OPLOSSINGSGERICHTE TEAMCOACHING
OPLOSSINGSGERICHTE TEAMCOACHING
Of hoe ik geleerd heb om me geen zorgen meer te maken...
Coachingscongres HoGent 30 mei 2013 Anton Stellamans
[email protected] www.ilfaro.be
en van problemen ben gaan houden! 1
De Oplossingsgerichte methode staat voor
2
• We doen dit door vragen te stellen over:
een wijze van converseren
‣ wat gewenst wordt (vs. problemen),
waarbij we dmv. specifieke vragen
‣ vooruitgang (vs. blokkades),
een zicht krijgen op wat beter is
‣ sterktes (vs. tekorten)
en wat zal helpen om een positief verschil te maken.
‣ kleine stappen (vs. drastische oplossingen)
3
4
Programma • Oplossingsgerichte teamcoaching ‣ Waarderende opstart ‣ Een andere kijk op problemen
Probleemfobisch
‣ 2 manieren om aan teamcoaching te doen ‣ Oplossingsgerichte teamcoaching:
Oplossingsgeforceerd
technieken om op zoek te gaan naar aanwijzingen van oplossingen voor jouw team 5
6
Waar en positief “Mensen zijn gemakkelijker in staat om zich constructief op te stellen, wanneer ze eerst iets waar en positief kunnen zeggen over hun werk of het werk van de groep.”
Waarderende opstart...
Nancy Kline Time to think
7
8
Tegenwijzerzin...
• Vraag aan de persoon links van je: ‣ Als je terugkijkt op de manier waarop jij
• Zeg aan de persoon rechts van je:
de laatste paar weken je werk hebt aangepakt, waar ben jij dan in het bijzonder tevreden over?
‣ ‘Wat mij in positieve zin opvalt in wat je net zei is dat jij ...’
• Indien je rond bent:
• Is iedereen aan de beurt gekomen, vervolg
‣ ‘Wat ik nog waardeer aan wat je net zei
je met deze vraag:
is ...”
‣ Waar ben je nog tevreden over? 9
10
Verwachtingen... • Stel dat je tijdens deze workshop een
manier zou ontdekt hebben die je helpt om op een lichtere manier om te gaan met teamproblemen...
Een andere kijk op problemen
‣ Welk verschil zou dat maken voor jou? ‣ En welk effect zou dat hebben op je collega’s?
11
12
1. Problemen zijn onvermijdelijk
1. Problemen zijn onvermijdelijk
• Waarom is het onvermijdelijk dat er
binnen jouw team/organisatie af en toe problemen ontstaan? ‣ persoonlijk ‣ organisatorisch
“Life is one damn thing after another.” Winston Churchill
‣ maatschappelijk ‣ ...
13
2. Mensen zijn veerkrachtig
14
2. Mensen zijn veerkrachtig
• Denk eens terug aan iets waar je met je
team de afgelopen tijd beter in geworden bent?
“Life is one solution after another.” Ilfaro
‣ Wat doen jullie nu beter dan voorheen? ‣ Hoe is die verandering tot stand gekomen? • Vind minstens 3 zaken die hebben bijgedragen tot de verandering.
15
16
En ... soms zitten we vast
Regel 1 voor als je in de put zit ... stop met graven. 17
18
• “Een (...) probleem heeft de vorm: “Ik vind mijn weg hier niet.”
Teamcoaching 2 benaderingen
Ludwig Wittgenstein, Philosophical Investigations, 123, 1953.
Bron: Ben Furman www.reteaming.com
19
20
Ervaringsoefening • Voorbereiding: Kies 1 teamcoach • Het andere team is een stuurgroep in een
•
Problemen: ‣ De vergaderingen worden slecht begeleid
zorginstelling.
‣ Er wordt steeds teruggekomen op beslissingen
‣ Er is veel competitie tussen de verschillende afdelingen. Niemand gunt de ander wat.
Bron: Ben Furman www.reteaming.com
Bron: Ben Furman www.reteaming.com
21
Probleemanalyse
22
Terug naar het eigen team
• De teamcoach bezoekt het andere team
•
• Vraag:
• De teamleden vragen de teamcoach hoe
en deelt de 3 problemen mee aan de groep.
1) Wat is het belangrijkste probleem? 2) Wat zijn de gevolgen? 3) Wanneer is dat ontstaan? 4) Aan wie ligt het?
De teamcoach keert terug naar eigen groep en vraagt hoe hun gesprek verlopen is. het gesprek met het andere team verlopen is.
23
24
Nieuwe aanpak: Oplossingsgericht
Tweede bezoek aan het team
• De (nieuwe) teamcoach herkadert de
• De begeleider bezoekt het team en vertelt
problemen in wensen.
over de 3 wensen.
• Vraag aan het team
‣ De vergaderingen worden goed begeleid ‣ Genomen beslissingen worden
‣ Welke wens ze eerst willen aanpakken.
gerespecteerd
‣ Welke voordelen dat zou hebben.
‣ Zorg voor de eigen afdeling gaat samen met
‣ Welke eerste stap elk van hen kan zetten.
aandacht voor het gemeenschappelijk belang.
25
26
Terug naar het eigen team
Solution Focus
• Teamcoaches: ‣ Hoe heb je het verschil tussen de 2 benaderingen ervaren?
• Teamleden: ‣ Welk verschil hebben jullie ervaren? Steve de Shazer & Insoo Kim Berg 1940-2005
Milwaukee USA
1934-2007
Dr. Luc Isebaert Korzybski Instituut Brugge
27
eri ngsg ossi Opl
28
Voordelen
ch t
t ens gew ing” loss p o ke “ wel die nen tot ch t i ken r r e e V g n om e t m p d l e r e le wo an h et Prob nh at k en nw n va eke te kom ere c o i z t t Ui ssing nos ing diag loss oplo e op n en van an d ijn staa m a z r e n n V ake uwe blee orz pro rtbo de o Voo wat om n e i e t rijp em rma Beg proble info die het van lossen n e mak op te ruik em Geb proble t e h
• Werkt snel • Motiveert (vs. blamestorm) • Laat mensen groeien • Minder gevallen van burn out bij SF werkers
29
30
Steve de Shazer
Problem Talk • • • • • • •
Problem talk creates problems, solution talk creates solutions. More than Miracles
Wat iemand niet wil Wat niet goed gaat
Geen melk geen , v geen lees, w papie cr geen , la zeke mpen & r gee n witte wijn
Verklaringen hoe een probleem ontstaan is Wat iemand anders moet doen Gevolgen van het probleem Waarom er niets gaat veranderen ...
31
Solution talk
32
Koffi e, pamp vis, e drog rs, e doe kjes, witlo of, cham pagn e
• Wat we in de plaats willen van de probleem • Wat nog goed gaat • Hoe de gewenste toekomst eruit ziet • Welke voordelen dat zou hebben • Over welke troeven we beschikken • Wat vertrouwen geeft om te veranderen • Haalbare stappen
Oplossinggerichte teamcoaching Aan de slag...
33
34
SF Teamcoaching - Deel 1
• In groepen van 3 • A wordt gecoacht • B en C zijn oplossingsdetectives
• Wat wil de cliënt? • Hoe ziet de gewenste situatie eruit? • Wat zijn jullie nu al aan het doen dat de goede richting uitgaat?
• Wat zal een eerste teken van vooruitgang zijn?
• Opdracht: let op tekenen van vooruitgang. 35
36
1. Veranderwens verduidelijken •
• Checklist voor een goede veranderwens
A praat over het team: ‣ Over wat goed gaat in het team.
‣ Gewenst door A
‣ Over wat beter kan.
•
‣ Haalbaar
B en C luisteren gedurende enkele minuten naar A
‣ Positief uitgedrukt (ipv “Geen ... meer.”)
‣ Complimenteren op wat goed gaat.
‣ Starten met iets (ipv “Stoppen met ...”)
‣ Vraag wat A in de plaats van het probleem zou willen zien.
‣ Vat de veranderwens samen: “Begrijp ik je goed wanneer je graag zou hebben dat het team ...” 37
38
2. Gewenste situatie verkennen
3. Wat werkt er al?
• Coach B:
0
Stel dat deze veranderwens gerealiseerd zou zijn ...
•
‣ welke aanwijzingen zouden jou zeggen dat dit probleem zich niet meer voordoet? (minstens 5)
10
Coach C: Op deze schaal staat 10 voor het realiseren van de verandering en 0 voor het tegenovergestelde. ‣
Waar staan jullie nu al op deze schaal?
‣
Welk getal zou je erop kunnen plakken?
‣ welke aanwijzingen zouden anderen
‣
opmerken wanneer de veranderwens gerealiseerd is? (minstens 5)
Wat doen jullie nu al dat maakt dat jullie daar al staan? Wat nog? Wat nog? Wat nog?
‣
Wanneer stonden jullie laatst hoger? Wat deden jullie toen?
39
40
4. Eerste stap
5. Afronden
• Welke zullen de eerste aanwijzingen zijn
• Coaches:
die je zouden zeggen dat jullie vooruitgang aan het boeken zijn? Wat nog? Wat nog? ...
‣ Geef uitvoerig terug aan A wat jullie in positieve zin is opgevallen.
‣ Vraag wat A meeneemt uit dit gesprek.
• Wat zou jij zelf morgen al kunnen doen om een eerste klein verschil te maken?
41
42
SF Teamcoaching Deel 2: opvolging
Oogst Welke ideeën neem je mee?
• Vooruitgang:
Hoe kan je ze gebruiken?
‣ Wat is er beter?
• Strategie: ‣ Wat hebben jullie gedaan dat geholpen heeft om die vooruitgang te boeken?
• Volgende stap: ‣ Waaraan ga je merken dat jullie nog verder gekomen zijn? 43
44
© Ilfaro Bedankt www.ilfaro.be
• Alle oefeningen mogen vrij gebruikt
worden mits verwijzing naar ILFARO.
• Deze presenatie mag enkel overgenomen
Nieuwsbrief: http://ilfaro.be/nl/contact/Inschrijven_nieuwsbrief/
worden met toestemming van Ilfaro. Contacteer ons op:
[email protected].
Zomercursus 1-5 juli: http://ilfaro.be/nl/Ilfaro_training/ Zomercursus_Oplossingsgericht_Coachen/
45
46