ONE STOP SHOP. From demonstration projects towards volume market Innovations for sustainable renovation. Leren van doorgedreven demonstratieprojecten

9/14/2012

ONE STOP SHOP From demonstration projects towards volume market Innovations for sustainable renovation

Leren van doorgedreven demonstratieprojecten Jeroen Vrijders, Lisa Wastiels, Sandrine Herinckx Wetenschappelijk & Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf

.: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

Overzicht • Demonstratieprojecten – Waarom? – Sociale woningen Wachtebeke – Rijwoningen Torhout

• Kosten- & milieu-impact van renovatie – Standaard vs. As Built vs. NZE – Kosten – Milieu-impact

• Besluit .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

1

9/14/2012

Demonstratieprojecten • Demonstreren & bijleren – Haalbaarheid ambitieniveau – Nieuwigheden: • Technisch, organisatorisch, …

• One Stop Shop – Beslissingsproces klant: Herkenning via Typologie – Differentiatie Front Runners : Referenties – Analyse van kosten- en milieu-impact .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

Demonstratieprojecten • www.lehr.be – Fiches – IEA SHC Task 37


2

9/14/2012

Demonstratieprojecten: Fiches

• • • • • • •

Overzicht (wie & wat?) Energieprestaties Context Beslissingsproces Schildelen Installaties (Duurzaamheid, Kosten, Gebruikerservaring) .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

Demonstratieprojecten • Sociale woningen, Wachtebeke – VMSW & Volkshaard • Bressers • Alpas

– Vroege jaren ’70 – Renovatie naar PH Standaard – Experiment: haalbaarheid? .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

3

9/14/2012

Demonstratieprojecten • Specifieke kenmerken: – Drievoudige beglazing Zuid – Vaste ALU zonwering Zuid – Afbraak parement – 32 cm EPS + pleister – Oplossing koudebruggen: • Verwijderen betonnen dakgoot & uitgraving funderingsvoet

– Zolderisolatie: 36 cm minerale wol – Kruipruimte onder vloer: 40-60 cm EPS – Ventilatie syst. D + WTW + warmtepomp & zonneboiler : compact toestel .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

Demonstratieprojecten


4

9/14/2012



Demonstratieprojecten • Rijhuizen in Torhout – Luc Dedeyne – Benergie.be – Gefaseerde renovatie • Start in 1995 • Einde in 201?

– Passieve straatgevel - Architectuur .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

5

9/14/2012

Demonstratieprojecten • Specifieke kenmerken – Dakisolatie in ophoging – VIP panelen in deur & poort – Driedubbel glas, ALU kaders • Manier van monteren

– Gelijmde isolatie + keramische afwerking : ‘Warme gevel’ – Grote PV- en zonneboilerinstallatie .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.



6

9/14/2012

Demonstratieprojecten • Andere Lo – Isolatie binnenzijde + Passieve annex

www.one-stop-shop.org

Box-in-Box Appt, Borgerhout

Rijwoning Antwerpen - Gefaseerd


Kosten- en milieu-impact – Inzicht in kosten/baten van (zéér) doorgedreven energie-renovatie

SR

AB: LE / PH

NZE

• ‘In euro’ & in milieu-impact • Echte case studies

– Verkenning ‘nearly zero energy’-niveau • Haalbaarheid (technisch concept) • Geassocieerde kosten

– Robuustheid van de resultaten • What if? .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

7

9/14/2012

Kosten- en milieu-impact - Methodologie • Periode: 30 jaar / 60 jaar • Kosten: LCC – Investering + subsidies – Energiekost (EPB) - 0.08 € & 0.20 € à 2.25%/j – Onderhoud & vervangingen – Verdiscontering (4%)

• Milieu-impact: LCA – Zelfde maatregelen – Methodologie conform CEN TC 350 .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

Case study 1 – Scenario’s

SR: K63, E214 - Gn bi jkomende gevelisolatie of gl a s - Convectoren - Venti l: A - Ni et-luchtdicht

ALLES ELEKTRISCH !

SR

AB

NZE

- PH - + PV + ZB

K40: -

-

K41, E162 Gn bi jkomende gevelisolatie ; 1.1-gl a s Convectoren Venti l: A Ni et-luchtdicht

NZE: K14, E3

LE: K26, E59

PH: K14, E41

- 20 cm gevel ; 1.1gl a s - Wa rmtepomp - Venti l: D+WTW - Luchtdi cht

- 32 cm gevel ; 0.8gl a s - Wa rmtepomp - Venti l: D+WTW - Luchtdi cht


8

9/14/2012

Case study 1 - Kosten Investering 140000 120000 100000 Installati es 80000

Schri jnwerk Vloer

60000

Gevel s Dak

40000 20000 0 SR

K40

LE

PH

NZE


Case study 1 - situatie Kosten Vergelijken met Oude is niet juist 180000

- Verbrui k i s theoretisch hoger dan praktisch Onderhoud Energie -Investering Oud gebouw+zonder renovatie+gaat geen 30(30j) ja ar mee

160000 140000

*

Energiekost (30j)

120000

Onderhoud & Vervangingen Subsidies

100000 80000

Installati es

60000

Schri jnwerk Vloer

40000

Gevel s 20000 Dak 0 Oud

SR

K40

LE

PH

NZE

-20000 -40000 .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

9

9/14/2012

Case study 1 - Kosten Switch naar gas 160000

*

140000 120000

Energiekost (30j)

100000 80000

Onderhoud & Vervangingen Subsidies

60000

Installaties

40000

Schrijnwerk Vloer

20000 0 Oud

SR-CBg

SRK40-CBg

LE-CBg

PH-CB

NZEB-CBg

-2 0000 -4 0000


Case study 1 - Kosten • Kostenefficiëntie = afhankelijk van energiedrager – Elektriciteit: Hoe meer energie besparen hoe beter – Gas: Reeds geïsoleerd: vernieuwen niet efficiënt

• NZEB is haalbaar : Via PV op dak • End-of-life ! – Residual Value: 4000 –> 13500 € SR – Upgrade Cost : Upgrade Cost (PV) 44553.5

K40 43055.9

LE 24669.6

PH 21246.9

NZEB 13937.1


10

9/14/2012

Kosten- en milieu-impact – LCA LCA = techniek voor het kwantificeren van de milieu-impact van een product gedurende zijn gehele levenscyclus (van wieg tot graf)

doel: l evenscyclus va n een gebouw

• s pecifieke a nalyse • objectieve vergelijking

.: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :. 4

Kosten- en milieu-impact – LCA ontginning

grondstoffen

productie transport naar de bouwplaats

emissies

energie verwerking

hulpbronnen

gebruik: onderhoud schoonmaak vervangingen

afval

einde levensduur (EOL): sloop, recyclage, hergebruik, storten, transport .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

11

9/14/2012

Case study 1 – Milieu-impact

Initial environmental impact of materials (no replacements) 3000 2500

Pts (ReCiPe)

2000 Windows Floor

1500

Façades 1000

Roof

500 0 SR

K40

LE

PH

NZE



Initial environmental impact of installations (no replacements) 900 800 700 Pts (ReCiPe)

600 500 Installati ons

400 300 200 100 0 SR

K40

LE

PH

NZE


12

9/14/2012


Environmental impact of replacements (materials and installations) over 60 years 2500

Pts (ReCiPe)

2000

Replacements materials and install ations

1500

1000

500

0 SR

K40

LE

PH

NZE



Environmental impact of materials and installations over 60 years (incl. replacements, excl. energy use) 6000

Replacements materials and installations Installations

5000

Pts (ReCiPe)

4000

Windows

3000

Floor

2000 Façades

1000 Roof

0 SR

K40

LE

PH

NZE


13

9/14/2012


Environmental impact of energy use over 60 years 45000 40000 35000

Pts (ReCiPe)

30000 25000 Energy use

20000 15000 10000 5000 0 SR

K40

LE

PH

NZE



Energy use

Total environmental impact over 60 years 45000

Replacements materials and install ations Installati ons

40000 35000

Pts (ReCiPe)

30000 Windows 25000 20000

Floor

15000 Façades

10000 5000

Roof

0 SR

K40

LE

PH

NZE


14

9/14/2012

Case study 1 – Milieu-impact Environmental impact of energy use over 60 years 40000 35000 30000 25000 Pts (ReCiPe)

20000 15000

Electricity

10000

Gas

5000 0

NZEB-HP

NZEB-CB

PH-HP

PH-CB

LE-HP

LE-CB

K40-EL

K40-CB

SR-EL

SR-CB

-5000


Case study 1 – Milieu-impact • Milieu-impact van renovatie – Energieverbruik is dominant (tot PH-niveau) => Hoe meer besparen, hoe beter => Korte terugverdientijd extra materiaal: 3-6 j – Verschillen in materiaaltypes niet beschouwd – Energiedrager: • Resultaten naargelang ambitieniveau (warmtepomp) .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

15

9/14/2012

Kosten- en milieu-impact – Case study 2


Case study 2 – Scenario’s

Roof

Walls

Floor Doors & gates Windows Thermal bridges Heating & hot water production Solar boiler PV panels for electricity Ventilation Air tightness (leakage level)

Standard Renovation – Condensing boiler (SR)

Low Energy – Condensing boiler (LE-CG)

Low Energy - Heat pump (LE-HP)

Nearly zero energy renovation (NZE-HP)

20 cm mineral wool between existing battens

Adding 2x16 cm mineral wool on top of existing roof structure



Demolition of external cavity wall, 2x12 cm cellular glass & glued ceramic tiles



New concrete structure, 15 cm EPS, screed & tiles

New concrete structure, 15 cm EPS, screed & tiles

SR – CB External insulation against the façade wall: 12 cm cellular E83 glass & glued ceramic tiles K48 (kerlite)

LE – CB E44 New concrete structure, 15 cm K21& tiles EPS, screed Alu-frame with VIP-core

LE – HP E36 K21 Alu-frame with VIP-core

Not remediated (present)

55 kWh/m²a primair verbruik All thermal bridges remediated

All thermal bridges remediated

Condensing boiler on natural gas + radiators (LT) & floor heating (ground floor)

Condensing boiler on natural gas + radiators (LT) & underfloor heating (ground floor)

radiators (LT) & underfloor heating

New concrete structure, 6 cm sprayed PU foam, screed & tiles

105 kWh/m²a Alu-frame with PU-core primair verbruik Alu-frame with low-e glass (1.1)

Alu-frame with triple glazing

NZE – HP E20 Alu-frame with VIP-core K21

Alu-frame with triple glazing

45 kWh/m²a primair verbruik Heat pump (water/air) +

Alu-frame with triple glazing All thermal bridges remediated

25 kWh/m²a primair verbruik

Heat pump (water/air) + radiators (LT) & underfloor heating

/

5 m²

5 m²

25 m²

0.9 kWp

0.9 kWp

0.9 kWp

3.4 kWp

Natural ventilation (system A)

Mechanical ventilation + heat recovery (system D)



7

2

2

2


16

9/14/2012

Case study 2 - Kosten Energy performance E K Primary energy (kWh/m²a)

SR-CB E83 K48 104.8

LE-CB E44 K21 55.15

LE-HP E36 K21 44.85

NZE-HP E20 K21 25.16

NPV (30y) of renovation scenarios € 350,000 € 300,000 Energy

€ 250,000

Mai nt enance € 200,000

Installati ons Windows & doors

€ 150,000

Floor Façade walls Roof

€ 100,000 € 50,000 €0 SR-CB

LE-CB

LE-HP

NZEB-HP


Case study 2 – Milieu-impact Total environmental impact over 60 years (incl. replacements) 200000 180000

Pts (ReCiPe)

160000 140000

Energy use

120000

Installati ons

100000

Windows Floor

80000

Façade

60000

Roof

40000 20000 0 OLD

SR-CB

LE-CB

LE-HP

NZEB-HP


17

9/14/2012

Besluit • Documenteren van demonstratieprojecten – Lessen uit te leren – Verspreiden van kennis en ervaring

• Milieu-impact sterk te reduceren – Maar: kosten aan verbonden – Kosten-efficiëntie (30 jaar) van verschillende scenario’s gelijkaardig -> up-front financiering ?

• NZE is haalbaar – Indien vraag sterk teruggedrongen – met PV .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

Een duurzame wereld: de aannemer bouwt en renoveert er aan mee !

[email protected] .: Workshop One Stop Shop | 07-09-2012 | PassiefhuisBeurs, Brussel :.

18

ONE STOP SHOP. From demonstration projects towards volume market Innovations for sustainable renovation. Leren van doorgedreven demonstratieprojecten

Recommend Documents