Open Monumentendag Den Helder
Zaterdag 12 & zondag 13 september 2015
‘Kunst & Ambacht’
ZA
12 SEPT 2015
Zo
13 SEPT 2015
Inclusief plattegrond op pagina 18 1
P r o g ram ma o p e n m o n u m e nte n dag e n 2
Zaterdag 12 september 10.00 uur: Opening Open Monumentendag Bezoekerscentrum Willemsoord 52a 09.00-17.00 uur: Bunker achter voormalig Postkantoor Ingang Boerhaavestraat Blz. 4 10.00 uur: Fietstocht HVSG Start bezoekerscentrum Willemsoord 52a Blz. 4 10.00/11.00/12.30 uur: Rondleidingen op het KIM Het Nieuwe Diep 8 Blz. 5 10.00-15.00 uur: Mandenmakerij Kees Biersteker Bezoekerscentrum Willemsoord 52a
Blz. 6
ZA 12 SEPT
10.00-16.00 uur: 10.30-17.00 uur: Batteriemuseum M219 Kunstproject De Nollen Zanddijk 219 Blz. 8 Burgemeester Ritmeesterweg 10 Blz. 13 10.00-16.30 uur: Foto expositie 11.00 en 14.00 uur: stichting Afgestoft Rondleiding over de Kerkgracht 49 Blz. 9 begraafplaats Kerkhoflaan 2 10.00-16.30 uur: Huisduinen Blz. 14 Lichtschip nr. 10 Texel Willemsoord 73 Blz. 9 11.00-15.00 uur: Helderse Molenstichting “De Onderneming” 10.00-17.00 uur: Huis van de Wind Vrije Evangelische Bernhardplein 14 Blz. 14 Gemeente De Ambassade Nieuwe Kerkplein 2 Blz. 10 12.00-15.00 uur: Activiteit Triade HH. Petrus- en Paulus10.00-17.00 uur: kerk, Kerkgracht 54 Blz. 7 Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers Willemsoord 60g Blz. 10 12.00-16.30 uur: Paviljoen van Toen Borneolaan 1 10.00-18.00 uur: Blz. 15 Helders Oorlogsmuseum Fort Dirksz Admiraal 12.00-17.00 uur: Den Helder Marinemuseum Brakkeveldweg 117 Blz. 11 Hoofdgracht 3 Blz. 16
10.00-15.00 uur: Rijksdocument HH. Petrus- en Pauluskerk Kerkgracht 54 Blz. 6/7 10.30 en 13.30 uur: Historische rondleiding Willemsoord 10.00-15.00 uur: Ingang VVV Den Helder Stichting Kunstuitleen Willemsoord 52a Blz. 8 Willemsoord 52a Blz. 12
13.00-17.00 uur: Evenementengalerie Windkracht 13 Weststraat 107-109 Blz. 17
ZO 13 SEPT
13 september 10.00-17.00 uur: Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers Willemsoord 60g Blz. 10
10.00-18.00 uur: Helders Oorlogsmuseum 10.00-16.00 uur: Batteriemuseum M219 Fort Dirksz Admiraal Zanddijk 219 Blz. 8 Den Helder Brakkeveldweg 117 Blz. 11 10.00-16.30 uur: Foto expositie 10.30 en 13.30 uur: stichting Afgestoft Historische rondleiding Kerkgracht 49 Blz. 9 Willemsoord Ingang VVV Den Helder Willemsoord 52a Blz. 12
Z0
13 SEPT
12.00-16.30 uur: Paviljoen van Toen Borneolaan 1
Plattegrond op pagina 18
Let op
Niet alle evenementen zijn beide dagen toegankelijk. Welke dag(en) wel kunt u zien aan de pictogrammen onderaan de pagina
NOORDZEE
DIJK 16
DIJK
Onderzeeboot Tonijn
Willemsoord
Koningsplein
gst
nin
Ko
rweg Polde
aat
C
t raa iëst forn ali
t aa rstr at ate ew stra Bre en ez W t aa rstr ize Ke e ag ass np
Julianaplein
lm t Pa raa st
t raa
o Kro -
rstr
oo
Sp
1
19
De Bonaire
4 6
20 NATIONA AL REDDINGS DORUS MUSEUM RIJKERS
17
9
Beatrixstraat Lichtschip texel
Bra
kk
7
eve ldw e
g
Boerhavestraat
Boerh
2 BUNKER
traat aves
raat
n
de
Mid
ddij
gst
bast 15
g we
nin
ard nh Berlein p
Soem
Javastraat
18
Ko
noe ntst Plaraa laan st drik Hen Pr.
14
De Schorpioen
10
t raa
Prins Hendriklaan
13
18
FORT DIRKSZ ADMIRAA L FORT
11
KIM
en
-gracht
Kerkgracht
Mol
5
8
3
MARINEMUSEUM
eg Kanaalw racht Loodsg
eg Dijkw Kanaalweg
Voor het programma van de Open Monumentendag van onze buurtgemeenten kunt u terecht op: www.hollandskroon.nl www.schagen.nl www.texel.nl www.openmonumentendag.nl
Blz. 15
13.00-17.00 uur: Evenementengalerie Windkracht 13 Weststraat 107-109 Blz. 17
Molenstra at cht Keizersg racht
ZA
12 SEPT
10.30-17.00 uur: Kunstproject De Nollen Burgemeester Ritmeesterweg 10 Blz. 13
Westgra
09.00-17.00 uur: Bunker achter voormalig Postkantoor Ingang Boerhaavestraat Blz. 4
12
KUNSTPROJECT DE NOLLEN
P r o g ram ma o p e n m o n u m e nte n dag e n
ZONdag
3
09.00-17.00 uur:
Bunker achter voormalig Postkantoor, ingang Boerhaavestraat. De bunker is als onderdeel van de neue west wall later (Atlantikwall) in 1942 door de Duitsers gebouwd en heeft als telefooncentrale een centrale rol gespeeld in de communicatie in en om Den Helder. Van dit type 616 bunker zijn er maar drie gebouwd in Nederland. Het oorspronkelijke interieur is nagenoeg intact. De stichting Techniek en Militairia heeft in de bunker een expositie ingericht met materiaal uit de periode van de Tweede Wereldoorlog over het leven van de Helderse burgers en militairen in 1940/1945.
ZA
12 SEPT
4
Zo
13 SEPT
Een fietstocht (voor leden en niet-leden) langs vele prachtige verborgen parels die te vinden zijn in Den Helder, waarover vaak een mooi verhaal te vertellen valt. De tocht duurt ongeveer 2 uur. U hoeft zich niet van tevoren aan te melden; deelname is gratis. Informatie: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de begeleider Jan Kikkert via 0223-612426
ZA
12 SEPT
10.00/11.00/12.30 uur: Rondleidingen op het KIM, Het Nieuwe Diep 8 De Koninklijke Marine stelt bijzondere eisen aan jonge officieren die werken bij de operationele eenheden. Het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) stelt de initiële opleidingen hierop in. Met competentiegericht onderwijs stoomt het instituut de adelborsten klaar voor hun loopbaan als militair leider. Theorie en praktijk wisselen elkaar hierbij af. De opleidingen bestaan uit de combinatie van maritiem militaire opleiding, vak-technische opleiding en persoonsvorming. De militair-wetenschappelijke opleiding bevat ook wetenschap-pelijk onderwijs. De Faculteit Militaire Wetenschappen verzorgt dit. Volg een rondleiding door dit prachtige, monumentale gebouw. Een enthousiaste gids zal u alles vertellen over de vertrekken. Legitimatie verplicht.
ZA
12 SEPT
5
10.00-15.00 uur: Kerkgracht 54
10.00-15.00 uur: Bezoekerscentrum, Willemsoord 52a Tijdens Open Monumentendag demonstreert Kees Biersteker zijn ambachten mandenmaken en stoelen matten. Hij beoefent deze beroepen al jaren uit en het verveelt nog steeds niet om met hele oude vlechttechnieken nieuwe gebruiksvoorwerpen te creëren. Mandwerk is duurzaam, milieuvriendelijk en heeft een uitstraling die in elke interieurstijl toe te passen is.
ZA
12 SEPT
6
ZA
12 SEPT
12.00-15.00 uur: Activiteit Triade in Rijksdocument HH. Petrus- en Pauluskerk, Kerkgracht 54
De Petrus en Pauluskerk is de enige nog in gebruik zijnde Rooms-Katholieke kerk van Den Helder. Het kerkgebouw, sinds 1994 aangewezen als rijksmonument, staat aan de Kerkgracht en werd ingewijd in 1840. Daarmee is het de oudste ingewijde kerk in het bisdom Haarlem-Amsterdam. In oktober 2015 wordt het 175-jarig jubileum gevierd. De katholieke parochie van Den Helder maakte voor 1840 gebruik van een klein kerkgebouw aan de Langestraat. Doordat de parochie groeide, besloot men een nieuwe kerk te bouwen aan de Kerkgracht. In 1839 werd begonnen met de bouw, een waterstaatskerk in neoclassicistische stijl. Op 6 oktober 1840 kon de Petrus en Pauluskerk (apostelen) al worden ingewijd. In 1844 werd het torentje voltooid. In het interieur
vallen de ronde zuilen en het tongewelf op. Op de voorgevel is een medaillon bevestigd dat twee gekruiste sleutels verbeeldt, een symbool voor de band met Rome. Voor de kerk en toren is begin van dit jaar een grondige restauratie afgerond mede dankzij subsidies en een substantiële eigen bijdrage van de parochianen en andere weldoeners.
Triade verzorgt een activiteit in de Petrusen Pauluskerk. Judith Hebly, docent glasin-lood bij Triade, zal werken aan een kunstwerk. Ook zullen er korte toelichtingen worden gegeven op de beelden, schilderijen en glas-in-lood/ gebrandschilderd glas in het kerkgebouw. Verder vinden er korte orgelbespelingen plaats en kunt u luisteren naar een openbare koorrepetitie.
7
Omdat Open Monumentendag dit jaar in het teken staat van Kunst & Ambacht heeft de Kunstuitleen beeldhouwer Hans Blank uitgenodigd om een aantal kleine bronzen te exposeren.
10.00-16.00 uur: Zanddijk 219
De M219 Kazemat is een bijzonder object, niet alleen omdat het uitgerust was met het geschut van de Duitse Slagkruiser Gneisenau, maar mede omdat er maar twee bunkers van dit type bestaan. Momenteel zijn vrijwilligers druk bezig de bunker volledig toegankelijk te maken en deze te restaureren. Kom een kijkje nemen, speciaal voor Open Monumentendag stellen wij de bunker open. Er zullen rondleidingen worden verzorgd.
ZA
12 SEPT
8
Zo
13 SEPT
10.00-15.00 uur: Willemsoord 52a Hans Blank heeft een voorliefde voor maritieme onderwerpen zoals wij die kennen uit oude mythen en sagen, en vertaald deze naar de huidige tijd. Vissers, arken van Noach, Keltische boten, Vikingschepen, dolende schepen in de mist zijn onderwerpen waar hij zich mee bezig houdt. Wat zijn beelden gemeen hebben, is een geheimzinnige, onheilspellende sfeer. Aan de hand van documentatie wordt het proces van het brons gieten duidelijk gemaakt.
ZA
12 SEPT
kleurwedstrijd Tevens is bij de Kunstuitleen deze dag het speciaal voor het 40-jarig jubileum gemaakte kleurboek verkrijgbaar voor € 2,50 (normaal € 5,-). Het kleurboek bevat 21 tekeningen van kunstenaars die met hun werk zijn vertegenwoordigd in de uitleen. We dagen volwassenen en kinderen uit om zelf creatief te worden en één van de kleurplaten voor 1 oktober in te leveren bij de Kunstuitleen. Onder de inzendingen wordt een abonnement voor een half jaar (ter waarde van € 60,-) voor de Kunstuitleen verloot.
10.00-16.30 uur: Kerkgracht 49 De Stichting Afgestoft Den Helder verzorgt tijdens Open Monumentendag op zowel zaterdag 12 als zondag 13 september in de Doopsgezinde kerk een unieke foto exposite met als onderwerp Kerkgracht tot het voormalige Oud Den Helder. Op alle dagen wordt het orgel bespeeld door Daan Bakker.
ZA
12 SEPT
Zo
13 SEPT
10.00-16.30 uur: Lichtschip nr. 10 Texel, Willemsoord 73 Ver van de haven, eenzaam op zee. Schepen begeleidend op weg naar de veilige haven. Dat is de taak van een lichtschip. Sinds 1858 markeerden lichtschepen gevaarlijke zandbanken voor de Nederlandse kust. Het doel van een lichtschip was als navigatiemiddel de veiligheid op zee te bevorderen. Op 21 maart 1994 kwam een einde aan een lange traditie van lichtschepen met het binnenhalen van het laatste Nederlandse lichtschip.
Lichtschip No.10 “Texel” is het oudste nog in Nederland zijnde lichtschip. Zij is gebouwd op de voormalige Rijkswerf “Willemsoord” en kwam op 29 september 1952 in dienst op de positie Texel, ongeveer 18 zeemijlen uit de kust nabij Den Helder. In 1992 is het schip voorgoed binnengehaald. Het lichtschip “Texel” heeft sinds 1996 haar definitieve ligplaats gekregen in Den Helder, waar zij een nieuwe dimensie toevoegt aan haar bestaan, namelijk Museum lichtschip. Vandaag kan men een kijkje nemen op dit mooie, gerestaureerde schip.
ZA
12 SEPT
9
Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers 10.00-17.00 uur:
10.00-17.00 uur:
Nieuwe Kerkplein 2
Willemsoord 60g
Het geloof speelt een belangrijke rol voor de leden van De Ambassade. Dat komt ook tot uitdrukking in het thema van Open Monumentendag 2015: Kunst & Ambacht. Wij laten een keur aan geïllustreerde Bijbelse verhalen zien van Rembrandt tot Rien Poortvliet. Ook is er een doorlopende videopresentatie van Bijbelverhalen door de bekende Zandtovenaar en zijn er twee kleine orgelconcerten gedurende de dag en nog veel meer. Voor bezoekers aan het kerkgebouw is er op Open Monumentendag gratis koffie en thee met iets lekkers aanwezig. Iedereen is van harte welkom!
Het museum is in verband met de heropening eerder deze week door Prinses Beatrix, geopend en viert dit weekend tevens haar publieksweekend. Iedereen is dit weekend gratis welkom om het vernieuwde museum te komen bekijken. Tevens zullen er veel extra activiteiten zijn dit weekend.
ZA
12 SEPT
10
ZA
12 SEPT
Zo
13 SEPT
Iedereen is dit weekend welkom om gratis het vernieuwde museum te komen bekijken
Helders oorlogsmuseum 10.00-18.00 uur: Fort Dirksz Admiraal Den Helder Brakkeveldweg 117 M151 Bereitschaftsraum Deze bunker bood in de Tweede Wereldoorlog plaats aan 28 manschappen. Één Officier, twee Onderofficieren en 24 soldaten, verdeeld over vier kamers. Twee soldatenverblijven, een officiersverblijf en een onderofficierenverblijf. Sinds begin 2014 is begonnen met het restaureren van de M151 en het realiseren van een museum. Nu, ruim 1,5 jaar later zijn de werkzaamheden bijna afgerond en begint het museum vorm te krijgen. Graag nodigen we u uit om een bezoek te brengen en de resultaten van het harde werk zelf te komen bekijken. Gedurende het weekend zijn er gidsen aanwezig om u indien gewenst te begeleiden en u alles te vertellen over de bunker en diens verleden.
ZA
12 SEPT
Zo
13 SEPT
11
10.30 en 13.30 uur: Voor de ingang van VVV Den Helder Willemsoord 52a Historische rondleiding over de Oude Rijkswerf Willemsoord onder begeleiding van een enthousiaste gids. De rondleiding duurt 1,5 uur. Voor deze rondleiding dient u zich vooraf aan te melden via
[email protected]. In de e-mail graag vermelden welke rondleiding u wilt volgen (dag en tijdstip) en met hoeveel personen. De rondleiding eindigt in het “Schipperscafé” van de Museumhaven. Mogelijkheid van koffie/ thee/drankje en gebruik van toilet.
ZA
12 SEPT
12
Zo
13 SEPT
10.30-17.00 uur: Burgemeester Ritmeesterweg 10 Kunstproject De Nollen in Den Helder is het levenswerk van kunstenaar R.W. van de Wint (1942-2006). Vijfentwintig jaar lang heeft hij aan sculpturen gewerkt voor de ervaring van donker en licht, het fenomeen kleur en ruimte, schaal en maat. Van de Wint is onder meer bekend door zijn schilderingen in de plenaire zaal van de Tweede Kamer der Staten-Generaal en sculpturen in de tuin van het Kröller-Müller museum. Voor het bezoeken van het kunstproject vragen wij € 10,- entree, met een Museum jaarkaart is De Nollen gratis te bezichtigen.
ZA
12 SEPT
Zo
13 SEPT
1313
11.00 en 14.00 uur:
11.00-15.00 uur:
Kerkhoflaan 2 Huisduinen
Huis van de Wind Bernhardplein 14
Dhr. Bremer en dhr. Ambriola verzorgen een rondleiding en gaan beiden hun eigen richting over de begraafplaats. De begraafplaats is al meer dan 400 jaar oud. De oude grafstenen zijn divers van karakter en op zeer verschillende wijze vormgegeven. Ze geven een goed en herkenbaar beeld van Den Helder in vroegere jaren.
In het Huis van de Wind toont de Helderse Molenstichting “De Onderneming” de herbouwplannen van houtzaagmolen De Goede Verwachting die op het Vinkenterrein komt. Tevens kunnen bezoekers kennis nemen van de geschiedenis van de molens die in Den Helder hebben gestaan.
Molengracht en brug
ZA
12 SEPT
14
ZA
12 SEPT
12.00-16.30 uur: Borneolaan 1 Het Paviljoen van Toen is een combinatie van een theehuis en een museum. In het museum is tijdens Open Monumentendag de expositie Van Gogh in Den Helder te bezichtigen. Bij deze expositie worden kunstwerken geëxposeerd welke door de NoorderKunstKring Den Helder worden tentoongesteld. Tijdens Open Monumentendag zal er ook iemand namens de NoorderKunstKring aanwezig zijn die u meer zal vertellen over de kunstwerken. Een bezoekje is zeker de moeite waard en aansluitend kunt u genieten van een kopje koffie/thee met huisgemaakte appeltaart of één van onze andere specialiteiten.
ZA
12 SEPT
Zo
13 SEPT
15
12.00-17.00 uur: Hoofdgracht 3 Als oude Rijkswerf staat met Open Monumentendag in ons museum de ambacht centraal. In de interactieve voorstelling ‘Schip en Werf’ kan de bezoeker lassen, touwknopen en lading hijsen. Kinderen ontdekken met de speurtocht ‘Werfgeheimen’ aan de hand van werfkinderen Nelly en Simon hoe vroeger op de werf gewerkt en geleefd werd en in het kinderatelier leren onze schiemanswerkers ze touwknopen.
om 13.30, 14.30 en 15.30 uur in de Geschutmakerij. Daarbij vindt u buiten aan de gebouwen van het museum banieren met informatie over deze rijksmonumenten. Entree en deelname aan de activiteiten zijn gratis.
ZA
12 SEPT
16 16
13.00-17.00 uur: Weststraat 107-109 Evenementengalerie Windkracht 13 is initiatiefnemer en onderdeel van de 3e Helderse Fotoroute. Een route langs een gevarieerd aanbod van niet alleen foto’s, maar ook de toepassing van fotografie in de kunst komt aan bod. Galerie Windkracht 13 doet dit jaar mee met Bastiaan Woudt, Demiak en Mauve. Hier zijn ook flyers met andere locaties aanwezig.
ZA
12 SEPT
Zo
13 SEPT
17
NOORDZEE
DIJK 3
16
KIM
MARINEMUSEUM
eg Kanaalw 8 t h c gra
5
Kerk
n
Onderzeeboot Tonijn
-gracht
Willemsoord De Schorpioen
10
t aa
18
t aa str at ter ra wa st n ee Br at ra
rst
ge
sa
as
Julianaplein
at tra iës n r lifo
Ca
e ez W
np
ize
Ke
Sp
ddij
t aa
t aa
str
r oo
oo Kr -
Polderw eg
str ng ni
en so nt t n Pla aa laa str rik nd He Pr.
rd ha rn Be lein p
14
lm t Patraa s
Ko
Prins Hen
str ng ni
13
Ko
driklaan
ingsKonin ple
Molenstraat Westgracht Keizersgrach t
DIJK
Mole
alweg ht sgrac Lood
Kana
weg Dijk
1
19
De Bonaire
4 6
20 NATIONAAL REDDINGSMUS EU DORUS RIJKERS M
17
9
Lichtschip texel
Beatrixstraat
eg
nw
15
i
2 BUNKER
kke Bra
7
vel dw eg
straat Boerhave
r Boe
M
e dd
aat estr hav
t
Javastraat
12
18
FORT DIRKSZ ADMIRAAL
FOR T
11
KUNSTPROJECT DE NOLLEN
LEGENDA PLATTEGROND 1 VVV Den Helder Bezoekerscentrum Willemsoord 52a
11 Helders Oorlogsmuseum Fort Dirksz Admiraal Brakkeveldweg 117
2 Bunker achter voormalig Postkantoor Ingang Boerhaavestraat
12 Kunstproject De Nollen Burg. Ritmeesterweg 10
Begraafplaats Kerkhoflaan 2 13
Het KIM Het Nieuwe Diep 8 3
Mandenmakerij Kees Biersteker Willemsoord 52a 4
14 Helderse Molenstichting “De Onderneming” Huis van de Wind Bernhardplein 14
5 Rijksdocument HH. Petrus- en Pauluskerk Kerkgracht 54
15 Paviljoen van Toen Borneolaan 1
6 Stichting Kunstuitleen Willemsoord 52a
16 Marinemuseum Hoofdgracht 3
7 Batteriemuseum M219 Zanddijk, Zanddijk 219
17 Evenementengalerie Windkracht 13 Weststraat 107-109
18 Fietstocht HVSG Start bezoekerscentrum Willemsoord 52a 19 Historische rondleiding Willemsoord Ingang VVV Den Helder Willemsoord 52a 20 Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers Willemsoord 60g
8 Foto expositie stichting Afgestoft Kerkgracht 49 9 Lichtschip nr. 10 Texel Willemsoord 73
Vrije Evangelische Gemeente De Ambassade Nieuwe Kerkplein 2 10
Colofon Uitgever: VVV Top van Holland Vormgeving en realisatie: Studio Kisteman Projectbegeleiding: Véronique Boom, Kirsty Den Dulk Oplage: 1000 Copyright: VVV Top van Holland
VVV Top van Holland is niet aansprakelijk voor druk- en zetfouten in deze gids
19
OPEN monumentendagen
2015
20
