BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
Historie >
Actueel >
Toekomst
340 BC Herophilus :
naam prostaat beschreven.
Urologie: M. Lieburg:
oorspronkelijk chirurgisch vakgebied steensnijders mei 1552 protospecialist
1840 J. Civiale : 1846 C. Gobée : 1864 R. Nitze: 1867 T. Billroth: 1893 A. Mijnlieff : 1894 H. Timmer : 1897 R. Römer : 1908 H. Brongersma:
catheteraanwending i.g.v. pisopstopping vergroting blaas en prostaat cystoscopie, blaasspiegelen radikale prostaatresectie resultaten der castratie bij osteomalacie castratie en prostaat-hypertrophie operatieve behandeling prostaathypertrofie Ned. Ver. Voor Urologie
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
1941 Huggins & Hodges: 1940 Ch. Huggins: 1945 T. Millin:
castratie i.g.v. prostaatkanker oestrogenen en DES en antiandrogenen radikale retropubische prostatectomie
1952 B. Cassen: 1966 Ch. Huggins: 1967 VACURG: 1971 G. Hounsfielfd: 1976 D. Schaffer: 1977 Schally & Guillemin: 1982 P. Walsh: 1983 1985 Schally & Guillemin: 1995 S. Gould: 2004 Tannock:
botscintigrafie Nobel Prijs vroege en late antiandrogene therapie EMI Scanner / CT scan Technetium-99m botscan bij Nobel prijs GnRH zenuwsparende prostatectomie brachytherapie Leuprolide acetaat of leuprorelin cryochirurgie praatcarcinoom chemotherapie / docetaxel
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Therapie prostaatkanker
Doel:
1. 2. 3.
de ziekte elimineren / volledig genezen de ziekte beteugelen / groei stoppen / klachten bestrijden wachten tot ziekte prognostische betekenis krijgt
In de eerste plaats (na PSA, evt PCA3, RT, TRUS, evt Histoscan, evt MRI) de tumor proberen te identificeren d.m.v. prostaatbiopsie (op geleide van TRUS, Histoscan, RT) en de mate van locale verspreiding van de tumor vaststellen De patholoog beschrijft het karakter en het volume van de tumor (mate van agressiviteit, ingroei in bloedvaten, langs zenuwbanen)
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Mate van agressiviteit / groeisnelheid Gradering uitgedrukt in G of Gleason patroon en score. G1 milde tumor G2 matig agressieve tumor G3 agressieve tumor G4 zeer agressief en bijna onherkenbaar oorspronkelijk prostaatweefsel. Gleasonscore van 1 tm 15, bijv. Gleason 3+3, score 6 mild Gleason 3+4, score 7 matig agressief Gleason 4+3, score 7 agressief Gleason 4+4, score 8 agressief Etc.
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Na de inventarisatie / diagnostiek op de primaire locatie, in en rond de prostaat: Afhankelijk van de PSA waarde en de bevinden op locatie Onderzoek naar uitzaaingen / metastasen elders in het lichaam Wegens voorkeursplaatsen zoals botweefsel, lymfeklieren en zenuwweefsel - Botscintiegrafie /botscan - CT scan e/o MRI - z.n. lymfklier excisie biopsie / al of niet met sentinal node procedure.
N0, N1+, N2+ zegt iets over de uitzaaiingen in de lymfeklieren M0, M1+, M2+ zegt iets over de uitzaaiingen in andere organen Na deze diagnostische onderzoeken ( na inventarisatie) volgt n.o.m. patient de behandeling / therapie (beleid).
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Zeer belangrijk is het zo juist mogelijk vaststellen van de diagnose.
Door beperkingen van alle onderzoeken ( dokter, patient en de technische methodieken) Onderwaardering van het tumorstadium en de mate van agressiviteit Dat het snelst tot uiting komt na radikale prostaatoperatie. Stadium T1c Stadium T1 Stadium T2 Stadium T3 Stadium T4a
tumor incidenteel gevonden tumor binnen kapsel en kleiner dan 1 cm tumor binnen kapsel en groter van 2 cm e/o meerdere plaatsen tumor doorgroeit het kapsel tumor in naburige organen / darm
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Behandelingen: Stadium T1c, T2, Gleason 6 of minder, G1, N0, M0 bij PSA <10 Active surveillance / aktief volgen. Stadium T1c, T2, N0, M0 en indien biologisch tot circa 70 jarige leeftijd Radikale prostatectomie: open retropubisch of perineaal laparoscopisch al of niet robot-assisted (RALP) zenuwsparende prostaatresectie Of / en indien ouder dan circa 70 jaar Indien prostaatvolume < 50 ml en minder agressieve tumor Brachytherapie En indien volume > 50 ml Ext. radiotherapie, of combinatie van brachy en uitwendige radiotherapie
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Behandelingen: Stadium T3, N0, M0 en een redelijk goede algehele conditie Ext. Radiotherapie, of combinatie van brachy en uitwendige radiotherapie Al of niet gecombineerd met hormonale therapie afh. van risico
Stadium T4a Hortmonale therapie, evt nog gecombineerd met uitwendige radiotherapie Afh. van de levensverwachting voor welk stadium dan ook evt.: Afwachtend beleid Indien plasbuis wordt dichtgedrukt door prostaat(tumor) dan TURP
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Behandelingen: Stadium T3, N0, M0 en een redelijk goede algehele conditie Ext. Radiotherapie, of combinatie van brachy en uitwendige radiotherapie Al of niet gecombineerd met hormonale therapie afh. van risico
Stadium T4a al of niet uitgezaaid: Hormonale therapie, evt nog gecombineerd met uitwendige radiotherapie bifosfonaten Strontium therapie Palliatieve uitwendige radiotherapie Chemotherapie ( o.a. Docetaxel)
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie > Behandelingen: Cryochirurgie: HIFU: Abiraterone:
Gentherapie: Erasmus MC
VUmc
Actueel >
Toekomst
destructie van tumorcellen door grote temperatuur schommelingen. highly focused ultrasound therapie Een 17𝛼-hydroxylase, een Cytochroom P450 verwante stof (2007) remt voorstadia van testosteron. prostaatkanker adenovirus vernietiging van tumorcellen door HSV-tk-gen en GCV afgerond: zelfmoordgen gemetastaseerd AAV vaccinatie met prostaattumorcellijnen die het gen voor lopend hormoonongevoelig GM-CSF tot expressie brengen prostaatkanker: stimulatie afweersysteem
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER
BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER Historie >
Actueel >
Toekomst
Behandelingen:
Erasmus MC
prostaatkanker adenovirus vernietiging van tumorcellen door selectieve replicatie: oncolytisch virus
Complicaties van behandelingen Psycho-sociale aspecten bij het beleven van de ziekte en behandelingen Gezonde levensattitude en goede communicatie met familie, vrienden en kenissen
Vergeet vooral niet te leven ( Van Soest)