De foto’s in de programmabegroting 2011 De visserij en Harlingen zijn al eeuwenlang met elkaar verbonden. En nog steeds verdienen vele ouwe (en jonge) seunen hun brood met de Visserij. Dit jaar is dan ook gekozen de visserij als thema te laten terugkeren in de begroting. De foto's in deze begroting zijn tijdens de Visserijdagen 2010 geëxposeerd op grote borden aan de Noorderhaven. De foto's zijn gemaakt door Joachim de Ruijter of afkomstig uit het archief. Op de omslag dit jaar een foto van vissers van de HA2 die bij Lauwersoog op kokkels vissen.
© Gemeente Harlingen Voorstraat 35, 8861 BD Harlingen Postbus 10.000, 8860 HA Harlingen T 0517 492 222, F 0517 412 664
[email protected] www.harlingen.nl
De druk is in handen van Flevodruk. De begroting 2011 is geheel op CO2 neutraal papier gedrukt.
Begroting 2011
PROGRAMMABEGROTING 2011
De Vissershaven ligt vol met Urker Kotters
Begroting 2011
1
INHOUD Kerngegevens
3
Aanbiedingsbrief
4
Bestuurlijk perspectief
6
Stadsvisie
9
Financieel perspectief
11
Programma’s 1. Dienstverlening 2. Duurzaam wonen, werken en recreëren 3. Cultuur, sport en educatie 4. Maatschappelijke ontplooiing 5. Beheer openbare ruimte 6. Bestuur en veiligheid
16 20 37 44 52 64
Paragrafen A. Lokale heffingen B. Weerstandsvermogen C. Onderhoud kapitaalgoederen D. Financiering E. Verbonden partijen F. Bedrijfsvoering G. Grondbeleid
73 76 79 82 86 93 100
Financiële begroting • Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien • Recapitulatiestaat • Investeringsprogramma
104 107 108
Raadsbesluit
109
2
Begroting 2011
KERNGEGEVENS Omschrijving
1 januari 2010
1 januari 2011
15.809 643 2.536 9.778 2.852
15.8091 643 2.536 9.778 2.852
Aantal periodieke bijstandsgerechtigden
345
385
Aantal tewerkgestelden sociale werkvoorzieningschappen
127
127
38.768 ha. 164 ha. 2.503 ha. (45 ha.) 36.101 ha.
38.768 ha. 164 ha. 2.503 ha. (45 ha.) 36.101 ha.
Aantal woningen waarvan in Harlingen in Midlum in Wijnaldum
7.033 6.510 297 226
7.057 6.534 297 226
Aantal woongebouwen Aantal woonschepen
613 15
613 15
Lengte van waterwegen
6.000 m
6.000 m
50.685.000 2.661.000 16.097.000 454.000 41.894.000 28.201.000
51.756.000 2.825.000 17.964.000 227.000 42.721.000 29.628.000
A. SOCIALE STRUCTUUR Aantal inwoners waarvan van 0 - 3 jaar van 4 – 16 jaar van 17 – 64 jaar van 65 jaar en ouder
B. FYSIEKE STRUCTUUR Oppervlakte gemeente waarvan binnenwater oppervlakte land historische stads- of dorpskern buitenwater
C. FINANCIËLE STRUCTUUR Gewone uitgaven Opbrengst OZB Algemene uitkering gemeentefonds Vaste schuld Reserves Voorzieningen 1 Deze gegevens zijn de basis voor de begroting 2011.
Begroting 2011
3
AANBIEDINGSBRIEF Geachte leden van de raad, Met gepaste trots bieden wij u de programmabegroting 2011 aan. Het is de eerste begroting van dit college dat afgelopen zomer is aangetreden. Het is ook de eerste begroting ‘nieuwe stijl’. Transparantie en toegankelijkheid staan hierbij voorop. Wij rekenen er op dat u met deze begroting nu en in de toekomst uw kaderstellende en controlerende rollen nog beter kunt invullen.
Begrotingsuitkomst Ondanks de economische recessie zijn wij in staat u een sluitende begroting 2011 aan te bieden. Het meerjarenperspectief vertoont echter een structureel tekort, oplopend tot € 363.000 in 2014. Hierbij is al wel rekening gehouden met een verwachte eerste korting op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De verwachting is dat het tekort de jaren daarna verder oploopt. Hierover later meer in het hoofdstuk financieel perspectief.
Bezuinigingen De financiële positie van Harlingen is tot nu toe altijd gezond geweest. Dit willen we graag zo houden. Daarvoor zijn wel maatregelen nodig omdat we als gevolg van de recessie geconfronteerd zijn - en nog zullen worden - met fors lagere rijksuitkeringen. In juni is tijdens de behandeling van de voorjaarsnota daarover al met u gesproken. In deze begroting en meerjarenraming is een reductie van de algemene uitkering van € 900.000 al verwerkt. Besluitvorming over diverse voorstellen in de voorjaarsnota is geagendeerd voor januari 2011. Aan de hand van de begrotingsscan komen wij in januari met voorstellen om tot een duurzaam begrotingsevenwicht te komen. Dat maakt de nu voorliggende begroting “beleidsarm”. Hoewel nog niet exact te voorspellen is wat de omvang van de ombuigingen moet zijn, is wel duidelijk dat deze voor Harlinger begrip groot zal zijn.
Ambitie Het begrip ‘beleidsarm’ vraagt nog wel om uitleg: we zijn terughoudend met nieuw beleid dat beslag legt op extra financiële middelen. Nadrukkelijk betekent het niet dat een rem gezet wordt op ontwikkelingen of dat we gaan afwachten. Het tegendeel is het geval! De dynamiek van Harlingen vraagt juist om slagvaardigheid, ook in tijden dat in financieel opzicht de broekriem wordt aangehaald. Het coalitieakkoord is voor ons daarbij een helder kompas. Binnen de bestaande financiële kaders werken we aan de doorontwikkeling van Harlingen met visie, waarbij creativiteit en flexibiliteit sleutelwoorden zijn. Zo is in de begroting op diverse fronten nieuw beleid aangekondigd. Bij elk programma is concreet aangegeven wat de ambities zijn en wat Harlingen voor 2011 in petto heeft. De belangrijkste beleidsvoornemens passeren de revue in het hoofdstuk ‘Bestuurlijk perspectief’.
Groeiproces Vooraf wordt opgemerkt nog op dat de vernieuwing van de programmabegroting moet worden gezien als onderdeel van een veel breder vernieuwingsproces dat zich ook richt op de verbetering van de interne sturing en beheersing. Een groeiproces, dat ook het nodige vraagt van management en medewerkers. Om deze reden moet deze begroting gezien worden als een eerste
4
Begroting 2011
goede stap in die richting. Aan de raad wordt gevraagd zich dit goed te realiseren bij de beoordeling van de uitvoering. Het college houdt de raad intussen regelmatig op de hoogte van de voortgang van de uitvoering via thematische presentaties en rapportages. Dan zijn we ook beland bij één van de kernwaarden die wij als college de komende periode koesteren: transparantie, de basis voor een effectief verantwoordingsproces dat recht doet aan de onderscheiden rollen van het college en de raad. Daarbij hechten wij aan een zo groot mogelijk draagvlak in de gemeenteraad. Wij zullen ons daar maximaal voor inzetten, in het belang van de Harlinger samenleving. Wij stellen u voor: 1. De programmabegroting 2011 vast te stellen; 2. De kredieten uit het investeringsprogramma beschikbaar te stellen; 3. In te stemmen met de meerjarige uitkomsten tot en met 2014. Harlingen 10 november 2010.
De secretaris Ing. W. Slob MSc
de burgemeester P.H.M. Scheffer
Vis sorteren bij de Visafslag Harlingen
Begroting 2011
5
BESTUURLIJK PERSPECTIEF In de begroting zijn bij elk programma de doelstellingen en concrete acties vermeld. Hieronder zijn de belangrijkste speerpunten voor 2011 aangegeven. Op diverse fronten gaan de ontwikkelingen in en buiten Harlingen erg snel. Om krachtig op deze ontwikkelingen in te spelen, zijn, redenerend vanuit de hiernaast aangehaalde missie, een aantal visies vastgesteld zoals de visie op dienstverlening ‘Antwoord? Even Harlingen bellen’ en de Stadsvisie. In deze collegeperiode wordt nadrukkelijk handen en voeten gegeven aan deze visies.
Missie: "Een betrouwbare en dienstverlenende organisatie, gericht op mens en werk, die zich bewust verantwoordelijk toont voor het welzijn van de Harlinger gemeenschap; een organisatie waar het bestuur op kan bouwen, waar burgers, toeristen, bedrijven en overige instellingen (onze klanten) graag een beroep op doen en waar de medewerkers van de gemeente Harlingen trots op zijn"
Dienstverlening Harlingen gaat werk maken van een betere dienstverlening! 2011 staat in het teken van het leggen van een goede basis voor de opbouw van een klantcontactcentrum (kcc) waarin alle loketfuncties ondergebracht worden, bijvoorbeeld een centraal meldpunt openbare ruimte. Ook wordt onderzocht of de openingstijden verruimd kunnen worden. Verbetering van de telefonische bereikbaarheid en concentratie van alle loketten krijgen daarbij prioriteit. Dienstverlening vanuit centrale huisvesting Is één centrale huisvesting voor het gemeentelijk apparaat mogelijk? In 2011 wordt de haalbaarheid daarvan onderzocht. Dit met het oog op een optimale en servicegerichte dienstverlening aan burgers en bedrijven.
Stadsvisie Met de vaststelling in 2008 van de Houtskoolschets is een aanzet gemaakt voor de realisatie van de Stadsvisie. Deze integrale visie vormt de basis voor een breed programma van ideeën, in te zetten beleid en uit te voeren projecten, die alle bijdragen aan een inspirerende en evenwichtige ontwikkeling van Harlingen op middellange termijn. Voor 2011 betekent dit dat er aan een groot aantal thema’s wordt gewerkt, in nauwe samenwerking met andere overheden zoals Rijkswaterstaat, provincie Fryslân, het Wetterskip en omliggende gemeenten. Voor de realisatie van een aantal projecten zijn investeerders nodig, die van harte welkom zijn in Harlingen. Alle inwoners, bedrijven en organisaties, worden op enigerlei wijze betrokken bij de vorming van ideeën, de voorbereidingen voor uitvoering en de uitvoering van projecten.
Beleidsvisies De belangrijkste beleidsvisies die in 2011 in procedure komen zijn: Structuurvisie Harlingen 2025; Masterplan Waterfront;
6
Begroting 2011
Stedenbouwkundige visie in verband met de N31; Parkeervisie; Integrale handhaving.
Duurzaamheid In 2011 krijgen de klimaataspecten nadrukkelijk de aandacht bijvoorbeeld via de inzet op een duurzame ontwikkeling van de zeehaven maar ook door aan te sluiten bij landelijke en provinciale initiatieven zoals: 100% duurzaam inkopen in 2015; de doelstellingen uit het 100.000 woningenplan: het bevorderen van duurzaam en energiezuinig bouwen conform het energie akkoord Noord-Nederland.
Sociale ambitie De verwachting is dat de komende jaren als gevolg van Rijksmaatregelen bezuinigd wordt op de sociale zekerheid zoals op de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Wet werk en bijstand (Wwb). De ontwikkelingen worden op de voet gevolgd. Daarbij is onze inzet behoud van de sociale identiteit van Harlingen. De inwoners, daar staan wij voor! In 2011 wordt het Wmo-beleidsplan 2011-2014 vastgesteld en in uitvoering genomen.
Burgerparticipatie Actieve participatie versterkt de betrokkenheid van de burger bij de publieke zaak, voor het college een speerpunt! Zeker in tijden waarin moeilijke beslissingen genomen moeten worden, is breed draagvlak nodig. Voor het maken van (lastige) keuzes en goed en geaccepteerd beleid is inspraak van bewoners, bedrijven en organisaties van groot belang. Er wordt een nota Burgerparticipatie opgesteld die de rol tussen burger, college en de raad helder beschrijft in al zijn facetten, en we gaan daadwerkelijk invulling geven daaraan. Verder wordt in 2011 concreet gewerkt aan de: instelling van een jongerenraad; instelling van een lokale Wmo-raad.
Vernieuwde programmabegroting In de vorige raadsperiode is de vernieuwing van de programmabegroting regelmatig onderwerp van gesprek geweest. Begin dit jaar heeft dit geleid tot een projectmatige aanpak vanuit de organisatie waarbij de raad periodiek is betrokken. De verbeterdoelen waren: Verbetering van het politiek/bestuurlijk proces; versterking van het politiek debat; Heldere vertaling van politiek/bestuurlijke keuzes naar de ambtelijke uitvoering. Dit heeft geleid tot: Een nieuwe programma-indeling met programma’s die gericht zijn op samenhang van beleidsvelden en de specifieke Harlinger situatie; Heldere formulering van per programma van de beoogde maatschappelijke effecten, doelen, activiteiten en indicatoren redenerend vanuit de 3 W-vragen: • Wat willen we bereiken (maatschappelijke effecten); • Wat gaan we daarvoor doen; • Wat mag het kosten. Verankering van de Stadsvisie en de visie op dienstverlening in de programma’s;
Begroting 2011
7
Een duidelijk onderscheid tussen programma’s en producten, de producten zijn de vertaling van de bestuurlijke doelen naar de ambtelijke uitvoering en behoren daarom tot het domein van het college. Belangrijk is geweest het concreet (SMART) formuleren van doelstellingen met effectindicatoren, het vertalen hiervan in operationele doelstellingen en het benoemen van de bijbehorende prestaties en indicatoren. Deze vormen tevens het vertrekpunt voor de periodieke verantwoording van het college aan de raad over de uitvoering. De programma’s zijn geordend op basis van een vaste indeling die begint met de missie van het programma. Nieuw is de rubriek ‘Kaderstellende beleidsnota’s’ die u uitnodigt om kennis te nemen van eerder door de raad vastgesteld beleid. Deze nota’s zijn beschikbaar via de website. De programma’s zijn vervolgens ingedeeld in programmaonderdelen waarbij per onderdeel antwoord wordt gegeven op de vragen: ‘Wat willen we bereiken’ en ‘Wat gaan we daarvoor doen’ met een tabel met effect- en prestatie-indicatoren. Opgemerkt wordt dat deze moeten worden beschouwd als een indicatie. Het is voor het eerst dat we van dit instrument gebruik maken om de doestellingen en te behalen resultaten meetbaar te maken. Daarom moet de nodige voorzichtigheid in acht worden genomen. Ook is het in de praktijk niet altijd mogelijk een oorzakelijk verband aan te geven tussen de geleverde prestatie en de indicator door bijvoorbeeld externe factoren. Niettemin kunnen indicatoren een nuttige functie vervullen als hulpmiddel bij de beleidsevaluatie. De financiële aspecten komen aan de orde in de rubriek ‘Wat mag het kosten’ die betrekking heeft op het totale programma. Dit is het niveau waarop de raad de budgetten autoriseert. Aan het eind van elk programma is een samenvatting opgenomen die u snel een overzicht biedt van de beleidsdoelen en de te leveren prestaties. Graag hoort het college van u of de nieuwe opzet aan uw verwachtingen beantwoordt.
Vissersboten bij het Plankenpad
8
Begroting 2011
STADSVISIE De Stadsvisie Harlingen 2025 deel I: “Houtskoolschets 2008” is een integraal programma dat de samenhang van de ambities voor de gemeente verwoordt en als een rode draad door de verschillende programma’s en programmaonderdelen loopt. De ambities van Harlingen concentreren zich op de volgende vier thema’s:
1. Het versterken van de sociaal-maatschappelijke en economische structuur Het versterken van de sociaal-maatschappelijke en economische structuur door: verbreding van de economie door het scheppen van voldoende stabiele werkgelegenheid voor lager, middelbaar en hoger geschoolden; het stevig uitbouwen van toerisme en recreatie; kennisontwikkeling en educatie rond het Wad; het ondersteunen en waar mogelijk uitbreiden van het voorzieningenniveau van het centrum; in te spelen op de vergrijzing via sturing op meer combinaties van wonen en zorg. De uitwerkingen van dit thema voor 2011 zijn verwoord in het programma "Duurzaam wonen, werken en recreëren" en komen aan bod in de programmaonderdelen economie, recreatie en toerisme, duurzaamheid en mobiliteit. De ruimtelijke voorwaarden die daarvoor worden geschapen, worden genoemd in het programmaonderdeel ruimtelijke ordening van dit programma.
2. Inspelen op de opgaven en kansen rond klimaatverandering en duurzaamheid Inspelen op de opgaven en kansen rond klimaatverandering en duurzaamheid door: bij te dragen aan noodzakelijke verbeteringen van de kustverdediging en spuicapaciteit, waarbij de fysieke relatie van de stad met de zee en het versterken van het waterfront als belangrijke kernkwaliteiten gewaarborgd en versterkt zullen worden; het stimuleren van duurzame bedrijvigheid door het scheppen van ruimtelijke voorwaarden voor innovatieve projecten; het benutten van kansen op het gebied van Waddenecologie. de intentie in te vullen om groenste en slimste haven van Nederland te worden; te bevorderen dat naast het op adequate wijze uitvoeren van de zogenaamde grijze milieutaken, zoals bodem, geluid en luchtkwaliteit. Het accent wordt gelegd op duurzame ontwikkelingen; in te spelen op klimaatveranderingen en duurzaamheid, door het beleid te richten op duurzame bedrijvigheid, waddenecologie en een groene en slimme zeehaven. De hier genoemde ambities worden voor 2011 benoemd in het programma "Duurzaam wonen, werken en recreëren" en het programma"Beheer openbare ruimte".
Begroting 2011
9
3. Verbeteren van de samenhang en diversiteit in de ruimtelijk-programmatische structuur Het verbeteren van de samenhang en diversiteit in de ruimtelijk-programmatische structuur door: te streven naar een hechte en complete stad door barrières te slechten en kansrijke plekken beter te benutten; de twee karakteristieke terpdorpen Midlum en Wijnaldum te koesteren; het waterfront te ontwikkelen en daarvan het visitekaartje van de stad te maken. Het programma "Duurzaam wonen, werken en recreëren" geeft in het programmaonderdeel ruimtelijke ontwikkeling een aantal speerpunten weer, die invulling geven aan samenhang en diversiteit van stad, dorpen en het waterfront.
4. Beïnvloeden van het sociaal-maatschappelijke niveau van de inwoners Het beïnvloeden van het sociaal-maatschappelijke niveau van de inwoners door: voorzieningen te treffen voor het ontwikkelen van kennis en vaardigheden, het ontplooien van talenten en het ontwikkelen van een gezonde levensstijl; waar mogelijk maatwerk te leveren op het gebied van minimabeleid. Dit voor zowel het bieden van inkomsten, alsook het toeleiden naar reguliere arbeid; het aanbieden van goede sportvoorzieningen en het stimuleren van sportdeelname; lokale cultuurbeleving te ondersteunen; in te zetten op zelfredzaamheid van de inwoners. De programma’s "Cultuur, sport en educatie" en "Maatschappelijke ontplooiing" geven in detail aan wat er in 2011 voor dit thema wordt ontwikkeld.
Overwinteren in de Zuiderhaven
10
Begroting 2011
FINANCIEEL PERSPECTIEF Uitgangspunten begroting Bij de samenstelling van de begroting 2011 en meerjarenraming 2012 – 2014 zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Algemene uitkering gemeentefonds Salarissen Investeringen Voorjaarsnota 2010 Belastingen, tarieven etc.
berekening op basis junicirculaire 2010 1 januari 2010 1e jaar ½ jaar rente, 2e jaar volledige kapitaallast verwerkt in begroting 2011 etc. verhoging met geschatte inflatie van 1½ %
Opgemerkt wordt dat bij het verwerken van de voorjaarsnota 2010 in de begroting 2011 rekening is gehouden met de tijdens de behandeling aangenomen moties en amendementen. De lasten van de Langdurigheidtoeslag en die van de regeling "Meedoen met de samenleving" zijn dan ook volledig in de begroting verwerkt. De bij de voorjaarsnota 2010 voorgestelde extra belastingverhogingen (OZB, parkeren en leges) zijn daarentegen niet opgenomen in de begroting.
Uitgangspunten meerjarenraming Bij de samenstelling van de meerjarenraming is uitgegaan van de begroting 2011. De ramingen zijn vervolgens doorgetrokken naar de jaren 2012, 2013 en 2014. De becijferingen kunnen voor een deel worden beschouwd als extrapolatie van de ramingen van de startbegroting, waarbij rekening is gehouden met: stijging van inkomsten, zoals uit belastingopbrengsten; ontwikkelingen algemene uitkering gemeentefonds; lagere rentelasten in verband met vermindering boekwaarde door afschrijving; de ramingen zijn gedaan op basis van constante prijzen, hetgeen betekent dat met loon- en prijsstijgingen geen rekening is gehouden. Aangenomen wordt dat deze kostenstijgingen worden gecompenseerd door uit het gemeentefonds te ontvangen salaris- en prijscompensatie evenals door de normale trendmatige aanpassingen van de eigen belastingopbrengsten.
Uitkomst begroting 2011 / meerjarenraming 2012 – 2014 Rekening houdende met bovengenoemde uitgangspunten is de uitkomst van de begroting en meerjarenraming als volgt: Begrotingsjaar Uitkomst Onvoorzien structureel Onvoorzien eenmalig Nieuw beleid Algemene investeringsreserve: Toevoeging Onttrekking Saldo
2011 733.458 -60.000 0 0
2012 395.147 -120.000 0 0
2013 19.388 -180.000 0 0
2014 -123.174 -240.000 0 0
-673.458 0 0
-275.147 0 0
0 160.612 0
0 363.174 0
Begroting 2011
11
De jaarlijks beschikbare middelen voor onvoorziene structurele uitgaven zijn verlaagd van € 80.000 naar € 60.000. Hierover is besloten bij de voorjaarsnota 2010. Gelet op de uitkomst van de laatste jaarschijf is er geen ruimte voor nieuw beleid. Met het oog op de nog te voeren bezuinigingsdiscussie komen, in tegenstelling tot voorgaande jaren, de voor de jaren 2011 en 2012 resterende middelen niet beschikbaar voor eenmalige onvoorziene uitgaven. Deze middelen worden toegevoegd aan de algemene investeringsreserve. De jaren 2013 en 2014 laten een tekort zien. Deze tekorten worden gedekt uit de algemene investeringsreserve. Het betreft een tijdelijke maatregel die de instemming heeft van de Provincie. Opgemerkt wordt dat het oplopende tekort voornamelijk wordt veroorzaakt door de korting op de algemene uitkering. Cumulatief is in de jaarschijven 2012 tot en met 2014 een korting verwerkt van respectievelijk € 300.000, € 600.000 en € 900.000. Voor de jaren daarna moet nog rekening worden gehouden met aanvullende kortingen oplopend tot structureel € 1,5 miljoen in 2016.
Heroverwegingsoperatie In januari 2011 worden de uitkomsten van de heroverwegingsoperatie aan de raad aangeboden. Aan de hand van uitgewerkte voorstellen wordt aan de raad gevraagd te kiezen uit diverse opties om de begroting toekomstbestendig (duurzaam evenwicht) te maken. Hierbij worden de volgende onderwerpen betrokken: resultaat begroting 2011 / meerjarenperspectief 2012 – 2014; aanvullende kortingen op algemene uitkering gemeentefonds; financiële gevolgen coalitieakkoord; structurele voeding beheerplannen onderhoud kapitaalgoederen; heroverweging projecten waarvan de lasten in de begroting zijn verwerkt maar nog niet in uitvoering zijn genomen; ruimte voor nieuw beleid.
Visserijdagen Noorderhaven
12
Begroting 2011
Resultaat voor en na bestemming In de recapitulatiestaat zijn de baten en lasten per programma opgenomen. Het overzicht van het resultaat voor bestemming en na de beoogde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves geeft het volgende resultaat: Exploitatieresultaat voor bestemming Toevoegingen reserves: * Dekkingsreserves (kapitaallasten) * Reserve vernieuwing havenwerken * Reserve onderwijshuisvesting * Reserve centrale riolering * Reserve bovenwijkse voorzieningen Ludinga * Risicoreserve grondexploitatie * Algemene investeringsreserve
716.571
420.988 138.911 1.952.552 36.267 30.000 18.480 1.603.989 - 4.201.187
Onttrekkingen reserves: * Dekkingsreserves (kapitaallasten) * Reserve onderwijshuisvesting * Reserve zorg, werk en inkomen * Reserve onderhoud zandstrand * Reserve stadsvisie * Reserve Spaansen / Perseverantia
805.686 1.792.573 428.357 38.000 395.000 25.000 3.484.616
Exploitatieresultaat na bestemming
0
Reserves en voorzieningen Bij de samenstelling van de begroting zijn de reserves en voorzieningen als volgt geraamd: Omschrijving Saldo Toevoeging Beschikking Saldo 01-01-2011 31-12-2011 Algemene reserves 6.793.000 1.604.000 8.397.000 Bestemmingsreserves 14.370.000 224.000 886.000 13.708.000 Dekkingreserves 21.558.000 2.373.000 2.598.000 21.333.000 Voorzieningen 29.628.000 1.137.000 845.000 29.920.000 Totaal 72.349.000 5.338.000 4.329.000 73.358.000 De algemene reserves worden gevormd door de algemene reserve weerstandsvermogen, groot € 1,5 miljoen en de algemene investeringsreserve van € 5,3 miljoen. De bestemmingsreserves hebben voor een deel betrekking op projecten waarvoor de raad in het verleden gelden gereserveerd heeft. Daarnaast zijn o.a. reserves gevormd ten behoeve van vernieuwing havenwerken in de buitenhavens, een risicoreserve zorg, werk en inkomen (risico’s sociale dienst), Stadsvisie, rentelasten Spaansenterrein en risico’s grondexploitatie. De dekkingsreserves worden jaarlijks aangewend voor het dekken van een deel van de uitgaven binnen de exploitatiebegroting, bijvoorbeeld voor onderwijshuisvesting en voor de kapitaallasten van projecten.
Begroting 2011
13
Voorzieningen zijn gevormd voor o.a. onderhoud kapitaalgoederen, onderhoud voormalige rijkseigendommen in de buitenhavens, het gecalculeerde verlies op het bouwgrondexploitatiecomplex Oostpoort II en voor de bijdrage van Harlingen in het project N31.
Investeringen In de begroting 2011 en meerjarenraming 2012 – 2014 zijn gelden gereserveerd voor onder andere de volgende projecten: Omschrijving Huisvesting kcc Nieuwbouw/uitbreiding sporthal Toiletgebouw Leeuwenbrug Openbaar urinoir Harmenspark Radar & AIS/IVS Sanitaire voorziening Zuidoostersingel Tankautospuit Meubilair Promenadekantoor
Investering 100.000 2.100.000 100.000 30.000 50.000 150.000 280.000 107.000
structureel 6.500 97.695 18.834 3.500 7.500 27.000 32.667 12.483
uitvoering 2010 2010 2010 2010 2010 2010 2010 2011
Beschikking over deze gelden wordt, voor zover noodzakelijk, via afzonderlijke voorstellen aan de raad voorgelegd. Bij de meeste projecten is het uitvoeringsjaar 2010 aangegeven. Dit houdt verband met de omstandigheid dat deze kredieten ten tijde van het opmaken van de begroting nog niet aangevraagd waren.
De heer Boersma is de enige binnenwatervisser van Harlingen. Hij vist op krab en paling in de binnenwateren rondom Harlingen.
14
Begroting 2011
PROGRAMMA'S
Netten spoelen op weg naar Harlingen
Begroting 2011
15
1 DIENSTVERLENING Missie De gemeente Harlingen biedt klantgerichte dienstverlening aan via alle kanalen, vanuit het Fronten BackOfficeprincipe, die duidelijk, betrouwbaar, tijdig, snel en transparant/helder is. De gemeente Harlingen verstaat onder dienstverlening klantgericht werken, waarin wij vriendelijk en respectvol zijn naar de klant, met de klant meedenken maar ook duidelijk zijn naar de klant en dit goed en zorgvuldig willen doen.
Ontwikkelingen Dienstverlening De visie op dienstverlening is uitgewerkt in het visiedocument “Antwoord? Even Harlingen bellen” waarvan deel 1 (wat gaan we doen) door de raad is vastgesteld. Kern van deze visie is dat in de periode 2010 – 2015 stapsgewijs vorm wordt gegeven aan volledig geïntegreerde en vraaggerichte dienstverlening conform het concept Antwoord. Concreet betekent dit dat burgers straks voor nagenoeg alle overheidsvragen en -transacties terecht kunnen aan onze balie, op onze website, door te bellen met ons klantcontactcentrum (kcc) via het 14+ netnummer of door het sturen van een mail of brief. Het maakt voor de burger niet meer uit welk kanaal hij kiest: de vraag hoeft maar één keer te worden gesteld en het antwoord is juist en volledig, onafhankelijk van het gekozen kanaal. Het betreft een groeimodel, dat wil zeggen dat er geleidelijk steeds meer werkzaamheden bij het kcc ondergebracht worden. Ook de dienstverlening van de aangesloten overheidsinstanties verlopen in de toekomst via de kanalen van het gemeentelijk kcc (vanaf 2015). De gemeente is voor de burger de ingang voor alle vragen aan nagenoeg de hele overheid en handelt 80% van alle klantvragen in één keer goed af. Bepaalde uitvoeringsorganisaties (UWV en belastingdienst) blijven ook rechtstreeks benaderbaar.
NUP Het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid (NUP) is een afspraak tussen overheden om focus en samenhang in de ontwikkeling van de basisstructuur van de elektronische overheid aan te brengen. Het is het fundament waarop de publieksgerichte dienstverlening gebouwd kan worden. Deze basisstructuur is een voorwaarde om een goed werkend kcc in te kunnen richten met als beoogd resultaat dat de klant eenmaal zijn vraag stelt en deze vraag het liefst gelijk, maar anders zo spoedig mogelijk op een juiste en consistente wijze wordt beantwoord.
Kaderstellende beleidsnota’s
16
Antwoord? Even Harlingen bellen! Deel 1
Begroting 2011
(2010)
Dienstverlening Wat willen we bereiken? 1. 2. 3. 4.
Verbetering van de dienstverlening aan burgers. De burger van Harlingen weet welke dienstverlening wordt aangeboden. Optimale telefonische bereikbaarheid. Concentratie van alle loketfuncties in het klantcontactcentrum.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Onderzoeken wat de mogelijkheden en consequenties van een verruiming van de openingstijden voor het kcc zijn. 1.2 Uitbreiden en verbeteren digitale dienstverlening door meer digitale aanvraagformulieren aan te bieden via de website, waarbij de formulieren zoveel mogelijk vooraf ingevuld en digitaal verwerkt worden. 1.3 Verbeteren van de informatievoorziening en -vindbaarheid op de website. Toelichting: dit wordt behaald door het zichtbaar maken van thema’s in de vormgeving en structuur, en de uniformering van de zoekfunctie. 2.1 Opstarten promotiecampagne om het gebruik van het digitaal loket op de website te stimuleren. 3.1 Verbeteren telefonische bereikbaarheid afdelingen door afspraken te maken over tijdige aanname van de telefoon en de continuïteit van de bezetting. 4.1 Onderbrengen loketfunctie voor meldingen openbare ruimte bij het kcc. 4.2 Concentreren van de loketten door huisvesting op één locatie.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Totaalrapportcijfer burger als klant Telefonische bereikbaarheid van de afdelingen Oordeel bezoeker over openingstijden gemeentehuis rapportcijfer reactie gemeente op meldingen/klachten over onveiligheid en overlast
Bron
Nulmeting
Waarstaatjegemeente.nl
7,0 (2009) 42,4% (2008) 5,9 (2009) 5,5 (2009)
Logboek telefooncentrale Waarstaatjegemeente.nl Waarstaatjegemeente.nl
2010
2011
Einddoel
7,2
7,9
75%
95%
6,5
7,0
6,0
9,0
Begroting 2011
17
Financiën X € 1.000 Lasten Baten
Rekening 2009 631 395
Begroting 2010 1.167 385
Begroting 2011 1.029 402
Begr. 2012 1.015 402
Begr. 2013 1.013 402
Begr. 2014 1.053 402
Resultaat voor bestemming
-236
-782
-627
-613
-611
-651
-627
-613
-611
-651
Onttrekking algemene investeringsreserve Mutatie reserves Resultaat na bestemming
435 435 -236
-347
Prioriteiten en bezuinigingen Er zijn in programma 1 geen prioriteiten of bezuinigingen opgenomen.
Producten Burgerzaken Dienstverlening (algemeen)
Visafslag Harlingen
18
Begroting 2011
Samenvatting programma Dienstverlening
Missie:
De gemeente Harlingen biedt klantgerichte dienstverlening aan via alle kanalen, vanuit het front- en BackOffice principe, die duidelijk, betrouwbaar, tijdig, snel en transparant/helder is. Onder dienstverlening verstaan we klantgericht werken, waarin wij vriendelijk en respectvol zijn naar de klant, met de klant meedenken maar ook duidelijk zijn naar de klant en dit goed en zorgvuldig willen doen.
ProgrammaOnderdelen
Doelstellingen Bereiken?
Prestaties Doel?
Verbeteren van dienstverlening aan burgers
-Onderzoek verruiming openingstijden kcc -Uitbreiden en verbeteren digitale dienstverlening door meer digitale aanvraagformulieren aan te bieden via webs ite -Verbeteren informatievoorziening en vindbaarheid website
De burger van Harlingen weet welke dienstverlening wordt aangeboden
-Opstarten promotiecampagne om gebruik digitale loket op website te stimuleren
Optimale telefonis che bereikbaarheid
-Verbeteren telefonische bereik baarheid afdelingen door het maken van afpraken over tijdige aanname telefoon en beschikbaarheid medewerkers
Concentratie v an alle loketfuncties in het klantcontactcentrum
-Onderbrengen loketfunctie meldingen openbare ruimte bij het kcc -Conc entreren van loketten door huisvesting op één lokatie
Dienstverlening
Begroting 2011
19
2 DUURZAAM WONEN, WERKEN EN RECREËREN Missie De toekomst van Harlingen is van iedereen. Harlingen kiest voor een offensieve en zelfbewuste ontwikkelstrategie. Een strategie die zich richt op het benutten van haar bestaande kwaliteiten en op het verzilveren van haar kansen voor de toekomst op een slimme en afgewogen manier. Harlingen benut haar kernkwaliteiten in de volle breedte, doet dat in onderlinge afweging, in samenhang, met het oog voor de beste mix. Het beleid is gericht op een verbetering van de kwaliteit van het milieu met als doel een gezonde, schone en leefbare gemeente. Voortvarend op weg naar een veelzijdige, duurzame en florerende gemeente. In dit programma wordt dit uitgewerkt in de onderdelen: Ruimtelijke ontwikkeling; Duurzaamheid; Wonen; Economie; Mobiliteit; Recreatie en toerisme; Cultureel erfgoed.
Ontwikkelingen Structuurvisie De ruimtelijke en sociale aspecten van de Stadsvisie zijn uitgewerkt in de structuurvisie Harlingen 2010 - 2025. De structuurvisie geeft een wensbeeld van de gehele gemeente over deze periode van 15 jaar. In deze visie is niet alleen de fysieke leefomgeving van belang maar is ook gekeken naar de ontwikkelingen op sociaal-maatschappelijk terrein. Beleidsvelden op het gebied van de fysieke leefomgeving hebben raakvlakken met de maatschappij en omgekeerd. Daarnaast worden mogelijk nog deel-structuurvisies opgesteld. Er wordt een woonvisie opgesteld waarin het toekomstige beleid voor het wonen vastgelegd wordt.
Convenant Vaarrecreatie Waddenzee Op initiatief van de drie waddenprovincies Noord-Holland, Friesland en Groningen is een convenant opgesteld tussen rijk, de waddenprovincies, de waddengemeenten en diverse belangenorganisaties. Doel van het convenant is het beheersbaar maken en houden van de vaarrecreatie op de Waddenzee. In het convenant worden de voornemens en doelen uit de Planologische kernbeslissing (PKB) Derde Nota Waddenzee verder geconcretiseerd en afgestemd op het overige beleid. In het Convenant Vaarrecreatie Waddenzee is afgesproken dat de gemeenten/haveneigenaren zorg dragen voor afzonderlijke haveninrichtingsplannen voor de aan de Waddenzee grenzende jachthavens. Deze afspraken houden onder andere in dat vanwege veiligheidsoverwegingen alle havens moeten beschikken over voldoende veilige en beschutte ligplaatsen. Op dit moment
20
Begroting 2011
liggen de havens tijdens het vaarseizoen vol en is er onvoldoende manoeuvreerruimte. Dit leidt tot onveilige situaties en door plaatsgebrek tot ankeren en droogvallen op het Wad. De natuur in de Waddenzee wordt hierdoor onnodig belast.
Friese merenproject In het Friese Merenproject (FMP) heeft de nadruk tot nu toe gelegen op de open verbindingen tussen de verschillende Friese Meren. In de afgelopen jaren stond het oplossen van knelpunten bij de kanalen en vaarten centraal. Nu de (fysieke) basis voor het Friese Merenproject is gelegd, ligt in de komende jaren de nadruk op ruimtelijke kwaliteit. Daarmee wordt het maatschappelijk rendement van investeringen in de Friese meren vergroot. Deze tweede fase van het FMP kent drie programmalijnen. Eén daarvan is: ‘Meer bestedingen aan de wal’. In deze programmalijn gaat het ondermeer om maatregelen die gericht zijn op investeringen in de ruimtelijke kwaliteit van waterfronten van watersportkernen en op de versterking van de toegangspoorten naar Fryslân. Harlingen is één van die toegangspoorten. Het opstellen van een masterplan voor de versterking van de toegangspoort maakt onderdeel uit van deze programmalijn. Met dit masterplan kan een subsidie van € 5 – 15 miljoen euro worden verkregen. Van deze subsidieregeling wordt 2/3 van het geld verkregen via het Friese MerenProject, het rijk en overige instanties. De gemeente dient hiervoor een eigen bijdrage van 1/3, ongeveer € 1,7 - 5 miljoen euro, in te brengen. Op dit moment is nog niet aan te geven hoe deze bijdrage gedekt gaat worden. De eerste opgave is om te bepalen wat Harlingen wil en vervolgens hoe we per project de financiering rond kunnen krijgen. Daarbij wordt ook de samenhang met reeds bestaande projecten bezien en de betrokkenheid van ontwikkelaars en investeerders.
Duurzaamheid Lag de afgelopen jaren het accent op de ontwikkelingen en verbetering van de zogenaamde grijze milieuaspecten, voor de komende periode staan vooral de ontwikkelingen van de duurzaamheidaspecten centraal. De kadernotitie die de gemeenteraad eind 2009 heeft vastgesteld wordt integraal uitgevoerd. Speerpunten hierbij zijn: De gemeente als bedrijf: energie en klimaat • De gemeentelijke gebouwen • Openbare verlichting De gemeente als bedrijf: inkoop De gemeenten en dus ook de gemeente Harlingen hebben als streven om 75% duurzaam in te kopen in 2010. In 2015 moet dit zelfs 100% zijn. De gemeente als overheid: wonen. Aangesloten wordt bij landelijke en provinciale initiatieven (zoals 100% duurzaam inkopen in 2015 en de doelstellingen uit het 100.000 woningenplan). Harlingen wil het goede voorbeeld geven, daarom wordt veel aandacht gegeven aan duurzaamheid bij eigen gebouwen en openbare verlichting. Bij nieuwbouw wordt gestreefd naar klimaatneutraliteit. (Innovatieve) duurzame ontwikkelingen worden gestimuleerd en ondersteund.
Begroting 2011
21
Wonen De woningbouw concentreert zich qua uitbreiding in de wijk Ludinga. Inbreiding vindt plaats op onder andere het terrein van Spaansen aan de Kanaalweg. In Plan Zuid wordt de herstructurering gecontinueerd. Deze wijk blijft dan ook onderdeel uitmaken van het stedelijk vernieuwingsbeleid. Het Investeringsfonds Stedelijke Vernieuwing (ISV), een doeluitkering van het rijk welke via de provincie wordt verdeeld, wordt deels ingezet in Plan Zuid. Ook de transformatie van bedrijfsterrein Spaansen naar een woonwijk wordt onderdeel van het ISV. Met de provincie Fryslân zijn onlangs nieuwe woningbouwafspraken gemaakt. Het devies van de provincie is dat inbreiden boven uitbreiden gaat. Inbreiden is onbeperkt toegestaan, uitbreiden is echter niet meer mogelijk.
Economie Harlingen werkt hard aan het behouden en verstevigen van de plaatselijke bedrijvigheid, en het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid. Het bevorderen van werkgelegenheid in vooral innovatieve technische bedrijven moet in Harlingen zorgen voor meer banen. De haven kan hierin een belangrijke rol spelen. Er komt een regionale visie op bedrijfsterreinen waarbij op regionaal niveau afspraken zullen worden gemaakt over bestaande en nieuwe bedrijfsterreinen. Revitalisering van de bedrijventerreinen Hermes en Koningsbuurt draagt bij aan een goed vestigingsklimaat.
Industriehaven De Industriehaven neemt een belangrijke plaats in de economie van Harlingen in. Het beleid is erop gericht de Industriehaven verder te ontwikkelen en economisch nog meer van betekenis te doen zijn. Werkgelegenheid, toegevoegde waarde en duurzaamheid zijn de speerpunten van het beleid. Belangrijke indicatoren die de waarde van de Industriehaven voor Harlingen kunnen meten zijn: overslag in tonnen, aantal werkzame personen en de toegevoegde waarde die in de haven wordt gecreëerd. In 2011 verschijnt het integraal Strategisch Havenplan. Onderdelen van dit plan zijn: Commercieel profiel van de Industriehaven; Capaciteitsonderzoek van de haven; Milieuprofiel van de haven en aanzetten voor intensivering van het milieubeleid; Een visie en voorstel tot integraal beheer/ontwikkeling van de haven, gerelateerd aan een visie op de ontwikkelingsmaatschappij Westergo CV/BV. In het Strategisch Havenplan krijgen ook de bovengenoemde indicatoren een plaats en wordt de beleidsmatige ambitie van Harlingen ook kwantitatief vertaald.
Mobiliteit Een goede bereikbaarheid van Harlingen is een must. De ombouw van de N31 naar een verdiepte en verdubbelde autoweg welke via een aquaduct onder het Van Harinxmakanaal doorvoert is een ingreep in het stedelijk weefsel van Harlingen van ongekende omvang. De tweedeling van Harlingen kan hiermee opgeheven worden. Een goede inpassing in het stedelijk landschap is van groot belang om te voorkomen dat de tweedeling weer ontstaat door de nieuwe verdiepte uitvoering van de N31. Een zorgvuldige uitvoering van de weg en directe omgeving en het realiseren van diverse overkluizingen kunnen zorgen voor een goede verbinding tussen beide stadshelften. Zodra de contouren van het tracé van de ombouw van de N31 en de ontsluitingsstructuur voor Harlingen helder zijn, wordt het huidig Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP) geactualiseerd.
22
Begroting 2011
Harlingen heeft een stevige opgave als het gaat om aanbod en beheer van parkeervoorzieningen. Bij de behandeling van de Nota Evaluatie Betaald Parkeren 2009 is door de raad gevraagd om een Nota Parkeerbeleid 2011 op te stellen. Vanaf augustus 2010 wordt hieraan gewerkt.
Recreatie en Toerisme Naast de ontwikkelingen bij het waterfront zijn er veel ontwikkelingen en ambities op het gebied van recreatie en toerisme. Ingezet wordt op de ontwikkeling van een recreatiepark aan de Westerzeedijk. Door de status van UNESCO Werelderfgoed van de Waddenzee is het streven om een dagvoorziening te realiseren die verbonden is aan het thema ‘Wad”. Insteken op en het stimuleren van duurzaam toerisme sluiten hier op aan. Het verder ontwikkelen van wandel- en fietspaden is hier een onderdeel van. Harlingen biedt gastvrijheid voor het realiseren van projecten zoals de bouw van de replica van de Willem Barentsz en de restauratie van de Prins Willim. Harlingen stimuleert deze activiteiten. Deze zaken zorgen ervoor dat Harlingen een uitgebreid aanbod heeft voor bezoekers. Het is daarom zaak om dit regionaal en landelijk te promoten. Het Toeristisch Informatie Punt (TIP) vervult de rol als gastheer en maakt de gasten wegwijs in Harlingen.
Cultureel erfgoed De gemeente Harlingen heeft veel cultuurhistorisch erfgoed en is één van de grootste monumentengemeenten van Nederland. Het versterken van de cultuurhistorische identiteit van Harlingen en het beleefbaar maken van cultuurhistorie zijn belangrijke pijlers die mede door particuliere initiatieven worden bewerkstelligd. Een gemeentelijke visie op cultureel erfgoed wordt ontwikkeld waarin het beleid en de ambities voor de komende jaren worden bepaald. Daarnaast wil het Rijk de monumentenzorg moderniseren. Het behoud en de bescherming van monumenten blijft een belangrijk doel, maar het monumentenstelsel kan op een aantal belangrijke punten worden verbeterd. Er zijn drie pijlers geïntroduceerd: Cultuurhistorische belangen meewegen in de ruimtelijke ordening; Krachtiger en eenvoudiger regelgeving; Bevorderen herbestemming. De gemeente besteedt in haar werkwijze aandacht aan deze visie.
Netten boeten
Begroting 2011
23
Kaderstellende beleidsnota’s
Houtskoolschets (1e deel Stadsvisie) Welstandsnota Kadernotitie duurzaamheid Milieuprogramma 2011-2014 Convenant De Bouwvereniging Meerjarenontwikkelingsprogramma Stedelijke Vernieuwing Woonplan Nota Acquisitie en Promotie gemeente Harlingen 2007 – 2010 Acquisitieprogramma 2009 en reflectie Nota Grondbeleid Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP) Evaluatie Betaald Parkeren Een visie op parkeren en een verkenning naar de haalbaarheid van parkeergarages Beleidsplan Recreatie en Toerisme Kadernotie Archeologie
(2008) (2004) (2009) (2010) (2004) (2005) (2005) (2007) (2008) (2010) (2006) (2009) (2007) (2006) (2008)
Ruimtelijke ontwikkeling Wat willen we bereiken? 1. Vastgestelde structuurvisie waarin in de Houtskoolschets, als 1e deel van de stadsvisie “Harlingen koerst naar 2025”, uitgewerkt is tot een samenhangend ruimtelijk beleid. 2. Alle bestemmingsplannen zijn in 2018 geactualiseerd en digitaal raadpleegbaar.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Aanbieden structuurvisie. Starten met actualiseren bestemmingsplan Wijnaldum. Ter inzage leggen voorontwerp bestemmingsplan Binnenstad + Trebol Kanaalweg. Ter inzage leggen ontwerp bestemmingsplan Havenkwartier. Vaststellen bestemmingsplan Westerzeedijk. Afronden stedenbouwkundig plan Spaansenterrein en starten met het bestemmingsplan.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Percentage van het aantal bestemmingsplannen wat actueel is (jonger dan 10 jaar)
24
Begroting 2011
Bron Planning actualisering bestemmingsplannen
Nulmeting (2010)
2010
2011
Einddoel
60 %
100%
Duurzaamheid Wat willen we bereiken? 1. Een gezond evenwicht tussen ecologische en economische factoren door het implementeren van duurzaamheid. 2. Behouden van de huidige geluidsituatie. Toelichting: het behouden van de gunstige geluidsituatie in woongebieden ten zuiden van de spoorweg (rustige woonwijk). Het behouden en verbeteren van de geluidssituatie in het buitengebied. In het bebouwd gebied ten noorden van de spoorlijn (met als hoofdfunctie bedrijfsterreinen en centrum) hogere waarden toestaan. 3. Handhaving van de huidige bodemkwaliteit en waar mogelijk verbeteren. 4. Een verantwoord evenwicht tussen externe veiligheidsrisico’s en de behoefte aan risicoveroorzakende activiteiten. Toelichting: risicovolle bedrijvigheid is slechts acceptabel als de veiligheid van de omgeving in voldoende mate is gewaarborgd. 5. Op een adequaat niveau uitvoeren van de wettelijke taken op het gebied van milieu.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Uitwerken van de kadernotie duurzaamheid in een plan van aanpak. Toelichting: in de kadernotitie duurzaamheid is een aantal speerpunten vastgelegd te weten: gemeentelijke gebouwen en openbare verlichting, duurzaam inkopen en wonen Deze speerpunten worden in een plan van aanpak uitgewerkt. 1.2 Aansluiten bij diverse provinciale en landelijke initiatieven zoals duurzaam inkopen en het 100.000 woningenplan, bijvoorbeeld door na te gaan hoe bij inkoop en aanbesteding het duurzaamheidaspect kan worden meegnomen. 1.3 Ondersteunen en stimuleren van initiatieven van bedrijven en instellingen op het gebied van (innovatieve) duurzame ontwikkelingen. 1.4 Werken met een Port Environmental Review System. Toelichting: dit is een instrument dat onduidelijke aspecten van het milieubeleid aan het licht brengt en zodoende de haven in staat stelt adequate maatregelen te nemen. 2.1 Opzetten en uitvoeren van (gebiedsgericht) geluidbeleid in een geluidsnota. 2.2 Toekomstige ontwikkelingen akoestisch zo goed mogelijk inpassen. 2.3 Het stellen en handhaven van geluidseisen (geluidsproductie plafonds) uit de Wet geluidhinder en daaruit voortvloeiende richtlijnen en beleidsnota’s aan geluidsbronnen (bedrijven, bedrijfsterreinen en infrastructuur) in vergunningen, bestemmingsplannen en andere nog nader te onderzoeken instrumenten. 3.1 Werken met bodemkwaliteitskaarten en het opzetten en uitvoeren van specifiek bodembeleid op basis van het Besluit Bodemkwaliteit. 4.1 Opstellen en uitvoeren van een (gebiedsgerichte) visie externe veiligheid. 4.2 Stellen van eisen op het gebied van externe veiligheid in vergunningen, bestemmingsplannen en nog nader te onderzoeken instrumenten. 5.1 Laten verrichten van de taken op het gebied van vergunningverlening en handhaving door de Milieuadviesdienst.
Begroting 2011
25
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) percentage duurzaam inkopen Aantal klachten geluid Aantal geconstateerde overtredingen op het gebied van bodembeschermende maatregelen Aantal geconstateerde nieuwe gevallen van bodemverontreiniging Aantal geconstateerde overtredingen in kader externe veiligheid percentage bedrijven met hoog veiligheidsrisico dat de regels naleeft Aantal bijzondere en/of onbekende risico’s voor de omgeving percentage milieucontroles waar hercontrole nodig is percentage inrichtingen dat over een dekkende vergunning beschikt percentage inrichtingen dat over een actuele vergunning beschikt
Bron
Nulmeting (2008)
2010
2011
Einddoel
75%
100%
Afspraak Klimaatakkoord VNG/Rijk Eigen beheer Eigen beheer
10 20
10 15
8 15
5 10
Eigen beheer
2
1
1
0
Eigen beheer
10
7
6
5
Eigen beheer
95%
97%
99%
100%
Eigen beheer
0
0
0
01
Eigen beheer
50%
35%
30%
25% 1
Eigen beheer
95%
95%
95%
95% 1
Eigen beheer
95%
95%
95%
95% 1
1 De ambities blijven gelijk ten opzichte van de nulmeting. Toch zijn deze indicatoren opgenomen omdat het aandachtspunten blijven en het de nodige inspanning vraagt deze niveaus te behouden.
Wonen Wat willen we bereiken? 1. Een evenwicht in vraag en aanbod op de Harlinger woningmarkt. Toelichting: wanneer vraag en aanbod zijn afgestemd bedient de markt optimaal kopers en huurders. Een juiste fasering van nieuwe ontwikkelingen is hierbij van belang. 2. Flexibiliteit in het woningbestand om de demografische verandering, nieuwe trends en ontwikkelingen en de invloed daarvan op de woningvraag goed te kunnen opvangen. Toelichting: hiervoor is nodig te anticiperen op ontwikkelingen en daarop in te spelen door het ontwikkelen van nieuwe concepten. 3. Eenduidig, integraal afgestemd strategisch volkshuisvestingsbeleid. Toelichting: afstemming en integraliteit in beleid draagt zorg voor een juiste en consistente uitvoering daarvan. Volkshuisvesting wordt in toenemende mate ingezet om sociale problematiek in positieve zin te beïnvloeden.
26
Begroting 2011
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Ontwikkelen van betaalbare sociale woningbouw, dit opnemen in convenant en prestatieafspraken met de corporaties. 1.2 Ontwikkelen van meer koopwoningen in de betaalbare starterklasse. Toelichting: om de doorstroming op de woningmarkt op gang te krijgen. 2.1 Stimuleren van nieuwe woonvormen: woon-zorg, woon-werk en ruimte bieden aan collectief particulier opdrachtgeverschap. Toelichting: Door het realiseren van nieuwe woonvormen ontstaat een bredere woningmarkt die de vraag naar woningen en woonvormen in Harlingen beter moet bedienen. 3.1 Integraal aanpakken en samenwerken op het snijvlak van volkshuisvesting en sociale zaken door middel van gezamenlijke projectgroepen en/of structureel overleg. 3.2 Opstellen van de Woonvisie Harlingen 2011. Toelichting: Deze wordt een onderdeel van de structuurvisie 2011.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Aantal toegevoegde woningen huur Aantal toegevoegde woningen koop Aantal woningen revitaliseren/woningverbetering Percentage sociale huur Harlingen Percentage koopwoningen Harlingen Aantal toegevoegde woningen start (tot €150.000) Aantal toegevoegde woningen woon-zorg Aantal toegevoegde woningen woon-werk Aantal toegevoegde woningen senioren
Bron Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS Gemeente Harlingen / CBS
Nulmeting (2008) 0
2010
2011
Einddoel
35
35
Nnb 1
0
20
123
Nnb 1
0
0
102
Nnb 1
42%
42%
42%
Nnb 1
58%
58%
58%
Nnb 1
0
0
16
Nnb 1
0
12
12
Nnb 1
0
0
10
Nnb 1
0
0
33
Nnb 1
1 Nog nader bepalen: de streefwaarden krijgen aandacht in de nog op te stellen woonvisie.
Begroting 2011
27
Economie Wat willen we bereiken? 1. Meer arbeidsplaatsen en minder werkloosheid om de lokale welvaart te bevorderen en de concurrentiepositie van Noord - Nederland te versterken. Toelichting: Door ruimte te creëren voor nieuwe en bestaande bedrijven zodat deze hun economische activiteiten verder kunnen ontplooien wordt de werkgelegenheid gestimuleerd en werkloosheid tegengegaan. Met de structuurvisie werkt de gemeente aan de ruimtelijke structuur van de stad en schept daarmee de fysieke randvoorwaarden voor de lokale economische welvaart. 2. Een tevreden en georganiseerd bedrijfsleven dat economische synergie tot stand brengt.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Optimaliseren Bedrijventerrein Oostpoort. Toelichting: na verkoop van het merendeel van het bedrijventerrein worden alle openbare voorzieningen, zoals verlichting en afdeklagen op het wegdek gerealiseerd door de projectontwikkelaar binnen de kaders die gesteld zijn door de gemeente. Na realisatie wordt de infrastructuur overgedragen aan de gemeente. In overleg met de ondernemersvereniging Oostpoort wordt gekeken of een vorm van parkmanagement realiseerbaar is. 1.2 Besluitvorming over regionale visie bedrijfsterreinen. Toelichting: landelijk is er bepaald dat de minister afspraken wil maken met provincies en gemeenten over maatregelen die onnodig ruimtegebruik voor bedrijventerreinen tegengaan. Hiertoe is een landelijk convenant gesloten waarin staat dat de gemeenten en de provincies tot een regionale samenwerking moeten komen. De regionale samenwerking heeft betrekking op de programmering van bedrijventerreinen, met een relatie tussen nieuwe toevoeging en intensivering/ herstructurering van bestaande terreinen. De provincie en de gemeenten hebben een aanzet gemaakt in de vorm van een analyse aan de hand van een behoefteraming en een analyse van de herstructureringsopgave. Beide onderzoeken dienen als kader voor de afspraken, zoals een gezamenlijke uitgifte van grond, die binnen de regionale samenwerkingsverbanden (regionale visie bedrijfsterreinen) gemaakt gaan worden. De regionale visie bedrijfsterreinen geeft vooraf een voor de gehele regio afgestemde visie over bestaande en nieuwe bedrijfsterreinen. 1.3 Nagaan van de mogelijkheden voor een revitalisering van bedrijventerrein Hermes. Toelichting: in 2010 is hier al een begin mee gemaakt door ingrepen in de openbare ruimte. Indien de benodigde middelen gevonden worden, wordt in de structuurvisie periode en in overleg met de ondernemers het bedrijventerrein gerevitaliseerd. De gemeente werkt aan een mogelijke bijdrage van het rijk naar aanleiding van het “convenant bedrijventerreinen 2010 –2020”. 1.4 Nagaan van de mogelijkheden voor het verbeteren van bedrijventerrein Koningsbuurt. Toelichting: de openbare ruimte van bedrijventerrein Koningsbuurt is in 2003 verbeterd. Er zijn echter nog een aantal zaken en gebieden die de nodige aandacht vragen. Mochten de benodigde middelen gevonden worden, dan wordt dit in overleg met de ondernemers en bewoners opgepakt. 1.5 Promoten van de gemeente als vestigingslocatie. Toelichting: de gemeente staat (samen met het bestaande bedrijfsleven) op beurzen, maakt promotiemateriaal, adverteert en brengt in samenwerking met andere partijen een ondernemersblad uit. 1.6 Uitvoeren onderzoeken. Toelichting: onderzoek van de mogelijkheden voor microkredieten( voor zelfstandigen); opstellen detailhandelstructuurvisie waarin onder andere antwoord gegeven moet worden op de vragen uit
28
Begroting 2011
het collegeprogramma betreffende de detailhandel. Opstellen van een statistisch jaarboek over de gemeente. 2.1 Stimuleren synergie tussen de ondernemers. Toelichting: de gemeente is verantwoordelijk voor de ruimtelijke structuur. Het is aan het bedrijfsleven om deze structuur optimaal te benutten, en economische synergie en energie te creëren. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een actief georganiseerd bedrijfsleven en de mogelijkheden voor een ondernemersfonds gekoppeld aan een vorm van parkmanagement of citymarketing. Het bedrijfsleven is hier verantwoordelijk voor, maar het is aan de gemeente om het bedrijfsleven hierin te stimuleren, te ondersteunen en te faciliteren door bijvoorbeeld het organiseren van bijeenkomsten. 2.2 Verbeteren van de gemeentelijke dienstverlening aan de bedrijven door middel van een klantgerichte benadering en warme acquisitie. Toelichting: een tevreden bedrijfsleven heeft alles te maken met de dienstverlening van de gemeente. Het uitvoeren van de Wabo die de samenvoeging van de vergunningen tot één omgevingsvergunning regelt, een klantgerichte benadering en warme acquisitie dragen hier aan bij. Daarnaast worden de contacten onderhouden door bestuurlijke overleggen met de ondernemersverenigingen en worden er ondernemerslunches en bedrijfsbezoeken georganiseerd. 2.3 Onderhouden van contact met de verschillende belangenverenigingen van ondernemers en overige verenigingen. Toelichting: waar mogelijk worden deze belangenverenigingen betrokken bij het tot stand brengen van nieuw beleid of de uitvoering daarvan.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Totaal aantal werkzame personen (>15 uur per week) Absoluut aantal niet werkende werkzoekenden Tevredenheid MKB
Bron Statistisch jaarboek gemeente Harlingen Statisch jaarboek gemeente Harlingen MKB vriendelijkste gemeente Noord Nederland
Nulmeting 6.487 (2009) 700 (2009) Rang 8 (2008)
2010
2011
Einddoel
6.600
Nnb 1
700
Nnb 1
Rang 8
Rang 1 - 5
1 Nog nader bepalen
Mobiliteit Wat willen we bereiken? 1. Verbeteren van de bereikbaarheid van Harlingen. 2. Verbeteren van de leefbaarheid in het centrum van Harlingen. 3. Een evenwichtig en gebruiksvriendelijk parkeeraanbod afgestemd op de functies winkelen, wonen, werken en recreëren waarbij de leefbaarheid van de stad en de dorpen gewaarborgd is. 4. Verbeteren van de verkeersveiligheid in Harlingen. 5. Verbeteren van de leefbaarheid rondom de N31 in Harlingen.
Begroting 2011
29
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Verdubbelen en verdiept aanleggen van de N31 Traverse door Harlingen. Toelichting: in 2011 wordt gestart met de voorbereidingen, de aanleg vindt plaats vanaf 2012. 1.2 Vervangen van de huidige versnipperde op- en afrittenstructuur door één gebundelde centrale aansluiting op de N31 in het Plangebied Spaansen / Perseverantia en het toeleidende onderliggende wegennet hier op aan te passen. Toelichting: de uitvoering vindt plaats gelijktijdig met de aanleg van de N31 Traverse. 2.1 Herinrichten van de Prinsenstraat en het Havenplein zodat deze samen met de heringerichte Havenweg het doorgaande verkeer door het centrum van Harlingen ontmoedigen. 3.1 Opstellen en implementeren van de Nota Parkeerbeleid 2011. Toelichting: Het betreft een meerjarig beleidskader om de parkeerdoelstelling te realiseren. 4.1 Oplossen van eventuele verkeersknelpunten door deze bij de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan en bij grootschalig onderhoud aan wegen zoveel mogelijk in het kader van werk-met-werk mee te nemen. 5.1 Herinrichten van de Harlingerstraatweg in Midlum en de Stationsweg in Harlingen. Toelichting: Onder voorbehoud van beschikbaarstelling van middelen door de raad in 2010.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Aantal verkeersslachtoffers
Bron Online kerncijfers gemeente Harlingen
Nulmeting 53 (2009)
2010
2011
Einddoel
50
Nnb 1
1 Nog nader bepalen
Recreatie en toerisme Wat willen we bereiken? 1. Duurzame versterking van de toeristische economie. Toelichting: door meer bezoekers te trekken en meer bestedingen te stimuleren wordt de werkgelegenheid bevorderd. 2. Verbetering en zo mogelijk uitbreiding van de voorzieningen van de waterrecreatie. Toelichting: In het Haveninrichtingsplan wordt een voorstel gedaan voor een optimale inrichting van de Noorder,- Zuider,- en Nieuwe Willemshaven. Hierop worden de benodigde voorzieningen afgestemd. 3. Aanbod van nieuwe vormen van verblijfrecreatie in de gemeente. 4. Meer bestedingen aan de wal. Toelichting: dit is een gezamenlijke doelstelling van de gemeente en provincie Fryslân voortkomend uit het Friese Meren Project. Er wordt een Masterplan ‘Versterking toegangspoort Harlingen’ voor de watersport opgesteld. Het gaat hierbij om het optimaliseren van de bevaarbaarheid, toegankelijkheid, aantrekkelijkheid en functionaliteit. Duurzaamheid is eveneens een belangrijke invalshoek.
30
Begroting 2011
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Treffen van voldoende sanitaire voorzieningen voor de bezoekers. Toelichting: het realiseren van sanitaire voorzieningen voor de watersporters aan de zuidoostersingel. Uit het HIP blijkt waar sanitaire voorzieningen in het Waterfrontgebied nodig zijn. 1.2 Realiseren van een Maritiem Beleving Centrum. Toelichting: ondersteunen van de stichting Willem Barentsz door het aanwijzen van een ligplaats en ruimte voor de bouw van de replica. Faciliteren van het proces voor de restauratie van de Prins Willim. 1.3 Uitvoeren van het camperbeleid. 1.4 Stimuleren bouw Waddendoecentrum. Toelichting: Regie voeren op het bouwen van een attractie aan de Westerzeedijk. 1.5 Stimuleren van duurzaam toerisme. Toelichting: door te participeren in een onderzoek van het Van Hall instituut en het plaatsen van laadpunten voor elektrisch fietsen. 1.6 Uitbreiden van het netwerk aan wandel- en fietspaden. Toelichting: Deelnemen aan het project “Waddenwandelen”, een netwerk aan wandelpaden over het Waddenkustgebied dat in 2013 gerealiseerd wordt. Realiseren van een fietspad tussen Koetille en Slachtedijk. 1.7 Aanbieden van goede informatievoorzieningen. Toelichting: Continuïteit van het Toeristisch Informatie Punt ondersteunen door middel van subsidie en advies. Onderzoeken of we bij de Friese VVV-structuur kunnen aansluiten. Digitale informatie aanbieden op informatiezuilen. Maken en vernieuwen van folders voor de watersporters en algemene bezoekers. 1.8 Promoten van toerisme. Toelichting: deelnemen aan vakantiebeurzen, journalisten ontvangen en advertenties plaatsen in vakbladen. 2.1 Uitwerken van de mogelijkheden van kwaliteitsverbetering van de voorzieningen in het Haven Inrichtingsplan (conform gemaakte afspraken vastgelegd in de Havenvisie Wadden). 2.2 Herinrichten van de Willemshaven, Noorderhaven en Zuiderhaven. Toelichting: Harlingen voldoet nog niet aan de afspraken van het Convenant Vaarrecreatie. Los van de uitbreiding kunnen in het kader van veiligheid en kwaliteit, de havens hier al op worden ingericht. De uitbreiding van de gewenste capaciteit kan conform het Convenant pas na 2012 plaatsvinden. 2.3 Opstellen en implementeren van het Haveninrichtingsplan als bouwsteen voor de structuurvisie. Toelichting: het HIP wordt vastgesteld als bouwsteen voor de structuurvisie. De verwachte planning is voorjaar 2011. 3.1 Faciliteren bouw recreatiepark langs de Westerzeedijk. Toelichting: De rol van de gemeente hierin is het faciliteren van verblijfsrecreatie. 4.1 Opstellen van het Masterplan ‘Toegangspoort Harlingen’. Toelichting: Aanpak plan: het in kader brengen van het gebied; inventariseren van projecten in zowel het Waterfrontgebied (zoute kant) als langs de Singels (zoete kant); bepalen van de ‘witte vlekken’; opstellen actieplan voor de korte, middellange en lange termijn. Het Masterplan wordt vastgesteld als bouwsteen voor de structuurvisie. 4.2 Opstellen van een ontwikkelingsvisie voor het Waterfrontgebied. Toelichting: De ontwikkelingsschets wordt als apart onderdeel opgenomen in het Masterplan ‘Toegangspoort Harlingen’ en dient als sturings- en toetsingskader voor de afzonderlijke projecten. De verwachte planning is voorjaar 2011.
Begroting 2011
31
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R) Aantal overnachtingen Aantal bezoekers evenementen Aantal openbare camperplaatsen Handelingen door de TIP (telefoon, balie en e-mail) Aantal keren dat Harlingen als toeristische bestemming in de media verschijnt Aantal vaste ligplaatsen Specifieke passantenplaatsen aan kaden/stapelen Specifieke passantenplaatsen in boxen (conform het convenant)
Bron Toeristenbelasting In samenwerking met Toerdata Noord Eigen beheer
Nulmeting (2009) 137.050 196.000 (2008) 0
2010
0
2011
Einddoel
140.000
Nnb 1
5
?
Toeristisch Informatie Punt Eigen beheer
11.051 5
5
Haveninrichtingsplan Haveninrichtingsplan
96 125
96 125
96 125
296 225
Haveninrichtingsplan
0
0
0
150
10
1 Nog nader bepalen
Cultureel erfgoed Wat willen we bereiken? 1. Het versterken van de cultuurhistorische identiteit van Harlingen. Toelichting: De gemeente Harlingen heeft veel cultuurhistorisch erfgoed en staat met haar 512 rijksmonumenten op de 15e plaats van grote monumentengemeenten van Nederland. Gelet op de oppervlakte van deze gemeente en het aantal inwoners is dit erg bijzonder. Bovendien heeft Harlingen een beschermd stadsgezicht, 98 gemeentelijke monumenten en meer dan 400 beeldbepalende panden. 2. Het in stand houden van het cultureel erfgoed en de karakteristieke omgeving. 3. Het vergroten van de publieke interesse, het cultuurhistorisch bewustzijn en de beleefbaarheid van cultuurhistorie.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Opstellen visie cultureel erfgoed. Toelichting: In aansluiting op de stadsvisie wordt proactief, inspirerend en integraal erfgoedbeleid geformuleerd dat bijdraagt aan de identiteit en herkenbaarheid van de gemeente Harlingen. In de visie worden de doelstellingen voor de komende jaren aangegeven. 1.2 Opstellen archeologiebeleid. Toelichting: Een beleidsnota met kaart draagt bij aan de bescherming van archeologische waarden en kan als inspiratiebron fungeren bij ruimtelijke ontwikkelingen. 2.1 Verlenen van vergunningen voor het wijzigen van monumenten. Toelichting: Vergunningen worden in overeenstemming met de Monumentenwet en de gemeentelijke erfgoedverordening behandeld. 2.2 Toezicht houden en handhaven regelgeving.
32
Begroting 2011
2.3
2.4
3.1
3.2
Toelichting: Er wordt toezicht gehouden op de uitvoering van omgevingsvergunningen. Wanneer wordt afgeweken van wet- en regelgeving of bij ernstig achterstallig onderhoud wordt handhavend opgetreden. Opstellen uitvoeringsrichtlijnen voor werkzaamheden aan monumenten. Toelichting: Uitvoeringsrichtlijnen gekoppeld aan omgevingsvergunningen dragen bij aan de kwaliteitsbewaking. Informatie verstrekken aan monumenteneigenaars en andere belanghebbenden. Toelichting: Advies over bouwplannen, financiële regelingen etc. wordt zowel mondeling als schriftelijk verstrekt. De gemeentelijke website wordt regelmatig aangevuld en geactualiseerd. Informatiebijeenkomsten worden georganiseerd. Deelname aan de Open Monumentendag. Toelichting: op deze dag worden door vrijwilligers diverse culturele activiteiten georganiseerd en worden verscheidene monumenten opengesteld. Introductie van nieuwe vormen van erfgoededucatie in het onderwijs.
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R) Aantal vergunningen voor het wijzigen van monumenten
Bron Gemeente Harlingen
Nulmeting
2010
2011
25
25
Einddoel
Begroting 2011
33
Financiën X € 1.000 Lasten Baten
Rekening 2009 4.836 4.428
Begroting 2010 5.952 2.488
Begroting 2011 5.946 2.466
Begr. 2012 5.708 2.736
Begr. 2013 7.414 4.370
Begr. 2014 7.375 4.414
Resultaat voor bestemming
-408
-3.464
-3.480
-2.972
-3.044
-2.961
25 17
25 6 38 395
6
6 38
6
Onttrekking reserve Spaansen/Perseverantia Onttrekking reserve kiosk TIP Onttrekking reserve zandstrand Onttrekking reserve stadsvisie Onttrekking reserve Waddenpromenade 7-1/2 Onttrekking algemene dekkingsreserve Onttrekking reserve bodemsaneringen Onttrekking risicoreserve grondexploitatie Toevoeging reserve bovenwijkse voorzieningen Toevoeging reserve zandstrand Toevoeging risicoreserve grondexploitaties Toevoeging algemene investeringsreserve Mutatie reserves Resultaat na bestemming
38 422
370 9 26
11 46 -140 -38
-30
-30 -38
-30
-30 -38
-19
-19
-18
-18
-18
-18
-1.241 -743
250
416
-80
-4
-80
-1.151
-3.214
-3.064
-3.052
-3.048
-3.041
Prioriteiten en bezuinigingen Er zijn in programma 2 geen prioriteiten of bezuinigingen opgenomen.
Producten
34
Stadsvisie Ruimtelijke ordening Omgevingsvergunningen Milieu Volkshuisvesting Economische zaken Strategisch vastgoed Grondexploitatie Verkeer en vervoer Parkeren Recreatie en toerisme Cultureel erfgoed
Begroting 2011
Samenvatting programma Duurzaam wonen, werken en recreëren Missie:
De toekomst van Harlingen is van iedereen. Harlingen kiest voor een offensieve en zelfbewuste ontwikkelstrategie. Een strategie die zich richt op het benutten van haar bestaande kwaliteiten en op het verzilveren van haar kansen voor de toekomst op een slimme en afgewogen manier. Harlingen benut haar kernkwaliteiten in de volle breedte, doet dat in onderlinge afweging, in samenhang, met het oog voor de beste mix. Het beleid is gericht op een verbetering van de kwaliteit van het milieu met als doel een gezonde, schone en leefbare stad. Voortvarend op weg naar een veelzijdige, duurzame en florerende stad.
ProgrammaOnderdelen
Doelstellingen Bereiken?
Prestaties Doel?
Vastgestelde struc tuurvisie
-Aanbieden structuurvisie
Alle bestemmingsplannen zijn geactualiseerd in 2018 en digitaal raadpleegbaar
-Afronden stedenbouwk. plan Spaansenterrein en starten met best .plan -Starten met actualiseren bestemmingsplan Wijnaldum -Ter inzage leggen voorontw. best.plan Binnenstad-en Trebol Kanaalweg -Ter inzage leggen ont werp bes temmingsplan Havenk wart ier -Aanbieden bestemmingsplan Westerzeedijk
Gezond evenwicht ecologische en economische factoren door implementeren duurzaamheid
-Uitwerken van de kadernota duurzaamheid in p.v.aanpak -Meenemen duurzaamheids aspecten bij inkoop en aanbesteding -Ondersteunen van initiatieven van bedrijven etc .op het gebied van innovat ieve duurzame ontwik kelingen -Toepassen Port Environmental Review System
Behouden huidige geluidssituatie
-Opstellen geluidnota -Toekomstige ontwikkelingen ak oestisch inpas sen -Stellen en handhaven van geluidseisen
Handhaven bodemkwaliteit en mogelijk verbeteren
-Opzetten en uitvoeren van specifiek bodembeleid
Ev enwicht tuss en veiligheidsris ic o's en de behoefte aan ris ic overoorzakende activit.
-Stellen eisen m.b.t. externe veiligheid in bes temmingsplannen en vergunningen etc. -Opstellen en uitvoeren visie externe veiligheid
Op een adequaat niveau uitvoeren van wet telijke taken op het gebied van milieu
-Uitvoering milieutaken door de Milieuadviesdienst
Evenwicht in vraag en aanbod lokale woningmarkt
-Ontwikkelen v an betaalbare sociale woningbouw -Ontwikkelen v an meer koopwoningen in de betaalbare startersk lasse
Flexibiliteit in het woningbestand
-Stimuleren nieuwe woonvormen
Eenduidig, integraal afges temd strategisch volkshuisves tingsbeleid
-Integraal aanpakken en samenwerken op het snijvlak van volkshuisvesting en sociale zaken door middel van gezamenlijk e projec tgroepen en/of struct ureel overleg -Opstellen van de Woonvisie Harlingen 2011
Vergroten aantal arbeids plaatsen en de werkloosheid tegengaan om de lokale welvaart te bevorderen
-Optimaliseren bedrijventerrein Oostpoort -Meewerken aan regionale visie bedrijfsterreinen -Nagaan mogelijkheden revitalisering bedrijventerrein Hermes -Idem bedrijventerrein Koningsbuurt -Promoten van de gemeente als ves tigingslocat ie -Meewerken aan de provinc iale structuurvisie bedrijventerreinen 2016-21 -Uitvoeren onderzoek mogelijkheden microk redieten -Opstellen detailhandelstruc tuurvis ie -Opstellen statistisch jaarboek gemeente
Een tevreden en georganiseerd bedrijfsleven dat economische s ynergie tot stand brengt
-Stimuleren synergie tus sen de ondernemers -Verbeteren van de gemeentelijke dienstverlening aan de bedrijven via klantgerichte benadering en warme acquisitie -Onderhouden cont act belangenverenigingen ondernemers/ verenigingen
Ruimtelijke ontwikkeling
Duurzaamheid
Wonen
Economie
volgende pagina
Begroting 2011
35
ProgrammaOnderdelen vervolg vorige pagina
Mobiliteit
Doelstellingen Bereiken?
Prestaties Doel?
Verbeteren van de bereikbaarheid Harlingen
-De N31 Traverse verdubbelen en verdiept aanleggen -Vervangen huidige versnipperde op- en afrittenstruc tuur door één gebundelde centrale aansluiting op de N31 in het Plangebied Spaansen / Perseverantia en het toeleidende onderliggende wegennet hier op aan te passen
Verbeteren leefbaarheid in c entrum Harlingen
-Herinrichten van de Prins enstraat en het Havenplein
Evenwichtig en gebruiksvriendelijk parkeeraanbod afgestemd op func ties winkelen, wonen, werken en recreëren waarbij leefbaarheid gewaarborgd is.
-Opstellen en implementeren van de Nota Parkeerbeleid
Verbeteren verkeersveiligheid
-Oplossen van eventuele verkeersknelpunten door deze bij de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan en bij groot schalig onderhoud aan wegen zoveel mogelijk in het kader van werk-met-werk mee t e nemen
Verbeteren van de leef baarheid rondom de N31
-Herinrichten van de Harlingerstraatweg in Midlum en de Stationsweg in Harlingen
Duurzame versterking toeristis che economie
-Treffen van voldoende sanit aire voorzieningen voor de bezoekers -Realis eren van een Maritiem Beleving Centrum -Uitvoeren camperbeleid -Stimuleren bouw Waddendoecent rum -Stimuleren van duurzaam toerisme -Uitbreiden van het netwerk aan wandel- en fietspaden -Aanbieden van goede informatievoorzieningen -Promotie van t oerisme
Verbetering en mogelijk uitbreiding voorzieningen waterrecreatie
-Uitwerken mogelijkheden kwaliteitsverbetering voorzieningen in haveninrichtingsplan -Indienen haveninrichtingsplan -Herinrichten Willemshaven, Noorderhaven en Zuiderhaven
Aanbod nieuwe vormen van verblijfrecreatie
-Fac iliteren bouw recreatiepark langs de West erzeedijk
Meer bestedingen aan de wal
-Opstellen mas terplan ‘Toegangspoort Harlingen’ -Opstellen ontwikkelingsvisie voor het Waterfrontgebied
Het vers terken van de cultuurhistorische identiteit van Harlingen
-Opstellen visie c ultureel erfgoed -Opstellen archeologiebeleid
Het in stand houden van het cultureel erfgoed en de karakteristieke omgeving
-Verlenen van vergunningen voor wijzigen monumenten -Toezicht houden en handhaven regelgeving -Opstellen uitvoeringsrichtlijnen voor werkzaamheden aan monumenten -Informatievoorziening aan monumenteneigenaren etc
Het vergroten van de publieke interesse, het cultuurhistorisch bewustzijn en beleefbaarheid van cultuurhistorie
-Deelname aan de Open Monumentendag -Introductie nieuwe vormen erfgoededucatie in onderwijs
Recreatie en toerisme
Cultureel erf goed
36
Begroting 2011
3 EDUCATIE, CULTUUR EN SPORT Missie In dit programma staat de inwoner van Harlingen centraal. Onze jonge inwoners krijgen kansen om zich optimaal te ontwikkelen. Goed onderwijs en een gezonde levensstijl zijn hierbij belangrijk. Harlingen treft voorzieningen waarin ruimte wordt geboden voor: een optimale ontwikkeling van kennis en vaardigheden het ontplooien van talenten het ontwikkelen van een gezonde leefstijl. Harlingen biedt haar inwoners een gevarieerd aanbod van culturele en sportieve voorzieningen en activiteiten. Deze voorzieningen dragen in belangrijke mate bij aan de leefbaarheid voor de inwoners van de gemeente. In dit programma wordt dit uitgewerkt in de onderdelen: Educatie; Cultuur; Sport.
Ontwikkelingen De steeds complexer wordende maatschappij vergt van de gemeente een steeds verdergaande invulling van de regierol ten aanzien van het bevorderen van de integratie van het onderwijs, het jeugdbeleid en het onderwijsachterstandsbeleid. In feite behelst dit het gehele traject variërend van de voor – en vroegschoolse educatie, de basisschool, het voortgezet onderwijs met als doel het behalen van een startkwalificatie voor de vervolgstudie en/of de arbeidsmarkt, waarbij de aanscherping van de toezichthoudende rol met betrekking tot leerplicht niet los kan worden gezien. Speerpunt voor het basisonderwijs is het lokaal invullen van de landelijke beginselen ten aanzien van het Passend Onderwijs. De basis van het sport- en cultuurbeleid is het in stand houden van het voorzieningenniveau en het bevorderen van de toegankelijkheid van voorzieningen en activiteiten. Momenteel is in voorbereiding een notitie passieve cultuurbeleving in samenhang met een totale evaluatie van het subsidiebeleid die in 2011 wordt aangeboden aan de raad. Doel van de notitie Passieve cultuurbeleving is de bewustwording van de cultuurbeleving en cultuureducatie te stimuleren door medefinanciering van initiatieven. Het maatschappelijk belang van gemeentelijk sportbeleid wordt steeds breder onderkend.
Begroting 2011
37
Kaderstellende beleidsnota’s
Integraal Huisvestingsplan Verordening leerlingenvervoer Verordening Onderwijshuisvesting Meer Bewegen voor Ouderen (MBVO) Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) Kies voor hart en sport
(2010) (2009) (2010) (2006) (2010) (2006)
Educatie Wat willen we bereiken? Lokaal onderwijs 1. Een goede basis voor de ontwikkeling van het jonge kind van 0-4 jaar. 2. Ontwikkeling voldoende kennis en vaardigheden leerlingen vanaf 4 jaar. 3. Een doelmatige, adequate en optimale huisvesting voor het basis- en voortgezet onderwijs. 4. Adequate vervoersfaciliteiten voor leerlingen die het speciaal onderwijs volgen. 5. Voldoende beweging door jonge kinderen. 6. Passend aanbod volwasseneneducatie. 7. In stand houden van de 4 scholen voor het openbaar basisonderwijs in Harlingen, Midlum en Wijnaldum. Toelichting: De gesplitste opheffingsnorm wordt toegepast. De norm voor de stad is 135 leerlingen, voor de dorpen Midlum en Wijnaldum 43 leerlingen. Herziening van de norm door het ministerie van OCW vindt plaats in 2012. Schoolbestuur Openbaar basisonderwijs 8. In stand houden openbaar basisonderwijs en zorgen voor een kwalitatief goede leer- en werkomgeving voor leerlingen en personeel. 9. Beperking verwijzing kinderen naar het speciaal basisonderwijs. Toelichting: In kader passend Onderwijs/WSNS zorgen voor een passend onderwijsaanbod, het leveren van maatwerk ook voor leerlingen die extra zorg nodig hebben op de reguliere basisschool. 10. Heldere taken en bevoegdheden van bestuur en directie.
Wat gaan we daarvoor doen? Lokaal onderwijs 1.1 Uitvoeren voorschools educatiebeleid (2,5 tot 4 jaar) door middel van subsidiëring peuterzalen. 1.2 Uitvoeren notitie Kinderopvang (2009). Toetsen aan de daarin gestelde kwaliteitseisen. 1.3 Uitvoeren inspecties kinderopvang en peuterspeelzalen. 2.1 Intensiveren handhaving leerplichtwet door middel van extra overleg scholen en controles, intensieve samenwerking met het regionaal meld- en coördinatiecentrum vroegtijdig schoolverlaters (RMC). Toelichting: regionale afstemming zorgt voor een effectievere handhaving. Jongeren tot 18 jaar kunnen niet van school zonder startkwalificatie. Onder de 18 jaar kunnen ze alleen de school verlaten indien zij een diploma havo, vwo, of op mbo 2 hebben behaald. Specifieke probleemleerlingen worden aangemeld bij het RMC. Binnen het RMC wordt gezocht naar een passende individuele oplossing.
38
Begroting 2011
2.2 Uitvoeren leerplichtadministratie door de gemeente Leeuwarden. Toelichting: hiertoe is een overeenkomst met de gemeente Leeuwarden gesloten. 3.1 Uitvoeren onderwijs huisvestingsprogramma 2011. Toelichting: vervangende nieuwbouw o.b.s. 't Wad en diverse onderhoudsvoorzieningen. 3.2 Besluiten over het oplossen van het knelpunt huisvesting RSG. 3.3 Actualiseren verordening onderwijshuisvesting en invoeren Lokaal Educatieve Agenda (LEA). 4.1 Het uitvoeren en bekostigen van het leerlingenvervoer. 5.1 Bekostigen zwemvervoer en zwemles, bekostiging gymvervoer voor de dorpsscholen, en faciliteren in gymaccommodaties (zalen en sportvelden). 6.1 Uitvoeren integraal taalbeleid binnen het onderwijs, de welzijnssector en de volwasseneneducatie, evenals het inkopen van trajecten voor volwasseneneducatie. Schoolbestuur openbaar basisonderwijs 8.1 Uitvoeren personeelsbeleid met als speerpunt uitwerking functiebouwwerk en waardering. 8.2 Uitvoeren tussentijdse resultaatmetingen en opbrengstcontroles naar de kwaliteit van de scholen en het leerniveau. 8.3 Onderzoek naar de bestuursvorm openbaar basisonderwijs. 9.1 Aanbieden nota Passend Onderwijs. Toelichting: bieden extra ondersteuning van het openbaar basisonderwijs in kader Weer Samen Naar School (WSNS). 10.1 Opstellen strategisch (meerjaren) beleidsplan waarin de taken en bevoegdheden directeuren en bestuur worden vastgelegd (managementstructuur). Toelichting: een meerjarenbegroting is onderdeel van dit plan.
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R) Absoluut verzuim leerlingen Relatief verzuim leerlingen Aantal processen verbaal Totaal verzuim Aantal leerlingen speciaal onderwijs met taxi Aantal leerlingen speciaal onderwijs met openbaar vervoer Zwemvervoer leerlingen Gymvervoer leerlingen
Bron Jaarverslag leerplicht Jaarverslag leerplicht Jaarverslag leerplicht Jaarverslag leerplicht Gemeente Harlingen en scholen Gemeente Harlingen en scholen Opgave scholen Opgave scholen
Nulmeting (2009) 20 70 5 3.32% 69
2010
2011
Einddoel
15 65 Nnb 1 3%
44
258 117
1 Nog nader bepalen
Begroting 2011
39
Cultuur Wat willen we bereiken? 1. Kunst en cultuur leveren een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid in de gemeente Harlingen. Toelichting: Cultuur bevordert de ontmoeting tussen inwoners van de gemeente en draagt bij aan de ontplooiing en ontspanning van de inwoners door middel van het genieten, ervaren en beoefenen van kunst en cultuur in verschillende disciplines en uitingsvormen. 2. Cultuur draagt bij aan het historisch besef van de inwoners van de gemeente. 3. Cultuureducatie is een gezamenlijke inspanning van onderwijs- en cultuurorganisaties en de gemeente.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Subsidiëren van de bibliotheek op basis van de exploitatie. Toelichting: momenteel wordt in de cluster Noordwest Fryslân gewerkt aan een gezamenlijke overeenkomst waarin ook prestatieafspraken een plaats zullen krijgen. 1.2 Subsidiëren van de muziekschool op basis van de inkoop muzieklessen. 1.3 Ondersteunen van diverse culturele activiteiten (koren, korpsen) binnen het Wmosubsidieplan. 1.4 Opstellen notitie Passieve cultuurbeleving. Toelichting: Doel van de notitie is een versterking van de aandacht van cultuur bij de burger door nog nader in de notitie te bepalen activiteiten. 2.1 Subsidiëren van Het Hannemahuis. Toelichting: Het Hannemahuis, gemeentemuseum en centrum voor Harlinger cultuur en historie is een samenwerkingsverband van verschillende overheidsorganisaties, verenigingen, particulieren, stichtingen en de openbare bibliotheek. 2.2 Organiseren van activiteiten door Het Hannemahuis gericht op de geschiedenis en cultuur van Harlingen en haar inwoners. 3.1 Overleggen met onderwijs- en cultuurorganisaties over de ontwikkeling van cultuureducatie.
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R) Aantal bezoekers musea
Aantal bezoekers bibliotheek Aantal uitleningenbibliotheek Aantal muzikanten uit Harlingen
40
Begroting 2011
Bron Samen met Toerdata Noord en Hannemahuis Idem Idem Jaarverslag en exploitatieresultaat 2009
Nulmeting (2009) 8400
65000 120113 301
2010
2011 8400
65000 120000 300
Einddoel
Sport Wat willen we bereiken? 1. Het vergroten van actieve en passieve deelname van alle inwoners aan sportvoorzieningen. 2. Betrokkenheid van alle inwoners bij sportieve, sociale, en recreatieve activiteiten. Toelichting: Sport is een belangrijk onderdeel van de identiteit van de gemeente Harlingen. De ruime opzet en de kwaliteit van de sportaccommodaties hebben een aantrekkingskracht op de (potentiële) inwoners van de gemeente. 3. De beschikbare capaciteit van de sportvoorzieningen wordt maximaal benut.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Stimuleren van diverse sportprojecten, programma’s en evenementen ter verbreding van het sportaanbod en vergroting sportdeelname (jeugd) door subsidiëring. 1.2 Subsidiëren van het zwembad op basis van de exploitatie. 1.3 Aanbieden notitie kwaliteit en spreiding speeltuinen. 2.1 Ondersteunen van de verenigingen met de inzet van de combinatiefunctionaris. Toelichting: Eind 2010/begin 2011 wordt een combinatiefunctionaris aangesteld. Deze functionaris wordt onder meer ingezet om een impuls te geven aan het meer sporten en bewegen. In eerste instantie betreft het signaleren van relevante zaken en het leggen van contacten. 3.1 Overleggen met sportverenigingen over het medegebruik accommodaties. 3.2 Onderzoek naar de huisvestingsbehoefte van sportvoorzieningen en naar de noodzaak van uitbreiding.
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R)
Bron
Aantal jeugdleden
Jaarverslagen sportverenigingen 2009 Jaarverslag Optisport Jaarverslag Optisport
Aantal bezoekers zwembad Aantal zwemdiploma’s
Nulmeting (2009) 1421 105000 250
2010
2011
Einddoel
1450 105000 250
Begroting 2011
41
Financiën X € 1.000 Lasten Baten
Rekening 2009 9.715 4.109
Begroting 2010 9.802 4.135
Begroting 2011 9.495 3.971
Begr. 2012 9.549 3.971
Begr. 2013 9.547 3.971
Begr. 2014 9.494 3.970
Resultaat voor bestemming
-5.606
-5.667
-5.524
-5.578
-5.576
-5.524
1.719
1.841
1.793
1.793
1.793
1.793
9
9
9
9
9
9
8
8
8
8
8
8
174 5
174 5
174 5
174 5
174 5
174 5
6
18
23
23
23
23
Onttrekking reserve onderwijshuisvesting Onttrekking reserve kleedboxen Balkland Onttrekking reserve kunstgrasveld Vierkantsdijk Onttrekking reserve nieuwbouw zwembad Onttrekking reserve Christoffelsteeg 6 Onttrekking reserve inrichting Hannemahuis Onttrekking reserve accommodatie Midlum/Wijnaldum Toevoeging reserve onderwijshuisvesting Mutatie reserves
-1.994 146
-1.984 71
-1.953 59
-1.953 59
-1.953 59
-1.953 59
Resultaat na bestemming
-5.460
-5.596
-5.465
-5.519
-5.517
-5.465
219
Prioriteiten en bezuinigingen Er zijn in programma 3 geen prioriteiten of bezuinigingen opgenomen.
Producten
42
Openbaar basisonderwijs Bijzonder basisonderwijs Voortgezet onderwijs Overige onderwijsvoorzieningen Sport Museum Bibliotheek Kunst en cultuur
Begroting 2011
Samenvatting programma Educatie, cultuur en sport
Missie:
In dit programma staat de inwoner van Harlingen centraal. Onze jonge inwoners krijgen kansen om zich optimaal te ontwikkelen. Goed onderwijs en een gezonde levensstijl zijn hierbij belangrijk. Harlingen treft voorzieningen waarin ruimte wordt geboden voor een optimale ontwikkeling van kennis en vaardigheden, het ontplooien van talenten en het ontwikkelen van een gezonde leefstijl. Harlingen biedt haar inwoners een gevarieerd aanbod van culturele en sportieve voorzieningen en activiteiten. Deze voorzieningen dragen in belangrijke mate bij aan de leefbaarheid van de gemeente.
ProgrammaOnderdelen
Doelstellingen Bereiken? Een goede basis voor de ontwikkeling v an het jonge kind van 0-4 jaar
Educatie
Cultuur
Prestaties Doel? -Uitvoeren voorschools educ atiebeleid: subsidiëring pspz -Uitvoeren notitie Kinderopvang, toetsen kwaliteitseisen -Uitvoeren inspecties kinderopvang en peuterspeelzalen
Ontwikkeling voldoende k ennis en vaardigheden leerlingen vanaf 4 jaar
-Intensiveren handhaven leerplicht wet dmv extra overleg scholen en controles -Voeren leerplichtadministratie door het RMC
Een doelmatig. adequaat en optimaal huisvestings-niveau voor het basis- en voortgezet onderwijs
-Uit voeren onderwijshuisvestingsprogramma 2011 -Besluiten over het oplossen knelpunt huisvesting RSG -Actualis eren verordening onderwijs huis vest ing en invoeren LEA
Voldoende vervoersfaciliteiten voor leerlingen die speciaal onderwijs volgen
-Uit voeren en bekostigen van het leerlingenvervoer.
Jonge kinderen bewegen voldoende
-Bekos tigen zwemvervoer en zwemles, gymvervoer voor de dorpss cholen, f aciliteren dmv gymac commodaties
Voldoende aanbod volwasseneduc atie
-Uitvoeren integraal taalbeleid binnen onderwijs, welzijnssector en volwassenducatie, inkopen trajecten v.e.
Instandhouden 4 sc holen openbaar basisonderwijs , bevorderen kwalitat ief goede leer-en werkomgeving
-Uitvoeren personeelsbeleid, uitwerking functiebouwwerk en waardering -Uitvoeren tussentijdse result aatmet ingen, opbrengst controles naar kwalit eit van scholen en leerniveau -Onderz oek naarbest uurs vorm openbaar basisonderwijs
Beperking verwijzing kinderen naar spec iaal basisonderwijs.
-Aanbieden nota Pass end Onderwijs
Heldere taken en bevoegdheden van directeur en bestuur
-Ontwikkelen s trategisc h (meerjaren) beleidsplan waarin taken, bevoegdheden van directeuren en bestuur worden vastgelegd (managementss truct uur).
Kunst en cult uur leveren een belangrijke bijdrage aan de leef baarheid in de gemeent e
-Subs idiëren bibliot heek op basis exploitatie -Subs idiëren muzieksc hool op basis ink oop muzieklessen -Financieel onderst eunen van divers e c ulturele activ it eiten (koren, korpsen) binnen WMO-s ubsidieplan -Opstellen nota passieve c ultuurbeleving
Cult uur draagt bij aan het hist orisch besef van de inwoners
-Subs idiëren van het Hannemahuis -Organiseren activiteiten door het Hannemahuis m.b.t. gesc hiedenis en cultuur Harlingen
Cultuureducatie is een gezamenlijke ins panning van gemeente, onderwijs - en cultuurorganisaties
-Overleg met onderwijs, cult uurorg. over cultuureducatie
Het vergroten van actieve en passieve deelname van alle inwoners aan sportvoorzieningen
-Stimuleren diverse sportprojecten, programma’s en evenement en tbv verbreding sportaanbod en vergroting s portdeelname via s ubsidiëring -Subsidiëren zwembad op basis van exploitatiesubsidie -Aanbieden notitie k waliteit en spreiding speeltuinen
Betrokkenheid van alle inwoners bij sportieve, sociale, en recreatieve activiteit en
-Onders teunen van verenigingen via inzet van de combinat iefunct ionaris
De beschikbare capaciteit van de sportvoorzieningen wordt maximaal benut
-Overleg met sportverenigingen over medegebruik accommodaties -Onderz oek naar huis vest ings behoeft e van sportvoorzieningen en naar de noodzaak van uitbreiding
Sport
Begroting 2011
43
4 MAATSCHAPPELIJKE ONTPLOOIING Missie Elke inwoner van de gemeente Harlingen moet mee kunnen doen in de lokale samenleving. Dit geldt voor jonge en gezonde mensen, maar ook voor senioren en mensen met beperkingen. Meestal gebeurt dit op eigen kracht en/of met ondersteuning van familie, buren en kennissen. Wanneer dit niet tot de mogelijkheden behoort dan kunnen inwoners rekenen op ondersteuning in de vorm van collectieve of individuele voorzieningen. Dit uitgangspunt gaat ook op voor het voorzien in eigen levensonderhoud. Daar waar nodig kan middels diverse voorzieningen tijdelijke financiële ondersteuning worden geboden. Wij stimuleren om de personen die een beroep hierop doen zo snel mogelijk op eigen benen te laten staan. In dit programma wordt dit uitgewerkt in de onderdelen: Maatschappelijke ondersteuning; Volksgezondheid; Werk en inkomen.
Ontwikkelingen Maatschappelijke ondersteuning De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is te kenmerken als een participatiewet. Bij de invoering in 2007 is uitgegaan van een groeimodel, de uitvoering geschiedt grotendeels door de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân onder verantwoordelijkheid van de gemeente. De wet heeft veel raakvlakken en verbindingen met andere beleidsterreinen, zoals het jeugdbeleid en het lokale gezondheidsbeleid. In 2011 wordt een nieuw Wmo beleidsplan vastgesteld waarin deze verbindingen zichtbaar worden. Daarnaast wordt in het plan ook aandacht geschonken aan zaken als burgerparticipatie en mantelzorgondersteuning. Een belangrijk lokaal onderdeel is het jaarlijkse Wmo subsidieplan. In dit plan worden vele verenigingen en instellingen middels subsidiegelden in de gelegenheid gesteld om hun werkzaamheden uit te voeren. In het kader van het nieuwe Wmo beleidsplan worden de effecten van de Wmo subsidies geëvalueerd, waar nodig bijgesteld en subsidiekaders voor passieve cultuurbeleving toegevoegd. Binnen het lokale welzijnsbeleid neemt het jeugd- en jongerenbeleid een prominente plaats in. De afgelopen jaren zijn vanuit het jongerenwerk vele successen geboekt. Vanuit de Buurt- Onderwijs – Sportregeling (BOS impuls) zijn tal van activiteiten georganiseerd op het gebied van sport en beweging, weerbaarheid, bevorderen van een gezonde leefstijl etc. Binnen de mogelijkheden die regelingen als het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) en de Impulsregeling Brede School, Sport en Cultuur bieden, worden de activiteiten die de afgelopen jaren succesvol zijn gebleken gecontinueerd en waar mogelijk geïntensiveerd. Landelijk worden Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) ingericht. Provinciaal is hiervoor een basismodel ontwikkeld. Het CJG moet een laagdrempelige en goed bereikbare voorziening zijn waar men terecht kan met opvoed- en opgroeivragen. In het CJG participeren partijen als
44
Begroting 2011
jeugdgezondheidszorg, (school)maatschappelijk werk, scholen en bureau jeugdzorg. In 2010 is een coördinator CJG aangesteld, welke zorg draagt voor verdere ontwikkeling van het CJG conform het eerder vastgestelde Plan van Aanpak en de Doorstartnotitie. In het schooljaar 2011 – 2012 is de maatschappelijke stage een verplicht onderdeel binnen het voortgezet onderwijs. Regionaal is een convenant gesloten met scholen en betrokken organisaties. Doel van de maatschappelijke stage is dat alle leerlingen tijdens hun schooltijd kennis maken met het vrijwilligerswerk en een onbetaalde bijdrage leveren aan de samenleving. De regie voor de werkvoorziening (WSW) ligt sinds 2008 bij de gemeente. De uitvoering is in een gemeenschappelijke regeling ondergebracht, die door de colleges van 17 deelnemende gemeenten is aangegaan (Gemeenschappelijke Regeling Fryslân-West, Empatec). Een collegelid neemt deel aan het bestuur van deze GR.
Gezondheidszorg Het beleid op het gebied van de volksgezondheid wordt voornamelijk bepaald door wettelijke regelgeving. Deze taken worden uitgevoerd door de GGD in het zogenaamde basistakenpakket. Aanvullende diensten op het gebied van de volksgezondheid worden in regionaal verband en op projectbasis geregeld. Lokaal is in 2009 de nota gezondheidsbeleid vastgesteld. In 2011 wordt een uitvoeringsnota opgesteld. Het lokale beeld op het gebied van alcohol en drugsverslaving, c.q. genotsmiddelengebruik, wijkt niet zozeer van het provinciale beeld af. Toch is preventieve zorg op dit gebied een aanhoudende prioriteit. Doelstellingen zijn bewustwording van de voordelen van een gezonde(re) leefstijl en het nastreven hiervan, voor jong en oud. Landelijk alsook lokaal is er sprake van toenemend overgewicht bij (jonge) kinderen. Daarnaast komt eenzaamheid onder ouderen steeds meer voor. Het voorkomen en bestrijden daarvan zijn speerpunten binnen het uitvoeringsprogramma gezondheidsbeleid.
Werk en Inkomen De regelingen op het gebied van werk en inkomen worden uitgevoerd door de gemeenschappelijke Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân. Vanaf 2009 is het participatiebudget ingevoerd. Dit budget bestaat uit drie deelbudgetten, te weten het “oude werkdeel”, het inburgeringbudget en de zogenaamde WEB middelen oftewel volwasseneneducatie. In de Wet Werk en Bijstand (WWB) is het uitgangspunt “werk boven inkomen” sterk verankerd. De gemeente is verantwoordelijk voor het aanbieden van voorzieningen aan inwoners die niet op eigen kracht aan de slag komen. Uitkeringsgerechtigden hebben de verplichting om alle algemeen geaccepteerde arbeid te accepteren. In 2010 is de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) ingevoerd. Jongeren tot en met 27 jaar vallen niet meer onder de WWB. Als ze zich melden voor een uitkering krijgen ze een aanbod voor scholing en/of werk. Het inkomen wordt, zo nodig, aangevuld met middelen vanuit de WIJ. Hiermee moet de duurzame arbeidsinschakeling van jongeren vergroot worden door hen te stimuleren tot deelname aan het arbeidsproces en maatschappelijke activiteiten en te investeren in hun kennis
Begroting 2011
45
en vaardigheden. Deze jongeren krijgen recht op een werkleeraanbod. Het beroep op een uitkering door jongeren moet hierdoor afnemen.
Kaderstellende beleidsnota’s
Visie- en beleidsdocument Wet maatschappelijke ondersteuning 2007-2011 Nota gezondheidsbeleid Uitvoeringsnota gezondheidsbeleid Nota jeugd- en jongerenbeleid Actualisatie jeugd- en jongerenbeleid 2008 – 2010 Begroting Dienst SoZaWe NWF 2011 Verordening Wet werk en bijstand Verordening Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers Verordening Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen
(2007) (2009) (2010) (2005) (2008) (2010) (2008) (2008) (2008)
Maatschappelijke ondersteuning Wat willen we bereiken? 1. De inwoners van de gemeente Harlingen zijn zelfstandig en zelfredzaam en participeren in de (lokale) samenleving. 2. Participatie van burgers bij de ontwikkeling en uitvoering van welzijnsvoorzieningen en het Wmo beleid.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Opstellen van Wmo beleidsplan 2011-2014. Toelichting: in het Wmo beleidsplan wordt het beleid voor de komende jaren vastgelegd. In het plan wordt een verbinding gelegd tussen de diverse beleidsterreinen (jeugd, gezondheid, ouderen) en worden concrete speerpunten benoemd. 1.2 Ondersteunen van bewonersinitiatieven binnen het Wmo subsidieplan. Toelichting: door het beschikbaar stellen van subsidies aan diverse partijen werkzaam binnen de gemeente wordt de leefbaarheid vergroot en nemen inwoners actief deel aan de samenleving. 1.3 Handhaven en waar mogelijk uitbreiden van activiteiten binnen het jongerenwerk door o.a. uitvoering te geven aan de impulsregelingen NASB en Combinatiefunctionarissen. 1.4 Opzetten van de netwerkstructuur van het CJG en invoeren Verwijsindex. Toelichting: het CJG in Harlingen is te kenmerken als een netwerkorganisatie. Er wordt een inventarisatie gemaakt van bestaande netwerken rondom jongeren. Daar waar nodig wordt de structuur aangepast/verfijnd. 1.5 Bieden van kansen aan kinderen om mee te doen aan sport, cultuur en schoolactiviteiten. Toelichting: door diverse regelingen stelt de gemeente kinderen in de gelegenheid om zoveel mogelijk deel te nemen aan bewegingsactiviteiten, culturele activiteiten etc. Hierbij valt te denken aan regelingen als Meedoen met de Samenleving en de bewegingsimpuls NASB. Ook binnen het jongerenwerk is het aanbieden van bewegings- en ontmoetingsactiviteiten een speerpunt. 1.6 Bevorderen van de zelfredzaamheid. Toelichting: door een goede uitvoering te blijven geven aan de Wmo. Op basis van het tweejaarlijkse klanttevredenheidonderzoek Wmo beleid indien noodzakelijk bijsturen. Het eerstvolgende onderzoek wordt in 2011 gehouden.
46
Begroting 2011
1.7 Stimuleren en ondersteunen samenwerking basisscholen, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Waar mogelijk combineren van deze functies. 1.8 Binnen de functie van de ouderenadviseur meer ruimte vrij maken voor de ondersteuning van mantelzorgers en preventief huisbezoek. 1.9 Onderzoek uit (laten) voeren naar de eenzaamheid onder de Harlinger ouderen. 2.1 Invoeren van een jongerenraad. Toelichting: door het (wederom) invoeren van een jongerenraad worden jongeren actief betrokken bij de lokale politiek en de besluitvorming van onderwerpen die betrekking hebben op hun eigen leefwereld. 2.2 Instellen van een lokale Wmo raad. Toelichting: door het instellen van een lokale Wmo raad wordt de burger nauw betrokken bij het ontwikkelen en uitvoeren van welzijns- en Wmo beleid. Voor zitting in de raad wordt een sollicitatieprocedure gehouden. Deelnemers moeten onafhankelijk zijn.
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R)
Bron
Nulmeting
percentage bekendheid activiteiten – aanbod voor jongeren percentage eenzaamheid onder ouderen Aantal probleemsituaties, waarin professionele zorg nodig is (cases) Aantal verstrekte voorzieningen per jaar (Wmo) Aantal cliëntcontacten Wmo adviseur Aantal indicaties huishoudelijke hulp Aantal herindicaties huishoudelijke hulp
Jongerenwerk
50 (2010)
Ouderenwerk – preventief huisbezoek CJG – Sociaal Team
2011
SoZaWe NWF SoZaWe NWF
2010
2011
Einddoel
75
Nnb 1
Nnb 1
Nnb 1
97
90
85
519
519
75 (2010)
75
SoZaWe NWF
259
259
SoZaWe NWF
288
288
1 Nog nader bepalen
Begroting 2011
47
Volksgezondheid Wat willen we bereiken? 1. Toenemende bewustwording van de voordelen van een gezonde(re) leefstijl en daadwerkelijk gehoor geven hieraan.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Opstellen van een uitvoeringsprogramma gezondheidsbeleid. Toelichting: in 2011 wordt een concreet uitvoeringsprogramma aan de raad aangeboden op basis van de nota Gezondheidsbeleid. Speerpunten zijn het voorkomen en bestrijden van overgewicht bij jongeren en preventie alcohol- en drugsgebruik. 1.2 Opstarten van projecten binnen de NASB en voorlichting intensiveren om te komen tot terugdringen genotsmiddelengebruik (roken/alcohol/drugs) onder jongeren.
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R) Aantal voorlichtingsactiviteiten op scholen en binnen het jongerenwerk percentage deelname bewegingsactiviteiten sportdeelname percentage overgewicht jongeren (4 t/m 18 jarigen) percentage alcoholgebruik onder jongeren (ooit alcohol gedronken, 12 t/m 18 jarigen) percentage regelmatig roken onder jongeren (12 t/m 18 jarigen percentage cannabis gebruik onder jongeren (12 t/m 18 jarigen)
48
Begroting 2011
Bron
Nulmeting
2010
2011
Einddoel
10 (2010)
10
15
15
Nulmeting BOS projecten
87%
90%
90%
Nulmeting BOS projecten Gezondheids Onderzoek Jeugd(GGD Fryslân)
12%
10%
10%
56%
55%
50%
Gezondheids onderzoek Jeugd(GGD Fryslân)
24%
20%
15%
Gezondheidsonderzoek Jeugd(GGD Fryslân)
10%
7%
5%
Jongerenwerk – GGD VNN
Werk en inkomen Wat willen we bereiken? 1. Een ieder die niet in zijn/of haar inkomen kan voorzien de mogelijkheden bieden om te voorzien in een minimum inkomen door middel van de uitvoering van regelingen op het gebied van Werk en Inkomen. 2. Terugdringen van de schuldenproblematiek en de oorzaken hiervan. 3. Verkleinen van het aantal kinderen dat opgroeit in “armoede”. 4. Uitkeringsgerechtigden zijn voldoende op de hoogte van (gemeentelijke) regelingen. 5. Afname van te verstrekken bijstandsuitkeringen. Toelichting: Uitgangspunt is dat een ieder die daartoe in staat is, zo spoedig mogelijk (weer) in zijn/haar eigen inkomen moet voorzien.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Toekennen en verstrekken op rechtmatige en efficiënte wijze van WWB, IOAW, IOAZ en Bbz uitkeringen. 1.2 Uitvoeren van de Plusvariant van de regeling "Meedoen met de Samenleving". Toelichting: Door het verhogen van de bijdragen via de regeling Meedoen met de Samenleving stelt de gemeente kinderen (beter) in de gelegenheid om mee te doen aan de lokale samenleving. De extra bijdrage wordt gebruikt voor een sportlidmaatschap, culturele uitjes, abonnement tijdschrift etc. 2.1 Aanbieden schuldhulpverlening. 3.1 Uitvoeren regeling "Meedoen met de Samenleving". 4.1 Invoeren toeslagcalculator. Toelichting: cliënten kunnen in één oogopslag zien welke regelingen er voor hen beschikbaar zijn. 4.2 Verstrekken actuele informatie via media over de regeling. 5.1 Onderzoeken mogelijkheden om vrijwilligerswerk (meer) in te zetten als instrument voor terugkeer naar de arbeidsmarkt (zonder verlies uitkering). 5.2 Terugdringen van de hoeveelheid uitkeringsaanvragen (actieve poortwachter).
Tabel effect- en resultaatindicatoren Omschrijving (E/R) Aantal uitkeringen WWB, WIJ, IOAW, IOAZ, Bbz Aantal aanvragen bijzondere bijstand Aantal toekenningen bijzondere bijstand Gebruik regeling Meedoen met de Samenleving Aantal toekenningen regeling Aantal cliënten dat uitstroomt naar werk Aantal jongeren met een uitkering (<27jaar, excl bbz)
Bron SoZaWe NWF
Nulmeting (2009) 345
2010
2011
SoZaWe NWF
166
166
SoZaWe NWF
126
126
SoZaWe NWF
692
692
SoZaWe NWF SoZaWe NWF
630 50
630 50
SoZaWe NWF
29
29
Einddoel
345
Begroting 2011
49
Financiën X € 1.000 Lasten Baten
Rekening 2009 14.323 9.353
Begroting 2010 16.645 10.258
Begroting 2011 16.884 10.524
Begr. 2012 16.452 10.524
Begr. 2013 16.452 10.524
Begr. 2014 16.416 10.524
Resultaat voor bestemming
-4.970
-6.387
-6.360
-5.928
-5.928
-5.892
-5.928
-5.928
-5.892
Onttrekking reserve zorg, werk en inkomen Mutatie reserves Resultaat na bestemming
428 428 -4.970
-6.387
-5.932
Prioriteiten en bezuinigingen Er zijn in programma 4 geen prioriteiten of bezuinigingen opgenomen.
Producten
WMO voorzieningen Maatschappelijke begeleiding en advies Zorg Sociaal cultureel werk Participatie Inkomen Gezondheidszorg
De HA 13 vist op garnalen
50
Begroting 2011
Samenvatting programma Maatschappelijke ontplooiing
Missie:
Elke inwoner van de gemeente Harlingen moet mee kunnen doen in de lokale samenleving. Dit geldt voor jonge en gezonde mensen, maar ook voor senioren en mensen met beperkingen. Meestal gebeurt dit op eigen kracht en/of met ondersteuning van familie, buren en kennissen. Wanneer dit niet tot de mogelijkheden behoort dan kunnen inwoners rekenen op ondersteuning in de vorm van collectieve of individuele voorzieningen. Dit uitgangspunt gaat ook op voor het voorzien in eigen levensonderhoud. Daar waar nodig kan middels diverse voorzieningen (tijdelijke) financiële ondersteuning worden geboden. Wij stimuleren om de personen die een beroep hierop doen zo snel mogelijk (weer) op eigen benen te laten staan.
ProgrammaOnderdelen
Doelstellingen Bereiken?
De inwoners van de gemeente zijn zelfstandig, zelf redzaam en participeren in de samenleving
-Opstellen van Wmo beleidsplan 2011-2014 -Onders teunen van bewonersinitiatieven binnen het Wmo subs idieplan -Handhaven en waar mogelijk uitbreiden van activiteiten binnen jongerenwerk via NASB, combinatiefuntionarissen -Opzetten van de netwerks tructuur rondom het CJG , invoeren verwijsindex -Kinderen kansen bieden mee te doen aan sport, cultuur, sc hoolac tiviteiten -Bevorderen van de zelfredzaamheid -Uitvoeren klantt evredenheidsonderzoek -Stimuleren en onders teunen samenwerk ing basisscholen, kinderopvang en peut erspeelzaalwerk, waar mogelijk combineren van deze functies -Binnen functie ouderenadviseur meer ruimte vrij maken voor ondersteuning mantelzorgers en preventief huis bezoek -Onderz oek uitvoeren naar eenzaamheid onder ouderen
Participatie van burgers bij ontwikkeling en uitvoering van welzijnsvoorzieningen en het WMO-beleid
-Invoeren van een jongerenraad -Instellen van een lokale Wmo-raad
Toenemende bewustwording voordelen gezonde-(re) leefstijl en daadwerkelijk gehoor geven hieraan
-Opstellen uitvoeringsprogramma gezondheidsbeleid -Opstarten van projecten via NASB en voorlic hting intensiveren tbv terug-dringen genot smiddelengebruik (roken/alcohol/drugs) onder jongeren
Een ieder die niet in zijn/of haar inkomen kan voorzien de mogelijkheden bieden om te voorzien in een minimum inkomen door middel van de uitvoering van regelingen op het gebied van Werk en Inkomen
-Het toekennen en verstrekken op rechtmatige en efficiënte wijze v an WWB, IOAW, IO AZ en Bbz uitkeringen -Plusvariant uitvoeren van de regeling Meedoen met de samenleving
Terugdringen van de s chulden-problematiek en de oorzaken hiervan
-Aanbieden schuldhulpverlening
Verkleinen van het aantal kinderen dat opgroeit in “armoede”
-Uit voeren regeling 'Meedoen met de samenleving' en diverse minima maatregelen
Uitkerings gerechtigden zijn voldoende op de hoogt e van (gemeentelijke) regelingen
-Invoeren toeslagcalculator -Vers trekken act uele informatie via website gemeenschappelijke dienst
Afname van te vers trekken bijst andsuitkeringen
-Onderzoek naar mogelijk heden om vrijwilligers werk (meer) in te zetten als instrument voor terugkeer naar de arbeidsmarkt (zonder verlies uitk ering) -Terugdringen van de hoeveelheid uitkeringsaanvragen (actieve poortwachter)
Maatschappelijke ondersteuning
Volksgezondheid
Werk en ink omen
Prestaties Doel?
Begroting 2011
51
5 BEHEER OPENBARE RUIMTE Missie De kwaliteit van de buitenruimte bepaalt in belangrijke mate het woon- en leefklimaat van onze stad. Het beheer is er op gericht dat de openbare ruimte schoon, groen, heel en veilig blijft en verder wordt verbeterd via de combinatie met nieuwe ontwikkelingen. Echter onze inwoners hebben hier een eigen verantwoordelijkheid. In dit programma wordt dit uitgewerkt in de onderdelen: Wegen Water Groen Afval Havens en vaarwegen
Ontwikkelingen Afstemming uitvoering beheerplannen met bewoners en overige belanghebbenden. Door de uitvoering van maatregelen uit de verschillende beheerplannen borgen we planmatig meerjarig onderhoud en werken we het geïnventariseerde achterstallig onderhoud indien aanwezig weg. Belangenverenigingen, bewoners en overige belanghebbenden worden gericht over plannen geïnformeerd en bij ontwerpen betrokken. Zowel bij maatregelen uit de beheerplannen als bij de meer wijkgerichte projecten zoals Plan Zuid, herinrichting binnenstad en ombouw N31 worden bewoners uitgenodigd om op ontwerpen te reageren. Door het werken met beeldbestekken is het daarin aangegeven eindbeeld op straat en van het groen bepalend voor de uitvoering van het onderhoud. In overleg met de woningbouwvereniging, dorps- en wijkbelangenverenigingen worden jaarlijks de betreffende dorpen en wijken beoordeeld of deze heel, schoon en veilig zijn. De kwaliteit van de openbare straten en groen wordt mede bepaald door het gedrag en de wensen van bewoners en professionele organisaties. Deze gezamenlijkheid willen we blijven uitdragen. We willen daarbij graag dat het onderhoud gezamenlijk plaatsvindt. Dit bereiken we door bewoners en organisaties daar optimaal bij te betrekken. Wij zoeken aansluiting met het onderhoudswerk bij grootschalige renovatie- en onderhoudsprogramma’s van professionele partijen zoals woningcorporaties en nutsbedrijven, om overlast voor omwonenden te beperken of efficiency in het werk te realiseren. Als voorbeeld noemen we daarbij de herinrichting van het plan Zuid. Twee keer per jaar is er een afstemmingsoverleg met de nutsbedrijven. Daarnaast is er regelmatig overleg met de verenigingen van dorpsbelang en de diverse wijkverenigingen waarbij om reacties wordt gevraagd over voorstellen en ontwerpen.
52
Begroting 2011
De middelen voor de structurele instandhouding van bruikbaarheid en veiligheid van de openbare ruimte zijn niet volledig in de begroting verwerkt maar worden deels gedekt uit de jaarlijkse meevallers bij de uitvoering van de begroting. In 2011 wordt één centraal meldpunt openbare ruimte ingevoerd. Burgers kunnen dan opmerkingen en klachten bij dit meldpunt indienen waarbij beter gestuurd kan worden op de aard en de tijdige afwikkeling van de meldingen. Dit meldpunt wordt ondergebracht bij het klantcontactcentrum.
Herinrichtingen Voor een optimaal beheer is het nodig om bij elke (her)inrichting van openbaar gebied afspraken maken over de inrichtingseisen. Bij elk nieuw plan nemen we de beheercomponent in de planfase mee. Zo voorkomen we verrassingen bij het toekomstig beheer en onderhoud. In 2011 zijn de volgende herinrichtingsplannen in uitvoering: Herinrichting binnenstad fase II en III waaronder de Simon Stijlstraat, Kleine Bredeplaats; Inrichting plan Zuid; Voorbereiding aanleg N31.
Kaderstellende beleidsnota’s
Wegenbeheerplan Kadernotitie openbare verlichting Kadernota gladheidbestrijding Baggerbeheerplan 2004-2013 Bruggenbeheerplan 2003-2017 Damwandenbeheerplan 2004-2018 Beheerplan sluizen Kaderrichtlijn Water/WB21 Gemeentelijk Rioleringplan 2009-2013 Gemeentelijk Waterplan Groen Kwaliteitsvisie met bijbehorend ambitieniveau Quick scan groen Harlingen Noord Nota verkoop openbaar groen Beheerplan infrastructuur haven Havenafvalplan Havenverordening
(2010) (2010) (2000) (2004) (2003) (2004) (2003) (2008) (2009) (2009) (2007) (2007) (2000) (2010) (2008) (2003)
Begroting 2011
53
Wegen Wat willen we bereiken? 1. Een goed functionerend wegenstelsel (inclusief reiniging en gladheidbestrijding) met het oog op bereikbaarheid en veiligheid. 2. Een veilige en energiezuinige openbare verlichting, met een lichtsterkte van minimaal 70% (norm NPR 13201).
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Uitvoeren van het Wegenbeheersplan 2010. Toelichting: Er worden globaal twee onderhoudsniveaus toegepast, Voor het centrumgebied geldt het niveau “basis+” voor de overige wegen geldt het niveau “basis”. De doelstelling is om binnen de planperiode de achterstand terug te brengen tot 9% van het areaal. 1.2 Uitvoeren van straatvegen conform het veegplan. 1.3 Uitvoeren van klein onderhoud. Toelichting: hiervoor worden twee eigen onderhoudsploegen ingezet. 1.4 Uitvoeren van Gladheidbestrijdingsplan 2010/2011. Toelichting: De gladheidbestrijding is uitbesteed aan Omrin. Het strooien vindt preventief plaats door middel van de natstrooimethode. Het automatische meteomeetpunt is mede bepalend voor het tijdstip van strooien. 2.1 Uitvoeren van kadernotitie Openbare verlichting 2010. Toelichting: hoofddoelstelling van deze notitie is energiebesparing, het onderhoud van de openbare verlichting wordt uitgevoerd door de stichting OV Fryslân.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Percentage kwalificatie matig en slecht wegen maximaal 9% Oordeel burgers over onderhoud wegen,paden Oordeel burgers over straatverlichting Energiebesparing openbare verlichting (uitgaande van gelijkblijvend areaal)
Bron
Begroting 2011
2010
2011
Einddoel
14%
12%
9% (2014) 65% 1
Wegenbeheersplan 2010 Veiligheidsmonitor
57%
60%
Veiligheidsmonitor
67%
70%
Notitie openbare verlichting maart 2010
1,5%
1 Gemiddelde gemeenten in Fryslân in 2009 is 62% 2 Gemiddelde gemeente in Fryslân
54
Nulmeting (2009)
1,5%
3,5%
73% (2012) 2 6% (2015)
Water Wat willen we bereiken? 1. Een goed functionerend rioolstelsel met het oog op de volksgezondheid en een goede kwaliteit van het oppervlaktewater. 2. Verbetering kwaliteit en belevingswaarde van het oppervlaktewater. 3. Vergroting van het wateroppervlakte als berging voor neerslag. 4. Watergangen met voldoende diepgang.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Uitvoeren van het rioleringsprogramma zoals aangegeven in het GRP 2009-2013. 2.1 Treffen van maatregelen in het kader van de Kader Richtlijn Water (KRW). Toelichting: Het doel van de KRW is het verbeteren van de waterkwaliteit van het oppervlaktewater. Eén van de maatregelen om dit doel te bereiken is het afkoppelen van verharde oppervlakken. Het riool wordt hierbij minder belast waardoor er minder riooloverstortingen plaatsvinden. Naast de inmiddels behaalde verplichting 6 % van het verharde oppervlak af te koppelen streeft de gemeente ernaar zoveel mogelijk oppervlak af te koppelen waarbij bovendien klachten van wateroverlast kunnen worden opgelost. 2.2 Aanleggen van natuurvriendelijke oevers. Toelichting: voor 2011 zijn er geen specifieke werkzaamheden gepland. Waar mogelijk worden bij vervanging van bestaande beschoeiingen natuurvriendelijke oevers aangelegd. 3.1 Oplossen van de knelpunten zoals verwoord in de Stedelijke Wateropgave (SWO). Toelichting: In de Stedelijke Wateropgave zijn als knelpunten opgegeven het gebied welke is omsloten door de Dom. Nieuwenhuisstraat, de Gerbrandystraat, de Oosterparkweg en de Willem Bilderdijkstraat alsmede de Achlumerdijk. In voornoemde gebieden is het verschillende keren voorgekomen dat na hevige regenval langdurig water op straat bleef staan. 3.2 Monitoren van de grondwaterstanden. Toelichting: In grote delen van Harlingen komen, vooral in natte perioden, klachten voor van hoge grondwaterstanden. Als gevolg hiervan kan via de muren vocht de woning intrekken waarbij o.a. schimmels kunnen ontstaan. In de woonwijk Plan Zuid zijn in diverse straten de riolen vervangen waarbij voor het regenwaterriool gekozen is voor een drainerende rioolbuis om de grondwaterstand te verlagen. Vooraf zijn metingen verricht naar de grondwaterstand en na de werkzaamheden worden deze metingen voortgezet om het effect van de genomen maatregelen in kaart te brengen. 3.3 Uitvoeren van het maatregelenprogramma zoals is aangegeven in het Gemeentelijk Waterplan “De koers van het Harlinger water”. Toelichting: Het maatregelenprogramma bestaat in hoofdzaak uit het oprichten van een waterloket in het klantcontactcentrum, onderzoek naar en aanpak van (grond)wateroverlast, het aanpassen van watergangen ter verbetering van de afwatering en de waterkwaliteit en onderzoek naar vismigratie door de sluizen. 4.1 Uitvoeren van het Baggerplan 2010-2025. Toelichting: voor 2011 zijn er wat betreft het zoete binnenwater volgens het baggerplan geen baggerwerken gepland.
Begroting 2011
55
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R)
Bron
percentage van verhard (gemeentelijk) oppervlak dat van riool afgekoppeld is
GRP 2009-2013
Nulmeting (2008) 5%
2010
2011
Einddoel
18%
19%
25% (2014)
Groen Wat willen we bereiken? 1. Een buitenruimte die mede door het groen leefbaar is en een goede belevingswaarde heeft. 2. Handhaving van de afgesproken beeldkwaliteit.
Technische staat
Verzorging
Dorpen en wijken
Basis
Basis
Binnenstad en Parken
Hoog
Hoog
Bedrijventerrein, buitengebied en overig
Basis
Basis
Sportvelden
Basis
Basis
Begraafplaats
Hoog
Hoog
Ambitieniveau Openbaar Groen
Tabel: ambitieniveau Openbaar Groen Gemeente Harlingen
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Uitvoeren groencontract door Empatec op basis van het Groenbeheerprogramma. Toelichting: dit werkvoorzieningschap verzorgt een deel van de werkzaamheden volgens een prestatiebestek. 1.2 Operationeel houden van buitendienst met bijbehorend materieel en kennis om de kwaliteit van de werkzaamheden en de technische staat van het groen te waarborgen. 1.3 Implementeren gedragscode Flora en Faunawetgeving. Toelichting: ontwikkelen gedragscode waarin werkwijzen en procedures vastgelegd worden die vooral betrekking hebben op bestendig beheer van het openbaar groen. 1.4 Vervangen bomen Achlumerdijk. Toelichting: Door het aanleggen van een rijstrook met twee vrij liggende fiets- en voetpaden op de Achlumerdijk zijn er een aantal bomen verwijderd. Op het vernieuwde tracé worden nieuwe bomen aangeplant. 1.5 Uitbreiden groen Havenweg. Toelichting: door de reconstructie van de Havenweg wordt het groenareaal flink uitgebreid, omdat voorheen op deze locatie geen groenelementen aanwezig waren.
56
Begroting 2011
1.6 Herplanten iepen. Toelichting: in 2011 wordt een start gemaakt om de iepen te herplanten die door de iepziekte zijn gerooid. 1.7 Uitbreiden groen plan Zuid. Toelichting: Bij de 1e fase van de nieuwbouw op plan zuid worden de ingetekende groenvakken ingeplant. Het plan heeft een ruime opzet, waardoor er meer ruimte voor groen is gereserveerd. 2.1 Monitoren kwaliteitsniveau.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Technische staat openbaar groen Verzorging openbaar groen Oordeel burgers over onderhoud wegparken, plantsoenen Oordeel burgers over kwaliteit speelplaatsen
Bron Groenkwaliteitsvisie Groenkwaliteitsvisie Veiligheidsmonitor Kwaliteit buurtvoorziening Veiligheidsmonitor Kwaliteit buurtvoorziening
Nulmeting
2010
2011
Einddoel
85% (2007) 80% (2007) 63% (2009)
85.4%
85,6%
81,1%
81,3%
90% (2014) 90% (2014) 70% (2014)
52% (2009)
65%
55%
60% (2014)
Toelichting indicatoren: In het groeiseizoen worden op de groenonderdelen continue toezicht gehouden op verzorging en technische staat. Deze zijn beschreven in de BOR Kwaliteitscatalogus groen (Groen Kwaliteitsvisie) Het percentage van groenobjecten wat aan het gestelde ambitieniveau voldoet, of hoger, wordt jaarlijks in een percentage vastgelegd. Groenobjecten die niet aan de technische staat voldoen worden op een prioriteitenlijst geplaatst en gerenoveerd. Er zijn tal van groenonderdelen die door bijvoorbeeld locatie, of afspraken met belanghebbenden op een lager ambitieniveau blijven. Hierbij is het vaak wenselijker dat het groen op een lager niveau blijft bestaan dan verwijderen, vervangen óf aanpassen van de omgeving. Met deze achterliggende problematiek kan het einddoel nooit hoger zijn dan 90%.
Afval Wat willen we bereiken? 1. Een nette en schone gemeente door een doelmatige, milieuhygiënische, economische en duurzaam verantwoorde verwijdering van afvalstoffen. 2. Meer gescheiden inzamelen van afvalstoffen.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Laten verrichten van de inzameling van afvalstoffen door Omrin. Toelichting: Het inzamelen van zwerfafval en legen van papierbakken wordt verricht door de eigen dienst. 1.2 Aanleggen van meer ondergrondse voorzieningen door Omrin. 1.3 Aanschaffen van een nieuw inzamelsysteem. Toelichting: het betreft het zogenaamd dubbel diamond systeem waarbij inzameling plaatsvindt via een zijlader met een grote capaciteit. Het is een efficiëntere manier van inzamelen van huishoudelijk afval.
Begroting 2011
57
2.1 Stimuleren van gescheiden inzamelen ( voor- en nascheiden). Toelichting: Omrin is in 2009 gestart met het nascheiden van plastics. 2.2 Verstrekken van grote 240 liter GFT bakken. 2.3 Stimuleren van apart inzamelen van oud papier door middel van subsidieverstrekking.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Percentage oud papier in restafval Norm hergebruik kunststof verpakkingen
Bron Sorteerproef
Raamovereenkomst Ministerie VROM-VNG
Nulmeting (2008)
2010
10%
38%
2011
Einddoel 5% nationale doelstelling 42%
Havens en vaarwegen Wat willen we bereiken? 1. Veilig scheepvaartverkeer in de haven. 2. Kwaliteitsverbetering van het nautisch beheer. Toelichting: Als vaarwegbeheerder is de gemeente Harlingen verantwoordelijk voor een veilig en vlot verloop van het scheepvaartverkeer in de haven. Door de samenwerking met de Zeeverkeerscentrale Waddenzee en het afstoten van taken door het KLPD is een actievere rol van de gemeente nodig om de veiligheid en efficiënt gebruik van de haven te waarborgen. Tevens is aanscherping van toezicht op naleving van de Havenbeveiligingswet (ISPS) noodzakelijk. 3. Het op diepte houden van alle wateren van de gemeente Harlingen voor zover de gemeente onderhoudsplichtige is vanuit het oogpunt van vaarwegbeheer. 4. Het in goede en veilige staat houden van alle vaste bruggen, beweegbare bruggen, sluizen en duikers welke bij de gemeente Harlingen in beheer en onderhoud zijn. 5. Het in goede staat houden van alle damwanden, havendammen, gemetselde kaden, steigers en overige waterbouwkundige objecten en nautische voorzieningen die bij de gemeente Harlingen in beheer en onderhoud zijn.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Regie voeren in de haven met betrekking tot het scheepvaartverkeer en ligplaatsgebruik. 2.1 Uitbreiden van de nautische apparatuur op de Verkeerspost. Toelichting: Door de samenwerking met de Zeeverkeerscentrale is het mogelijk om mee te kijken op hun radarbeeld. Hiervoor is hardware noodzakelijk. 2.2 Onderzoeken noodzaak camera- of radarbeeld in de Industriehaven. 2.3 Terugnemen van ligplaatsbeheer van Visveiling Urk. 3.1 Uitvoeren en actualiseren van het Baggerbeheersplan. 3.2 Continu baggeren van de zoute havens om diepte op streefpeil te houden. Toelichting: Het streefpeil wordt maandelijks gecontroleerd. 3.3 Uitvoeren beheerplan infrastructuur haven.
58
Begroting 2011
3.4 Onderzoeken van de slibhuishouding zoals de slibvorming en bevaarbaarheid in de havens. Toelichting: in verband met mogelijk kostenverhaal is het wenselijk om de herkomst van slib te analyseren. 4.1 Uitvoeren en actualiseren van het onderhoud aan de bruggen, duikers en sluizen in de gemeente Harlingen volgens het beheerplan. 4.2 Actualiseren beheerplan sluizen. 4.3 Onderzoeken vervanging van de duiker over de Ried in de Spiker-Noorderkade door een brug. Toelichting: dit is meegenomen in de Projectgroep Masterplan Harlingen. 5.1 Uitvoeren en actualiseren van het damwandenbeheersplan. 5.2 Vernieuwen van een damwand over het gedeelte Franekertrekvaart tussen de Loswal Spaansen en Oud Jaagpad conform beheerplan. Toelichting: in het kader van de stadsvisie en het Beleidsplan Toerisme en Recreatie 2006-2016, zou deze oever evenals het gedeelte tussen de Loswal Spaansen en Industriebrug mede geschikt kunnen worden gemaakt voor het aanleggen van boten. Dit past ook binnen het beleid van de Projectgroep Masterplan Toegangspoort Harlingen. Deze vernieuwing is wel mede afhankelijk van de ontwikkeling van het Spaansenterrein.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Voor het onderdeel Havens en vaarwegen zijn geen effect- en prestatie-indicatoren beschikbaar.
Droogvallen op het wad voor onderhoud aan de HA51
Begroting 2011
59
Financiën X € 1.000 Lasten Baten
Rekening 2009 11.279 6.275
Begroting 2010 10.523 6.351
Begroting 2011 9.869 5.951
Begr. 2012 9.904 5.979
Begr. 2013 10.019 6.088
Begr. 2014 9.941 6.109
Resultaat voor bestemming
-5.004
-4.172
-3,918
-3.925
-3.931
-3.832
7
6
6
6
6
6
17
38
38
38
38
38
15
10
10
10
10
25
21
21
21
21
73
25
25
25
25
4
2
2
2
2
6
6
6
6
6
6
5
5
5
5
5
5
27
27
27
27
27
27
2
2
2
2
2
2
55 -35
-20
-36
-36
-36
-36
Onttrekking reserve damwand Blauwe kop Onttrekking reserve damwanden Dok en Nieuwe Willemshaven Onttrekking reserve stroom en watertappunten Dok Onttrekking reserve tijdelijke voorziening Havenplein Onttrekking reserve vervangen damwand Dokje Onttrekking reserve aanlegvoorziening Noordoostersingel Onttrekking reserve damwand etc. Zuidoostersingel Onttrekking reserve damwand Noordergracht Onttrekking reserve renovatie damwand Zoutsloot Onttrekking reserve stroomvoorziening Zuidoostersingel Onttrekking reserve veilige woonomgeving J. Frisoschool Toevoeging reserve centrale riolering Toevoeging reserve vernieuwing havenwerken Toevoeging reserve aanlegvoorziening Noordoostersingel Mutatie reserves
-249
-264
-139
-139
-139
-139
-165
-31 -114
-33
-33
-33
-33
Resultaat na bestemming
-5.168
-4.286
-3.951
-3.958
-3.964
-3.865
60
Begroting 2011
Prioriteiten en bezuinigingen Er zijn in programma 5 geen prioriteiten of bezuinigingen opgenomen.
Producten
Wegen, straten, pleinen Rioleringen Groen Begraafplaatsen Afvalverwijdering en verwerking Zeehaven Binnenhavens en waterwegen
De HA11 op zee, de netten worden geleegd.
Begroting 2011
61
Samenvatting programma Beheer openbare ruimte
Missie:
De kwaliteit van de buitenruimte bepaalt in belangrijke mate het woon- en leefklimaat van onze stad. Het beheer is er op gericht dat de openbare ruimte schoon, groen, heel en veilig blijft en verder wordt verbeterd via de combinatie met nieuwe ontwikkelingen. Echter onze inwoners hebben hier een eigen verantwoordelijkheid
ProgrammaOnderdelen
Doelstellingen Bereiken? Een goed functionerend wegenstelsel (inclusief reiniging en gladheidbestrijding) met het oog op bereikbaarheid en veiligheid
Prestaties Doel? -Uitvoeren -Uitvoeren -Uitvoeren -Uitvoeren
van het Wegenbeheers plan 2010 van s traatvegen conf orm het veegplan van k lein onderhoud van Gladheidbestrijdingsplan 2010/2011
Wegen Een veilige en energiezuinige openbare verlichting, met een lichtst erkte van minimaal 70% (NPR 13201)
-Uitvoeren van k adernotitie Openbare verlichting 2010
Een goed functionerend riools telsel ivm de volksgezondheid en een goede kwaliteit van het oppervlaktewater
-Uitvoeren van het rioleringsprogramma 2011 uit het GRP 2009-2013
Verbetering kwaliteit en belevingswaarde van oppervlaktewater
-Treffen van maat regelen in het kader van de Kader Richtlijn Water -Aanleg van natuurvriendelijke oevers
Vergroting van het wateroppervlakte als berging voor neerslag
-Oplossen knelpunten zoals verwoord in de Stedelijke Wateropgave -Monit oren van de grondwaterstanden -Uitvoering geven aan het maatregelenprogramma zoals is aangegeven in het Gemeentelijk Wat erplan
Watergangen met voldoende diepgang
-Uitvoeren van het baggerplan 2010-2025
Een buitenruimte die mede door het groen leefbaar is en een goede belevingswaarde heeft
-Uitvoeren groencontrac t door Empat ec -Operat ioneel houden van buitendienst en bijbehorend materieel en kennis om kwalit eit werkzaamheden en t echnische staat groen te waarborgen -Implementeren gedragscode Flora en Faunawetgeving -Vervangen bomen Achlumerdijk -Uitbreiden groen Havenweg -Herplanten iepen -Uitbreiden groen plan Zuid
Handhaving van de afges proken beeldkwaliteit
-Monit oren kwaliteits niveau
Een nett e en schone gemeente door een doelmatige, milieuhygiënische, economische en duurzaam verant woorde verwijdering van afvals tof fen
-Laten verrichten van de inzameling van afvalstoffen door Omrin -Aanleggen van meer ondergrondse voorzieningen door Omrin -Aansc haf nieuw inzamelsyst eem om efficiënter in te kunnen zamelen
Water
Groen
Af val
Meer gescheiden inzamelen van afvalst off en
volgende pagina
62
Begroting 2011
-Stimuleren van gescheiden inzamelen ( voor en nascheiden) -Vers trekken van grote 240 liter GFT bakken -Stimuleren van apart inzamelen oud papier dmv subsidieverstrekking
ProgrammaOnderdelen
Doelstellingen Bereiken?
Prestaties Doel?
Veilig s cheepvaartverkeer in de haven
-Regie voeren in de haven mbt scheepvaartv erkeer en ligplaatsgebruik
Kwaliteitsverbetering van het nautisch beheer
-Uitbreiding van de naut ische apparat uur op de verkeerspost. -Onderz oek noodzaak camera- of radarbeeld in de Industriehaven -Terugnemen van ligplaatsbeheer van Visveiling Urk
Het op diepte houden van alle wateren voor zover de gemeente onderhoudsplic htige is
-Het uit voeren en actualiseren van het baggerbeheersplan -Continu baggeren van de zoute havens om diepte op streefpeil te houden -Uitvoeren beheerplan infrastruc tuur haven -Onderz oek slibhuishouding zoals slibvorming en bevaarbaarheid havens
vervolg vorige pagina
Havens en vaarwegen
Het in goede en veilige s taat houden van alle vaste bruggen, beweegbare bruggen, sluizen en duikers welke bij Harlingen in beheer en onderhoud zijn
Het in goede staat houden van alle damwanden, havendammen, gemetselde kaden, steigers en overige waterbouwkundige objecten en nautis che voorzieningen die bij de gemeente Harlingen in beheer en onderhoud zijn
-Uitvoeren en actualiseren van het onderhoud aan de bruggen, duik ers en sluizen in de gemeente Harlingen volgens het beheerplan -Onderz oek vervanging duiker over de Ried in de weg de Spiker-Noorderk ade door een brug -Ac tualiseren beheerplan sluizen
-Uitvoeren en actualiseren van het damwandenbeheerplan -Vernieuwen van een damwand over het gedeelte Franek ertrekvaart tussen de Loswal Spaansen en Oud Jaagpad
Begroting 2011
63
6 BESTUUR EN VEILIGHEID Missie Met het programma Bestuur en veiligheid hebben we als gemeente drie doelen. Ten eerste willen we draagvlak binnen een betrokken samenleving. Dit betekent dat we onze inwoners goed en tijdig informeren over het gemeentelijke beleid, over de uitvoering daarvan en dat wij hen daarbij ook tijdig betrekken. Ten tweede willen we onze gemeente profileren als een gemeente met een uitstekend woon-, winkel- en werkklimaat met veel groen, een inspirerende cultuur en goede voorzieningen voor sport en recreatie en ten derde willen wij de veiligheid in Harlingen bevorderen en waarborgen. Daarbij willen we een verantwoorde brandweerzorg in stand houden en streven we naar een zo groot mogelijke veiligheid van mensen, dieren, goederen en het milieu, ook in situaties van crises en rampen. In dit programma wordt dit uitgewerkt in de onderdelen: Bestuur, communicatie en promotie Veiligheid
Ontwikkelingen Burgerparticipatie De belangrijkste 'klant' van de gemeente is de burger. Samenwerking met en participatie van die klant komt ten goede aan de kwaliteit van het beleid en de uitvoering daarvan. Immers, samenwerking en participatie zorgen voor draagvlak. Echte betrokkenheid van burgers in het besluitvormingsproces kan dan ook kwaliteitsverbetering van gemeentelijk beleid opleveren. Burgerparticipatie gaat hand in hand met het dualistisch bestuursmodel. Beide instrumenten zijn gericht op verkleining van de kloof tussen politiek en samenleving, te bereiken door verbetering van de communicatie tussen bestuur en inwoners. Burgerparticipatie kan voor de raad een middel zijn om de volksvertegenwoordigende rol mede vorm te geven. De gemeente laat de burger al op verschillende manieren en over diverse onderwerpen meepraten. Het besef dat burgerparticipatie een bijdrage kan leveren aan de kwaliteit van gemeentelijk beleid, vertaalt zich in Harlingen ruimschoots in praktische initiatieven. Echter dat gebeurt grotendeels ad hoc en met wisselend succes. Om die reden is het nodig om beleid te ontwikkelen op dit gebied.
City marketing Het komende jaar wordt een nota Citymarketing Harlingen opgesteld. Het doel is het promoten van een herkenbaar profiel van Harlingen waarbij de dynamiek en sterke punten van Harlingen helder worden neergezet. Harlingen heeft wad! Aandacht krijgt waar Harlingen uniek in is: een mix van havens, de monumenten, cultuurhistorie, winkelstad, duurzaamheid. Daarbij betrekken we ook de bijdrage van Harlingen aan de millenniumdoelen. In de nota wordt uitgegaan van varianten in het gewenste ambitieniveau en in verhouding tot de financiële randvoorwaarden op grond waarvan de raad kan kiezen.
64
Begroting 2011
Veiligheid Veiligheid, crisisbeheersing en rampenbestrijding zullen in het teken staan van meer regionaal werken dan voorheen het geval was. Nederland is ingedeeld in 25 zogenaamde Veiligheidsregio’s. Een Veiligheidsregio is een gebied waarbinnen door verschillende besturen en diensten samengewerkt wordt op het gebied van brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en handhaving van de openbare orde en veiligheid. Deze samenwerking stoelt op de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. De partners binnen een Veiligheidsregio worden aangeduid door de kolommen wit, blauw, rood en oranje. Wit is de Gemeentelijke Gezondheidsdienst/Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GGD/GHOR), blauw staat voor de politie, rood wordt gevormd door de brandweer en oranje is de kleur van de gemeenten. Harlingen maakt deel uit van de Veiligheidsregio Fryslân, waarin de zojuist genoemde witte, blauwe en rode kolom met de 31 Friese gemeenten nauw samenwerken. Gemeenten hebben nu elk nog een eigen rampenplan. In 2010 vormt het Regionaal Crisisplan de basis van de rampenbestrijding en crisisbeheersing waardoor zaken over de gemeentegrenzen heen professioneler aangepakt kunnen worden. Vrijwel alle gemeentelijke rampenplannen worden hierdoor vervangen. De brandweer van Harlingen is verdeeld over twee organisaties. De vrijwilligers van deze stad en het materieel dat gebruikt wordt zijn onderdeel van de gemeente. De operationele aansturing en inzet vindt plaats door de Gemeenschappelijke Regeling Noord West Friesland (NWF). De medewerkers in betaalde dienst en de activiteiten die vallen onder de noemer 'preparatie en repressie' behoren ook tot deze regeling. Acht brandweerkorpsen uit de regio maken deel uit van deze gemeenschappelijke regeling. De bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit heeft sinds enige tijd ook prioriteit, mede door het ondertekenen van het samenwerkingsconvenant Regionale Informatie- en Expertisecentra (RIEC). In 2009 heeft de Veiligheidsmonitor in 18 Friese gemeenten plaatsgevonden. Deze monitor bestaat uit een enquête die onderzoek doet naar de veiligheidsbeleving van de burgers van Harlingen, de uitkomst hiervan kan de gemeente in haar beleid verwerken bijvoorbeeld in de nieuwe Kadernota Veiligheid die geldt voor de jaren 2011 – 2014. Er wordt een beleidsnota Integraal handhaven opgesteld met een uitvoeringsplan. In augustus is gestart met een integrale risicoanalyse waarmee de handhavingprioriteiten kunnen worden vastgesteld. In dit rapport wordt een analyse gemaakt van de huidige handhavingproblemen, het naleefgedrag, geconstateerde overtredingen en (potentiële) effecten daarvan. Aangezien de politie zich steeds meer concentreert op haar kerntaken, wordt de aanpak van (lichte) overlast steeds meer een verantwoordelijkheid van de gemeente. De Bestuurlijke Strafbeschikking (BSB) is een middel waarmee gemeenten beter de regie kunnen voeren op de aanpak ervan en slagvaardiger tegen overlast op kunnen treden, door Bijzondere Opsporingsambtenaren (BOA's) in te zetten. Begin 2011 wordt gestart met de invoering van de BSB, die via het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) loopt.
Begroting 2011
65
De zojuist genoemde ontwikkelingen binnen de gemeente hangen samen met een professionalisering van de opsporing. Dit gebeurt door het verbeteren van de kwaliteit van de BOA’s, het verbeteren van de samenwerking met politie en het invoeren van een registratie- en informatie-uitwisselingsysteem. Ook in de op te stellen Kadernota Veiligheid wordt beschreven welke rol de BOA in het veiligheidsbeleid van Harlingen heeft.
Kaderstellende beleidsnota’s
Collegeprogramma 2010-2014 Reglement van Orde voor de Raad Inspraakverordening Controleverordening Financiële verordening Verordening op de rekenkamercommissie Verordening op de controlecommissie Convenant actieve informatievoorziening Regionaal Crisisplan Rampenplan gemeente Harlingen Gemeenschappelijke Regeling Hulpverleningsdienst Fryslân Gemeenschappelijke Regeling Brandweer NWF
(2010) (2008) (2005) (2008) (2008) (2008) (2006) (2007) (2010) (2005) (2010) (2008)
Bestuur, communicatie en promotie Wat willen we bereiken? 1. 2. 3. 4.
Vergroting van het vertrouwen van burgers in de gemeente. De website van de gemeente behoort tot de beste honderd van Nederland. Jongeren die betrokken zijn bij de gemeentelijke politiek. Harlingen staat bekend als gemeente met een uitstekend woon-, winkel – en werkklimaat met veel groen, een verantwoord en breed georiënteerd schoolaanbod, een inspirerend cultuur aanbod en goede voorzieningen voor sport en recreatie. 5. Meer kleinschalige evenementen passend bij de omvang van de gemeente.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Eerder en intensiever betrekken van inwoners, verenigingen, organisaties en bedrijfsleven bij de beleids- en planvorming. 1.2 Opstellen “nota burgerparticipatie” waarin spelregels hiertoe worden opgenomen. 1.3 Herzien van de Inspraakverordening. 1.4 Voorleggen kadernota met beargumenteerde keuzemogelijkheden bij de start van grote projecten aan raad en bevolking. 1.5 Onderzoek naar de haalbaarheid van een raadplegend referendum. 1.6 Evalueren van het bestaande convenant actieve informatievoorziening en waar nodig aanpassen. 1.7 Tijdig communiceren in het Stadhuuspraat en op de website over de aanpak van beleidsvraagstukken en plannen waardoor men vroegtijdig kan reageren. 1.8 Organiseren van een gemeentelijke open dag.
66
Begroting 2011
1.9 Actualiseren van alle gemeentelijke regelingen en verordeningen, waaronder de APV. 1.10 Bevorderen effectiviteit en efficiency van het gemeentelijk functioneren. Toelichting: door o.m. een transparant financieel beleid, gemeentelijke samenwerking, waar mogelijk beperking van de inhuur van externe adviseurs, een realistische bezuinigingsoperatie (waarbij ook de burger betrokken wordt) en een constructieve opstelling als Harlingen benaderd wordt inzake mogelijke herindeling. 2.1 Verbeteren van de website door uitbreiding van de dienstverlening en aanpassing aan nieuwe standaarden. 3.1 Organiseren van een kindergemeenteraad voor de groepen 7 en 8 van de basisscholen 3.2 Maandelijks een groep 8 van de basisschool uitnodigen voor een bezoek aan het stadhuis in combinatie met een raadsvergadering. 4.1 Opstellen nota Citymarketing. Toelichting: Aan de hand van een discussienota wordt richting gegeven aan de wijze waarop city marketing kan bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van Harlingen. De discussienota wordt besproken met achtereenvolgens de gemeenteraad, ondernemers, de toeristische branche en de inwoners. In het voorjaar van 2011 wordt de nota aangeboden. 5.1 Betrekken haalbaarheid extra financiële bijdrage aan kleinschalige evenementen bij de nota Citymarketing.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) Kwaliteit website Stijging tot een plaats bij de eerste 100 eind 2011 De gemeente is geïnteresseerd in de mening van haar burgers Oordeel burger over gemeentelijke informatie via lokale kranten Burgers hebben voldoende inspraakmogelijkheden op gemeentelijke plannen Gemeente betrekt burgers in voldoende mate bij totstandkoming plannen Aantal interactieve beleidsprocessen
Bron
Nulmeting
2010
2011
Einddoel
Ranglijst overheid.nl
241 (2010)
241
< 150
<100
Onderzoek waarstaatjegemeente
4,9 (2009)
5,5
6
Onderzoek waarstaatjegemeente
6,9 (2009)
7
7,3
Onderzoek waarstaatjegemeente
4,5 (2009)
5
6
Onderzoek waar staat je gemeente
4,5 (2009)
5
6.0
2
10
Eigen beheer
Begroting 2011
67
Veiligheid Wat willen we bereiken? Sociale veiligheid: 1. Een veilige leefomgeving voor de jeugd. Toelichting: aanpakken van overlast die door jongeren veroorzaakt wordt. Het gaat hierbij om uitgaansoverlast, vernielingen, overlast door drugs- en alcoholgebruik en overlast door groepen jongeren en het voorkomen van afglijden naar jeugdcriminaliteit. 2. Een veilige woon- en leefomgeving door het: - verminderen van gevoelens van onveiligheid; - versterken van de leefbaarheid en sociale weerbaarheid; - terugdringen van vandalisme. Fysieke veiligheid: 3. Een goed toegeruste en getrainde brandweerorganisatie. 4. Goed voorbereid zijn op een crisis of calamiteit en in het geval hiervan een adequate uitvoering van taken. 5. Handhaving van wet- en regelgeving binnen de aan handhaving gestelde kwaliteitscriteria. Toelichting: zowel op organisatorisch vlak als op het gebied van wet- en regelgeving hebben veel veranderingen plaatsgevonden (Wabo etc.), die rechtstreeks doorwerken op de uitvoering van de gemeentelijke handhavingstaken. We willen bereiken dat we zowel beleidsmatig als in de uitvoering voldoen aan de kwaliteitscriteria die aan handhaving worden gesteld.
Wat gaan we daarvoor doen? 1.1 Periodiek overleggen met partners. Toelichting: bijvoorbeeld Jongerenwerk en scholen. Ook participeert de gemeente in het samenwerkingsverband Sociaal Team. Via het Sociaal Team is mogelijk om zaken vroegtijdig te signaleren en te monitoren. 2.1 Uitvoeren van een actuele Kadernota Veiligheid 2011-2014. Toelichting: De uitkomst van de Veiligheidsmonitor, zoals deze gehouden is in 2009, is hierin meegenomen. 2.2 Periodiek overleggen met woningbouw, horecaondernemers en politie. 2.3 Opstellen handhavingstrategie horeca samen met politie. 2.4 Opstellen en uitvoeren nota evenementenbeleid. 3.1 Regelmatig trainen en realistisch oefenen. 3.2 Benadrukken dat de gemeente onderdeel wil blijven van de gemeenschappelijke regeling Brandweer Noordwest Fryslân (NWF). Toelichting: de Hulpverleningsdienst Fryslân heeft aangegeven hier nog niet klaar voor te zijn. Vanuit het kwaliteitsaspect gezien is de gemeenschappelijke regeling NWF de beste optie. 3.3 Via het district NWF zorgen dat er aan de door de Veiligheidsregio gestelde normen voldaan wordt. 4.1 Oefenen van de draaiboeken behorend bij het rampenplan van deze gemeente. Toelichting: De onderdelen Centraal Registratie en Inlichtingen Bureau (CRIB) en Voorlichting zijn recentelijk aan de beurt geweest. 4.2 Organiseren van een alarmerings- en opkomsttest. 4.3 Organiseren van opleidingen en trainingen zodat personeel en bestuur op de hoogte zijn van hun rol ten tijde van een crisis of ramp.
68
Begroting 2011
5.1 Aanbieden van de nota integrale handhaving 2011 aan de gemeenteraad in het eerste kwartaal van 2011. 5.2 Uitvoeren van geprofessionaliseerde integrale handhaving, met als kenmerken eenduidigheid en transparantie, gericht op de in de nota handhaving aangegeven prioriteiten.
Tabel met effect- en prestatie-indicatoren Omschrijving (E/R) percentage inwoners dat vindt dat mensen in de buurt prettig met elkaar omgaan percentage inwoners dat zich thuis voelt in de buurt Rapportcijfer van inwoners van Harlingen voor de leefbaarheid van hun buurt percentage inwoners dat hondenpoep als overlast ervaart percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt percentage inwoners dat vindt dat ze de politie te weinig ziet percentage inwoners dat buitenverlichting als preventie tegen inbraken gebruikt
Bron Veiligheidsmonitor
Nulmeting 2009 73%
2010
2011
Einddoel 2014 76%
Veiligheidsmonitor
66%
69%
Veiligheidsmonitor
7,2
7,4
Veiligheidsmonitor
35%
33%
Veiligheidsmonitor
Nnb 1
Veiligheidsmonitor
19% (regio=20) 55%
Veiligheidsmonitor
78%
84%
48%
1 Nog nader bepalen
Financiën X € 1.000 Lasten Baten
Rekening 2009 3.199 232
Begroting 2010 2.780 171
Begroting 2011 3.259 298
Begr. 2012 3.257 298
Begr. 2013 3.257 298
Begr. 2014 3.296 298
Resultaat voor bestemming
-2.967
-2.609
-2.961
-2.959
-2.959
-2.998
-2.967
-2.609
-2.961
-2.959
-2.959
-2.998
Mutatie reserves Resultaat na bestemming
Begroting 2011
69
Prioriteiten en bezuinigingen Er zijn in programma 6 geen prioriteiten of bezuinigingen opgenomen.
Producten
Raad College Communicatie en promotie Openbare orde en veiligheid Brandveiligheid Crisisbeheersing en rampenbestrijding
De grote vangst wordt trots getoond
70
Begroting 2011
Samenvatting programma Bestuur en veiligheid
Missie:
Met het programma Bestuur en veiligheid hebben we als gemeente drie doelen: 1. Draagvlak binnen een betrokken samenleving. Dit betekent dat we onze inwoners goed en tijdig informeren over het gemeentelijke beleid, over de uitvoering daarvan en dat wij hen daarbij ook tijdig betrekken; 2. Onze gemeente profileren als een gemeente met een uitstekend woon, winkel en werkklimaat met veel groen, een inspirerende cultuur en goede voorzieningen voor sport en recreatie; 3. De veiligheid in Harlingen bevorderen en waarborgen. Daarbij willen we een verantwoorde brandweerzorg in stand houden en streven we naar een zo groot mogelijke veiligheid van mensen, dieren, goederen en het milieu, ook in situaties van crises en rampen.
ProgrammaOnderdelen
Doelstellingen Bereiken?
Bestuur, communicatie en promotie
Veiligheid
Prestaties Doel?
Vergroten vertrouwen burgers in gemeente
-Eerder en intensiever betrekk en van inwoners, verenigin-gen, organisaties, bedrijfsleven bij beleids- en planvorming -Opstellen nota burgerparticipatie met spelregels -Herzien inspraakverordening en waar mogelijk verbeteren -Voorleggen kadernota aan raad en bevolking met beargumenteerde keuzemogelijkheden bij start grote projecten -Onderz oek haalbaarheid raadplegend referendum -Evalueren convenant actieve informatievoorziening -Tijdig communiceren over aanpak beleidsvraagstukken en plannen -Organiseren gemeentelijke opendag -Ac tualiseren alle gemeentelijke regelingen en verordeningen -Bevordering effectiviteit en effic iënc y van het gemeentelijk functioneren
De website behoort tot de bes te 100 van Nederland
-Verbeteren webs ite door uitbreiding digitale dienstverlening en aanpass ing aan nieuwe standaarden
Jongeren die betrokk en zijn bij de politiek
-Organis eren kindergemeenteraad voor de groepen 7 en 8 bas is scholen -Elk e maand een groep 8 bas is school uitnodigen v oor bezoek aan stadhuis en raadsvergadering
Harlingen staat bek end als gemeente met een uitstekend woon,-winkel en werkklimaat met veel groen, een verantwoord en breed georiënteerd schoolaanbod, een inspirerend cultuuraanbod en goede voorzieningen voor sport en recreatie
-Opstellen nota Citymarketing
Meer kleinschalige evenementen passend bij de omvang van de gemeente
-Betrek ken haalbaarheid s timuleren kleins chalige evenementen bij ops tellen nota citymarketing
Een veilige leefomgeving voor de jeugd
-Periodiek overleg tussen gemeente en partners
Een veilige woon- en leefomgeving door het: -verminderen van gevoelens van onveiligheid -versterken van de leefbaarheid en s ociale weerbaarheid -vermindering van vandalis me
-Indienen en uitvoeren actuele kadernota Veiligheid -Periodiek overleg met woningbouwvereniging, horec a en politie -Opstellen handhavingsstrategie horeca samen met politie -Opstellen en uitvoeren nota evenementenbeleid
Een goed toegeruste en getrainde brandweerorganisatie
-Regelmatig trainen en realis tisch oefenen -Kiezen voor het blijven bij district NWF -Via het NWF voldoen aan de regionale veligheidsnormen
Voorbereid zijn op crisis of c alamiteit en in geval hiervan adequate uitvoering van taken
-Oefenen van draaiboek en behorend bij het rampenplan -Organiseren van een alarmerings- en opkomsttest -Organiseren van opleidingen en trainingen bestuur en medewerkers
Adequate handhaving van wet- en regelgeving
-Aanbieden nota integrale handhaving 2011 in het eerste kwartaal 2011 -Uitvoeren van geprofessionaliseerde integrale handhaving gericht op de in de nota handhaving gestelde prioriteiten
Begroting 2011
71
PARAGRAFEN
Vissen bij nacht op garnalen
72
Begroting 2011
A.
LOKALE HEFFINGEN
1.
Algemeen
De gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente. Van de lokale heffingen die bij de algemene dekkingsmiddelen horen is de Onroerende-zaakbelastingen (OZB) de belangrijkste. Ook de opbrengst van de hondenbelasting en de toeristenbelasting moeten als algemeen dekkingsmiddel worden aangemerkt. Daarnaast zijn er nog heffingen die niet tot de algemene dekkingsmiddelen horen, maar wel in het beleidsmatige deel van het overzicht betrokken worden. De belangrijkste zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Uitgangspunt bij de samenstelling van de begroting 2011 is een verhoging van de tarieven met het geschatte inflatiepercentage van 1,5 %.
1.1
Verhogingen 2011
In de begroting is rekening gehouden met de volgende uitgangspunten:
Onroerende-zaakbelasting In 2011 wordt de opbrengst van de OZB verhoogd met geschatte inflatiepercentage van 1,5 %. Daarnaast wordt rekening gehouden met een verhoging van de opbrengst wegens nieuw- en verbouw van € 23.000. Ingaande 2006 is de OZB voor gebruikers van woningen afgeschaft. Voor de derving van de hiermee gemoeide opbrengst wordt van het rijk compensatie via een suppletie-uitkering ontvangen. Voor de derving van opbrengst van woongedeelten m.b.t. de categorie niet-woningen wordt een integratie-uitkering ontvangen (amendement De Pater). Deze integratie-uitkering wordt met ingang van 2011 beëindigd. Vergoeding vindt ingaande 2011 plaats via het maatstavenstelsel (verlaging OZB capaciteit gebruikers niet-woningen).
Afvalstoffenheffing In 2011 wordt bij de opbrengst van de Afvalstoffenheffing, net als de afgelopen jaren, uitgegaan van volledige (100%) kostendekking van het inzamelen en verwerken van GFT en huishoudelijk afval. Door een sterke daling van het verwerkingstarief voor restafval (van € 127,50 per ton afval in 2010 naar € 107.--per ton afval in 2011) dalen de kosten aanzienlijk. De daling van het verwerkingstarief wordt direct veroorzaakt door de inwerkingtreding van de reststoffenenergiecentrale in Harlingen. De tarieven afvalstoffenheffing worden als gevolg hiervan verlaagd. De tarieven voor een extra grijze of groene container blijven gelijk.
Rioolheffing In 2011 wordt bij de opbrengst van de rioolheffing uitgegaan van volledige kostendekking. Er wordt dus net als de afgelopen jaren uitgegaan van de maximaal toegestane kostendekking van 100%. De rioolheffing wordt geheven van zowel gebruikers als eigenaren. Gebruikers zijn een heffing verschuldigd over elke volle 150 m3 boven een waterverbruik van 250 m3. In de praktijk zijn daardoor uitsluitend bedrijven de gebruikersheffing verschuldigd, aangezien huishoudens minder dan 400 m3 water per jaar gebruiken. De heffing voor gebruikers wordt in 2011 verhoogd met het geschatte inflatiepercentage van 1,5%. Aangezien de kosten in 2011 zullen toenemen, stijgt de rioolheffing voor eigenaren van € 175,44 per rioolaansluiting in 2010 naar € 181,56 per rioolaansluiting in 2011.
Begroting 2011
73
Toeristenbelasting In 2010 is het tarief van de toeristenbelasting, voor het eerst in vijf jaar, verhoogd met de totale inflatie over deze periode en vastgesteld op € 0,50. In 2011 blijft het tarief gelijk.
Overige belastingen en rechten De overige belastingen en rechten waaronder de leges, precario, hondenbelasting en het havenen kadegeld worden verhoogd met 1,5%.
1.2
Overzicht belangrijkste tarieven
Soort heffing Onroerende-zaakbelasting 1 Woningen: - eigenaren in percentage van de WOZ-waarde Niet-woningen - eigenarentarief in percentage van de WOZ-waarde - gebruikerstarief in percentage van de WOZ-waarde Afvalstoffenheffing: - voor eenpersoonshuishoudens - voor meerpersoonshuishoudens - voor extra containergebruik (grijs) - voor extra containergebruik (groen) Rioolheffing: - voor eigenaren - voor gebruikers per volle 150 m3 boven 250 m3 Hondenbelasting - voor de eerste hond - voor de tweede hond - voor elke meerdere hond
2010 In euro’s
2011 In euro’s
0,0940
Nnb2
0,1861 0,1494
Nnb2 Nnb2
213,84 255,24 131,52 24,12
196,68 238,08 131,52 24,12
175,44 28,44
181,56 28,80
64,92 79,56 98,64
65,88 80,76 100,08
1 Voor de heffing van onroerende-zaakbelasting in 2011 vindt in 2010 hertaxatie plaats naar de waardepeildatum 1 januari 2010. De uitkomst hiervan is van belang voor de tariefberekening. 2 Nader te bepalen
1.3
Kwijtscheldingsbeleid
Met ingang van 28 januari 1999 is aangaande artikel 249 en 255 lid 4 van de Gemeentewet het volgende besluit betreffende het kwijtscheldingsbeleid, zoals bedoeld in artikel 26 van de invorderingswet 1990, van kracht. Met betrekking tot het kwijtscheldingsbeleid van gemeentelijke belastingen worden de kosten van bestaan gesteld op 100% van de normuitkering die belastingschuldigen naar de maatstaven van het bijstandsbesluit landelijke normering per maand telkens zouden kunnen krijgen. Het beleid van de gemeente is altijd geweest om met betrekking tot de daarvoor in aanmerking komende belastingen de wettelijke kwijtscheldingsmogelijkheden zo optimaal mogelijk te benutten. Nu ingaande 2006 de onroerende-zaakbelasting voor gebruikers van woningen is afgeschaft is kwijtschelding alleen nog mogelijk voor de afvalstoffenheffing en de heffing voor het vervoer ten behoeve van het schoolzwemmen.
74
Begroting 2011
In de onderstaande tabel staan een aantal gegevens met betrekking tot de kwijtschelding weergegeven. Omschrijving Aantal verzoeken met volledige kwijtschelding Aantal verzoeken met gedeeltelijke kwijtschelding Aantal verzoeken dat is afgewezen Totaal aantal verzoeken
1.4
Rekening 2009 422 23 110 555
Begroting 2010 337 6 159 502
Begroting 2011 450 5 85 540
Lastendruk
Jaarlijks wordt door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden een onderzoek verricht naar de ontwikkeling van de lokale lasten. Uit de rapportage over 2010 blijkt dat de omvang van de gemeentelijke heffingen in Friesland tot de laagste behoort. In het onderzoek zijn betrokken de OZB, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. De gemiddelde woonlasten in Friesland bedragen voor een eenpersoonshuishouden € 565 en voor een meerpersoonshuishouden € 636. De woonlasten in Harlingen bedragen € 556 en € 598 waarmee respectievelijk een 16e (2009 = 16e) en een 7e (2009 = 6e) plaats wordt ingenomen van de 31 Friese gemeenten met de laagste woonlasten.
Mossel
Begroting 2011
75
B.
WEERSTANDVERMOGEN
1.
Algemeen
Het weerstandsvermogen van de gemeente wordt bepaald door de aanwezige reserves en de belastingcapaciteit en geeft aan in welke mate de gemeente in de toekomst in staat is om de financiële gevolgen van tegenvallers op te kunnen vangen. Tot het weerstandsvermogen worden o.a. gerekend: dat deel van de algemene reserve dat beschikbaar dient te blijven voor het opvangen van niet structurele tegenvallers; de post “onvoorzien”.
1.1
Reserves
Voor wat betreft de uitgangspunten ten aanzien van het weerstandsvermogen, zoals die binnen de gemeente worden gehanteerd, verwijzen wij naar de nota reserves en voorzieningen 2007 welke in mei 2007 door de raad is vastgesteld.
1.2
Onbenutte belastingcapaciteit
Voor toelating tot de artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) moeten gemeenten o.a. voldoen aan het redelijk peil van het zogenoemde belastingpakket. De onroerende zaakbelastingen (OZB) alsmede de afvalstoffenheffing en rioolrechten maken onderdeel uit van het belastingpakket. De toelatingseisen voor 2011 zijn als volgt: Afvalstoffenheffing 100 % kostendekkend Rioolrechten 100 % kostendekkend (minimumtarief €175per aansluiting) OZB normpercentage 0,1201 van de WOZ-waarde De onbenutte belastingcapaciteit wordt als volgt berekend: Retributies Lasten Afvalstoffenheffing 1.598.000 Rioolrechten 1.487.000 Totaal 3.085.000
Baten 1.598.000 1.487.000 3.085.000
Ruimte 0 0 0
Het vastrecht rioolrecht bedraagt in 2011 € 181,56 per huisaansluiting.
1.3
Onroerende-zaakbelastingen
Het normtarief OZB voor 2011 is gebaseerd op het gewogen gemiddelde van de rekentarieven 2010 met een opslag van 20%. De berekening is afgerond op 0,1201 van de WOZ-waarde. Opbrengstraming begroting Berekening met normtarief Ruimte
1.4
2.825.000 2.683.000 0
Onvoorzien
De post onvoorzien in de begroting 2011 en meerjarenraming 2012 – 2014 bedraagt jaarlijks € 60.000. Daarnaast zijn geen structurele middelen beschikbaar voor nieuw beleid.
76
Begroting 2011
Samenvatting Weerstandscapaciteit exploitatie De onbenutte belastingcapaciteit De post onvoorzien Weerstandscapaciteit vermogen Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve Het nog niet bestemde deel van de investeringsreserve
2.
€ € €
0 60.000 60.000
€ 1.500.000 € 5.293.000 € 6.793.000
Risicoparagraaf
Voor de beoordeling van de financiële positie is het noodzakelijk om inzicht te hebben in de financiële risico's. Onder een risico wordt verstaan: gevaar voor schade of verlies als gevolg van interne en/of externe omstandigheden. Het gaat dan om een risico als gevolg van de bedrijfsvoering waarvoor geen voorzieningen zijn gevormd. Zowel bij de begroting als de jaarrekening wordt een risicoparagraaf opgenomen om de raad beter in staat te stellen de financiële positie van de gemeente te beoordelen.
2.1
Balansrisico’s
Dit betreft o.a. openstaande vorderingen, afschrijvingsmethodiek op activa, etc. Voor de openstaande dubieuze vorderingen is een voorziening gevormd. De regeling met betrekking tot de gehanteerde afschrijvingsmethodieken en -termijnen is in juni 2008, tegelijk met de nieuwe Financiële verordening, door de raad vastgesteld.
2.2 Financiële verhouding Rijk – gemeente Taakmutaties Door het rijk zijn lasten en taken van diverse regelingen bij de gemeente neergelegd met hier tegenover een uitkering welke is geïntegreerd in de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Decentralisatie van (rijks-) beleid leidt er toe dat de financiële compensatie soms onvoldoende is waardoor de gemeentelijke lasten kunnen stijgen.
Normeringsystematiek De normeringsystematiek, oftewel de koppeling van de algemene uitkering uit het gemeentefonds aan de rijksuitgaven (ook wel trap-op-trap-af-beginsel genoemd) is in het aanvullend beleidsakkoord economische crisis van april 2009 voor de jaren 2009, 2010 en 2011 buiten werking gesteld om te voorkomen dat gemeenten onbedoeld sterk zouden meeprofiteren van de extra rijksuitgaven om de crisis te bestrijden. Op dit moment is het nog onzeker of de normeringsystematiek per 2012 wordt heringevoerd. Er wordt ook al gesproken over een systematiek waarbij geen nacalculatie van de rijksuitgaven plaatsvindt in welk geval de normeringsystematiek blijvend kan komen te vervallen. In de begroting is geen rekening gehouden met herinvoering van de normeringsystematiek waardoor ook geen behoedzaamheidreserve is gevormd. Het risico bij wel herinvoering van de normeringsystematiek is maximaal € 100.000 structureel (behoedzaamheidreserve).
Kortingen algemene uitkering en specifieke uitkeringen De omvang van het gemeentefonds is gekoppeld aan de omvang van de rijksbegroting. Bij het rijk moet voor een bedrag van circa € 18 miljard worden bezuinigd. Het nieuwe kabinet moet invulling geven aan deze bezuinigingen. De bezuiniging leiden tot een korting op de algemene uitkering van afgerond 10%. Voor Harlingen betekent deze korting een verlaging van de algemene uitkering
Begroting 2011
77
van € 1,5 miljoen structureel, te realiseren in de periode 2012 tot en met 2016. In deze begroting is tot en met 2014 derhalve een korting verwerkt van € 900.000. Afhankelijk van de besluitvorming bij het rijk kan het bedrag van de korting als ook het tempo waarin dit gerealiseerd wordt afwijken. Daarnaast moet rekening worden gehouden met mogelijke kortingen op specifieke uitkeringen. Te denken valt aan bijstand, re-integratie en sociale werkvoorziening. In hoeverre dit realiteit wordt moet afgewacht worden. De gemeenten lopen hier grote risico’s. Voor slechts een deel kunnen de onderhavige lasten naar beneden bijgesteld worden (minder inspanningen re-integratie). Voor bijstandsuitkeringen (openeinderegeling) en sociale werkvoorziening zijn de mogelijkheden om de lasten te verlagen niet mogelijk respectievelijk beperkt.
2.3
Gerechtelijke procedures
Jaarlijks worden diverse procedures door of tegen de gemeente gevoerd. De uitkomst en de omvang zijn in een aantal gevallen onzeker en deze procedures kunnen dan ook als een risico worden aangemerkt. Zolang ze nog lopen is het van belang om deze zaken niet openbaar te behandelen omdat de onderhandelingspositie tegenover derden daardoor mogelijk wordt geschaad. Bovendien kunnen er wettelijke belemmeringen aanwezig zijn welke openbare behandeling van zaken niet toestaan. Via een afzonderlijk overzicht wordt nadere informatie verstrekt.
2.4
Gegarandeerde geldleningen
In de loop der jaren zijn door de gemeente tal van geldleningen gegarandeerd. Het risico op aan particulieren en aan de toegelaten instellingen Stichting Woningbeheer Harlingen en Woningstichting Almenum verstrekte garanties zijn ondergebracht bij de Nationale Hypotheekgarantie respectievelijk het Waarborgfonds Sociale Woningbouw.
2.5
Verstrekte geldleningen
Door de gemeente zijn tal van langlopende geldleningen verstrekt voor de volgende doeleinden: renteloze leningen sportverenigingen; hypothecaire geldleningen gemeentepersoneel. De Wet Fido (wet financiering decentrale overheden) is ingaande 1 juli 2008 in die zin gewijzigd dat het niet langer mogelijk is aan gemeentepersoneel hypothecaire geldleningen te verstrekken. Dit heeft uitsluitend betrekking op nieuwe gevallen en heeft derhalve geen gevolgen voor de reeds verstrekte geldleningen. Op basis van de huidige inzichten bestaat er geen aanleiding rekening te houden met de mogelijkheid dat hier risico’s worden gelopen.
2.6
Bijstandsbudget
Het budget dat de gemeente van het rijk ontvangt voor bijstand wordt 1 op 1 doorgesluisd naar de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân. Reservering van overschotten vindt bij de dienst plaats. Uit de begroting van de dienst blijkt dat als gevolg van de forse stijging van het aantal bijstandsgerechtigden het bijstandsbudget niet langer voldoende is om alle bijstandsuitgaven te kunnen bekostigen. Verwacht wordt dat de in het verleden opgebouwde reserve in de loop van 2011 volledig uitgeput is. De deelnemende gemeenten worden in 2011 dan ook voor het eerst geconfronteerd met een aanvullende bijdrage voor bijstandskosten. Voor Harlingen gaat het om een bedrag van ruim € 428.000. Deze last wordt gedekt uit de bij de gemeente aanwezige reserve zorg, werk en inkomen welke een omvang heeft van € 1,5 miljoen. Wanneer het aantal bijstandsgerechtigden blijft toenemen bestaat het risico dat de gemeentelijke reserve binnen afzienbare tijd is uitgeput waarna structureel in de dekking moet worden voorzien.
78
Begroting 2011
C.
ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN
1.
Inleiding
Deze paragraaf gaat over het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen in de openbare buitenruimte. De bruikbaarheid en kwaliteit van de openbare ruimte worden voor een belangrijk deel bepaald door de aanwezige kapitaalgoederen: wegen, rioleringen, water, groenvoorzieningen en gebouwen. Over welke kapitaalgoederen het gaat geeft de volgende tabel een indicatief overzicht: Kapitaalgoed Eenheid Hoeveelheid Wegen, fiets- en voetpaden m2 670.000 Abri’s st. 11 Bruggen st. 62 Lichtmasten st. 2.880 Openbaar groen ha. 86 Zandstrand m2 25.000 Zeehavensteigers m 1.430 Betonkade Nieuwe Willemshaven m 400 Havendammen m 3.100 Damwanden, staal buitenwaterkering m 2.650 Damwanden, hout buitenwaterkering m 299 Damwanden, staal binnenwaterkering m 282 Damwanden, hout binnenwaterkering m 5.912 Gemetselde kades m 809 Betonnen damwanden m 262 Schutsluizen st. 2 Binnenwater m2 369.315 Vrijvervalriolering km 95 Persleiding km 17 Rioolgemalen st. 16 Pompunits buitengebied (minigemalen) st. 48 Bergbezinkbassins st. 5 Overige randvoorzieningen st. 1 Gemeentelijke gebouwen st. 30 Schoolgebouwen st. 6 Sportaccommodaties st. 4
1.2
Beheer en onderhoud kapitaalgoederen
De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen komen vooral aan de orde in programma Beheer openbare ruimte. In deze paragraaf wordt volstaan met een toelichting op de stand van zaken en de dekking van de beheerplannen. Het gaat om de volgende kapitaalgoederen. Daarbij wordt opgemerkt dat er geen sprake is van substantiële achterstanden in het onderhoud.
Begroting 2011
79
Wegen, fiets- en voetpaden, bermen In september 2010 is het beheerplan Wegen voor de jaren 2010-2014 vastgesteld. Dit beheerplan geeft inzicht in de te verwachten kosten voor in stand houden van de wegen voor de periode 2010-2014. Dekking: Voorziening, zie onderstaande tabel.
Riolering Het beheer en onderhoud van de rioleringen vinden plaats op basis van het Gemeentelijk rioleringsplan 2009/2013. Dekking vindt plaats door de heffing van rioolrechten.
Vaarwegen en waterlopen Eind 2010 wordt het geactualiseerde Baggerplan gemeente Harlingen aangeboden aan de gemeenteraad. Dit baggerplan geeft een inzicht in de te verwachten kosten over de periode 20102025 voor het op diepte houden van de verschillende vaarwegen en waterlopen in eigendom en/of beheer van de gemeente Harlingen. Dekking: Voorziening, zie onderstaande tabel.
Damwanden, kades, steigers, havendammen Eind 2010 wordt het geactualiseerde beheerplan Kaden (zoet water) aangeboden aan de gemeenteraad. Dit beheerplan geeft een inzicht in de te verwachten kosten over de periode 20102024 voor het in stand houden van de diverse kades van hout, beton, staal en mestelwerk. Dekking: Voorziening, zie onderstaande tabel.
Idem, Zeehaven Eind 2010 wordt het beheerplan infrastructuur haven aangeboden aan de gemeenteraad. Dit beheerplan geeft een inzicht in de te verwachten kosten voor in stand houden van de diverse damwanden, steigers, havenpieren etc. in de zeehaven voor de periode 2010-2024. Dekking: Reguliere begroting.
Bruggen en duikers Eind 2010 wordt het geactualiseerde beheerplan Bruggen en Duikers aangeboden aan de gemeenteraad. Dit beheerplan geeft een inzicht in de te verwachten kosten over de periode 20102023 voor het in stand houden van de duikers, vaste- en beweegbare bruggen. Dekking: Voorziening, zie onderstaande tabel.
Sluizen Voor het beheer en in standhouden van de 2 historische zeesluizen, namelijk de Grote en Kleine Sluis is in 2003 een beheerplan vastgesteld. In 2011 wordt dit geactualiseerd. Dekking: Reguliere begroting.
Openbare verlichting In 2010 is de kadernotitie Openbare verlichting vastgesteld. Deze kadernotitie geeft handvaten voor het inrichten en onderhouden van de openbare verlichting. Het dagelijks onderhoud van de verlichting verloopt via de stichting OV-Fryslân. Dekking: Reguliere begroting.
80
Begroting 2011
Openbaar groen Het beheer en onderhoud vindt plaats op basis van het groenbeheerprogramma. Dekking: Reguliere begroting
Gemeentelijke gebouwen De gemeente Harlingen heeft ongeveer 30 gebouwen of gebouwencomplexen (modern en monumentaal) in eigendom en deze verkeren in een redelijke tot goede staat van onderhoud. Helaas is de uitstraling van de verkeerstoren aangetast als gevolg van vorstschade. Een definitieve aanpak voor gevelherstel is in voorbereiding. Het dagelijks onderhoud wordt uitgevoerd door de eigen dienst aan de Westerzeedijk of door derden (aannemers). Het groot onderhoud aan de gebouwen wordt uitgevoerd aan de hand van het meerjarenonderhoudsplan (gebouwenbeheersplan). In september is gestart met de actualisering hiervan. Dekking: Reguliere begroting.
1.3
Dekking beheerplannen
Op grond van door de raad vastgestelde beheerplannen zijn voorzieningen ingesteld voor de uitvoering van de daarin opgenomen activiteiten. Voor de jaren 2011 tot en met 2013 zijn de volgende uitgaven geraamd: Omschrijving Bruggen Damwanden Baggerspecie Wegen Totaal
2011 187.500 150.000 0 371.000 708.500
2012 425.000 5.000 125.000 400.000 955.000
2013 166.000 880.000 0 400.000 1.446.000
Bij de najaarsnota 2010 zullen gelden voor het opvolgende beheerplan 2014 gereserveerd worden. Opgemerkt wordt dat bij de heroverwegingsvoorstellen, welke naar verwachting in januari 2011 aan de raad ter besluitvorming zullen worden aangeboden, tevens een voorstel wordt gedaan met betrekking tot de structurele voeding van de voorzieningen onderhoud kapitaalgoederen voor dekking van de beheerplannen.
Begroting 2011
81
D.
FINANCIERING
1.
Algemeen
De financieringsparagraaf (treasuryparagraaf) is samen met het financieringsstatuut (treasurystatuut), dat bij wijziging van de Gemeentewet verplicht is geworden, en de Wet Fido (Wet financiering decentrale overheden), die vanaf 1 januari 2001 van kracht is geworden en per 1 januari 2009 is gewijzigd, een belangrijk instrument voor het transparant maken en daarmee voor het sturen, beheersen en controleren van “treasury”. Treasury is het besturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. In het treasurystatuut van de gemeente Harlingen, dat in december 2009 door de raad is vastgesteld, zijn de uitgangspunten, de doelstellingen en de beleidsmatige en organisatorische kaders (inclusief toezicht op de uitvoering van treasury) bepaald. De financierings- en beleggingsactiviteiten van de gemeente Harlingen vinden plaats binnen het formele kader van het treasurystatuut. De uitvoering van het treasurybeleid vindt zijn weerslag in de financieringsparagraaf van de begroting en de jaarrekening. In de begroting komen de concrete beleidsplannen aan de orde. In de jaarrekening gaat het om de realisatie van de plannen en om een verschillenanalyse tussen de plannen en de uitkomsten.
1.2
Risicobeheer
Het treasurybeleid van onze gemeente is er op gericht binnen de financiële mogelijkheden een zo optimaal mogelijk rendement te verkrijgen dan wel de lasten zo veel mogelijk te reduceren. Hierbij moeten de risico’s zo goed mogelijk worden beheerst. De waarde van financiële activa dient zo weinig mogelijk gevoelig te zijn voor marktbewegingen.
1.3 Renterisico’s Kasgeldlimiet Jaarlijks wordt de kasgeldlimiet berekend. Dit is een percentage van de totale begroting (8,5%). De kasgeldlimiet is gericht op het voorkomen van ongewenste renterisico’s die ontstaan door het aangaan van overmatige korte termijn financieringen. Indien deze kasgeldlimiet structureel wordt overschreden dient de kortlopende schuld omgezet te worden in een langlopende schuld. De berekening voor de kasgeldlimiet voor de begroting 2011 is als volgt: Begrotingstotaal 51.873.000 Het door de minister vastgestelde percentage 8,5% Kasgeldlimiet 4.409.000
82
Begroting 2011
1.4
Renterisiconorm
In de Wet Fido is een norm gegeven voor de omvang van het renterisico. Onder renterisico wordt verstaan de gevoeligheid van de financiële positie van de organisatie voor renteschommelingen. De renterisiconorm is een percentage van het begrotingstotaal. De uitkomst hiervan mag niet overschreden worden, zodat er een spreiding van de opgenomen leningen, looptijden en renteaanpassingdata, en eventueel hieruit voortvloeiende rentewijzigingen, ontstaat. In de volgende tabel wordt het renterisico in relatie tot de norm aangegeven Stap Variabelen Renterisico(norm) 2011 2012 2013 1 Renteherzieningen 227 0 0 2 Aflossingen 0
2014 0
3
Renterisico (1+2)
227
0
0
4
Renterisiconorm
10.351
10.351
10.351 10.351
(5a) = (4>3 ) (5b) = (3>4)
Ruimte onder renterisiconorm Overschrijding renterisiconorm
10.124
10.351
10.351 10.351
Begrotingstotaal Percentage
51.756 20
51.756 20
51.756 51.756 20 20
Renterisiconorm (4) = (4a x 4b/100)
10.351
10.351
10.351 10.351
Renterisiconorm Berekening (4a) (4b)
De gemeente heeft per 1 januari 2011 nog één lening voor in totaal € 227.000. Uit bovenstaande tabel blijkt dat onze gemeente binnen de renterisiconorm blijft. De marktrente voor langlopende geldleningen is in 2010 sterk gedaald en bedraagt thans ca. 2,5 %. De marktrente voor kortlopend krediet (kasgeld 1 jaar) is 1,5%. Bij het besluit om een nieuwe lening aan te trekken speelt de kasgeldlimiet een rol. Ook het verschil in percentage en de verwachting van de renteontwikkeling op langere termijn zullen daarbij een rol spelen. Aan de investeringen is op basis van het geraamde rente-omslagpercentage (4,72%) rente toegerekend. Een aantal investeringen zijn hiervan uitgezonderd. Voor deze investeringen geldt een vast percentage. Aan de algemene investeringsreserve, diverse dekkingsreserves, de reserve vernieuwing havenwerken, de risicoreserve grondexploitatie, de voorziening onderhoud havenwerken, de voorziening N31 en de voorziening complex Oostpoort II wordt rente toegevoegd. De rente van de overige reserves wordt ten gunste van de algemene investeringsreserve gebracht. De rente van de algemene dekkingsreserve als ook van de overige voorzieningen wordt aangewend als dekkingsmiddel binnen de exploitatie.
Begroting 2011
83
1.5
Kredietrisico’s
In onderstaand overzicht wordt het kredietrisico op de verstrekte gelden per 1 januari 2011 weergegeven, alsmede de bedragen volgens de begroting 2012-2014. Uitzettingen Publieke taak: Leningen verenigingen/stichtingen Deelnemingen Hypothecaire geldleningen ambtenaren Pc-prive etc. ambtenaren
2011
2012
2013
2014
1.984 616
1.848 550
1.713 550
1.579 477
3.282 77
3.252 77
3.219 77
3.185 77
Totaal
5.959
5.727
5.559
5.318
Bij het uitzetten van middelen zijn in ieder geval twee aspecten in het geding. Dit zijn een voldoende kredietwaardigheid van de tegenpartij en een beperkt marktrisico van de uitzetting. Overtollige financieringsmiddelen worden alleen bij financiële instellingen met ten minste een AArating uitgezet waarbij minimaal de hoofdsom wordt gegarandeerd.
1.6
Financieringspositie
Bij de financiering van de gemeentelijke activiteiten en investeringen wordt uitgegaan van integrale financiering. Dit wil zeggen dat gekeken wordt naar de totale financieringsbehoefte van de gemeente. De berekening van de kapitaalbehoefte per 1 januari 2011 is als volgt: Totaal geïnvesteerd vermogen Reserves en voorzieningen Aangetrokken geldleningen Financieringstekort
1.7
€ 76.796.097 € 72.349.125 € 227.000 € 72.576.125 € 4.219.972
Relatiebeheer
Onze doelstelling op het gebied van relatiebeheer is onder andere het realiseren van marktconforme condities op producten en diensten welke worden geleverd door financiële instellingen. Vanaf 1 januari 2006 is een dienstverleningsovereenkomst met de Bank Nederlandse Gemeenten afgesloten. In deze overeenkomst zijn afspraken gemaakt over het krediet in rekening-courant, de tarieven in rekening-courant, het betalingsverkeer en opname dan wel de uitzetting van kort en lang geld. De bankrelaties en hun bancaire condities dienen eens in de vijf jaar te worden beoordeeld. In 2010 is een nieuwe overeenkomst gesloten.
84
Begroting 2011
1.8
Beheersen EMU-saldo lokale overheden
Om er zeker van te zijn dat Nederland aan zijn Europese verplichtingen kan voldoen ten aanzien van het respecteren van de 3% tekortgrens zijn er afspraken gemaakt tussen het kabinet en de koepelverenigingen VNG, IPO en Unie van Waterschappen om te komen tot een beheerste ontwikkeling van het EMU-saldo van de lokale overheden. Voor elke gemeente is een referentiewaarde bepaald welke voor Harlingen € 2.808.000 bedraagt. Concreet houdt dit in dat op kasbasis tot dit bedrag meer uitgegeven mag worden dan dat er wordt ontvangen. De EMU-saldi voor 2010 t/m 2012 worden als volgt berekend: Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan/onttrekking uit reserves
2010 967 1.984
2011 43 1.848
2012 967 1.713
2.221 818 2.854
2.720 741 1.148
2.952 761 1.188
-6.423 -63 -1.436
-6.682 -351 -1.616
-4.825 -303 -1.356
Mutaties die het EMU-tekort verkleinen: Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan voorzieningen ten laste van de exploitatie Opbrengsten uit verkoop van grond (tegen verkoopprijs) Mutaties die het EMU-tekort vergroten: Investeringen in materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd Aankoop grond, bouw- en woonrijpmaken e.d. Betalingen ten laste van de voorzieningen Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves worden gebracht en die niet vallen maar onder één van de andere genoemde posten Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen EMU-saldi gemeente Harlingen
-1.550 -1.000 -1.000 0 0 0 -2.612 -4.997 -1.616
Toegestaan tekort
-2.808 -2.808 -2.808
Overschrijding (-) / Overschot (+)
196 -2.189
1.192
De jaren 2010 en 2012 laten overschotten zien. De overschrijding in 2011 wordt voornamelijk veroorzaakt door de (ver)nieuwbouw van ’t Wad.
Begroting 2011
85
E.
VERBONDEN PARTIJEN
1.
Inleiding
Het doel van deze paragraaf is de raad inzicht te verschaffen in beleidsmatige en financiële betrokkenheid van de gemeente inzake door derden uit te voeren processen waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. Een verbonden partij is een derde rechtspersoon waarbij de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. Dat zijn deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Een bestuurlijk belang heeft de gemeente wanneer ze een zetel heeft in een bestuur van een derde rechtspersoon of als ze stemrecht heeft. Hieronder wordt verstaan dat namens de gemeente een burgemeester, wethouder, raadslid of ambtenaar de volgende functie(s) vervult bij een derde rechtspersoon: lid van het Algemeen Bestuur lid van het Dagelijks Bestuur Een financieel belang heeft de gemeente indien de middelen die deze ter beschikking stelt verloren gaan in geval van faillissement van de verbonden partij (een derde rechtspersoon) en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. De gemeente Harlingen heeft bestuurlijke en financiële belangen in verschillende verbonden partijen waaronder gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en overige samenwerkingverbanden. Voor maar een gedeelte van deze verbonden partijen geldt dat zij een rol spelen in de beleidsvoering van de gemeente. In andere gevallen is de participatie van de verbonden partijen historisch gegroeid. Hieronder zijn de verbonden partijen van de gemeente opgenomen.
2. De verbonden partijen A. Publiekrechtelijke partijen
Regio Noord-Friesland / Milieuadviesdienst Werkvoorzieningschap Fryslân-West Welstandszorg Hûs en Hiem Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân Samenwerkingsverband WSNS (Weer Samen Naar School) Hulpverleningsdienst Fryslân ICT Samenwerkingsverband Zuidwest Fryslân (ISZF) Gemeenschappelijke regeling Bestuursacademie Noord Nederland
B. Privaatrechtelijke partijen
86
Onderdelen van voormalig N.V. Essent Omrin (Afvalsturing Friesland en Fryslân Miljeu) Bank Nederlandse Gemeenten Westergo C.V.
Begroting 2011
3.
Kerngegevens
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel
Activiteiten Financieel belang
Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2009
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel
Activiteiten Financieel belang Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2009 Begroting 2011:
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel
Activiteiten Financieel belang
Regio Noord-Friesland / Milieuadviesdienst Gemeenschappelijke regeling Leeuwarden Het op effectieve en efficiënte wijze uitvoeren van milieutaken op het gebied van vergunningen, handhaving, geluid- en zonebeheer voor de aangesloten gemeenten Het behartigen van het belang van het milieubeheer voor de 15 aangesloten gemeenten De Milieuadviesdienst wordt gefinancierd middels een vaste bijdrage per gemeente, een vergoeding op basis van verleende diensten en een bijdrage voor zonebeheer en geluid. De algemene bijdrage loopt via een vaste verdeelsleutel die is gebaseerd op het aantal inwoners per gemeente De gemeente heeft een zetel in het dagelijks en het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling Ultimo 2009: € 1.170.584 Ultimo 2009: € 1.645.719 Voordelig saldo: € 23.615
Werkvoorzieningschap Fryslân-West Gemeenschappelijke regeling Sneek Het op bedrijfsmatige verantwoorde wijze doen uitvoeren van taken van en voor de deelnemende gemeenten op het terrein van gesubsidieerde arbeid. Dit gebeurt via de NV Empatec. Bieden van werkgelegenheid onder aangepaste omstandigheden Bijdrage per werknemer afkomstig uit gemeente De gemeente heeft een zetel in het dagelijks en het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling Ultimo 2009: € 4.538.000 Ultimo 2009: € 545.000 Nihil Nihil
Welstandszorg Hûs en Hiem Gemeenschappelijke regeling Leeuwarden Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van de bouwkundige, stedenbouwkundige en landschappelijke schoonheid in de provincie Friesland Adviseren van de 30 gemeenten in het kader van de Woningwet, Monumentenwet en de Monumentenverordening De Welstandszorg Hûs en Hiem wordt gefinancierd middels een adviesbijdrage per aangevraagd advies
Begroting 2011
87
Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2009
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel
Activiteiten
Financieel belang
Eigen Vermogen Vreemd Vermogen Resultaat 2009
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel
Activiteiten
Financieel belang
Naam Vorm Vestigingsplaats
88
Begroting 2011
De gemeente heeft een zetel in het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling Ultimo 2009: € 16.407 Ultimo 2009: € 164.224 Nadelig saldo: € 265.911. Begroot 2011: € 25.000 voordelig
Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân Gemeenschappelijke regeling Franeker Het op bedrijfsmatige wijze (doen) uitvoeren van taken van de 8 deelnemende gemeenten op de terreinen van de sociale zekerheid en de gesubsidieerde arbeid. Uitvoering van de WWB, Bbz, IOAW, IOAZ, WMO (prestatievelden huishoudelijke verzorging en voorzieningen gehandicapten), Wet Inburgering en overige wetten op de terreinen van de sociale zekerheid en de gesubsidieerde arbeid waarvan de uitvoering aan de gemeentebesturen al dan niet in medebewind is opgedragen. De dienst SoZaWe Noardwest Fryslân wordt als volgt gefinancierd: 30% naar rato van het inwoneraantal en 70% naar rato van het aantal uitkeringsgerechtigden/Wmo-cliënten. Ultimo 2009: € 2.550.598 Ultimo 2009: € 5.817.993 Nihil
Samenwerkingsverband WSNS (Weer Samen Naar School) Vereniging Leeuwarden Kinderen, die extra zorg en begeleiding nodig hebben, zoveel mogelijk op een reguliere basisschool te houden. Het gaat voornamelijk om leerlingen die moeite hebben met leren of die gedragsproblemen hebben. Dit zijn bijvoorbeeld leerlingen met ADHD, dyslexie of bepaalde vormen van autisme, maar ook hoogbegaafde leerlingen. Het samenwerken van 45 basisscholen in Noordwest-Friesland aan zorg voor leerlingen bij wie de ontwikkeling op school bijzondere aandacht vraagt. Basisscholen en scholen voor speciaal basisonderwijs (sbo), die deelnemen aan het samenwerkingsverband Weer Samen Naar School (WSNS), ontvangen jaarlijks extra budget van de overheid voor de opvang en begeleiding van leerlingen die extra zorg nodig hebben. Ook is er ieder jaar een bedrag beschikbaar voor de verbetering van de kwaliteit van de zorg en de aanpak van de wachtlijsten. Geen financiële gegevens beschikbaar
Hulpverleningsdienst Fryslân Gemeenschappelijke regeling Leeuwarden
Activiteiten
Financieel belang Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2009
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel Activiteiten Financieel belang Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2009
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel
Activiteiten Financieel belang Bestuurlijk belang Resultaat 2009 Resultaat 2009
Per 1 januari 2007 zijn de Brandweer Fryslân en GGD/GHOR Fryslân gefuseerd tot de hulpverleningsdienst Fryslân. Daarmee is de verplichte bestuurlijke integratie in het kader van de vorming van de veiligheidsregio’s tussen de regionale brandweer en de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR) gerealiseerd. Jaarlijkse bijdrage De burgemeester is vanuit zijn functie lid van het algemeen bestuur. Ultimo 2009: € 4.282.899 Ultimo 2009: € 16.914.706 Voordelig saldo: € 866.925. Begroting 2011: Nihil
ICT Samenwerkingsverband Zuidwest Fryslân (ISZF) Gemeenschappelijke regeling Bolsward Het realiseren van een effectieve en efficiënte inzet van ICT voor de aangesloten gemeenten Activiteiten ICT voor de 7 aangesloten gemeenten Bijdrage in exploitatielasten en projectenkalender De gemeente heeft twee zetels in het algemeen bestuur waarvan één in het dagelijks bestuur Ultimo 2009: € 304.505 Ultimo 2009: € 2.997.303 Voordelig saldo: € 57.577. Begroot 2011: Nihil
Afvalsturing Fryslân / Fryslân Miljeu (Omrin) Gemeenschappelijke regeling Heerenveen Het verwijderen en voorkomen van het Friese afval in alle Friese gemeenten conform de voorgeschreven milieudoelstellingen en dat tegen zo laag mogelijke kosten. Afvoeren en verwerken van afval Aandelen Stemrecht naar rato van de aandelen Afvalsturing Fryslân Voordelig saldo: € 1.268.000 Begroting 2011: € 1.664.000 NV Fryslân Miljeu Voordelig saldo: € 501.000
Naam
Gemeenschappelijke regeling Bestuursacademie Noord Nederland
Vorm Vestigingsplaats Doel
Gemeenschappelijke regeling Assen Het vormen van een garantievoorziening voor verplichtingen aan het voorheen ambtelijk aangestelde personeel van de Bestuursacademie Noord Nederland.
Begroting 2011
89
Activiteiten
Financieel belang Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2008
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel Activiteiten Financieel belang Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2009
Naam Vorm Vestigingsplaats Doel
Activiteiten Financieel belang Bestuurlijk belang Eigen vermogen Vreemd vermogen Resultaat 2008
90
Begroting 2011
De regeling zorgt voor het nakomen van een drietal verplichtingen: Het bieden van een vangnet voor latente wachtgeldafspraken van medewerkers van de voormalige bestuursacademie Noord-Nederland die bij de overdracht aan de Stichting Bestuursacademie Oost en NoordNederland een privaatrechtelijke arbeidsovereenkomst zijn aangegaan. Doorlopende wachtgeld en FPU-uitkeringen van voormalige werknemers. Werkgeverslasten van gepensioneerde medewerkers met de aan IZA Nederland verschuldigde schadeloosstelling Jaarlijkse bijdrage De gemeente heeft een zetel in het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling Begin 2009: € 375.771 (eind 2009: nog niet bekend) Begin 2009: € 341.201 (eind 2009: nog niet bekend) Nadelig saldo: € 835
Bank Nederlandse Gemeenten Naamloze vennootschap Den Haag De uitoefening van het bedrijf van bankier ten dienste van overheden Verlenen van bancaire diensten 31.200 aandelen à € 2,50 nominaal stemrecht naar rato aandelenbezit Ultimo 2009: € 2.253 miljoen Ultimo 2009: € 102.069 miljoen Voordelig saldo: € 278 miljoen
Westergo C.V. Commanditaire vennootschap (7 vennoten) Harlingen Het voor gemeenschappelijke rekening tot ontwikkeling brengen en uitbreiden van een industrie- en zeehavencomplex, onder meer door het verwerven van daartoe bestemde gronden en het aanleggen en verbeteren van de infrastructurele voorzieningen, het uitgeven van gronden, voorts het initiëren en intensiveren van de samenwerking met gemeenten en bedrijven in de zogenaamde Westergo zone. Het ontwikkelen van vervoersstromen van en naar deze zone maakt daar deel vanuit. Zorgen voor de voltooiing in 2012 van de ontwikkeling en uitgifte van het nieuwe industrie- en zeehavencomplex. 10% commanditair vennoot Begin 2009: € 6.990.831. Eind 2009: € 5.362.000 Begin 2009: € 8.479.502 (eind 2009: nog niet bekend) Nadelig saldo: € 416.840
Diverse Deelnemingen in verband met verkoop Essent NV. In 2009 is het productie- en leveringsbedrijf Essent NV na splitsing van het voormalige Essent in een netwerk en productie- en levering bedrijf verkocht aan het Duitse RWE. Het Netwerkbedrijf blijft eigendom van de overheden in de vorm van Enexis Holding NV. Daarnaast zijn er nog een aantal andere deelnemingen welke in eigendom van de overheid blijven. Essent Milieu Holding NV, Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV en een viertal BV’s welke gevormd zijn als onderdeel van de verkooptransactie; (Vordering op Enexis BV, Claim Staat Vennootschap BV, CBL Vennootschap BV en Verkoop Vennootschap BV). Hierin is o.a. een deel van de verkoopopbrengst ondergebracht in de vorm van langlopende leningen, welke in de periode tot en met 2019 zullen worden afgelost.
Naam: Vorm: Vestigingsplaats: Doel:
Enexis Holding NV
Naam: Vorm: Vestigingsplaats: Doel:
Essent Milieu Holding NV(Attero)
Naamloze Vennootschap Rosmalen Enexis is een onafhankelijke netbeheerder die verantwoordelijk is voor de aanleg, het onderhoud, beheer en ontwikkeling van de transport(middenspanning) en distributienetten voor elektriciteit en gas. Hierdoor stellen wij de energieleveranciers in staat voortdurend in de veranderende energiebehoefte te voorzien. Bestuurlijk Belang: Aandeelhouder Financieel belang: Dividend (cijfers per 30 juni 2009) Eigen vermogen: € 2.734,5 miljoen Vreemd vermogen: € 2.576,3 miljoen
Belang: Financieel belang:
Naam: Vorm: Vestigingsplaats: Doel:
Naamloze Vennootschap Arnhem Als een van de grootste verwerkers in Nederland biedt Essent Milieu haar klanten (overheden en bedrijven) milieubewuste oplossingen voor hun afval. Essent Milieu scheidt uit het afval materialen af die geschikt zijn voor hergebruik. Uit verbranding en vergisting produceert zij duurzame energie. Groente-, fruit- en tuinafval wordt omgezet in compost en in biomassa, een milieuvriendelijke brandstof voor energieopwekking. De stortplaatsen van Essent Milieu leveren biogas voor de productie van groene stroom en warmte. Aandeelhouder Dividend Geen financiële gegevens beschikbaar
Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV Besloten Vennootschap Den Bosch Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. is 100% aandeelhouder van Energy Resources Holding BV, een voortzetting van Essent Business Development B.V. Welke een 50% belang heeft in N.V. Elektriciteit
Begroting 2011
91
Bestuurlijk Belang: Financieel belang: Vreemd vermogen:
Naam: Rechtsvorm: Vestigingsplaats: Doel:
Bestuurlijk belang: Financieel belang:
Naam: Rechtsvorm: Vestigingsplaats: Doel:
Productiemaatschappij Zuid Nederland(EPZ). Zodra de juridische obstakels voor de vervreemding van het 50% belang in EPZ voor de huidige publieke aandeelhouders zijn weggenomen,wordt in principe dit belang en daarmee deze onderneming overgedragen aan RWE. Hierover zijn tijdens de verkoop van Essent aan RWE afspraken gemaakt tussen de toenmalige Essent aandeelhouders en RWE. EPZ houdt zich bezig met de winning van energie uit een kerncentrale (Borsele), een kolen- en biomassacentrale en een windpark. Aandeelhouder Dividend € 1.800 miljoen
Vordering op Enexis BV Besloten vennootschap Den Bosch Financiering verzelfstandiging Enexis Holding NV in verband met de splitsing en verkoop van Essent NV door middel van een verstrekte lening aan Enexis Holding NV Aandeelhouder Dividend
Claim Staat Vennootschap BV
Bestuurlijk belang: Financieel belang:
Besloten vennootschap Den Bosch Samenwerking inzake procedure tegen de staat in verband met de nadelige (financiële) gevolgen van de splitsingswet voor de (voormalige) aandeelhouders van Essent NV. Aandeelhouder Dividend
Naam: Rechtsvorm: Vestigingsplaats: Doel: Bestuurlijk belang: Financieel belang:
Besloten vennootschap Den Bosch Beheer CBL fonds(bankrekening) Aandeelhouder Dividend
Naam: Rechtsvorm: Vestigingsplaats: Doel: Bestuurlijk belang: Financieel belang:
92
Begroting 2011
CBL Vennootschap BV
Verkoop Vennootschap BV Besloten vennootschap Den Bosch Beheer Garantiefonds(bankrekening) Aandeelhouder Dividend
F.
BEDRIJFSVOERING
1.
Inleiding
Deze paragraaf geeft inzicht in de stand van zaken en de belangrijkste beleidsvoornemens over bedrijfsvoering. Bedrijfsvoering is van groot belang voor het realiseren van de programma’s en in verband daarmee voor een rechtmatig, doelmatig en doeltreffend beheer van de daarvoor beschikbaar gestelde middelen.
1.2
Begripsbepaling
Bedrijfsvoering is het geheel van activiteiten dat wordt uitgevoerd om ervoor te zorgen dat: Het voor iedereen duidelijk is wat in een bepaalde periode moet worden gedaan (begroten), iedereen tijdens de uitvoering geïnformeerd is over de kwaliteit en de voortgang (monitoren), na afloop duidelijk is welke resultaten zijn behaald (verantwoorden) bepaald wordt welke aanpassingen nodig zijn voor een volgende cyclus (evalueren en bijstellen). De organisatie is volop in beweging. Dit is ook nodig om de ambities die Harlingen zich heeft gesteld te kunnen waarmaken. Deze ambities zijn relatief en absoluut hoog en de organisatie is daarvoor nog niet op orde. Er lopen diverse vernieuwende projecten en trajecten. In deze paragraaf passeren deze de revue en wordt ingegaan op de belangrijkste thema’s voor 2011. Begin 2009 is een ambitieus en veelomvattend organisatieontwikkelingsproces in gang gezet met als doel te komen tot een moderne, integraal werkende, slagvaardige en omgevingsgerichte organisatie. Een belangrijk onderdeel daarvan is de reorganisatie die inmiddels is afgerond. Verder zijn diverse verbeterprocessen in gang gezet zoals de verbetering van de externe dienstverlening via het kcc maar ook de vernieuwing van de programmabegroting, de invoering van projectmatig werken en het helder en strategisch adviseren. De missie van Harlingen luidt: "Een betrouwbare en dienstverlenende organisatie, gericht op mens en werk, die zich bewust verantwoordelijk toont voor het welzijn van de Harlinger gemeenschap; een organisatie waar het bestuur op kan bouwen, waar burgers, toeristen, bedrijven en overige instellingen (onze klanten) graag een beroep op doen en waar de medewerkers van de gemeente Harlingen trots op zijn" Op basis van de missie en de Stadsvisie van de gemeente Harlingen heeft de gemeente de volgende visie: De behoeften van de klant, in- en extern, vormen uitgangspunt voor het eigen handelen; Heldere afbakening van de opgave: waar gaat het wel en niet over; Helder onderscheid van verantwoordelijkheden en bevoegdheden (rollen) in de samenwerking Krachtige regie op de gehele opgave vanuit het college; Positionering en profilering van de Raad in de samenwerking; Transparante, flexibele financieringsstrategie;
Begroting 2011
93
Heldere procesplanning; Flexibele organisatie (‘mean and lean'), voor elke fase een passende constructie; Borging van de te bereiken eindkwaliteit. Concretisering van bovengeformuleerde missie en visie in gedrag en houding van onze medewerkers leveren de volgende kerncompetenties op: Samenwerken Klantgerichtheid Resultaatgerichtheid Ondernemerschap Deze competenties zijn het kader voor het te voeren HRM-beleid ten aanzien van werving –en selectie, functionering- en beoordelinggesprekken.
1.3
Personeel & Organisatie
D e samenstelling van de gemeentelijke organisatie met de bijbehorende loonkosten per 1-1-2011 is als volgt:
Onderdeel Gemeentesecretaris en afdeling bedrijfsvoering Afdeling publiekszaken Afdeling ruimtelijke zaken Subtotaal organisatie Griffie Onderwijs Bestuursorganen Voormalig personeel
2010 40,3
Formatie 2011 40,07
33,73 66,15 140,18 2,38 44,42 3 10
33,10 66,8 139,97 2,38 44,18 3 9
Kosten x € 1000 2010 2011 2.517 2.600 1.664 3.164 7.345 135 2.628 276 112
1.743 3.312 7.654 137 2.348 287 212
Het komende jaar ligt de nadruk in het personeelsbeleid op: Versterking van leiderschap Sturen op competenties en kwaliteit Verbetering van het instrumentarium Hieronder worden de belangrijkste voornemens toegelicht.
Management Development traject In 2009 heeft de OR tezamen met de gemeentesecretaris een verklaring ‘organisatieontwikkeling’ ondertekend. Binnen deze verklaring is onder andere de afspraak gemaakt dat leidinggevenden (en senior medewerkers) een Management Development (MD) traject krijgen aangeboden. Inmiddels is de toen ingezette reorganisatie een feit. De nieuwe organisatiestructuur staat. Met alleen het aanpassen van het organogram gaan we echter voorbij aan thema’s als integraal management, leiderschap, cultuurverandering, onderlinge saamhorigheid, cohesie, etc. Binnen een te ontwikkelen MD traject komen deze thema’s in 2011 aan bod . Enerzijds wordt geïnvesteerd in kennis, anderzijds wordt geïnvesteerd in vertrouwen en het verder (laten) ontwikkelen van
94
Begroting 2011
gewenste en benodigde competenties zoals (leiderschap-)vaardigheden alsook onderlinge verbinding, afstemming en samenwerking.
Verzuim, Arbo, strategisch opleiden In 2010 worden rondom de thema’s verzuim, Arbo en strategisch opleiden in overleg en afstemming met de rest van de organisatie de gewenste doelstellingen op deze thema’s geformuleerd. Vervolgens wordt vanuit deze overstijgende ‘blik’ gewerkt aan effectieve en efficiënte werkprocessen en protocollen waarbij integraal management en verantwoordelijkheden laag in de lijn vertrekpunt zijn. In 2011 komt de organisatie tot een geheel nieuwe en aangepaste werkwijze aangaande verzuimmanagement. Ook wordt verdere invulling en borging gegeven aan activiteiten aangaande Arbeidsomstandigheden en strategisch opleiden.
Generiek functieloongebouw De gemeente Harlingen neemt deel aan de klankbordgroep van de VNG aangaande een nieuw te ontwikkelen generiek functieloongebouw voor de gehele gemeentelijke sector. De belangrijkste reden hiervoor is, dat er behoefte bestaat aan een meer flexibel systeem. Het is verstandig te kiezen voor een systeem dat aansluit bij modern HRM-beleid (zoals competentiemanagement, resultaatgericht werken en de gesprekscyclus).
Bedrijfshulpverlening Over de (interne) bedrijfshulpverlening (BHV) heeft er een risico inventarisatie & evaluatie (RI&E) plaatsgevonden. In het kader van de bedrijfsveiligheid zijn op alle locaties in 2010 ontruimingsoefeningen gehouden. De acties en aandachtspunten die hieruit voortvloeien, zijn in een Plan van Aanpak (PvA) BHV verwoord. In 2011 wordt de ingezette koers vervolgd om de BHV verder te ontwikkelen.
Personeelsinformatiesysteem De gemeente Harlingen heeft in 2010 een personeelsinformatiesysteem aangeschaft. Dit systeem bevat moderne functionaliteiten. Managers krijgen bijvoorbeeld betere en actuele informatie om op te sturen en de maandelijkse salarisspecificatie krijgt iedereen digitaal aangeboden.
Medewerkertevredenheid In 2011 wordt een (beknopt) medewerkertevredenheid onderzoek verricht. Dit om inzicht te krijgen in de waardering die er bestaat voor huidige bedrijfsvoeringactiviteiten. Vanzelfsprekend ook om zicht te krijgen op onderwerpen waarin we ons als organisatie nog dienen te verbeteren. Uitkomsten van het MTO kunnen richting geven aan verder gewenste ontwikkelingen binnen de organisatie met als uiteindelijk doel onszelf stap – voor – stap te verbeteren en toe te werken naar best werkgeverschap!
1.4
Huisvesting
Het collegeprogramma stelt dat bij een helder functionerend en overzichtelijk bestuur een toegankelijke gemeentelijke accommodatie hoort. Kern is te komen tot een duurzame, efficiënte, inspirerende en uitnodigende omgeving voor inwoners (dienstverlening via het kcc), politiek en bestuur en de ambtelijke organisatie. In 2010 is een eerste ambtelijke brainstorm gevoerd. In 2011wordt op basis van een bestuursopdracht een haalbaarheidsstudie uitgevoerd.
Begroting 2011
95
1.5
Planning & Control/Financiën
De P&C cyclus wordt op onderdelen vernieuwd. Uitgangspunt is een verbetering van de sturing en beheersing. Het gaat om de volgende onderdelen:
Vernieuwing programmabegroting Dit thema is al in de inleiding van de begroting toegelicht.
Splitsing voorjaarsnota De huidige voorjaarsnota bestaat voor een deel uit de bestuursrapportage over het eerste kwartaal en voor een deel uit het meerjarenperspectief dat als kader dient voor de begroting. In 2011 worden deze documenten gesplitst in een bestuursrapportage en een perspectiefnota die afzonderlijk in de raad aan de orde worden gesteld. De reden hiervoor is dat er sprake is van onderscheiden rollen van de raad. De bestuursrapportage behoort tot de controlerende rol van de raad en de perspectiefnota tot de kaderstellende rol.
Monitoring uitvoering begroting De tussentijdse informatievoorziening aan de raad is nu vooral gericht op de financiële mutaties die het gevolg zijn van de uitvoering van de gemeentelijke taken. In termen van de drie W- vragen uit de begroting gaat het daarbij vooral om de vraag: Wat mag het kosten? In de vernieuwde programmabegroting komen de twee andere W vragen meer tot hun recht: “Wat willen we bereiken?” en: “Wat gaan we daarvoor doen?”. In verband hiermee wordt in de tussentijdse rapportages meer aandacht gegeven aan de voortgang van de uitvoering van de begroting. Op deze wijze kan de raad vanuit de controlerende rol toetsen of de uitvoering in de pas loopt c.q. bijstelling behoeft. De vraag of de doelen zijn bereikt (Wat willen we bereiken?) komt bij de jaarrekening aan de orde.
Wijzigingen interne P&C cyclus Het interne P&C instrumentarium wordt ook vernieuwd. De vernieuwde programmabegroting wordt doorvertaald naar de productenraming die onderdeel uitmaakt van de afdelingsplannen. Deze worden op hun beurt weer doorvertaald naar persoonlijke werkplannen van de medewerkers. Op deze wijze ontstaat er een gemeenschappelijke focus die in lijn is met het door de raad gestelde kader. Monitoring vindt plaats via maandgesprekken en rapportages op hoofdlijnen. Hieronder wordt kort op de vernieuwingen ingegaan.
Productenraming De productenraming is vereenvoudigd en bestaat uit 42 producten van de drie afdelingen en wordt door het college vastgesteld. De producten geven het verband weer tussen de te realiseren output(productie) en de daarvoor benodigde middelen (input).
Concernplan Voor 2011 wordt voor het eerst een concernplan worden opgesteld waarin de hoofddoelen voor de organisatieontwikkeling voor 2011 zijn aangegeven. Het concernplan is het contract tussen college en gemeentesecretaris en dient als kader voor de op te stellen afdelingsplannen.
Afdelingsplannen Voor 2011 worden ook voor het eerst afdelingsplannen opgesteld. Daarin worden de producten uit de hiervoor genoemde productenraming opgenomen en verder de vertaling van de doelen voor
96
Begroting 2011
de organisatie uit het concernplan en afdelingspecifieke thema’s. De afdelingsplannen vormen het contract tussen gemeentesecretaris en afdelingsmanager.
Persoonlijke werkplannen De afdelingsplannen worden tenslotte vertaald naar persoonlijke werkplannen van de medewerkers, het contract tussen afdelingsmanager en medewerker.
Rapportages Deze manier van werken vereist dat er duidelijke afspraken worden gemaakt waarbij ook tussentijds de vinger aan de pols kan worden gehouden. In verband hiermee wordt gebruikt gemaakt van beknopte rapportages die een overzichtelijk beeld geven van de stand van zaken.
Samenwerking afdelingen Ook is nodig een goed samenspel tussen de lijnafdelingen: Publiekszaken en Ruimtelijke zaken enerzijds en de stafafdeling Bedrijfsvoering anderzijds. Daartoe wordt gewerkt aan de vernieuwing van de adviesfunctie waarbij het accent meer komt te liggen op het adviseurschap zoals proactiviteit en verwerving van draagvlak.
Budgethouderschap Een randvoorwaarde voor een optimale sturing en beheersing is het werken binnen duidelijke kaders. Een belangrijk kader in dit verband is de wijze waarop het budgethouderschap wordt uitgeoefend. Omdat de organisatie uitgaat van de principes van integraal management en de introductie van nieuwe planning&control instrumenten is de budgethoudersregeling herzien. De budgetverantwoordelijkheid is primair belegd bij het resultaatverantwoordelijk management die vervolgens bevoegdheden voor het budgetbeheer aan hun medewerkers kan toewijzen.
Risicobeheersing Een belangrijke voorwaarde voor een effectieve sturing en beheersing is het identificeren en monitoren van risico’s. Risico’s zijn er op allerlei niveaus van de uitvoering. Via het nieuwe instrumentarium zullen op een meer systematische manier risico’s inzichtelijk worden gemaakt. De risicoparagraaf wordt een vast onderdeel van de rapportages.
Projectmatig werken Het komende jaar worden de principes van projectmatig werken die dit jaar zijn vastgesteld in de praktijk toegepast. Vanuit het projectbureau worden de gemaakte afspraken hierover bewaakt.
1.6
Invoering Juridische kwaliteitszorg
Juridische kwaliteitszorg richt zich op een optimale juridische bedrijfsvoering en control. Bij de overheid is dit inzicht in algemene zin ontstaan uit interne en externe ontwikkelingen: Enkele debacles met grote financiële gevolgen en forse politiek-bestuurlijke implicaties brachten de afgelopen jaren fouten in de interne control-systematiek aan het licht: tekort schietende mandaatregelingen, ontbreken van handhavingsbeleid en een haperende verantwoordingssystematiek. Maatschappelijke ontwikkelingen betreffen onder meer de toenemende invloed van het Europese recht, het privaatrecht (PPS-constructies) en verhaalsmogelijkheden bij letselschade. De publieke aandacht voor juridische missers brengt - naast financiële schade - imagoschade met zich mee.
Begroting 2011
97
De noodzaak om te komen tot het invoeren en borgen van een praktisch toepasbaar systeem van juridische kwaliteitszorg bij de gemeente Harlingen wordt erkend. Aan de invoering er van wordt gewerkt. De kwaliteit van de juridische functie wordt dit najaar onderzocht. Noodzakelijke maatregelen zullen in 2011 op basis van een plan van aanpak worden uitgevoerd.
1.7
Informatisering/automatisering
De gemeente Harlingen is in 2009 toegetreden tot het ICT Samenwerkingsverband Zuidwest Fryslân (ISZF). He ISZF is in 2004 opgezet om de ICT voorzieningen van de verschillende gemeenten samen op te pakken. Door samen te werken kunnen gemeenten kennis delen, de kwetsbaarheid verminderen, de kwaliteit van de ICT ondersteuning verhogen en de benodigde investeringen te delen. De rijksoverheid is op het gebied van digitale dienstverlening steeds meer van gemeenten gaan vragen zoals het digitaal bekendmaken van alle vergunningsaanvragen of het kunnen downloaden van verschillende formulieren. Daarnaast gebruiken gemeenten ICT in toenemende mate om hun bedrijfsvoering efficiënter en effectiever uit te kunnen voeren. De praktijk heeft inmiddels bewezen dat samenwerken met andere gemeenten een goede manier is om aan deze eisen te kunnen voldoen. Het samenwerkingsverband leidt er ook toe dat gemeenten elkaar op andere gebiedsterreinen opzoeken om ook daar van elkaar te leren en schaalvoordelen te behalen (bv. burgerzaken, belastingen, ruimtelijke ordening, basisregistraties, onderwijs en milieu). Ook in 2011 participeren diverse medewerkers van de gemeente Harlingen in projecten in ISZF verband.
Projecten ISZF Eén van deze projecten is het project DMS oftewel Document Management Systeem. Ingekomen en uitgaande brieven, college- en raadsvoorstellen, e-mails, facturen worden digitaal opgeslagen en voor een ieder toegankelijk gemaakt. Een ander project is het vervangen van printers/kopieerapparatuur. Eind 2010 is de Europese aanbesteding in gang gezet. Dit resulteert in vervanging van alle apparatuur in de loop van 2011. Per jaar geeft de gemeente het ISZF opdrachten die worden vertaald in een projectenkalender. Vanaf 2011 is de begroting van de gemeente leidend. De landelijke wetgeving dat Gemeenschappelijke regelingen begrotingen voor 1 juli van het jaar in moeten dienen, wordt niet meer opgevolgd.
Dienstverlening/kcc In het programma Dienstverlening is de realisatie van het klantcontactcentrum opgenomen. De organisatie dient op deze nieuwe werkwijze te worden ingericht. De diverse activiteiten worden op een projectmatige wijze uitgevoerd. De interne projectleider is bezig met het inrichten van de projectstructuur.
1.8
Communicatie
Communicatie met de eigen werknemers is zeer belangrijk voor het welzijn van de organisatie. De gemeente Harlingen werkte de afgelopen jaren hard aan het doorontwikkelen van de interne communicatie. Uit de ‘quick scan’ in 2008 kwam naar voren dat de organisatie behoefte heeft aan verbetering van de interne communicatie. Intranet speelt een grote rol als communicatiemiddel binnen de organisatie evenals de kwartaaluitgave van het personeelsblad Wad’s Up.
98
Begroting 2011
De lunchbijeenkomsten worden ook in 2011 ingezet als middel om informatie over te dragen op een informele manier wat ook ten goede komt aan de binding tussen de verschillende werknemers. In 2011 wordt de notitie ‘intern communicatie’ vastgesteld waar alle reeds ingezette communicatiemiddelen een plek krijgen en bovendien wordt bekeken op welke manier de gemeente nog beter haar werknemers van actuele, informatieve en noodzakelijke informatie kan voorzien.
Helder Strategisch Adviseren (HSA) Eind 2009 en begin 2010 zijn binnen de organisatie trainingen Helder Strategisch Adviseren (HSA) georganiseerd. Het doel van de training HSA is om de kwaliteit van de interne advisering en raadsstukken te verbeteren. Met de inschakeling van schrijfcoaches wordt getracht om dit te borgen. In 2011 wordt de kwaliteit van de adviezen op dat moment gemeten.
Burgergericht brieven schrijven Eind 2010 worden de medewerkers getraind in het burgergericht brieven schrijven. Het doel is om eenvoudig, concreet en vriendelijk te schrijven. Hierbij dient steeds voor ogen te worden gehouden: wat wil de lezer weten? Dit vraagt om een cultuuromslag. Er worden duidelijke schrijfafspraken gemaakt met als resultaat een duidelijk en gedragen schrijfstijl voor de gemeentelijke brieven. Het is belangrijk om regelmatig een steekproef op de uitgaande post te nemen en deze te beoordelen. Hierdoor wordt de kwaliteit geborgd.
1.9 Facilitaire zaken Inkopen/aanbesteden De inkopen binnen de gemeente zijn decentraal georganiseerd. Er wordt onderzocht of de inkoopfunctie beter kan worden uitgevoerd. Harlingen participeert in een informeel overleg van Friese gemeenten over samenwerking op het gebied van inkoop en aanbesteding. De gemeente Dantumadeel is trekker van dit ‘platform in oprichting.’
Duurzaamheid Voor de gemeente Harlingen is duurzaamheid een belangrijk aspect in huidige en toekomstige beleidsvorming. Het startschot hiervoor is de notitie Duurzaamheid waarin ook een aantal speerpunten voor de interne bedrijfsvoering zijn geformuleerd. De uitwerking vindt de komende tijd plaats via de projectgroep duurzaamheid. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het duurzaam inkopen en energiebesparing.
Begroting 2011
99
G.
GRONDBELEID
1.
Visie op het grondbeleid
1.1
Algemeen
Het grondbeleid heeft een grote invloed op en samenhang met de realisatie van programma’s zoals ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, verkeer en vervoer, cultuur, sport en recreatie en de economische structuur. Daarnaast heeft het grondbeleid een grote financiële impact. De resultaten op grondexploitaties en de financiële risico’s zijn van belang voor de algemene financiële positie van de gemeente. De haalbaarheid en economische uitvoerbaarheid van ruimtelijke plannen zijn in hoge mate afhankelijk van de effectiviteit van het gemeentelijk grondbeleid. Onder ‘grondbeleid’ kan worden verstaan: ‘Het op een zodanige wijze handhaven van het bestaande grondgebruik, dan wel het realiseren van gewenste veranderingen in dit grondgebruik, dat dit past in de door de gemeente geformuleerde doelstellingen in het kader van de ruimtelijke ordening’. In 2010 heeft de gemeenteraad een kaderstellende nota grondbeleid vastgesteld. In 2011 verschijnt een verdiepingsdocument om verschillende aspecten in de nota te verscherpen.
1.2
Effectiviteit van grondbeleid
De effectiviteit van het grondbeleid heeft betrekking op de grondverwerving, de aanleg van voorzieningen van openbaar nut (infrastructurele werken), beplanting, de uitgifte van gronden, het beheer en op het verhaal van kosten van de aanleg van de eerder genoemde voorzieningen van openbaar nut. Grondbeleid in Harlingen is effectief als voor alle genoemde deelterreinen een samenhangend beleid wordt gevoerd.
1.3
Doel grondbeleid
Het grondbeleid in de gemeente Harlingen is een randvoorwaarde voor het voeren van ruimtelijk beleid (publiek doel). Grondbeleid is instrumenteel beleid ten opzichte van het door de gemeente gevoerde volkshuisvestings-, en ruimtelijke ordeningsbeleid, alsmede het economische beleid ten aanzien van bedrijventerreinen. Het geeft aan op welke wijze de instrumenten (middelen) ingezet zullen worden in het kader van de ruimtelijke ontwikkelingen. Dit is het afwegingskader voor deelbelangen zoals volkshuisvesting, welzijn, verkeer, natuur en economie. Grondbeleid moet doelgericht ingezet worden voor het behartigen van het publieke belang. De gemeentelijke hoofddoelstelling met betrekking tot het grondbeleid is: ‘Het op tijd voldoende grond beschikbaar hebben voor het realiseren van onder andere de functies wonen, werken en voorzieningen met een optimaal exploitatieresultaat en waarborging van de noodzakelijke publieke kwaliteit.’
1.4
Uitvoering grondbeleid
De gemeente Harlingen voert een (semi-)actief grondbeleid. De gemeente verwerft namelijk strategische gronden en verkoopt deze gronden zonder bouw- en woonrijp te maken door aan ontwikkelende marktpartijen. De gemeente Harlingen kiest voor deze werkwijze om de eigen grondpositie binnen de markt te behouden. De gemeente wenst een regisserende rol te bereiken bij ruimtelijke processen om de publieke doelen te halen.
100
Begroting 2011
De methodiek heeft het voordeel dat (indien zich geen zelfrealiserende marktpartijen in het betrokken gebied voordoen) de gemeente contractuele afspraken over de regie kan maken en de kosten kan verhalen via de grondprijs, maar tegelijkertijd een groot deel van het ontwikkelings- en realisatierisico aan de betrokken marktpartij(en) over laat. De keuze voor een (semi) actief grondbeleid sluit overigens niet uit dat in incidentele gevallen van dit beleid wordt afgeweken, indien een bepaalde situatie daar om vraagt.
1.5
Risico’s in de grondexploitatie
Als algemene risico’s in de grondexploitaties kunnen worden genoemd: conjunctuur- en renterisico’s waardoor de vraag naar bouwgrond in kan zakken en renteverliezen kunnen ontstaan; verandering in woon- en werkvoorkeuren en behoeftes tussen het tijdstip van tot stand komen van het plan en het moment van aanbieden van de bouwgrond waardoor het product niet meer aansluit op de vraag; het niet tijdig kunnen verwerven van gronden en het stijgen van aankoopprijzen; milieurisico’s; planschadeclaims; het wellicht niet kunnen komen tot volledig kostenverhaal in geval van particuliere exploitaties; hogere prijsstijgingen en lagere opbrengststijgingen dan voorzien in de exploitatieberekeningen; archeologie; politieke besluitvorming; capaciteit.
2.
Financiële positie
2.1
Grondexploitaties
In 2011 zijn twee projecten in exploitatie, te weten Ludinga en Oostpoort II.
Ludinga In 2004 is gestart met de ontwikkeling van dit uitleggebied voor woningbouw ten zuidoosten van Harlingen. Dit wordt gedaan door de projectontwikkelaar Ludinga Vastgoed BV. De binnen dit uitleggebied in eigendom van de gemeente Harlingen zijnde gronden zijn per 1 januari 2002 voor € 4,2 miljoen verkocht aan Ludinga Vastgoed BV. Levering en betaling vindt plaats op het moment van levering door Ludinga Vastgoed BV van deze gronden in bouwrijpe staat aan de nieuwe bewoners. Voor het nog niet door Ludinga Vastgoed BV voldane gedeelte van deze koopsom ontvangt de gemeente een rentevergoeding vanaf 1 januari 2002. Het financiële risico (rente) bij stagnerende verkopen ligt derhalve volledig bij Ludinga Vastgoed BV. Financiële stand van zaken: Raming boekwaarde op 1 januari 2011: Lasten 2011: Baten 2011: Boekwaarde op 31 december 2011: Gecalculeerd eindresultaat (2016):
2.945.000 222.000 80.000 3.087.000 865.000 voordelig
Begroting 2011
101
Het gecalculeerde eindresultaat is gebaseerd op het in de jaarrekening 2009 gehanteerde uitgangspunt dat Ludinga Vastgoed BV de laatste kavels in 2016 verkoopt. Gelet op de op dit moment stagnerende verkopen wordt dit uitgangspunt bij het opstellen van de nacalculatie in de jaarrekening 2010 nog eens kritisch tegen het licht gehouden. Zoals vermeld hebben stagnerende verkopen geen gevolgen voor de gemeentelijke exploitatie.
Oostpoort II In 2002 is dit project in exploitatie genomen. Het betreft hier 5,3 hectare van de exploitatiemaatschappij Oostpoort Harlingen BV aangekochte industriegrond. Hiervan is tot en met 2009 1,7 hectare verkocht. Financiële stand van zaken: Raming boekwaarde op 1 januari 2011: Lasten 2011: Baten 2011: Boekwaarde op 31 december 2011: Gecalculeerd eindresultaat (2012): Voorziening Oostpoort II op 1 januari 2010:
1.900.000 129.000 288.000 1.741.000 1.175.000 nadelig 1.015.000
Het gecalculeerde eindresultaat is gebaseerd op het in de jaarrekening 2009 gehanteerde uitgangspunt dat in de jaren 2010 tot en met 2012 1,2 hectare wordt verkocht. Omdat dit in 2010 niet wordt gehaald, wordt dit uitgangspunt bij het opstellen van de nacalculatie in de jaarrekening 2010 bijgesteld en wordt de looptijd van het project met 3 jaren verlengd. De extra noodzakelijke dotatie van € 222.000 in de voorziening Oostpoort II als gevolg van deze verlenging is reeds in de najaarsnota 2010 meegenomen.
2.2
Reserves, voorzieningen en rekeningresultaat.
In de nota reserves en voorzieningen 2007 zijn door de gemeenteraad beleidsregels vastgesteld met betrekking tot de reserves en voorzieningen grondexploitatie. Voor de risicoreserve grondexploitatie is een norm vastgesteld wat betreft de minimumomvang. Deze norm sluit aan bij de functie van deze reserve, te weten het vormen van een buffer voor de risico’s die worden gelopen op in exploitatie genomen gronden. De berekende toe- of afname van deze risicoreserve maakt onderdeel uit van het gemeentelijke rekeningresultaat. Op basis van de in de genoemde nota vastgelegde berekeningswijze is de norm berekend op € 352.000 per 31 december 2009. Wanneer voor een complex op basis van de jaarlijks geactualiseerde exploitatieopzet een verlies op eindwaarde optreedt, dan wordt voor dit verlies een voorziening getroffen op basis van contante waarde (het voorzichtigheidsprincipe). Ultimo 2009 was voor het complex Oostpoort II een voorziening van € 1.015.000 getroffen.
102
Begroting 2011
FINANCIELE BEGROTING
De HA4 in de Vissershaven
Begroting 2011
103
OVERZICHT ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN Inleiding De belangrijkste onderdelen van de algemene dekkingsmiddelen zijn de lokale heffingen (belastingen) en de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Deze inkomsten zijn vrij besteedbaar en derhalve niet rechtstreeks aan een programma toe te rekenen. Daarnaast omvat dit overzicht: de rentebaten (beleggingen, financieringsfunctie); de mutaties in de reserves; onvoorziene uitgaven. Rekening 2009
Begroting 2010
Begroting 2011
Begr. 2012
Begr. 2013
Begr. 2014
122
182
242
302
39 265 61 442 7.703 8.510
62 204 222 496 286 134 29 4.386 5.819
270 345 292 126 4.201 5.356
320 362 292 126 -64 3.841 5.059
370 387 292 126 -105 3.528 4.840
370 300 292 126 -106 3.566 4.850
Baten Beleggingen Algemene uitkering OZB Toeristenbelastingen Hondenbelasting Precariobelasting Onttrekking reserves Totaal baten
3.527 17.914 2.608 61 79 146 3.115 27.450
4.039 18.048 2.753 70 80 136 3.519 28.645
3.664 17.964 2.825 65 82 143 3.485 28.228
3.664 17.658 2.825 65 82 143 2.599 27.036
3.664 17.313 2.825 65 82 143 2.798 26.890
3.664 16.968 2.825 65 82 143 2.962 26.709
Saldo
-18.940
-22.826
-22.872
-21.977
-22.050
-21.859
X € 1.000 Lasten Onvoorzien structureel Onvoorzien eenmalig Loon- en prijsstijgingen Overige lasten Uitvoering wet WOZ Kosten heffing en invordering Saldi kostenplaatsen Toevoeging reserves Totaal lasten
Deze tabel is voor een groot deel toegelicht in de financiële begroting en in de volgende paragrafen: A. Overzicht lokale heffingen B. Weerstandsvermogen C. Onderhoud kapitaalgoederen D. Financieringsparagraaf G. Grondbeleid
104
Begroting 2011
Enkele posten worden hierna toegelicht:
Onvoorziene uitgaven Voor onvoorziene structurele uitgaven is jaarlijks een bedrag beschikbaar van € 60.000.
Overige lasten In de begroting zijn een aantal lasten opgenomen welke (nog) niet aan programma’s zijn toe te rekenen. Naast de reservering voor loon- en prijsstijgingen heeft deze reservering betrekking op:
x € 1.000 Vervangen Cv-ketels diverse gebouwen Buitengewoon onderhoud (gebouwen) Impuls brede school, sport en cultuur Kapitaallast meubilair i.v.m. reorganisatie Cofinanciering plattelandsprojecten Herwaardering functies Periodieke verhogingen Totalen
Begroting 2011 5 129 90 1 30 90 345
Begroting 2012 10 129 110 1
Begroting 2013 15 129 110 1
Begroting 2014 20 129 -3 1
90 23 363
90 43 388
90 63 300
Beleggingen, financieringsfunctie Over het bedrag van de reserves en voorzieningen wordt overeenkomstig de in 2007 vastgestelde nota “reserves en voorzieningen 2007” rente berekend. De rente van de algemene dekkingsreserve wordt aangewend ter dekking van uitgaven in de begroting. Bij de “Nota van wijzigingen 2010” is besloten een groot deel van de rente van voorzieningen niet langer toe te voegen aan de algemene investeringsreserve, maar eveneens aan te wenden ter dekking van uitgaven in de begroting. Op een enkele uitzondering na wordt de overige bespaarde rente toegevoegd aan de algemene investeringsreserve. Voor de begroting is uitgegaan van een rentevoet van 5%. Het omslagpercentage voor 2011 is berekend op 4,72%. De gemeente is in het bezit van 31.200 aandelen Bank Nederlandse Gemeenten. Jaarlijks ontvangt de gemeente hierover een dividenduitkering. Voor 2011 is een uitkering geraamd van € 50.000.
Algemene uitkering De algemene uitkering uit het gemeentefonds beoogt gemeenten voldoende eigen middelen te verstrekken om haar taken te kunnen uitvoeren. De omvang van het gemeentefonds is gekoppeld aan de omvang van de rijksbegroting. Nadat de omvang van het gemeentefonds is vastgesteld wordt dit vervolgens verdeeld over de gemeenten op basis van zogenaamde objectieve verdeelmaatstaven. De uitkering over 2011 en volgende jaren is gebaseerd op de junicirculaire 2010. Verwacht wordt dat in september 2010 nadere informatie wordt ontvangen op basis waarvan een nieuwe berekening gemaakt kan worden. Voor het meerjarenperspectief is tot en met 2014 een korting verwerkt van cumulatief € 900.000.
Begroting 2011
105
Belastingopbrengsten De lokale heffingen kunnen worden onderverdeeld in gebonden en ongebonden heffingen. Ongebonden heffingen zijn heffingen waarvan vooraf het bestedingsdoel niet is vastgelegd, dit in tegenstelling tot gebonden heffingen. Een voorbeeld van een ongebonden heffing is de onroerende zaakbelasting (OZB). Tot de gebonden heffingen worden de rioolrechten en afvalstoffenheffing gerekend. In de paragraaf Lokale Heffingen worden de belangrijkste ontwikkelingen beschreven.
Kaderstellende beleidsnota’s Nota reserves en voorzieningen 2007 Financiële verordening
(2007) (2008)
Garnalen
106
Begroting 2011
RECAPITULATIESTAAT Programma
Lasten 2011 1.028.872
Baten 2011 402.000
Resultaat 2011 626.872
Resultaat 2012 612.613
Resultaat 2013 610.989
Resultaat 2014 650.795
Duurzaam wonen, werken en recreëren
5.946.228
2.465.825
3.480.403
2.972.311
3.043.627
2.961.271
Educatie, cultuur en sport
9.495.442
3.970.960
5.524.482
5.578.069
5.576.344
5.523.832
Maatschappelijke ontplooiing
16.884.325
10.523.744
6.360.581
5.928.104
5.928.104
5.892.104
Beheer openbare ruimte
9.869.309
5.951.758
3.917.551
3.924.908
3.930.355
3.831.954
Bestuur en veiligheid
3.259.761
298.403
2.961.358
2.959.307
2.959.372
2.998.033
Algemene dekkingsmiddelen
5.389.176
28.260.423
-22.871.247
-21.975.312
-22.048.791
-21.857.989
Totaal generaal
51.873.113
51.873.113
0
0
0
0
Dienstverlening
Begroting 2011
107
INVESTERINGSPROGRAMMA Programma / product
Kapitaallasten 2012 2013
Investeringsbedrag
2011
Programma dienstverlening Algemene dienstverlening
255.000
42.459
42.042
40.450
38.858
Programma duurzaam wonen, werken en recreëren Parkeren Omgevingsvergunningen
35.000 12.200
5.250 3.050
5.093 2.941
4.936 2.832
4.779 2.723
Programma cultuur, sport en educatie Sport
2.100.000
30.897
92.695
91.230
89.760
Programma beheer openbare ruimte Wegen, straten en pleinen Riolering Zeehaven Binnenhavens en waterwegen
12.000 5.315.882 233.300 150.000
2.600 116.512 11.690 27.000
2.510 188.787 17.572 26.500
2.420 260.374 27.337 26.000
2.330 297.514 31.063 25.500
Programma bestuur en veiligheid Brandveiligheid
487.600
45.067
49.200
48.012
49.864
Financiering en algemene dekkingsmiddelen Kostenplaatsen
1.412.675
163.917
220.322
245.606
299.102
Totaal generaal
10.013.657
448.442
647.662
749.197
841.493
108
Begroting 2011
2014
RAADSBESLUIT
De raad van de gemeente Harlingen; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 5 oktober 2010; gelet op artikel 91 van de Gemeentewet;
besluit: 1. De programmabegroting 2011 vast te stellen; 2. De kredieten uit het investeringsprogramma beschikbaar te stellen; 3. In te stemmen met de meerjarige uitkomsten tot en met 2014.
Aldus besloten door de raad van de gemeente Harlingen in zijn openbare vergadering van 10 november 2010.
De raadsgriffier,
De voorzitter,
Begroting 2011
109
