Opdrachten Landmeetgroep Jullie zijn belangrijk voor de andere groepen, want zij kunnen dankzij de lijn van 100 meter bepalen waar ze iets vinden en door jullie hoogtemetingen ook nog op welke hoogte. Doe voor de herkenbaarheid van deze belangrijke groep de gele hesjes aan. Maak met de camera uit de krat foto’s van jullie werkzaamheden en ontdekkingen. De foto’s kunnen jullie gebruiken voor de presentatie op school! Even drie begrippen Oever (waterkant), oeverwal en weiland.
Oeverwal Weiland
Oever/waterkant
Als eerste: het touw afrollen Jullie gaan de landschapslijn van 100 meter neerleggen. Ga naar de rivieroever. Knoop het uiteinde van het rode touw ergens aan vast: een grote steen of een boomstronk. Rol het touw af terwijl jullie van de rivier het land in lopen, net zolang tot het touw helemaal afgerold is. Ga naar jullie krat, ga met de groep bij elkaar staan of zitten en doe de volgende opdrachten. De Waal is een rivier met een begin en een eind Het begin heet de oorsprong en het einde heet de monding. Daartussen stroomt de rivier van boven naar beneden; van hoog naar laag. Welke kant stroomt de Waal eigenlijk op? Pak het kompas uit jullie krat en beantwoord de volgende vraag: in welke richting stroomt de Waal? Kies het goede antwoord: De Waal stroomt vanaf de Stadswaard naar het westen richting Nijmegen De Waal stroomt vanaf Nijmegen naar de Stadswaard richting het oosten
01
De oorsprong van de Waal De Waal begint als een klein stroompje in de bergen van Zwitserland op een hoogte van 1602 meter boven zeeniveau. Door Duitsland stroomt hij naar ons land.
Hoogte oeverwallen Stadswaard De oeverwallen van de Stadswaard liggen op 11,5 meter boven de zeespiegel, de dijk waarover jullie zijn gelopen op 15 meter en het Natuurmuseum waar jullie net waren, ligt op maar liefst 33,5 meter. Als jullie straks klaar zijn met meten, komen we nog even terug op deze getallen.
02
Zo en dan nu…
landmeten! "Ja,
maar hoe werkt dat dan?"
Zo!
Soms is even rekenen aan de hand van een voorbeeld duidelijker dan een uitleg. Doe daarom dit rekenvoorbeeld.
Stok met halve meter aanduiding: stok 1
Stok met centimeter aanduiding: stok 2
100 cm
Waterpas
120 cm Kijk naar de tekening hierboven. Het bubbeltje in de waterpas zit precies in het midden: het touwtje loopt dus horizontaal.
Hoeveel cm is de bodem gezakt tussen stok 1 en stok 2? 100 cm – 120 cm =
- .......…. cm
03
Stok met halve meter aanduiding: stok 1
Stok met centimeter aanduiding: stok 2
100 cm
70 cm
Voorbeeld 2 Het bubbeltje in de waterpas zit weer precies in het midden:
Hoeveel cm is de bodem gestegen tussen stok 1 en stok 2? 100 cm – 70 cm =
+ .......…. cm
zzoo,,dduuiiddeelliijjkk ?
04
Dan eerst nog een wedstrijdje hoogte schatten
Hoogste punt oeverwal
Hoogte
Oever/waterkant
Jullie gaan straks de hoogteverschillen meten in het landschap. Het is leuk om van te voren een wedstrijd te doen: wie schat het beste hoe hoog het hoogste punt is? (zie tekening)
Bedenk een leuke prijs voor de winnaar! Hoe hoog denken jullie dat het hoogste punt is? Schrijf de namen van de leden van de groep en hun schatting op: Naam:
.......................................
Ik denk dat het hoogste punt is:
....................
Naam:
.......................................
Ik denk dat het hoogste punt is:
....................
Naam:
.......................................
Ik denk dat het hoogste punt is:
....................
Naam:
.......................................
Ik denk dat het hoogste punt is:
....................
Naam:
.......................................
Ik denk dat het hoogste punt is:
....................
Naam:
.......................................
Ik denk dat het hoogste punt is:
....................
05
En dan nu aan de slag! Zet de stok 1 bij de rivier en stok 2 vijf meter verder landinwaarts (bij grijze sticker op het touw!). Meet het hoogteverschil en noteer dat in de tabel hieronder. Schuif daarna alles steeds 5 meter op en meet weer het hoogteverschil. Doe dit 20 keer, dan zijn jullie aan het andere eind van het touw.
4
20m
5
25m
6
30m
7
35m
8
40m
9
45m
10
50m
11
55m
12
60m
13
65m
14
70m
15
75m
16
80m
17
85m
18
90m
19
95m
20
100m
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Zet punten op de door jouw juist gemeten hoogstes in de tabel hiernaast Bekijk ook het voorbeeld op de volgende pagina
06
Landschapslijn
15m
6 meter
3
5 meter
10m
(bv. 56 cm)
4 meter
2
(bv. + 56)
3 meter
5m
0 cm
-
2 meter
1
+
1 meter
Waal
Hoogte
1
0
Hoogteverschil
meetpunt 0
Meetpunt
Kijk hoe het land stijgt en daalt! Met de getallen die jullie hebben genoteerd, kunnen jullie in een oogwenk een doorsnede maken van het land. (Zie voorbeeld hieronder) Landschapslijn
6 meter 5 meter 4 meter 3 meter 2 meter 1 meter meetpunt 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12
13 14 15
16 17 18 19 20
Wie is de winnaar? En hoe hoog was het hoogste punt? Wie heeft gewonnen? Nog even een laatste opdracht. Hoe hoog is het Waalwater ten opzichte van de zeespiegel. 11,5 m
Hoogte oeverwal boven de zeespiegel: Het hoogteverschil tussen de oever van de -
Waal en de oeverwal:
....... m ....... m
De Waal moet nog zoveel meter naar beneden stromen tot de zeespiegel:
Weet je nog? De Waal was begonnen op een hoogte van 1602 m. Hoeveel meter is hij dus al naar beneden gestroomd?
Antwoord: ....... m
Zo, dat was het! Afsluiting Super gewerkt: meten is weten! De andere groepen kunnen later precies aangeven op welke hoogte ze iets gevonden hebben. Ruim jullie spullen op en controleer of alles compleet is.
07
