Inleiding
Voor je ligt de stagewijzer van JOB. Deze stagewijzer
niet helemaal door te lezen, je kunt de informatie
is speciaal ontwikkeld voor mbo’ers die de beroeps-
die je nodig hebt gewoon opzoeken. Wanneer je de
opleidende leerweg (BOL) volgen. Je opleiding
stagewijzer uitprint en thuis of op je stageplaats neer-
bestaat dan voor minimaal 20% en maximaal 60% uit
legt, heb je alle informatie altijd bij de hand en kun je
stage. Er is ook een leerwerkwijzer voor mbo’ers die
er direct gebruik van maken.
een opleiding volgen aan de beroepsbegeleidende leerweg (BBL). Dan werk je het grootste gedeelte van
Heb je de stagewijzer helemaal gelezen en heb je
je opleiding, 60% of meer, en je gaat daarnaast naar
nog steeds vragen? Of heb jij te maken met een
school. Je kunt de leerwerkwijzer gratis downloaden
probleem op je stage dat je niet in de stagewijzer
van www.job-site.nl.
terug kunt vinden? De mbo-consulenten van JOB
In deze stagewijzer vind je in de verschillende
beantwoorden al jouw vragen. Heb je een klacht over
hoofdstukken informatie over zaken waar je aan moet
je stage? Ook dan kun je bij de mbo-consulenten
denken wanneer je stage gaat lopen. Waar vind ik een
terecht. Ze zijn van maandag tot en met donderdag
stageplaats? Hoe ziet een C.V. er uit? Heb ik eigen-
van 10.00 tot 17.00 bereikbaar op 020-3302614 of via
lijk recht op een stagevergoeding? Het antwoord op
[email protected].
al deze vragen vind je hier. Je hoeft de stagewijzer
1
Inhoud Inleiding 1
3.10.1. WA-verzekering 15
1
Op zoek naar de juiste stage 3
3.11.
1.1.
Wat zoek je eigenlijk? 3
1.2.
Wat zijn de mogelijkheden? 3
3.12.
De beoordeling van je stage 15
1.2.1.
Je krijgt een plek toegewezen 3
3.13.
Eerder beëindigen van de
1.2.2.
De school helpt je met zoeken 4
1.2.3.
Je moet zelf op zoek 4
3.14.
Ontslag bij arbeidsovereenkomst 16
1.3.
Geen stageplaats? 4
3.15.
De praktijk blijkt anders te zijn 16
1.4.
Van school omdat je geen
4
De eindbeoordeling 16
stageplaats hebt? 4
4.1.
Door wie word je beoordeeld? 16
Een stage over de grens… 4
4.2.
Tussentijdse beoordeling 16
2
Solliciteren 5
4.3.
Eindbeoordeling onvoldoende? 17
2.1.
Bel het stagebedrijf op 5
4.4.
Herkansing 18
2.2.
Het schrijven van een brief 6
4.5.
Bezwaar indienen 18
2.2.1.
De inhoud van een sollicitatiebrief 6
5
Problemen tijdens je stage 18
2.2.2. Waar moet je nog meer op letten? 7
5.1.
Problemen met je begeleiders 18
2.3.1.
5.2.
De werkzaamheden hebben niets met je
1.5.
Het C.V. 7
De eindtermen die je tijdens je stage moet halen 15
praktijkovereenkomst 15
2.3.2. De vorm van je C.V. 7
opleiding te maken 19
2.4.
Uitgenodigd voor een gesprek 7
5.3.
Gevaarlijk werk of te lange werktijden 19
2.5.
Voorbeeld sollicitatiebrief 9
5.4.
langdurige afwezigheid door ziekte 19
2.6.
Voorbeeld Curriculum Vitae 10
5.5.
Het valt gewoon tegen 20
3
Rechten en plichten tijdens je stage 11
5.6.
Seksuele intimidatie 20
3.1.
Vrije dagen 11
5.7.
Discriminatie 20
3.2.
Arbeidstijden 12
5.8.
JOB voor jou 21
3.3.
Veilig werken 12
6
Stoppen met je stage 22
3.4.
De begeleiding 12
6.1.
Weet je zeker dat je wilt stoppen met je
3.5.
Kledingvoorschriften 12
3.6.
Geheimhoudingsplicht 12
6.2.
Je besluit te stoppen met je stage 22
3.7.
Stagevergoeding 12
6.3.
Je moet stoppen met je stage 22
3.8.
Stagefonds of schoolfonds 13
6.4.
Dien een bezwaar in 23
3.9.
Verzekeringen 13
H 7.
Wat kan JOB voor jou doen? 23
3.9.1.
Zorgverzekering 13
stage? 22
7
JOB adviseert jou 23
3.9.2. Ziektewet 14
7.2.
JOB informeert jou 23
3.9.3. Wajong 14
7.3.
JOB komt naar je toe 23
3.9.4.
7.4.
JOB vertegenwoordigt jou 24
7.5.
Jij & JOB? 24
3.10.
WAO of WIA 14 Aansprakelijkheid 15
1
Op zoek naar de juiste stage
bedenken wat je van je stage verwacht en wat je tijdens je stage wilt leren. Het kan daarbij handig zijn, om voor jezelf een “wensenlijstje” te maken.
Je gaat stage lopen! Dat betekent dat je alles wat
Schrijf eens op waar jouw ideale leerbedrijf aan moet
je tijdens je opleiding leert, nu in praktijk kunt gaan
voldoen. Zoek je een stageplek bij een groot of een
brengen. Je leert hoe het er in een bedrijf aan toe
klein bedrijf? Wil je tijdens je stage graag zelfstandig
gaat en hoe je om moet gaan met verschillende
werken of werk je liever met andere mensen samen?
situaties. Opeens moet je over een heleboel dingen gaan nadenken. Hoe pak ik het aan? Waar ben ik
Daarnaast is het belangrijk dat je duidelijk weet wat
goed in? Wat moet ik nog leren? Dit zijn een aantal
jij een bedrijf te bieden hebt. Wat zijn je goede en je
belangrijke vragen die je jezelf moet stellen voordat
slechte punten? Welke taken vind je leuk en minder
je op zoek gaat naar een stageplaats. Waarmee je
leuk om te doen? Bedenk in ieder geval goed wat jij
nog meer rekening moet houden als je een stageplek
voor het stagebedrijf zou kunnen betekenen maar ook
zoekt, lees je in dit hoofdstuk.
wat het bedrijf voor jou kan betekenen. Zo krijg je een duidelijk beeld van de stageplaatsen die bij jou
1.1. Wat zoek je eigenlijk?
passen en waarvoor jij geschikt bent.
Voordat je begint met zoeken, is het goed om te
1.2. Wat zijn de mogelijkheden?
Je kunt bijvoorbeeld met een voorstel komen. Je
Als je alles goed op een rijtje hebt gezet, kun je begin-
moet dan wel zelf op zoek naar een ander leerbedrijf.
nen met zoeken. Let op: iedere school heeft een an-
Wanneer de door jou gekozen stageplaats aan de juiste
der stagebeleid. Vraag voordat je begint met zoeken
eisen voldoet, moet de school hiermee instemmen.
na wat het stagebeleid van jouw school is. Zorg er ook voor dat je duidelijk weet wat jij zelf moet doen. Hieronder vind je de meest voorkomende manieren waarop scholen met stage omgaan.
1.2.1. Je krijgt een plek toegewezen Het kan zijn dat jouw school je een stageplaats toewijst. Dan hoef je zelf niet op zoek te gaan naar een stageplaats. De school heeft alles geregeld. Ben je niet tevreden en wil je van stagebedrijf veranderen? Check dan bij jouw stagebegeleider wat de mogelijkheden zijn om ergens anders stage te lopen.
Erkend leerbedrijf! Wanneer je op zoek gaat naar een stageplek, let er dan op dat het bedrijf een erkend leerbedrijf is. Ieder bedrijf dat een stageplaats aan mbo’ers aanbiedt, moet aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen. Het Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven van jouw opleidingssector bepaalt of het bedrijf aan al die kwaliteitseisen voldoet. En of het bedrijf leerbedrijf mag zijn, dat heet accreditatie. Je vindt de erkende leerbedrijven op www.stagemarkt.nl
3
1.2.2. De school helpt je met zoeken Sommige scholen wijzen geen stageplaatsen toe, maar helpen je wel bij het vinden van een leerbedrijf. Vraag eerst aan je stagecoördinator op welke manier de school je kan helpen bij het zoeken naar een stageplaats. Waarschijnlijk heeft de school al contact met verschillende leerbedrijven in de regio. Misschien
stage. Vraag eens of de school een lijst heeft met erkende leerbedrijven. Kijk ook eens op internet, want er zijn veel websites die stageplaatsen aanbieden. Je vindt een overzicht van alle stagesites op www.stageinfopunt.nl. Laat in ieder geval aan iedereen weten dat je een stageplaats zoekt. Misschien kent iemand een goed stagebedrijf. Let er altijd op of het bedrijf een erkend leerbedrijf is!
krijg je tijdens de stagevoorbereiding ook informatie waar je een stageplaats kunt vinden en hoe je moet solliciteren. Of de school heeft al geregeld dat je bij een paar bedrijven op gesprek gaat. Zorg in ieder geval dat duidelijk is wat de school voor jou doet en wat je zelf moet doen om een stageplaats te vinden.
1.2.3. Je moet zelf op zoek
Vraag op school of er informatie is over stage. Het is de taak van school om jou op tijd te informeren over wat je te wachten staat. Het is jouw taak om hier op tijd naar te vragen!
Op sommige scholen moet je zelf op zoek naar een
1.3. Geen stageplaats? Het kan natuurlijk gebeuren dat je heel veel moeite
1.4. Van school omdat je geen stageplaats hebt?
doet, maar toch geen stageplaats kunt vinden. Geef
Sommige scholen hebben in de onderwijsovereen-
het niet op, maar onderneem direct actie! Kijk eens
komst (OOK) een ontbindende voorwaarde bij gebrek
op www.stageinfopunt.nl. Het Stage Info Punt is spe-
aan stageplaatsen opgenomen. De OOK is het
ciaal door JOB in het leven geroepen om jongeren
contract dat je met school tekent wanneer je aan je
die moeite hebben met het vinden van een stage-
opleiding begint. De ontbindende voorwaarde
plaats, te adviseren over hun mogelijkheden. Op
betekent dat je van school wordt gestuurd als je niet
www.stageinfopunt.nl vind je links naar alle websites
op tijd een stageplek hebt gevonden. Maar dit is in
die stageplaatsen aanbieden. Maar ook de school
strijd met de wet! De school hoort jou een volledige
hoort jou te helpen bij het vinden van een stageplaats.
opleiding aan te bieden, dus ook een stageplaats.
Misschien kan de stagedocent bij jou op school nog
Dreig jij van school te worden gestuurd omdat je geen
wat extra hulp bieden om voor jou een stageplaats
stage hebt? Neem dan direct contact op met de mbo-
te vinden. Als je er niet uitkomt, kun je altijd contact
consulenten van JOB!
opnemen met de mbo-consulenten van JOB.
1.5. Een stage over de grens… Wil jij een tijdje in het buitenland stage lopen? Infor-
4
meer dan eerst op school wat binnen jouw opleiding de mogelijkheden zijn. Op het internet zijn diverse sites te vinden die informatie geven over een buitenlandstage. Als je besluit in het buitenland stage
2
Solliciteren
Je hebt een bedrijf gevonden waar je graag stage wilt
te lopen en je hebt een stageplek gevonden, begin
lopen. Maar je kunt niet zomaar bij het stagebedrijf
dan op tijd met de voorbereidingen. Zorg dat je goed
binnenlopen en beginnen met je stage. Meestal moet
weet wat je moet regelen voordat je vertrekt. Dat is
je eerst, net als bij een echte baan, naar een
voor ieder land weer anders. Misschien kun je via je
stageplaats solliciteren.
stagedocent of het stagebedrijf erachter komen wat je allemaal moet doen. Denk in ieder geval aan een
2.1. Bel het stagebedrijf op
woonruimte, verzekeringen, visum of vergunningen,
Zodra je een bedrijf hebt gevonden waar je graag
geld en studiefinanciering en eventuele inentingen.
stage wilt lopen, begin je met solliciteren. Je kunt het
Meer informatie over buitenlandstages vind je op
beste het bedrijf eerst opbellen. Bedenk voordat je
www.internationalebpv.nl en www.leonardodavinci.nl
gaat bellen een aantal vragen die je wilt stellen. Als je
Via www.leonardodavinci.nl kun je ook nagaan of je in
bang bent dat je die vragen vergeet, schrijf ze dan ge-
aanmerking komt voor een beurs.
woon op. Vragen die je kunt stellen zijn bijvoorbeeld:
Nana Panford Opleiding: Management- assistente ROC Nijmegen “Mijn tip is om zoveel mogelijk verschillende (stage)ervaringen op te doen. Ik heb eerst bij een groot bedrijf stage gelopen en het jaar daarop bij een wat kleiner bedrijf. Ook heb ik stage gelopen in het buitenland!”
5
• Is er op dit moment een stageplek beschikbaar?
de medewerker die je hebt gesproken en laat in ieder
• Wat is de sollicitatieprocedure voor stagiaires?
geval duidelijk merken dat je heel graag bij dit bedrijf
• Aan wie kan ik mijn sollicitatiebrief richten?
stage wilt lopen. Misschien gaat het zo goed dat je
• Kan ik per post wat meer informatie over het
direct mag langskomen. Maar meestal moet je eerst
bedrijf ontvangen?
een sollicitatiebrief en C.V. opsturen. Krijg je niemand aan telefoon? Stuur het bedrijf dan een mailtje met
Wanneer je het bedrijf opbelt, krijg je niet overal
daarin je vragen.
automatisch degene aan de telefoon die weet of er een stageplaats beschikbaar is. Misschien heb je al een naam van iemand naar wie je kunt vragen. Anders kun je vragen of je een medewerker mag spreken die stagiaires aanneemt of begeleidt. Wanneer je de juiste persoon aan de lijn hebt, vertel je hem kort wie je bent, dat je graag stage wilt lopen bij dit bedrijf en je vraagt of hij tijd heeft om een aantal vragen te beantwoorden. Je kunt tijdens het gesprek wat aan-
Pluis de website van het bedrijf goed uit. Zo kom je meer te weten over wat het bedrijf precies doet. Dan kun je in de brief of tijdens het sollicitatiegesprek beter duidelijk maken waarom je juist bij dit bedrijf stage wilt lopen.
tekeningen maken. Zorg dat je de naam noteert van
2.2. Het schrijven van een brief
een opleiding voor volgt.
Als je een sollicitatiebrief schrijft, moet je in ongeveer
• Waarom jij nu juist bij dit bedrijf stage wilt lopen.
één A4’tje vertellen waarom je bij dit bedrijf stage wilt
• Waarom jij voor dit bedrijf de meest geschikte
lopen. Ook moet je in je brief het bedrijf overtuigen dat jij de meest geschikte stagiair bent. Maar wat zet je nu precies in een sollicitatiebrief?
stagiair bent. • Wat voor soort stage zoek je (BOL of BBL, hoe lang en hoeveel dagen per week). • Een afsluiting waarin je vertelt dat je graag langs
2.2.1. De inhoud van een sollicitatiebrief In je sollicitatiebrief moet alle informatie staan die het leerbedrijf nodig heeft om een keuze te maken.
wilt komen voor een gesprek om een toelichting te geven op je brief en je C.V. • Vergeet niet te vermelden dat je je C.V. als bijlage hebt bijgevoegd.
En jij wilt natuurlijk dat het bedrijf voor jou kiest! Zorg daarom in ieder geval dat je in je brief de volgende
Zorg ervoor dat je de brief zakelijk houdt. Je kunt bij
punten bespreekt:
het schrijven van je brief natuurlijk hulp of advies vragen aan je stagebegeleider. Laat je brief sowieso altijd
• Dat je solliciteert naar een stage.
door iemand anders lezen. Zo weet je tenminste zeker
• Waarom je hebt gekozen voor het beroep waar je
dat je niets bent vergeten. Verderop in dit hoofdstuk
6
vind je een voorbeeldbrief die je kunt bekijken. Maar
• Zet onderaan de brief je handtekening met pen
neem de brief niet zomaar over, het is altijd beter om
neer.
je eigen brief te schrijven! In je sollicitatiebrief heb je al vermeld dat je je C.V.
2.2.2. Waar moet je nog meer op letten?
hebt bijgevoegd. Maar wat is een C.V. nu precies en hoe maak je een C.V.?
Je sollicitatiebrief is je visitekaartje. Daarmee presenteer jij je aan het leerbedrijf. Het is daarom belangrijk
2.3.1. Het C.V.
dat je brief er netjes en verzorgd uitziet. Let in ieder
De letters C.V. staan voor Curriculum Vitae. Dat
geval op de volgende punten:
betekent de loop van je leven. Je C.V. is eigenlijk een overzicht van de dingen die je tot nu toe hebt gedaan.
• Zorg dat er geen type- of taalfouten in de brief
Normaalgesproken is je C.V. één of twee A4’tjes
staan.
lang. Je schrijft er dus niet alles in op dat je ooit hebt
• Print de brief uit op A4 papier.
meegemaakt. Je moet in je C.V. alles vermelden wat
• Print de brief nooit dubbelzijdig af.
voor het stagebedrijf belangrijk kan zijn bij de
• Gebruik wit papier zonder lijntjes of ruitjes.
beslissing om jou een stageplaats aan te bieden. Zet
• Gebruik een duidelijk lettertype in de kleur zwart.
in ieder geval de volgende informatie in je C.V.:
• Voor- en achternaam, geboorteplaats en -datum, adres, telefoonnummer en e-mail. • Opleidingen /cursussen. • Werkervaring / bijbaantjes / vakantiewerk /
op dit moment volgt. Verderop in dit hoofdstuk vind je een voorbeeld C.V., bekijk die voordat je je eigen C.V. maakt. Op internet zijn er nog meer voorbeeld C.V.’s te vinden, bijvoorbeeld op www.cv.startpagina.nl.
vrijwilligerswerk. • Kennis van computerprogramma’s en de talen die je beheerst.
2.3.2. De vorm van je C.V. Je kunt je C.V. op verschillende manieren indelen. Je kunt beginnen met opleidingen, maar ook met werkervaring. Het gaat erom dat de werkgever er snel achter komt dat jij geschikt bent voor die stageplaats. Zorg er in ieder geval voor dat je C.V. duidelijk en overzichtelijk is. Wanneer je solliciteert naar een
2.4. Uitgenodigd voor een gesprek Je brief is geselecteerd en je bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Je krijgt dan de kans om het bedrijf te overtuigen dat jij de meest geschikte kandidaat bent voor de stageplaats. Nog geen moment om tevreden achterover te leunen! Het bedrijf heeft misschien wel meerdere stagiaires uitgenodigd van wie er één wordt uitgekozen. Hoe zorg je ervoor dat je het gesprek zo goed mogelijk doet?
stageplaats, dan kun je het beste beginnen met het kopje ‘opleiding’ en daar noemen welke opleiding je
7
tekeningen hebt gemaakt tijdens het telefoongesprek, Vergeet niet je C.V. en je sollicitatiebrief mee te nemen naar het gesprek. De kans is groot dat je daar een vraag over krijgt. Heb je een portfolio? Neem dat ook mee naar het gesprek.
kun je die doornemen. Pak het lijstje erbij waar jouw ideale stageplaats aan moet voldoen. Denk na over vragen die je zelf wilt stellen en bereid je voor op de vragen die jij tijdens het gesprek moet beantwoorden. Ieder sollicitatiegesprek is anders, maar de volgende vragen worden vaak gesteld:
Wat kun je doen?
• Waarom wil je bij dit bedrijf stage lopen?
Ook voor het sollicitatiegesprek geldt dat je het bedrijf
• Waarom zouden wij jou een stageplaats moeten
ervan moet overtuigen dat je daar graag stage wilt
aanbieden?
lopen en dat jij de meest geschikte stagiair bent.
• Wat wil je tijdens deze stage leren?
Tijdens het gesprek is presentatie en voorbereiding
• Heb je al eerder stage gelopen?
belangrijk. Het maakt altijd een goede indruk als jij
• Wat zijn je goede en je slechte eigenschappen?
je goed hebt voorbereid op het gesprek. Het is heel belangrijk om op de website van het leerbedrijf te kijken. Lees ook de informatie goed door. Als je aan-
Aan het eind van het gesprek krijg je vaak de kans om
aan de afspraken houdt. Zorg dus dat je op tijd bent.
zelf wat vragen te stellen. Voorbeelden van vragen die
Als je te laat bent, bel dan op met de persoon met wie
je kunt stellen zijn:
je een afspraak hebt, vertel dat je later bent en wat
• Hoe ziet de gemiddelde werkdag eruit?
de reden daarvan is. Neem altijd een telefoonnum-
• Hoeveel stagiaires zijn er op dit moment?
mer mee! Als je later bent, dan kun je ook onderweg
• Hebben jullie vaker stagiaires aangenomen?
bellen!
• Zijn er nog andere mbo’ers geïnteresseerd in deze stageplaats? • Wanneer krijg ik te horen of ik hier stage mag gaan lopen?
Als het goed is, kun je aan de hand van je lijstje al heel veel vragen beantwoorden. Neem dat daarom
Onderhandelen over je stagevergoeding Begin niet direct over de stagevergoeding. Dat doe je pas als je bent aangenomen!
nog eens door! Let ook op je presentatie. Doe iets aan dat er verzorgd uitziet en lekker zit. Als jij je goed voelt, kom je vaak zelfverzekerder over. Tot slot vindt een werkgever het altijd belangrijk dat iemand zich
8
2.5. Voorbeeld sollicitatiebrief Joris Jansen Westermarkt 2 V 1016 DK Amsterdam 020-3302614
(hier zet je de plaats), (hier de datum waarop je de brief verstuurt)
Jongeren OrganisatieBeroepsonderwijs (JOB) t.a.v. Dhr. …….. Postbus 1706 1001 JB Amsterdam Betreft: sollicitatie stage
Geachte heer ……., Met veel belangstelling wil ik graag solliciteren naar een stageplaats bij JOB. Ik heb al meerdere keren aan activiteiten van JOB deelgenomen en ben sindsdien erg enthousiast. Ik vind het heel goed dat er een organisatie is die opkomt voor de rechten van mbo’ers.
In 2004 heb ik mijn mavo-diploma gehaald om vervolgens te beginnen aan de opleiding Administratief Juridisch Medewerker aan het Regionaal Opleidingscentrum. In het volgend schooljaar, het derde jaar, is het de bedoeling dat ik tien maanden stage ga lopen, vier dagen in de week.
De reden dat ik graag stage bij JOB zou willen lopen, is omdat het me leuk lijkt om mbo’ers te helpen met hun klachten. Ik kan goed luisteren en ben erg gemotiveerd om anderen zo goed mogelijk te helpen. Sinds een jaar zit ik in de leerlingenraad en organiseer ik regelmatig activiteiten voor alle deelnemers van mijn opleiding. Ik vind het namelijk belangrijk om mee te denken en mee te praten over onderwerpen die op school besproken worden.
Voor meer informatie over mijn ervaringen verwijs ik naar mijn CV. Graag zou ik, in een gesprek, een en ander toelichten.
Met vriendelijke groet, (hier zet met pen je handtekening neer) Joris Jansen
Bijlage: C.V.
9
2.6. Voorbeeld Curriculum Vitae
Personalia Naam: Jansen Voornaam: Joris Adres: Westermarkt 2V Postcode/woonplaats: 1016 DK Amsterdam Telefoon: 020-3302614 GSM: 06-14422367 e-mail:
[email protected] Geboortedatum: 08-11-1984 Burgerlijke staat: ongehuwd Nationaliteit: De Nederlandse
Opleidingen 2004- heden
Administratief Juridisch Medewerker (richting Openbaar Bestuur) Mbo-College, locatie Amsterdam, afdeling economie
1997-2004:
Mavo Voortgezet Onderwijs, Amsterdam Vakkenpakket: Nederlands D, Engels D, Biologie D, Scheikunde D, Economie D, Geschiedenis C.
Werkervaring 2004-2006
Administratief medewerker Fysiotherapiepraktijk Amsterdam
2002-2004
Bediening Carpe Diem Amsterdam
2002-2002
Bediening Hotel Amsterdam Amsterdam
Kennis & vaardigheden Kennis van ICT programma’s: Microsoft Word, Microsoft excel, e-mail en internet. Goede beheersing van de Nederlandse en Engelse taal in woord en geschrift.
Hobby’s/activiteiten Actief in de leerlingenraad Lezen Basketballen
10
Bunyamin Mercan Opleiding: Boekhoudkundig medewerker ROC ASA. “Door stage te lopen ben ik meer te weten gekomen over het over het bedrijfsleven en heb ik veel dingen over computerprogramma’s geleerd.”
3
Rechten en plichten tijdens je stage
op vrije dagen. Maar meestal kun je wel vrije dagen krijgen. In de praktijkovereenkomst staat wat de begin- en einddatum van je stage is. Daarnaast staat er
Je hebt de sollicitatieprocedure goed doorlopen en je
in de POK hoeveel uren je in die periode stage moet
bent aangenomen voor je stage. Tijdens je stage heb
lopen. Dan weet je hoeveel vrije dagen je tijdens je
je rechten en plichten. De meeste rechten en plichten
stage hebt. Je kunt die vrije dagen in overleg met het
staan beschreven in de praktijkovereenkomst (POK),
leerbedrijf opnemen. Hou jij geen vrije dagen over?
een contract tussen jou, de school en het
Vraag dan aan school of de einddatum van je stage
leerbedrijf. Maar daarnaast zijn er nog andere docu-
kan worden veranderd zodat je tijdens je stage wel
menten waarin staat wat er van jou wordt verwacht
vrije dagen kunt opnemen.
tijdens je stage en waar je recht op hebt. Bijvoorbeeld de stagegids of de onderwijs- en examenregeling (OER). Hieronder vind je de belangrijkste informatie op een rijtje.
3.1. Vrije dagen
Schoolvakanties Hou er rekening mee dat wanneer je schoolvakantie hebt, dit niet automatisch betekent dat je ook vrij hebt voor je stage!
Wanneer je stage loopt, heb je in principe geen recht
11
3.2. Arbeidstijden Net als voor werknemers is voor stagiaires de arbeidstijdenwet van toepassing. Daarin kun je nakijken hoeveel uur je op een dag stage mag lopen. En of het leerbedrijf van je mag vragen dat je langer werkt of dat je bijvoorbeeld nachtdiensten moet draaien. Alle uren tellen mee voor je stage. Als je veel overwerkt, dan ben je eerder klaar met je stage of je hebt een aantal extra vrije dagen. Maak hier voordat je begint duidelijke afspraken over met het leerbedrijf. Meer informatie over de arbeidstijdenwet vind je op www.job-site.nl.
3.3. Veilig werken Het leerbedrijf is verplicht om te zorgen voor een veilige werkplek. Dit is geregeld in de Arbo-wet. Hieronder valt bijvoorbeeld dat je een helm moet
dragen als je stage loopt in de bouw. Maar je kunt ook denken aan andere veiligheidsregels, zoals het dragen van oordoppen of het werken met gevaarlijke stoffen. Het leerbedrijf is verplicht om je, voordat
je aan je stage begint, informatie te geven over de veiligheid tijdens je stage. Je moet in ieder geval weten hoe gevaarlijk het werk is dat je gaat doen, wat de risico’s zijn en welke beschermingsmiddelen jij moet gebruiken. De werkgever is verplicht om hiervoor te zorgen, en jij bent verplicht om je aan die regels te houden. Meer informatie vind je op www. job-site.nl.
3.4. De begeleiding Je hebt tijdens je stage recht op goede begeleiding, zowel door de school en de stagedocent als door het leerbedrijf en de praktijkbegeleider. Op welke begelei-
ding je recht hebt, kun je terugvinden in de praktijk-
3.6. Geheimhoudingsplicht
overeenkomst. Hier wordt vaak weer verwezen naar
Soms kom je tijdens je stage met informatie in aan-
de onderwijs- en examenregeling of de opleidings-
raking, die niet iedereen mag weten. Het leerbedrijf
gids. Spreek in ieder geval af hoe vaak de begeleider
kan dan van jou vragen om die informatie geheim te
vanuit school langskomt bij het leerbedrijf en wanneer
houden. Vaak wordt daar dan een algemene afspraak
hij bereikbaar is voor vragen.
over gemaakt in de praktijkovereenkomst. Wanneer jou niet duidelijk is welke informatie je vertrouwelijk
3.5. Kledingvoorschriften
moet behandelen, vraag dan voor je aan je stage be-
Het kan voorkomen dat het leerbedrijf je vraagt om je op
gint, of je een lijst kunt krijgen met onderwerpen waar
een bepaalde manier te kleden. Soms stelt het
je niet met anderen over mag spreken, of die je niet
bedrijf eisen aan de kleding vanwege de veiligheid. In
mag verwerken in je stageverslag.
andere gevallen omdat de bedrijfscultuur bepaalde kleding voorschrijft. Het bedrijf mag eisen aan je kleding
3.7. Stagevergoeding
stellen. Maar wanneer je om religieuze redenen een
Het leerbedrijf is niet verplicht om jou een vergoe-
hoofddoek draagt, mag het bedrijf niet van jou vragen
ding voor je stage te geven. Maar dat wil niet zeggen
om die af te doen. Vraag voordat je aan je stage begint
dat je geen vergoeding krijgt. In sommige Collectieve
wat de regels zijn en maak hier duidelijke afspraken over!
Arbeidsovereenkomsten, kortweg CAO’s, zijn namelijk
12
afspraken gemaakt over vergoedingen voor stagiaires.
misschien wel een reiskosten- of onkostenvergoe-
Vraag daarom altijd na of je een vergoeding krijgt. Doe
ding geven. Ook dat is niet verplicht maar je kunt bij
dat wel voordat je aan je stage begint! Staat er in de
het leerbedrijf natuurlijk altijd naar de mogelijkheden
CAO niets over een vergoeding? Dan kun je toch altijd
informeren. Afspraken, bijvoorbeeld over een
bij het leerbedrijf navragen of je een stagevergoeding
stagevergoeding, kun je vastleggen in een apart
krijgt. Is dat niet mogelijk, dan kan het leerbedrijf je
(stage-) contract.
Studiefinanciering & bijverdienen Als je studiefinanciering krijgt, mag je maar een bepaald bedrag per jaar bijverdienen. Je stagevergoeding wordt ook meegerekend als bijverdienste. Hoeveel je maximaal mag bijverdienen naast je studiefinanciering, vind je op www.ib-groep.nl
Als je een stagevergoeding krijgt, dan moet je daar belasting over betalen. Ook het leerbedrijf moet belasting en premies betalen. Wanneer je te veel belasting hebt betaald, kun je dat met een Tj-biljet bij de belastingdienst terugvragen. Je kunt een Tj-biljet downloaden van www.belastingdienst.nl. Bij de belastingdienst kun je ook navragen of je te veel belasting hebt betaald.
3.8. Stagefonds of schoolfonds
je stage begint. Een ongeluk zit in een klein hoekje.
Let op: een aantal scholen vraagt een vergoeding
Check daarom voordat je aan je stage begint, hoe je
voor het stagefonds aan het leerbedrijf! Soms betekent
bent verzekerd en of je zelf nog iets moet regelen.
dit dat jij geen vergoeding krijgt voor je stage of dat je alleen bij leerbedrijven stage mag lopen die een
3.9.1. Zorgverzekering
vergoeding willen betalen aan het schoolfonds. Maar
Wanneer je ouder bent dan achttien, moet je er zelf
de school kan een bedrijf niet verplichten om een
zorgen dat je verzekerd bent voor ziektekosten. Je
vergoeding aan het schoolfonds te betalen. Ook kan
bent verplicht om tenminste een basisverzekering af
de school jou niet verbieden om geen stage te lopen
te sluiten. Wanneer je jonger bent dan achttien jaar,
bij een bepaald leerbedrijf. Als er een stagefonds is,
check dan of je met je ouders bent meeverzekerd
dan is de school verplicht om duidelijk te maken waar
voor ziektekosten. Kijk in ieder geval goed na of je
het geld uit het stagefonds aan wordt besteed. Als de
verzekerd bent en zorg er voor dat dit goed in orde
school dat niet doet, vraag er dan zelf naar of neem
is! Wanneer je een stagevergoeding krijgt, of een
contact op met JOB.
arbeidsovereenkomst hebt afgesloten met het leerbedrijf, dan moet het bedrijf de inkomensafhankelijke
3.9. Verzekeringen
bijdrage van de premie zorgverzekering vergoeden.
Het is belangrijk dat je goed verzekerd bent als je aan
13
3.9.2. Ziektewet Wanneer het leerbedrijf jou een stagevergoeding uitbetaalt of een vergoeding aan het schoolfonds geeft, ben je ook verzekerd voor de ziektewet. Wanneer je tijdens je stage ziek wordt, dan kom je in aanmerking voor ziektegeld. De hoogte daarvan, is afhankelijk van je situatie. Meer informatie vind je op www.uwv.nl.
beidsongeschikt raakt maar nog geen betaalde baan hebt. Meer informatie over de Wajong vind je op www.uwv.nl.
3.9.4. WAO of WIA Als je een arbeidsovereenkomst hebt afgesloten met het leerbedrijf, dan gelden er andere regels. Het is daarbij van belang of je een jaarcontract of een
3.9.3. Wajong Misschien ben je langer dan één jaar ziek of raak je, bijvoorbeeld als gevolg van een ongeluk tijdens je stage, langdurig arbeidsongeschikt. Als je daardoor niet (meer) kunt werken, dan kom je in aanmerking voor
een uitkering. Mbo-stagiaires die geen arbeidsovereenkomst hebben afgesloten met het leerbedrijf,
arbeidscontract voor onbepaalde tijd hebt afgesloten met het bedrijf. Wanneer je arbeidsgehandicapt raakt, is het bedrijf verantwoordelijk; ze moeten je bijvoorbeeld passend werk aanbieden. Pas wanneer dat niet lukt, kom je na twee jaar in aanmerking voor een WAO of WIA uitkering. Ook hierover vind je meer informatie op www.uwv.nl.
komen in aanmerking voor de Wajong. De Wajong is een uitkering die voorziet in je inkomen als je ar-
Niels Savenije Opleiding: Sport en Bewegen ROC Flevoland “Ik zie nu bij mezelf in de praktijk terug wat ik op school tijdens lessen allemaal heb geleerd. Ik loop dit jaar stage bij een tennisvereniging en krijg van mijn begeleider volop de kans om “gewoon” mee te werken als tennisleraar. Mijn droomstage zal plaatsvinden in het buitenland ik zou dolgraag willen werken in Amerika omdat ze daar op sportgebied voor scholen en clubs heel ver zijn.”
14
3.10. Aansprakelijkheid Voor schade die niet of niet volledig door de hiervoor besproken verzekeringen wordt vergoed, kan iemand aansprakelijk worden gesteld. Het is daarbij belangrijk door wie de schade is veroorzaakt. De Nederlandse wet bepaalt dat het leerbedrijf aansprakelijk is voor alle schade die de stagiair mocht lijden tijdens de
aan je stage begint zelf, via je ouders of via school WA-verzekerd bent.
3.11. De eindtermen die je tijdens je stage moet halen In de praktijkovereenkomst staat wat je tijdens je stage moet leren. Vaak wordt er verwezen naar de
stage tenzij de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de stagiair zelf.
3.10.1. WA-verzekering Het kan ook zo zijn dat jij tijdens je stage iemand anders schade toebrengt. De persoon die schade heeft geleden, kan jou of jouw stagebedrijf aansprakelijk stellen. Het gaat vaak om hele grote bedragen. Omdat je die zelf niet kunt betalen, wordt dit door de WA-verzekering vergoed. Zorg dus dat je voordat je
Er staat iets anders in de POK Het leerbedrijf is verantwoordelijk voor schade die jij tijdens je stage oploopt tenzij jij die schade expres hebt veroorzaakt. Deze regel uit de Nederlandse Wet is dwingend recht. Dat betekent dat iedereen zich hier altijd aan moet houden. Afspraken die in de POK staan en iets anders zeggen, zijn niet rechtsgeldig.
onderwijs- en examenregeling (OER). Daarin vind je meer informatie over wat je tijdens je stage moet leren. Wanneer dat voor jou niet duidelijk is, vraag dan voordat je de praktijkovereenkomst ondertekent, of je de onderwijs- en examenregeling mag inzien. Je kunt de OER altijd bij de administratie van je school opvragen. En je hebt altijd het recht om de OER in te
De praktijkovereenkomst is een contract tussen jou, de school en het leerbedrijf. Als je jonger dan achttien jaar bent, ben je minderjarig. Dan moeten je ouders of je voogd voor je tekenen. Zet nooit je handtekening wanneer je iets niet begrepen hebt! Vraag altijd eerst om uitleg!
zien! Veel scholen hebben daarnaast een stagegids. Daar vind je allerlei andere informatie die met stage te maken heeft. Bijvoorbeeld over de opdrachten die je moet maken en de inleverdata van je opdrachten.
beoordeeld en door wie je wordt beoordeeld, staan in de praktijkovereenkomst. Meer over de beoordeling van je stage, lees je in hoofdstuk vier.
Lees de stagegids goed door want ook hier staat belangrijke informatie in!
3.12. De beoordeling van je stage
3.13. Eerder beëindigen van de praktijkovereenkomst Wanneer er iets mis gaat tijdens je stage, heb je het recht om eerder te stoppen met je stage. Wat daar
Afspraken over de onderwerpen waarop je wordt
15
allemaal bij komt kijken, lees je in hoofdstuk vijf.
er in de POK of je stagecontract zijn gemaakt. Want wanneer die afspraken niet worden nageleefd, kan de
3.14. Ontslag bij arbeidsovereenkomst
school of het stagebedrijf daarop worden aangesproken. Heb je een probleem tijdens je stage, lees dan
Wanneer je een arbeidsovereenkomst hebt afgesloten
eerst hoofdstuk zes van deze stagewijzer of neem
met het leerbedrijf, kun je ook door het bedrijf worden
contact op met de mbo-consulenten van JOB.
ontslagen. In bepaalde gevallen kom je in aanmerking voor een WW-uitkering. Je moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Meer informatie vind je op www.minszw.nl.
3.15. De praktijk blijkt anders te zijn Je kunt hele duidelijke afspraken maken als je aan je stage begint, maar het kan altijd anders uitpakken. Wanneer je tegen problemen aanloopt, is het belangrijk dat je kunt terugvallen op de afspraken die
• Je stageopdrachten hebben gehaald.
4
De eindbeoordeling
Aan het eind van je stage krijg je een beoordeling. Dat betekent dat je, om je stage goed af te ronden, alles moet kennen en kunnen wat van tevoren is afgesproken. Om je stage te halen moet je onder andere: • Het aantal klokuren dat in de POK is afgesproken stage hebben gelopen.
van school te horen of je je stage hebt gehaald.
• Je werkzaamheden moeten voldoende zijn. • Je hebt je gehouden aan de afspraken die in de POK zijn gemaakt.
4.2. Tussentijdse beoordeling Meestal vindt er tijdens de stage ook een aantal evaluatiegesprekken plaats. Daarin wordt
De eindtermen die je tijdens je stage moet halen en
besproken hoe jij binnen het bedrijf functioneert. Zo
de manier waarop de beoordeling van je stage plaats-
krijg je een goed beeld van de dingen die je al onder
vindt, kun je terugvinden in de praktijkovereenkomst,
de knie hebt, en van de dingen die je nog beter kunt
de stagegids of de onderwijs- en examenregeling van
doen. Misschien moet je iets verbeteren in de manier
jouw opleiding.
waarop je je werkzaamheden uitvoert. Vraag dan altijd aan je praktijkbegeleider op welke manier je dat het
4.1. Door wie word je beoordeeld?
beste kunt verbeteren. Maak daar duidelijke afspraken over. Zo is de kans op een goede eindbeoordeling
In veel gevallen word je beoordeeld door de prak-
groter. Heb jij geen tussentijdse evaluatiegesprekken?
tijkbegeleider van je stage en door de stagedocent
Vraag ze dan aan! Zeker wanneer je voor een langere
van school. De school moet jou uiteindelijk je eind-
periode stage loopt!
beoordeling geven, je krijgt dus van de stagedocent
16
Blijf rustig Het is natuurlijk even schrikken als je een slechte Zet de afspraken die er in het tussentijdse gesprek zijn gemaakt op papier. Zo voorkom je misverstanden bij de eindbeoordeling. Je kunt dan namelijk opzoeken wat er eerder is afgesproken.
beoordeling krijgt. Probeer rustig te blijven. Je mag best laten merken dat je niet blij bent met deze beoordeling, sterker nog, dat je het er niet mee eens bent. Maar blijf altijd beleefd en voorkom een naar gesprek met harde woorden. Zorg dat je in gesprek
4.3. Eindbeoordeling onvoldoende? Meestal heb je tijdens je stage al een paar evaluatiegesprekken gehad waarin eventuele verbeterpunten zijn besproken. De kans is dus klein dat je tijdens je eindgesprek op- of aanmerkingen krijgt, die je nog niet eerder hebt gehoord. Maar stel dat dit wel gebeurt? Wat dan?
blijft met je begeleiders. Vraag tijdens het gesprek waarom je ineens een slechte beoordeling krijgt terwijl je daar in de eerdere gesprekken niets over hebt gehoord.
Denk nog eens goed na Kijk de aantekeningen van de eerdere gespreken nog eens goed na. Welke afspraken heb je toen met je begeleiders gemaakt? Misschien kun je aantonen dat het stagebedrijf de afspraken in de
Silvia Boom Opleiding: Dierverzorging niveau 4 op het Holland college te Maasland. “Door de theorie in de praktijk toe te gaan passen krijg je veel meer inzicht in je toekomstige beroep Zelf ben ik op zoek naar een stageplaats bij een veearts. Als ik deze stage vind dan is naar mijn idee mijn stage pas echt compleet.”
17
praktijkovereenkomst niet is nagekomen of misschien
eens bent met de eindbeoordeling. Dat doe je door
heb jij bepaalde punten uit een eerder
bezwaar aan te tekenen bij de examencommissie van
evaluatiegesprek juist wel verbeterd. Dit kan een
jouw school. Dit is op iedere school anders geregeld.
ondersteuning zijn als je besluit verdere stappen te
Kun je de informatie niet direct vinden? Vraag dan
ondernemen tegen een slechte eindbeoordeling. Als
aan je stagedocent waar je informatie kan vinden over
je het niet eens bent met je eindbeoordeling, dan kun
de bezwaarprocedure.
je een bezwaar indienen.
4.4. Herkansing Wanneer je eindbeoordeling onvoldoende is, dan kan in veel gevallen je stageperiode worden verlengd. Vraag aan je begeleiders wat de mogelijkheden zijn.
4.5. Bezwaar indienen Kijk in de praktijkovereenkomst, de stagegids, de onderwijs- en examenregeling of de klachtenregeling na hoe je officieel kunt laten weten dat je het niet
commissie van beroep. Deze commissie oordeelt over de beslissing van de examencommissie en brengt daarover een advies uit.
Je moet een bewaar bij de examencommissie meestal schriftelijk indienen. Zelfs wanneer dat niet hoeft, zorg er dan toch voor dat je alles op papier zet. Leg in je brief duidelijk uit waarom je de eindbeoordeling onterecht vindt. Je kunt je aantekeningen van de evaluatiegesprekken gebruiken als argument in de brief of als bijlage meesturen. De examencommissie neemt jouw klacht in behandeling. Wanneer je het niet eens bent met het oordeel van de examencommissie, kun je daarna een brief schrijven aan de
5
Problemen tijdens je stage
In het vorige hoofdstuk heb je al gelezen wat je
Je hebt maar drie dagen!
kunt doen als je een negatieve eindbeoordeling voor
Als je bezwaar wordt afgewezen, heb je drie werkdagen de tijd om een brief te schrijven aan de commissie van beroep.
misgaan. Hier lees je wat je kunt doen om de meest
je stage krijgt. Maar er kunnen ook andere dingen
voorkomende stageproblemen op te lossen.
Neem contact op met JOB
5.1. Problemen met je begeleiders
Heb je advies nodig bij het maken van een
Ben je niet tevreden over de begeleiding die je krijgt?
bezwaarschrift? Dan kun je altijd contact opnemen
Is je stagebegeleider nooit bereikbaar of krijg je geen
met de mbo-consulenten van JOB. Zij zijn van
feedback van je praktijkbegeleider? Zorg dat je me-
maandag tot en met donderdag tussen 10.00 en
teen laat weten wat je dwars zit want het is belangrijk
17.00 bereikbaar op 020-3302614, of stuur een mail
dat je stage zo goed mogelijk verloopt. Wanneer je
naar
[email protected].
te lang wacht, bestaat het risico dat je een slechte
18
eindbeoordeling krijgt of erger, dat je moet stoppen
moet doen die niets met je opleiding te maken heb-
met je stage.
ben. Kortom, je leert tijdens je stage niet wat je er zou moeten leren.
Wat kun jij doen? Maak je probleem bespreekbaar met je praktijk-
Wat kun jij doen?
begeleider. Lost dat niets op, neem dan contact op
Probeer het probleem bespreekbaar te maken bij je
met je stagedocent van school. Wanneer dat ook
praktijkbegeleider. Geef duidelijk aan waar je tegen-
niets oplevert, ga dan eens langs bij je mentor of
aan loopt en probeer met hem af te spreken dat je
neem contact op met de mbo-consulenten van JOB.
ook andere werkzaamheden krijgt die wel iets met je opleiding te maken hebben. Bedenk bijvoorbeeld
5.2. De werkzaamheden hebben niets met je opleiding te maken
van tevoren wat jij graag zou willen doen en vraag of dat kan. Wanneer dit geen oplossing is, neem dan contact op met de stagedocent bij jou op school.
De bedoeling van je stage is dat je er iets van leert.
Lukt dat ook niet? Stap dan naar je mentor of neem
Je hebt daarover met je school en het leerbedrijf
contact op met de mbo-consulenten van JOB.
afspraken gemaakt in de praktijkovereenkomst. Maar al snel blijkt dat jij alleen maar de vervelende klusjes
5.3. Gevaarlijk werk of te lange werktijden
5.4. langdurige afwezigheid door ziekte
Moet je tijdens je stage allerlei werkzaamheden doen
Stel je voelt je niet zo lekker en besluit een dag in bed
die een stagiair niet zonder begeleiding hoort te
te blijven. Je wordt maar niet beter en het lijkt erop
doen? Is er geen begeleiding aanwezig en sta je er
dat je een groot deel van je stage moet missen omdat
alleen voor? Moet je werken met gevaarlijke machines
je ziek wordt. Wat moet je dan doen?
en is er geen beschermende kleding? Moet jij altijd ’s nachts werken?
Wat kun jij doen? Kijk eerst in de praktijkovereenkomst wat je moet
Wat kun jij doen?
doen in het geval van ziekte. Zorg in ieder geval dat je
Wanneer jij het idee hebt dat je niet veilig werkt, geef
het stagebedrijf en de school op tijd laat weten dat je
dit dan aan bij je praktijkbegeleider. Wanneer dit niets
niet aanwezig bent omdat je ziek bent. Bij langdurige
oplost, laat dan je stagedocent van school weten wat
afwezigheid kan de school of het stagebedrijf je ver-
er aan de hand is. Lost dit ook niets op? Dan kun je
plichten om de gemiste tijd in te halen. Kijk daarom
een klacht indienen bij de arbeidsinspectie. Voor meer
goed na wat er is afgesproken over het opnemen
informatie kun je kijken op www.arbeidsinspectie.nl.
van vrije dagen of het compenseren van langdurige afwezigheid door ziekte. Lees ook hoofdstuk drie van
19
deze stagewijzer goed door!
iedere dag met tegenzin naar je stage.
Gemiste uren
Wat kun jij doen?
In de praktijkovereenkomst heb je afgesproken dat je
Praat er met je praktijkbegeleider over en geef hem
een bepaald aantal klokuren stage loopt. De school
duidelijk aan wat je niet bevalt. Misschien is er een
of het stagebedrijf kan jou dus verplichten om de
hele praktische oplossing voor jouw probleem.
gemiste uren in te halen. Maak hier in ieder geval met
Wellicht kunnen je werkzaamheden worden
het leerbedrijf duidelijke afspraken over. Het hangt er
aangepast of mag je op een andere kamer gaan zitten.
natuurlijk ook vanaf hoe jij in het bedrijf functioneert,
Geef het in ieder geval niet direct op. Kijk eerst of er
of je alle opdrachten af hebt en hoe jouw situatie er
echt geen mogelijkheid is om er toch nog een leuke
op dit moment uitziet.
stage van te maken.
5.5. Het valt gewoon tegen
5.6. Seksuele intimidatie
Stel je bent al een tijdje bezig met je stage, maar je
Word je op je stageplaats op een ongewenste manier
komt erachter dat je het gewoon niet leuk vindt om
lastig gevallen? Voel je je niet op je gemak omdat
te doen. De werkzaamheden liggen je niet, je hebt
een collega seksueel getinte opmerkingen tegen je
geen leuk contact met je collega’s en je gaat eigenlijk
maakt? Hoe ga je daarmee om en aan wie kun je
het vertellen? Wat doe je in het geval van seksuele
De Inspectie voor het Onderwijs
intimidatie?
De Inspectie voor het Onderwijs adviseert en ondersteunt bij klachten over seksuele intimidatie. Wan-
Wat kun jij doen?
neer leraren, begeleiders of instellingen klachten over
Wacht niet met actie ondernemen! Als jij je niet veilig
seksuele intimidatie signaleren, zijn ze verplicht dit te
voelt op je stageplaats, dan moet je dat zo snel
melden bij de Inspectie van het Onderwijs. Je mag
mogelijk aangeven. Wil jij liever niet bij een van je
natuurlijk ook zelf contact opnemen met de Inspectie.
begeleiders aankloppen? Dan kun je altijd terecht bij
De vertrouwensinspecteur behandelt je klacht en kan
de vertrouwenspersoon bij jou op school. De ver-
je helpen verdere stappen te ondernemen. Hij of zij
trouwenspersoon heeft een geheimhoudingsplicht.
heeft geheimhoudingsplicht, dus jullie maken sa-
Je hoeft geen namen te noemen en alles wat je zegt,
men afspraken over welke stappen er verder worden
blijft echt geheim. Wil je liever niet naar de
ondernomen. Alles gebeurt in overleg met jou. Het
vertrouwenspersoon? Bel dan bijvoorbeeld de
telefoonnummer van het meldpunt van de
onderwijstelefoon. Het nummer is 0800-1608. Hier
vertrouwensinspecteurs is: 0900-111 3 111.
kun jij je problemen kwijt en er wordt, samen met jou, naar een oplossing gezocht. Je hoeft geen namen te
5.7. Discriminatie
noemen en alles wat je vertelt, blijft echt geheim.
Lukt het jou maar niet om een stageplaats te vinden?
20
Willem Thissen Opleiding: vakopleiding op: Sint Lucas Boxtel. “Ik heb zelf nog geen stage gelopen maar ik heb wel al genoeg over stage lopen gehoord om er een duidelijke verwachting van te hebben. Dat is namelijk dat je op je stage tientallen ahá momenten zult hebben. Dat je zult denken oh zo gaat dat dus. Op school probeert men natuurlijk op een zo goed mogelijke manier het bedrijfleven na te bootsen maar dat komt slecht een klein beetje in de buurt van hoe het er “in het echt” aan toe gaat. Zelf hoop ik ook een stageplek te vinden/krijgen waar ik serieus genomen word en niet alleen maar de rotklusjes hoef te doen.”
Heb je het vermoeden dat de reden daarvan is dat
anti-discriminatiebureaus op www.Ivadb.nl.
je een buitenlandse naam hebt of een hoofddoek draagt? Of word je op je stage door collega’s gepest
Je kunt ook een klacht indienen bij de Commissie
omdat je homo bent? Kortom: wat doe je wanneer je
Gelijke Behandeling. Kijk voor meer informatie op
gediscrimineerd wordt?
www.cgb.nl. Als je een klacht wilt indienen of wilt weten wat jouw rechten zijn, dan kun je de Com-
Wat kun jij doen?
missie Gelijke Behandeling van maandag tot en met
Als jij gediscrimineerd wordt of je niet veilig voelt op je
vrijdag van 14.00 tot 16.00 bellen op 030-8883888.
stageplaats, dan moet je dat zo snel mogelijk aan-
De uitspraak van de Commissie Gelijke Behandeling
geven. Bespreek het eerst met de praktijkbegeleider
is niet bindend. Dit betekent dat mensen niet verplicht
of de stagebegeleider bij jou op school. Wil jij liever
zijn om zich aan die uitspraak te houden. Maar bij een
niet bij een van je begeleiders aankloppen? Dan kun
rechtzaak volgt de rechter vaak wel de uitspraak van
je altijd terecht bij de vertrouwenspersoon bij jou op
de Commissie Gelijke Behandeling.
school. Een andere mogelijkheid is om melding te maken bij het anti-discriminatie bureau bij jou in de
5.8. JOB voor jou
buurt Zij kunnen je informeren over de stappen die
Loop je tegen een van deze problemen aan en kom je
je kunt ondernemen. Je vindt een overzicht van alle
er zelf niet uit? Heb je bij het zoeken naar een stage
21
of tijdens je stage te maken met een probleem dat
in staat bent om je stage af te maken. In die gevallen
niet in deze stagewijzer wordt besproken? Neem
kun je voor de in de praktijkovereenkomst afgespro-
dan gerust contact op met de mbo-consulenten van
ken einddatum stoppen met je stage. In de POK is
JOB. Zij kunnen je verder helpen bij het oplossen
geregeld in welke gevallen dat van toepassing is. De
van het probleem. Ze kunnen je adviseren wat je
praktijkovereenkomst wordt dan voortijdig ontbon-
mogelijkheden zijn en wat je het beste kunt doen. Ze
den.
geven je alle informatie die je nodig hebt. De mbo-
donderdag tussen 10.00 en 17.00 bereikbaar op
6.1. Weet je zeker dat je wilt stoppen met je stage?
020-3302614. Je kunt ook mailen naar
Denk nog eens goed na voordat je besluit te stoppen
[email protected].
met je stage. Bespreek het eerst met je begeleiders
consulenten van JOB zijn van maandag tot en met
6
en met de mensen in je directe omgeving. Zet voor-
Stoppen met je stage
Misschien ben je een probleem tijdens je stage tegenkomt dat niet op te lossen is. Het kan ook gebeuren dat je door persoonlijke omstandigheden niet meer
dat je een beslissing neemt, alle voor- en nadelen goed op een rijtje. Zorg ook dat je goed weet wat de gevolgen zijn wanneer je eerder stopt met je stage. Wie gaat er op zoek naar een nieuwe stage? Loop je studievertraging op en zo ja hoe veel? Zoek ook uit
of je recht op herkansing van je stage blijft of vervalt.
laat weten dat je stopt met je stage. Vraag ook aan je
Wanneer je recht op herkansing vervalt, moet je je
stagebegeleider wat er verder gebeurt en ga zo snel
volgende stage in één keer halen, anders word je
mogelijk op zoek naar een vervangende stageplaats.
misschien van school gestuurd! Pas wanneer je alle
weet dat er geen andere oplossing is voor het
6.3. Je moet stoppen met je stage
probleem, kun je een goede beslissing nemen.
Ook het leerbedrijf of de school kunnen besluiten om
voor- en nadelen op een rijtje hebt gezet, en je zeker
de stage eerder te beëindigen. In de praktijkovereen-
6.2. Je besluit te stoppen met je stage
komst staat in welke gevallen dat kan voorkomen. Als de school of het leerbedrijf heeft besloten dat jij moet
Het kan in jouw geval natuurlijk beter zijn om van
stoppen met je stage, dan moet er eerst een gesprek
stageplaats te veranderen. Wanneer je hebt besloten
tussen jou, de school en het leerbedrijf plaatsvinden.
te stoppen, moet er eerst een gesprek komen tus-
Daarna moet de school of het leerbedrijf schriftelijk
sen jou, de school en het leerbedrijf. Daarna moet
laten weten dat je moet stoppen met je stage. Maar
je per brief aan het stagebedrijf en aan de school
wat kun je doen als je het niet eens bent met die
officieel laten weten dat je hebt besloten eerder te
beslissing?
stoppen met je stage. Zorg dat je iedereen op tijd
22
6.4. Dien een bezwaar in Als je het niet eens bent met het besluit van school of het leerbedrijf om de stage eerder te beëindigen, dan kun je bezwaar indienen bij de examencommissie van school. Dat moet je schriftelijk doen. Zorg dat je in je brief duidelijk maakt waarom jij het niet eens bent
Binnen drie dagen in beroep! Wanneer je in beroep gaat moet je dat binnen drie werkdagen nadat je bezwaar is afgewezen indienen.
met de beslissing dat je moet stoppen met je stage. Wanneer de examencommissie vindt dat jij in je recht
met je stage of dat de school naar een redelijk alter-
Meer informatie over bezwaar en beroep
natief zoekt. De examencommissie kan je bezwaar
Vaak staat de informatie over het indienen van een
ook afwijzen. Wanneer je het niet eens bent met het
bezwaar of beroep, in de klachtenregeling van de
oordeel van de examencommissie, kun je daarna een
school. Maar dit is niet overal hetzelfde. Soms staat
brief schrijven aan de commissie van beroep. Deze
dat ook in de stagegids of bijvoorbeeld in de onder-
commissie oordeelt over de beslissing van de
wijs- en examenregeling. Vraag aan je stagedocent
examencommissie en brengt daarover een advies uit.
waar je de informatie kunt vinden.
staat, is de kans groot dat je gewoon door kunt gaan
7
Wat kan JOB voor jou doen?
je informatie kunt vinden over onderwerpen waar je mee te maken hebt als je een mbo-opleiding volgt. Je kunt de folders en brochures gratis in pdf
JOB (jongerenorganisatie beroepsonderwijs) is dé
downloaden van www.job-site.nl. Daarnaast heeft
organisatie die opkomt voor de rechten van alle
JOB een aantal andere informatieve websites over
mbo’ers in Nederland. JOB is een organisatie voor
stage, inspraak voor mbo-studenten, de kwaliteit van
en door mbo’ers. Hier lees je wat JOB voor jou kan
het onderwijs en nog veel meer. Kijk bijvoorbeeld ook
doen.
eens op: www.job-odin.nl, www.stageinfopunt.nl, www.jijbeslistmee.nl, www.seeyourself.nl.
7.1. JOB adviseert jou JOB kan je adviseren en ondersteunen wanneer je
7.3. JOB komt naar je toe
een klacht hebt over het onderwijs of je stage. Heb je
JOB geeft regelmatig gastlessen over stage, rechten
een klacht over het mbo? Neem dan contact op met
en plichten, medezeggenschap voor studenten of
de mbo-consulenten van JOB.
bijvoorbeeld de kwaliteit van het onderwijs. Ook organiseert JOB regelmatig debatten tussen docenten
7.2. JOB informeert jou
en mbo’ers of panelgesprekken tussen management
JOB heeft verschillende folders en brochures waarin
en studenten. Wil je dat JOB ook een keer bij jou op
23
school langskomt? Neem dan contact op met de
zetten, stukjes willen schrijven voor www.job-site.nl of
mbo-consulenten van JOB.
die campagne willen voeren voor JOB. Heb je geen tijd voor een bestuursfunctie of actief lidmaatschap
7.4. JOB vertegenwoordigt jou
van JOB maar wil je je wel bij JOB aansluiten? Ook
JOB komt op voor de rechten van alle mbo’ers in
dat kan. Via www.job-site.nl kun jij je aanmelden als
Nederland, dus ook voor jouw rechten. Het bestuur
lid van JOB en gebruik maken van alle extra’s voor
van JOB bestaat uit jongeren die zelf een mbo-
leden van JOB. Lidmaatschap van JOB is gratis.
opleiding volgen. Zij onderhouden samen met de medewerkers van JOB contacten met, onder andere,
Heb je een vraag of klacht? Wil je dat JOB bij jou op
het ministerie van OCW, onderwijsinstellingen en
school komt? Of wil je zelf actief worden bij JOB?
andere organisaties.
Dat kan. Kijk dan eerst voor meer informatie op www.job-site.nl. Je kunt JOB van maandag tot en
7.5. Jij & JOB?
met donderdag tussen 10.00 en 17.00 bellen op
Lijkt het jou interessant om een bestuursfunctie te
020-3302614, of mail naar
[email protected].
vervullen? Kijk dan eens op www.job-site.nl welke functies er zijn. JOB heeft ook altijd plaats voor actieve mbo’ers die willen helpen om themadagen op te
24
