DVT GM
Ontwerp en zetoefening in Indesign 2.0 Oefening met als thema:
Typografische folder Doelstellingen WAT IS BELANGRIJK?
WAT MOET JE WETEN?
WAT MOET JE KUNNEN?
WAT ONTHOU JE VAN DEZE OEFENING? JE MOET
❏ De opdracht kunnen interpreteren en het ontwerp en de lay-out kunnen voorbereiden. ❏ De letteronderdelen en optische verschijnselen kunnen benoemen, toelichten en integreren
in een oefening.
❏ De corpsbalk schematisch kunnen voorstellen en benoemen. ❏ Aan de hand van voorbeelden de verschillende corpsgroepen kunnen benoemen. ❏ Inzien dat de x-hoogte en de verhoudingen tussen ascender en descender per lettertype
verschilt.
❏ Kleur op een bewuste wijze kunnen integreren tijdens de lay-out. ❏ De nodige kleuren aanmaken via het stalenpalet en deze kunnen toewijzen aan volvlak
kleuren, -tinten en lijnkleuren in relatie met product- en productafspraken.
❏ De gebruike kleurensamenstelling noteren. ❏ Aan de hand van de technologielessen de bijkomende informatie uit de praktijk een aantal
uitgekozen begrippen visueel en op een typografisch verantwoorde manier kunnen
voorstellen.
❏ Ideeënschetsen, ruwe schets en kopijvoorbereiding kunnen maken volgens de geziene
afspraken.
❏ Zo ordelijk en netjes mogelijk werken. ■ LICAP - BRUSSEL D/2006/0279/045
Blz. 13 nr. 5 - Blz. 15 nr. 28 - Blz. 16 nr. 35 - 39 - 40 - 52 P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
• Opdracht
Ontwerp en zetoefening in Indesign 2.0 Oefening met als thema:
Typografie
Ontwerp een typografische folder. Ontwerp 2 bladzijden waarop de anatomie van letters voor een leek wordt verduidelijkt. De bladzijden moeten op een visueel boeiende manier de typografische begrippen duidelijk maken. U mag de letters vergroten en verkleinen, er delen uitknippen of ze veranderen - mits de typografische termen erdoor worden verduidelijkt. Maak optimaal gebruik van twee kleuren: pas de tweede kleur alleen toe om visueel nadruk te leggen. Verduidelijk per bladzijde tenminste drie begrippen.
• Begrippen
• Bladspiegel • Kleuren • Tekst (fungeert hier tegelijktertijd als beeld)
Kies de begrippen uit deze lijst: • x-hoogte • kapitaalhoogte • corps • vleeswit • schreef • stok of ascender • staart of descender • oog • basislijn • schreef • vlag 210 x 210 mm zwart + 1 steunkleur (ook tinten mogen gebruikt worden) Kies één letter uit het alfabet waarop je de gekozen begrippen verduidelijkt. Je zet deze letter in een geschreefd lettertype: TIMES. Je mag de verschillende schriftsoorten gebruiken. Drie begrippen (vrij te kiezen uit bovenstaande lijst).
Fasen in het werk
Ga uit van een aantal ideeënschetsen (minstens een 8-tal), een tussenfase, voor elke bladzijde een ruwe schets op de ware grootte en een productiefase, waarin u de ontwerpen op de computer produceert. In de verschillende ontwerpen kunt u uw ideeën optimaal uitwerken, alvorens u ze op de computer produceert. Voorbeelden van studenten zie je op de volgende pagina. P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
Ontwerp en zetoefening in Indesign 2.0 Oefening met als thema:
Typografie
Voorbeelden van reeds gemaakte werkstukken: Voorbeeld 1 Door het ontwerp simpel te houden en alleen de delen van de letter die van belang zijn, zwart te maken, brengt deze onterper op visueel interessante manier een boodschap over.
Voorbeeld 2 Hier is één letter ontleed, waarna de delen zijn uitvergroot. Doordat ook de complete letter gebruikt is, is duidelijk waar het om draait, en gaat de aandacht naar de anatomie van de letter uit.
Voorbeeld 3 Door effectief gebruik te maken van positieve en negatieve ruimte is dit simpele zwart-wit beeld heel sterk. De diagonaal kan echter verwarring ten aanzien van de positie van de staart scheppen.
Voorbeeld 4 Een interessante, maar misschien niet helemaal geslaagde intepretatie. De aandacht wordt te sterk op de lege ruimtes gevestigd.
Voorbeeld 5 De kleur zou hier beter kunnen zijn toegepast. De tekst is onduidelijk, en de aandacht wordt te sterk op de witte vlakken en onvoldoende op de letter gevestigd.
P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
Bespreking van de fasen van de opdracht
Ontwerp en zetoefening in Indesign 2.0 Oefening met als thema:
Typografie eerste fase
- analyseer de informatie die u hebt gekregen grondig - zorg ervoor dat u alle termen begrijpt - kies de termen die u in uw ontwerp wilt visualiseren tweede fase - werk uw ontwerpen uit op klein formaat (in verhouding!) - werk minstens 8 verschillende ideeën uit - uw ontwerpen moeten in deze fase zo extreem en spectaculair mogelijk ogen, zonder dat de toegankelijkheid eronder lijdt tip: gebruik maken van contrasten komt een compositie ten goede (groot - klein, mager - vet, recht - schuin, ...) derde fase - werk met de hand de twee gekozen ontwerpen uit op ware grootte (ruwe schetsen) - denk na over de kleuren: moeten alle elementen kleur krijgen of wil u beperkter werken, denk ook na over het contrast ‘positief-negatief’ vierde fase - voordat u achter de computer plaatsneemt, moet u een degeljke werkvoorbereiding maken op kalkpapier, dat je boven je ruwe schets bevestigt, en waarop je alle gegevens noteert, die je denkt nodig te hebben bij de uitwerking (zie ook cursus ‘de kopijvoorbereiding’) - werk je twee ontwerpen uit in Indesign 2.0 en geef ze de juiste bestandsnaam:
• eerste ontwerp: HPtypografie1.indd
dus: eerst de initialen van je naam en voornaam
(in DIE volgorde en in kapitalen),
direkt gevolgd door ‘typografie1’ (dus ZONDER spatie),
gevolgd door ‘.innd’
• tweede ontwerp: HPtypografie2.indd
- beide ontwerpen bewaar je in je map op de server EN wanneer je ontwerp HELEMAAL KLAAR IS bewaar je een kopie in de map “INDIENEN TYPOGRAFIE” op de server, in jouw klasmap.
P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
de anatomie van letters
Technologie DVT
De anatomie van letters. We slaan meestal nauwelijks acht op letters, maar het maken van een keuze uit verschillende lettertypen vereist grote zorgvuldigheid en veel inzicht. Bekijk, voordat u zich bij het ontwerpen op de typografie richt, een aantal afzonderlijke letters en verdiep u in hun uiterlijk en stijl. Vergroot de letters met een factor van honderd procent - niet moeilijk op een computerscherm - en bestudeer hun vormen. Als u de lettertypen zelf als ontwerpen kunt beschouwen, bent u zo ver dat u typografisch interessante opmaken kunt creëren.
de taal van de letter
...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
Er bestaan vier verschillende corpsgroepen: 1 ................................................................................................................................................... voorbeeld produktie: ................................................................................................................... 2 ................................................................................................................................................... voorbeeld produktie: ................................................................................................................... 3 ................................................................................................................................................... voorbeeld produktie: ................................................................................................................... 4 ................................................................................................................................................... voorbeeld produktie: ................................................................................................................... P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
invloed van de x-hoogte
Technologie DVT
De anatomie van letters. De x-hoogte is de hoogte van de onderkast x, die bepaalt .......................................................... ...................................................................................................................................................... De x-hoogte varieert per lettertype: zo heeft de Bernhard Modern een geringe x-hoogte, en de Times New Roman juist een grote x-hoogte, beide bij een zelfde corpsgrootte. Lettertypen met een grote x-hoogte hebben meestal . ................................................................. ...................................................................................................................................................... Bij lettertypen met een kleine x-hoogte ........................................................................................ ...................................................................................................................................................... Times New Roman
lettertypen
Bernhard Modern
Times New Roman
Bernhard Modern
Kennis van de structuur van letters is van essentieel belang om . ............................................... ...................................................................................................................................................... Dankzij deze kennis kan de ontwerper . ....................................................................................... ...................................................................................................................................................... De typografie kent een uitgebreide terminologie met verschillende begrippen (zie ook cursus Technologie Layout: Terminologie). Wie wil kunnen beoordelen of een lettertype al dan niet voor een bepaalde toepassing geschikt is, moet ......................................................................... ...................................................................................................................................................... Er zijn talloze fonts ( = ................................................... ) op de markt. Sommige kunnen het best worden gemeden: ze zijn ‘nieuw’, maar ook niet meer dat dat. P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
vervolg lettertypen
Technologie DVT
De anatomie van letters. Soms kan het zinvol zijn ze in een trendy opdracht te gebruiken, juist omdat ze zo ‘nieuw’ ogen, maar vaak is beter de bekende, klassieke fonts te kiezen. Een lettertype kan beter op rationele gronden worden gekozen, en niet omdat het er zo experimenteel uitziet.
voorbeeld affiche lettermeubilaire
Deze ontwerpen voor een affiche en een bladzijde uit een catalogus laten zien dat eenvoudige lettervormen een hoofdrol in een concept kunnen spelen. De strakke, schreefloze letter wordt gebruikt als (bijna) abstracte grafische vorm, die op speelse wijze met andere vormen en afbeeldingen kan samengaan.
Er bestaan heel wat termen die betrekking hebben op letters, maar u hoeft ze niet allemaal te kennen. Toch zijn sommige termen noodzakelijk voor een goed visueel begrip van de letters. De belangrijkste zijn: .................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... (reeds aangeduid op pagina 2)
P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
overzicht
Technologie DVT
Paletten en menu’s in Indesign 2.0 Hieronder volgt een overzicht van een aantal paletten, knoppen en menu’s die je in Indesign nodig zult hebben. (Zie ook cursus ‘Technologie Indesign 2.0’) - nieuw bestand aanmaken ( N)
• let op het paginaformaat!! (aangepast)
- opslaan als (juiste bestandsnaam!) - tekstkader maken en de letter zetten, juiste specificaties ingeven - corpsmaat ingeven:
Letters in een grote corpsmaat kan je niet opmeten met je corpscaliber,
je kan bij benadering het corps weergeven op de volgende manier:
kapitaalhoogte opmeten in mm en vermenigvuldigen met 4.
Gebruik ook hulplijnen uit de linialen om je letter precies te positioneren
en de grootte van je letter te controleren.
- enkele handelingen die mogelijk nodig zult hebben:
• roteren met het rotatiegereedschap
• schalen met het schaal-gereedschap
• spiegelen in de opties van het transformatiepalet
of in het transformatiepalet
- bepalen en opzoeken van de steunkleur:
• open het palet ‘stalen’
en kies in de opties van het palet
‘nieuwe kleurenstaal’
P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
overzicht
Technologie DVT
Paletten en menu’s in Indesign 2.0 - bepalen en opzoeken van de steunkleur:
• klik de ‘kleurmodus’ aan en kies ‘Pantone Process Coated’
• klik op OK
• kies een kleur uit de reeks door deze
aan te klikken, klik op OK • je gekozen steunkleur wordt nu toegevoegd aan stalenpalet
P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
DVT GM
Ontwerp en zetoefening in Indesign 2.0
Evaluatieformulier Typografie Naam: ................................................................................... Klas: ...................
Onderdeel
Aandachtspunten
Zelfbeoordeling
Ideeënschetsen
- Zie ‘De ideeënschets’ Doelstellingen blz. 1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ruwe schets
- Zie ‘De ruwe schets’ Doelstellingen blz. 1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Kopijvoorbereiding
- Doelstellingen DEEL1 en DEEL 2 blz. 2
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Tekstopmaak
- Zie ‘Nazetten in Indesign’ Doelstellingen blz. 1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Opdracht
- Voldoen aan de specifieke 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 opdrachteisen. - Steunkleur aanmaken via het stalenpalet. - Letteronderdelen kunnen verduidelijken aan de hand van een typografische folder.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Verbetering opdracht
Startdatum: ...... / ....... / ......
Einddatum: ...... / ....... / ......
Behaalde resultaat:
Attitudes
Zelfbeoordeling
Beoordeling leerkracht
Tempo
Beoordeling leerkracht
Betekenis van de letters A = Zeer goed B = Goed
Doorzettingsvermogen
C = Voldoende Zelfstandigheid
D = Onvoldoende E = Slecht
Houding Orde - Netheid Zorg voor materiaal Eventuele opmerkingen:
Handtekening leerkracht
Handtekening ouders
P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
10
DVT GM
Nabeschouwing
Ontwerp en zetoefening in Indesign 2.0 Oefening met als thema:
Typografie
Wat vond je moeilijk aan deze oefening? ...........................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................................
Hoe heb je deze moeilijkheden aangepakt en opgelost? Welke bronnen heb je geraadpleegd? ...........................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................................
P. Hamerlynck en E. Vanden Abeele - Tweede graad, tweede jaar, Grafische Media Bron: Grafisch Ontwerpen - Het nieuwe handboek voor visuele communicatie - David Dabner
11