PERSBERICHT
Brussel, 4 december 2008
Opmerkelijke stijging van het aantal rokers in 2008 Voor het eerst in zes jaar stijgt het percentage dagelijkse rokers in ons land, van 27% in 2007 naar 30% in 2008. Het uitblijven van nieuwe initiatieven, zoals prijsverhogingen of het volledige rookverbod in publieke plaatsen (cafés inbegrepen) kunnen hiervoor een verklaring zijn. Uit de enquête naar het rookgedrag van de Belgen door Ipsos in opdracht van de Stichting tegen Kanker blijkt eveneens dat 70% van de ondervraagden het nummer van de Tabak Stop Lijn graag op alle sigarettenpakjes vermeld ziet staan. De Stichting tegen Kanker pleit dan ook voor een uitbreiding van de vermeldingen over de Tabak Stop Lijn op de verpakkingen: 0800 111 00 op alle pakjes; en tevens vermelding van www.tabakstop.be. Aantal rokers stijgt
Op basis van een enquête bij 4 037 mensen die 15 jaar of ouder zijn (afgenomen tussen 5 september en 12 november 2008 door Ipsos, in opdracht van de Stichting tegen Kanker en gefinancierd door de FOD Volksgezondheid) blijkt dat het aantal rokers voor het eerst in zes jaar significant stijgt: het percentage dagelijkse rokers stijgt van 27% in 2007 naar 30% in 2008. De stijging van het aantal rokers is geen toeval. De ervaring van de laatste 30 jaar heeft ons geleerd dat zonder nieuwe impulsen het roken terug toeneemt. In 2008 is er geen belastingsverhoging op tabaksproducten doorgevoerd en blijft het volledige rookverbod in cafés uit. Ter herinnering, in Europa zijn er veertien landen die een rookvrije horeca hebben, met name Ierland, Noorwegen, Italië, Malta, Zweden, Schotland, Litouwen, IJsland, Estland, Engeland, Frankrijk, Slovenië, Nederland en Finland. Ons land telt in 2008 ongeveer 5 860 000 mensen die nooit gerookt hebben, 2 840 000 rokers en 1 630 000 ex-rokers. In 2008 bedraagt het percentage dagelijkse rokers 30%, het percentage occasionele rokers 3%, het percentage ex-rokers 19% en het percentage van mensen die nooit gerookt hebben, 48%.
Graag meer Tabak Stop Lijn De Tabak Stop Lijn is een telefonische informatie- en advieslijn voor vragen over en begeleiding bij het stoppen met roken, gefinancierd door de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid. Eén van de veertien waarschuwingen op de sigarettenpakjes is de vermelding van het nummer van de Tabak Stop Lijn: “Zoek hulp om te stoppen met roken: 0800 111 00”. Zowat 7% van alle tabaksverpakkingen draagt dus die waarschuwing. Ondanks dit blijkt uit de enquête dat nog steeds 47 % van de rokers het bestaan van de Tabak Stop Lijn niet kent. Met een nieuwe campagne op de Vlaamse TV-zenders wil de Stichting tegen Kanker deze hulplijn beter bekend maken. Tot 24 december lopen nog spotjes over de steun en raad die de Tabak Stop Lijn aan rokers biedt. Uit onze enquête blijkt verder dat 70% van de ondervraagden het nummer van de Tabak Stop Lijn graag op alle pakjes vermeld ziet staan.
Info voor journalisten – niet voor publicatie Wenst u meer informatie over: - de enquêteresultaten: Contacteer: Luk Joossens, Tel.: 02 743 37 06, Gsm: 0486 88 91 22,
[email protected]
- de Tabak Stop Lijn: Contacteer: Christine Plets, Tel: 02 733 68 68, Tabak Stop Lijn: 0800 111 00,
[email protected] - het TV-spotje van de Tabak Stop Lijn: Om het spotje te bekijken, kan u terecht op de site van de Stichting: http://www.cancer.be/index.cfm?fuseaction=video&idv=nl_stoppen_met_roken Het campagnebeeld zit in bijlage.
2
BIJLAGES
Bijlage 1: Foto Tv-spot “Tabak Stop Lijn”
3
Bijlage 2 : Logo Tabak Stop Lijn
4
Bijlage 3: Methodologie van de enquête, uitgevoerd door IPSOS •
• • •
• •
•
Zes enquêtes door Ipsos op basis van dezelfde methodologie, bij 2 000 personen in 2002, 2003 en 2005, en bij 4000 personen in 2006, 2007 en 2008, in opdracht van het OIVO (2002), VIG (2003) en de Stichting tegen Kanker (2005, 2006, 2007, 2008). De foutmarge bij een steekproef van 4000 personen bedraagt 1,3 %. Er is een significant verschil tussen het percentage dagelijkse rokers in 2007 en 2008. 4 037 personen tussen 5 september en 12 november 2008 'face to face' geïnterviewd in hun woning. De steekproef is gestratificeerd volgens de provincies en volgens het urbanisatietype. De kruising van die twee variabelen levert 37 cellen op. In elk van de cellen is lukraak een vertrekpunt geselecteerd, waaraan een aantal interviews is toegewezen in verhouding tot de populatie van de cel. Het aantal vertrekpunten wordt geschat op honderd. Er zijn quota toegepast inzake geslacht, leeftijd, beroep (actief/niet-actief) en studieniveau van de respondent. De bepaling van de sociale groepen gebeurt op basis van een ratio, berekend op het beroep van de hoofdverantwoordelijke voor het gezinsinkomen en zijn opleidingsniveau. De bevolking is gerangschikt in functie van de waarde die de combinatie van die twee variabelen oplevert, om vervolgens opgedeeld te worden in acht ongeveer gelijke groepen. De groep die overeenstemt met het gebied van de hoogste waarden (en bijgevolg het hoogste professionele en/of opleidingsniveau), wordt groep 1 genoemd, terwijl groep 8 de groep is die overeenstemt met de laagste waarden. De totale populatie betrof 8 600 000 mensen van vijftien en ouder, die in België wonen.
5
Bijlage 4: Verdere toelichting van de onderzoeksresultaten 1. Het percentage rokers stijgt voor het eerst sinds 2002
Op basis van een enquête bij 4 037 mensen ouder dan 15 jaar (afgenomen tussen 5 september en 12 november 2008 door Ipsos, in opdracht van de Stichting tegen Kanker en gefinancierd door de FOD Volksgezondheid) blijkt dat het percentage dagelijkse rokers in België 30% bedraagt. Het percentage dagelijkse rokers stijgt voor het eerst significant sinds zes jaar: 29% in 2002, 28% in 2003, 29% in 2005 en 2006, 27% in 2007 en 30% in 2008.1
Tabel 1 Het percentage dagelijkse rokers in België (15 jaar en ouder) jaartal 2002
mannen 33%
vrouwen 25%
Totaal 29%
2003
32%
22%
28%
2005
35%
24%
29%
2006
33%
25%
29%
2007
31%
24%
27%
2008
34%
26%
30%
Bron: OIVO (2002), VIG (2003), Stichting tegen Kanker (2005-2006-2007-2008)
Het percentage rokers dat roltabak rookt, evolueerde als het volgt: 27% in 2003-2004, 30% in 2006, 25% in 2007 en 23% in 2008. Het percentage rokers dat gewone sigaretten rookt bedroeg 77% in 2003-2004, 65% in 2006, 78% in 2007 en 79% in 2008. 79% van de rokers rookt nu gewone sigaretten, 23% roltabak en 5% sigaren, cigarillo's of pijp. 1
Zes enquêtes door Ipsos op basis van dezelfde methodologie, bij 2 000 personen in 2002, 2003 en 2005,
en bij 4 000 personen in 2006 en 2007, in opdracht van het OIVO (2002), VIG (2003) en de Stichting tegen Kanker (2005, 2006, 2007,2008).
6
Ons land telt in 2008 ongeveer 5 860 000 mensen die nooit gerookt hebben, 2 840 000 rokers en 1 630 000 ex-rokers. In 2008 bedroeg het percentage dagelijkse rokers 30%, het percentage occasionele rokers 3%, het percentage ex-rokers 19% en het percentage van mensen die nooit gerookt hebben, 48%. Het percentage dagelijks rokers bedraagt 29% in Vlaanderen , 29% in Brussel en 32% in Wallonië. De voornaamste reden om te stoppen blijft de nadelige invloed op de gezondheid (44%), gevolgd door het advies van de dokter om te stoppen (12%), de prijs van de sigaretten (12%), de wens om niet verslaafd te zijn (9%) en de vraag van vrienden of familieleden (9%). 19% van de rokers wenst te stoppen met roken binnen het jaar, 24% wenst te stoppen met roken, maar niet binnen het jaar, 47% van de rokers wenst niet te stoppen met roken en 10% spreekt zich niet uit..
2. De vermelding van het nummer van de Tabak Stop Lijn De vermelding van het nummer van de Tabak Stop Lijn is één van de veertien waarschuwingen op de verpakking van de sigaretten “zoek hulp om te stoppen met roken: 0800 111 00”. De vermelding van het nummer gebeurt dus op één van de veertien waarschuwingen of 7% van de verpakkingen. De Tabak Stop Lijn is een telefonische informatie- en advieslijn voor vragen over en begeleiding bij het stoppen met roken. 47 % van de rokers kent het bestaan niet van de Tabak Stop Lijn en 70% van de ondervraagden wenst dat het nummer van de Tabak Stop Lijn op alle pakjes wordt vermeld.
3. De vergelijking van de dagelijkse rokers volgens leeftijdsklasse in 2007 en 2008 De steekproeven van de rookenquêtes, uitgevoerd door Ipsos in opdracht van de Stichting tegen Kanker, bedragen zo’n 4 000 personen van 15 jaar en ouder. Dat is omvangrijk en laat toe een vergelijking te maken van de rookgewoontes volgens leeftijdsklasse over de verschillende jaren heen. In 2008 stellen wij vooral een stijging vast in de leeftijdscategorie 25-44 jaar in vergelijking met 2007.
7
Tabel 2 Dagelijkse rokers volgens leeftijd en geslacht in 2007 en 2008 Vrouwen 2007 Vrouwen 2008 Mannen 2007 Mannen 2008 Totaal 2007 Totaal 2008
15-24 jaar 24%
25-44 jaar 28%
45-64 jaar 28%
65 jaar + 10%
totaal 24%
19%
36%
32%
8%
26%
27%
37%
35%
15%
31%
30%
44%
34%
20%
34%
26% 24%
33% 40%
32% 33%
12% 13%
27% 30%
8
Tabel 3 Rookgewoonten bij mannen volgens leeftijd, sociale klasse, beroep en gewest in 2008 Man rookt
15-24 N=306
25-44 N=637
45-64 N=630
65+ N=379
Totaal N=1954
dagelijks occasioneel
30% 6%
44% 3%
35% 2%
20% 3%
34% 3%
niet meer nooit
5% 59%
13% 40%
30% 34%
48% 29%
25% 38%
Man rookt dagelijks occasioneel niet meer nooit
Man rookt dagelijks occasioneel niet meer nooit
Man rookt dagelijks occasioneel niet meer nooit
Sociale klasse 1-2 N=512 27% 4% 21% 48%
arbeider N=421 47% 4% 23% 26%
Vlaanderen N=1108 33% 3% 27% 37%
Sociale klasse 3-4 N=513
Sociale klasse 5-6 N=443
34% 3% 24% 39%
38% 4% 26% 32%
bediende N=355
zelfstandige N=189
32% 3% 17% 48%
33% 4% 20% 43%
Brussel N=190
Wallonië N=656
32% 35% 4% 4% 23% 22% 40% 39% N= aantal ondervraagde personen
9
Sociale klasse 7-8 N=487 36% 3% 30% 32%
kader N=58 17% 3% 21% 59%
Totaal N=1954 34% 3% 25% 38%
werkloos N=141 55% 6% 11% 28%
Totaal N=1954 34% 3% 25% 38%²
Tabel 4 Rookgewoonten bij vrouwen volgens leeftijd, sociale klasse, beroep en gewest in 2008 Vrouw rookt dagelijks occasioneel niet meer nooit
Vrouw rookt dagelijks occasioneel niet meer nooit
Vrouw rookt
15-24 N=286 19% 4% 7% 70%
Sociale klasse 1-2 N=546 19% 4% 15% 62%
arbeider N=198
25-44 N=751
45-64 N=594
36% 3% 13% 47%
32% 2% 20% 46%
Sociale klasse 3-4 N=542
Sociale klasse 5-6 N=482
26% 3% 14% 57%
31% 2% 16% 51%
bediende N=534
zelfstandige N=127
65+ N=454 8% 1% 11% 80%
Sociale klasse 7-8 N=512 31% 2% 9% 58%
kader N=16
Totaal N=2083 26% 3% 13% 57%
Totaal N=2083 26% 3% 13% 57%
werkloos N=168
dagelijks occasioneel niet meer
53% 4% 11%
25% 3% 16%
24% 4% 17%
13% 31%
46% 7% 12%
Nooit roker
33%
55%
55%
56%
36%
Vrouw rookt dagelijks occasioneel niet meer nooit
Vlaanderen N=1270 26% 3% 15% 56%
Brussel N=197
Wallonië N=616
27% 28% 3% 3% 15% 10% 55% 59% N= aantal ondervraagde personen
10
Totaal N=2083 26% 3% 13% 57%
