6-8 jaar
Wetenschappelijke inhoud: Humane biologie Beoogde concepten/vaardigheden: Zintuigen en hun interactie Beoogde leeftijdsgroep: 6-8 jaar oud Duur van de activiteit: 2-3 lessen, al naargelang het aantal onderzoeken dat wordt uitgevoerd Samenvatting: De kinderen onderzoeken de invloed van reuk en zicht op smaak. Om in te zien dat er vaak meer dan één zintuig actief is wanneer we de wereld rondom ons ervaren, wordt de kinderen gevraagd om te onderzoeken of eenzelfde drankje met een verschillende kleur anders smaakt, i.e. beïnvloedt het zien van een bepaalde kleur onze smaakzin? Tijdens een tweede onderzoek worden de kinderen geblinddoekt en wordt hun gevraagd om te proeven van eten met een gelijkaardige structuur met hun neus dicht. Tijdens deze experimenten wordt de eigen smaakzin van de kinderen getest.
Doelstelling: Op het einde van de activiteit moeten de kinderen tot het volgende in staat zijn : • Begrijpen hoe de zintuigen van elkaar afhankelijk zijn • Weten hoe de zintuigen reuk en zicht onze smaakzin beïnvloeden • Een onderzoek opzetten om de werkzaamheid van de verschillende zintuigen te testen Materiaal: Onderzoek A • Spuitwater • Voedingskleurstof (in verschillende kleuren: oranje, geel, rood, groen) • Bekertjes Onderzoek B • Lepels • Voedsel met een gelijkaardige consistentie/textuur maar met een verschillende smaak (bv. jelly beans, baby-eten, appel/peer/knolraap) • Neuspluggen/neusknijpers • Slaapmaskers (of sjaals) om de kinderen te blinddoeken
Menselijke zintuigen en hun interactie Auteurs: Annette Scheersoi, Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn, Duitsland The content of the present document only reflects the author’s views and the European Union is not liable for any use that may be made of the information therein.
DitThis project Pri-Sci-Net wordt door het Zevende Kaderprogramma van de project Pri-Sci-Net hasgefinancierd received funding from the European Union Seventh Europese Unie (FP7 2007 onder subsidieovereenkomst 266647 Framework Programme (FP7/13) 2007 /13) under grant agreement nr. No.266647
Menselijke zintuigen Human senses en andhun their interactie interaction Lesplan Beschrijving van de activiteit (met inbegrip van de notities van de leerkracht)
1. Aanzet De aanzet bestaat uit twee onderzoeksvragen/onderzoeken die parallel met elkaar of achtereenvolgens kunnen worden uitgevoerd. Wij stellen voor om ze parallel met elkaar te laten plaatsvinden, maar misschien vinden de leerlingen het aangenamer om steeds maar aan één probleem te moeten denken. In dat geval kunnen de twee onderzoeken ook na elkaar worden uitgevoerd. Zo worden de kinderen terzelfdertijd niet met verschillende gelijkaardige kwesties geconfronteerd. Stimulus: A) Afbeelding: Kind met een verkoudheid (rode neus …) met een bord met eten voor zich B) Afbeelding: Eten in een ongewone kleur (bv. blauwe spaghetti) => Voorkennis/eigen ervaringen van de kinderen prikkelen Hebben we voor smaak alleen maar onze tong nodig?
Onderzoek A Heeft onze neus/reukzin een invloed op onze smaak? Smaakt eten hetzelfde wanneer onze neus verstopt zit (door een verkoudheid bijvoorbeeld)? Onderzoek B Hebben onze ogen/Heeft ons zicht een invloed op onze smaak? De kinderen formuleren hypotheses en onderbouwen hun ideeën (ze delen ze met elkaar en noteren ze => onderzoeksprotocol, werkblad). Denken ze dat de manier waarop eten eruitziet een invloed heeft op de smaak? De klas wordt verdeeld in twee groepen. Elke groep houdt zich bezig met één onderzoeksvraag en plant experimenten met betrekking tot de invloed van reuk of zicht/visie. Deze activiteit kan alternatief ook als twee afzonderlijke onderzoeksactiviteiten plaatsvinden.
2. Onderzoek - Voorbereiding van de experimenten: groepswerk (kleine groepjes van 3-4 kinderen). De leerkracht vraagt de kinderen experimenten op te zetten om hun hypotheses te testen. Hij/Zij verschaft geschikt materiaal (zie hierboven) om de kinderen te assisteren en te begeleiden. Ideeën voor experimenten: A) De kinderen testen hun smaak door spuitwater met verschillende kleuren te proeven. Heeft de kleur een invloed op de manier waarop de drank smaakt? B) Een testpersoon (geblinddoekt en met een neusplug of neusknijper) probeert te zeggen hoe verschillende etenswaren met dezelfde consistentie/textuur smaken. Bv. puree, een gepureerde peer, gepureerde groenten etc. Zijn de kinderen in staat om te raden om welk etenswaar het hier gaat? De kinderen moeten ook nadenken over hoe ze hun observaties kunnen documenteren.
- Eens de experimenten zijn gepland, worden de twee groepen door elkaar gemengd. Dit wordt gedaan om te garanderen dat de ‘testpersoon’ niet op de hoogte is van wat er te gebeuren staat en het experiment niet kent. - Laat de kinderen de twee experimenten in kleine groepjes (3-4 leerlingen) uitvoeren. De leerlingen nemen elk een verschillende rol aan (bv. ‘testpersoon’, ‘onderzoeker’, ‘notulist’) en de observaties moeten worden gedocumenteerd.
DitThis project Pri-Sci-Net wordt door het Zevende Kaderprogramma van de project Pri-Sci-Net hasgefinancierd received funding from the European Union Seventh Europese Unie (FP7 2007 onder subsidieovereenkomst 266647 Framework Programme (FP7/13) 2007 /13) under grant agreement nr. No.266647
Menselijke zintuigen Human senses en andhun their interactie interaction 3. Evaluatie (Bewijsmateriaal evalueren) • Vergelijking van de resultaten van de verschillende groepen; de kinderen delen hun observaties/resultaten/ conclusies met elkaar • Klasgesprek over de bevindingen op basis van de onderzoeksprotocollen, waarbij steeds wordt terugverwezen naar de hypotheses en de voorspellingen
Verdiepende activiteiten (optioneel ): • Bespreek het belang van onze zintuigen en de problemen die gepaard gaan met het verliezen van een zintuig (zicht, smaak, reuk). De kinderen beseffen dat één zintuig vaak niet voldoende is om alle details over de wereld rondom ons te kennen. • Plan experimenten om de rol van de 5 zintuigen samen te onderzoeken.
Bijgevoegde materialen: - 2 afbeeldingen (stimuli) - Werkblad: Onderzoeksprotocol
DitThis project Pri-Sci-Net wordt door het Zevende Kaderprogramma van de project Pri-Sci-Net hasgefinancierd received funding from the European Union Seventh Europese Unie (FP7 2007 onder subsidieovereenkomst 266647 Framework Programme (FP7/13) 2007 /13) under grant agreement nr. No.266647
Menselijke zintuigen Human senses en andhun their interactie interaction
DitThis project Pri-Sci-Net wordt door het Zevende Kaderprogramma van de project Pri-Sci-Net hasgefinancierd received funding from the European Union Seventh Europese Unie (FP7 2007 onder subsidieovereenkomst 266647 Framework Programme (FP7/13) 2007 /13) under grant agreement nr. No.266647
Menselijke zintuigen Human senses en andhun their interactie interaction Werkblad en onderzoeksprotocol
Schrijf een onderzoeksprotocol. Je kunt de volgende structuur hanteren: 1. Onze onderzoeksvraag We willen uitzoeken of . . . 2. Onze hypothese: We denken dat want . . . onderbouw je idee
DitThis project Pri-Sci-Net wordt door het Zevende Kaderprogramma van de project Pri-Sci-Net hasgefinancierd received funding from the European Union Seventh Europese Unie (FP7 2007 onder subsidieovereenkomst 266647 Framework Programme (FP7/13) 2007 /13) under grant agreement nr. No.266647
Menselijke zintuigen Human senses en andhun their interactie interaction 3. Dit is hoe we onze hypohese hebben getest: a) Gebruikte materialen b) Methode 4. Onze observaties: je mag tabellen, tekeningen of afbeeldingen gebruiken
5. Onze conclusie: Onze hypothese is bevestigd / is niet bevestigd, want
DitThis project Pri-Sci-Net wordt door het Zevende Kaderprogramma van de project Pri-Sci-Net hasgefinancierd received funding from the European Union Seventh Europese Unie (FP7 2007 onder subsidieovereenkomst 266647 Framework Programme (FP7/13) 2007 /13) under grant agreement nr. No.266647