Lesbrief
Online pesten
Leerjaar
1-Profiel1,2,3
Tijd: 50 – 55 minuten Voorbereiding: op http://mediawijsheid.nl/onlinepesten staan allerlei filmpjes, informatie en artikelen over online pesten, bruikbaar lesmateriaal en tips over hoe met pesten om te gaan en hoe het te voorkomen. Benodigdheden: computers met internetaansluiting, post its, stiften, grote vellen papier
Kop Introductie (5 min.) Introduceer het onderwerp kort, bijvoorbeeld aan de hand van het volgende: online pesten, cyberpesten, digitaal pesten: het zijn allemaal termen die we gebruiken voor pestgedrag via sociale media. Misschien heb je zelf pestervaringen of ken je iemand die gepest wordt. Het is belangrijk dat je weet wat je kunt doen tegen online pesten. Zodat je zelf weerbaar bent en ook anderen goed kunt helpen.
Opdracht (15 min.) Pimp your pics Op de website Pizap* vind je leuke tools om foto’s te bewerken (laat de leerlingen de banners en popups op deze site wegklikken). Verdeel de groep in tweetallen en laat ze een foto van elkaar maken en die vervolgens bewerken zodat de foto nog leuker wordt. *Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto’s bewerkt worden Laat de jongeren tijdens het bewerken van de foto’s samen nadenken over de volgende vragen: 1. 2.
Wat is nog grappig en wat niet meer Waar ligt de grens?
Nabespreken Bespreek de antwoorden in de gehele groep. Laat de groep een lijst van do’s en don’ts maken. Bijvoorbeeld door de tweetallen do’s and don’ts op post its te laten schrijven en die op grote vellen laten plakken die in de klas hangen.
Romp Opdracht (20 min.) Kijk met de gehele groep naar het filmpje van Lewis op http://www.youngcrowds.nl/upc-safe-ensocial/onlinepesten Laat de leerlingen vervolgens individueel de volgende vraag beantwoorden: Wat zou jij doen als je dit was overkomen? Je kunt dit als een open vraag stellen of de leerlingen laten kiezen uit de volgende antwoordmogelijkheden:
1
ik verwijder het filmpje snel van mijn telefoon, hier wil ik niks mee te maken hebben ik stuur het ook door, lachen toch? Ik ga met het filmpje naar mijn mentor Ik laat weten aan degene van wie ik het filmpje heb gekregen dat ik niet op dit soort filmpjes zit te wachten. Om het minder erg te maken voor Lars, moeten zo min mogelijk mensen dit filmpje zien.
Eventueel kun je de groep nog een filmpje laten zien van dezelfde site: het filmpje van Mila. Laat de leerlingen ook nu weer nadenken over de vraag: Wat zou jij doen als je dit was overkomen? Heb je zoiets wel eens meegemaakt? Wat heb je toen gedaan?
Staart Nabespreking (15 minuten) Probeer aan de hand van de vorige opdrachten samen met de leerlingen “regels” te formuleren over hoe je pesten kunt voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan zaken als:
Deel nooit privé gegevens Verwijder onbekende mensen uit je vriendenlijsten Stuur niet zomaar alles door, denk eerst na
Probeer de leerlingen zelf de “regels” te laten formuleren.
2
Lesbrief
Online pesten
Leerjaar
2 Profiel1,2,3
Tijd: 40 – 50 minuten Voorbereiding: maak een account aan op itsuptoyou.nu (gratis). Hier is een docentenhandleiding te downloaden en een link naar de film. Bekijk de film een aantal keren en experimenteer met de verschillende keuzes. Ook vind je hier extra informatie over cyberpesten (www.itsuptoyou.nu/brochurecyberpesten.pdf ) Benodigdheden: digibord
Kop Introductie Leg uit dat de klas een film gaat bekijken maar zeg nog niet welk doel er aan gekoppeld is. Een positieve insteek t.a.v. het gebruik van sociale media is belangrijk! Bespreek vooral de werkwijze: Kruip bij het kijken van de film in de huid van de hoofdrolspeler en op sommige momenten in de film moet de klas een keuze maken. Na het kiezen gaat de film weer verder.
Opdracht (10 min.) It’s up to you bekijken Bekijk de film op het digibord en laat de leerlingen steeds de keuzes maken (samen of wijs iemand aan) en de gevolgen van de gemaakte keuzes ervaren. Alle keuzes zijn goed.
Romp Opdracht (10 min.) It’s up to you bekijken Bekijk de film nog een keer op het digibord en laat de leerlingen weer de keuzes maken. Ze kunnen nu ervaren dat er door andere keuzes een ander verhaal ontstaat.
Opdracht (10 min.) Keuzes Laat de leerlingen individueel (of in tweetallen) op het werkblad een van de twee gevolgde scenario’s in gedachten nemen en de volgende vragen beantwoorden: 1. 2. 3.
Wat vind je van dit einde van het verhaal? Had je verwacht dat dit zou gebeuren? Zou je deze keuzes (die je met de klas in de film hebt gemaakt) in het echt ook gemaakt hebben? Waarom wel of niet?
Staart Nabespreking (10 minuten) Laat de leerlingen hun antwoorden kort vertellen. Probeer tijdens het bespreken samen met de leerlingen te ontdekken wat je het beste kunt doen in dergelijke situaties als die van de film.
3
Probeer de leerlingen duidelijk te maken wat de impact van pesten is op iemands leven. Geef aan dat hun gedrag een verandering teweeg kan brengen, dat ze een groot verschil kunnen maken in het leven van een ander.
4
Lesbrief
Online pesten
Leerjaar
3 Profiel1,2,3
Tijd: 45-50 minuten
Kop Introductie (10 min.) Pesten of plagen? Peil eens bij de leerlingen wat volgens hen het verschil hiertussen is.
Romp Opdracht (30 min.) Bekijk op het digibord het filmpje van Mila op http://www.youngcrowds.nl/upc-safe-en-social/onlinepesten In deze video staat Mila voor een lastig dilemma. Laat de leerlingen individueel of in tweetallen na afloop nadenken over de volgende vragen (ze staan op de lesbrief): Wat zou jij doen? a. Niets. Het is niet mijn probleem en als ik wel iets doe, wordt het ineens wel mijn probleem b. Ik zou een comment geven bij de foto dat dit niet leuk is. c. Ik laat dit aan mijn mentor zien. Misschien kan die helpen? d. Ik rapporteer deze afbeelding of de flauwe opmerkingen bij Instagram als niet oke Heb je zoiets wel eens meegemaakt? Schrijf kort op wat je hebt meegemaakt en wat heb je toen gedaan? Zou je het nu op dezelfde manier oplossen?
Staart (10 min.) Bespreek de bovenstaande opdracht in de groep. Probeer tot afspraken te komen wat leerlingen wel en niet vinden kunnen. Een goede stelregel zou kunnen zijn: doe nooit online wat je ook niet irl zou doen!
5
Lesbrief
Online pesten
Leerjaar
4 Profiel1,2,3
Tijd: totaal 45-50 minuten Voorbereiding: bekijk de informatie op pestweb.nl Benodigdheden: digibord
Kop Introductie (10 minuten) Vorig jaar hebben de leerlingen de film, it’s up to you gezien. Informeer eens bij de leerlingen wat ze zich nog van deze film herinneren. Weten ze nog wat je kunt doen als er iemand gepest wordt of wanneer ze zelf gepest worden?
Romp Opdracht (30 minuten) Laat de leerlingen eerst het volgende filmpje zien: “DeleteCyberbullying BE NL : Cyberpesten: er is een uitweg!” (te vinden op Youtube en mediawijsheid.nl/online pesten
W at kan ik doen? 6 Laat de kinderen individueel op het werkblad de volgende vragen beantwoorden:
Je ziet dat er een filmpje wordt gemaakt van een jongere die wordt geslagen en geschopt. Wat kan je het beste doen?
Je hebt een vervelende foto op het internet gezien van een leerling die je kent. Wat kun je het beste doen?
Wat kun je doen wanneer er een vervelende foto van jou verspreid wordt?
Bespreek de antwoorden in de gehele groep en laat de ervaringen van de leerlingen aan bod komen. Kijk met de leerlingen naar de website pestweb.nl waar onder het kopje: “hoe los ik het zelf op” ook aangegeven wordt hoe je het beste in de bovenstaande situaties kunt handelen.
Staart Zet als afsluiting nog even een top drie van tips wat je kunt doen op een rijtje. Laat de leerlingen zelf bepalen wat ze de best toepasbare tips vinden.
