (Liszt) zaterdag 30 maart, 22.00 uur (Paaswake) ds. Henk Schouten zondag 31 maart, 11.45 uur (Pasen) ds. Christiane van den Berg zondag 7 april, 11.45 uur (Beloken Pasen) ds. Henk Schouten

Elise heeft intussen een prachtig zoontje gekregen dat zich hopelijk straks ook zal verwonderen over deze nieuwe wereld waarin hij ontvangen is. Ik zal, waar mogelijk en zolang Elise met verlof is, haar taken overnemen. Daarnaast hoop ik met studenten samen nieuwe initiatieven op te zetten, door aan te sluiten bij waar zij zich over verwonderen. Ik kijk uit naar al die leerzame en inspirerende ontmoetingen die zullen komen. Tot snel, op Rapenburg 100, of op een van de vele activiteiten die in de planning staan. Tobias Karsten, humanistisch studentenraadsman [email protected], Rapenburg 100, di,wo,do

Jongeren LSE in de nieuwe moskee In november bracht de groep jongeren van 12 tot 16 jaar een bezoek aan de nieuwe moskee aan de Willem de Zwijgerlaan. Dat was in het kader van de ontdekkingstocht naar de overeenkomsten en verschillen tussen de wereldgodsdiensten. ‘We hadden geluk... De imam kwam vertellen dat ze hem wel mochten vragen om met hem op de foto te gaan’.

zondag 14 april 11.45 uur ds. Co Kooman: Ezau zondag 21 april, 11.45 uur ds. Christiane Berkvens: Lea zondag 28 april, 11.45 uur ds. Christiane van den Berg: Ismaël zondag 5 mei, 11.45 uur ds. Karin van den Broeke: Lot zondag 12 mei, 11.45 uur (Weeszondag) ds. Jan Delhaas zondag 19 mei, 11.45 uur (Pinksteren) ds. Rob van Waarde (belijdenisdienst)

Cluster Binnenstad Contactadres: dhr C. van Vliet - e-mail: [email protected]

Clusterberaad Op 5 maart kwamen de vertegenwoordigers van de clusterkerken bij elkaar. Een rondje langs de drie geloofsgemeenschappen bracht direct vaart in het gesprek. De kennismaking met nieuwe deelnemers gaf de mogelijkheid om de gegroeide samenwerking weer tegen het licht te houden. We hebben in Leiden een uniek samenwerkingsverband opgebouwd tussen de drie binnenstadskerken. Juist omdat we enerzijds vergelijkbaar en anderzijds zó verschillend zijn kunnen we elkaar verrijken en aanvullen. De gezamenlijke vieringen van het cluster zijn uitgebreid. Naast de jaarlijkse vesper van de drie kerken is er nu ook een viering van de Aswoensdag door de drie kerken. De LBG en LSE hebben op de Witte Donderdag en paaswake hun samenwerking geïntensiveerd. We spraken over ‘kerk en studenten’, de initiatieven van Open Kerk Leiden en de ontwikkelingen in het vitaliseringsproces, wat leidde tot een uitwisseling en afstemming van visie op kerk-zijn in het stadscentrum.

NCN Het Netwerk Citykerken Nederland komt op woensdag 20 maart naar Leiden. De ontvangende kerken verzorgen een presentatie over het kerkelijk leven in de binnenstad van Leiden, dit keer naar aanleiding van het jubileumboek van Ad Alblas ‘Omdat er méér is…’ Na bespreking en uitwisseling is er een afsluitende vesper door Ton Jacobs.

Leids Kerkblad | 15

Hervormde Marewijkgemeente Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071 - 8870207, [email protected] Scriba: Jan en Tineke Domburg, Loevestein 42, 2352 KP Leiderdorp, tel. 071 - 5897816, e-mail: [email protected] Penningmeester: P. Jasperse, Postbus 62, 2300 AB Leiden, tel. 071 - 5610122, [email protected] Bankrekeningnr.: 1720266 t.n.v. Hervormde MarewijkgemeenteWijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Beheerder kerk en wijkgebouw: P. Breedijk, tel. 06 - 57721473 Website: www.marekerk.nl

Met Lucas op weg naar Pasen Zoals ik de vorige keer al heb geschreven, volgen wij Lucas op weg naar Pasen. Lucas behoorde niet tot de kring van twaalf die met Jezus is opgetrokken. Hij was een medewerker van Paulus (Kol. 4:14; 2Tim. 4:11 en Flm. 1:24). Lucas was van niet-Joodse afkomst. In Kol. wordt hij arts genoemd. Zijn taalgebruik in het evangelie doet dat ook vermoeden; hij heeft aandacht voor de genezingen van Jezus. Lucas heeft ook het Bijbelboek Handelingen van de Apostelen geschreven. Bij verschillende gebeurtenissen schrijft hij in de wij-vorm. Lucas heeft Paulus dus vergezeld op enkele zendingsreizen. In het begin van zijn evangelie motiveert Lucas waarom hij dit alles heeft opgeschreven. Zijn ‘verhaal’ is bestemd voor een zekere Theofilus. Lucas heeft grondig onderzoek gedaan naar het leven van Jezus. Hij zal daarvoor zowel mondelinge als schriftelijke bronnen hebben geraadpleegd. Nu heeft hij het op schrift gesteld. Op grond van zijn informatie schildert hij Jezus van Nazareth. Het is volop prediking van het koninkrijk van God, dat in de Here Jezus is aangebroken. Het doel van dit evangelie is dat Theofilus (en de latere lezer) tot geloof komt. In die zin is het een missionair stuk. Op paasmorgen hoop ik te preken over Lucas 24:1. In de vroege morgen van de zondag werd duidelijk dat Jezus de dood had overwonnen. Zo’n boodschap gaat ons verstand te boven. En zoiets is ook historisch niet te bewijzen. Laten wij het geloven en eruit leven!

Palmzondag Op DV Palmzondag zullen de volgende mensen belijdenis van het geloof afleggen: Jan Pieter Bos, Rosalie Bout, Lianne Fokker, Maurits den Hollander en Cansu Koroglu. Van twee mensen wacht ik nog op een antwoord. In deze groep zaten ook David Bos en Pauline van der

16 | Leids Kerkblad

Wel. Zij willen graag in hun thuisgemeente Bergschenhoek op Pinksteren belijdenis van het geloof afleggen. Ik mag weer terugkijken op een fijn seizoen. Altijd weer boeiend om met een groep mensen de leertocht aan te gaan richting Palmzondag. Wij gebruiken als lesmateriaal ‘Leer ons belijden’ van de HGJB. Daarin worden de twaalf artikelen van het geloof, het gebed, de wet en Israël behandeld. De belijdeniscatechisanten zullen een ‘geloofsbrief’ schrijven, waarin zij verwoorden waarom zij belijdenis van het geloof willen afleggen. Stukjes uit deze brieven zal ik voorlezen in de dienst van Palmzondag­ morgen.

Stille Week Het is inmiddels een traditie geworden om in de Stille Week iedere avond een vesper te houden. Dit doen we samen met de Christelijke Gereformeerde Kerk en de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt. Dit jaar willen wij Lucas 22 lezen. Iedere avond willen we een perikoop hieruit behandelen. De viering is sober van aard en duurt ongeveer een halfuur. De vespers beginnen om 19.30 uur. Naast de drie predikanten zal ook onze vicaris Wim Braaksma een vesper verzorgen. In de agenda staan deze precieze gegevens omtrent de vespers.

Goede Vrijdag In deze avonddienst willen wij Lucas 23 lezen. De lezing zal worden gecombineerd met de koralen van de Lukas Passion, die gezongen worden door MareVocale. Deze passion is formeel toegeschreven aan Johann Sebastian Bach (BWV 246). De partituur is namelijk geschreven door Johann Sebastian en zijn zoon Carl Philipp Emanuel. Kenners dateren de Lukas Passion als voor Bach (in Bachs’ tijd was het overigens normaal om composities over te nemen als eerbetoon aan de oorspronkelijke componist - auteursrechten bestonden nog niet). In deze dienst willen wij het

Heilig Avondmaal vieren. Een bijzonder welkom aan hen die juist belijdenis van het geloof hebben afgelegd.

Pasen Op zondag 31 maart mogen wij het grote feest van de kerk vieren. Na 40 (+ 6) dagen is daar dan het feest van de overwinning op dood en zonde. In deze dienst wil ik (voorlopig) voor de laatste keer de Schriften openen bij het Lucas evangelie. Het blijkt altijd weer dat een dienst van Goede Vrijdag eenvoudiger is om voor te bereiden dan die van Pasen. Pasen is zo hooggestemd. Ik ben dan ook altijd bang dat het te gemakkelijk klinkt, te simpel misschien wel. Op Goede Vrijdag klinken de diepe tonen van zonde en gebrokenheid. Op Pasen schallen de trompetten van de overwinning - toekomstmuziek. Met minder mag het er ook niet aan toe gaan. Anders zou het in strijd zijn met het evangelie. Een prachtig boek dat ik een aantal jaren geleden gelezen heb is ‘Morgen zal het Pasen zijn’ van ds. A.F. Troost. Een stukje uit dit boek wil ik een plek geven in deze dienst. Ik wens u allen gezegende dagen toe. ds. Ton Jacobs

Concert MareVocale Op zaterdag 30 maart geeft MareVocale om 16.00 uur een concert in het teken van Passie en Pasen. Mezzo-sopraan Claudia Hulshof zal medewerking verlenen. Anton Doornheim bespeelt het orgel. De toegang is gratis, wel wordt een collecte gehouden ter bestrijding van de onkosten. Allen van harte uitgenodigd.

Verslag ontmoeting moderamina CGK, GKV en Marekerk De Hervormde Marewijkgemeente werkt al enige jaren bij enkele activiteiten prettig samen met de Christelijke Gereformeerde Kerk Leiden (Opstan-

Agenda Zondag 24 maart Palmzondag - belijdenisdienst Vespers Stille Week, 19.30 uur maandag 25 maart - Lucas 22:39-46 - vic. W. Braaksma, Marekerk dinsdag 26 maart - Lucas 22:47-53 - ds. A. de Snoo, Herengrachtkerk woensdag 27 maart - Lucas 22:54-62 - ds. T. Jacobs, Marekerk donderdag 28 maart - Lucas 22:63-70 - ds. J. Groenleer, Opstandingskerk Vrijdag 29 maart Goede Vrijdag - Heilig Avondmaal, m.m.v. MareVocale Zondag 31 maart Pasen - in de ochtenddienst m.m.v. MareVocale Handige samenwerking dingskerk) en de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt Leiden (Herengrachtkerk). Te denken valt hierbij aan de Vespers in de week voor Pasen en de gezamenlijke kinderbid- en kinderdankdagdiensten. Op woensdag 16 januari waren de moderamina van de kerkenraden bijeengekomen in de Herengrachtkerk. We hebben onder leiding van ds. A. de Snoo een kennismakingsronde gehouden om elkaar beter te leren kennen. We hebben gekeken wat ons bindt en waar we elkaar wellicht kunnen helpen. Tevens hebben we besproken hoe onze gemeentes opgebouwd en ontstaan zijn. Het doel van deze bijeenkomst was -naast kennismaking- inventariseren op welke gebieden we eventueel als kerken elkaar kunnen helpen; we denken hierbij aan het jeugd- en studentenwerk en aan de Alphacursus. Concluderend kunnen we terugblikken op een waardevolle bijeenkomst, waarbij we hebben aangegeven vooral te willen voortgaan op hetgeen ons bindt en niet op wat ons verdeelt. We realiseren ons dat we hierbij voorzichtig, gelovig te werk moeten gaan. Op maandag 27 mei hopen we weer bijeen te komen, ditmaal in het Marehuis. Jan Domburg, scriba Marekerk

Zondag 14 april ’s middags - themadienst zondag 28 april ’s avonds - alphadienst

Kinderkoor Marekidz Op 8 maart zijn we in de Marekerk gestart met de eerste repetitie van het kinderkoor Marekidz! Vaak vinden kinderen het erg leuk om te zingen en mede om deze reden is het koor opgericht. Daarnaast is het leerzaam om samen te zingen en muziek te maken. Zo leren we nieuwe liederen die in de kerk aan bod komen, maar ook liederen om thuis of op school met elkaar te zingen. Het kinderkoor Marekidz bestaat uit kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 12 jaar. Elke vrijdag, met uitzondering van de vakanties, repeteren we van 18.00 uur tot 18.45 uur in het Marehuis. Waaruit bestaat zo’n repetitie doorgaans? Natuurlijk uit zingen, maar voordat we dat doen, beginnen we met een paar opwarmoefeningen. Verder praten we over de inhoud en de muziek van de liederen en ontdekken we hoe

we de liederen mooi kunnen laten klinken. Voor ouders is er tijdens de repetitie mogelijkheid tot ontmoeting. Het kinderkoor Marekidz staat onder leiding van Naomi Bikker. Zij is student Geschiedenis en volgt daarnaast de opleiding Practicum Musicae Fluit en de minor Kerkmuziek aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Edward Mauritz zal de repetities begeleiden op de piano. Als u meer informatie over het koor wilt, dan kunt u een mailtje sturen naar [email protected]. Alle kinderen zijn welkom om een keertje te komen kijken en mee te doen met de repetitie. De komende maanden zullen we eerst starten met het repeteren, maar daarna zult u vast een keer van ons horen in de kerkdienst! Naomi Bikker

Leids Kerkblad | 17

Maranathawijk

Wijkpredikant: vacant Kerkelijk werker: Mario Boelen, tel. 06 - 5190 3576, e-mail [email protected] Consulent: dr. G.J. Venema (Vredeskerkgemeente, gegevens: zie aldaar) Scriba: Bas van Velzen; Coornhertstraat 7, tel. 071 - 5132551, e-mail [email protected] Bankrekening: 240776, t.n.v. Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden Website: www.vredeskerk-leiden.nl Kerkdienst op internet: www.kerkomroep.nl Wijkcentrum “De Wijkplaats”: Topaaslaan 23, 2332 JC Leiden Tijdelijk beheerder: Jacintha Groen, tel. 071 - 5763372, e-mail [email protected] Auteur niet ondertekende artikelen: Mario Boelen

Ter nagedachtenis

Van een dankbaar gemeentelid

Op 87-jarige leeftijd overleed op maandag 4 maart in verpleeghuis Overrhyn mevrouw Rijntje Heshusius Smit. Zij was sinds 2005 weduwe van Gerard Heshusius, die stukadoor is geweest, en woonde vóór haar opname in het verpleeghuis aan de Opaalstraat. Uiteindelijk zijn de complicaties van haar zwakke hart haar fataal geworden. Haar kinderen omschrijven haar als lief en vrolijk. Voor iedereen had ze altijd een vriendelijk woord of een eenvoudig maar zeer oprecht compliment. Mede daardoor was zij ook in Overrhyn door velen geliefd.

Toen Ben en ik op dinsdag 20 november 2012 het hockeyveld verlieten, waar wij onze kleindochter heen brachten voor de training, hadden wij niet kunnen denken dat ik pas op 28 februari 2013 mijn eigen huis weer zou binnengaan! Onderweg naar huis kreeg ik vreselijke steken in mijn hoofd. Gelukkig had mijn man Ben de tegenwoordigheid van geest om direct naar het LUMC te rijden waar ik opgenomen werd op de afdeling Neurologie. Het bleek dat ik een hersenbloeding had en te veel vocht in de hersenkamers waardoor de hersenen ‘in het gedrang kwamen’. Genezing ging niet automatisch: het lukte een aantal keer niet om de gewenste resultaten te krijgen bij het plaatsen van een drain die het vocht zou kunnen afvoeren. In die tijd was ik er slecht aan toe: weinig reactievermogen, afwezig, slecht kunnen reageren, buiten bewustzijn enz. Na het plaatsen van de laatste drain ging het snel bergopwaarts.

Samen met haar man kreeg zij vier kinderen, van wie zij de jongste al weer heel jong heeft verloren aan de dood. Vanzelfsprekend was dat een ingrijpende gebeurtenis voor haar als moeder, en ook in het gezin. Maar ook later werd zij geconfronteerd met het gedwongen afscheid van een zeer nabije geliefde. Een Bijbeltekst die haar daarin sterkte, was de tekst die ook centraal stond in de dankdienst voor haar leven, het verhaal waarin Jezus zegt “Laat de kinderen tot mij komen”. Dat hielp haar om haar verlies over te geven aan de Heer haar God. Nu, zo was haar eigen overtuiging, was het ook aan haarzelf als kind van God om tot Hem te komen. De familie, bekenden en andere geliefden van mevrouw Heshusius zij geloof, hoop en liefde gewenst om dit verlies te kunnen dragen.

18 | Leids Kerkblad

Na negen weken ziekenhuis kon ik op 22 januari overgeplaatst worden naar het revalidatiecentrum Overrhyn, waar ik heel snel vooruitgang boekte. Toen ik het LUMC verliet kon ik niet meer lopen (lang liggen), maar door fysiotherapie, wilskracht, goede verzorging en gezelschap van mijn familie kon ik op donderdag 28 februari Overrhyn lopend verlaten. En nu ben ik dus gelukkig weer thuis! De vooruitzichten zijn gunstig, ik heb geen uitvalverschijnselen. Ik heb in die periode ontzettend veel kaarten, bloemen, telefoontjes (meestal via Ben) en bezoekjes mogen ontvangen, ook vanuit onze ‘kerkelijke omgeving’. Ik

ben daar ontzettend dankbaar voor. U heeft er goed aan gedaan zo aan mij te denken! Ik ben ook erg dankbaar dat ik er zo goed ben afgekomen. Het zag er in het begin helemaal niet gunstig uit. Het is vooral toen een heel spannende tijd geweest voor mijn familie, ikzelf heb er niet zo veel weet van gehad. Elly Venekamp-Van Hal

Impressie gespreksavond ‘Psalmen’ In het kader van de gespreksavonden rond het thema “Al het Goede komt van boven” kwamen wij met een select gezelschap bijeen in De Wijkplaats om met elkaar het Bijbelboek Psalmen te bespreken. Na het ontsteken van het paasvuur, als teken van de aanwezigheid van Gods Geest, volgde een uitvoerige bestudering van de opbouw van het Bijbelboek . Verrassend: de Psalmen zijn ondergebracht in vijf delen, waarin een analogie naar de Thora - de vijf boeken van Mozes - is aangebracht. En van de rijmvormen die worden gebruikt (parallellisme). Soms best ingewikkeld, maar ook creatief.

Kaarten op tafel Het tweede deel van de avond bestond uit het gesprek over de Psalmen, waarin wij - bij uitstek - toch ook zo vaak onszelf herkennen. Niet voor niets zijn de

Agenda Psalmen de meest gebruikte Bijbelteksten in het dagelijks leven (denk maar aan rouwkaarten, geboortekaarten, et cetera). Het gesprek hierover voerden wij aan de hand van een variant van het spel “Kaarten op tafel”. Categorieën vragen die ons werden gesteld luidden: “Zingen met hart en ziel”, “Wat doet zingen met je?” en “Zingen in een kerkdienst”. Deze werkvorm was niet alleen behulpzaam bij het gesprek, maar ook leuk en gezellig. Deze gespreksavonden zijn een gezamenlijk initiatief van de wijkgemeenten Zuidwest en de Maranathawijkgemeente. Zie de agenda hierboven voor de informatie over de volgende gespreksavond.

Gemeentemaaltijden Veertigdagentijd; laatste kans! Ook dit jaar, traditiegetrouw, organiseren wij in De Wijkplaats de gemeentemaaltijden in de Veertigdagentijd, met na de maaltijd een

Elke dinsdagmiddag, vanaf 15.00 uur buurtmiddag (ontmoeting en kinderspel), De Wijkplaats Elke donderdagavond, vanaf 19.00 uur fietsenreparatie, De Wijkplaats Maandag 25 maart, 19.30 uur oecumenische Stille Week-vesper, Oud Katholieke Kerk (zie artikel) Dinsdag 26 maart, 19.30 uur oecumenische Stille Week-vesper, Oud Katholieke Kerk (zie artikel) Woensdag 27 maart, 19.30 uur oecumenische Stille Week-vesper, Oud Katholieke Kerk (zie artikel) Woensdag 3 april, 20.00 uur gespreksavond ‘Al het Goede komt van boven, het gebed’ (zie artikel), De Verdieping (Stevensbloem 269, boven de Digros) Woensdag 17 april, 15.00 uur dienst met viering van de Maaltijd des Heren, Schouwenhove, voorganger ds. M. Driessen Zondag 21 april, 10.00 uur dienst met bevestiging ambtsdragers, Vredeskerk Vrijdag 26 april, 14.30 uur bijbelgesprekskring ‘vrouwenverhalen’, Vijverzaal Robijnhof Vrijdag 26 april, 16.00 uur bijbelgesprekskring ‘vrouwenverhalen’, Schouwenhove

Katholieke Kerk aan de Zoeterwoudsesingel 50. Korte, ingetogen bijeenkomsten, met stilte en muziek, met lezingen en met gebed. Aanvang is om 19.30 uur. U bent hartelijk welkom om op deze manier in de Stille Week stil te staan bij het lijden en sterven van onze Heer. Liturgen zijn afwisselend pastoor Paul Brommet, dominee René Venema en kerkelijk werker Mario Boelen. avondgebed, een moment van zingen en bidden en Bijbellezen. Woensdag 27 maart is de laatste in de rij dit jaar. Op het menu staat de onovertroffen nasi van mevrouw Luhulima. Aanvang: 18.00 uur. De kosten voor deelname aan de maaltijd bedragen € 6,00. De opbrengst is dit jaar bestemd voor een project in Suriname; de verbouwing van een Lutherse kerk waarmee onze wijkgemeente in contact staat. Aanmelding is gewenst, zodat er voor iedereen voldoende zal zijn. Intekenlijsten vindt u achter in de kerk of u belt (ook voor overige informatie) Henk Middelkoop (telefoon 5723601, e-mail [email protected]) of Sam Anes (telefoon 5768909, e-mail sj.anes@ casema.nl). Bij deze heren kunt u zich ook vervoegen als u vervoer nodig hebt. Weet u van harte welkom!

Oecumenische vespers in de Stille Week Ook dit jaar zijn er op de maandag, dinsdag en woensdag in de Stille Week (respectievelijk 25, 26 en 27 maart) weer de oecumenische vespers in de Oud

Kerkdiensten Schouwenhove (en verantwoording) Al geruime tijd is er maandelijks op de woensdagmiddag een kerkdienst in Schouwenhove. Deze diensten worden georganiseerd door onze wijkgemeente, medewerking daarbij wordt verleend door bewoners van Schouwenhove. Allereerst een rectificatie. In de laatste editie van het Leids Kerkblad werd de opbrengst van de collecte in de dienst van 21 november 2012, door ons verkeerd vermeld; € 7,00 had moeten zijn € 79,00. Dit bedrag was bestemd voor Hospice Issoria. De collecte op 20

februari heeft € 62,80 opgebracht (na aftrek van de onkosten). Dit bedrag is bestemd voor het Straatpastoraat in Leiden.

Vervolg verantwoording giften Giften, ontvangen in de periode 28 januari t/m 28 februari, ten behoeve van het kerkenwerk in de wijk: van dhr. en mw. De V. € 25,00 (via Henk Middelkoop). Hartelijk dank aan de donateurs. Voorwaar (ook) een opbouwende manier om een bijdrage te leveren. Met vriendelijke groet van Pieter Kop (de penningmeester).

Met medewerking van bewoners

Leids Kerkblad | 19

Vredeskerk Predikant: dr. G.J. Venema, Voltastraat 22, 2316 DN Leiden, tel. 071 - 5137919, [email protected] Scriba: mw. R. Smit, p/a Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, [email protected] Penningmeester: Th. Weizenbach, Van Vollenhovenkade 5, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5149092 Bankrekeningnr.: 8285572 t.n.v. Protestantse wijkgemeente Vredeskerk Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovenkade 24, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5142317 Koster/beheerder: H. Holswilder, [email protected] Website: www.vredeskerk-leiden.nl

Ambtsdragers: welkom en afscheid Op zondag 21 april zullen twee mensen in het ambt van ouderling worden bevestigd. Voor de Maranathawijkgemeente is dat de kerkelijk werker, Mario Boelen. De kerkorde van de Protestantse Kerk Nederland biedt sinds kort de mogelijkheid voor kerkelijk werkers om ambtsdrager te zijn, waardoor zij onder anderen bij vertegenwoordiging in kerkelijke organen namens de gemeente kunnen spreken. Mario wordt ouderling-kerkelijk werker. Voor de Vredeskerkgemeente zal Marieke Boter worden bevestigd in het ambt van ouderling. Zij is al lange tijd pastoraal medewerker en maakt in die hoedanigheid deel uit van het pastoraal beraad. Dat zal ze blijven doen. Daarnaast zal ze ook de kerkenraadsvergadering gaan bijwonen en als ouderling van dienst meewerken aan de eredienst. In dezelfde dienst waarin we deze twee nieuwe ouderlingen welkom heten, nemen we afscheid van Elly Mulder als diaken. Gedurende bijna zeven jaar heeft Elly met hart en ziel als diaken binnen de Vredeskerkgemeente gewerkt. Niet alleen binnen de kerkenraad en in de eredienst, maar ook op andere terreinen van het gemeenteleven heeft zij initiatieven genomen en veel werk verzet. Bovendien heeft ze een luisterend oor gehad voor mensen. Haar studie Wereldgodsdiensten vraagt veel tijd en eist nu haar volle aandacht. We wensen haar veel succes en plezier bij haar studie!

Basiscatechisatie 2011-2013 De kinderen die in de afgelopen twee jaar hebben deelgenomen aan de basiscatechisatie hebben deze periode onlangs op een gezellige manier afgesloten. Samen met de leiding zijn ze een

20 | Leids Kerkblad

Basiscatechisanten in Amsterdam dag naar Amsterdam geweest, een bijzondere excursie en een vrolijke dag! Er was een geweldige rondleiding door het Joods Historisch Museum, een bezoek aan de Begijnhofkapel en natuurlijk was het ook leuk om samen in het centrum van de hoofdstad te wandelen. Op zondag 10 maart was er de afsluitende dienst, waarin de kinderen op creatieve wijze verteld hebben over dingen die ze hebben meegemaakt tijdens de catechese. Ze kregen van de kerk een mooi boek en een getuigschrift: kerkelijk gezien zijn ze volgroeid en mogen ze meepraten! Hun namen zijn: Merlijn Diele, Mart Feiken, Joshua Groen, Lotte Havenaar, Eefje Kamp, David Kruijt, Pieter Matthee, Hanna Nauta, Jolie Nijtmans, Simon Venema, Foske Wassen en Max van Broekhuizen. We danken de kinderen voor hun inzet en betrokkenheid en hopen dat ze goede herinneringen aan de catechisatie zullen bewaren!

Zoveel goede doelen De kinderen van de Vredeskerk en Maranathawijkgemeente kregen een lastige klus. Welke nieuwe bestemming zouden ze kiezen voor het geld dat zij iedere zondag inzamelen? Ze mochten zelf het doel bepalen en uit vele mogelijkheden is uiteindelijk gestemd

voor Wereldkinderen. Vorig jaar was gekozen voor de stichting Vlinderkinderen. Behalve door middel van de wekelijkse collecte is voor dit doel ook geld bijeengebracht middels de verkoop van kaarten, koek en ander lekkers. In de dienst van zondag 14 april zal het eindbedrag door de kinderen en jongeren lijfelijk aan de stichting Vlinderkinderen worden overgedragen! Dit jaar gaan de kinderen dus sparen voor Wereldkinderen en zullen zij met de opbrengst een project steunen in Zuid Afrika, waar (wees)kinderen worden geholpen om zoveel mogelijk in hun eigen omgeving in veiligheid en geborgenheid op te groeien. Via de website wereldkinderen.nl (projecten, wezen begeleiden naar (pleeg) gezinnen), kunt u op internet vinden hoe dit project wordt geleid en hoe u zelf dit doel kunt steunen.

Plantenmarkt Noteert u zaterdag 27 april alvast in uw agenda, want dan zal de perkplantenmarkt plaatsvinden op het plein voor de Vredeskerk. Er wordt een ruime sortering van uitsluitend eerste kwaliteit perkplanten aangeboden en ook voor zakken aarde kunt u hier terecht. De verkoop start om 10 uur en zal rond 15 uur eindigen. Zorg dat u deze altijd gezellige plantenmarkt niet hoeft te missen!

Hemelvaartweekend Sinds 23 jaar vindt het kampeerweekend plaats voor alle mensen die zich verbonden voelen met de Vredeskerk- en Maranathawijkgemeente. Iedereen die het leuk vindt is welkom om dit hemel­vaart-kampeerweekend mee te beleven. Het loopt dit jaar van woensdag 8 mei t/m zondag 12 mei. Aanmeldingen ontvangen we graag zo ­spoedig

mogelijk. Er wordt veel georganiseerd, zoals spellen, wandel- en fietstochten, een excursie, en op donderdag- en zondagochtend een hagenpreek. Op zaterdag 11 mei is er de mogelijkheid voor eenieder die dit leuk lijkt, om een dagje te komen kijken. Als bezoeker kunt u een gezellige dag beleven en misschien besluiten om volgend jaar ook mee te gaan. Op deze zaterdag kan het bezoek meedoen met het programma, met sport en spel ’s middags, en ’s avonds een gezamenlijke maaltijd (tegen een kleine vergoeding). We zouden het heel erg leuk vinden u op zaterdag 11 mei te zien op De Woensberg in Blaricum! U kunt zich opgeven bij Ronald van Heyningen, [email protected]. Ook voor meer informatie kunt u hem op dit emailadres benaderen.

Open Podium zoekt muzikaal talent! Op zondagmiddag 2 juni van 15.00 tot 17.00 uur wordt weer het succesvolle Open Podium voor muzikaal talent uit de wijk georganiseerd in samenwerking met de wijkvereniging van de Professoren- en Burgemeesterswijk. Een mooie kans voor amateurmuzikanten en -zangers om hun kunsten - klassiek of populair - te vertonen aan een toegewijd publiek. ‘Laten horen en zien waar je mee bezig bent, daar gaat het om’, aldus Jan Dobbe, zelf enthousiast entertainer/ zanger en een van de organisatoren. ‘De afgelopen jaren werd het op en voor het podium steeds drukker en sfeervoller. Een evenement om naar uit te kijken. Er zijn zo veel mensen actief met muziek bezig, dat is enorm. Voor velen blijven hun kunsten echter beperkt tot “tussen de schuifdeuren”, terwijl er veel talent is dat meer verdient. Met het Open Podium bieden we amateurmuzikanten van alle leeftijden, dus van 6 tot 90, de mogelijkheid de huiskamer te ontstijgen. Maar zonder dat het pretentieus wordt het blijft heel informeel!’ Klassiek en populair Het Open Podium heeft een klassiek en een populair deel. Organisator Peter-Bram ’t Hoen: ‘We beginnen om 15.00 uur met het klassieke repertoire in de kerk. Dat wordt genieten van vocale en instrumentale muziek in kleine of grotere ensembles.’ Wie wil, maar nog een beetje onzeker is, kan zelfs van tevoren gratis professionele coaching krijgen: ‘Hoe bereid je je voor, hoe ga je met je zenuwen om, daar kunnen we je bij helpen.’ Na het wat serieuzere werk in de kerk is het om 16.00 uur tijd voor wat meer vrolijkheid

en gezelligheid in de foyer bij het populaire podium. Dobbe: ‘Drankje erbij, meezingen en -klappen, je ziet het allemaal gebeuren. Alle muziekstijlen zijn welkom: pop, jazz, wereldmuziek, en ga zo maar door. We hebben hier duo’s, soloartiesten en zangkoren gehad, er valt echt wat te beleven voor artiest en publiek.’ Er is op het populaire podium een zanginstallatie beschikbaar, alsmede een piano.

Aanmelden Opgeven kan tot 1 mei. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt en ‘vol is vol’. Dus wacht niet te lang, maar geef je

Open podium meteen op of tip iemand anders met talent. Aanmelden klassiek podium: Peter-Bram ’t Hoen, 071 5221915; [email protected]. Aanmelden populaire podium: Jan Dobbe, 06 42038388, [email protected].

Rondom de eredienst 24 maart - Palmpasen Op Palmpasen sluiten we het Veertigdagenproject voor de kindernevendienst af. Voor de laatste keer spreken we aan de hand van de profeet Samuël over Jezus als ‘Zoon van David’. De kinderen maken op deze dag een palmpaasstok en we houden een feestelijke intocht. 25, 26 en 27 maart - Oecumenische vespers, 19.30 uur Het is een mooie traditie om aan het begin van de Stille Week oecumenische vespers te vieren: een halfuur van zang, gebed, lezing en meditatie in de Oud-Katholieke kerk (Zoeterwoudsesingel 49). 28 maart - Witte Donderdag, 20.00 uur Op Witte Donderdag vieren we een dienst van Schrift en Tafel. Aan de dienst wordt meegewerkt door de cantorij o.l.v. Liesbeth Boertien. 29 maart - Goede Vrijdag, 20.00 uur Dit jaar lezen we op Goede Vrijdag de passie uit het Evangelie naar Johannes. Marleen Krispijn zingt twee populaire songs die bij deze dag passen. 30 maart - Stille Zaterdag, 20.00 uur Aan de dienst op paasavond wordt meegewerkt door een gelegenheidskoor o.l.v. Peter-Bram ’t Hoen. 31 maart – paasontbijt, 08.30 uur Op paasmorgen is er een feestelijk begin van de dag: om 8.30 uur een gezellig paasontbijt! Opgave voor deelname bij Jan Hendrik Labots, 071 5142998; [email protected] 31 maart – Pasen, 10.00 uur Feestelijke dienst voor jong en oud! Aan de dienst wordt meegewerkt door de cantorij o.l.v. Liesbeth Boertien. Ik wens u allen een gezegende viering van Pasen toe en hoop u te zien in en rondom de eredienst! Met een hartelijke groet, dominee René Venema.

Leids Kerkblad | 21

Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Predikant: Piet Warmenhoven, tel. 071 – 3100007, [email protected] Ouderenwerker: Casper van Dongen, [email protected] Kerkelijk opbouwwerker: Sity Smedinga, tel. 06 81118017, [email protected] Scriba: H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 Penningmeester: mw. E.T. van der Vlist-Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB Leiden, tel. 071 – 5790677 Bankrekeningnr.: 534930 t.n.v. penningmeester Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Geluidsopname vieringen: Siem Roosendaal, Jacob van Campenlaan 100, 2321 GG Leiden, tel. 071 – 5728274 Wijkkerk: Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11, 2321 TS Leiden (vieringen: zondag 09.15 uur) Wijkcentrum: ‘De Verdieping’, Stevensbloem 269, 2331 JD Leiden, tel. 071 – 8882393 Website: http://leidenzuidwest.protestantsekerk.net

Witte Donderdag - 19.00 uur Op Witte Donderdag 28 maart hopen wij als gemeente het Heilig Avondmaal te vieren in Rosenburch (Vijf Meilaan). We vervolgen de Johanneslezingen met Johannes 13:1-11 ‘de voetwassing’. Om die reden delen we niet alleen brood en wijn (en ieder die mee wil delen in Christus’ naam is welkom), maar zullen we ook - heel simpel - onze handen dompelen in een kom die langs gaat, die daarna gedroogd worden: het herinnert ons aan de voetwassing door Jezus (dát te doen zou een beetje ingewikkeld zijn), en hopelijk ook aan onze dóóp: in de paastijd essentieel. Casper van Dongen.

Goede Vrijdag - 19.00 uur De Goede Vrijdag vieren we samen met de parochiekern Lam Gods in de Antoniuskerk. In stilte komen we bij elkaar. In soberheid zullen we de teksten uit Johannes 18 en 19 lezen, afgewisseld met een enkel lied. Een viering om in de stilte van het hart stil te staan bij het sterven van Jezus.Tijdens deze viering is er een moment waarop u bloemen bij het kruis kunt leggen of een kaarsje aan kunt steken. Sity Smedinga

Stille Zaterdag - 19.00 uur De Stille Zaterdagviering wordt ook in de Antoniuskerk gehouden.Ook deze dienst begint in stilte en ik vraag u zoveel mogelijk vooraan te komen zitten. We waken nog even, het is nog een poosje ‘donker’, voordat het Licht van Christus onder ons wordt gebracht en door ons wordt gedeeld. We staan stil bij de woorden van Johannes in Johannes 20:1-10. Sity Smedinga

Paasfeest - 09.15 uur in de Antoniuskerk Hardhandig worden wij deze dagen bepaald bij ons paasgeloof. Er zitten opeens mensen alleen in de kerk die daar altijd met z’n tweeën zaten. En

22 | Leids Kerkblad

anderen vallen weg. Dan rijst de vraag: Wat stelt het paasfeest eigenlijk voor? Vaak leerden we in onze opvoeding dat God alles kon. Dat Hij, als je vurig tot Hem bad, zieke oma wel beter kon maken. Wel met: ‘uw wil geschiede’, want je wist niet wat Gods plan was… Kinderen vatten zoiets letterlijk op, ze baden hun knietjes blauw. Als oma dan toch sterft, gaat er een knop om. Een kind denkt dan: Of God kon oma niet beter maken – wat heb je dan aan zo’n God? Of God wilde oma niet beter maken, nou dan vind ik Hem gemeen. Helaas wordt daar door de (verdrietige!) ouders vaak niet verder over gepraat. En dan houdt het geloofsvertrouwen gewoon op.

ophoudt ons lief te hebben als wij sterven, dat Hij het werk van zijn handen ook dan bevestigen zal.

Ik houd niet van vurige paasliederen: ‘Nu jaagt de dood geen angst meer aan’?! Mij wel! Ik moet er niet aan denken dat mijn kinderen of mijn kleinkind(eren) zouden sterven. Paulus noemt de dood de laatste vijand, een echte vijand! En de dood van jonge mensen is (Okke Jager ±1985) een godgeklaagd schandaal. Triomfalistisch gepraat over geloof dat de dood overwint hoort bij geloof, dat het aardse leven onbelangrijk acht. Bijbels is dat geloof niet!

Onder deze noemer houden Mario Boelen en Sity Smedinga drie wijkoverschrijdende gespreksavonden. Wijkoverschrijdend, de Mors en delen van Zuidwest liggen dicht bij elkaar, dat nodigt ons uit om activiteiten gezamenlijk te organiseren. De eerste avond - over de Psalmen - is inmiddels geweest. We hadden met elkaar een mooi gesprek over hoe de Psalmen zijn ontstaan en wat de Psalmen en liederen in het algemeen voor ons betekenen. De tweede avond - op 6 april - gaat over bidden. ‘Bidden: hoe, wie, wanneer, waar?’

Pasen gaat over opgewekt worden uit de dood, die ons denken beheerst wanneer we in stomme afgoden geloven, in machtspolitiek, in wapengeweld, als we slaaf worden van onze begeerten of ons laten regeren door angst en zo ons vertrouwen op God en in onszelf verliezen. Dan vervreemden we van God, van wat er leeft in ons eigen hart en van onze medemensen. De opstanding waar het om gaat is die van Johannes 11:25 waar Jezus zegt: ‘Ik ben de opstanding en het leven. Wie in mij gelooft zal leven ook al is hij gestorven en wie leeft en in mij gelooft, zal niet sterven in eeuwigheid.’ Dat gaat allereerst over dit leven! Daarbij vertrouwen we dat God niet

Wie als Jezus verbonden is met de bron van het leven leeft en vertrouwt op de barmhartigheid van God. Die houdt ook als hij moet sterven (dat wil je niet!) toch niet op te vertrouwen op de liefde en genade van God. Jezus is opgestaan - dus zeggen wij het geloof in de machten van de dood in ons leven en op aarde de dienst op en gaan daar voortaan hard tegenin. Wij geloven in het rijk van God waar de dood er niet meer zal zijn! Piet Warmenhoven

‘Al het Goede komt van boven’

Een gesprek met elkaar over hoe de Bijbel ons iets zegt over bidden en over hoe wij zelf met bidden omgaan. Een avond om zo mogelijk aarzelend eens van gedachten te wisselen hoe wij met bidden omgaan. Deze avond is onder leiding van Sity en wordt gehouden in De Verdieping. De derde avond gaat over ‘Zegen, zegenen, zegening; wat is dat eigenlijk, en wat doet het met je?’ Deze avond staat onder leiding van Mario en wordt gehouden in De Wijkplaats. Sity Smedinga en Mario Boelen

Agenda Aanstaand afscheid van ds. Piet Warmenhoven

26 maart 10.00 - 12.00 uur: Mantelzorgontmoeting,, Antoniuskerk

Na bijna 40 jaar als dominee werkzaam te zijn geweest in een aantal plaatsen heeft Piet Warmenhoven besloten er nu echt mee te stoppen. Piet Warmenhoven was al met emeritaat voordat hij naar Leiden kwam. Met erg veel enthou­ siasme en toewijding heeft hij er hier nog vier jaar ‘aan willen plakken’. Aan zijn inzet en passie was het nooit te merken dat hij al had mogen stoppen met werken. Zondag 5 mei in de Antoniuskerk zal zijn laatste dienst zijn als wijkpredikant verbonden aan onze wijk. Ik hoop dat u deze datum alvast in uw agenda wilt noteren. De dienst begint om 14.30 uur.

29 maart 18.00 - 21.00 uur: Maaltijd + levensvragen, De Verdieping 03 april 15.30 -17.00 uur: Bijbeluur, Statenhof 20.00 uur: Gesprekskring ‘Al het goede’, De Verdieping 04 april 13.30 - 15.15 uur: Bijbelstudie, De Verdieping 09 april 14.30 - 16.30 uur: Soos, Antoniuskerk 13 april 10 30 uur: kerkdienst, Zuydtwijck 16 april 15.00 - 16.30: Bijbeluur, Rosenburch 14.30 - 16.00 uur Bijbeluur, De Parelvissers 18 april 10.00 - 12.00 uur: Bijbelstudie, Antoniuskerk 23 april 10.00 - 12.00 uur: Mantelzorgontmoeting, Antoniuskerk 26 april 18.00 - 21.00 uur: Maaltijd + levensvragen, De Verdieping 01 mei 15.30 - 17.00 uur: Bijbeluur, Statenhof 04 mei 10.30 uur: kerkdienst, Zuydtwijck 05 mei 14.30 uur: Afscheidsdienst ds. P.F. Warmenhoven, Antoniuskerk 07 mei 14.30 - 16.30 uur: Soos, Antoniuskerk 15.30 - 17.00 uur: Bijbeluur Statenhof 20.00 uur: Gesprekskring ‘Al het goede’, De Wijkplaats

Veranderende tijden. Met het vertrek van pastor Inge Elling is er bij de parochie een aantal zaken ingrijpend veranderd, waaronder het aantal vieringen. De ene week heeft de parochie een viering in de Antoniuskerk, de andere week in de Maria Middelareskerk. Heel vervelend voor de leden van de parochie, maar dit heeft ons ook een aantal kansen gegeven. Omdat wij als wijkkerkenraad nog niet zeker wisten of de tendens, ingezet door de parochie, voorgezet zou worden over langere termijn hebben wij even de spreekwoordelijke kat uit de boom gekeken, ondertussen zijn er wel zaken duidelijker geworden. Vanaf 14 april gaan wij om en om de zondagse vieringen beginnen om 10.00 uur. Heel concreet zal dit gaan inhouden dat wij elke eerste en derde week van de maand om 09.15 uur beginnen, elke tweede en vierde week beginnen de diensten om 10.00 uur. Als er in een maand een vijfde zondag is, begint deze ook om 09.15 uur. Op deze manier hopen wij gemeenteleden die de diensten van 09.15 uur niet kunnen halen vanwege bijvoorbeeld de onmisbare hulp van thuiszorg dan wel in de kerk te kunnen begroeten. Binnenkort zullen er kalenders worden uitgedeeld en verspreid waarop staat aangegeven welke dienst hoe laat begint. Ook in het Kerkblad, via de afkondigingen en in de INFO zal melding worden gemaakt van deze belangrijke wijziging. Hans van der Vlist

Leids Kerkblad | 23

Oecumenische geloofs­gemeenschap Merenwijk Pastores: mw. drs. M. Falke-De Hoogh (RK), pastoraal werker, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 06 53249187, [email protected] Vacature PGL mw. ds. E.S. Smidt, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5284909, [email protected] Wijkkerkenraad: voorzitter P.J. van den Broek, [email protected]; scriba O. Bloem, [email protected] Algemene Kerkelijke Merenwijkraad: voorzitter mw. Ingrid (I.J.A.M.) Weitenberg, p/a Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 - 5211963, [email protected], secretaris mw. A.J. Delleman, [email protected] Bankrekeningnr: ING 2581191 t.n.v. Algemene Kerkelijke Merenwijkraad Kerkelijk Centrum de Regenboog, Watermolen 1, 2317ST Leiden,tel. 071 - 5212858 Koster-beheerder: R. van Heijningen: [email protected] Website: www.deregenboogmerenwijk.nl

VEERTIG-DAGENPROJECT KINDERNEVENDIENST In het Veertigdagenproject van de kindernevendienst ontdekken we aan de hand van de verhalen over Jezus uit het Lucas evangelie samen hoe God ons door dik en dun helpt om te “groeien”, net als de zonnebloempitten die de kinderen thuis hebben gezaaid en de grote zonnebloem in de kerk.

ik voor jou in de sporen van de liefde Andrea Schwarz, ‘Du, Gott des Weges’

Zingen in het Regenboogkoor onder bekwame leiding van Peter Scheele

Op Palmzondag brengen de kinderen een versierde palmpaasstok mee en dragen die in optocht door de kerkzaal.

Bij de vieringen Op Goede Vrijdag, 19 maart, komen we bij elkaar rond het lijdensevangelie en luisteren in de stilte naar de oude woorden over Jezus’ lijden. Jij komt in mijn leven binnen jij gaat op mijn wegen mee jij neemt mijn kruis op je jij voor mij zoals: zo groot is de liefde ik laat je in mijn leven binnenkomen ik ga jou op jouw wegen achterna ik sta voor het kruis van jouw liefde voor mij

24 | Leids Kerkblad

relatie daarmee toevoegen, en verder het rekeningnummer (met naam en woonplaats) waarop een eventuele donatie kan worden overgeboekt. De AKM zal uiteindelijk beslissen hoe het geld over de genomineerde doelen wordt verdeeld. Namens de Milieugroep, Cor Kenter, tel.: 5218764, e-mail: [email protected]

Op zondag 31 maart vieren we Pasen. Midden in de nacht is het Licht van God over ons opgegaan en hebben we gehoord van opstaan en leven. Op deze morgen vieren we dat Jezus het ‘levende licht is, het licht dat straalt in de hoogten en in de diepten en dat zich ook in het binnenste van een luisterend hart niet verbergt’ (Hildegard von Bingen tegen paus Eugenius III). We hopen en rekenen op een feestelijke viering. Arcobaleno hoopt erbij te zijn. ds. Inge Smidt

Gevraagd: Goede doelen voor opbrengst Milieugroep De activiteiten van de milieugroep hebben het afgelopen jaar €1500,00 opgebracht. De bedoeling is dit bedrag te besteden aan een viertal - doorgaans wat kleinere - goede doelen, waar iemand uit onze geloofsgemeenschap een speciale band mee heeft. Heeft of weet u zo’n goed doel, laat ons het dan even weten. Graag even een korte omschrijving van het goede doel en uw

Op zondag 10 februari kreeg na de viering Schelte Zijlstra, de nieuwe voorzitter van het Regenboogkoor, het woord. Met de komst van dirigent Peter Scheele is er een nieuwe periode voor het koor aangebroken en zoals dat vaker gaat, zijn er met de wisseling leden van het koor vertrokken en is er plaats voor nieuwe leden. Schelte nodigde de kerkgangers hartelijk uit om mee te komen zingen in het koor. Inmiddels hebben verschillende leden van de geloofsgemeenschap aan deze oproep gehoor gegeven. Natuurlijk kunnen er nog meer mensen bij, mannen en vrouwen (liefst sopranen). Peter Scheele is als bas-bariton afgestudeerd aan het conservatorium van Rotterdam. Hij is concertzanger en klassiek zangdocent en geeft privéles in eigen studio in Leiden. Hij geeft op alle niveaus les, zodoende is er ook plaats voor beginnende leerlingen. De zanglessen richten zich

Agenda op een goede techniek en een gezond stemgebruik altijd vanuit het muzikaal zingen. Naast de vreugde om in het Regenboogkoor te zingen, kunnen nieuwe leden er zeker van zijn dat hun stem wordt geschoold. Het koor repeteert iedere woensdagavond. Meer informatie is verkrijgbaar bij Jos Huisman: [email protected].

Morgengebed: elke woensdag van 09.30 tot 09.45 uur Inloop koffieochtend: elke woensdag van 10.00 tot 12.00 uur Repetitie Regenboogkoor: elke woensdag van 20.00 tot 22.00 uur Inzamelen oud papier, metaal en kleding: elke eerste donderdag van de maand van 09.00 tot 21.00 uur Mothers Prayers: elke eerste vrijdag van de maand van 10.30 tot 12.00 uur Regenboogdis: elke laatste vrijdag van de maand van 18.00 tot 20.00 uur Regenboog open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur

Gespreksavonden over bidden, zingen en zegenen Kerkelijk werker Mario Boelen verzorgt in april drie gespreksavonden in de Regenboog, die gaan over bidden, zingen en zegenen.

Donderdag 4 april om 20:00 uur ‘Nood leert bidden’, zo luidt het spreekwoord. Daaraan zie je ook dat bidden niet zomaar een vanzelfsprekendheid is. Bidden doet iedereen op zijn eigen manier. Bidden is ook niet altijd eenvoudig. Hoe kun je bidden? En wat zijn zo onze eigen bidgewoontes? Wat vinden we moeilijk aan bidden, en wat kunnen we daarin van elkaar opsteken? Deze en andere vragen komen aan bod tijdens deze gespreksavond. Welkom om mee te praten, om mee te doen.

Donderdag 11 april om 20:00 uur Zegenen is een wel heel bijzondere vorm van gebed. We doen het onderling, we doen het in de kerk, we doen het op allerlei manieren, met allerhande woorden. Wat wil zegenen nu eigenlijk zeggen? Wat betekent het als je “de zegen” ontvangt? En hoe kun je zelf zegenend je leven leven? Deze avond gaan we op ontdekkingstocht met elkaar en door de traditie en de geschiedenis heen. Gaat u mee en doet u mee?

Donderdag 18 april om 20:30 uur De Psalmen, liederen van verschillende mensen in verschillende situaties. Dus vaak herkenbaar. De Psalmen zijn bij uitstek teksten om je aan te spiegelen, om jezelf in tegen te komen. En een communicatiemiddel in de omgang met de Nabije. De Psalmen komen ook veelal tot ons bij dopen, bij trouwen, bij het laatste afscheid. De Psalmen kunnen onder woorden brengen waarvoor onszelf woorden tekort schieten. Velen

Stiltecentrum open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur

hebben dan ook een favoriet. Daarnaast is er veel te zeggen over het literaire en liturgische aspect van psalmen. We doen dat deze avond op interactieve wijze. U bent van harte uitgenodigd om met de psalmen mee te juichen, te huilen, te rouwen, te vrezen, ….

Godservaring vormgegeven in Muziek Wat is uw Naam, hoe zijt Gij te vinden? Wie God ziet, kan niet blijven leven, is de overtuiging in het Oude Testament. Toch hebben mensen op vele manieren (iets van) God ervaren. In de ontmoeting met Jezus bijvoorbeeld, maar ook aan Mozes en Elia heeft God iets van zichzelf laten zien. Op veel manieren hebben mensen geprobeerd iets van hun geloof in God, hun zoeken naar zijn nabijheid vorm te geven. Muziek was daar een heel bijzonder medium voor Wij hebben daar de Messiah van Händel aan te danken, de Matthäuspassion van Bach, maar ook de Elias van Mendelssohn. Samen willen we deze muziek aan ons voorbij laten trekken en met elkaar delen welke muziek ons raakt en draagt. U kunt ook zelf muziek meenemen. Een DVD-speler/ CD-speler is beschikbaar, en we hopen dat ook internet probleemloos werkt. Het maximum aantal deelnemers is 15. Opgeven kan bij ds. Inge Smidt: ds. [email protected] Dinsdag 16 april om 20:00uur

Filmavond in de Regenboog

terminale coma geraakt. Zijn dochters van 10 en 17 jaar oud zijn onbekenden voor hem en hij denkt erover om zijn huis en land te verkopen aan een rijke vastgoedeigenaar. Twijfelend om de stekker uit de apparatuur te halen die zijn vrouw in leven houdt, komt hij erachter dat zij een affaire had. Samen met zijn twee dochters gaat hij op zoek naar de betreffende persoon. De avond begint om 19.30 uur en deelname kost € 5,00 p.p.

Jongerenvieringen Tijdens de viering in de kerkzaal is er, eens per maand, een viering voor jongeren van 12 jaar en ouder in ’t Jop (voorheen zaal 1). De vieringen hebben meestal een onderwerp dat dicht bij het thema van de kerkdienst ligt. Er wordt veel gebruik gemaakt van eigentijdse teksten, muziek en video. Soms doen we een soort spel, iets creatiefs of praten we over het onderwerp. Het is ook goed mogelijk dat je een keer mee werkt aan de voorbereiding van de viering. De uitnodigingen voor de vieringen gaan altijd per e-mail. Ongeveer een week van tevoren ontvang je een uitnodiging met daarbij het onderwerp van de viering. Dan heb je de tijd om wat muziek- of filmmateriaal op te zoeken en mee te nemen. Als je een uitnodiging per e-mail wilt ontvangen neem dan contact op. Bas van den Berg, 071 5238313, [email protected] Gerben Wessels, 071 5899680, [email protected]

Op 24 april gaan we samen film kijken en aan de hand daarvan met elkaar in gesprek. De avond wordt geleid door ds. Ronald da Costa. De film die we gaan kijken, is gemaakt door Alexander Payne. De vrouw van een rijke landeigenaar is door een ernstig ongeluk in een

Leids Kerkblad | 25

Evangelisch-Lutherse Gemeente Predikant: vacature Kerkelijk werker: Barbara Heckel MA, Kortenaerstraat 21, 2014 RR Haarlem, tel. 023 – 5444525 Voorzitter kerkenraad: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse, tel. 0252 – 414887, [email protected] Secretaris kerkenraad: mw. C.C. Pet-Vonk, Muiderkring 217, 2332 BP Leiden, tel. 071 – 5762782, [email protected] Bankrekeningnrs: NL14 INGB 0000 1039 46 en NL63 ABNA 0451 0243 03 t.n.v. ELG Leiden te Lisse Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 – 5140783, [email protected] Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 – 5140783, [email protected] Website: www.luthersekerkleiden.nl

Tijd tussen Pasen en Pinsteren

Diensten in de Stille Week

Zo tussen Pasen en Pinksteren, grote feesten in onze kerk, belanden we in de meimaand: een bijzondere maand. De tijd van groei en bloei, de tijd van jonge dieren, tijd van ontluikende liefdes en

De diensten in de week voor Pasen beginnen met de dienst op Palmzondag 24 maart. Pastor Nico Schoorl is dan onze voorganger. Op maandag 25, dinsdag 26 en woensdag 27 maart zijn er om 19.30 uur vespers in de Oud Katholieke Kerk aan de Zoeterwoudsesingel 49. Deze vespers zijn een gezamenlijke activiteit van de Oud Katholieke Parochie, de Maranathaen Vredeskerkwijkgemeente en de Evangelisch-Lutherse Gemeente.

vlinders in de buik. Een maand waarin van alles gebeurt. Je voelt het leven in je lijf. Tijd van vakantie, tijd van feesten, maar ook tijd van herdenken en stilstaan bij. Daar beginnen we mee, stilstaan op 4 mei bij alle oorlog en geweld, toen en nu. Stilstaan bij verdriet en pijn van nabestaanden, van slachtoffers toen en nu. Stilstaan ook bij de droom van de Bijbel, een wereld van gerechtigheid en vrede, vaak zo ver van de realiteit. Tijd van hopen ook en van vieren van de bevrijding, vieren van onze vrijheid. Staan we daar wel genoeg bij stil? Wat betekent onze vrijheid voor ons? Tijd van dankbaarheid te mogen leven in een vrij land, waarin je mag zeggen wat je denkt en voelt. Waarin je, bijna altijd, mag zijn wie je bent. Ongeveer halverwege de meimaand vieren we dit jaar Pinksteren, het feest van liefde, het feest van vuur en vlam, het feest van bevlogenheid en inspiratie. Het feest van het doordringen van het besef, dat wij na Jezus’ dood, degenen zijn die de liefde van God verder gestalte moeten geven en uit moeten dragen.

26 | Leids Kerkblad

achter elkaar doorgezongen worden, zonder korte rust ertussen in. Dit omdat er ‘doorgelopen’ wordt en het verhaal ook verder gaat. Elk couplet eindigt met: Halleluja. De cantorij is van dit lied een driestemmige zetting van de kerkmusicus Willem Vogel aan het instuderen. Het lied is verdeeld in even en oneven coupletten die afwisselend gezongen worden. Bij de oneven coupletten klinkt de melodie in

De dienst op Goede Vrijdag begint om 20.00 uur en zal geleid worden door mevrouw Nicole Pronk. Met Pasen, zondag 31 maart zal ds. Henk Hemstede voorgaan in de dienst en ons koor Luthonica zal onder leiding van Frits Veerman haar medewerking verlenen. Eén van de liederen die met Pasen in de dienst gezongen zal worden is lied 207. Het is een zogeheten processielied. Dit betekent dat er in een rustig tempo op gelopen kan worden. Het is dan beslist geen wandeltempo. Waar de melodie vandaan komt is onduidelijk. Waarschijnlijk is deze afkomstig van een volksmelodie, die eenvoudig te zingen was. De tekst werd gemaakt door een Franciscaanse monnik die leefde in de 15de eeuw. De twaalf coupletten vertellen het verhaal van de opstanding, beginnend bij de drie vrouwen die op paasmorgen naar het graf gaan. Het belangrijkste gegeven is de ontmoeting van Christus met de ongelovige Thomas. In couplet 8 zegt Christus: ‘zie Thomas mijn doorboorde zij, mijn handen, voeten allebei, en twijfel niet, geloof in mij’. Het is de bedoeling dat de coupletten

de sopraanpartij en bij de even coupletten zingen de mannen de melodie. Het is de bedoeling, dat ook de gemeente een aantal coupletten zingt. Aan het eind van het twaalfde couplet zingt de cantorij nog één keer een extra vierstemmig Halleluja.

Lutherse werkweek kerkmuziek De Lutherse werkgroep voor kerkmuziek organiseert sinds jaar en dag ‘s zomers

Agenda een werkweek kerkmuziek voor koorzangers en (kerk)musici. Dit jaar wordt de 63e werkweek gehouden van zaterdagmiddag 20 juli tot vrijdagavond 26 juli in Huize Elisabeth te Denekamp (van de zusters Franciscanessen). Een prachtige omgeving! Deze werkweek, destijds opgezet door dr.Willem Mudde, heeft inmiddels een lange traditie. Niet te verwarren overigens met die andere werkweek voor kerkmuziek die vanwege de Protestantse Kerk in Hoeven (Brabant) georganiseerd wordt en waarover informatie te verkrijgen is op de website van de PKN. De Lutherse werkweek heeft tot nu toe echter geen vermelding mogen krijgen op de PKN-website, maar is desondanks zéér de moeite waard. In die week (een volle week) wordt kerkmuziek in de volle breedte beoefend, van modern tot renaissance. Delen van de mis, motetten, gebeden, liederen, kortom alles wat in een Lutherse eredienst een plaats zou kunnen krijgen. De muziek wordt aan het begin van de week uitgereikt (geen thuisstudie mogelijk), dus moeten de deelnemende zangers eigenlijk wel noten kunnen lezen. Van blad kunnen zingen is natuurlijk nog beter, maar kun je het niet, dan is er geen man overboord. In dat geval moet je maar goed naar je buren luisteren, dan kom je er ook wel. Ik weet dit uit eigen ondervinding. Het zijn volle dagen. Elke dag begint om ongeveer 7.45 uur met de gezongen metten in de kapel en eindigt om 22.30 uur met de gezongen completen. Daar tussenin zitten de maaltijden, ochtendgymnastiek, inzingen, 6 repetities, koffie- en theepauzes en een middagrust. Midden in de week is er even een rustpunt in de vorm van een bonte avond, waarin ieder iets van zijn of haar talenten kan tonen of op een andere manier voor vermaak kan zorgen (geen verplichting, hoor!). De week eindigt met een slotconcert in de dorpskerk van Diepenheim. Maar dat slotconcert is niet het doel van de week, al lijkt dat er soms wel wat op. Het gaat om de week zelf, die je compleet opneemt en in een andere wereld brengt. Het is eigenlijk een intensieve meditatieve retraite, die kracht en inspiratie geeft waar men nog lang op kan teren. Ik kan het elke geoefende cantorijzanger(es) aanbevelen.

Op dinsdag en woensdag is Barbara Heckel ([email protected]), kerkelijk werker, werkzaam voor onze gemeente. Momenteel is zij met ziekteverlof. Voor dringende zaken kunt u contact opnemen met de voorzitter of secretaris van de kerkenraad Activiteiten van A tot Z Erediensten: 24 maart 29 maart 31 maart 7 april 14 april 21 april 28 april 5 mei

pastor N. Schoorl mw. N. Pronk, aanvang 20.00 uur ds. H.J. Hemstede m.m.v. Luthonica geen dienst drs. K. van der Horst viering Heilig Avondmaal geen dienst mw. N. Pronk geen dienst

Kerkenraad 9 april om 20.00 uur in de consistorie Vespers in de Stille Week, 19.30 uur in de Oud Katholieke Kerk, Zoeterwoudsesingel 49 maandag 25 maart liturg ds. R. Venema dinsdag 26 maart liturg pastor P. Brommet woensdag 27 maart liturg dhr. M. Boelen Redactiecommissie Contactpersoon Lenie de Jongh (0348 419778). Periode van het volgende Leids kerkblad is van 2 mei t/m 20 juni. Inleverdatum kopij: uiterlijk 15 april per e-mail bij m.g.graner@ hetnet.nl

koor willen zingen. De laatste groep zal intensiever repeteren en de eerste groep heeft dan wat meer tijd om van het mooie Twente te genieten. Hoe het precies gaat uitpakken zal, vermoed ik, erg van de groep deelnemers afhangen. Wat praktische informatie: de kosten zijn € 520,00 voor een éénpersoonskamer, € 470,00 voor een tweepersoonskamer en € 250,00 voor studenten. Alles

inbegrepen, behalve de drankjes. De week zal worden geleid door Hans Jansen (onder anderen cantor van de Kloosterkerk te Den Haag) en Monique Schendelaar, onze vroegere cantrix en nu verbonden aan de Lutherse gemeente in Den Haag. Opgeven kan men zich via de website van de Lutherse werkgroep voor kerkmuziek. Hans Nuhoff

Dit jaar wil men meer dan gebruikelijk onderscheid maken tussen de deelnemers die in een groot koor (het aantal deelnemers wisselt per jaar nogal en ligt tussen de 30 en 60) en die in een klein

Leids Kerkblad | 27

Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Predikant: mw. ds. M. Driessen, Lammenschansweg 51, 2313 DJ Leiden, tel. 071 - 5131422, [email protected] Voorzitter: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest, tel. 071 - 5153865 Secretaris: mw. E. Kromhout, Ridderspoorlaan 25, 2343 TV Oegstgeest, tel. 071 - 5157567, [email protected] Bankrekeningnr.: 175067 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest Kerkdiensten: Gemeentecentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl

VVP Nederland 100 jaar.

staat achtergrondinformatie in over de betekenis van bomen in de Bijbel, suggesties voor diensten en kinderdiensten, waaronder een voorbeeld om met kinderen te filosoferen. Maar ook liederen, gebeden en veel bruikbare illustraties. De schilder Damnis Baan heeft speciaal een kruis geschilderd dat levensboom wordt, in navolging van afbeeldingen in de Renaissance van het kruis dat met groene twijgen uitloopt.

‘Eeuwig Vrijzinnig’ Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de landelijke vereniging komt er 6 april een boek uit onder de titel ‘Eeuwig Vrijzinnig’, verleden, heden en toekomst. Daarin komen drie vragen aan de orde, waar verschillende auteurs zich over buigen: Wat heeft onze vereniging in het verleden gedaan? Hoe staan we er nu voor en hoe ziet de toekomst er nu uit? Auteurs als Anne van der Meiden, Arne Jonges, Rutger Immink, Marieke Fernhout, Lydia van Ketel, Meerten ter Borg en onze interim beleidssecretaris Erik Jan Tillema hebben een bijdrage geschreven en tussendoor staan er minipreekjes in van verschillende VVP predikanten. Het boek is te bestellen via het landelijk kantoor, postbus 8094, 3503RB Utrecht of via [email protected] of 030-8801497.

De metafoor van de boom Binnenkort komt er ook een

Na 6 april, de landelijke viering van het honderdjarig bestaan in het conferentiecentrum Woudschoten, zal deze krant beschikbaar zijn.

Vieren liturgiekrant uit onder de titel ‘de metafoor van de boom’. Het leek ons een leuk idee om voor dit eeuwfeest onze collega predikanten en voorgangers suggesties voor één of meer diensten in de zomer aan te bieden. Er

De Witte Donderdagviering en Pasen zullen als thema ‘bevrijding’ hebben, ieder met een ander accent. Carla Zuiderduin, sopraan, zal tijdens de Avondmaalsviering enkele liederen van J.S. Bach zingen. Met Pasen treedt het koor ‘Libera Voce’ op onder leiding van Marjolein de Groot.

Agenda

Op 21 april, zondag Jubilate, zullen we met Frederik Vos, een van onze organisten, een eerste kennismaking hebben met liederen uit het nieuwe liedboek.

6 april – xxxx Landelijke manifestatie 100 jaar VVP

Nieuwe liedboek

8 april – 20.00 uur Literatuur en religie / gedichten, Gemeentecentrum 9 april – 14.00 uur Literatuur en religie / gedichten, Gemeentecentrum 15 april – 20.00 uur Jaarvergadering, Gemeentecentrum 16 april – 14.30 uur Lezing dr. Vogelensangh, conservator Rijks Museum van Oudheden: ‘Kleding in de oudheid over de hele wereld’, Vredeskerk 23 april – 10.00 uur Gesprekskring Snieder/Klaare, Vredeskerk 28 april – 10.00 uur Ds. M. Driessen, Vredeskerk 6 juni voorjaarsuitje

28 | Leids Kerkblad

Op 25 mei wordt er in Monnickendam een Liedboekfestival georganiseerd rond de presentatie van het nieuwe liedboek. Vanaf die datum is het ook te koop. De PGO in Oegstgeest organiseert zondagmiddagen over het nieuwe liedboek. Op 19 april komt aan de orde waarom en op grond waarvan er voor bepaalde liederen gekozen is. Nienke van Andel, theologe en kerkmusicus Wim Ruessink zullen dat toelichten. (15:00 uur in de Groene Kerk). Op 9 juni wordt er in de Regenboogkerk in Oegstgeest gezongen uit het nieuwe liedboek onder leiding van Pauline Verkerk, Hans de Jong en Arjan Vos (15:00 uur). Hartelijke groeten, Marjan Driessen

Eglise wallonne Pasteur: Mme Françoise Weber, Houtlaan 15, 2334 CJ Leiden, tel. 071 – 5177533, [email protected] Presbytère: Houtlaan 15, 2334 CJ Leyde Président du consistoire: H.J. de Jonge, Zeemanlaan 47, 2313 SW Leiden. [email protected] Trésorier: Frank E. H. van Egmond, Herensteeg 16, 2311 SJ Leiden Compte de l’Eglise: ING bank 5370099 au nom de: Eglise wallonne de Leyde à Leiden Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139 Compte de la diaconie: 575834431 au nom de Diaconie Waalse Kerk Leiden. Salle Loeber: Breestraat 62, 2311 CS Leiden Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139, [email protected] Site web: http://www.eglisewallonne.vze.com Secrétariat: [email protected]

Un consistoire renouvelé Les membres et amis de notre Eglise sont chaleureusement invités à venir assister à notre culte du 7 avril, pendant lequel le consistoire nouvellement élu sera établi dans son ministère. Ont été (ré)élu(es) comme diacres Mmes Douwes et Tempels-Moeshart et M. la Grouw, et comme ancien(ne)s Mme Zijlstra-Kröner et MM. van Egmond, de Jonge (H.J.), Maagdelijn et Vletter.

Une nouvelle génération La garderie accueille trois nouveaux petits êtres : Merje, Elie et Ryan, ci-dessous en visite au musée pendant les vacances avec une animatrice, Mégane, et le pasteur, qui prend la photo. En dehors des histoires et chants bibliques, activités à caractère culturel et linguistique sont au programme pour cette nouvelle génération, pour maintenir la langue française.

De nouveaux compagnons Le projet de soutien de nourriture aux habitants de la maison Imani se développe avec un atelier cuisine chaque semaine sur place. La maison d’accueil aux réfugiés africains francophones reçoit donc un complément aux dons de la banque alimentaire, collecté chaque dimanche au temple, et cuisiné avec les habitants, chez eux, puis dégusté ensemble.

Un nouvelle journée d’action Jeudi 9 mai 2013 de 10h à 17 h, à l’Eglise Réformée Wallonne de La Haye,

Noordeinde 25: Journée de la Commission pour la mission de la Classe wallonne de la PKN en collaboration avec plusieurs églises francophones de La Haye et environs; thème ‘Etre église en temps de crise’. Réflexion en ateliers; chants; repas en commun; célébration œcuménique. Participation libre, avec apport de plat à partager. S’inscrire auprès du pasteur, ou au temple.

Programme des prédications Au mois de mars, cycle ‘Vivre et revivre’ Le 24 mars - jour des Rameaux Luc 19, 28-44: ‘Si ceux-là se taisaient, les pierres crieraient’ Le 28 mars, jeudi saint, et le 29 mars, vendredi saint Pas de prédications, mais de simples lectures de textes, chants et prières. Le 30 mars - samedi saint Jean 19, 38-42: ‘Ils vinrent donc, et enlevèrent son corps’ Le 31 mars - jour de Pâques Jean 20, 1-31: ‘Pour que vous ayez la vie en son nom’’ Au mois d’avril, cycle ‘Dépasser les frontières’ Le 7 avril - Josué 3, 7-17 La frontière entre bien et mal. Le 21 avril - Josué 13, 1-14 La frontière entre foi et idolâtrie. Le 28 avril - Josué 20, 1-9 La frontière entre coupable et innocent.

Leids Kerkblad | 29

BMS Netwerk Notarissen Notarissen mr. R.H. Breedveld mr. E.J. Moolenaar mr. M. Schwarze

Plantsoen 25 2311 KG Leiden T (071) 516 29 30 F (071) 516 29 35 E [email protected]

persoonlijk, betrokken en altijd dichtbij

> Alle rechtsgebieden > Combinatievoordeel bij gelijktijdig passeren van verschillende akten

Nico Soek begeleidt en verzorgt de uitvaart, ook als u elders verzekerd bent.

> Gratis abonnement op onze elektronische nieuwsbrief > Eigen parkeerterrein 16458

www.bmsnotarissen.nl

leidend in communicatie productie

in online Schrijf u

e voor d

uw s nie grati

e sbri

071 - 57 20 076 dag en nacht www.arumuitvaartzorg.nl

Rooseveltstraat 12 - 2321 BM Leiden Tel. (071) 579 75 00 - www.groenmedia.nl

van BEUKERING MAKELAARS “Vooral je zorg deed ons goed. Je persoonlijke benadering verdient lof en verzacht zeker een beetje de pijn.” Lange Voort 3, Oegstgeest, t 0715651577, AttendoUitvaartzorg.nl

Gelegen op de mooiste plek in het hart van Leiden, aan de voet van de Burcht. Touwbaan 12, Leiderdorp Telefoon 071 - 589 93 03 www.meerburg.nl

• Lunchen • Dineren • Buffetten

• Feesten • Bruiloften • Recepties • Afstudeerborrels B R A S S E R I E R E S T AURAN T

Het Koetshuis DE BURCHT

BU RGSTEEG 13 | LEIDEN | TEL . 071512 16 88 | W W W.KOE TSH U ISDEBU RCH T.NL

30 | Leids Kerkblad

f

Gelezen Begraafplaats Groenesteeg 200 jaar Je kunt al jaren in Leiden wonen en er toch altijd aan voorbij zijn gegaan: verscholen, aan het eind van de Groene­ steeg, ligt sinds 1813 een bijzondere begraafplaats. Wie er nog nooit geweest is, moet er zeker eens een kijkje nemen. ‘Midden in de stad is het een oase van rust,’ zegt Lodewijk Kallenberg. Speciaal voor de 200e verjaardag van de rustplaats schreef hij een boek. Kallenberg is secretaris van de Stichting tot instandhouding van de Begraafplaats Groenesteeg. Bevlogen vertelt hij over de geschiedenis van de begraafplaats,

die zowel van de stad Leiden als de hervormde gemeente is geweest: ‘Rijke mensen werden vroeger meestal in de kerk begraven. Toen de Fransen hier aan het bewind waren (1795-1813) werd dat vanwege hygiënische redenen verboden. Dat was het startpunt van de Begraafplaats Groenesteeg. In 1813 werd in korte tijd een begraafplaats ingericht. Het was allemaal nogal provisorisch en toen eind 1813 de Franse overheersing ten einde was, mocht weer in kerken worden begraven. In 1828 werd dat definitief verboden. Stadsarchitect Salomon van der Paauw kreeg de opdracht om de begraafplaats Groene­ steeg opnieuw te ontwerpen. Vandaag de dag ziet de plek er grotendeels nog steeds uit zoals Van der Paauw heeft bedacht.’

Jan Modaal werd niet op Groenesteeg begraven. ‘Het was een begraafplaats voor stadsbestuurders, kunstenaars, predikanten, hoogleraren; voor de rijken en notabelen dus. Dat werd nergens expliciet gesteld, maar om op Groene­ steeg een graf te krijgen, moest je twee tot vier keer zoveel betalen als elders. Op die manier vond vanzelf een selectie plaats. Onder andere liggen de ouders van Abraham Kuyper en de moeder van Vincent van Gogh er begraven.’ Blikvanger van de begraafplaats is de joekel van een beuk. ‘De geleerden zijn het niet eens over hoe oud de boom precies is, maar hij zou best geplant kunnen zijn toen de begraafplaats in 1828 werd ingericht. De beuk is de nummer vijf op de ranglijst van Nederlandse beuken met de dikste stam. Daarnaast staan er typische begraafplaatsbomen met een symbolische betekenis, zoals de treurberk, de treurwilg en de treures; ook is er veel klimop aanwezig.’

22 juni vindt een optreden plaats van een fanfare met het PS|Theater (‘Het verdriet van Leiden’). En op 5 april wordt Kallenbergs’ boek Leidse Glorie. Rondleiding over de historische begraafplaats Groenesteeg gepresenteerd. Kallenberg: ‘Het boek heeft het karakter van een reisgids. Het is een fullcolour uitgave en geschreven voor een breed publiek. Ik heb geprobeerd historische zaken te verbinden met het heden van Leiden. Ook gaat het over de flora en fauna op de begraafplaats.’

Al bijna veertig jaar wordt er niet meer op Groenesteeg begraven. Kallenberg: ‘Aan het begin van de twintigste eeuw was de begraafplaats zo’n beetje vol, er werden geen nieuwe graven meer verkocht. Wel werd nog tot 1975 begraven, vooral in familiegraven. Daarna ging de begraafplaats op slot en werd er geen onderhoud meer gepleegd. En zoals dat gaat wanneer je ergens niets aan doet, treedt er verval in. Begin jaren negentig vond een grootschalige restauratie plaats. Nu is opnieuw een grote opknapbeurt noodzakelijk, want grafzerken hebben geen eeuwig leven. Dat soort zaken loopt in de papieren.’

Leden van de PGL kunnen het boek aanschaffen voor de kortingsprijs van € 12,50. Op zondag 7 april geeft Kallenberg een lezing waar nog kaarten voor zijn. Zie voor meer informatie: begraafplaatsgroenesteeg.nl Elias van der Plicht L. Kallenberg, Leidse Glorie. Rondleiding over de historische begraafplaats Groenesteeg (Leiden 2013), ISBN 9789073983 007, € 14,95.

Ter gelegenheid van de 200e verjaardag van de begraafplaats worden er dit jaar verschillende activiteiten georganiseerd. Op 2 november zal vanuit de Hooglandse Kerk de begrafenis van Diederik van Leyden Gael (1775-1846) worden nagespeeld. Hij was de rijkste Leidenaar ooit, dus een echte rijke stinkerd. Zaterdag

Leids Kerkblad | 31

Mens in beweging Stichting Present: Verbinding tussen mensen ‘De dankbaarheid en gastvrijheid van de ontvangers heb ik als heel positief ervaren. Wij zijn er maar een dag om te helpen, maar het betekent zoveel voor dit gezin. En het was ook erg gezellig met de groep, je bent weer eens heel anders met elkaar bezig’. Vrijwilliger na een Presentactie

Wat is Present? Stichting Present wil een brug slaan tussen mensen die hulp willen bieden en mensen die de hulp kunnen gebruiken. In 2012 heeft deze missie maar liefst tot 100 concrete projecten geleid! Een mooi resultaat voor het derde jaar dat stichting Present Leiden nu achter zich heeft gelaten. Present wil graag vrijwilligers de weg wijzen om zich in te zetten voor een stadgenoot. Dit gebeurt via een professioneel netwerk van hulpverleners, die veel thuissituaties tegenkomen waar extra handen en tijd nodig zijn. Ook zet Present met veel plezier groepen in bij verzorgingstehuizen of andere woonvormen waar bewoners graag meegenomen worden voor een wandeling of een gezamenlijke activiteit. Vanuit deze ontmoetingen tussen mensen willen we u de volgende verhalen niet onthouden. Onlangs heeft een studentengroep een alleenstaande moeder met vijf kinderen geholpen met het schilderen van haar woonkamer. Samen met haar begeleider probeert zij orde te creëren in haar huishouden. Het schilderen van de woon

kamer was daar een mooie concrete stap in! Een van de vrijwilligers na het project: ‘Ik vond het fijn om me in te zetten voor iemand die ons nodig had. (…). Het was eigenlijk best bizar om te zien in welke omstandigheden mensen kunnen leven terwijl ze zo dichtbij mijn prinsheerlijke kamertje wonen.’ Een andere vrijwilligersgroep heeft opgeruimd en schoongemaakt bij een alleenstaande vader. Vanwege de rommel durfde hij geen mensen meer in zijn woning te ontvangen. En zelf wist hij niet goed waar hij moest beginnen. Een van de vrijwilligers na de schoonmaakactie: ‘Het gaf veel voldoening om het huis van onze gastheer schoon te maken omdat je veel verschil zag tussen ‘voor’ en ‘na’. Maar het mooiste waren de leuke en daarnaast ook minder leuke gesprekken met hem, o.a. over hoe hij in deze situatie beland is.’

Wilt u ook Present zijn? Velen van u zullen ongetwijfeld al op allerlei terrein actief zijn in vrijwilligerswerk, in de kerk of in uw buurt of elders. Wat Stichting Present u kan bieden is dat u samen met een groep een activiteit kunt doen waarmee u tegelijkertijd iemand anders kunt helpen. Denkt u aan uw koor, kerkenraad, Bijbelkring, gespreksgroep, vul maar aan. U hebt veel te bieden aan mensen om u heen! Daarbij kan het ook heel leuk en verrassend zijn om elkaar op een andere manier tegen te komen.

Hoe kunt u Present zijn? Wij komen graag bij u en uw groep langs om een presentatie te geven en in gesprek te gaan over de mogelijkheden. Vanuit het aanbod van u als groep handige klussers tot creatievelingen -

32 | Leids Kerkblad

zoeken wij een passend project voor u op de datum die u vrij heeft gemaakt met elkaar. Denk aan activiteiten als: - Het opknappen van de woonkamer van een alleenstaande moeder en haar helpen bij het ophangen van planken, schilderen, een fris behangetje.

- De tuin op orde brengen van een meneer met een psychiatrisch ziektebeeld, zodat hij kan gaan genieten van de lentezon. - Het organiseren van een pannenkoekenfeest voor bewoners van een woning voor gehandicapte mensen. - Etc. Van harte welkom om mee te doen aan de beweging van Present! Wilt u onze beweging graag ondersteunen maar lukt dit niet met fysieke inzet, dan verwelkomen wij u graag als FANNOOT van onze stichting. Met bijdragen van donateurs en kerken is ons werk blijvend mogelijk. Zie voor meer informatie onze website of bel gerust. Neemt u gerust contact met ons op: tel: 06 16 51 24 48, e- mail: [email protected] Doortje van Helden en Sietske Steenbergen

Algemene Kerkenraad Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente te Leiden preases: F. van Oosten, Akkerhoornbloem 36, Leiden scriba: M.P.H.J. Korbee, Zandzegge 11, 2318 ZK Leiden, tel. 071 - 5126574 postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden telefoon: 071 - 5764145 e-mail: [email protected]

Vitaliseringproces De Algemene Kerkenraad heeft op zijn vergadering van 22 januari de Commissie Beleidsplan 2013 ingesteld met als doel een concept beleidsplan op te stellen voor de PGL, waarover de Algemene Kerkenraad dan besluit. Het streven is vóór de zomer van 2013 met een voorstel te komen. De commissie bestaat uit het moderamen, gemeenteadviseur Jaap van der Giessen, B. Verweij namens het College van Diakenen en afgevaardigden van wijken ten einde het draagvlak voor het vitaliseringproces te vergroten. De leden van de commissie kunnen bij het gesprek over het Beleidsplan 2013 vrij spreken, en vormen tegelijk ‘levende lijnen’ met hun achterban. Ieder kijkt daarbij twee kanten op: naar het werk binnen de commissie én naar de gedachten die leven binnen eigen wijk of college over het vitaliseringproces. Dat gebeurt met een open blik en onderling wordt de discussie en het delen van zienswijzen dan ook gestimuleerd. Als

uitgangspunten worden gehanteerd, de uitkomsten van de eerder uitgebrachte rapportage van de begeleidingscommissie en de resultaten van de drie werkconferenties voor ambtsdragers in 2012. Zowel de voorzitter als de scriba van de Algemene Kerkenraad zijn formeel niet ingedeeld; zij begeleiden het proces. Op de eerste vergadering is besloten de commissie in drie subcommissies te verdelen, namelijk: Bestuur, Financiën en Vitaliteit. De bespreking van Bestuur en Financiën moet de randvoorwaarden opleveren voor de bespreking van de Vitaliteit, ofwel de kleuren, de profielen van de geloofsgemeenschappen. Omgekeerd wordt de uitwerking van de eerste twee bepaald door de uitkomst van de Vitaliteit. Met andere woorden: in de praktijk zal de bespreking tussen enerzijds Bestuur en Financiën en anderzijds Vitaliteit heen en weer gaan. Daarom vergaderen de commissies afzonderlijk maar gelijktijdig en op één

locatie, en sluiten zij af met een gezamenlijk overleg. Op deze wijze spreken de commissies telkens op twee niveaus: dat van het betreffende terrein (Bestuur, Financiën of Vitaliteit) én dat van de PGL. Leidraad voor de commissies is: ‘Wij denken dit gehoord te hebben op de drie werkconferenties, en knopen daar bij aan…’ Wat de uitkomst ook zal zijn, vast staat dat er ruimte moet zijn (financieel, bestuurlijk en in geloofsbeleving) voor vernieuwing. Alle betrokkenen zijn er van doordrongen dat veel werk in weinig tijd gedaan moet worden. Het moet immers zo snel mogelijk duidelijk zijn wanneer er weer beroepen kan worden en aanstellingen gedaan kunnen worden. En belangrijker nog: het bouwen aan een vitale kerk in Leiden zal concreet gestalte moeten krijgen! M. Korbee

Leids Kerkblad | 33

College van Kerkrentmeesters Secretaris: J.P. Karstens, tel. 071 - 5212087 Adres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5764145, [email protected] Bankrekeningnrs: 41878 t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden (voor giften) 121554 t.n.v. Actie kerkbalans Leiden (voor vrijwillige bijdragen) Kerkelijk Bureau: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden Geopend: maandag t/m donderdag van 09.00-12.00 uur, tel. 071 - 5764145 Collectebonnen: verkrijgbaar van € 0,75 van € 15,00 per vel; bonnen van € 1,20 van € 24,00 per vel en bonnen van € 2,00 van € 40,00 per vel Betaling van de collectebonnen op rekening nr. 41878 t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden o.v.v. aantal bonnen en prijs. Mutaties in verband met verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne melden bij het Kerkelijk Bureau ten behoeve van de verwerking in de ledenadministratie.

Paascollecte Tijdens de diensten op Eerste Paasdag is de derde collecte bestemd voor de Paascollecte. De opbrengst van deze collecte wenden wij aan om een deel van de verplichte bijdrage voor de Protestantse Kerk te voldoen. Voor 2013 hebben wij deze verplichte bijdrage op € 46.000,00 geraamd. Jaarlijks stellen wij onze gemeenteleden in de gelegenheid deze collecte ook met een extra gift te ondersteunen. Daarom treft u bij dit kerkblad ook een acceptgiro aan. Van harte aanbevolen.

Ook de Eindejaarscollecte gebruiken wij voor de financiering van onze verplichte bijdrage aan de landelijke kerk. De Eindejaarscollecte 2012 bracht € 11.000,00 op. Een prachtig bedrag, waarvoor onze hartelijke dank!

Actie kerkbalans 2013 Nog steeds komen er toezeggingen binnen voor deze actie, die noodzakelijk is voor de instandhouding van onze gemeente. Op het moment dat ik dit schrijf zijn er bijna 2000 toezeggingen binnen met een totaalbedrag van

€ 545.000,00. Wij verwachten nog van een aantal leden van onze gemeente een toezeggingsformulier, waarbij wij aannemen dat het voor 2013 begrote bedrag van € 600.000,00 gehaald zal worden. Vorige keer schreef ik dat een aantal mensen hun bijdragen hebben moeten verlagen, doch dat er gelukkig ook mensen zijn die hun bijdragen wilden verhogen. Rond de 200 personen konden hun bijdragen verhogen. Daar werden we warm van! Hans Karstens

Week van het testament Veel lezers van het Leids Kerkblad zijn gewend hun steentje aan de plaatselijke kerk bij te dragen door jaarlijks een bedrag toe te zeggen aan de actie Kerkbalans. Ook bij het bijwonen van de kerkdiensten wordt een bijdrage in de collectezak gedaan. Wie echter wat wil nalaten aan de kerk moet een testament laten maken. Van 15 tot en met 19 april wordt op initiatief van een aantal goede doelen de landelijke actie ‘Week van het testament’ gehouden. Dit jaar willen wij als Protestantse Gemeente te Leiden hieraan ook aandacht besteden. Zonder testament wordt uw nalatenschap verdeeld volgens de regels van de wet. De wet houdt daarbij alleen rekening met uw familieleden (soms vele verre neven en nichten) en past daarvoor standaard verdelingsregels toe. Een testament is dus noodzakelijk als u iets wilt nalaten aan vrienden, bekenden, de Protestantse Gemeente te Leiden, de Diaconie, Kerk in Actie, enzovoorts. Ook een combinatie van door u aangewezen personen of instellingen is mogelijk, ook voor een bepaald bedrag (legaat). Als u overweegt de Protestantse Gemeente te Leiden in uw testament op te nemen als (mede-) erfgenaam of legataris, is het belangrijk om daarbij de juiste tenaamstelling te gebruiken. Nadenken over een testament en dus over wat er na uw overlijden met uw nalatenschap gebeurt, is geen makkelijk onderwerp. Maar het is een geruststellend idee om te weten dat alles goed geregeld is. Indien u wenst dat er contact met u opgenomen wordt over nalaten aan de Protestantse Gemeente te Leiden kunt u dit telefonisch kenbaar maken bij het Kerkelijk Bureau, tel. 5764145 of per e-mail: [email protected]. Er zal dan een afspraak met u worden gemaakt bij u thuis.

34 | Leids Kerkblad

Kerkdiensten ■■ Zondag 24 maart - Palmzondag

■■ Donderdag 28 maart - Witte Donderdag

■■ Zaterdag 30 maart - Stille Zaterdag

Deurcollecte: Jeugdwerk Leiden

Deurcollecte: Avondmaalsproject

Deurcollecte: Avondmaalsproject

Hooglandse Kerk

Hooglandse Kerk

Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, pastor J.J. van der Hoeven Marekerk

10.00 u. ds. T. Jacobs, belijdenisdienst 17.00 u. ds. F.J. van Harten, Scheveningen Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk

09.15 u. mw. S. Smedinga De Regenboog

10.00 u. pastor T. Moons

Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. N. Schoorl

Gemeentecentrum Oegstgeest

10.30 u. ds. P.A. Wilbrink, Delft Waalse Kerk

10.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. mw. P.I. van der Meijden

19.30 u. ds. A. Alblas, dienst LBG en LSE m.m.v. Leidse Cantorij

Opstandingskerk, Aerent Bruunstraat

19.30 u. ds. J. Groenleer, vesper MWG, CGK en GKV Maranathawijk

20.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

20.00 u. ds. G.J. Venema

Antoniuskerk (nb: dienst in Rosenburch)

19.00 u. ds. C.J. van Dongen, Heilig Avondmaal, De Regenboog

19.30 u. pater Th. Scholtes

Gemeentecentrum Oegstgeest

19.30 u. mw ds. M. Driessen Waalse Kerk

19.30 u. mw. ds. F. Weber, Sainte Cène Diaconessenhuis

16.00 u. ds. A.C. Kooijman ■■ Vrijdag 29 maart - Goede Vrijdag

Overrhyn

Deurcollecte: Avondmaalsproject

LUMC

Hooglandse Kerk

11.00 u. pastor H. van Breukelen 10.00 u. pastor J.H.S. Evers Diaconessenhuis

10.15 u. ds. M. de Leeuw, palmpasencantate Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)

10.00 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp (met tolk) ■■ Maandag 25 maart

Marekerk

19.30 u. vicaris W. Braaksma, vesper MWG, CGK en GKV

Oud Katholieke Kerk, Zoeterwoudsesingel

19.30 u. oecumenische vesper ■■ Dinsdag 26 maart

19.30 u. ds. A. de Snoo, vesper MWG, CGK en GKV

Oud Katholieke Kerk, Zoeterwoudsesingel

19.30 u. oecumenische vesper ■■ Woensdag 27 maart

Maranathawijk

20.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

20.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk

19.00 u. mw. S. Smedinga De Regenboog

23.00 u. pater Th. Van Adrichem, paaswake Waalse Kerk

19.30 u. mw. ds. F. Weber ■■ Zondag 31 maart - Eerste Paasdag

Deurcollecte: Paascollecte Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A. Alblas, m.m.v. de Leidse Cantorij 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. C.C.L.H. van den Berg-Seiffert Marekerk

10.00 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal 19.00 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal m.m.v. Leidse Cantorij 21.30 u. mw. ds. C.C.L.H. van den Berg-Seiffert – Via Crucis (F. Liszt) Marekerk

19.30 u. ds. T. Jacobs, Heilig Avondmaal, m.m.v. MareVocale Maranathawijk

20.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

20.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk

19.00 u. mw. S. Smedinga en mw. N. Bakker, oecumenische dienst De Regenboog

19.30 u. mw ds. E.S. Smidt

Evangelisch-Lutherse Kerk Herengrachtkerk

17.00 u. ds. A. Alblas, vesper met ‘The Crucifixion’ 21.30 u. ds. H.E. Schouten, paasnachtdienst LSE en LBG,

20.00 u. nog niet bekend Waalse Kerk

19.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

19.30 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest LUMC

19.30 u. pastor J.H.S. Evers; passieconcert

10.00 u. ds. T. Jacobs, m.m.v. MareVocale 17.00 u. ds. W.G. van den Top, Hazerswoude Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. ds. G.J. Venema Antoniuskerk

09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven De Regenboog

10.00 u. mw. ds. E.S. Smidt

Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. nog niet bekend

Gemeentecentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. ds. M. Driessen Waalse Kerk

10.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest Overrhyn

11.00 u. mw. E. Kruyt LUMC

10.00 u. ds. A.J. Hammer Diaconessenhuis

10.15 u. ds. M. de Leeuw ■■ Maandag 1 april - Tweede Paasdag

Diaconessenhuis Marekerk

19.30 u. ds. T. Jacobs, vesper MWG, CGK en GKV

Oud Katholieke Kerk, Zoeterwoudsesingel

16.00 u. ds. M. de Leeuw, m.m.v. COV ‘Ex Animo’

Zuydtwijck

10.30 u. mw. ds. M. Wassenaar en pastor H. van Breukelen

19.30 u. oecumenische vesper

Leids Kerkblad | 35

■■ Zondag 7 april - Beloken Pasen

Deurcollecte: Kosten predikantsplaatsen en kerkelijk werkers Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. F.C. van Dijke, gezamenlijke dienst met doven en slechthorenden 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. H.E. Schouten 19.00 u. Evensong, m.m.v. het Roder Jongenskoor o.l.v. Rintje te Wies Marekerk

10.00 u. ds. C. van ’t Hof, Nunspeet 17.00 u. ds. A.J. Zoutendijk, Utrecht Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. M. Boelen

Gemeentecentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. ds. D.C. van Houwelingen-Verdonk, Noordwijk Waalse Kerk

10.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. mw. A. Wamsteker Overrhyn

11.00 u. R. Leijdekker LUMC

10.00 u. pastor J.H.S. Evers Diaconessenhuis

10.15 u. ds. A.C. Kooijman

Dorpskerk Leiderdorp: dienst voor mensen met een verstandelijke beperking

15.00 u. pastor R. van Dijk ■■ Zondag 21 april

Marekerk

10.00 u. proponent W. Braaksma, Bodegraven 17.00 u. ds. L.J. Geluk, Rotterdam 19.30 u. ds. T. Jacobs, Alphadienst Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. mw. ds. M. Driessen Antoniuskerk

10.00 u. nog niet bekend De Regenboog

10.00 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. nog niet bekend

Gemeentecentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. ds. C. Dahmen, Berkenwoude Waalse Kerk

10.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

09.15 u. mw. S. Smedinga

Deurcollecte: Huur en onderhoud kerkelijke gebouwen

10.00 u. R. Rus, Oegstgeest

10.00 u. pastor J. van Duijnhoven

Hooglandse Kerk

LUMC

Antoniuskerk

De Regenboog

Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. geen dienst

Gemeentecentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. ds. I. Hasselbach-Jongsma, Leiderdorp Waalse Kerk

10.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. ds. A. Vuijst, Noordwijkerhout Overrhyn

11.00 u. mw. L. Kromhout LUMC

10.00 u. pastor C. van Haasteren Diaconessenhuis

10.15 u. ds. M. de Leeuw

Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)

10.00 u. zie Hooglandse Kerk ■■ Zaterdag 13 april

10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. Chr. Berkvens-Stevelinck 19.00 u. herdenking Jodenvervolging Pieterskerk

17.00 u. ds. A. Alblas, cantatedienst m.m.v. het Gelders Bach Collegium Marekerk

10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. A. Hamstra, Broek op Langedijk

10.30 u. mw. ds. M. Wassenaar ■■ Zondag 14 april

Deurcollecte: Kosten beheer en administratie Protestantse Gemeente te Leiden Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. A. Alblas, Heilige Doop 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. C. Kooman Marekerk

10.00 u. ds. J. van der Meijden, Rijssen 17.00 u. ds. T. Jacobs

10.00 u. zie Vredeskerk

De Regenboog

10.00 u. leden geloofsgemeenschap Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. geen dienst

10.30 u. mw. ds. M. Driessen Waalse Kerk

10.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. J. van Wallinga, Leiderdorp

Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. K. v.d. Horst, Heilig Avondmaal

36 | Leids Kerkblad

Zuydtwijck

10.30 u. pastor H. van Breukelen ■■ Zondag 5 mei

10.00 u. ds. J. van den Berg, Voorhout 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. K. van den Broeke Marekerk

10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. F.A.J. Heikoop, Harmelen Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk

10.00 u. ds. B.J.J. Boter, Voorschoten Antoniuskerk

11.00 u. R. Rus, Oegstgeest

09.15 u. geen dienst 14.30 u. ds. P.F. Warmenhoven, afscheidsdienst

10.00 u. mw. ds. H.C. Pasterkamp

10.00 u. mw. M. Hoogervorst

Overrhyn LUMC

Diaconessenhuis

10.15 u. ds. A.C. Kooijman

Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal)

10.00 u. W. Smit

■■ Zondag 28 april

Hooglandse Kerk

10.00 u. ds. B.J.W. Schelhaas

■■ Zaterdag 4 mei

Hooglandse Kerk

09.15 u. ds. C.J. van Dongen

Antoniuskerk

De Regenboog

10.15 u. mw. R. Schultheiss, Sassenheim

Antoniuskerk

10.00 u. ds. G.J. Venema

Vredeskerk

10.00 u. ds. P.F. Warmenhoven

Diaconessenhuis

Deurcollecte: Kosten gemeenteleven Protestantse Gemeente te Leiden

Deurcollecte: Kosten predikantsplaatsen en kerkelijk werkers

10.00 u. ds. G.J. Venema

10.00 u. ds. A.J. Hammer

Vredeskerk dienst

Maranathawijk

10.00 u. zie Vredeskerk

11.00 u. mw. S. Poppe-Rienks, Oegstgeest

Maranathawijk

Gemeentecentrum Oegstgeest Zuydtwijck

Overrhyn

De Regenboog

Evangelisch-Lutherse Kerk

10.15 u. geen dienst

Gemeentecentrum Oegstgeest

10.30 u. mw. ds. J. Magliano-Tromp Waalse Kerk

10.30 u. mw. ds. F. Weber

Zorgcentrum Groenhoven

10.00 u. mw. J.K. Borreman-la Fleur, Leiderdorp Overrhyn

11.00 u. mw. L. Kromhout LUMC

10.00 u. ds. A. C. Kooijman 11.45 u. oecumenische studentendienst, mw. ds. C.C.L.H. van den Berg-Seiffert

10.00 u. mw. ds. M.A. de Vries Diaconessenhuis

10.15 u. ds. A.C. Kooijman

Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal):

10.00 u. G.P. de Best