Opkomen voor arme PC Hooft

magazine april 2008

iedere maand gratis

www.mugweb.nl

Open Podium: Hugo Kaagman

Gratis Rechtshulp voor minima

‘Nowhere’ is now here

Pagina 14

Pagina 13

020 - 627 37 95 Uitkeringen, Arbeidsrecht, Huur- en Strafrecht

Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - www.willering-advocaten.nl

Opkomen voor ‘arme’ PC Hooft

Arme PC’ers. Loop je in een fatsoenlijke winkelstraat, suggereert de Belastingdienst in een tv-spotje dat je de boel belazert. Alsof het wat zegt dat de hele penoze er shopt, of zelf in business is. En dan die term PC Hooft-tractor voor een nette fourwheel-drive. ‘Pure jaloezie!’, vinden de groen geschminkte ‘Invidia Messengers’. Met een ludieke actie namen ze het voor de PC op.

Een op de vijf Amsterdammers is echt arm

Kredietverleners lappen negatief advies aan de laars

Leren koken als Jamie Oliver mét kans op een serieuze baan

Een op de vijf Amsterdammers komt gegarandeerd nooit in de PC Hooftstraat. Zij leven op of onder het sociaal minimum. Opvallend is dat steeds meer arme Amsterdammers geen bijstandsuitkering genieten maar gewoon werk hebben.

Banken verlenen makkelijker een lening aan mensen die zich dat niet kunnen permitteren dan de banken zelf graag toegeven. ‘Een dievenmentaliteit’, zegt Mark Räkers van Eropaf, de organisatie die alles doet om huisuitzettingen te voorkomen.

Restaurant Fifteen van de vermaarde Britse topkok Jamie Oliver leidt jongeren met weinig opleiding en werkervaring op tot uitstekende koks. Na hun leerperiode moeten ze weg wezen, op zoek naar een echte baan. En dat lukt vaak ook nog.

Pagina 2

Pagina 9

Heeft u problemen met uw uitkering? Walker & Wittensleger advocaten tel. 020-6730055

Pagina 12 Zie advertentie pagina 26

2 ACTUEEL Redactioneel

MUG magazine | april 2008

Niet in de bijstand, toch arm

Moedig Allemaal Fitna gezien, het antiKoran filmpje van Kamerlid Wilders? Wisten we al niet dat ‘heilige’ boeken bol staan van haatzaaiende stemmingmakerij? Als iedereen deed wat letterlijk in Bijbel of Tora staat, sprak niemand nog van de verlichte joods-christelijke traditie. En jazeker, ‘ook’ de Koran kan link zijn in handen van dommen en gekken. Denkers en kunstenaars - niet uit op electoraal gewin waarschuwen altijd al tegen geloofsfanatisme, soms met gevaar voor eigen leven. MUG Magazine toont deze maand het werk van twee moedige kunstenaars: fotografe Sooreh Hera (p. 20) en kunstschilder Hugo Kaagman (p. 14). Moedig is ook Ahmed Aboutaleb. Behalve moslim is onze staatssecretaris van Sociale Zaken PvdA-er. Hij weerstond de druk van zijn partij en de VVD en GroenLinks door te besluiten dat bijstandsmoeders met kleine kinderen niet hoeven te solliciteren. Wel moeten ze onderwijs volgen. Aboutaleb kan op de steun van de SP rekenen en op de steun van MUG. Het Amsterdamse SP-Kamerlid Sadet Karabulut: ‘Alle ouders hebben recht voor hun eigen kinderen te zorgen, niet alleen de elite.’ Ten slotte wenst de MUG-redactie collega Jacques de Vos, jarenlang redactiechef en eindredacteur, veel succes toe bij zijn nieuwe baan als webredacteur. Weer een WIW-er mede dankzij MUG doorgestroomd! Bedankt Jacques, voor je enorme inzet bij MUG. De hoofdredactie

Bijna een op de vijf Amsterdammers leeft op of onder de armoedegrens. Maar liefst een derde van deze groep heeft geen uitkering maar werkt. Loont werken nog? tekst

Michiel Wetzer foto’s

Ingrid de Groot De gemeente is best trots, zo blijkt uit het voorwoord van de tiende Amsterdamse Armoedemonitor die eind vorig jaar verscheen. ‘Het goede nieuws’, schrijft wethouder Buyne, ‘is dat het aantal minimahuishoudens in 2006 licht is gedaald.’ En dat óndanks het feit dat de criteria zijn opgerekt: waar in 2005 een inkomen van 105 procent van het wettelijk sociaal minimum goed was voor het armoedepredikaat was dat in 2006 110 procent. Wat het wettelijk sociaal minimum bedraagt, staat in de hele glossy rapportage niet te lezen. Het sociaal minimum is ongeveer de bijstand. Die is voor alleenstaanden 70 procent van het mini-

Inhoud 3/5/7 Work First in strijd met grondwet. Steeds meer arme kinderen. Amsterdamse gemeenteraad eist meer garanties voor I/D-ers. 10 Kamperen op De Fransche Kamp is een manier van leven. 12 Bij Fifteen leer je meer dan koken. 17 ‘Als je niet wilt poetsen, kom je er niet in’. 21 ‘Het was de hand van God’.

‘Op de Stadspas zit ik niet te wachten’

Jenny Margaret (41) valt met een salaris van veertienhonderd euro netto niet onder de categorie ‘werkende armen’. Toch heeft ze - met dit inkomen - moeite rond te komen. ‘Hoe harder je werkt, hoe meer je moet inleveren.’

mumloon en dat bedoeg in 2006 € 1264,80 bruto voor een werknemer van 23 jaar of ouder (bron: www.vsn. nl). Een alleenstaande ouder had recht op 90 procent van het minimumloon en samenwonenden op 100 procent. Een rekensommetje: een alleenstaande ouder had in 2006 recht op € 1138,32 bruto en was dus arm bij € 1251,80 bruto (110 procent) per maand. Opvallend is dat van de armen er steeds minder in de bijstand zitten en steeds meer huishoudens een inkomen hebben uit een niet-gemeentelijke uitkering (WW, WAO etc.) of werk. Juist die groep is nog niet goed in beeld, vermeldt het rapport, ‘door-

dat ze geen relatie met gemeentelijke voorzieningen hebben’. ‘Ik denk dan ook dat het er veel meer zijn’, zegt Erica Wever, SPstadsdeelraadslid in AmsterdamCentrum en erg begaan met het armoedebeleid. ‘De problemen zijn groter dan we denken. Dit rapport is geschreven door ambtenaren vanachter hun bureau. Zij weten niet wat er bij mensen thuis leeft.’ Wever zet verder ‘absoluut’ vraagtekens bij de telling, opgerekt of niet. ‘Het valt mij op dat er veel mensen zijn die wel werken en daardoor meer verdienen dan die armoedegrens, maar toch in armoede leven. Ik hoor verhalen van gezinnen waarvan de jongeren uit financiële nood uit school stappen

om ‘een jaartje’ aan het werk te gaan. Die opleiding wordt daarna natuurlijk niet meer opgepakt.’ Het is van groot belang dat deze groepen beter in kaart worden gebracht voordat aan oplossingen kan worden gewerkt, denkt Wever. ‘Misschien moeten we inventariseren wie er wordt afgewezen voor schuldhulp, en waarom. Daarna zou je kunnen denken aan verruiming van criteria voor verstrekking van toeslagen en dergelijke. Wie bijvoorbeeld een uitzendbaan heeft, komt niet in aanmerking voor schuldhulpverlening. Want er is geen vast inkomen. Er ontstaan nu erbarmelijke situaties omdat bepaalde criteria kennelijk niet voldoen aan de huidige omstandigheden.’

Armoede is een groot woord, vindt Jenny. ‘Hier in Nederland is alles redelijk goed geregeld. Toch zijn veel mensen aangewezen op de voedselbank. Dat is schandalig.’

pond terugbetaald’, zegt ze. ‘Omdat ik werkte, had ik blijkbaar de capaciteit om het hele bedrag terug te betalen. Bij mensen met een uitkering wordt vaak een deel kwijtgescholden maar wie werkt, moet alles terugbetalen.’ Jenny loste maandelijks honderden euro’s af van haar besteedbare inkomen van achthonderd euro. Ze hield er honderd van over om van rond te komen. Er wordt te weinig rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden van mensen, zegt Jenny. Ze noemt het voorbeeld van de huurtoeslag, die ze niet krijgt. ‘Ik zit net boven de grens. Zit je er een paar centen boven, dan krijg je niets. Hetzelfde geldt voor de kwijtschelding van gemeentebelastingen. Ook hier wordt alleen maar gekeken naar je inkomen en niet naar je omstandigheden.’ Ze meldde zich eens bij DWI voor een aanvraag voor bijzondere bijstand. Haar koelkast had het begeven. ‘Maar ik had 24 euro teveel aan inkomen om in aanmerking te komen. Dat kon ik best opsparen, werd me verteld. We de medicijnen van mijn zoon wekenlang in een koelboxje moeten bewaren.’ Op een Stadspas zit ze niet te wachten. ‘Ik betaal wel de volle mep voor dat ene bezoekje aan Artis’, lacht ze. ‘Het gaat meer

om toeslagen en kwijtscheldingen. Hoe verkoop je aan een alleenstaande moeder dat ze net vijftig euro te hoog zit voor een toeslag?’ Jenny wil niet gezegd hebben dat mensen in een uitkeringssituatie het makkelijk hebben. ‘Maar waarmee ben je beter af? Ik ken bijvoorbeeld een alleenstaande moeder van drie kinderen die er voor kiest om in de uitkering te blijven. Vergeet niet dat een werkende moeder ook naschoolse opvang en dergelijke moet regelen - en betalen.’ ‘Ik voel me geen werkende arme’, concludeert Jenny. Ze valt inmiddels, met netto veertienhonderd euro per maand aan salaris, dan ook buiten de kwalificatie. ‘Maar als ik alles optel en aftrek, houd ik bijna vijfhonderd euro per maand over om met zijn tweeën van te leven. Dat is inderdaad meer dan ik zou hebben in een bijstandssituatie. Alleen sta ík er wel elke dag om zeven uur voor op.’ Ze heeft er maar net genoeg aan. ‘Wat als mijn wasmachine het straks begeeft? Daar heb ik echt geen potje voor.’ Toch zit ze niet bij de pakken neer. ‘Ik kom er wel uit’, zegt ze, ‘maar houd alleen geen flikker over om wat leuks te doen. Ik wil ook wel eens zomaar een weekendje weg. Daarvoor werk ik toch?’

Ze kent het klappen van de zweep. ‘Afschuwelijk’, noemt ze de periode dat ze zich gedwongen zag om een tweede baantje te nemen om het hoofd boven water te kunnen houden. ‘Toen ik hier net kwam wonen’, herinnert ze zich, ‘had ik niets. Ik kon vloerbedekking betalen en had twee matrasjes. Daarmee hebben mijn zoon en ik het maanden moeten doen.’ Jenny is alleenstaande moeder en heeft haar hele leven gewerkt. ‘Ik heb twintig jaar werkervaring maar mijn hoger opgeleide nichtje van 24 verdient meer dan ik.’ Tegenwoordig doet ze administratief werk via een uitzendbureau. ‘Ik heb in mijn hele leven slechts anderhalve week een uitkering gehad’, zegt ze niet zonder trots. ‘Nu ben ik even ziek, dus thuis. En ik verveel me rot. Ik snap niet wat mensen met een uitkering de hele dag doen.’ Rijk is Jenny niet geworden van al dat werken. Voor een deel komt dat door schulden, die ze overigens inmiddels bijna volledig heeft afgelost. ‘Ik heb het volle

ACTUEEL 3

april 2008 | MUG magazine

Gemeentebelasting Gemeentelijke heffingen stijgen dit jaar landelijk met 4,4 procent. Met name de onroerende zaakbelasting (OZB) en de rioolrechten gaan omhoog. Dit blijkt uit cijfers van het CBS op basis van de gemeentebegrotingen. Alle woningen in Nederland zijn opnieuw getaxeerd, waardoor de waarde van onroerende zaken (WOZ) is gestegen. Dit vertaalt zich in een hogere onroerende zaakheffing van 4 procent. De rioolrechten stijgen al een paar jaar, gemiddeld met zo’n 8 procent. Reden: de gemeenten willen een kostendekkende begroting. Dit jaar stijgen de rioolrechten daarom met gemiddeld 6,7 procent. Ook de kosten voor de identiteitskaart gaan omhoog. (MP)

Huurverhoging Huurprijzen worden per 1 juli aanstaande aangepast aan het inflatiepercentage over het jaar 2007. Dat betekent voor het komende jaar een maximale huurverhoging van 1,6 procent. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Vogelaar voor Wonen, Wijken en Integratie. Bij zijn aantreden heeft het kabinet afgesproken dat de maximale verhoging van de huren gelijk is aan de inflatie. Het maximale percentage van 1,6 procent geldt voor 95 procent van alle huurwoningen. De overige 5 procent van de huurwoningen is geliberaliseerd. Verhuurders moeten vóór 1 mei 2008 in een brief aan de huurders melden wat de huurverhoging per 1 juli 2008 zal zijn. (MB) (bron: ministerraad)

De deurwaarder wil geld zien Binnen de huidige weten regelgeving worden mensen met schulden aan alle kanten geplukt. Dit stelt de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (Losr) in het rapport: ‘Mensen met schulden in de knel – Misstanden bij de invordering van schulden’. Marco Ploeger Wie schulden heeft, bevindt zich in de hoek waar de zware klappen vallen. Het rapport van raadslieden André Moerman en Walter van den Berg laat hier geen twijfel over bestaan. De twee raadslieden verzamelden gegevens bij hun collega’s in het land en kwamen voor de dag met een ontluisterend rapport over misstanden op wettelijke gronden. Ze formuleerden 34 aanbevelingen om toekomstige misstanden te voorkomen. Veel hoge kosten ontstaan in het contact met de deurwaarder. Als deze bijvoorbeeld beslag legt op iemands inkomen houdt hij zelden rekening met diens reële kosten, de zogenaamde beslagvrije voet. Vervolgens gaan de belastingdienst en sociale diensten bij hun terugvorderingen vaak voorbij aan die beslagvrije voet, waardoor het inkomen van de schuldenaar dramatisch kan dalen. Er blijken allerlei wettelijke trucjes en regeltjes te zijn die de deurwaarder

Foto Diana Snabilié kan gebruiken om de schuldenaar een poot uit te draaien. Zo wordt beslaglegging op de inboedel (kosten: circa 900,- euro) vaak toegepast als middel om druk uit te oefenen. Of de deurwaarder geeft de schuldenaar de oneigenlijke keuze: of een extra betalingsregeling aangaan, òf er wordt beslag gelegd op de inboedel. Het komt ook voor dat er beslag gelegd wordt op de inboedel, ook al bestaat die uit niet meer dan een koelkast en een televisie. Het komt zelfs voor dat beslag wordt gelegd op de

kleding in de kasten, omdat een deurwaarder gerechtigd is om bijna alles in een woning mee te nemen. Jaarlijks komen 150.000 tot 200.000 burgers in een problematische schuldensituatie terecht door: scheiding, ziekte, faillissement, of het overlijden van een partner. Van deze mensen wordt naar schatting slechts 20 tot 30 procent geholpen met een schuldhulpverleningstraject. De andere 70 tot 80 procent valt om diverse redenen buiten de boot. De gemiddelde schuld steeg de afgelopen vijf jaar van 16.000

euro naar 26.000 euro. Staatssecretaris Aboutaleb kreeg het rapport op 11 maart uitgereikt door Saskia Noorman – Den Uyl. Hij vond haar uiteenzetting over het rapport ‘onthutsend’. De staatssecretaris beloofde dat hij aan de slag zou gaan met de 34 aanbevelingen uit het rapport. Voor de zomer wil hij laten weten of hij in staat is een betere rechtspositie te garanderen voor mensen met schulden. Zie ook pagina 9

Werkloosheid daalt De beroepsbevolking in Nederland bestaat uit zo’n 600.000 nietwesterse allochtonen. Daarvan zitten zo’n 10.000 werkloos thuis. Maar de werkloosheid onder niet-westerse allochtonen neemt af. Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) meldt dat deze trend al in 2005 in gang is gezet. De werkloosheid is vooral gedaald bij de groep die jonger is dan 45 jaar. In het vierde kwartaal van 2006 was 12,4 procent werkloos. In 2007 is dat percentage in het vierde kwartaal gedaald naar 9,1. Bij de allochtone jeugd tussen 15 en 25 daalde de werkloosheid het snelst: van 22 procent (2006) naar 15 procent (2007). Toch zijn allochtone jongeren nog bijna twee keer zo vaak werkloos als hun autochtone leeftijdsgenoten. (MP)

Bijstandsstripper Omroepvereniging Vara is op zoek naar werkloze mannen die een training willen volgen tot professionele stripper. Hiervan wordt een televisieprogramma gemaakt. De kandidaten worden gevolgd tot ze in staat zijn een ‘theatrale stripact’ neer te zetten. Het idee is afkomstig van de film The Full Monty, van Peter Cattaneo. De film gaat over zes ontslagen staalarbeiders uit Sheffield die geld willen verdienen met een striptease-act. De Vara stelt uitdrukkelijk dat ze niemand met opzet willen beledigen. De mannen moeten aan het einde van de rit in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. De opnamen voor het programma staan gepland voor mei en juni. (MP)

Work First in strijd met grondwet

Goed jaar voor UWV

Work First trajecten zijn in strijd met de grondwet en internationale verdragen zoals het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Uitkeringsorganisatie UWV heeft een goed jaar achter de rug. Het aantal uitkeringsgerechtigden is fors gedaald; de waardering van de klant gaat omhoog. Ook de re-integratietaak loopt voorspoedig. Wel is er zorg over de snelle groei van het aantal jonggehandicapten.

Dit zei de advocaat Van Deuzen, medio maart in dagblad de Pers. Veel gemeenten in Nederland verplichten mensen met een bijstandsuitkering deel te nemen aan zogenaamde Work First-trajecten. Maar volgens Van Deuzen is dat dwang omdat er voor werklozen geen keuze is: ‘Als ze nee zeggen tegen een baan hebben ze geen inkomen meer’. Ondertussen heeft het bureau van

advocaat Elise Weijsenfeld vijf ‘WorkFirst-zaken’ lopen, in Haarlem en Arnhem. Sommige deelnemers vinden dat ze worden gedwongen werk te doen dat niet bijdraagt aan hun kansen op de arbeidsmarkt. Anderen stellen dat er geen rekening wordt gehouden met hun gezondheidsproblemen ‘Het werk dat aangeboden wordt door de gemeente moet passen in een breder traject waarin mensen naar normaal betaald werk toe worden geleid’, aldus Harrie Lindelauff, woordvoerder van de FNV. ‘Daar moeten mensen niet jarenlang blijven hangen. Ook moet de kwaliteit zo zijn dat je er wat aan hebt voor je ontwikkeling op de arbeidsmarkt. Alleen zakjes plakken is dan niet voldoende.’ (HP)

Dit zei bestuursvoorzitter Joop Linthorst 27 maart tijdens de presentatie van het jaarverslag 2007. Linthorst: ‘2007 is het beste jaar tot nu toe. Door re-integratie zijn 51.000 klanten door onze activiteiten aan het werk geraakt. De klanttevredenheid is van 6,1 naar 6,7 gestegen. We betalen

steeds sneller onze uitkeringen uit. Bij de WW zitten we in vier van de vijf gevallen binnen de vier weken.’ Bestuurder Annette Dümig sprak haar zorgen uit over de groei van het aantal klanten met een Wajong-uitkering. ‘Bij alle uitkeringen dalen de aantallen, behalve bij de Wajong. Hoe kan dat en wat kunnen we eraan doen? Er zijn nu 166.000 Wajongers. Veertigduizend Wajongers werken en ongeveer 66 duizend zullen beperkingen houden. Blijft een groep van 60 duizend over. Die zullen we op een of andere manier moeten activeren.’ Minister Donner van Sociale Zaken komt eind deze maand met voorstellen om de toestroom van Wajongers te stoppen. (MB)

Extra geld voor armoedebestrijding

WorkForce in financiële problemen

Het kabinet heeft 40 miljoen euro beschikbaar gesteld om gemeenten te ondersteunen bij het bestrijden van werkloosheid en armoede.

WorkForce, het werkproject voor langdurig harddrugsverslaafden en mensen met psychiatrische problemen, heeft grote fi nanciële problemen.

De ministerraad heeft op 29 februari ingestemd met een wetsvoorstel van staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Dit wetsvoorstel verruimt de mogelijkheden van gemeenten om mensen die voorheen niet in aanmerking kwamen voor financiële steun, nu wel deze extra hulp te bieden. Door de nieuwe regeling mogen gemeenten werkenden die langdurig op minimumniveau leven zonder uitzicht op een hoger inkomen, ondersteunen

met een langdurigheidstoeslag. Voorheen konden alleen mensen die vijf jaar of langer een uitkering hadden, aanspraak maken op deze toeslag. Aan het werk gaan betekende het verlies van de toeslag. Gemeenten mogen nu zelf bepalen wie zij verder ondersteunen. Dit zou het aantrekkelijker moeten maken om te gaan werken. Door dit wetsvoorstel kan extra geld besteed worden aan kinderen uit gezinnen met een laag inkomen, om deel te nemen aan maatschappelijke activiteiten op gebieden als sport en cultuur. De gemeenten worden aangespoord om steun in natura te bieden, zoals een computer of een sportlidmaatschap. Naar verwachting treedt het wetsvoorstel op 1 januari 2009 in werking. (JW)

Dit meldt de site Zorg+Welzijn in maart. WorkForce is een project van de stichting Streetcornerwork. Deelnemers aan het project onderhouden de openbare ruimte en hebben hiermee een nuttige en gestructureerde dagbesteding. Zij ontvangen een vergoeding van 10 euro per dag. Op haar eigen website meldt Streetcornerwork dat WorkForce, (volgens de GG&GD, politie, politici, opdrachtgevers, buurtbewoners en de drugsverslaafden zelf) een succesvol

project is. Momenteel kampt WorkForce met grote financiële problemen. Deze hebben te maken met de subsidie die de stichting Streetcornerwork sinds 2006 voor het project van de Dienst Werk en Inkomen (DWI) ontvangt. Die krijgt de stichting echter alleen voor deelnemers die een bijstandsuitkering hebben. Aangezien het vaak voorkomt dat de uitkering van deelnemers is stopgezet, omdat ze bijvoorbeeld hun aanvraag te laat hebben ingediend, loopt de stichting veel geld mis. ‘Komt er op korte termijn geen oplossing, dan moeten we het project opheffen.’ aldus directeur van de Stichting Streetcornerwork, Ide Kelderman, op Zorg+Welzijn. (MtB)

4 ADVERTENTIES EcoSol got it All !


RECHTSHULP VOOR MINIMA Uitkering - Arbeidszaken - Huurproblemen

Heb jij een interesse in een baan als: 1 Vrachtwagenchauffeur maar je hebt nog geen groot rijbewijs 2 Administratief Medewerker maar je mist nog computervaardigheden 3 Leidster in de Kinderopvang maar je hebt nog geen ervaring Of ben je geïnteresseerd in: 4 de Jongerenwerkplaats ‘Roadrunner’, onze garage voor autotechniek 5 de Jongerenwerkplaats ‘Level Up’, om uit te vinden welke kant je op wilt 6 wde Jongerenwerkplaats ‘Van Speijk’ voor jongeren met een licht verstandelijke beperking Bel Juliette Mourits voor de Banen 06-48981271 of Marco vd Dool voor de Jongerenwerkplaats 06-48101348 Bovenstaande activiteiten zijn bedoeld voor personen die een uitkering ontvangen en terug willen keren naar werk of school. Ook niet-uitkeringsgerechtigden kunnen reageren.

Echtscheiding - Alimentatie Verblijfsvergunningen - Strafzaken

LMH&C Advocaten 020 - 6000 484 Afrikanerplein 1 (Amsterdam Oost, tussen Amstelstation en Metrohalte Wibautstraat) Bijlmerdreef 310 A ( Amsterdam Zuidoost tegenover het Stadhuis)

COMPUTER TRAINING TODAY Windows, Word, Excel €119 Internet €79

Webdesign €187

PhotoShop of Gimp €173

Linux €158

Bouw je eigen computer €260 Tel 020-4650643

www.ctt-4u.com

EcoSol, Projectbureau voor Werk & Activering

van der Woude de Graaf Advocaten Juridische Problemen? U kunt bij ons kantoor terecht voor juridische problemen op het gebied van: arbeidsrecht, civiel recht, consumentenrecht, huurrecht, personen- en familierecht, sociale zekerheid, strafrecht en vreemdelingenrecht.

Kostenloos Spreekuur Word vrijwilliger www.hartstichting.nl

Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag tussen 17.00 en 18.00 uur. U kunt zich hiervoor op donderdag telefonisch aanmelden tussen 14.00 en 16.00 uur op 020 - 6792478 voor een afspraak op diezelfde dag.

Willemsparkweg 31 1071 GP Amsterdam T: 020 - 6766690 F: 020 - 6766695 E: [email protected] Web: www.woudegraaf.nl Ons kantoor is bereikbaar met tramlijnen 2, 3, 5 en 12

ACTUEEL 5


De advocaat

In deze rubriek vertelt een sociaal advocaat over juridische problemen van minima in Nederland.

Bijstandsuitkering

foto Hilco Koke Het schijnt nog steeds goed te gaan met de economie, ondanks de financiële crisis in Amerika. Banen liggen voor het oprapen, hoor je wel eens. Goede hoop op een baan hadden in elk geval de 13.900 bezoekers van de 11e Nationale Carrièrebeurs in de Amsterdamse RAI. Veel pas afgestudeerde, keurig in pak of mantelpakje gestoken jongeren konden zich er op hun mogelijkheden oriënteren of soms zelfs concreet een baan vinden.

Wel of niet aan het werk

Weinig vuur hoorzitting re-integratie

Een groot deel van de mensen dat gedeeltelijk of volledig arbeidsongeschikt is, wil een betaalde baan. Dit blijkt uit het rapport Wel of niet aan het werk.

Vorige maand hield de Tweede Kamer een uitgebreide hoorzitting over de effectiviteit van reintegratie. Jaarlijks gaat er twee miljard euro in om.

Het rapport is begin maart 2008 uitgebracht door het Sociaal en Cultureel Planbureau(SCP) en de Raad voor Werk en Inkomen (RWI). Doel van dit onderzoek was om de achtergronden van onbenut arbeidspotentieel onder werkenden, werklozen en arbeidsongeschikten in kaart te brengen. Uit dit rapport blijkt dat veel werklozen en arbeidsongeschikten er de voorkeur aan geven om in deeltijd te werken. Vooral deeltijdbanen van 12

tot 35 uur zijn populair onder deze groep. Slechts een klein gedeelte wil een voltijdbaan. Voor nietwerkenden vormen sociale contacten en een zinvolle dagbesteding de twee meest genoemde motieven om aan het werk te gaan. Het aantal werklozen en arbeidsongeschikten dat niet wil werken is betrekkelijk gering. De belangrijkste reden hiervoor is een slechte gezondheid. Werknemers die de laatste twee jaar wel eens langer dan twee weken ziek zijn geweest, geven aan dat zij weer sneller aan het werk hadden gekund, als daarvoor meer maatregelen waren genomen. Hierbij wordt gedacht aan een ander takenpakket, ander werk bij dezelfde werkgever, of werk bij een andere werkgever. (ThG)

Niet alleen kijken naar het aantal mensen dat werk vindt, was de mening van de genodigden. Als je alleen dat criterium hanteert, dan zijn de resultaten erg mager. Juist de kanslozen op de arbeidsmarkt hebben baat bij meer aandacht, maar dan moet je die wel anders vormgeven dan nu. Nu stranden veel projecten, omdat ze niet goed aansluiten bij de wensen en behoeften van de mensen die gere-integreerd moeten worden. Ruim veertig personen, waaronder wetenschappers, werkgevers, werkne-

mers, re-integratiebedrijven en belangenbehartigers, werden eind maart door de Tweede Kamerleden gehoord. Geïnformeerd werden de parlementariërs genoeg, maar het echte vuur ontbrak. Pas tegen het einde van de hoorzitting stelde VVD-afgevaardigde Atzo Nicolai de hamvraag: ‘Er is zoveel kritiek op de re-integratiebranche. Zitten we niet gewoon miljarden over de balk te smijten?’ Zowel werknemersorganisatie FNV als de werkgeverskoepel VNO-NCW vonden van niet. Bestuurder Leo Hartfeld van de FNV: ‘Ik heb niks tegen private re-integratie. Publiek gaat er ook van alles mis. Het meeste geld gaat naar gesubsidieerde banen, dat is sowieso honderd procent ok.’ (MB)

Steeds meer arme kinderen

Hardere aanpak probleemjeugd

In 2006 leefden meer kinderen in Nederland in armoede dan voorheen. Dat blijkt uit het onlangs gepubliceerde rapport ‘Kinderen in Tel 2008’.

Een delegatie van het kabinet heeft begin maart gesproken met loco-burgemeester Ascher over de aanpak van probleemjeugd in Amsterdam.

Dit rapport is een project van een groot aantal organisaties zoals Unicef Nederland, Jantje Beton en het Verweij-Jonker Instituut. Het doel van het onderzoek is het realiseren van gelijke rechten voor kinderen door middel van een beter, op kinderrechten gebaseerd jeugdbeleid. Vooral kinderen van 0 tot en met 17 jaar zijn de dupe van armoede. In 2005 leefden 238.391 kinderen in een uitkeringsgezin, in 2006 waren dat er 242.240. Met jongeren tussen de 16

en 24 gaat het iets beter: de jeugdwerkeloosheid is afgenomen en het aantal tienermoeders is gedaald. Het aantal kinderen dat voor de rechter moet verschijnen is wel iets toegenomen. ‘Elke gemeente gaat anders om met arme gezinnen. Zo helpt de gemeente Roosendaal met computers en helpt Den Haag jongeren om te sporten’, aldus Ida Linse, communicatieadviseur van het Verweij-Jonker Instituut. ‘Kinderen in Tel’, dringt er bij gemeenten en overheid opaan om ervoor te zorgen dat kinderen profiteren van investeringen in wijken.’ (HP)

Meer informatie: www.kinderenintel.nl

Aanwezig waren premier Balkenende en de ministers ter Horst (Binnenlandse Zaken), Rouvoet (Jeugd en Gezin), Donner (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), Vogelaar (Wonen, Wijken en Integratie) en Bos (Financiën). Afgesproken is voor de zomer met een plan van aanpak te komen. Volgens een woordvoerder van wethouder Ascher wordt er gedacht aan een gecombineerde aanpak van drang en dwang. De website erover: Zorgwelzijn.nl meldt dat men het

eens is dat er zo vroeg mogelijk dient te worden ingegrepen, desnoods al in het zesde levensjaar. Op 3 maart meldde de NOS dat de helft van de probleemjongeren die in een project worden geplaatst, terugvalt in crimineel gedrag. Veelplegers voeren hun productie zelfs op. Dit blijkt uit een evaluatie van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling over zes Amsterdamse jeugdprojecten in 2004-2005. In het NOS-journaal noemde burgemeester Cohen deze gegevens ‘teleurstellend’. Hij pleit voor een hardere aanpak. Uit het rapport blijkt tevens dat vooral jongeren die gedwongen aan de projecten meedoen, vaker recidiveerden dan vrijwillige deelnemers. (JeV)

Onlangs bezocht een cliënte mijn kantoor. Zij vertelde mij dat zij reeds drie maanden geleden een aanvraag om een bijstandsuitkering had gedaan, maar dat zij sindsdien niets meer had vernomen van Dienst Werk en Inkomen (DWI). Hierdoor was zij in financiële problemen gekomen omdat zij de rekeningen van onder meer Nuon en verhuurder niet meer kon voldoen. Cliënte toonde mij diverse brieven van incassobureaus en deurwaarder. Een dergelijk verhaal behoort helaas niet tot de uitzonderingen. Regelmatig krijg ik van cliënten de vraag of er juridische stappen mogelijk zijn tegen de trage afhandeling van een aanvraag om een bijstandsuitkering. Het antwoord hierop luidt: ja, die zijn er. Een van de mogelijkheden schets ik hieronder. De wet bepaalt dat Dienst Werk en Inkomen (DWI) acht weken de tijd heeft om op een aanvraag om een bijstandsuitkering te beslissen. Soms wordt deze beslistermijn verlengd omdat bijvoorbeeld nog enkele nadere stukken ingediend moeten worden die van belang zijn voor het beoordelen van de vraag of iemand recht heeft op een bijstandsuitkering. Wanneer de beslistermijn is verstreken kan een bezwaarschrift worden ingediend tegen het niet tijdig beslissen op de aanvraag. De wet bepaalt namelijk dat het niet tijdig beslissen op de aanvraag op zichzelf ook een beslissing van DWI is. In het bezwaarschrift wordt dan verzocht om zo spoedig mogelijk te beslissen op de aanvraag. Omdat DWI voor het beslissen op dit bezwaarschrift zes weken de tijd heeft, wordt een dergelijk bezwaarschrift vaak gecombineerd met een snelle procedure bij de rechtbank. De rechter wordt dan verzocht te bepalen dat Dienst Werk en Inkomen gedurende de aanvraag voorschotten op de bijstanduitkering dient te verstrekken. De ervaring leert dat meestal voordat het verzoek door de rechter wordt behandeld, DWI reeds zelf overgaat tot het verstrekken van voorschotten. Hierdoor kan een mondelinge behandeling van het verzoek aan de rechter vaak achterwege blijven. Het is raadzaam om een bezwaarschrift op te stellen en een verzoek aan de rechter te doen. Om de kosten hoeft u het vaak niet te laten. Bij dergelijke procedures wordt in beginsel altijd een proceskostenvergoeding toegekend van € 80,50 per procedure. Dit bedrag dekt (bijna) de kosten van een advocaat indien u in aanmerking komt voor de laagste eigen bijdrage van € 94,00 voor de bezwaarprocedure en € 46,00 voor de procedure bij de rechtbank. Mr. J.S.Vlieger,Van Doorn, Breukelaar en Willemsen Advocaten, Batjanstraat 5, tel.: 693 55 44

6 INTERVIEW


‘Het verzet komt weer terug’ Uitkeringsconsulent Piet van der Lende komt met ‘zijn’ Bijstandsbond al bijna twintig jaar op voor de belangen van bijstandsgerechtigden

Menig bijstandsgerechtigde is ooit op de Da Costakade 162 geweest. Daar huist de Bijstandbond. Grote kans dat hij daar door Piet van der Lende (60) met deskundig advies is geholpen. Tekst:

Toine Graus Foto:

Ingrid de Groot

B

ehalve Piet van der Lende is op een regenachtige vrijdagmiddag in maart ook Anke van der Vliet in het kantoor van de Bijstandsbond aan het werk. Zij was er al bij toen de bond in 1976 werd opgericht. Dat was in een tijd dat veel mensen werkloos werden door het verdwijnen van industrietakken als de textiel en de scheepsbouw. Toentertijd kon je je als werkloze niet inschrijven bij de vakbonden. De Bijstandsbond was dus hard nodig. Van der Lende kwam er pas eind jaren tachtig bij. Antiterreureenheid ‘Het werk bij de Bijstandsbond bestond eind jaren tachtig uit twee poten: individuele dienstverlening en actie voeren’, zegt van der Lende. Van der Vliet: ‘Enorm veel acties. Toen de bond 25 jaar bestond, heb ik ze eens opgeschreven: een behangrol vol.’ Van der Lende: ‘Je deelde een middagje pamfletten uit op de Albert Cuyp en drie dagen later had je een zaal vol mensen. De acties waren toen harder dan nu. Neem die actie tegen staatssecretaris De Graaf van Sociale Zaken, die de bijstand voor jongeren onder de 21 wilde afschaffen. Er was een affiche gemaakt met het portret van De Graaf met daaronder de tekst ‘Openbare terechtstelling op de Dam’. Moet je nu eens proberen!’, waarschuwt hij met stemverheffing: ‘Dan stormt de antiterreureenheid binnen.’ Naast de Bijstandsbond was Van der Lende ook actief in de Werklozen Belangen Vereniging. ‘De WBV was kritischer en nog activistischer. De Bijstandsbond was meer gericht op overleg. Ik vond beide even belangrijk. Zo ben ik ook nog twee jaar lid geweest van de cliëntenraad van de Sociale Dienst. Maar daar ben ik om principiele redenen uitgestapt. De Sociale Dienst was een bureaucratische muur waar je met geen mogelijkheid doorheen kwam. De gemeenteraad was alleen een instrument

om hun machinerie te perfectioneren.’ Tegenbeweging Vóór Van der Lende bij de Bijstandsbond kwam had hij al een carrière in het actiewezen achter de rug. Hij was vanaf de jaren zeventig vrijwilliger bij het Komitee Marokkaanse Arbeiders Nederland (KMAN). Van der Lende: ‘In 1979 kreeg je de Wet Arbeid Buitenlandse Werknemers, die buitenlandse arbeiders in verschillende hokjes indeelde. Mensen kwamen van binnen of buiten de Europese Unie (toenmalige EEG) en werden als legaal of illegaal bestempeld. Zonder werkvergunning mocht niemand meer werken. Kerken en migrantenorganisaties brachten tienduizenden mensen op de been om daar tegen te protesteren. Ik werkte ook bij het Anti Fascistisch Front Amsterdam. Dat had een antiracisme meldkamer. In een paar uur hadden we honderden mensen op de been tegen extreemrechtse groepen.’ En hoe is het nu? ‘Beetje saai’, valt Anke van der Vliet in. ‘Als je vroeger met nu vergelijkt, word je depressief’, vult Piet aan. ‘Maar er zullen weer nieuwe vormen van actie ontstaan. De internationale dimensie is erbij gekomen. Het verzet komt terug, als een golfbeweging. Je kunt je afvragen of alles wat we vroeger deden wel zo effectief was. Eén ding wil ik wel claimen: die antiracistische beweging van toen heeft er voor gezorgd dat extreemrechts in Amsterdam geen voet aan de grond heeft gekregen. Dat antiracistische sentiment is een soort ‘stadsgeest’ geworden. Fortuyn heeft hier weinig aanhang gehad. Misschien wordt het wel tijd om een nieuwe antiracistische beweging te starten. Er komt weer een tegenbeweging. Daar ben ik van overtuigd. Maar weer pamfletten uitdelen, nee.’ Stellingwerf Van der Lende praat met plezier over acties en achterliggende theorieën, maar over zichzelf wil hij het liever niet hebben. Daar

heeft hij een theorie over. Hij pakt een boek The beginning of history, value struggles and global capital en slaat er met zijn vlakke hand op. ‘Hier staat in dat het een mechanisme is van het marktsysteem om te focussen op personen in plaats van op zaken. Mensen worden ingedeeld in een groep winners en een groep losers. Daar pas ik voor. Ik heb grote kritiek op het kapitalisme. Dat creëert overvloed voor de ene groep en schaarste voor de andere. Maar ik geloof niet in absolute waarheden. Je moet creatief blijven denken. Soms heb je geen gelijk en dat moet je accepteren.’ Van der Lende is een gedreven man. Op de vraag waar zijn motivatie vandaan komt, wil hij echter niet ingaan. Veel te persoonlijk allemaal. Na een beetje trekken blijkt dat hij sociologie heeft gestudeerd aan de Vrije Universiteit maar dat is niet de grote inspiratiebron. ‘Dat heb ik gekozen omdat ik geen talen of wiskunde wilde doen.’ Hij heeft een tijd betaald werk gedaan, maar: ‘La maar zitten. Ik ben niet principieel tegen loonarbeid. Hoewel, tien jaar geleden had ik misschien iets anders gezegd.’ Op de vraag waar hij is opgegroeid, veert hij ineens op. ‘Ik ben Stellingwerver’, zegt hij en daar klinkt trots in door. ‘Daar ben ik nog steeds bij betrokken. Ik heb ooit een boek geschreven over veldnamen in Stellingwerf. Vroeger, vóór het kadaster, had elk weiland een eigen naam. Stellingwerf is Friesland maar er wordt een Saksisch dialect gesproken.’ ‘De sociale tegenstellingen waren er scherp toen ik er opgroeide. De vrijdenker en socialist Domela Nieuwenhuis was er ooit actief. Het was een veengebied met veenbazen en arbeiders. Mijn voorouders werkten ook in het veen maar mijn vader was boer, zeg maar middenstander. Hij was voorstander van de coöperatieve gedachte. Coöperaties waren voor de boeren de verdedigingslinie tegen het grootkapitaal. ‘Wij zijn niet de melkknechten van

Unilever’, zei mijn vader. Hij zat in het bestuur van de plaatselijke Boerenleenbank, een coöperatieve bank. Als een boer failliet ging en het bestuur vond het toch een goede boer dan gaven ze hem een nieuw krediet. Daarvoor moest iedereen in het dorp, die spaargeld op de bank had staan, een deel van de rente inleveren. Niemand protesteerde. Ik heb in Stellingwerf een mooie jeugd gehad. Mijn ouders waren vrijzinnig hervormd, de richting waaruit de VPRO is ontstaan. Zelf ben ik niet op zoek naar spiritualiteit of absolute antwoorden op levensvragen. Ik denk wel voortdurend na over wat er achter de gebeurtenissen zit, over sociale processen en verhoudingen. Ik ben zestig maar vind het nog altijd spannend.’ ‘Straf de armen’ Van der Lende pakt een ander boek van de stapel voor hem: Straf de armen. Het is geschreven door de Frans-Amerikaanse socioloog Loic Wacquant. Piet van der Lende heeft er net een artikel over geschreven in de krant Sociaal Europa. ‘In alle westerse landen werd het afgelopen decennium de neoliberale ‘strafstaat’ ingevoerd. In Nederland gaat, net als in Amerika, een sterke beperking van de toegang tot de bijstand gepaard met een explosie van het aantal mensen dat wordt opgesloten. Er ontstaat een controlemaatschappij waarin burgerrechten niet meer tellen’, zo vat hij het boek samen. ‘Van zo’n hoofdcommissaris Welten schrik ik. Die wil de middeleeuwse stad met zijn muren en poorten terug. Het enige verschil is dat het nu om virtuele muren gaat, met camera’s en detectiepoorten. Waar zijn ze mee bezig?’ Er is nog genoeg werk aan de winkel. Piet van der Lende is gelukkig met het werk dat hij doet. Toch een beetje in de voetsporen van zijn vader getreden? ‘Jawel’, knikt hij tevreden.

‘Er ontstaat een controlemaatschappij waarin burgerrechten niet meer tellen’

ACTUEEL 7


€

Meer garanties voor I/D-ers De Amsterdamse gemeenteraad wil meer inkomensgaranties voor I/D-werknemers (voormalige Melkertiers), als zij een reguliere baan krijgen. De garantie moet verder gaan dan de twee jaar die het College van Burgemeester & Wethouders nu voorstelt. Martin Brandwagt In februari kwam het gemeentebestuur met een uitgebreid plan om gesubsidieerde werknemers aan een echte baan te helpen. Het betreft werknemers in de zogeheten Instroom/Doorstroom-regeling (I/D) en de Wet Inschakeling Werkzoekenden (WIW). Beide regelingen zijn weliswaar afgeschaft op 1 januari 2004, er zijn nog altijd 3300 Amsterdammers met een contract van vóór die datum. Beide regelingen worden betaald uit het Werk-budget (W-budget) van de Wet Werk en Bijstand. Deze komt volledig uit de schatkist van het rijk. Veel I/D-ers en WIW-ers zitten al ja-

ren in deze constructie. Voor wie lang van de Bijstand heeft geleefd, betaalt het niet slecht (110 tot maximaal 120 procent van het minimumloon) en de werkdruk is meestal niet al te hoog. Best vol te houden, kortom. Het gaat in principe echter om tijdelijke situaties, zoals de benaming Instroom/ Doorstroom al aangeeft. De insteek is om van een ‘fopbaan’ door te stromen naar een echte baan. Dit gaat het gemeentebestuur niet snel genoeg. Hoewel het de gemeente geen cent kost, (sterker nog: ze krijgt het budget niet eens op), wil B&W dat er niet meer dan 1500 gesubsidieerde arbeidskrachten overblijven. Zij die een baan vinden, gaan er in inkomen op achteruit. Deze achteruitgang wordt voor maximaal twee jaar gecompenseerd, zo wil het plan van B&W. Te kort, meent de gemeenteraad in overgrote meerderheid. Judith Sargentini (GroenLinks): ‘Het College probeert mensen aan regulier werk te helpen. Daar heb ik geen bezwaar tegen. Ik wil wel salariszekerheid. Van 110 naar 100 procent, dat kan ik niet verkroppen.’ Willem Paquay van de SP liet zich in soortgelijke bewoordingen uit. ‘Het kan niet zo zijn dat I/D-ers de dupe worden van dit voorgestelde beleid. Op weg naar werk helpen, allemaal

De zelfstandige

In deze rubriek vertelt een zelfstandig ondernemer wat er zoal komt kijken bij het runnen van een eigen bedrijf.

‘Iedereen heeft grote ambities. Maar je moet kleine stapjes nemen’ I/D-ers vergaderen over hun toekomst prachtig, maar niet ten koste van de I/D-ers. De loongarantie moet ook na twee jaar gelden.’ Een dissident geluid kwam van VVD-er Frans Beishuizen. ‘De I/Ders drukken erg op het W-budget. Waarom zoveel inkomensgaranties? Andere werknemers krijgen die toch ook niet?’ Nadat ook PvdA-raadslid Emre Ünver zich had uitgesproken voor een langere periode van loonaanvulling, beloofde waarnemend wethouder Asscher verbeteringen. Het plan wordt

foto Remco Visser

tijdelijk teruggetrokken en komt waarschijnlijk eind april terug bij de gemeenteraad. De gemeenteraadsleden spraken hun waardering uit voor het werk dat de voormalige Melketiers in de stad verrichten. Veel met name sociaalculturele organisaties zouden zonder de gesubsidieerde banen niet kunnen bestaan. Asscher vindt echter dat het W-budget niet het geëigende middel is om deze organisaties in stand te houden. Ook daar gaat hij nog eens naar kijken.

Voedselbank Amsterdam reikt minder pakketten uit De Voedselbank Amsterdam (VBA) verstrekt veel minder voedselpakketten dan een jaar geleden. Momenteel worden er wekelijks nog maar zeshonderd voedselpakketten uitgereikt. Begin vorig jaar waren dat er nog meer dan duizend. Deze ontwikkeling gaat tegen de landelijke trend in. Het aantal uitgereikte pakketten neemt landelijk gezien juist toe: wekelijks worden er dertienduizend pakketten uitgereikt. Vorig jaar waren het dat er nog zoń elfduizend.

De daling in Amsterdam komt vrijwel geheel op de rekening van het stadsdeel zuidoost. In dit stadsdeel nam de VBA vorig jaar de distributie van voedselpakketten over, nadat deze voedselbank een conflict had gekregen met Regina Mac-Nack en haar stichting Ér is hoop voor morgen´ over de verdeling van voedselpakketten onder hulpbehoevenden. Om voor een voedselpakket in aanmerking te komen bestaat er een aantal criteria. Iemand heeft pas recht op een voedselpakket als hij of zij na aftrek van de vaste lasten niet meer dan honderdvijftig euro overhoudt voor

het dagelijkse levensonderhoud. Ook zijn cliënten van de voedselbank verplicht om mee te doen aan schuldsaneringsprojecten, wanneer die worden aangeboden. Na onderzoek van de VBA bleek dat veel cliënten van de stichting ‘Er is hoop voor morgen’ niet aan deze criteria voldeden, en dus geen recht hadden op een voedselpakket. In Rotterdam is dezelfde trend te zien. Ook daar kregen veel mensen een voedselpakket die er geen recht op hadden, bijvoorbeeld omdat hun financiele positie inmiddels was verbeterd. Opvallend is dat er in Amsterdam

(745.000 inwoners) veel minder pakketten worden uitgereikt dan in het ´kleinere´ Rotterdam (580.000 inwoners). In Rotterdam gaat het om ongeveer zeventienhonderd pakketten per week, tegenover de zeshonderd Amsterdams pakketten. De meeste voedselpakketten die in Amsterdam worden verstrekt gaan naar stadsdeel Noord (130), Zuidoost (101), Bos en lommer (67) en Zeeburg (66). In stadsdeel centrum is het minste behoefte aan de Voedselbank. Wekelijks worden daar maar achttien pakketten uitgedeeld. (JV)

Wethouder Buyne afgetreden

Aboutaleb: ‘1650 euro is niet arm’

Hennah Buyne is afgetreden als wethouder Werk & Inkomen, Educatie, Jeugd en Grote Stedenbeleid. Zij meent dat zij niet kan functioneren als zij onvoldoende vertrouwen van de raad geniet.

Nederland telt meer dan één miljoen arme huishoudens. Staatssecretaris Aboutaleb erkent het probleem maar stelt ook dat je van een sociaal minimum rond moet kunnen komen.

Frank Köhler (april 1998- mei 2001), Rob Oudkerk (april 2002- januari 2004), Ahmed Aboutaleb (februari 2004-februari 2007), het schijnt voor een wethouder Sociale Zaken van Amsterdam onmogelijk te zijn om de volle vier jaar uit te dienen. Roept Den Haag niet, dan is er wel een onoverkomelijke kwestie. De portefeuille is uitgebreid en de kans op ongelukken is navenant groot, al was de reden bij Oudkerk van een geheel andere orde. Hennah Buyne hield het slechts een jaar vol. Na onhandig manoeuvreren in een relatief onschuldige kwestie (wel of geen invloed op een lesbrief aan scholen), hield zij medio maart de eer aan zichzelf. Weliswaar overleefde ze een motie van afkeuring, ze meent dat haar integriteit

zodanig in twijfel is getrokken dat zij niet langer als bewindspersoon kan functioneren. Ze keert terug naar de rechterlijke macht. In haar gedrag en uitspraken was Buyne veel rustiger dan haar naar pathetiek neigende voorganger. Woorden als ‘tot in elke vezel van mijn lijf!’ of ‘werkelijk een schande!’, kon men nimmer uit haar mond vernemen. Buyne bleek een typische juriste die op Donneriaanse wijze het debat aanging. Inhoudelijk zette ze het beleid van Aboutaleb voort. Ze was een aanhanger van de Kostodoctrine: ‘streng, doch rechtvaardig’. Nadat de hoogste bestuursrechter strikte voorwaarden stelde aan de omstreden huisbezoeken door sociale diensten verkondigde ze doodleuk: ‘Ik ben zeer in mijn nopjes. De rechter heeft vastgesteld dat huisbezoeken mogen.’ (MB) Bij het ter perse gaan van deze MUG was de opvolger van Buyne nog niet bekend. Wethouder Lodewijk Asscher van Financiën neemt voorlopig waar.

‘In alle redelijkheid kun je niet stellen dat gezinnen met een besteedbaar inkomen van 1650 euro in de maand in armoede leven’, reageert staatssecretaris Ahmed Aboutaleb van Sociale Zaken op het onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over de financiële situatie van Nederlanders. Volgens het CBS kunnen één miljoen huishoudens moeilijk rondkomen. Daarvan hebben er 660.000 een inkomen dat boven het bijstandsniveau ligt. Aboutaleb: ‘Ik wil de emoties van de mensen die aan dit onderzoek hebben meegewerkt absoluut niet terzijde schuiven, maar ik constateer wel dat de onderzoekers hebben gevraagd naar gevoelens en dat niet is gekeken naar de feiten. In ons land kun je als gezin rondkomen van het sociale minimum. Ik weet ook

dat dat geen vetpot is.’ De bewindsman benadrukt dat uit de Armoedemonitor 2007 blijkt dat van de 660.000 huishoudens met een laag inkomen de helft wél kan rondkomen. In 2006 gaf een op de zeven huishoudens aan moeilijk of zeer moeilijk rond te komen, ondanks soms een redelijk inkomen. Dit zijn meer dan één miljoen huishoudens. Van de 660 duizend huishoudens met een laag inkomen kwam de helft moeilijk rond. CBS mat geen armoede maar het al of niet kunnen rondkomen. Dat uit zich onder meer in het uitstellen of achterwege laten van bepaalde uitgaven. Bijna tweederde van de huishoudens met een laag inkomen had onvoldoende geld voor het vernieuwen van versleten meubels. Eenzelfde aantal had onvoldoende geld om jaarlijks een week op vakantie te gaan. Ongeveer de helft kon het zich niet permitteren om regelmatig nieuwe kleren te kopen. Voor ruim 10 procent was het inkomen niet toereikend om hun woning goed te verwarmen. (MB)

Goran Baba Ali is een vluchteling uit Irak. Hij is zelfstandig journalist en hoofdredacteur van het gratis online magazine Ex Ponto. Ook schrijft hij een wekelijkse column voor een krant in Koerdistan. In Irak had hij, voordat hij vluchtte, korte tijd een eigen bedrijf, een zeefdrukkerij. Het belastingklimaat is daar heel anders. In Irak betaalde hij omgerekend maar twintig euro per jaar belasting over zijn bedrijf. Maar van schrijven kon je in die tijd in Irak niet echt leven. Als je stukken schreef, kreeg je er maar af en toe een honorarium voor. Hij kreeg problemen met Islamitische groeperingen, nadat hij een stuk had gepubliceerd over seksuele vrijheid. Dat viel verkeerd. Naast journalist is Baba Ali ook schilder en hij schrijver. Omdat hij geen mogelijkheden zag om van de literatuur te leven heeft hij zich op de journalistiek geworpen. Via Onfile, een netwerk voor vluchteling-journalisten, volgde hij een aantal cursussen. Maar het duurde wel een paar jaar voor hij het Nederlands zo goed beheerste, dat hij als journalist aan het werk kon. Hij raadt beginnende journalisten aan de onderwerpen dicht bij zichzelf te zoeken. ‘Iedereen heeft grote ambities. Maar je moet kleine stapjes nemen en natuurlijk een vergoeding durven vragen voor je werk. Voorheen vroeg ik nooit geld. Nu vraag ik meteen geld. In negentig procent van de gevallen is er wel geld voor een honorarium.’ Baba Ali deed het journalistieke werk eerst naast zijn studie. Halverwege 2006 onderbrak hij de studie en ging hij actiever naar opdrachten zoeken. In 2007 werkte hij naast zijn freelance werk twee dagen in loondienst. Dat gaf wel een stukje zekerheid. Toch vindt hij het wel prettig om eigen baas te zijn. Naast het journalistieke werk verdient hij ook geld met het geven van lezingen en optreden als gastdocent. ‘ Met opdrachten moet je altijd goed afwegen hoeveel tijd je er aan kwijt bent en hoeveel het dan oplevert. Je moet je tijd goed besteden. Als het kan meerdere stukken halen uit één onderwerp.’ Toch komt het wel voor dat hij zonder honorarium werkt, als hij iets echt wil doen of leuk vindt. Baba Ali vraagt standaard 50 euro per uur. ‘Dat is bruto natuurlijk. Je moet er nog belasting over betalen en je premies.’

8 ADVERTENTIES


‘Die nieuwe wasmachine kwam er dankzij de Stadsbank van Lening’ Simpel, snel en betrouwbaar geld lenen!

Wij zoeken enthousiaste betrokken maatjes voor mensen met psychische problemen Bij de Gemeente Amsterdam kunt u al sinds 1614 lenen op onderpand tegen een lage rente. • direct contant geld tegen inlevering van uw sieraden

of gebruiksartikelen • elke 6 maanden verlengen mogelijk • u kunt op elk moment aflossen en uw bezittingen

weer meenemen • laag tarief: 1,4% per maand

Voor meer informatie: www.sbl.nl of telefoon 14020

Bel ons: Stichting Amsterdamse Vriendendiensten 020 6839260 of kijk op www.vriendendiensten.nl

Zin in een goed gesprek? Kom naar de Multiloog®-bijeenkomsten 2008 in Amsterdam-West!

Data voorjaar/zomer 2008: 29 januari, 12 februari, 4, 18 maart, 8, 22 april, 13 mei, 17 juni, 22 juli. Tijdstip: 20.00 - 22.00 uur. Plaats: Buurtcentrum de Waterval, Van Hallstraat 10,Amsterdam West hoek Van Hogendorpstraat, tram 10 eindhalte, en bus 21. Organisatie: Stichting IPC i.s.m. INCA-PA. Informatie: www.inca-pa.nl telefoon 020-6848012 / 020-4120032.

STICHTING SOCIALTECH Ict-Sociaal Activiteiten: Internet inloop Computertrainingen Computerclub: Kids

Computerclub: Volwassenen

Afgeschreven computers

Gevraagd: Vrijwilligers Stagiaires Afgeschreven computers Tel 020-4863179

www.social-tech.org

Advocatenkantoor sociale advocatuur • gematigde tarieven de Binnenstad Binnengasthuisstraat 148 1012 ZG Amsterdam T 020 - 627 18 16

www.binnenstadadvocaten.nl

• • • • •

Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht

ACHTERGROND 9


‘We dumpen mensen niet in het IJ’ Schuldhulp: rondpompen van mensen en middelen Marc Räkers is medebedenker van Eropaf. Deze organisatie probeert bij schulden woningbouwcorporaties, de gemeente en schuldhulpverleningsbureaus op één lijn te krijgen. Räkers: ‘Maar het is voor iedereen ingewikkeld over de grenzen van de eigen organisaties en belangen heen te kijken.’

Huisuitzetting: inboedel op straat

tekst

Jeroen Verkroost foto

Ingrid de Groot

M

ensen krijgen volgens Räkers leningen die ze financieel niet aankunnen door ‘de verleidingstechnieken’ van kredietverstrekkers. Banken bieden in advertenties een doorlopend krediet aan voor één procent rente per maand. Dat lijkt goedkoop, maar komt uit op twaalf procent per jaar. En als mensen een deel hebben afgelost, lenen ze vaak weer bij. Räkers: ‘Mensen die een huis kopen betalen vijf procent en krijgen hypotheekrenteaftrek, maar financieel minder draagkrachtigen betalen voor een consumentenkrediet de hoogste rente.’ Wettelijk zijn kredietverstrekkers wel gehouden om ‘afdoende’ de kredietwaardigheid te toetsen, maar als de toets negatief uitvalt mogen ze die negeren. Mensen die niet met geld kunnen omgaan of hun inkomen plotseling zien dalen zijn daarvan de dupe. Räkers: ‘Dat vind ik een dievenmentaliteit’. Vaak zijn het verwarde mensen die in de schulden geraken, of mensen die uit financieel onvermogen of angst hun rekeningafschriften niet inzien. Räkers vertelt over een oudere man die onverwacht een deurwaarder aan de deur kreeg. Zijn kleindochter kwam iedere dag eten: ‘Dat vond hij fijn, maar ze had ook zijn bankpasje te pakken.’ Zijn rekening bleek leeg. Of de man die zijn stervende vrouw nog een boot wilde geven. Hij had een AOW-uitkering, maar kreeg van de Postbank toch een lening van 10.000 euro. Räkers dreigde de Postbank voor de rechter te brengen omdat hij vond dat ze de kredietwaardigheid van zijn cliënt niet afdoende hadden getoetst. De Postbank ontkende dit, maar zag ‘uit coulance’ af van invordering van de schuld. Zo’n rechtszaak

is er nooit geweest, en Räkers verdenkt de kredietverleners ervan dat ze dat bewust vermijden: ‘Want de afdeling Juridische Zaken van de Postbank weet dat als er een rechtszaak van komt, er jurisprudentie ontstaat. Hierin wordt dan precies omschreven wat ‘afdoende’ inhoudt als het om het toetsen van de de kredietwaardigheid gaat.’ Räkers ziet dat door ‘versplintering en verkokering van beleid’ samenwerking in de praktijk bemoeilijkt wordt. ‘Je hebt de centrale stad en de stadsdelen, daar zitten allemaal beleidsmedewerkers en wethouders met verschillende belangen.’ Verder zijn er elf woningbouwcorporaties met hun eigen visie en zijn de verschillende schuldhulporganisaties over de stadsdelen verdeeld. Samenwerken vereist volgens hem dat gekeken moet worden voorbij de grenzen van de eigen organisatie en belangen. ‘Je moet samenwerken vanuit een gemeenschappelijk belang,’ stelt hij, ‘en dat is dat de cliënt weer op zijn pootjes terecht komt. Als je alleen vanuit je eigen positie redeneert wordt samenwerken moeilijk.’ Räkers noemt het voorbeeld van een man met twee kleine kinderen en een thuiszittende vrouw. De man krijgt ontslag en krijgt een aanvullende uitkering omdat hij parttime werkte. Terwijl hij zijn ontslag aanvecht is er onenigheid tussen DWI, UWV en de werkgever wie moet betalen. Hij ontvangt alleen de aanvullende uitkering, de helft van de bijstandsnorm. Er ontstaat een huurachterstand van 10.000 euro. De man vraagt 2.000 euro voorschot aan de DWI, maar die wordt hem geweigerd en het gezin belandt op straat. Als het gezin een half jaar later weer een huis krijgt lenen ze 5.000 euro van het DWI om de inrichting te betalen. Een ander voorbeeld waarbij niet verder gekeken wordt dan de neus lang is, betreft een jongeman met schulden die zijn baan verliest. Het Centrum Werk en Inkomen (CWI) vertelt hem zich aan te melden via internet. Hij meldt zich drie keer aan. Hij krijgt drie maanden lang te horen dat zijn zaak in behandeling is, maar

krijgt niks. Dan wordt hij benaderd door de schuldhulpverlening omdat door schulden een huisuitzetting dreigt. Zij sturen hem naar het CWI, want hem was niet verteld dat hij ondertussen recht had op een voorschot of bijstand. De receptioniste bij CWI wist hem te vertellen dat hij ‘fictief’ stond ingeschreven. Zij noch anderen wisten te vertellen wat dat betekent.

stelt hij, ‘dus je pompt met huisuitzettingen alleen mensen en middelen rond. Ik zou dit graag eens aan wethouder Asscher uitleggen. Ik heb maar een half uur nodig, dan begrijpt hij het ook!’

Volgende maand: Om huisuitzettingen te voorkomen bij huurschulden moet volgens de Eropaf-methode zo vroeg mogelijk worden ingegrepen bij schulden, voordat ze uit de hand Het grootste probleem is volgens Räkers de lopen. onoverzichtelijkheid van de geldstromen die voor dakloosheid en schuldhulpverlening beschikbaar zijn. Daardoor blijven de Schuld en huisuitzetting totale maatschappelijke kosten verborgen. op een rijtje Want als de gemeentelijke Dienst Werk en Inkomen (DWI) iemand kort op een uitEr leven in Nederland 550 duikering en die persoon op straat belandt, zend huishoudens (8,3 procent zijn de kosten van opvang ook voor de gevan het totaal) onder de ‘lage-inmeente. Maar intussen heeft de afdeling komensgrens’ (bijstandsniveau). Handhaving van het DWI zijn werk geVan deze huishoudens zegt 10 daan. Zelfs binnen een organisatie kunnen procent niet genoeg geld te hebafdelingen langs elkaar heen werken. Räben om het huis te verwarmen, kers: ‘Dan wil de afdeling Sociaal Beheer 60 procent kan versleten meuvan een corporatie wel meewerken met Erbels niet vervangen en 13 procent opaf, maar is de afdeling Huurincasso niet heeft betalingsachterstanden (Arop de hoogte.’ moedemonitor 2007, Sociaal CulRäkers heeft uitgerekend hoeveel een tureel Planbureau). Het aantal huisuitzetting de samenleving ongeveer huishoudens met een te laag inkost. De ontruiming zelf kost de corporakomen om in de basisbehoeften ties gemiddeld 7.000 euro. De ontruimden te voorzien bedraagt in 2007 naar komen vaak in de daklozenopvang terecht, schatting 217 duizend (3,3 prowat per persoon 50 tot 100 euro per dag cent). Als basisbehoeften gelden kost. Voor een gezin met twee kinderen voedsel, kleding, wonen en perkan dit tot 12.000 euro per maand oplosoonlijke verzorging. pen. Als ze na zes tot twaalf maanden weer In Amsterdam worden jaarlijks in een huis terecht kunnen, heeft het hele ruim dertienhonderd huishoutraject evenveel gekost ‘als de aanschafprijs dens uitgezet. Negentig procent van een goedkope huurwoning’. En aan door huurschulden, vijf procent het einde van de rit hebben mensen vaak wegens overlast en de laatste psychische problemen en zijn de kinderen vijf procent vanwege onrechtgedestabiliseerd, waardoor Jeugdzorg erbij matig gebruik van de woning. moet komen. Huurschulden hangen vaak samen met verslaving en psychiUiteindelijk, stelt Räkers, zijn de corporaatrische problemen (Dakloos na ties instellingen met een sociale opdracht huisuitzetting, GG&GD 2005). In en moeten ze de ontruimden toch weer 2006 werden 1.429 Amsterdamhuisvesten. Ofwel, het voorkomen van se woningen ontruimd (Stichting huisuitzettingen zou zowel voor corporaEropaf). ties als voor de gemeente een kwestie van welbegrepen eigenbelang moeten zijn. ‘We dumpen daklozen immers niet in het IJ,’

10 ACHTERGROND


‘Nou, we hadden een accu en de was ging op Kamperen op De Fransche Kamp is een manier

In 1932 kocht Amsterdam samen met de provincie en een aantal Gooise gemeenten 15.000 hectare grond aan de rand van Bussum om een kampeerterrein te beginnen. Dat werd Het Fransche Kamp. Sindsdien recreëeren er Amsterdammers die het niet al te breed hebben en toch vakantie willen vieren. tekst

Hans Vinck foto

Hilco Koke Vlnr.Astrid Jurgens, Joyce de With en Noah

De ‘stichting tot behoud en beheer van seizoenkampeerterrein De Fransche Kamp’ huurt het terrein van het Goois Natuurreservaat. Beide stichtingen hebben er belang bij dat de camping zijn kleinschaligheid behoudt. Dat voorkomt de verstoring van rust en natuur. Tegenwoordig is de camping niet meer voorbehouden aan Amsterdammers en/of minima, ondanks het feit dat de eersten nog steeds ruim vertegenwoordigd zijn. Per seizoen (van 1 april tot 1 oktober) zijn er enkele vrije plaatsen te vergeven. Een staanplaats voor huisje of caravan kost zo’n 750 euro per seizoen en kan in twee termijnen worden betaald. Mocht

dat een probleem zijn dan valt bij uitzondering over een meer gespreide betaling te praten. Kamperen met de tent is ook mogelijk; de kosten daarvan bedragen een paar euro per persoon per nacht. De Fransche Kamp beschikt over een kantine waar consumpties verkrijgbaar zijn en waarin activiteiten als kaarten, bingo of feestavonden worden georganiseerd. Verder zijn op of bij het terrein speeltuin, zwembad, wasserette, bibliotheek, sportveld, sanitair en beperkte parkeergelegenheid beschikbaar. Meer informatie: www.defranschekamp.nl

‘De meeste mensen die hier komen, wonen bij wijze van spreken op driehoog achter in Amsterdam’

H

et terrein ligt in een bosrijke omgeving met dorpen als ’s-Graveland, Bussum en omroepstad Hilversum op loopafstand. Volgens een niet al te betrouwbare bron dankt De Fransche Kamp zijn naam aan het feit dat er in de tijd van Napoleon een compagnie Franse soldaten gelegerd was. Zeker is wel dat het om een omgeving gaat met een rijke historie. Zoals in de Gouden Eeuw, toen rijke Amsterdamse kooplieden en notabelen van gekkigheid niet wisten wat ze met hun geld moesten doen en een ‘vakantiehuis’ of buitenplaats in ’s-Graveland lieten bouwen. Een mooi voorbeeld daarvan is het nog steeds bestaande Trompenburgh, ooit het riante buitenverblijf van admiraal en zeeheld Cornelis Tromp. Een ander voorbeeld is van ruim twee eeuwen later, toen dichter, schrijver en voormalig redacteur van de Groene Amsterdammer, Frederik van Eeden aan de overkant van De Fransche Kamp zijn Walden-kolonie startte. De geschiedenis van het huidige kampeerterrein begint in 1932 als Amsterdam samen met de provincie en een aantal Gooise gemeenten zo’n 1.500 hectare Gooise grond aankoopt. Voor het beheer wordt de stichting ‘Goois Natuurreservaat’ opgericht en vanaf dat moment wordt gesproken over kampeerterrein De Fransche Kamp. De kampeerders kwamen in die tijd vooral met de fiets uit Amsterdam, de kampeerspullen achterop. De meesten verbleven in linnen tenten maar er stond toen ook al een aantal caravans op het terrein en dat scheelde natuurlijk een hoop heen-en-weer gereis. Na de oorlog gingen sommige kinderen een half jaar in Bussum op school, terwijl vader naar het werk open- neer pendelde of alleen in de weekenden kwam. Nu de ergste kou uit de lucht is en de lente pas begonnen, begint De Fransche

Kamp langzaam tot leven te komen. Op een druilerige zondagmiddag is de sfeer bij de receptie uitermate opgewekt. Dat wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de milde, zij het vochtige, boslucht. Ze zijn vandaag voor het eerst open voor inschrijving van de vrije kampeerplekken en het is er, ondanks het slechte weer, behoorlijk druk. De inschrijving wordt verricht door Joyce de With en Astrid Jurgens. Beiden zijn vaste kampeerders van het eerste uur en zorgen voor een sluitende boekhouding van de stichting ‘tot behoud en beheer van seizoenkampeerterrein De Fransche Kamp’ zoals de stichting officieel heet. Ook aanwezig zijn Kim (27), dochter van Astrid, en Kim’s zoon Noah van twee. Kim vertegenwoordigt de jongste generatie van kampeerders met een vaste stek op het terrein. Ondanks de drukte is er tijd voor een gesprekje. Op de vraag of deze manier van recreëren niet erg ouderwets is, antwoordt Kim met een volmondig: ‘Ja. Maar ik zou niet anders willen, hoor. Ik ben hier praktisch geboren en er zijn in de loop der tijd natuurlijk ook wel de nodige aanpassingen verricht om te voldoen aan de eisen des tijds’. Haar ouders kochten hun huisje in 1981. Voor die tijd ging het er nog tamelijk primitief aan toe. Zo was er geen elektriciteit en het water kwam uit de pomp. Die elektriciteit kwam er overigens pas in 2001. ‘Hoe dat ging zonder elektra? Nou, we hadden een accu en de was ging op de hand. Ik heb mijn moeder nog wel geholpen met de was door het wasgoed door de wringer te halen.’ Was het leven er voor een kind dan niet vreselijk saai? ‘Nee hoor, voor het eten keek ik samen met mijn broer naar Sesamstraat op een klein zwart-wit teeveetje en ’s avonds deden we vaak spelletjes, zoals mens-erger-je-niet en rummikub.’

ACHTERGROND 11


de hand’ van leven

‘Ik ben oplossingsgericht’ Samen voetballen bij dev Volewijckers Mohamed Majdoubi is parttime begeleider bij de Volewijckers. De oude voetbalvereniging uit Noord heeft te weinig vrijwilligers. De aanwas van jonge leden is vooral allochtoon. Hebben de Volewijckers nog toekomst? Majdoubi studeert op een plan van aanpak. tekst

Historische foto’s ter beschikking gesteld door de Historische Kring Bussum.

Albert van der Vliet foto

Hilco Koke Er waren genoeg andere kinderen om mee te spelen. ‘We scheurden met een karretje door de bossen, we zochten uilenballen (braakballen van de uil) en eetbare cantharellen. We speelden op de kazematten of bunkers op het terrein.’ Oorspronkelijk is de kazemat een militair gebouw, dat bewapend is en gebruikt wordt voor verdediging. Die kazematten werden in 1914 gebouwd als schuilplaats voor het veldleger van Naarden. In een aantal is nu een populatie vleermuizen gehuisvest. ‘Er werden ook gemeenschappelijke activiteiten georganiseerd’, zegt Kim, ‘zoals een spooktocht en ik herinner me nog de blauw-witte tent van Evangelie & Recreatie. We zongen er stichtelijke liedjes over de Here Jezus, er werd voorgelezen en dan knutselden we iets naar aanleiding van zo’n vertelling. Toen we ouder waren gingen we naar het nabijgelegen sportfondsenbad in Bussum. Dan gebeurde het wel eens dat iemand die in Bussum woonde vervelend tegen een van ons deed, maar dan kreegie meteen de hele groep over zich heen. We kwamen dus wel voor elkaar op want je kende elkaar van haver tot gort. En dan hadden we nog een vaste stamkroeg in Bussum: bar ’t Brinkie.’ Inmiddels is mevrouw Rademaker de receptie binnengekomen. Mevrouw Rademaker is weduwe en met haar 74 jaar een van de oudere vaste kampeerders. Zij heeft tegenwoordig haar eigen caravan en kent de Fransche Kamp al zo’n veertig jaar. Aan haar de vraag wat het kampeerterrein door de jaren heen zo populair maakt: ‘De meeste mensen wonen bij wijze van spreken op driehoog achter in Amsterdam. Het is hier niet ver van huis en dan zit je meteen in de natuur. En heel belangrijk is de saamhorigheid. Je spreekt elkaar regelmatig en dat is hier anders dan in Amsterdam. Daar is het sociale gebeuren toch veel minder.’

aterdagmorgen om kwart voor acht is het akelig stil bij het sportpark van de Volewijckers. Het complex ligt in een fraai gedeelte van Banne Buiksloot, een van de probleemwijken in Noord. De voetballertjes en hun ouders zijn laat. Zelfs de coach is er nog niet. Het team, dat bestaat uit jongens van een jaar of zeven, moet om negen uur aantreden tegen een team van RKAVV in Aalsmeer. Even later draaien twee auto’s de parkeerplaats op: de Nederlandse coach en zijn zoontje en een Marokkaanse vader met zoon. De andere jongens komen ook opdagen. Hun achtergronden zijn Turks, Koerdisch en Syrisch. Een tweede Marokkaanse jongen is ook gearriveerd. Hij is pas overgekomen van de mini’s, de jongste categorie voetballertjes. Een Surinaamse jongen heeft zich ziek afgemeld, weet de coach. De coach belt met een Afghaans gezin om te vragen waar hun zoon blijft. Hij komt binnen tien minuten, is het antwoord. Dat zou mooi zijn, want met hem erbij is het zevental compleet. Om vijf over acht vertrekken de auto’s richting Aalsmeer. De auto met de Afghaanse laatkomers sluit aan bij de karavaan.

Z

Op tijd komen is een probleem voor de voetballertjes van de Volewijckers en afbellen gebeurt ook niet altijd. Niet alleen bij wedstrijden, maar ook op trainingen. Mohamed Majdoubi (24) is student politicologie en werkt sinds januari van dit jaar bij de Volewijckers als verenigingsbegeleider, in dienst van de KNVB. Majdoubi wil achterhalen hoe dat komt en probeert een oplossing te bedenken. Hij denkt dat het vooral een kwestie is van bewustwording. Majdoubi: ‘Ik vind het verenigingsleven leuk en ook interessant. Als kind ben ik nooit in aanraking gekomen met sport, maar door mijn werk bij de Volewijckers ben ik enthousiast geraakt. Ik wil nu zelf ook aan sport gaan doen.’ Op de website van de Volewijckers heeft

Majdoubi geschreven: ‘Uw kind leert door voetbal samen te werken en ontwikkelt ook discipline, doorzettingsvermogen en sociale vaardigheden. De jongeren moeten in een fijne en plezierige omgeving kunnen voetballen. Momenteel zijn er echter te weinig vrijwilligers die zich willen inzetten voor de jeugd. Hierdoor is er veel stress bij de kleine groep vrijwilligers. Uw kind merkt dit ook, want soms gaat een wedstrijd niet door vanwege een tekort aan kader (geen vervoer, geen scheidsrechters, trainers en begeleiders).’ Majdoubi: ‘De KNVB wil vooral de kwaliteit van het voetbal behouden. Dan moet je er wel voor zorgen dat de instroom van allochtone jeugd soepel verloopt. Maar de animo voor vrijwilligerswerk neemt af; dat zie je in het hele land. De oude garde bij de Volewijckers is overbelast en klaagt. Voor de jongste voetballertjes is er te weinig kader. Allochtone ouders deinzen ervoor terug vrijwilliger te worden. Ik stel het wel eens voor, maar ze zien daar huizenhoog tegenop.’ De kantine is een trefpunt voor de oudere Volewijckers. Allochtone ouders gaan na de wedstrijd meteen naar huis en komen niet in de kantine. Dat komt omdat er alcohol geschonken wordt, vermoedt Majdoubi. Jammer is het wel, want de kantine zou een ideale ontmoetingsplaats kunnen zijn. Voorlopig doet Majdoubi veldwerk door met iedereen te praten, met ouders, het bestuur, de trainers, de elftalbegeleiders en andere verenigingsmensen. De benadering van de allochtone ouders is misschien voor verbetering vatbaar, denkt Majdoubi, maar hij wil niet op de zaken vooruitlopen. Hij werkt aan een plan van aanpak, met aanbevelingen, dat eerst in de vereniging besproken zal worden.

De oude garde bij de Volewijckers is overbelast en klaagt

Meer sport voor allochtone jeugd De deelname van allochtone jongeren aan sport blijft fors achter bij die van autochtone jongeren. Dat geldt voor allochtone jongens en vooral voor meisjes. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft een programma opgesteld, ‘Meedoen allochtone jeugd door sport’, dat loopt van 2006 tot 2010. Volgens VWS is samen sporten goed voor de integratie en sport in verenigingsverband kan ook voorkomen dat jongeren ontsporen. De sportbonden hebben van VWS subsidie gekregen om de allochtone jeugd te betrekken bij

hun tak van sport. De KNVB heeft voor dat geld verenigingsbegeleiders ingehuurd zoals Mohamed Majdoubi bij de Volewijckers. Ook in 2006 heeft VWS het Jeugdsportfonds ingesteld. Het fonds vergoedt de contributie van de sportclub en de sportuitrusting. Zo kunnen ook de kinderen van ouders die tot de minima behoren meedoen aan sport. Tot de lage inkomensgroepen behoren ook veel allochtone ouders. In Amsterdam wordt de regeling op een bredere manier uitgevoerd onder de naam Scholierenvergoeding.

12 ACHTERGROND


Bij Fifteen leer je méér dan koken Hier wordt niemand vernederd, niet geschreeuwd en niet gevloekt zoals op tv Bedrijven vinden maar moeilijk geschikt personeel. Andersom hebben veel jongeren niet de opleiding of de werkervaring om een leuke baan te vinden. Restaurant Fifteen leert jongeren koken als Jamie Oliver.

tekst

Michiel Wetzer foto

Diana Snabilié Orpheo (derde van links) is zichtbaar op zijn plek

‘Een vergelijkbare, reguliere opleiding duurt minstens twee jaar’

Z

elf zal hij er niet snel gaan eten. De urban-chique ambiance van restaurant Fifteen, waar grote champagneflessen en kroonluchters worden afgewisseld met houten balken en aluminium golfplaten met graffiti, is niet de privéstijl van de 25-jarige koksleerling Orpheo Cotino. In de open, strakke keuken voelt hij zich echter uitstekend op zijn plek. De ruimte is verdeeld in eilanden: één gedeelte is gereserveerd voor tussengerechten en er is een hoek voor patisserie. Vanmiddag werkt Orpheo ‘op de garde’, wat wil zeggen dat hij voorgerechten voorbereidt. ‘Het liefste werk ik aan de hoofdgerechten’, wijst hij naar de verste hoek. ‘Daar heb ik het meest het gevoel dat ik écht aan het koken ben.’ De sfeer in de keuken van restaurant Fifteen lijkt in niets op die van sommige televisieprogramma’s, waarin beroemde chef-koks jongeren tot kok opleiden. Hier wordt niemand vernederd, er wordt niet geschreeuwd of gevloekt. Hier wordt serieus gewerkt. Mensen luisteren naar elkaar, taken zijn duidelijk en worden in alle kalmte gedelegeerd. Er is ruimte voor een enkel grapje en tijdens etenstijd zijn er de onvermijdelijke flirts met het bedienend personeel. Het werk luistert nauw. Zelf bak ik er, als ‘gast-kok’ of liever keukenhulp, niets van: de pompoen die ik mag uithollen, verandert in pulp. Ik blijk een véél te fanatieke peterseliehakker en blijk zelfs een verkeerde, want onveilige houding aan het aanrecht te hebben. Orpheo blijft geduldig en ruimt snel en efficiënt mijn troep op. Na elke klus flitsen zijn handen met een stuk papier over de snijplank; schoon is het toverwoord. Orpheo is een deelnemer aan het leerwerktraject van restaurant Fifteen en stichting Kookdroom. Jaarlijks krijgen vijftien jongeren ‘met grote afstand tot de arbeidsmarkt’ een ROC-koksopleiding via stichting Kookdroom en doen werkervaring op in de keuken van het restaurant. Het con-

cept is een vervolg op het real-life televisieprogramma ‘Jamie’s Kitchen’ van de bekende Engelse topkok Jamie Oliver. Kookdroom heeft nauwe contacten met de (jeugd-)hulpverlening. Een groot deel van de deelnemers wordt aangedragen door instanties als stichting Streetcornerwork en Bureau Jeugdzorg.

Contract met baangarantie Stichting Kookdroom is verbonden aan restaurant Fifteen en heeft als doelstelling ‘jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, in de leeftijd tussen 16 en 24 jaar, een nieuwe kans te bieden om terug te komen in het arbeidsproces’. Deelnemers krijgen een éénjarige opleiding tot kok. Kookdroom wordt gefinancierd door restaurant Fifteen. Deelnemers treden in dienst bij stichting Kookdroom. Het eerste kwartaal gaan ze dagelijks naar het ROC, waarna een stageperiode van een maand bij diverse restaurants volgt. De resterende periode werken ze vier dagen bij Fifteen en gaan één dag naar school. Wie het traject afrondt, wordt beloond met een erkend diploma Basiskok Niveau 2 en een certificaat van Fifteen. Ter vergelijking: niveau 4 is mbo. Van de afgelopen lichtingen - in mei begint de vijfde - hebben respectievelijk veertien, negen en acht jongeren het certificaat behaald. Van de huidige lichting worden dat er weer veertien. Begeleider Michael Appelman garandeert: ‘Als je je certificaat haalt, ben je een pitbull. En vind je ergens een baan.’

‘De leefgebieden van onze deelnemers zijn vaak op verschillende delen verstoord’, weet Michael Appelman (30). Appelman is bijna twee jaar geleden als maatschappelijk werker in dienst getreden bij de stichting, en is er verantwoordelijk voor dat de jongeren zich gedurende het project óók op persoonlijk vlak blijven ontwikkelen. ‘Er zijn misschien dingen aan de hand met het gezin, met politie of justitie; soms zijn er drugs in het spel. Ik ben er voor om dat helder in kaart te brengen en om op een verantwoorde manier samen een oplossing te zoeken.’ Appelman kan zich goed inleven in de jongeren en hun problemen. ‘Je hoort vaak dat de jeugd zo makkelijk doet. Ze lopen allemaal met Prada’s en Gucchi’s en hebben allemaal mobiele telefoon. Maar wiens marketingplan is dat? Je kunt alles met één muisklik bestellen. Het is erg makkelijk te wijzen op eigen verantwoordelijkheid.’ Hij was vroeger zelf ook ‘best een lastig ventje’, grinnikt Appelman. ‘Lekker veel op straat en kwajongensstreken uithalen. Maar mijn sociale achterban was heel sterk en ik had geen aanleiding om af te glijden. Anderen hebben niet die sterke sociale achterban.’ Appelman heeft geen moeilijke doelgroep. ‘Ze hebben een verleden maar verder is het gewoon een groep hardwerkende jongeren. We moeten ze daar zelf alleen nog wel bewust van maken.’ Appelman vertelt over educatieve lunches die hij voor de jongeren organiseert, bijvoorbeeld in sterrenrestaurants. ‘Die staan soms in het teken van materiaalkennis, zoals bij de biologische boerderij. Daarnaast moeten ze ook drempelverlagend werken: kijk, een chique restaurant. Loop maar eens naar binnen.’ Want ‘we bewaren ze niet’ zegt Appelman, en bedoelt dat de jongeren na afronding van het traject écht elders aan de bak moeten. ‘Zit er iemand in de groep die geschikt is een volgende groep te begeleiden? Dan komt hij in handen van de chef. Een enkeling mag nog maximaal

één jaar blijven. Voor de rest zoeken we werkplekken.’ Het is niet makkelijk voor de jongeren. ‘Een vergelijkbare, reguliere opleiding duurt minstens twee jaar. Wij doen het in één’, zegt Appelman, ‘en dat vraagt veel van de jongens. Ze zijn niet gewend aan zo’n hoog tempo als bij Fifteen. Er moet worden gewerkt.’ Maar dat is nog niet alles bij deze groep. ‘Als iemand moeite heeft met op tijd komen, dan geeft dat niet. Daar kan aan worden gewerkt. Maar op het moment dat hij én op zijn school moet letten én misschien druk ervaart van schuldhulpverlening of reclassering en óók nog zaken met mij moet regelen, dan is dat soms te veel. Sommigen moet je op bepaalde momenten een beetje uit de wind houden.’ Enkele jaren geleden vielen nog veel deelnemers vroegtijdig af. Daaraan is nu gewerkt; er is vooral meer duidelijkheid bij deelnemers vooraf. ‘De meeste uitvallers houd ik wel in de gaten’, zegt Appelman. ‘Maar verder komen ze allemaal bij DWI. In die zin zijn wij ‘maar’ een project. Werkt het niet? Dan gaan we met DWI praten.’ Sommige leerlingen hadden het best zwaar in het begin. ‘Vooral met vroeg opstaan’, zegt een van hen. ‘Maar ik werd door mijn klasgenoten gesteund. We zitten hier erg achter elkaar aan; ook als mensen ziek zijn bijvoorbeeld.’ Er is al veel veranderd, en dat is erg snel gegaan. ‘In het begin waren we jongens onder elkaar - je weet toch. Maar nu zijn we met zijn allen een stuk serieuzer geworden, zeker in onze communicatie. We helpen elkaar.’ De rest van de avond werkt Orpheo in het restaurant, waar hij helpt serveren en de gasten adviseert over de kaasplankjes. Er zijn niet veel reserveringen en Orpheo verwacht een rustige dienst. Hij werkt liever hard door maar als het erg rustig blijft, kan hij misschien een beetje mijmeren. Zijn droom komt namelijk steeds dichterbij: Orpheo wil een eetcafé. In Suriname. ‘Voor de toeristen.’

KC 13


Nowhere prikkelt jongeren Nowhere biedt jongeren van 15 tot 25 jaar de gelegenheid om hun creatieve talenten te ontdekken. Nergens? Nee, hier en nu.

Jongeren krijgen informatie over en les in customizen van sneakers in Nowhere Foto: Ingrid de Groot

Julia Wilpert

H

et initiatief tot Nowhere ontstond rond 2003 uit behoefte aan een jongerenproject in Amsterdam-Oost. Dit project bleek na verloop van tijd dusdanig aan te slaan dat het inmiddels uitgegroeid is tot een multifunctioneel productiehuis. Multifunctioneel omdat het verschillende faciliteiten heeft, van dansstudio tot theater, de grote ruimtes van het gebouw worden zo optimaal mogelijk benut. Thomas Nijhuis, producent bij Nowhere, vertelt: ‘Nowhere wil jongeren inspireren om hen kennis te laten maken met hun eigen talent en ambities in een omgeving met échte spullen en échte vakmensen.’ Dit doet het productiehuis met name door allerlei workshops aan te bieden op gebieden als dans, muziek, theater/taal en organisatie van evenementen. Opkomende of gerenommeerde professionals laten de jongeren kennis maken met hun passie voor hun discipline. Topproducer Reverse bijvoorbeeld, die volgens Nijhuis zijn professie niet alleen uitvoert maar vooral ook belichaamt. ‘Muziek is zijn leven, hij kan

Buurtcentrum Boomsspijker sluit deuren Hans Puts

Deelnemer van het Open Podium in de Boomsspijker (foto: Boomspijker)

Oost West, thuis was het ook niet best Marco Ploeger

Scène uit Impor t/Expor t (Foto: Filmmuseum)

niet anders. Dit is wat wij zoeken in workshopdocenten. Mensen die hun gedrevenheid en enthousiasme kunnen overbrengen.’ Nowhere organiseert drie workshopseizoenen: lente, zomer en herfst. Het lenteseizoen is half februari begonnen en duurt tot half mei. De kosten voor een workshop zijn vijftien euro. Voor de programmering van workshops wordt elk seizoen opnieuw gekeken naar de trends die op dat moment leven onder jongeren.

lende workshopgroepen, waarbij de geleerde vaardigheden in een reallife setting getest kunnen worden. Maar er staan ook regelmatig andere events op de Nowhere-agenda. Zoals het Korte Filmfestival dat eind maart plaatsvond. De toelating hiervoor is laagdrempelig zodat iedereen de mogelijkheid krijgt om te kunnen proeven van de sfeer van zo’n evenement. Ten slotte leent Nowhere haar vakkundigheid ook uit. Zo wordt er regelmatig samengewerkt met scholen om workshops te verzorgen, bijvoorbeeld in het kader van een culturele week. Een aanzienlijk lijstje activiteiten met als rode draad jongeren te willen prikkelen. Nijhuis: ‘Natuurlijk komt het ook voor dat jongeren tijdens een workshop ontdekken dat het onderwerp eigenlijk niets voor hen is. Maar daarmee is er nog niets verloren; het gaat erom dat je iets leert van jezelf. En misschien ontdek je door dingen te doen wel, waar je echte interessens liggen.’

Momenteel zijn er bijvoorbeeld vier modeworkshops omdat mode maken populair is door tv-programma’s als Project Catwalk. Naast de workshops zijn er zogenoemde productiegroepen. Hierin wordt een selectie getalenteerde workshopdeelnemers de kans geboden om hun vaardigheden te verdiepen. Zo kunnen muziektalenten bijvoorbeeld een cd maken in de opnamestudio en optreden in Hotel Arena. Ook op de Uitmarkt zijn regelmatig Nowhere-

producties te zien. Inmiddels ontwikkelen sommige muziekperformers zich dusdanig goed dat Nowhere op zoek moet gaan naar nieuwe mogelijkheden om hen net dat duwtje te geven om nog verder te komen. Ook de performance poetry-groep timmert aardig aan de weg. Ze heeft een booklet uitgebracht en wordt sindsdien vaak gevraagd om op te treden. Aan het einde van elk workshopseizoen wordt een festival georganiseerd met presentaties van verschil-

Op 23 mei 2008 valt het doek voor het open podium van Buurtcentrum de Boomsspijker. Die vrijdagavond kunt u voor het laatst genieten van laagdrempelig theater, muziek en dans. De oorzaak is een fusie binnen Welzijn Binnenstad waardoor deze locatie niet langer beschikbaar is.

le zalen. Door de fusie moeten we definitief op zoek naar een andere locatie. Mogelijk kunnen we bij buurtcentrum NL9 in de Nieuwe Looierstraat terecht. Hier zijn we echter afhankelijk van basisschool, de Kleine Reus, diet daar ook is gevestigd. We hebben van hen nog geen vaste toezegging.’ ‘Toch gaan we hoe dan ook verder met het open podium’, zegt Keja, ‘we hebben namelijk een dreamteam waar we al enkele jaren mee samen werken. We hebben Frans van Barschot, oudgediende van de NOB, die het lichtontwerp doet. Martijn Otte is presentator en Rob Linders is een uitstekend geluidstechnicus en tevens troubleshooter. Zij verlenen professionele, technische begeleiding aan deelnemers die vaak amateur zijn.

‘Zo hadden we eens een jongleur met ballen’, zegt presentator Otte, ‘werkelijk alles wat mis kon gaan ging mis. Toch bleef hij terugkomen en dat dwong respect af. Er is ook bewondering en respect tussen de artiesten onderling. Ze oefenen en bouwen hier hun netwerk op. Er zit zeker kwaliteit tussen zoals de fadozangeres Daisy.’ Een van de vaste artiesten is Arnout van het duo ‘Sonja, 20 over 7’. Volgens hem zijn er veel open podia voor muzikanten en dichters in de stad. ‘Maar alleen in de Boomsspijker heb je voldoende vloeroppervlak dat geschikt is voor theater. Jammer dat ze hier moeten stoppen.’

vindt ze een baantje als schoonmaakster in een verzorgingshuis voor demente bejaarden. Het andere verhaal begint juist in Oostenrijk. Het gaat over de heethoofd Paul, die zijn baan als bewaker kwijtraakt. Ondanks de schulden die hij al heeft, leent de werkloze Paul her en der geld en hij gaat op reis, samen met zijn stiefvader. Zij vertrekken naar de Oekraïne, met een busje vol afgekeurde gokautomaten. Het wordt een deprimerende expeditie, met veel drank en goedkope hoertjes. Twee mislukte levens, twee dromen van een beter leven. Waar de een vandaan komt, gaat de ander naartoe. De film pendelt als het ware door een triest, verlaten landschap.

Oost, west - west, oost. En de vraag is of de werkelijkheid die de personages aantreffen, beter is dan wat ze achterlieten. Het maakt niet uit waar je bent, lijkt de boodschap van regisseur Ulrich Seidl. Het leven is overal even klote. Het is een mooie, maar sombere film, met lange shots waarin de acteurs soms betekenisloos rondlummelen. En het leven blijkt wreed aan de onderkant van de maatschappelijke ladder. Seidl verkent gebieden waar niemand graag komt. Dat maakt Import/Export tot een film die niemand onberoerd laat.

‘Toen ik hier vijf jaar geleden als sociaal cultureel werker kwam werken was ik zelf bezig met cabaret en zingen,’ zegt Annemarie Keja, oprichtster van het open podium. ‘Daarom wilde ik graag een plek voor iedereen die met kleinkunst bezig is. De baas vond het goed en zo zijn we begonnen.’ ‘Reclame ging via de gratis media, via onder andere de Happy-VPRO site. Vooral in het begin trokken we vol-

Als je in de shit zit, is het vaak het beste om naar mensen te kijken met wie het nog slechter gaat. Dan heb je aan Import/Export een goeie film. De film vertelt twee verhalen van mensen die op zoek gaan naar een plek waar ze het beter zullen krijgen. De Oekraïense Olga werkt als verpleegster, maar ze verdient te weinig om de huur te kunnen betalen. Een tijdje probeert ze geld te verdienen in de webcam-business tot ze inziet dat er in haar vaderland geen toekomst zit. Ze besluit haar dochter achter te laten bij haar moeder en ze vertrekt naar Oostenrijk; het rijke westen. Daar is ze niet meer dan de zoveelste outcast die moet sappelen voor een beetje geld. Uiteindelijk

Meer informatie: www.nowhere.nl

Meer informatie: www.ijsterk.nl (zoekfunctie: open podium)

Import/Export (Oostenrijk 2007), regie Ulrich Seidl, 3 t/m 29 april Filmmuseum Vondelpark

14 KC


open podium

Wilders soldier

Hugo Kaagman (Haarlem, 1955) sociale geografie (1972 t/m 1976) woont en werkt in Amsterdam te zien in Station Rai, Amsterdam en in tentoonstelling ‘Lef ’ (t/m 4 mei in Ar tKitchen, Joris van den Berghweg 101)

Hugo Kaagman Wilders soldier acryl op doek 85 x 100 cm

ugo Kaagman (1955) bedacht als student sociale geografie happenings, een soort ludieke protestacties. Happenings waren in trek in de jaren zestig en zeventig. Een van zijn bekendste heette Vive les étudients (Leve de studenten) en bestond uit twee studenten die voor zichzelf demonstreerden. Kaagman liet ze van het Maupoleum, het in-

H

middels gesloopte UvA-gebouw aan de Jodenbreestraat, naar de Dam lopen. Provocatie is Kaagmans second name. De rebel Hugo Kaagman kwam onlangs in het nieuws omdat de politie wilde dat hij een aantal ‘aanstootgevende’ kunstwerken uit zijn etalage op station Rai verwijderde. Het ging onder meer om prenten van Geert

Wilders en een pin-up dame in burka. Kaagman gaf onder protest gehoor aan het politiebevel. Als kunstenaar is Kaagman geïnspireerd door traditionele patronen, kleuren en vormen uit alle windstreken, van Japan tot Delft. Zijn beeldtaal is de graffiti, de straatkunst. Net als de serieuzere graffiti-spuiters werkt Kaagman met sjablonen en air-

brush. Zelf was Kaagman tot midden jaren tachtig op straat actief, vooral in het centrum van Amsterdam. Tegenwoordig is zijn werk onder meer te zien op Schiphol, op vliegtuigenstaarten van British Airways en in musea. Voor meer informatie: www.kaagman.nl en www.artkitchen.nl

KC 15


‘Vrouwen voelen zich sterker’ Buikdansen en bowlen bij Amikino ‘Ben jij een Amikino? ’, kopt de flyer van een onlangs van start gegaan initiatief in Zeeburg. Een vraag die nieuwsgierigheid wekt, want wat betekent Amikino? Het blijkt Esperanto voor ‘vriendin’ en is gekozen als naam voor een project dat beoogt om vrouwelijke buurtgenoten bij elkaar te brengen.

Julia Wilpert

A

mikino biedt vrouwen die goed Nederlands spreken en vrouwen die Nederlands leren de gelegenheid om elkaar te ontmoeten tijdens regelmatige bijeenkomsten. Anna Kamp, projectleider van Amikino Oud-Zuid en Zeeburg, vertelt over het ontstaan van Amikino: ‘Het idee kwam voort uit een observatie van mijn collega Marietta de Zorzi bij wijkcentrum SOOZ. Doordat zij veel leuke contacten had overgehouden aan haar zwangerschapsgym, besefte zij dat uit bepaalde groepsactiviteiten vriendschappen voort kunnen komen die een leven lang duren.’ Een vraag vanuit de wijk naar activiteiten voor Marokkaanse vrouwen onderstreepte het belang van de komst van een vriendinnenproject. Anderhalf jaar geleden werd het concept voorgelegd aan het stadsdeel en een paar maanden later konden de dames van SOOZ van start met Amikino. Stadskranten, taalinstituten en buurthuizen werden ingeschakeld om belang-

Een Amikinobijeenkomst foto: Remco Visser

stellenden te bereiken en de eerste inschrijvingen druppelden binnen. In februari 2007 was de startbijeenkomst van Amikino Oud-Zuid, de opkomst: dertien vrouwen. Na een dik jaar is de groep gegroeid naar ruim 150 Amikino’s. Aanvankelijk meldden zich vooral vrouwen aan die het Nederlands nog niet zo goed beheersen. De goed Nederlands sprekende vrouwen hadden een langere aanlooptijd nodig. Inmiddels is de verhouding echter fifty fifty en kan Amikino zich verheugen over een bont netwerk aan vrouwen van vele nationaliteiten en uiteenlopende leeftijden. Een leuke bijkomstigheid is dat meer dan twintig vrouwen oorspronkelijk uit een ander land komen. Twee keer per maand organiseert Amikino bijeenkomsten waarbij de vrouwengroep iets leuks gaat doen. De activiteiten variëren van samen buikdansen, picknicken, tai chi’en en bowlen tot bezoekjes aan de Hortus, Rialto, Levante en Volendam. Anna Kamp: ‘Samen eten is altijd een succes, al gauw staan er twintig verschillende gerechten uit twaalf verschillende landen op tafel. Dat is genieten!’

W

Licht beschadigd Jos Verdonk

aarom koopt een mens eigenlijk boeken? Van boeken gaan bomen dood. Bovendien nemen boeken ruimte in en verzamelen ze stof. En hoe vaak komt het voor dat je een boek herleest? Er zijn alternatieven genoeg. Ze lenen bij de bibliotheek bijvoorbeeld. Tegenwoordig bestaat er zelfs een milieuvriendelijk alternatief voor het boek, e-book geheten, waar geen bomen voor hoeven te sterven. Zo’n elektronisch boek kun je natuurlijk niet in bad lezen. Boekhandelaren spelen handig in op de hebberigheid van lezers. Afgelopen Pasen werd er in de Posthoornkerk in de Haarlemmerstraat de boekenbeurs Ramsj-terdam georganiseerd. Tienduizenden boeken. Fondsrestanten en licht beschadigde exemplaren, zoals dat heet. Maar in het door glas-in-

De foto’s van deze samenkomsten spreken boekdelen, het plezier van de Amikino’s straalt ervan af. De bedoeling is dat vrouwen op de bijeenkomsten (nader) kennismaken en vervolgens in hun vrije tijd iets met elkaar gaan doen. Kamp: ‘Door het creëren van bijeenkomsten en door dingen met elkaar te doen probeer ik vrouwen met elkaar in contact te brengen. Doordat de vrouwen elkaar regelmatig tegenkomen leren ze elkaar kennen , nog afgezien van het feit of ze onderling met elkaar afspreken.’ Op papieren strookjes kunnen de deelnemende vrouwen hun contactgegevens en interesses noteren en uitwisselen. Aanvankelijk wilde Amikino de vrouwen een duwtje in de rug geven door hen aan elkaar te koppelen, maar dat bleek niet nodig. Kamp: ‘In het begin vindt men het eng om afspraken te maken, maar door het ongedwongen karakter van de activiteiten ontstaat contact als vanzelf. Inmiddels zijn de vrouwen steeds meer voor elkaar gaan betekenen en komt het voor dat ze met elkaar meegaan naar ziekenhuisaf-

spraken en elkaar helpen verhuizen. Belangrijk aan Amikino is dat het buurtgebonden is, want dan kom je elkaar op straat tegen. Daar blijken vrouwen behoefte aan te hebben en dat werkt goed.’ De Amikino-vrouwen van Oud-Zuid wonen, werken of gaan naar school in de buurt. De combinatie van Nederlands sprekende en Nederlands lerende vrouwen blijkt ook goed te werken: ‘Het is geen taalproject, maar het blijkt dat het Nederlands van vrouwen die de taal nog niet zo goed beheersen met sprongen vooruit gaat waardoor zij zich sterker voelen. Dat werkt empowerend, als je gewoon je woordje durft te doen, iets durft te vertellen. Dat is ook de opzet van Amikino. Enerzijds om de kwaliteiten van vrouwen te benutten en anderzijds om vrouwen meer kwaliteiten te geven zodat ze andere stappen durven te zetten.’ Een aanzienlijke prestatie. Het project is onlangs uitgebreid naar Zeeburg. Zaterdag 22 maart was de aftrap in Studio K. Amikino Zeeburg nodigt alle vrouwen vanaf achttien jaar met verschillende culturele achtergronden

uit om het vriendinnennetwerk te komen versterken. Naast het gebruikelijke ontmoetingsrecept is het plan om in samenwerking met Cybersoek, een Zeeburgs centrum voor informatie- en communicatietechnologie, een database te ontwikkelen. In deze ‘Tijdbank’ kunnen vrouwen activiteiten aanbieden en zoeken. Een soort dienstenruil gebaseerd op tijd dus. Kamp: ‘Het gaat hierbij nadrukkelijk niet om geld. Een vrouw kan bijvoorbeeld hulp nodig hebben bij het verhuizen en in ruil daarvoor aanbieden om de kinderen van de helper voor te lezen. Dit is een andere manier voor vrouwen om iets voor elkaar te betekenen.’ Het wachten is op uitbreiding van Amikino naar andere stadsdelen. Centrum en Zuid-Oost tonen al belangstelling.

loodramen gefilterde licht moet je wel heel goed kijken om die beschadigingen te kunnen waarnemen. Het is een koude, miezerige tweede lentedag voor Pasen. De manifestatie ‘Nederland bekent kleur’ trekt minder bezoekers dan verwacht. Het ziet er ook een beetje treurig uit. Alsof De Dam te groot is, of de demonstratie te klein. In de Posthoornkerk is het warm en droog en loopt het lekker vol. Het is vreemd om die boekenstalletjes met hun vrolijk gekleurde luifeltjes bijeengepakt te zien staan, tot op het altaar aan toe. Zijn die kerken toch nog ergens goed voor. Er is veel literatuur, veel kunsten fotoboeken en flink wat kinderboeken in Ramsj-terdam. Het publiek is hier ietsje ouder en schuifelt in een gewijde stilte langs de kraampjes. Niet dat oeverloze geklets wat je tegenwoordig

overal hoort. Heerlijk. Hoewel de prijzen laag zijn (hoewel niet heel laag, dit keer) kan een uurtje rondstruinen hier toch nog aardig in de papieren lopen. Gelukkig kun je pinnen. En na het afrekenen mag je uit een paar stapels nog een gratis boek uitzoeken. Weer een aanwinst voor de licht beschadigde mens die graag boeken verzamelt. Buiten sneeuwt het inmiddels. Omdat we allemaal weer teveel geld hebben uitgegeven aan dode bomen, dit keer aandacht voor het (bijna) gratis boekenweekgeschenk. De pianoman van Bernlef is een strak gecomponeerd boekje over een ongelukkige jeugd. Thomas Boender groeit op tussen zijn zwijgzame ouders op een terp in het noorden van het land. Omdat zijn ouders alleen het hoogstnoodzakelijke zeggen, ontwikkelt hij een taalachterstand en begint hij pas

op zijn vierde te praten. Zoals altijd draait het bij Bernlef om de taal. In Hersenschimmen brokkelt het vermogen om zich verbaal te uiten bij de hoofdpersoon geleidelijk af, als gevolg van dementie. In De pianoman, losjes gebaseerd op een waar gebeurd verhaal, is het omgekeerde aan de hand. Door al dat ouderlijke zwijgen is Thomas een stille jongen geworden, die zich amper kan uiten. De pianoman is een zeer leesbaar boekje dat een breed publiek zal aanspreken. Het milieu waarin Thomas moet opgroeien is treffend getypeerd. Bestaan zulke mensen nog? Ik denk het wel. Het enige bezwaar is dat personages wel heel kaal en schematisch worden gepresenteerd en daardoor niet helemaal tot leven komen. En het is zo uit. Daarna blijft Thomas waarschijnlijk voorgoed in de kast..

• Meer informatie over Amikino Zeeburg: Solid-Amsterdam, 635 26 00 (op werkdagen tussen 9:00 - 17:00). • Meer informatie over Amikino OudZuid: SOOZ, locatie wijkcentrum Zuid-West, 662 03 89 (op werkdagen tussen 13:00 - 17:00).

16 KC


Ooit een tramremise met paar Anarchistische bibliotheek en sauna in Binnenpret Het gebouw De Binnenpret in Oud-West is als een oase in de hectische stad. De sfeervol ingerichte ruimtes, de laagdrempelige sfeer en de vele activiteiten maken deze cultuurplaats een uniek stukje Amsterdam.

Eileen Ross

Z

o de straat inlopend is er niks bijzonders te zien. Pas als er een hek verschijnt in de vorm van twee levensgrote paarse, ijzeren bladeren wordt de nieuwsgierigheid gewekt. Boven het hek steekt het dak felgeel en rood af tegen de grijze Amsterdamse lucht. De cultuurplek Binnenpret is in de jaren tachtig van de vorige eeuw gekraakt. De gebouwtjes bieden plaats aan een klein café, een volkskeuken, een podium, theater, een fietsenwerkplaats, diverse ateliers en een heuse sauna. Voor de grote ijzeren deur van bladeren is een kleine expositieruimte onder het geelrode dak ingericht. Kinderen hebben er figuurtjes uit karton geknipt en ze fel ingekleurd. De ruimte leidt naar een klein plein: het centrum van Binnenpret. Middenin de tuin met gekleurde banken en tafels staat een paal vol pijlen richting de verschillende ruimtes van Binnenpret. Rechts het café Bollox. Barman Hans schenkt een bakkie in. ‘Binnenpret is eigenlijk een verzameling van allerlei initiatieven die zich onder één koepel manifesteren. Vroeger was het hier een CPN bolwerkje, zo kun je dat wel noemen, ja. Nu verandert de buurt.’ Binnenpret kent een veelzijdige agenda. Hans: ‘De vrouwen komen hier op maandag voor de speciale vrouwendag in de sauna. Woensdag is er voor de kids het jeugdtheater Kinderpret en op de zaterdag treedt zo nu een dan een goeie punkband op. En we hebben de volkskeuken niet te vergeten!’ Er is de hele week wel wat te doen

Expositie Zondagsschilders |Van 16 tot 20 april vindt de jaarlijkse expositie van de Zondagschilders plaats in de Mozes en Aäronkerk. De vereniging telt 450 leden. Omdat de vereniging gerund wordt door vrijwilligers, blijven de kosten voor deelname aan de cursussen laag. Naast het volgen van een cursus schilderen, grafiek of beeldhouwen, organiseert de vereniging steeds meer activiteiten. Zo wordt er bijvoorbeeld geschilderd in de buitenlucht en worden er gezamenlijk musea bezocht. In de zomer worden er schilderweken georganiseerd op een boot en vanuit een hotel. Iedere eerste zondag van de

in Binnenpret. ‘Hier in de hoek staat de anarchistische bibliotheek. Van tijd tot tijd organiseren we info- en discussiemiddagen en -avonden. Dat heeft wel eens tot verhitte taferelen geleid’, lacht Hans. Zigeunermuziek klinkt op de achtergrond. Achter de bar pronkt een posterverzameling van Colombiaanse en Russische activisten. Op een schoolbord staat het cafémenu; de koffie is hier nog 70 cent. De wc duldt geen nazi’s over de vloer, aldus de rijkelijk beplakte stickermuur. Vanuit het raampje is sauna Fenomeen te zien. Ook hier zijn kunstenaars en stickerplakkers geen stukje muur vergeten. Warme stoom komt uit de openslaande saunadeur. Het hoge gebouwtje is opgedeeld in twee

maand staat een bekende Amsterdammer model. Ook niet-leden zijn dan welkom. Aansluitend vind dan vaak een muzikaal optreden plaats of wordt er een diapresentatie gegeven. Daarnaast stelt de vereniging open ateliers beschikbaar aan beeldhouwers, etsers en grafici. Het thema van de expositie van de Zondagschilders is dit jaar: Werkwoorden en gezegden. Naast individuele werken en groepswerken zullen er gedurende de expositie demonstraties te zien zijn van miniatuur schilderen en van druktechnieken. Van het geëxposeerde werk zullen tijdens de expositie ook kunstkaarten verkocht worden. De expositie zal geopend worden door Youp van ‘t Hek. De toegang is gratis. • www.dezondagsschilders.nl •

verdiepingen met rechts een kleedkamer en kluisjes, in het midden de sauna, een Turks stoombad, een buitenterras, een cafeetje links en boven de relaxruimte. Op een papiertje op de balie staat een waslijst aan massages. Van de ‘Aura Treatment Massage’ door Francien of ‘Shiatsu’ door Hay Ting. Aan de bar leunt mevrouw L’Amour. ‘Mensen komen hier naar de sauna en gaan daarna eten of naar een voorstelling, het kan van alles zijn. Dat is het leuke van Binnenpret’, zegt ze. Het geluid van sloffende slippers vermengt zich met een Indiaas muziekje. De sauna is goed verlicht en straalt met de vele planten, een aquarium en het kunstig bewerkte hout een echte badhuissfeer uit. ‘Hier zie je de oude stallen nog’. Mevrouw L’Amour

wijst links van de balie naar de houten balken. ‘Daar hingen de strobalen aan. De ruimtes van Binnenpret waren vroeger een oude tramremise, daar hoorden in die tijd ook paarden bij.’ Condens van de sauna druppelt langs de ramen. Boven, aan de muur van de relaxruimte, staart een geschilderde sjamaan naar een paar matrasjes die in rijen naast elkaar liggen. Hier kun je met een theetje en uitzicht op de Amsterdamse lucht even aan de hete stoom ontsnappen. Buiten barst een hagelbui los. Snel naar binnen bij Miltvuur Keuken Zuid (MKZ). In deze keuken worden gezonde driegangen maaltijden tegen een uitermate vriendelijke prijs geserveerd. Het restaurant met bovenverdieping wordt met een grote gaskachel warm gehouden. Een verza-

meling stoeltjes en houten tafels, met aan de wand hier en daar een schilderij, maakt MKZ sfeervol en knus. Ook hier verraden bogen en houtwerk de vroegere functie van de ruimte: zouden de paarden in de keuken hebben gestaan? Barman Sjoerd spoelt wat glazen af. ‘We hebben niet zoveel thee vandaag, maar wel speciaal bier Ciny, Saison Dupont en Duchesse de Bourgonge: bier voor de liefhebber.’ Op een surrealistisch schilderij steekt een asperge in de zijkant van een aardappel. Voor het schilderij eten twee kalende mannen zwijgzaam hun witte bonensoep met salie: het voorgerecht van vandaag. Kok Tonnie schenkt in de kleine keuken de kommen vol. Hij heeft het druk vanavond; een kleine rij schaart

Alternatieve Smartlappen

jonge, al die vrouwen! Wie had dat nou ooit gedacht? Armoe krijgt ze er niet onder, nooddruft krijgt ze niet kapot: alles op de fiets, kopen bijna niets, wasmachine stuk, wat een ongeluk! Alle centen op, o! Dat is een strop! Toch geven zij het nooit op!’ Het is ieder jaar weer een vrolijke boel. Je hoort kritische liedjes en klungelige liedjes, maar je hoort ook regelrechte voltreffers. En het gaat er niet om wie het beste liedje heeft. Het gaat erom dat je weet dat je niet alleen staat met je sores. Want gedeelde smart is halve smart. Het festival is in Tilburg. Dat is niet naast de deur, maar het is de moeite waard om te komen. Thema van dit jaar is: ‘Het is wel zuur: er komt geen zoet!’. • www.smartlap.info •

Dingen van de Nacht

|Het is weer voorjaar: tijd voor het traditionele Alternatieve Smartlappenfestival 2008. Al sinds 1995 komen verschillende organisaties van uitkeringsgerechtigden bij elkaar om lucht te geven aan hun uitkeringsfrustraties, armoedewoede en formulierenverdriet. Vorig jaar won het AVE-Koor onder leiding van Folkgroep Tilia, met het lied ‘Vrouwencircus’. De afkorting AVE staat voor: Aandacht Voor Elkaar. Ze zongen een lied op de muziek van ‘Vlooiencircus’ van het Cocktail Trio. Het refrein ging alsvolgt: ‘Tjonge-jongejonge wat een power, tjonge-jongejonge wat een kracht! Tjonge-jonge-

|Bij Nacht is een voorstelling over nachtelijke ontmoetingen. Over de enkeling die op zoek gaat naar het beetje leven dat over is in het niemandsland van de nacht. Naar iemand om mee te praten, aan te kijken of even tegenaan te leunen. Regisseur Anne van Dorp studeerde in 2006 af aan de Mimeopleiding van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Ze is geïnteresseerd in de manier waarop mensen functioneren en zoomt in op kleine gebaren. Zij laat het eigenaardige binnen het gewone zien en toont de alledaagse mens in vol ornaat. • Gasthuis Theaterzaal • 8 t/m 12 april • 21:00 • vanaf 3,50 •

KC 17


Bij ons in ... Westerpark

den

Poetsen verplicht In de serie ‘Bij ons in…’ gaan we op bezoek bij een theater of festival bij u in de buurt. Deze maand: De Ruimte in de Cliffordstudio.

Boven: het binnenplein van Binnenpret; links: Café Bollox foto’s: Diana Snabilié

zich voor de keuken. In MKZ geen bediening, maar gewoon weer nieuw zelfhalen als het op is. Barman Sjoerd legt uit: ‘Reserveren is hier noodzakelijk. Dan weten we wat ingekocht moet worden. En soms komt er zelfs een bandje spelen, of heeft iemand een idee met licht en geluid, dat kan allemaal hier.’ Sjoerd wijst naar een installatie van discoballen aan de muur. ‘Geeft altijd een gezellige avond. Vandaag koken we trouwens veganistisch, dat doen we elke woensdag. We zijn één van de weinige plekken waar de veganist terecht kan.’ Na de hoofdmaaltijd van wortels, aardappel, linzen en steranijs en een romige cheesecake als toetje kijken de kale mannen voldaan voor zich uit: restaurant MKZ heeft de klus weer geklaard. Buiten lijkt de lucht opgeklaard. Of komt het door de koffie van het café, de stoom van de sauna of het lekkere eten?

Nochem & Van Luyn in De Ruimte met de kindervoorstelling ‘Win’ Foto: Remco Visser

Thea Golverdingen en Jos Verdonk

• Openingstijden restaurant MKZ: dinsdag, woensdag en vrijdag vanaf 18 uur. Reserveren op 020-6790712. • Openingstijden café Bollux: dagelijks van 14 tot 19 uur. • Openingstijden anarchistische bibliotheek: zaterdag van 14 tot 18 uur. • Openingstijden sauna Fenomeen: dagelijks van 13 tot 23 uur. • Meer informatie: www.binnenpret.org

e Cliffordstudio in de Staatsliedenbuurt is gevestigd in een pand dat ooit een lagere school was. Vanuit de entree heb je uitzicht op de mooie, monumentale geveltjes van de Cliffordstraat. De vroegere bestemming verraadt zich nog steeds in het trappenhuis, want de treetjes zijn laag en smal. De Stichting Muzenis, de paraplu waaronder Cliffordstudio valt, viert dit jaar alweer zijn vijfde lustrum. Het gebouw biedt plek aan een theaterzaal met tribune, waar plaats is voor maximaal tachtig bezoekers. Deze zaal wordt De Ruimte genoemd en kan – met ingeklapte tribune - ook gebruikt worden als oefenruimte. Verder zijn er een drietal kleinere studio’s, waarvan de zogenaamde ‘Huiskamer’ tevens dienst kan doen als foyer tijdens voorstellingen. Daarnaast zijn er nog enkele kantoorruimten, een kleedruimte met douches, een keukentje en een binnenplaats. Al deze ruimtes zijn te huur voor toneelgezelschappen, theatermakers en regisseurs. Mariëtte Wildeboer is directeur van

de Stichting Muzenis. ‘De nadruk ligt bij ons op theatermaken. Muziek is hier maar beperkt mogelijk, omdat het hier zo gehorig is. Dat is natuurlijk erg jammer, je wilt als theatermaker uit je dak gaan, en wij moeten steeds sjjjt..! roepen.’ Een van de nieuwste projecten van Muzenis is de werkplaats Community Theatre Amsterdam, een initiatief uit 2005. Deze vorm van theater is gebaseerd op de methodiek van het Stut theater in Utrecht, die deze theatervorm al dertig jaar beoefent. Wildeboer: ‘Je kunt het buurttheater of wijktheater noemen, maar in Amsterdam vind ik het belangrijk om een internationale term te gebruiken. Er zijn hier zoveel mensen die Engels spreken. Ik noem het gemeenschapstheater. Het is een internationale beweging: ook in Afrika, de Verenigde Staten en ZuidAmerika wordt deze vorm van theater beoefend.’ Wildeboer liet zich inspireren door de gebeurtenissen in New York op 11 september 2001. ‘Toen dacht ik: we moeten iets gaan doen, maar toen lukte het me niet. Na de moord op Theo van Gogh, drie jaar later, lukte het wel. Dat was het omslagpunt. We hebben toen allerlei houten kis-

ten bij elkaar gescharreld en die geverfd. Toen hebben we het fenomeen Culturele Zeepkist verzonnen. We vroegen kunstenaars uit de buurt om iets te doen, om bijvoorbeeld te zingen of een gedicht voor te dragen. Een theatraal statement te maken op die bontgekleurde kisten. We hebben dat een aantal keren gedaan, met steeds wisselende motto’s, zoals ‘Barre Tijden’ en ‘Smaken Verschillen’. Het moest gaan om de waanzin van de huidige tijdgeest.’ De bedoeling van Community Theatre is om mensen die in de maatschappij niet of zelden worden gehoord een stem te geven. Wildeboer: ‘We hadden in de pilot van afgelopen november een mevrouw die zes kinderen thuis had, en dus bijna de deur niet uitkwam. Zij zat met iets en daar wilde ze wat aan doen. Haar twaalfjarige zoon was er ook bij. Aan de hand van hun verhalen maken wij dan een voorstelling.’ Muzenis zoekt voor dergelijke voorstellingen regisseurs en theatermakers uit de eigen buurt. Dat zijn vaak mensen die net zijn afgestudeerd. Deze stappen op de buurtbewoners af. Aan de hand van lange, uitgewerkte interviews met mensen uit de buurt maakt een schrijver uiteindelijk een voorstelling.

Met de huuropbrengsten van de theaterzaal en de repetitieruimtes financiert stichting Muzenis haar theateractiviteiten. Ook worden er eens in de veertien dagen kindervoorstellingen gegeven, in samenwerking met stadsdeel Westerpark. Daarnaast krijgt stichting Muzenis nog subsidie van het VSB-fonds en de gemeente Amsterdam. Bij de organisatie van de activiteiten in Cliffordstudio zijn ongeveer twintig enthousiaste medewerkers betrokken, voor een groot deel vrijwilligers. Wildeboer: ‘We maken ook allemaal schoon hè? We staan allemaal te poetsen als de schoonmaker er is. Ja, ik ben de baas, maar op maandagmorgen sta ik te poetsen. Dat is heel belangrijk: als je niet wilt poetsen, kom je er hier niet in. En voor artistieke mensen is het gewoon ontzettend nuttig om te poetsen, want anders ben je alleen maar aan het vliegen.’

Moke versus Voicst

Junkies en Stasi in Foam

Heyboer uit de opslag

Chansonnière Snijders

Salaam Aleikum Sjalom

|Sinds kort wordt er iedere maand een battle between bands gehouden in Paradiso: De Redbull Soundclash. Op 8 april is het de beurt aan Moke en Voicst. Twee populaire kwaliteitsbands die veel lovende kritieken krijgen. Niet gek om die te zien voor maar tien eurootjes. De bands staan beide op het podum, gescheiden door een dj/scheidsrechter, in dit geval Git Hyper. De avond is verdeeld in vier ronden. Om de beurt spelen de bands een nummer en het publiek beslist met applaus wie de winnaar van de avond is. Neem dus een scheepshoorn mee voor je favoriete band.

|In het Fotografiemuseum Amsterdam deze maand twee naargeestige, maar intrigerende tentoonstellingen. Allereerst STASI - Secret Rooms, met foto’s van diverse ruimtes die gebruikt werden door de geheime dienst van de voormalige DDR. Fotografen Daniel en Geo Fuchs ontdekten dat de gebouwen, inclusief de interieurs, zich vaak nog in originele staat bevinden. Als je denkt dat het DWI erg is, dan kom je daar na deze expositie wel van terug. Tweede tentoonstelling is The Ninth Floor, van fotografe Jessica Dummock. Zij volgde heroïneverslaafde bewoners in New York. • www.foam.nl •

| Voor de een is het geknoei en geklieder. De ander is juist geraakt door de expressiviteit. Het gaat over Anton Heyboer. Van 20 maart tot 4 mei wordt nooit eerder vertoond werk van hem geëxposeerd in Amstelveen. Als Heyboer niet verzonken was in zijn eigen droomwereld, dan schiep hij kunstwerken. Het leverde rauwe, pure kunst op. De verkoop-expositie in museum Jan van der Togt toont werk dat jarenlang opgeslagen heeft gelegen in een container. De collectie bestaat uit etsen, tekeningen op rijstpapier, beschilderde lappen linnen, lange stroken beschilderd karton en nog veel meer.

| De Nederlandse chansonnière Wende Snijders heeft al meerdere prijzen op haar naam staan. Als geen ander trekt ze de luisteraar binnen in andere sferen. De chansons kunnen bekend zijn (Brel, Piaf), maar Snijders maakt er iets geheel eigens van, mede door haar ijzersterke begeleiding. Moeiteloos boekt ze vijf avonden achter elkaar in de Kleine Komedie. En voor het geld hoef je het ook niet te laten, want de prijs ligt tussen de 13,50 en 17,50 euro. In het huidige seizoen zingt Snijders naast Franse chansons, ook Nederlandse, Spaanse en Zuid-Afrikaanse liedjes.

|Zevenendertig kinderen uit joodse en islamitische gezinnen hebben meeggdaan aan een project waarin ze zichzelf voorstellen aan elkaar. Onder begeleiding van professionele fotografen maakte ieder kind al schilderend, schrijvend en fotograferend een poster van zichzelf. Daarin komen dingen naar voren over hun familie, het geloof en vrije tijd. Daarnaast zijn ze bij elkaar op bezoek geweest en hebben ze geleerd over elkaars religie en cultuur. Uit het project zijn veertig posters voortgekomen die tot 26 april te zien zijn op de jeugdafdeling van de Centrale Bibliotheek, op het Oosterdokseiland.

D

Meer informatie: www.muzenis.nl

De Ruimte.

18 KC


Agenda Cultuur 1

VANAF ZO 6 APRIL Opera in de bioscoop Recente grensverleggende, bijzondere opera’s van De Nederlandse Opera, die jaarlijks duizenden operaliefhebbers uit binnen- en buitenland naar Het Muziektheater in Amsterdam trekken, zijn vanaf 6 april ook te zien in maar liefst 19 Nederlandse bioscopen. Topproducties met perfect beeld en sublieme geluidskwaliteit in High Definition en met Surround Sound. De serie begint op 6 en 20 april met Doctor Atomic van John Adams / Peter Sellars. ADRES Filmtheater De Uitkijk, Prinsengracht 452 INFO 623 74 60 en www.uitkijk.nl AANVANG 13:00 TOEGANG 12,50 PASSEPARTOUT 30,00

T/M 28 APRIL Symbol of Holy Russia in Geelvinck Hinlopen Huis In de 19e eeuw groeide in Rusland de behoefte om terug te grijpen naar de wortels van de Russische geschiedenis. Daardoor bloeide de productie van iconen als nooit tevoren. In het Geelvinck Hinlopen Huis ziet u nu een bijzondere selectie van deze 19e-eeuwse iconen. Bent u nog nooit in het prachtige Geelvinck Hinlopen Huis (mét koetshuis en keurtuin) geweest? Dan is dit uw kans! ADRES Museum Geelvinck Hinlopen Huis, Keizersgracht 633 INFO 639 07 47 en www.museumgeelvinck.nl OPEN vr t/m ma 11:00 - 17:00 TOEGANG 6,00 MET STADSPAS 4,00 MET APRILBON gratis

3

3 T/M 29 APRIL ‘Touren’ in Amerikaanse schoolbus Bussen die je alleen maar in de film ziet? Nu ook in de straten van Amsterdam te bewonderen! Met de aprilbon kunt u gratis een stadstour maken. Via het glazen schuifdak heeft u een uitstekend zicht op de omgeving en door een koptelefoontje krijgt u meer informatie te horen over de bijzondere plekken waar u langs komt, zoals de molen in Amsterdam-Oost, de Dappermarkt en het Tropenmuseum, Artis en de Heineken Brouwerij. De tour duurt één uur. ADRES Tours en Tickets, Damrak 34 INFO 420 40 00 en www.touristbusamsterdam.nl VERTREKTIJDEN dag. 14:45, 15:30, 16:15 en 17:00 TOEGANG 16,00 MET APRILBON gratis

1

2

2

T/M 29 APRIL Gratis naar Appel Karel Appel is Nederlands beroemdste schilder, beeldhouwer en dichter van na 1945. Het Cobra Museum voor Moderne Kunst in Amstelveen belicht in de eerste grote tentoonstelling na zijn overlijden de periode van 1958 tot 1962. In die tijd gaat Appel voor het eerst naar Amerika. Hij raakt gefascineerd door jazzmuziek, ontmoet vele grote jazzmusici en gaat schilderen onder de bevrijdende klanken van jazz. Dat resulteert in krachtige schilderijen, waarin hij met expressieve, heftige bewegingen dikke verflagen aanbrengt op het doek. De enorme vitaliteit van zijn werk springt u dan ook tegemoet als u de tentoonstelling Karel Appel. Jazz 1958-1962 bezoekt. Om het Appelgevoel compleet te maken krijgt u ook nog een gratis kopje koffie of thee met appeltaart. ADRES Cobra Museum voor Moderne Kunst, Sandbergplein 1, Amstelveen INFO 547 50 50 en www. cobra-museum.nl OPEN di-zo 11:00 - 17:00 TOEGANG 9,50 MET STADSPAS 5,00 MET APRILBON gratis

WO 9,11 EN 12 APRIL Dansgezelschap Rosas in Het Muziektheater Al 25 jaar lang weet de Belgische choreografe Anne Teresa De Keersmaeker een groot publiek te bereiken met haar poëtische en muzikale choreografieën. In 1983 richtte zij haar eigen gezelschap op: Rosas. Vaste thema’s in het werk van De Keersmaeker zijn het spelen met verschillende stijlen en stromingen en de relatie tussen dans en muziek. Haar nieuwe choreografie ‘Zeitung’ is gemaakt op muziek van Johann Sebastian Bach. Samen met pianist Alain Franco worden Bachs composities geconfronteerd met het 20e eeuwse oeuvre van Anton Webern, de man die hem qua compositorisch genie misschien wel het dichtst benadert. Alain Franco voert de muziek live uit. Met de aprilbon krijgt u 50% korting op de 1e en 2e rang. 45 minuten voorafgaand aan de voorstellingen is er een gratis inleiding! ADRES Muziektheater, Amstel 1 INFO 625 54 55 en www.gastprogrammering.nl AANVANG 20:15 TOEGANG 35,00 / 30,00 MET APRILBON 17,50 / 15,00

WO 9 T/M 20 APRIL 24th Amsterdam Fantastic Film Festival Tijdens de 24ste editie van het Amsterdam Fantastic Film Festival wordt niet alleen gegriezeld, je kunt er ook terecht voor fantasy met een romantisch tintje. In de verbeelding van een klein meisje komt een sprookjeswereld tot leven, twee geliefden beleven de roerige jaren zestig in liedjes van de Beatles, en zelfs in het hiernamaals krijgt liefde een kans. Met ruim 40 Nederlandse premières, themaprogramma ‘American Independents’. ‘European Fantastic Shorts’, ‘The Night of Terror’, etc. Kortom: Thriller, Fantasy, Anime, Cult, Horror en Science-fiction van arthouse tot mainstream ADRES Pathé Tuschinski Arthouse en Pathé Tuschinski, Reguliersbreestraat 26-34 INFO www.afff.nl TOEGANG 8,00 MET STADSPAS 6,00

IEDERE DO EN VR ‘Kunst & Cultuur’ in de Centrale Bibliotheek AmsterdamFM brengt iedere woensdag,donderdag en vrijdag een eigen Kunst&Cultuur Magazine voor Amsterdam.De donderdag en vrijdag komen live vanuit de Centrale Bibliotheek. Op donderdag is er aandacht voor literatuur, film en de nieuwe tijd; op vrijdag komen toneel en tentoonstellingen aan bod. ADRES Centrale Bibliotheek, Oosterdokskade 143 AANVANG 14:00 - 17:00 TOEGANG gratis

WO 16 EN 17 APRIL La troep Het daklozen theater speelt met 6 spelers een eigen stuk waarin d.m.v. gedichten, liedjes en verhalen een blik wordt geworpen op het thuisloze bestaan van deze mensen. Regie: Maureen Birney. ADRES Theater de Cameleon, 3e Kostverlorenkade 35 INFO 489 46 56 en www.decameleon.nl AANVANG 20:30 TOEGANG eigen bijdrage

MA 21 APRIL De verborgen schatten van het brein Voor de meesten onder ons is het eigen brein een grote onbekende. Hoe ziet het er uit? Wat gebeurt er eigenlijk onder het schedeldak als je nadenkt, een theekopje oppakt of een boek leest? Vragen die vaak pas echt interessant worden als het misgaat, bijvoorbeeld door een ongeluk of een ziekte. Martijn van Calmthout van de Volkskrant presenteert het Kenniscafé. Verder met onder anderen kenniscolumnist Maarten Keulemans en schrijver/ bioloog Jelle Reumer voor kritische overdenkingen. ADRES De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10 INFO www.debalie.nl en 553 51 00 AANVANG 20:30 TOEGANG (WÈL RESERVEREN) gratis

ZO 13, 16, 19 EN 20 APRIL AFFF / KIDS: Superhelden Voor de negende keer alweer maakt het Amsterdam Fantastic Film Festival ook dit jaar ruim baan voor de kinderen. Het festival wemelt dit jaar van de ‘Superhelden’. Jonge helden van 3 t/m 15 jaar kunnen genieten van de vele heldhaftige films, maar kunnen ook zelf in actie komen en onder andere meedoen aan de snelcursus ‘Hoe word ik een Superheld?’, meespelen in de ‘Helden-op-Sokkenshow’ en spelen met beeld en geluid in de Grote Heldenzaal (vanaf 8 jaar) of de Kleine Heldenzaal (vanaf 3 jaar). Houd vooral ook de site in de gaten. ADRES Filmmuseum, Vondelpark 3 INFO 589 14 00 en www.afffkids.nl TOEGANG 5,00 MET STADSPAS 4,50

DO 24 APRIL Michael Jacksons Thriller Live Michael Jackson wordt dit jaar 50, zit 45 jaar in het vak en ‘Thriller’, het bestverkochte album aller tijden verscheen 25 jaar geleden. Deze mijlpalen worden gevierd met ‘Thriller Live’, een groot muziekspektakel met hits van Michael en The Jackson 5. Maar liefst 35 artiesten waaronder zangers, dansers, een gospelkoor en live band brengen ruim twee uur lang een ode aan de King of Pop. Kaartverkoop voor de Stadspasactie uitsluitend bij AUB Ticketshop (hoek Leidseplein/Marnixstraat) ADRES Heineken Music Hall, Arena Boulevard 590, Zuidoost INFO www.thriller-live.nl AANVANG 20:30 TOEGANG 45,00 / 39,00 / 25,00 (t/m 14 jaar) MET APRILBON 25,00 / 19,00 / 5,00

MA 14 EN 15 APRIL Echte Liefde? Shakespeare on Soul ‘Echte Liefde?’ is een tragikomische muziektheatervoorstelling met scherpe dialogen en prachtig hertaalde liefdessonnetten van William Shakespeare. De sonnetten zijn hertaald door o.a. Freek de Jonge, Maarten van Rozendaal, Tjitske Jansen, Huub van de Lubbe en Spinvis. Liefde duurt drie jaar, of toch niet? ADRES Theater Bellevue, Leidsekade 90 INFO 530 53 01 en www.theaterbellevue.nl AANVANG 20:30 TOEGANG 13,50 MET STADSPAS 11,00 MET APRILBON 4,00

T/M 6 MEI Fokke & Sukke kunnen het niet alleen De expositie bevat een groot aantal cartoons gebaseerd op het nieuws, maar ook een gedeelte met meer beschouwende tekeningen. Deze tekeningen zijn door verschillende experts op het gebied van onder meer filosofie, literatuur en wetenschap van een bijzonder commentaar voorzien. ADRES Exposorium Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105 INFO www.vu.nl/exposorium OPEN ma t/m vr 9:00 - 22:30, za tot 15:30 TOEGANG gratis

3

KC 19


Essay

No-budget droomtechnologie ‘Dreamachine’ creëert uniek mentaal schilderij Voor de prijs van een 60 watt lichtpeertje bouwt u een verbluffend eenvoudige machine die u zonder drugs of streng meditatieprogramma naar de kern van uw bestaan leidt. De Dreamachine overbrugt de gapende kloof tussen slapen en waken, tussen bewust en onbewust leven.

Auteur Marc Spitse is een dromer foto’s: Marc Spitse

Marc Spitse e Dreamachine is een droommachine. Letterlijk. Het is het eerste object in de geschiedenis van de mensheid dat werd gebouwd om met gesloten ogen te bekijken. Het apparaat werd ergens rond 1960 uitgedacht en gebouwd door de Canadese schilder en dichter Brion Gysin. Op een dag zat hij in een bus die langs een lange rij bomen reed. Het was in de namiddag en Gysin moest zijn ogen sluiten tegen het felle zonlicht dat door het bladerdek speelde. ‘Een overweldigende vloed van intens heldere patronen in onnatuurlijke kleuren explodeerde achter mijn oogleden; een multidimensionale caleidoscoop tollend door de ruimte. Ik werd buiten de tijd geplaatst. Ik was in een wereld van ontelbare eenheden. Het visioen stopte abrupt toen we de bomenrij verlieten’, noteerde hij op 21 december 1958 in zijn dagboek. Jaren later kreeg Gysin van collega-schrijver William S. Burroughs een boek getiteld The living brain door Dr. W. Grey Walter. Hierin werden experimenten beschreven waarbij de invloed van lichtflitsen en flikkerlichten op het menselijke brein werd onderzocht. Hij ontdekte dat flikkerlichten bij bepaalde snelheden synchroniseerden met de hersengolven, waardoor vreemde visioenen met onnatuurlijke kleuren en patronen ontstonden. In het boek werd geconcludeerd dat men de vreemdste effecten verkreeg bij stimulering van de alfagol-

D

ven in de hersenen. Deze treden op bij een frequentie van acht tot dertien lichtpulsen per seconde. Onder natuurlijke omstandigheden ontstaan alfagolven wanneer iemand zich kalm, evenwichtig en ontspannen voelt. Bij de meeste mensen nemen de alfagolven toe wanneer ze de ogen sluiten en zich op hun innerlijke belevingswereld concentreren. Nadat Gysin het boek gelezen had moest hij onmiddellijk terugdenken aan zijn busreis, een tijdje eerder. Hij schreef een brief naar Ian Summerville, een rekenkundige vriend van Burroughs, en vroeg hem of het niet mogelijk was een machine te bouwen waarmee dit effect in de beslotenheid van de huiskamer kon worden opgeroepen. Ze hingen een elektrische lamp in een kartonnen koker. In deze koker waren op regelmatige afstanden gaten gesneden. Vervolgens werd het geval op een 78-toeren draaitafel gezet. De Dreamachine was geboren. Ze experimenteerden met een hele serie Dreamachines, van eenvoudige cilinders, tot grotere, met complexe patronen, die de complete bandbreedte van het alfagolf-bereik dekten. In 1961 vroeg Gysin patent aan op zijn uitvinding en registreerde de naam Dreamachine. Gysin probeerde het apparaat aan de man te brengen. Hij stelde zich voor dat in iedere huiskamer een Dreamachine zou staan, in plaats van een televisietoestel. De Dreamachine zou ‘uitzenden’ op een onbewuste, innerlijke bandbreedte. Philips toonde interesse maar besloot

op het laatste moment toch maar geen contract te ondertekenen. Het was aan het einde van de jaren tachtig van de vorige eeuw, dat de Dreamachine een bescheiden opleving maakte. Dit kan vooral worden toegeschreven aan Neil Megson, beter bekend als Genesis P-Orridge, vriend en leerling van de in 1986 overleden Brion Gysin. Genesis P-Orridge bracht, in samenwerking met The Hafler Trio een cd uit met soundscapes getiteld Brion Gysin’s Dreamachine. Deze was te beluisteren tijdens het kijken naar de Dreamachine die er als bouwpakket werd bijgeleverd. Om met de Dreamachine te kunnen werken moet men eerst een paar conventies aan de kant zetten. De Dreamachine verlangt van de toeschouwer dat hij kijkt met de ogen gesloten. Hierdoor zal hij zich gemakkelijker openstellen voor een milde vorm van gekte en speelsheid die bij het werken met een Dreamachine onontbeerlijk is. Hij zal zich sneller openstellen voor de inwendige kleurlandschappen, die zich aan hem opdringen. De visioenen starten meestal met een caleidoscoop van kleuren, die op een scherm aan de binnenkant van de oogleden wordt geprojecteerd; patronen die doen denken aan Colombiaanse textielweefsels en Perzische tapijten. Deze worden geleidelijk aan steeds complexer en mooier; kleurmassa’s breken door als golven op een strand en worden groter en groter, en de kleurgolven komen steeds dichterbij. Na een tijdje voltrekken deze beelden zich rondom

de toeschouwer, en hij kan, draaiend met zijn hoofd en gesloten ogen, een driedimensionaal kleurenvisioen om zich heen waarnemen. Dan is er de wonderlijke illusie van ruimtelijke beweging, alsof het bewustzijn ergens in de stratosfeer, ver boven het oppervlak zweeft. In veel gevallen blijft het hier niet bij. Ook zogenaamde georganiseerde hallucinaties behoren tot de mogelijkheden. Op een zeker moment kunnen de pulserende en pompende kleurmassa’s overgaan in onaardse landschappen, woestijn- en rotsvergezichten, waarin voorwerpen en symbolen in ruimtelijke weergave voorbij zweven. Ook verschijnen gezichten, die versmelten in andere gezichten, en complete scènes, zoals die ook in dromen voorkomen. Het is een uniek en hoogst persoonlijk mentaal schilderij dat u als toeschouwer wordt aangeboden, en dat door u moet worden afgemaakt. Wanneer u gaat experimenteren met de Dreamachine verdient het aanbeveling om een logboek bij te houden. U zult merken dat u gaande de experimenten steeds gevoeliger wordt en gemakkelijker in ‘kennelijke staat’ terechtkomt. En als u er genoeg van hebt doet u gewoon de ogen weer open. Marc Spitse is schrijver en publicist. Hij is auteur van een bundel korte verhalen: ‘Schaduwziel’. Op zijn website www. spitse.nl vindt u diverse artikelen over kunst, literatuur, muziek en maatschappelijke randverschijnselen.

Waarschuwing De dreamachine veroorzaakt lichtgeflikker en dient daarom NIET te worden gebruikt door mensen met epilepsie of vergelijkbare aandoeningen. Noot van de redactie: wie de moeite neemt om op internet te zoeken, vindt al snel programmaatjes of websites met online-dreamachines. Spitse zelf is hier geen voorstander van. Hij mailt: “Die online dingetjes zijn wel leuk, maar ik had toch het beste resultaat bij het echte ding, omdat je daarbij, door je hoofd heeeeeeel licht te verstellen, heel goed het bereik kan achterhalen waar je gevoelig voor bent. Ik heb er in het verleden meerdere gebouwd, allen met verschillende flikkerintervallen. het luistert nogal nauw namelijk. Ik zou zeggen: bouw het geval en gáán met die banaan!! Een bouwbeschrijving van de Dreamachine is te vinden door te googelen op “dreamachine bouwplan”

20 KC Agenda Politiek DONDERDAG 3 APRIL Stad: park of jungle Lezing over de stad als ontmoetingsplaats van allerhande mensen en culturen. Regels maken samenleven mogelijk. Maar een wildgroei aan afgedwongen regels versplintert de openbare ruimte. ADRES Felix Meritis, Keizersgracht 323 AANVANG 13:30 RESERVEREN VIA www.vupodium.nl TOEGANG 20,00 STUDENTEN gratis

ZATERDAG 12 EN ZONDAG 13 APRIL Marxisme Festival Politiek van de angst, oorlog zonder einde, losgeslagen kapitalisme. Maar ook aandacht voor de geschiedenis, alternatieven en kunst, cultuur en film. Jaarlijks terugkerend evenement van de Internationale Socialisten. ADRES Crea, Turfdraagsterspad 17 AANVANG 11:00 RESERVEREN via www.socialisme.nu TOEGANG ZATERDAG 10.00 ZONDAG 7,50 HEEL WEEKEND 15,00 KORTING SCHOLIEREN, STUDENTEN EN UITKERINGSGERECHTIGDEN 2,50


Cohen, bescherm niet alleen Wilders! Een angstige, teruggetreden overheid rest nog slechts cynisme De door extremisten bedreigde IraansNederlandse fotografe Sooreh Hera klopte om bescherming bij burgemeester Cohen aan en kreeg te horen: ‘Mevrouw gaat u maar naar de daklozenopvang.’

MAANDAG 14 APRIL Alle dagen schuld Mirjam Pool schreef een boekdikke reportage van binnenuit. Over het reilen en zeilen van mensen die het al jarenlang met een uitkering moeten zien te redden. ADRES Openbare Bibliotheek Bos & Lommer, Bos en Lommerplein 176 AANVANG 19:30 INFORMATIE www. oba.nl TOEGANG gratis

De mening

va n

Joop Lahaise DONDERDAG 17 APRIL Macht tot in de nacht In vier zalen interviews en debatten over ‘wat is macht?’ en macht in Amsterdam. Plus workshops over politiek manipuleren en retorica. En lezingen, film, toneel en een nachtelijk slotfeest. ADRES Crea, Turfdraagsterspad 17 AANVANG 19:30 RESERVEREN 525 1420 INFORMATIE www.crea.uva.nl TOEGANG (PASSEPARTOUT EN TOEGANG FEEST) 7,50

MAANDAG 21 T/M ZONDAG 27 APRIL Wereldboekenstad Amsterdam is dit jaar Wereldboekenstad. Deze week tal van activiteiten, vooral in de Centrale Openbare Bibliotheek. Maar ook elders in de stad. INFORMATIE www.wereldboekenstad.nl of www.oba.nl. TOEGANG BIBLIOTHEEK gratis SOMMIGE ACTIVITEITEN 7,50

DONDERDAG 24 APRIL Vrijzinnig moraliseren Niet roken, minder drinken, verbod op gewelddadige videogames en vet-tax. Hoe balanceert links tussen moralisme en vrijzinnigheid? Sprekers van Groenlinks en denktank Waterland. ADRES De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10 AANVANG 20:00 TOEGANG ‘bijna’ gratis

ZONDAG 27 APRIL Vrijheid van meningsuiting en de islam Paul Scheffer in gesprek met hoogleraad Aboe Zaid. Die wil een theologie ontwikkelen die moslims in staat stelt hun eigen tradities te verbinden met de moderne wereld. ADRES de nieuwe Openbare Bibliotheek op het Oosterdokseiland AANVANG 17:00 TOEGANG gratis

Op 22 maart demonstreerde een handjevol mensen op de Dam tegen racisme. Organisator Nederland Bekent Kleur had een grotere opkomst verwacht maar het was steenkoud die dag. Natte sneeuw viel uit de lucht. Bovendien zou de demonstratie tegen Geert Wilders zijn gericht. Wilders’ collega-Kamerleden lieten daarom collectief verstek gaan. Diezelfde zaterdag schreef fotografe Sooreh Hera in de Volkskrant een open brief aan een imam. Daarin meldt ze te zijn bedreigd, vanwege voor sommige moslims aanstootgevende foto’s van homoseksuele geloofsgenoten. Ook meldt ze in haar open brief door Amsterdam de deur te zijn gewezen, nadat ze om hulp had gevraagd. En dat op één zaterdag, twee dagen nadat ombudsman Brenninkmeijer waarschuwde dat de overheid niet raar moet opkijken van maatschappelijke verruwing, aangezien zij burgers zelf respectloos bejegent. De opeenvolging van gebeurtenissen doet aan de film Magnolia (USA 1999) denken, waarin toeval niet bestaat maar keuzes tot bizarre toevalligheden leiden. Laten we met de nationale ombudsman beginnen. Die rapporteert op 19 maart dat de overheid het laat afweten. Brenninkmeijer somt zomaar wat incidenten op: een arrestant krijgt onnodig een klap in het gezicht, bij een crisissituatie rond een kind wordt niet ingegrepen, een vrouw wordt op Schiphol schaamteloos gefouilleerd, de belastingdeurwaarder ontruimt onnodig de woning van een wegens ziekte afwezige man. De ombudsman schetst een overheid die zich niet alleen terugtrekt op tal van terreinen (‘laat veiligheid aan

beveiligingsbedrijven over en gezondheid aan de markt’) maar dat ook nog gepaard laat gaan met cynisme en schofterigheid. Zo stond ik als deelraadslid met een wethouder in een grachtenwoning. De huurder werd al jaren door de huisbaas gepest. Die wilde de etage leeg hebben om er een duur appartement van te maken. De huisbaas gaf dat ook ruiterlijk toe. De wethouder keek in de inderdaad ruime woonkamer om zich geen en sprak: ‘Nou, u woont hier ook wél voor een dubbeltje op de eerste rang.’

Daklozenopvang Het kan nóg cynischer. Dat beschreef Sooreh Hera zaterdag 22 maart in de Volkskrant: ‘Wilde de overheid mij helpen? (nadat ze serieus was bedreigd vanwege haar opzienbarende fotoserie over homoseksualiteit onder moslims) Nee. Toen ik voor de zoveelste keer het stadhuis van Amsterdam belde, zei mevrouw Sarucco, hoofd Openbare Orde en Veiligheidsbeleid van de gemeente Amsterdam: ‘Mevrouw, gaat u maar naar de daklozenopvang.’ Dat heb ik niet gedaan, maar haar opmerking was een harde klap.’ De Iraans-Nederlandse kunstenares Soorah Hera, het land van de Ayatollahs ontvlucht, had in Nederland al met censuur kennisgemaakt. Het Haags Gemeentemuseum verwijderde haar foto’s na bedreiging uit extremistische hoek. In welk opzicht is Sooreh Hera minder dan Wilders, die wel bescherming krijgt? Hera is kunstenaar; Wilders is Kamerlid. Hij is als gekozen volksvertegenwoordiger medeverantwoordelijk voor het landsbestuur. Het is door die positie dat hij zich, anders dan

Uit de serie Adam en Ewald, zevendedagsgeliefden, over homoseksualiteit en religie foto: Sooreh Hera

Sooreh Hera, niet schuldig mag maken aan het schofferen van een bevolkingsgroep. Provoceren is niet de taak van een Kamerlid; het kan wel de taak zijn van een kunstenaar. Een bestuurder moet besturen; een kunstenaar moet de vrijheid hebben om mensen aan het denken te zetten, ook en juist over zaken waar ze liever niet aan denken. Dat gold voor Theo van Gogh en dat geldt voor Sooreh Hera. Na de moord op Van Gogh zou je denken dat Amsterdam alles zou doen wat in burgemeester Cohens vermogen ligt om kunstenaars te beschermen. Maar dat is kennelijk een illusie. Cohens veiligheidsambtenaar stuurt een door geloofsfanaten bedreigde kunstenares, een vluchteling nota bene, liever door naar de daklozenopvang - tenminste als we Sooreh Hera mogen geloven en er is geen reden om dat niet te doen.

Politicus of cineast Koud is de kermis, kouder nog dan die versneeuwde zaterdag op de Dam, waar politici verstek lieten gaan omdat ze een collega-Kamerlid niet durven verbieden wat ze een kunstenaar liefst wel verbieden. Terwijl het niet de taak van een Kamerlid is om de provocerende cineast uit te hangen. Inmiddels is Fitna, de lang aangekondigde film van Geert Wilders, eindelijk te zien. Mijn aangeboren neiging is te zeggen ‘vrijheid van meningsuiting boven alles’. Maar Fitna, hoezeer de ‘film’ misschien ook ‘meevalt’, is van een andere orde dan de foto’s van Sooreh Hera. Wilders maakt zich als volksvertegenwoordiger met zijn honger naar aandacht en electoraal gewin schuldig aan het soort schofterigheid waar de ombudsman het over heeft. Anders dan Hera

wordt hij daar ook nog voor ‘beloond’ met een peperdure, permanente beveiliging van staatswege. Voor alle duidelijkheid, dat laatste is nodig. En mocht Wilders slachtoffer worden van extremisme dan is niemand anders schuldig dan de zieke, door Allah verlaten geest die de trekker overhaalt. Over ziek gesproken; wat bezielde die politici om niet naar de Dam te komen, behalve vrees voor koude voeten? Waarom kan een Kamerlid niet demonstreren tegen een collega die buiten zijn boekje gaat en de levens van anderen in gevaar brengt? Ten tijde van Hans Janmaat deden parlementariërs niet zo moeilijk.

Het spoor bijster De conclusie uit deze opeenvolging van ‘toevallige’ gebeurtenissen in een maartse week is dat overheid en politiek inderdaad het spoor bijster zijn, zoals de ombudsman stelt. Een Kamerlid mag een bevolkingsgroep schofferen; een kunstenares niet provoceren. Doet ze dat wel, dan hoeft ze niet op bescherming van de overheid te rekenen. Integendeel, schofterig cynisme valt haar ten deel. Job Cohen - burgemeester voor wie ik groot respect heb - lees dat rapport van de ombudsman, biedt uw excuses aan Sooreh Hera aan en biedt haar bovenal bescherming, zoals u dat ook voor Geert Wilders zou doen. Joop Lahaise is directeur/hoofdredacteur van MUG Magazine en partijloos deelraadslid in Amsterdam-Centrum. Hij was eerder journalist, docent Nederlands (meest recent aan het Islamitisch College Amsterdam) en woordvoerder/mediaonderzoeker bij het voormalige Anti Discriminatie Overleg (gefuseerd met het Landelijk Bureau Racismebestrijding).

SPORT 21


‘Het was de hand van God’ Hardloper Mohammadi is gehard in Marokko Met zijn drieënvijftig kilootjes op de weegschaal lijkt hij geschapen voor de cross. Dartelend, dwarrelend, vlinderachtig, trippelt hij over zuigende modder, zompige klei en glibberige bospaadjes. Meer dan honderd koersen heeft hij gewonnen. Hardloper Rachid Mohammadi, wereldberoemd in Amsterdam-Oost.

tekst:

André Stuyfersant foto:

Hilco Koke Rachid Mohammedi: ‘Ik train nu meer op het korte werk, meer snelheid’

A

fgelopen winter excelleerde hij in de nationale crossen en won zilver bij het nationaal kampioenschap. Ook op de weg strijdt hij in de voorste rijen mee. Op de nationale ranglijst prijkt zijn naam nog altijd bij de besten. Maar hij traint niet meer zo veel als vroeger. De kinderen worden groot en daar wil hij meer tijd aan besteden. ‘Niet veel trainen’ is in de belevingswereld van Mohammadi nog altijd vijf keer per week de veters van zijn loopschoenen aanstrikken voor zijn trainingen door de Indische Buurt en het Oosterpark. En dat laatste heeft voor hem een aparte dimensie. Rachid Mohammadi, veertig jaar, is dan geen rennende mister nobody, een dravende anonymus. In Oost wordt hij door volstrekt onbekende landsmensen begroet, aangemoedigd. De Marokkaanse gemeenschap waardeert zijn helden. Weet Mohammadi’s erelijst op waarde te schatten. Maar is ook op de hoogte van de maatschappelijke betrokkenheid van Mohammadi, want hij is niet te beroerd om tijdens trainingen jongeren die kattenkwaad uithalen op hun gedrag aan te spreken. ‘Die jongens weten wie ik ben, wat ik doe,’ vertelt Mohammadi, ‘Ik heb nooit een grote mond terug gehad. Ze hebben respect voor mij. Van mij nemen ze het aan. Ik geef ze advies, wijs ze terecht en ben dan weer weg.’ Het hardlopen heeft Mohammadi hoger op de maatschappelijke ladder gebracht. Vijftien jaar geleden liep hij, samen met zijn toen ook rennende broer, als vakantiekracht, nog in de kelder van het OLVG met een bezem rondt. Nu is hij assistent-projectmanager bij een groot verzorgingstehuis.

Hoe zoiets in zijn werk gaat? Met twinkelingen in zijn ogen vertelt hij over het hardloopteam van het OLVG: een verhaal met een heel hoog ‘jongensboekgehalte’. Een team van artsen en ander personeel, dat tijdens de bedrijvenloop, verbonden aan de Dam-tot-Dam-loop, steevast in de achterste regionen eindigde. Totdat iemand ontdekte dat in de kelder van het ziekenhuis twee schoonmakers rondliepen die tijdens de Damrace bij de eerste tien waren geëindigd. Rachid en zijn tweelingbroer Abdullah kregen een vast arbeidscontract en werden bij het team ingelijfd. Met de komst van de broertjes Mohammadi eindigde het hardloopteam een jaar later op de tweede plaats. Voor de marathon komt de lichtgewicht uit Amsterdam-Oost te kort. Hij is meer de man van de middenafstand. De halve marathons en alles wat daaronder zit is het jachtgebied van Rachid Mohammadi. En in de winter natuurlijk de crossen. De mooie koersen zoekt hij speciaal uit. Dikwijls wedstrijden waar wat te verdienen valt. Zoals de hoog aangeslagen cross van Boskoop. ‘Dat parcours is heel zwaar, veel water, modder en blubber.’ Volgens Rachid staat er een sterk deelnemersveld aan de start. ‘Die wedstrijd heb ik al drie keer gewonnen en ben in die contreien heel populair, want ik word jaarlijks door de organisatie uitgenodigd’. Ook bij het nationale kampioenschap cross, gehouden begin maart, streed Mohammadi in de voorste linies mee. Op slechts een minuut achter de winnaar werd hij zesde, wat in zijn leeftijdsklasse goed was voor zilver. ‘Er had meer ingezeten. Een week voor het kampioenschap was ik nog ziek geweest’, verzucht hij. ‘Ik

heb een heel goede winter achter de rug en niet té veel crossen gelopen, een stuk of zes, maar dat waren kwalitatief heel sterke. Ik kwam altijd met bloemen thuis, eindigde steeds in de prijzen. Het gesprek vindt plaats bij Mohammadi thuis. Dat hij geen praatjes ‘voor de vaak’ verkoopt bewijst de overvolle prijzenkast die de huiskamer domineert. Rachid Mohammadi oogt pezig en tanig. Als loper is hij dan ook gehard in Marokko. Bij het krieken van de dag, als de lokale haan zich nog even behaaglijk omdraaide, begonnen zijn trainingen. Hij weet nog goed hoe hij als zeventienjarig jochie zijn koersen rende onder een helse roodgloeiende zon. Van die primitieve Spartaanse omstandigheden heeft hij nog steeds profijt. Als het brandend, zinderend heet is en de huig bij de concurrentie tegen het gehemelte plakt, draaft Mohammadi probleemloos op kop. En tijdens de ramadan is dat mooi mee genomen. ‘Ik heb tijdens de ramadan eens een halve marathon gewonnen. Het was die dag warm. Na afloop werd er volop gedronken. Niet door mij. De organisator vroeg bezorgd of ik niets moest drinken. Ik vertelde hem dat ik de hele dag niets gedronken had. Hij schrok daarvan. Maar ik won toch die koers. Waarom? Dat was de hand van God’. Rachid Mohammadi, door en door getraind, weet op veertigjarige leeftijd de stopwatch op de tien kilometer binnen de eenendertig minuten stil te zetten, maar moet het tóch afleggen tegen dat ene genadeloze uurwerk: ook voor hem tikt de biologische klok meedogenloos door. Kleine kwaaltjes beginnen op te spelen.

‘Ik word ouder, train niet meer zo veel als vroeger’, stelt hij nuchter vast, ‘Duurlopen van twee uur doe ik niet meer. Ik train nu meer op het korte werk, meer snelheid. Ik besteed meer aandacht aan mijn kinderen, hun school. Soms ben ik ook te moe. Vooral na zware wedstrijden. Dan neem ik ook mijn rust. Ik forceer niets.’ Rachid Mohammadi acteert niet alleen op nationaal niveau. Een keer per jaar zoekt hij de strijd met de internationale concurrentie op. Dat gebeurt dan bij de Dam-tot-Damloop. Het hoofdstedelijke hardloopfeestje waar meer dan dertigduizend lopers aan meedoen, geldt voor hem als graadmeter. Voorlopig hoeft hij zich geen zorgen te maken. Tussen het Keniaanse en Ethiopische geweld weet hij zich nog steeds staande te houden. ‘Ik eindig nog steeds bij de eerste dertig. Of ik het erg vind dat die duur betaalde profs mee doen? Nee, natuurlijk niet. Ik vind het juist prachtig dat de wereldtop aan de start staat. Dat geeft aan mijn uitslag toch meer cachet.’ Je mag dan wel een hero van je gemeenschap zijn, één van de snelste hardlopers van Amsterdam wezen, tientallen koersen hebben gewonnen, maar dat wil nog niet zeggen dat jezelf geen voorbeelden hebt. Op de vraag wie zijn held is, loopt Rachid Mohammadi naar een kast en pakt daar een foto uit: ‘Tien minuten voor de start van de Zeven Heuvelenloop in Nijmegen gemaakt. Ik sprak hem aan. Hij was een heel vriendelijke man en vroeg belangstellend wie ik was, waar ik vandaan kwam en wat mijn looptijden waren.’ Op de foto staat een breed lachende Rachid Mohammadi samen met Haile Gebrselassie: ‘s werelds snelste man op de marathon.

Tussen het Keniaanse en Ethiopische geweld weet hij zich nog steeds staande te houden

22 DOSSIER


Met onbegrepen klachten de Herbeoordeling WAO pakt soms dramatisch uit

Er zijn in Nederland een half miljoen mensen met vage lichamelijke klachten. Ze hebben pijn, zijn moe, maar de artsen kunnen er geen verklaring voor vinden. Zoiets legt een groot beslag op iemands leven. En dan is er de herbeoordeling van het UWV. Bij 65 procent van de WAO’ers met onbegrepen klachten is de uitkering verlaagd of beëindigd. Tekst:

Marjan ten Broeke, Marco Ploeger en Hans Puts Illustratie:

Monique Mulder

Meest onbegrepen lichamelijke klachten

Leven met onbegrepen klachten Bij elkaar genomen krijgen alle huisartsen in Nederland per week zo’n 300.000 patiënten over de vloer met onverklaarbare klachten. Van hen blijft na diverse onderzoeken ongeveer 25 tot 30 procent over waarbij geen lichamelijke oorzaak voor de klachten wordt gevonden. Het gaat dan met name om slaapstoornissen, chronische hoofdpijn, buikpijn, duizeligheid en vermoeidheid. Onbegrepen of niet, elke klacht heeft een oorzaak. Langdurig opgekropte gevoelens van frustratie of onvrede bijvoorbeeld kunnen zich in lichamelijke klachten vertalen. Klachten kunnen ook ontstaan als iemand meer tegenslag te verwerken krijgt dan hij aankan. Of als iemand te lang teveel hooi

op zijn vork heeft genomen. Tien tot dertig procent van de patiënten met onbegrepen lichamelijke klachten blijkt een depressie of angststoornis onder de leden te hebben. Daarnaast zijn er aandoeningen die niet veroorzaakt worden door aantoonbare spanningen of een ziektebeeld op psychisch gebied. De klachten blijven onverklaard en dus onbegrepen. Feit is dat onbegrepen lichamelijke klachten veel leed teweegbrengen. Vaak moet de patiënt vroeg of laat onder ogen zien dat er geen verklaring is en dus geen genezing. Dat is niet makkelijk. Het betekent dat je je beperking moet accepteren en er verder mee moet leren leven.

Richtlijn garandeert geen erkenning Keuringsartsen hebben een richtlijn voor het beoordelen van ‘moeilijk objectiveerbare aandoeningen’: het zogenaamde medisch arbeidsongeschiktheidscriterium (MAOC). Aan de hand van deze richtlijn kan arbeidsongeschiktheid worden geconstateerd, ook als deze niet objectief valt vast te stellen. Om de beperking in te schatten, velt de arts een oordeel op drie niveaus. Hij moet kijken naar stoornissen op het gebied van lichamelijk en psychisch functioneren. Hij kijkt naar beperkingen bij het actief bewegen en ten slotte bepaalt hij welke handi-

caps het gevolg zijn van het voorgaande, toegespitst op sociaal gedrag op de (mogelijke) werkvloer. Probleem is dat het UWV zich niet veel van de richtlijn lijkt aan te trekken. Als je het niet eens bent met je herbeoordeling kun je een interne bezwaarprocedure starten. Bij een interne bezwaarprocedure is de kans groot dat de verzekeringsarts beweert dat hij de richtlijn impliciet heeft toegepast. Of de arts zal beweren dat de richtlijn niet op jou van toepassing is. Pas wanneer de interne procedure is doorlopen is het mogelijk om in hoger beroep te gaan.

ME/CVS (het Chronisch Vermoeidheidssyndroom) Whiplash RSI (Repetitive Strain Injury) Fibromyalgie Bekkeninstabiliteit Prikkelbaar darmsyndroom Burn-out

‘Ik kon als kippenslachter aan de slag’ ‘ME is als een permanent soort griep, waarbij je het gevoel hebt dat je net een marathon achter de rug hebt. Moe is niet het goede woord. Het is eerder ‘uitgeput’, een algeheel malaisegevoel.’ Aan het woord is Michael Koolhaas: ‘Als ik me boven een bepaalde grens inspan dan krijg ik vaak een terugslag. Het kan een week duren voordat ik weer op het oude niveau ben. Voor andere ME-patiënten kan dat maanden duren.’ Een jaar nadat Michael Koolhaas in 1983 in de econometrie afstudeerde, kreeg hij een goede baan bij het onderzoeksinstituut van het ministerie van Landbouw in Den Haag. Twee jaar later kreeg hij de ziekte van Pfeiffer. Het herstel duurde twee maanden maar hij kwam niet meer op zijn oude niveau. Hij werkte door maar moest zich steeds vaker ziek melden. ‘Mijn baas werd het zat en probeerde me er uit te knikkeren, vanwege disfunctioneren, terwijl ik erg ziek was.’ Uiteindelijk werd Koolhaas in 1996 volledig afgekeurd. Officieel vanwege ‘het ontbreken van een stofje in zijn bloed, dat zorgt voor het transport van energie’. De term ME werd nog niet gebruikt. In 2004 moest Koolhaas opdraven voor de herbeoordeling. Hij kreeg een dubbe-

le herkeuring omdat zijn ziekte onder de ‘moeilijk objectiveerbare aandoeningen’ viel. Koolhaas: ‘De eerste arts keurde me voor 20 uur goed. De tweede arts liet zich in het bijzijn van mijn vriendin en mij denigrerend over de eerste arts uit en zei dat ik makkelijk 40 uur aan het werk kon.’ ‘Uiteindelijk heeft deze tweede arts zijn zin gekregen. Er werd een ‘functionele mogelijkhedenlijst’ voor me ingevuld. Hierop geeft de arts iemands beperkingen aan. Bijvoorbeeld dat je niet langer dan een half uur kunt staan en dergelijke. Een arbeidsdeskundige stopte die lijst in de computer en daar kwamen de banen uit waarop ik zou kunnen solliciteren. Ik kon als kippenslachter of productiemedewerker aan de lopende band aan de slag. Ik kon mijn oren niet geloven.’ ‘Ik heb toen een advocaat gebeld die zich heeft gespecialiseerd in arbeidsongeschiktheid en ME. Hij heeft me perfect geholpen. Met een dik dossier hebben we een interne bezwaarprocedure tegen het UWV aangespannen en die hebben we gewonnen. De doorslag werd volgens mij gegeven door het rapport dat een neuropsycholoog van me had gemaakt. Daarin stond dat ik niet meer dan vier uur belast zou kunnen worden. Daardoor ben ik weer op arbeidsdeskundige grondslag voor 100% afgekeurd.’

DOSSIER 23


Patiëntenorganisaties zijn veel minder optimistisch dan het UWV

bijstand in

Het Breed Platform Verzekerden & Werk kwam in 2006 met een rapport over de gang van zaken bij de herkeuringen: De eenmalige herbeoordelingen: het verhaal achter de cijfers. Voor dit rapport werden zo’n 1200 mensen geënquêteerd. Van hen had 27 procent de genoemde onbegrepen klachten.

UWV wijst naar medische stand In 2004 begon het UWV met een grote herbeoordelingsoperatie. Alle WAO’ers, Wajong’ers en WAZ’ers die jonger waren dan vijftig werden opnieuw door een verzekeringsarts en een arbeidsdeskundige beoordeeld. Het ging om zo’n 325.000 mensen. De herbeoordelingsoperatie is nog steeds aan de gang. Tot dusver zijn zo’n 300.000 mensen gekeurd. Door tussentijdse beleidswijzigingen duurt de operatie waarschijnlijk nog tot het eerste kwartaal van 2009. Van de mensen met een WAO-uitkering werd bij 25,2 procent de uitkering beëindigd en van 14,3 procent werd de uitkering verlaagd. Van alle herbeoordeelden vond iets meer dan de helft binnen acht maanden werk. Over het aantal uren dat weer wordt gewerkt zijn geen cijfers bekend. Het UWV meldt dat van de herbeoordeelden die te maken hebben met een verla-

ging of beëindiging 27 procent tegen de beslissing in beroep is gegaan. Daarvan is tot nu toe eenderde gegrond verklaard. Ondanks het feit dat het UWV zegt dat een moeilijk objectiveerbare aandoening geen reden is om iemand zijn uitkering te ontnemen, zijn veel mensen met onbegrepen lichamelijke klachten de dupe geworden van de eenmalige herbeoordelingen. Uit de Vierde Kwartaalverkenning van 2006 van het UWV blijkt dat over de eerste twee jaar van de herbeoordelingsoperatie 65 procent van de mensen met moeilijk objectiveerbare aandoeningen te maken krijgt met een verlaging of beëindiging van de uitkering. UWV-woordvoerder Anna Bekius wijst erop dat dit samenhangt met een omslag in het denken bij de medische stand: ‘Tegenwoordig is men ervan overtuigd dat rust nemen niet goed is bij onbegrepen klachten en gaat men ervan uit dat actief bezig zijn beter is voor de patiënt.’

Het Breed Platform concludeert - anders dan het UWV - dat veertig procent van de mensen die eerst volledig arbeidsongeschikt was, zijn uitkering kwijtraakte. Van alle respondenten was tweederde het niet eens met de uitkomst van de herbeoordeling. Veel van de geënquêteerden hadden het gevoel dat hun aandoening niet serieus werd genomen. Van deze ontevredenen startte meer dan tachtig procent in 2005 een bezwaarprocedure. Veel mensen gaven echter ook aan

Resultaat herbeoordelingen: ziek de bijstand in

‘In het begin denk je: het gaat wel over. Maar dat is niet zo’ Gerda kreeg rond haar tweeëntwintigste last van armen, nek en schouders als ze achter de computer zat. Dat was in het vierde jaar van haar studie. ‘Die pijn begon zich daarna uit te breiden over mijn hele lichaam.’ Ze ziet er jong uit met haar dertig jaar maar ze kiest haar woorden opvallend zorgvuldig: ‘Op een gegeven moment kon ik bijna niet meer zitten. Ik kon niets meer lang doen. Na drie kwartier lezen, schrijven of computeren moest ik ophouden van de pijn. Het was dramatisch.’ Gerda: ‘Tegen de tijd dat ik afstudeerde, begon ik me zorgen te maken over mijn positie op de arbeidsmarkt. Langzaam kwam ik tot het besef: dit gaat niet meer over. Dat had psychisch een enorme impact. Ik ben toen echt in een gat gevallen.’ Toen ze achttien was, had Gerda aan een reis naar Afrika een darmparasiet overgehouden, waar ze vijf jaar lang mee kamp-

te. Ze legt uit: ‘Het zou best eens kunnen dat mijn huidige klachten nog samenhangen met die periode. Dat in die tijd mijn lichaam uit balans is geraakt.’ Gerda kreeg in juli 2007 een oproep voor een herbeoordeling. De arbeidsdeskundige zei tegen haar: ‘Reken er maar op dat je voor honderd procent wordt goedgekeurd.’ Twee weken later kreeg ze een gesprek met de verzekeringsarts. Die zei: ‘Ik erken je klachten maar de regels zijn zo aangepast dat je niet meer in aanmerking komt voor een uitkering.’ In oktober werd haar uitkering inderdaad stopgezet. ‘Binnen een maand was het bekeken,’ zegt Gerda. ‘Dat is ongekend snel voor een instituut als het UWV. Bovendien zat ik nog middenin een reïntegratietraject. Dat kwam door de herkeuring op losse schroeven te staan. Dat is me echt in het verkeerde keelgat geschoten.’ Ze vroeg haar hele dossier op bij het UWV, met alle rapportages van de afgelopen tien jaar. Gerda: ‘Toen zag ik: dit

gaat alle kanten op. Ze waren totaal niet consequent in hun diagnoses en hun oordeel over mijn kansen op de arbeidsmarkt.’ Ze ging in beroep tegen de uitslag van de herkeuring. ‘Ik wil dat ze de rapportage aanpassen. Er staat bijvoorbeeld in dat ik zes tot acht uur op een werkdag kan zitten. Dat is niet zo. Er staat ook dat ik administratief werk kan doen. Maar juist daarin ben ik gehaadicapt. Als ze dat erkennen, dan is het wat mij betreft klaar. Ook als ze zeggen dat ik op die basis toch nog het minimumloon kan verdienen.’ ‘Straks houdt mijn tijdelijke regeling op en dreigt de de bijstand,’ zegt ze verontwaardigd. ‘Op basis van deze rapportage kunnen ze me dan allerlei werk aanbieden dat ik niet aankan. En zien ze me eventueel als werkweigeraar. Dat is echt een schrikbeeld voor me.’ De naam Gerda is om reden van privacy gefingeerd.

Een enkele keer per jaar denk je wel: moet dat zo?’ Al sinds 1982 werkt Leo van der Beek als keuringsarts, eerst bij de Gemeentelijke Medische Dienst (GMD), later bij het UWV. Inmiddels houdt hij zich alweer vele jaren vanuit de staf bezig met de WAO-keuringen. Van der Beek wordt bijvoorbeeld ingeschakeld als het gaat om moeilijke beoordelingen. ‘Hoe geef je een juist en eerlijk oordeel, daar gaat het om.’ Toch realiseert hij zich dat mensen na een WAO-keuring niet altijd blij zijn met het eindoordeel. ‘Soms zie je teleurstelling bij mensen.’ Zo kan het ook gebeuren dat je denkt: ‘Deze persoon heeft behoorlijk wat beperkingen. Hij zal

niet gemakkelijk aan het werk komen. En dan zijn er in de praktijk wel mogelijkheden. Zo iemand is dan volgens de wet niet arbeidsongeschikt. Dat is dan wel hard.’ En dan zijn er natuurlijk mensen met de zogenaamde onbegrepen lichamelijke klachten. Van der Beek: ‘Je moet er zorgvuldig mee om gaan en ervoor open staan om een serieus oordeel te vormen. Als je uiteindelijk alle gegevens bij elkaar hebt, kun je tot een afweging komen die recht doet aan de werkelijkheid.’ Sprake van een dilemma of gewetensnood in een moeilijke situatie is er volgens Van der Beek niet. ‘Je kunt je in zo’n situatie natuurlijk wel afvragen of je goed zit en een enkele keer

het vechten moe te zijn. Ze zagen af van verweer omdat ze daar de energie niet meer voor hadden. Bovendien, zo gaven zij aan, waren ze bang voor een terugslag in hun gezondheid als ze een dergelijke zware rechtsgang hadden moeten maken. Uit een ander onderzoek, van de Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid, blijkt dat maar liefst 80 procent van de patiënten met chronische vermoeidheid zijn of haar uitkering geheel of gedeeltelijk kwijtraakte. Onderzoeksbureau Astri heeft onderzoek gedaan naar de mensen van wie de uitkering is beëindigd of stopgezet. Geconcludeerd wordt dat anderhalf jaar na de herbeoordelingen, zo’n vijf procent van de mensen in de bijstand is beland. Maar liefst 55 procent van de niet-actieve herkeurden zit in de WW en zeventien procent werkt. Dat werk varieert van een paar uur tot een volledige dienstbetrekking.

per jaar denk je wel: moet dat zo?’ Het aantal mensen met onbegrepen lichamelijke klachten dat na een WAO-keuring een klacht indient, valt volgens Van der Beek wel mee. Het UWV concludeert daaruit dat een hoog percentage zich dus wel kan vinden in de uitkomsten van de beoordeling. Van der Beek schat in dat het geen kwestie is van een te hoge drempel om een klacht in te dienen. Hij spreekt in plaats van onder druk staan van de arts door regelgeving van het UWV liever over een zekere productiedruk. ‘Die is er vanzelfsprekend en ik denk dat die niet specifiek voor het UWV geldt.’

Van alle mensen die herkeurd zijn, heeft 70 procent nu een lagere uitkering, of hun WAO-uitkering is beëindigd. Voor degenen wier uitkering is beëindigd betekent dit dat ze een tijdlang WW krijgen, of een tijdelijke overbruggingsregeling, of ze worden meteen doorgestuurd naar de bijstand. Uiteindelijk, over een paar jaar, zitten al deze mensen in de bijstand. Uit onderzoek van het Instituut voor Werk en Inkomen (IWI) blijkt dat de helft van de instromers in de bijstand te kampen heeft met ziekte. Voor degenen die arbeidsgeschikt zijn verklaard zijn de gevolgen groot als ze in de bijstand komen. Want dat gaat het inkomen van de partner meetellen. Er zijn ook mensen met eigen spaargeld, die dat eerst moeten aanspreken voor hun levensonderhoud. Mensen met een eigen woning komen niet eens in aanmerking voor bijstand, zij moeten eerst hun eigen woning ‘opeten’, zoals dat heet. Een andere consequentie van de bijstand is dat de druk om weer aan het werk te gaan hoger wordt.

Tips bij de herbeoordeling De voorbereiding -Bereid u goed voor. Schrijf de belangrijkste zaken over uw gezondheid op. Wat zijn uw mogelijkheden en beperkingen? -Oefen alvast met iemand het gesprek met de verzekeringsarts. Zo oefent u met het onder woorden brengen van uw klacht. Het gesprek met de arts -Neem iemand mee naar het gesprek. Dat kan een kennis zijn, of iemand van een belangenorganisatie. -Vraag aan het begin van het gesprek of hij de belangrijkste dingen die ter sprake zijn geweest, wil opschrijven. -Vraag aan het einde van het gesprek wat de arts gaat adviseren. Het gesprek met de arbeidsdeskundige -Neem iemand mee. -Vraag of u een kopie van de arbeidsmogelijkhedenlijst kunt krijgen. Controleer of de geboden functies kloppen met uw beperkingen en mogelijkheden. Als u het niet eens bent met de uitslag -Vraag iemand om hulp als u bezwaar wilt maken tegen een beslissing van het UWV. -Als uw bezwaar is afgewezen, is het raadzaam om in beroep te gaan bij de rechter. Voor vragen rond de herbeoordeling kunt u bellen met de BPV&W Helpdesk: 0900 - 4800300 Bron: Breed Platform Verzekerden & Werk

24 ADVERTENTIE


VAKANTIE: Rechten en plichten

Binnenkort is het weer vakantietijd. Als u een uitkering heeft, gelden speciale vakantieregels. Lees deze goed, dat voorkomt misverstanden. foto: Edwin van Eis

Bij een bijstandsuitkering horen rechten en plichten, ook als u op vakantie gaat. Zo moet u altijd van te voren aan DWI vragen of u op vakantie mag. U kunt hiervoor een formulier krijgen bij uw Marktplein en dat invullen en inleveren. Als u een traject of een cursus volgt, dan mag u op dat moment alleen met toestemming op vakantie. Vraag daarom altijd vooraf aan het re-integratiebedrijf of de school wanneer u op vakantie kunt gaan.

jaar of ouder bent, geen actieve sollicitatieplicht heeft en geen cursus of traject hoeft te volgen: maximaal 13 weken (= 91 dagen); • als u jonger bent dan 57,5 jaar en volledig arbeidsongeschikt: maximaal 13 weken. U moet dan wel duurzaam – dat is voor minimaal 2 jaar – volledig zijn ontheven van de actieve sollicitatieplicht, geen traject volgen en door DWI op korte termijn ook geen traject aangeboden krijgen.

Regels DWI Het kan zijn dat u naast een uitkering van DWI nog een andere uitkering ontvangt en dat die andere uitkeringsinstantie andere vakantieregels heeft. Rechts op deze pagina leest u een samenvatting van de vakantieregels van het UWV bij een WW- of arbeidsongeschiktheidsuitkering. Voor u gelden altijd eerst de regels van DWI. Als u langer weg blijft dan het maximaal aantal toegestane vakantiedagen, dan heeft u geen recht op een uitkering en kan DWI uw uitkering stoppen.

Hoe vaak naar het buitenland? U kunt zelf kiezen of u de hele vakantieperiode aaneengesloten naar het buitenland gaat, of dat u meer keren voor een kortere tijd gaat. Zolang het bij elkaar opgeteld maar niet langer is dan het maximaal aantal dagen dat voor u geldt (4 of 13 weken).

Hoe lang naar het buitenland met behoud van uitkering? • als u jonger bent dan 65 jaar: maximaal 4 weken (= 28 dagen); • als u ouder bent dan 65 jaar óf als u 57,5

Vakantie in Nederland Als u opgeeft dat u in Nederland op vakantie gaat, dan mag u langer wegblijven. De eerste 4 weken (= 28 dagen) heeft u geen sollicitatieplicht. Na deze 4 weken moet u weer aan al uw verplichtingen voldoen en reageren op oproepen van DWI. Geen vakantiedagen sparen U mag geen vakantiedagen meenemen naar het volgende jaar. Uw vakantie van het ene jaar mag ook niet aansluiten op de

vakantieperiode van het volgende jaar als daardoor het totale verblijf langer is dan 28 (of 91) dagen. Vakantiegeld Ieder jaar, meestal in juni, betaalt DWI vakantiegeld. Hoeveel dat is hangt af van uw persoonlijke situatie. Als u schulden heeft bij DWI of anderen, dan kan DWI het vakantiegeld gebruiken om uw schulden af te lossen. Als u geen vakantiegeld krijgt, of het bedrag is lager dan u dacht, kijkt u dan eerst of een van deze redenen daar de oorzaak van is: • er is beslag gelegd op uw uitkering; • uw uitkering is geblokkeerd; • u ontving gedeeltelijke bijstand omdat u inkomsten heeft gehad. Is dit niet het geval en u heeft vragen, neem dan contact op met DWI via (020) 346 3636. Afwijkende regels voor kunstenaars met WWIK-uitkering Als u een WWIK-uitkering heeft (Wet werk en inkomen kunstenaars), dan gelden afwijkende regels. Deze vindt u in de brochure Kunstenaars. Meer informatie over de vakantieregels van DWI vindt u in de brochure ‘Werk en Inkomen’ of kijk op: www.dwi.amsterdam.nl

Vakantieregels en een WW-uitkering Als u een WW-uitkering heeft en u wilt op vakantie, moet u dat vooraf aan het UWV laten weten. Geef het ook door als uw vakantieperiode wijzigt. U mag per kalenderjaar niet meer dan 20 vakantiedagen opnemen. Bent u een deel van een jaar werkloos, dan krijgt u alleen voor dat deel van het jaar vakantiedagen. Weekeinden en feestdagen tellen niet mee als vakantiedagen. Niet opgenomen vakantiedagen, kunt u niet meenemen naar het volgende jaar. Die dagen worden ook niet uitbetaald. Meer informatie vindt u in de brochure ‘wat moet ik doen als ik een uitkering heb en op vakantie wil’ of kijk op: www.uwv.nl Vakantieregels en een arbeidsongeschiktheidsuitkering Ook met een arbeidsongeschiktheidsuitkeringmag u op vakantie. Alleen wanneer u voor een periode langer dan 4 weken naar het buitenland gaat, moet u dat vooraf aan het UWV laten weten. Geef ook door als de gemelde vakantieperiode wijzigt. U moet er wel voor zorgen dat u op afspraken met UWV komt en dat u bereikbaar bent. Zorg er dus voor dat uw post wordt bekeken of geef uw verblijfadres door. Kijk voor meer informatie in de brochure ‘wat moet ik doen als ik een uitkering heb en op vakantie wil’ of kijk op: www.uwv.nl

Schoolboeken nog niet gratis In het basisonderwijs zijn de schoolboeken gratis. De regering wil dit ook invoeren voor het voortgezet onderwijs. Het was de bedoeling dat de schoolboeken in het komend schooljaar al gratis zouden zijn. Dit lukt helaas niet op tijd. Daarom krijgen alle ouders eind 2008 automatisch eenmalig een bedrag van € 308,– door de Sociale Verzekeringsbank. Vanaf het schooljaar 2009-2010 hoeven ouders de schoolboeken niet meer te betalen. Scholen geven ze dan gratis. Ouders met een laag inkomen kunnen in Amsterdam een beroep doen op de Scholierenvergoeding. Mensen die hier recht op hebben, krijgen automatisch een aanvraagformulier thuisgestuurd.

Kreeg u geen formulier en denkt u dat u wel recht heeft op de Scholierenvergoeding? Bel dan met de Dienst Werk en Inkomen, (020) 346 3684. Meer informatie over de Scholierenvergoeding vindt u ook op: www.dwi.amsterdam.nl Veel ouders met een laag inkomen kunnen een tegemoetkoming krijgen in de onderwijskosten van het rijk. Hiervoor is er de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten. Het bedrag voor het hele schooljaar wordt betaald door de IB-groep, in de maand augustus. Voor meer informatie kunt u bellen met de IB-groep (050) 5997755 of kijk op: www.ib-groep.nl

Vakantie voor weinig geld Stichting Samen Lappen heeft een 4-persoonscaravan met voortent op het eiland Texel. Vanaf de 3e week van april is deze voor periodes van 14 dagen gratis beschikbaar voor mensen met een minimuminkomen. Meer informatie: de heer K. Breeuwer (0222) 322412. Stichting de Voorpost organiseert een compleet verzorgde vakantieweek voor (eenouder)gezinnen met kinderen van 0 t/m 12 jaar. Voor een individuele vakantie in een stacaravan in Schaick is de eigen bijdrage 175 euro. Voor een groepsvakantie in Schaick of

Vierhouten varieert de prijs. Meer informatie: mevrouw H. Spreij (020) 690 4437. De werkgroep Arme Kant van Nederland publiceert ieder jaar een gids met vakantiemogelijkheden die niet zo duur zijn. Het gaat om allerlei vakanties: met en zonder kinderen, met voorzieningen voor gehandicapten, kinderkampen en jongerenvakanties, woningruil/oppas en vormingsactiviteiten. De Gids Betaalbare Vakanties 2008 kunt u gratis bestellen door te bellen met het Callcenter van DWI: (020) 346 3636.


FOTOPAGINA 25

30 april fotografie

Diana Snabilié & Amerens Hedwich

‘De opzet van deze dag was om iedereen lekker ongedwongen en spontaan op de foto te zetten in onze mobiele fotostudio’, zegt MUG-fotografe Diana Snabilié over deze vorig jaar genomen foto’s. Ze werkt onder de naam Circle of Life samen met collega Amerens Hedwich. Hun werk is deze maand te zien bij Bureau De Hooffzaak, Haarlemmerdijk 54. Meer info: www.circleoflife.nu

26 ADVERTENTIES


Wie kan mij steunen nu mijn partner depressief is? Informeer bij:

Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam 020 - 4685647 www.clienteninformatiepunt.nl

Heeft U problemen met Uw uitkering?

:OALSsHETUITBLIJVENVANBETALINGEN

sAFWIJZINGVANUWUITKERING

sBEÑINDIGINGVANUWUITKERING

sTERUGVORDERING

sSTRAFKORTING

7IJBIEDENUDESKUNDIGEHULP#LIÑNTENMETEENINKOMEN OPMINIMUMNIVEAUZIJNGEENOFZEERWEINIG KOSTENVERSCHULDIGD(ETEERSTEGESPREKISALTIJDGRATIS

!DVOCATENKANTOOR Walker & Wittensleger

Werken & WAJONG? Mind at Work kan je helpen! Stichting Mind at Work, een gespecialiseerd reïntegratiebedrijf zonder winstoogmerk, biedt voor iedereen met een WAJONG uitkering passende begeleiding naar een geschikte baan. Wij doen dat in de vorm van een reïntegratietraject dat wordt gefinancierd door het UWV. Mind at Work helpt je niet alleen met de aanvraag van het traject (een zogenoemde Individuele Reïntegratie Overeenkomst), maar kan je als dat nodig is blijvende begeleiding bieden als je een baan hebt gevonden (Jobcoaching). Mind at Work werkt multidisciplinair en beschikt over een team met reïntegratieconsulenten, onderzoekers, psychologen, artsen, een fysiotherapeut, een haptonoom en een arbeidsdeskundige. Wij hebben specifieke ervaring met de begeleiding van mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel die met onze hulp een plek op de arbeidsmarkt hebben gevonden.

(UNZESTRAATs7%!MSTERDAM 4EL s&AX

Meer weten? Bel naar ons hoofdkantoor in Almere. Stichting Mind at Work Louis Armstrongweg 26b 1311 RK Almere telefoon 036 - 5469570 [email protected] www.mindatwork.org

Vrouwen, maar vooral Mannen gezocht voor swingend Cubaans koor ! Zangles iedere woensdagavond 20.00 - 21.30 in schoolgebouw Potgieterstraat 34, hoek Da Costakade, Amsterdam tel. 06 - 5028 4893

www.galan.biz

19 april De Egelantier, Haarlem – 27 april KroegenKorenConcours, Amsterdam

Homeservice Amsterdam Een klussenproject voor en door mensen met een (tijdelijke) psychische beperking

bouwt mee aan jouw kwaliteiten Wij zoeken op korte termijn klussers die kunnen: schilderen, behangen, schoon maken, tuinieren, enz. Maak een afspraak: (020) 626 09 69 [email protected]

Homeservice Amsterdam

SERVICE 27


Wet & Wijzer Sociaal Raadslieden

Bij de Sociaal Raadslieden kunt u terecht voor kostenloos sociaal-juridisch advies.

Gang van Zaken

In ‘Gang van Zaken’ worden problemen van individuele uitkeringsgerechtigden in een breder kader geplaatst.

Het Juridisch Loket

Het Juridisch Loket richt zich op het verstrekken van gratis informatie en advies aan burgers in geval van juridische vragen.

‘Ik kan niet rondkomen’

DWI hulpverlener af

Toverwoord re-integratie

Zit u in de situatie dat u niet genoeg geld heeft om van rond te komen?

Soms beste lezer kan een probleem van een bezoeker het beste opgelost worden door direct telefonisch in contact te treden met zijn klantmanager. Het blijkt dat als iemand van een organisatie van uitkeringsgerechtigden opbelt, de deuren van het anders zo gesloten fort DWI makkelijker te openen zijn. Natuurlijk moet je eerst bij sommige ambtenaren uitleggen wat de organisatie doet, maar meestal kunnen we wel een oplossing verzinnen. Tijdens een van die telefonische contacten, werd mij door een ambtenaar een heel interessante vraag gesteld. Namelijk hoe het kan dat tegenwoordig mensen voor hulp eerder bij een belangenbehartiger aankloppen dan bij de DWI. Laten we nou net dit punt op ons wekelijks overleg besproken hebben. Nadat ik er maar eens goed voor ging zitten, kwamen de antwoorden als vanzelf. De vraag moet dus eigenlijk zijn. Waarom ziet een uitkeringsgerechtigde de DWI niet meer als een natuurlijke bondgenoot. Of als een organisatie waar je naar toe kan als je problemen hebt. Door de invoering van de nieuwe Wet Werk en Bijstand (WWB) is veel meer de nadruk komen te liggen op fraudebestrijding. Maar ondanks alle onderzoeken is nooit bewezen dat het aantal fraudegevallen in de bijstand groter zou zijn dan in andere geledingen van de samenleving. Toch wordt fraude in de bijstand door politiek en pers gekoesterd als zijnde hardnekkig en veelvuldig voorkomend. Cijfers over bijvoorbeeld terugvordering in verband met een fout van de DWI worden domweg gezien als fraude. Zoiets wordt weggezet als fraude door op te merken dat u als uitkeringsgerechtigde had moeten weten dat u teveel uitkering heeft gekregen. Door de fraudecijfers systematisch hoger te stellen dan ze in werkelijkheid zijn kan men de meest rigide controlemechanismen op uitkeringsgerechtigden loslaten. Het gevolg is dat mensen het contact met de DWI gaan mijden. Die gaan toch alleen maar weer alles controleren. Het is zelfs zo erg dat mensen die een brief met het logo van de DWI ontvangen gelijk al in de stress schieten. Ook al betreft het een brief waarmee de knipkaart of de langdurigheidtoeslag kan worden aangevraagd

Zowel de werknemer als de uitkeringsgerechtigde kan te maken krijgen met re-integratieperikelen. Dat kan lijden tot bijzondere situaties.

• U bent uw baan kwijtgeraakt en u moet nu uw gezin onderhouden met een WW-uitkering. • U heeft al een uitkering en u gaat scheiden, waardoor het inkomen van uw partner wegvalt. • Of u bent al langer dan één jaar ziek en krijgt van uw werkgever nog maar 70% van uw loon, waardoor u een deel van uw inkomen verliest. In Nederland mag niemand onder het sociaal minimum leven. Het sociaal minimum is het bedrag dat u ten minste nodig heeft om in uw levensonderhoud te kunnen voorzien. Er zijn dan ook wetten en regelingen die ervoor moeten zorgen dat iedereen een minimaal inkomen heeft. Het sociaal minimum is niet voor iedereen hetzelfde. Hoe hoog het sociaal minimum voor u is, hangt af van uw leeftijd en uw gezinssituatie. Het bedrag varieert van ongeveer 70% tot 100% van het minimumloon. Om ervoor te zorgen dat u voldoende inkomen heeft, kunt u misschien een toeslag krijgen van het UWV. U kunt een toeslag krijgen als u 18 jaar of ouder bent en een WW-, Ziektewet- of arbeidsongeschiktheidsuitkering van het UWV ontvangt. Ook als u langer dan een jaar ziek bent en uw werkgever betaalt u een lager loon, dan kunt u in aanmerking komen voor een toeslag. De toeslag is bedoeld om het inkomen aan te vullen tot het voor u geldend sociaal minimum Let wel, uw uitkering of salaris plus de toeslag kan nooit hoger zijn dan het loon dat u verdiende voordat u werkloos of ziek werd. Stel u bent tussen de 23 en 65 jaar, en u heeft een zelfstandige woning dan geldt er een sociaal minimum van € 840,74 (zonder vakantietoeslag). Mocht de WWuitkering plus de toeslag toch nog onder het voor u geldend sociaal minimum zitten dan kunt u een beroep doen op de Dienst Werk en Inkomen en een aanvullende bijstandsuitkering aanvragen. De toeslag kunt u krijgen zolang u de uitkering van het UWV krijgt uitbetaald of uw werkgever uw loon doorbetaalt in het tweede ziektejaar. De toeslag kan ook eindigen als er iets in uw situatie verandert, waardoor het inkomen weer boven het sociaal minimum uitkomt. Veel mensen weten niet dat zij een toeslag kunnen aanvragen. Het UWV wijst mensen er alleen op als men een WW-uitkering aanvraagt bij het CWI. Indien de adviseur van het CWI ziet dat u er recht op heeft krijgt u een aanvraagformulier mee. Als u een WIA-, Ziektewet- of een andere uitkering aanvraagt, of u bent langer dan een jaar ziek en u krijgt van uw werkgever 70% van uw loon uitbetaald, dan moet u in veel gevallen zelf de toeslag aanvragen bij UWV. Hiervoor moet u dan ook het speciale formulier gebruiken wat u kunt aanvragen bij het UWV. Voor meer informatie kunt u zich wenden tot de sociaal raadslieden bij u in de wijk. Yasmina de Weert Stichting MaDi Amsterdam Zuidoost en Diemen

Door de nadruk te leggen op fraude is de werkwijze van de klantmanager ook anders geworden. Hij of zij ziet zich steeds meer als controleur en handhaver dan als persoon waar je terecht kan met je vragen. Vooral op het gebied van reïntegratie doet zich dat probleem voor. Een eerlijk gesprek over misstanden bij een re-integratiebedrijf ontaardt al snel in dreiging met boetes en maatregelen. Het gevolg is dat men als uitkeringsgerechtigde snel uitwijkt naar belangenbehartigers. Het hoeft dan ook niemand te verbazen dat organisaties van uitkeringsgerechtigden beter op de hoogte zijn van het reilen en zeilen van re-integratiebedrijven dan de DWI. Zo kunnen uitkeringsgerechtigden dan ook vaker aangeven of een bedrijf goede of slechte resultaten boekt. Toch is het de DWI die bepaalt naar welk re-integratiebedrijf iemand wordt toegestuurd. Sterker nog de DWI bepaalt welke re-integratiebedrijven de komende jaren de trajectplannen mogen uitvoeren. Ik had nog verder willen gaan, maar de ambtenaar werd weer aan het werk gezet. Blijkbaar weer een interessante fraudezaak op het spoor gekomen. Jacques Peeters Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam (WBVA)

De zieke werknemer in loondienst Ook zieke werknemers in loondienst kunnen problemen krijgen met betrekking tot de re-integratie. De wet stelt strenge regels inzake re-integratie. De werkgever dient de ziekmelding door te geven aan de Arbo-arts. In samenwerking tussen werkgever, werknemer en Arbo-arts moet een plan van aanpak worden opgesteld. Na 21 maanden moet een WIA-uitkering worden aangevraagd. De werknemer is verplicht mee te werken aan re-integratie anders kan dat leiden tot verlies van zijn recht op doorbetaling van loon en kan hij zijn ontslagbescherming verliezen. Verplichting werkgever Ook de werkgever heeft verplichtingen. Als het UWV van mening is dat de werkgever onvoldoende heeft gedaan dan kan het UWV een loonsanctie opleggen. Dat betekent dat de werkgever na het 2e ziektejaar maximaal nog het 3e jaar het loon aan de werknemers dient door te betalen. Voor de werknemer kan dat tot problemen leiden omdat de werkgever de werknemer na twee jaar ziekte mag ontslaan. Als de werkgever een loonsanctie krijgt opgelegd en de werknemer wordt ontslagen kan het Juridisch Loket de werknemer naar een advocaat verwijzen. Het UWV legt een loonsanctie op afhankelijk van de ernst van het verzuim van de werkgever en afhankelijk van de periode die de werkgever nodig heeft om het verzuim te herstellen. De werkgever is verplicht tot reintegratie van de arbeidsongeschikte werknemer. Deze verplichting blijft bestaan tot de ziekte 104 dagen heeft geduurd. De werkgever moet de werknemer toelaten tot het werk tenzij dat in redelijkheid niet van hem kan worden gevergd. Deze verplichting geldt ook als de werkhervatting gevolgen heeft voor collega’s van de werknemer. De werkgever is ook verplicht tot het herplaatsen en aanpassen van het werk. Is er bij de werkgever geen passend werk aanwezig, dan kan de werkgever aan het UWV vragen om passend werk bij een derde. Als een werknemer bij een derde werkt blijft zijn ‘oude’ arbeidsovereenkomst gewoon in stand zoals in de wet is bepaald. Verplichting werknemer Volgens de wet dient de werknemer meewerken aan alle redelijke voorschriften en maatregelen die zijn reintegratie tot doel heeft. Meewerken aan het opstellen van een plan tot aanpak en passend werk accepteren als de werkgever hem daartoe in de gelegenheid stelt. Inzake het passend werk is het belangrijk dat de werknemer precies de functies aangeeft dit hij wil gaan doen. Als een andere functie wordt geaccepteerd door de werknemer kan het redelijk zijn dat de werknemer een lager salaris accepteert. Als de werknemer zijn verplichtingen niet nakomt kan de werkgever het loon stoppen en kan de werknemer zijn ontslagbescherming verliezen. In de politiek geldt re-integratie als toverwoord, maar in de praktijk is niet altijd duidelijk wat de werkgever en de werknemer; uitkeringsgerechtigde en instantie van elkaar mogen verlangen. Ineke Muller Juridisch Loket Amsterdam

Juridisch Loket Amsterdam tel. 0900-8020 10ct per minuut 9:00 - 20:00 Bezoekadres Vijzelgracht 21-25 ma t/m vr 9:00 - 17:00 Postadres Postbus 20659, 1001 NR Amsterdam website www.hetjl.nl

Sociaal Raadslieden Amsterdam Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestr. 32-46 Kleine Wittenburgerstr. 1 Haarlemmerstr. 132/136 tel. 557 33 33 Sociaal Raadslieden Amsterdam Zuidoost tel. 314 16 18 e-mail: [email protected] Sociaal Raadslieden Amsterdam Noord • Nieuwendam: Volendammerweg 51B • Tuindorp Oostzaan: Aldebaranplein 2C • Midden Noord: Hagedoornplein 1B • Banne Buiksloot: Botterstraat 185B tel. (cliënten): 435 45 55 website www.sociaalraadslieden.nl

28 SERVICE


Brieven

Stuur uw brief naar redactie@ mugweb.nl of naar MUG, Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam. Vermeld als onderwerp ‘ingezonden’. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.

Misstand Bij deze wil ik een misstand bij de Dienst Werk en Inkomen (DWI) aan de kaak stellen, een misstand die ten koste gaat van een aantal bijstandsgerechtigden. De zaak is de volgende: Er zijn mensen die naast hun bijstandsuitkering ook nog (met toestemming) werkzaamheden verrichten. Ikzelf bijv. onder de regeling Werkzaamheden Bescheiden Schaal. Op grond van die regeling hoef ik niet van maand tot maand eventuele inkomsten op te geven, maar wordt achteraf naar het totale plaatje gekeken. Mensen die naast hun uitkering werken, hebben zowel met de Belastingdienst als met DWI te maken. Tot de voorwaarden die gelden om te mogen werken met behoud van uitkering, behoort dat een boekhouding wordt bijgehouden en dat financiële gegevens aan DWI worden overlegd. Nu blijkt dat DWI financiële gegevens van cliënten die voor de belastingen van belang zijn, gebruikt om beslissingen over hun uitkering te nemen. Concreter: Als mensen geld van de belastingen terugkrijgen, ziet DWI dat als inkomen, op grond waarvan een korting op de uitkering kan worden toegepast. In de toelichting bij de nieuw-

ste (maandelijkse) inkomstenverklaring heet het: ‘Als u geld terugkrijgt van de Belastingdienst (voorlopig teruggaaf) dan is dat ook inkomen’. Als mensen geld terugkrijgen van de belastingen, dan is dat omdat ze met hun werk verlies hebben geleden. Anders gezegd: Ze hebben minder inkomen gehad, niet méér. Tegelijk gaat het hier om mensen in de bijstand, dus hun inkomen is door dat verlies gedaald tot ònder bijstandniveau. Ze hebben dan dus teveel belasting betaald en dat krijgen ze terug. Daarmee zou de kous af moeten zijn. Een belastingteruggave dekt normaal gesproken maar een deel van het verlies, dus daardoor wordt verlies niet ineens winst. Als DWI nu gaat zeggen dat dit ‘inkomen’ is en een korting gaat opleggen, betekent dit, dat die mensen alsnog teveel belasting betalen. Korter gezegd: Hun inkomen is al omlaag gegaan en dan krijgen ze óók nog eens een korting op hun uitkering! Dus niet alleen als ze winst maken, maar óók als ze verlies lijden. Naar mijn mening is dat absurd en daarom spreek ik van een misstand. E.Voogd 1 april 1 april 2008: dit jaar ontvangen Wouter Bos en de collega’s tienduizend euro ex-

tra. Dat is noodzakelijk om aansluiting te behouden met de veelverdieners, ook wel graaiers genoemd. De ministers hebben dit geld evenwel niet nodig voor hun levensonderhoud en stellen het daarom beschikbaar voor de bouw van een huurwoning. Indien u belangstelling heeft en zelf geen eigen huis kunt betalen gelieve u zich hiervoor vandaag nog aan te melden. Bij meerdere aanmelding zijn tevens diverse parlementsleden, alsook rechters en managers bereid om een hypotheek te nemen op hun eigen villa teneinde met het vrijkomende geld arme mensen te helpen aan een huurhuis (dat scheelt 52% aftrek op hypotheekrente tegen 30% box belasting op de binnenkomende huur). En als Pasen en Pinksteren op één dag vallen: Vandaag wordt art. 1 van de Verklaring van de Rechten van de Mens (ieder wordt geboren vrij en gelijk in rechten) uitgebreid met: Ieder heeft recht op een eigen plekje om te wonen of te verblijven zonder dat anderen daar tegen zijn wil munt uit slaan. Het gaat hierbij niet over de bouwvakker die een reële prestatie levert of over de gemeente die de straat aanlegt, maar over parasieten. Tevens vervalt dat de rechtbank deze Universele Verklaring slechts als een intentieverklaring ziet.

Schending betekent voortaan: naar het tuchthuis. Jitso Keizer Voorrang Dit is een reactie op de column De advocaat van mr. A.J. Van Ommeren in het februarinummer over de Jan Pieter Heijestraat. Evenals de heer Van Ommeren fiets ik daar met enige regelmaat en ben ik van mening dat de drempels aangeven dat daar sprake is van een voorrangsituatie. Tot zover heb ik aan het debat weinig toe te voegen. Maar ik ben in het bezit van een brief uit 1994 van het stadsdeel Slotervaart-Overtoomseveld, waarin op een vraag van mij over een vergelijkbare situatie in dat stadsdeel het volgende werd geantwoord: ‘Het gaat hier om doorgetrokken trottoirs. De voorrangsregeling hiervoor komt niet voor in het wegenverkeersreglement. Er is echter naar aanleiding van incidenten jurisprudentie, op grond waarvan gesteld kan worden dat hier sprake is van een voorrangssituatie.’ Wel moet ik hieraan toevoegen dat mijn vraag betrekking had op het fietsverkeer op het fietspad. Naar de jurisprudentie heb ik niet gezocht, misschien wil de heer Van Ommeren die moeite nemen. Nettie Roes

Nuttige adressen

Amsterdams Centrum Buitenlanders 627 94 60 Kabelweg 37 Amsterdams Steunpunt Wonen 523 01 30 Nieuwezijdsvoorburgwal 32 ANBO voor 50-plussers (ouderenbond) 624 40 67 Plantage Middenlaan14 Belasting- en Wetwinkel 624 70 03 Oudemanhuispoort 2-3 Dienst Gemeentebelasting 652 45 24 Bijlmerplein 395 Bijstandsbond

689 88 06 Da Costakade 162 Cliëntenraad DWI 346 12 34 Jan van Galenstraat 323 Formulierenbrigade 346 36 36 (Algemeen verwijsnummer) Gehandicapten Overleg Amsterdam 577 79 55 Plantage Middenlaan 14-1 Gemeentelijke Kredietbank Amsterdam 626 66 33 Gemeentelijke Ombudsman 625 99 99 Singel 250

Huurcommissie Amsterdam 0800-4887243 De Ruyterkade 7 Juridisch Loket 0900 8020 Vijzelgracht 21-25 Kinderrechtswinkel 626 00 67 Staalstr. 19 Klachten & Adviesburo politieoptreden 552 35 05 Meldpunt discriminatie Amsterdam 638 55 51 Vijzelstraat 77/1 Ombudswerk voor vrouwen 675 80 91

Praatlijn voor ouderen 627 33 85 Rechtswinkel Amsterdam 673 13 11 Dusartstraat 50/52 Rechtswinkel Bijlmermeer 525 33 17 Kempering 100b Rechtswinkel Migranten 675 05 51 Wilhelminastraat 78 SOS Telefonische Hulpdienst 675 75 75 Steunpunt werk en handicap 672 20 05 Schipbeekstraat 13

Vereniging Basisinkomen Igor Strawinskisingel 50, 3069 MA Rotterdam Vrijwilligerscentrale 530 12 20 Hartenstraat 16 Vrijwilligerscentrale regio Nieuw West 408 10 40 Jan Tooropstraat 6a, Werklozen Belangenvereniging 618 18 15 Da Costakade 162 Wooninformatiecentrum 552 79 87 Zuiderkerkhof 72

Voedselbanken

Baarsjes Om voedselhulp aan te vragen, kunt u bellen met 06 499 05 591. Voedselpakketten kunnen elke donderdag tussen 18:30 uur en 19:30 uur worden opgehaald op de Admiraal de Ruyterweg 148, gebouw Westerwijk.

Oost / Watergraafsmeer Om voedselhulp aan te vragen bel 06-140 35 114, dit kan elke dag van 09.00 – 12.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag van 19.00 – 21.00 uur in gebouw Leger des Heils, Derde Oosterparkstraat 271

Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op vrijdag van14.00 – 15.30 uur in Wijkgebouw Elthetokerk, Javastraat 118a.

19.30 – 21.00 uur aan de Valckenburgerstraat 24 (Rode Kruisgebouw).

[email protected] of 020 - 61 94446. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op vrijdagmiddag van 14.00 – 16.30 uur. Adres: Sint Lucasparochie, Osdorperban 130.

Diemen Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-309 55 360. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald elke vrijdag van 15.00 uur tot 16.00 uur op de Verrijn Stuartweg 3.

Westerpark Om voedselhulp aan te vragen, bel 680 27 10, dit kan op werkdagen van 09.00 – 17.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag van 13.00 – 15.00 uur in Gebouw Hebron, Polanenstraat 197/213

Komt u in aanmerking voor een voedselpakket? Ga naar www.amsterdam.voedselbank.org en klik op ‘Ik heb voedsel nodig’.

Colofon MUG MAGAZINE Hoofdredactie: Joop Lahaise Redactie: Martin Brandwagt, Thea Golverdingen, Toine Graus, Peter van Lieshout, Marco Ploeger, Marlies Scholtens, Albert van der Vliet, Michiel Wetzer Eindredactie: Jacques de Vos Grafische vormgeving: Jelske Boonstra, Gert Meijerink, Jaap van der Sluijs Fotografie: Ingrid de Groot, Hilco Koke, Diana Snabilié, Remco Visser Illustraties: Monique van Evelingen, Monique Mulder

Amsterdam Noord Om voedselhulp aan te vragen, bel 636 25 39, elke dag van 9.30 – 16.00 uur. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op Akkerwindeweg 2 (hoek Kamperfoelieweg), tel. 636 70 10.

Zeeburg Om voedselhulp aan te vragen, bel 06-140 35 114, dit kan elke dag van 09.00 – 12.00 uur.

Correctie: Marlies Scholtens Aan dit nummer werkten mee: Marjan ten Broeke, Hans Puts, Lennert Ras, Eileen Ross, André Stuyfersant, Jos Verdonk, Jeroen Verkroost, Julia Wilpert Deadline kopij: Kopij voor het meinummer dient uiterlijk 28 april in ons bezit te zijn. Telefoon redactie: 020 607 76 00; fax: 020 607 76 01 E-mail: [email protected] SECRETARIAAT Secretariaat en distributie: Jeanine Oomen, Tony Strijbosch, Fred van der Zee Telefoon secretariaat: 020 607 76 00

Zuid Oost (Bijlmer) Aanmelden voedselpakketten woensdagavond van 18.00 – 20.00 uur (via gebouw st. Netwerk) Kempering 66, Amsterdam Zuidoost. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op het adres dat met u wordt afgesproken bij de aanmelding Centrum Voor het aanvragen van een voedselpakket, bel 06-479 63 933 en spreek een boodschap in met uw naam en telefoonnummer. U wordt zo snel mogelijk teruggebeld voor een afspraak. U kunt voor de Intakegesprekken terecht bij het spreekuur elke dinsdagavond van

Geuzenveld / Slotermeer In dit stadsdeel is het initiatief “Voedselbox” gestart: eenmaal per maand wordt een basispakket uitgedeeld aan hulpvragers. “Voedselbox” is op geen enkele wijze verbonden aan de Voedselbank Amsterdam. Telefonische informatie: iedere maandag- en donderdagochtend van 10.00 uur – 12.00 uur, bel 06 2147 9878. Inloopspreekuren iedere 2e maandag van de maand van 19.00 uur – 20.00 uur en iedere 2e woensdag van de maand van 14.00 uur – 15.00 uur. Adres: Tobias M.C. Asserstraat 24. Osdorp Om voedselhulp aan te vragen kunt u contact opnemen met Hilleke.keere-

Abonnementen: € 24,50 per jaar, met Stadspas € 16,50 per jaar. Steunabonnement voor verenigingen en instellingen € 89,00 (meerdere exemplaren per maand). Adres: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. Antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam ADVERTENTIES Contactpersoon: Quiny Voorn, Telefoon: 020 607 76 02 / 020 641 58 57 E-mail: [email protected] MUG wordt gemaakt door een onafhankelijke redactie, bestaande uit vrijwilligers en WIW’ers. MUG is gratis verkrijgbaar op 552

Oud-Zuid Om voedselhulp aan te vragen, bel 020-5709653, op woensdagen van 12:00 – 15:00. Er wordt dan direct met u een afspraak gemaakt voor een intakegesprek. Vervolgens ontvangt u van ons een brief waarin de gemaakte intakeafspraak wordt bevestigd en waarin tevens vermeld staat wat u dient mee te nemen naar het intakegesprek. Voedselpakketten kunnen worden opgehaald op donderdag tussen 15.00 – 16.00 uur. Adres: Vredeskerkplein 1 (Vredeskerk).

distributiepunten: bibliotheken, buurthuizen, CWI’s, DWI’s, medische centra, scholen, ziekenhuizen. Oplage: tenminste 36.000 Druk: Dijkman Offset, Diemen MUGWEB Redactie: Martin Brandwagt, Marco Ploeger, Hans Vinck, Jos Verdonk Webmaster: Ger Rakhorst Audiovisueel: Louise Bredero, Ivo Theunissen Website: www.mugweb.nl

SERVICE 29


Jurk met zwierig motief en puntige kraag Klerenzooi

In de rubriek ‘Klerenzooi’ zal elke maand een student aan de modeacademie zichzelf kleden voor 50 euro. Deze maand: Frouke Russchen (26). Zij volgt de Masteropleiding Kunst en Educatie aan de Fontys Hogeschool in Tilburg. ‘De jurk die ik draag komt uit de jaren zestig van de vorige eeuw’, zegt Frouke Russchen. ‘Dit kun je zien aan de puntige kraag en aan de print, die nogal zwierig is. Het was eigenlijk een lange jurk, een soort kimono dus. Dat was helemaal hip in de jaren zestig. Ik vond hem meteen fantastisch, maar ik vond wel dat er iets aan moest gebeuren. Daarom heb ik de jurk doormidden geknipt, zodat er een kort jurkje overbleef. Van de onderkant, wat eigenlijk alleen een lap is, heb ik een omslagdoek gemaakt. De print op de jurk is geïnspireerd op prints uit de Jugendstil, een stijl die ook wel Art Nouveau wordt genoemd.’ De Jugendstil is een kunststroming die tussen 1880 en 1914 opkwam. Deze stijl was een reactie op de vormver-

vagende stijl van het Impressionisme, die vooral bekend is geworden door de kunstwerken van Franse schilders zoals Degas, Renoir en Monet. Kenmerkend voor de Jugendstil is het gebruik van sierlijke golvende lijnen, waarbij gebruik werd gemaakt van bloemen vogelmotieven. Vaak werd dit gecombineerd met slanke vrouwenfiguren. De belangrijkste inspiratiebron voor de ontwerpen was de natuur. In de architectuur bestond een voorliefde voor het gebruik van nieuwe moderne technieken. Een voorbeeld van deze bouwstijl is de Beurs van Berlage in Amsterdam. Naast haar opleiding aan de Fontys Hogeschool, is Frouke Russchen werkzaam bij de organisatie Kosmopolis. Deze organisatie zet zich in om mensen uit verschillende culturen met elkaar in contact te brengen. ‘Kosmopolis betekent letterlijk: de mens die in de wereld staat’, aldus Russchen. ‘We haken meestal in op een bestaand cultureel project in een buurt. Door middel van ludieke acties proberen wij hier iets aan toe te voegen. In Slotervaart rijden we nu rond met een verbouwde SRV-wagen. Hiermee rijden we naar buurten waar een festival of cultureel evenement georganiseerd wordt. We delen dan bijvoorbeeld biertjes uit met een sticker erop met de naam van de buurt. Het

zogenaamde buurtbier. Zo kunnen mensen op een luchtige manier in contact komen met hun buren, of met mensen waar ze anders nooit mee zouden praten’. ‘Voor wat betreft mijn kledingstijl ben ik niet echt in een hokje te stoppen’, zegt Russchen. ‘In ieder geval wil ik er niet standaard uitzien. Wel ben ik een echte kringloopjager. In een kringloopwinkel vind je eigenlijk hetzelfde als wat je in de Vintage winkeltjes in de Jordaan kan kopen. Alleen liggen de prijzen in de kringloopwinkel veel lager. Je vindt daar echt goede dingen, ik haal er regelmatig merken uit. En dat voor een paar euro…’ tekst: Thea Golverdingen foto’s: Ingrid de Groot • Jurk: Kringloopwinkel WRA € 7,00 • Riem: Episode, Berenstraat, € 10,00 • Schoenen: Waterlooplein, € 25,00 • Hemdje: Zara, Kalverstraat, € 8,00 • Rokje: Kringloopwinkel de Baarsjes, € 3,00 • Armband: Bij ons, Overtoom, € 8,00 •

Voor gratis (niet) betalen Koop Wijzer

MUG geeft elke maand consumententips. Ofwel, hoe voorkom je dat je wordt uitgekleed, als je toch al niet veel te besteden hebt. Nu drie halen en twee betalen? Dus twee voor 1 en 1 voor niks, bedankt! Zo dacht de Rotterdamse kwajongen Pietje Bell erover. Toch is het oppassen met gratis. Alhoewel weggeefwinkels en een aantal sites op internet écht gratis producten aanbieden, wordt er voor ‘gratis’ nog heel vaak betaald. ‘Nu gratis koptelefoon!’ of ‘Gratis naar Parijs!’ Voor je het weet zit je in Parijs met koptelefoon, maar wel heel wat euro’s armer. Een bekend verhaal. Programma’s op televisie als Radar of Kassa en de consumentenbond waarschuwen voor de sluwe tactieken van bedrijven die klanten lokken door het concept ‘gratis’ te gebruiken. Spullen of artikelen worden aangeboden, mits iemand lid wordt van de organisatie of het bedrijf. Zo geeft een magazine geeft drie designtassen weg. En een verzekeringsmaatschappij de mooiste vakantiestoelen. Maar niet zomaar. Eerst lid worden. Anderen bieden gratis producten bij het afsluiten van een contract. Zoals er bij het afsluiten van een abonnement voor een mobiel een

gratis telefoon aangeboden wordt. Echter, hoe mooier de mobiel, hoe hoger de kosten van het abonnement. Wordt de telefoon een maand niet gebruikt? De kosten van het abonnement lopen gewoon door. Uiteindelijk is de ‘gratis’ mobiel dan toch betaald. Ook het internet staat bol van ‘gratis’ virusscans, ringtones, inktpatronen… teveel om op te noemen. Vaak wordt de bezoeker op deze sites gelokt met gratis, terwijl de producten uiteindelijk niet gratis zijn of in een verkapte vorm van reclame worden aangeboden. Zo zijn er talloze proefmonsters en gratis keukenmagazines te vinden, maar geen duurzame of nuttige spullen. Er bestaan ook sites die vragen om persoonlijke informatie, waarna een ‘gratis’ product wordt thuisgestuurd. Eén verkeerde klik kan bijvoorbeeld een hele vervelende ‘gratis’ sms-dienst opleveren. Juist op het internet zijn bedrijven en personen moeilijk te achterhalen. Regels en wetten op het web worden nog niet op elke site gehanteerd. Extra voorzichtigheid is hier dus geboden. Niet alleen de virtuele wereld speelt het spel van gratis slim. Ook bieden sommige ‘specialisten’ onderzoekjes waarbij vooraf niet duidelijk gemaakt wordt dat je er wél voor betaalt. Zo doet een aantal opticiens een oogonderzoek met de klant in de winkel, terwijl daarna pas de rekening gepresenteerd wordt. Alhoewel het soms flink oppassen is in de niet altijd eerlijke wereld van het gratis product zijn er zeker plekken waar producten écht gratis zijn. Dit zijn non-commerciële organisaties of plekken die minder opvallen.

Bij de weggeefwinkel aan de Pretoriusstraat is alles gratis Zoals de site www.gratisoptehalen.nl. Hier geen vervelende proefmonsters, reclame of uiteindelijk toch betalen voor gratis, maar een hele verzameling artikelen helemaal voor niks. En dat loopt van auto’s (echt waar!) tot keukengerei en van fietsen tot ‘een lief zwart konijn’. Het doel van de site is het hergebruik van spullen te stimuleren door aanbieders en vragers bij elkaar te brengen. Wat onbruikbaar is voor de één kan nog heel nuttig zijn voor de ander. En dan zijn er nog de zogenaamde

weggeefwinkels. Deze kleine ‘winkels’ werden in de jaren tachtig opgezet door krakers en activisten. Tegenwoordig zijn er toch al zo’n 25 in Nederland. De weggeefwinkels hebben boeken, kleding, huishoudelijke apparatuur en andere bruikbare producten en bieden vaak gratis koffie en thee aan. Soms is er zelfs een gratis sjouwdienst. Voor ‘gratis’ niets betalen bestaat echt. Het is alleen even goed zoeken in de jungle van de ‘gratis ringtone’ en ‘reisjes voor niks’.

Weggeefwinkels: • G.A.S. Van Boetzelaertraat 1, Amsterdam. Woensdag en zaterdag vanaf 13:00 • Joe’s Garage Pretoriusstraat 28. Zaterdag van 14:00 tot 18:00 • Broodnodig Henrick de Keijserstraat 27hs.Woensdag- en zaterdagmiddag vanaf 13:00 • www.gratisoptehalen.nl tekst: Thea Golverdingen foto: Remco Visser

30 SERVICE

MINI


MUG

OPROEPJES S Stichting Buurtwerkplaatsen zoekt vrijwilligers

Particulieren, bedrijven en organisaties kunnen voor 10 euro een mini-advertentie in MUG plaatsen. Inbegrepen: doorplaatsing van de advertentie op MUGweb.nl, gedurende één maand. Spelregels: de advertentie past in een van onze rubrieken. Advertenties voor bijvoorbeeld tweedehands goederen worden niet geaccepteerd. Geadverteerd kan worden in de volgende rubrieken: diensten, vast werk, tijdelijk werk, vrijwilligers, cursussen, cultuur, kennismaking, ruilen.

Diensten aangeboden MUG Layout en DTP werkt met state-ofthe-art hard- en software, Mac, CS3 en is beschikbaar voor uw design-opdrachten van ontwerp tot uitvoeringen Originaliteit, betrokkenheid en zeer concurrerende tarieven. Mail [email protected] of bel Gert Meijerink op 020- 607 7610 ‘van hier naar daar’ VRACHTTAXI AMSTERDAM 06 44864390, www.vrachttaxi.nl [email protected], alle prijzen zijn exclusief 19% BTW

Stuur je advertentie naar [email protected] of per post naar postbus 6259, 1005 EG Amsterdam, en maak 10 euro over op rekening 5855336 t.n.v. Stichting BBU, Amsterdam. Let op: miniMUG’s zijn niet langer dan 150 lettertekens, inclusief spaties. Alleen betaalde advertenties worden geplaatst. De betaling moet binnen zijn op de laatste dag van de maand. Informeer voor grotere miniMUGs en/of het plaatsen van foto’s en bedrijfslogo’s naar onze speciale miniMUG-tarieven.

MUG verzorgt nu ook koeriersdiensten. Tegen een zeer concurrerend tarief brengt de MugBee Uw pakket van deur tot deur en eventueel verder. Neem contact op met [email protected] of bel meteen 020- 607 7600 en laat u informeren.

Diensten gevraagd Bij de Unie van Vrijwilligers kunt u als gastvrouw/heer aan de slag voor een dagdeel per week in zieken- en/of verpleeghuizen. Tel. 6207068

Cursussen Cursuskorting 30% (Stadspas 40%) bij inlevering adv. Basiskennis Boekhouden (BKB) € 269,- ; 12 x 3 uur; - Praktijk diploma Boekhouden (PDB)(vervolgcursus) v.a. € 269,Goedkoopste mondelinge opleider van Nederland. WWW.BOEKHOUDCOLLEGE.NL 06 - 467 20227 Middag gebaseerd op model Geweldloze Communicatie. Kosten: 50 euro; (kan in termijnen). 26/4 of 28/6. 020 470 3 450 www.whitelightdistrict.net

-AAKJEWERELDEENSTUKJEGROTER

+INDER lETS MOGELIJK GEMAA DOOR!NKT GO

!NGO!LGEMENE.EDERLANDSE'EHANDICAPTEN/RGANISATIE KOMTOP VOORDERECHTENVANMENSENMETEENHANDICAP2ECHTOPBIJVOOR BEELDWONINGAANPASSINGEN HULPMIDDELEN THUISZORG VERVOER AAN GEPASTWERKENBELASTINGTERUGGAVE$EHUIDIGEWET ENREGELGEVING ISCOMPLEXENALSJEGEHANDICAPTOFCHRONISCHZIEKBENT KRIJGJE NIETSCADEAU!NGOZORGTDATJEKRIJGTWAARJERECHTOPHEBT

+OMOPVOORJEBELANGEN7ORDOOKLIDVAN!NGO -EERINFORMATIEWWWANGONLOF 0OSTBUS !7!MERSFOORT

De stichting Buurtwerkplaatsen biedt al ruim 20 jaar werkplaatsen en cursussen aan ten behoeve van niet-werkenden, werkzoekenden, vrijwilligers en parttimers. Voor 18,75 euro kan in principe iedere volwassene in 1 van de 10 werkplaatsen terecht van maandag t/m vrijdag en op maandagavond. Mensen kunnen instromen in verschillende trajecten. Op het gebied van ambachten, techniek, computers en creativiteit vinden jaarlijks ruim 50 cursussen plaats. In heel Amsterdam bestaat er niets (meer) dat zo voordelig en laagdrempelig is voor een zo diverse doelgroep. Zowel beginnende kunstenaars, herintreders, ex-psychiatrisch patiënten als hobbyisten, techneuten en inburgeraars zijn bij ons van harte welkom voor een kijkje in de werkplaatsen en een kop koffie in de kantine. Meer informatie: Stichting Buurtwerkplaatsen, Cliffordstraat 36, tel. 682 04 11, www.buurtwerkplaats.nl

Voedselbox in Geuzenveld /Slotermeer Als u denkt in aanmerking te komen voor een pakket moet u aan de volgende criteria voldoen: Als het besteedbaar inkomen van een éénpersoons huishouden onder de 175 euro komt. Voor andere huishoudens wordt dit bedrag voor iedere volgende volwassene met 60 euro verhoogd en voor ieder kind vermeerderd met 30 euro. Als u denkt aan de criteria te voldoen kunt u naar een van de inloopspreekuren komen voor een intakegesprek. U dient mee te nemen: identiteitsbewijs, bank- of giroafschriften van de laatste drie maanden, bewijs van inkomen/ uitkering, studiefinanciering, alimentatie, bewijs van uitgaven zoals huur, huursubsidie, gas/licht/water, telefoon, ziekenfonds, gemeentelijke belastingen, schulden. per 1 januari 2008 kunt u de Voedsekbox bereiken op maandag- en donderdagochtend van 10.00 uur – 12.00 uur onder telefoonnummer 06 - 2147 9878. Maandelijks houden wij iedere 2e maandagavond van 19.00 tot 20.00 uur en iedere 2e woensdagmiddag van 14.00 tot 15.00 uur inloopspreekuren. Tobias M.C. Asscherstraat 24, 1063 NC Amsterdam.

SERVICE 31


Beeldbuis en ether

Cyberspace

•Berber in Friesland

•CBS lanceert zoekmachine voor buurten

In Nederland lijden ruim een kwart miljoen mensen aan een vorm van dementie. Berber is er daar een van. Ze woont op een afgelegen boerderij in Friesland en wordt verzorgd door haar dochter Hinke, tegen de uitdrukkelijke wens van familie en hulpverleners in. Hinke wil dat haar moeder haar laatste dagen in haar vertrouwde omgeving kan beleven. Of niet beleeft, want Berber leeft steeds meer in het verleden. De wereld van Berber wordt steeds kleiner. Toch wil ze niet naar een verpleegtehuis. “Ik ben hier geboren, ik hoor hier thuis,” zegt ze zelf. Maar natuurlijk valt dat lang niet altijd mee. Het leven op het land is zwaar en daar komt de mantelzorg die Hinke aan haar moeder geeft nog bij. Hoe lang houdt Hinke dit vol? De wereld van Berber is een ontroerende en indringende film van regisseur Hans Wynants. Dokument: De wereld van Berber (NCRV), maandag 7 april 22.50, Nederland 2

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft een zoekmachine gelanceerd die statistische informatie op buurtniveau toegankelijk maakt. De site maakt, net als bijvoorbeeld het portaal Trouw in de buurt, waar Cyberspace al eens aandacht aan besteedde, gebruik van de technologie van Google Maps. Daaraan heeft het CBS gegevens gekoppeld over bijvoorbeeld het gemiddelde inkomen in de buurt, het aantal mensen met een bijstandsuitkering, en de gemiddelde huizenprijzen. Het CBS hoopt hiermee onder andere mensen van dienst te zijn die willen verhuizen en zich eerst willen oriënteren op het soort buurt waar ze terechtkomen. Voor mensen met die wensen was er al een site die - veel nauwkeuriger - gegevens beschikbaar stelt. De makelaarssite Funda biedt namelijk de mogelijkheid om allerlei statistische gegevens te bekijken over de buurt waar iemand een huis wil kopen. Die informatie is strikt aan een bepaalde postcode gebonden.

•Kebab & kroket De Bazaar in Beverwijk is de grootste overdekte markt van Europa, die wekelijks zo’n 80.000 bezoekers trekt. Tevens is deze markt een smeltkroes van multicultureel Nederland. Alle nationaliteiten, leeftijden en godsdiensten zijn hier vertegenwoordigd. De kebab ligt hier gebroederlijk naast het broodje kroket. De Bazaar is negen weken lang tevens het decor van een live magazine, gepresenteerd door Dieuwertje Blok & Manoushka Zeegelaar. Elke week schuiven er bekende gasten aan en cabaretier Hakim Traïdia gaat op zoek naar De Koopman van de Week. Ook is er een televisiekok die zijn ingrediënten op De Bazaar inkoopt en ter plekke voor de camera combineert tot een smakelijke maaltijd. De Bazaar (NPS), vanaf zaterdag 12 april 14.55, Nederland 2 (9 afleveringen)

•Del of dame? Kun je van een del een dame maken? Die vraag leidde vorig jaar tot een interessant sociaal experiment en een vermakelijk televisieprogramma. Ook in het tweede seizoen van “Dames in de dop” krijgen zes kandidaten op een chique landgoed een training om voortaan als lady door het leven te gaan. Ze worden gecoacht en beoordeeld door onder andere de ‘feelgood-expert’ Coco de Meyere. Dat gaat natuurliijk niet zonder slag of stoot. Vooral omdat de deelneemsters nogal uitgeproken types zijn. Een van de potentiële dames draagt graag kleding van het merk Lonsdale en heeft een uitgesproken mening over ‘buitenlanders’. Zij komt lijnrecht tegenover een Surinaamse concurrente te staan. Weer een andere dame in de dop heeft een hekel aan ‘uitkeringstrekkers’. De onderlinge competitie staat garant voor persoonlijke en emotionele verhalen en elke week valt er een dame af. In de finale strijden de beste drie kandidaten om een geldprijs, een vakantie en vooral de eretitel ‘dame’. Dames in de dop (RTL5), vanaf maandag 21 april 21.30 (6 afleveringen)

Recept • Eenvoudige knoflooksoep Allium is de benaming voor de familie waartoe ook de ui behoort. In het Latijn betekent allium iets als ‘sterkriekend’. Allium sativum, ofwel knoflook, is dus familie van de ui. Beide zijn bacteriedodend en ruiken sterk, maar hoe sterk precies hangt helemaal af van de bereidingswijze. Voor 4 personen: 15-20 ongepelde knoflooktenen 5 eetlepels olie 1 liter kippenbouillon 2 takjes verse tijm snufje zout witte peper 3 eierdooiers wat geraspte kaas en misschien wat croutons. Blancheer de knoflooktenen een minuut en pel ze daarna. Smoor de tenen tien minuten in de helft van de olie, op niet te hoog vuur. Let op dat de knoflook niet bruin wordt. Voeg de bouillon, tijm, zout en flink wat witte peper toe. Laat de soep een half uurtje pruttelen en breng verder op smaak. Zeef de soep. Bewaar een paar (hele) teentjes knoflook en doe die terug in de soep. Houd de soep warm. Kluts eierdooiers en giet hier beetje bij beetje de overgebleven olie bij. Doe er een paar eetlepels soep bij en blijf mengen. Giet uiteindelijk al roerend het mengsel in kleine beetjes bij de soep. Garneren met een beetje kaas en misschien wat croutons en meteen serveren.

De site van het CBS hanteert binnen gemeenten de buurt als eenheid. In sommige gemeenten is niet gekozen om de deelraadgebieden als alternatieve eenheid mee te nemen. Ook is niet slim gebruik gemaakt van de getoonde kaart. De gemeente en de buurt moeten ingetikt en/of in een lijst aangeklikt worden. Met een plattegrond in beeld denk je natuurlijk dat je je buurt ook wel kunt aanklikken, maar helaas. Wel biedt de site de mogelijkheid om buurten met elkaar te vergelijken Wel handig is dat er voor iedere gemeente een statistisch ‘zakboekje’ in pdf-formaat voorhanden is, onder de titel Gemeente Op Maat 2006. Over zo’n 80 pagina’s zijn de statistische gegevens van de gemeente bijeengebracht. De cijfers zijn van januari 2006. Dit boekje is ook een handige inleiding op de immense hoeveelheid gegevens die het Centraal bureau voor de Statistiek voortdurend aan het verzamelen is. www.cbsinuwbuurt.nl www.funda.nl //trouw.nuin.nl

Vers van de pers • Gelukzoeker Oud-Parool journalist Marcel van Engelen is in 2000 in Senegal en geeft zijn kaartje aan een kelner in een restaurant. Niet veel later belt deze Amadou hem op. Hij is met een muziekgroep uit Senegal meegereisd en is nu in Amsterdam. Van Engelen ista de komende vijf jaar met hem opgezadeld. Amadou is een intelligente jonge man en weet zich goed staande te houden in de keiharde Amsterdamse werkelijkheid van alledag. Hij leert snel Nederlands en werkt zich op van klusjesman tot afwasser in een restaurant. Het geld begint pas echt te rollen als hij in een wietplantage gaat werken. Hij stuurt zijn geld (anderhalve ton in totaal) naar Senegal en bouwt daar via een familielid een klein imperium op. Het leven als illegaal vindt hij echter erg zwaar, omdat hij voortdurend op z’n hoede moet zijn. Als een telefonische enquêteur bijvoorbeeld belt, denkt hij dat het de politie is. Hij besluit na vijf jaar terug naar Senegal te gaan. Daar wacht hem een lange touwtrekkerij om zijn geld. De Gelukszoeker; uitgave De Bezige Bij; 235 pagina’s; 17,90 euro; papierrug

• Verslaafd 0-nummer is het tijdschrift van de Cliëntenraad van JellinekMentrum. Het verschijnt twee á drie keer per jaar en wordt mede gevuld door klanten en voormalige klanten van de Jellinek. Het lopende nummer is een extra editie, gemaakt vanwege een discussie die momenteel in verslavingsland gevoerd wordt. Deze gaat over de vraag in hoeverre de ervaringen van (ex) verslaafden mee kunnen wegen in de zorg. Drugsverslaafden kunnen inderdaad wel eens hooghartig zijn als het om hun behandeling gaat. ‘Ik heb alles al meegemaakt, je hoeft mij niets meer te vertellen’, zo’n houding. Maar hun oordeel kan uiteraard niet gemist worden. Empirisch bewijs is imvmers een onmisbare factor in waarheidsvinding. Best een aardige uitgave, dit klantentijdschrift. Heldere vormgeving; goede illustraties en ter zake doende artikelen. Het blad trapt alleen in de bekende valkuil van doelgroepgerichte bladen: het neemt het jargon van de sector over. ‘Het verbeteren van de ketenzorg is een belangrijk agendapunt’, de instelling dient zich te focussen op nazorg’; dat soort zinnen. Waarom niet gewoon: ‘Na de behandeling moeten verslaafden niet aan hun lot overgelaten worden.’? Dan begrijpen wij het ook. 0-nummer; uitgave Cliëntenraad JellinekMentrum; 28 pagina’s; te verkrijgen via de Jellinek

32 ADVERTENTIES

Tel. 14 020 of www.sbl.nl

De Stadsbank van Lening is in 1614 opgericht. Bij deze gemeentelijke dienst kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand. De rente (beleenkosten) was en is nog steeds een stuk lager dan bij particuliere pandhuizen. En natuurlijk zonder winstoogmerk. De voordelen van de Stadsbank van Lening • direct contant geld tegen inlevering van uw sieraden of gebruiksartikelen; • lage beleenkosten en verlengen van uw lening is elke 6 maanden mogelijk; • u kunt uw bezittingen elk moment weer meenemen, als u het geleende geld met de kosten terugbetaalt; • als gemeente instelling maken wij geen winst.


Opkomen voor arme PC Hooft

Recommend Documents