ONLINE HULPVERLENING Hulpverlening, Interventie & Onderzoek op het internet door u en Ministry of MEDIA
Introductie Online hulpverlening groeit steeds sneller; in drie jaar tijd is het aantal mensen dat online hulp krijgt bij psychische, sociale of maatschappelijke problemen verdrievoudigd. In 2010 bezochten zo'n 1,8 miljoen mensen een online hulpsite, waarvan er 181.000 hulp kregen via chat of e-mail. In 2011 kregen in Nederland al zo’n 200.000 mensen enige vorm van online hulp. Zeer recent onderzoek concludeert dat preventie van psychische problemen zonder e-health inmiddels ’ondenkbaar’wordt. Maar ook voor fysieke therapieën en betreffende instellingen kan de inzet van hulpmiddelen via internet veel voordelen bieden. Zorgspecialisten verwachten dat in de (nabije) toekomst vrijwel iedereen een deel van zijn hulp online zal ontvangen. Deze groei wordt enerzijds gestimuleerd door beleid vanuit zowel overheid als zorgverzekeraars, maar vooral ook door het groeiende inzicht dat hulp via internet een aantal unieke mogelijkheden biedt die op positieve wijze bijdragen aan het bereik, de kwaliteit en de effectiviteit van de hulpverlening als geheel. Denk aan factoren als anonimiteit, doelgroepbenadering, informatie- en hulp/interventie tailoring, het feit dat men de hulp kan ‘consumeren’ vanuit de eigen, beschermde leefomgeving op het moment van eigen voorkeur en de kostenefficiënte mogelijkheden tot het doen van (gecombineerd) onderzoek. Online hulpverlening kan daarnaast de druk op traditionele hulpverlening significant verminderen zodat er meer tijd en budget overblijft voor zaken en patiënten die dit echt nodig hebben. Door de vele initiatieven die op dit gebied in het laatste decennium ontvouwd zijn is online hulpverlening inmiddels de prille experimentele fase ruimschoots ontgroeid, al zijn er nog lessen te leren. Er zijn nog veel instellingen die het potentieel van online hulpverlening nog niet optimaal benutten of die moeite hebben met het nemen van de eerste stappen. Ministry of MEDIA heeft in de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan in het ontwikkelen van een breed scala aan specialistische online hulpvoorzieningen en wil zich hierbij graag aan u presenteren als mogelijke partner op dit gebied. In deze kleine brochure geven wij u, aan de hand van gerealiseerde en succesvolle trajecten, een kort overzicht van wat tot de mogelijkheden behoort. Wij hopen u hiermee te inspireren en zouden graag eens met u om tafel gaan zitten om te bekijken hoe wij u verder kunnen helpen op dit spannende en veelbelovende gebied.
VRIJLEKKER.NL Seksuele voorlichting en interventie voor jongeren
Project: www.vrijlekker.nl Instelling: GGD Amsterdam & SOA AIDS Nederland Jaar: 2009 - (en verder) GGD Amsterdam, in samenwerking met SOA-AIDS Nederland, wilde de problematiek van onveilig vrijen bij jongeren tussen 16 en 24 jaar effectiever aanpakken. Hiervoor is een internetcampagne / interventie ontwikkeld in de vorm van een ‘Safe Sex Training’. Middels de ‘training’ wordt de houding van jongeren ten opzichte van SOA’s als hiv en condoomgebruik, niet via een de ‘waarschuwende vinger’ geadresseerd, maar juist door concrete oplossingen en bewustwordingstechnieken op internet, afgestemd op het individu aan de kaak gesteld. De training is volledig toegespitst op de situatie van de jongere die de training volgt. Zelfs de context waarin gevreeën wordt, bepaalt deze vernieuwende training. Naast de persoonlijke training is het mogelijk e-cards te versturen om anderen op de website attent te maken of om bij je vriend(in) het ijs te breken om over veilig vrijen te praten. Doelgroepbenadering: - Doelgroep: Amsterdamse jongeren van 14 – 24 jaar, met als kern 16 – 20 jaar. Zowel stelletjes als singles, met een heteroseksuele voorkeur. - Design afgestemd op de doelgroep met gebruik van voor de doelgroep relevante bekende Nederlanders - Via interactieve banners en andere voor jongeren bekende communicatievormen zoals virals en online films wordt het hart van de doelgroep bereikt - Aansprekende beloning voor deelname aan evaluaties (’Win een iPod of BreakLoose Strandvakantie’) - Website titel ‘vrijlekker’, campagneslogan ‘Krijg jij wel wat je wil?’ alsmede de zorgvuldig gekozen interactievormen zorgen voor de juiste prikkeling bij de doelgroep om deel te nemen - Perscommunicatie, zowel lokaal (AT5) als nationaal (NOS, RTL)
Interventie: - Beoogde kennisverandering: Op het GGD platform kan ik de relevante informatie over SOA's vinden die ik nodig - op een leuke en actieve wijze (hiermee herhaalbezoek stimuleren). - Beoogde houdingverandering: GGD weet waar het om gaat met SOA's - en presenteert dat op een plezierige wijze die mij aanspreekt. - Beoogde gedragsverandering: Ik ontdek meer over mijn seksualiteit en heb seks op een plezierige manier met minder gezondheidsrisico's. Onderzoek: - Alle websitegebruik gelogd en inzichtelijk gemaakt (anoniem) - Alle gegeven antwoorden op vragen (anoniem en éénmalig gedurende een beperkte evaluatieperiode) opgeslagen en, gereedgemaakt voor analyse, op ieder gewenst moment te exporteren. Dit levert veel informatie op over de situatie, de beleving en het gedrag van de doelgroep. - Via nul- en evaluatiemetingen wordt de effectiviteit van de interventie gemeten op verschillende deel-doelgroepen. Resultaten: - In de eerste twee dagen reeds 168.000+ bezoekers (campagne) - Daarna nog ruim 333.000 bezoekers, waarvan 280.000 uniek. Ruim 5 miljoen pageviews. Gemiddelde bezoekduur plm. 4 min. Terugkerende bezoekers plm. 20%. - Uit gedragsevaluatie na 6 maanden follow-up blijkt meer condoomgebruik met de laatste losse partner alswel met de vaste partner voor de interventiegroep .t.o.v. de controlegroep.
MINDMASTERS.NL Jeugdplatform geestelijke gezondheid
Project: www.mindmasters.nl Instelling: Stuurgroep GGZ Preventie Amsterdam (Jellinek, PuntP, Prezens en GGD Amsterdam) Jaar: 2008-2013 (en verder) Stuurgroep GGZ Preventie Amsterdam zocht naar een overkoepelend platform voor jeugd geestelijke gezondheidszorg, gericht op alle jongeren in Amsterdam van 14 tot 18 jaar, met extra aandacht voor moeilijk te bereiken groepen (laag opleidingsniveau of lage Sociaal Economische Status). Analyse van de bestaande (online) hulpverlening liet een hoge mate van versnippering zien alsmede een tekort aan ‘evidence based’ c.q. ‘best practise’ interventies, een veel te laag bereik binnen de gestelde doelgroepen en een te hoge drempel voor jongeren om contact op te nemen. Hoofdfuncties van de website: informeren, interactief communiceren, zelf testen en persoonlijk advies, inloggen voor persoonlijke pagina, overzicht on- en offline interventieaanbod en andere belangrijke websites, faciliteren van de aanmeldprocedure voor 1e en 2e lijns zorg, ruimte voor de verschillende deelnemende organisaties. Doelgroepbenadering: - Design, taalgebruik en interactie afgestemd op de doelgroep, o.b.v. inzichten getest met testgroepen uit de doelgroep - Doelgroep naar platform leiden via campagne ‘Master your Mind’: * Compacte versie zelftest die de doelgroep aanspreekt ‘Ben jij jouw Mind Master?’ met doorverwijzing naar het platform. * Actrice Spangas als gezicht van de campagne; koppelingen met social media * Poster & flyercampagne op scholen, banners op doelgroep-relevante websites, persberichten - Inhoud website: * Complexiteit begrijpelijk maken: kennisbank en automatische uitleg van moeilijke termen met doorklikmogelijkheid * Compleet zijn zonder te overdonderen: alle inhoud aangeboden in verschillende lagen van detail * Social media systematiek hanteren (doelgroep voorkeur) zonder koppeling aan de ‘grote’ social media om anonimiteit te waarborgen * Co-creatie: discussiemogelijkheid bij alle artikelen met actieve moderatie door specialistische GGZ medewerker. Deze inhoud groeit continu en maakt de website steeds waardevoller; in reacties van anderen herkent men zichzelf.
Overige speerpunten: - Inzicht in eigen mentale situatie door geratificeerde (SPSY) test (zie afbeelding) - Persoonlijke adviezen op maat o.b.v. (SPSY) testuitslag met directe links naar diversie on- en offline hulpmogelijkheden - Zeer diverse, laagdrempelige hulp opties: * Anoniem chatten met een coach * Anoniem e-mailen met een coach * Anoniem whatsappen met een coach * Directe hulplijnen * Verwijzingen naar reguliere hulp met uitleg wat dat inhoudt * ‘Hulpselector’: door enkele vragen te beantwoorden een hulpvorm advies wat past bij jouw situatie (urgent / minder urgent) Onderzoek: - Alle websitegebruik gelogd en inzichtelijk gemaakt (anoniem) - SPSY testresultaten: inzicht in de mentale gesteldheid van de doelgroep - Online enquête voor bezoekers over het gebruik van de website zelf Resultaten: - Gemiddeld 8.000 tot 10.000 unieke bezoekers per maand, waarvan 85% tot 90% nieuw, die gemiddeld ruim 3 minuten op de website verblijven - Ruim 5200x ingevulde SPSY tests (mentale gezondheid) waarvan 3500+ compleet. Scores groen (geen risicogroep) 44,8%, oranje (risicogroep) 15,4% en rood (hoog risicogroep) 39,8% (scores betreffend tijdvak april 2010 t/m mei 2012) - Honderden inhoudelijke (ervarings-)reacties van jongeren op onderwerpen (na moderatie), met daarop reacties van de GGZ specialist met uitleg, tips en verwijzingen.
PMSINFO.NL Voorlichting, onderzoek en zelftesten m.b.t. Prementrueel Syndroom
Project: www.pmsinfo.nl Instelling: Stichting AHMAS Jaar: 2009-2013 (en verder) Terwijl veel vrouwen last hebben van PMS/PMDD is er nog relatief weinig bekend over de ziekte en vinden patiënten vaak weinig gehoor bij de huisarts / reguliere zorg. Prof. H. van der Wiel en Dr. J. Schagen van Leeuwen dragen bij aan het onderwerp door (inter)nationaal onderzoek en informatieverschaffing via een Electronische Leeromgeving (ELO). Er was behoefte aan een platform om dit breder onder de aandacht te brengen, potentiële patiënten te helpen de symptomen te waarderen, de gang naar en opvang door reguliere zorg te bevorderen en tegelijk onderzoek te doen naar PMS/PMDD onder vrouwen in Nederland. Doelgroepbenadering: - Modern, aantrekkelijk design afgestemd op de doelgroep - Samenwerking met organisatie Care for Women: wederzijdse doorverwijzing, mogelijkheid direct een afspraak te maken met een specialiste - Informatiepakketjes en ‘visitekaartjes’ voor huisartsen
Overige speerpunten: - Meer begrip en erkenning door goede informering: naadloze integratie van de AHMAS ELO (‘Wat is PMS / PMDD’) - Uniek ontwikkelde PMS / PMDD tests: zowel een snelle, éénmalige test als een meer complete test die gedurende één cyclus iedere dag ingevuld dient te worden. * Persoonlijke testpagina * Dagelijkse herinneringen per e-mail * Mogelijkheid om ‘gemiste dagen’ alsnog in te vullen * Intelligent kennissysteem produceert een (niet-bindende) indicatie in de vorm van een overzichtelijk schema wat per e-mail verzonden of uitgeprint kan worden om mee te nemen naar huisarts of specialist; deze heeft daarmee direct inzicht in het verloop van de klachten en kan daardoor snel de juiste conclusies trekken - Directe link naar (afspraak maken met) Care for Women specialisten: vind hulp wanneer de huisarts die niet (voldoende) biedt Onderzoek: - Alle websitegebruik gelogd en inzichtelijk gemaakt (anoniem) - Integratie van het ‘Nationale PMS Onderzoek’: enquête die inzicht geeft in klachten, zorggebruik en ervaringen daarmee, etc. Resultaten: - Ruim 36.000 unieke bezoekers die gemiddeld ruim 2 minuten op de site verblijven, gemiddeld 50% nieuwe bezoekers. Meer dan 262.00 pageviews waarvan 181.000 uniek. - Ruim 11.000x korte, éénmalige PMS test deelnames - Ruim 3200 deelnemers aan de 31-daagse PMS KalenderTest (anno 2013: 3 tot 5 nieuwe aanmeldingen per dag) - Ruim 1600 ingestuurde PMS Onderzoek enquêtes
4MEZELF.NL Voorlichting en interventie voor recent hiv-gediagnosticeerden
Project: www.4mezelf.nl Instelling: Hiv Vereniging Nederland & GGD Amsterdam Jaar: 2013 - (en verder) Uit onderzoek is gebleken dat mannen die met hiv besmet zijn in eerste instantie veiligere seks hebben dan voorheen, maar dat dit gedrag na plm. een jaar in negatieve zin wijzigt, met alle risico’s die dat oplevert. De website is bedoeld om mannen direct na de diagnose te ondersteunen in hun seksualiteit zodat ze een betere kans krijgen op een gezond seksueel leven voor henzelf en anderen. Doelgroepbenadering: -
Doelgroep: mannen die seks hebben met mannen Modern, aantrekkelijk design afgestemd op de doelgroep en aansluitend bij de emotionele staat waar deze zich in bevindt Gebruik van beeld, video en intuïtieve interactie maakt de website en de informatie daarin aantrekkelijker en beter te gebruiken Responsive design met speciale versies voor iPad Visitekaartjes en folders bij SOA-klinieken en artsen Integratie van een ‘hiv coach’ die je gedurende het gebruik van de website begeleidt Anonimiteit 100% gewaarborgd en duidelijk gecommuniceerd (gevoeligheid onderwerp)
Interventie: - Door op maat gesneden voorlichting wordt de bezoeker geholpen om te gaan met zijn seksualiteit als hiv positieve man. * Bezoeker kiest steeds één van vijf deelonderwerpen * Per onderwerp volgt een introductievideo door de coach, gevolgd door een aantal vragen om de exacte situatie en houding van het individu te bepalen * Op basis van de gegeven antwoorden wordt via een intelligent kennissysteem een persoonlijk advies gegenereerd wat geprint, via e-mail verstuurd of later opnieuw bekeken kan worden - Door het kennisniveau van de persoon te verhogen wordt zijn kans op een gezond seksueel leven met hiv vergroot. - De website biedt voorzieningen om vrienden/partners/familie op de hoogte te stellen van zowel diagnose als informatie over hiv, aangezien veel positief gediagnosticeerden moeite hebben hierover te praten. Ook hierdoor wordt verdere verspreiding van de ziekte verminderd (kennis van besmetting partner leidt tot eerder zelf testen & aanpassen eigen seksuele gedrag) - Bezoekers kunnen op de website anoniem, één op één chatten met een speciaal hiervoor opgeleide hiv coach. - Verschillende automatische herinneringen per e-mail instelbaar (o.a. voor SOA test afspraken, chatafspraken, etc.) Onderzoek: - Algemene anonieme evaluatie op gebruik en gedrag - Nulmeting bij eerste website bezoek - Evaluatie-enquête na het eerste website bezoek (evaluatie van zowel website gebruiksvriendelijkheid als situatie en gedrag bezoeker) (anoniem) - Opvolgende evaluatie-enquêtes (anoniem) na resp. 6 en 18 maanden. Resultaten: - Nog in pilotfase
TIME2TEST.NL Nu in ontwikkeling: counseling en begeleiding voor hiv (zelf)testen
Project: Hiv Zelftest website Instelling: GGD Amsterdam Jaar: 2013 (nu in ontwikkeling) De hiv Zelftest website is een (pilot-) service, ontwikkeld en geëvalueerd voor mensen die behoren tot de hoogrisicogroepen voor hiv. De website zal mensen voorlichten over het mogelijke gebruik van een hiv zelftest en dit, naar gelang de persoonlijke situatie, aan- of afraden. Indien mensen van een hiv zelftest gebruik maken kan deze online aangeschaft worden. De website biedt vervolgens realtime begeleiding en counseling op maat tijdens het afnemen van de test en het interpreteren van de uitslag. Het projectidee is ontstaan vanuit twee invalshoeken: enerzijds zijn er in Nederland nog veel mensen met hiv die niet gediagnosticeerd zijn; volgens schattingen is 40% niet bekend met zijn of haar hiv-positieve status. Anderzijds is er de laatste jaren een enorme opkomst van doe-het-zelf tests voor allerlei doeleinden (waaronder hiv), die zeer gemakkelijk besteld kunnen worden maar waarvan de kwaliteit zeer dubieus is. De website is niet bedoeld om zelftests te promoten; als beste testlocaties worden huisarts, soa poli en mantotman.nl genoemd vanwege het geintegreerde testpakket wat daar wordt aangeboden. Echter voor hen die drempels ervaren voor het gebruik van deze faciliteiten kunnen zelftests een uitkomst bieden. De evaluatie van de website richt zich op de mate van gebruik, de effectiviteit in het identificeren van nog ongediagnostiseerde hiv-geïnfecteerden en hun toegeleiding tot zorg, usability en acceptance, en kosten-effectiviteit. Prognose: online eind zomer 2013
?
Design vertrouwelijk / nog in ontwikkeling
Wat is er mogelijk? De hiervóór getoonde projecten zijn voorbeelden die zich met name richten op gebruik via de computer. Belangrijke aspecten zijn hierin steeds de doelgroepbenadering (zowel qua communicatie, inhoud, design als interactie), zelftesten, slimme informatievoorziening ‘op maat’ (tailoring), soms (uitgebreide, laagdrempelige) contactmogelijkeden, eventueel gecombineerd met onderzoek om zowel de doelgroep en problematiek beter in kaart te brengen als om de online hulpvoorziening zelf te kunnen evalueren. Voornamelijk zijn deze specifieke projecten toegespitst op voorlichting en interventie. Er zijn echter veel meer mogelijkheden. Hierbij enkele suggesties: - Online intake en/of anamnese - Therapeutische programma’s waarbij de cliënt thuis oefeningen kan doen; deze kunnen inspelen op de voortgang van de individuele cliënt - zowel automatisch als via monitoring op afstand door therapeut of specialist, zowel stand-alone als blended - Nazorg op afstand - Zelfdiagnostiek bij klachten / bijwerkingen, bijhouden van ‘dagboeken’ hiervan - Zorgspecifieke voorlichting, bijv. voorbereiding op behandelingen, uitleg van trajecten - Lotgenotencontact of ‘buddy’ systemen - Medicatiebegeleiding - Zelf afspraken maken (interactieve agenda) voor bijv. behandeling of (online) contact Alle mogelijkheden kunnen gerealiseerd worden middels websites, op tablets, mobiele telefoons, interactieve zuilen, et cetera. Applicaties kunnen eventueel gekoppeld worden aan (bestaande) interne systemen. Iedere oplossing kan uitgerust worden met verrassend veel ingebouwde intelligentie die u werk uit handen neemt en waardoor de cliënt optimaal bediend wordt. Ook de hierboven getoonde opsomming betreft slechts voorbeelden; graag bekijken we samen met u wat uw organisatie en zorgaanbod vooruit zou kunnen helpen.
Ministry of MEDIA: specialisten in interactieve communicatie Ministry of MEDIA gelooft dat iedere communicatie in essentie interactief is. Cruciaal hierin is de wijze waarop de doelgroep benaderd wordt waarbij, naast functie en inhoud, gekozen medium/media, design en interactievormen centraal staan. De juiste mix van deze factoren maakt dat doelgroepen bereikt worden, applicaties aantrekkelijk zijn om te gebruiken en gebruikers gemotiveerd worden om programma’s te blijven volgen. Wij doen ons werk al ruim tien jaar succesvol voor een gevarieerd palet aan gewaardeerde cliënten van multinationals tot MKB, of wat wij noemen: ‘grote en kleine A-merken’. De hierbij opgedane commerciële ervaring zetten wij graag in voor meer ideële, non-profit organisaties zoals zorginstellingen en NGO’s. Ministry of MEDIA gelooft hierbij in een persoonlijke benadering van zowel onze opdrachtgevers als de doelgroep. Samen met u ontwikkelen wij de best denkbare oplossing voor uw communicatie- en/of functionele vraagstuk binnen uw beschikbare budget. Zowel benodigde middelen als het projectteam stemmen wij nauwkeurig af op uw specifieke wensen en doelstellingen. Wij kunnen voor u een compleet traject verzorgen van strategie tot nazorg, maar u kunt ons ook inzetten voor ieder gewenst trajectdeel. Desgewenst bieden wij ook consultancy om u te helpen uw concept en doelstellingen fijn te stellen en/of het uitvoerende proces aan uw kant in te richten. In navolging van deze kleine brochure zullen wij binnenkort een belronde doen om u te vragen of u wij wellicht ook iets voor úw organisatie kunnen betekenen. Als daar interesse in is komen wij graag eens vrijblijvend met u kennismaken. Mocht u eerder contact op willen nemen of meer informatie willen over Ministry of MEDIA en de mogelijkheden dan horen we graag van u! Ministry of MEDIA Nieuwe Prinsengracht 39 1018 EG Amsterdam 020 – 627 4005
[email protected] www.ministryofmedia.nl/onlinezorg
