‘Kunst en Ambacht’ Zondag 13 september 2015
Open Monumentendag 2015 Met Kunst en Ambacht zal op Open Monumentendag 13 september 2015 zowel de kunst als het ambacht in en rond het monument centraal staan. Het monument is de plaats waar kunst en ambacht samenkomen. De ambachtskant wordt belicht door het stucwerk, wandbeschilderingen, glas-in-lood, maar ook de inrichting van de monumenten zoals meubilair, serviesgoed en stoffering. En wat dacht u van het ambachtelijk vilten, honingslingeren en iconen restaureren? Open Monumentendag 2015 Dit jaar zijn fraaie monumenten opengesteld voor het publiek. Door vrijwilligers is veel werk besteed aan deze Open Monumentendag en ook de stadsgidsen verlenen hun medewerking. Het comité waardeert het bijzonder dat de eigenaren en bewoners alle medewerking geven aan deze Open Monumentendag, waarbij zij hun panden belangeloos open stellen ter bezichtiging voor het publiek. Het comité Open Monumentendag in Oisterwijk heeft veel aandacht besteed aan het thema 'Kunst en Ambacht'. Er zijn demonstraties bij de molens, er wordt brood gebakken en bier gebrouwen. Maar ook worden er aspecten belicht van het vak van molenbouwer. Daarnaast zijn maar liefst negen monumenten te bezichtigen. Meer informatie is beschikbaar op: www.oisterwijk.nl www.openmonumentendag.nl In Oisterwijk, Moergestel en Heukelom wordt de Open Monumentendag gehouden op zondag 13 september 2015 van 11:00 uur tot 16:30 uur. Opening en afsluiting Monumentendag Zondag 13 september 2015 gaat om 11:00 uur de Open Monumentendag van start met de opening bij de Kerkhovense Molen in Oisterwijk. Wethouder Ina Batenburg zal de dag officieel openen. De afsluiting van deze dag vindt plaats vanaf 16:30 uur in voormalig Kasteel Nieuwenhof te Moergestel. U bent van harte welkom.
Open Monumenten Klassendag Het Oisterwijks comité organiseert voor de 5e keer de Klassendag met als doel de jeugd te betrekken bij het erfgoed. Zeven basisscholen uit de gemeente Oisterwijk doen dit jaar mee. Leerlingen van de groepen 7 en 8 bezoeken dit jaar boerderijen aan de Kerkhovensestraat, Mansion Bos & Ven, voormalig schoolgebouw De Krekul, allen in Oisterwijk en Villa Zonnewende in Moergestel. Op alle locaties worden de leerlingen rondgeleid. Ter voorbereiding is er op school les gegeven over Monumenten. Tijdens en na het bezoek beantwoorden de leerlingen een aantal vragen op de monumentenkaart. Met eigen gemaakte foto’s kunnen zij dit werkstuk compleet maken. De Open Monumenten Klassendag is op vrijdag 11 september van 9:00-12:00 uur en wordt geopend bij Mansion Bos & Ven door Wethouder Ina Batenburg. Uitreiking Oisterwijkse Monumentenprijs Om 17:00 uur reikt burgemeester Hans Jansen tijdens de afsluiting, de jaarlijkse Monumentenprijs uit op voormalig Kasteel Nieuwenhof te Moergestel. Deze prijs wordt toegekend aan de eigenaar van een monument, die zich op buitengewone wijze heeft ingezet voor het onderhoud, verbetering of instandhouding van het monument, of aan een persoon die zich heeft ingezet voor het behoud van monumenten in zijn algemeenheid. Midden in dit boekje vindt u een plattegrond met de opengestelde monumenten. Er is geen vaste route; u kunt bij ieder monument beginnen en vervolgens naar keuze alle monumenten langsgaan. Vanaf 11:00 uur is er een informatiestand aan het Stationsplein 1 te Oisterwijk. Tot slot Wij verzoeken u vriendelijk om zorgvuldig om te gaan met de diverse monumenten. Bedenk hierbij dat u te gast bent. Het comité Open Monumentendag heeft met veel zorg, maar ook met veel plezier gewerkt aan de invulling van deze dag. Wij wensen u een fijne dag. Comité Open Monumentendag
1 Kerkhovense Molen Langvennen Oost 120
Voorgeschiedenis In de geschiedenis over Oisterwijk worden een vijftal molens vermeld. De Kerkhovense Molen is de laatst overgebleven molen en begint met de oudste vermelding uit 1369. De bedrijfsfunctie eindigt net na de Tweede Wereldoorlog, een werkzame periode van zes eeuwen. In de techniek van het maalproces is in al die tijd niets veranderd, echter de opkomst van de stoommachine had invloed op de aandrijving.
Opname rond 1900
Restauratie volgde tussen 1976 en 1979. Door inzet van het Gilde van Vrijwillige Molenaars ging de molen weer draaien. Echter door de verslechterde bouwkundige toestand staat de molen in 1992 stil. Stichting De Kerkhovense Molen neemt het eigendom over en zamelt restauratiegelden in om in 1998 te starten. Vochtproblemen blijven oorzaak van de verslechterde staat en uiteindelijk biedt het coaten van het westelijk deel van de gevel de oplossing.
De huidige molen dateert echter niet uit die tijd. Bij een brand in 1895 werd de oude houten standerdmolen verwoest en herbouwt tot een stenen stellingmolen. Na herbouw beschikt de molen over vier koppels stenen. Twee koppels worden gebruikt voor het malen van schors voor de leerlooierijen en de andere twee voor het malen van graan. Verder is er sinds die tijd ook een stoommachine in een apart bijgebouwd ketelhuis geplaatst. Een tweede ernstige brand in 1912 verwoestte balklagen en zolders. Bij het volgend herstel werd gebruik gemaakt van onderdelen van een poldermolen uit Rhoon, gebouwd in 1709. Waarschijnlijk dateren de oudste onderdelen van De Kerkhovense Molen dan ook uit die tijd. In de jaren 20 raakte de molen in verval door de crisis en na herstel in 1926 kreeg de molen zijn huidige naam. Verder in de 20ste eeuw Na de Tweede Wereldoorlog komt de molen tot stilstand. De gemeente Oisterwijk koopt de molen in 1953 van de laatste muldersfamilie Van Riel. De maalfunctie gaat verloren en de molen wordt gebruikt als jeugdherberg. Enkele houten balken van het interieur komen deels terecht in café ’t Molentje aan de Kerkstraat, waar een zoon van deze familie Van Riel, kastelein was.
Uitleg tijdens de Open Monumenten Klassendag
Hedendaagse activiteit De stichting heeft als doel het behoud van de molen als historisch werktuig en als levend monument. Door te malen als vanouds en door de samenwerking met aan de stichting verbonden vrijwilligers en mensen met een verstandelijke beperking, wordt getracht dit doel te bereiken. In de molen is een winkel met een assortiment producten die met de molen verband houden of afkomstig zijn uit de omgeving. Achter de molen wordt groente en fruit verbouwd. De molenaars zijn nog steeds trots op hun vak en delen dit tijdens de vele rondleidingen die worden gegeven.
2 Woonhuis
Kerkstraat 96 Het is opvallend dat, lang voordat het pand een gemeentelijke monumentenstatus kreeg, er door de bewoners al zoveel moeite is gedaan om de monumentale waarde van het huis te behouden. Het oudste gedeelte van de woning is de tongewelf kelder, die waarschijnlijk al bij eerdere huizen op dit perceel dienst deed. In de hal zie je de oude steunbalken nog en ook de oude plafonds zijn bewaard gebleven. Van de bedstee werd een doorgang naar het achterste deel van het huis gemaakt.
Kerkstraat 96 is de locatie van de fraaie woning van Sjef van der Steen en Corine Goldschmidt. Dit pand werd tussen 1850 en 1875 in Kempische stijl gebouwd. De bepleisterde voorgevel is symmetrisch ingedeeld, heeft schijnvoegen en een kroonlijst met daarboven een wolfsdak. De vermoedelijke bouwheer is Arnoldus Wouter Holleman, die in Oisterwijk vele huizen bezat. Het huis is in 1983 aangekocht als onbewoonbaar verklaarde woning. De eigenaar heeft het grotendeels eigenhandig en met veel toewijding verbouwd en gerestaureerd. Zo werd onder andere de voorgevel hersteld in oude stijl, het dak vernieuwd en de achtergevel weer opgebouwd.
De schuur in de sfeervolle stadstuin is gebouwd met stenen van de ouderlijke boerderij in Chaam, en is recentelijk uitgebouwd buiten de perceelsgrens. Dit gebeurde op verzoek van de gemeente in het kader van het herstel van het historisch dorpsgezicht. Aan de voorgevel van het huis verwijst een uithangbord naar een hobby van de eigenaar (imker). In het kader van het ambachtelijke karakter van deze hobby zal Robert Schuurmans van Imkerij Ecopoll aanwezig zijn om te vertellen en uitleg te geven over de imkerij en een en ander te demonstreren.
Dit alles zo veel mogelijk met gebruik van de originele bouwmaterialen, en als dat niet mogelijk was met oude materialen die her en der vandaan kwamen. Dat is bijvoorbeeld terug te zien in de keukenkasten die gemaakt zijn van deurdelen uit het oude fraterhuis, en de stenen in de achtergevel die afkomstig zijn van de oude BeKa fabriek in Tilburg.
Nadat ze eerder al in 2010 hun huis openstelden tijdens Open Monumentendag willen Sjef en Corine u ook dit jaar weer uitnodigen een kijkje te komen nemen in hun charmante en fraai verbouwde woning.
3 Woonhuis
Kerkstraat 53 Binnen treft u op de originele oude trap een prachtig beeld aan (Mercurius) van de Franse beeldhouwer Eutrope Bouret en kunt u halverwege de trap het oude glas-in-loodraam in de achtergevel bewonderen. Ook treft u in deze woning nog een oude kelder aan.
In één van de oudste en meest karakteristieke straten van Oisterwijk ligt dit fraaie woonhuis dat in het verleden jarenlang bewoond werd door de schoenmakersfamilie Van de Wiel. Het werd herbouwd in 1899, het jaar dat Johannes van de Wiel zijn handwerkzaak omzette in een machinale schoenfabriek en een vennootschap opstartte met twee van zijn broers, (ook leerlooiers) tot handel in huiden, leder, schoenen en laarzen. Dit onder de naam J.H. van de Wiel. De fabriek aan de overzijde van zijn woning lag tussen de Kerkstraat en de Hoogstraat aan de Poststeeg. Kenmerkend voor het huis is de mooie siergevel waar de fraaie originele dakkapel met vleugels, fronton en zinken piroenen in het oog springen, alsook de twee daklichten van zink met omlijstingen en kuiven. Deze daklichten, ook wel oeuil-de-boeuf genaamd, zijn tot in detail nagemaakt van de originele daklichten die bij restauratie van het dak in zo’n slechte staat bleken dat ze niet meer teruggeplaatst konden worden.
Opvallend is ook de fries met baksteenversiering, de oude huisnummering op de gevel die verwijst naar wijk A nummer 30, het Mariabeeldje naast de voordeur en de voordeurklopper in de vorm van een vis.
Het pand is sinds 2011 in het bezit van de huidige bewoners. Zij hebben dit huis na aankoop grondig verbouwd en de authentieke elementen die nog aanwezig waren zo veel mogelijk gerestaureerd en anders vernieuwd naar origineel voorbeeld. Omdat er door eerdere eigenaren al eens verbouwd was in de tijdsgeest van toen, waren binnen lang niet alle originele details meer aanwezig. Dat heeft er toe geleid dat in deze smaakvol verbouwde woning authentiek en modern op bijzondere wijze gecombineerd zijn waardoor het een geheel eigen uitstraling heeft gekregen.
Tijdens Open Monumentendag stellen Laurens van den Bosch en Catherine Desmares hun huis graag voor u open en nodigen u uit om een kijkje te nemen in hun sfeervolle woning.
4 Woonhuizen
Peperstraat 4 en 8
Als straatnaam komt de Peperstraat al voor in 1525. In een akte wordt in dat jaar gesproken over ‘die herberge in den Leuwe op den hoeck van der Peperstraeten after die Lijnde’. Ook op de kadasterkaart van 1832 vindt men het Peperstraatje. De naam is wellicht ontleend aan het van oudsher als geneeskrachtig bekend staande ‘pepercruut’, dat aldaar en elders in de Meierij werd gevonden.
De ‘zestien’ vroeger in de Peperstraat
Peperstraat 4 Rechts naast de voordeur hangt het naambordje van de familie wat door opa gebeiteld is in marmer.
Peperstraat 4, 6, 8 en 10 vanuit de lucht gezien (foto Caroline van den Hout)
De woningen Peperstraat 4, 6, 8, en 10 zijn in 2010 aangemerkt als Gemeentelijk Monument en vormen samen met een groot aantal andere woningen in dezelfde straat en in de Schoolstraat en aan de Gemullehoekenweg een karakteristiek voorbeeld van de bouwstijl uit de 20er jaren van de vorige eeuw.
Fraai glas-in-lood aan de voorzijde van de huizen
De details van metselwerk, houtwerk, glas-inlood zijn gaaf en een voorbeeld van ambachtelijke vaardigheden. Opvallend zijn de terugliggende ingangen in portiek onder halfronde drievoudige rollaag, gesteund door hardstenen zuilen met keramische sluitstenen. Ook de glasin-lood ramen aan de voorzijde en zijkant van de huizen geven een fraai beeld. De percelen 4 tot en met 10 vormen een ensemblewaarde en zijn stedenbouwkundig waardevol als onderdeel van de gevelwand tegenover de kerk. De Joanneskerk is gebouwd in 1928 door architect Valk en de woningen in de Peperstraat en omgeving zijn van de hand van bouwmeester W. Ch. Snellen en gebouwd in 1929.
Het marmeren naambordje
Lambert Duijs voelde zich altijd aangetrokken tot de woningen in de Peperstraat en toen nummer 4 in 1991 te koop kwam was hij er als de kippen bij. Hij was zo te spreken over het huis dat hij er maar weinig aan veranderd heeft. Binnen valt onmiddellijk de koloniale inrichting op. Lambert en zijn vrouw komen oorspronkelijk uit voormalig Nederlands Indië en waren bekend met Oisterwijk. De familie Duijs heeft over de hele wereld gereisd en het huis ingericht met de vele prachtige spullen die de familie tijdens hun rondtrekken verzameld heeft maar ook aangeboden heeft gekregen. Ieder object heeft een verhaal dat vaak terug te leiden is tot de gewoontes en de prachtige tradities die het voormalig Nederlands Indië rijk is. Variërend van aardewerk uit de VOC tijd tot houten beelden met vooral spirituele achtergronden.
Het zicht op de tuin wordt afgeschermd door een grote magnolia en een gouden regen. Achter het woonhuis van de familie Duijs zie je de bebouwing van een voormalige leerfabriek die in het bezit was van de familie Van Dungen. Tegenwoordig zit hier de slagerij aan de Gemullehoekenweg.
Vanaf 1954 was er de drukkerij van de firma P. en C. Loonen gevestigd die in 1977 de zaak verkoopt aan drukkerij Moonen. Na nog enkele verkopen lukt het de familie Van den Hout uiteindelijk om de bedrijfspanden achter hun huis in eigendom te verwerven. Caroline van den Hout is portretfotograaf en vestigt er een professionele fotostudio in.
Lambert en Nancy zijn trots op hun mooie plek in het centrum van Oisterwijk en verwelkomen graag belangstellenden in hun bijzonder woonhuis. Peperstraat 8 De familie Van den Hout bewoont vanaf 1996 het woonhuis Peperstraat 8.
De fotostudio van Caroline
Marcel ontwerpt er ‘Kunst met een Boodschap’, schilderkunst ter ondersteuning van persoonlijke en bedrijfsmatige veranderingsprocessen.
Terugliggende ingang in portiek
Marcel heeft veel oude documenten en koopaktes bewaard. Onder andere de situatieschets van rond 1928 waarop de woningen in de Peperstraat zijn ingetekend en het achterste deel van de Joanneskerk reeds vorm heeft gekregen. Het huis op de hoek belemmert nog de bouw van de kerk aan de voorzijde. Voordat de woningen gebouwd zijn stond er van 1872-1912 de schoenfabriek van Mels. Hij werd in 1912 vermoord waarna de fabriek verkocht is aan Van Arendonk. Aannemer Snellen kocht in 1929 de fabriek en sloopte deze voor de bouw van woningen.
Ze hebben hun woning grondig verbouwd met oog voor detail en nog voordat het werd aangewezen als Monument hebben ze zoveel mogelijk authentieke elementen in het huis bewaard. Zoals de gedeelde ramen aan de voorzijde en de glas-in-lood ramen. Het plafond in de kamer en de tegeltjes in de keuken hebben ze teruggebracht in de oude oorspronkelijke stijl. Marcel van den Hout trof onder de bestaande vloeren de originele vloertegels aan. Een prachtig voorbeeld hoe een monument toch eigentijds kan worden aangepast. Bijzonder is dat de verbouwing niet tot een groter pand leidde maar juist wat kleiner. De ruimte achter het pand was volgebouwd met toenmalige industriële bedrijfspanden.
Situatiesschets van rond 1929 hoek Peperstraat-Gemullehoekenweg-De Lind
Caroline en Marcel van den Hout ontvangen op Monumentendag graag gasten in hun huis en studio.
Plattegrond
5 ‘De Krekul’
Nicolaas van Eschstraat 30
Men gaat via de vroegere speelplaats langs de achterdeur naar binnen.
Het schoolgebouw voor de R.K. Jongensschool ‘St. Jozef’, met aangebouwd woonhuis voor de hoofdonderwijzer is gebouwd in een traditionalistische bouwstijl. Het ontwerp werd geleverd door architect H.W. Valk. Het gebouw is gelegen aan de zuidelijke zijde van de Nicolaas van Eschstraat en kijkt uit op de spoorlijn. Aan de achterzijde van het schoolgebouw ligt een schoolplein, met aan de rechterzijde een losstaande gymnastiekzaal (uit 1938 en eveneens naar ontwerp van H.W. Valk) die buiten de bescherming valt en nu te koop staat.
Het schoolgebouw is thans in gebruik als Creatief Cultureel Centrum ‘De Krekul’. Gemiddeld 500 personen komen hier iedere week voor lessen op allerlei vlak.
Elk klaslokaal is voorzien van een samenstel van drie rechtgesloten vensters voorzien van ramen met roedenverdeling. In de schoolvleugel achter de onderwijzerswoning zijn aan de zijde van het schoolplein -aan weerszijden van de klaslokalentwee ingangen aangebracht en evenals de hoofdingang voorzien van dubbele, houten paneeldeuren met achtruits vensters, de andere is met de laatste renovatie met moderne deuren uitgerust en heeft ook een luifel gekregen. Naast deze ingang ziet u een straatnaambordje dat u op het Ad Janssensplein staat. Ad Janssens is een van de vele vrijwilligers die op die manier is geëerd vanwege zijn niet aflatende werkzaamheden voor ‘De Krekul’. In het interieur is de oorspronkelijke indeling bijna geheel gehandhaafd. Via de hoofdingang komt men in een hal, die in een L-vorm langs de rechter- en achterzijde van de onderwijzerswoning ligt. Deze hal heeft nu de functie van ontmoetingsruimte.
Het gebouw heeft een L-vormige plattegrond en bestaat uit twee eenlaags vleugels waarin de schoollokalen zijn ondergebracht en een tweelaags woonhuis op de hoek waar deze vleugels samenkomen. Aan de linkerzijde van het woonhuis is een kleine eenlaags aanbouw onder lessenaarsdak gebouwd. De schoolvleugels hebben een hoog ingeknikt schilddak, het woonhuis een hoog ingeknikt schilddak met wolfseind. De daken zijn gedekt met Hollandse en verbeterde Hollandse pannen en hebben een zinken goot. De wit geschilderde muren van het schoolgebouw zijn opgetrokken in handvorm kloostermoppen in wild verband. Het woonhuis heeft in de voorgevel en in de oostelijke zijgevel op de benedenverdieping achttienruits schuifvensters, op de tweede bouwlaag twaalfruits schuifvensters. Deze vensters worden aan de bovenzijde afgesloten door een betonnen latei.
Op de muren zijn een aantal schilderingen aangebracht door de Vughter schilder Theo Grip. Met de laatste renovatie is de schildering bij de ‘achteringang’ met het maken van tochtwerende voorzieningen verdwenen. Daar was een politieagent geschilderd die met zijn uitgestoken hand de richting naar buiten aangaf. In alle gangen ziet men, naar boven kijkend, dit soort schilderingen.
De hoofdingang van de school heeft een dubbele, houten paneeldeur met achtruits vensters in een ondiep portaal met verspringende segmentbogen. Naar goed Brabants gebruik wordt deze hoofdingang tegenwoordig niet meer gebruikt.
In de binnenmuren tussen de gangen en lokalen zijn vensters aangebracht. De muren zijn onder deze vensters voorzien van een zwarte tegelband. In de vensters die vitrines worden genoemd stellen cursisten hun producten ten toon.
6 Boerderijen
Nemelaerweg 2 en 4 Het einde van de Kivitslaan is voor de meeste inwoners de gemeentegrens, even verderop ligt het arcadische gebied Kievitsblek.
De boerderijen zijn prachtig gelegen in het gebied Kievitsblek met haar moddervelden* en in het midden het Gagelrijsven, dat in de volksmond Beeldven wordt genoemd, naar de beelden, die Donans, de baron, destijds op een eiland in het ven had geplaatst. *Heibleek of blek staat voor een laag stuk in een heideveld, in Kievitsblek nu de moddervelden geheten. Kievitsblek
Dit Terra Incognita is bereikbaar via een doodlopende weg vanuit de Scheibaan. Daar staan twee boerderijen, destijds behorende tot de bezittingen van jonkheer Donans Theodore Albéric van den Bogaerde van Terbrugge, genaamd Alberic (1829-1895), baron en voormalig bewoner van het nabij gelegen kasteel Nemelaer in de gemeente Haaren. Het gebied Kievitsblek behoorde destijds tot de bezittingen van Cornelis Kivits van Vlijmen (14751541) lakenverkoper te Antwerpen en heer van het aanpalende leengoed Ter Borcht. Cornelis werd opgevolgd door zijn zoon Gielis Cornelis Kievits (1525-1582) eveneens lakenverkoper te 's-Hertogenbosch en schepen van Oisterwijk 1561-1563. De watermolen behorende bij het leengoed is in 1887 buiten gebruik gesteld en in 1924 helaas gesloopt. De straatnaam Terburghtweg verwijst nog naar de molen en het leengoed. Voor velen wordt het onderscheid in schrijfwijze van 'Kivits' en 'Kievits' nu duidelijk.
De fraaie boerderij met uitzicht op het Beeldven
Boerderij Kievitsblek aan de Nemelaerweg 2 wordt bewoond door Willem (Wim) van der Wouw, zoon van Tinus van der Wouw, die zich hier met zijn gezin op 18 maart 1939 vestigde. Toen in 1964 het eigendom van het kasteel met aanhorigheden overging naar Het Brabants Landschap werd Willem enige jaren later reservaatbeheerder bij deze stichting. Niet alleen als agronoom en verkavelaar heeft hij belangrijk werk verricht, maar hij is vooral bekend als een baken van kennis over de plaatselijke flora. De boerderij is na een brand in 1947 opgebouwd op de fundamenten en met restanten van de oude boerderij uit 1929. Aan de oostzijde staat nog het bakhuisje van de oude boerderij. Tot na de tweede wereldoorlog was het immers gebruikelijk, dat de boeren zelf hun brood bakten. Het bakhuisje met oven in originele staat is te bezichtigen.
De oude boerderij Kievitsbleck (1884-1929) met de Middendwarsdeelschuur en hooimijt
In 1938 is bij de herindeling de zuidzijde van dit gebied overgegaan van de gemeente Haaren naar Oisterwijk. De Scheibaan, vandaar de naam, gaf voor die tijd de grens aan. Hier staat de tijd even stil. De nieuwe boerderij met de familie Van de Wouw
De streek heeft een rijke geschiedenis die door de huidige bewoner is vastgelegd op de website van Cubra (Cultureel Brabant).
Johannes Keuninkx had een ongehuwde halfbroer Christianus (Kees), die in Oisterwijk bekend is geworden als de scheper, de schaapsherder van De Kampina. Vanuit deze boerderij toog Kees dagelijks met zijn schapen en zijn hond richting bossen, heide en weilanden. In juli 1965 besloot Kees om er de brui aan te geven. Dit vanwege een ongeluk bij de onbewaakte spoorwegovergang, waar achttien schapen en lammeren de dood vonden. Met de actie van boswachter Dorre werd een bedrag van fl 2600,= ingezameld voor een nieuwe aankoop en zo kon 'Keeske de Kunning', zoals hij werd genoemd zijn werkzaamheden hervatten.
Het oude bakhuisje met aan de muur de artefacten
Met gevaar voor eigen leven heeft de familie gedurende de oorlogsjaren vele onderduikers, illegalen en Joodse mensen onderdak verleend. Met zijn ‘flux de bouche’ verhaalt Wim tijdens de Open Monumentendag graag de historie rondom dit prachtige gebied Kievitsblek. De schaapskooihoeve
Kees Keuninkx met zijn hond Wilson bij de kudde schapen
Wilhelm Keuninkx, de grootvader van Wim, die op eigen initiatief een stukske bos had ontgonnen, werd het jaar daarop geconfronteerd met een verhoging van de pacht. Dat pachtgeld moest jaarlijks worden afgedragen aan de baron, die in Kasteel Heeswijk woonde. Het ontgonnen stukje grond behoorde bij zijn eigendommen van Nemelaer. En zo toog Willem jaarlijks te voet en later op de fiets naar Heeswijk om zijn pachtschuld in te lossen.
L’Histoire se répète: Waar er verwarring ontstond over de namen Kivits en Kievits zo kreeg de huidige bewoner van de boerderij de naam Keuninx mee, terwijl zijn vader Johannes Christianus Keuninkx heette. De rietgedekte langgevelboerderij aan de Nemelaerweg 4 staat in Oisterwijk bekend als de schaapskooihoeve vanwege de schaapskooi, die in het verleden elders op het erf stond. Van oorsprong was het een gemengd bedrijf. De heraldische kleuren van het wapen van de baron (blauw en geel) vindt men echter niet terug in de diabolo op deuren en luiken, die okergeel en roodbruin zijn geschilderd. In 1976 werd de boerderij intern verbouwd.
Achter de boerderij lag de schuur Nemererf, genoemd naar het nabij gelegen riviertje De Nemer. In maart 1984 is deze schuur afgebrand. Vader Jan leerde zijn zoon Wim het vak van mandenvlechter. Dit fraaie ambacht wordt door Wim tijdens de Open Monumentendag uitgeoefend. Wim en zijn vrouw Nicolette nodigen u van harte uit om van dit prachtige gebied te komen genieten. De Kievitsblekweg gaat over in de Nemelaerweg en is smal en doodlopend. Wij adviseren u, mede vanwege beperkte parkeergelegenheid, om per fiets te komen.
7 Architect Bernard Vriens en ‘Beschermd Dorpsgezicht’
Op Open Monumentendag gaat, naast het thema Kunst en Ambacht de aandacht vooral uit naar gemeentelijke en rijksmonumenten. Dit jaar willen we ook aan het begrip ‘Beschermd Dorpsgezicht’ aandacht schenken. Het begrip omvat een of meer gebouwen in een dorp, die samen met hun directe omgeving van algemeen belang zijn, zodat ze door de Monumentenwet (1961 en later) veilig gesteld worden voor volgende generaties.
Winkelhuis hoek Burgemeester Canterslaan-van Beckhovenstraat met voormalige kruidenierswinkel van Bartje Weijdenven.
13 September worden daarom de spotlights gericht op ‘Den Bogaard’. Het betreft een deel van de Burgemeester Canterslaan, de Burgemeester van Beckhovenstraat, het Burgemeester de Keijzerplein en het Juliana-Bernhardplein. Bernard Vriens, een Oisterwijkse architect, speelde hier en elders in Oisterwijk een belangrijke rol. Activiteiten Burgemeester de Keijzerplein en Juliana Bernhardplein Samen met de bewoners wordt inhoud gegeven aan het thema ‘Kunst & Ambacht’. Kunstenares Wendy van Elteren toont in en rond haar huis een aantal van haar schilderwerken en Jack Wolfs laat u het ambacht ‘werken met glasin-lood’ zien. Hoe Bernard Vriens inhoud gaf aan het thema, is op genoemde pleinen te zien middels een uitgebreide foto-expositie. De prettige sfeer in de wijk wordt deze dag verhoogd door de muziek die door een of meerdere bewoners ten gehore zal worden gebracht. De bewoners van de pleinen en omgeving heten u van harte welkom.
Gemeente architect Bernard Joseph Vriens
Bernard Vriens als timmerman, tekenaar, illustrator, leraar, decorbouwer muzikant en architect. Bernard Joseph Vriens werd geboren te Oisterwijk op 14 april 1879 als zoon van timmerman Hendrik Vriens en Cornelia Denissen uit Moergestel, die café De Gouden Leeuw dreef. Bernard Vriens was ongehuwd, woonde bij zijn moeder en daarna bij zijn broer Sjef Vriens, die het café aan de Spoorlaan van zijn overleden broer Toon had overgenomen. In 1899 was hij lid van postduivenvereniging ‘De Luchtbode’. Bernard Vriens begon zijn carrière als timmerman. In augustus 1906 slaagde hij voor het landelijke examen 'handteekenen L.O.', klom op tot architect en bouwde in 1913 het vernieuwde R.K. Gasthuis en de woningen in het plan Boomgaard rond 1920. Daarnaast bouwde hij landhuizen, fabrieken en bruggen, ontwierp de Kunstkring, de vijver bij de kiosk en de Van Tienhovenbank bij het Van Escheven. Hij werd gemeente-architect in 1927.
Kunstkring uit 1938 met beelden van kunstenaar beeldhouwer Toon van de Wiel
Elke ochtend liep hij met burgemeester Verwiel naar het raadhuis. Hij was een begaafd tekenaar en oprichter van de plaatselijke avondtekenschool voor vakarbeiders in de bouw. In 1902 werd hij aangesteld als leraar handtekenen en was later directeur op die school. Bernard gaf in 1908 ook onbezoldigd tekenlessen aan de jongens van het patronaat. In 1909 maakte hij het ontwerp voor de nieuwe zaal van Asterius bij Willem Meijs, achter Het Wapen van Oisterwijk op de Lind. Vriens was de rechterhand van kapelaan Huijbers.
Samen stonden ze aan de wieg van de Vondelspelen op landgoed De Hondsberg en Bernard Vriens speelde letterlijk de eerste viool in het symfonieorkest van de Kunstkring. Ook maakte hij aquarellen en crayontekeningen (met potlood of tekenstift) van oude idyllische plekjes in Oisterwijk en samen met Huijbers boek begon hij een actie voor een monument voor pater Poirters. Hij was in 1936, met kapelaan Rovers en architect H.W. Valk verantwoordelijk voor het ontwerp van het Natuurtheater. Daarnaast vervaardigde Vriens de decors voor de openluchtspelen. Na de Tweede Wereldoorlog richtte hij het hertenkamp in en woonde hij aan de Adervendreef 4. Veertig jaar lang was hij lid van de vrijwillige brandweer en jarenlang opperbrandmeester. 1 mei 1945 zou hij de dienst Gemeentewerken verlaten en op 1 mei 1953 overleed hij te Oisterwijk. De uitvaart vond plaats op 6 mei in de Joanneskerk. De Bernard Vrienslaan in de wijk ‘De Boomgaard’ is naar hem vernoemd. Een stukje historie van een aantal van zijn gebouwen treft u hierna aan.
Katholieke Kunstkring ‘Oisterwijk Omhoog’ In opdracht van kapelaan Huijbers kocht de Boerenbond in 1913 het pand met achterliggende grond van vrouwke Sanders. Het betrof de huidige Dorpsherberg en de DA drogist, (het voormalige hotel Wilhelmina). Hierdoor kreeg hij ruimte voor het realiseren in 1914 van zijn ‘cultuurtempel’: ‘Katholieke Kunstkring Oisterwijk Omhoog’. Inmiddels was de Eerste Wereldoorlog uitgebroken en werd het gebouw gevorderd voor het inkwartieren van Nederlandse militairen en het onderbrengen van Belgische vluchtelingen. Pas in november 1915 kwam het gebouw weer ter beschikking van de cultuur.
Huize Heureka Villapark Hoog Kunstkring 1914
Kunstkring met beelden Kapelaan Rovers, de architecten Vriens en H.W. Valk waren in 1938 verantwoordelijk voor de uitbreiding van de Kunstkring. Aan de voorgevel bevonden zich de zes muzenbeelden van steenrood gebakken klei, in 1938 vervaardigd door kunstenaar beeldhouwer Antonius J.M. (Toon) van de Wiel (Breda 1910).
Huize Heureka gebouwd i.o.v. Willem van Oppenraaij Alle bomen in de tuin, zijn geplant door Willem zelf.
Willem van Oppenraaij liet in 1908 Huize Heureka in Villapark Hoog bouwen, onder architectuur van Vriens. Heureka werd verkocht aan de weduwe Horbach. In 1932 verhuisde het gezin van notaris Obe Pieter van der Klei, van Bergen op Zoom naar Huize Heureka in Oisterwijk. Zijn oudste zoon, Bim van der Klei, speelde een belangrijke rol in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. R.K. Gasthuis Het R.K. Gasthuis werd in 1878 gesticht door pastoor H.J. van Beugen als bejaardenoord. In dat jaar werd een contract gesloten tussen pastoor en moeder Theresia van Miert, stichteres van de zusters Franciscanessen van Veghel. Het ontwerp voor de verbouwing in 1913 is van Bernard Vriens. Tussen 1965 en 1967 werd het Gasthuis afgebroken.
Kunstkring met schuine voorgevels In 1979 zijn bij de ‘De Kunstkring’ renovatie de muzenbeelden gered en verplaatst naar het hierna beschreven ‘Natuurtheater’. Tiliander en sluiting Kunstkring In 2004 werden de activiteiten van de Kunstkring verplaatst naar het nieuwe Tiliander. R.K. Bouwvereeniging Volksbelang De sociale woningbouw kwam in de twintigste eeuw tot stand. In 1912 staken op initiatief van de voorzitter, de arts Th. Verhoeven, leden van de Oisterwijkse afdeling van de Katholieke Sociale Actie de koppen bij elkaar om te bezien of er in Oisterwijk ruimte was voor een bouwvereniging voor sociale woningbouw. Verhoeven was als huisarts als geen ander op de hoogte van de slechte woonomstandigheden. Op 2 januari 1913 kwam de R.K. Bouwvereeniging Volksbelang tot stand. Echter door de complexe politieke omstandigheden moesten de arbeiders zelf de gelden bijeen brengen.
De woningen waren in 1919 getekend door Bernard Vriens in samenwerking met de bekende Rotterdamse architect Jac. van Gils, die in datzelfde jaar kwam te overlijden.
1957 verlegging Burg. Verwielstraat i.v.m. de bouw van de Maria Vreugderijkeschool
Volksbelang had in 1914 plannen om 32 woningen te bouwen in De Boo(m)gaard en vroeg daarvoor aan de gemeente een voorschot van fl. 60.000. Burgemeester J.C. de Keyzer was voor, maar de beide wethouders, J. van Iersel en schoenfabrikant A.W. Roosen en de meerderheid van de raad waren tegen. ‘Den Boomgaard’ zou te ‘brak en drassig’ zijn om te bebouwen, er was nergens goed bruikbaar drinkwater om op te pompen en bovendien zou de nieuwe woonwijk te ver van kerk en scholen liggen. De gemeentelijke medewerking bleef aanvankelijk beperkt tot beschikbaarstelling van een bouwterrein aan de ‘Suisendijk’, de huidige Burg. Verwielstraat. Daar mocht Bernard Vriens in 1915, op een klein gemeentelijk perceel ten noorden van de Voorste Stroom (het vuile gat De Bleek), in gebruik als stortplaats, met rijkssteun en gemeentelijk voorschot van fl. 6000 drie woningen bouwen voor Volksbelang. April 1916 waren de woningen gereed. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden de rijkssteunregelingen voor bouwverenigingen versoepeld. Daarom kon Volksbelang in 1920 alsnog 56 woningen in ‘Den Boomgaard’ bouwen, waaronder één winkelhuis. Het betreffen de woningen in de huidige Burg. Canterslaan, Burg. van Beckhovenstraat, Burg. de Keyzerplein, en het latere Juliana-Bernardplein.
Brug De Balbian Versterlaan Lindepark Ongeveer op de plaats van de oude verbindingsweg vanaf de Lind naar de Wouwer is een weg naar het destijds over de Voorste Stroom gelegen Lindepark aangelegd. Die kreeg in 1933 de naam De Balbian Versterlaan, naar mr. Abraham Hendrik de Balbian Verster (18301915), de eigenaar van Lindeind 6 (huidige De Lind 42). Bernard Vriens ontwierp de brug over de stroom, die verdween toen de stroom verlegd werd. Lange tijd, tot ver in de twintigste eeuw, was deze laan ook de weg naar de kermis in het Lindepark.
Brug via De Balbian Versterlaan naar Lindepark (Op weg naar de kermis?)
Van Tienhovenbank aan het Van Escheven Bij gelegenheid van de zestigste verjaardag van Mr. P.G. van Tienhoven werd op 19 november 1935 de Van Tienhovenbank met gedenksteen onthuld bij het Van Escheven. Aanwezig waren vele notabelen, zoals Mr. van Tienhoven zelf, commissaris van de Koningin Jhr. Mr. Dr. Aug. van Rijckevorsel, burgemeester J. Verwiel en wethouder C. van der Wiel. De bank werd geplaatst als dank voor de verdiensten voor Natuurmonumenten van Mr. van Tienhoven met betrekking tot het behoud van vele natuurgebieden. De tekst op de gedenksteen luidt: GEMEENTE OISTERWIJK AAN Mr. P.G. VAN TIENHOVEN VOORZITTER NATUURMONUMENTEN 19 NOVEMBER 1935
Burg. De Keijzerplein en op de voorgrond het Juliana Bernhardplein
Natuurtheater VVV-huisje De Lind 57 Op de plaats van het voormalige VVV-huisje stond tot 1938 een dubbelwoonhuis van de legendarische Adriaan Denissen alias ‘De man in het koperen harnas’.
Opening natuurtheater 1936
Het initiatief voor de bouw van een natuurtheater c.q. openluchttheater is afkomstig van kapelaan Lambertus Antonius Rovers, een goede bekende van architect Valk. In het concept zou in stijl en materiaalgebruik de hand van Valk herkenbaar zijn. De gemeente zag een natuurtheater als een toeristische trekpleister en nam het besluit om het theater als gemeentelijk werkverschaffingsproject te laten uitvoeren. Dus kreeg Bernard Vriens in 1935, de opdracht de ontwerpschetsen van Rovers en Valk uit te werken tot bouwtekeningen en een bestek te schrijven. Genoemde schetsen waren gebaseerd op een verkleinde schaal van het amfitheater in Orange (Zuid-Frankrijk) uit de Romeinse tijd. De vermaarde tuinarchitect John Bergmans adviseerde kapelaan Rovers met betrekking tot de aanleg van het Natuurtheater. Bergmans koos voor brede wandelgangen en een groen klankbord van niet ritselende bomen, vanwege de verstaanbaarheid tijdens de uitvoeringen. De opening vond plaats op 5 juli 1936 door Burgemeester J. Verwiel. Bij die gelegenheid werd ‘De Paradijsvloek’ opgevoerd. In 1979 zijn bij de ‘De Kunstkring-renovatie’, de muzenbeelden van de voorgevel gered en geplaatst achter de bovenste rij van het Natuurtheater.
Het VVV huisje
Het VVV-huisje is geen monument maar werd in 1938 gebouwd in de nostalgische stijl van architect Bernard Vriens. Voorheen waren er aan de linker- en rechterzijde muurtjes met mededelingenkasten. Genoemde muren naast het huisje werden gesloopt en aangekleed met bloembakken. Aanvankelijk werden de activiteiten uitgevoerd onder de naam V.V.O, Vereniging voor Vreemdelingenverkeer Oisterwijk, later werd het V.V.V., Vereniging voor Vreemdelingenverkeer. Inmiddels is de V.V.V. verhuisd naar Tiliander en heeft plaatsgemaakt voor restaurant Deksels. Vijver met fontein en gedenksteen Kort na de Tweede Wereldoorlog werd vóór de kiosk een vijver met trappenpartij van gemetselde stenen, aangelegd ter herinnering aan de bevrijding.
Vijver met fontein en gedenksteen OISTERWIJK BEVRIJD 26 OCTOBER 1944
8 Standerdmolen Moergestel
In het zijbint zien we de gehandhaafde kroonstijl en regel. Verder geeft deze foto een goed beeld van de Andreaskruis constructie.
Schoolstraat 65
Moergestel kent een lange molenhistorie zoals blijkt uit een akte in het Rijksarchief ’s-Hertogenbosch (nu BHIC). Deze meldt: ‘Jan van Gestele had zijn windmolen in Gestele uitgegeven aan Wouter de Bie (Wolter Apis) volgens een brief bezegeld door Jan van Gestele op zondag voor St. Severijn (23 oktober l280)’. Moergestel kende dus in 1281 al een windmolen en deze stond op ‘d’n Brem’ (Molenakkers) tussen Moergestel en BiestHoutakker. De huidige molen stond tot 1854 op deze plaats en werd afgebroken en herbouwd aan de Schoolstraat, toen Akkerstraat geheten. Cornelis Roozen (1827-1869) werd de nieuwe koren- en boekweitmolenaar, maar hij maalde ook eek (vermalen eikenschors) voor de leerlooiers. De huidige standerdmolen is de oudste windmolen uit onze regio en stamt hoogstwaarschijnlijk uit de 16de eeuw.
Bij de restauratie in de jaren negentig van de vorige eeuw werden op de steenzolder een oude regel en een deel van de kroonstijl gehandhaafd. De molen is rijk aan inkervingen uit de 18 de en 19de eeuw en op de meelbak vindt men het jaartal 1714 terug.
Op de meelbak komen we diverse inkervingen tegen, in het midden rechts het jaartal 1714 en links onder 1749
De Standerdmolen aan de huidige Schoolstraat.
Dat de molen een hoge leeftijd heeft kan worden afgeleid uit de constructie. Waarschijnlijk is de molen oorspronkelijk omstreeks 1600 gebouwd. De constructie met Andreaskruisen en de inrichtingswijze zijn uniek voor Nederland en vertonen verwantschap met de bouwwijze van molens in Vlaanderen.
Ondanks de bouw in 1879 van een stoommaalderij aan het Rootven, is dit Rijksmonument nog tot in de dertiger jaren van de vorige eeuw en ook nog gedurende de Tweede Wereldoorlog in bedrijf geweest. Diverse generaties Roozen maalden professioneel met deze molen. In 1962 verkocht deze familie de molen aan de gemeente Moergestel. Na diverse restauraties is de standerdmolen nu in redelijke staat. Binnenkort vindt er een grote onderhoudsbeurt plaats. Elke zaterdag, als het weer het mogelijk maakt, kunt u Victor Theeuwes en Michiel de Waard met hun ambacht bij de molen bezig zien. Met de toename van bebouwing rond de molen wordt het malen van graan wel steeds lastiger, omdat daardoor de ‘windvang’ moeilijker wordt.
In het kader van het thema Kunst en Ambacht zullen dit jaar in en om de Standerdmolen een aantal ambachten gedemonstreerd worden die te maken hebben met de molen en zijn producten.
Bier leeft weer. Ambachtelijk geproduceerd door een lokale brouwer met passie voor het vak.
Billen Om het gewenste maalresultaat te krijgen is een goed koppel maalstenen belangrijk. Een van de aspecten is het ‘scherpen’ of ‘billen’ van de stenen. Hoe dit in zijn werk gaat zal tijdens de Open Monumentendag in de molen gedemonstreerd worden. Brood bakken Van oudsher voorziet de molen in onze dagelijkse behoefte van brood. Het malen van meel voor de bakker is ook voor deze molen tot op de dag van vandaag een van de belangrijkste bezigheden. Op deze dag zal met een hout gestookte, mobiele, oven brood gebakken worden. Belegd met spek kunt u van dit vers gebakken brood natuurlijk proeven. Bierbrouwen Zonder brood zou er geen bier geweest zijn als we een Egyptische legende moeten geloven. Bier is van alle tijden. Hoewel het productieproces door de eeuwen heen is geëvolueerd, is de essentie van het bierbrouwen nauwelijks veranderd. Aan de basis staan water, mout, hop en gist. Bier vond zijn populariteit in de middeleeuwen. Het was veiliger dan water en zat vol met voedingstoffen. De gemiddelde bierconsumptie was in die tijd wel 300 liter bier per persoon per jaar! Ter vergelijking: nu is dat zo’n 70 liter. Nadat ons land in de 20ste eeuw was gedegradeerd tot een ‘pilsland’ is sinds de jaren tachtig de belangstelling en waardering voor de traditionele Nederlandse bieren sterk toegenomen. De pioniers uit die jaren zijn zich gaan afzetten tegen de grote bierreuzen. Dit werd gewaardeerd door de consument en heeft ervoor gezorgd dat de Nederlandse biercultuur dynamischer is dan ooit tevoren. Er ontstaan overal nieuwe brouwerijen en er wordt volop geëxperimenteerd met nieuwe bieren. Inmiddels zijn er meer dan 300 Nederlandse brouwers en zijn we bierland België voorbij gestreefd. KraftBier is een van die nieuwe brouwerijen. Opgericht om het oude brouwersambacht nieuw leven in te blazen. Tijdens de OMD zal dit door de brouwer gedemonstreerd worden en hij wil graag uw vragen hierover beantwoorden. Hij brouwt ouder- en nieuwerwetse bieren en er wordt flink geëxperimenteerd met recepten.
Op ambachtelijke wijze brouwt Rob zijn bieren
Molenbouwer Dat het bouwen van windmolens een echt ambacht is hoeft verder geen betoog. Op deze dag kunt u kennis maken met een aantal aspecten van dit vak. Met behulp van voorbeelden, gereedschappen, films en foto’s wordt u ingewijd in het vak van molenbouwer. Smid Smeden en kunst staan vaak korter bij elkaar dan op het eerste moment gedacht. Op deze dag hebben we een smederij ingericht met een heus smidsvuur en aambeeld. Kortom alle ingrediënten zijn aanwezig om u in te wijden in het ambacht van de smid.
9 Kasteel Nieuwenhof Kloosterdreef 4 – 38
Het middeleeuwse Kasteel Nieuwenhof behoorde rond 1800 toe aan Marcellis Anne Bekkers, heer van Moergestel en Burgemeester van Chaam. Hij bood dit ‘buiten’ in 1828 te huur aan, maar er bestond weinig belangstelling voor.
Iconenatelier, Zusters van Liefde
Het verhaal gaat, dat de protestantse ‘landeconoom’ Constantijn Johannes Vorsterman van Oijen, vader van bekende heraldiekkenner Antonie, destijds met enkele nonnen van de Zusters van Liefde uit Tilburg in een koets zat. Terloops vermeldde hij, dat dit landgoed te koop stond. Zo kwam het de Tilburgse pastoor Zwijsen ter ore, die als priester moeilijk kon onderhandelen met de protestant Bekkers en de onderhandelingen daarom overliet aan de Tilburgse koopman en gemeenteraadslid Franciscus Suijs. Zwijsen ging dit kasteel gebruiken als uitbreidingsmogelijkheid voor het moederhuis van de Zusters aan de Oude Dijk te Tilburg, dit tot teleurstelling van de protestanten. De novicenopleiding werd naar Moergestel overgeplaatst. Het klooster werd aanvankelijk vernoemd naar Aloysius, de patroonheilige der jeugd, maar al spoedig werd de naam gewijzigd in Stanislaus, de patroonheilige van de novicen. Op 21 juni 1840 betrokken de eerste novicen het kasteel. In 1858 keerde het noviciaat terug naar Tilburg. Stanislaus werd een verpleeghuis voor oudere en zieke zusters. Daarnaast hebben deze zusters veel betekend voor het meisjesonderwijs in Moergestel. In de zeventiger jaren van de 19de eeuw is begonnen met nieuwbouw, waarbij in 1889 de gehele voorgevel van het klooster werd verbouwd onder leiding van de Tilburgse architect Goijarts. Alhoewel het interieur van dit Rijksmonument meermalen is verbouwd, is een groot gedeelte van de buitengevels authentiek gebleven.
In het atelier worden iconen geschilderd in opdracht en cursussen icoon schilderen gegeven vanuit de Russische spiritualiteit en traditie, middels de Russische schildertechniek. De cursussen worden gegeven onder de bezielende leiding van Zr. Delian de Brouwer. Na jaren gewerkt te hebben in de sociale sector, als agoog, kwam ze in aanraking met de wereld van de iconen. Ze volgde cursussen theologie van het Oosters Christendom aan de Universiteit te Nijmegen en kreeg privélessen in het icoonschilderen in België en Frankrijk. Er worden cursussen gegeven en tentoonstellingen gehouden, zelfs met iconen van leerlingen in de leeftijd van 6 tot 16 jaar.
In haar atelier laat Zr. Delian zien hoe een icoon gemaakt wordt. Dit is een zeer tijdrovend werk. Om vakkundig een icoon te kunnen maken heb je al gauw 5 jaar nodig. De toegangspoort naar het iconen-atelier wordt geflankeerd door een boomstam die is omgedoopt tot een houtsnijwerkkapelletje. Zr. Delian heeft hierin de afbeeldingen uitgesneden en gebeiteld van Maria met kind, een Engelbewaarder, de Heilige Vincentius en een Zuster van Liefde. Iedereen is welkom, met welke overtuiging dan ook
Oisterwijk ‘bruist’ Naast de Open Monumentendag is er nog een aantal prachtige activiteiten waardoor Oisterwijk bruist op 13 september.
De nog bestaande stoomvoertuigen zijn een relict uit de ijzeren (19de) eeuw en begin 20ste eeuw, iets wat we zeker moeten koesteren. Het is immers de eerste vorm van mechanisatie na windenergie.
Open Monumentendag Tijdens de landelijke Open Monumentendag op 13 september worden in Oisterwijk negen monumenten opengesteld voor het publiek. In dit boekwerkje vindt u alle informatie over de monumenten die open zijn. Van 11:00 tot 16:30 uur bent u van harte welkom. 150 jaar spoor (stoomtrein) Precies 150 jaar geleden is Oisterwijk aangesloten op het spoorwegnet. In 1863 werd het station gebouwd, een Waterstaatstation 4 de klasse. Samen met het station van Wolvega is dit het nog het enige station van dat type wat is overgebleven. Op zondag 13 september komt een, in 1943 in Engeland gebouwde, locomotief met historische wagons naar Oisterwijk gereden.
Modedag in het centrum Ieder jaar weer organiseert de Oisterwijkse winkeliersvereniging een prachtige modeshow in het centrum van het dorp. Op de kruising Dorpsstraat - De Lind - Stationsstraat staat een groot podium met een Berbertent waar regelmatig een modeshow plaats vind. De blauwe loper leidt de mensen vanaf het station direct naar het centrum. En natuurlijk zijn alle winkels open op 13 september. Straatfestival Op zondag 13 september verzorgen de toneelverenigingen die aangesloten zijn bij de Kunstkring, straattheater in Oisterwijk. Zowel op het KVL-terrein als bij de evenementen in het centrum wordt het publiek verrast met straattheater. Steeds op wisselende plaatsen ‘duiken’ er bijvoorbeeld flashmobs op en ook gewoon op straat zal het theater herkenbaar zijn.
De trein vertrekt om 11:30 uur uit Rotterdam en komt aan om 13:00 uur op het station van Oisterwijk. Vervolgens rijdt de trein om 13:00 uur naar Eindhoven en weer terug naar Oisterwijk en om 15:00 uur gaat de trein nog een keer retour Eindhoven. Oisterwijkse Stoomdagen Dit jaar wordt door de Stichting Stoommachine Oisterwijk op 12 en 13 september wederom een stoommanifestatie georganiseerd op het complex van de voormalige leerfabriek KVL. Een speciale attractie is een stoomorgel, dat samen met harmonie Asterius op zondag 13 september een concert ten gehore brengt. Voor de organisatie is dit jaar een mijlpaal. Dit jaar wordt de oude stoommachine van de voormalige elektriciteitscentrale voor het eerst op perslucht voortbewogen. Er worden talloze in werking zijnde stoommachines getoond tijdens de stoomdagen.
Culturele Uitmarkt In en rondom cultuurcentrum Tiliander aan het Lindeplein vinden er van 11:00 uur tot 17:00 uur doorlopend optredens en activiteiten plaats. Van voorleesuurtje in de bieb tot spectaculaire dansworkshops in het theater, een debuutromanschrijver, digi-lab, koffieconcerten in het café en live bands op het Lindepleinpodium terwijl de toneelverenigingen zorgen voor straattheater door heel Oisterwijk. Kijk op www.tiliander.com.
Woord van Dank Graag willen wij alle mensen bedanken, die meewerken om deze dag tot een succes te maken. In het bijzonder de eigenaren van de monumenten die hun pand hebben opengesteld, de Gemeente Oisterwijk, de stadsgidsen, het Regionaal Archief Tilburg en alle vrijwilligers, die belangeloos hun medewerking hebben verleend bij de voorbereiding en op de dag zelf tot het welslagen van deze Open Monumentendag. Het comité Open Monumentendag: Rea Bergmans, Yvonne van Hellenberg Hubar, Piet van Iersel, Bob Keasberry, Jan van Leest, Margriet van Ooijen, Rick Schilders, Marja Smeulders, Kees Welmers, Gerard Willems. Van de Gemeente Oisterwijk: Moniek Verhof, Rita Zwietering en Guido La Rose. Adviserend comitélid Wim de Bakker.
