Onderzoek: de rode draad in het ontwikkelen van integrale zorg
Geke Dijkstra PhD, Programmaleider Toegepast GezondheidsOnderzoek
[email protected]
Klaske Wynia PhD, Programmaleider SamenOud
[email protected]
UMCG, Afdeling Gezondheidswetenschappen
Doel workshop • Deelnemers kennis laten maken met bijdragen van onderzoek aan het ontwikkelen van integrale zorg › Met voorbeelden van Kaiser Permanente en SamenOud
• Met deelnemers in gesprek over de betekenis van onderzoek in de ontwikkeling van integrale zorg in Noord Nederland
Studiereis Integrated Care 2007 - 2012
‘San Francisco groep’ 2012
Kaiser Permanente Grootste Integrated Care organisatie in de Verenigde Staten
KP feiten in 2007 •
8 regio’s in 9 staten
•
8.7 miljoen ‘leden’ (75% in California)
•
14.000 artsen
•
156.000 werknemers (inclusief 29.000 verpleegkundigen)
•
32 medische centra (met ziekenhuizen)
•
416 gezondheidscentra
•
$34 miljard besteedbaar inkomen
KP filosofie • De patiënt is partner en niet consument • Preventieve screening op ongezonde leefstijlen en hart- en vaatziekten loont • Nauwe samenwerking tussen preventie, eerstelijn en ziekenhuis leidt tot betere kostenbeheersing PHNieuwsbrief – Juliuscentrum UMCUtrecht – prof.dr. Guus Schrijvers
Een paar resultaten • Reductie van ziekenhuis opnames onder 65-plussers tot 1/3 van het gebruikelijke aantal in de VS • De sterfte aan hart- en vaatziekten daalde in 10 jaar met 30% • Een hoge tot zeer hoge score bij vrijwel alle externe kwaliteitsbeoordelingen PHNieuwsbrief – Juliuscentrum UMCUtrecht – prof.dr. Guus Schrijvers
Care Management Institute (CMI) Focus Op gezondheid in plaats van ziekte Doel Verbeteren van gezondheidsuitkomsten door het identificeren, implementeren en evalueren van evidence-based, population based, en kosteneffectieve zorg programma’s en werkwijzen Filosofie “ervoor zorgen dat de juiste dingen gemakkelijker uit te voeren zijn”
Organisatiestructuur CMI • Opgericht in 1997 • 45 medewerkers in Oakland, Zuid California en Oregon • Jaarlijks budget $14 miljoen • Drie centra › Center for Healthcare Analytics › Center for Evaluation and Innovation › Center for Healthcare Delivery
Realiseren van Health Care Teams Van een zorgmodel met 1:1 arts patiënt consulten waarbij de patiënt passief is, naar ….. een dynamisch model waarbij een heel team participeert en de patiënt actief betrokken is Team leden › Patiënt, behandelend arts, verpleegkundige, nurse practitioner, maatschappelijk werker, apotheker, … › (nieuwe) rol arts: panel management (=groep patiënten), leiding geven aan team, coördinatie van zorg en behandeling, ondersteunen van het team
Kaiser Permanente 17-6-2013
11
Bevorderen van self-management Uitgangspunt Meer dan 80% van alle medische symptomen worden zelf gediagnostiseerd en behandeld zonder professionele hulp
Doel: zelfmanagement support › Healthwise Handbook: elke verzekerde ontvangt een handboek met zelfzorgtips en advies wanneer hulpverlener in te schakelen › Informatie website: encyclopedieën voor gezondheid en medicatie › Healthy Living: gezondheidscursussen en lifestyle programma’s
Kaiser Permanente
Healthwise Handbook • Verzekerden › 70% gebruikte het handboek in voorgaande 6 maanden › 71% is meer zelfverzekerd › 60% is positiever over KP › 50% ‘handboek heeft telefoontje of bezoek aan arts voorkomen’
• Zorgverleners › 6% medische consulten en 5% telefonische consulten › Toename van de tevredenheid
vb Financiering van de verzekerden (top 1%) 1% of people % of Healthcare Costs
100% 80%
36% total cost
60%
40%
20%
Premium level
10% total cost 0% total cost 0% 0%
20%
20% of people Source: KP actuarial data
40%
60%
80%
79% of people
100%
% of People
Kaiser Permanente Triangle
Care Management voor chronisch zieken CMI ontwikkelde en verspreide evidence based richtlijnen en introduceerde het chronic care model voor 9 risicogroepen - Astma
- Ouderenzorg
- Chronische pijn
- Hartfalen
- Coronair lijden
- Obesitas
- Depressie
- Zelfzorg
- Diabetes
Onderzoek in SamenOud
www.samenoud.nl
Zorgmodellen ‘ontwikkelen’, testen en evalueren
Ontwikkelen Casemanagementmodel Wynia K, Nissen JMJF, Hoekzema EJ, De Keyser JHA: Casemanagement voor mensen met een chronische ziekte. Kenmerken van een vraaggericht casemanagement model in een multidisciplinaire en transmurale setting. Verpleegkunde 2006, 21:242-253.
Conclusies ‘Casemanagementmodel
voor
chronisch zieken’ Komt overeen met brokerage of patient advocacy model
Kenmerkt zich door vraaggerichte visie, focus op somatische en psychosociale problematiek, en is discipline- en instellingen overstijgend
Oordeel panel 92% van de panelleden (n=66): het model is (zeer) wenselijk
Effecten van casemanagement Oeseburg B, Wynia K, Middel B, Reijneveld SA: Effects of case management for frail older people or those with chronic illness: a systematic review. Nursing Research 2009, 58:201-210.
Review
(2009):
Effecten casemanagement
• Patient advocacy model (8 studies) › Algemeen: niet kosten verhogend en zorggebruik blijft gelijk › Twee studies: afname kosten en zorggebruik › Caseload: ± 50 zorgvragers per fte
• Voorwaarden voor effectiviteit › Ervaren casemanager geaccepteerd in netwerk › Goed werkend netwerk van hulpverleners › Selectieve toepassing: alleen ‘complexe’ patiënten › Effect op kosten en zorggebruik: na ongeveer 3 jaar besparend
Population health management › Identificeren risicogroepen › Screening en triage: profielen › Passende zorgintensiteit per profiel
Gezondheidsproblemen in kaart brengen › International Classification of Functioning (ICF) › Vanuit perspectief patiënt en met panel van experts
Eerste resultaten • 29 onderwerpen prevalentie en ernst vastgesteld: bij complexe en kwetsbare profielen (n=267)
Evidence based richtlijnen Implementatie in SamenOud model: Toolkit met elf zorgplannen - Bewegen
- Vallen en mobiliteit
- Voeding en ondervoeding
- Urine incontinentie
- Stemming en depressie
- Eenzaamheid
- Cognitie
- Gehoor
- Visus
- Polifarmacie
- Mantelzorgondersteuning
Kwalitatief onderzoek • Wat ouderen belangrijk vinden › Thuis blijven wonen › Eigen regie, zelfredzaamheid en veiligheid!
• Hoe SamenOud ervaren wordt › ‘Het gevoel van geborgenheid en veiligheid’ doordat SamenOud structureel aandacht besteedt aan hun persoonlijke situatie › SamenOud ondersteunt bij de zelfredzaamheid en het blijven voeren van de eigen regie › SamenOud geeft het vertrouwen (langer) thuis te kunnen blijven wonen
Onderzoek en integrale zorg (tot slot) • Effecten van SamenOud • patiënt outcome, kwaliteit van zorg, zorggebruik en kosten
• Ontwikkelen Business Case › Integratie financieringsstromen: Zvw, AWBZ en WMO
• Kwalitatief onderzoek • Ervaringen Casemanagers
• Evaluaties › o.a. SamenOud dagen
Onderzoek de rode draad? • Sterke combinatie › Zorgaanbieders, zorgfinanciers en onderzoek
• Gezamenlijk doel › Welbevinden burgers en verbeteren kwaliteit van zorg
• Onderzoek › Ondersteunend en (relatief) onafhankelijke partij › Voor-, tijdens- en na ‘veranderingen’
Stellingen Kies een stelling en onderbouw je keuze
1
Onderzoek is het enige juiste sturingsmechanisme bij integrale zorgverlening
2
Onderzoek is bijzaak, niet onbelangrijk, maar heeft geen prioriteit bij de ontwikkeling van integrale zorg
Stellingen Ouderenzorg is niet uitsluitend een kostenpost, maar ook een stimulerende motor voor maatschappelijk rendement
De centrale coördinerende rol dient in de toekomst exclusief toe te komen aan de huisarts
