Ontwikkelingen in het schooljaar 2014-2015 In het schooljaar 2014-2015 heeft een aantal ontwikkelingspunten centraal gestaan. In het jaarplan zijn deze punten uitgebreid omschreven. De volgende doelstellingen zijn succesvol afgerond, tenzij anders vermeld. Aangezien, zoals in het schoolplan beschreven, doelstellingen met name op het gebied van zorg een brede inhoud hebben, zullen deze zich uitstrekken over meerdere jaren, zeker nu de wet Passend Onderwijs m.i.v. 1 augustus 2014 van kracht is gegaan. Ook hebben we te maken gehad met een “ingelaste” doelstelling, die hieronder uitgebreid beschreven wordt. Vanuit de noodzaak en het besef dat we in de 21e eeuw ons onderwijs moeten blijven aanpassen aan ontwikkelingen in de maatschappij. Doelstelling “21”: Het ontwikkelen en implementeren van kennis, inzicht en vaardigheden bij kinderen opdat zij zich breed kunnen ontwikkelen in een snel veranderende kennismaatschappij. Klaar zijn voor het onderwijs in de 21e eeuw! Achtergrond Deze doelstelling is de basis voor de uitvoering van ons jaarplan en zal overstijgend zijn naar het komende schoolplan. In een maatschappij waarin ontwikkelingen elkaar snel opvolgen en waarmee onze kinderen te maken krijgen is het van belang dat zij hierop voorbereid worden om ”mee te kunnen komen” in deze maatschappij. Daartoe is het van belang dat we rekening houden met het feit dat geen één kind hetzelfde is en op dezelfde wijze leert. Ieder kind heeft een bepaalde onderwijsbehoefte. Om te kunnen voldoen aan de onderwijsbehoeften van elk kind is het van belang dat we onze ingezette koers in het Handelings Gericht Werken (HGW) verder uitbouwen en komen tot een eerste borging. Het handelingsgericht werken moet in “ons systeem” komen! Rekening houden met niveauverschillen vraagt veel meer aandacht dan jaren hiervoor. Onder invloed van de omgeving van het kind, zien we dat het leren van kinderen niet meer louter uit een boek kan plaatsvinden. Het “opleggen” van leerstof past niet bij elk kind. Let wel: het besef van het feit dat kinderen de primaire lesstof dienen te beheersen (rekenen, taal, lezen, spelling,…) is er zeker!! Dat laten we niet los. De nadruk ligt op het leren “leren”, de weg naar het doel toe! Het proces is een voorwaarde om het doel te bereiken. Kinderen zijn mondiger (en ouders ook). De rol van het kind in het leerproces is van cruciaal belang als het draait om inspiratie en motivatie. In de 21e eeuw is in het leer- en ontwikkelproces van kinderen van belang dat zij beschikken over vaardigheden (competenties) die hen helpen om een hoger niveau te bereiken. Kinderen willen leren als zij gemotiveerd worden in een stimulerende en uitdagende leeromgeving. Vaardigheden die zij nodig hebben in een snel ontwikkelende kennismaatschappij zijn: kritisch denken, samenwerken, het hebben van een probleem oplossend vermogen, sociale en culturele vaardigheden, creativiteit (denken en doen) en het kunnen omgaan met ICT toepassingen. Deze laatste vaardigheid staat in relatie tot de andere vaardigheden, die ook weer met elkaar verbonden zijn. Hierin zien we de ICT vaardigheden als een middel om de naaste competenties verder te ontwikkelen. ICT neemt een volwaardige plaats in het benutten van de leercapaciteit van kinderen.
Door de nadruk te leggen op de ontwikkeling van deze vaardigheden, die verweven zijn in het doen en laten van het lerende kind, dragen we eveneens bij aan een meer zelfstandige rol van het kind in het leerproces en dat stimuleert weer de ontwikkeling van deze vaardigheden. Wat het kind zich eigen moet maken is binnen ons onderwijs veelal voortkomend uit “voorbeeldgedrag”. Als onderwijsprofessional hebben we een voorbeeldfunctie. Het kind richt zich hierop. Vanzelfsprekend mag het zijn –willen we de bovenstaande vaardigheden bij kinderen stimuleren en laten ontwikkelen- dat wij als onderwijsgevenden in minimaal over dezelfde vaardigheden beschikken. Een zelf onderzoekende houding waarin een kind kritisch nadenkt over het proces ontstaat niet door het “proces naar de oplossing” over te slaan. Motiveren door inspireren ! Kinderen bevinden zich in een maatschappij die hen digitaal opvoedt. Wij, als onderwijsprofessionals, zullen hierin moeten meegroeien om hen op de juiste wijze te begeleiden in de snelle leer- en leefomgeving. De motivatie van het kind ontstaat door inspiratie van de leerkracht. En… de wereld “thuis” is daarbij ook van belang. Het vraagt van ons als school dat wij met een brede blik naar het kind gaan kijken. Het toepassen van ons handelingsgericht denken en werken leidt ons al naar veel van deze vaardigheden. Door daar naar te handelen inspireren wij het kind. Het mes snijdt aan meerdere kanten. Als het gaat om het zich eigen maken van eerdergenoemde vaardigheden, nemen we het kind mee in het proces waarin zelfverantwoordelijkheid leidt tot het spelen van een actieve rol in zijn leer- en leefomgeving. Het kind zal zich bewust worden van een houding die hij nodig heeft in een snel ontwikkelende kennismaatschappij. In onze missie: “wij leren om te groeien”, spreken we uit dat het kind een belangrijke rol heeft in zijn leerproces, samen met zijn leerkracht, die hij ziet als zijn voorbeeld. Op deze wijze dragen we bij aan het ontwikkelen van “Actief Burgerschap”. Op inspirerende wijze de motivatie vergroten door het kind aan te spreken op zijn leervermogen. Dit is niet nieuw, want het ligt tevens opgesloten in ons handelingsgericht werken, waarin we kinderen benaderen op hun “kunnen” en eruit halen wat erin zit! Willen we kinderen de gelegenheid geven om deel uit te maken van een stimulerende leeromgeving, dan zullen we zelf de inspirator zijn. Ook de onderwijsprofessional, die wij zijn, bezit de vaardigheden, die we de kinderen willen laten leren of: “we halen eruit wat erin zit door kinderen aan te spreken op hun niveau en ontluikende vaardigheden verder te ontwikkelen of te leren. Daarvoor bieden we een rijke, stimulerende leeromgeving aan zodat kinderen de vaardigheden -kritisch denken, samenwerken, het hebben van een probleem oplossend vermogen, sociale en culturele vaardigheden, creativiteit in denken en doen en het kunnen omgaan met ICT toepassingen - verder ontwikkelen, teneinde als meetellende burger de lange reis in de wereld te kunnen doorstaan. Kinderen komen dichter bij hun interesses en talenten. De ICT-toepassingen zullen hiertoe een belangrijke rol in spelen.
Onze nieuwe Brede School, zal letterlijk en figuurlijk de ruimte bieden om op deze wijze de kinderen en onszelf de nodige vaardigheden eigen te maken en door te ontwikkelen. Evaluatie Uit ervaring blijkt dat het ontwikkelen/implementeren van de “Skills” behoorlijk wat vraagt. Proeftuintjes worden voortgezet (Prowise, BYOD, het ontwikkelen van een beleid t.b.v. social media en de toepassing hiervan. ICT- werkgroepleden worden getraind om teamleden te ondersteunen in het gebruik van bepaalde software (Prowise). In de projectgroep heeft een evaluatie plaatsgevonden om de stand van zaken te bespreken. Hieruit blijkt dat er sprake is van verschillen tussen diverse scholen (deelnemers). Dit is logisch, gezien de aanpak van ieder. Het project krijgt volgend jaar meer aandacht, waarbij een gerichtere en concretere opzet nodig zal zijn. In de activiteiten zal een verbinding worden gezocht met het projectmatig werken op de leerpleinen, dat ook nader uitgewerkt gaat worden. Sommige werkgroepen zullen moeten samenwerken. Verbinding tussen “Project 21” en de “Stuurgroep kwaliteit Brede School” is onontbeerlijk. Doelstelling 1: Voortgaande verbetering van de leerlingenzorg, inclusief de implementatie van “Passend Onderwijs” . Ons schoolondersteuningsprofiel (SOP) is hierin leidend. Het HGW staat centraal. Verder implementeren van het handelingsgericht werken en het werken met groepsplannen in alle groepen volgens de 1-zorg route en het betrekken van leerlingen, ouders en eventuele externen hierbij, waaronder o Implementatie schoolondersteuningsprofiel, t.b.v. Passend Onderwijs d.m.v. opnemen in het ondersteuningsplan van de school. O.b.v. dit profiel zal scholing (individueel en teambreed) worden afgestemd. (zie bijlage: samenvatting SOP). o het per leerling in beeld brengen van de onderwijsbehoeften en de onderwijsdoelen hierop aan te laten sluiten(groepsoverzichten en groepsplannen voor rekenen en spelling). Het implementeren van KIJK! krijgt een vervolg, waarbij een keuze wordt gemaakt of buiten de module registreren al dan niet de module groepsplan uit KIJK! wordt gebruikt. o Het voortzetten van het borgen van een eenduidig didactisch model, waarbij leerlingen geactiveerd worden en waarin aangesloten wordt op de individuele onderwijsbehoeften van de leerlingen. Uitgangspunt zijn de groepsobservaties HGW, de groepsoverzichten met daaruit voortkomende groepsplannen. Komen tot continue borging van het beredeneerd aanbod in de groepen 1 en 2, in aansluiting op de tussendoelen ( m.b.v. het reeds in gebruik genomen registratiesysteem, KIJK!), t.b.v. de ontwikkeling v/h kind objectief te kunnen volgen. Verdiepen van de collegiale consultatie en daadwerkelijke implementatie hiervan, gekoppeld aan het HGW. Het facultatieve karakter om met deze tool kennis te maken wordt omgezet in vooraf geplande momenten. Ouders worden consequent en helder geïnformeerd over de ontwikkeling en zorg van hun kind, met daarbij inachtneming de gezamenlijke verantwoordelijkheid en een open dialoog.
Afname SCOL, twee keer per jaar, in de groepen 3 t/m 8. Eén keer vullen de lln hun eigen SCOL in (eerste keer; gr. 5 t/m 8). In de groepen 1-2 wordt het registratie/observatiesysteem KIJK twee keer per jaar ingevuld. Het taalbeleidsplan (gemeente) gaat zich richten op het actualiseren van de in dat plan gestelde doelen. (Verstevigen van het taalleesonderwijs binnen het HGW, mede door implementatie van Estafette in de groepen 4,5,6). Voortgang versterking VVE, o.b.v. adviezen inspectiebezoek mei 2012, opgenomen in het beredeneerd aanbod in de groepen 1-2. Er wordt gewerkt met 7 thema’s uit IK & Ko. Er worden overlegmomenten afgesproken ( eerste en tweede halfjaar 1 bijeenkomst), met de PSZ, met als doel de samenwerking te versterken tussen PSZ en de school (gr 1/2). Mede in het belang van de te starten Brede School in 2016. Een bezoek/activiteit van/aan de peuters, ihkv 2 thema’s die gelijk lopen met 2 thema’s bij de peuters, wordt gepland. Het gaat om de versteviging van de samenwerking/betrokkenheid tussen de SRK(Wereldplek) en school. Het werken volgens het gedragsprotocol en bijstelling o.b.v. evaluatie. Als bijlage van dit jaarplan is een specifiek jaarplan toegevoegd, samengesteld door de gedragscoördinator, met daarbij aandacht gericht op het sociaalemotionele aspect. (Zie volgend item). Rots en Water staat op het programma t.b.v. de soc.-em. vaardigheden. Voor het komend jaar worden nieuwe afspraken gemaakt in het kader van de invoering van Passend Onderwijs. Het streven is om dezelfde hoeveelheid trainingen te verzorgen (er worden 5 trainingen in groep 5 verzorgd en in groep 6 wordt de volledige training gegeven (10). Er is ook een informatiemoment voor de ouders. In het komende schooljaar wordt gewerkt aan de implementatie van een éénduidige aanpak t.b.v. het sociaal-emotioneel functioneren en ontwikkelen van de leerlingen. De gedragscoördinator zal daartoe een plan samenstellen en aan het team voorleggen. Het voeren van structureel overleg Directie en IB met de gedrags-, taalen rekencoördinatoren (1 keer per maand) Het voeren van structureel overleg met het MT(directie en bouwcoördinatoren -wekelijks). Het afnemen van de kwaliteitskaarten didactiek en afstemming.
Evaluatie: De zorg rondom het kind is een aandachtpunt geweest en zal dit komend jaar zeker blijven. Om de zorg te verstevigen wordt komend jaar het vergaderen aangepast, door ook in bouwvergaderingen meer ruimte te bieden voor het bespreken van zorg (intervisie). N.a.v. het Inspectierapport zijn we ons bewuster dat ook de zorg in de groep om aanpassingen vraagt. Het hanteren van een goede didactiek en klassenmanagement zijn factoren die de zorg inhoud kunnen geven. Als we dit naast onze opbrengsten leggen, is het van belang om dieper te reflecteren naar ons eigen handelen (met name als het gaat om wanneer “iets niet werkt”, hoe we dan anders op de zaken kunnen ingaan en ervoor te zorgen wat wel werkt…..). Ook de analyse van onze CITO-toetsen bepalen onze reflectie en vervolgstappen. In de zorg naar “pluskinderen” zijn we voornemens om volgend schooljaar beleid uit te werken binnen het MT. De bouwcoördinatoren hebben hierin een aandeel, samen met de IB’er.
De specialisten evalueren in hun eigen jaarplan. Komend jaar zullen zij nog meer in de groepen te vinden zijn. (In het afgelopen jaar is gestart met groepsbezoeken). De meldcode “kindermishandeling en huiselijk geweld” is besproken. Er ligt nu een protocol, maar te allen tijde is en blijft belangrijk om zaken met elkaar te bespreken, als het gaat om de “volgende stap”. Een mooi aandachtspunt is de start van de zorg. Nog gerichter en eerder een interventie plegen is van grote waarde gebleken. We hebben ervaren dat medewerking van ouders cruciaal is in het oppakken van de zorg voor het kind. Doelstelling 2: Verbeteren en borging van de interne en externe communicatie en het stimuleren van ouderbetrokkenheid
Ouders worden regelmatig geïnformeerd over de dagelijkse gang van zaken op school en in de klas (o.a. d.m.v. nieuwsbrieven en groepspagina’s op de website; DIGIDUIF is onderzocht. ) Het onderhouden van een heldere, transparante en professionele interne en externe communicatie. De Oudervereniging is zichtbaar en is een aanspreekpunt vanuit haar bevoegdheden. Mogelijkheden onderzoeken om ouders meer bij het onderwijsleerproces te betrekken Zorgdragen voor intervisie
Achtergrond: Hoewel deze doelstelling niet specifiek is opgenomen in de laatste fase van het schoolplan, hechten wij er heel veel waarde aan dat communicatie optimaal verloopt. We zullen nog meer inzetten op een heldere en professionele communicatie. Zowel intern als extern. We hebben die professionaliteit nodig, in woord en geschrift, omdat we handelen vanuit een professioneel kader, waarin we tijdig en duidelijk willen communiceren. Dit doen we met elkaar als team, met ouders, kinderen en externe organisaties. In de aanloopfase naar de Brede school, waarbinnen wij met diverse partners samenwerken, zijn wij op professionele basis van start gegaan met een heldere communicatie. Het gaat hier om de partners waarmee we het nieuwe gebouw delen. Een belangrijke rol is die van de ouders. Het gaat om hun kind(eren). Samenwerken met hen is een voorwaarde waarbij we als school hebben om ouders duidelijk en tijdig te informeren over alles wat betrekking heeft op de ontwikkeling van hun kind. Aanvullend hierop is de verantwoordelijkheid en hulp van de ouder van zeer groot belang. We streven naar een samenwerking ten gunste van de ontwikkeling van de kinderen. Om ouders meer betrokken te laten zijn, zullen mogelijkheden om hen te betrekken bij het onderwijsleerproces onderzocht worden, dan wel uitgeprobeerd worden, soms door gewoon te doen…
Ouders worden door de school regelmatig, systematisch en tijdig geïnformeerd over de ontwikkeling van en zorg rond hun kind. Daarbij is sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid en een open dialoog. Ouders worden direct betrokken bij de zorg en ingezet t.b.v. de zorg voor het kind (hulp thuis). Er wordt naar de ouders duidelijk gecommuniceerd, wat zij kunnen doen om thuis hun kind te ondersteunen. Vanuit de ervaringen in de samenwerking met ouders binnen de schoolgemeenschap, is gebleken dat, t.b.v. activiteiten op school, vaak een selecte club ouders zich meldt. Hierbij gaat het om activiteiten van praktische aard. De luizencontrole, deelname aan werkgroepen (org. aard). Sinds vorig jaar zijn er ouders actief met de zgn. pluskinderen. Ook helpt een enkele ouder met een inhoudelijke activiteit. Evaluatie Het samenwerken met de Oudervereniging verloopt naar tevredenheid. Ook met andere ouders is er sprake van een behoorlijk goede samenwerking. Overigens zijn er nog wel uitzonderingen, waarbij een beter contact met de ouder gewenst is, t.b.v. het kind. Heldere en duidelijke communicatie is het sleutelwoord, waarbij “neerleggen waar het hoort” ook bepalend is. In enkele groepen helpen ouders met onderwijsinhoudelijke activiteiten. Het opstarten van een ouderportaal heeft nog geen resultaat opgeleverd. Er is een vergelijkingstool voor handen om een aantal portals te bekijken. Belangrijke voorwaarde is dat het gebruiksgemak voorop staat. Daarmee vertellen we niet dat de inhoud ondergeschikt zou zijn. De voorkeur gaat uit naar een portal die ook een connectie met ESIS kan maken. Wordt vervolgd! Ouders hebben 16 keer een nieuwsbrief ontvangen, daar deze frequenter uitgegeven werd. De website is regelmatig bijgewerkt. Ouders geven aan hier zeker informatie te zoeken. Met betrekking tot de Brede School is de oudervereniging betrokken bij het overleg m.b.t. de inhoudelijke samenwerking. Doelstelling 3: Implementatie nieuwe methode Aardrijkskunde Achtergrond: De nieuwe methode, voor het vakgebied Aardrijkskunde, is gekozen. Dit jaar wordt gewerkt aan de implementatie hiervan. De methode, Meander, vervangt de methode “Hier en Daar”.
Evaluatie De methode heeft zijn intrede gedaan. Er wordt naar tevredenheid uit gewerkt en er zijn afspraken gemaakt over het gebruik van de methode (wijze, tijdstip van toetsen).
Doelstelling 4: Keuze van een nieuwe methode Schrijfonderwijs Achtergrond: De huidige methode schrijven wordt volgens het schoolplan in 2014-2015 vervangen. Dit keuzeproces wordt in bouw en team door de bouwcoördinatoren geleid. Alvorens te komen tot uitvoering van dit proces (doel), zal deze doelstelling nader heroverwogen worden. Evaluatie Er is besloten om eerst in te zetten op het vervangen (komend jaar in onderzoek) van Ik en Ko. Hierdoor kan bepaald worden op welke wijze het schrijfonderwijs en de aansluiting daarop ingevuld gaat worden. Het zou kunnen zijn, dat de huidige schrijfmethode voorlopig blijft voldoen. Doelstelling 5: Heroverweging huidige methode identiteit “Trefwoord” De methode Trefwoord is geëvalueerd. Keuze van een alternatief o.b.v. een gefundeerde evaluatie heeft tot vervanging geleid van de huidige methode, met als doel een goed en motiverend onderwijs te verzorgen t.b.v. levensbeschouwelijk (godsdienst) onderwijs. Evaluatie Er is besloten door te gaan met “Trefwoord” Er konden geen betere alternatieven gevonden worden. Het tegen het licht houden van de methode en de kritische bezinning hebben geleid tot een wel overwogen besluit om verder te gaan met het gebruik van “Trefwoord”. Doelstelling 6: beleidsplan gedrag In de laatste periode van het schoolplan 2014-2015 is één van de doelen het borgen van een éénduidige aanpak m.b.t. de sociaal-emotionele ontwikkeling. Terugkijkend naar de afgelopen jaren blijkt dat de behoefte ligt in een verbetering van een nog meer uniforme aanpak om kinderen in hun speelleeromgeving dusdanig te begeleiden, zodat er een bijdrage wordt geleverd aan de structuur om zich te ontwikkelen binnen hun sociaal-emotionele capaciteiten. Dit komt te goede aan hun totale ontwikkeling (dus ook het cognitieve aspect). Kinderen verschillen en met deze verschillen willen wij als onderwijsgevenden kunnen omgaan. Het vraagt om een duidelijk en helder beleid. De gedragscoördinator heeft hierin een adviserende rol en zal daartoe een helder plan van aanpak voorleggen, opdat wij de geformuleerde doelstelling kunnen bereiken. Evaluatie: Komend jaar zal een start gemaakt gaan worden met het programma “PBS” (Positive Behaviour School).
Doelstelling 7: beleidsplan Taal/lezen Achtergrond: Ter bevordering en versteviging van ons taal/leesonderwijs heeft de taal/leescoördinator haar beleidsplan geschreven. Hiertoe verwijzen we naar de bijlage. (Vorig jaar heeft de deze vacature opengestaan). Op basis van opbrengsten en het aanbod in leerbehoeften van de kinderen zijn we ons bewust van de kwaliteit van ons onderwijs, met name in deze vakgebieden. In het jaar 2013-2014 is besloten om de resultaten van het technisch lezen te versterken. Hiertoe is als middel de methode “Estafette” aangeschaft voor groep 4, 5 en 6. Taal/lezen, als basis voor de totale ontwikkeling behoeft geen uitleg!
Evaluatie Het gebruik van “Estafette” heeft er toe geleid dat leesresultaten verbeterd zijn. Doelstelling 8: uitvoering beleidsplan rekenen Ter bevordering en versteviging van ons rekenonderwijs heeft de rekenspecialist haar beleidsplan geschreven. Hiertoe verwijzen we naar de bijlage. In dit plan is mede opgenomen een beschreven dyscalculiebeleid, behorende tot onze basisondersteuning (SOP). Evaluatie Er is een dyscalculieprotocol opgesteld; dit protocol wordt komend jaar afgestemd op “onze “situatie! Doelstelling 9: De Brede School
De Piramide zit in een ontwikkelingsproces op weg naar de Brede School, in samenwerking met de Stichting Rijswijkse Kinderopvang, met als directe partner locatie “De Wereldplek”. Verder zullen de SBRM( bewonersorganisatie) en Stichting Welzijn Rijswijk het nieuwe gebouw gaan gebruiken. Op dit moment, juni 2014, is het definitief ontwerp gereed i.s.m. de Laurentius Stichting, de Gemeente Rijswijk en betrokken partners. Voor De Piramide is het van belang dat, o.b.v. vrijwilligheid, teamleden de gelegenheid krijgen om een bijdrage te leveren in de ontwikkeling.
Komende periode liggen accenten op de inrichting van de school. Het gaat hierbij om o.a. de keuze van meubilair. Verder is de samenwerking met de kernpartners een ontwikkelpunt. De exacte invulling van het versterken van samenwerking volgt. Evaluatie Het belangrijkste item voor ons als school, straks binnen het “nieuwe concept” van de Brede School, is het werken op en gebruik maken van de “leerpleinen”. Voor komend jaar wordt een stuurgroep ingericht, die samen met de betrokkenen bij “Project 21”, dit concept nader concretiseren. Verbinding tussen diverse werkgroepen, de inhoudelijke adviezen uit het Inspectierapport en de daadwerkelijke uit voering moeten er voor zorgen dat we ons onderwijs zo inrichten dat het “kind op aan” staat! De leerpleinen zijn niet het doel, maar een middel om motiverend onderwijs inhoudelijk ruimte te geven. Slot: Dit was het laatste jaarplan uit de schoolplanperiode 2011-2015. Terugkijkend op die periode concluderen we dat er in de schoolontwikkeling van De Piramide “stappen zijn gezet!” Met alle ontwikkelingen, die de revue gepasseerd zijn en nog steeds de revue passeren nemen we een belangrijke boodschap mee naar de volgende schoolplanperiode (2015-2019); “Het kind op aan”. Kinderen dienen meer “eigenaar” te worden van hun leerproces, waarbij een motiverende sturing vanuit de begeleidende rol van de leerkracht van belang is. Kinderen in deze tijd (21e eeuw) hebben voor het leren verschillende vaardigheden nodig, waarvoor we met ons “Project 21 (“21st Century Skills) nog gerichter aan de slag gaan. Evaluatie en borging zijn mooie leerpunten voor de komende periode, net zoals het vasthouden van onze eigen afspraken, binnen onze wijze van werken.
