Gemeente Dalfsen
Onderzoek woonservicegebieden Kern: Lemelerveld Onderzoek uitgevoerd en opgesteld: - Lemelerveld: Stichting Welzijn Ouderen Lemelerveld - Dalfsen: Landstede Welzijn Ouderen Dalfsen - Nieuwleusen: SMON Welzijn Nieuwleusen
2013
Plan van Aanpak aandachtsgebied
8
Gemaksdiensten en voorzieningen met o.a. domotica in Lemelerveld 2013.2
Voorwoord In drie woonkernen van de gemeente Dalfsen, Dalfsen, Lemelerveld en Nieuwleusen, is in opdracht van de gemeente Dalfsen door Landstede Welzijn Ouderen Dalfsen (LWOD), SMON-Welzijn Nieuwleusen en Stichting Welzijn Ouderen Lemelerveld (SWOL) in de maanden september, oktober, november en december 2012 een onderzoek verricht. Het betreft een inventarisatie inzake de aanwezigheid van een samenhang aan voorzieningen om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen. Op voorstel van het college heeft de gemeenteraad besloten deze drie kernen aan te wijzen als een woonservicegebied. Een woonservicegebied is een gewone kern of woonwijk met een divers aan samenhangend netwerk van voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg, waardoor inwoners in staat zijn zo zelfstandig mogelijk te wonen en deel te nemen aan de samenleving op een wijze die bij hen past. Het belangrijkste uitgangspunt bij een woonservicegebied is dat mensen, jong en oud, zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen, ook met een beperking of minder mobiliteit. Om dit te realiseren is een gewenst niveau nodig, passend bij de plaats van het woonservicegebied. In de inventarisatie zijn 11 deelgebieden onderzocht die van belang zijn voor een gewenst niveau. Onderdeel 8 betreft gemaksdiensten en voorzieningen met o.a. domotica (thuistechnologie) in Lemelerveld. Een samenvatting met conclusies en advies is als bijlage opgenomen. De conclusies en adviezen zijn tot stand gekomen tijdens een gezamenlijke bijeenkomst op 17-1-2013 van SWOL met een klankbordgroep bestaande uit diverse maatschappelijke organisaties en de zorgaanbieders (intraen extramuraal) en de Wmo-commissie kern Lemelerveld. In deze Wmo-commissie zijn o.a. de ouderenbonden, vrouwenverenigingen, kerken, diaconie/caritas, werkgroep mantelzorg Lemelerveld en Welzijn Ouderen (SWOL) vertegenwoordigd.
Inhoud 1.
Gemaksdiensten en voorzieningen in Lemelerveld
blz. 1
2.
Huidig aanbod gemaksdiensten en voorzieningen
blz. 1
3.
Domotica (Thuistechnologie)
blz. 1
4.
Gewenst niveau
blz. 2
5.
Stappenplan gewenst niveau
blz. 2
Bijlage 1: Gemaksdiensten en voorzieningen (samenvatting onderdeel 8 van de enquête woonservicegebied) Bijlage 2: Het slimme huis, Alles in één hand Bijlage 3: Moderne techniek verlicht het ouder worden Bijlage 4: Digitaal meedoen voor ouderen verplicht?
Lemelerveld, mei 2013
1. Gemaksdiensten en voorzieningen In Lemelerveld zijn een aantal gemaksdiensten en voorzieningen beschikbaar. In de bijlage is een samenvatting van het onderzoek in 2012 opgenomen. De uitkomst is voorzien van een conclusie en advies. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat onvoldoende bekend is wat het aanbod is, waar een beroep op gedaan kan worden en wat er mee bedoeld wordt. Medicijnen aan huis, boekenservice, maaltijdvoorziening, personenalarmering scoren redelijk goed. De klussen- en boodschappendienst scoort wat dat betreft lager.
2. Huidig aanbod van gemaksdiensten •
• •
•
• •
•
•
•
Vanuit Rosengaerde Dalfsen worden door vrijwilligers van SWOL dagelijks warme maaltijden thuis bezorgd aan senioren in Lemelerveld. Dit is mede goed bekend door mond op mond reclame en via het informatieblad voor senioren ”Ons Boekje” van SWOL. Door de Algemene Hulpdienst ”Graag gedaan” Lemelerveld worden kleine thuisklussen verricht daar waar dit op sociaal niveau een gewenste oplossing biedt. Door de Algemene Hulpdienst ”Graag gedaan” Lemelerveld wordt bijzonder op maat gesneden vervoer geregeld naar het ziekenhuis in Zwolle, de pedicure, de fysiotherapie, de huisarts en apotheek. Hiervoor wordt een kleine vergoeding gevraagd. In deelrapport 7, openbaar en bijzonder vervoer is de huidige, het gewenste niveau en het stappenplan opgenomen. Leden van de bibliotheek kunnen boeken thuis bezorgd krijgen wanneer zij minder mobiel c.q. door tijdelijke beperking niet naar de bibliotheek kunnen komen. In Lemelerveld komt dit sporadisch voor. Toch geeft 25% aan dat gebruik gemaakt wordt van boekenservice. Wellicht wordt hiermee het lidmaatschap bedoeld. Vanuit supermarkt Coop Lemelerveld worden boodschappen thuis bezorgd. Voorheen verzorgde SWOL de personenalarmering bij thuiswonende senioren. Een aantal jaren geleden is dit overgeheveld naar MeerZorg Thuis van Carinova en de zorgverzekeraar. SWOL verstrekt advies en ondersteuning. Samen met de twee ouderenbonden organiseert SWOL jaarlijks de belastingservice van de KBO, PCOB en ANBO-leden. Via diezelfde bonden wordt een keuring voor rijbewijs verricht tegen een gereduceerd tarief van artsen die bij die ouderenbonden een contract hebben. Vanuit Kulturhus de Mozaïek verstrekt SWOL adviezen en geeft voorlichting aan senioren op het gebied van belastingzaken, huurtoeslag, zorgtoeslag, eigen bijdrageberekeningen AWBZWmo (CAK), aanvraag voor huurwoningen, indicatie-aanvraag voor hulp- en zorg/verpleging, persoonsgebonden budget, mantelzorg en vrijwilligersvacatures. In kulturhus de Mozaïek kan men voor burgerzaken wekelijks op twee dagdelen terecht bij de servicebalie van de gemeente Dalfsen. Eén dagdeel per week is ook de wijkagent in de Mozaïek aanwezig voor politiezaken.
3. Domotica (thuistechnologie) Thuistechnologie is de nieuwe term voor domotica en omvat het geheel aan technologieën die in woningen worden aangebracht om de bewoners enerzijds meer comfort te bieden – zoals we dat bijvoorbeeld al langer in onze auto gewend zijn – en anderzijds om de bewoners meer zelfredzaam te maken en daarmee langer zelfstandig te kunnen laten wonen. Thuistechnologie zou dus een onderdeel moeten zijn van de infrastructuur van een woonservicegebied. De toepassingen waaraan gedacht moet worden bij ‘thuistechnologie’ zijn globaal onder te brengen in de volgende vierdeling: • Gemak & comfort: de woning ‘aan’ en ‘uit’ zetten in één handeling, elektronische sloten met afstandsbediening, intelligente klimaatbeheersing; • Veiligheid: personenalarmering, brand- en inbraakalarm en opening van de woning op afstand voor hulpverleners; • Contact, zorg en controle: spreekluisterverbindingen, online toezicht, afstandbewaking van medische apparatuur, video care;
SWOL: deelrapport 8 wsg
Gemaksdiensten en voorzieningen Lemelerveld
blz. 1
Zuinigheid & Beheer: op afstand bewaken en regelen van apparatuur in de woning, automatische storingsmeldingen etc., aanwezigheidsdetectie, afschakeling van verlichting, verwarming en apparatuur. Glasvezel als telecommunicatie-infrastructuur in iedere woning zal beeldcommunicatie mogelijk maken. De verwachting is dat thuistechnologie binnen relatief korte periode zijn intrede zal doen. De technische mogelijkheden zijn er al, de toepassingen zullen alleen maar beter worden en de kosten zullen dalen. Met het oog hierop is het onontbeerlijk dat er in een Woonservicegebied al voorbereidingen worden gedaan om de toekomstige bewoners te voorzien van de bijbehorende gemakken en zelfstandigheid. Zo is 30% van de kern Lemelerveld (exclusief industrieterrein) al akkoord gegaan met een abonnement op glasvezel. Reggefiber begint medio 2013 dan ook met de aanleg.
•
4. Gewenst niveau Het gewenst niveau is dat in 2014 gerealiseerd is dat men voor alle informatie en aanvragen voor gemaksdiensten en voorzieningen terecht kan bij één of meerdere welzijnsorganisatie en gemeentelijke diensten in kulturhus de Mozaïek. Hiervoor moet dagelijks een contactpersoon in de vorm van een maatschappelijk coördinator, casemanager, omtinker, sociaal werker, ouderenadviseur, jongerenwerker of anderszins aanwezig zijn. Het resultaat hiervan is dat zo lang mogelijk voorkomen wordt dat een beroep gedaan wordt op zorg en dat men langer zelfstandig actief ouder wordt in de eigen woonomgeving. Uitgangspunt is dat de hulpvrager steeds door een vast persoon geïnformeerd wordt op de hulpen/of informatievragen. De klant (hulpvrager) staat hierin centraal. Deze informatiepersoon zal op de hoogte moeten zijn van allerlei organisaties en diensten (zie de sociale kaart SWOL 2013) in Lemelerveld om zonodig de klant op de juiste wijze te verwijzen, c.q. te ondersteunen.
5. Stappenplan gewenst niveau Om het gewenste niveau van gemaksdiensten en voorzieningen te realiseren is het van belang dat: a. de sociale kaart Lemelerveld 2013 medio 2013 huis aan huis verspreid wordt in het verspreidingsgebied van Lemelerveld; b. huis aan huis, gelijk met de sociale kaart Lemelerveld 2013, de Lemelerveldse bevolking geïnformeerd wordt over de aanwezigheid en inzet van de klussen- en vervoersdienst van de Algemene Hulpdienst ”Graag gedaan” Lemelerveld; c. er dagelijks een coördinator in kulturhus de Mozaïek aanwezig is om dit te bereiken. In 2013 zal overleg gevoerd moeten worden met de gemeente Dalfsen, Stichting Welzijn Ouderen Lemelerveld, Stichting kulturhus de Mozaïek en andere welzijnsorganisaties om te komen tot (een nieuw te vormen) Stichting Welzijn Lemelerveld (SWL); d. voor het invoeren en realiseren van domotica heeft de gemeente Dalfsen een conceptplan opgesteld om o.a. in Lemelerveld een pilot te starten waarbij Thuiszorg Carinova de trekker is in samenwerking met de gemeente Dalfsen, Zorggroep Raalte (”Slim wonen met domotica Brugstede Lemelerveld”) Rosengaerde Dalfsen (het Anker) en Stichting Welzijn Ouderen Lemelerveld; e. met de betrokken organisaties zorg en welzijn (zie sociale kaart Lemelerveld 2013) driemaal per jaar overleg plaatsvindt om de voortgang en afspraken over doelstelling te blijven volgen en zonodig bij te sturen. Zie hiervoor ook deelrapport 6: zorg en mantelzorg. f. voor de realisatie van het gewenst niveau in 2013 vanuit de Wmo een begroting van de te maken kosten voor een maatschappelijk coördinator (zie ook andere deelrapporten zoals zorg en welzijn) opgesteld moeten worden die de goedkeuring vereist van de gemeente Dalfsen. Lemelerveld, mei 2013 SWOL/AS versie: 2
SWOL: deelrapport 8 wsg
Gemaksdiensten en voorzieningen Lemelerveld
blz. 2
Bijlage 1: onderdeel 8 van de enquête woonservicegebied kern Lemelerveld
Samenvatting gemaksdiensten en voorzieningen in Lemelerveld o.a. domotica •
10% maakt gebruik van gemaksdiensten, 60% nooit. De rest geeft aan er gebruik van te maken als dit noodzakelijk wordt.
•
20% van de deelnemers die (soms) gebruik maakt van de gemaksdiensten noemen (meerdere antwoorden mogelijk): - maaltijdvoorziening: bijna 20% - klussendienst: bijna 5% - medicijnen aan huis: ruim 30% - personenalarmering: bijna 20% - boekenservice: ruim 25% - boodschappendienst: 5% - overig: 10% (o.a. belastingservice)
•
25% weet niet welk aanbod er allemaal is. 75% heeft er wel van gehoord tot geheel op de hoogte. 35% vindt ook dat er voldoende gemaksdiensten en voorzieningen zijn.
Enkele suggesties, ideeën en wensen zijn: • Adressenlijst voorzieningen actualiseren. • Beter bekend maken wat de gemaksdiensten zijn. • Domotica verder uitbreiden voor zorg thuis door professionele ondersteuning. • Boodschappendienst, halen en brengen naar de kerk, verenigingen en huisarts. • Bibliotheekbezoek aan huis. • Burentelefoon bij eventuele calamiteit.
Conclusie Gemaksdiensten en voorzieningen De conclusie is dat niet bij iedereen bekend is wat met gemaksdiensten wordt bedoeld.
Advies Gemaksdiensten en voorzieningen Het advies is om de Algemene Hulpdienst ”Graag Gedaan” beter bekend te maken in Lemelerveld (website SWOL: www.swolemelerveld.nl)
Lemelerveld, 17-1-2013/AS
SWOL: deelrapport 8 wsg
Gemaksdiensten en voorzieningen Lemelerveld
blz. 3
’Goed samen leven in je eigen dorp’
woonservicegebied
Lemelerveld
Kroonplein 66, 8151 AZ Lemelerveld, tel. 0572-372882, e-mail:
[email protected], www.swolemelerveld.nl
SWOL: deelrapport 8 wsg
Gemaksdiensten en voorzieningen Lemelerveld
blz. 4
