De foto op de cover van dit jaarverslag is van Hofokam, een microfinancieringsinstelling die in Oeganda haar financiële diensten tot bij de

Jaarverslag 2014

De foto op de cover van dit jaarverslag is van Hofokam, een microfinancieringsinstelling die in Oeganda haar financiële diensten tot bij de landbouwers brengt. Zoals overal ter wereld is microfinanciering ook in Oeganda het best beschikbaar in de steden. Op het platteland heeft een microfinancieringsinstelling het moeilijker om een succesvolle onderneming te zijn. De lagere bevolkingsdichtheid zorgt voor hogere kosten om klanten te bereiken. En aan kredieten voor landbouwproductie zijn meer risico’s verbonden. In het westen van Oeganda bundelden drie bisdommen hun krachten en dit resulteerde in de oprichting van Hofokam. Hofokam is met haar 15.000 klanten een van de grootste microkredietinstellingen op het platteland in Oeganda. Het programma van de Belgische niet-gouvernementele organisatie (NGO) TRIAS selecteerde Hofokam als kredietinstelling voor de boerengroepen die ze ondersteunen. BRS adviseert Hofokam bij haar verdere ontwikkeling. Zo geeft BRS advies over de omschakeling van een kredietinstelling naar een spaar– en kredietinstelling, de informatisering en het risicomanagement.

Jaarverslag 2014

Inhoudstafel Brief van de voorzitter

5

Zuidwerking Projecten “Up to you now!” Coach aan het werk Student uit Zimbabwe voor BRS in Ghana Microfinanciering: een zaak van vrouwen?

7 8 10 12 14

Noordwerking Microfinance Lunch Break Mensen met een laag inkomen verdienen een betere bescherming Een beetje Afrika in Bütgenbach BRS dankt haar vrijwilligers Eentje uit de (zes)duizend

19 20 22 24 26 28

Organisatie Dit is waar wij voor staan BRS werkt samen met … Raad van Bestuur BRS-team BRS-Instituut Cera4BRS

31 32 34 35 36 36 37

Financieel Balans Resultatenrekening Toelichting

39 40 41 42

Colofon

44

[ 3 ] Jaarverslag 2014

Brief van de voorzitter “Life is not a problem to be solved, but a reality to be experienced”. Sören Kierkegaard

Geïnspireerd door Sören Kierkegaard zou ik zonder overdrijven durven stellen: “BRS is not a problem to be solved, but a reality to be experienced”. Ook in 2014 waren heel wat coöperatieve vrienden opnieuw getuige van en betrokken bij de bruisende werkelijkheid van BRS, zowel via haar Zuid- als haar Noordwerking. Via microfinancieren en microverzekeren helpen om de levenskwaliteit van de armere bevolking in het Zuiden duurzaam te verbeteren: het is een dagelijkse realiteit die de moeite waard is om mee te beleven. Niet alleen met geld, maar vooral met advies en in dialoog met de betrokken partners. Daar staat BRS voor en daar gaat BRS voor. BRS kan opnieuw tevreden terugblikken op een goed gevuld werkjaar vol activiteiten zowel in het Zuiden als in het Noorden. In dit jaarverslag krijgt u enkele boeiende getuigenissen van activiteiten uit het Zuiden. “Up to you now!” Coach aan het werk, Student uit Zimbabwe voor BRS in Ghana, Microfinanciering: een zaak van vrouwen? Drie titels, evenveel unieke verhalen van inzet en enthousiasme om onze partners in het Zuiden al coachend vooruit te helpen en hun levenskwaliteit duurzaam te verbeteren. En ook de Noordwerking was succesvol. Door mensen te informeren over microfinancieren en microverzekeren maken we duidelijk dat arme mensen in het Zuiden bereid zijn de handen uit de mouwen te steken. Dat ook zij bekwaam zijn om zelf hun toekomst uit te bouwen. We maken geïnteresseerden warm voor deze eigenzinnige vorm van bankieren en verzekeren en vergroten de betrokkenheid tussen Noord en Zuid. Hiervoor kunnen wij rekenen op de dynamiek en de passie van Cera4BRS en het KBC-personeel dat warm loopt voor BRS. En BRS groeit! In 2014 telden we meer dan 6.000 leden. De Microfinance Lunch Breaks - in 2014 al toe aan hun 10de en 11de editie - zijn stilaan een baken in de wereld van microfinancieren en microverzekeren. Ook in België maken vorming en uitwisseling het verschil. Zo probeert BRS via haar volgehouden inspanningen zowel in Noord als in Zuid impact te realiseren. De steeds groeiende actieve groep KBC-personeelsleden die zich als vrijwilliger inzetten met hun ervaring en kennis, vormen samen met het BRS-Instituut een unieke bron van knowhow in bankieren en verzekeren. De coöperatieve gedachte is het cement dat alles verbindt: alleen ga je misschien sneller, maar samen komen we verder!


BRS bestaat ruim 20 jaar. Een mooie gelegenheid om de organisatie en haar opdracht opnieuw onder de loep te nemen en om een strategie voor de toekomst uit te zetten. Onder de titel ’Dit is waar wij voor staan‘ vindt u er alles over terug in dit jaarverslag. Namens de Raad van Bestuur en in mijn persoonlijke naam dank ik u voor uw solidariteit, steun en medewerking en ben ik ervan overtuigd te kunnen rekenen op eenzelfde dynamiek en inzet in 2015.

Met coöperatieve groeten,

Franky Depickere voorzitter

Jaarverslag 2014 [ 6 ]

Zuidwerking

Projecten Afrika Burkina Faso Ondersteuning bij de opstart van microverzekeraar CIF-VIE Burkina via de inzet van adviesverlening door het BRS-Instituut en KBC.

Tanzania Ondersteuning van de spaar- en kredietactiviteiten van de Mufindi Community Bank (Mucoba) i.s.m. Trias. 25.000 euro

Ghana Ondersteuning bij de ontwikkeling van duurzame microverzekeringsactiviteiten bij de Rural Community Banks i.s.m. Trias. 10.800 euro

Togo Versterking van de spaar- en kredietwerking van UCMECS voor boerengroepen in Noord-Togo i.s.m. Louvain Coopération. 45.000 euro

DR Congo Ondersteuning van de mutualiteiten in Kinshasa i.s.m. Christelijke Mutualiteiten en Wereldsolidariteit. 55.000 euro Kameroen Begeleiding van het managementteam van CamCCUL om hun risicobeheer te verbeteren. Honduras Oeganda El Salvador Begeleiding van het managementteam van Hofokam bij de uitbreiding van hun diensten met spaarproducten i.s.m. Trias. 33.000 euro Peru Rwanda Capaciteitsversterking en informatisering van microfinancieringsinstellingen i.s.m. Aquadev Rwanda. 20.000 euro Jaarverslag 2014 [ 8 ]

Togo Burkina Faso Ghana Kameroen DR Congo

Oeganda Rwanda Tanzania

Latijns-Amerika Peru Ontwikkeling en capaciteitsversterking (risicobeheer en informatisering) van de overkoepelende spaar- en kredietcoöperatie Ciderural in de Andesregio i.s.m. SOS Faim. 38.000 euro Honduras Coaching en adviesverlening aan de spaar- en kredietorganisatie Pilarh i.s.m. Trias. Thema’s: spaarproducten, jonge ondernemers en microverzekeren.

Honduras El Salvador

Peru

El Salvador Versterking van de coöperatieve microfinancieringsinstelling AMC i.s.m. Trias. Coaching en advies rond spaarproducten, risicobeheer, interne audit en interne controle. 40.000 euro

Andere Punctuele projecten Vorming voor managers van MFI’s in België. 17.439 euro Bijdrage businessplanning Duterimbere (Rwanda) en documentatie CIF-VIE Burkina 9.404 euro Microfact Microfact bundelt de expertise van BRS en ADA m.b.t. performantiemanagement voor microfinancieren en microverzekeren. Microfact zorgt voor gespecialiseerde vorming en beleidsinstrumenten. 49.434 euro

In 2014 bood BRS 422 dagen vorming en adviesverlening en 343.078 euro financiële steun aan 12 projecten in 11 landen in Afrika en Latijns-Amerika.


“Up to you now!” Coac Waarom trekt een gepensioneerd KBC-directielid voor BRS naar Afrika? En wat doet hij daar? William Brondeel, voormalig CEO van KBC Lease Group en sinds 2010 lid van het BRS-Instituut, vertelt vol enthousiasme over zijn coachingopdracht in Kameroen.

William Brondeel

ch aan het werk “Samen met KBC-medewerker Kristien Smans begeleidde ik begin december een workshop operationeel risicomanagement voor CamCCUL (Cameroon Co-operative Credit Union League). Dat is een unie van ruim 200 spaar- en kredietcoöperaties, actief rond microfinanciering. CamCCUL had zelf om deze training gevraagd. De organisatie bracht alle regionale verantwoordelijken – twintig fieldsupervisors van over heel het land – één week samen voor deze intensieve opleiding. Ook de top was de hele week aanwezig, tot en met de general manager. Een krachtig signaal! Vijf dagen lang werkten we van 8 tot 18 uur. Kristien, expert in risicomanagement, was verantwoordelijk voor de inhoud van de workshop. Zij reikte iedere dag een theoretisch kader en praktische voorbeelden aan, waarna de deelnemers in drie groepen bepaalde punten concreet uitdiepten. Zo lijstten ze soorten risico’s op, het belang daarvan en hun prioriteit. Ze onderzochten of ze er iets aan konden doen en welke maatregelen dan mogelijk waren. De resultaten werden daarna in de grote groep besproken. Zelf vervulde ik de taak van relatiebeheerder. Als lid van het BRS-Instituut ben ik niet alleen vertrouwd met microfinanciering, ik ken ook de organisatie in Kameroen. Daarmee was ik een soort verbindingsman tussen de KBC-vrijwilliger en CamCCUL. Door deel te nemen aan de workshops en door contacten voor en na de lessen, volgde ik van dichtbij wat er onder de deelnemers leefde. Of ze mee waren en of ons aanbod tegemoet kwam aan hun vraag.

Onze positie tijdens zo’n opleiding is te vergelijken met die van de coach van een voetbalploeg. Die zet de lijnen uit, maar uiteindelijk staat hij niet zelf op het veld en zijn het de spelers die het moeten doen. We begeleiden de deelnemers methodologisch, maar de lokale invulling werken ze zelf uit. Zoals een coach een concept aanreikt en dan zegt: up to you now! We hebben de medewerkers van CamCCUL tijdens deze workshop handvatten aangereikt en een mogelijke benadering laten zien. Daarmee gingen zij dan aan de slag. Zo stelden ze zelf een handleiding samen waarvan ze kunnen zeggen: dit is van ons, zo gaan we het uitvoeren.

“Onze positie is te vergelijken met die van de coach van een voetbalploeg.” Als mens was dit een fantastische ervaring voor mij. Het heeft mijn beeld van Afrika nog maar eens positiever bijgesteld. Pet af voor hoe de Kameroeners met weinig middelen en veel creativiteit heel veel realiseren. Als bankier met een coöperatief verleden vond ik het verrijkend om te zien hoe coöperaties nog heel levend zijn ginder. En verbondenheid creëren. Het geeft voldoening mijn kennis en ervaring te kunnen linken aan hun noden. Zo kan ik bijdragen tot de ontwikkeling van microfinanciering. Dat doet mij heel veel genoegen!”


Student uit Zimbabwe v ”Mijn naam is een beetje gecompliceerd”, excuseert hij zich als hij zich voorstelt. Tafadzwanashe Zinyoro uit Zimbabwe is een van de meer dan veertig studenten die in 2014 in Brussel het European Microfinance Programme volgden. Hij studeerde af met een schitterende thesis over een microverzekeringsproject van BRS in Ghana.

Tafadzwanashe Zinyoro

voor BRS in Ghana “Ik werkte in de verzekeringswereld, maar over microverzekeren wist ik niet veel. In Zimbabwe hebben we weinig ervaring op dat vlak, terwijl heel veel mensen behoefte hebben aan aangepaste verzekeringsproducten. Met deze opleiding rond microfinanciering wou ik kennis en ervaring opdoen. Omdat ik een thesis over microverzekeringen wou maken, koos ik als stageplaats een microverzekeringsproject van BRS in Ghana. Promising, heet het: Promoting Microinsurance in Northern Ghana. Met dit project wil BRS, samen met de ngo Trias, de verspreiding van microverzekeringen in deze regio ontwikkelen. Ze doen dat in samenwerking met zestien Rural Community Banks (RCB’s), financiële instellingen die aan de arme, landelijke bevolking microkredieten aanbieden. Omdat het ontwikkelingsproces nogal moeizaam verliep, kreeg ik als opdracht het distributiemodel te analyseren.

“Promising, heet het project: Promoting Microinsurance in Northern Ghana.”

verzekeringsmaatschappij haar eigen agenten in de banken om daar zelf haar verzekeringsproducten te verkopen. De banken krijgen in ruil hiervoor een commissie. Mijn onderzoek vormde de aanleiding om een nieuw distributiemodel uit te tekenen, met een andere overeenkomst tussen de RCB’s en Star Microinsurance Limited Service. Dat model wordt op dit moment getest in drie van de banken. Volgens de nieuwe overeenkomst treden de banken zelf op als agent voor de verzekeringsmaatschappij. Op die manier hebben zij het verzekeringsproces helemaal in handen en hopen we de bankmanagers te motiveren om mee te werken aan de verspreiding van microverzekeringen. De RCB’s hebben veel bijgeleerd van de uitdagingen die dit Promising-project met zich meebracht en ze waarderen het initiatief van Trias en BRS om microverzekeringen te introduceren. Ook voor mij betekende deze stage een grote kans, eentje die mijn leven ongetwijfeld zal veranderen.“

Eerst heb ik onderzocht welke factoren de verkoop van microverzekeringen beïnvloeden. Om te beginnen leeft er vaak wantrouwen tegenover verzekeringen. Ook het innen van premies zorgt er voor problemen. Mensen passeren niet elke maand langs de bank om hun premie te betalen of de rekening aan te vullen. Er is ook de overeenkomst tussen de overkoepelende instantie van deze banken en de Star Microinsurance Limited Service, de maatschappij die microverzekeringen aanbiedt. Volgens deze overeenkomst plaatst de [ 13 ] Jaarverslag 2014


Microfinanciering: een zaak van vrouwen? Lut, Steffi, Kristien en Patricia. Vier KBC-medewerkers die het voorbije jaar voor BRS naar het Zuiden trokken. Vanuit hun eigen expertise gaven ze er opleiding aan collega’s van microfinancieringsinstellingen. Ze deden dit voor de helft in hun vrije tijd, voor de andere helft schonk KBC werktijd. Hun enthousiasme over deze opdracht laat zich meten aan de vrolijke ambiance van het gesprek. Is microfinanciering volgens hen een zaak van vrouwen?


Lut: “In Rwanda, waar ik een opleiding gaf rond agrofinanciering, heb ik alvast gezien dat het vooral vrouwen zijn die een microkrediet vragen. Kredietagenten geven hen graag een lening omdat ze het geld echt voor hun bedrijf gebruiken en correct terugbetalen.”

je als kantoordirecteur de Maxi-Cosi naast je bureau zet.” Kristien: “Eerlijk gezegd ben ik met een vooroordeel naar Kameroen vertrokken. Vooraf had ik in België een delegatie van de organisatie ontmoet. Allemaal mannen. En ze maakten voortdurend grapjes over de vriendinnen die ze er naast hun vrouw op nahielden. ‘De positie van de vrouw daar is toch moeilijk’, dacht ik toen. Maar op de opleiding risicobeheer waren vrij veel vrouwen aanwezig. Ze discussieerden mee op gelijk niveau en werden heel respectvol benaderd. Ik trouwens ook.”

Lut Vettenburg senior business advisor, Core Communities Banking & Insurance and International Markets Patricia: “De organisatie in El Salvador waar ik een opleiding gaf rond interne audit mikt bewust op vrouwengroepen en jongeren. Het viel me wel op dat ik in het hoofdkantoor geen enkele vrouwelijke directeur ben tegengekomen. Nu ja, bij KBC zit er ook maar één vrouw in het directiecomité.” Steffi: “Ik gaf een opleiding Microfact in Senegal en de helft van de aanwezige kantoordirecteurs daar was een vrouw. Ik weet niet of wij daar bij KBC aan kunnen tippen? Een van hen had trouwens haar baby meegebracht. Ik zie het bij ons nog niet gebeuren dat Jaarverslag 2014 [ 16 ]

Kristien Smans Business development manager, Private Banking Segmentbeleid Patricia: “Ook ik heb binnen de microfinancieringsinstelling weinig gemerkt van de machocultuur op de straten. Al was er wel iemand die er duidelijk de voorkeur aan gaf met mijn mannelijke collega te spreken. Maar misschien omdat zijn Spaans beter is

dan het mijne? Een week is kort om je een beeld te vormen.”

Lut: “Ook wat Gisèle, een Rwandese studente doet, vind ik knap. Met een microkrediet heeft ze haar eigen winkeltje opgezet. Daar betaalt ze haar studies mee. Je moet het maar doen, he.” Patricia : “En ik heb bewondering voor Rosalina, de medewerkster van Trias. Zij reist voortdurend naar hoogrisicogebieden. Uit overtuiging, om de armere mensen van het land te helpen. Als alleenstaande moeder van een tiener en met zoveel bendes in de straten leeft ze constant in angst dat haar zoon met slechte vrienden op pad zou gaan. Ik heb zelf drie zonen dus ik kan me dat heel goed voorstellen.”

Patricia Hollinger process auditor, Corporate Audit

Steffi: “Voor mij was het contact met de echtgenote van mijn medebegeleider heel prettig. Zij zei meteen: ‘Er is een band tussen ons, want wij zijn vrouwen.’ Dat blijft bij.”

Kristien: “En die eerste indruk dat mannen en vrouwen gelijk zijn, heb je ook bij KBC. Als je dieper kijkt, zie je dat er ook bij ons nog heel wat werk aan de winkel is om echt gelijkheid te hebben.” Lut: “Het is ginder volgens mij net als hier: er wordt wel geluisterd als vrouwen iets inbrengen, maar de eigenlijke macht zit bij de mannelijke directeurs. Zij beslissen.”

“Ik zie het bij ons nog niet gebeuren dat je als kantoordirecteur de Maxi-Cosi naast je bureau zet.” Kristien: “Nu is de nummer twee van de organisatie in Kameroen wel een vrouw. En een vrouw van de wereld. Ze heeft in Londen gestudeerd en veel gereisd. En toch is zij teruggekeerd. Uit idealisme, omdat ze iets wil betekenen voor haar land. Dat vind ik wel knap.”

Steffi Vallaeys medewerker Nationale Opleidingsploeg KBC Brussels Berchem


Noordwerking

Microfinance Lunch Break De Microfinance Lunch Break biedt de financiële wereld in België tweemaal per jaar inzichten in een actueel thema rond microfinancieren of microverzekeren. De videoverslagen en teksten van de Lunch Breaks staan op www.microfinancelunchbreak.be. After transparency … How to define responsible pricing? Donderdag 27 maart 2014 Chuck Waterfield, CEO & Founder MicroFinance Transparency, Pennsylvania, USA

Waterfield: “Microfinance is a social business to help the poor and yet we don’t know what price we’re charging the poor. My organization is the first to go in and calculate the true prices we are charging. We do transparent pricing.”


Client value or business case? Finding the magical balance in microinsurance Vrijdag 17 oktober 2014 Michael McCord, President of the MicroInsurance Centre

McCord: “Fundamentally, I believe that we can’t have successful development if we don’t have insurance products. If people don’t have insurance to fall back on, than we will never have sustainable development.” “Any insurance has to be SUAVE: Simple, Understood, Accessible, Valuable and Efficient.”


Mensen met een laag ink Michael McCord, voorzitter van het MicroInsurance Centre en wereldautoriteit op vlak van microverzekeringen, bracht in oktober een blitzbezoek aan ons land. Op een druk bijgewoonde Microfinance Lunch Break lichtte de Amerikaan de onderzoeksresultaten toe van zijn MILK (MicroInsurance Learning and Knowledge)project.

Michael McCord Jaarverslag 2014 [ 22 ]

komen verdienen een betere bescherming “Het MILK-project zoekt een antwoord op twee belangrijke vragen. Ten eerste: zijn mensen met een laag inkomen beter af met een microverzekering? En ten tweede: vormt de sector van microverzekeringen een rendabele markt voor verzekeraars? Uit ons onderzoek blijkt dat een microverzekering wel degelijk voordelen oplevert voor mensen met een laag inkomen, ook al moeten zij bij tegenslag nog steeds hun spaargeld aanspreken, lenen bij familie en besparen op dagelijkse uitgaven. Maar, anders dan mensen zonder verzekering, maken zij minder gebruik van middelen die hun toekomst zwaar hypothekeren. Zij lenen minder tegen hoge rentes. Ze verkopen niet noodgedwongen het gereedschap waarmee ze hun inkomen verwerven. Een microverzekering betekent op die manier minder kosten, minder stress en is minder belastend voor hun toekomst.

“Als we uiteindelijk aan alle mensen met een laag inkomen een microverzekering willen aanbieden, moeten commerciële verzekeraars meegaan in dit verhaal.”

blijkt uit ons onderzoek dat winst enkel mogelijk is als je op grote schaal werkt en de administratiekosten omlaag haalt. Ook blijkt dat een allesomvattende gezondheidsverzekering nooit winstgevend kan zijn, net zomin als microverzekeringen in de landbouwsector. Subsidies zijn hier een noodzaak. Verzekeringen die zich richten op een specifiek onderdeel van de gezondheidszorg, zoals de hospitalisatieverzekering, zijn dan weer wel rendabel. Levensverzekeringen blijken zelfs heel winstgevend. Nu zijn klant en verzekeraar bij microverzekeringen geen partijen met tegenstrijdige belangen, integendeel. Als we uiteindelijk aan alle mensen met een laag inkomen een microverzekering willen aanbieden, moeten commerciële verzekeraars meegaan in dit verhaal. En omdat ze dit maar doen als het hen winst oplevert, wil ik hen met de resultaten van dit onderzoek leren hoe ze rendabel kunnen werken. Niet om hen aan zoveel mogelijk winst te helpen, maar wel om mensen met een laag inkomen een beter leven te geven.

We zien ook dat mensen met een gezondheidsverzekering gemiddeld al na twee dagen ziekte een beroep doen op een gezondheidsverlenende instantie. Mensen zonder verzekering doen dat pas na vijf dagen. Als we praten over een kind in Afrika dat malaria heeft, betekent dit vaak het verschil tussen leven of sterven.

Daarom ben ik heel blij dat ik op de Microfinance Lunch Break de kans kreeg om de lessen van ons MILKproject met zoveel mensen te delen. Ik waardeer heel erg wat BRS doet. Ook de factsheet, het kwantitatieve model dat zij samen met ADA Luxemburg ontwikkelden om de belangrijkste performantie-indicatoren binnen microverzekeringen te meten, is een heel waardevol instrument. BRS maakt echt een belangrijk verschil in de sector.”

Wat de rendabiliteit voor de verzekeraars betreft,

www.microinsurancecentre.org [ 23 ] Jaarverslag 2014

Een beetje Afrika in Bütgenbach Op zaterdag 13 september 2014 klommen zo’n 1.500 KBC’ers en vennoten van Cera op de fiets in Bütgenbach tijdens de eerste editie van de Oostkantocht. De opbrengst - 5.000 euro! - ging naar BRS.


Wij fietsen vooral in onze vrije tijd. In Afrika is de fiets het transportmiddel voor alles: koopwaar naar de markt brengen, oogst naar huis en geld naar de bank. In de greenkeystand kwamen Noord en Zuid samen!


BRS dankt haar vrijwilligers Wanneer ondernemers in het Zuiden dankzij microfinancieren en microverzekeren erin slagen om een betere toekomst te hebben, is dat dankzij de inzet van velen. In de eerste plaats van henzelf, maar ook dankzij de samenwerking met BRS en haar vrijwilligers. Op donderdag 19 juni 2014 zette BRS die vrijwilligers in de bloemetjes.

Masabo Nyangezi – de ‘Will Tura’ uit Rwanda – zorgde voor de muzikale noot.

Tekenaar Jeroen Janssen vereeuwigde de avond met potlood en papier.


Jacques De Raymaeker, voorzitter van het BRS-Instituut, dankte Wim Moens voor zijn jarenlange inzet en overhandigde dit portret, geschilderd door Lies Daenen.

Voor elke actie die KBC het voorbije jaar op touw zette voor BRS, was er een cheque. Franky Depickere ontvangt het grootste bedrag uit de handen van Erik Van Acker van KBC Groep.


Eentje uit de (zes)duizen BRS groeit! In 2014 telden we meer dan 6.000 leden. De 27-jarige Jan Sabbe uit Oostkamp rondde in december de kaap en werd lid nummer 6.000.

Jan Sabbe Jaarverslag 2014 [ 28 ]

nd “Ik leerde BRS kennen via de infocyclus van het BTC (Belgisch Technische Coöperatie), het Belgisch Ontwikkelingsagentschap. In deze opleiding rond actief burgerschap en ontwikkelingssamenwerking was Kurt Moors een van de lesgevers. Hij vertelde over microfinanciering en wat dat kan betekenen voor ontwikkeling in het Zuiden. Heel inspirerend! Op een of andere manier klikte zijn verhaal heel erg met mijn eigen ideeën. Na de les heb ik mij meteen ingeschreven als lid van BRS.

“Het lijkt me leuk om die 5.999 andere leden te ontmoeten.” Wat microfinanciering voor mij zo mooi maakt, is de menswaardigheid van het systeem. Mensen worden in het Zuiden vaak alleen als economische wezens gezien. Hun waarde als mens wordt niet echt gerespecteerd. Dat trof mij heel erg toen ik in Latijns-Amerika was. Als uitwisselingsstudent heb ik in Guatemala gewoond en later in Argentinië gestudeerd. Voor mijn master in Latijns-Amerikaanse studies aan de universiteit van Leiden ben ik weer in Guatemala beland. Daar heb ik onderzoek gedaan naar territoriale rechten van de indigenas, de inheemse bevolking. Ik heb met hun leiders gesproken over het land dat hen is afgenomen door grote economische projecten. Als je daarover praat, heb je het meteen over het recht op zelfbeschikking, zelf kunnen beslissen over je leven, zelfredzaamheid ook. En dat is net wat microfinanciering mensen biedt. Het geeft hen de kans om zélf hun leven beter te maken, met professionele activiteiten die

behoren tot hun eigen cultuur. Dat is heel krachtig. Microfinanciering inspireert niet alleen op economisch vlak, het is ook een middel om te emanciperen en gelijke rechten te krijgen omdat het mensen een stem geeft. Die les met Kurt heeft iets in beweging gezet in mij: als een sneeuwbal die is beginnen rollen en die ik nu wil laten groeien. Ik ben heel blij dat ik BRS heb leren kennen. Ik wil mij zeker verder informeren over hun activiteiten en over microfinanciering in het algemeen. Geïnspireerd blijven is belangrijk. Lid zijn betekent voor mij ook een beetje van mezelf geven. Mijn tijd of energie. Ik wil iets meer doen dan alleen mijn handtekening zetten. Ik geloof heel sterk in de kracht van mensen die samenkomen. Ik zie dat BRS reizen organiseert, Microfinance Lunch Breaks en andere bijeenkomsten. Het lijkt me leuk om die 5.999 andere leden te ontmoeten. Want al hebben we andere achtergronden en verschillende jobs, er is iets wat ons verenigt: het geloof dat microfinanciering een verschil kan maken in de wereld. Wat ik in mijn professioneel leven hiervan meeneem, weet ik nog niet. Op dit moment zijn alle opties open. Ik droom ervan terug naar Guatemala te gaan. Om daar een coöperatie te starten of in samenwerking met een organisatie van ginder te werken rond de rechten van de inheemse bevolking. En rond de herverdeling van het land. Daarbij heb je een financieringssysteem nodig dat werkt. Wie weet kan microfinanciering de mensen daar helpen om hun eigen land terug te krijgen?” [ 29 ] Jaarverslag 2014

Organisatie [ 31 ] Jaarverslag 2014

Dit is waar wij voor staa BRS bestaat ruim 20 jaar. Een mooie gelegenheid om de organisatie en haar opdracht opnieuw onder de loep te nemen. En om een strategie voor de toekomst uit te zetten. Kurt Moors, programmacoördinator, legt uit hoe BRS de komende jaren het verschil wil maken.

Kurt Moors Jaarverslag 2014 [ 32 ]

an “Wanneer kunnen we als BRS de beste bijdrage leveren? We merken dat onze grote sterkte ligt in de rechtstreekse samenwerking met de managers van microfinancierings- en microverzekeringsinstellingen. Daar zetten we in de toekomst dan ook extra op in. En dat doen we door coaching. Bij coaching is BRS niet diegene die zegt hoe het moet of wat ze moeten doen. Wij maken hun plannen niet. Dat is aan de microfinancieringsinstellingen zelf. Als coach begeleiden wij hen, in een persoonlijk contact en een vertrouwensrelatie. Dankzij onze twee belangrijke bronnen, Cera en KBC, kunnen we hierbij werken vanuit de praktijk. Bij Cera vinden we de coöperatieve visie, bij KBC bancaire kennis en ervaring. Met het vrijwilligerswerk van KBC-medewerkers en de leden van het BRS-Instituut werken we van bankier tot bankier en van verzekeraar tot verzekeraar. Zo is er een wisselwerking tussen mensen die dezelfde taal spreken, ervaring delen en van elkaar kunnen leren. Bij organisaties in het Zuiden is BRS op dit moment goed gekend via haar programma ‘Microfact’, met software en opleiding om de performantie van een organisatie beter op te volgen. Dat is een goede basis en een mooie verdienste, en dat programma zetten we zeker verder. Maar als we onszelf de vraag stellen ‘Waarvoor wíllen we gekend zijn?’, is het antwoord: voor onze coöperatieve visie en praktische expertise rond landbouwfinanciering. Met de R van Raiffeisen in onze naam zijn we perfect geplaatst om rond deze thema’s te werken. Zeker omdat landbouw een van de knelpunten is bij microfinancieren en microverze-

keren. In de toekomst willen wij een organisatie zijn die vanuit de praktijk ondersteuning biedt op deze twee vlakken.

“ Waarvoor wíllen we gekend zijn? Voor onze coöperatieve visie en praktische expertise rond landbouwfinanciering.” Wat BRS doet, blijven we ook in de komende jaren vertalen naar het publiek hier. Zo concreet mogelijk en met eerlijke verhalen. We merken dat microfinanciering en microverzekeringen een heel dynamische wereld is, die veel mensen hier niet kennen. Door praktijkverhalen uit die wereld willen we een genuanceerd en realistischer positief beeld van het Zuiden tonen. We willen onze leden zo dicht mogelijk betrekken bij onze projecten, met de reizen en onze ontmoetingsavonden, de vrijwilligerswerking van Cera-vennoten en KBC-collega’s. Ik zie BRS daarbij als een katalysator: met ons kleine team creëren we een beweging waarin mensen samenkomen en nieuwe dingen ontwikkelen. We zijn begonnen met 150 leden, ondertussen zijn we met meer dan 6.000. En we hopen in de toekomst nog meer mensen warm te maken voor ons verhaal. Omdat we werken vanuit een coöperatieve visie willen we verankerd zijn in een grote groep mensen die achter ons staat. Dan weet je dat je een mandaat hebt voor wat je doet. Als mensen zich identificeren met wat je bezig bent en zeggen ‘BRS is van ons’, krijg je overal ambassadeurs. En dan zit je stevig in het zadel.“ [ 33 ] Jaarverslag 2014

BRS werkt samen met …

European Microfinance Programme


Raad van Bestuur Leden op 31.12.2014

2 1

6

4

8

7 5

9 10

3

11 12

1. Ghislaine Van Kerckhove (ondervoorzitter) Cera 2. Peter Buelens BRS-Club (KBC steunt BRS) 3. Annemie Verhaevert BRS-Club (Cera4BRS) 4. Paul Troch BRS-Club (Cera4BRS) 5. Philippe Matthijs KBC Verzekeringen 6. Jacques de Raeymaeker BRS-Instituut 7. Matthieu Vanhove Cera 8. Olivier Lambin BRS-Club (Cera4BRS) 9. Vic Van de Moortel (sinds 26.02.2015) KBC Bank 10. Johan Struyvelt BRS-Club (Cera4BRS) 11. Koen Van der Steen BRS-Club (Cera4BRS) 12. Franky Depickere (voorzitter) Cera Niet op de foto: Jean Masscheleyn CBC Banque, Koen Peeters BRS-Club (KBC steunt BRS), Erik Van Acker KBC Bank (tot 26.02.2015), Dirk Vyncke, Onafhankelijk expert.


BRS-team Matthieu Vanhove Kurt Moors Bert Opdebeeck Kurt Van den Neste Christine Claesen (tot 19.03.2015) Tine Noseda (sinds19.03.2015) Mariette Van Eyken

directeur programmacoördinator BRS programmacoördinator Microverzekeringen programmacoördinator Microfinanciering programma-ondersteuning programma-ondersteuning ondersteuning-Noordwerking

Van links naar rechts: Mariette Van Eyken, Kurt Moors, Tine Noseda, Bert Opdebeeck, Kurt Van den Neste en Matthieu Vanhove BRS doet een beroep op de diensten van Cera voor logistiek, juridisch advies, administratie, boekhouding en communicatie.

BRS-Instituut

Leden op 31.12.2014

Niet op de foto: Guido Van Elsen Van links naar rechts: Wim Moens, Frans Rymenams, Guido Poffé, Eric De Vos, Hugo Vleeracker, Jacques De Raeymaeker, William Brondeel, Albert Kessler, Jacques Morjaen, Paul Steppe, Ivo Stevens, Paul Vanheuverzwijn, Francis Van Steenwinkel, Piet Vandendriessche Jaarverslag 2014 [ 36 ]

Cera4BRS Leden op 31.12.2014

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Koen Van der Steen Marc Peelaers Jos Peeters Marc Daems André Hellemans Monique Nijs Bart Van Aken Paul Troch

9. Annemie Verhaevert 10. Herman Jacobs 11. Antoine De Caluwe 12. Piet Haers 13. Geert Debeerst 14. Arseen Goossens 15. Luc Bosschem

2 1

5

3 4

6

7

8

11 10

9

12

15

13 14

Niet op de foto: Lieven Boone, Leo Heylen, Olivier Lambin, Frans Leempoels, Leo Nijsen, Frans Parren, François Peetermans, Louis Peeters, Johan Struyvelt, Marie-Louise Van Craenenbroeck (tot 02.05.2015)


Financieel

FINANCIEEL BALANS (in euro)

ACTIVA VASTE ACTIVA Financiële vaste activa VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen op ten hoogste één jaar Handelsvorderingen Overige vorderingen Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen PASSIVA EIGEN VERMOGEN Fondsen van de vereniging Bestemde fondsen Overgedragen winst SCHULDEN Schulden op ten hoogste één jaar Leveranciers Overige schulden


2014

2013

1.823.467

1.773.676

323.452 323.452

323.452 323.452

1.500.015 1.108 500 608 1.406.470 91.391 1.046

1.450.225 1.029 0 1.029 1.205.674 239.757 3.765

1.823.467

1.773.676

1.719.047 700.000 500.000 519.047

1.641.744 700.000 500.000 441.744

104.420 104.420 64.292 40.128

131.932 131.932 115.943 15.989

Resultatenrekening (in euro) 2014

2013

Bedrijfsopbrengsten Omzet Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies Andere bedrijfsopbrengsten

559.834 165.240 331.110 63.483

591.115 151.641 319.698 119.776

Bedrijfskosten Diensten en diverse goederen Andere bedrijfskosten

484.698 482.381 2.317

589.247 587.005 2.242

2.290 105 2.179 6

20.000 112 19.883 5

123 0 123

312 120 192

77.303

21.556

FinanciEle opbrengsten Opbrengsten uit financiële vaste activa Opbrengsten uit vlottende activa Andere financiële opbrengsten FinanciEle kosten Kosten van schulden Andere financiële kosten RESULTAAT van het boekjaar


Toelichting Balans Op afsluitdatum bedraagt het balanstotaal 1.823.467 euro. Het belangrijkste gedeelte van de activazijde zijn de vlottende activa (1.500.015 euro). Deze activa omvatten: • • • • •

handelsvorderingen (500 euro) overige vorderingen (608 euro) geldbeleggingen (297,6897 aandelen in een Sicav van KBC met een boekwaarde van 1.406.470 euro) liquide middelen (91.391 euro) over te dragen kosten (1.046 euro): het betreft kosten die werden gemaakt tijdens het boekjaar 2014 maar die ten laste zijn van boekjaar 2015.

De financiële vaste activa (323.452 euro) omvatten de volgende deelnemingen: • • • • •

Cera Beheersmaatschappij (boekwaarde: 248 euro) Almancora Beheersmaatschappij (boekwaarde: 100 euro) Alterfin (boekwaarde: 2.500 euro) Incofin (boekwaarde: 2.604 euro) BRS Fonds (boekwaarde: 318.000 euro).

Het voornaamste bestanddeel aan de passivazijde is het eigen vermogen (1.719.047 euro). Voor BRS bestaat dit eigen vermogen uit het patrimonium dat in 2014 toeneemt met 77.303 euro. De schulden op ten hoogste één jaar (104.420 euro) omvatten: • nog niet betaalde en nog te ontvangen facturen (64.292 euro) met betrekking tot geleverde prestaties in het voorbije boekjaar • overige schulden (40.128 euro).

Resultatenrekening De resultatenrekening sluit met een positief resultaat van 77.303 euro. De bedrijfsopbrengsten omvatten in hoofdzaak: • bruto-opbrengsten tombola’s van Cera (160.500 euro) • giften (331.110 euro).


De brutomarge bedraagt 77.453 euro en is het positieve saldo van de bedrijfsopbrengsten (559.834 euro) en de diverse goederen en diensten (482.381 euro). De diensten en diverse goederen kunnen aan de volgende kostenplaatsen worden toegewezen: • • • • • •

communicatie: 18.771 euro werkingskosten: 23.158 euro projecten en financiële dienstverlening: 325.639 euro adviesverlening: 53.250 euro vorming: 34.420 euro organisatie en prijzen tombola: 27.143 euro.

De andere bedrijfskosten (2.317 euro) hebben betrekking op de betaalde patrimoniumtaks, kosten met betrekking tot de neerlegging van de jaarrekening en publicaties in het Belgisch Staatsblad. De financiële opbrengsten omvatten in hoofdzaak de opbrengsten van de Sicav (2.165 euro). De financiële kosten (123 euro) hebben voornamelijk betrekking op kosten voor niet Europese overschrijvingen.

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen De verplichtingen met betrekking tot reeds goedgekeurde projecten, waarvan de uitvoering en de uitbetaling in de volgende boekjaren zal plaatsvinden, bedragen op afsluitdatum 204.000 euro. In het kader van het programma ‘Microfact’ is een overeenkomst afgesloten voor een maximumbudget van 75.000 euro voor 2015.


Colofon

BRS vzw Mgr. Ladeuzeplein 15 3000 Leuven België Tel +32 (0)16 27 96 43 Fax +32 (0)16 27 96 91 [email protected] www.brs.coop www.facebook.com/brs.coop Redactie Franky Depickere, Kurt Moors, Bert Opdebeeck, Kurt Van den Neste, Hilde Talloen, Ann Thoelen, Martine Verbraeken Grafische vormgeving Raf Berckmans Foto’s coverfoto Trias Raf Berckmans Koen Broos Fran De Cock Erwin Donvil Leo Nijsen Daniel Suy Bart Van Aken BRS en KBC Eindredactie Greet Leynen Verantwoordelijke uitgever Hilde Talloen, Cera CVBA, Mgr. Ladeuzeplein 15, 3000 Leuven Ondernemingsnummer RPR Leuven BTW BE0403.581.960 Jaarverslag 2014 [ 44 ]

Steun BRS Met jouw bijdrage bied je arme mensen in het Zuiden de kans om het heft in eigen handen te nemen en een toekomst te creëren voor hun gezin. Je kunt BRS steunen door een gift te doen, zelf een activiteit te organiseren of BRS op te nemen in je testament via een (duo)legaat. Voor giften vanaf 40 euro ontvang je een fiscaal attest. IBAN-nummer: BE07 7300 0700 0766 BIC (swift): KREDBEBB

Als lid van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF) onderschrijft BRS de ethische code. Daarmee beloven we dat we op een ethische manier fondsen werven. Je beschikt over het recht op informatie. Dit houdt in dat de schenkers, medewerkers en personeelsleden ten minste jaarlijks geïnformeerd worden over de besteding van de verworven fondsen. Dat doen we onder meer via dit jaarverslag. Meer info vind je op www.brs.coop en www.vef-aerf.be.


Via microfinancieren en microverzekeren helpt BRS om de levenskwaliteit van de armere bevolking in het Zuiden duurzaam te verbeteren. Niet alleen met geld, maar vooral met advies en in dialoog met de betrokken partners.


Nota’s


Nota’s


Via microfinancieren en microverzekeren helpt BRS om de levenskwaliteit van de armere bevolking in het Zuiden duurzaam te verbeteren. Niet alleen met geld, maar vooral met advies en in dialoog met de betrokken partners.

www.brs.coop Volg ons op Facebook en YouTube.

De foto op de cover van dit jaarverslag is van Hofokam, een microfinancieringsinstelling die in Oeganda haar financiële diensten tot bij de

Recommend Documents