Op aanvraag van Ministerie van Economische Zaken, DG Energie en Telecom

Onderzoek naar gebruik open standaarden en open source software in de overheid en (semi) publieke sector | Kenmerk: ET/IT /7054598 4 juli 2007 | Nederland

Onderzoek naar gebruik open standaarden en open source software in de overheid en (semi) publieke sector Op aanvraag van Ministerie van Economische Zaken, DG Energie en Telecom

Alphen (NB), 4 juli 2007 Uitgebracht door: - Alfred den Besten - Ruud Alaerds - Erik van Gurp - Mariëlle Custers

Aangeboden aan: Ministerie van Economische Zaken Dhr. drs. S.N. Ruiter Directie ICT & Toepassing [email protected]

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------MarketCap Marketingadvies BV | Raadhuisstraat 2c | 5131 AL Alphen (NB) | The Netherlands Tel: +31(0)13 5081800 | Fax: +31(0)13 5081899 | www.marketcap.nl | [email protected]




Inhoudsopgave

0. Introductie 1. Conclusie & aanbevelingen 2. Achtergrond 2.1. Historie Open Source 2.2. Definities en omschrijvingen 2.2.2. Open Standaarden 2.2.3. Open Source Software 2.3. Licenties 3. OSOSS 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6.

Programma OSOSS College en Forum Standaardisatie Doelgroep Belang van Open Source binnen de overheid Open Source gemeenschappen Het Manifest van de Open Overheidsorganisatie

4. De not-for-profit markt en Open Source 4.1. Het Rijk 4.2. Decentrale overheid 4.2.1. Gemeenten 4.2.2. Provincies 4.2.3. Waterschappen 4.3. Zelfstandige Bestuursorganen 4.4. (Semi) publieke sector 4.4.1. Sociale sector 4.4.2. Onderwijs 4.4.3. Zorgsector 5. Belangenbehartigers en derden 5.1. Holland Open Software Platform 5.2. Vereniging Open Source Nederland (VOSN) 5.3. Livre 6. Opinie 6.1. Argumenten voor Open Source en Open Standaarden 6.2. Argumenten tegen Open Source en Open Standaarden 7. Onderzoeksresultaten grootschalige monitor 7.1. Linux server gebruik 7.2. Indicator Open Source database gebruik 7.3. Indicator Open Source tools gebruik



8. Uitkomsten specifieke onderzoek 8.1. Positie van IT binnen organisaties 8.2. Positie van Open Standaarden en Open Source Software 8.3. Gebruik van Open Standaarden 8.3.1. Migratie kosten en opbrengsten 8.3.2. Open Standaarden als geaccepteerd alternatief 8.3.3. Open Standaarden en aanbestedingen 8.3.4. Ervaring met migratie 8.4. Gebruik van standaarden in het algemeen 8.4.1. Standaarden: Uitwisseling van bureaudocumenten 8.4.2. Standaarden: Uitwisseling van data met externe IT systemen 8.4.3. Standaarden: Invulling On-line formulieren 8.4.4. Standaarden software domeinen: LAN/Server Infrastructuur 8.4.5. Standaarden software domeinen: Desktop / Office omgeving 8.4.6. Standaarden software domeinen: Bedrijfskritische Applicaties 8.4.7. Standaarden software domeinen:Web-/ Internettoepassingen 8.5. Gebruik van Open Source Software 8.5.1. Reden voor wel of geen Open Source Software 8.5.2. Expliciete vraag naar Open Source Software 8.5.3. Drijfveren voor overstap naar Open Source Software 8.5.4. Verwachte ontwikkeling in 2008 8.6. Inventarisatie van IT toepassingen 8.6.1. Algemene server systemen geïnstalleerd 8.6.2. Diverse toepassingen 8.6.2.1. Database Software 8.6.2.2. Middleware applicaties 8.6.2.3. Directory services 8.6.2.4. Kantoor / Office applicaties 8.6.2.5. Groupware software 8.6.2.6. Terminal server toepassingen 8.6.2.7. Bedrijfskritische applicaties 8.6.2.8. Webserver software 8.6.2.9. Intranet toepassingen 8.7. Inventarisatie van IT leveranciers 9. Bijlage 9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5.

Onderzoeksaanpak: informatie m.b.t. het veldwerk onderzoek Tabellenoverzicht van onderzoeksresultaten Vragenlijst van specifieke onderzoek Overzicht ‘sample’ van geïnterviewde organisaties Relevante grafieken en tabellen



0. Introductie Het Ministerie van Economische Zaken, DG Energie en Telecom, heeft MarketCap de opdracht gegeven een onderzoek naar het gebruik van open standaarden en open source software binnen de gehele overheid en (semi) publieke sectoren uit te voeren. Over de achtergrond Tijdens het Algemeen Overleg over de motie Vendrik i.z. Open Standaarden en Open Source Software d.d. 21 maart 2007, heeft de Staatssecretaris van Economische Zaken toegezegd om voor Prinsjesdag met een actieplan te komen. Een migratieplan naar het gebruik van open standaarden over de volle breedte van overheid maakt hier onderdaal van uit. Momenteel heeft het Kabinet onvoldoende inzicht in het daadwerkelijke gebruik van open standaarden en van open source software.

Vraagstelling Binnen het kader van de onderzoeksopdracht is het beantwoorden van de volgende vragen van cruciaal belang: 1. Wat is de indicatie van de huidige situatie met betrekking tot het gebruik van open standaarden binnen het Rijk, de medeoverheden, zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s) en de (semi) publieke sector? a. Welke standaarden worden momenteel gebruikt bij: i. uitwisseling van bureaudocumenten? ii. uitwisseling van data tussen ICT systemen van andere organisaties? iii. invulling van online formulieren door burgers en bedrijven? b. Welke standaarden zijn in gebruik per software domein? c. Indien sprake is van gesloten standaarden, is er een open standaard (als alternatief) voorhanden? d. Hoeveel kost een migratie naar open standaarden? e. Zijn open standaarden meegenomen in het aanbestedingsprotocol? f. Welke ervaring is opgedaan bij eventuele migratie naar open alternatieven? g. Wat denkt men dat het oplevert (wat is de business case)? 2. Wat is de indicatie van de huidige situatie met betrekking tot het gebruik van open source software binnen het Rijk, de medeoverheden, zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s) en de (semi) publieke sector? a. Welke open source software is er in gebruik per software domein? b. Zijn er plannen om binnen nu en 1 jaar gebruik te gaan maken van open source software? c. Wordt expliciet om open source software gevraagd bij aankoop en/of ontwikkeling? d. Welke grote belemmeringen met betrekking tot gebruik van open source software zijn er (of zouden er kunnen zijn)? Waarbij de onderzoekspopulatie nader omschreven kan worden als: - het Rijk: departementen / ministeries en de agentschappen; - medeoverheden: gemeenten, provincies en waterschappen; - ZBO’s: zelfstandige bestuurorganen; - (semi) publieke sector: sociale, onderwijs- en zorgsector. Noot: Software domeinen zijn in het kader van dit onderzoek onder andere webbrowsers, desktop of office applicaties, CRM applicaties, CMS applicaties of (server / LAN) operating systemen.



1. Conclusies & aanbevelingen Het gebruik van Open Source Software en Open Standaarden is geen uitzondering meer binnen de (semi) overheid. Steeds meer organisaties en instanties treden toe tot het ‘gebruikers’ segment. Het gebruik van Linux servers nam de afgelopen 2 jaar toe met circa 55 procent en het gebruik van de Open Source database MySQL kende een verdrievoudiging in dezelfde periode. Alhoewel sommige sectoren wat achterblijven, kan toch gesteld worden dat er duidelijke sprake is van een opmars van Open Standaarden en het gebruik van Open Source Software binnen de overheid en semi-overheid. IT-beleid In het kader van duurzaamheid en bewustheid in gebruik van Open Standaarden is het belangrijk dat deze aspecten niet als operationeel, maar veel meer als strategische zaken beleefd worden. En dan is het dus ook belangrijk dat de toepassing van IT ook van strategisch belang is, of beter als strategisch belang wordt gezien binnen een organisatie. Binnen de overheidsorganisatie wordt veelal gezien als strategisch onderdeel van de bedrijfsvoering, hetgeen dus een eerste basis kan zijn voor een goed beleid op gebied van Open Standaarden en Open Source Software. Het is dan uiteraard wel zaak dat deze twee aspecten ook worden gezien c.q. beschouwd als onderdelen van het IT-beleid. Dit hoeft dan niet per definitie te betekenen dat men kiest voor Open Standaarden of Open Source Software, maar dit betekent dan wel dat men er beleidsmatig en dus bewust mee bezig is. Het gebruik van Open Standaarden is een aspect dat bij circa 60 procent van de overheidsinstanties onderdeel van het IT-beleid uitmaakt. Bij circa 44 procent is het gebruiken van Open Source Software als aspect binnen het IT-beleid terug te vinden. Dit betekent dat men bewuster met Open Standaarden dan met Open Source Software bezig is. Uiteraard is het beleid geen maat voor het gebruik. Aangezien het IT-beleid meestal gevormd wordt op basis van de mening van IT en algemeen management, is het belangrijk dat bij promotie van Open Standaarden en Open Source Software de algemene attitude ten opzichte van deze materie positief of minimaal neutraal is. Organisaties met een negatieve houding ten opzichten van Open Standaarden en Open Source Software zullen nu eenmaal moeilijker te overtuigen zijn om ook die bewuste stap in de ‘goede’ richting te maken. Afgemeten aan deze attitude zijn de vooruitzichten voor Open Standaarden en Open Source Software positief. Bij bijna 85 procent van de organisaties is houding van het IT-management neutraal of positief. Bij ongeveer het zelfde percentage is de houding van het algemeen management neutraal of positief. Bij slechts circa 15 procent van de organisaties is de houding negatief. Onbekend maakt onbemind Maar ziet men dan ook een toegevoegde waarde bij de inzet van Open Source Software ter vervanging van bestaande gesloten software toepassingen. Ongeveer een kwart van de organisaties ziet dit inderdaad. Wel is duidelijk dan men nog niet een geheel scherp beeld heeft van deze toegevoegde waarde. Dit verklaart ook uit het feit dat er een zeer grote behoefte is aan meer en betere informatie over het toepassen van Open Standaarden en het gebruiken van Open Source Software. Gezien het feit dat de huidige gebruikers van Open Source Software veel duidelijker en eenduidiger zijn over de redenen om voor deze software te kiezen dan dat de ‘niet gebruikers’ kunnen aangeven waarom met deze software juist niet wil, strekt het tot aanbevelingen om vooral de informatie verspreiding middels ‘referenties’ te doen. Het beter en meer gedetailleerd informeren van de doelgroep wordt tevens onderbouwd door het feit, dat de ‘niet gebruikers’ het gebrek aan kennis over en de onbekendheid met als reden voor het (nog) niet gebruiken van Open Source Software aanvoeren.



Open Standaarden Open Standaarden worden al in hoge mate gebruikt binnen de (semi) overheidsinstanties, bijna 60 procent geeft aan dat men met Open Standaarden werkt. Vooral de ministeries hanteren vaak Open Standaarden. Dat het gebruik van Open Standaarden redelijk goed verankert is, blijkt uit het feit dat bij tweederde van de organisaties Open Standaarden meegenomen worden in het aanbestedingsprotocol. Bij circa 27 procent van de organisaties wordt dit zelfs altijd meegenomen. Bij ministeries gebeurt dit nog vaker, terwijl dit bij de ZBO’s in mindere mate gebeurt. Circa de helft van de (semi) overheidsorganisaties is dan ook van mening dat er goede Open Standaarden beschikbaar zijn als alternatief voor ‘gesloten’ standaarden. Migratie: opbrengst positief / technisch problematisch Ten aanzien van migratie van gesloten naar Open Standaarden is sprake van een soort van tegenstrijdigheid. In totaal heeft circa 37 procent van de organisaties, naar eigen zeggen, ervaring met migratie naar Open Standaarden. Echter zijn de ervaringen op dit gebied over het algemeen neutraal of negatief. Slecht een enkele organisatie geeft aan een positieve ervaring met de migratie te hebben. Het gaat hier echter naar verwachting vooral om de technische aspecten van de migratie. Wanneer namelijk een analyse gemaakt wordt naar de kosten van migraties, de verwachte opbrengsten op jaarbasis en de verwachte terugverdienperiode, dan ontstaat er een positief tot zeer positief beeld. De kosten van de migratie van ‘gesloten’ naar Open Standaarden wordt naar verwachting van IT management in een periode van 3 tot 6 jaar terugverdiend. Open Source Software: toename met bewuste gebruikers Open Source Software heeft duidelijk haar weg gevonden binnen de overheid en semi-overheid, overall bijna de helft van de organisaties geeft aan met Open Source Software te werken. Hierbij moet echter rekening gehouden worden met het feit dat dit kan betekenen dat men bijvoorbeeld een enkele (simpele) applicatie in Open Source heeft ontwikkeld. De huidige gebruikers zijn minder strategisch en meer operationeel met Open Source Software bezig. Voor het gebruik is niet altijd even bewust gekozen. Het gebruik van Open Source Software zal naar verwachting wel sterk gaan toenemen tussen medio 2007 en medio 2008. Bij 1 op de 5 ‘niet gebruikers’ zijn plannen om wel Open Source te gaan gebruiken. Waarbij als positief aspect omgemerkt moet worden dat deze nieuwe gebruikers bewuster met de keuze voor Open Source Software bezig zijn. Van deze groep geeft namelijk ruim de helft aan dat men in de toekomst bij aanschaf of aanpassing van software expliciet zal gaan vragen om Open Source Software. Dit is bij de huidige Open Source Software gebruikers ‘slechts’ Financiële en technische voordelen Zoals te verwachten maken de meeste instanties gebruik van Open Source Software vanwege de (aantoonbare) financiële voordelen. Toch zijn er zeker ook andere redenen te noemen. Met name de uitwisselbaarheid van de software, de openheid en de flexibiliteit om aanpassingen door te voeren worden gezien als belangrijke reden voor de overstap. Hoewel tegenstanders van Open Source Software anders beweren, geeft bijna 1 op de 5 huidige Open Source Software gebruikers als reden de betrouwbaarheid, beheersbaarheid en/of stabiliteit van deze software. De ‘niet gebruikers’ zijn minder eenduidig in hun redenen om geen Open Source Software te gebruiken. Men krijgt soms het idee dat er naar een reden wordt gezocht, maar dat de belangrijkste reden toch onbekendheid, gebrek aan kennis en ook angst is. Dit pleit wederom voor informatie, overtuiging en educatie.



2. Achtergrond 2.1. Historie Open Source In 1998 ontstond de term open source, als een reactie op het vrijgeven van de broncode van Netscape Navigator in januari 1998. Op de samenkomst de “Freeware summit”, later bekend als de “Open source summit”, in april 1998 werden de problemen met free software besproken. Deelnemers aan deze samenkomst waren Linus Torvalds, Larry Muur, Brian Behlendorf, Eric Allman, Guido van Rossum, Michael Tiemann, Paul Vixie, Jamie Zawinski van Netscape en Eric Raymond. De laatste stelde als alternatief voor free software de term open source voor. Hij richtte samen met Bruce Perens in datzelfde jaar het “Open Source Initiative” op, om de voordelen van open source te promoten in de commerciële markt. Dit hoogtepunt wordt gezien als de start van de open-source beweging. Toch werd er eerder al gebruik gemaakt van open source. Bijvoorbeeld in de jaren ‘50 van de vorige eeuw distribueerde IBM zijn besturingssystemen met broncode en werd de SHARE-gebruikersgroep opgericht om de broncode uit te wisselen. Jaren later gebruikten wetenschappers met toegang tot ARPANET een proces genaamd Request For Comments, dat gelijkwaardig is aan Open standaard om de protocollen van het telecommunicatie-netwerk te ontwikkelen. Deze samenwerking leidde in 1969 tot de geboorte van internet. Open Source software duidt op de uitbreiding van de rechten van de gebruiker. Het maakt een ontwikkelmethode mogelijk, die ervan uit gaat dat de broncode van software aan iedereen beschikbaar gesteld wordt. Het is elke gebruiker toegestaan om de software zonder restrictie te gebruiken en op ieder gewenst moment aan te (laten) passen en de programmatuur en de aanpassingen vervolgens weer vrijelijk ter beschikking te stellen (aan anderen). Met andere woorden Open Source software is geen ontwikkelmethode maar een juridisch construct rond het auteursrecht (van de software). 2.2. Definities en omschrijvingen 2.2.2. Open standaarden Open standaarden zijn publiek beschikbare specificaties om een bepaalde taak te volbrengen. Het European Interoperability Framework (EIF) hanteert de volgende definitie van open standaarden: • De standaard is goedgekeurd en zal worden gehandhaafd door een not-for-profit organisatie, en de lopende ontwikkeling gebeurt op basis van een open besluitvormingsprocedure die toegankelijk is voor alle belanghebbende partijen (consensus of meerderheidsbeschikking enzovoort); • De standaard is gepubliceerd en over het specificatiedocument van de standaard kan vrijelijk worden beschikt of dit te verkrijgen tegen een nominale bijdrage. Het moet voor eenieder mogelijke zijn het te kopiëren, beschikbaar te stellen en te gebruiken om niet of tegen een nominale prijs; • Het intellectuele eigendom, met betrekking tot aanwezige patenten – van delen van de standaard is onherroepelijk ter beschikking gesteld op een royalty-free basis. • Er zijn geen beperkingen omtrent het hergebruik van de standaard.



Doordat iedereen de standaard mag gebruiken, neemt de uitwisselbaarheid tussen de verschillende onderdelen toe. Met andere woorden; men kan dan zelf kiezen, welke onderdelen men aanschaft en gebruikt. Hierdoor is men minder afhankelijk van een bepaalde leverancier, dan wel dienstverlener. Wel is streven, dat men apparatuur (of software) weet te (ver)krijgen, waarop producten van andere fabrikanten zonder technische kunde (praktisch naadloos) kunnen aansluiten. Dit wordt ook wel het zogenoemde ‘plug and play’ principe genoemd. De mate van gebruik van open standaarden verhoogt de interoperabiliteit en zo ook de mogelijkheid om te koppelen met andere systemen. De reden dat open standaarden de laatste jaren sterk de aandacht vragen ligt in het inzicht dat er op het gebied van ICT veel problemen vermeden kunnen worden als er open standaarden gebruikt worden. Drie belangrijke redenen hiervoor zijn: keuzevrijheid, duurzaamheid en uitwisselbaarheid. Keuzevrijheid: Proprietary / Closed source software verplicht een gebruiker vaak tot het afnemen van de specifieke nevenoplossingen die speciaal op deze software zijn gemaakt en de aanbieders kunnen door deze verplichting hoge bedragen rekenen, want de gebruiker kan niet naar een ander toe. Door te kiezen voor open standaarden wordt een bedrijf minder afhankelijk van leveranciers en leveranciers moeten concurreren op prijs en kwaliteit. Duurzaamheid: van bestanden die vandaag gemaakt zijn, is het wenselijk dat ze zeker over tien jaar, maar bij voorkeur een nog langere periode, ook nog ingelezen kunnen worden. Wanneer de bijgehorende hard- en software niet meer voorhanden is, bestaat de mogelijkheid dat gegevens verloren gaan. Voor digitale gegevens biedt het gebruik van open standaarden uitkomst. Niet alleen worden deze breed toegepast, maar ze zijn ook uitvoerig beschreven zodat altijd na te zoeken is hoe de gegevens zijn opgeslagen. Uitwisselbaarheid: Indien twee systemen niet in staat zijn informatie uit te wisselen is dat verspilling van tijd en geld, omdat in beide systemen dezelfde informatie moet worden opgenomen. Indien informatie met meerdere systemen gedeeld zou worden zou het de beschikbaarheid sterk doen toenemen en de kosten flink terugbrengen en zorgen voor een verbetering van de informatie uitwisseling binnen een keten.



2.2.3. Open Source software Open source software is computerprogrammatuur met twee kenmerken. De broncode van de software is vrij beschikbaar en het intellectueel eigendom en het (her)gebruik van de software en bijbehorende broncode kan ingezien, gebruikt, verbeterd, aangevuld en gedistribueerd worden. Het is overigens niet zo dat open source software altijd gebruik maakt van open standaarden. Open source software nodigt wel eerder uit tot het gebruik van open standaarden omdat meerdere ontwikkelaars over de hele wereld met elkaar samen werken aan een software applicatie en het open karakter willen waarborgen. Doordat de broncode beschikbaar is, is wel altijd het gebruikte (specifieke) formaat te herleiden. Het vrij beschikken over de broncode en daarmee de vrijheid om de software aan te passen maakt het mogelijk dat belanghebbenden samen werken om de software te optimaliseren of uit te breiden. Dit leidt tot snelle aanpassingen. Of men deze aanpassingen zelf doet of door een externe partij is hierbij niet relevant, omdat men niet afhankelijk is van een leverancier in tegenstelling tot proprietary / closed source software. Bij proprietary / closed source software wordt vaak gebruik gemaakt van de systemen van een bepaalde leverancier, die wel met elkaar kunnen communiceren, maar niet met andere applicaties overweg kunnen of willen. Voor nieuwe functionaliteit of verdere automatisering is men min of meer genoodzaakt om met dezelfde partij in zee te gaan, omdat omschakelen te duur of onmogelijk wordt geacht. Open source software biedt door het open karakter van de broncode continuïteit omdat men tot de einde der tijden gebruik kan maken van de software. De software is minder of niet afhankelijk van de beslissingen van een leverancier die besluit een bepaalde software applicatie (versie) niet meer te ondersteunen of door te ontwikkelen. Veel open source software is modulair opgebouwd en geeft de mogelijkheid om de functionaliteiten uit te schakelen of onderdelen niet te installeren, waardoor de complexiteit afneemt en daardoor ook indirect de kosten drukt voor het inrichten en onderhouden van de software. Er wordt vaak beweerd dat open source minder gebruiksvriendelijk is. Het bekende beeld van de tekst georiënteerde omgevingen met de in technisch jargon overladen mogelijkheden in bijvoorbeeld Linux is echter allang achterhaald. De open source software platformen bieden tegenwoordig een gebruiksvriendelijke Windows-achtige interface die weinig afwijkt van ieder andere Windows-omgeving. De gebruiksvriendelijkheid van de software wordt derhalve bepaald door de ontwikkelaars van de softwareapplicatie en niet of de software open of gesloten is. Er is sprake van een aantal criteria opgesteld die bepalen of software open source genoemd kan worden, vaak in de vorm van een open source licentie: • Er mag geen sprake zijn van een verbod om de software gratis weg te geven óf te verkopen tegen een nominale vergoeding. Het moet voor een ieder mogelijk zijn om het te kopiëren, beschikbaar te stellen en te gebruiken; • De broncode moet met de software meegeleverd worden of vrij beschikbaar zijn. • Er mogen geen beperkingen zijn omtrent het hergebruik van de standaard of afgeleide en aangepaste versies; • De software mag niet discrimineren tegen gebruikers(groepen); • De software mag niet discrimineren tegen gebruiksomgeving van de software; • De rechten verbonden aan het programma moeten opgaan voor iedereen aan wie het programma gedistribueerd wordt; • De rechten verbonden aan het programma moeten niet afhangen van softwaredistributies waarvan de software een onderdeel is.



Voor de meeste gangbare desktop applicaties en server applicaties is er open source software beschikbaar. Soms is deze software zelfs professioneler dan de closed source software alternatief en beter in kwaliteit, stabiliteit en performance dan de gesloten tegenhanger. Maatwerk oplossingen is in veel gevallen om te zetten naar een open source variant. Open source software biedt echter niet op alle gebieden een goede oplossing, terwijl er wel closed source software oplossingen voor handen zijn. Bij met name gespecialiseerde en vakgerichte software is er vaak nog geen goed open source alternatief. Dit heeft meer te maken met organisatorische vraagstukken als processen, complexiteit van de organisatie, beheer vraagstukken, eigendom enz. dan met de software zelf. Open Source software is in aanschaf en licentiekosten bijna altijd veel goedkoper en zelfs gratis ten opzichte van closed source software. Bij open source software worden licentiekosten uitgesloten, wel worden vaker kosten in rekening gebracht voor transportmateriaal, het bundelen van de software en of de handleiding die meegeleverd wordt. Maar deze liggen vaak vele malen lager dan de kosten bij closed source software, waarbij de leverancier zijn investering in de ontwikkeling van de software wil terugverdienen. Toch is dit niet het hele verhaal met betrekking tot de kosten, want als er gekeken wordt naar de kosten die gemaakt worden bij het gebruik van open source software (total costs of ownership) kunnen deze ook hoger uitkomen dan de kosten van closed source software. De kosten voor beheer, maatwerk en onderhoud zullen onderling niet zoveel verschillen en hangen sterk af van de functionele eisen, gebruikte techniek, uurlonen en beschikbaarheid van de technische experts in de markt. Kostenbesparingen worden veelal gehaald door ‘economies of scale’, hoe meer systemen de open source software gebruiken, hoe meer er bespaard kan worden op licentiekosten. OSS sluit het gebruik van proprietary / closed Source' software niet uit. Een gesloten systeem kan samenwerken met Open Source software, aangezien de volledige broncode en dus ook de uitvoering van de koppelvlakken bekend is. Het omgekeerde - gesloten broncode, die niet kan samenwerken met andere programmatuur - is in de hedendaagse IT markt echter meer regel dan uitzondering. Frequenter inzetten van OSS binnen bedrijven komt de interoperabiliteit van computersystemen en daarmee hun strategische slagkracht ten goede. Dit is relevant. Waar de relatief beperkte ICT investeringen te wijten zijn aan gebrek aan samenwerking tussen ICT aanbodzijde waardoor integrale systemen niet ontwikkeld worden biedt OSS uitkomst, omdat het werkt met open standaarden waardoor uitwisseling van data tussen verschillende toepassingen minder moeilijkheden veroorzaakt en systemen gemakkelijker kunnen worden ingericht om samen te werken met andere systemen. In het algemeen zijn Open Standaarden - geïmplementeerd met Open Source Software - een aanjager voor innovatie door integratie. Kengetallen en feiten open source software: • Backoffice van de AEX in Amsterdam draait sinds 2000 op Linux; • Circa 64% van het internet draait met het open source webserver Apache; • Op internet maken 40% van de webservers gebruik van het open source besturingssysteem Linux als server platform.



2.3. Licenties Veel standaarden zijn gesloten en niet open. Men dient veelal een licentie aan te vragen bij de leverancier in verband met het intellectuele eigendomsrecht (auteursrechten) op het gebruik van de standaard, voordat men überhaupt toegang krijgt tot de specificaties. Veelal is hierbij ook de broncode van de software niet gewoon beschikbaar. Bij open source software is er uiteraard sprake van open toegankelijke standaarden en is de broncode beschikbaar. Hetgeen overigens niet te betekenen dat er voor open source software of het gebruik van open standaarden geen licentie behoeft te worden aangevraagd voor de patentrechten die eventueel nodig zijn voor het gebruik van de software of de standaard. Om een voorbeeld te geven, de standaarden gepubliceerd door de grote internationaal erkende standaard organen zoals de ITU, ISO, en IEC worden als open beschouwd, maar kunnen een vergoeding vereisen voor de patentrechten op de implementatie van de standaard. Deze vergoeding is echter marginaal en praktisch te verwaarlozen vergeleken met de licentiekosten die leveranciers van gesloten software in rekening brengen. Voorstanders van licenties wijzen erop dat de maatschappij door publiek goed verlies leidt, omdat er nauwelijks financieel voordeel oplevert bij het tot stand brengen van nieuwe producten, zoals bedrijfsmodellen waarbij uitgebreid onderzoek en ontwikkeling van geneesmiddelen word gedaan. Anderen pleiten juist voor licenties met beperkte rechten, omdat daardoor geen dure systemen om een beleid van auteursrechten te maken en te handhaven noodzakelijk zijn. Het argument dat er geen financieel voordeel mogelijk is bij het gebruik van open source software is ruim achterhaald. Er zijn reeds genoeg bedrijven die hun inkomsten voornamelijk genereren door het implementeren en ondersteunen van open source software. Experts menen zelfs dat open source software een serieuze markt is en een grote kans voor Europa om weer mee te doen op de software ontwikkelmarkt die tot nu toe gedomineerd wordt door de Verenigde Staten. Naar verwachting zullen de opbrengsten uit (betere) service en beheer groter zijn dan de opbrengsten van licenties en vendor lock-in. Bij leveranciers van open source software draait het niet om de verkoop van de software, maar om de bruikbaarheid en de continuïteit.



3. OSOSS 3.1. Programma OSOSS Op 20 november 2002 werd in de Tweede Kamer de motie-Vendrik aangenomen. De motie werd ingediend door kamerlid Kees Vendrik (GroenLinks) en had tot doel het gebruik van open source software in de publieke sector te stimuleren. Sindsdien staat de motie binnen de open source gemeenschap bekend als de "motie-Vendrik".

Tweede Kamer, vergaderjaar 2002/2003, 28 600 XIII, nr. 30 MOTIE VAN HET LID VENDRIK C.S. Voorgesteld 20 november 2002 De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende, dat software een cruciale rol speelt in de kennissamenleving; voorts constaterende, dat de aanbodzijde van de softwaremarkt op dit moment sterk geconcentreerd is en het veranderen van leverancier vaak hoge overstapkosten met zich brengt; van mening, dat dit de mededinging beperkt en de samenleving niet optimaal profiteert van de mogelijkheden die software biedt; verzoekt de regering zich maximaal in te zetten om hier verbetering in aan te brengen; verzoekt voorts de regering ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet; verzoekt voorts de regering actief de verspreiding en ontwikkeling van software met een open broncode (open source software) in de publieke sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen te formuleren, en gaat over tot de orde van de dag, Vendrik Stuger, Netelenbos, Gerkens, Giskes, Jense, Van Dijke, Hessels Kader: letterlijke tekst van motie-Vendrik

Voordat de motie-Vendrik werd ingediend, was het OSOSS programma ("Open Standaarden en Open Source Software voor de overheid"), al opgestart. OSOSS informeert overheidsorganisaties over de mogelijkheden van open source software en stimuleert hen deze waar mogelijk toe te passen in hun informatiesystemen. Het programma sloot nauw aan bij de inhoud van de motie-Vendrik. OSOSS stond dan ook centraal in het antwoord van minister Remkes (BZK) en staatsecretaris Wijn (EZ) aan de Tweede Kamer naar aanleiding van de motie-Vendrik. De motie werd mede ondertekend door respectievelijk de LPF, de PvdA, de SP, D66, Leefbaar Nederland, de Christen Unie en het CDA. Hiermee heeft de Tweede Kamer van de Staten-Generaal der Nederlanden de Regering der Nederlanden opdracht gegeven om er zorg voor te dragen dat de Nederlandse Overheid uiterlijk 2006 zou overgaan tot open source software en open standaarden. OSOSS liep van 2003 tot 2006. Op het eind van het programma waren de reacties niet allemaal even lovend. Het aantal open source software projecten was nog altijd vrij klein in aantal en in omvang. Doorgaans was er tevens sprake van een experimenteel karakter. Vanuit de gemeenten werden een aantal aspecten gemist: centrale regie, voorbeelden, oplossingen en diensten.



Na drie jaar krijgt OSOSS een vervolg. Open source en open standaarden worden ondergebracht in twee nieuwe programma’s. Het programma OSOSS (2006-2007) informeert overheidsorganisaties over de mogelijkheden van open source software en stimuleert hen deze waar mogelijk toe te passen in hun informatiesystemen. OSOSS staat voor Open Source als Onderdeel van de Software Strategie (voor de overheid) en is de opvolger van het programma OSOSS (Open Standaarden en Open Source Software) dat liep van 2003 tot 2006. Al in de aanloop naar de oprichting van de GBO.Overheid was duidelijk dat het een rol zou krijgen bij de verankering van standaarden en standaardisatie voor de informatiestructuur in Nederland. In lijn hiermee is besloten het open standaardendeel van het ICTU-programma OSOSS met ingang van 2006 over te hevelen naar GBO.Overheid. Met dit deel, het Bureau van het Forum Standaardisatie, is expertise op semantisch niveau bij GBO.Overheid binnengehaald plus een zekere naamsbekendheid op het gebied van standaardisatie. Het programma OSOSS biedt concrete ondersteuning in de vorm van voorlichting, kennisuitwisseling en instrumenten, waarmee elke overheidsorganisatie zelf open source software kan toepassen. Het programma wordt uitgevoerd door Stichting ICTU in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Ministerie van Economische Zaken. De begroting bedraagt circa € 700.000 per jaar voor een periode van twee jaar (2006-2007). Met het tweede OSOSS programma wordt er door het kabinet weer een sterke impuls gegeven om het toepassen van open standaarden en het gebruik van open source software te stimuleren. Het programma OSOSS inventariseert momenteel het gebruik van open source software bij de overheid. Het moet een landkaart opleveren waar in eerste instantie de gemeenten kennis en kunde kunnen vinden over verschillende open source applicaties. 3.2. College en Forum Standaardisatie Standaarden leiden tot enkele belangrijke beleidsdoelstellingen van de overheid. Het College Standaardisatie zal de agenda zetten waarbij met name gelet zal worden op die ontwikkelingen die relevante maatschappelijke, economische en/of politieke meerwaarde hebben. Deze ontwikkelingen kunnen gesignaleerd worden in het College zelf of ingebracht worden door het Forum Standaardisatie waarin in een publiek-private samenwerking gekeken wordt naar de totstandkoming en het gebruik van standaarden voor de elektronische gegevensuitwisseling tussen overheden en tussen overheden, bedrijven en burgers te bevorderen als voorwaarde voor het verminderen van administratieve lasten en het verbeteren van de overheidsdienstverlening. Het Forum zal zich met name laten leiden door bovengenoemde doelen zodat het proces van de standaarderkenning bepaald wordt door wat bestuurlijk wenselijk is en niet door beschikbare standaarden. Waar dat nodig wordt geacht worden bewegingen in gang gezet om standaarden te organiseren, mochten deze ontbreken of in onvoldoende mate aanwezig zijn. Daarnaast is het van belang te onderkennen dat veel bestaande informatiestromen vereenvoudigd kunnen worden door onder meer eenmalige aanlevering krachtig te stimuleren.



Het Forum zal de conceptagenda aan het College voorleggen, prioriteiten voorstellen en uiteindelijk voorstellen opstellen voor het College om bepaalde vormen van interoperabiliteit te stimuleren door een preferente status aan (groepen van) open standaarden voor de Nederlandse overheid na te streven. Het College zal deze voorstellen beoordelen en waar gewenst deze open standaarden aanbevelen en daar waar mogelijk het gebruik van deze standaarden actief stimuleren zodat deze leidend kunnen zijn bij de verdere ontwikkeling van de elektronische overheid en de uitwisseling van informatie tussen overheden en tussen overheid en bedrijfsleven. (www.forumstandaardisatie.nl) 3.3. Doelgroep De activiteiten van het programma zijn primair gericht op bestuurders en ICT-management van de gehele overheid en hun toeleveranciers. Echter de resultaten zijn openbaar zodat ook bijvoorbeeld het bedrijfsleven of burgers hiervan kunnen profiteren. 3.4. Belang van open source binnen de overheid Open source software is belangrijk voor de overheid omwille van: • het verhogen van de toegankelijkheid van informatie doordat open source software meestal gebruik maakt van open standaarden voor informatieopslag en -uitwisseling; • het verbeteren van de transparantie van overheidshandelen doordat de werking van computertoepassingen volledig inzichtelijk is voor EDP-auditors; • het verhogen van de informatieveiligheid doordat de broncode door iedereen beoordeeld kan worden; • het vergroten van de toekomstvastheid van de gekozen oplossingen doordat de code ook door derden onderhouden kan worden en achteraf inzichtelijk blijft (leveranciersonafhankelijk); • het vergroten van de concurrentiekracht van lokale softwareleveranciers doordat ook zij in staat zijn toepassingen te onderhouden en uit te breiden; • het bevorderen van innovatie op de softwaremarkt doordat open source software derden de mogelijkheid biedt door te bouwen op eerdere ontwikkelingen; • het verlagen van de licentiekosten doordat open source software per definitie kosteloos wordt aangeboden.



3.5. Open source gemeenschappen Het programma OSOSS wil open source gemeenschappen, ook wel communities, binnen de overheid initiëren en ondersteunen door: • het verrichten van onderzoek naar de ICT-strategie-consequenties van OSS; • het bieden van het overzicht van open source dienstverleners; • het delen van kennis en ervaring door presentaties, workshops en website; • het beschikbaar stellen van zijn uitwisselplatform voor het ontwikkelen en delen van OSS applicaties; • het bijhouden en vrijgeven van een overzicht van OSS-implementaties bij de overheid; • het leveren van de licentiewijzer voor OSS-licentieovereenkomsten; • het ondersteunen van opleidingen voor beheer en ondersteuning van open source software. 3.6. Het Manifest van de Open Overheidsorganisaties Het manifest, een document waarin overheidsinstanties hun ICT diensten en softwareleveranciers verzoeken om meer tegemoet te komen aan de wensen naar meer openheid (open standaarden), werd half december 2006 gepresenteerd en is inmiddels (medio 2007) getekend door circa 50 overheidsorganisaties. In het manifest is sprake van vier elementen van openheid: • Leveranciersonafhankelijkheid: oplossingen kunnen door meer partijen worden onderhouden. Oplossingen kunnen op verschillende platforms werken; • Interoperabiliteit: pakketonafhankelijke koppelingen en open standaarden volgens de OSOSS definitie in toepassingsgebieden als tekstverwerker, middleware, mail, agenda en geografische informatiesystemen; • Transparantie, controleerbaarheid en beheersbaarheid: de verwerking van oplossingen is inzichtelijk om te voldoen aan de wettelijke bepalingen van de WBP, om audits uit te voeren en voor controle op de informatiebeveiliging; • Digitale duurzaamheid: oplossingen kunnen onderhouden worden door anderen dan eerste leverancier en er is ruimte voor latere innovatie. De gegevensopslag geschiedt in een toekomstvast formaat.



4. De not-for-profit markt en open source 4.1. Het Rijk De Overheid in Nederland is een grootgebruiker van software, maar heeft een bijzondere positie in de markt omdat haar contractuele vrijheid beperkt is. Zij heeft namelijk de verplichting om het geld van de gemeenschap verstandig en efficiënt te besteden. De besteding van het gemeenschapsgeld aan dure licenties, terwijl er goedkopere oplossingen zijn, is ongewenst. Open source software is niet noodzakelijkerwijs gratis, maar wel duidelijk goedkoper dan de licenties van leveranciers als Microsoft. Het gebruik van open source software wordt dan ook vanuit de landelijke overheid gestimuleerd. Vanuit het perspectief dat open source software goedkoper is, moedigt het Ministerie van Economische Zaken het gebruik van open source binnen de overheid en het bedrijfsleven aan. Daarnaast maakt open source software de informatie van de overheid meer toegankelijk, door open standaarden te gebruiken kan iedereen de informatie lezen zonder (teveel) kosten te maken. Binnen de overheid, zowel in het binnen – als buiten land , neemt de populariteit van Server Based Computing architectuur op basis van Citrix of Windows nog steeds toe. De reden hiervoor is dat met name door het centrale beheer van applicaties aanzienlijke kostenbesparingen kunnen worden gehaald. Bovendien verandert er niet veel voor de eindgebruikers, die blijven werken in een Microsoft Windows omgeving. Om gebruik te maken van Server Based Computing zijn er naast de centrale servers slechts Thin Clients nodig als werkstations op de werkplekken. Hiervoor zijn diverse commerciële producten beschikbaar, waaronder ook open source software. 4.2. Decentrale overheid Binnen de lage overheden zijn diverse initiatieven op het gebied van Open standaarden en Open Source Software. In de drie noordelijke provincies is door het Adviescollege voor de Markt (AMa) een Task Force Open Source Noord Nederland ingesteld met als opdracht de kansen in Noord -Nederland voor bedrijfsmatige opgezette activiteiten te verkennen rond Open Source. De taskforce heeft daarbij tevens scherp gekeken naar het werkgelegenheidseffect en de mogelijkheden voor het creëren van nieuwe arbeidsplaatsen in NoordNederland. De resultaten lieten zien dat het niveau van OSS ontwikkelingen in Noord Nederland van hoog niveau is. Echter de professionalisering van deze kennis (met name richting de markt) en het creëren van vertrouwen in Open Source Software verdienen meer aandacht. Het vergroten van de kennis over OSS en het stimuleren van het gebruik (bij de marktpartijen en de overheid) in de drie noordelijke provincies, bespaart kosten op korte en lange termijn. Een investering van € 1,5 miljoen in drie jaar voor 15 banen direct en 150 banen per jaar indirect moet resulteren in € 15 miljoen per jaar terugverdienen naar de Noordelijke economie. De opzet van een “Open Source Motor Noord Nederland”, het kenniscentrum zoals voorgesteld versnelt dit proces. Open Source Software heeft als voordeel dat de broncode vrij beschikbaar is en dat biedt zowel het bedrijfsleven als de overheid aanzienlijke kansen en mogelijkheden. Met name voor het MKB en de ICT toeleveranciers voor de publieke sector zijn deze ontwikkelingen van maatschappelijk en economisch belang. Door de vrije beschikbaarheid van de broncode heeft elke gebruiker de vrijheid om deze software te kopiëren te exploiteren en te wijzigen. Dit staat in tegenstelling tot de zogenaamde proprietary software waarvan de licenties sterke beperkingen opleggen aan het gebruik en de verdere verspreiding ervan, en wijziging gelijkstellen met diefstal.



Om de toegankelijkheid van OSS te verbeteren zal er een portal worden opgezet die een kwaliteitsanalyse van OSS zal uitvoeren. Deze portal zal OSS toegankelijker maken door structuur en overzicht te geven aan de hoeveelheid OSS, de complexiteit en diversiteit ervan. De portal wordt vormgegeven door een dynamische internetsite, die OSS producten registreert, de broncode hiervan analyseert en de resultaten hiervan visualiseert. Op de site kunnen gebruikers OSS selecteren, laten analyseren en aanpassen. De website zal tevens worden gebruikt voor het verspreiden en delen van informatie en kennis. Dit project is opgesteld samen met BuyWays (Groningen). Case “TaskForce Open Source Noord Nederland”

4.2.1. Gemeenten De gemeenten blijven achter met het gebruik van open source software. De reacties zijn wisselend op het invoeren van open source software volgens de motie-Vendrik. Uit een scan van de open source integrator Ematic Interactive blijkt dat kleine gemeenten meer open source gebruiken dan grote gemeenten. Gemeenten met een kleiner budget zijn blijkbaar eerder geneigd om te kiezen voor open source software. Deze gemeenten nemen daardoor vaak een voortrekkersrol op zich. Momenteel zijn steeds meer gemeenten enthousiast over de eenvoud en de mogelijkheden van het gebruiken van Open Source Software. Op de website van de OSOSS (www.ososs.nl) verschijnen continu nieuwe referentie verhalen van tevreden gebruikers. Net als bij veel andere gemeenten is open source software binnen gekomen omdat een aantal IT medewerkers er al privé veel mee deden. Als er dan iets vervangen moet worden, dan is de drempel om open source software te gaan gebruiken natuurlijk wel wat lager. In 2003 kwam er de vraag om betere beveiliging voor onder andere internetverbindingen en e-mail te realiseren. En daar ligt nou juist de kracht voor open source software. Meer dan de helft van de internetservers zijn uitgerust met open source software. Inmiddels heeft de gemeente al geruime tijd de beveiliging met open source software in gebruik. Men een geringe aanpassing, zonder al te veel werk werd de nieuwe beveiling gerealiseerd. Dit wordt als een belangrijk voordeel van open source software beschouwd binnen deze gemeente. Men heeft inmiddels ook content-filtering en een firewall die volledig voldoet aan alle specifieke wensen. Maar er gebeurt nog veel meer met Open Source toepassingen binnen gemeente Ouder Amstel. Men is nu aan het testen met E-groupware (http://www.egroupware.org), een open source groupware pakket voor onder andere e-mail, agenda's en het delen van documenten. Steeds meer organisaties gebruiken het en ook koppelingen met PDA's en dergelijke worden steeds beter. Wat volgens de systeem manager van deze gemeente ook nog steeds een groot misverstand is, is dat open source software alleen in combinatie met Linux zou werken. Maar dat is zeker niet juist. Hoewel de software voor de eindgebruikers nog niet perfect is, gaat de ontwikkeling wel zeer snel de goede kant op. Er is inmiddels contact met een andere gemeente die er ook mee gaat werken en zij hebben al wat interessante ervaringen die binnen deze gemeente wellicht ook bruikbaar zijn. Het management wordt daardoor ook steeds enthousiaster. En daardoor denkt men binnen Ouder-Amstel- Open source software; Ja Graag!” Case “Gemeente Ouder-Amstel”



In de provincie Utrecht ligt de gemeente Rhenen. Er wonen ongeveer 18.000 inwoners en er werken rond de 135 medewerkers. De Afdeling Informatisering en Automatisering bestaat uit 3,5 FTE. Tot twee jaar terug gebruikten men geen klant-volg-systeem, dan stond men eerst in de rij voor de receptie om vervolgens verwezen te worden naar de juiste balie (om daar soms nogmaals te moeten wachten), daarnaast moest men als medewerker soms ook nog wat zaken afhandelen terwijl de klant al weg is. Dan wil je als baliemedewerker eigenlijk niet dat er al direct iemand nieuw aan de balie staat die mee kan kijken. De gemeente wilde dus een klantvriendelijk systeem, waarbij iedereen direct in de juiste 'wachtrij' komt te staan en snel geholpen kon worden. Op dat moment is er gekeken in de markt en kwam men er achter dat er eigenlijk maar twee oplossingen zijn; of een dure oplossingen die voor Rhenen veel te uitgebreid zijn, of het systeem wat we allemaal kennen van de slager en de bakker, namelijk de rode nummer automaat waaruit een nummerkaartje komt en er middels een scherm achter de toonbank verschijnt welk nummer er aan de beurt is om een halfje wit te bestellen. Op dat moment werd echter net een partij interactieve informatiezuilen aangeboden op een site waar de systeem manager regelmatig kwam. Toen is de gedachte ontstaan of daar niet zelf iets mee te doen c.q. ontwikkelen was. Via een zuil (zoals inmiddels geïnstalleerd is) en een keuzemenu kan je 'klanten' veel beter helpen. Omdat men wel vaker applicaties voor internet ontwikkelde en het intranet al op een LAMP (Linux, Apache, MySQL en PHP) omgeving draaide, is er toen een indicatie afgegeven over de inspanningen die het de IT afdeling zou kosten om gewoon zelf iets dergelijks te bouwen. Eigenlijk viel dat erg mee en werd er al snel toestemming gegeven om aan de gang te gaan. Zowel de klanten als de medewerkers zijn er erg tevreden mee. Als er nu iemand binnenkomt in het gemeentehuis, loopt hij/zij direct naar de zuil met het Klantvolgsysteem (kvs) en geeft aan waarvoor hij/zij komt. Stel hij/zij komt voor een paspoort. Hij/zij klikt 'Paspoort' op het scherm en er wordt gevraagd of hij/zij een geldige pasfoto en het oude paspoort bij zich heeft. Als hij/zij dan op 'Ja' klikt, krijgt men een 'wachtnummer'. Bij de ambtenaar die op die dag verantwoordelijk is voor de aanvraag van paspoorten, verschijnt een indicatie op zijn kvs-toolbar dat er een wachtende is voor een paspoort. Op deze manier kan de klant snel en effectief geholpen worden." Omdat deze applicatie door de gemeente zelf ontwikkeld is, stellen men deze ook ter beschikking aan andere belangstellenden. Men is nu aan 't nadenken hoe dit het beste kan gebeuren, maar het initiatief van de overheid voor het delen van software (www.uitwisselplatform.nl) lijkt een mooie plaats om deze applicatie onder te brengen. In ieder geval doet de gemeente Rhenen steeds meer met open source software. Zo is onlangs een servicedesk systeem aangeschaft en heeft de leverancier Topdesk (www.topdesk.nl) gevraagd om deze te ondersteunen met een open source database PostgreSQL (www.postgresql.org) en dat heeft men gedaan. Dat bespaart de gemeente ook weer dure licentiekosten voor 'commerciële databases'. En er zijn nog meer zaken die men de komende periode grondig onder de loep gaar nemen. Open Source software motto van deze gemeente is: We draaien erop!" Case “Gemeente Rhenen”

Maar er zijn ook gemeenten die de resultaten bij andere vergelijkbare gemeenten eerst afwachten, alvorens zelf de stap te overwegen om op open source software over te stappen. Een voorbeeld hiervan zijn de gemeenten Leiden en Zandvoort.

De gemeente Leiden gaat voorlopig niet over op open source software. Hoewel het College van B&W het belang van open source software inziet en de ontwikkelingen op dat gebied bij andere overheidsinstanties volgt, vindt het College dat de invoering van open source software voor de kantoorautomatisering in de praktijk nog op teveel problemen stuit. Pas al een andere vergelijkbare gemeente is gebleken dat overstappen op open source software voor de kantoorautomatisering haalbaar is, zal het College B&W een overstap overwegen. Men kiest niet voor een pioniersrol. Voor minder ingrijpende softwarevernieuwingen zal open source software als mogelijkheid worden overwogen. Tot die tijd gaat de gemeenteraad door met de aanvraag van een investeringskrediet, met een waarde van € 464.000 voor de aanschaf van Microsoftlicenties. Case “Gemeente Leiden”



De gemeente Zandvoort ondertekent het Manifest Open Overheid niet om puur pragmatische redenen. De gemeente is van mening dat zij vaker geholpen zijn met gesloten , maar praktische en reeds bestaande software dan een ontwikkeltraject in te gaan om software te ontwerpen. Dat neemt niet weg dat bestaande software in voorkomende gevallen in een selectieprocedure wordt opgenomen. Aan te schaffen software zal aan een aantal criteria moeten voldoen, zoals benodigde geld en tijd, functionaliteit, connectiviteit duurzaamheid en ondersteuning. Door het Manifest wordt expliciet de eis van open software toegevoegd. De gemeente Zandvoort is van men9ng dat open source software gelijk staat aan nog te ontwikkelen software. Zij hecht meer waarde aan andere selectiecriteria zoals beschikbare kennis en tijd en doorlooptijd van een project. Maar ook bij voorkeur te kiezen voor bestaande software, omdat er dan referenties en ervaringen beschikbaar zijn. Tenslotte geeft de gemeente als argument om niet te kiezen voor open source aan dat de regelgeving in vooral de lokale overheid voortdurend verandert, waardoor de software continu bijgehouden dient te worden. En zij vindt dat daardoor de positie van open source verzwakt wordt. De gemeente maakt overigens al weg gebruik van open source, de toepassing ligt vooral in de technische hoek, zoals Linux, firewall en IP-cop (internetfiltering), hetgeen al voor circa € 30.000,- besparingen heeft opgeleverd. Toepassing voor eindgebruikers zal naar haar mening echter vaak op ondersteuning en/of onvolkomenheden stranden. Met de huidige bezetting bij I&A vergt vooledige inzetbaarheid van open source software teveel manuren/fte en is de continuïteit niet te waardborgen. Het ondertekenen van het manaifest lijkt voor een kleine gemeente als Zandvoort te voorbarig. Case “Gemeente Zandvoort”

De ervaring van een groot aantal gemeenten is dat het zoeken naar hybride oplossingen (combinatie van open source en closed source) volgens open standaarden binnen de ICT structuur niet bepaald over rozen gaat. Ondanks de strubbelingen zijn er, zoals uit eerdere case blijkt, toch ook een groot aantal gemeenten uitermate positief over het gebruik van Open Source software.



4.2.2. Provincies De provincie Zeeland blijkt voorop te lopen in het gebruik van open source software. In deze provincie draait bijvoorbeeld 75% van alle gemeentewebsites op het open source besturingssysteem Linux. Dit percentage is het laagst in de provincie Utrecht, Friesland en Groningen.



4.2.3. Waterschappen Vanuit de EMU hebben de waterschappen een nieuwe rapportageverplichting opgelegd gekregen. In de branche was er behoefte om deze gezamenlijk te faciliteren. De Unie van Waterschappen nam het project in overleg met de 37 waterschappen op. Zij besloot tot het doorvoeren van de open standaard XBRL, een wereld uitwisselingsstandaard, die in 2002 al werd bejubeld, maar in 2004 nog nergens was geïmplementeerd. De Unie ging met partner Semansys Technologies en Deloitte aan de slag met XBRL, als eerste in Nederland, geheel in lijn met de traditie van de waterschappen om uitdagingen niet te schuwen en innovaties op te pakken, zowel binnen de kernactiviteiten waterbeheer als de ondersteunende processen. XBRL is een standaard die het mogelijk maakt om informatie vanaf de bron te ontsluiten en uiteindelijk zonder menselijke tussenkomst voor het publiek toegankelijk te maken op een transparante, efficiënte en integere wijze. Het waterschap Zeeuws-Vlaanderen deed in 2001 de eerste ervaringen op met open source software. Inmiddels wordt open source software op vele plaatsen ingezet. Het Waterschap Zeeuws-Vlaanderen is in 1999 ontstaan door een fusie van drie kleinere waterschappen. Het waterschap heeft haar hoofdkantoor in Terneuzen, een beheersgebied van ruim 73.000 hectare en een inwonertal van 107.000. Begin 2001 was de gehele ICT infrastructuur van het waterschap gebaseerd op Microsoft Windows NT en IBM AS/400. Het waterschap had echter twee belangrijke wensen, e-mail voor alle medewerkers (circa 170 personen) en een intranet. Een van de systeembeheerders was goed bekend met Linux en kon daardoor de inzetbaarheid van open source software en Linux goed inschatten. In 2001 vormde dit in combinatie met een beperkte ICT budget de aanleiding voor het waterschap om te kijken of de bovengenoemde twee wensen met open source konden worden gerealiseerd. Open source bracht namelijk geen licentiekosten met zich mee. Om e-mail voorziening te krijgen ging men gebruik maken van Linux/Sendmail, dit werd later uitgebreid met de open source anti-virusscanner Mailscanner, het spamfilter Spamassassin, webmailapplicatie Horde/Imp. Het intranet werd ook gerealiseerd met open source software. Hiervoor gebruikte het waterschap het besturingssysteem Linux met webserver Apache, database MySQL en de scripting taal PHP. Aan het intranet werd ondermeer MRBS en Gallery gekoppeld. De vast internetverbinding had tot gevolg dat het intranet een permanente koppeling kreeg met het internet. Dit leidde weer tot de inzet van openBSD en Linux voor de verbinding en beveiliging, Squid met de web content filter Dansguardian. Voor de VPN-verbindingen van het waterschap is gekozen voor het open source product OpenSwan. Inmiddels is ook Open office.org doorgevoerd in de organisatie. Het waterschap is tevreden over de inzet van de diverse open source software, de software is vaak volledig op maat te maken en blinkt uit door veiligheid, snelheid en stabiliteit. De stabiliteit blijkt ondermeer uit het feit dat er geen uitzondering is dat de open source systemen langer dan 300 dagen draaien zonder dat er een herstart nodig is. Met de inzet van open source software is er een kostenbesparing gerealiseerd van ongeveer aan € 75.000,- aan licenties en hardware. Case “Waterschap Zeeuws-Vlaanderen”

De ervaring zoals bij het Waterschap Zeeuws Vlaanderen laten zien dat er een zeer grote diversiteit aan open source producten bestaat , die goed aansluiten bij de dagelijkse overheidsprocessen. Bovendien wordt aan de hand van dit project duidelijk dat open source software zich goed laat combineren met gesloten software. Open source software is geen zwartof-wit keuze, een hybride omgeving is goed mogelijk.



4.3. Zelfstandige Bestuursorganen Twee initiatieven op het gebied van Open Standaarden hebben betrekking op XBRL. XBRL is een op XML gebaserde internationale standaard (taxonomie) voor financiële rapportages. Het CBS heeft voor 16 waterschappen een XBRL variant ontwikkeld waarmee de kwartaalrapportage naar de Europese Monetaire Unie (EMU) mogelijk gemaakt is. Daarnaast heeft het CBS in het kader van de Informatie voor Derden (IV3) door provincies en gemeenten een XBRL variant ontwikkeld die deze rapportages moet gaan stroomlijnen. In het kader van de Informatie voor Derden (IV3) heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op 5 september 2003 vastgesteld dat de aanlevering van gegevens aan het CBS via XBRL zal moeten plaatsvinden. Twee citaten hierover uit de PDF-attachment hierover die u onderaan dit artikel kunt downloaden: Het CBS kiest voor de digitale standaard XBRL (eXtensible Business Reporting Language) als formaat waarin de provincies en gemeenten aan het CBS de gegevens moeten verstrekken. Het CBS streeft er naar dat de gegevens al met ingang van de kwartaalrealisaties 2004 geleverd worden in XBRL". Het is mogelijk dat nog niet alle provincies en gemeenten in (de loop van) 2004 reeds de gegevens kunnen aanleveren via XBRL. Het kan namelijk voorkomen dat de softwareleverancier de voorziening om via XBRL te leveren nog niet heeft ingebouwd. In zulke gevallen moeten provincies en gemeenten het CBS hiervan op de hoogte stellen. Het CBS biedt dan als overgangsmaatregel voor die provincies en gemeenten een alternatief voor XBRL". Door de toepassing van XBRL in een aantal financiële rapportages van zowel provincies, gemeentes en waterschappen is een belangrijke stap gezet op weg naar verdere standaardisatie. In het kader van de verplichte kwartaal rapportages op grond van Europese Monetair Unie (EMU) verplichtingen, zullen 16 waterschappen gebruik maken van XBRL als rapportage formaat. De door de waterschappen te leveren informatie aan het CBS om aan de EMU-verplichtingen te voldoen kan in twee hoofdsoorten worden onderscheiden: • informatie over de financiële omvang van mutaties • informatie over de standen van een aantal balansposten. Deze informatie dient op kwartaalbasis aan het CBS geleverd te worden. Voor de leveringen is de digitale standaard XBRL (eXtensible Business Reporting Language) het uitgangspunt. De gegevens aan het CBS dienen binnen 30 dagen na afloop van het kwartaal aan het CBS te worden toegezonden. Vanaf het tweede kwartaal van 2004 willen 16 waterschappen hun kwartaalrapportage op basis van XBRL laten verlopen. De voor de waterschappen ontwikkelde XBRL taxonomie is door het CBS ook geschikt gemaakt voor de zogenaamde Informatie voor Derden (IV3), een vorm van financiële rapportages door Provincies en Gemeenten.



4.4. (Semi) publieke sector 4.4.1. Sociale sector Binnen de Sociale Sector zijn er diverse initiatieven op het gebied van opens source software, zoals bijvoorbeel OSA, de Ondernemingskring Sociale Sector Amsterdam.

OSA, is een non-profit koepelorganisatie voor de sociale sector in Amsterdam. Onder de activiteiten bevinden zich Kinderopvang, Ouderenzorg, Jongerenwerk, maatschappelijke dienstverlening, reïntegratie etc. De zich snel ontwikkelende organisatie was hard toe aan een nieuw jasje met alle mogelijkheden om zich goed te presenteren. Zie hier de nieuwe website... xlocal heeft de site ontwikkeld in samenwerking met Studio Kevin van der Brug. Samen met de directie van OSA is een communicatieplan opgezet, dat is uitgewerkt in een complete website. Het OSA personeel onderhoudt de site zelf, middels het opensource Content Management Systeem Mambo. Leden kunnen inloggen op de afgeschermde extranet zone om vacatures of personeel aan te bieden, waarna deze in een eenvoudige workflow geëdit en gepubliceerd worden door OSA.

Met de applicatie SoCard LS en de landelijke database op basis van Creative Commons zetten GGD’en een landelijk dekkende standaard neer voor digitale sociale kaart informatie over woon-, zorgen welzijnorganisaties. GGD Nederland heeft een stuurgroep ingesteld , die het initiatief landelijke, digitale , sociale kaart beheert en verder ontwikkelt en onder wiens verantwoordelijkheid de implementatie van de landelijke database plaats vindt. In deze stuurgroep participeren vertegenwoordigers van de deelnemende partijen (Zorgwel, Zorgwijzer, GGD Nederland en het RIVM). De eerste opdracht van de stuurgroep is een landelijk dekkend netwerk van regionale digitale sociale kaarten tot stand te brengen. Vanuit die kaarten wordt de landelijke database gevuld en de regio’s gebruiken de gehele landelijke database opdat ze ook data over naburige regio’s en regio’s elders in het land kunnen aanbieden. In overleg met het ICTU werd duidelijk dat de overheid kiest voor open source (geld, beheer, geen monopolie), open content (openbaarheid van overheidsdata) en open standaard (geen monopolies). GGD Nederland heeft in 2006 een samenwerkingsovereenkomst getekend met de Vereniging van Nederlandse gemeenten (VNG), de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) en de stichting Vraagwijzer (ondersteunt gemeenten bij het opzetten van loketten) Maar daar waar GGD’en in hun werkregio’s het systeem SoCard LS met de landelijke database aanbieden om te gebruiken binnen het WMO-loket per gemeente, blijkt ook dat gemeenten verschillende, dan wel andere keuzes kunnen maken. Zij kiezen ook andere systemen en daarbij behorende databanken. Daardoor ontstaan zelfs situaties dat de gemeenten in een regio voor verschillende sociale kaarten kiezen, die geen open source en open content zijn. De desbetreffende koepelorganisaties moeten nog het nodige doen om de bij hen aangesloten leden op een bepaald spoor te zetten.



4.4.2. Onderwijs In het onderwijs is de laatste jaren sprake van stijgende softwarekosten. Om mensen in het onderwijs voor te lichten over Open Source software en het gebruik van open standaarden te stimuleren, heeft het ministerie van OCW aan Kennisnet, Ict op School en het overheidsprogramma OSOSS gevraagd gezamenlijk het programma "OSS in het onderwijs" uit te voeren. Vanaf 2006 wordt het programma uitgevoerd door Kennisnet ICT op School. Het programma biedt informatie en ondersteuning met betrekkin tot open source software en open standaarden. Daarnaast biedt zij beschrijvingen van voorbeeld projecten, zowel op het gebied van ontwikkeling als van implementatie van open source software. Naast omvangrijke applicaties als een besturingssysteem of een ELO zijn er ook veel nuttige kleine Open Source programma’s beschikbaar.

De Openbare Basisschool Rosa Boekdrukker was op het gebied van ICT niets gestandaardiseerd, werden er nauwelijks backups gemaakt en waren bestanden tussen computers niet uitwisselbaar. De school stelde vast dat dit anders moest en maakte een plan van aanpak. Daarbij liep men steeds weer aan tegen de beperkingen van closed source software. De school was van mening dat een onderwijsinstelling het gemeenschapsgeld zo kostenbewust mogelijk besteedt diende te worden en daarnaast had de school een rol in het verspreiden van vrije toegankelijke kennis, ook op het gebied van automatisering. In 1999 schafte de onderwijsinstelling een Linux server aan en werden er een aantal toepassingen ontwikkeld, speciaal voor het onderwijs, zoals ServerAtSchool en Site@School, een op basisscholen gericht content management systeem. Deze systemen worden inmiddels wereldwijd gebruikt binnen onderwijsinstellingen.

Basisschool De Pleiaden is bijvoorbeeld een van de voorlopers op ITR gebied en ook op open source software. In de eerste helft van 2004 bezat Basisschool De Pleiaden pc’s met 1Ghz processoren, Windows XP in een client-server netwerk. XP gaf al een verbetering in beheer ten opzichte van Windows Me, maar bracht nog steeds een hoge beheerslast met zich mee. Daarnaast wilde de school een rijker aanbod van software, onder meer door naast de gangbare Windows-software ook Linux-software te kunnen gebruiken. De school is testschool voor OWG, en beschikt hiermee over een breed aanbod van te testen software. Al vroeg besloot De Pleiaden tot een eigen koers: in plaats van een nl.tree-aansluiting te nemen, regelde men zelf een kabelabonnement. Een eigen firewall op basis van Linux beschermde de Windowsmachines. Hierdoor kwam geld vrij voor hard- en software. Men richtte een eigen webserver in met Apache. Deze server draait sinds 2001 zonder te crashen. Voor het terugdringen van de beheerslast besloot de school een netwerk met thin clients in te richten. Thin clients fungeren voornamelijk als afspeelapparaten. Het besturingssysteem en de software draaien op de server. De nieuwe infrastructuur bestaat uit thin clients gekoppeld aan een Linux- en een Windows terminal server. De clients zijn refurbished pc’s zonder harde schijf maar met een PXE netwerkkaart. De PXE maakt het mogelijk een mini-Linux distributie te laden vanaf het netwerk. De bestanden worden opgevraagd door de clients via het MAC adres, een unieke code in de netwerkkaart van de computer. De minidistributie bevat wat hardware drivers en een kernel, met de samba software voor de toegang tot het Windows netwerk. De minidistributie biedt de mogelijkheid met een eenvoudig menuutje te kiezen voor de Windows of de Linux client. Het beheer is momenteel vrijwel beperkt tot het beheer van de servers. De Windows-server staat er vooral voor de educatieve Windows-applicaties. Op de Windows-server is een uitwisselschijf ingericht: een schijf waar de leerlingen bestanden kunnen opslaan die zowel onder Linux als onder Windows gebruikt kunnen worden.



Op de Linux server draait de Mandrake distributie. Er is gekozen voor Mandrake omdat deze distributie de mogelijkheid van betaalde support biedt wanneer dat nodig mocht zijn. De Kiosk Admin tool van de KDEdesktop wordt gebruikt om voor verschillende groepen met ‘point en click’ een op maat gesneden desktop samen te stellen. Hiermee kunnen per groep applicaties, contextmenu’s, instellingsmogelijkheden etc. worden ingesteld. Een groot voordeel van het beheer zo dicht bij huis houden, is het directe contact met de leerkrachten. In voorgaande jaren had de school een licentie voor Paint Shop Pro (PSP), dat op zich een mooi pakket voor beeldbewerking is. Het kostte echter per PC 25 gulden per jaar met een contract voor 3 jaar. Men deed eigenlijk niet voldoende met PSP om de verlenging met weer 3 jaar te rechtvaardigen. Nu was er een ander beeld bewerkingspakket nodig. Het werd het Open Source-pakket Gimp. Bij De Pleiaden is gekozen voor internetfiltering. Hiervoor wordt DansGuardian gebruikt, gekoppeld aan SQUID als Proxy. Het geheel werkt zeer snel en bewaakt alle internettoegang. DansGuardian filtert op verboden woorden, ratings in plaatjes, ‘banned’ websites, aangevuld met een white-list. Het programma geeft aan waarom iets geblokkeerd wordt. De school heeft de verboden-woorden lijst zelf aangevuld met Nederlandse termen. Ook de Windows terminal server gaat via DansGuardian. Binnen enige tijd zal de Pleiadenschool verhuizen naar een nieuw gebouw. Op de nieuwe locatie wordt het een ‘kantoorurenschool’. Dat betekent dat er leerlingen zullen zijn die na de schooltijden van de schoolpc’s gebruik zullen maken. Uit beheersoverwegingen wordt dan alleen Linux toegelaten. Hoewel Linux nu niet direct bekend staat om de spelletjes, zijn de kinderen erg enthousiast over de grote hoeveelheid spelletjes die ze na schooltijd kunnen spelen. Bij een zoekactie naar ‘game’ voor Mandrake kwamen ongeveer 300 Open Source-spellen tevoorschijn. Op de Linux desktop van De Pleiaden staat naast een aantal bekende programma’s als webbrowser Mozilla en OpenOffice.org ook een minder bekend programma: Timidity. Timidity is een midi naar audio omzetter. Het wordt met succes gebruikt in de muziekles voor het afspelen van ‘karaoke’-bestanden met bijbehorende teksten op een beamer. Daarnaast gebruikt de Pleiadenschool veel software van OWG, De OWG-licenties kosten ongeveer 200 € voor het hele netwerk. Vroeger leefde de gedachte dat de schoolautomatisering de thuissituatie moest volgen en bij moest houden. Nu blijkt echter dat het de kinderen niets uitmaakt of ze nu een venster aanklikken in Windows of in Linux. De basisvaardigheden zijn gelijk. De school is erg tevreden met de resultaten van de omschakeling. De beheerlast is aanzienlijk teruggebracht en de mogelijkheden zijn toegenomen. Ook de kinderen zijn blij met de veranderingen.

4.4.3. Zorgsector In de zorgsector gaat het in de eerste plaats om het bieden van goede zorg aan de cliënten. Goede informatie speelt hierbij een belangrijke rol. Zorgverleners moeten tijdens een contact met een patiënt alle relevante gegevens kunnen inzien. ICT in de zorg zit momenteel in een nieuwe fase. De landelijke ICT-infrastructuur in de zorg is gerealiseerd met de totstandkoming van de centrale voorzieningen. De afgelopen jaren is hard gewerkt aan de eerste hoofdstukken van het landelijk elektronisch patiëntendossier (EPD). Inmiddels is gestart met de invoering van het elektronisch waarneemdossier voor huisartsen (WDH) en het elektronisch medicatiedossier (EMD).



In het platform ICT & Innovatie hebben vertegenwoordigers van koepelorganisaties in de zorg, het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport (VWS) en het Nationaal ICT Instituut in de Zorg (NICTIZ) zitting. De stuurgroep komt tweemaal per jaar bijeen om afstemming te bereiken over nieuw in te zetten ICT– en innovatietrajecten in de zorgsector. Daarnaast doet het platform uitspraak over de wenselijkheid van overheidsbemoeienis Het NICTIZ bevordert actief het gebruik van open standaarden. Doelstelling van het NICTIZ is ondermeer het vergroten van de interoperabiliteit van de informatiesystemen in de zorg, zodat de informatie ongeacht tijdstip en locatie kan worden geraadpleegd. In de zorg bepalen afnemers zelf welke hardware en software wordt ingezet, maar het NICTIZ speelt een belangrijke rol bij het opstellen van de eisen die kunnen worden gesteld aan de ICT componenten die worden gebruikt in de Zorg ICT. De minister van VWS draagt gedurende 5 jaar financieel bij aan het NICTIZ. Stichting Myosotis heeft samen met Geestelijke Gezondheid Europoort en Horn IT de internetapplicatie WebRAAP ontwikkeld voor de acute psychiatrische zorg. Met WebRAAP kunnen zorgverleneers onderweg gegevens vastleggen en inzien. Voor de bouw van de applicatie is, onder meer vanwege het kostenaspect, de keuze gevallen op open source producten als Linux, Apache, MySQL, PHP en Open SSL. Daarbij bleef het niet, want naast gebruik van open source is er sprake van open ontwikkeling. De gebruikers hebben gedurende het ontwikkelproces meegekeken en met hun reacties de ontwikkeling gestuurd. Deze openheid zal ook bij de verdere ontwikkeling van WebRAAP een rol spelen. Case “Stichting Myosotis”

De MeanderGroep Zuid-Limburg biedt intramurale en extramurale zorg, (para)medische en preventieve dienstverlening en een totaalpakket van maatschappelijke dienstverlening en services aan klanten in de regio Zuid-Limburg. De organisatie telt ongeveer 4.500 medewerkers. Binnen de MeanderGroep willen ze zoveel mogelijk geld direct naar de zorg hebben. Zij zoeken dus constant naar mogelijkheden om de ICTdienstverlening beter en toch goedkoper te maken. Daaruit volgend hebben ze in 2004 laten onderzoeken in welke mate Open Source software binnen de organisatie inzetbaar zou kunnen zijn. Sindsdien maken ze waar mogelijk gebruik van Open Source. De internet sites en het intranet draaien beiden compleet op Open Source, zo ook het Typo3 Content Management Systeem. Op Typo3 is goede leveranciersondersteuning te krijgen. Maar dat is nauwelijks nodig. Waar mogelijk gebruiken ze OpenOffice en Firefox in de kantoorautomatisering en MySQL/MaxDB als databaseplatform. Ook grote delen van de informatiebeveiliging, ICT-beheerstools etc. zijn Open Source. Onlangs hebben ze een OpenSource applicatie gekregen van het Atrium Medisch Centrum voor ‘deskundigheidsbevordering’ en het boeken van scholing via ons intranet. Deze applicatie is verder uitgebouwd en weer ter beschikking gesteld van de OpenSource gemeenschap. Daarnaast worden, waar mogelijk ‘vendor lock-in’ situaties voorkomen. Ook om die reden streven zij naar een grotere onafhankelijkheid van de bekende grote softwareleveranciers. Zij zijn op het gebied van kantoorautomatisering praktisch gedwongen te werken met één grote software-aanbieder. Dat willen zij doorbreken. Omdat zij functioneren in een keten van zorgaanbieders en gemeentes, zijn ‘interoperabiliteit’ en ‘open standaarden’ belangrijke aspecten bij het uitwisselen van gegevens. En aangezien zij gegevens van de klanten soms 3 generaties lang moeten bewaren, is ook ‘digitale duurzaamheid’ voor hen een belangrijk item. Case “MeanderGroep Zuid-Limburg”



Ook leveranciers maken de overstap naar open source naar aanleiding van motie Vendrik, zoals blijkt uit het het voorbeeld van Green Valley. De Delftse softwareleverancier Green Valley, een van de leidende bedrijven op het vlak van Enterprise Content Management Software, heeft een gewaagde, maar succesvolle stap genomen door haar software over te zetten op Open Source technologie. Het resultaat is een compleet nieuwe versie van de reeds succesvolle Discovery Server software. Met deze overstap geeft Green Valley antwoord op de motie Vendrik. Green Valley heeft een leidende positie binnen de overheid en de zorgsector en heeft een sterk marktgerichte wijze van productontwikkeling. Naar aanleiding van de motie Vendrik zag Green Valley een belangrijke verandering in de wensen en behoeften van de overheid. Vervolgens is besloten de productontwikkelstrategie compleet te herzien door de overstap te maken naar Open Source technologie. Op deze manier sluit de nieuwe productlijn volledig aan bij de open source gedachte die de overheid stimuleert. De overstap werd twee jaar geleden ingezet en betekende een risicovolle ontwikkeling, omdat men op dat moment alleen ontwikkelde op het Microsoft platform. Men moest dus met andere operating systems, programmeertalen en tools werken. Na een uitgebreid research- en ontwerptraject is Discovery Server opnieuw ontwikkeld door louter gebruik te maken van Open Source componenten gecombineerd met eigen technologie. Het resultaat is een nieuwe versie van de Discovery Server. Deze versie is volledig cross platform en ondersteunt zowel Linux als Windows omgevingen, maar is ook geschikt voor omgevingen waar de hoogste eisen worden gesteld aan betrouwbaarheid en performance, zoals zware Sun, IBM ISeries of HP UX servers en applicatieservers als IBM Websphere of BEA Weblogic.



5. Belangenbehartigers en derden 5.1. Holland Open Software Platform HollandOpen is de nationale organisatie die in Nederland de belangen van open standaarden, open content en open source software behartigd. Het platform is sinds de zomer van 2005 van start gegaan om in eerste instantie alle initiatieven op het terrein van Open Source Software, Open Content en Open Standaarden in Nederland een plek te bieden. Tegelijkertijd werpt Holland Open zich op als belangenbehartiger van het open gedachtegoed. Het platform houdt zich bezig met een aantal activiteiten, zoals de organisatie van de jaarlijkse Holland Open Software Conference. De doelstelling van de Stichting Holland Open is op dit moment als volgt geformuleerd: Het bepleiten van open standaarden in alle vormen van informatietechnologie, het bevorderen van open informatieverwerking, alsmede het stimuleren van open source software. Het behartigen van de belangen van de organisaties, bedrijven, personen en open source gemeenschappen die deze doelstelling onderschrijven. Het aan zich binden van de diverse lokale en sectorale initiatieven en deze een plek te bieden voor kennisuitwisseling, in de breedste zin van het woord. Als contactpunt te functioneren voor soortgelijke initiatieven in andere landen. Belangrijk doel van het nieuwe Platform is naast belangenbehartiging om de vele open software initiatieven een plek te geven waar informatie kan worden gedeeld en mensen op de hoogte worden gesteld van elkaars activiteiten. In het verleden is het (te) vaak voorgekomen dat mensen met vergelijkbare ontwikkelingen bezig waren zonder dat ze dat van elkaar wisten. Ook zijn veel informele en formele constructies rond open source initiatieven bedacht (coöperaties, stichtingen, en dergelijke) zonder dat gebruik kon worden gemaakt van de ervaringen elders. Holland Open hoopt door bundeling van kennis en krachten de plek te worden waar deze informatie beschikbaar komt. HOSP beoogt een stimulerende, innovatieve netwerkorganisatie te zijn voor nieuwe en bestaande initiatieven. Het platform wil dus één duidelijke invalshoek bieden waar geïnteresseerden terechtkunnen voor informatie en voorlichting, waar projecten kunnen worden geïnitieerd, samenwerking kan worden gezocht, kennis kan worden uitgewisseld en een groot aantal onderwerpen bediscussieerd kan worden. Bovendien beoogt HOSP een platform te zijn voor zowel bedrijven, onderwijs, gebruikers als communities. HOSP zal in veel projecten en initiatieven eerder faciliterend zijn dan leidend; en dat is ook precies de bedoeling. Uiteraard zal het platform ook eigen projecten initiëren waarmee de aandacht wordt gevestigd op alle open ontwikkelingen middels nieuwsberichten, participatie in forums en maatschappelijke discussies, organisatie van netwerkborrels, symposia en een groot jaarlijks wederkerend internationale conferentie. 5.2. Vereniging Open Source Nederland (VOSN) De VOSN is opgericht ter stimulering van het professioneel gebruik van Open Source. Het bestuur van de VOSN bestaat uit een vertegenwoordiging van de Nederlandse open source markt. Bestuursleden zijn dagelijks werkzaam binnen open source dienstverleners, zijn actief betrokken binnen open source ontwikkeltrajecten of hebben een uitgebreid netwerk en zijn actief binnen overheidinstanties.



De • • • •

VOSN stelt zich onder andere de volgende doelen: Stimulering van het professioneel gebruik van Open Source Software (OSS); Belangenbehartiging van organisaties die OSS ontwikkelen en professioneel gebruiken; Platform voor discussie, kennisuitwisseling, kwaliteitsontwikkeling en certificeringvraagstukken; Actief betrokken bij raakvlak tussen OSS en maatschappelijke, politieke en juridische vraagstukken.

Steeds vaker is Open Source Software terug zowel in de politiek Den Haag als ook in het decentrale beleid. Dat is geen wonder, want Open Source Software heeft per definitie een Open Standaard, die het iedere burger mogelijk maakt om gebruik te maken van de geboden overheid diensten. De VOSN onderhoudt zowel een vruchtbare lobby bij de overheid als eentje bij de politieke partijen. Door middel van timing kunnen plannen effectiever doorgevoerd worden. Zo kwam het beleidsvoorstel (motie Vendrik) met betrekking tot Open Source en Open Standaarden, de ambtenaren buitengewoon goed uit: zij waren zelf al aardig op dreef. Naast lobby-en voor het directe doel van de VOSN, is de organisatie bezig met het voorkomen van wetgeving die Open Source benadeelt of onmogelijk maakt. Recente ontwikkelingen op het gebied van auteursrecht en octrooien brengen de ontwikkeling van Open Source in gevaar. Zowel in Den Haag als Brussel is de VOSN regelmatig te vinden. 5.3. Livre Livre biedt een kijk op open, vrije en duurzame ICT innovatie, waarbij de thema's open standaarden en open source software centraal staan. Maar ook aanverwante thema's zoals Software as a Service (SaaS), open content, open access, Web 2.0, Voice over IP en Internet komen aan bod. Livre fungeert enerzijds als podium voor nieuws, achtergronden, columns en opinies. Anderzijds is Livre een interactief kennisplatform voor de uitwisseling van kennis en ervaringen. Livre is volledig onafhankelijk en vaart haar eigen koers. De doelstelling van Livre is het creëren van bewustwording over ICT innovatie die is gebaseerd op de waarden open, vrij en duurzaam. Livre positioneert zich als brug tussen enerzijds de wereld van open, vrije, duurzame ICT innovatie en anderzijds de gebruiker (beslissers, beleidsmedewerkers, managers, ondernemers, CIO's, et cetera) in het toepassingsveld van ICT. De maatschappij wordt steeds kennisintensiever. Hierdoor wordt informatie en informatietechnologie steeds meer een basisbehoefte voor mens en organisatie, en dus steeds belangrijker. Vanuit deze constatering wil Livre aanzetten tot het nadenken over hoe hiermee wordt omgegaan. Livre doet dat vanuit de gedachte dat meer openheid en vrijheid met betrekking tot informatie en informatietechnologie leidt tot meer duurzaamheid en uiteindelijk een positief effect heeft op economie en maatschappij. Naast een portal voor nieuws, opinie en achtergronden, is Livre ook een interactief kennisplatform. Bij alle verhalen die worden gepubliceerd, bestaat de mogelijkheid om te reageren. Het forum van Livre (www.livre.nl/forum) biedt de mogelijkheid om kennis en ervaringen te delen. Op die manier is het ook een handig instrument bij (open source) softwareselectie. Veel onderwerpen gaan over vragen als 'welke software kan ik gebruiken voor de ondersteuning van...'. Voorts is op livre.nl een uitgebreide pool van documenten (onderzoeksrapporten, scripties et cetera) aanwezig die gratis zijn te downloaden. Ook vind je op Livre een bedrijvenindex, met een overicht van bedrijven die 'iets' hebben met open, vrije en duurzame ICT innovatie. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------MarketCap Marketingadvies BV | Raadhuisstraat 2c | 5131 AL Alphen (NB) | The Netherlands Tel: +31(0)13 5081800 | Fax: +31(0)13 5081899 | www.marketcap.nl | [email protected]


Netwerkorganisatie Livre is een netwerkorganisatie met een groot aantal partners. Goldpartners zijn nauw verbonden aan Livre en zijn bijna dagelijks met Livre bezig. Verder heeft Livre contentpartners (voor het leveren van nieuws, columns en achtergronden), technologiepartners (voor technische ondersteuning) en mediapartners (voor gezamenlijke promotie). Creatieve samenwerking met partners wordt door Livre actief gestimuleerd.



6. Opinie 6.1. Argumenten voor Open source en open standaarden Indien gekochte software open-source is, heeft degene die deze software gekocht heeft de beschikking over de broncode. Hiermee is het aan de koper van software (en niet meer aan de verkoper) om aan te geven of en hoe de software aangepast moet worden. En uiteraard is het dan ook aan de koper om verschillende aanbiedingen en aanbieders te vergelijken. De originele verkoper/ontwikkelaar heeft als zwaarwegend argument bij een onderhandeling dat de benodigde ervaring en kennis voor de gewenste aanpassing bij hem/zijn organisatie beter aanwezig is. Andere aanbieders zullen een zware taak hebben om op een vergelijkbaar niveau van kennis, kunde en/of ervaring te komen. De klant/koper is degene die het bewijs van deze kennis, kunde en ervaring kan afdwingen. Hij/zij is niet meer gebonden aan de originele leverancier en dus minder afhankelijk van keuzes die ooit in het verleden gemaakt zijn. Op zich zijn dit aardige opinies, echter wat geven organisaties zelf aan bij de vraag waarom nu juist “wel” of juist “geen” Open Source Software (willen) gebruikt wordt. Bij de Open Source Software gebruikers geeft ruim de helft aan dat de belangrijkste reden voor gebruik een financiële reden is, het gaat om de prijs. Hierbij is nauwelijks onderscheid waar te nemen tussen de subsectoren. Wanneer niet alleen naar de aller belangrijkste reden, maar naar de drie belangrijkste redenen gekeken wordt, dan blijkt bij circa 85 procent van de Open Source Software gebruikers dit (mede) de reden te zijn.

Belangrijkste reden gebruik Open Source Software Financiele reden / prijs Uitwisselbaarheid / open / flexibel Betrouwbaar / beheersbaarbeid / stabiliteit Leveranciersonafhankelijkheid Code aanpasbaar Beleid Innovatie snelheid Geen alternatief Functionaliteit Veiliger Brede beschikbaarheid van kennis

Anders Onbekend 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / met Open Source Software Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



Op afstand wordt als tweede argument de uitwisselbaarheid, openheid en flexibiliteit van Open Source Software genoemd. De top vijf belangrijkste redenen om van Open Source Software gebruik te maken zijn verder ‘betrouwbaarheid / stabiliteit’, ‘leveranciersonafhankelijkheid’ en het feit dat het ‘beleid’ is. Wanneer de naar het totale beeld van alle genoemde redenen gekeken wordt, dan blijkt bijna de helft van de Open Source Software gebruikers de uitwisselbaarheid en openheid als reden te noemen. Overall bijna 20 procent geeft aan dat leveranciersonafhankelijkheid zeker als een van de redenen meespeelt. De betrouwbaarheid en stabiliteit van de software wordt bij eveneens bijna 1 op de 5 organisaties als reden genoemd. Circa 11,5 procent geeft aan dat het feit dat de ‘code aanpasbaar’ is een belangrijke reden voor gebruik is. Verder wordt binnen de ministeries en de ZBO’s het feit dat Open Source Software veiliger is genoemd als reden voor de keuze c.q. het gebruik. De 3 belangrijkste redenen om WEL gebruik te maken van Open Source Software? Financiele reden / prijs Uitwisselbaarheid / open / flexibel Leveranciers onafhankelijkheid Betrouwbaar / beheersbaarbeid / stabiliteit Code aanpasbaar Beleid van organisatie of overheid Veiliger Functionaliteit Innovatie snelheid Geen alternatief Brede beschikbaarheid van kennis Anders

Ministeries 70,0% 80,0% 10,0% 30,0% 0,0% 0,0% 30,0% 0,0% 10,0% 0,0% 0,0% 10,0%

Medeoverheden 87,5% 60,9% 15,6% 18,8% 17,2% 6,3% 1,6% 4,7% 4,7% 3,1% 1,6% 7,8%

Publieke sector 82,9% 35,5% 25,0% 18,4% 7,9% 9,2% 1,3% 5,3% 5,3% 1,3% 0,0% 11,8%

Onbekend

0,0%

0,0%

3,9%

ZBO's

Totaal 93,3% 40,0% 13,3% 13,3% 13,3% 6,7% 26,7% 13,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

84,8% 48,5% 19,4% 18,8% 11,5% 7,3% 5,5% 5,5% 4,8% 1,8% 0,6% 9,1%

0,0%

1,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages incl. "onbekend". / Organisaties met Open Source Software.



6.2. Argumenten tegen Open source en open standaarden Dan de algemene opinie met betrekking tot ‘waarom’ geen open source software en open standaarden te gebruiken: 1. Open Source software stimuleert spontaan meedenken en meewerken aan continue verbeteringen. De overheid is echter niet het organisatietype dat goed past bij spontane acties. 2. Nieuwe software voor overheid, met de specifieke kennis van de organisatie, zal een stuk duurder worden. 3. Als onderwijsinstelling wordt er gebruik gemaakt van gemeenschapsgeld en dat dient zo kostenbewust mogelijk uitgegeven te worden. Open source software is in dat opzicht de beste oplossing. 4. De onderwijsinstelling heeft een rol in het verspreiden van kennis, dat vrij toegankelijk moet zijn. Open source software past beter in dit geheel. 5. Een overstap naar open source software is makkelijk, goedkoop en in de meeste gevallen kan de organisatie blijven werken met de apparatuur waarover het bedrijf al beschikt. (Dirk Schouten, ICT vrijwilliger en ICT ontwikkelaar van ServerAtSchool en Site@School) Gelijk aan de motivatie van de Open Source Software gebruikergroep voor het gebruik van deze software, is het ook noodzakelijk om de motivatie van de ‘niet gebruikers’ te achterhalen. Van groot belang is het om te achterhalen of er sprake is van bewust of onbewust ‘niet gebruiken’. Ten eerste blijkt uit onderzoek, dat de redenen voor het ‘niet gebruiken’ van Open Source Software veel gevarieerder zijn dan de redenen voor het ‘wel gebruiken’.

Belangrijkste reden GEEN gebruik Open Source Software Zekerheid / Proven technology Beheersbaarheid / support Kennisgebrek Uitwisselbaarheid Onbekendheid Financieel aspect Sector software niet beschikbaar in Open Source Beleid organisatie / management Leveranciersafhankelijkheid / beschikbaarheid Migratie probleem Historie Beschikbaarheid Standaardisatie / uniformiteit Tevreden met huidige software Functionaliteit Organisatie te klein Ongeschikt Onbeheersbaar Intensief Microsoft gebruik Complex Anders Reden onbekend 0%

10%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / zonder Open Source Software Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



Zo duidelijk als de ‘prijs’ van de software absoluut als belangrijkste reden van de gebruikers genoemd wordt, zo zijn er een zestal redenen die ongeveer even vaak als belangrijkste reden voor het niet gebruiken van Open Source Software genoemd worden. De belangrijkste reden is het feit dat men ‘zekerheid’ wenst en alleen voor ‘proven technology’ kiest. Met andere woorden met vindt dat de inzet van Open Source Software van wegen het ‘non proven’ karakter te veel onzekerheid met zich mee brengt. Verder zijn de niet Open Source Software gebruikers van mening dat deze software minder beheersbaar is, mede door dat de support niet of onvoldoende geregeld is. Als derde belangrijkste reden wordt het gebrek aan kennis in de eigen organisatie genoemd. Dit sluit aan bij de vijfde genoemde reden, namelijk de onbekendheid met het gebruik van Open Source Software. Kennisgebrek en onbekendheid gaan namelijk vaak hand in hand. De als vierde genoemde belangrijkste reden is de minder goede uitwisselbaarheid van applicaties en informatie die behoren tot de Open Source Software. Dit is opmerkelijk, daar de Open Source Software gebruikers juist de goede uitwisselbaarheid als een van de belangrijkste redenen noemen om juist wel met deze software te werken.

De 3 belangrijkste redenen om GEEN gebruik te maken van Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Zekerheid / Proven technology 42,9% 36,5% Kennisgebrek 21,4% 29,4% Beheersbaarheid / support 21,4% 30,6% Financieel aspect 42,9% 20,0% Onbekendheid 0,0% 22,4% Uitwisselbaarheid 21,4% 10,6% Leveranciersafhankelijkheid / beschikbaarheid 0,0% 8,2% Standaardisatie / uniformiteit 21,4% 5,9% Beleid 7,1% 4,7% Beschikbaarheid 7,1% 5,9% Migratie probleem 0,0% 9,4% Sector software niet beschikbaar in Open Source 7,1% 5,9% Historie 0,0% 4,7% Functionaliteit 7,1% 1,2% Tevreden met huidige software 0,0% 2,4% Complex 0,0% 0,0% Intensief Microsoft gebruik 0,0% 1,2% Kwaliteit 0,0% 0,0% Onbeheersbaar 0,0% 0,0% Ongeschikt 0,0% 0,0% Organisatie te klein 0,0% 0,0% Referentiegebrek 0,0% 1,2% Anders 21,4% 7,1% Reden onbekend

0,0%

5,9%

Publieke sector 28,6% 22,1% 19,5% 14,3% 18,2% 18,2% 14,3% 9,1% 9,1% 6,5% 3,9% 5,2% 3,9% 1,3% 0,0% 1,3% 0,0% 0,0% 1,3% 1,3% 1,3% 0,0% 9,1% 6,5%

ZBO's

Totaal 63,6% 36,4% 27,3% 27,3% 18,2% 27,3% 0,0% 9,1% 9,1% 9,1% 0,0% 9,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 9,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

35,3% 26,2% 25,1% 19,8% 18,7% 15,5% 9,6% 8,6% 7,0% 6,4% 5,9% 5,9% 3,7% 1,6% 1,1% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 8,6%

0,0%

5,3%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages incl. "onbekend". / Organisaties zonder Open Source Software.



7. Onderzoeksresultaten grootschalige monitor MarketCap onderhoudt in samenwerking met Harte-Hanks een database waarin circa 44.000 bedrijven en organisaties binnen de Benelux opgenomen zijn. De bedrijven en organisaties opgenomen binnen deze database worden eens per 12 maanden benaderd voor een update van de informatie met betrekking tot hun IT en Telecommunicatie omgeving. Op basis van deze pure feitelijke en kwantitatieve database informatie is een analyse uitgevoerd met betrekking tot een drietal zaken welke de ontwikkeling op gebied van Open Source software aangeven. De analyse omvat het gebruik van Linux servers, MySQL en PHP. De analyse is uitgevoerd voor de jaargangen 2005, 2006 en 2007. De uitkomst van de analyse geeft een betrouwbaar beeld van de ontwikkeling van gebruik van (bepaalde) Open Source toepassingen binnen de publieke sector. De gehanteerde sample waarmee voor de drie jaargangen gewerkt is omvat informatie van circa 2.250 vestigingen van organisaties binnen de publieke sector.



7.1. Linux Server gebruik Uit het grootschalige door MarketCap in eigen beheer uitgevoerde onderzoek blijkt medio 2007 ruim 14 procent van alle vestigingen met 50 of meer werknemers binnen de publieke sector gebruikt maakt van minimaal 1 Linux server systeem. Dit betekent dat Linux servers operationeel ingezet worden bij 1 op de 7 vestigingen binnen de publieke sector. Circa 2 jaar geleden, per medio 2006 was de penetratie van Linux servers 9,3 procent, dit betekent een dat er sprake is van een toename met circa 55 procent in 2 jaar. Hiermee kan gesteld worden dat het segment van Linux servers een van de snelst groeiende segmenten op gebied van servers en infrastructuur binnen de overheid is. De toename in Linux server gebruik laat verder een progressieve betrouwbare trendlijn zien als we in beschouwing nemen dat per medio 2006 de markt penetratie van Linux server binnen de publieke sector 11,3 procent was. Tussen 2005 en 2006 is er sprake van een toename met circa 22 procent en tussen 2006 en 2007 is de toename ongeveer 27 procent.

Penetratie LINUX - 2005 - 2006 - 2007 Onderwijs / Education

Overheid / Government

Gezondheidszorg / Healthcare

30%

20%

10%

0%

h2. Primary h1. HBO & & Secondary Universiteit Schools

h3. Overig onderwijs

i1. Ministerie i3. Belasting i4. Politie en i2. Gemeente & Provincie + Douane brandweer

i5. Social Programs

j2. j3. i6. Overheid j1. Algemene Psychiatric & Verzorgingsoverig Ziekenhuizen health serv. /verpleegh.

j4. Home health care

j5. Zorg overig

Totaal

Linux 2005

20,5%

16,8%

17,3%

8,2%

7,0%

0,0%

2,7%

0,0%

3,1%

12,5%

6,4%

5,4%

5,6%

8,8%

9,3%

Linux 2006

27,3%

19,1%

14,5%

8,3%

8,6%

0,0%

5,3%

0,0%

5,9%

19,7%

2,6%

6,7%

13,3%

0,0%

11,3%

Linux 2007

32,6%

19,3%

16,7%

12,2%

10,0%

0,0%

5,6%

7,1%

9,7%

31,0%

5,4%

11,4%

17,0%

8,0%

14,4%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (Nederland / >=50 FTE) Bron: MarketCap Navigator Service for IT & Telecom, juni 2007

Verder analyse van de marktontwikkeling op gebied van toepassing van Linux servers toont dat er vooral vaak sprake is van de inzet van deze systemen binnen de segmenten ‘HBO & universiteiten´ en ‘algemene ziekenhuizen’. Bij beide segmenten is de penetratie van Linux server toepassingen in de periode 2005 tot 2007 zeer sterk toegenomen. Segmenten die op dit gebied duidelijk achterblijven, zijn: belasting, douane, politie, brandweer, sociale sectoren en bepaalde subsectoren binnen de zorgsector.



7.2. Indicator Open Source database gebruik In het kader van het grootschalige algemene onderzoek naar IT toepassingen binnen de publieke sector in Nederland is tevens het gebruik van database toepassingen onderzocht. Een indicator voor gebruik van Open Source Software is uiteraard het gebruik van Open Source databases zoals MySQL. MySQL kan beschouwd worden als de belangrijkste, wereldwijd meest gebruikte, Open Source database (management) toepassing. Het onderzoek toont aan dat op gebied van gebruik van MySQL een enorme toename over de periode 2005 tot en met 2007 te constateren is. Medio 2007 maakt 7,5 procent van alle vestigingen binnen de publieke sector (met 50 of meer werknemers) gebruik van MySQL als database. Momentaal maakt dus circa 1 op de 13,5 vestigingen gebruik van MySQL en dus Open Source database toepassingen. Medio 2005 was deze gebruikerspenetratie nog maar 1,9 procent, dit betekent derhalve dat er sprake is van een toename met bijna 300 procent. Vooral tussen medio 2005 en medio 2006 was er sprake van een zeer significante toename, namelijk met circa 170 procent. In de periode 2006 tot 2007 is de toename bijna 50 procent.

Penetratie MySQL - 2005 - 2006 - 2007 Onderwijs / Education



20%

15%

10%

5%

0%



i3. Belasting i4. Politie en i1. Ministerie i2. Gemeente + Douane brandweer & Provincie

i5. Social Programs

j2. j3. j4. Home i6. Overheid j1. Algemene Psychiatric & Verzorgingshealth care overig Ziekenhuizen health serv. /verpleegh.

j5. Zorg overig

Totaal

MySQL 2005

6,6%

2,7%

1,0%

0,0%

1,1%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

2,7%

2,7%

2,8%

2,9%

1,9%

MySQL 2006

13,1%

10,9%

9,6%

0,0%

2,4%

0,0%

0,0%

0,0%

3,9%

2,8%

3,9%

4,6%

0,0%

4,3%

5,1%

MySQL 2007

17,4%

17,2%

9,7%

2,4%

5,0%

0,0%

0,0%

7,1%

3,7%

4,2%

5,4%

3,2%

5,7%

4,0%

7,5%


Een nadere trendanalyse voorspelt dat de MySQL penetratie binnen de publiek sector in 2008 boven de 10 procent zal uitkomen. Naar subsectoren bezien wordt MySQL vooral ingezet binnen de onderwijs instanties: ‘HBO & universiteiten’ en ‘primair & secundair onderwijs’. Gelijk aan de Linux-server penetraties komt MySQL niet of nauwelijks voor binnen de segmenten belasting, douane, politie en brandweer.



7.3. Indicator Open Source tools gebruik Naast MySQL is ook het gebruik van Open Source development tools of talen een duidelijke indicator voor het gebruik van Open Source software in het algemeen. Uit het MarketCap onderzoek is het gebruik van PHP, een Open Source development tool / taal, nader geanalyseerd als indicator voor gebruik van Open Source Software. Gelijk aan de marktpenetraties van Linux en MySQL is ook hier een toename in gebruik te zien. Medio 2007 maakt circa 4,8 procent van de onderzochte instanties binnen de publieke sector gebruik van PHP. Circa 2 jaar daarvoor, per medio 2005, was de gebruikspenetratie circa 3,4 procent, een toename met circa 40 procent in 2 jaar derhalve. Tussen 2005 en 2006 is de toename circa 21 procent en tussen 2006 en 2007 is dit circa 17 procent. Hoewel sommige sectoren duidelijke afwijkingen vertonen, is het met betrekking tot het totale plaatje wel duidelijk dat ook hier sprake is van een gestage toename in toepassing.

Penetratie PHP - 2005 - 2006 - 2007 Onderwijs / Education



20%

15%

10%

5%

0%



i3. Belasting i4. Politie en i1. Ministerie i2. Gemeente + Douane brandweer & Provincie

i5. Social Programs

j2. j3. j4. Home i6. Overheid j1. Algemene Psychiatric & Verzorgingshealth care overig Ziekenhuizen health serv. /verpleegh.

j5. Zorg overig

Totaal 3,4%

PHP 2005

9,8%

5,5%

6,1%

6,6%

2,1%

0,0%

0,0%

0,0%

1,3%

2,7%

3,6%

1,4%

4,2%

2,9%

PHP 2006

11,1%

9,1%

6,0%

2,1%

1,7%

16,7%

0,0%

0,0%

3,3%

2,8%

1,3%

2,1%

5,0%

0,0%

4,1%

PHP 2007

10,5%

10,7%

5,6%

0,0%

2,9%

0,0%

0,0%

7,1%

4,5%

1,4%

1,4%

2,7%

7,5%

0,0%

4,8%




8. Uitkomsten specifieke onderzoek Als onderdeel van de specifiek studie naar het gebruik van Open Standaarden en/of Open Source Software zijn er bij netto 352 organisaties binnen de publieke sector in juni 2007 telefonische interviews afgenomen. Dit is gebeurt aan de hand van een gestructureerde vragenlijst (zie ook de bijlage). De directe feitelijke uitkomsten van dit onderzoek worden navolgend getoond en nader beschreven. 8.1. Positie van IT binnen organisaties In het kader het onderzoek is het belangrijk om te achterhalen wat de positie van IT binnen de onderzochte organisaties is. Hiermee wordt een bepaalde kader geschetst en kan de waarde van de uitkomsten van het onderzoek gewogen worden. Aan respondenten van het onderzoek is voorgelegd in hoeverre met vindt of “IT gezien wordt als een strategisch onderdeel van de bedrijfsvoering van de eigen organisatie”. Bij bijna een kwart van de onderzochte organisaties blijkt IT gezien te worden als een zeer strategisch onderdeel van de bedrijfsvoering. Dit is vooral het geval binnen de onderzochte ministeries en agentschappen. In mindere mate wordt dit zo gezien binnen de zogenoemde medeoverheden (gemeenten, provincies, waterschappen). Bij in totaal circa tweederde van de onderzoekspopulatie wordt IT gezien als “strategisch of zeer strategisch”. Concluderend kan derhalve gesteld dat bij onderzochte organisaties de strategische waarde van IT zeker onderkent is. Uiteraard zegt dit echter niet alles over de daadwerkelijke aandacht die IT krijgt vanuit het senior management c.q. de betreffende directies. De praktijk leert nu eenmaal dat er altijd een “gap” zal zijn tussen perceptie van de waarde van IT en de daadwerkelijke feitelijke benutting van de (mogelijke) waarde.

IT gezien als strategisch onderdeel van de bedrijfsvoering? 1= Helemaal niet strategisch 2 3 4 5= Zeer strategisch Totaal Gemiddelde score

Ministeries 0,0% 0,0% 12,5% 45,8% 41,7% 100,0% 4,29

Medeoverheden 0,0% 10,1% 25,7% 46,6% 17,6% 100,0% 3,72

Publieke sector 0,7% 11,2% 26,3% 38,8% 23,0% 100,0% 3,72

ZBO's 4,0% 0,0% 16,0% 52,0% 28,0% 100,0% 4,00

Totaal 0,6% 9,2% 24,4% 43,6% 22,3% 100,0% 3,78

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages excl. "onbekend".



8.2. Positie van Open Standaarden en Open Source Software Nadat vastgesteld is wat de positie van IT binnen de onderzochte organisaties is, is het uiteraard ook van belang om na te gaan in hoeverre er bepaalde zaken c.q. aspecten op gebied van Open Standaarden en Open Source Software (ook) specifiek onderdeel uitmaken van het beleid op gebied van IT en Telecom. Bij circa driekwart van de onderzochte populatie blijkt dat de gehanteerde “standaarden voor uitwisseling van data met (externe) andere organisaties” als onderdeel c.q. aspect binnen het IT beleid opgenomen zijn. Hier scoren vooral de ministeries en de medeoverheden wat beter dan de andere twee onderzochte segmenten. Binnen de ZBO’s wordt hier een wat lager cijfer genoteerd. Ongeveer tweederde van de organisaties binnen de onderzoekspopulatie heeft de standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten opgenomen c.q. omschreven in het beleid. Hier noteren juist de ZBO’s een wat hoger percentage. Het gebruik van Open Standaarden is bij bijna 60 procent van de onderzochte populatie binnen het IT beleid gedefinieerd. Dit is met name aan de orde binnen ministeries en organisaties binnen het segment van medeoverheden. De ZBO’s laten hier een relatief laag percentage zien. Het gebruik van Open Standaarden is vaker binnen het beleid opgenomen dan het gebruik van Open Source Software. Bij circa 40 procent van de doelgroep is het gebruik hiervan opgenomen in het IT beleid. Ministeries hebben ten opzichte van de andere onderzochte segmenten beduidend vaker het gebruik van Open Source Software vastgelegd in beleidsdocumenten.

Aspecten als onderdeel van IT-beleid 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Gebruik van Open Standaarden

70,8%

64,4%

57,3%

45,5%

60,6%

Gebruik van Open Source Software

66,7%

43,8%

40,6%

45,5%

44,2%

Standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten

75,0%

68,5%

64,3%

95,5%

69,0%

Standaarden voor uitwisseling data met externen

75,0%

82,2%

73,4%

63,6%

76,7%

Standaarden voor On-line formulieren

62,5%

64,4%

35,7%

50,0%

51,0%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



Dit alles zegt overigens niets over het feitelijke gebruik van Open Standaarden en/of Open Source Software. Het opnemen van het gebruik van Open Source Software binnen het IT beleid kan bijvoorbeeld ook betekenen dat men beleidmatig bepaald heeft dat “er geen Open Source Software gebruik wordt of mag worden”. Tenslotte blijkt dat bij ongeveer de helft van de onderzochte organisaties het gebruik van standaarden voor On-line formulieren in het IT beleid is opgenomen. Ook hier noteren de onderzochte ministeries een beduidend hoger percentage. Naast de ministeries is ook het percentage binnen de medeoverheden duidelijk hoger op dit gebied. Binnen de publieke sectoren (onderwijs, zorg en sociale sectoren) is het gebruik van standaarden voor On-line formulieren minder vaak in het IT beleid vastgelegd. Of Open Standaarden en/of Open Source Software opgenomen zijn binnen het beleid op gebied van IT en Telecommunicatie van een organisatie wordt uiteraard ook (mede) bepaald door de houding van IT en algemeen management ten aanzien van deze zaken. Uit het speciale onderzoek blijkt dat “slechts” bij 5 procent van de onderzochte organisaties het IT management “zeer positief” staat ten opzichten van het hanteren c.q. gebruiken van Open Standaarden en/of Open Source Software. De totale groep met een attitude van “zeer positief” en “positief” ten opzichte van Open Standaarden en/of Open Source Software omvat ongeveer tweederde van de (semi) overheidsorganisaties. Dit betekent dat circa tweederde van deze organisaties, vanuit IT management perspectief gemeten, “neutraal”, “afwijzend” of zelfs “zeer afwijzend” ten opzichte van het gebruik van Open Standaarden en/of Open Source Software staat.

Algemene attitude t.o.v. Open Standaarden & Open Source Software van: "IT Management " 70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

1= Zeer afwijzend

0,0%

0,0%

1,3%

3,8%

Totaal 0,9%

2= Afwijzend

8,7%

14,4%

15,4%

15,4%

14,5%

3= Neutraal

43,5%

52,7%

53,7%

61,5%

53,2%

4= Positief

43,5%

30,8%

20,1%

15,4%

25,9%

5= Zeer positief

4,3%

2,1%

9,4%

3,8%

5,5%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / "Onbekend %" doorberekend. Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



Waarbij opgemerkt dient te worden dat veruit het grootste deel hiervan (ruim 50 procent) een “neutrale” houding heeft. Dit kan een indicatie zijn voor een bepaalde vorm van onwetendheid op gebied van of onbekendheid met Open Standaarden en/of Open Source Software. De sector ZBO’s laat hierbij het hoogste percentage “neutrale” houding zien. Dit alles neemt overigens niet weg dat circa 15 procent van de onderzochte doelgroep een “afwijzende” of “zeer afwijzende” houding heeft op dit gebied. Uiteraard speelt niet alleen de houding van het IT management hier een rol, maar is ook de attitude van het algemeen management ten opzichten van het gebruik van Open Standaarden en/of Open Source Software van belang. Vergeleken met de houding van het IT management is (volgens de geïnterviewde IT verantwoordelijke managers) de veronderstelde houding van het algemeen management zelfs wat negatiever dan die van het IT management. Een zeer gering, bijna te verwaarlozen, percentage van het algemeen management zou “zeer positief” staan ten opzichten van Open Standaarden en/of Open Source Software. Veruit de grootste groep, circa tweederde, van het algemeen management heeft (naar verwachting van IT management) een “neutrale” houding. Het lijkt er op dat “educatie” op gebied van Open Standaarden en Open Source Software niet alleen gericht dient te zijn op het IT management, maar ook zeker als doelgroep van educatie het algemeen management kan beschouwen. Hierbij dient wel rekening gehouden te worden dat elke doelgroep, IT en algemeen management, een andere benadering c.q. inhoudelijke invulling van de educatie behoeft.

Algemene attitude t.o.v. Open Standaarden & Open Source Software van: "Algemeen Management " 70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Ministeries

Medeoverheden

1= Zeer afwijzend

4,8%

0,7%

4,2%

0,0%

2,4%

2= Afwijzend

0,0%

8,7%

Publieke sector

16,7%

16,7%

ZBO's

12,2%

Totaal

3= Neutraal

57,1%

67,4%

66,0%

70,8%

66,4%

4= Positief

23,8%

22,5%

11,8%

12,5%

17,1%

5= Zeer positief

14,3%

0,7%

1,4%

0,0%

1,8%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / "Onbekend %" doorberekend. Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



Een bepaalde attitude ten opzichte van Open Source Software en/of Open Standaarden is uiteraard ook ingegeven door de mening die men heeft ten aanzien van de mogelijk toegevoegde waarde hiervan. Aan de respondenten van dit onderzoek is gevraagd in welke mate men toegevoegde waarde voor Open Source Software ziet als vervanging van bijvoorbeeld Microsoft Windows, Unix, Microsoft SQL of Oracle. Overall 8,4 procent geeft aan dat men ‘zeer veel’ toegevoegde waarde ziet. Deze beoordeling c.q. mening treffen we vooral aan binnen de ministeries. Binnen de ZBO’s is men nadrukkelijk minder vaak van mening dat toepassing van Open Source Software zeer veel toegevoegde waarde heeft. In totaal ruim 1 op de 4 onderzochte (semi) overheidsinstanties is de mening toegedaan dat er sprake is van “zeer veel” of “veel” toegevoegde waarde voor de inzet van Open Source Software. Binnen de ministeries is dit ‘opgetelde’ percentage circa 35 procent, terwijl dit binnen de ZBO’s maar circa 12 procent blijkt te zijn. Er is dus duidelijk sprake van een differentiatie in de mening over de (toegevoegde) waarde van de inzet van Open Source Software. Binnen de onderzoekspopulatie is circa 1 op de 5 respondenten de mening toegedaan dat er ‘helemaal geen’ toegevoegde waarde ontstaat door de inzet van Open Source Software. Zoals te verwachten is dit percentage veruit het hoogst binnen de ZBO’s. Het ‘opgetelde’ percentage van ‘helemaal geen’ en ‘bijna geen’ toegevoegde waarde is circa 44 procent. Dit geeft aan dat de groep met een meer ‘negatieve’ mening over de toegevoegde waarde van de inzet van Open Source software (circa 44 procent) aanzienlijk groter is dan de groep met een meer ‘positieve’ mening hier over (circa 26 procent).

In welke mate ziet "respondent" toegevoegde waarde voor Open Source Software als vervanging van bijv. Windows, Unix, MS SQL of Oracle? Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Totaal 1= Helemaal geen toegevoegde waarde 21,7% 18,2% 18,8% 36,0% 20,0% 2 21,7% 19,6% 27,8% 32,0% 24,2% 3 21,7% 32,2% 29,2% 20,0% 29,3% 4 21,7% 22,4% 15,3% 8,0% 18,2% 5= Zeer veel toegevoegde waarde 13,0% 7,7% 9,0% 4,0% 8,4% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Gemiddelde score 2,83 2,82 2,68 2,12 2,71 Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages excl. "onbekend".

Een duidelijke indicator voor de informatie behoefte bij de IT managers c.q. de ondervraagde respondenten van het onderzoek, is de mate waarin men over de uitkomsten van het onderzoek geïnformeerd wil worden. Ruim 4 van de 5 respondenten van het speciale onderzoek naar Open Standaarden en Open Source Software stelt prijs op vervolgcontact. Hierbij wil circa driekwart van de respondenten nader geïnformeerd worden over de uitkomsten van het onderzoek en geeft zelfs ruim eenderde van de respondenten aan interesse te hebben om een workshop over deze materie bij te wonen. Dit geeft aan dat er een zeer hoge behoefte aan extra c.q. meer detail informatie is op gebied van Open Standaarden en/of Open Source Software.

Interesse in "Management Summary" en/of "Bijwonen workshop m.b.t. Open Standaarden / Open Source Software"? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Interesse in "Vervolg contact" 75,0% 83,2% 83,0%

ZBO's

Totaal 76,9%

82,1%

Interesse in "Management Summary" Interesse in "Bijwonen workshop"

66,7% 54,2%

77,9% 34,2%

74,5% 33,3%

69,2% 30,8%

75,0% 34,9%

Geen verder contact gewenst Totaal

25,0% 100,0%

16,8% 100,0%

17,0% 100,0%

23,1% 100,0%

17,9% 100,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken



8.3. Gebruik van Open Standaarden Binnen de onderzoekspopulatie wordt, naar eigen zeggen van de respondenten, bij circa 58,5 procent van de instellingen en organisaties gewerkt met Open Standaarden. Bij circa 36,6 procent wordt geen gebruik gemaakt van Open Standaarden en in totaal bijna 5 procent geeft aan dit niet te weten. Het gebruik van Open Standaarden is met name wat hoger binnen de ministeries en wat lager binnen de ZBO’s. Hierbij dient rekening gehouden met het kader waarbinnen deze vraag gesteld is. Er is aan de respondenten eerst kenbaar gemaakt wat er in het kader van het onderzoek onder Open Standaarden verstaan diende te worden, namelijk: “publiek beschikbare specificaties om een bepaalde taak te volbrengen. Doordat iedereen de standaard mag gebruiken, neemt de uitwisselbaarheid tussen de verschillende soorten hardware- en softwareonderdelen toe. Met andere woorden; men kan dan zelf kiezen, welk softwareprogramma en/of welke computerapparatuur men aanschaft en gebruikt. De standaarden gepubliceerd door de grote internationaal erkende standaard organen zoals de ITU, ISO, en IEC worden als open beschouwd”.

Werken met Open Standaarden binnen organisatie 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Ja

79,2%

60,4%

54,9%

50,0%

58,5%

Nee

16,7%

33,6%

41,2%

46,2%

36,6%

Weet niet

4,2%

6,0%

3,9%

3,8%

4,8%




8.3.1. Migratie kosten en opbrengsten Uiteraard is een van de belangrijkste vragen bij migratie van ‘gesloten’ standaarden naar Open Standaarden: “wat kost het en wat levert het op”. Aan de hand het antwoord op de vraag naar wat volgens de inschatting van de respondenten de totale kosten van migratie zouden zijn en welke opbrengst men daarna per jaar zou kunnen behalen kan een redelijke inschatting gemaakt worden van deze kosten, de opbrengsten en de mogelijke terugverdientermijn. De inschatting van de kosten voor migratie, alsmede de opbrengst per jaar is gemaakt in een percentage van het totale IT-budget van de betreffende organisaties. De migratie kosten vallen komen in de meeste gevallen uit tussen 20 en 35 procent. Alleen de ZBO’s tonen een afwijkend beeld. De jaaropbrengst in percentage van het IT budget wordt het hoogst ingeschat bij de ministeries, namelijk op 11 tot 12 procent besparing per jaar. Dit betekent dat de migratie naar Open Standaarden hier in circa 3 jaar tijd terugverdien zou kunnen worden. Binnen de sector medeoverheden schat men in dat de terugverdien periode circa 4 jaar is. De organisaties binnen het segment ‘publieke sector’ verwachten het minste rendement en daar is dan ook een terugverdien periode van circa 6 jaar te verwachten. De ZBO’s verwachten ook een korte terugverdien periode, doch komt dit door de relatieve lage inschatting van de migratie kosten en niet door de verwachte lagere kosten c.q. opbrengsten per jaar.

• • • •

Ministeries: Medeoverheden: Publieke sector: ZBO’s:

Migratie kosten ca. 31-32% ca. 21-22% ca. 25-26% ca. 12-13%

Jaaropbrengst ca. 11-12% ca. 5-6% ca. 4-5% ca. 4-5%

Terugverdiend ca. 3 jaar ca. 4 jaar ca. 6 jaar ca. 3 jaar

(noot: alle percentage zijn in relatie tot het totale IT budget)



8.3.2. Open Standaarden als geaccepteerd alternatief Wanneer er een beleid gevormd wordt om (semi) overheidsinstanties meer met Open Standaarden te laten werken, dan is het niet alleen belangrijk om de mogelijke financiële voordelen van het gebruik van Open Standaarden te inventariseren. Ook is het belangrijk om te traceren in hoeverre men daartoe bereid zou kunnen zijn. Zo is het daarbij belangrijk om te achterhalen of men vindt dat er goede Open Standaarden zijn als alternatief voor de momenteel binnen de organisaties gebruikte zogenoemde ‘gesloten’ standaarden. Bij circa de helft van de onderzochte organisaties is men van mening dat er inderdaad goede Open Standaarden als alternatief voor de momenteel gebruikte ‘gesloten’ standaarden beschikbaar zijn. De enige sector waar deze mening iets minder vaak wordt gedeeld, zijn de ZBO’s. Het is overigens niet zo dat eveneens circa de helft dit juist niet vindt. Circa een derde denk dat er geen goede alternatieven zijn en circa 15 procent heeft of kan daar geen mening over geven. Dit betekent dat de meerderheid van de onderzochte organisaties toch, op functioneel gebied, een positieve mening heeft over de vervangbaarheid van ‘gesloten’ standaarden door Open Standaarden.

Goede Open Standaarden beschikbaar als alternatief voor de huidige in gebruik zijnde "gesloten " standaarden 70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Ja

50,0%

48,3%

54,9%

42,3%

50,9%

Nee

45,8%

37,6%

26,8%

42,3%

33,8%

Onbekend

4,2%

14,1%

18,3%

15,4%

15,3%




8.3.3. Open Standaarden en aanbestedingen De mening meten van de doelgroep is van belang om te achterhalen wat de algemene attitude is, doch is het ook belangrijk om te achterhalen in hoeverre nu de “daad bij het woord” gevoegd wordt. Hiervoor is gevraagd in hoeverre Open Standaarden meegenomen worden in het aanbestedingsprotocol van de betreffende organisatie of instantie. Bij in totaal circa 55 procent wordt aangegeven dat Open Standaarden worden meegenomen in de procedures en protocollen bij aanbestedingen. Bij circa 27 procent wordt dit altijd meegenomen en bij circa 38 procent is dit soms. In totaal circa 30 procent geeft echter aan dat dit nooit meegenomen wordt. Naar subsectoren bezien, komt dit wat vaker voor bij ministeries. Het hoogste percentage ‘nooit meegenomen’ wordt duidelijk gemeten binnen de sector ‘medeoverheden’.

Open Standaarden meegenomen in aanbestedingsprotocol

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Ja, altijd meegenomen

41,7%

26,8%

26,8%

19,2%

27,3%

Ja, soms meegenomen

41,7%

30,9%

41,8%

50,0%

37,8%

Nee, nooit meegenomen

16,7%

36,2%

26,8%

26,9%

30,1%

Onbekend

0,0%

6,0%

4,6%

3,8%

4,8%




8.3.4. Ervaring met migratie Naast initieel rekening houden met Open Standaarden is het uiteraard ook mogelijk om te migreren van ‘gesloten’ standaarden naar Open Standaarden. Gezien het feit dat organisaties veelal beslissingen nemen (mede) op basis van ervaringen van andere organisaties, is het van belang om de ervaring met dergelijke migraties te inventariseren. Van de totale onderzochte doelgroep geeft circa 37 procent aan ervaring met migraties naar Open Standaarden te hebben. De ervaring op zich is echter overheersend negatief, bijna 19 procent geeft aan een negatief gevoel aan de migratie te hebben overgehouden. Dit is circa de helft van de respondenten die aangeven ervaring te hebben. Een aanzienlijk percentage geeft aan dat de ervaring neutraal is en slechts een beperkt aantal respondenten heeft een positief gevoel over de migratie.

Ervaringen met migratie naar Open Standaarden

50%

40%

30%

20%

10%

0% Ja, ervaring "totaal"

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

54,2%

28,9%

40,5%

46,2%

36,9%

Ja, ervaring en positief gevoel

0,0%

3,4%

4,6%

3,8%

3,7%

Ja, ervaring en neutraal gevoel

25,0%

9,4%

16,3%

23,1%

14,5%

Ja, ervaring en negatief gevoel

29,2%

16,1%

19,6%

19,2%

18,8%




8.4. Gebruik van standaarden in het algemeen Los staande van het feit of men gebruik maakt van Open Standaarden is in het kader van dit onderzoek ook onderzocht in hoeverre met sowieso gebruik maakt van bepaalde standaarden binnen diverse IT toepassingen en software domeinen. Wanneer men geen gebruik maakt van standaarden in het algemeen, dan is het uiteraard ook niet aan de orde om Open Standaarden toe te passen.

Gebruik van standaarden voor / op gebied van: 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Uitwisseling van bureaudocumenten

75,0%

79,9%

66,7%

73,1%

73,3%

Desktop / Office omgeving

70,8%

75,2%

71,2%

69,2%

72,7%

LAN server infrastructuur

87,5%

72,5%

65,4%

53,8%

69,0%

Uitwisseling met externe systemen

62,5%

74,5%

64,7%

53,8%

67,9%

Web / Internet toepassingen

66,7%

62,4%

53,6%

57,7%

58,5%

Bedrijfskritische applicaties

66,7%

47,0%

43,1%

50,0%

46,9%

Invullen van on-line formulieren

50,0%

55,0%

31,4%

46,2%

43,8%




8.4.1. Standaarden: Uitwisseling van bureaudocumenten Bijna driekwart van de organisaties binnen de onderzoekspopulatie geeft aan dat er gebruik gemaakt wordt van standaarden voor c.q. bij uitwisseling van bureaudocumenten. Dit percentage is alleen wat lager binnen het segment ‘publieke sector’. De diversiteit die genoemd wordt aan gebruikte c.q. gehanteerde standaarden uitwisseling is groot. Overall circa een derde van de organisaties die aangeven met standaarden te werken, noemt PDF (Adobe) als de gehanteerd standaard. PDF wordt met name genoemd als standaard binnen de sectoren ‘medeoverheden’ en ‘ZBO’s’. Verder wordt op diverse wijzen Microsoft of een bepaald product van Microsoft als gehanteerde standaard genoemd. Wanneer alle Microsoft producten samen als percentage berekend zouden worden dan maakt praktisch elke organisatie wel gebruik van Microsoft (producten) als standaard voor uitwisseling van bureaudocumenten. Er worden verder ook een aantal (meer) Open Standaarden gebruikt zoals XML, ODF en HL7.

Standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten? Ja Geen

Ministeries 75,0% 8,3%

Medeoverheden 79,9% 9,4%

Publieke sector 66,7% 20,3%

Onbekend Eindtotaal

16,7% 100,0%

10,7% 100,0%

13,1% 100,0%

Gebruikte standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten? Ministeries PDF 22,2% MS Office 33,3% MS Word 22,2% Microsoft 5,6% XML 16,7% DOC-files 0,0% ODF 0,0% MS Excel 5,6% HL7 0,0% Windows 5,6% Outlook 5,6% STUFF 0,0% Open Office 0,0% E-mail 0,0% TIFF 0,0% TCPIP 0,0% Edifact 0,0% AW 33 0,0%

Medeoverheden 43,7% 21,0% 23,5% 13,4% 12,6% 8,4% 3,4% 3,4% 0,0% 0,8% 0,8% 2,5% 0,8% 0,8% 1,7% 0,8% 0,0% 0,0%

Publieke sector 20,6% 32,4% 12,7% 14,7% 6,9% 7,8% 2,9% 2,0% 5,9% 2,0% 1,0% 0,0% 1,0% 1,0% 0,0% 1,0% 2,0% 2,0%

ZBO's

Totaal 73,1% 15,4%

73,3% 14,5%

11,5% 100,0%

12,2% 100,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages incl. "onbekend".

ZBO's

Totaal 47,4% 10,5% 15,8% 5,3% 0,0% 15,8% 5,3% 5,3% 0,0% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 5,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

33,3% 25,6% 18,6% 12,8% 9,7% 8,1% 3,1% 3,1% 2,3% 1,6% 1,6% 1,2% 1,2% 1,2% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties waar sprake is van betreffende standaarden. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.



8.4.2. Standaarden: Uitwisseling van data met externe IT systemen Bij ruim tweederde van de (semi) overheidsinstellingen worden standaarden gebruikt voor de uitwisseling van data tussen de eigen c.q. interne IT systemen en systemen van andere (externe) organisaties. De enige sector die hierbij de zaken in mindere mate gestandaardiseerd heeft, is de ZBO sector. Ook hierbij is een inventarisatie gedaan van hetgeen men dan als standaarden gebruikt en/of als standaarden beschouwd. Hierbij is geen hercodering toegepast anders dan op basis van schrijfwijzen en clustering van gelijke antwoorden. Bij ruim 1 op d 5 organisaties wordt XML als standaard gehanteerd. Als tweede wordt HL7 genoemd, welke als een Open Standaard beschouwd kan worden. Een aanzienlijk percentage van de organisaties noemt (verder) Edifact als de gehanteerde standaard. Uiteraard zijn er ook diverse meer sectorspecifieke standaarden die genoemd worden, te denken valt aan AZR-koppelingen en GBA-koppelingen.

Zijn er standaarden voor uitwisseling van data tussen IT systemen van eigen organisatie en andere (externe) organisaties? Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Ja 62,5% 74,5% 64,7% 53,8% Geen 12,5% 8,1% 19,0% 30,8% Onbekend Eindtotaal

25,0% 100,0%

17,4% 100,0%

16,3% 100,0%

15,4% 100,0%

Totaal 67,9% 14,8% 17,3% 100,0%


Gebruikte standaarden voor uitwisseling van data tussen IT systemen van eigen organisatie en andere (externe) organisaties? Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's XML 33,3% 27,0% 13,1% 28,6% HL7 0,0% 0,0% 27,3% 0,0% EDIFACT 6,7% 0,9% 16,2% 0,0% STUFF-BG 0,0% 11,7% 0,0% 0,0% TCPIP 0,0% 7,2% 2,0% 14,3% PDF 0,0% 6,3% 2,0% 14,3% STUFF-XML 0,0% 9,0% 0,0% 0,0% AZR-koppelingen 0,0% 0,0% 9,1% 0,0% Microsoft 13,3% 2,7% 1,0% 0,0% CSV 0,0% 0,9% 0,0% 28,6% SOAP 20,0% 0,9% 1,0% 0,0% Dicom 0,0% 0,0% 4,0% 0,0% Excel 0,0% 1,8% 1,0% 7,1% FTP 6,7% 0,0% 3,0% 0,0% GBA Koppelingen. 0,0% 2,7% 1,0% 0,0% HTML 6,7% 0,0% 3,0% 0,0% OFFICE 0,0% 0,0% 3,0% 7,1% Oracle 6,7% 0,9% 2,0% 0,0% Vektis 0,0% 0,0% 4,0% 0,0% Aquo. 0,0% 2,7% 0,0% 0,0% Windows 0,0% 0,0% 3,0% 0,0% Ascii 0,0% 1,8% 1,0% 0,0% Access 0,0% 0,9% 1,0% 0,0% D.O.D. 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% DOC-files 0,0% 0,9% 1,0% 0,0% FACTIS 5 / 6 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% Scorm 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% STUFF 0,0% 0,9% 1,0% 0,0% STUFF-Tax 0,0% 1,8% 0,0% 0,0% WORD 0,0% 0,0% 2,0% 0,0%

Totaal 21,8% 11,3% 7,5% 5,4% 5,0% 4,6% 4,2% 3,8% 2,5% 2,1% 2,1% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,3% 1,3% 1,3% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%




8.4.3. Standaarden: Invulling On-line formulieren Van alle IT toepassingen en software domeinen waarvoor het gebruik van standaarden gemeten wordt in het kader van dit speciale onderzoek, wordt het minst gebruik gemaakt van standaarden voor het invullen van on-line formulieren door burgers en/of bedrijven. Circa 44 procent van de organisaties geeft aan dat hiervoor standaarden gehanteerd worden. Binnen het segment ‘publieke sector’ wordt hiervoor het laagste percentage gemeten. Verder is het opmerkelijk dat circa 23 procent van de respondenten aangeeft niet te weten of er standaarden gehanteerd worden op dit gebied. XML wordt het meest genoemd als gehanteerde standaard voor het invullen van on-line formulieren door burgers en/of bedrijven. Vooral de sector ‘medeoverheden’ hanteert XML als de standaard voor on-line formulieren. Binnen deze sectoren worden verder regelmatig PDF, Eformulieren van ICTU en de Egem-standaard genoemd. Het programma E-formulieren is er opgericht om overheidsinstanties te helpen door een landelijke voorziening neer te zetten voor de ontwikkeling en het beheer van elektronische formulieren van overheidsorganisaties. EGEM is er op gericht om gemeenten hun dienstverlening te verbeteren. Dat doet zij door het ontwikkelen van diverse producten en diensten zoals standaarden, referentiemodellen en bestekken, samen met gemeenten en andere partijen. Qua totaal beeld van de onderzochte populatie wordt verder regelmatig PDF, HL7, ICTU Eformulieren en de EGEM-standaard als de gehanteerde standaard genoemd voor het on-line aanbieden, raadplegen en invullen van formulieren. Binnen de ZBO’s wordt verder regelmatig PHP als gehanteerde standaard genoemd.

Zijn er standaarden voor invulling van On-line formulieren voor burgers en/of bedrijven? Ministeries Medeoverheden Ja 50,0% 55,0% Geen 20,8% 20,1% Onbekend Eindtotaal

29,2% 100,0%


24,8% 100,0%

22,2% 100,0%

Gebruikte standaarden voor invulling van On-line formulieren voor burgers en/of bedrijven? Ministeries Medeoverheden XML 25,0% 35,4% PDF 8,3% 18,3% HL7 0,0% 6,1% E-formulieren van ICTU 8,3% 13,4% Egem-standaard 0,0% 12,2% OFFICE 0,0% 1,2% PHP 0,0% 1,2% HTML 0,0% 2,4% Microsoft 16,7% 1,2% WORD 0,0% 2,4% eigen formulieren 8,3% 1,2% Oracle (Studielink) 0,0% 0,0% Info path. 0,0% 0,0% ISO 9001:2000 8,3% 0,0% Lotus Notes 0,0% 2,4% ODF 0,0% 1,2% SOAP 0,0% 1,2% STUFF-XML 0,0% 2,4% TCPIP 0,0% 1,2% W3- standaarden 0,0% 1,2% XHTML 0,0% 1,2%

Publieke sector 10,4% 16,7% 18,8% 0,0% 0,0% 8,3% 4,2% 2,1% 2,1% 4,2% 2,1% 6,3% 2,1% 2,1% 0,0% 2,1% 2,1% 0,0% 2,1% 2,1% 0,0%

ZBO's

Totaal 46,2% 46,2%

43,8% 33,5%

7,7% 100,0%

22,7% 100,0%


ZBO's

Totaal 25,0% 0,0% 8,3% 8,3% 0,0% 0,0% 16,7% 8,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 8,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 8,3%

26,0% 15,6% 9,7% 8,4% 6,5% 3,2% 3,2% 2,6% 2,6% 2,6% 1,9% 1,9% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3%




8.4.4. Standaarden software domeinen: LAN / Server Infrastructuur Standaardisatie op gebied van het software domein ‘LAN / Server Infrastructuur’ vindt plaats bij circa 69 procent van de onderzochte doelgroep. Ook hier is echter het percentage organisaties waar men niet weet op er standaarden op dit gebied gehanteerd worden relatief hoog, namelijk circa 21 procent. Binnen de ministeries is met name wat vaker sprake van standaarden op dit gebied, terwijl de ZBO’s hier duidelijk een wat lager percentage laten zien. De meest genoemde standaard op gebied van LAN / Server Infrastructuur is TCP/IP, circa 23 procent geeft aan dat deze standaard gehanteerd wordt binnen de organisatie. Verder wordt er een grote diversiteit aan Microsoft producten genoemd als standaard. Wanneer al deze namen als totaal cijfer berekend zouden worden, dan dit veruit de meest gehanteerd standaard ‘een Microsoft’ product. Novell Netware wordt bij circa 16 procent gezien c.q. beschouwd als de standaard. Dit is ver boven het landelijk percentage (incl. profit sectoren). Novell noteert vooral hoge percentages binnen de segmenten “medeoverheden” en “publiek sector”. Bij bijna 8 procent wordt Linux als de standaard beschouwd. Met name ZBO’s zien dit vaker als de standaard op gebied van LAN / Server Infrastructuur.

Zijn er standaarden voor software domeinen: LAN / Server Infrastructuur? Ministeries Ja 87,5% Geen 0,0%



22,1% 100,0%

19,6% 100,0%

Gebruikte standaarden voor software domeinen: LAN / Server Infrastructuur? Ministeries Medeoverheden TCPIP 23,8% 20,4% Novell Netware 4,8% 20,4% Windows 9,5% 16,7% Microsoft 14,3% 13,0% Windows 2003 14,3% 10,2% Linux 9,5% 9,3% IP-Protocol 0,0% 6,5% HP-UX 4,8% 4,6% Unix 4,8% 3,7% Windows 2000 9,5% 1,9% Ethernet 4,8% 2,8% Citrix 0,0% 2,8% Cisco 0,0% 1,9% NTFS 0,0% 1,9% Microsoft Active Directory 0,0% 1,9% DNS 0,0% 0,0% HL7 0,0% 0,0% IPX 0,0% 0,0% MS Exchange 0,0% 0,0% MS SQL Server 4,8% 0,0% ODBC 0,0% 0,9% Oracle 0,0% 1,9% XML 4,8% 0,9%

Publieke sector 26,0% 15,0% 16,0% 16,0% 11,0% 5,0% 8,0% 3,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 0,0% 1,0% 2,0% 2,0% 2,0% 1,0% 1,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Onbekend Eindtotaal

12,5% 100,0%

ZBO's

Totaal 53,8% 15,4%

69,0% 9,9%

30,8% 100,0%

21,0% 100,0%


ZBO's

Totaal 21,4% 7,1% 14,3% 0,0% 28,6% 14,3% 0,0% 0,0% 0,0% 7,1% 0,0% 0,0% 0,0% 7,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 7,1% 0,0% 7,1% 0,0% 0,0%

23,0% 16,0% 15,6% 13,6% 11,9% 7,8% 6,2% 3,7% 2,9% 2,9% 2,5% 2,1% 1,6% 1,2% 1,2% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%




8.4.5. Standaarden software domeinen: Desktop / Office omgeving Circa 73 procent van de organisaties binnen de (semi) overheid geeft aan dat men werkt met standaarden op voor de desktop / kantooromgeving. Hierbij is nauwelijks verschil in percentages waarneembaar tussen de vier onderzochte segmenten. Uiteraard is de meest genoemde en gehanteerde standaard Microsoft, waarbij wel een zeer divers palet aan soorten Microsoft producten genoemd wordt. Soms worden zelfs versies van Microsoft producten als gehanteerde standaard genoemd. Een typisch Open Source Software product zoals Open Office noteert slechts een totaal percentage van 2,7 procent. Dit wil niet zeggen dat dit product slecht in geringe mate gebruikt wordt, het wil echter wel zeggen dat het slechts zelden als standaard gehanteerd wordt.

Zijn er standaarden voor software domeinen: Desktop / Office omgeving? Ministeries Ja 70,8% Geen 16,7%



12,8% 100,0%

10,5% 100,0%

Gebruikte standaarden voor software domeinen: Desktop / Office omgeving? Ministeries Medeoverheden Office 52,9% 29,5% Microsoft 11,8% 27,7% Windows XP 17,6% 15,2% Windows 11,8% 9,8% Office 2003 0,0% 5,4% PDF 5,9% 4,5% Citrix 0,0% 4,5% Windows 2000 5,9% 3,6% Open office 0,0% 1,8% Office XP 5,9% 0,9% Excel 5,9% 1,8% Linux Office 5,9% 1,8% Novell 0,0% 0,9% DOC-files 0,0% 1,8% Windows 2003 5,9% 1,8% Word 5,9% 0,9% XML 0,0% 2,7% Office 2000 0,0% 0,9% HTML 0,0% 0,9% Novell Groupwise 0,0% 0,9% ODF 0,0% 0,9% Oracle 0,0% 0,9%

Publieke sector 31,2% 26,6% 10,1% 6,4% 8,3% 2,8% 2,8% 2,8% 3,7% 2,8% 1,8% 1,8% 3,7% 0,9% 0,9% 1,8% 0,9% 1,8% 0,9% 0,9% 0,9% 0,9%

Onbekend Eindtotaal

12,5% 100,0%

ZBO's

Totaal 69,2% 15,4%

72,7% 15,3%

15,4% 100,0%

11,9% 100,0%


ZBO's

Totaal 50,0% 11,1% 11,1% 16,7% 11,1% 11,1% 5,6% 0,0% 5,6% 5,6% 0,0% 0,0% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

33,2% 25,0% 12,9% 9,0% 6,6% 4,3% 3,5% 3,1% 2,7% 2,3% 2,0% 2,0% 2,0% 1,6% 1,6% 1,6% 1,6% 1,2% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%




8.4.6. Standaarden software domeinen: Bedrijfskritische Applicaties Op gebied van bedrijfskritische applicaties zoals finance, enterprise resouce planning, customer relationship management of human resource management wordt bij circa 47 procent van de onderzochte populatie een specifieke standaard gehanteerd. Ministeries noteren hier een duidelijk hoger percentage. Ook hier is verder toch opmerkelijk dat bij circa een kwart van de organisaties men niet weet of er standaarden worden gehanteerd op dit gebied. De meest genoemde standaard op gebied van bedrijfskritische applicaties is Oracle, bijna 24 procent geeft aan dat dit als standaard beschouwd wordt. Hiermee wordt niet zo zeer de standaard voor de applicatie zelf bedoeld, maar veeleer de standaard van de onderliggende database (structuur). Oracle is vooral een veel gehanteerde standaard binnen de ministeries. Dit is tegenstelling tot de ZBO’s waar Oracle totaal geen rol van betekenis speelt.

Zijn er standaarden voor software domeinen: Bedrijfskritische Applicaties? Ministeries Ja 66,7% Geen 25,0%



21,5% 100,0%

31,4% 100,0%

Gebruikte standaarden voor software domeinen: Bedrijfskritische Applicaties? Ministeries Medeoverheden Oracle 37,5% 24,3% Microsoft 6,3% 11,4% MS SQL Server 6,3% 8,6% XML 6,3% 4,3% SAP 6,3% 2,9% Office 12,5% 4,3% Centric 6,3% 2,9% STUFF 6,3% 1,4% Windows 2003 6,3% 2,9% OS 400 0,0% 1,4% PinkRoccade 0,0% 2,9% Exact 0,0% 2,9% HL7 6,3% 2,9% PDF 0,0% 1,4% STUFF-BG 6,3% 2,9% Linux 0,0% 1,4% PlanCare 6,3% 1,4% Unix 0,0% 2,9% Windows 0,0% 1,4% .Net 0,0% 2,9% DB2 0,0% 1,4% DICOM 6,3% 1,4% Fis 2000 0,0% 2,9% Java 0,0% 0,0% Lotus Notes 0,0% 1,4% Novell 6,3% 0,0% Postgres SQL 0,0% 1,4% Windows Server 0,0% 0,0%

Publieke sector 24,2% 3,0% 7,6% 7,6% 7,6% 3,0% 3,0% 7,6% 3,0% 3,0% 4,5% 3,0% 1,5% 3,0% 1,5% 1,5% 0,0% 1,5% 1,5% 0,0% 1,5% 0,0% 0,0% 3,0% 1,5% 1,5% 1,5% 0,0%

Onbekend Eindtotaal

8,3% 100,0%

ZBO's

Totaal 50,0% 11,5%

46,9% 27,0%

38,5% 100,0%

26,1% 100,0%


ZBO's

Totaal 0,0% 7,7% 0,0% 7,7% 7,7% 7,7% 15,4% 0,0% 7,7% 15,4% 0,0% 0,0% 0,0% 7,7% 0,0% 7,7% 7,7% 0,0% 7,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 15,4%

23,6% 7,3% 7,3% 6,1% 5,5% 4,8% 4,2% 4,2% 3,6% 3,0% 3,0% 2,4% 2,4% 2,4% 2,4% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2%




8.4.7. Standaarden software domeinen: Web- / Internettoepassingen In totaal bijna 60 procent van alle onderzochte organisaties geeft aan dat men een standaard heeft voor web-/internettoepassingen. Dit percentage is wat hoger binnen de ministeries en wat lager binnen het segment “publieke sector”. Hier valt wederom op dat een relatief hoog percentage van de respondenten aangeeft dat men niet weet of er een standaard is op gebied van deze toepassing. De meest genoemd standaard op gebied van web-/internettoepassingen is HTML, gevolgd door XML en Internet Explorer. Verder worden Microsoft (algemeen) en Microsoft Internet Information Server (IIS product) regelmatig genoemd. Apache (Tomcat) is de meest genoemde Open Source Software welke als standaard gehanteerd wordt.

Zijn er standaarden voor software domeinen: Web- / Internet toepassingen? Ministeries Ja 66,7% Geen 20,8%



18,8% 100,0%

24,8% 100,0%

Gebruikte standaarden voor software domeinen: Web- / Internet toepassingen? Ministeries Medeoverheden HTML 25,0% 15,1% XML 18,8% 12,9% Internet Explorer 0,0% 11,8% Microsoft IIS 6,3% 8,6% Microsoft 12,5% 7,5% Apache 6,3% 10,8% PHP 6,3% 7,5% Java 0,0% 3,2% W3C / drempels weg 0,0% 4,3% HTTP 0,0% 3,2% CMS 0,0% 2,2% Linux 6,3% 4,3% Microsoft Windows 0,0% 2,2% Mozilla Firefox 6,3% 1,1% ASP 0,0% 2,2% SIM 12,5% 0,0% STUFF 0,0% 3,2% XHTML 0,0% 1,1% PDF 6,3% 1,1% SOAP 6,3% 1,1% .Net 6,3% 1,1% Apache Tomcat 0,0% 2,2% MS Sharepoint 0,0% 1,1% Citrix 0,0% 1,1% ColdFusion 0,0% 1,1% CSS 0,0% 1,1% Egem-standaard 0,0% 2,2% IP 6,3% 0,0% Lotus Domino Server 0,0% 1,1% MS SQL Server 0,0% 0,0% Smartsite 0,0% 1,1%

Publieke sector 26,8% 13,4% 15,9% 8,5% 8,5% 1,2% 3,7% 6,1% 3,7% 2,4% 3,7% 0,0% 3,7% 3,7% 2,4% 2,4% 0,0% 3,7% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 2,4% 0,0% 0,0% 1,2% 0,0% 0,0% 1,2% 2,4% 1,2%

Onbekend Eindtotaal

12,5% 100,0%

ZBO's

Totaal 57,7% 15,4%

58,5% 19,9%

26,9% 100,0%

21,6% 100,0%


ZBO's

Totaal 20,0% 26,7% 6,7% 0,0% 0,0% 6,7% 6,7% 0,0% 0,0% 6,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 6,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 6,7% 6,7% 0,0% 0,0% 6,7% 0,0% 0,0% 0,0%

20,9% 14,6% 12,1% 7,8% 7,8% 6,3% 5,8% 3,9% 3,4% 2,9% 2,4% 2,4% 2,4% 2,4% 1,9% 1,9% 1,9% 1,9% 1,5% 1,5% 1,5% 1,5% 1,5% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0%




8.5. Gebruik van Open Source Software In het kader van het speciale onderzoek is aan de respondenten gevraagd of men kon aangeven of er binnen de organisatie gebruik gemaakt wordt van Open Source Software. Hierbij is wel een kader aangegeven in de vorm van een daarbij te hanteren definitie van Open Source Software, namelijk: “Software waarvan de broncode vrij herverspreid mag en kan worden en waarbij ook de licentie eenieder toestaat het vrijwel onbeperkt te gebruiken, aan te passen en te verspreiden”. Bij circa 47 procent van de onderzocht (semi) overheidsinstanties wordt naar eigen zeggen gewerkt met c.q. gebruik gemaakt van Open Source Software. Vergeleken met de landelijke cijfers is dit een relatief hoge markt penetratie. Opmerkelijk is hier verder wel, dat de hoogste gebruikspenetratie gemeten wordt binnen de ZBO’s, terwijl hier juist de laagste percentage op gebied van Open Standaarden gemeten werden. Ten aanzien van de ministeries wordt een omgekeerd beeld gemeten. De ministeries scoorden hoog ten aanzien van Open Standaarden, maar laten een wat lager percentage zien op gebied van gebruik van Open Source Software.

Gebruik van Open Source Software binnen organisatie 60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Ja

41,7%

43,0%

49,7%

57,7%

46,9%

Nee

58,3%

57,0%

49,0%

42,3%

52,6%

Onbekend

0,0%

0,0%

1,3%

0,0%

0,6%




8.5.1. Reden voor wel of geen Open Source Software Nadat vastgesteld is wat de gebruikspenetratie van Open Source Software is, is het uiteraard ook belangrijk om te achterhalen waarom organisaties nu juist “wel” of juist “geen” Open Source Software (willen) gebruiken. Bij de Open Source Software gebruikers geeft ruim de helft aan dat de belangrijkste reden voor gebruik een financiële reden is, het gaat om de prijs. Hierbij is nauwelijks onderscheid waar te nemen tussen de subsectoren. Wanneer niet alleen naar de aller belangrijkste reden, maar naar de drie belangrijkste redenen gekeken wordt, dan blijkt bij circa 85 procent van de Open Source Software gebruikers dit (mede) de reden te zijn. Op afstand wordt als tweede argument de uitwisselbaarheid, openheid en flexibiliteit van Open Source Software genoemd. De top vijf belangrijkste redenen om van Open Source Software gebruik te maken zijn verder ‘betrouwbaarheid / stabiliteit’, ‘leveranciersonafhankelijkheid’ en het feit dat het ‘beleid’ is.

Belangrijkste reden gebruik Open Source Software Financiele reden / prijs Uitwisselbaarheid / open / flexibel Betrouwbaar / beheersbaarbeid / stabiliteit Leveranciersonafhankelijkheid Code aanpasbaar Beleid Innovatie snelheid Geen alternatief Functionaliteit Veiliger Brede beschikbaarheid van kennis

Anders Onbekend 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%




Wanneer de naar het totale beeld van alle genoemde redenen gekeken wordt, dan blijkt bijna de helft van de Open Source Software gebruikers de uitwisselbaarheid en openheid als reden te noemen. Overall bijna 20 procent geeft aan dat leveranciersonafhankelijkheid zeker als een van de redenen meespeelt. De betrouwbaarheid en stabiliteit van de software wordt bij eveneens bijna 1 op de 5 organisaties als reden genoemd. Circa 11,5 procent geeft aan dat het feit dat de ‘code aanpasbaar’ is een belangrijke reden voor gebruik is. Verder wordt binnen de ministeries en de ZBO’s het feit dat Open Source Software veiliger is genoemd als reden voor de keuze c.q. het gebruik. De 3 belangrijkste redenen om WEL gebruik te maken van Open Source Software? Financiele reden / prijs Uitwisselbaarheid / open / flexibel Leveranciers onafhankelijkheid Betrouwbaar / beheersbaarbeid / stabiliteit Code aanpasbaar Beleid van organisatie of overheid Veiliger Functionaliteit Innovatie snelheid Geen alternatief Brede beschikbaarheid van kennis Anders

Ministeries 70,0% 80,0% 10,0% 30,0% 0,0% 0,0% 30,0% 0,0% 10,0% 0,0% 0,0% 10,0%

Medeoverheden 87,5% 60,9% 15,6% 18,8% 17,2% 6,3% 1,6% 4,7% 4,7% 3,1% 1,6% 7,8%

Publieke sector 82,9% 35,5% 25,0% 18,4% 7,9% 9,2% 1,3% 5,3% 5,3% 1,3% 0,0% 11,8%

Onbekend

0,0%

0,0%

3,9%

ZBO's

Totaal 93,3% 40,0% 13,3% 13,3% 13,3% 6,7% 26,7% 13,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

84,8% 48,5% 19,4% 18,8% 11,5% 7,3% 5,5% 5,5% 4,8% 1,8% 0,6% 9,1%

0,0%

1,8%


Nu de motivatie van de Open Source Software gebruikergroep voor het gebruik in kaart gebracht is, is het ook noodzakelijk om de motivatie van de ‘niet gebruikers’ te achterhalen. Van groot belang is het om te achterhalen of er sprake is van bewust of onbewust ‘niet gebruiken’. Ten eerste blijkt uit het onderzoek, dat de redenen voor het ‘niet gebruiken’ van Open Source Software veel gevarieerder zijn dan de redenen voor het ‘wel gebruiken’. Zo duidelijk als de ‘prijs’ van de software absoluut als belangrijkste reden van de gebruikers genoemd wordt, zo zijn er een zestal redenen die ongeveer even vaak als belangrijkste reden voor het niet gebruiken van Open Source Software genoemd worden. De belangrijkste reden is het feit dat men ‘zekerheid’ wenst en alleen voor ‘proven technology’ kiest. Met andere woorden met vindt dat de inzet van Open Source Software van wegen het ‘non proven’ karakter te veel onzekerheid met zich mee brengt. Verder zijn de niet Open Source Software gebruikers van mening dat deze software minder beheersbaar is, mede door dat de support niet of onvoldoende geregeld is. Als derde belangrijkste reden wordt het gebrek aan kennis in de eigen organisatie genoemd. Dit sluit aan bij de vijfde genoemde reden, namelijk de onbekendheid met het gebruik van Open Source Software. Kennisgebrek en onbekendheid gaan namelijk vaak hand in hand. De als vierde genoemde belangrijkste reden is de minder goede uitwisselbaarheid van applicaties en informatie die behoren tot de Open Source Software. Dit is opmerkelijk, daar de Open Source Software gebruikers juist de goede uitwisselbaarheid als een van de belangrijkste redenen noemen om juist wel met deze software te werken.



Belangrijkste reden GEEN gebruik Open Source Software Zekerheid / Proven technology Beheersbaarheid / support Kennisgebrek Uitwisselbaarheid Onbekendheid Financieel aspect Sector software niet beschikbaar in Open Source Beleid organisatie / management Leveranciersafhankelijkheid / beschikbaarheid Migratie probleem Historie Beschikbaarheid Standaardisatie / uniformiteit Tevreden met huidige software Functionaliteit Organisatie te klein Ongeschikt Onbeheersbaar Intensief Microsoft gebruik Complex Anders Reden onbekend 0%

10%



0,0%

5,9%

Publieke sector 28,6% 22,1% 19,5% 14,3% 18,2% 18,2% 14,3% 9,1% 9,1% 6,5% 3,9% 5,2% 3,9% 1,3% 0,0% 1,3% 0,0% 0,0% 1,3% 1,3% 1,3% 0,0% 9,1% 6,5%

ZBO's

Totaal 63,6% 36,4% 27,3% 27,3% 18,2% 27,3% 0,0% 9,1% 9,1% 9,1% 0,0% 9,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 9,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

35,3% 26,2% 25,1% 19,8% 18,7% 15,5% 9,6% 8,6% 7,0% 6,4% 5,9% 5,9% 3,7% 1,6% 1,1% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 8,6%

0,0%

5,3%




8.5.2. Expliciete vraag naar Open Source Software Hoewel bijna de helft van de onderzochte instanties en organisaties aangeeft dat men Open Source Software gebruik is dit lang niet altijd even bewust aangeschaft. Zo geeft circa 27 procent van deze groep aan dat men bij aanschaf van c.q. investering in nieuwe software en/of applicaties ook expliciet vraagt naar Open Source Software. Dit betekent dat bij bijna 70 procent niet of minder bewust wordt gekeken naar de aanschaf van Open Source Software.

Expliciete vraag naar Open Source Software bij aanschaf

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Ja

50,0%

23,4%

28,9%

20,0%

27,3%

Nee

50,0%

68,8%

71,1%

73,3%

69,1%

Onbekend

0,0%

7,8%

0,0%

6,7%

3,6%




8.5.3. Drijfveren voor overstap naar Open Source Software Naast een directe aanwijsbare reden om gebruik te maken van Open Source Software is het ook interessant om te achterhalen in hoeverre de drijfveren meer ‘strategisch’, ‘tactisch’ of zelfs puur ‘operationeel’ zijn. Aan de respondenten, werkzaam bij organisaties waar gebruik gemaakt wordt van Open Source Software, is gevraagd of men 10 punten wilde verdelen over de drie genoemde mogelijk drijfveren bij de inzet van Open Source Software. Waarbij het ook mogelijk was om alle 10 de punten aan één ‘drijfveer’ toe te kennen. Uit de verdeling van de 10 punten wordt de stelling in de vorige paragraaf aangaande de minder bewuste aanschaf van Open Source Software verder onderbouwd. Gemiddeld gaat 4,3 van de 10 punten naar de ‘drijfveer’ genaamd ‘operationeel belang’. Dit speelt zelfs nog wat sterker binnen de sector ‘medeoverheden’. Binnen de ministeries speelt dit minder en wordt er bewuster, met name strategischer naar gekeken.

Verdeling 10 punten over '3 drijfveren' bij keuze voor gebruik Open Source Software 5,0

4,0

3,0

2,0

1,0

0,0

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Strategisch belang

3,33

2,67

2,90

2,79

2,82

Tactisch belang

3,00

2,87

2,89

3,07

2,90

Operationeel belang

3,67

4,47

4,23

4,14

4,28




8.5.4. Verwachte ontwikkeling in 2008 Van de huidige niet Open Source Software gebruikers verwacht circa 20 procent voor medio 2008 over te gaan tot gebruik van Open Source Software. Wanneer in beschouwing genomen wordt dat deze groep momenteel circa 53 procent van de onderzoekspopulatie omvat, dan zal dit dus een toename in percentage Open Source Software gebruikers gaan betekenen van de huidige circa 47 procent naar 58 procent over circa 1 jaar. Naar schatting zal tussen de 10 en 11 procent in de komende 12 maanden initieel gebruik gaan maken van Open Source Software. Dit is een zeer significante toename in gebruikspenetratie.

Verwachting initieel Open Source Software gebruik 2008 30,0%

25,0%

20,0%

15,0%

10,0%

5,0%

0,0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

28,6%

18,8%

20,8%

18,2%

20,3%

Ja, Open Source voor Desktop omgeving

7,1%

5,9%

1,3%

9,1%

4,3%

Ja, Open Source voor Server omgeving

14,3%

9,4%

13,0%

9,1%

11,2%

Ja, Open Source voor Desktop & Server omgeving

7,1%

3,5%

6,5%

0,0%

4,8%

Ja, Open Source "Totaal"


Per sector zou de ontwikkeling in gebruikspenetratie er als volgt uitzien: • • • •


van van van van

ca. ca. ca. ca.

42% 43% 50% 58%

naar naar naar naar

ca. ca. ca. ca.

58% 54% 60% 65%

verschil verschil verschil verschil

ca. ca. ca. ca.

16% 11% 10% 7%

Veruit de meeste toetreders tot het segment van Open Source Software gebruikers zijn van plan dit in eerste instantie te doen binnen het domein van de server systemen. Dit kan betekenen dat men bijvoorbeeld over wil gaan tot Linux, maar dit kan ook het gebruik van bijvoorbeeld MySQL betekenen. Slechts een relatief klein deel van deze toetreders verwacht dat men over zal stappen op Open Source Software binnen de desktop of kantoor omgeving. De hegemonie van met name Microsoft lijkt hier een stuk minder aantastbaar als aan kant van de server systemen.



Gelijk aan de huidige gebruikersgroep van Open Source Software, is ook aan de groep die van plan zijn voor medio 2008 deze software te gaan aanschaffen, gevraagd of men in de toekomst bij aanschaf van en/of ontwikkeling van software expliciet zal vragen om (gebruik van) Open Source Software. Het blijkt nu dat de initiële Open Source Software gebruikers toch bewuster daar mee bezig zijn, in totaal geeft namelijk ruim de helft aan dat men expliciet naar Open Source Software zal gaan vragen. Dit is bij de huidige Open Source Software gebruikersgroep ‘slechts’ bij circa 27 procent van de organisaties het geval. Er gaat de komende tijd dus een toetreden ontstaan van meer bewust Open Source Software gebruikers.

Expliciete vraag naar Open Source Software bij aanschaf

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Ja

50,0%

62,5%

43,8%

50,0%

52,6%

Nee

50,0%

31,3%

50,0%

50,0%

42,1%

Onbekend

0,0%

6,3%

6,3%

0,0%

5,3%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / plannen Open Source Software Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



8.6. Inventarisatie van IT toepassingen Als onderdeel van het maatwerk onderzoek naar toepassing van Open Standaarden en Open Source Software is een uitgebreide inventarisatie gedaan van de gebruikte software en onderliggende (besturings) systemen. Deze inventarisatie is gedaan voor: • Database toepassingen; • Middleware applicaties; • Directory services; • Kantoor / Office applicaties; • Groupware software; • Terminal server toepassingen; • Bedrijfsapplicaties; • Webserver toepassingen; • Intranet toepassingen.



8.6.1. Algemene server systemen geïnstalleerd Voorafgaande aan de deelinventarisatie is eerst een totaal inventarisatie uitgevoerd naar het gebruik van bepaalde servers (operating) systemen. Tevens is daarbij de intensiteit van dit gebruik gemeten, afgezet in gemiddeld aantal systemen per domein. Zoals te verwachten maakt praktisch elke organisatie gebruik van servers operationeel onder een versie van Microsoft Windows Server. Het feit dat Microsoft geen 100 procent laat zien, vindt haar oorzaak in de methode van onderzoek. Er wordt namelijk gemeten op vestigingsniveau.

Gebruik van diverse typen server (operating) systemen 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Windows Servers

91,7%

96,0%

93,5%

88,5%

94,0%

Unix Servers

45,8%

40,9%

53,6%

46,2%

47,2%

Linux Servers

45,8%

47,7%

42,5%

57,7%

46,0%

Novell Servers

29,2%

33,6%

32,0%

34,6%

32,7%

Overige Servers

20,8%

22,1%

25,5%

19,2%

23,3%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / incl. Onbekend. Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007

Bij een praktisch gelijk percentage van de organisaties wordt gebruik gemaakt van zogenoemde Unix of Linux server systemen. De Unix server systemen komen wat vaker voor binnen het segmenten ‘publieke sector’. Voor de Linux server systemen wordt een wat hogere penetratie gemeten binnen de ZBO’s. Op zich is dit te verklaren aan de hand van de eveneens hoger gebruikspercentage op gebied van Open Source Software binnen dit segment. Novell server systemen kennen een marktpenetratie van bijna 33 procent. Voor de overige server systemen, zoals IBM iSeries (OS400) en mainframes wordt een gebruikspercentage van circa 23 procent genoteerd.



Wanneer er gebruik gemaakt wordt van een bepaald server (operating) systeem, dan valt op dat het gemiddeld aantal systemen dat dan ingezet wordt voor Microsoft Windows Server veruit het hoogst. Organisaties die gebruik maken van Microsoft Windows Server systemen hebben gemiddeld circa 42 server operationeel met dit operating systeem. Het gemiddeld aantal Unix servers in gebruik is 3,5 en het gemiddeld aantal voor de Linux servers is 4,7. Novell servers noteren een gemiddelde van 2,7 servers per vestiging. Dit verschil in gemiddelde waarden tussen Microsoft server en de andere server systemen wordt mede veroorzaakt door het feit dat de Microsoft Windows Server systemen meestal als afdeling (mail / file) server ingezet worden, terwijl de andere systemen meer als centrale database server, applicatie server of webserver ingezet worden.

Gemiddeld aantal server systemen in gebruik 55,0 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0

Ministeries

Medeoverheden

Publieke sector

ZBO's

Totaal

Windows Servers

32,0

31,3

52,8

53,4

42,2

Unix Servers

4,0

2,0

4,7

3,8

3,5

Linux Servers

7,6

3,6

4,8

8,6

4,7

Novell Servers

2,3

2,3

3,1

2,3

2,7

Overige Servers

1,2

0,8

0,6

0,8

0,7

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / met Server (OS) type Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



8.6.2. Diverse toepassingen 8.6.2.1. Database Software Onder database software wordt software verstaan welke het mogelijk maakt om de opgeslagen gegevens in een database te beheren. Dit betekent dat de database ingericht wordt en de gegevens opgeslagen worden. De inrichting gebeurt op een dusdanige manier dat gegevens ook weer eenvoudig uit het systeem gehaald kunnen worden. Bijna alle organisaties binnen de (semi) overheid maken gebruik van database software, alleen de ZBO’s wijken daar van af. Dit komt mede doordat diverse ZBO’s gebruik maken van databases van andere organisaties. De meest gebruikte database software is Microsoft SQL Server, ruim de helft van de organisaties geeft aan hiervan gebruik te maken. De gebruikspenetraties zijn vooral hoog binnen de segmenten ‘publieke sector’ en ‘ZBO’s’. Binnen de ‘medeoverheden’ is duidelijk sprake van een lagere penetratie voor Microsoft SQL Server. Oracle kent een penetratie van circa 37 procent. De Open Source Software database MySQL wordt bij circa 19 procent van de onderzochte organisaties en instanties gebruikt. MySQL laat een wat hogere penetratie zien binnen de ministeries. Veruit de meeste organisaties maken voor de database toepassing gebruik van Windows server systemen. Unix systemen komen hier op de tweede plaats, bijna een derde van de organisaties maakt gebruik van deze systemen voor database toepassingen. Linux kent een penetratie van circa 17 procent.

Gebruik van Database Software Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 100,0% 0,0% 100,0%

Medeoverheden 98,6% 1,4% 100,0%

Publieke sector 100,0% 0,0% 100,0%

ZBO's

Medeoverheden 39,7% 30,5% 16,3% 5,0% 2,8% 2,1% 1,4% 0,7% 1,4%

Publieke sector 69,0% 43,7% 23,0% 11,5% 4,6% 3,4% 2,3% 4,6% 2,3%

ZBO's

Totaal

86,7% 13,3% 100,0%

98,5% 1,5% 100,0%


Gebruikte Database Software MS SQL Server Oracle MySQL Progress MS Access PlanCare DB2 Magister Sybase

Ministeries 55,6% 44,4% 27,8% 5,6% 0,0% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0%

Totaal 84,6% 46,2% 15,4% 0,0% 7,7% 0,0% 0,0% 0,0% 7,7%

52,9% 36,7% 19,3% 6,9% 3,5% 2,3% 1,9% 1,9% 1,9%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Database Servers. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Database (Software) Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 77,8% 22,2% 22,2% 5,6%

Medeoverheden 63,8% 18,4% 44,0% 24,8%

Publieke sector 86,7% 14,1% 17,5% 5,8%

ZBO's 100,0% 15,4% 23,1% 7,7%

Onbekend

0,0%

0,0%

2,4%

0,0%

Totaal 74,2% 17,1% 32,6% 16,3% 0,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Database Servers. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.2. Middleware applicaties Middleware omvat de systeemsoftware die de informatie-uitwisseling regelt tussen de cliëntsoftware en de software die de bedrijfsgegevens beheert. Vaak gaat het om gedistribueerde systemen en meerdere platforms. Het bouwen van middleware vraagt om diepgaande kennis van de problemen van communicatie, synchronisatie en distributie. De middleware is een laag software en bevindt zich tussen de toepassingslaag en de communicatie- en besturingssoftware Bij ruim een derde van de organisaties maakt men gebruik van middleware applicaties, waarbij Websphere van IBM het meest genoemd wordt. Andere regelmatig genoemde middleware applicaties zijn Jboss, Oracle en Microsoft IIS. Daarbij dient opgemerkt te worden dat Jboss Open Source Software is. Naast Jboss komt ook de Open Source Software van Apache regelmatig voor. Gelijk aan de database toepassingen, wordt ook bij middleware toepassingen het meest gebruik gemaakt van Windows server systemen. Linux servers kennen een penetratie op gebied van middleware toepassingen van circa 13 procent en Unix noteert circa 9 procent. Linux is als server (operating) systeem voor middleware toepassingen met name vaak in gebruik binnen het segment ‘medeoverheden’.

Gebruik van Middleware Applicaties Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 30,4% 69,6% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 14,3% 8,6% 14,3% 11,4% 2,9% 8,6% 2,9% 5,7% 0,0% 2,9% 8,6% 2,9% 2,9% 0,0% 2,9% 5,7% 0,0% 2,9% 2,9% 0,0%

Publieke sector 8,1% 6,5% 4,8% 3,2% 4,8% 1,6% 4,8% 3,2% 4,8% 3,2% 0,0% 3,2% 3,2% 1,6% 1,6% 0,0% 3,2% 1,6% 1,6% 3,2%

ZBO's

Totaal

39,1% 60,9% 100,0%

34,6% 65,4% 100,0%


Gebruikte Middleware Applicaties Websphere Jboss Oracle Microsoft IIS MS Exchange Apache .Net MS Bizztalk Cloverleaf Intern ontwikkeld Novell Zenworks Oracle Apps Server PinkRoccade DDS4all Decos Lotus Domino Server Microsoft Microsoft Bizztalk MS SQL Server PowerFuse

Ministeries 14,3% 0,0% 14,3% 28,6% 14,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Totaal 22,2% 22,2% 0,0% 0,0% 0,0% 11,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 11,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

11,5% 8,0% 8,0% 7,1% 4,4% 4,4% 3,5% 3,5% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Middleware applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Middleware Applicaties Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 83,3% 0,0% 16,7% 0,0%

Medeoverheden 81,0% 22,4% 3,4% 16,1%

Publieke sector 64,6% 10,7% 11,4% 14,6%

Onbekend

0,0%

0,0%

6,8%

ZBO's

Totaal 85,7% 0,0% 14,3% 0,0%

73,0% 12,8% 9,3% 12,8%

0,0%

3,5%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Middleware applicaties. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.3. Directory services Directory Services zoals Active Directory staat beheerders toe om het beleid (rechten en instellingen) in het netwerk van een volledig bedrijf te beheren. Ook het automatisch installeren van software en patches behoort tot de mogelijkheden. Active Directory slaat bijvoorbeeld instellingen in relatie tot een object centraal op in een database. Een AD-netwerk kan variëren van een netwerk van een paar honderd tot miljoenen objecten. Doordat een directory-service de essentiële functies van een netwerkbesturingssysteem verschaft, moet deze service nauw verbonden zijn met de beheer- en beveiligingsmechanismen van het besturingssysteem, zodat de netwerkintegriteit en -privacy gewaarborgd blijft. Daarnaast speelt de service een belangrijke rol bij het onderhouden en definiëren van de netwerkinfrastructuur, het systeembeheer en het besturen van de algemene gebruikersactiviteiten op de informatiesystemen in een bedrijf. Bijna alle onderzochte organisaties maken gebruik van directory services. De meest gebruikte directory service is Microsoft Active Directory. Bijna 70 procent van de organisaties maakt gebruik van deze directory service. De andere veel voorkomende directory server wordt geleverd door Novell. Circa 74 procent van de organisaties maakt gebruik van Windows server systemen in relatie tot de toepassing van directory services. Gezien de hoge gebruikspenetratie van Microsoft AD is dit te verwachten. Linux en Unix servers wordt bijna niet ingezet voor directory services toepassingen.

Gebruik van Directory Services Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 95,2% 4,8% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 67,2% 28,8% 0,8% 0,8% 0,0% 1,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,8%

Publieke sector 74,6% 11,9% 13,4% 14,2% 10,4% 1,5% 1,5% 2,2% 2,2% 0,7%

ZBO's

Totaal

87,0% 13,0% 100,0%

93,4% 6,6% 100,0%


Gebruikte Directory Services MS Active Directory Novell Novell e Directory Novell Directory Service LDAP Microsoft (onbekend) Lotus Domino Directory Novell Cluster Services Windows Directory Services Open LDAP

Ministeries 65,0% 0,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Totaal 45,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0%

68,9% 17,7% 7,0% 7,0% 5,0% 2,0% 1,0% 1,0% 1,0% 0,7%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Directory Services. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Directory Services Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 65,0% 0,0% 0,0% 15,0%

Medeoverheden 68,8% 0,8% 0,0% 31,2%

Publieke sector 84,3% 4,5% 4,5% 29,1%

Onbekend

20,0%

1,6%

5,2%

ZBO's

Totaal 50,0% 0,0% 0,0% 10,0%

74,2% 2,3% 2,0% 27,8%

40,0%

7,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Directory Services. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.4. Kantoor / Office applicaties Kantoor applicaties zijn softwarepakketten die een aantal kantoorondersteunende functies vervullen, zoals tekstverwerking, desktop publishing, rekenblad berekeningen, e-mail, fax, document imaging, OCR, workflow en gegevensbeheer. Deze applicaties worden in het algemeen gebruikt om bedrijfsdocumenten te genereren, om te zetten, te verzenden of te ontvangen. Standaard kantoor of office toepassingen komen eigenlijk overal voor, slechts een enkele organisatie binnen het segment ‘publieke sector’ geeft aan geen typische kantoor toepassingen te hebben. Microsoft lijkt de markt van kantoortoepassingen behoorlijk te beheersen. Het enige pakker dat naast Microsoft nog een redelijke gebruikspenetratie laat zien, is Open Office. Voor deze Open Source Software wordt een penetratie van 5,6 procent gemeten. Alleen binnen de sector medeoverheden wordt hier niet of nauwelijks gebruik van gemaakt.

Gebruik van Kantoor/Office Applicaties Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 100,0% 0,0% 100,0%



ZBO's 100,0% 0,0% 100,0%

Totaal

Medeoverheden 84,1% 7,9% 3,2% 3,2% 0,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,8% 0,8%

Publieke sector 0,0% 40,5% 31,1% 14,9% 8,8% 9,5% 6,8% 2,7% 1,4% 0,0%

ZBO's

Totaal

98,9% 1,1% 100,0%


Gebruikte Kantoor/Office Applicaties MS Windows MS Office MS Office 2003 MS Office 2000 MS Office XP Open Office Microsoft MS Office 2007 Groupwise MS Office 97

Ministeries 0,0% 65,2% 13,0% 13,0% 8,7% 8,7% 4,3% 4,3% 0,0% 4,3%

0,0% 38,5% 42,3% 7,7% 7,7% 7,7% 0,0% 3,8% 0,0% 0,0%

32,8% 29,4% 19,8% 9,6% 5,6% 5,6% 3,4% 1,9% 0,9% 0,6%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Desktop / Office Toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Kantoor/Office Applicaties Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 95,7% 4,3% 0,0% 4,3%

Medeoverheden 100,0% 0,0% 0,0% 0,8%

Publieke sector 98,0% 3,4% 1,4% 1,4%

ZBO's 100,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Onbekend

0,0%

0,0%

0,7%

0,0%

Totaal 98,8% 1,9% 0,6% 1,2% 0,3%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Desktop / Office Toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.5. Groupware software Een groupware pakket wordt gebruikt om gemeenschappelijke informatie te delen met elkaar binnen een groep. Naast de gemeenschappelijke informatie kan men ook privé informatie binnen dezelfde omgeving bewaren. Typische applicaties zijn kalender, to do lijsten, adressen en korte notities. Beter bekende producten zijn Lotus Notes en Microsoft Exchange. De penetratie van groupware is ruim 80 procent, waarbij vooral de medeoverheden een wat hoger penetratie noteren. De Microsoft (Exchange) producten worden het meest gebruikt. Toch wordt ook voor Novell (Groupwise) een hoge penetratie gemeten. Vooral organisaties binnen de segmenten ‘medeoverheden’ en ‘publieke sector’ maken relatief veel gebruik van deze groupware toepassing. BSCW (Basic Support for Cooperative Work) is de enige Open Source Software die wat vaker genoemd wordt.

Gebruik van Groupware Software Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 72,7% 27,3% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 64,8% 31,1% 3,3% 0,0% 0,0% 0,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,8%

Publieke sector 50,0% 25,5% 5,5% 7,3% 4,5% 2,7% 2,7% 2,7% 1,8% 0,0%

ZBO's

Totaal

72,0% 28,0% 100,0%

81,3% 18,7% 100,0%


Gebruikte Groupware Software MS Exchange Novell Groupwise Lotus Notes Outlook Microsoft Sharepoint MS Exchange 2003 Microsoft Novell BSCW Oracle Collaboration Suite

Ministeries 62,5% 6,3% 12,5% 0,0% 6,3% 6,3% 0,0% 0,0% 0,0% 6,3%

Totaal 55,6% 16,7% 16,7% 0,0% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

57,9% 26,3% 5,6% 3,0% 2,3% 2,3% 1,1% 1,1% 0,8% 0,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Groupware applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Groupware Software Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 93,8% 0,0% 0,0% 6,3%

Medeoverheden 67,2% 0,8% 0,8% 32,8%

Publieke sector 74,5% 4,5% 0,9% 22,7%

Onbekend

0,0%

0,0%

0,9%

ZBO's

Totaal 72,2% 0,0% 5,6% 5,6%

72,2% 2,3% 1,1% 25,2%

16,7%

1,5%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Groupware applicaties. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.6. Terminal server toepassingen Terminal server toepassingen maken het mogelijk om op een desktop computer een office applicatie te draaien zoals Word, Excel en Outlook zonder dat deze software op die fysieke desktop computer geïnstalleerd moet worden. De programma’s die gebruikt worden zijn geïnstalleerd op een multi-user applicatie servers, die veelal worden beheerd door (centrale) IT afdeling van een organisatie. Overall circa 70 procent van de onderzochte organisaties maakt gebruik van terminal server toepassingen. Met name de ministeries maken hier gebruik van. Gelijk aan het algemene (profit) marktbeeld is Citrix de meest gebruikte terminal server software. Bijna tweederde van de organisaties maakt gebruik van Citrix. Op de tweede plaats komt Microsoft (Terminal Server). In beperkte mate worden Linux servers ingezet bij terminal server toepassingen. Bij 90 procent van de organisaties is de terminal server een Windows server.

Gebruik van Terminal Servers Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 81,8% 18,2% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 69,5% 29,5% 4,2% 1,1% 1,1% 3,2% 0,0%

Publieke sector 61,4% 42,1% 5,3% 0,9% 0,9% 0,0% 0,9%

ZBO's

Totaal

60,0% 40,0% 100,0%

70,1% 29,9% 100,0%


Gebruikte Terminal Servers Citrix MS Windows Terminal Server Microsoft Remote desktop Powerfuse Reflexion MS Office

Ministeries 77,8% 16,7% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0% 5,6%

Totaal 46,7% 40,0% 0,0% 6,7% 6,7% 0,0% 0,0%

64,9% 35,1% 4,1% 1,7% 1,2% 1,2% 0,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Terminal Server toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Terminal Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 83,3% 11,1% 0,0% 11,1%

Medeoverheden 88,4% 9,5% 0,0% 5,3%

Publieke sector 93,0% 0,0% 1,8% 0,9%

Onbekend

5,6%

6,3%

5,3%

ZBO's

Totaal 86,7% 0,0% 0,0% 0,0%

90,1% 4,5% 0,8% 3,3%

13,3%

6,2%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Terminal Server toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.7. Bedrijfskritische applicaties Binnen circa 87 procent van de onderzochte organisaties wordt binnen de vestiging gebruik gemaakt van zogenaamde bedrijfskritische applicaties of toepassing zoals finance, enterprise resource planning, customer relationship management, human resource management of business intellingence.

Gebruik van Business Critical Applicaties Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 86,4% 13,6% 100,0%



ZBO's

Totaal

60,0% 40,0% 100,0%

87,1% 12,9% 100,0%


In het kader van dit onderzoeksrapport is het met name interessant om te achterhalen welke server systemen voor deze applicaties worden ingezet. Wanneer sprake is van een financieel / logistieke toepassing dan wordt hiervoor bij circa 60 procent gebruik gemaakt van Windows servers. Linux server worden hier nauwelijks voor ingezet, wel maakt men vaker gebruik van Unix servers en ‘proprietary’ servers (b.v. IBM iSeries of IBM mainframe).

Gebruikte Servers voor BCA: Finance / Logistiek Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 58,8% 0,0% 17,6% 5,9%

Medeoverheden 39,2% 4,8% 24,8% 27,2%

Publieke sector 79,2% 2,4% 8,8% 8,8%

Onbekend

17,6%

4,0%

0,8%

ZBO's

Totaal 71,4% 7,1% 7,1% 7,1%

59,8% 3,6% 16,4% 16,7%

7,1%

3,6%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Financieel / Logistieke Applicaties. Percentages incl. "onbekend".

Customer Relationship Management (CRM) toepassingen zijn vaak in gebruik op afdelingen en daarom wordt hier ook bij circa 74 procent van de organisaties gebruik gemaakt van Windows servers. De penetraties van Unix zijn hier duidelijk lager, mede doordat de meeste CRM applicaties ook Microsoft gebaseerd zijn.

Gebruikte Servers voor BCA: CRM Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 60,0% 0,0% 10,0% 10,0%

Medeoverheden 55,6% 3,7% 18,5% 22,2%

Publieke sector 84,8% 4,3% 4,3% 4,3%

Onbekend

20,0%

0,0%

2,2%

ZBO's

Totaal 87,5% 0,0% 0,0% 0,0%

73,6% 3,3% 8,8% 9,9%

12,5%

4,4%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik CRM Applicaties. Percentages incl. "onbekend".



Voor sector specifieke applicaties zoals een ziekenhuisinformatiesysteem (ZIS) of een systeem voor de gemeentelijke basisadministratie (GBA) wordt bij 60 procent van de organisaties gebruik gemaakt van Windows servers. Hier wordt verder een redelijke penetratie gemeten voor Unix server systemen en voor de eerder genoemde ‘bedrijfseigen’ (operating) systemen. Linux servers worden hier slecht in beperkte mate gebruikt.

Gebruikte Servers voor BCA: Sector Specifiek (Vertical Apps) Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 30,0% 20,0% 20,0% 20,0%

Medeoverheden 44,7% 4,3% 26,6% 20,2%

Publieke sector 76,9% 3,8% 11,5% 6,7%

Onbekend

10,0%

4,3%

1,0%

ZBO's

Totaal 62,5% 12,5% 0,0% 12,5%

60,2% 5,1% 18,1% 13,4%

12,5%

3,2%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Sector Specifieke Applicaties. Percentages incl. "onbekend".

De inzet van Windows servers voor Content Management toepassing (CMS) is ongeveer gelijk aan die van de inzet voor sector specifieke toepassingen, namelijk circa 63 procent. Bij gebruik van CMS wordt wat vaker gebruik gemaakt van Linux servers en minder vaak van Unix of ‘bedrijfseigen’ servers.

Gebruikte Servers voor BCA: Content Management Software Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 54,5% 9,1% 9,1% 18,2%

Medeoverheden 54,3% 10,9% 5,4% 6,5%

Publieke sector 74,3% 12,2% 5,4% 1,4%

Onbekend

9,1%

22,8%

6,8%

ZBO's

Totaal 66,7% 11,1% 0,0% 0,0%

62,9% 11,3% 5,4% 4,8%

22,2%

15,6%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Content Management Applicaties. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.8. Webserver software Een webserver is een computer die is gekoppeld aan het internet. Op deze computer bevinden zich bestanden, afbeeldingen of webpagina's die door derden via het internet geraadpleegd kunnen worden. Om dit te kunnen doen, is het nodig dat speciale programmatuur geïnstalleerd is op deze computer: de zogenaamde webserver software. Ruim 80 procent van de (semi) overheidsinstanties maakt gebruik van webserver software c.q. webserver toepassingen. Hiervoor wordt bij bijna de helft van de organisaties gebruik gemaakt van het Microsoft IIS product. Apache (Tomcat) wordt bij ruim een derde van de organisaties gebruikt. Apache is Open Source Software. Vooral ministeries en ZBO’s maken veelvuldig gebruik van Apache software. Op gebied van webserver toepassingen kent Windows een geduchte ‘concurrent’, circa 26 procent gebruikt hier Linux servers. Dit zijn vooral ministeries en organisaties die behoren tot de sector ‘medeoverheden’. Windows servers worden bij bijna 70 procent gebruikt. Slechts een gering percentage van de organisaties maakt gebruik van Unix servers voor webtoepassingen. Daarmee lijkt de voorheen zo vooraanstaande rol van Unix webservers overgenomen door Windows en Linux servers.

Gebruik van Webserver Software Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 86,4% 13,6% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 25,6% 23,3% 4,7% 0,0% 4,7% 0,0% 0,0% 0,0% 4,7% 0,0% 4,7%

Publieke sector 57,4% 33,9% 5,2% 4,3% 1,7% 0,9% 0,9% 0,9% 0,0% 0,0% 0,0%

ZBO's

Totaal

84,0% 16,0% 100,0%

81,8% 18,2% 100,0%


Gebruikte Webserver Software Microsoft IIS Apache (Tomcat) Microsoft (onbekend) MS ISA Server MS Windows Netscape Lotus Domino Oracle App Server SIM Tridion Typo3

Ministeries 36,8% 57,9% 0,0% 0,0% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 0,0% 10,5% 0,0%

Totaal 47,6% 47,6% 0,0% 4,8% 0,0% 4,8% 4,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

47,5% 35,4% 4,0% 3,0% 2,0% 1,5% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Webserver Software / Toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Webserver Software / Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 57,9% 47,4% 5,3% 5,3%

Medeoverheden 37,2% 44,2% 2,3% 0,0%

Publieke sector 81,7% 17,4% 3,5% 5,2%

Onbekend

0,0%

16,3%

0,9%

ZBO's

Totaal 81,0% 19,0% 0,0% 0,0%

69,7% 26,3% 3,0% 3,5%

0,0%

4,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Webserver Software / Toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



8.6.2.9. Intranet toepassingen De mogelijkheden van een intranet zijn aanzienlijk. Bedrijven kunnen interne berichten of nieuwsbrieven rondsturen. Medewerkers kunnen meedoen aan een discussieforum over werkgerelateerde onderwerpen. Ook is het mogelijk medewerkers en anderen van buiten het bedrijf via internet toegang te geven tot het intranet. Om dit alles mogelijk te maken is intranet software nodig. Via deze software is het mogelijk om bijvoorbeeld ook mogelijk een virtueel kantoor in te richten, een gezamenlijke agenda bij te houden, elektronisch te vergaderen, takenlijsten van elkaar zichtbaar te maken en documenten op te slaan. Van de onderzochte organisaties maakt circa 75 procent gebruik van intranet toepassingen. Voor deze toepassing wordt met name gebruik gemaakt van twee producten c.q. applicaties, namelijk Microsoft (IIS en Sharepoint) en Apache. Bij circa 60 procent wordt gebruik gemaakt van Windows servers en bij circa 22 procent zijn dit Linux servers.

Gebruik van Intranet Software Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 87,0% 13,0% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 12,1% 27,3% 0,0% 0,0% 0,0% 3,0% 3,0% 12,1% 3,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 3,0% 0,0% 3,0% 0,0% 0,0% 0,0% 3,0% 0,0%

Publieke sector 16,2% 14,3% 6,7% 7,6% 8,6% 6,7% 3,8% 1,0% 1,9% 1,9% 0,0% 1,0% 2,9% 0,0% 2,9% 1,0% 1,9% 1,0% 0,0% 1,0% 1,0%

ZBO's

Totaal

73,1% 26,9% 100,0%

75,6% 24,4% 100,0%


Gebruikte Intranet Software Microsoft IIS Apache Microsoft SharePoint Intern ontwikkeld Eskion Infoland SmartSite IPROX MySQL Oracle Portal Tridion Internet Explorer Joomla Linux Novell Typo3 Coldfusion Frontpage Lotus Notes MS Windows Portal Sofware

Ministeries 25,0% 15,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 10,0% 15,0% 5,0% 0,0% 5,0% 0,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 5,0%

Totaal 15,8% 0,0% 15,8% 5,3% 0,0% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 5,3% 0,0% 5,3% 0,0% 0,0% 0,0% 5,3% 10,5% 0,0% 0,0%

16,4% 15,3% 6,2% 5,6% 5,1% 4,5% 3,4% 2,8% 2,3% 2,3% 2,3% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Intranet (Software) Toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Intranet (Software) Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 65,0% 20,0% 0,0% 10,0%

Medeoverheden 42,4% 48,5% 0,0% 0,0%

Publieke sector 61,9% 15,2% 2,9% 3,8%

Onbekend

10,0%

12,1%

19,0%

ZBO's

Totaal 73,7% 15,8% 0,0% 0,0%

59,9% 22,0% 1,7% 3,4%

10,5%

15,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Intranet (Software) Toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



8.7. Inventarisatie van IT leveranciers Het is bekend dat IT leveranciers, zeker als zij leverancier zijn van de bedrijfkritische applicatie, een grote invloed op hun klanten hebben als het gaat om de keuze en inzet van bepaalde soorten software. Zo hebben zij zeker invloed op het gebruik van Open Source Software. Dit kan zijn door het advies dat zij uitbrengen of zelfs doordat zij hun applicaties niet kunnen of willen omzetten c.q. gebruiken in een Open Source Software omgeving. Met name deze leveranciers- of applicatieafhankelijkheid beperkt overheidsinstanties tot een vrije keuze om wel of geen Open Source Software toe te gaan passen. Het is dan ook zinvol om als onderdeel van deze rapportage een summier overzicht van de belangrijkste leveranciers binnen de diverse (semi) overheidssectoren weer te geven. Bij bijna 75 procent van de onderzochte doelgroep wordt aangegeven dat men een bepaalde leveranciers of enkele leverancier als ‘huisleverancier’ beschouwd. Met name binnen de sector ‘medeoverheden’ is relatief vaak het geval. Met name gemeenten geven aan dat er praktisch altijd sprake is van een ‘huisleverancier’ of gebied van applicaties. Dit is overigens lang niet (altijd) meer een keuze uit vrije wil, vaak is er sprake van een applicatie afhankelijkheid en dus leveranciersafhankelijkheid.

Marktpenetratie leveranciers publieke sector Centric GetronicsPinkRoccade Exact Oracle SAP Microsoft Unit4Agresso RAET Coda DBS IBS Procura Afas 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

Basis: Alle vestigingen in de publieke sector (n=350) / Leverancier genoemd. Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken, juni 2007



Het totaalplaatje laat zien dat Centric en GetronicsPinkRoccade met afstand de meeste (semi) overheidsinstanties tot hun klantenkring op gebied van bedrijfskritische applicaties mogen rekenen. Dit komt mede door het feit dat deze twee leveranciers zeer sterk, zo niet dominant, aanwezig zijn binnen de sector medeoverheden. Per sector of segment is er nog wel een duidelijk verschil waar te nemen in leveranciersposities. De belangrijkste bedrijfskritische applicatie leveranciers per segment zijn: • • • •


SAP Centric Exact Oracle

Oracle GetronicsPR GetronicsPR Microsoft

Exact Coda Microsoft / Oracle Exact



9. Bijlage 9.1. Onderzoeksaanpak: informatie m.b.t. het veldwerk onderzoek Specifiek voor de rapportage van de huidige situatie en de verwachte ontwikkeling op gebied van Open Standaarden en Open Source Software is in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en in samenwerking met de stichting ICTU, unit OSOSS een maatwerk onderzoek uitgevoerd. Als zeer belangrijk onderdeel van dit onderzoek is een telefonische enquête afgenomen. Door MarketCap Marketingservice is een specifieke vragenlijst opgesteld (zie paragraaf 9.3) om een uitgebreide telefonisch enquête af te nemen bij IT-verantwoordelijke manager en medewerkers werkzaam binnen (semi) overheidsinstanties. Ter voorbereiding en verhoging van de respons is in de week voorafgaande aan de start van het veldwerk aan circa 2.500 mogelijke respondenten een brief gezonden met het verzoek om medewerking te verlenen aan dit specifieke onderzoek. Deze brief is verzonden door MarketCap uit van het Ministerie van Economische Zaken. Het veldwerkproject heeft gelopen in de periode van 30 mei tot en met 15 juni 2007. Uiteindelijk zijn er 352 netto enquêtes afgerond, welke als volgt over de 4 sectoren verdeeld zijn: • Ministeries & agentschappen: n= 24 interviews • Medeoverheden: n= 149 interviews • Publieke sector: n= 153 interviews • Zelfstandige Bestuur Organen: n= 26 interviews Er is getracht zo veel mogelijk met een proportionele steekproef te werken, zodat achteraf geen weging vanwege disproportionaliteit nodig zou zijn. Het aantal netto interviews staat dus in verhouding met de werkelijke verdeling van aantal organisaties. Hierbij dient wel rekening gehouden te worden dat bij het segment ZBO’s alleen de ‘grotere’ of ‘actieve bedrijfsvoering’ hebbende ZBO’s als populatie beschouwd zijn. Uitspraken over de gehele onderzoekspopulatie kunnen dan ook gezien worden als (indicatieve tot realistische) uitspraken over de echte populatie. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat een mening van een ministerie mogelijk, mede gezien het budget, zwaarder zou mogen tellen dan een mening van bijvoorbeeld een kleinere ZBO. Echter zijn dit soort weging in dit onderzoek niet uit te voeren. Hiervoor zou een populatie inschatting van de onderzoekspopulatie op basis van bijvoorbeeld IT-budgetten gemaakt moeten worden. Ter indicatie van de omvang en betekenis van de steekproef van n=352 een overzicht van het aantal systemen dat de geïnterviewde vestigingen gezamenlijk (op de vestigingen) in beheer hadden. In totaal waren dit circa 15.800 server systemen, met een verdeling naar type van: • Windows servers: ca. 14.000 • Unix servers: ca. 600 • Linux servers: ca. 750 • Novell servers: ca. 325 • Overige servers: ca. 125



Functie respondent Functie respondent

IT Manager Systeem- / Netwerkbeheerder Hoofd Systeem- / Netwerkbeheer Adviseur ICT Manager IT-strategy IT Directeur Manager Applicatie (beheer) Hoofd applicatiebeheer ICT architect CIO IT analist IT Project manager Overig Eindtotaal

Ministeries 50,0% 8,3% 12,5% 4,2% 8,3% 0,0% 4,2% 0,0% 4,2% 0,0% 0,0% 0,0% 8,3% 100,0%

Medeoverheden 30,9% 19,5% 12,1% 8,7% 4,0% 2,7% 4,0% 1,3% 1,3% 2,0% 0,7% 0,7% 12,1% 100,0%

Publieke sector 43,8% 17,6% 14,4% 1,3% 2,6% 5,2% 0,7% 2,0% 0,7% 0,0% 0,7% 1,3% 9,8% 100,0%

ZBO's 11,5% 15,4% 23,1% 0,0% 11,5% 0,0% 7,7% 0,0% 3,8% 0,0% 3,8% 0,0% 23,1% 100,0%

Totaal 36,4% 17,6% 13,9% 4,5% 4,3% 3,4% 2,8% 1,4% 1,4% 0,9% 0,9% 0,9% 11,6% 100,0%




9.2. Tabellenoverzicht van onderzoeksresultaten

IT gezien als strategisch onderdeel van de bedrijfsvoering? 1= Helemaal niet strategisch 2 3 4 5= Zeer strategisch Totaal Gemiddelde score

Ministeries 0,0% 0,0% 12,5% 45,8% 41,7% 100,0% 4,29

Medeoverheden 0,0% 10,1% 25,7% 46,6% 17,6% 100,0% 3,72

Publieke sector 0,7% 11,2% 26,3% 38,8% 23,0% 100,0% 3,72

ZBO's

Totaal

4,0% 0,0% 16,0% 52,0% 28,0% 100,0% 4,00

0,6% 9,2% 24,4% 43,6% 22,3% 100,0% 3,78


Aspecten als onderdeel van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen de organisatie: Open Standaarden Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 70,8% 63,1% 53,6% Nee 29,2% 34,9% 39,9% Weet niet Zegt niet Totaal

0,0% 0,0% 100,0%

2,0% 0,0% 100,0%

4,6% 2,0% 100,0%

ZBO's

Totaal 38,5% 46,2%

57,7% 37,5%

7,7% 7,7% 100,0%

3,4% 1,4% 100,0%


Aspecten als onderdeel van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen de organisatie: Open Source Software Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 66,7% 43,0% 37,9% Nee 33,3% 55,0% 55,6% Weet niet Zegt niet Totaal

0,0% 0,0% 100,0%

2,0% 0,0% 100,0%

4,6% 2,0% 100,0%

ZBO's

Totaal 38,5% 46,2%

42,0% 53,1%

7,7% 7,7% 100,0%

3,4% 1,4% 100,0%


Aspecten als onderdeel van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen de organisatie: Standaarden voor uitwisseling bureaudocumenten Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Totaal Ja 75,0% 67,1% 60,1% 80,8% 65,6% Nee 25,0% 30,9% 33,3% 3,8% 29,5% Weet niet Zegt niet Totaal

0,0% 0,0% 100,0%

2,0% 0,0% 100,0%

4,6% 2,0% 100,0%

7,7% 7,7% 100,0%

3,4% 1,4% 100,0%


Aspecten als onderdeel van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen de organisatie: Standaarden voor uitwisseling data met externen Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Totaal Ja 75,0% 80,5% 68,6% 53,8% 73,0% Nee 25,0% 17,4% 24,8% 30,8% 22,2% Weet niet Zegt niet Totaal

0,0% 0,0% 100,0%

2,0% 0,0% 100,0%

4,6% 2,0% 100,0%

7,7% 7,7% 100,0%

3,4% 1,4% 100,0%


Aspecten als onderdeel van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen de organisatie: Standaarden voor On-line formulieren Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Ja 62,5% 63,1% 33,3% 42,3% Nee 37,5% 34,9% 60,1% 42,3% Weet niet Zegt niet Totaal

0,0% 0,0% 100,0%

2,0% 0,0% 100,0%

4,6% 2,0% 100,0%

7,7% 7,7% 100,0%

Totaal 48,6% 46,6% 3,4% 1,4% 100,0%




Aspecten als onderdeel van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen de organisatie? Ministeries Medeoverheden Gebruik van Open Standaarden 70,8% 63,1% Gebruik van Open Source Software 66,7% 43,0% Standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten 75,0% 67,1% Standaarden voor uitwisseling data met externen 75,0% 80,5% Standaarden voor On-line formulieren 62,5% 63,1% Gemiddeld aantal items 3,50 3,17

Publieke sector 53,6% 37,9% 60,1% 68,6% 33,3% 2,54

ZBO's

Publieke sector 57,3% 40,6% 64,3% 73,4% 35,7% 2,71

ZBO's

ZBO's

Totaal 38,5% 38,5% 80,8% 53,8% 42,3% 2,54

57,7% 42,0% 65,6% 73,0% 48,6% 2,87


Aspecten als onderdeel van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen de organisatie? Ministeries Medeoverheden Gebruik van Open Standaarden 70,8% 64,4% Gebruik van Open Source Software 66,7% 43,8% Standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten 75,0% 68,5% Standaarden voor uitwisseling data met externen 75,0% 82,2% Standaarden voor On-line formulieren 62,5% 64,4% Gemiddeld aantal items 3,50 3,23

Totaal 45,5% 45,5% 95,5% 63,6% 50,0% 3,00

60,6% 44,2% 69,0% 76,7% 51,0% 3,01


Werken met Open Standaarden binnen de organisatie? Ja Nee




Weet niet Eindtotaal

4,2% 100,0%

6,0% 100,0%

3,9% 100,0%

Ministeries 82,6% 17,4% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 79,9% 74,5% 55,0% 72,5% 75,2% 47,0% 62,4%

Publieke sector 66,7% 64,7% 31,4% 65,4% 71,2% 43,1% 53,6%

ZBO's

Medeoverheden 89,5% 90,2% 73,2% 93,1% 86,2% 59,8% 76,9%

Publieke sector 76,7% 77,3% 40,3% 81,3% 79,6% 62,9% 71,3%

ZBO's

Totaal 50,0% 46,2%

58,5% 36,6%

3,8% 100,0%

4,8% 100,0%


Werken met Open Standaarden binnen de organisatie? Ja Nee Eindtotaal

Totaal

52,0% 48,0% 100,0%

61,5% 38,5% 100,0%


Wordt er gewerkt met standaarden voor: Uitwisseling van bureaudocumenten Uitwisseling met externe systemen Invullen van on-line formulieren LAN server infrastructuur Desktop / Office omgeving Bedrijfskritische applicaties Web / Internet toepassingen

Ministeries 75,0% 62,5% 50,0% 87,5% 70,8% 66,7% 66,7%

Totaal 73,1% 53,8% 46,2% 53,8% 69,2% 50,0% 57,7%

73,3% 67,9% 43,8% 69,0% 72,7% 46,9% 58,5%


Wordt er gewerkt met standaarden voor: Uitwisseling van bureaudocumenten Uitwisseling met externe systemen Invullen van on-line formulieren LAN server infrastructuur Desktop / Office omgeving Bedrijfskritische applicaties Web / Internet toepassingen

Ministeries 90,0% 83,3% 70,6% 100,0% 81,0% 72,7% 76,2%

Totaal 82,6% 63,6% 50,0% 77,8% 81,8% 81,3% 78,9%

83,5% 82,1% 56,6% 87,4% 82,6% 63,5% 74,6%




Standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten? Ja Geen




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

16,7% 100,0%

10,7% 100,0%

13,1% 100,0%

Zijn er standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten? Ministeries Ja 90,0% Geen 10,0% Eindtotaal 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 43,7% 21,0% 23,5% 13,4% 12,6% 8,4% 3,4% 3,4% 0,0% 0,8% 0,8% 2,5% 0,8% 0,8% 1,7% 0,8% 0,0% 0,0%

Publieke sector 20,6% 32,4% 12,7% 14,7% 6,9% 7,8% 2,9% 2,0% 5,9% 2,0% 1,0% 0,0% 1,0% 1,0% 0,0% 1,0% 2,0% 2,0%

ZBO's

Totaal 73,1% 15,4%

73,3% 14,5%

11,5% 100,0%

12,2% 100,0%


Totaal

82,6% 17,4% 100,0%

83,5% 16,5% 100,0%


Gebruikte standaarden voor uitwisselling van bureaudocumenten? Ministeries PDF 22,2% MS Office 33,3% MS Word 22,2% Microsoft 5,6% XML 16,7% DOC-files 0,0% ODF 0,0% MS Excel 5,6% HL7 0,0% Windows 5,6% Outlook 5,6% STUFF 0,0% Open Office 0,0% E-mail 0,0% TIFF 0,0% TCPIP 0,0% Edifact 0,0% AW 33 0,0%

Totaal 47,4% 10,5% 15,8% 5,3% 0,0% 15,8% 5,3% 5,3% 0,0% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 5,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

33,3% 25,6% 18,6% 12,8% 9,7% 8,1% 3,1% 3,1% 2,3% 1,6% 1,6% 1,2% 1,2% 1,2% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%




Zijn er standaarden voor uitwisseling van data tussen IT systemen van eigen organisatie en andere (externe) organisaties? Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Ja 62,5% 74,5% 64,7% 53,8% Geen 12,5% 8,1% 19,0% 30,8% Onbekend Eindtotaal

25,0% 100,0%

17,4% 100,0%

16,3% 100,0%

15,4% 100,0%

Totaal 67,9% 14,8% 17,3% 100,0%


Zijn er standaarden voor uitwisseling van data tussen IT systemen van eigen organisatie en andere (externe) organisaties? Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Ja 83,3% 90,2% 77,3% 63,6% Geen 16,7% 9,8% 22,7% 36,4% Eindtotaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0%

Totaal 82,1% 17,9% 100,0%


Gebruikte standaarden voor uitwisseling van data tussen IT systemen van eigen organisatie en andere (externe) organisaties? Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's XML 33,3% 27,0% 13,1% 28,6% HL7 0,0% 0,0% 27,3% 0,0% EDIFACT 6,7% 0,9% 16,2% 0,0% STUFF-BG 0,0% 11,7% 0,0% 0,0% TCPIP 0,0% 7,2% 2,0% 14,3% PDF 0,0% 6,3% 2,0% 14,3% STUFF-XML 0,0% 9,0% 0,0% 0,0% AZR-koppelingen 0,0% 0,0% 9,1% 0,0% Microsoft 13,3% 2,7% 1,0% 0,0% CSV 0,0% 0,9% 0,0% 28,6% SOAP 20,0% 0,9% 1,0% 0,0% Dicom 0,0% 0,0% 4,0% 0,0% Excel 0,0% 1,8% 1,0% 7,1% FTP 6,7% 0,0% 3,0% 0,0% GBA Koppelingen. 0,0% 2,7% 1,0% 0,0% HTML 6,7% 0,0% 3,0% 0,0% OFFICE 0,0% 0,0% 3,0% 7,1% Oracle 6,7% 0,9% 2,0% 0,0% Vektis 0,0% 0,0% 4,0% 0,0% Aquo. 0,0% 2,7% 0,0% 0,0% Windows 0,0% 0,0% 3,0% 0,0% Ascii 0,0% 1,8% 1,0% 0,0% Access 0,0% 0,9% 1,0% 0,0% D.O.D. 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% DOC-files 0,0% 0,9% 1,0% 0,0% FACTIS 5 / 6 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% Scorm 0,0% 0,0% 2,0% 0,0% STUFF 0,0% 0,9% 1,0% 0,0% STUFF-Tax 0,0% 1,8% 0,0% 0,0% WORD 0,0% 0,0% 2,0% 0,0%

Totaal 21,8% 11,3% 7,5% 5,4% 5,0% 4,6% 4,2% 3,8% 2,5% 2,1% 2,1% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,3% 1,3% 1,3% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%




Zijn er standaarden voor invulling van On-line formulieren voor burgers en/of bedrijven? Ministeries Medeoverheden Ja 50,0% 55,0% Geen 20,8% 20,1% Onbekend Eindtotaal

29,2% 100,0%


ZBO's

Totaal 46,2% 46,2%

43,8% 33,5%

7,7% 100,0%

22,7% 100,0%

24,8% 100,0%

22,2% 100,0%

Zijn er standaarden voor invulling van On-line formulieren voor burgers en/of bedrijven? Ministeries Medeoverheden Ja 70,6% 73,2% Geen 29,4% 26,8% Eindtotaal 100,0% 100,0%


ZBO's

Publieke sector 10,4% 16,7% 18,8% 0,0% 0,0% 8,3% 4,2% 2,1% 2,1% 4,2% 2,1% 6,3% 2,1% 2,1% 0,0% 2,1% 2,1% 0,0% 2,1% 2,1% 0,0%

ZBO's


Totaal

50,0% 50,0% 100,0%

56,6% 43,4% 100,0%


Gebruikte standaarden voor invulling van On-line formulieren voor burgers en/of bedrijven? Ministeries Medeoverheden XML 25,0% 35,4% PDF 8,3% 18,3% HL7 0,0% 6,1% E-formulieren van ICTU 8,3% 13,4% Egem-standaard 0,0% 12,2% OFFICE 0,0% 1,2% PHP 0,0% 1,2% HTML 0,0% 2,4% Microsoft 16,7% 1,2% WORD 0,0% 2,4% eigen formulieren 8,3% 1,2% Oracle (Studielink) 0,0% 0,0% Info path. 0,0% 0,0% ISO 9001:2000 8,3% 0,0% Lotus Notes 0,0% 2,4% ODF 0,0% 1,2% SOAP 0,0% 1,2% STUFF-XML 0,0% 2,4% TCPIP 0,0% 1,2% W3- standaarden 0,0% 1,2% XHTML 0,0% 1,2%

Totaal 25,0% 0,0% 8,3% 8,3% 0,0% 0,0% 16,7% 8,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 8,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 8,3%

26,0% 15,6% 9,7% 8,4% 6,5% 3,2% 3,2% 2,6% 2,6% 2,6% 1,9% 1,9% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3% 1,3%




Zijn er standaarden voor software domeinen: LAN / Server Infrastructuur? Ministeries Ja 87,5% Geen 0,0%



12,5% 100,0%

22,1% 100,0%

19,6% 100,0%

Zijn er standaarden voor software domeinen: LAN / Server Infrastructuur? Ministeries Ja 100,0% Geen 0,0% Eindtotaal 100,0%



ZBO's

Gebruikte standaarden voor software domeinen: LAN / Server Infrastructuur? Ministeries Medeoverheden TCPIP 23,8% 20,4% Novell Netware 4,8% 20,4% Windows 9,5% 16,7% Microsoft 14,3% 13,0% Windows 2003 14,3% 10,2% Linux 9,5% 9,3% IP-Protocol 0,0% 6,5% HP-UX 4,8% 4,6% Unix 4,8% 3,7% Windows 2000 9,5% 1,9% Ethernet 4,8% 2,8% Citrix 0,0% 2,8% Cisco 0,0% 1,9% NTFS 0,0% 1,9% Microsoft Active Directory 0,0% 1,9% DNS 0,0% 0,0% HL7 0,0% 0,0% IPX 0,0% 0,0% MS Exchange 0,0% 0,0% MS SQL Server 4,8% 0,0% ODBC 0,0% 0,9% Oracle 0,0% 1,9% XML 4,8% 0,9%

Publieke sector 26,0% 15,0% 16,0% 16,0% 11,0% 5,0% 8,0% 3,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 0,0% 1,0% 2,0% 2,0% 2,0% 1,0% 1,0% 0,0% 0,0% 0,0%

ZBO's

Onbekend Eindtotaal

ZBO's

Totaal 53,8% 15,4%

69,0% 9,9%

30,8% 100,0%

21,0% 100,0%


Totaal

77,8% 22,2% 100,0%

87,4% 12,6% 100,0%


Totaal 21,4% 7,1% 14,3% 0,0% 28,6% 14,3% 0,0% 0,0% 0,0% 7,1% 0,0% 0,0% 0,0% 7,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 7,1% 0,0% 7,1% 0,0% 0,0%

23,0% 16,0% 15,6% 13,6% 11,9% 7,8% 6,2% 3,7% 2,9% 2,9% 2,5% 2,1% 1,6% 1,2% 1,2% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%




Zijn er standaarden voor software domeinen: Desktop / Office omgeving? Ministeries Ja 70,8% Geen 16,7%



12,5% 100,0%

12,8% 100,0%

10,5% 100,0%

Zijn er standaarden voor software domeinen: Desktop / Office omgeving? Ministeries Ja 81,0% Geen 19,0% Eindtotaal 100,0%



ZBO's

Gebruikte standaarden voor software domeinen: Desktop / Office omgeving? Ministeries Medeoverheden Office 52,9% 29,5% Microsoft 11,8% 27,7% Windows XP 17,6% 15,2% Windows 11,8% 9,8% Office 2003 0,0% 5,4% PDF 5,9% 4,5% Citrix 0,0% 4,5% Windows 2000 5,9% 3,6% Open office 0,0% 1,8% Office XP 5,9% 0,9% Excel 5,9% 1,8% Linux Office 5,9% 1,8% Novell 0,0% 0,9% DOC-files 0,0% 1,8% Windows 2003 5,9% 1,8% Word 5,9% 0,9% XML 0,0% 2,7% Office 2000 0,0% 0,9% HTML 0,0% 0,9% Novell Groupwise 0,0% 0,9% ODF 0,0% 0,9% Oracle 0,0% 0,9%

Publieke sector 31,2% 26,6% 10,1% 6,4% 8,3% 2,8% 2,8% 2,8% 3,7% 2,8% 1,8% 1,8% 3,7% 0,9% 0,9% 1,8% 0,9% 1,8% 0,9% 0,9% 0,9% 0,9%

ZBO's

Onbekend Eindtotaal

ZBO's

Totaal 69,2% 15,4%

72,7% 15,3%

15,4% 100,0%

11,9% 100,0%


Totaal

81,8% 18,2% 100,0%

82,6% 17,4% 100,0%


Totaal 50,0% 11,1% 11,1% 16,7% 11,1% 11,1% 5,6% 0,0% 5,6% 5,6% 0,0% 0,0% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

33,2% 25,0% 12,9% 9,0% 6,6% 4,3% 3,5% 3,1% 2,7% 2,3% 2,0% 2,0% 2,0% 1,6% 1,6% 1,6% 1,6% 1,2% 0,8% 0,8% 0,8% 0,8%




Zijn er standaarden voor software domeinen: Bedrijfskritische Applicaties? Ministeries Ja 66,7% Geen 25,0%



8,3% 100,0%

21,5% 100,0%

31,4% 100,0%

Zijn er standaarden voor software domeinen: Bedrijfskritische Applicaties? Ministeries Ja 72,7% Geen 27,3% Eindtotaal 100,0%



ZBO's

Gebruikte standaarden voor software domeinen: Bedrijfskritische Applicaties? Ministeries Medeoverheden Oracle 37,5% 24,3% Microsoft 6,3% 11,4% MS SQL Server 6,3% 8,6% XML 6,3% 4,3% SAP 6,3% 2,9% Office 12,5% 4,3% Centric 6,3% 2,9% STUFF 6,3% 1,4% Windows 2003 6,3% 2,9% OS 400 0,0% 1,4% PinkRoccade 0,0% 2,9% Exact 0,0% 2,9% HL7 6,3% 2,9% PDF 0,0% 1,4% STUFF-BG 6,3% 2,9% Linux 0,0% 1,4% PlanCare 6,3% 1,4% Unix 0,0% 2,9% Windows 0,0% 1,4% .Net 0,0% 2,9% DB2 0,0% 1,4% DICOM 6,3% 1,4% Fis 2000 0,0% 2,9% Java 0,0% 0,0% Lotus Notes 0,0% 1,4% Novell 6,3% 0,0% Postgres SQL 0,0% 1,4% Windows Server 0,0% 0,0%

Publieke sector 24,2% 3,0% 7,6% 7,6% 7,6% 3,0% 3,0% 7,6% 3,0% 3,0% 4,5% 3,0% 1,5% 3,0% 1,5% 1,5% 0,0% 1,5% 1,5% 0,0% 1,5% 0,0% 0,0% 3,0% 1,5% 1,5% 1,5% 0,0%

ZBO's

Onbekend Eindtotaal

ZBO's

Totaal 50,0% 11,5%

46,9% 27,0%

38,5% 100,0%

26,1% 100,0%


Totaal

81,3% 18,8% 100,0%

63,5% 36,5% 100,0%


Totaal 0,0% 7,7% 0,0% 7,7% 7,7% 7,7% 15,4% 0,0% 7,7% 15,4% 0,0% 0,0% 0,0% 7,7% 0,0% 7,7% 7,7% 0,0% 7,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 15,4%

23,6% 7,3% 7,3% 6,1% 5,5% 4,8% 4,2% 4,2% 3,6% 3,0% 3,0% 2,4% 2,4% 2,4% 2,4% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2%




Zijn er standaarden voor software domeinen: Web- / Internet toepassingen? Ministeries Ja 66,7% Geen 20,8%



12,5% 100,0%

18,8% 100,0%

24,8% 100,0%

Zijn er standaarden voor software domeinen: Web- / Internet toepassingen? Ministeries Ja 76,2% Geen 23,8% Eindtotaal 100,0%



ZBO's

Gebruikte standaarden voor software domeinen: Web- / Internet toepassingen? Ministeries Medeoverheden HTML 25,0% 15,1% XML 18,8% 12,9% Internet Explorer 0,0% 11,8% Microsoft IIS 6,3% 8,6% Microsoft 12,5% 7,5% Apache 6,3% 10,8% PHP 6,3% 7,5% Java 0,0% 3,2% W3C / drempels weg 0,0% 4,3% HTTP 0,0% 3,2% CMS 0,0% 2,2% Linux 6,3% 4,3% Microsoft Windows 0,0% 2,2% Mozilla Firefox 6,3% 1,1% ASP 0,0% 2,2% SIM 12,5% 0,0% STUFF 0,0% 3,2% XHTML 0,0% 1,1% PDF 6,3% 1,1% SOAP 6,3% 1,1% .Net 6,3% 1,1% Apache Tomcat 0,0% 2,2% MS Sharepoint 0,0% 1,1% Citrix 0,0% 1,1% ColdFusion 0,0% 1,1% CSS 0,0% 1,1% Egem-standaard 0,0% 2,2% IP 6,3% 0,0% Lotus Domino Server 0,0% 1,1% MS SQL Server 0,0% 0,0% Smartsite 0,0% 1,1%

Publieke sector 26,8% 13,4% 15,9% 8,5% 8,5% 1,2% 3,7% 6,1% 3,7% 2,4% 3,7% 0,0% 3,7% 3,7% 2,4% 2,4% 0,0% 3,7% 1,2% 1,2% 1,2% 1,2% 2,4% 0,0% 0,0% 1,2% 0,0% 0,0% 1,2% 2,4% 1,2%

ZBO's

Onbekend Eindtotaal

ZBO's

Totaal 57,7% 15,4%

58,5% 19,9%

26,9% 100,0%

21,6% 100,0%


Totaal

78,9% 21,1% 100,0%

74,6% 25,4% 100,0%


Totaal 20,0% 26,7% 6,7% 0,0% 0,0% 6,7% 6,7% 0,0% 0,0% 6,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 6,7% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 6,7% 6,7% 0,0% 0,0% 6,7% 0,0% 0,0% 0,0%

20,9% 14,6% 12,1% 7,8% 7,8% 6,3% 5,8% 3,9% 3,4% 2,9% 2,4% 2,4% 2,4% 2,4% 1,9% 1,9% 1,9% 1,9% 1,5% 1,5% 1,5% 1,5% 1,5% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0%




Zijn er goede Open Standaarden als alternatief voor de momenteel gebruikte "Gesloten Standaarden" beschikbaar? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 50,0% 48,3% 54,9% Nee 45,8% 37,6% 26,8% Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

14,1% 100,0%

18,3% 100,0%

ZBO's

Totaal 42,3% 42,3%

50,9% 33,8%

15,4% 100,0%

15,3% 100,0%


Zijn er goede Open Standaarden als alternatief voor de momenteel gebruikte "Gesloten Standaarden" beschikbaar? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 52,2% 56,3% 67,2% Nee 47,8% 43,8% 32,8% Eindtotaal 100,0% 100,0% 100,0%

ZBO's

Totaal

50,0% 50,0% 100,0%

60,1% 39,9% 100,0%


Worden Open Standaarden meegenomen in het aanbestedingsprotocol van de organisatie? Ministeries Medeoverheden Ja, altijd meegenomen 41,7% 26,8% Ja, soms meegenomen 41,7% 30,9% Nee, nooit meegenomen 16,7% 36,2% Onbekend Eindtotaal

0,0% 100,0%


ZBO's

Totaal 19,2% 50,0% 26,9%

27,3% 37,8% 30,1%

3,8% 100,0%

4,8% 100,0%

6,0% 100,0%

4,6% 100,0%

Worden Open Standaarden meegenomen in het aanbestedingsprotocol van de organisatie? Ministeries Medeoverheden Ja, altijd meegenomen (3) 41,7% 28,6% Ja, soms meegenomen (2) 41,7% 32,9% Nee, nooit meegenomen (1) 16,7% 38,6% Gemiddelde waarde 2,3 1,9 Eindtotaal 100,0% 100,0%

Publieke sector 28,1% 43,8% 28,1% 2,0 100,0%

ZBO's

Medeoverheden 28,9%

Publieke sector 40,5%

ZBO's


Totaal

20,0% 52,0% 28,0% 1,9 100,0%

28,7% 39,7% 31,6% 2,0 100,0%


Ervaring met / en gevoel over migratie naar Open Standaarden? Ministeries Ja, ervaring "totaal" 54,2%

Totaal 46,2%

36,9%

Ja, ervaring en positief gevoel Ja, ervaring en neutraal gevoel Ja, ervaring en negatief gevoel

0,0% 25,0% 29,2%

3,4% 9,4% 16,1%

4,6% 16,3% 19,6%

3,8% 23,1% 19,2%

3,7% 14,5% 18,8%

Nee, een ervaring

45,8%

69,1%

58,2%

53,8%

61,6%

Onbekend Eindtotaal

0,0% 100,0%

2,0% 100,0%

1,3% 100,0%

0,0% 100,0%

1,4% 100,0%

Worden Open Standaarden meegenomen in het aanbestedingsprotocol van de organisatie? Ministeries Medeoverheden Ja, ervaring "totaal" 54,2% 29,5%



ZBO's

Totaal 46,2%

37,5%

Ja, ervaring en positief gevoel Ja, ervaring en neutraal gevoel Ja, ervaring en negatief gevoel

0,0% 25,0% 29,2%

3,4% 9,6% 16,4%

4,6% 16,6% 19,9%

3,8% 23,1% 19,2%

3,7% 14,7% 19,0%

Nee, een ervaring Eindtotaal

45,8% 100,0%

70,5% 100,0%

58,9% 100,0%

53,8% 100,0%

62,5% 100,0%




Wordt er gebruik gemaakt van Open Source Software binnen de organisatie? Ministeries Medeoverheden Ja 41,7% 43,0% Nee 58,3% 57,0% Onbekend Eindtotaal

0,0% 100,0%


ZBO's

Totaal 57,7% 42,3%

46,9% 52,6%

0,0% 100,0%

0,6% 100,0%

0,0% 100,0%

1,3% 100,0%

Wordt er gebruik gemaakt van Open Source Software binnen de organisatie? Ministeries Medeoverheden Ja 41,7% 43,0% Nee 58,3% 57,0% Eindtotaal 100,0% 100,0%


ZBO's

Publieke sector 51,3% 13,2% 7,9% 5,3% 6,6% 2,6% 3,9% 0,0% 1,3% 0,0% 0,0% 3,9%

ZBO's


Totaal

57,7% 42,3% 100,0%

47,1% 52,9% 100,0%


De belangrijkste redenen om WEL gebruik te maken van Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Financiele reden / prijs 50,0% 56,3% Uitwisselbaarheid / open / flexibel 10,0% 17,2% Betrouwbaar / beheersbaarbeid / stabiliteit 20,0% 4,7% Leveranciersonafhankelijkheid 0,0% 6,3% Beleid 0,0% 1,6% Code aanpasbaar 0,0% 6,3% Innovatie snelheid 0,0% 1,6% Functionaliteit 0,0% 1,6% Geen alternatief 0,0% 3,1% Veiliger 10,0% 0,0% Brede beschikbaarheid van kennis 0,0% 1,6% Anders 10,0% 0,0% Onbekend Eindtotaal

0,0% 100,0%

0,0% 100,0%

3,9% 100,0%

Totaal 53,3% 13,3% 0,0% 0,0% 6,7% 6,7% 0,0% 13,3% 0,0% 6,7% 0,0% 0,0%

53,3% 14,5% 6,7% 4,8% 4,2% 4,2% 2,4% 1,8% 1,8% 1,2% 0,6% 2,4%

0,0% 100,0%

1,8% 100,0%


De 3 belangrijkste redenen om WEL gebruik te maken van Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Financiele reden / prijs 70,0% 87,5% Uitwisselbaarheid / open / flexibel 80,0% 60,9% Leveranciers onafhankelijkheid 10,0% 15,6% Betrouwbaar / beheersbaarbeid / stabiliteit 30,0% 18,8% Code aanpasbaar 0,0% 17,2% Beleid van organisatie of overheid 0,0% 6,3% Veiliger 30,0% 1,6% Functionaliteit 0,0% 4,7% Innovatie snelheid 10,0% 4,7% Geen alternatief 0,0% 3,1% Brede beschikbaarheid van kennis 0,0% 1,6% Anders 10,0% 7,8% Onbekend

0,0%

0,0%

Publieke sector 82,9% 35,5% 25,0% 18,4% 7,9% 9,2% 1,3% 5,3% 5,3% 1,3% 0,0% 11,8% 3,9%

ZBO's

Totaal 93,3% 40,0% 13,3% 13,3% 13,3% 6,7% 26,7% 13,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

84,8% 48,5% 19,4% 18,8% 11,5% 7,3% 5,5% 5,5% 4,8% 1,8% 0,6% 9,1%

0,0%

1,8%




De belangrijkste redenen om GEEN gebruik te maken van Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Zekerheid / Proven technology 14,3% 18,8% Beheersbaarheid / support 7,1% 12,9% Kennisgebrek 0,0% 11,8% Onbekendheid 0,0% 11,8% Uitwisselbaarheid 21,4% 5,9% Financieel aspect 28,6% 4,7% Sector software niet beschikbaar in Open Source 7,1% 5,9% Beleid organisatie / management 7,1% 2,4% Leveranciersafhankelijkheid / beschikbaarheid 0,0% 4,7% Beschikbaarheid 7,1% 1,2% Historie 0,0% 3,5% Migratie probleem 0,0% 2,4% Standaardisatie / uniformiteit 0,0% 1,2% Functionaliteit 7,1% 1,2% Tevreden met huidige software 0,0% 2,4% Complex 0,0% 0,0% Intensief Microsoft gebruik 0,0% 1,2% Onbeheersbaar 0,0% 0,0% Ongeschikt 0,0% 0,0% Organisatie te klein 0,0% 0,0% Anders 0,0% 2,4% Reden onbekend Eindtotaal

0,0% 100,0%

5,9% 100,0%

Publieke sector 9,1% 14,3% 9,1% 9,1% 11,7% 10,4% 5,2% 3,9% 2,6% 2,6% 1,3% 2,6% 2,6% 0,0% 0,0% 1,3% 0,0% 1,3% 1,3% 1,3% 3,9% 6,5% 100,0%

ZBO's

Totaal 18,2% 18,2% 18,2% 9,1% 9,1% 9,1% 9,1% 9,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

14,4% 13,4% 10,2% 9,6% 9,6% 9,1% 5,9% 3,7% 3,2% 2,1% 2,1% 2,1% 1,6% 1,1% 1,1% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 2,7%

0,0% 100,0%

5,3% 100,0%



0,0%

5,9%

Publieke sector 28,6% 22,1% 19,5% 14,3% 18,2% 18,2% 14,3% 9,1% 9,1% 6,5% 3,9% 5,2% 3,9% 1,3% 0,0% 1,3% 0,0% 0,0% 1,3% 1,3% 1,3% 0,0% 9,1% 6,5%

ZBO's

Totaal 63,6% 36,4% 27,3% 27,3% 18,2% 27,3% 0,0% 9,1% 9,1% 9,1% 0,0% 9,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 9,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

35,3% 26,2% 25,1% 19,8% 18,7% 15,5% 9,6% 8,6% 7,0% 6,4% 5,9% 5,9% 3,7% 1,6% 1,1% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 0,5% 8,6%

0,0%

5,3%




Wordt er bij aanschaf of ontwikkeling van software expliciet gevraagd om Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 50,0% 23,4% 28,9% Nee 50,0% 68,8% 71,1% Onbekend Eindtotaal

0,0% 100,0%

7,8% 100,0%

0,0% 100,0%

ZBO's

Totaal 20,0% 73,3%

27,3% 69,1%

6,7% 100,0%

3,6% 100,0%


Wordt er bij aanschaf of ontwikkeling van software expliciet gevraagd om Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 50,0% 25,4% 28,9% Nee 50,0% 74,6% 71,1% Eindtotaal 100,0% 100,0% 100,0%

ZBO's

Totaal

21,4% 78,6% 100,0%

28,3% 71,7% 100,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages excl. "onbekend". / Organisaties met Open Source Software.

Drijfveren bij in gebruik name van Open Source Software binnen de onderzochte organisatie (10 punten verdeeld over 3 drijfveren). Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Strategisch belang 3,33 2,67 2,90 2,79 Tactisch belang 3,00 2,87 2,89 3,07 Operationeel beland 3,67 4,47 4,23 4,14 Eindtotaal 10,00 10,00 10,00 10,00

Totaal 2,82 2,90 4,28 10,00

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages excl. "onbekend". / Organisaties met Open Source Software.

Verwachting of voor medio 2008 gebruik gemaakt zal worden van Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Ja, Open Source "Totaal" 28,6% 18,8%


ZBO's

Totaal 18,2%

20,3%

Ja, Open Source voor Desktop omgeving Ja, Open Source voor Server omgeving Ja, Open Source voor Desktop & Server omgeving

7,1% 14,3% 7,1%

5,9% 9,4% 3,5%

1,3% 13,0% 6,5%

9,1% 9,1% 0,0%

4,3% 11,2% 4,8%

Nee, geen plannen

57,1%

75,3%

79,2%

81,8%

75,9%

Onbekend Eindtotaal

14,3% 100,0%

5,9% 100,0%

0,0% 100,0%

0,0% 100,0%

3,7% 100,0%


Verwachting of voor medio 2008 gebruik gemaakt zal worden van Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Ja, Open Source "Totaal" 33,3% 20,0%


ZBO's

Totaal 18,2%

21,1%

Ja, Open Source voor Desktop omgeving Ja, Open Source voor Server omgeving Ja, Open Source voor Desktop & Server omgeving

8,3% 16,7% 8,3%

6,3% 10,0% 3,8%

1,3% 13,0% 6,5%

9,1% 9,1% 0,0%

4,4% 11,7% 5,0%

Nee, geen plannen Eindtotaal

66,7% 100,0%

80,0% 100,0%

79,2% 100,0%

81,8% 100,0%

78,9% 100,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages excl. "onbekend". / Organisaties zonder Open Source Software.

Zal er in de toekomst bij aanschaf of ontwikkeling van software expliciet gevraagd worden om Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 50,0% 62,5% 43,8% Nee 50,0% 31,3% 50,0% Onbekend Eindtotaal

0,0% 100,0%

6,3% 100,0%

6,3% 100,0%

ZBO's

Totaal 50,0% 50,0%

52,6% 42,1%

0,0% 100,0%

5,3% 100,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages incl. "onbekend". / Organisaties zonder Open Source Software, maar plannen voor gebruik van Open Source Software voor medio 2008.

Zal er in de toekomst bij aanschaf of ontwikkeling van software expliciet gevraagd worden om Open Source Software? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Ja 50,0% 66,7% 46,7% Nee 50,0% 33,3% 53,3% Eindtotaal 100,0% 100,0% 100,0%

ZBO's 50,0% 50,0% 100,0%

Totaal 55,6% 44,4% 100,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages excl. "onbekend". / Organisaties zonder Open Source Software, maar plannen voor gebruik van Open Source Software voor medio 2008.



Gebruik van Windows Servers Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

3,4% 100,0%

6,5% 100,0%

Ministeries 95,7% 4,3% 100,0%



ZBO's

ZBO's

Totaal 88,5% 3,8%

94,0% 0,9%

7,7% 100,0%

5,1% 100,0%


Gebruik van Windows Servers Ja Nee Eindtotaal

Totaal

95,8% 4,2% 100,0%

99,1% 0,9% 100,0%


Gebruik van Unix Servers Ja Nee




Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

4,7% 100,0%

6,5% 100,0%

Ministeries 47,8% 52,2% 100,0%



ZBO's

ZBO's

Totaal 46,2% 46,2%

47,2% 47,2%

7,7% 100,0%

5,7% 100,0%


Gebruik van Unix Servers Ja Nee Eindtotaal

Totaal

50,0% 50,0% 100,0%

50,0% 50,0% 100,0%


Gebruik van Linux Servers Ja Nee




Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

4,0% 100,0%

7,2% 100,0%

Ministeries 47,8% 52,2% 100,0%



ZBO's

ZBO's

Totaal 57,7% 30,8%

46,0% 48,0%

11,5% 100,0%

6,0% 100,0%


Gebruik van Linux Servers Ja Nee Eindtotaal

Totaal

65,2% 34,8% 100,0%

48,9% 51,1% 100,0%


Gebruik van Novell Servers Ja Nee




Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

4,7% 100,0%

5,2% 100,0%

Ministeries 30,4% 69,6% 100,0%



Totaal 34,6% 57,7%

32,7% 62,2%

7,7% 100,0%

5,1% 100,0%


Gebruik van Novell Servers Ja Nee Eindtotaal

ZBO's 37,5% 62,5% 100,0%

Totaal 34,4% 65,6% 100,0%




Gebruik van "Overige" Servers Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

4,0% 100,0%

4,6% 100,0%

Ministeries 21,7% 78,3% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 96,0% 40,9% 47,7% 33,6% 22,1%

Publieke sector 93,5% 53,6% 42,5% 32,0% 25,5%

ZBO's

Medeoverheden 99,3% 43,0% 49,7% 35,2% 23,1%

Publieke sector 100,0% 57,3% 45,8% 33,8% 26,7%

ZBO's

Medeoverheden 31,3 2,0 3,6 2,3 0,8

Publieke sector 52,8 4,7 4,8 3,1 0,6

ZBO's

Totaal 19,2% 76,9%

23,3% 72,4%

3,8% 100,0%

4,3% 100,0%


Gebruik van "Overige" Servers Ja Nee Eindtotaal

Totaal

20,0% 80,0% 100,0%

24,3% 75,7% 100,0%


Gebruik diverse typen Servers Windows Servers Unix Servers Linux Servers Novell Servers Overige Servers

Ministeries 91,7% 45,8% 45,8% 29,2% 20,8%

Totaal 88,5% 46,2% 57,7% 34,6% 19,2%

94,0% 47,2% 46,0% 32,7% 23,3%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Precentages incl. "onbekend"

Gebruik diverse typen Servers Windows Servers Unix Servers Linux Servers Novell Servers Overige Servers

Ministeries 95,7% 47,8% 47,8% 30,4% 21,7%

Totaal 95,8% 50,0% 65,2% 37,5% 20,0%

99,1% 50,0% 48,9% 34,4% 24,3%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Precentages excl. "onbekend"

Gemiddeld aantal Servers in gebruik Windows Servers Unix Servers Linux Servers Novell Servers Overige Servers

Ministeries 32,0 4,0 7,6 2,3 1,2

Totaal 53,4 3,8 8,6 2,3 0,8

42,2 3,5 4,7 2,7 0,7

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Gemiddelde excl. "0" servers



Gebruik van Database Software Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

25,0% 100,0%

4,0% 100,0%

43,1% 100,0%

Ministeries 100,0% 0,0% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 39,7% 30,5% 16,3% 5,0% 2,8% 2,1% 1,4% 0,7% 1,4%

Publieke sector 69,0% 43,7% 23,0% 11,5% 4,6% 3,4% 2,3% 4,6% 2,3%

ZBO's

Totaal 50,0% 7,7%

73,6% 1,1%

42,3% 100,0%

25,3% 100,0%


Gebruik van Database Software Ja Nee Eindtotaal

Totaal

86,7% 13,3% 100,0%

98,5% 1,5% 100,0%


Gebruikte Database Software MS SQL Server Oracle MySQL Progress MS Access PlanCare DB2 Magister Sybase

Ministeries 55,6% 44,4% 27,8% 5,6% 0,0% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0%

Totaal 84,6% 46,2% 15,4% 0,0% 7,7% 0,0% 0,0% 0,0% 7,7%

52,9% 36,7% 19,3% 6,9% 3,5% 2,3% 1,9% 1,9% 1,9%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Database Servers. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Database (Software) Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 77,8% 22,2% 22,2% 5,6%

Medeoverheden 63,8% 18,4% 44,0% 24,8%

Publieke sector 86,7% 14,1% 17,5% 5,8%

ZBO's 100,0% 15,4% 23,1% 7,7%

Onbekend

0,0%

0,0%

2,4%

0,0%

Totaal 74,2% 17,1% 32,6% 16,3% 0,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Database Servers. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Middleware Applicaties Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

8,7% 100,0%

5,2% 100,0%

Ministeries 30,4% 69,6% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 14,3% 8,6% 14,3% 11,4% 2,9% 8,6% 2,9% 5,7% 0,0% 2,9% 8,6% 2,9% 2,9% 0,0% 2,9% 5,7% 0,0% 2,9% 2,9% 0,0%

Publieke sector 8,1% 6,5% 4,8% 3,2% 4,8% 1,6% 4,8% 3,2% 4,8% 3,2% 0,0% 3,2% 3,2% 1,6% 1,6% 0,0% 3,2% 1,6% 1,6% 3,2%

ZBO's

Totaal 34,6% 53,8%

32,1% 60,8%

11,5% 100,0%

7,1% 100,0%


Gebruik van Middleware Applicaties Ja Nee Eindtotaal

Totaal

39,1% 60,9% 100,0%

34,6% 65,4% 100,0%


Gebruikte Middleware Applicaties Websphere Jboss Oracle Microsoft IIS MS Exchange Apache .Net MS Bizztalk Cloverleaf Intern ontwikkeld Novell Zenworks Oracle Apps Server PinkRoccade DDS4all Decos Lotus Domino Server Microsoft Microsoft Bizztalk MS SQL Server PowerFuse

Ministeries 14,3% 0,0% 14,3% 28,6% 14,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Totaal 22,2% 22,2% 0,0% 0,0% 0,0% 11,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 11,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

11,5% 8,0% 8,0% 7,1% 4,4% 4,4% 3,5% 3,5% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8% 1,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Middleware applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Middleware Applicaties Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 83,3% 0,0% 16,7% 0,0%

Medeoverheden 81,0% 22,4% 3,4% 16,1%

Publieke sector 64,6% 10,7% 11,4% 14,6%

Onbekend

0,0%

0,0%

6,8%

ZBO's

Totaal 85,7% 0,0% 14,3% 0,0%

73,0% 12,8% 9,3% 12,8%

0,0%

3,5%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Middleware applicaties. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Directory Services Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

12,5% 100,0%

14,8% 100,0%

2,6% 100,0%

Ministeries 95,2% 4,8% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 67,2% 28,8% 0,8% 0,8% 0,0% 1,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,8%

Publieke sector 74,6% 11,9% 13,4% 14,2% 10,4% 1,5% 1,5% 2,2% 2,2% 0,7%

ZBO's

Totaal 76,9% 11,5%

84,9% 6,0%

11,5% 100,0%

9,1% 100,0%


Gebruik van Directory Services Ja Nee Eindtotaal

Totaal

87,0% 13,0% 100,0%

93,4% 6,6% 100,0%


Gebruikte Directory Services MS Active Directory Novell Novell e Directory Novell Directory Service LDAP Microsoft (onbekend) Lotus Domino Directory Novell Cluster Services Windows Directory Services Open LDAP

Ministeries 65,0% 0,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Totaal 45,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0%

68,9% 17,7% 7,0% 7,0% 5,0% 2,0% 1,0% 1,0% 1,0% 0,7%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Directory Services. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Directory Services Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 65,0% 0,0% 0,0% 15,0%

Medeoverheden 68,8% 0,8% 0,0% 31,2%

Publieke sector 84,3% 4,5% 4,5% 29,1%

Onbekend

20,0%

1,6%

5,2%

ZBO's

Totaal 50,0% 0,0% 0,0% 10,0%

74,2% 2,3% 2,0% 27,8%

40,0%

7,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Directory Services. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Kantoor/Office Applicaties Ja Nee




ZBO's 100,0% 0,0%

Totaal

Onbekend Eindtotaal

4,2% 100,0%

0,0% 100,0%

0,7% 100,0%

0,0% 100,0%

Ministeries 100,0% 0,0% 100,0%



ZBO's 100,0% 0,0% 100,0%

Totaal

Medeoverheden 84,1% 7,9% 3,2% 3,2% 0,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,8% 0,8%

Publieke sector 0,0% 40,5% 31,1% 14,9% 8,8% 9,5% 6,8% 2,7% 1,4% 0,0%

ZBO's

Totaal

98,3% 1,1% 0,6% 100,0%


Gebruik van Kantoor/Office Applicaties Ja Nee Eindtotaal

98,9% 1,1% 100,0%


Gebruikte Kantoor/Office Applicaties MS Windows MS Office MS Office 2003 MS Office 2000 MS Office XP Open Office Microsoft MS Office 2007 Groupwise MS Office 97

Ministeries 0,0% 65,2% 13,0% 13,0% 8,7% 8,7% 4,3% 4,3% 0,0% 4,3%

0,0% 38,5% 42,3% 7,7% 7,7% 7,7% 0,0% 3,8% 0,0% 0,0%

32,8% 29,4% 19,8% 9,6% 5,6% 5,6% 3,4% 1,9% 0,9% 0,6%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Desktop / Office Toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Kantoor/Office Applicaties Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 95,7% 4,3% 0,0% 4,3%

Medeoverheden 100,0% 0,0% 0,0% 0,8%

Publieke sector 98,0% 3,4% 1,4% 1,4%

ZBO's 100,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Onbekend

0,0%

0,0%

0,7%

0,0%

Totaal 98,8% 1,9% 0,6% 1,2% 0,3%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Desktop / Office Toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Groupware Software Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

8,3% 100,0%

14,1% 100,0%

0,7% 100,0%

Ministeries 72,7% 27,3% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 64,8% 31,1% 3,3% 0,0% 0,0% 0,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,8%

Publieke sector 50,0% 25,5% 5,5% 7,3% 4,5% 2,7% 2,7% 2,7% 1,8% 0,0%

ZBO's

Totaal 69,2% 26,9%

75,6% 17,3%

3,8% 100,0%

7,1% 100,0%


Gebruik van Groupware Software Ja Nee Eindtotaal

Totaal

72,0% 28,0% 100,0%

81,3% 18,7% 100,0%


Gebruikte Groupware Software MS Exchange Novell Groupwise Lotus Notes Outlook Microsoft Sharepoint MS Exchange 2003 Microsoft Novell BSCW Oracle Collaboration Suite

Ministeries 62,5% 6,3% 12,5% 0,0% 6,3% 6,3% 0,0% 0,0% 0,0% 6,3%

Totaal 55,6% 16,7% 16,7% 0,0% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

57,9% 26,3% 5,6% 3,0% 2,3% 2,3% 1,1% 1,1% 0,8% 0,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Groupware applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Groupware Software Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 93,8% 0,0% 0,0% 6,3%

Medeoverheden 67,2% 0,8% 0,8% 32,8%

Publieke sector 74,5% 4,5% 0,9% 22,7%

Onbekend

0,0%

0,0%

0,9%

ZBO's

Totaal 72,2% 0,0% 5,6% 5,6%

72,2% 2,3% 1,1% 25,2%

16,7%

1,5%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Groupware applicaties. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Terminal Servers Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

8,3% 100,0%

1,3% 100,0%

1,3% 100,0%

Ministeries 81,8% 18,2% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 69,5% 29,5% 4,2% 1,1% 1,1% 3,2% 0,0%

Publieke sector 61,4% 42,1% 5,3% 0,9% 0,9% 0,0% 0,9%

ZBO's

Totaal 57,7% 38,5%

68,8% 29,3%

3,8% 100,0%

2,0% 100,0%


Gebruik van Terminal Servers Ja Nee Eindtotaal

Totaal

60,0% 40,0% 100,0%

70,1% 29,9% 100,0%


Gebruikte Terminal Servers Citrix MS Windows Terminal Server Microsoft Remote desktop Powerfuse Reflexion MS Office

Ministeries 77,8% 16,7% 0,0% 5,6% 0,0% 0,0% 5,6%

Totaal 46,7% 40,0% 0,0% 6,7% 6,7% 0,0% 0,0%

64,9% 35,1% 4,1% 1,7% 1,2% 1,2% 0,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Terminal Server toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=0,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Terminal Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 83,3% 11,1% 0,0% 11,1%

Medeoverheden 88,4% 9,5% 0,0% 5,3%

Publieke sector 93,0% 0,0% 1,8% 0,9%

Onbekend

5,6%

6,3%

5,3%

ZBO's

Totaal 86,7% 0,0% 0,0% 0,0%

90,1% 4,5% 0,8% 3,3%

13,3%

6,2%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Terminal Server toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Business Critical Applicaties Ja Nee




ZBO's

Onbekend Eindtotaal

8,3% 100,0%

4,0% 100,0%

1,3% 100,0%

Ministeries 86,4% 13,6% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 32,8% 0,8% 5,6% 16,0% 8,8% 7,2% 2,4% 0,0% 6,4% 0,0% 0,0% 0,0% 3,2% 0,0% 0,8% 2,4% 0,8%

Publieke sector 0,0% 24,6% 7,1% 0,8% 4,8% 3,2% 4,0% 6,3% 0,0% 5,6% 4,0% 3,2% 0,0% 2,4% 0,8% 0,0% 1,6%

ZBO's

Totaal 57,7% 38,5%

84,4% 12,5%

3,8% 100,0%

3,1% 100,0%


Gebruik van Business Critical Applicaties Ja Nee Eindtotaal

Totaal

60,0% 40,0% 100,0%

87,1% 12,9% 100,0%


Gebruikte Business Critical Applicaties: Finance / Logistiek Centric Exact SAP Decade IBS Coda Oracle Bomas (GPR) Civision / PinkRoccade DBS MS Navision Accountview JD Edwards / OneWorld Chipsoft / Azis Finance GetronicsPinkRoccade Infor / Baan

Ministeries 0,0% 23,5% 41,2% 0,0% 0,0% 5,9% 5,9% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 5,9% 0,0% 0,0%

Totaal 0,0% 35,7% 7,1% 0,0% 7,1% 7,1% 7,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

14,5% 14,5% 8,5% 7,4% 6,4% 5,3% 3,5% 2,8% 2,8% 2,5% 1,8% 1,4% 1,4% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Financieel / Logisitiek Applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor BCA: Finance / Logistiek Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 58,8% 0,0% 17,6% 5,9%

Medeoverheden 39,2% 4,8% 24,8% 27,2%

Publieke sector 79,2% 2,4% 8,8% 8,8%

Onbekend

17,6%

4,0%

0,8%

ZBO's

Totaal 71,4% 7,1% 7,1% 7,1%

59,8% 3,6% 16,4% 16,7%

7,1%

3,6%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Financieel / Logistieke Applicaties. Percentages incl. "onbekend".



Gebruikte Business Critical Applicaties: CRM SAP CRM Centric Maatwerk Intern Exact CRM Forum Microsoft CRM DBS PerfectView Corsa van BCT GPR Forum Lotus Notus Selligent Unit4Agresso Winris XELION

Ministeries 33,3% 0,0% 11,1% 22,2% 0,0% 11,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 11,1% 0,0%

Medeoverheden 7,4% 18,5% 0,0% 0,0% 0,0% 3,7% 0,0% 3,7% 7,4% 0,0% 7,4% 0,0% 0,0% 0,0% 3,7%

Publieke sector 8,7% 0,0% 6,5% 2,2% 8,7% 4,3% 6,5% 2,2% 0,0% 4,3% 0,0% 4,3% 4,3% 2,2% 0,0%

ZBO's

Totaal 12,5% 0,0% 12,5% 12,5% 0,0% 0,0% 0,0% 12,5% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 12,5%

11,1% 5,6% 5,6% 4,4% 4,4% 4,4% 3,3% 3,3% 2,2% 2,2% 2,2% 2,2% 2,2% 2,2% 2,2%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik CRM Applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=2,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor BCA: CRM Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 60,0% 0,0% 10,0% 10,0%

Medeoverheden 55,6% 3,7% 18,5% 22,2%

Publieke sector 84,8% 4,3% 4,3% 4,3%

Onbekend

20,0%

0,0%

2,2%

ZBO's

Totaal 87,5% 0,0% 0,0% 0,0%

73,6% 3,3% 8,8% 9,9%

12,5%

4,4%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik CRM Applicaties. Percentages incl. "onbekend".



Gebruikte Business Critical Applicaties: Sector Specifiek (Vertical Apps) Ministeries Centric 0,0% Civision 0,0% GPR 0,0% Plan Care 0,0% GBA Basisgegevens 0,0% Forum 0,0% @VO 0,0% Care4 0,0% EZis 0,0% X-care 0,0% ZIS 0,0% Beaufort 0,0% Blackboard 0,0% Chipsoft 0,0% Intwiss . 0,0% Maatwerk Intern 0,0% Magister 0,0%

Medeoverheden 32,9% 11,8% 8,2% 0,0% 8,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 1,2% 0,0% 0,0% 3,5% 2,4% 0,0%

Publieke sector 1,0% 0,0% 1,9% 7,7% 0,0% 4,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 1,9% 2,9% 2,9% 0,0% 0,0% 2,9%

ZBO's

Totaal 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 12,5% 0,0%

14,0% 4,8% 4,3% 3,9% 3,4% 2,4% 1,9% 1,9% 1,9% 1,9% 1,9% 1,4% 1,4% 1,4% 1,4% 1,4% 1,4%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Sector Specifieke Applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,2% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor BCA: Sector Specifiek (Vertical Apps) Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 30,0% 20,0% 20,0% 20,0%

Medeoverheden 44,7% 4,3% 26,6% 20,2%

Publieke sector 76,9% 3,8% 11,5% 6,7%

Onbekend

10,0%

4,3%

1,0%

ZBO's

Totaal 62,5% 12,5% 0,0% 12,5%

60,2% 5,1% 18,1% 13,4%

12,5%

3,2%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Sector Specifieke Applicaties. Percentages incl. "onbekend".



Gebruikte Business Critical Applicaties: Content Management Software Ministeries SmartSite 0,0% SIM 0,0% Infoland 0,0% Dicovery server / Greenvalley 0,0% Microsoft Sharepoint 0,0% CMS/Iprox 0,0% Typo 3 9,1% Tridion 36,4% Intern ontwikkeld 9,1% Brein 0,0% Cast Manager 0,0% WEB4all (Centric) 0,0% Hippo 0,0% Lotus Domino 0,0% Oracle 18,2% Microsoft CMS 0,0%

Medeoverheden 14,1% 16,3% 1,1% 10,9% 1,1% 6,5% 3,3% 0,0% 0,0% 5,4% 2,2% 4,3% 1,1% 3,3% 0,0% 0,0%

Publieke sector 6,8% 0,0% 13,5% 0,0% 8,1% 4,1% 4,1% 0,0% 5,4% 0,0% 2,7% 0,0% 4,1% 0,0% 2,7% 4,1%

ZBO's

Totaal 22,2% 0,0% 0,0% 0,0% 22,2% 0,0% 0,0% 22,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 11,1% 0,0% 0,0%

10,8% 8,1% 5,9% 5,4% 4,8% 4,8% 3,8% 3,2% 2,7% 2,7% 2,2% 2,2% 2,2% 2,2% 2,2% 1,6%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Content Management Applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,5% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor BCA: Content Management Software Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 54,5% 9,1% 9,1% 18,2%

Medeoverheden 54,3% 10,9% 5,4% 6,5%

Publieke sector 74,3% 12,2% 5,4% 1,4%

Onbekend

9,1%

22,8%

6,8%

ZBO's

Totaal 66,7% 11,1% 0,0% 0,0%

62,9% 11,3% 5,4% 4,8%

22,2%

15,6%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Content Management Applicaties. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Webserver Software Ja Nee




ZBO's

Gemeente Onbekend Onbekend Eindtotaal

0,0% 8,3% 100,0%

68,5% 0,0% 100,0%

0,0% 3,3% 100,0%

Ministeries 86,4% 13,6% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 25,6% 23,3% 4,7% 0,0% 4,7% 0,0% 0,0% 0,0% 4,7% 0,0% 4,7%

Publieke sector 57,4% 33,9% 5,2% 4,3% 1,7% 0,9% 0,9% 0,9% 0,0% 0,0% 0,0%

ZBO's

Totaal 80,8% 15,4%

56,3% 12,5%

0,0% 3,8% 100,0%

29,0% 2,3% 100,0%


Gebruik van Webserver Software Ja Nee Eindtotaal

Totaal

84,0% 16,0% 100,0%

81,8% 18,2% 100,0%


Gebruikte Webserver Software Microsoft IIS Apache (Tomcat) Microsoft (onbekend) MS ISA Server MS Windows Netscape Lotus Domino Oracle App Server SIM Tridion Typo3

Ministeries 36,8% 57,9% 0,0% 0,0% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 0,0% 10,5% 0,0%

Totaal 47,6% 47,6% 0,0% 4,8% 0,0% 4,8% 4,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

47,5% 35,4% 4,0% 3,0% 2,0% 1,5% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0% 1,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Webserver Software / Toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Webserver Software / Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 57,9% 47,4% 5,3% 5,3%

Medeoverheden 37,2% 44,2% 2,3% 0,0%

Publieke sector 81,7% 17,4% 3,5% 5,2%

Onbekend

0,0%

16,3%

0,9%

ZBO's

Totaal 81,0% 19,0% 0,0% 0,0%

69,7% 26,3% 3,0% 3,5%

0,0%

4,0%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Webserver Software / Toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



Gebruik van Intranet Software Ja Nee




ZBO's

Gemeente Onbekend Onbekend Eindtotaal

0,0% 4,2% 100,0%

75,8% 0,0% 100,0%

0,0% 2,6% 100,0%

Ministeries 87,0% 13,0% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 12,1% 27,3% 0,0% 0,0% 0,0% 3,0% 3,0% 12,1% 3,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 3,0% 0,0% 3,0% 0,0% 0,0% 0,0% 3,0% 0,0%

Publieke sector 16,2% 14,3% 6,7% 7,6% 8,6% 6,7% 3,8% 1,0% 1,9% 1,9% 0,0% 1,0% 2,9% 0,0% 2,9% 1,0% 1,9% 1,0% 0,0% 1,0% 1,0%

ZBO's

Totaal 73,1% 26,9%

50,3% 16,2%

0,0% 0,0% 100,0%

32,1% 1,4% 100,0%


Gebruik van Intranet Software Ja Nee Eindtotaal

Totaal

73,1% 26,9% 100,0%

75,6% 24,4% 100,0%


Gebruikte Intranet Software Microsoft IIS Apache Microsoft SharePoint Intern ontwikkeld Eskion Infoland SmartSite IPROX MySQL Oracle Portal Tridion Internet Explorer Joomla Linux Novell Typo3 Coldfusion Frontpage Lotus Notes MS Windows Portal Sofware

Ministeries 25,0% 15,0% 5,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 10,0% 15,0% 5,0% 0,0% 5,0% 0,0% 5,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 5,0%

Totaal 15,8% 0,0% 15,8% 5,3% 0,0% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 0,0% 5,3% 5,3% 0,0% 5,3% 0,0% 0,0% 0,0% 5,3% 10,5% 0,0% 0,0%

16,4% 15,3% 6,2% 5,6% 5,1% 4,5% 3,4% 2,8% 2,3% 2,3% 2,3% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,7% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1% 1,1%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Intranet (Software) Toepassingen. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.

Gebruikte Servers voor Intranet (Software) Toepassingen Windows Linux Unix Ander OS

Ministeries 65,0% 20,0% 0,0% 10,0%

Medeoverheden 42,4% 48,5% 0,0% 0,0%

Publieke sector 61,9% 15,2% 2,9% 3,8%

Onbekend

10,0%

12,1%

19,0%

ZBO's

Totaal 73,7% 15,8% 0,0% 0,0%

59,9% 22,0% 1,7% 3,4%

10,5%

15,8%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik Intranet (Software) Toepassingen. Percentages incl. "onbekend".



Sprake van "Huisleverancier" op gebied van applicaties Ja Nee Eindtotaal

Ministeries 54,2% 45,8% 100,0%



ZBO's

Medeoverheden 63,6% 42,4% 0,0% 2,3% 1,5% 0,8% 2,3% 0,8% 3,8% 0,0% 1,5% 0,0% 2,3%

Publieke sector 1,0% 12,7% 13,7% 7,8% 5,9% 7,8% 5,9% 6,9% 2,0% 4,9% 2,0% 2,0% 0,0%

ZBO's

Totaal

53,8% 46,2% 100,0%

74,1% 25,9% 100,0%


Genoemde "Huisleverancier" op gebied van applicaties Centric GetronicsPinkRoccade Exact Oracle SAP Microsoft Unit4Agresso RAET Coda DBS IBS Afas Procura

Ministeries 0,0% 0,0% 15,4% 30,8% 53,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Totaal 0,0% 14,3% 21,4% 21,4% 0,0% 21,4% 0,0% 0,0% 0,0% 7,1% 0,0% 7,1% 0,0%

32,6% 27,2% 7,3% 6,9% 5,7% 4,6% 3,4% 3,1% 2,7% 2,3% 1,5% 1,1% 1,1%

Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Basis: Organisaties met gebruik "Huisleveranciers" voor applicaties. Percentages incl. "onbekend". Percentage >=1,0% in tabel opgenomen.



In welke mate ziet "respondent" toegevoegde waarde voor Open Source Software als vervanging van bijv. Windows, Unix, MS SQL of Oracle? Ministeries Medeoverheden Publieke sector ZBO's Totaal 1= Helemaal geen toegevoegde waarde 21,7% 18,2% 18,8% 36,0% 20,0% 2 21,7% 19,6% 27,8% 32,0% 24,2% 3 21,7% 32,2% 29,2% 20,0% 29,3% 4 21,7% 22,4% 15,3% 8,0% 18,2% 5= Zeer veel toegevoegde waarde 13,0% 7,7% 9,0% 4,0% 8,4% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Gemiddelde score 2,83 2,82 2,68 2,12 2,71 Bron: MarketCap BV in opdracht van Ministerie van Economische Zaken / Percentages excl. "onbekend".

Algemene attitude t.o.v. Open Standaarden en Open Source Software van: IT Management? Ministeries Medeoverheden 1= Zeer afwijzend 0,0% 0,0% 2= Afwijzend 8,7% 14,4% 3= Neutraal 43,5% 52,7% 4= Positief 43,5% 30,8% 5= Zeer positief 4,3% 2,1% Totaal 100,0% 100,0% Gemiddelde score 3,43 3,21

Publieke sector 1,3% 15,4% 53,7% 20,1% 9,4% 100,0% 3,21

ZBO's

Totaal

3,8% 15,4% 61,5% 15,4% 3,8% 100,0% 3,00

0,9% 14,5% 53,2% 25,9% 5,5% 100,0% 3,21


Algemene attitude t.o.v. Open Standaarden en Open Source Software van: Directie / Algemeen Management? Ministeries Medeoverheden Publieke sector 1= Zeer afwijzend 4,8% 0,7% 4,2% 2= Afwijzend 0,0% 8,7% 16,7% 3= Neutraal 57,1% 67,4% 66,0% 4= Positief 23,8% 22,5% 11,8% 5= Zeer positief 14,3% 0,7% 1,4% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% Gemiddelde score 3,43 3,14 2,90

ZBO's

Totaal

0,0% 16,7% 70,8% 12,5% 0,0% 100,0% 2,96

2,4% 12,2% 66,4% 17,1% 1,8% 100,0% 3,04


Interesse in "Management Summary" en/of "Bijwonen workshop m.b.t. Open Standaarden / Open Source Software"? Ministeries Medeoverheden Publieke sector Interesse in "Vervolg contact" 75,0% 83,2% 83,0%

ZBO's

Totaal 76,9%

82,1%

Interesse in "Management Summary" Interesse in "Bijwonen workshop"

66,7% 54,2%

77,9% 34,2%

74,5% 33,3%

69,2% 30,8%

75,0% 34,9%

Geen verder contact gewenst Totaal

25,0% 100,0%

16,8% 100,0%

17,0% 100,0%

23,1% 100,0%

17,9% 100,0%




9.3. Vragenlijst van speciale onderzoek

Introductie

Goede morgen /middag, ik ben < naam enqueteur > van MarketCap. Ik ben op zoek naar de persoon binnen uw bedrijf die (mede-) verantwoordelijk is voor de automatisering. We zijn momenteel in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken bezig met een onderzoek naar Open Standaarden en Open Source Software. Alle informatie verkregen uit de interviews wordt alleen gebruikt voor marktonderzoeks-rapportages en uw antwoorden zullen anoniem worden verwerkt. Introductie bij de Contactpersoon Goede morgen /-middag, ik ben < naam enqueteur > van MarketCap. Wij zijn momenteel in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken bezig met een onderzoek naar het gebruik van en meningen over Open Standaarden en Open Source Software binnen de publieke sectoren. Wij zouden u graag een aantal vragen over dit onderwerp willen stellen. Dit interview kost afhankelijk van uw antwoorden 10 tot circa 15 minuten van uw tijd. Als u daar prijs op stelt ontvangt u na afronding de belangrijkste resultaten van het volledige onderzoek. Hiermee kunt u uw eigen situatie vergelijken of benchmarken met die van uw collega’s bij andere organisaties en/of in andere branches.



Deel I.

Vraag 1

Algemene informatie

Wat is uw functie? Enq.: Let op respondent moet (mede)verantwoordelijkheid hebben voor IT taken

1. IT directeur 2. IT manager 3. CIO / Chief Information Officer 4. Manager IT-strategy of IT-studies 5. Hoofd Systeembeheer / Hoofd Netwerkbeheer 6. Systeembeheerder / Netwerkbeheerder 7. Hoofd applicatiebeheer / programmering 10. Applicatiebeheerder / programmeur 98. Anders, te weten: ………………………………………………………………………………………………………. -8. Weet niet -9. Zegt niet

Vraag 2

Kunt u met betrekking tot de automatisering van uw organisatie aangeven in welke mate IT wordt gezien als een strategisch onderdeel van de bedrijfsvoering? U kan antwoorden op een schaal van 1 tot en met 5, waarbij 1 staat voor “IT is helemaal niet strategisch” en “5 staat voor zeer strategisch”. Antwoord: [ ……] -8. Weet niet -9. Zegt niet

Vraag 3

Kunt u aangeven of de volgende aspecten onderdeel uitmaken van het beleid op gebied van IT en Telecom binnen uw organisatie? Enq.: Opnoemen en noteren indien opgenomen in beleid.

1. 2. 3. 4. 5.

gebruik van Open standaarden gebruik van Open Source Software standaarden voor uitwisseling van bureaudocumenten standaarden voor uitwisseling van data met andere organisaties standaarden voor online formulieren

-8. Weet niet -9. Zegt niet



Deel II.

Vraag 4

Open Standaarden

Onder Open Standaarden verstaan we: “publiek beschikbare specificaties om een bepaalde taak te volbrengen. Doordat iedereen de standaard mag gebruiken, neemt de uitwisselbaarheid tussen de verschillende soorten hardware- en software-onderdelen toe. Met andere woorden; men kan dan zelf kiezen, welk softwareprogramma en/of welke computerapparatuur men aanschaft en gebruikt. De standaarden gepubliceerd door de grote internationaal erkende standaard organen zoals de ITU, ISO, en IEC worden als open beschouwd” Wordt er volgens u binnen deze organisatie gewerkt met Open Standaarden? 1. Ja 2. Nee -8. Weet niet -9. Zegt niet

Vraag 5

Kunt u aangeven welke standaarden er in gebruik zijn voor: Enq: Noem soorten van gebruik standaarden voor uitwisseling. Bij geen standaarden vul “GEEN” is.

A] Standaarden voor:

B] De belangrijkste 2 gehanteerde standaard Standaarden: 1. ……………………………………………

1.

Uitwisseling bureaudocumenten

2. …………………………………………… -8. Weet niet / -9. Zegt niet Standaarden:

2.

Uitwisseling data tussen IT systemen van uw organisatie en andere (externe) organisaties

1. …………………………………………… 2. …………………………………………… -8. Weet niet / -9. Zegt niet Standaarden:

3.

Invulling van on-line formulieren voor burgers en/of bedrijven.

1. …………………………………………… 2. …………………………………………… -8. Weet niet / -9. Zegt niet



Vraag 6

Kunt u aangeven welke standaarden er in gebruik zijn voor de diverse software domeinen? Enq: Noem software domeinen op. Bij geen standaarden vul “GEEN” is.

A] Software domeinen

B] De belangrijkste 2 gehanteerde standaard Standaarden:

1.

LAN / Server infrastructuur

1. …………………………………………… 2. …………………………………………… -8. Weet niet / -9. Zegt niet Standaarden: 1. ……………………………………………

2.

Desktop / Office omgeving

2. …………………………………………… -8. Weet niet / -9. Zegt niet Standaarden:

3.

Bedrijfskritische applicaties

1. …………………………………………… 2. …………………………………………… -8. Weet niet / -9. Zegt niet Standaarden: 1. ……………………………………………

4.

Web- Internet toepassingen

2. …………………………………………… -8. Weet niet / -9. Zegt niet

Vraag 7

Hoeveel zou een migratie van de huidige gesloten standaarden naar open standaarden volgens u uw organisatie gaan kosten? Enq.: laat een inschatting maken.

1. Geschatte kosten

2. In percentage van het huidige IT budget

in € x 1.000

%




Vraag 8

Hoeveel zou een migratie van de huidige gesloten standaarden naar open standaarden volgens u uw organisatie per jaar gaan opleveren? Enq.: laat een inschatting maken.

1. Geschatte opbrengst

2. In percentage van het huidige IT budget

in € x 1.000

%


Vraag 9

Vindt u dat er momenteel goede Open Standaarden als alternatief voor de momenteel binnen uw organisatie gebruikte gesloten standaarden beschikbaar zijn? 1. Ja 2. Nee -8. Weet niet -9. Zegt niet

Vraag 10

Worden Open Standaarden meegenomen in het aanbestedingsprotocol van uw organisatie en is dat: 1. Ja, altijd meegenomen 2. Ja, soms meegenomen 3. Nee, nooit meegenomen -8. Weet niet -9. Zegt niet

Vraag 11

Heeft u ervaring met migratie naar open standaarden binnen uw organisatie en wat is het algemene gevoel daarover? 1. Ja, gevoel over migratie is: a. positief b. neutraal (nog positief / nog negatief) c. negatief 2. Nee -8. Weet niet -9. Zegt niet



Deel III.

Vraag 12

Open Source Software: Algemeen

Onder Open Source Software verstaan we: “Software waarvan de broncode vrij herverspreidbaar is en waarbij de licentie eenieder toestaat het vrijwel onbeperkt te gebruiken, aan te passen en te verspreiden”. Wordt er volgens u op de computersystemen, die onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging vallen, gebruik gemaakt Open Source Software? 1. Ja 2. Nee -8. Weet niet -9. Zegt niet

Vraag alleen stellen indien vraag 12 = 1 (JA) of 2 (Nee) Vraag 13

Wat zijn voor uw organisatie de 3 belangrijkste redenen om [wel Æ vraag x=1 (Ja) / geen Æ vraag x=2 (Nee)] gebruik te maken van Open Source Software? Enq.:

Noteer in de volgorde waarin ze genoemd worden Bij antwoord; “Goedkoper, kosten voordeel” enzÆ doorvragen waarom!

Reden 1: …………………………………………………………………………………………………………………………. Reden 2: …………………………………………………………………………………………………………………………. Reden 3: …………………………………………………………………………………………………………………………. -8. Weet niet -9. Zegt niet Vragen 14 en 15 alleen stellen indien vraag 12 = 1 (JA) Æ anders naar vraag 16 Vraag 14

Wordt er bij de aanschaf of ontwikkeling van software expliciet gevraagd om Open Source Software? 1. Ja 2. Nee -8. Weet niet -9. Zegt niet



Vraag 15

Ik noem u drie typen van drijfveren die een rol kunnen spelen bij de ingebruikname van Open Source Software. Kunt u aangeven in welke mate deze factoren voor uw organisatie van belang zijn geweest? Om een goed inzicht in het gewicht van deze aspecten te krijgen mag u 10 punten naar eigen inzicht verdelen over deze aspecten. (ENQ: Noem eerst de categorieën, laat daarna de respondent de punten verdelen)

1. Strategisch belang;

………… pnt.

2. Tactisch belang;

………… pnt.

3. Operationeel belang;

………… pnt. Totaal: 10 punten


Vragen 16 alleen stellen indien vraag 12 = 2 (Nee) of -8 / -9 (Weet niet/Zegt niet) Vraag 16

Verwacht u binnen nu en 1 jaar gebruik te gaan maken van Open Source Software? 0. Nee geen plannen 1. Ja, voor Open Source Software toepassingen op de servers 2. Ja, voor Open Source Software op de eindgebruikersystemen 3. Ja zowel op servers als eindgebruikersystemen -8. Weet niet -9. Zegt niet

Vragen 17 alleen stellen indien vraag 16 = 1, 2 of 3(JA) Vraag 17

Zal in de toekomst bij de aanschaf of ontwikkeling van software expliciet gevraagd worden om Open Source Software? 1. Ja 2. Nee -8. Weet niet -9. Zegt niet



Deel IV.

Vraag 18

Open Source Software: IT Infrastructuur

Ik wil u nu een aantal vragen stellen over de IT infrastructuur binnen uw organisatie. Hoeveel servers draaien (ongeveer) onder / zijn operationeel onder … Enq.: Wanneer niet exact bekend, vraag dan om een inschatting.

- Windows - UNIX - Linux - Novell - Anders

(bv. Windows NT, Windows 2000, Windows 2003) (bv. Solaris, AIX, HP/UX enz) (bv. Suse, Red Hat, Debian) (bv. Netware) (bv. Apple OS, OS/400, VMS enz.)


Vraag 19

Wordt er op de servers die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van database software, met andere woorden is er een database server in gebruik? A] Gebruik? Antwoord: 1. Ja 2. Nee

(Enq: bv. Oracle, MS-SQL, Sybase, Informix, MySQL, Progress) -8. Weet niet -9. Zegt niet

B] Wat is de naam van de database applicatie?

C] Op welk platform draait dit pakket? (Omcirkel juiste antwoord)

e

1. 2. 3. 4.

Windows Unix Linux Ander OS


e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

2 : _____________________

3 : _____________________



Vraag 20

Wordt er op de servers die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van middleware applicaties? A] Gebruik? Antwoord: 1. Ja 2. Nee

(Enq: bv. Websphere, JBoss, Tuxedo) -8. Weet niet -9. Zegt niet

B] Wat is de naam van de middleware applicatie


e

1. 2. 3. 4.



e

2 : _____________________

1. 2. 3. 4.



3e: _____________________

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

Vraag 21

Wordt er op de servers die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van Directory Services? A] Gebruik? Antwoord: 1. Ja 2. Nee

(Enq: bv. Microsoft Active Directory, Novell Cluster Services) -8. Weet niet -9. Zegt niet

B] Wat is de naam van de directory services


e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

2 : _____________________

3 : _____________________



Deel V.

Vraag 22

Open Source: Desktop & Office applicaties

Wordt er op de systemen die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van kantoor of office applicaties? A] Gebruik?

(Enq: bv. MS-Office2000, StarOffice, OpenOffice, WordPerfectOffice)

Antwoord: 1. Ja 2. Nee


B] Wat is de naam van de Office pakketten

e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

2 : _____________________

3 : _____________________

Vraag 23

C] Platform waaronder dit pakket draait? (Omcirkel juiste antwoord)

Wordt er op de systemen die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van Groupware software? A] Gebruik?

(Enq: bv. Microsoft Exchange, Novell Groupware, Lotus Notes)



B] Wat is de naam van de groupware software


e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

2 : _____________________

3 : _____________________



Vraag 24

Wordt er op de systemen die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van Terminal Server toepassingen? A] Gebruik?

(Enq: bv. Citrix, Microsoft Terminal Server)



B] Wat is de naam van de Terminal server software


e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

2 : _____________________

3 : _____________________



Deel VI.

Vraag 25

Open Source: Bedrijfsapplicaties

Wordt er op de servers die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van essentiële bedrijfsapplicaties of bedrijfskritische applicaties A] Gebruik? Antwoord: 1. Ja 2. Nee

(Enq: b.v. Finance, ERP, CRM, BI, HR) -8. Weet niet -9. Zegt niet

B] Wat is de naam van de Financieel / Logistiek, CRM, sector specifieke en Content Management software 1. Finance / Logistiek _____________________

-8. / -9

2. CRM / Relatiebeheer _____________________

-8. / -9

3. Sector specifiek _____________________

-8. / -9

4. Content Management Software _____________________

-8. / -9

C] Platform waaronder dit pakket draait? (Omcirkel juiste antwoord) 1. 2. 3. 4.



1. 2. 3. 4.



1. 2. 3. 4.



1. 2. 3. 4.





Deel VII.

Vraag 26

Open Source: Webserver & Intranet

Wordt er op de systemen die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van Webserver software? A] Gebruik?

(Enq: bv. Apache, MS-IIS, SunOne, Netscape)



B] Wat is de naam van de web servers software pakketten

e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

2 : _____________________

3 : _____________________

Vraag 27


Wordt er op de systemen die vallen onder de verantwoordelijkheid van deze vestiging gebruik gemaakt van Intranet software / toepassingen? A] Gebruik? Antwoord: 1. Ja 2. Nee

(Enq: bv. Linux, Apache, Microsoft IIS, MySQL, SIM, Joomla, Smartsite, Typo3, Microsoft Windows) -8. Weet niet -9. Zegt niet

B] Wat is de naam van de intranet software pakketten


e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



e

1. 2. 3. 4.



1 : _____________________

2 : _____________________

3 : _____________________



Deel VIII.

Vraag 28

Algemeen: IT dienstverleners

Kunt u aangeven wat voor uw organisatie de belangrijkste leverancier is op gebied van: Enq: Noem rubrieken op en noteer naam van leverancier.

A] Rubrieken / Onderdelen

B] Naam van belangrijkste leverancier

1.

Naam: ……………………………………………………………………..

Algemenen bedrijfsapplicaties zoals Finance, Logistiek, HRM

-8. Weet niet / -9. Zegt niet 2.

3.

Sector specifieke (bedrijfs) applicaties

Managed services / Hosting

Naam: …………………………………………………………………….. -8. Weet niet / -9. Zegt niet Naam: …………………………………………………………………….. -8. Weet niet / -9. Zegt niet



Deel IX.

Vraag 29

Algemeen

Als we kijken naar “de basis software infrastructuur” binnen een bedrijf, waartoe bijvoorbeeld de besturingssystemen, middleware en database software wordt gerekend. In welke mate ziet u daar dan toegevoegde waarde voor Open Source software, bijvoorbeeld als vervanging van Windows, Unix, MS SQL of Oracle? U kunt antwoorden op een schaal van 1 tot en met 5 waarbij 1 staat voor helemaal geen toegevoegde waarde en 5 staat voor zeer veel toegevoegde waarde. Antwoord: [……] -8.Weet niet -9.Zegt niet

Vraag 30

Welke van de onderstaande categorieën geeft het beste de algemene attitude weer ten aanzien van Open Standaarden en Open Source Software van de IT verantwoordelijke personen binnen uw organisatie? ENQ: Lees voor 1. 2. 3. 4. 5.

Zeer afwijzend Afwijzend Neutraal Positief Zeer positief

(vinden dit niet interessant voor onze organisatie) (wellicht in de toekomst interessant voor onze organisatie) (wordt als volwaardig alternatief van closed source oplossingen gezien) (indien mogelijk voorrang op closed source software)


Vraag 31

Welke van de onderstaande categorieën geeft de algemene attitude weer ten aanzien van Open Standaarden en Open Source Software van de algemene directie / management binnen uw organisatie? ENQ: Lees voor 1. 2. 3. 4. 5.

Zeer afwijzend Afwijzend Neutraal Positief Zeer positief

(vinden dit niet interessant voor onze organisatie) (wellicht in de toekomst interessant voor onze organisatie) (wordt als volwaardig alternatief van closed source oplossingen gezien) (indien mogelijk voorrang op closed source software)




Deel X.

Afsluiting

ENQ: vragen aan iedereen stellen

Afsluiting A

Een management summary van de resultaten van dit onderzoek kunnen exclusief aan u als respondent worden gestuurd. Bent u geïnteresseerd in het ontvangen van een summary van de resultaten van dit onderzoek? Verder is het mogelijk om een workshop bij te wonen over de toepassing van Open Standaarden en Open Source Software. 1. Ja, ik ben geïnteresseerd in de resultaten van dit onderzoek Enq. Î vul naam en adresgegevens in bij afsluiting B 2. Ja, ik ben geïnteresseerd in de resultaten van dit onderzoek Enq. Î vul naam en adresgegevens in bij afsluiting B 3. Nee, ik ben niet geïnteresseerd in de resultaten van dit onderzoek Enq. Î EINDE interview

Afsluiting B

Naam en adres de resultaten van het onderzoek naar toe gestuurd kunnen worden? Enq.: Let op, e-mail adres moet ingevuld worden / toesturen gebeurt per e-mail!

(organisatie)…………………………………………………………………………………………………………………… (voornaam)………………………………… (achternaam)……………………………………………………………… (adres)…………………………………………………………………………… (postcode)……………

………

(nummer)………………………..

(plaats) ………………………………………………………………………….

(E-mail)…………………….………………………………………………………………………….

--------------

Einde interview

-------------



9.4. Overzicht ‘sample’ van geïnterviewde organisaties Navolgende lijst geen een indicatie van de instanties die geïnterviewd zijn voor het maatwerk onderzoek naar toepassing van Open Standaarden en Open Source Software. Het is niet de volledige lijst, doch een ‘sample’ van 150 namen waarmee een duidelijke indruk verkregen kan worden van het niveau van het onderzoek en de waarde van de resultaten. Ministeries & Agentschappen: 1. Ministerie van V&W 2. Ministerie van Defensie 3. Ministerie van OC&W 4. Ministerie van Financiën 5. Ministerie van LN&V 6. Ministerie van SZW 7. Ministerie van VWS 8. Belastingdienst Centrum voor Kennis en Communicatie 9. De Voedsel en Waren Autoriteit / Keuringsdienst van Waren 10. KNMI 11. Nederlands Forensisch Instituut 12. Nibud 13. Octrooi Centrum Nederland 14. RIVM Medeoverheden: 1. Provincie Drenthe 2. Provincie Limburg 3. Provincie Noord-Brabant 4. Provincie Zeeland 5. oogheem Raadschap van Rijnland 6. Hoogheemraadschap van Delfland 7. Waterschap Hunze en Aa's 8. Waterschap Regge dinkel 9. Waterschap Rivierenland 10. Waterschap Veluwe 11. Waterschaps Zeeuws Vlaanderen 12. Waterschapsbedrijf Limburg 13. Wetterschip Friesland 14. Gemeente Alkmaar 15. Gemeente Ameland 16. Gemeente Amsterdam (divers) 17. Gemeente Bloemendaal 18. Gemeente Breda 19. Gemeente De Bilt 20. Gemeente Doetinchem 21. Gemeente Enschede 22. Gemeente Gorinchem 23. Gemeente Gouda 24. Gemeente Hellendoorn 25. Gemeente Kerkrade 26. Gemeente Leeuwarden



27. Gemeente 28. Gemeente 29. Gemeente 30. Gemeente 31. Gemeente 32. Gemeente 33. Gemeente 34. Gemeente 35. Gemeente 36. Gemeente 37. Gemeente 38. Gemeente 39. Gemeente 40. Gemeente 41. Gemeente 42. Gemeente 43. Gemeente 44. Gemeente 45. Gemeente 46. Gemeente 47. Gemeente 48. Gemeente 49. Gemeente 50. Gemeente 51. Gemeente 52. Gemeente 53. Gemeente 54. Gemeente 55. Gemeente 56. Gemeente

Lochem Loon op Zand Maasdonk Midden-Delfland Nieuwerkerk aan de IJssel Nijmegen Noord Oostpolder Oosterhout Rijswijk Schiedam Schinnen Sint-Michielsgestel Skarsterlân Sliedrecht Sneek Soest Terneuzen Tilburg Twenterand Tytsjerksteradiel Urk Utrecht Veghel Venlo Voorst Wassenaar Wieringermeer Woerden Zaanstad Zeewolde

Publieke sector: 57. Albeda College 58. Antonius Ziekenhuis 59. Avans Hogeschool 60. Carint Reggeland Groep 61. Chr. Hogeschool Windesheim 62. Christelijke Agrarische Hogeschool Dronten 63. Dalton school 64. De Twentse Zorgcentra 65. Delfzicht Ziekenhuis 66. Diakonessenhuis Utrecht 67. Epilepsiecentrum Kempenhaeghe 68. Fontys Hogescholen 69. Gelre Ziekenhuizen Juliana 70. Gemini Ziekenhuis 71. GGD Hart voor Brabant 72. GGD Regio Nijmegen 73. GGD Rottedam-Rijnmond 74. GGZ Noord Holland



75. Graaf Huyn College 76. Hanzehogeschool 77. Het Nederlands Kankerinstituut Antonie van Leeuwenhoekziekenhuis 78. Hoge school Windesheim Zwolle 79. Hogeschool Rotterdam 80. Hogeschool voor Economische Studies 81. IBN Groep 82. IJsselmeerziekenhuizen 83. Koning Willem II College 84. Laurentius Ziekenhuis 85. Leijpark Revalidatiecentrum 86. Martini Ziekenhuis 87. Maxima Medisch Centrum 88. Meander Medisch Centrum 89. NHTV Internationale Hogeschool 90. Omnizorg Noord Kennemerland 91. Onderwijsbureau Meppel 92. Politieacademie 93. Radboud Universiteit Nijmegen 94. Regionale Scholengemeenschap Enkhuizen 95. Revalidatiecentrum Blixembosch 96. ROC Eindhoven 97. ROC Westerschelde 98. RSG. Pantarijn 99. Saxion Hogescholen 100. SCE 101. Scholengemeenschap Stevensbeek 102. Scholengemeenschap Were Di 103. Sensis 104. Sint Marie 105. Sizadorpgroep 106. Slingeland Ziekenhuis 107. Sonneburgh 108. St. Franciscus Gasthuis 109. St. Ziekenhuis Lievensberg 110. Stella Maris College Meerssen/Valkenburg 111. Stichting Bronlaak-Heimdal 112. Stichting Filedelphiazorg 113. Stichting IJsselgroep 114. Stichting Orion 115. Stichting ORO Centraal bureau 116. Stichting Sovak 117. Stichting Werkt voor ouderen 118. Stichting WWZ 119. Stichting Zonnehuisgroep 120. Stichting zorginstelling 't Go 121. Stichting zuid oost zorg 122. Symfora Groep 123. Thuiszorg Westfriesland 124. Tweestedenziekenhuis 125. Universiteit Leiden WNW



126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144.

Universiteit Maastricht universiteit Nijmegen Universiteit Twente fact. EWI Universiteit Twente fact. EWI UvA Faculteit Natuur & Sterrenkunde Van Boeijen Viecuri Medisch centrum ViVA Zorggroep Vrije Universiteit Amsterdam VU. Exacte wetenschappen Waterland Ziekenhuis Wolfert van Borselen Scholengroep Ziekenhuis Gelders Vallei Ziekenhuisgroep Twente Zorgcombinatie Nieuwe Maas Zorggroep Noord-Limburg Zorggroep Oude en Nieuwe Land Zorggroep Plantein Zorggroep Tangenborgh Verpleeghuis de Bleerinck

Zelfstandige Bestuurs Organen (ZBO’s): 145. Bloembollen Keuringsdienst 146. Centraal Fonds Volkshuisvesting 147. College voor Zorgverzekeringen 148. Commissie Gelijke Behandeling 149. De Nederlandse Bank 150. OPTA 151. Sociale Verzekeringsbank



9.5. Relevante grafieken en tabellen Aantal vestigingen in continue monitoring, telling april 2007 Branche

Aantal werknemers op de vestiging/instelling a. b. c. d. e. f. 50-100 100-150 150-200 200-300 300-500 >= 500 14 17 10 39 31 49

Subsegment h1. HBO & Universiteit

h. Education

54

133

88

53

19

3

350

h3. Overige

45

24

18

22

11

8

128

113

174

116

114

61

60

638

11

4

8

8

13

33

77

143

104

63

87

75

57

529

2

4

6

9

16

8

45

10

16

9

16

8

14

73

Totaal Education i2. Gemeente i3. Belasting + Douane i4. Politie en brandweer i5. Social Programs

7

5

14

13

12

51

30

37

31

51

47

50

246

203

170

117

185

172

174

1.021

0

1

2

5

7

117

132

j2. Psychiatric & health services

21

23

13

25

29

43

154

j3. Verzorgings-/verpleeghuizen

32

61

41

78

109

73

394

j4. Home health care

15

17

11

17

20

26

106

5

9

10

7

2

4

37

73

111

77

132

167

263

823

389

455

310

431

400

497

2.482

i6. Overig Totaal Government j1. Algemene Ziekenhuizen j. Healthcare

160

h2. Primary & Secondary Schools

i1. Ministerie & Provincie

i. Government

Totaal

j5. Overig Totaal Healthcare Totaal Public Sector

Bron: MarketCap Navigator Service for ICT / MarketBase Benelux

Penetratie Linux systemen

2006

2004

Aantal werknemers

Government/Overheid

i4. h1. h2. i1. I3. i2. Politie h3. HBO & Basis & MinisBelasen Gemee Univer middel- Overig teries & ting & n-ten brandsiteit baar Provinc. Douane weer

I5. Sociale instellingen

Healthcare/Gezondheidszorg

i6. Overig

j1. Alg. ziekenhuizen

j2. Psych. & health serv.

j3. Verzor g/ verplee ghuizen

j4. Thuiszorg

j5. Overig

Totale markt

Education/Onderwijs

50-200

23,5%

15,5% 18,3%

5,9%

5,2%

0,0%

6,7%

0,0%

1,7%

0,0%

4,9%

2,2%

0,0%

15,0%

8,8%

>=200

19,3%

21,1% 15,8%

9,1%

9,7%

0,0%

0,0%

0,0%

4,0%

13,0%

7,2%

6,8%

9,5%

0,0%

9,8%

Totaal

20,5%

16,8% 17,3%

8,2%

7,0%

0,0%

2,7%

0,0%

3,1%

12,5%

6,4%

5,4%

5,6%

8,8%

9,3%

50-200

26,1%

19,2% 12,5%

0,0%

>=200

27,6%

18,8% 18,5% 12,9%

Totaal

27,3%

19,1% 14,5%

8,3%

6,0%

0,0%

14,3%

0,0%

1,5%

0,0%

0,0%

3,3%

13,8%

0,0%

9,5%

12,5%

0,0%

0,0%

0,0%

9,2%

20,3%

4,3%

8,1%

12,9%

0,0%

13,1%

8,6%

0,0%

5,3%

0,0%

5,9%

19,7%

2,6%

6,7%

13,3%

0,0%

11,3%

Basis: Alle vestigingen (Nederland / >=50 FTE) Bron: MarketCap Navigator Service for ICT, op basis van Computer Profile, maart 2006



Penetratie Linux maart 2006 Onderwijs / Education

a. 50-200 FTE


b. >=200 FTE


30%

25%

20%

15%

10%

5%

ek en hu iz & Ve en he rz a l th or gi se ng rv sic /v es er pl ee j4 gh . ui H ze om n e he al th ca re j5 . Zo rg ov er ig tr ic

en e

j3 .

j2 .

Ps yc hi a

ve rh ei d

O j1 .

Al ge m

i6 .

i5 .

i4 .

Zi

ov er ig

s

ee r

lP ro gr am

So ci a

br an dw

en

+ Po lit ie

Be l i3 .

i1 .

D ou an e

ee nt e em G

as tin g

i2 .

te

rie

&

Pr ov in ci e

ov er ig ijs M in is

O nd er w

h3 .

Se &

Pr im ar y

h2 .

h1 .

H BO

&

U

co nd ar y

ni ve rs i

Sc ho o

te i

ls

t

0%


Ontwikkeling penetratie Linux naar branche 25% Education Government Healthcare

20%

15%

10%

5%

6

ap r06

5

fe b0

c0 de

ok t05

-0 5 au g

n05 ju

ap r05

5 fe b0

4 c0 de

ok t04

4 -0 au g

n04 ju

fe b04 ap r04

c03 de

ok t03

3 -0 au g

n03 ju

ap r03

0%

Basis: Alle vestigingen (Nederland / >=50 FTE's) Bron: MarketCap Navigator Service for ICT, op basis van Computer Profile, maart 2006



Penetratie MySQL DBMS

i4. h1. h2. i1. I3. i2. Politie h3. HBO & Basis & MinisBelasGemee en Univer middel- Overig teries & ting & n-ten brandsiteit baar Provinc. Douane weer

I5. Sociale instellingen

Healthcare/Gezondheidszorg

i6. Overig

j1. Alg. ziekenhuizen

j2. Psych. & health serv.

j3. Verzor g/ verplee ghuizen

j4. Thuiszorg

j5. Overig

50-200

0,0%

2,3%

1,7%

0,0%

1,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

2,4%

2,2%

3,3%

5,0%

1,6%

>=200

9,1%

4,2%

0,0%

0,0%

1,1%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

2,9%

2,9%

2,4%

0,0%

2,1%

Totaal

6,6%

2,7%

1,0%

0,0%

1,1%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

0,0%

2,7%

2,7%

2,8%

2,9%

1,9%

50-200

8,7%

10,4% 12,5%

0,0%

1,6%

0,0%

0,0%

0,0%

4,6%

0,0%

3,2%

3,3%

0,0%

0,0%

5,1%

>=200

14,5%

12,5%

3,7%

0,0%

3,6%

0,0%

0,0%

0,0%

3,4%

2,9%

4,3%

5,2%

0,0%

11,1%

5,2%

Totaal

13,1%

10,9%

9,6%

0,0%

2,4%

0,0%

0,0%

0,0%

3,9%

2,8%

3,9%

4,6%

0,0%

4,3%

5,1%


Penetratie MySQL DBMS maart 2006 Onderwijs / Education


a. 50-200 FTE

b. >=200 FTE


20%

15%

10%

5%

w ee r ia lP ro gr i6 .O am ve j1 s .A rh ei lg d em ov j2 en er .P e ig sy Z ch ie ke ia tr nh ic j3 ui & .V ze he n er a zo l t h rg se in gs rv ic -/ es ve rp le eg j4 hu . H iz om en e he al th ca re j5 .Z or g ov er ig

an d

ou an e

oc

br

.S

i5

en ie Po lit

. i4

i3 .

Be

la st

in g

+

D

em

ee nt e

in ci e i2 .G

Pr ov

&

ov er ig

i1

.

M

in

O

is te r ie

nd er w ij s

Sc ho ol s h3 .

Se c

Pr im

ar y

&

h1 .

H BO

&

on da ry

U ni ve rs i

te i

t

0%

h2 .

2004

Aantal werknemers

2006

Government/Overheid

Totale markt

Education/Onderwijs




Meest voorkomende Applicatie development tools maart 2006 VISUALBASIC

41,6%

HTML

27,8%

JAVA

12,6%

PHP

12,2%

ASP

10,2%

DELPHI

10,2%

VISUAL STUDIO

8,6%

C++

7,4%

RPG/400

5,8%

PROGRESS-4GL

4,4%

VIS STUDIO.NET DEVELOPER LANGUAGE/TOOL 4GL

3,8% 3,4% 3,2% 3,2%

PERL

3,0%

XML

2,8%

C

2,8% 2,6%

DESIGNER COBOL PASCAL 0%

2,6% 2,0% 5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

Basis:Vestigingen met applicatiedevelopment tools (Nederland / >=50 FTE) Bron: MarketCap Navigator Service for ICT, op basis van Computer Profile, maart 2006


Op aanvraag van Ministerie van Economische Zaken, DG Energie en Telecom

Recommend Documents