Op een prettige manier omgaan met elkaar Anti-pestbeleid
Inleiding Op een prettige manier omgaan met elkaar Binnen het Corderius College werken wij met drie begrippen waaraan wij herkenbaar willen zijn, namelijk: ‘betrokken’, ‘verantwoordelijk’ en ‘veiligheid’. Deze drie woorden kenmerken de school en vormen de basis waarvan het onderwijs en de organisatie is ingericht. Eigenlijk vormen ze een weerslag van wat we in al ons handelen en de omgang met elkaar het belangrijkst vinden: we zijn betrokken op elkaar, op elkaars welbevinden, op de school als organisatie, op ons gebouw: we geven ruimte aan allerlei vormen van talent, maar houden ook de school schoon met elkaar. we zijn verantwoordelijk voor de taken die we, ieder op de eigen positie, hebben binnen de school: variërend van op tijd beginnen tot het goed voorbereiden van de les (docent en leerling). we werken aan een veilige school, waar iedereen tot zijn of haar recht mag komen: we reageren snel op mogelijk pestgedrag en zijn open en eerlijk naar elkaar. Op basis van deze drie kernwaarden hebben wij een aantal jaar geleden, samen met ouders en leerlingen, de CorderiusCode geformuleerd. Zij bestaat uit zeven waarden op basis waarvan de dagelijkse omgang kan worden vormgegeven. Wie deze waarden op het netvlies heeft, geeft de ander ruimte, neemt zelf verantwoordelijkheid, is betrokken en draagt bij aan een veilig klimaat. Ze zijn zo voor de hand liggend, dat je je bijna afvraagt waarom er zo’n code zou moeten zijn. De zeven waarden van onze school: 1. We laten zien dat we een christelijke school zijn. 2. We geven onze mening en blijven beleefd. 3. We houden rekening met elkaar op allerlei terreinen. 4. We letten op elkaar en helpen elkaar als dat nodig is. 5. We gaan respectvol met elkaar om met mensen en spullen. 6. We geven aandacht aan de wereld om ons heen. 7. We houden ons aan de schoolregels. Bovenstaande waarden dragen bij aan het creëren van een veilig pedagogisch klimaat waarin elke leerling en medewerker tot zijn of haar recht komt. Een positief klimaat waarin je jezelf kunt zijn, zonder een ander in de weg te staan. Waarin je respectvol omgaat met anderen en andermans spullen, waarin je gekend wordt en anderen wilt kennen. Ook op onze school komt het voor dat leerlingen en medewerkers in hun handelen de waarden van de CorderiusCode uit het oog verliezen. Daarbij kunnen situaties ontstaan waarin mensen zich minder betrokken en verantwoordelijk gedragen en waardoor de veiligheid afneemt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij pesten. In dit anti-pestprotocol beschrijven we verschillende aspecten van pesten. Daarnaast beschrijven we de manier waarop we op onze school met pesten omgaan. Een antipestprotocol geeft leerlingen, medewerkers en ouders duidelijkheid over hoe
Antipestbeleid Corderius College
2
gehandeld wordt wanneer er gepest wordt. Door het protocol te volgen ontstaat een samenwerking tussen medewerker, pester, gepeste, overige klasgenoten en ouders. Deze vorm van samenwerken wordt ook wel de vijfsporenaanpak genoemd. Daarbij worden gebeurtenissen die te maken hebben met de pestsituatie onderzocht, besproken en ook vastgelegd, zodat het verloop gevolgd en geëvalueerd kan worden. Hierdoor ontstaat helderheid voor alle partijen. Onderwerpen die in dit anti-pestbeleid onder andere aan de orde komen zijn: Wat is pesten? Wat zijn oorzaken/risicofactoren voor pesten? Welke signalen wijzen op pesten? Wat kan worden gedaan om pesten te voorkomen? Wat kan worden gedaan om pesten te stoppen?
Wat is pesten? Pesten wordt door pestonderzoeker van het eerste uur Bob van der Meer gedefinieerd als: systematisch lichamelijk, geestelijk of seksueel geweld door één of meerdere leerlingen ten opzichte van, in de meeste gevallen, één klasgenoot die niet of niet meer in staat is om zichzelf te verdedigen. We spreken van pesten als dezelfde leerling regelmatig en systematisch bedreigd en geïntimideerd wordt. Pesten is een vorm van geweld en is daarmee grensoverschrijdend en bedreigend. Kenmerkend voor het verschijnsel pesten is het machtsverschil. De pester is dominant; de gepeste is onvoldoende in staat zich te verdedigen en is daarmee ondergeschikt aan de pester. Een ander kenmerk is dat pesten vaak herhaald wordt gericht op dezelfde persoon. Pesten is niet hetzelfde als plagen. Onder plagen verstaan we gedrag tussen leerlingen die aan elkaar gewaagd zijn: de ene keer doet de een iets onaardigs, een volgende keer is het de ander. Plagen is een spelletje, niet altijd leuk, maar nooit echt bedreigend. Omdat er bij plagen geen sprake is van een machtsverschil kan de ander zich makkelijk verweren of terug plagen. Plagen richt zich ook niet elke keer op dezelfde persoon. Er is geen sprake van een slachtoffer of van iemand die een ander bewust pijn wil doen. Plagen kan uitmonden in pesten. Wanneer is plagen geen plagen meer en moet je spreken over pesten? De grens tussen plagen en pesten is soms moeilijk aan te geven en verschilt van persoon tot persoon. Iedereen heeft het recht om aan te geven wat hij/zij acceptabel vindt en wat niet. Hierna de verschillen tussen plagen en pesten nog eens op een rijtje:
Antipestbeleid Corderius College
3
PLAGEN
PESTEN
- Incidenteel / kortdurend
- Structureel / langdurig
- Onbezonnen of spontaan
- Systematisch en berekenend
- Wederzijdsheid
- Eenrichtingsverkeer
- Geen vaste structuur:
- Neiging tot vaste structuur:
rolverwisseling is mogelijk
rolverwisseling is vaak onmogelijk. Dader(s) en slachtoffer(s)
- Positieve bedoelingen
- Negatieve bedoelingen: bewust kwetsen
- Beide partijen hebben plezier
- De gepeste voelt zich gekwetst
- Gelijkwaardige machtsverhouding:
- Ongelijkwaardige machtsverhouding:
beide partijen kunnen het plagen
het slachtoffer is niet in staat het pesten
stoppen
te stoppen
- Heeft geen negatieve gevolgen
- Heeft schadelijke gevolgen
- Meestal één tegen één
- Meestal een groep tegenover één geïsoleerd slachtoffer
- Vindt openlijk plaats
- Gebeurt meestal stiekem
Hoe wordt er gepest? Pestgedrag kan zich uiten in vele vormen. Soms ronduit uitgesproken, vaak minder zichtbaar en geraffineerd. Er kan in vele vormen gepest worden: fysiek: duwen, slaan, schoppen, krabben, aan haren trekken, trekken aan kleding, wapens gebruiken. verbaal: bijnamen verzinnen, roddels verspreiden, sarcastische opmerkingen maken, uitschelden, gemene briefjes schrijven. emotioneel: vernederen, belachelijk maken, dreigen, negeren, buitensluiten (isolatie), intimideren, afpersing. Bij deze vormen is er een onderscheid tussen direct en indirect pesten. Direct pesten is openlijk gericht op de persoon: slaan, verbale uitingen. Voorbeelden van indirect pesten zijn: roddelen, iemand negeren, iemands spullen stukmaken of verstoppen.
Cyberpesten Deze relatief nieuwe vorm van pesten wordt ook wel digitaal pesten genoemd. Het is een verzamelnaam voor verschillende soorten pestgedrag, waarbij de pester gebruikmaakt van digitale- en sociale media. Het gaat dan om het gebruik van de digitale middelen zoals smartphone, Facebook, Twitter, WhatsAppen, chatten, Skypen etc. Vormen van cyberpesten zijn:
Antipestbeleid Corderius College
4
(Anonieme) dreigmails Uitschelden, roddelen of buitensluiten in een chatbox Versturen van een mailbom, waardoor er zoveel mails binnenkomen dat de computer vastloopt ‘Stalking’ met mails, sms’jes en dergelijke Plaatsen van intieme en gemanipuleerde foto’s en filmpjes op internet. Dit wordt ook wel ‘bezemen’ genoemd Privégegevens van een ander op internet zetten en hiermee deze persoon inschrijven bij een dating-, escortsite, chatroom of iets dergelijks. Dit wordt ook wel ‘sexting’ genoemd Bestellen van ongewenste post, bijvoorbeeld proefabonnement of artikelen Misbruiken of stelen van wachtwoorden en inloggegevens en je zo voordoen als een ander. Dit wordt ook wel ‘hacken’ genoemd ‘Happy slapping’: het filmen en online zetten van iemand die mishandeld of verkracht of wordt ‘Bangalijsten’: het via internet versturen van lijsten met daarop een top tien van de grootste ‘sletten’. Banga is straattaal voor slet. Cyberpesten is een pesten in een nieuw jasje. Het nare aan cyberpesten is dat de pesterijen virtueel plaatsvinden en niet in het openbaar. Hierdoor zijn er vaak geen getuigen en is ingrijpen lastig of gebeurt het niet. Daarnaast gebeurt cyberpesten in de eigen veilige omgeving via de computer thuis of de mobiele telefoon. Het pesten op school gaat thuis gewoon door en het slachtoffer voelt zich nergens meer veilig. Maar ook het omgekeerde gebeurt: na een virtuele bedreiging komt vervolgens de fysieke afrekening de volgende dag op school. Cyberpesten is vaak anoniem en de dader is vaak lastig op te sporen. Bedreigingen, filmpjes en foto’s zijn moeilijk en soms onmogelijk definitief te verwijderen.
Rollen bij pesten Bij pesten zijn er verschillende rollen te onderscheiden. De twee bekendste rollen zijn die van de pester en de gepeste. Minder bekend zijn de rollen die de omstanders innemen. Zij hebben ook vaak invloed op het pesten. Een korte beschrijving van de verschillende rollen die zichtbaar worden in een groep waar gepest wordt: De pester: hij die anderen pest of laat pesten. Als het een meisje is, wordt zij ook wel ‘Queen bee’ genoemd. Deze ‘Queen bee’ bepaalt wie zij in haar groep wil en wat haar vazallen moeten doen. De vazallen zijn ‘vriendinnetjes’ doen alles wat de ‘Queen bee’ van hen verlangt De gepeste: hij wordt gepest, ook wel slachtoffer genoemd De meelopers: zij doen mee met het pesten van anderen om zo zelf geen slachtoffer van pesten te worden. Deze personen hebben meestal te weinig zelfvertrouwen en status om nee te zeggen tegen pesten. Ook wel de werksters of vazallen van de ‘Queen bee’ genoemd De zwijgende middengroep (‘stillen’): zij doen vaak of ze blind of doof zijn (ze horen en zien niks en zeggen dat er in hun groep niet gepest wordt). Ze hebben meestal geen zin in gedoe, dat vaak ontstaat als er op pesten wordt gereageerd.
Antipestbeleid Corderius College
5
Signaleren van pesten Bij de aanpak van pestgedrag is het van groot belang dat pesten vroegtijdig gesignaleerd wordt. Jongeren zeggen niet gemakkelijk dat ze gepest worden of dat er iemand gepest wordt. Daarom moeten volwassenen -ouders en medewerkersalert zijn op signalen die kunnen wijzen op pestgedrag. Pas wanneer pesten herkend en erkend wordt, kan er daadwerkelijk actie tegen worden ondernomen. Signalen voor ouders: wordt mijn kind gepest? Ook ouders kunnen dingen opvallen die op pesten kunnen duiden. Een kind zal niet altijd spontaan vertellen dat iemand hem of haar pest. Soms schaamt een kind zich, soms is hij/zij bang zwak gevonden te worden. Ook denkt hij/zij soms dat erover praten het probleem alleen maar groter maakt. Een kind kan zich anders gaan gedragen wanneer het slachtoffer is van pesterijen. Hieronder staan een aantal signalen beschreven die kunnen duiden op pesten. niet meer naar school willen en voortdurend smoesjes verzinnen niets meer over school vertellen spreekt niet af met klasgenoten of leeftijdsgenoten, neemt niemand mee naar huis en gaat ook niet naar anderen toe klaagt voor schooltijd over gebrek aan eetlust, misselijkheid, hoofd- of buikpijn slaapt slecht een heeft nachtmerries, huilt zichzelf in slaap begint plotseling in bed te plassen begint plotseling te huilen om niets of huilt meer dan vroeger lijkt verdrietig, angstig en somber is prikkelbaar en heeft last van stemmingswisselingen heeft verwondingen (blauwe plekken, schrammen) waarvoor vaak geen aannemelijke verklaring is wil niet alleen naar school, maar wil gebracht worden kiest een ‘onlogische’ weg naar school met kapotte spullen en/of kleding thuiskomen vraagt om geld of steelt het spijbelt komt met onwaarschijnlijke verklaringen voor zijn gedrag mindere schoolresultaten automutilatie en suïcidale neigingen. Wanneer u deze signalen herkent bij uw kind, hoeft er nog geen sprake te zijn van pesten; er kan natuurlijk ook iets anders aan de hand zijn. Om erachter te komen wat er precies speelt, kunt u in gesprek gaan met uw kind. Het kan zijn dat uw kind niet direct vertelt over wat er speelt. Vraag dan door, vertel dat u bezorgd bent en dat u wilt helpen en steunen. Neem uw kind altijd serieus en probeer samen tot oplossingen te komen.
Antipestbeleid Corderius College
6
Signalen voor ouders: pest mijn kind? Als ouder is het vaak lastig te achterhalen of uw kind pest. Het pesten gebeurt niet in uw aanwezigheid; u kunt het niet zien. U hoort het misschien via school of een andere ouder dat uw kind pestgedrag vertoont. Dit kan confronterend zijn. U vraagt zich wellicht af waarom hij/zij pest en hoe het zo ver had kunnen komen. Hieronder worden er een aantal signalen beschreven die erop kunnen duiden dat een leerling pest: agressief gedag vertonen naar broer, zus, andere gezinsleden, vrienden, leeftijdsgenoten wil graag domineren, baas spelen over de ander is erg ongeduldig drijft zijn zin door en vertelt hoe stoer hij wel niet is heeft veel vrienden op school, maar is onduidelijk over wat hij precies samen met hen doet moeite om gevoelens onder woorden te brengen, hij laat dit liever in zijn daden blijken.
Signalen voor docenten Ook op school is het niet altijd makkelijk om pestgedrag is signaleren. Docenten hebben niet altijd goed zicht op pesten. Pesterijen vinden niet altijd openlijk plaats. Signaleren is niet altijd eenvoudig. Hieronder staan een aantal signalen die erop kunnen duiden dat een leerling gepest wordt: de leerling is een buitenstaander de leerling heeft weinig contact met medeleerlingen en is vaak alleen in de klas de leerling wordt dikwijls als laatste gekozen bij het indelen van groepjes (sportles, groepswerk) de leerling blijft vaak in de buurt van docenten (ook in pauzes, na de lessen) voortdurend negatieve reacties bij voorstellen/ideeën van de betreffende leerling, variërend van openlijke afwijzing tot gezucht en gesteun negatieve reacties op fouten die door de gepeste leerling worden gemaakt de leerling heeft een kleinerende bijnaam de leerling wordt vaak gecommandeerd door anderen de leerling isoleert zich van de anderen, soms met één vriend(in) er zijn vaak spullen kapot of verdwenen bij een leerling de leerling is vaak betrokken bij vechtpartijtjes, scheldpartijen etc. de leerling is steeds het mikpunt van "grapjes". Pen weggooien, etui overgooien, stoel wegzetten etc. de leerling gedraagt zich gestrest, ongelukkig en depressief de leerling gedraagt zich schichtig, schrikt snel, durft iemand niet aan te kijken de schoolprestaties van de leerling gaan achteruit. de leerling verzuimt onregelmatig de leerling spijbelt.
Antipestbeleid Corderius College
7
Effectieve aanpak van pesten: een breed gedragen anti-pestbeleid Onze school pakt het pesten gericht aan vanuit de bestaande zorgstructuur. Hierin werken congiergers, baliemedewerkers, docenten, mentoren, leerjaarcoördinatoren, conrectoren, leerlingbegeleiders en vertrouwenscontactpersonen samen met leerlingen en ouders. Een anti-pestprotocol kan alleen functioneren als er aan voorwaarden is voldaan. Uitgangspunten zijn: De school heeft een inspanningsverplichting om pestgedrag te voorkomen en aan te pakken door het scheppen van een veilig pedagogisch klimaat, waarbinnen pesten als ongewenst gedrag wordt ervaren en niet wordt geaccepteerd Pesten moet als een probleem worden gezien door alle direct betrokken partijen; medewerkers, ouders en leerlingen Medewerkers moeten pesten tijdig kunnen signaleren Indien pestgedrag optreedt, moeten medewerkers duidelijk stelling nemen tegen dit gedrag De school beschikt over een effectieve aanpak wanneer er, ondanks alle inspanningen, toch wordt gepest De school beschikt over preventieve middelen tegen pesten Een anti-pestprotocol wordt door medewerkers, leerlingen en ouders samen opgesteld.
De vijfsporenaanpak Binnen het Corderius College wordt er met de vijfsporenaanpak gewerkt om tot een oplossing voor pestgedrag te komen. De aanpak richt zich op alle betrokkenen: het gepeste kind, de pester, de ouders, de klas- of groepsgenoten en de school. 1: De gepeste leerling steun bieden luisteren naar wat er gebeurd is het probleem van de leerling serieus nemen met de leerling zoeken naar en werken aan mogelijke eventueel deskundige hulp inschakelen, bijvoorbeeld een weerbaarheidstraining of sociale vaardigheidstraining zorgen voor vervolggesprekken. 2: De pestende leerling begeleiden met de leerling bespreken wat pesten voor een ander betekent met de leerling zoeken naar achterliggende oorzaken de leerling helpen zijn relaties met andere leerlingen te verbeteren grenzen stellen en die met consequenties verbinden de leerling helpen zich aan regels en afspraken te houden zorgen voor vervolggesprekken.
Antipestbeleid Corderius College
8
3: De ouders van het gepeste kind en de ouders van de pester steunen ouders die zich zorgen maken serieus nemen ouders informeren over pestsituaties en over manieren om pestsituaties aan te pakken en te voorkomen adviseren van ouders in het omgaan met hun gepeste of pestende kind zo nodig ouders doorverwijzen naar deskundige hulp. 4: De middengroep betrekken bij de oplossing van het pesten de mentor praat met de leerlingen in de klas over het pesten en benoemt de rol van alle leerlingen hierin de mentor praat met de leerlingen over mogelijke oplossingen en wat de klas kan bijdragen aan een verbetering van de situatie de mentor volgt het gedrag van leerlingen en spreekt hier regelmatig met hen over. 5: Als school de verantwoordelijkheid nemen de school neemt nadrukkelijk stelling tegen pesten en ontwikkelt een duidelijk antipestbeleid, zodat de veiligheid van leerlingen binnen de school zo optimaal mogelijk is de school zorgt dat alle medewerkers voldoende bekend zijn met pesten in het algemeen en in staat zijn het pesten in de eigen groep te herkennen en aan te pakken de school volgt en evalueert de aanpak pestincidenten regelmatig en evalueert het pestbeleid jaarlijks.
‘Voorkomen is nog altijd beter dan genezen’ Preventieve maatregelen Om de kans op pesten te verkleinen is het van belang dat de school verschillende maatregelen neemt. Hieronder volgt een opsomming van acties en activiteiten die ten doel hebben pesten te voorkomen. Duidelijkheid in wat voor school wij willen zijn: de regels en afspraken zoals vermeld in de Schoolgids laten geen ruimte voor pestgedrag In het kader van structurele begeleiding van individuele leerlingen en de klas als groep zijn er wekelijkse mentoruren in het lesrooster opgenomen. Tijdens die mentoruren is er regelmatig aandacht voor het klassenklimaat en omgaan met elkaar De mentor deelt aan het begin van het schooljaar in de mentorles het boekje “Zo doen wij het hier” Leefregels van onze school uit en bespreekt de inhoud hiervan met zijn klas Klassenactiviteiten in leerjaar 1, 2 en 3 hebben tot doel het klassengevoel te versterken en de verstandhouding binnen de groep te verbeteren. Voor alle brugklasleerlingen wordt aan het begin van het schooljaar een introductiekamp georganiseerd. Het worden de fundamenten voor een positieve groepsvorming gelegd
Antipestbeleid Corderius College
9
Op het Corderius College kunnen mentoren gebruik maken van een contract, waarin wordt beschreven hoe de leerlingen zullen omgaan met klasgenoten, deel hiervan kan het anti-pestcontract zijn (zie bijlage VIII). Het antipestcontact kan worden uitgedraaid en uitgedeeld aan leerlingen. Leerlingen kunnen het contract, eventueel na een klassikale bespreking ervan, ondertekenen en aan hun mentor in bewaring geven. Het doel van een dergelijk contract is leerlingen te doordringen van de ernst van pesten en onderstrepen van het belang van het voorkomen, melden en bestrijden van pestgedrag ‘Taakspel’ in alle brugklassen. ‘Taakspel’ is een universeel preventief interventieprogramma. Alle leerlingen in de klas doen mee aan het programma. Het doel van ‘Taakspel’ is het scheppen van een positief en veilig klassenklimaat, het bevorderen van taakgericht gedrag en het reduceren van regelovertredend gedrag. Door het creëren van een positief en veilig klassenklimaat en het stimuleren van taakgericht gedrag neemt ‘Taakspel’ een aantal factoren weg die een risico vormen voor de ontwikkeling van gedragsproblemen en pesten. In ‘Taakspel’ werken leerlingen in teams van vier tot zes leerlingen rondom positief geformuleerde regels. Elk team bestaat uit leerlingen die storend gedrag laten zien en leerlingen die dit gedrag niet vertonen. Teams als geheel ontvangen complimenten en een beloning wanneer ze zich goed aan de gedragsregels houden Sova-trainingen verzorgd door het zorgteam van de school. Trainingen zijn bedoeld voor leerlingen uit leerjaar 1 t/m 3 YfC|Switch verzorgt jaarlijks voor alle tweede klassen van het Corderius College theater en verwerkingslessen rond pestgedrag. YfC|Switch start in het najaar en komt in het voorjaar vervolgens eenmalig terug om vervolg te geven aan het anti-pestprogramma In het kader van PBS zal dit cursusjaar in alle MAVO 2-klassen gedurende een langere periode door alle docenten met de Class Dojo gewerkt worden. De Class Dojo is een programma voor de klas, waarin alle leerlingen per les beoordeeld worden door de docent op aspecten als ‘huiswerk af’ en ‘op tijd in de les’.Gewenst gedrag wordt bekrachtigd, waardoor regelovertredend gedrag vermindert. In studiedagen is regelmatig aandacht voor gewenst gedrag van medewerkers en leerlingen Bij de indeling van de klassen wordt zo mogelijk rekening gehouden met verzoeken van leerlingen en ouders/verzorgers Er vindt regelmatig afdelingsoverleg, waarin aandacht is voor omgaan met elkaar Aandacht voor de landelijke dag tegen pesten via dagopeningen en in klassikale mentorlessen Het gebouw is zo ingericht dat de leerjaren 1 en 2 zo veel mogelijk gescheiden zijn van de overige leerjaren. Sinds aanvang cursus 2013-2014 hebben de eerstejaars hun eigen brugklashuis. Deze bewuste opdeling bevordert overzichtelijkheid en voorkomt massaliteit. Het gebouw heeft voor onder-, midden- en bovenbouw een eigen fietsenstalling, ingang en overblijfruimte met uitgiftebalie voor dranken en versnaperingen Surveillance in de pauzes door personeelsleden en bovenbouwleerlingen Via de Fenestra (nieuwbrief) worden ouders/verzorgers en leerlingen op de hoogte gehouden van alles wat zich in en rondom de school afspeelt. Ook wordt via de Fenestra het weekthema van de dagopeningen bekend gemaakt.
Antipestbeleid Corderius College
10
Voor een effectief anti-pestbeleid is het belangrijk dat er gezamenlijk door school, ouders en leerlingen aan preventie wordt gewerkt. Wat kunnen ouders doen om pesten te voorkomen? Leer uw zoon/dochter dat pesten niet oké is. Neem de tijd om pesten en de gevolgen met uw kind te bespreken op het moment dat uw kind weet van pesten of betrokken is geraakt bij pesten Geef als ouders zelf het goede voorbeeld aan uw zoon/dochter. Kinderen gaan er van uit dat uw gedrag juist of aanvaardbaar is Stimuleer de sociale vaardigheden van uw kind en laat u informeren over het verschijnsel pesten. Informeren kan heel handig en snel via internet of u kunt boeken lenen bij de bibliotheek Praat samen met uw zoon/dochter over pesten. Dit kan bijvoorbeeld naar aanleiding van een film of een boek. Wat vindt uw kind van pesten, wat zou hij/zij in een dergelijke situatie doen? Boek of film kan ook aanleiding zijn voor uw kind om zijn/haar eigen verhaal te vertellen Zie voor meer adviezen bijlage V. Wat kunnen leerlingen om pesten te voorkomen? Laat duidelijk merken dat je niet mee wilt doen aan pesten. Sluit geen leerlingen buiten. Betrek leerlingen die vaak alleen staan bij activiteiten, bijvoorbeeld in de pauze. Wat kunnen leerlingen doen als er toch gepest wordt?
Neem krachtig stelling tegen pestgedrag in de klas/groep Spreek de pester aan en vraag hem/haar te stoppen Help en steun de gepeste Zoek hulp in school. Hoe je dat kan doen staat hieronder.
Melden van pestgedrag Zie je dat iemand gepest wordt? Of wordt je zelf gepest? Help zelf mee om het pesten te stoppen door het te melden in school. Als je twijfelt, kan je natuurlijk eerst even overleggen met je ouders. Melden kan bij iedere medewerker van school, want in school weet iedereen hoe gehandeld moet worden om het pesten te stoppen. Natuurlijk kan je pesten ook direct melden bij een: Mentor. Zoek contact met je mentor, praat samen over wat er is gebeurd en wie er betrokken zijn. Je mentor zal samen met jou actie ondernemen om het pesten te stoppen Leerjaarcoördinator. Je coördinator zal dan samen met jou bespreken hoe het pesten gestopt kan worden
Antipestbeleid Corderius College
11
Leerlingbegeleider van het zorgteam. Alle medewerkers van school weten hoe je een van hen kan bereiken. De leerlingbegeleider helpt graag mee om het pesten te stoppen. Als je niet persoonlijk naar een medewerker van school kan of wilt gaan, kan je pesten ook melden door te mailen naar:
[email protected]. Zet altijd je naam in je mail, zodat school snel in actie kan komen om het pesten te stoppen. Mails naar dit adres worden op schooldagen tijdens kantooruren gelezen, dus niet in weekenden en vakanties. Het is ook mogelijk om pesten te melden via de High Five app die gratis te downloaden is in de App Store of via Google Play. Zie ook: www.highfiveapp.nl. Als je via de app een bericht verzendt, wordt dat bericht door High five doorgestuurd naar school. Ook als je via deze High Five app pestgevallen meldt, is het belangrijk om je naam te vermelden, zodat we snel kunnen gaan werken aan oplossingen.
Anti-pestprotocol Het anti-pestprotocol is nader uitgewerkt in een aantal bijlagen. In bijlage I, II en III wordt beschreven wie in school wat doet om pesten te voorkomen c.q. aan te pakken. In de bijlagen IV t/m VII zijn een leidraad en tips opgenomen hoe te handelen bij pestgedrag. Bijlage VIII is een anti-pestcontract, dat in klassen gebruikt kan worden. Bijlage IX is een registratieformulier, dat in school wordt gebruikt om pestgevallen te beschrijven, te monitoren en te evalueren. Bijlage X is een overzicht van webadressen en andere bronnen met informatie over pesten. Bijlage XI een verklarende woordenlijst digitaal pesten.
Bijlage I: Preventieve maatregelen 1.
2.
Elke mentor bespreekt aan het begin van het schooljaar de algemene afspraken over het vermijden, signaleren en omgaan met pestgedrag, waaronder ook digitaal pesten. Het onderling plagen en pesten wordt hierbij genoemd en onderscheiden. Tevens bespreekt de mentor in zijn klas het antipestprotocol. Ook wordt duidelijk gesteld dat pesten altijd gemeld moet worden, bijvoorbeeld bij de mentor en dat melden niet als klikken maar als hulp bieden of vragen wordt beschouwd. Indien een mentor of docent daartoe aanleiding ziet, besteedt hij expliciet aandacht aan pestgedrag in een groepsgesprek. Hierbij worden de rol van de pester, het slachtoffer, de meelopers en de stille getuigen benoemd.
Antipestbeleid Corderius College
12
Bijlage II: Stappenplan na een melding van pesten A. De mentor 1. Wanneer het pesten plaatsvindt in klassenverband praat de mentor eerst met de gepeste(n) en vervolgens apart met de pester(s). Een leidraad voor deze gesprekken is te vinden in Bijlage IV en V. Vervolgens organiseert de mentor een gesprek tussen beide leerlingen en probeert tot goede afspraken te komen. De mentor brengt de coördinator van elk incident op de hoogte. 2. De mentor bespreekt met de pester direct het vervolgtraject indien het pesten zich herhaalt. 3. De mentor bespreekt het pestgedrag in zijn mentorles en kan daarbij gebruik maken van lesmateriaal. Dit is belangrijk in verband met het herstellen van de groepssfeer en om te benadrukken welke verantwoordelijkheid ieder groepslid heeft. 4. Indien het probleem zich herhaalt, meldt de mentor het gedrag aan de coördinator van de leerling(en). De mentor neemt contact op met ouders en schrijft in Magister een notitie met de gebeurtenissen en de afspraken die zijn gemaakt (zie bijlage X: registratieformulier). B. De coördinator 1. De coördinator neemt de rol van de mentor over bij herhaling van het pestgedrag binnen de klas of wanneer het pesten frequent het klassenverband overstijgt. Hij heeft een gesprek met de gepeste en de pester en organiseert zo nodig een gesprek tussen beiden. 2. De pester krijgt een waarschuwing van de coördinator. De coördinator schrijft een notitie over deze waarschuwing in Magister (zie bijlage X). De coördinator kan de pester, op basis van achterliggende problematiek, aanmelden bij het zorgteam. 3. De coördinator neemt contact op met de ouders van het slachtoffer en van de pester. De coördinator brengt de ouders van de pester op de hoogte van de aanmelding bij het zorgteam en van de dossiervorming. 4. In het contact met de pester is het doel vierledig, namelijk: - confronteren (zie bijlage V); - mogelijke achterliggende problematiek op tafel krijgen; - gedragsverandering en verzoening; - helderheid geven over het vervolgtraject bij herhaling van pesten. 5. In het contact met de gepeste wordt gekeken of hij sociaal gedrag vertoont waardoor hij een gemakkelijk doelwit vormt voor pesters. 6. De coördinator adviseert zo nodig, zowel aan de pester als de gepeste, hulp op vrijwillige basis. 7. De coördinator stelt alle betrokken ouders op de hoogte wanneer er sprake is van recidief gedrag, verzoekt hen om met hun kind te praten en stelt hen op de hoogte van het vervolgtraject. 8. De coördinator bespreekt de mogelijkheden tot hulp met de ouders.
Antipestbeleid Corderius College
13
NB: in zeer ernstige gevallen -zulks ter beoordeling van de directie- kan van het bovenstaande worden afgeweken: het oproepen van ouders, aangifte bij de politie, contact met vertrouwensinspecteur, vertrouwens(contact)personen binnen school, schorsing en eventuele verwijdering van school behoren dan tot de mogelijkheden. In school zijn twee vertrouwenscontactpersonen aangesteld, die bij pestincidenten kunnen worden ingeschakeld. Dit zijn: Mevr. E. Ocheng-Gruenbauer Dhr. J.W. van de Wal
email:
[email protected] email:
[email protected]
Zie ook de klachtenregeling op de website en/of ons reglement schorsing en verwijdering. C. Schorsing Wanneer de pester opnieuw in pestgedrag vervalt, treedt ons reglement schorsing en verwijdering in werking. D. Verwijdering van school Wanneer de leerling ondanks alle inspanningen van de betrokken partijen koppig blijft volharden in het ongewenste pestgedrag, liggen er geen perspectieven meer tot verandering. De school kan en wil dan geen verantwoordelijkheid voor deze leerling meer nemen met het oog op de veiligheid van de overige leerlingen. NB: de taak van vakdocenten De vakdocenten hebben vooral een signalerende rol. Dat geldt ook voor medeleerlingen. Wanneer zij pesten waarnemen of redenen hebben om pesten te vermoeden, wordt er van hen verwacht dat zij hierop adequaat reageren en melding doen om hulp en overleg in gang te zetten.
Bijlage III: Digitaal pesten/Cyberpesten Digitaal pesten kan veel harder zijn dan pesten in het gewone, dagelijkse leven. Dit komt doordat de daders gemakkelijk anoniem kunnen blijven en de reikwijdte van het internet veel groter is. Kinderen komen er op steeds jongere leeftijd mee in aanraking. Bij digitaal pesten wordt gehandeld overeenkomstig het bepaalde in bijlage II. Pesten of misbruik via het internet en via de mobiele telefoon: Hierbij kan gedacht worden aan pestmail, stalking (= het stelselmatig lastig vallen van iemand door het blijven sturen van haat-mail of het dreigen met geweld in chatrooms), ongewenst materiaal zoals: porno en kinderporno, hacken (= gegevens stelen of instellingen aanpassen) en happy slapping (= iemand slaan voor het oog van een camera met als doel de beelden op internet te plaatsen). Zie ook bijlage XI.
Antipestbeleid Corderius College
14
Hoe te handelen na een melding van digitaal pesten: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Bewaar de berichten. Probeer de berichten te bewaren, waarin het pestgedrag voorkomt. Vertel leerlingen hoe ze dat kunnen. Blokkeren van de afzender. Leg de leerling zo nodig uit hoe hij/zij de pestmail kan blokkeren. Probeer de dader op te sporen. Soms is de dader te achterhalen door uit te zoeken van welke computer het bericht is verzonden. Neem contact op met de ouders van de gepeste leerling. Geef de ouders voorlichting over welke maatregelen zij thuis kunnen nemen. Verwijs de ouders zo nodig door naar de vertrouwensinspectie of (jeugd)politie. Stalking. In het geval de leerling stelselmatig wordt belaagd is er sprake van stalking en kunnen ouders aangifte doen. Ook wanneer het slachtoffer lichamelijk letsel of materiële schade is toegebracht, kan de politie worden ingeschakeld. Zo nodig kun je verwijzen naar Bureau Slachtofferhulp (www.slachtofferhulp.nl ; tel: 0900-0101).
Bijlage IV: Leidraad voor een gesprek met de gepeste leerling Feiten: Klopt het dat je gepest wordt? (H)erkenning van het probleem. Door wie word je gepest? (doorvragen: zijn er nog meer?) Waar word je gepest? (doorvragen: zijn er nog meer plekken?) Hoe vaak word je gepest? Hoe lang speelt het pesten al? Weten je ouders of andere personen dat je gepest wordt? Wat heb je zelf tot nu toe aan het pesten proberen te doen? Zijn er jongeren die jou wel eens proberen te helpen? Wat wil je dat er nu gebeurt; wat wil je bereiken? Bespreek samen met de leerling wat hij/zij kan doen tegen het pesten en bekijk waar de leerling aan wil werken om de situatie te verbeteren. Let daarbij op de volgende aspecten: Hoe communiceert de leerling met anderen? Welke lichaamstaal speelt een rol? Hoe gaat de leerling om met zijn gevoelens en hoe maakt hij deze kenbaar aan anderen? Heeft de leerling genoeg vaardigheden om weerbaarder gedrag te tonen naar de pester? Gepeste jongeren lopen vaak rond met het gevoel dat er iets mis is met ze. Daardoor hebben ze moeite om voor zichzelf op te komen. Dat voelen pesters vaak haarfijn aan. Soms zijn pesters vroeger ook zelf gepest. Besteed hier aandacht aan. Elk kind is gelijkwaardig aan de andere kinderen en moet zich veilig voelen.
Antipestbeleid Corderius College
15
Bijlage V: Leidraad voor een gesprek met een leerling die pest Het doel van dit gesprek is vierledig:
De leerling confronteren met zijn gedrag en de pijnlijke gevolgen hiervan. Achterliggende oorzaken boven tafel proberen te krijgen. gedragsverandering en verzoening. Het schetsen van de stappen die volgen wanneer het pestgedrag niet stopt.
Confronteren Confronteren en kritiek geven is niet hetzelfde. Confronteren is: Probleemgericht en richt zich op gedrag dat waarneembaar is. Zodra we interpretaties gaan geven aan gedrag, wordt het persoonsgericht, bijvoorbeeld: je hebt cola in de tas van Piet laten lopen. Dat doe je zeker omdat je graag de lolligste bent! Zodra we gaan interpreteren reageren we een gevoel van frustratie op die ander af en zijn we gestopt met confronteren en begonnen met kritiseren; Relatiegericht. Je bent heel duidelijk op de inhoud, in wat je wilt en niet wilt maar met behoud van de relatie. Bijvoorbeeld: Ik vind dat je heel erg gemeen doet tegen haar en ik wil dat je daarmee ophoudt. Zeg nooit: "Je bent heel gemeen". Je wilt duidelijk verder met de jongere. Kritiek op de persoon voelt als een beschuldiging/afwijzing. Eigenlijk zeg je daarmee dat de pester een waardeloos mens is; Specifiek blijven. Je benoemt de situatie waar het over gaat en vermijdt woorden als altijd, vaak en meestal. Kritiek wordt vaak algemeen; Veranderingsgericht. Je stelt zaken vast en gaat vervolgens inventariseren hoe het anders kan. Achterliggende oorzaken Nadat het probleem benoemd is, richt jij je op het waarom? Hoe komt het dat je dit gedrag nodig hebt? Wat levert het jou op? Wat reageer je af op die ander? Etc. Maak duidelijk dat er een tekort aan empathisch vermogen zichtbaar wordt in dit gedrag. Wat ga je daaraan doen? Het pestgedrag moet stoppen Wees duidelijk over de stappen die volgen, wanneer het pestgedrag niet stopt (zie richtlijnen pesten).
Antipestbeleid Corderius College
16
Bijlage VI: Tips voor leerlingen Wat kun je doen om digitaal pesten te voorkomen? Op sociale media wordt jouw mening op prijs gesteld, maar je bent wel verantwoordelijk voor wat je schrijft en hoe je het schrijft. Bedenk dat niet alles waar is wat je op internet tegenkomt. Gebruik een apart Hotmail- of Gmailadres om jezelf te registreren op websites. Kies een e-mailadres dat niet je eigen voor- en achternaam volledig weergeeft. Gebruik altijd een bijnaam als chat. Zorg dat je je wachtwoorden niet doorgeeft aan anderen en zorg dat ze niet gemakkelijk te raden zijn. Als anderen wel binnen zijn gekomen, neem dan contact op met de beheerder van de site. Als je een vervelend gevoel hebt over iets wat je hebt gezien of meegemaakt, vertel het dan aan iemand die je vertrouwt. Blijf zelf respectvol naar anderen, scheld niet terug. Ga weg uit de chatroom als er iets vervelends gebeurt. Verwijder onbekenden uit je contactenlijst. Bel of mail niet zomaar met personen die je alleen van internet kent, spreek niet met ze af zonder dat je ouders het weten. Verstuur geen flauwe grappen, dreigmail of haatmail. Geef geen persoonlijke informatie aan mensen die je alleen van chatten kent. Let vooral op bij foto’s van jezelf. Als je een foto op internet zet, kan deze gemakkelijk gekopieerd en op een andere website geplaatst worden. Zo kan hij jarenlang terug te vinden zijn. Foto’s kunnen ook bewerkt worden. Wees zeer voorzichtig met het gebruik van je webcam. Jouw beelden kunnen worden opgeslagen en gebruikt worden om ze aan andere personen te laten zien of voor doeleinden die jij niet wilt. Bedek je webcam als je hem niet gebruikt.
Wat kun je tegen cyberpesten doen? Niet persoonlijk opvatten als het van mensen komt die je niet kent. De anonimiteit van internet maakt dat mensen makkelijker gaan schelden. Reageer niet op pestmails of andere digitale pesterijen. Verwijder de e-mail zo mogelijk zonder hem te openen. Blokkeer de afzender. Als het gaat om sms’jes op je mobiele telefoon, dan heb je soms de mogelijkheid om nummers te blokkeren. Bewaar de bewijzen. Maak een print of sla ze op. Van het IP adres van de email kan vaak worden afgeleid van welke computer de e-mail is verzonden. Een provider heeft vaak een helpdesk die klachten over nare mail aan kan nemen. Men heeft daar ook de technische mogelijkheden om na te gaan wie de mail heeft verstuurd. Bel de helpdesk op. Ga naar je mentor of coördinator toe op school. Deze zal je verder helpen om het vervelende pestgedrag te stoppen. Bij stalking kun je aangifte doen bij de politie. Het is strafbaar. Voor meer informatie over aangifte doen: zie www.pestenislaf.nl. Stalking is het stelselmatig lastigvallen van een persoon, door die persoon te achtervolgen, steeds op hinderlijke wijze contact op te nemen, en soms ook te bedreigen. Antipestbeleid Corderius College
17
Bijlage VII: Tips voor ouders Zie bijlage XI: verklarende woordenlijst digitaal pesten. Toon interesse. Verplaats u in de belevingswereld van uw kinderen op internet. Internet kan spannend en gevaarlijk zijn, maar ook heel leuk. Bezoek af en toe verschillende jongerensites en ontdek waarom uw kinderen internet leuk vinden. Praat daarover met uw kinderen en zorg ervoor dat ook de negatieve kanten van internet bespreekbaar zijn. Mochten er problemen zijn met het surfgedrag (seks- of gewelddadige sites) of mochten er vervelende ervaringen ontstaan tijdens whatsapp- of mailcontact, of andersoortige problemen, dan weet uw kind dat hij/zij er met u over kan praten. De noodzaak van “stiekem gedrag” is voor uw kind dan minder aanwezig. Maak internetafspraken met uw kind, print deze uit en plaats ze ergens in de buurt van de computer. Spoor de dader op. Soms is de dader van pestmail, hacking, stalking e.d. op te sporen via het e-mailadres. Ook kunnen schrijfstijl en andere aanwijzingen leiden tot het vinden van de dader. Sla whatsapp gesprekken op. Reageer nooit op pestmails e.d. Blokkeer de afzender in de contactenlijst. Geef geen persoonlijke gegevens op internet aan anderen. Treed in contact met school of met andere ouders in het geval van digitaal pesten. Doe in geval van digitaal pesten zo nodig aangifte of een melding bij de politie. Maakt u zich zorgen over het gedrag van uw kind op internet? Bent u bang dat uw kind wordt gepest, bedreigd of lastiggevallen? Het is goed hierover te hebben nagedacht voordat u met uw kinderen hierover praat. Laat ze weten dat u graag eens meekijkt en doe dat ook regelmatig. Controleren kan anders worden opgevat als “wantrouwen”. U luistert immers ook de gesprekken van uw kinderen op straat niet af.
Antipestbeleid Corderius College
18
Bijlage VIII: Op een prettige manier omgaan met elkaar Anti-pestcontract -zo doen wij het hierBoven de ingang van onze school staan drie begrippen vermeld waaraan wij herkenbaar willen zijn, namelijk: Betrokken Verantwoordelijk Veiligheid Op basis van deze drie kernwaarden hebben medewerkers van school met leerlingen en ouders de CorderiusCode geformuleerd. Deze code bestaat uit zeven waarden op basis waarvan wij met elkaar omgaan. Wie deze waarden op het netvlies heeft, geeft de ander ruimte, neemt zelf verantwoordelijkheid, is betrokken en draagt bij aan een veilig klimaat. Ze zijn zo voor de hand liggend, dat je je bijna afvraagt waarom er zo’n code zou moeten zijn. De zeven waarden van onze school: 1. We laten zien dat we een christelijke school zijn. 2. We geven onze mening en blijven beleefd. 3. We houden rekening met elkaar op allerlei terreinen. 4. We letten op elkaar en helpen elkaar als dat nodig is. 5. We gaan respectvol met elkaar om met mensen en spullen. 6. We geven aandacht aan de wereld om ons heen. 7. We houden ons aan de schoolregels. Ik houd mij aan de bovenstaande regels en zorg ervoor dat we op een prettige manier omgaan met elkaar. Plaats:
…………………………………
Datum:
…………………………………
Naam:
…………………………………
Klas:
…………………………………
Handtekening:
…………………………………
Dit contract is te vinden onder Overzichten voor docenten onder Bronnen in de ELO van Magister.
Antipestbeleid Corderius College
19
Bijlage IX: Registratieformulier pestincidenten Onderstaand formulier wordt gebruikt om pestincidenten te beschrijven, monitoren en evalueren. Daartoe wordt het registratieformulier ingevuld en in Magister in LVS onder Logboek bij betreffende leerling opgeslagen. Indien nodig kan het daar worden ingezien en aangevuld.
Datum
Pester
Gepeste
Wat is er gebeurd?
Actie
Door wie?
Dit formulier is te vinden onder Overzichten voor docenten onder Bronnen in de ELO van Magister.
Antipestbeleid Corderius College
20
Bijlage X: Bruikbare informatiebronnen bij pesten Het zorgteam zorgt voor de jaarlijkse aanpassing van informatiebronnen. Pesten (algemeen) / hulpinstellingen Hulplein pestweb 0800-2828280 (gratis) of www.pestweb.nl Website van het APS met informatie, advies en tips over pesten voor kinderen, jongeren, ouders en leerkrachten. www.pesten.net Voor en door slachtoffers. Opgericht door Bob van der Meer. www.hpc.nu Training- en adviesbureau voor met name het onderwijs, en praktijk voor psychotherapie. Opgericht door Herberd Prinsen. www.voo.nl Informatie over de brochures ‘Pesten op school, hoe ga je er mee om?’ en ‘Digitaal pesten, wat is hoe ga je ermee om?’. www.omgaanmetpesten.nl Website van Stichting Omgaan met Pesten met informatie over pesten en de praktische aanpak van het probleem door trainingen, individuele coaching en workshops. www.aandachtvoorpesten.nl Website van Stichting Aandacht voor Pesten met informatie voor jongeren, ouders en scholen/instellingen. www.pestendoetpijn.nl Website van Bureau Horizon met informatie over workshops en trainingen met als thema (cyber)pesten. www.psychischegezondheid.nl Website van Fonds Psychische Gezondheid met ook informatie over de brochure ‘Pesten bij kinderen en volwassenen’. Brochure is gratis te downloaden. www.laks.nl Voor scholieren, door scholieren. Ook voor hulp bij gepest worden. www.nji.nl Nederlands Jeugdinstituut. Informatieve website voor ouders, scholen en instellingen. www.osmoconsult.nl Training- en adviesbureau voor het onderwijs en coachingspraktijk. www.kindertelefoon.nl Organisatie waar kinderen en ook jongeren in vertrouwen terechtkunnen voor hulp, advies en informatie. www.ggdmn.nl Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst) Midden-Nederland. www.fondsslachtofferhulp.nl Slachtofferhulp in Nederland. www.50tien.nl 0800 5010 (gratis) is de informatie- en advieslijn voor ouders. Op de website van 5010 zijn vragen van ouders beantwoord. Door de zoekopdracht ‘pesten’ te geven gaat u rechtstreeks naar dit deel van de site. Spoedlijn Bureau Jeugdzorg Utrecht 0900-4005555 voor signalen, aanmelden, advies en consult of www.bjzutrecht.nl . www.timon.nl Christelijke organisatie voor jeugdzorg en (jong)volwassenenzorg, met name werkzaak in de provincie Utrecht. www.riaggamersfoort.nl Website van centrum geestelijke gezondheidszorg RIAGG Amersfoort & Omstreken.
Antipestbeleid Corderius College
21
Cyberpesten / veilig internetgebruik / veilige school www.schoolenveiligheid.nl Centrum School en Veiligheid van het APS verzamelt en verspreidt informatie en deskundigheid op het gebied van schoolveiligheid. www.stopdigitaalpesten.nl Campagne van SIRE (Stichting Ideële Reclame). www.ppsi.nl PPSI is het expertisecentrum van het APS op het gebied van het voorkomen en bestrijden van seksuele intimidatie en seksueel misbruik in het onderwijs. Je kunt er ook terecht voor informatie over pesten, agressie, geweld, discriminatie en racisme. www.veilig.kennisnet.nl Handreikingen en links voor ouders, leraren, kinderen, scholieren, schoolmanagers en ICT-coördinatoren. www.mijnkindonline.nl Informatie en tips voor ouders met betrekking tot het gebruik van internet. www.cyberouders.nl Ouders als ambassadeur voor veiligheid op het internet thuis en schoolinstelling. www.cyberpesten.be Informatieve website over cyberpesten. www.infosecuregroep.nl Informatie over programma veilig omgaan met internet (‘Youngline’) voor jongeren. Lesprogramma is in samenwerking met Corderius College ontwikkeld. www.leerlingenvannu.nl Informatieve website over wat een leerling denkt, doet en beweegt. Bevat veel tips. www.meldknop.nl Goede, betrouwbare site voor jongeren, mentoren en vertrouwenspersonen die vervelende dingen op internet mee hebben gemaakt en ondersteund door onder meer Kindertelefoon en politie. www.digibewust.nl Een informatieve site van het Ministerie van Economische Zaken over het veilig gebruik van internet. Boeken voor jongeren Van der Heiden, M. (1995). Het land achter de vele deuren. Amsterdam: Ploegsma. Wilson, J. (2003). Pestmeiden. Leuven: Uitgeverij Davidsfonds/Infodok. Sachs, M. (1983). Vechten met Veronica. Amsterdam: Querido. Huizing, G. (1996). Mes op de keel. Amsterdam: Sjaloom, Wildeboer & Altamira. Chambers, A. (1987). Tirannen. Amsterdam: Querido. Slee, C. (1996). Spijt! Amsterdam: Van Holkema & Warendorf. Stark, U. (1990) Een klap voor je kop. Rotterdam: Lemniscaat. Films en video’s voor jongeren
Bang Bang you’re dead (2002) Heart of America (2003) Bluebird (2005) Ben X (2007) Spijt! (2013) Mean Girls (2004) Sydney White (2007)
Antipestbeleid Corderius College
22
Sidekicks (1992) Precious (2009) Klass (2009) Die Welle (2008) Elephant (2003) Mean Creek (2005) Fab Five: The Texas Cheerleader Scandal (2008) Nieuwe kleren (verborgen verhalen) De mooiste chick van het web (voorlichtingsfilm) Over de streep (documentaire) Bully (documentaire)
Antipestbeleid Corderius College
23
Bijlage XI: Verklarende woordenlijst digitaal pesten Account: Een overeenkomst tussen een particulier of organisatie en een provider voor het leveren van toegang tot internet of andere diensten. App: Een mobiele applicatie of kortweg app is een kleine applicatie die draait op een smartphone of een tablet. Met behulp van een app is het mogelijk om eenvoudig extra functies aan een mobiel apparaat toe te voegen. Avatar: Een foto of een afbeelding om je als gebruiker te identificeren op het internet. Chatbox: Een website bestemd om te chatten. Chatten: Het voeren van een gesprek door het heen en weer typen van tekst tussen twee of meer gebruikers van computers/telefoons die zich op verschillende locaties bevinden en die tegelijkertijd in hetzelfde netwerk werken. Facebook: Sociaalnetwerksite om online contact te maken of houden. Gebruikers kunnen er gratis een persoonlijk profiel samenstellen en informatie en interesses delen op het "Prikbord". Flickr: een website voor het delen van foto's en videofragmenten. Hyves: een Nederlandse sociaalnetwerksite met voornamelijk Nederlandse bezoekers en leden, vergelijkbaar met de Amerikaanse site Facebook. Live Messenger (voorheen MSN): Chatprogramma van Microsoft. Begin 2013 is de chatfunctionaliteit van Live Messenger naar Skype overgeheveld. Messengers: Instant Messaging, ook wel afgekort als im, is een benaming voor technologieën waarbij het de bedoeling is berichten zo snel mogelijk over te brengen. Dit in tegenstelling tot e-mailen waar snelheid niet zo telt. Nickname: Een nickname is een zelfgekozen bijnaam die je op internet gebruikt in plaats van je echte naam. Provider: Een internetprovider is een organisatie die toegang tot internet of internetdiensten aanbiedt. Skype: Programma van Microsoft, warmee men over het internet kan telefoneren en chatten. Smartphone: Een mobiele telefoon die uitgebreidere computermogelijkheden biedt. SMS: Short Message Service is een dienst om met behulp van een mobiele telefoon korte berichten te zenden en te ontvangen.
Antipestbeleid Corderius College
24
Space (ook profiel): Het aanmaken van een virtuele pagina op het internet. Het is een persoonlijke pagina waarin je de mogelijkheid hebt een reeks zaken te posten zoals foto’s, hobby’s, leeftijd, woonplaats, toevoegen van je favoriete muziek etc. Twitter (twitteren, tweeten): Gratis internetdienst waarmee gebruikers korte berichtjes kunnen publiceren. Whatsapp: een berichtenapp voor mobiele telefoons. De applicatie is ontworpen voor smartphones en maakt het mogelijk om gratis met elkaar te sms'en, chatten en bestanden zoals foto's met elkaar te delen. Whatsapp is tegenwoordig heel populair en heeft het Sms’en bijna volledig vervangen. Je hoort jongeren wel eens zeggen: ‘we appen, ik app je zo even!’. Weblog: Ook wel blog. Een website die geregeld – soms meerdere keren per dag – wordt vernieuwd en waarop de geboden informatie in chronologische volgorde wordt weergegeven.
Antipestbeleid Corderius College
25