Onze diensten altijd bij de hand? Snel contact met forensisch experts? Direct onderzoek aanvragen? download vandaag nog de TMFI app

Onze diensten altijd bij de hand? Snel contact met forensisch experts? Direct onderzoek aanvragen? download vandaag nog de TMFI app

7

The Maastricht Forensic Institute

9

advies / review

11

archeologie / antropologie

13

beeldbewerking

15

brandresten

17

digitaal

21

dna

23

document

25

entomologie

27

epidemiologie

29

handschrift

31

kras-, indruk- en vormsporen

33

materiaal

35

pathologie

39

forensische psychologie

41

radiologie

43

rechtspsychologie

45

schotresten

47

taal, spraak en audio

49

toxicologie

51

verdovende middelen

53

vezel en textiel

index

The Maastricht Forensic Institute The Maastricht Forensic Institute (TMFI) verricht als onafhankelijk instituut forensisch-technisch en wetenschappelijk onderzoek van topniveau. Als enige in Nederland is TMFI in staat het forensisch technisch onderzoek van materiële, dat wil zeggen fysische, chemische, biologische of digitale sporen te combineren met rechtspsychologische en gedragswetenschappelijke expertise, indien mogelijk in de vorm van integrale deskundigenrapporten. Onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van politie, justitie en advocatuur, voor de particuliere sector en voor bedrijven. Belangrijkste doel is het leveren van een maatschappelijk relevante bijdrage aan het rechtssysteem in Nederland. Zorgvuldig forensisch onderzoek is volgens TMFI essentieel voor een eerlijke rechtsgang voor verdachten waarbij veroordelingen mede kunnen worden gebaseerd op deugdelijk forensisch bewijs. Goed forensisch onderzoek rust volgens TMFI op twee pijlers: validiteit en responsiviteit. Validiteit, oftewel een degelijke wetenschappelijke basis, waarborgt de objectiviteit van de bevindingen en de kwaliteit van de rapportages. Responsiviteit is van belang, omdat snelle levertijden bij de sporenonderzoeken bepalend kunnen zijn voor de richting en de kwaliteit van het verdere onderzoek, voor de voortgang van de rechtsgang en voor een optimale benutting van de ingezette middelen. TMFI staat in voor de kwaliteit van het door haar uitgevoerde forensisch onderzoek. De waarborging van de ‘chain of custody’ is daarom van het grootste belang. Elke stap in het onderzoek wordt beschreven in zorgvuldig vastgestelde (standaard)procedures die samen de zogenaamde ‘chain of custody’ garanderen. Het bewaken van een ‘chain of custody’ houdt in dat elke handeling met het onderzoeksmateriaal is beschreven en wordt vastgelegd tijdens het onderzoek. Hierdoor kunnen achteraf geen twijfels ontstaan over de integriteit van het onderzoeksmateriaal of over de kwaliteit van het uitgevoerde onderzoek. Het transport, de ontvangst, overdracht, registratie, etikettering/nummering, bewaring en opslag, analyse en afvoer van onderzoeksmateriaal wordt nauwkeurig gedocumenteerd. Hiermee wordt het risico op verlies, beschadiging (degradatie), verwisseling en contaminatie van sporenmateriaal tot een minimum beperkt. 6


producten- en diensten catalogus

7

index

advies / review Een goede afstemming tussen TMFI en de opdrachtgever, onder andere over de onderzoeksvragen, is belangrijk om optimaal maatwerk te kunnen leveren. Een forensisch adviseur van TMFI is desgewenst beschikbaar bij het formuleren van de vraagstelling. TMFI verzorgt vervolgens een uitgebreide offerte met daarin onder meer een korte omschrijving van de onderzoeksvraag, het aan te leveren onderzoeksmateriaal, de geraamde kosten en de levertijd. Het voorstel dient ter opdrachtstelling te worden geaccordeerd. De bevindingen van het totale onderzoek worden beschreven in een rapport, dat naar de opdrachtgever wordt verstuurd. Daarbij worden, indien van toepassing, de resultaten van onderzoeken op verschillende deskundigheidsgebieden in onderlinge relatie gepresenteerd. Door de nieuwe Wet Deskundigen in Strafzaken heeft de verdediging meer mogelijkheden om een tegenonderzoek aan te vragen bij de rechtbank. Door middel van een quick scan is het mogelijk een snelle schatting te maken of het bijvoorbeeld zinvol is om een contra-expertise aan te vragen. De forensische technieken breiden zich steeds meer uit, hierdoor kan een review van een dossier door een forensisch adviseur gewenst zijn. De review kan zich richten op: • het geleverde of ontbrekende onderzoeksmateriaal; • de gebruikte onderzoeksmethoden; • de interpretatie van de onderzoeksresultaten; • relevant vervolgonderzoek; • voorstellen tot contra-expertise.

mogelijke vraagstellingen • Is het politieonderzoek naar behoren uitgevoerd? • Zijn de onderzoeken naar behoren uitgevoerd? • Welke aanvullende onderzoeken zijn aan te bevelen? • Hoe dienen de resultaten geïnterpreteerd te worden?

8



9

index

archeologie / antropologie De (forensische) fysische antropologie bestaat uit het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek op skeletmateriaal. Dat kan een compleet skelet zijn, losse skeletdelen en/of botfragmenten. De fysische antropologie is ontstaan vanuit de archeologie en geneeskunde. De expertise is de afgelopen honderd jaar uitgegroeid tot een eigen specialisatie waarbij forensische fysische antropologie een subspecialisatie is die zich richt op relatief moderne skeletresten. De analyses specificeren zich op de identificatie van een individu en het zoeken naar sporen van geweldpleging. De forensische archeologie richt zicht op voornamelijk op bodemkundige sporen bij een mogelijk plaats delict. Het is mogelijk om in samenwerking met de forensische pathologie onderzoek te doen naar (vermoedelijke) menselijke resten waar nog weke delen bij aanwezig zijn in een (verre) staat van ontbinding. Het toegepaste wetenschappelijk onderzoek naar skeletmateriaal bestaat uit acht hoofdonderwerpen; • Bepaling of het skeletmateriaal menselijk is; • Bepaling van het geslacht, eventueel met behulp van DNA-onderzoek; • Schatting van de lengte bij leven; • Schatting van de leeftijd van het individu; • Schatting van de tijd die vergaan is sinds het intreden van de dood; • Analyse verbrande menselijke resten; • Pathologische analyse, hieronder vallen ziektebeelden, trauma’s en postmortale veranderingen die zich laten kenmerken door veranderingen aan het skelet; • Schatting van de minimale en meest aannemelijke hoeveelheid individuen in een gecombineerd graf.

mogelijke vraagstellingen • Betreft het menselijke botresten? • Zijn er kenmerken aanwezig die duiden op een trauma, al dan niet met de dood tot gevolg?

10



11

index

beeldbewerking Beeld en geluid gaan een steeds grotere rol spelen in forensisch onderzoek en horen net zo goed bij forensisch onderzoek als DNA- en sporenanalyse. Die tendens is duidelijk zichtbaar in tvprogramma’s als Opsporing Verzocht waar veel beeldmateriaal vertoond wordt. Helaas is het beeldmateriaal vaak van slechte kwaliteit (hoe minder pixels, hoe slechter de beelden). Met speciale filters kunnen camerabeelden en digitale foto’s bewerkt worden waardoor onder andere kleuren, contrast en helderheid verbeteren. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld mensen en kentekens herkenbaar worden gemaakt. Tevens kunnen afstanden of afmetingen worden bepaald.

mogelijke vraagstellingen • Wat is het kenteken van de auto? • Wat is de afstand tussen twee voorwerpen in het beeldfragment?

12



13

index

brandresten Na een brand is het belangrijk vast te stellen wat de oorzaak was. Als het vermoeden bestaat van brandstichting kan een chemisch brandonderzoek worden uitgevoerd. Daarvoor moeten er brandresten, die mogelijk sporen van een brandversnellend middel bevatten, in een afsluitbare glazen pot worden veiliggesteld conform geldende procedures en door bevoegde instanties. Vervolgens wordt de brandrest in het laboratorium onderzocht op de aanwezigheid van mogelijke brandversnellende middelen. Veelgebruikte brandversnellende middelen zijn benzine, wasbenzine, terpentine en dieselolie. Naast het chemisch brandonderzoek is het ook mogelijk een vergelijkend benzineonderzoek te laten uitvoeren. Met behulp van gaschromatografie wordt de samenstelling van de aangeboden monsters met elkaar vergeleken. Het onderzoek naar de aanwezigheid van een brandversnellend middel is een identificerend onderzoek. Dat wil zeggen dat het onderzoek zich uitsluitend richt op het aantonen en identificeren van een eventueel aanwezig brandversnellend middel.

mogelijke vraagstellingen • Is er in de brandrest een brandversnellend middel aanwezig? • Zo ja, in welke productklasse valt dit brandversnellend middel? • Kunnen de twee aangeboden benzinemonsters met elkaar worden vergeleken?

14



15

index

digitaal De essentie van digitaal forensisch onderzoek is het vinden, analyseren en interpreteren van sporen die zich op digitaal materiaal bevinden op een zodanige manier dat de resultaten bruikbaar zijn voor de opsporing en bewijsvoering binnen de rechtspleging. Bij digitaal bronmateriaal kan gedacht worden aan computers, computernetwerken en mailservers, maar ook aan gegevensdragers zoals USB-sticks, mobiele telefoons en navigatieapparatuur. Digitaal forensisch onderzoek kan opgesplitst worden in een aantal stappen die elk een schakel vormen in de ‘chain of custody’. Naargelang de opdracht en de onderzoeksvraag voert TMFI een of meer van de volgende stappen uit: • Verzamelen en veiligstellen digitaal sporenmateriaal: het digitaal bronmateriaal wordt verzameld en een forensische kopie wordt gemaakt. Het digitaal forensisch onderzoek wordt verder uitgevoerd op de forensische kopie. • Ontsluiten digitale data: de informatie op de forensische kopie wordt toegankelijk en inzichtelijk gemaakt. • Onderzoek, analyse en interpretatie van digitaal sporenmateriaal: de forensische kopie wordt onderzocht op de aanwezigheid van sporen die relevant zijn voor het beantwoorden van de onderzoeksvraag en de aangetroffen sporen worden geïnterpreteerd in hun context.

mogelijke vraagstellingen • Kunnen Whatsapp-berichten worden veiliggesteld? • Kan de telefoon ontgrendeld worden? • Kan achterhaald worden wanneer voor het laatst een foto is verwijderd? • Kunnen verwijderde bestanden alsnog van de computer worden veiliggesteld? • Kan middels het navigatiesysteem achterhaald worden wat de laatst afgelegde route is?

16



17

index

dna In de rechtsketen wordt grote waarde gehecht aan de resultaten van DNA-onderzoek. Bij een DNAonderzoek worden specifieke, persoonsgebonden DNA-kenmerken bepaald. Deze specifieke DNAkenmerken vormen samen het DNA-profiel. Het DNA-profiel kan gebruikt worden voor vergelijkend DNA-onderzoek. Een DNA-profiel kan worden opgesteld uit bijvoorbeeld bloed, sperma, speeksel of huidcellen. Het DNA-laboratorium heeft zich gespecialiseerd in het genereren van DNA-profielen uit huidcellen, afkomstig van bijvoorbeeld tie-wraps, hulzen of tape. Het DNA-laboratorium is ISO/IEC 17025 geaccrediteerd voor het hele onderzoekstraject, inclusief bemonstering en vooronderzoek van sporendragers, waarbij de aard van het celmateriaal bepaald wordt (bijvoorbeeld bloed, speeksel of sperma). Uiteraard is er de mogelijkheid om spoedonderzoek aan te vragen. Dit kan ook plaatsvinden op complex onderzoeksmateriaal, zoals contactsporen. Het DNA-laboratorium verricht onderzoek in opdracht van het Openbaar Ministerie, maar doet ook onderzoek ten behoeve van andere partijen, zoals de advocatuur. Hierbij kan gedacht worden aan advies ten aanzien van bijvoorbeeld de interpretatie van rapportages, maar ook contra-expertise onderzoeken op sporendragers of DNA-extracten. Het is ook mogelijk om een verwantschapsonderzoek uit te voeren waarbij bepaald wordt of er een familiair verband is, zoals bijvoorbeeld een vaderschapstest.

mogelijke vraagstellingen • Kan vanaf de huls een DNA-profiel gegenereerd worden? • In welke mate komt het verkregen DNA-profiel van een sporendrager overeen met het DNAprofiel van een persoon? • Is mijnheer X de biologische vader van persoon Y?

20



21

index

document Door middel van forensisch documentonderzoek kan onder bepaalde voorwaarden onderzocht worden hoe oud een document is en of een handtekening recent dan wel reeds langer geleden op een document is geplaatst. Bij een afgedrukt document kan worden onderzocht welke printer gebruikt is. Bijzondere kenmerken in papier kunnen een indicatie geven over een productiedatum van het papier. Met geavanceerde chemische methoden is veel informatie over de productie en herkomst van een document te achterhalen.

mogelijke vraagstellingen • Is het document geheel of gedeeltelijk vervalst? • Wanneer is de handtekening geplaatst? • Wat kan er gezegd worden over de herkomst van het document? • Wanneer is het document vermoedelijk opgesteld?

22



23

index

entomologie Entomologie betekent letterlijk insectenkunde en kan in forensische casussen een bijdrage leveren aan de waarheidsvinding. Middels entomologisch onderzoek kan een indicatie worden gegeven van het tijdstip van overlijden. Na het overlijden begint de degeneratie van het lichaam waarbij deze door verschillende stadia gaat. Afhankelijk van de tijd van het jaar worden door bromvliegen eieren op een lijk afgezet. Deze ontwikkelen zich tot maden, poppen en uiteindelijk weer tot volwassen vliegen. Naast aasetende insecten kunnen er ook andere insecten die bijvoorbeeld leven van roof of van haar en botten worden aangetroffen. Aan de hand van de veilig gestelde soorten insecten, hun ontwikkelingsstadia en de omgevingstemperatuur kan een schatting gemaakt worden van wanneer een lichaam door insecten is gekoloniseerd. Hierdoor kan een indicatie worden gegeven hoe lang de persoon al dood is. Soms kunnen uit de aan- of afwezigheid van bepaalde entomologische sporen ook aanwijzingen voor bijzondere omstandigheden worden afgeleid. Als de insecten op het lichaam niet overeenkomen met de insecten op de vindplaats, kan dat een aanwijzing voor verplaatsing van het lijk zijn.

mogelijke vraagstellingen • Wat kan er gezegd worden over het postmortaal interval? • Zijn er aanwijzingen voor bijzondere omstandigheden?

24



25

index

epidemiologie De forensische epidemiologie richt zich op het gebruik van epidemiologische en statistische methoden ter evaluatie van causaliteit claims in medisch gelieerde rechtszaken. Het toepassingsgebied omvat zowel het civielrecht als het strafrecht. Het resultaat van forensisch epidemiologisch onderzoek is een evidence-based en kwantitatieve inschatting van de aannemelijkheid dat een vermoedde relatie tussen A en B op waarheid berust, eventueel uitgewerkt in twee scenario’s waarin een delict al dan niet heeft plaatsgevonden. Deze kans inschatting kan ondersteunend zijn in beslissingen omtrent schuld en (gedeeltelijke) aansprakelijkheid.

mogelijke vraagstellingen • Kunt u een beredeneerde kansschatting maken van de kans dat de amputatie van het been van de mevrouw Y was voorkómen indien de vertraging in de diagnose zich niet had voorgedaan? • Kunt u aangeven hoe waarschijnlijk het is dat het hartfalen van mevrouw Y inderdaad is toe te wijten aan de bijwerking van het medicijn? • Hoe groot acht U de kans dat de blootstelling aan asbest, dat de heer X ondervond gedurende zijn dienstverband bij bedrijf Z, de oorzaak is van zijn longkanker? • Welk aansprakelijkheidspercentage is aannemelijk in de gegeven situatie? • Kunt u een inschatting levensverwachting van de heer X indien het delict, dat heeft geleidt tot zijn overleiden, zich niet had voorgedaan. • Kunt u een inschatting maken van de kwaliteit van leven van de heer X gehad had kunnen hebben indien het delict zich niet had voorgedaan. • Kunt u gegeven bewijslast omtrent de omstandigheden van het verkeersongeluk en de medische situatie uitrekenen wat de kans is dat de mevrouw Y de chauffeur was in plaats van de passagier. • Kunt u gegeven bewijslast omtrent de omstandigheden van het verkeersongeluk en de medische situatie uitrekenen wat de kans is dat de heer X een veiligheidsgordel droeg?

26



27

index

handschrift Door middel van forensisch handschriftonderzoek kan bepaald worden door wie een handgeschreven tekst of een handtekening is geschreven. Voor de forensisch schriftexpert ligt de nadruk op de materiële vorm. Handschrift wordt beschouwd als een complex fysisch spoor met bepaalde, uit beweging ontstane vormen die vergeleken worden met een ander, soortgelijk spoor. Middels een linguïstische tekstanalyse wordt gekeken naar taalkenmerken van een bepaald persoon om het auteurschap te achterhalen Handschrift wordt met behulp van standaardmethoden geanalyseerd en systematisch onderzocht op overeenkomsten en verschillen in relatie tot algemene kenmerken, normafwijkende kenmerken, vlakindelingskenmerken en microkenmerken. Een onderzoek naar de authenticiteit van handschrift op documenten en de identiteit van een schrijver kan tot een substantiële uitspraak leiden, wanneer het schriftmateriaal voldoende kenmerken met een onderscheidend vermogen bevat en in de originele vorm ter beschikking staat. Het vergelijkingsmateriaal moet een omvang hebben, die het mogelijk maakt de representativiteit en de variatiebreedte van de schriftkenmerken te kunnen beoordelen. Er kan ook onderzocht worden of een handtekening congruent is aan een andere handtekening. Het kan voorkomen dat een authentieke handtekening gescand of gekopieerd is en op een ander document is aangebracht. De handtekeningen zijn dan gelijk, oftewel congruent aan elkaar.

mogelijke vraagstellingen • Zijn bepaalde teksten door een en dezelfde persoon geschreven? • Is de handtekening echt of vals? • Zijn de linguïstische kenmerken toe te kennen aan een auteur?

28



29

index

kras-, indruk- en vormsporen Kras-, indruk- en vormsporen, ook wel bekend onder de afkorting KIV, is een verzamelnaam van verschillende onderzoeken. Deze sporen ontstaan doordat er kracht met een voorwerp wordt uitgeoefend. Door deze kracht ontstaat er op een ander voorwerp of materiaal een indruk of een krasbeeld, welke een spoor wordt genoemd. Hiervan is sprake wanneer bijvoorbeeld een werktuig gebruikt wordt bij een inbraak. Het werktuig laat een indruk of krasbeeld achter in het kozijn, dit krasbeeld is karakteristiek voor dit werktuig en kan met een werktuigsporenonderzoek onderling worden vergeleken. Ook souche-onderzoek valt onder deze categorie. Twee stukken kunnen worden vergeleken, waarbij bepaald wordt of dezen oorspronkelijk één geheel vormden. Een alledaags voorkomend voorbeeld is het afscheuren van tape. Zulk onderzoek is ook mogelijk met bijvoorbeeld textiel en papier. Een ander onderzoek binnen deze categorie is het voet- /schoensporen onderzoek. Indien er een schoenafdruk is achtergelaten, kan deze vergeleken worden met een paar schoenen. Elke schoenzool heeft specifieke kenmerken, bepaald tijdens het productieproces of ontstaan door slijtage. Aan de hand van onder andere deze specifieke kenmerken, het merk van de schoen en de schoenmaat kan een vergelijkend onderzoek worden uitgevoerd. Een op de plaats delict veiliggestelde schoenafdruk of schoenindruk kan vergeleken worden met die van een schoen welke bijvoorbeeld afkomstig is van een verdachte.

mogelijke vraagstellingen • Zijn deze werktuigsporen gezet met dit werktuig? • Behoren deze twee voorwerpen oorspronkelijk aan elkaar? • Is het schoenspoor gezet met de aangeleverde schoen?

30



31

index

materiaal Materiaalonderzoek kan een oplossing bieden indien er bepaalde voorwerpen worden gevonden waarvan niet meteen duidelijk is uit welk materiaal deze bestaan. Het onderzoek richt zich in dit geval op het vaststellen van de chemische identiteit van het onbekende materiaal. Indien dit niet mogelijk is, kan de elementsamenstelling worden onderzocht. Er wordt vermeld uit welke elementen en verbindingen het onbekende materiaal in hoofdzaak bestaat en op welk materiaal dit zou kunnen duiden. Tevens is het mogelijk om een vergelijkend onderzoek tussen twee of meerdere materialen uit te voeren. Een verfonderzoek kan bijvoorbeeld uitkomst bieden wanneer er sprake is van een aanrijding waarbij verfsporen van een betrokken auto zijn achtergelaten op de plaats delict (PD). Referentie verfpartikels van de auto worden dan vergeleken met de verfpartikels afkomstig van de PD. Hierbij wordt gekeken naar de chemische- en elementsamenstelling maar ook naar de laagopbouw van de verfpartikels. Met grondonderzoek kan een grondmonster geïsoleerd van een SVO, bijvoorbeeld van een schoen, worden geanalyseerd op onder andere elementsamenstelling en vergeleken worden met grondmonsters van mogelijke bronnen en een waarschijnlijkheid van afkomst worden bepaald. Glasonderzoek kan ook helpen bij het oplossen van misdrijven waarbij glasdeeltjes zijn achtergelaten op de PD. Deze kunnen onderzocht worden op overeenkomsten met glasdeeltjes die zich bevinden op een voorwerp.

mogelijke vraagstellingen • Wat is de samenstelling van het materiaal? • Vergelijk het vreemde materiaal met het referentiemateriaal. • Vergelijk de vreemde verfpartikels met de referentie verfpartikels. • Is het aangetroffen materiaal een kunststof?

32



33

index

pathologie De forensische pathologie is een vakgebied dat medische (pathologische) expertise ter beschikking stelt ten behoeve van het beantwoorden van vragen en het oplossen van problemen in het kader van het strafrecht. De forensische pathologie houdt zich onder andere bezig met het uitvoeren van gerechtelijke en klinische secties. Ook letselinterpretatie en letseldatering zijn onderwerpen die tot de forensische pathologie behoren.

mogelijke vraagstellingen • Wat is de doodsoorzaak geweest? • Had de persoon bepaalde ziektes? • Wanneer is dit letsel ongeveer ontstaan? • Wat is ongeveer het tijdstip van overlijden?

34



35

index

forensische psychologie De forensische psychologie houdt zich bezig met het onderzoeken van personen met een mogelijke mentale stoornis. Bij een onderzoek van de verdachte wordt bijvoorbeeld gelet op de psychische toestand ten tijde van het misdrijf en de vooruitzichten van behandeling en herhaling van misdrijven. Bij forensisch psychologisch onderzoek bestaat het onderzoek meestal uit de volgende onderdelen: • (neuro-)psychologisch testonderzoek met tests die op de onderzoeksvraag zijn afgestemd; • een of meerdere gesprekken met de persoon; • bestudering van informatie van derden over de persoon; • bestudering van het strafdossier; • onderzoek en beoordeling psychologische kwetsbaarheid.

mogelijke vraagstellingen • Lijdt een bepaalde persoon aan een psychologische stoornis? • Is een bepaalde persoon psychologisch kwetsbaar? • Wat zijn de cognitieve capaciteiten van deze persoon?

38



39

index

radiologie Het medisch specialisme radiologie kan ook in forensische casussen meer inzicht geven. Radiologie houdt zich bezig met het opzoeken van de aard en de plaats van een ziekte, letsel of aandoening door middel van stralen of golven. De meest gebruikte stralen zijn de röntgenstralen of X-stralen (röntgenfoto’s, CT-scan), tevens wordt gebruikgemaakt van geluidsgolven (echografie) en magnetische velden (NMR, MR of MRI-scan). Door middel van het scannen van een lichaam kunnen letsels zichtbaar worden gemaakt. In het geval van forensische zaken kan een stoffelijk overschot worden gescand. Letsels maar ook bijvoorbeeld de baan van de kogel door het lichaam kunnen zichtbaar worden gemaakt.

mogelijke vraagstellingen • Hoe loopt de kogelbaan in het lichaam? • Zijn er onderhuidse letsels zichtbaar? • Hoe zijn de botbreuken ontstaan?

40



41

index

rechtspsychologie Het rechtspsychologisch onderzoek kan bestaan uit het bestuderen van een strafdossier en bijvoorbeeld het analyseren van audiovisuele opnames van een verhoor. De rechtspsychologie houdt zich bezig met psychologische fenomenen in het recht. Dit kunnen vragen zijn over de waarneming van een getuige of verdachte, de werking van het geheugen, de aanwezigheid van hervonden herinneringen, de kwaliteit van een (studio)verhoor de wijze van verhoren of de betrouwbaarheid van getuigenverklaringen.

mogelijke vraagstellingen • Wat is de mate van betrouwbaarheid van de afgelegde verklaring? • Kan een getuige de geclaimde waarneming doen? • Is er sprake van hervonden herinneringen? • Zou deze bekentenis vals kunnen zijn? • Hoe betrouwbaar is deze herkenning?

42



43

index

schotresten Schotresten ook wel bekend als gunshot residue (GSR), zijn kruitresten afkomstig uit een vuurwapen. Als er met een vuurwapen wordt geschoten, komen er verschillende kruitresten vrij die achterblijven op handen, kleding en voorwerpen in de nabije omgeving. Deze kruitresten kunnen door middel van een stub worden veiliggesteld. Deze stubs worden met behulp van een SEM/EDX microscoop onderzocht op de aanwezigheid van kruitresten, hierbij wordt de elementsamenstelling bepaald.

mogelijke vraagstellingen • Zijn er op de schiethandenset schotresten aanwezig? • Wat is de elementsamenstelling van de schotresten?

44



45

index

taal, spraak en audio Het forensisch spraakonderzoek richt zich in de meeste gevallen op de vraag of een bepaalde persoon heeft deelgenomen aan een of meer ‘getapte’ telefoongesprekken. In dat geval gaat het om spreker identificatie of, strikt genomen, spreker verificatie. Bij spreker typering gaat het om de vraag of aan de hand van een bepaalde spraakopname uitspraken kunnen worden gedaan over het geslacht, de gebruikte taal(variant), de leeftijd en het opleidingsniveau van een onbekende spreker. Andere vormen van forensisch spraak- en audio-onderzoek richten zich op de verstaanbaarheidsverbetering van spraakopnamen, de analyse van betwiste uitingen en de authenticiteit en integriteit van audio-opnamen.

mogelijke vraagstellingen • Is in een geluidsopname de stem van een bepaalde spreker te horen? • Heeft een bepaalde spreker deelgenomen aan een telefoongesprek? • Kan er iets gezegd worden over de regionale en sociale herkomst van een onbekende spreker? • Kan de verstaanbaarheid van een spraakopname worden verbeterd? • Wat wordt er in deze opname gezegd? • Bevat de opname indicaties die wijzen op manipulatie? • Kan van het geluidsfragment achtergrondruis verwijderd worden? • Kunnen achtergrond geluiden worden verwijderd, om zo de tekst te verduidelijken?

46



47

index

toxicologie Toxicologie onderzoekt de effecten van lichaamsvreemde stoffen op de gezondheidstoestand en het menselijk gedrag. De chemische analyses die belangrijk zijn voor forensisch toxicologisch onderzoek zijn vooral gericht op het aantonen van (zeer lage) concentraties geneesmiddelen en toxische stoffen waaronder verdovende middelen en hun metabolieten. Dit kan afkomstig zijn van zowel levende als overleden personen. Er zijn drie hoofdgebieden te onderscheiden: • Drugtesten: het uitvoeren van een bepaling van verdovende middelen of geneesmiddelen in (voornamelijk) urine. De belangrijkste vraag bij drugtesten is of de persoon al dan niet bepaalde stoffen heeft gebruikt of toegediend gekregen. • Human performance: het onderzoeken van de invloed van lichaamsvreemde stoffen op het menselijk lichaam / gedrag. • Post mortem: humaan materiaal van een overledene wordt onderzocht op de aanwezigheid van verdovende middelen, geneesmiddelen of toxische stoffen.

mogelijke vraagstellingen • Bevat het aangeboden urinemonster amfetamines, barbituraten, benzodiazepines, cannabinoïden, cocaïne, methadon of opiaten? • Bevat het aangeboden monster (bloed en/of urine) component X? • Bevat het aangeboden bloedmonster stoffen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden of stoffen die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid? • Brede screening op de aanwezigheid van verdovende middelen, geneesmiddelen, toxische stoffen en de eventuele metabolieten in humaan materiaal. • Wat is het gehalte alcohol (ethanol) in bloed of urine? • Is er een toxicologische verklaring voor overlijden? • Heeft het aangetroffen middel invloed op het gedrag van de desbetreffende persoon?

48



49

index

verdovende middelen Bij een verdovende middelenonderzoek kunnen alle middelen die voorkomen in de Opiumwet en ook middelen die gerelateerd zijn aan verdovende middelen zoals versnijdingsmiddelen en grondstoffen voor de productie van bijvoorbeeld drugs aan een onderzoek worden onderworpen. In de Opiumwet is bezit, handel, verkoop, productie e.d. voor de daarin genoemde middelen strafbaar gesteld. Om te onderzoeken of een onbekend middel (poeders, pillen, tabletten) een middel bevat dat valt onder de Opiumwet wordt dit onbekende middel chemisch geïdentificeerd. Verdovende middelenonderzoek is grofweg onderverdeeld in basisidentificatie, complexe identificatie en gehaltebepaling. Bij basisidentificatie gaat het vooral om de identificatie van het aangeboden materiaal (poeders, pillen, tabletten, etc.). Bij complexe identificatie moet onder andere gedacht worden aan sporenanalyse (zeer lage concentraties in monstermateriaal), residuanalyse (bijvoorbeeld resten drugs in een koffer) en het aantonen van Opiumwet-middelen in complexe monsters (bijvoorbeeld GHB in frisdrank). Bij gehaltebepaling wordt de hoeveelheid van de desbetreffende drug in het aangeboden monster bepaald.

mogelijke vraagstellingen • Bevat het aangeboden monster materiaal (poeders, pillen, tabletten, etc.) middelen die vallen onder de bepalingen van de Opiumwet of de Wet Voorkoming misbruik chemicaliën? Zo ja, wat is het? • Wat is het gehalte van het aangetoonde middel in het aangeboden monster materiaal? • Bevat het aangeboden monster (bijv. koffer, kleding, frisdrank, veegmonster, etc.) middelen die vallen onder de bepalingen van de Opiumwet of de wet Voorkoming misbruik chemicaliën? Zo ja, welke?

50



51

index

vezel en textiel Vezel- en textielonderzoek kan bij diverse onderzoeken uitkomst bieden. Vezels en textiel worden niet alleen voor kleding gebruikt, maar ook in vele huishoudelijke toepassingen, tenten, autobekleding, schoenen en vele andere technische producten. Ter illustratie van vezel- en textielonderzoek een voorbeeld. Wanneer een dader en een slachtoffer van een geweldsmisdrijf met elkaar in contact komen, kunnen er vezels van de kleding van beiden over en weer worden overgebracht. Om te onderzoeken of er op de kleding van verdachte en/of slachtoffer vezels aanwezig zijn, wordt de kleding met speciale tape afgeplakt. Vervolgens wordt deze tape onderzocht op vezelsporen afkomstig van de vermoedelijke bron.

mogelijke vraagstellingen • Onderzoek van het voorwerp (bijv. kledingstuk) op de aanwezigheid van vezelsporen en indien aanwezig, het veiligstellen van deze vezelsporen. • Onderzoek van de tapemonsters op de aanwezigheid van vezelsporen en indien aanwezig, het veiligstellen van deze vezelsporen. • Is de vezel afkomstig van natuurlijk of synthetische textiel? Het geval van synthetisch textiel volgt een materiaal karakterisering. • Vergelijk de vreemde vezel met de referentievezel. • Is er op basis van vergelijkend vezelonderzoek contact aan te tonen tussen bijvoorbeeld kledingstukken afkomstig van dader en slachtoffer, of kledingstukken en autobekleding?

52



53

index

postadres postbus 616 6200 MD Maastricht, Nederland bezoekadres Oxfordlaan 70 6229 EV Maastricht, Nederland +31 (0)43 – 388 21 98 [email protected] www.tmfi.nl colofon redactie Sebastiaan Huntjens Anke Bastings Karin Vos fotografie Jean Aretz vormgeving BONNÉ+JAN 0225 druk Drukkerij Pietermans

samengesteld in 2014 Aan de samenstelling van deze catalogus is de uiterste zorg besteed. Voor eventuele fouten en/of onvolledigheden aanvaarden TMFI en de samensteller van deze catalogus echter geen aansprakelijkheid.

Onze diensten altijd bij de hand? Snel contact met forensisch experts? Direct onderzoek aanvragen? download vandaag nog de TMFI app

Recommend Documents