Ontwikkeling van het hindoeïsme
Development of Hinduism
Zo’n 3500 jaar geleden woonden op het Indisch subcontinent
Around 3,500 years ago the Indian subcontinent was
zich Arya noemende bevolkingsgroepen. Hun godenwereld
populated by people known as Aryans. They believed in a
bestond uit vergoddelijkte natuurverschijnselen. Goden
world of gods that embodied the forces of nature. They had
werden nog niet uitgebeeld en één absolute god was er niet.
no visual representations of their gods, and no single
De Arya kenden vier verzamelingen heilige teksten, de
all-powerful god. The Aryans had four collections of sacred
veda’s, die gebeden, magische formules en aanwijzingen
texts, the Vedas, prayers, magic formulas and instructions for
voor rituelen bevatten. Hun godsdienst heet vedisme.
ritual ceremonies. Their religion is known as Vedism.
Vanaf ongeveer 1200 v. C. stelden priesters commentaren op
From around 1200 BC, priests began composing commentaries
de veda’s en uitvoerige geschriften over rituelen samen. Met
on the Vedas and extensive works on rituals. As they spread
hun verspreiding over het subcontinent kwamen de Arya in
across the subcontinent the Aryans encountered indigenous
contact met de inheemse bevolking die er andere vormen
peoples who worshipped in different ways. The various
van verering op na hield. Er ontstond een vermenging met
religious elements merged together, but the Brahmin priests
deze godsdienstige elementen, maar de priesters, de
ensured that it was they who performed the rituals.
brahmanen, hielden de uitvoering van rituelen in eigen hand.
Between 800 and 500 BC the focus of religion shifted from Tussen 800 en 500 v.C. stond niet langer het brahmaanse
Brahmin rites to the discussion of cosmic questions, such
ritueel centraal, maar de discussie over kosmische zaken,
as life and death. It was from this new Brahmanism,
leven en dood. Uit dit nieuwe brahmanisme, het oude
ancient Vedism and existing local religious practices that
vedisme en al langer bestaande lokale religieuze gebruiken
Hinduism developed.
ontwikkelde zich het hindoeïsme.
De heilige rivier
The holy river
’s Morgens bij opkomende zon begeven gelovigen zich naar
In the morning, at the break of dawn worshippers go to the
de rivier om staand in het water de zonsopgang te
river to greet the rising sun, standing in the water. Washing
begroeten. Een bad in een heilige rivier reinigt van zonden.
in the sacred river purifies a person of sin. Drinking river
Een slokje van het rivierwater betekent ook inwendige
water provides internal purification. Today however, the
reiniging. Tegenwoordig is de Ganges zwaar verontreinigd,
Ganges is heavily polluted, a source of all kinds of disease
een bron van ziektekiemen van het zuiverste water.
and illness.
De oorsprong van alle rivieren ligt in de hemel. Iedere
All rivers originate in the heavens. Each drop of water
druppel water bevat dan ook goddelijke essentie. Rivieren
contains part of the divine essence. Rivers themselves are
zelf worden beschouwd als godinnen die leven en vrucht-
considered goddesses, who give life and fertility. The best
baarheid geven. De bekendste stroomgodin is Ganga, de
known river is Ganga, the Ganges, India’s most sacred river.
Ganges, de heiligste rivier van India. Een bijzonder ritueel is
A remarkable ritual is the dressing with saris of river Kistna,
het met sari’s aankleden van de rivier Kistna die ook
which is also considered the Ganges.
beschouwd wordt als de Ganges. The dead are cremated on the shore of the river. The ashes Doden worden gecremeerd op de rivieroever. De overblijvende
are thrown into the river.
as gaat in de rivier.
To die at a certain part in Varanasi on the banks of the
Wie in een bepaald deel van Varanasi aan de oever van de
Ganges ensures release from the cycle of reincarnation.
Ganges sterft bereikt bevrijding uit de cyclus van wedergeboorte.
Tempels
Temples
De berg Meru is het centrum van het universum. Hier wonen
Mountain Meru is the centre of the universe. This is where
de goden, met als godenkoning Indra. Een tempel is een kopie
the gods live, ruled by their king, Indra. Hindu temples
van deze berg, de ontmoetingsplaats tussen god en mens.
emulate this mountain, providing a place where people and gods meet.
Bijna alle tempels hebben hun ingang op het oosten. Het belangrijkste deel van een tempel is de kleine en onversierde
In almost every temple, the entrance faces east. The most
cultusruimte met in het midden het godenbeeld of een
important part of a temple is the small, plain cultic space
symbool van de godheid. Erboven bevindt zich een toren.
containing the statue or symbol of a god. Above this is a tower.
Het cultusbeeld wordt verlicht door de stralen van de
The cult image is illuminated by rays from the rising sun.
opkomende zon. Alleen priesters mogen de cultusruimte
Only priests are allowed to enter this sanctuary. Worshippers
betreden. Een bezoeker blijft voor de drempel staan. Vanaf
can come as far as the threshold. From here they can
hier heeft hij oogcontact (darshana) met de godheid en
experience eye-contact (darshana) with the deity and sense
ervaart hij de goddelijke uitstraling. Offergaven van de
the divine power. Offerings brought by devotees are
gelovige worden door de priesters aangenomen. Een deel
accepted by the priests. Part of the food is returned as
van het geoffreerde voedsel wordt teruggegeven als prasad,
prasad, food that is divinely blessed.
door de godheid gezegend voedsel.
Thuisverering
Home Worship
Het meest directe contact met de goden vindt thuis plaats
A shrine in the home offers the closest contact with the
op het huisaltaar. De gelovige nodigt de goden uit neer te
gods. Worshippers invite the deity to descend into a statue
dalen in hun beeld of prent, of in hun symbolische vorm,
or print, or in a symbolic form, such as a stone. These are
bijvoorbeeld een steen. Dan worden ze als gasten geëerd.
honoured as guests.
Voor de puja, de dagelijkse verering, moet de hindoe rein
Puja, the daily service, requires that the Hindu worshipper be
zijn. Na het ochtendbad worden de godenbeelden van het
pure. After bathing in the morning, the statues are taken
altaar gepakt, gebaad, gedroogd en teruggezet. De goden
from the altar, washed, dried and returned. Flowers and
ontvangen bloemen en bladeren, en water dat bij voorkeur
leaves are offered to the gods, and water, drawn preferably
uit de Ganges komt. Het aansteken van wierook, het
from the Ganges. Religious rites include burning incense,
branden van een vlam en soms het aankleden van bepaalde
lighting a flame and sometimes also decorating particular
beeldjes vormt een onderdeel van de cultushandelingen.
statues. All the while the worshippers recite prayers.
Intussen zegt de gelovige gebeden op. Devotees of Arya Samaj reject the use of votive statues. Aanhangers van de Arya Samaj doen niet aan beeldenver-
Their main ceremony is the fire offering (havan). Pure items,
ering. Hun centrale handeling is het vuuroffer (havan).
free of animal produce, are offered in the havan, such as
Zuivere stoffen die vrij zijn van dierlijk materiaal worden in de
fragrant spices and grain.
havan geofferd, zoals geurige kruiden en granen.
Feesten en Festivals
Feasts and Festivals
Rituelen thuis of in de tempel betreffen individueel contact
Rituals, whether at home or in the temple, bring the
met een godheid. Feesten en festivals worden gezamenlijk
individual into contact with a deity. Feasts and festivals are
gevierd: nu eens groots en uitbundig, dan weer kleinschalig
celebrated communally in huge, extravagant events, or at
en ingetogen. Soms betreft het de verjaardag van de
modest, restrained gatherings. They may vary from the
plaatselijke tempel, soms een oogstfeest.
anniversary of a local temple, to a harvest feast.
Festivals als Holi, Divali en Navaratri worden in India overal
Festivals such as Holi, Divali and Navaratri are celebrated in
anders gevierd, en weer anders dan in Suriname of
different ways in India, and differently again in Suriname and
Nederland. Elke maand kent meerdere festivals. Er zijn er
the Netherlands. Each month has several festivals. There are
zoveel, dat voor deze kalender een selectie is gemaakt.
so many that this calendar only contains a selection.
De goden bezoeken
Visiting Gods
Veel Indiase hindoes bezoeken een of meermalen in hun
Many Indian Hindus visit famous temples one or more times
leven beroemde tempels. Ook heilige plaatsen in de natuur,
in their life. Sacred natural sites, like the source of a river, or
zoals de bron van een rivier, de samenvloeiing van twee
the confluence of two rivers associated with famous saints,
rivieren of plaatsen die in verband staan met beroemde
are also sites that attract pilgrims.
heiligen zijn doel van pelgrimage. Hindus visit these places to absorb the beneficial powers of Een hindoe bezoekt een pelgrimsplaats om de zegenrijke
the deity. When the railway was introduced, around 150
kracht van een godheid te ontvangen. Met de komst van de
years ago, the number of pilgrims travelling across the
spoorwegen ruim 150 jaar geleden, is het aantal reizende
country rose enormously. Today, many pilgrims travel by
gelovigen sterk toegenomen. Tegenwoordig reizen pelgrims
buses. Pilgrims take souvenirs home from their journey, to
ook veel per bus. Pelgrims nemen van hun tochten altijd
place on their shrine at home.
souvenirs mee die thuis een plaats op het huisaltaar krijgen. Four destinations for pilgrims (dhama) in the four outer De vier grote pelgrimsplaatsen (dhama) op de hoeken van
corners of India are Puri in the east, Rameshvaram in the
het land zijn Puri in het oosten, Rameshvaram in het zuiden,
south, Dvarka in the west and Badrinath in the north. The
Dvarka in het westen en Badrinath in het noorden. De
main place of pilgrimage is Varanasi (Benares), on the holiest
belangrijkste plaats is Varanasi (Benares), gelegen aan de
of India’s rivers, the Ganges.
heiligste rivier van India, de Ganges.
Hindoestanen in Nederland
Hindustanis in Holland
In Nederland wonen circa 100.000 Hindoestanen. Zij zijn
There are around 100,000 Hindustanis in the Netherlands.
nazaten van de contractarbeiders die door de koloniale
They are descendants of Indian contract labourers recruited
overheid werden ingezet om in Suriname op plantages te
by the colonial government to work on the plantations of
werken, nadat in 1863 de slavernij was afgeschaft.
Suriname following the abolition of slavery in 1863.
Tussen 1873 en 1916 werden in het toenmalige Brits-Indië
This supply of cheap labour was obtained from British India
goedkope arbeidskrachten geworven. Een van de vele
between 1873 and 1916. One of the many problems these
problemen die de Hindoestanen in het nieuwe land
Hindustanis faced in their new country was that Dutch law
tegenkwamen, was de Nederlandse wetgeving die crematie
prohibited cremation. It was only legalised in 1969.
verbood. Pas in 1969 werd hiervoor toestemming gegeven. In 1975, when Suriname became independent, most Toen Suriname in 1975 onafhankelijk werd verkozen de meeste Hindoestanen Nederland als nieuwe woonplaats.
Hindustanis opted to move to the Netherlands.
Samskara’s
Samskaras
Samskara’s zijn rituelen die plaatsvinden bij belangrijke
Samskaras are rituals that are performed at key moments in a
gebeurtenissen in een mensenleven: geboorte, huwelijk,
person’s life: birth, marriage, death. A child is named, or sees
dood. Een kind krijgt een naam, ziet voor het eerst de zon,
the sun for the first time, eats a first piece of food, or his hair
eet voor het eerst vast voedsel, laat voor het eerst zijn
is shaved for the first time and he receives the sacred thread
hoofdhaar afscheren en ontvangt de heilige draad van zijn
denoting his caste; each moment has its rituals.
kaste; elk moment heeft zijn eigen rituelen. One of the rituals performed at a wedding is Gauri puja. The Een van de huwelijksrituelen is Gauri puja. De bruid offert
bride offers flowers and garments at a statue of Gauri,
bloemen en kleding bij een beeld van Gauri, een andere
another name for Parvati, the wife of Shiva. Other wedding
naam voor Parvati, de echtgenote van Shiva. Andere
samskaras include holding hands over a fire, knotting the
huwelijkssamskara’s zijn: elkaar de hand geven boven een
clothes of the bride and groom together and then walking
vuur, aan elkaar knopen van de kleding van man en vrouw en
around the fire.
samen om het vuur lopen. There are many rituals associated with death. The corpse is Rondom de dood zijn veel rituelen. De overledene wordt
washed and cremated. One of the relatives, preferably the son,
gewassen en verbrand. Een van de nabestaanden, liefst de
takes a bath and shaves his head. He walks around the funeral
zoon, neemt een bad en scheert zijn hoofdhaar af. Hij loopt
pyre dressed in a loin cloth and drops a jug of water. Finally, he
gekleed in een lendendoek om de brandstapel en laat daarbij
scatters the ashes in the river, if possible the Ganges.
een kruik met water kapot vallen. Hij strooit tenslotte de as van de overledene in de rivier, bij voorkeur in de Ganges.
Mallanna
Mallanna
De schaapherdergod Mallanna is een van de krachtigste
The shepherd god Mallanna is one of best known and
goden in Centraal-India. De god, elders Khandoba genoemd
powerful gods of central India.
verlaat eenmaal per jaar zijn grottempel om zijn bruiloft te
Mallanna, known elsewhere as Khandoba, is a god for
vieren.
everyone, for every caste and every sect. Once a year he leaves his temple cave to celebrate his wedding.
Tienduizenden gelovigen vereren Mallanna door grote hoeveelheden geelwortelpoeder naar de stoet te werpen,
Worshippers throw huge amounts of turmeric as a metal
waar Mallanna onzichtbaar op zijn metalen paard zit.
horse with an invisible Mallanna passes by in procession.
Anderen gedragen zich als honden en paarden: zij blaffen of
Others pretend to be dogs or horses: they bark or lash
slaan zichzelf met een zweep. Een gelovige in wie de kracht
themselves with a whip. A devotee who has imbibed the
van de god gevaren is breekt met één ruk een zware ijzeren
god’s power can break a heavy iron chain with a single pull.
schakelketting. Omstanders gooien zwarte lammeren naar
Bystanders throw live black lambs at the horse in the parade.
het paard in de bruidsstoet. De opgevangen dieren worden,
The animals are caught and tossed back, blessed by contact
gezegend door Mallanna, teruggegooid of later door de
with Mallanna, or are later sold by the temple.
tempel verkocht. Meanwhile, Mallanna’s devotees search out for demons who Intussen kijken Mallanna’s aanhangers of er geen demonen
might disrupt the festival. There are warriors armed with
zijn die het feest kunnen bederven. Inderdaad zijn met
swords from an army long ago defeated by Mallanna, swinging
zwaarden gewapende krijgers uit een lang geleden door
wildly with their long hair. But they cannot spoil the feast.
Mallanna verslagen leger aanwezig, vervaarlijk zwaaiend met hun lange haren. Zij kunnen het feest niet bederven.
Astrologie
Astrology
Hindoes hechten groot belang aan astrologie. Een astroloog
Hindus have a lively interest in astrology. An astrologer can
bepaalt aan de hand van de stand der sterren de meest
see from the position of the stars which day would be
gunstige dag voor bijvoorbeeld een huwelijk, een eerste
propitious for a wedding, for example, or the laying of a
steenlegging of het begin van een grote reis. Ook het bepalen
foundation stone or the start of a long journey. Religious
van religieuze feestdagen wordt astrologisch bepaald.
festivals are also governed by astrological calculations.
Van invloed op het leven van de mens zijn de Navagraha, de
A person’s life is influenced by the Navagraha, the nine
negen planeten. In India rekent men hieronder Surya (zon),
planets. In India these are Surya (sun), Soma (moon), Budha
Soma (maan), Budha (Mercurius), Shukra (Venus), Mangala
(Mercury), Shukra (Venus), Mangala (Mars), Brihaspati or Guru
(Mars), Brihaspati of Guru (Jupiter), Shani (Saturnus), maar
(Jupiter), Shani (Saturn) but also Rahu and Ketu, the head
ook Rahu en Ketu, respectievelijk de kop en de staart van
and tail of a mythical demon, as well as the northern and
een mythologische demon en tevens de noordelijke en de
southern nodes of the moon.
zuidelijke maansknoop. The Navagraha protect people and buildings against evil De Navagraha beschermen mensen en gebouwen tegen
influences. Which is why their symbols are often seen in
kwade invloeden. Daarom worden ze veel in hindoetempels
Hindu temples. Some temples are devoted exclusively to the
aangetroffen. Ook zijn er tempels die geheel zijn gewijd aan
Navaghraha, as in Gauhati. Many people keep amulets
de Navaghraha zoals in Gauhati. Vaak hebben mensen een
showing the Navagraha. Many also wear a pendant or ring of
amulet met de Navagraha bij zich. Ook dragen velen een
nine jewels symbolising the planets.
hanger of ring met negen ‘juwelen’ die de negen planeten symboliseren.
Aiyanar heiligdom
Aiyanar Sanctuary
Aiyanar beschermt de dorpen in Tamil Nadu. Zijn openlucht-
Aiyanar protects the villages of Tamil Nadu. His open-air
heiligdommen liggen buiten de dorpen, naast waterbassins.
shrines are outside the villages, beside water pools.
Gelovigen wijden terracotta paarden aan hem, waarop de
Worshippers consecrate clay horses to him, on which the god
god ’s nachts met zijn helpers kan rondrijden om dorp,
rides around the village, fields and waterways at night,
velden en vijvers te beschermen tegen rovers en demonen.
protecting them against thieves and demons.
Zijn verering kan per dorp verschillen. De laatste jaren
His cult varies from one village to the next. In recent years
komen er steeds meer figuren bij, zoals zijn echtgenotes
he has been joined by many new figures, including his wives
Purkala en Pushkala, de zeven gelukbrengende Kannimaar
Purkala and Pushkala, the seven lucky Kannimaar goddesses,
godinnen, de woeste Peci die beschermt tegen het kwaad
the fierce Peci who protects against evil and his
en zijn luitenant Karuppan met diens jachthond.
temperamental lieutenant Karuppan with his hunting dog.
Niet alleen paarden worden geschonken, ook geiten en
Apart from horses, villagers also give goats and cattle.
runderen. Vissers geven een vis in de hoop op een goede
Fishermen give fish in the hope of gaining a good catch and
vangst en mensen met pijnlijke voeten zetten een paar
people with pain in their feet offer a set of legs. Young
onderbenen neer. Jonge ouders kunnen een terracotta baby
couples may offer a clay infant, to protect a child against
neerleggen om deze voor ziektes te behoeden. Wie thuis
illness. Those who find a scorpion or tortoise in their home or
een schorpioen of schildpad aantreft ervaart dit als negatief.
on their land, consider such as negative and offer a replica to
Hij geeft Aiyanar een replica met het verzoek voortaan
Aiyanar to keep any similar visitors away.
dergelijk bezoek weg te houden.
De Indiase film
Indian film
In veel Indiase films is te zien hoe het hindoeïsme deel
Indian films reveal how Hindu religion is a part of everyday
uitmaakt van het dagelijks leven. Religieuze feesten als
life. Religious festivals such as Pongal, Holi and Divali provide
Pongal, Holi en Divali vormen regelmatig het decor van
the setting for many a scene. Home pujas and visits to the
filmscènes. Ook de huispuja en tempelbezoek vinden hun
temple are also shown in Indian films.
plaats in Indiase films. Storylines are sometimes loosely based on ancient Indian Verhaallijnen zijn soms losjes gebaseerd op oude Indiase
tales. A romantic couple may be based on Rama and Sita, or
verhalen. Liefdesparen vinden hun oorsprong bijvoorbeeld in
Krishna and Radha for example. Family ties in a film may
Rama en Sita of Krishna en Radha. Familieverhoudingen in
resemble relationships within families in stories such as
de film kunnen overeenkomsten hebben met families in
Ramayana and Mahabaratha. These similarities are familiar to
verhalen als Ramayana en Mahabaratha. De meeste Indiase
most Indian cinemagoers.
filmkijkers herkennen die overeenkomsten. Bombay is one of the largest film-producing centres in India. Bombay is een van de grootste centra van filmproductie in
In an analogy to Hollywood, films produced in Bombay are
India. Als woordspeling op Hollywood worden films uit
known as Bollywood films. But Indian cinema is more than
Bombay Bollywood-films genoemd. Maar de Indiase film is
just Bollywood. Tamil films are almost as numerous as those
groter dan Bollywood alleen. De Tamil-film is nauwelijks
of Bollywood. Films are also made in other regional
kleiner dan Bollywood. Ook worden films in andere
languages such as Bengali and Gujarati.
taalgebieden geproduceerd als het Bengali en het Gujarati.
Hindoeïsme en New Age
Hinduism and New Age
In de westerse zoektocht naar zingeving en zelfontwikkeling,
In the Western search for meaning and personal develop-
zijn de oosterse religies zoals het hindoeïsme en boeddhisme
ment, Eastern religions such as Hinduism and Buddhism have
al decennia lang een grote bron van inspiratie.
long provided a major source of inspiration. Many have
Afgestemd op de tendensen van de populaire cultuur in
found answers in the adaptations of these philosophies to
Europa en de Verenigde Staten, worden deze religies echter
the popular culture of Europe and the United States. In
aangepast aan de behoeften van een westers publiek. In de
today’s Western society the exotic wisdom of the Hindu
huidige westerse samenleving worden de ‘exotische’
religion offers a path to meaning, personal development and
wijsheden van het hindoeïsme gebruikt als instrumenten van
therapy, while the gods and symbols have been absorbed
zingeving, zelfontplooiing en zelftherapie en zijn de oosterse
into the standard repertoire of New Age imagery.
goden en symbolen inmiddels opgenomen in het standaard repertoire van de ‘New Age’ beeldcultuur.
