Onderzoeksrapport Directie Beleid, Stafafdeling Onderzoek
NUL-METING MARIAHOEVE
Nulmeting Mariahoeve
Nulmeting Mariahoeve
Onderzoeksrapport Directie Beleid, Stafafdeling Onderzoek
NUL-METING MARIAHOEVE
Nulmeting Mariahoeve
COLOFON Deze notitie is tot stand gekomen in samenwerking tussen de Dienst Stedelijke Ontwikkeling, de Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn en de Bestuursdienst. Uitgave Gemeente Den Haag DSO / Beleid / Onderzoek 3 november 2009 Druk Facilitaire Dienst / Multimedia Inlichtingen BSD / DECO Marieke Manschot (070 – 35 35510 /
[email protected]) OCW / OIV drs. Willem Vroege (070 – 35 35367 /
[email protected]) DSO / HOB / PmDH drs. Hans Huurman (070 – 35 34564 /
[email protected]) DSO / Beleid / Onderzoek Marlies Grimbergen (070 - 35 34072 /
[email protected]) De Dienst Stedelijke Ontwikkeling aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid inzake het gebruik van en toepassing van de gepresenteerde gegevens. Afwijkingen in absolute aantallen en % kunnen veroorzaakt worden door afrondingen. Bij gebruik van cijfers is bronvermelding verplicht.
Nulmeting Mariahoeve
INHOUDSOPGAVE
1
Inleiding................................................................................................. 5
2
Samenvatting ......................................................................................... 7
3
Maatregelen ........................................................................................... 9
3.1 3.2
Maatregelen Fysieke pijler .......................................................................... 9 Maatregelen Sociale pijler......................................................................... 11
4
Indicatoren........................................................................................... 13
4.1
Selectie indicatoren ................................................................................. 13
5
Nul-situatie Fysiek................................................................................ 15
5.1 5.2
Nul-situatie Fysiek ................................................................................... 15 Toelichting indicatoren fysieke pijler .......................................................... 17
6
Nul-situatie Sociaal .............................................................................. 19
6.1 6.2 6.3
De maatschappelijke index ....................................................................... 19 Toelichting indicatoren sociale pijler........................................................... 20 De basisindicatoren ................................................................................. 21
7
Hoe verder............................................................................................ 23
7.1
Opstap naar de “1”-meting ....................................................................... 23
I
Bijlage fysiek........................................................................................ 25
II
Bijlage sociaal ...................................................................................... 37
Nulmeting Mariahoeve
Nulmeting Mariahoeve
1
INLEIDING ___________________________________________________________
De gemeente Den Haag heeft een toekomstvisie ontwikkeld om Mariahoeve als kwalitatieve wijk te behouden en te voorkomen dat deze wijk een probleemwijk wordt. Daarbij is een relatie gelegd tussen de Structuurvisie Den Haag, inzichten uit het project Identiteit en Branding Mariahoeve en de noodzaak van de herziening van het bestemmingsplan voor de wijk in het kader van het nieuwe WRO. In het visiedocument is de richting aangegeven waarbinnen de vernieuwing wordt vormgegeven, rekening houdend met de kernkwaliteiten van de wijk. De inzet is de wijk levend te houden en vernieuwing door gedeeltelijke en geleidelijke transformatie zonder van karakter te veranderen, dus Mariahoeve = Mariahoeve. Het ontwikkelkader in de toekomstvisie volgt twee lijnen: een ‘harde’ fysiekprogrammatische lijn (stedenbouw en bestemmingsplan) en een ‘zachte’ kwaliteitslijn (ervaring van leefbaarheid, woonkwaliteit, beheer openbare ruimte en dergelijke). Op basis hiervan zijn plannen en meerjarenprogramma’s ontwikkeld die de komende jaren (2008 – 2016) zullen worden uitgevoerd om er voor te zorgen dat in Mariahoeve in de toekomst ook met veel plezier gewoond kan blijven worden. In de toekomstvisie zijn 4 thema’s benoemd waar de uit te voeren plannen en programma’s in Mariahoeve aan zijn opgehangen. Het gaat dan om: a. sociaal b. leefbaarheid (beheer openbare ruimte en veiligheid) c. fysiek d. wijkeconomie en voorzieningen. Door Projectmanagement Den Haag (PmDH) is gevraagd een effectmeting uit te voeren om het bestuur over de impact van de (vernieuwings-)ingrepen te kunnen informeren en adequaat te kunnen sturen op programma en activiteiten. De opdracht en doelstelling hierbij is om, met name op basis van bestaande informatie, (periodieke) metingen te doen om de effecten van de vernieuwing in kaart te brengen. Voor de aanpak van de nulmeting en effectmeting is voor de analyse van mogelijke indicatoren en informatie-bronnen uit praktische overwegingen gekozen de twee lijnen van de toekomstvisie te volgen, de zgn. ‘harde’ en ‘zachte’ lijnen, en de thema’s twee aan twee te combineren: - sociaal-maatschappelijk samen met leefbaarheid en - fysiek met wijkeconomie & voorzieningen. De twee-lijnen-aanpak voor Mariahoeve uit de toekomstvisie leidt voor de effectmeting tot samenwerking tussen de Bestuursdienst, OCW/OIV, DSO/PmDH en DSO/Beleid/Onderzoek.
Nulmeting Mariahoeve
5
Leeswijzer Hoofdstuk 2 beschrijft het ‘wat’ in een notendop. In hoofdstuk 3 is beknopt schematisch overzicht gegeven van de maatregelen van de fysieke en de sociale projecten. In hoofdstuk 4 is aangegeven hoe de keuze is gemaakt voor de gekozen fysieke en sociale indicatoren. In hoofdstuk 5 is de nul-situatie van de fysieke indicatoren beschreven. Hier worden ook de indicatoren toegelicht. In hoofdstuk 6 is de nul-situatie aan de hand van de maatschappelijke index en sociale indicatoren beschreven. Vervolgens worden de indicatoren toegelicht. In hoofdstuk 7 wordt een aanzet gemaakt voor het verdere traject van de effectmeting.
Nulmeting Mariahoeve
6
2
SAMENVATTING ___________________________________________________________
2.1 SAMENVATTING
Om te voorkomen dat Mariahoeve een probleemwijk wordt heeft de gemeente Den Haag een toekomstvisie voor de wijk opgesteld1. Daarin staan als hoofddoelstellingen voor Mariahoeve: het behouden van Mariahoeve als kwalitatieve wijk, het voorkomen dat deze wijk een probleemwijk wordt, en rekening houden met de kernkwaliteiten en gebiedsidentiteit van de wijk, dus Mariahoeve = Mariahoeve. Een twee-lijnen-aanpak, fysiek en sociaal, uit te voeren in de periode van 2009 t/m 2016, moet er voor zorgen dat de beoogde doelstellingen worden bereikt. De resultaten van de maatregelen van de fysieke projecten en van de sociale projecten worden aan de hand van een 10-tal indicatoren gemeten. Om na te gaan of de maatregelen leiden tot de gewenste veranderingen, bevat deze rapportage de nul-situatie van deze 10 indicatoren. De “fysieke” indicatoren (Wonen, Voorzieningen, Arbeidsbalans, Bevolking, Inkomen) en “sociale’” indicatoren (Maatschappelijke index, Capaciteiten, Leefomgeving, Participatie, Sociale binding) moeten allemaal op termijn een stijging laten zien. Minimaal voor de wijk Mariahoeve en bij voorkeur ook in vergelijking met het stadsdeel en/of het stedelijk gemiddelde. Daling van één van de indicatoren tegen deze verwachting in, is aanleiding om het beleid of instrumentarium aan te passen.
1
Raadsvoorstel 163 (RIS154851_11-sep-2008) Toekomstvisie Mariahoeve (RIS154851a_29-mei-2008) Samenvatting toekomstvisie Mariahoeve (RIS154851b_29-mei-2008) Samenspraakdocument Mariahoeve (RIS154851c_29-mei-2008)
Nulmeting Mariahoeve
7
Nulmeting Mariahoeve
8
3
MAATREGELEN ___________________________________________________________
3.1 MAATREGELEN FYSIEKE PIJLER In onderstaand schema zijn de projecten en maatregelen, zoals bekend per 1 maart 2009, voor de fysieke pijler in beknopte vorm opgenomen.
Project
maatregelen
doelstellingen
domein
looptijd
Gebiedsontwikkeling Het Kleine Loo (FB 078)
• Vernieuwing van winkelruimte • Vernieuwing van kantoorruimte • Vernieuwing van woningen • Vernieuwing van openbare ruimte • Twee nieuwe basisscholen en kinderdagverblijf en buitenruimte • Toevoeging van woningen • Toevoeging van winkelruimte incl. de optie van een dependance bibliotheek • Toevoeging van parkeerplaatsen • Openen Business Center Kleine Loods
• Voorzieningenniveau opwaarderen • Werkgelegenheid stimuleren • Verbeteren ondernemersklimaat • Meer differentiatie in woningvoorraad • Toevoegen woningen aan de voorraad • Kwaliteit v/d voorraad verbeteren • Doorstroming/wooncarrière in Mariahoeve • Aantrekken jonge gezinnen met kinderen • Gem. inkomen ophogen • Opwaarderen onderwijsvastgoed
Harde economie
2011 t/m 2016
• Inpassen van een natuur belevingstuin • Inpassen / eventueel verplaatsen stadsboerderij • Toevoeging van woningen • Alternatieve locaties ter compensatie verlies woningen en voorzieningen
• Verhogen gebruikswaarde van het groen • Meer differentiatie in woningvoorraad • Toevoegen woningen aan de voorraad • Kwaliteit v/d voorraad verbeteren • Doorstroming/wooncarrière in Mariahoeve • Aantrekken jonge gezinnen met kinderen • Gem. inkomen ophogen
Wonen
• Vernieuwing van woningen • Vernieuwing van parkeerplaatsen • Vernieuwing / kwaliteitsverbetering openbare ruimte
• Meer differentiatie in woningvoorraad • Toevoegen woningen aan de voorraad • Kwaliteit v/d voorraad verbeteren • Doorstroming/wooncarrière in Mariahoeve • Aantrekken jonge gezinnen met kinderen • Gem. inkomen ophogen
Wonen
Gebiedsontwikkeling Schenkzone (FB 080)
Gebiedsontwikkeling Finnenburg / Margarethaland (FB 089)
Nulmeting Mariahoeve
Wonen Softe economie Openbare ruimte
2010 t/m 2014
Openbare ruimte Softe economie
2011 t/m 2014
Openbare ruimte
9
Project
maatregelen
doelstellingen
domein
looptijd
Gebiedsontwikkeling Isabellaland 1 (FB 090)
• Inpassen van speel / groenvoorziening • Realisatie ruimte voor een buurtcentrum • Realisatie van parkeerplaatsen • Toevoeging van woningen • Vernieuwing van een school • Vernieuwing / kwaliteitsverbetering openbare ruimte
• Verhogen gebruikswaarde van het groen • Toevoegen maatschappelijk vastgoed • Meer differentiatie in woningvoorraad • Toevoegen woningen aan de voorraad • Kwaliteit v/d voorraad verbeteren • Doorstroming/wooncarrière in Mariahoeve • Aantrekken jonge gezinnen met kinderen • Aantrekkelijker maken leefomgeving • Opwaarderen onderwijsvastgoed
Openbare ruimte
2010 t/m 2012
• Vernieuwing van school • Realisatie VanHarte Resto in de school • Realisatie podium theater in de school • Realisatie kunstwerken en entrees • Realisatie speelvoorzieningen, amfitheater, zorgvoorziening • Vernieuwing / kwaliteitsverbetering openbare ruimte • Toevoeging van woningen • Toevoeging van parkeerplaatsen • Slopen woningen
• Opwaarderen onderwijsvastgoed • Creëren maatschappelijk vastgoed • Verhogen gebruikswaarde van het groen • Meer differentiatie in woningvoorraad • Toevoegen woningen aan de voorraad • Kwaliteit v/d voorraad verbeteren • Doorstroming/wooncarrière in Mariahoeve • Aantrekken jonge gezinnen met kinderen • Gem. inkomen ophogen
Wonen
• Vernieuwing van woningen • Toevoeging van woningen • Vernieuwing / kwaliteitsverbetering openbare ruimte
• Verhogen gebruikswaarde van het groen • Meer differentiatie in woningvoorraad • Toevoegen woningen aan de voorraad • Kwaliteit v/d voorraad verbeteren • Doorstroming/wooncarrière in Mariahoeve • Aantrekken jonge gezinnen met kinderen • Gem. inkomen ophogen
Wonen
• Vernieuwing / kwaliteitsverbetering openbare ruimte
• Verhogen gebruikswaarde van het groen
Openbare ruimte
Wijkpark Mariahoeve (FB 085)
Hongarenburg (FB 030)
Openbare ruimte projecten
Softe economie Wonen
2010 t/m 2014
Softe economie Openbare ruimte
2009
Openbare ruimte
2009 t/m 2010
De volledige beschrijving van de maatregelen van de projecten is te vinden in de Voortgangsrapportage Mariahoeve. Op het moment van afronden van deze nulmeting moet de Voortgangsrapportage nog worden vastgesteld.
Nulmeting Mariahoeve
10
3.2 MAATREGELEN SOCIALE PIJLER In onderstaand schema zijn de projecten en maatregelen, zoals bekend per oktober 2009, voor de sociale pijler in beknopte vorm opgenomen.
Project
maatregel
doelstelling
domein
looptijd
1. Woonservice wijk Realiseren / ontwikkelen van: Mariahoeve Van harte resto, zorgpunt, dekkend welzijnsniveau en passend welzijnsaanbod, initiëren buurtallianties, burenhulpcentrale, toegankelijkheid openbare ruimte
Bevorderen langer zelfstandig wonen ouderen
Wonen Onderwijs Zorg Welzijn
2009-2012
2. Brede school Realiseren van: Diamant college wijkpodium, naschoolse opvang, cursusruimtes
Dekkend welzijns- zorg- en cultuuraanbod. Stimulering sociale cohesie
Voorzieningen
2009-2012
3. Brede school College Sint Paul
Realiseren van: nieuwbouw school, inclusief een MFA-accommodatie
Opvang van leerlingen met Onderwijs speciale aandacht, Zorg optimaliseren dienstverlening Welzijn ouderen en jongeren
2009-2012
4. Royaal Mariahoeve
Bewerkstelligen van: participatie bewoners in klantenpanel, buurtallianties en middels projecten
Bevorderen betrokkenheid, burgerparticipatie
Buurtbeleving
2009-2012
5. Schoon, heel, veilig
Aanpakken van: zwerfvuil, div. overlast, achterstallig groen
Verbeteren en onderhouden Leefbaarheid leefbaarheid openbare ruimte Veiligheid
2009-2012
6. Rollende rollators Schouwen en aanpakken van: hinderlijke plekken openbare ruimte
Realiseren van hindervrije openbare ruimte
Leefbaarheid Openbare ruimte
2010-2012
7. Groen Mariahoeve
Verbeteren van: groen- en speel voorzieningen
"Gerenoveerde" groenvoorziening
Leefbaarheid Openbare ruimte
2009-2012
8. Vroegtijdig schoolverlaten
Realiseren en bewerkstelligen van: Samenwerking scholen en business centre, bieden van stageplaatsen en klussen
Voorkomen schooluitval
Onderwijs
2010-2012
9. Gezonde leefstijl
Realiseren van: Gezondere leefstijl goede dekking speelvoorzieningen, bieden van bewegings/sport- en spelmogelijkheden, aanpassen schoolpleinen (wijkgericht)
Sport Welzijn
2010-2012
10. Ontmoeten en binden
Projecten gericht op sociale cohesie; VanHarteResto, wijkpodium, welkom in de wijk, buurthuis de Landen, taalbeheersingsprojecten etc.
Versterken van sociale cohesie, bevordering taalbeheersing
Voorzieningen Welzijn
2009-2012
11. Woonafspraken en leefregels
Toewijzing op leefstijl, woonafspraken en leefregels
Versterken van sociale cohesie
Wonen
2009-2012
Nulmeting Mariahoeve
11
Project
maatregel
doelstelling
domein
looptijd
12. Cultuur
Realiseren van: wijkpodium, cursusruimtes (zie ontw. brede school Diamant College). Stimulering van: initiatieven wijkcultuur, netwerk (amateur)kunstenaars
Ontwikkeling wijkcultuur
Voorzieningen
2009-2012
Nulmeting Mariahoeve
12
4
INDICATOREN ___________________________________________________________
4.1 SELECTIE INDICATOREN Om er voor te zorgen dat in Mariahoeve in de toekomst ook met veel plezier gewoond kan blijven worden, zijn in de toekomstvisie voor Mariahoeve de volgende hoofddoelstellingen geformuleerd: het behouden van Mariahoeve als kwalitatieve wijk, het voorkomen dat deze wijk een probleemwijk wordt, en rekening houden met de kernkwaliteiten en gebiedsidentiteit van de wijk, dus Mariahoeve = Mariahoeve. Een één-op-één vertaling van deze hoofddoelstellingen naar indicatoren waarmee de effecten van de maatregelen uit de projecten (fysiek en sociaal) gemeten kunnen worden, is natuurlijk niet direct mogelijk. Het hele pakket aan maatregelen gezamenlijk moet er uiteindelijk toe leiden dat de hoofddoelstellingen worden bereikt. Gezien de opdracht (“op basis van bestaande beschikbare bronnen”) en de complexiteit van de opdracht, wordt een één-op-één-relatie tussen de doelstellingen van de fysieke en sociale projecten met indicatoren dan ook niet nagestreefd. Door te inventariseren binnen welk domein de maatregelen vallen en te kijken welke gegevens voor de doelen of resultaten generiek én over meerdere tijdvakken uit bestaande bronnen beschikbaar zijn, is een set van bruikbare indicatoren naar voren gekomen. Het zijn indicatoren die door een stijging of daling aangeven dat er veranderingen hebben plaatsgevonden en waarvan redelijkerwijs kan worden aangenomen dat dit mede een gevolg is van de uitvoering van de maatregelen uit de fysieke en sociale projecten, en die kunnen uitwijzen of Mariahoeve zich in positieve zin ontwikkelt, zoals bedoeld en beschreven in de toekomstvisie.
Voor de fysieke pijler zijn vijf indicatoren gekozen die gevolgd gaan worden, een indicator Wonen, een indicator Voorzieningen, een indicator Arbeidsbalans, een indicator Bevolking en een indicator Inkomen. Voor de sociale pijler is één indicator beschikbaar, de Maatschappelijke index genoemd. Deze is samengesteld is uit vier achterliggende indicatoren, te weten Capaciteiten, Participatie, Leefomgeving en Sociale Binding. Deze indicatoren geven een signaal af (positief of negatief) waarin de beoogde maatschappelijke doelstellingen van de fysieke en sociale projecten zich ontwikkelen. Hiervoor worden de indicatoren op drie nivo’s gepresenteerd: wijknivo (Mariahoeve & Marlot), stadsdeelnivo (Haagse Hout) en stedelijk nivo (Den Haag). Omdat de fysieke en sociale projecten geen betrekking hebben op (de buurt) Marlot, wordt Marlot als “constante factor” gezien die de beoogde ontwikkelingen niet noemenswaardig zal beïnvloeden. Voor beide pijlers, fysiek en sociaal, start de nul-situatie van de indicatoren met de meest recente gegevens (merendeel over 2008, stand 1-1-2009).
Nulmeting Mariahoeve
13
Bronnen De indicatoren voor de fysieke pijler zijn afkomstig uit Den Haag in Cijfers (bronnen van CBS, DBZ, GBD, Locatus, Rio) en bewerkt door DSO/Onderzoek. De indicatoren voor de sociale pijler zijn afkomstig uit de Maatschappelijke Index (bronnen Stadsenquête, Veiligheidsmonitor, GBA, CWI) en bewerkt door OCW/OIV. Voorwaarde voor deze effectmeting is dat alle gebruikte bronnen beschikbaar zijn en periodiek worden geactualiseerd.
Nulmeting Mariahoeve
14
5
NUL-SITUATIE FYSIEK ___________________________________________________________
5.1 NUL-SITUATIE FYSIEK De fysieke indicatoren voor Mariahoeve De fysieke indicatoren vertegenwoordigen de doelstellingen van de projecten van de fysieke pijler. Door vernieuwing en toevoeging van kwaliteit op het gebied van wonen, economie (ruimte voor detailhandel, kantoren) en de openbare ruimte is het de bedoeling doelgroepen die een positieve ontwikkeling voor Mariahoeve kunnen betekenen te behouden én aan te trekken.
Fysieke indicatoren Mariahoeve w onen 20,0
15,0 10,0
inkomen
voorzieningen
5,0 0,0
Den Haag bevolking
7 Haagse Hout
arbeidsbalans
25 Mariahoeve en Marlot
Hoofdindicatoren Fysieke pijler
Den Haag
Haagse Hout
Mariahoeve & Marlot
Wonen M2-prijs alle woningen [euro/m2]
10,0 1.899
11,1 2.107
8,8 1.666
Voorzieningen economie aantal verkooppunten per 1000 inwoners aantal verkooppunten [winkels]
17,6 8.469
12,4 510
5,9 80
7,9 265.581
17,7 47.483
7,0 5.799
10,0 29%
7,1 21%
6,4 18%
10,0 28.900
11,9 34.300
9,1 26.200
Arbeidsbalans aantal banen Bevolking aandeel huishoudens met kinderen [%] Inkomen gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen [euro’s]
Nulmeting Mariahoeve
15
Met deze indicatoren kan zowel de autonome ontwikkeling van Mariahoeve worden gevolgd als de ontwikkeling van Mariahoeve in relatie tot andere wijken, stadsdelen en Den Haag.
Nul-meting van de fysieke indicatoren Met de indicator Wonen scoort Mariahoeve onder het stadsdeel Haagse Hout en het Haags gemiddelde. Het wil zeggen dat de gemiddelde m2-prijs van de woningen in Mariahoeve lager is dan in het stadsdeel Haagse Hout en ook lager dan het stedelijk gemiddelde. Met de indicator Voorzieningen scoort Mariahoeve eveneens onder het stadsdeel en stedelijk gemiddelde. Er zijn in vergelijking met het stadsdeel Haagse Hout en Den Haag veel minder verkooppunten. De indicator Arbeidsbalans laat zien dat in Mariahoeve verhoudingsgewijs bijna evenveel werkgelegenheid is als op stedelijk nivo. In vergelijking met het stadsdeel Haagse Hout blijft de werkgelegenheid in Mariahoeve flink achter. De indicator Bevolking laat zien dat er in Mariahoeve veel minder huishoudens met kinderen zijn dan in het stadsdeel Haagse Hout en zelfs aanmerkelijk minder in vergelijking met Den Haag. De indicator Inkomen laat verder zien dat het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen in Mariahoeve ver onder dat van het stadsdeel gemiddelde ligt en ook lager ligt dan het stedelijk gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen. Dit is het uitgangspunt, de nul-meting van de fysieke indicatoren voor de effectmeting van Mariahoeve. Zij dienen als graadmeter voor het meten van (het effect van) de voortschrijding van de uit te voeren maatregelen van de (fysieke) projecten.
Als in Mariahoeve
-
de gemiddelde m2-prijs van de woningen stijgt
-
het aantal verkooppunten per 1000 inwoners stijgt
-
de werkgelegenheid toeneemt
-
het aantal huishoudens met kinderen toeneemt
-
het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen toeneemt
én
én
én
én
dan
sorteren de fysieke maatregelen effect en kan gekeken worden of de doelstellingen zijn bereikt.
Daling van één van de indicatoren tegen deze verwachting in, is aanleiding om het beleid of instrumentarium aan te passen.
Nulmeting Mariahoeve
16
5.2 TOELICHTING FYSIEKE INDICATOREN Hieronder volgt een toelichting op de gekozen indicatoren. De indicatoren zijn zo gekozen dat ze op zichzelf staand en gemeten over een langere periode iets vertellen over de autonome ontwikkeling ervan in de wijk. Daarnaast zijn ze ook vergelijkbaar met dezelfde indicatoren van andere wijken, stadsdeel en het stedelijk gemiddelde. Wonen: De gemiddelde m2-prijs van woningen. De ontwikkeling van de gemiddelde m2-prijs van woningen, gemeten over een bepaalde periode, is de stijging of daling van de waarde van woningen. De waarde kan stijgen door bijvoorbeeld toevoeging van nieuwbouwwoningen, door renovatie, door onttrekking aan de voorraad of door verandering in de vraag-aanbod (populariteit/schaarste) verhouding. Ook de omgeving (openbare ruimte) kan van invloed zijn op de waardeontwikkeling van woningen. De gemiddelde m2-prijs wordt vervolgens uitgedrukt in een getal tbv de indicator Wonen in de grafiek. Het getal kan boven of onder het stedelijk gemiddelde scoren. In de indicator Wonen is het effect van de maatregelen terug te zien die renovatie en onttrekking/nieuwbouw van woningen betreffen. Voor het profiel van de woningvoorraad in Mariahoeve wordt verwezen naar bijlage I. Voorzieningen: Het aantal verkooppunten. Door het aantal verkooppunten per 1000 inwoners te berekenen is vergelijking met andere wijken mogelijk. Tegelijkertijd geeft een stijging aan dat er winkels (detailhandel) in de wijk zijn bijgekomen. Het tegenovergestelde, een daling van de indicator geeft aan dat er minder winkels (detailhandel) in de wijk is. In de indicator Voorzieningen moet het effect terug te zien zijn van de maatregelen die onder andere vernieuwing en toevoeging van winkelruimte moeten realiseren. Het profiel van aanwezige winkelvoorzieningen en wat daar verder bij hoort, is terug te vinden in bijlage I. Arbeidsbalans: Het aantal banen gedeeld door de potentiële beroepsbevolking. Dit resulteert in een verhoudingsgetal tussen werkgelegenheid en potentiële beroepsbevolking. Voor de grafiek wordt de indicator Arbeidsbalans vervolgens vermenigvuldigd met 10. Het aantal banen is de bruto werkgelegenheid, bezette arbeidsplaatsen. Een arbeidsplaats die door twee personen in deeltijd wordt bezet telt als twee banen. Met de potentiële beroepsbevolking wordt bedoeld alle personen van 15 tot 65 jaar. Een stijging van de indicator Arbeidsbalans geeft aan dat de werkgelegenheid is toegenomen; verhoudingsgewijs meer banen of minder potentiële beroepsbevolking. Een daling geeft aan dat de werkgelegenheid afneemt; verhoudingsgewijs minder banen of meer potentiële beroepsbevolking. Bevolking: Het aandeel huishoudens met kinderen. Voor de vergelijkbaarheid is het aantal huishoudens met kinderen uitgedrukt in een percentage van alle huishoudens in de wijk, resp. stadsdeel en de stad. Het percentage wordt vervolgens uitgedrukt in een getal tbv de indicator Bevolking in de grafiek, waarbij Den Haag op 10 is gesteld. Wijk en stadsdeel scoren daarboven of daaronder. Door veranderingen in de woningvoorraad, verandert de bevolkingssamenstelling. Om te zien welk effect dit heeft op het profiel van de bevolking en de huishoudensamenstelling, wordt verwezen naar bijlage I.
Nulmeting Mariahoeve
17
Inkomen: Het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen. Deze wijzigt onder meer als gevolg van veranderingen in de woningvoorraad. Als het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen toeneemt wordt daarmee het draagvlak voor voorzieningen vergroot. En andersom, als het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen afneemt, vermindert het draagvlak voor voorzieningen. Het gemiddeld inkomen wordt vervolgens uitgedrukt in een getal tbv de indicator Inkomen in de grafiek. Het getal kan boven of onder het stedelijk gemiddelde scoren. Voor het inkomensprofiel wordt verwezen naar bijlage I.
Nulmeting Mariahoeve
18
6
NUL-SITUATIE SOCIAAL ___________________________________________________________
6.1 DE MAATSCHAPPELIJKE INDEX
OPMERKINGEN VOORAF Uit de inleidende tekst van de Maatschappelijke index van OCW/OIV:
“Wat zegt een waarde in de maatschappelijke index: Alle cijfers in de maatschappelijke index zijn herberekend tot een rapportcijfer. Om te laten zien hoe een wijk het doet op een bepaald onderdeel is steeds Den Haag als vergelijking opgenomen. Meestal is een zes als waarde voor Den Haag gegeven. De wijk zal dan een zeven of meer hebben als die beter scoort dan Den Haag of een vijf of minder als die slechter scoort.” “De maatschappelijke index is nog in ontwikkeling.”
De maatschappelijke hoofdindicatoren voor Mariahoeve In onderstaande figuur worden voor de sociale pijler 4 hoofdindicatoren gepresenteerd. Om te zien waar Mariahoeve staat, is Mariahoeve afgezet tegen het stadsdeel Haagse Hout waar Mariahoeve onderdeel vanuit maakt, en tegen de stad.
Maatschappelijke index Mariahoeve (hoofdindicatoren) Maatschappelijke index 8 6 4 D. Sociale binding
A. Capaciteiten
2 0
C. Participatie
B. Leefomgeving
wijk
Nulmeting Mariahoeve
stadsdeel
stad
19
Maatschappelijke index en domeinscores wijk
stadsdeel
stad
6,6
7,2
6,0
Maatschappelijke index
7,1
7,7
6,0
A. Capaciteiten
7,1
7,1
6,0
B. Leefomgeving
5,3
6,8
6,0
C. Participatie
6,9
7,2
6,0
D. Sociale binding
Nul-meting van de sociale indicatoren Mariahoeve scoort, voor de 4 aspecten gezamenlijk tussen stad en stadsdeel in. Als het gaat om de afzonderlijke aspecten dan scoort Mariahoeve met Capaciteit beter dan het stedelijke gemiddelde van Den Haag, maar minder in vergelijking met het stadsdeel Haagse Hout. Als het gaat om de Leefomgeving scoort Mariahoeve samen met het stadsdeel onder het gemiddelde voor Den Haag. Als het gaat om Participatie scoort Mariahoeve in vergelijking tot het stadsdeel én het stedelijke gemiddelde het laagst, maar daarentegen met Sociale binding ruim boven het stedelijk gemiddelde ! Dit is het uitgangspunt, de nul-meting van de sociale indicatoren voor de effectmeting van Mariahoeve. De maatschappelijke index en deze hoofdindicatoren dienen als graadmeter voor het meten van (het effect van) de maatregelen uit de projecten.
Als in Mariahoeve
-
de Maatschappelijke index stijgt
-
de scores voor de indicatoren Capaciteiten, Leefomgeving,
en Participatie en Sociale binding eveneens allen stijgen dan
sorteren de sociale maatregelen effect en kan gekeken worden of de doelstellingen zijn bereikt.
Daling van de maatschappelijke index of één van de indicatoren tegen deze verwachting in, is aanleiding om het beleid of instrumentarium aan te passen.
6.2 TOELICHTING INDICATOREN SOCIALE PIJLER De maatschappelijke index is opgebouwd uit vier aspecten ofwel kwadranten: Capaciteit: dit is een voorwaardenscheppend aspect. Het gaat om de persoonlijke voorwaarden die nodig zijn om in de samenleving te kunnen participeren. Hieronder vallen de volgende thema's: voldoende taalbeheersing, voldoende inkomen, een goede gezondheid en voldoende opleiding. Leefomgeving: dit is ook een voorwaardenscheppend aspect. Het gaat hierbij om de vraag of de leefomgeving stimuleert tot meedoen of belemmerend werkt. Onder
Nulmeting Mariahoeve
20
dit aspect vallen de volgende thema's: ontbreken van discriminatie, passend zijn van de huisvesting, aanwezig zijn van adequate voorzieningen en het ontbreken van vervuiling en overlast. Participatie: dit betreft de kern van de maatschappelijk index: het is belangrijk dat iedereen meedoet in de samenleving (gedragsaspect). Onder dit aspect vallen de volgende thema's: werkzoekenden, schoolgaande jeugd, voldoende sociale contacten, deelname aan sociale en culturele activiteiten en sociaal maatschappelijke inzet. Sociale binding: bij dit aspect gaat het om het gevoel van de bewoners bij hun buurt. Hieronder vallen de volgende thema's: voelen bewoners zich thuis in hun buurt (ervaren binding) en wonen ze lang in de buurt (mutaties).
6.3 DE BASISINDICATOREN De figuur hieronder laat de achterliggende basisindicatoren zien van 4 hoofdindicatoren die hiervoor zijn uitgelegd.
Maatschappelijke index Mariahoeve, basisindicatoren A1. Voldoende opleiding 10 D4. Inzet voor de buurt A2. Goede gezondheid 8
D3. Ervaren binding
A3. Voldoende inkomen
6 D2. Samenstelling bevolking
4
A4. Voldoende taalbeheersing
2 0
D1. Stabiele bevolking
B1. Passende huisvesting
C4. Voldoende sociale contacten
B2. Kw aliteit w oonomgeving
C3. Sociaal maatschappelijke inzet
B3. Weinig vervuiling/overlast
C2. Deelname sport en cultuur
B4. Weinig criminaliteit/onveiligheid C1. Kansen op w erk
w ijk
stadsdeel
stad
De basisindicatoren laten zien dat Mariahoeve verhoudingsgewijs goed scoort op de leefomgeving (B) waar het gaat om de kwaliteit van de woonomgeving, weinig vervuiling en overlast, en weinig criminaliteit en onveiligheid. Bij de indicatoren die participatie (C) vertegenwoordigen gaat het een stuk minder goed, met name op het gebied van sociale contacten en kansen op werk. Op de thema’s capaciteiten (A) en sociale binding (D) scoort Mariahoeve weliswaar boven het stedelijke gemiddelde, maar, behoudens een positieve uitschieter voor het opleidingsniveau, onder de stadsdeel-scores.
Nulmeting Mariahoeve
21
Scores op basisindicatoren relatie met projecten
wijk
stadsdeel
stad
8,3 7,1 6,5 6,4
8,2 7,7 7,5 7,2
6,0 6,0 6,0 6,0
CAPACITEITEN A1. Voldoende opleiding A2. Goede gezondheid A3. Voldoende inkomen A4. Voldoende taalbeheersing
6,4 7,4 7,0 7,5
6,7 7,4 7,0 7,5
6,0 5,9 6,0 6,0
LEEFOMGEVING B1. Passende huisvesting B2. Kwaliteit woonomgeving B3. Weinig vervuiling/overlast B4. Weinig criminaliteit/onveiligheid
5,3 5,8 5,9 4,1
7,1 8,2 6,6 5,1
6,0 6,0 6,0 6,0
PARTICIPATIE C1. Kansen op werk C2. Deelname sport en cultuur C3. Sociaal maatschappelijke inzet C4. Voldoende sociale contacten
6,4 6,5 7,0 7,0
6,3 7,4 7,3 7,3
6,0 6,0 6,0 6,0
SOCIALE BINDING D1. Stabiele bevolking D2. Samenstelling bevolking D3. Ervaren binding D4. Inzet voor de buurt
1, 3, 8, 9
5, 6, 7, 11
1, 2, 3, 4, 10, 11, 12
1, 3, 4, 10, 11
In bijlage II van deze notitie zijn de achterliggende gegevens van de maatschappelijke index opgenomen.
Projecten sociale pijler Voor de sociale pijler zijn projecten opgesteld, die de komende jaren vooral verbetering trachten aan te brengen op die gebieden waar Mariahoeve laag op scoort. Voor het bevorderen van zaken die bijdragen aan een betere participatie, zal bijvoorbeeld een Van Harte Resto worden opgezet en een wijkpodium worden gerealiseerd. Ook zullen activiteiten worden georganiseerd en platforms worden geboden die de sociale cohesie en betrokkenheid moeten bevorderen. En op het gebied van onderwijs, zorg, welzijn, cultuur, de woonomgeving etc., die onder de thema’s capaciteiten, leefomgeving en sociale binding vallen, worden voorzieningen gerealiseerd en een aanpak voorgestaan die tot verbetering in Mariahoeve moeten leiden. Uiteindelijk moet het effect van al die voorzieningen, activiteiten, en maatregelen ook terug te zien zijn in de scores.
Nulmeting Mariahoeve
22
7
HOE VERDER ? ___________________________________________________________
7.1 OPSTAP NAAR DE “1”-METING Voorliggende nul-meting vormt de basis voor de effectmeting, maar is in feite niet meer dan een momentopname. Om de ontwikkeling van Mariahoeve te kunnen zien zal op een later moment een één-meting gedaan moeten worden en deze zal periodiek herhaald worden. Omdat deze nul-meting gebaseerd is op bestaand onderzoeksmateriaal dat grotendeels jaarlijks wordt geactualiseerd, is het mogelijk in de periode tussen nulen één-meting van deze informatie af te tappen om te monitoren. De daadwerkelijke één-meting zal echter pas plaatsvinden als een substantieel deel van de projecten is gerealiseerd. Daarom is de verwachting dat in 2011 een eerste monitor, en in 2012 een één-meting gedaan zal worden.
Nulmeting Mariahoeve
23
Nulmeting Mariahoeve
24
Bijlage I - fysiek
Profielen zijn gepresenteerd op wijknivo 25 Mariahoeve & Marlot
Profiel Profiel Profiel Profiel Profiel Profiel
Woningvoorraad..............................................................27 Sociale huursector...........................................................28 Voorzieningen, werkgelegenheid .......................................29 Niet-woningen ................................................................30 Bevolking .......................................................................31 Huishoudinkomens ..........................................................33
Nulmeting Mariahoeve
25
Nulmeting Mariahoeve
26
Profiel woningvoorraad Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot Woningvoorraad
TOTAAL AANTAL WONINGEN (OZB)
Stand 1-1-2009 8.202
gemiddelde woningbezetting (personen)
1,65
WIJZIGINGEN IN DE WONINGVOORRAAD aantal toegevoegde woningen aantal onttrokken woningen
0 0
WONINGEN NAAR EIGENDOMSSITUATIE koopwoningen particuliere huurwoningen sociale huurwoningen geen gegevens eigendomssituatie
3.093 1.239 3.677 193
WONINGEN NAAR SOORT WONING (3 deling) eengezinswoning meergezinswoning overige woning
867 7.304 31
WONINGEN NAAR BOUWJAAR voor 1960 van 1960-1970 van 1970-2000 2001 en later geen gegevens bouwjaar
1.763 5.230 1.096 111 2
gemiddelde leeftijd woningen (jaren)
44,1
WONINGEN NAAR AANTAL KAMERS 1 en 2 kamers 3 kamers 4 kamers 5 kamers 6 en meer kamers kamertal onbekend
1.197 2.585 3.473 531 403 13
WONINGEN NAAR BEREIKBAARHEID lift geen lift lift onbekend
4.471 3.731 0
GEMIDDELDE M²-PRIJS Eengezinswoningen (euro/m2) Meergezinswoningen (euro/m2) Alle woningen (euro/m2)
2.613 1.555 1.666
Mutatiegraad koopsector (%)
8,5
Bron: DHIC/CBS, DSO, OZB
Nulmeting Mariahoeve
27
Profiel sociale huursector Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot
Sociale huursector
2008
GEMIDDELD AANTAL REACTIES Eengezinswoningen (reacties) Meergezinswoningen (reacties) Alle verhuurde woningen (reacties)
154 156 156
GEMIDDELDE AANTAL AANBIEDINGEN Eengezinswoningen (aanbiedingen) Meergezinswoningen (aanbiedingen) Alle verhuurde woningen (aanbiedingen)
5,8 5,0 5,1
Mutatiegraad sociale huursector (%)
7,3
Bron: WMS
Nulmeting Mariahoeve
28
Profiel Voorzieningen en Werkgelegenheid Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot Detailhandel naar branchering
Dagelijkse boodschappen Levensmiddelen Persoonlijke verzorging
Stand 1-1-2009
16 7
Mode & Luxe Warenhuis Kleding & mode Schoenen & lederwaren Juwelier & optiek Huishoudelijke- en luxe artikelen Antiek & kunst
3 3 1 -
Vrije tijd Sport & spel Hobby Media
1
In & om huis Plant & dier Bruin & witgoed Auto & fiets Doe-het-zelf Wonen
5 1 1
Detailhandel overig
1
Overige verkooppunten Autogerelateerde verkooppunten Brandstoffen Horeca Ontspanning Ambacht Financiële Instelling Particuliere Dienstverlening Leegstand TOTAAL VOORZIENINGEN Aantal verkooppunten per 1000 inwoners
5 1 18 1 8 2 3 3 80 5,9
Bron: DHIC/Locatus
Werkgelegenheid
Totaal aantal vestigingen Totaal aantal banen
Stand 1-1-2008 524 5.799
Bron: WGH 2008
Nulmeting Mariahoeve
29
Profiel niet-woningen Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot Stand 1-1-2009
Soort niet-woningen
Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal
kantoren winkels bedrijven horeca hotels/pensions uitgaansvoorzieningen overige categorieën bijzondere woonvormen kerken en gebedsruimten scholen bijzondere voorzieningen medische voorzieningen recreatieve voorzieningen sportvoorzieningen attracties cultuur
45 56 15 14 0 0 872 3 5 8 2 18 19 13 0 0
Bron: DHIC/OZB
Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot Bruto-vloeroppervlak niet-woningen
Stand 1-1-2009
Totaal bruto-vloeroppervlak niet-woningen [m2]
302.487
Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak Bruto-vloeroppervlak
101.686 12.182 5.299 2.542 0 0 0 0 70.242 8.404 14.688 3.124 27.273 3.894 19.214 33.939
kantoren winkels bedrijven horeca hotels/pensions uitgaansvoorzieningen culturele voorzieningen attracties sportvoorzieningen recreatieve voorzieningen medische voorzieningen bijzondere voorzieningen scholen kerken en gebedsruimten bijzondere woonvormen overige categorieën
Bron: DHIC/OZB
Nulmeting Mariahoeve
30
Profiel Bevolking Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot Bevolking
BEVOLKINGSOMVANG Aantal personen
Stand 1-1-2009
13.462
GESLACHT Mannen Vrouwen
6.193 7.269
LEEFTIJDSGROEPEN (personen) 0-4 jaar 5-14 jaar 15-19 jaar 20-44 jaar 45-64 jaar 65-79 jaar 80 jaar eo
615 1.027 491 4.368 3.463 2.118 1.380
Gemiddelde leeftijd bevolking
46,1
HUISHOUDENS Aantal huishoudens Intramurale bevolking (personen) Aantal kinderen per huishouden Aantal kinderen per huishouden met kinderen
8.180 227 0,3 1,6
Eenpersoonshuishoudens Samenwonend zonder kinderen Samenwonend met kinderen Eenoudergezin
4.942 1.725 885 628
MIGRATIE & MUTATIE Vestigers (personen) Vertrekkers (personen) Migratiesaldo (personen) Aantal geborenen (personen) Aantal overledenen (personen) Bevolkingssaldo (personen) Bevolkingssaldo per 1000 inwoners
1.876 1.649 227 123 190 159 12
Bron: DHIC / DBZ, DSO/Beleid/Onderzoek
Nulmeting Mariahoeve
31
Nulmeting Mariahoeve
32
Profiel Inkomens – aantal particuliere huishoudens
Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot
PARTICULIERE HUISHOUDENS - aantallen
2006
Particuliere huishoudens naar: Aandachtsgroep VSO Niet-aandachtsgroep
3.220 4.500
Aandachtsgroep VSO naar samenstelling huishouden: Eenpersoonshuishouden Paar zonder kinderen Paar met kinderen Eenoudergezin Overig
1.990 410 270 440 110
Aandachtsgroep VSO naar leeftijd hoofd huishouden: 15-24 jaar 25-44 jaar 45-64 jaar 65 jaar en ouder
160 860 880 1.320
Aandachtsgroep VSO naar belangrijkste bron van inkomen (huishoudens): Loon Winst WW/bijstand Arbeidsongeschikt Pensioen
790 200 640 170 1.310
Aandachtsgroep VSO naar samenstelling huishouden en leeftijd: Eenpersoonshuishouden jonger dan 65 jaar Eenpersoonshuishouden 65 jaar en ouder Meerpersoonshuishouden jonger dan 65 jaar Meerpersoonshuishouden 65 jaar en ouder
990 1.000 920 320
Bron: CBS / RIO2006
Nulmeting Mariahoeve
33
Profiel Inkomens – besteedbaar inkomen
Wijk: 25 Mariahoeve en Marlot
PARTICULIERE HUISHOUDENS
2006 2006 gestandaarbesteedbaar diseerd *) huishoud besteedbaar inkomen huishoud inkomen
Besteedbaar huishoudinkomen (euro’s)
26.200
20.900
Alle particuliere huishoudens met inkomen naar samenstelling huishouden: Eenpersoonshuishouden Paar zonder kinderen Paar met kinderen Eenoudergezin Overig
19.200 33.800 46.900 22.900 42.800
19.200 24.700 25.200 16.000 24.400
Alle particuliere huishoudens met inkomen naar leeftijd hoofd huishouden: 15-24 jaar 25-44 jaar 45-64 jaar 65 jaar en ouder
14.900 26.700 29.600 23.700
12.500 19.900 22.400 21.000
Alle particuliere huishoudens met inkomen naar belangrijkste bron van inkomen: Loon Winst WW/bijstand Arbeidsongeschikt Pensioen
31.400 32.300 14.700 18.800 23.000
23.300 23.800 11.700 16.100 20.400
Bron: CBS / RIO2006
*) Gestandaardiseerd besteedbaar huishoudinkomen (zie voor uitgebreide tekst CBS/RIO) Om inkomens van huishoudens van verschillende grootte en samenstelling vergelijkbaar te maken wordt het inkomen gestandaardiseerd. Hiertoe wordt het besteedbare huishoudinkomen gedeeld door een equivalentiefactor. In de equivalentiefactor komen de schaalvoordelen tot uitdrukking die het gevolg zijn van het voeren van een gemeenschappelijke huishouding. (Kortom: er wordt rekening gehouden met partners en/of kinderen in het huishouden die geen inkomen hebben.)
Nulmeting Mariahoeve
34
Toelichting op begrippen niet-woningen: Kantoren: Bankgebouw • • Kantoor Ministerie • • Rijksarchief Ambassade • • Stadhuis / stadsdeelkantoor Regentenkamer • • Stationsgebouw Postkantoor • Winkels: • • • • • • • •
Winkel Apotheek Showroom Expositieruimte Grootwinkelbedrijf Kiosk Vitrine Tuincentrum
Bedrijven: Wasserij • • Fabriek Beton / asfaltcentrale • • Drukkerij • Atelier Laboratorium • • Vlees / visverwerkingsbedrijf • Koelhuis / vriescel • Bedrijfsruimte / hal • Bedrijfsverzamelgebouw • Expeditie knooppunt • Benzinestation Autowasserette • • Garagebedrijf • Truckcenter Nutsbedrijf • • Opslagterrein Werkplaats • • Loods/Keet/Romney • Brandstoftank Horeca: • • • • • •
Consumptietent Bar / café Restaurant Cafetaria Bordeel/Club Bordeel
Hotels/pensions: • Hotel • Hotel / appartement • Pension Uitgaansvoorzieningen: • Bioscoop • Discotheek • Feestzaal • Casino/amusementshal
Culturele • • • • • •
voorzieningen: Museum Muziekcentrum Theater / concertzaal Schouwburg Congrescentrum Bibliotheek e.d
Attracties: • De Pier • Attractiepark Sportvoorzieningen: • Sportcomplex • Tennispark • Sportveld Sporthal • • Zwembad • IJsbaan • Golfterrein Gymnastiekzaal • • Dansschool Sportschool / sauna • Recreatievoorzieningen: • Midgetgolfbaan • Bowlingbaan Badhuis • • Verenigingsgebouw • Camping • Manege • Jachthaven • Wijk / buurtcentrum • Clubhuis • Sociëteitsgebouw School en • kindertuinen • Kinderboerderij Volkstuinencomplex • • Volkstuinhuisje Recreatiegebied • • School / kindertuinen Volkstuin • Medische voorzieningen (inclusief opvang): • Gezondheidscentrum • Praktijkruimte • Bejaardencentrum Verpleeghuis • • Vervangend tehuis • Opvangcentrum • Dag / nachtverblijf • Logeerruimte • Recreatiezaal • Ziekenhuis / psychiatrische inrichting • Zusterhuis • Poliruimte / bloedbank Bijzondere voorzieningen: • Politiepost • Brandweerpost • Gevangenis
Nulmeting Mariahoeve
Scholen: School • Kerken en gebedsruimten: • Kerk / gebedsruimte Bijzondere woonvormen • Recreatiewoning Kamerverhuurbedrijf • • Studentenhuisvesting Woongroep • • Klooster Paleis • Overige • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
categorieën: Begraafplaats Bergplaats Boerderij Bouwterrein Box waarde > 2 Brug Crematorium Defensieobject Dierenasiel Garage Geldautomaat Hulpwarmtecentrale Kantine Kassen op volle grond Kelder Kleed / toiletgebouw Kort parkeergarage Marktterrein Molen Onderstation Onderzoek objectcode Opslagruimte Parkeergarage Parkeerplaats Parkeerterrein Poldergemaal Portiers / wachthuisje Reclame zuil/mast Remise Rijwielstalling Rioleringswerk Rioolzuiveringsinstallatie Schietbaan Schuur Semafoor / radiozender Slooppand-nietwoning Slooppand Stal Stalling /bewonersgarage Technische ruimte Telefooncentrale Trafo Tuin / erf Tuinderij Tuinderij op substraat Tuinderij op volle grond Uitvaartcentrum Waterverdedigingswerk Windturbine
35
Nulmeting Mariahoeve
36
Bijlage II - Sociaal Bron
Gebruikte gegevens tbv (basis)indicatoren
Eenheid
Mariahoeve en Marlot
Haagse Hout
Den Haag
GBA
aantal inwoners
[ aantal ]
13.303
40.839
475.904
Achterstandscores
2001
-5,3
-10,9
2005
-1,4
-8,0
2006
-0,6
-7,5
2007
-0,7
-7,1
2008
-0,6
-7,0
7,1
7,7
A. Capaciteiten Veiligheidsmonitor 2007
[ rapportcijfer ]
A1. Voldoende opleiding
[ rapportcijfer ]
% middelbare of hogere opleiding
[%]
6
8,3
8,2
6
84,4
73,0
66,0
LLA 2007/2008
% VSV'ers onder 12-22 jarigen
[%]
7,4
5,0
7,4
Stadsenquête 2008
% beroepsbev. zonder startkwalificatie
[%]
9,1
9,1
22,4
A2. Goede gezondheid
[ rapportcijfer ]
EPI 2008
% kinderen 6-19 jaar met overgewicht
[%]
Stadsenquête 2008
Rapportcijfer voor gezondheid
[ rapportcijfer ]
A3. Voldoende inkomen
[ rapportcijfer ]
Rio 2004
besteedbaar inkomen
[ euro ]
SZW 2008
% minimahuishoudens van 110
Stadsenquête 2008 Stadsenquête 2008 SZW 2008
7,1
7,7
6
18,3
12,7
19,1
7,6
7,6
7,5
6,5
7,5
6
19.300
24.344
19.000
[%]
19,1
11,6
18,6
% met schulden
[%]
10,5
9
11
% bezuinigt op primaire behoeften
[%]
16
13
25
A4. Voldoende taalbeheersing
[ rapportcijfer ]
6,4
6,7
6
% inburgeraars
[%]
2,9
2,0
3,4
B. Leefomgeving
[ rapportcijfer ]
7,1
7,1
6
B1. Passende huisvesting
[ rapportcijfer ]
6,4
6,7
6
DSO 2008
WOZ-waarde
[ euro ]
158.350
252.777
200.961
Veiligheidsmonitor 2007
Perceptie eigen woning
7,5
7,5
7,3
Veiligheidsmonitor 2007
Rapportcijfer eigen woning
7,7
7,7
7,6
Nulmeting Mariahoeve
[ rapportcijfer ]
37
Bron
Gebruikte gegevens tbv (basis)indicatoren
Eenheid
B2. Kwaliteit woonomgeving
[ rapportcijfer ]
Mariahoeve en Marlot
Haagse Hout
Den Haag
7,4
7,4
5,9
Veiligheidsmonitor 2007
Perceptie woonomgeving
7,7
7,7
7,1
Veiligheidsmonitor 2007
goed onderhoud wegen en pleinen
65
65
63
Veiligheidsmonitor 2007
goed onderhoud groen
73
73
66
Veiligheidsmonitor 2007
goede straatverlichting
81
81
81
Veiligheidsmonitor 2007
goede speelsplekken voor kinderen
65
65
56
Veiligheidsmonitor 2007
goede voorzieningen voor jongeren
28
28
28
7
7
6
Veiligheidsmonitor 2007
B3. Weinig vervuiling/overlast Perceptie verloedering
4,3
4,3
4,6
Veiligheidsmonitor 2007
Perceptie overlast
2,7
2,7
3 6
B4. Weinig criminaliteit/onveiligheid
[ rapportcijfer ]
7,4
7,5
Veiligheidsmonitor 2007
perceptie vermogensdelicten
3,9
3,9
4
Veiligheidsmonitor 2007
perceptie dreiging
0,7
0,7
1,3
Veiligheidsmonitor 2007
% onveilig
16
16
25
Veiligheidsmonitor 2007
[ rapportcijfer ]
[%]
veiligheid eigen buurt (% >=7)
[%]
82
82
70
C. Participatie
[ rapportcijfer ]
5,3
6,8
6
C1. Kansen op werk
[ rapportcijfer ]
5,3
7,1
6
CWI 2008
% NWW'ers 3 jaar of meer
[%]
2,6
1,5
2,1
CWI 2008
% 15-25 jarige NWW'ers
[%]
3,2
1,9
2,9
C2. Deelname sport en cultuur
[ rapportcijfer ]
5,8
8,2
6
Stadsenquête 2008
% sport
[%]
49,5
57
52
Stadsenquête 2008
% bezoekt culturele voorzieningen
[%]
61
71
58
C3. Sociaal maatschappelijke inzet
[ rapportcijfer ]
5,9
6,6
6
Stadsenquête 2008
% bewoners dat vrijwilligerswerk doet
[%]
20,5
20
19
Stadsenquête 2008
% bewoners dat mantelzorg verricht
[%]
18,5
18
18
Stadsenquête 2008
% ouders actief op school
[%]
17
17
15
66,5
84
82
4,1
5,1
6
Veiligheidsmonitor 2007 Stadsenquête 2008 Stadsenquête 2008
Nulmeting Mariahoeve
% gebruikt internet
[%]
C4. Voldoende sociale contacten
[ rapportcijfer ]
% voldoende contacten (16-50 jarigen)
[%]
88,6
88,6
97,2
% voldoende contacten (50-plussers)
[%]
95,7
95,7
92,9
% praat min. 3x per dag met buren
[%]
45,5
56
55
38
Bron
Gebruikte gegevens tbv (basis)indicatoren
Eenheid
D. Sociale binding
[ rapportcijfer ]
D1. Stabiele bevolking
[ rapportcijfer ]
Mariahoeve en Marlot
Haagse Hout
Den Haag
6,9
7,2
6
6,4
6,3
6
DSO 2007
Verhuisd in de afgelopen 3 jaar
12,4
13,2
14,1
DSO 2008
Verhuisd binnen eigen wijk
14,1
14,8
14,7
DSO
Woont >10 jaar in Nederland
12,8
14,7
12,3
DSO
Woont > 10 jaar op huidig adres
56,5
56,3
60,5
6,5
7,4
6
D2. Samenstelling bevolking
[ rapportcijfer ]
GBA 2008 (CBS-definitie)
% niet-westerse allochtonen
[%]
23,9
17,2
32,7
GBA 2008 (CBS-definitie)
% westerse allochtonen
[%]
17,4
21,8
13,5
D3. Ervaren binding
[ rapportcijfer ]
7
7,3
6
6,3
6,3
5,9
Stadsenquête 2008
sociale cohesie % niet uitgescholden/gediscrimineerd
[%]
84
83
79
Stadsenquête 2008
% vindt omgang buurtbewoners goed
[%]
59,5
69
66
D4. Inzet voor de buurt
[ rapportcijfer ]
7
7,3
6
Veiligheidsmonitor 2007
% medeverantwoordelijk voor buurt
[%]
89
89
85
Veiligheidsmonitor 2007
% actief in de buurt
[%]
21
21
22
Stadsenquête
% levert bijdrage leefbaarheid wijk
[%]
22,5
26
17
Nulmeting Mariahoeve
39