Onderwerpen voor de masterproef lijst per onderzoekscentrum

Onderwerpen voor de masterproef 2013-2014 – lijst per onderzoekscentrum

Centrum voor Ethiek, Sociale en Politieke Filosofie Prof. dr. L. Anckaert Concrete onderwerpen: Joodse Wijsbegeerte: - De kritiek van het relationele denken van Rosenzweig op het dialoogbegrip van Buber. - De filosofische betekenis van de talmoedcommentaren van Levinas. - Het kwaad in de post-holocaust filosofie (bv. Fackenheim). - Een eigen voorstel rond een 20° eeuws joods denker (Rosenzweig, Buber, Levinas, Benjamin… Biomedische ethiek: Wilsbekwaamheid en euthanasie Omgaan met gekwetste autonomie in de ouderenzorg.

Prof. dr. A. Braeckman Specialisatie: Hedendaagse politieke filosofie (Tocqueville, Lefort, Gauchet), Duitse idealisme (Schelling, romantiek), sociale theorie (Weber, Luhmann) Huidig onderzoek: theorieën van ‘het politieke’ en democratietheorie (politieke en democratische representatie; democratische participatie; etc.) Concrete onderwerpen: - politieke en democratische representatie (Pitkin, Urbinati, Saward, etc.) - het begrip van het politieke: de symbolische institutie van de samenleving (Schmitt, Lefort, Mouffe, etc.) - de idee van de democratie (Tocqueville, Gauchet, etc.) - mensenrechten en democratie (Arendt, Lefort, Gauchet) - democratie en uitsluiting (Balibar, Rancière) - representatie en constituerende macht (Castoriadis, Lefort, Kalyvas, etc.) - staat en democratie: is democratie mogelijk zonder ‘staat’? - ‘governance’ en democratie - neoliberale bestuurlijkheid (gouvernementalité) en depolitisering (Foucault, etc.) - politiek en conflict; politiek en geweld - (politieke) thema’s en topics in het denken van Marx, Weber, Luhmann ...

Prof. dr. H. De Schutter Specialisatie: politieke filosofie en taalfilosofie Huidig onderzoek: nationalisme, federalisme, taalrechten, taalidentiteit, multiculturalisme Concrete onderwerpen: Politieke filosofie: - thema’s uit de politieke filosofie van l’abbé Grégoire, Herder, Humboldt, Mazzini, Mill, Taylor, Kymlicka, Rawls, Tamir, Benhabib, Dworkin, Miller - thematische onderwerpen uit de hedendaagse politieke filosofie: o (waarom) is federalisme verkieslijk boven unitarisme of onafhankelijkheid van de deelstaten? o Tocqueville over federalisme o de relevantie van The Federalist Papers voor federalisme in multinationale staten o niet-territoriale politieke autoriteit: het Oostenrijks-marxistische model van Renner en Bauer o een morele onderbouwing van taalrechten


o de receptie van Herder door hedendaagse nationalisten o verantwoordelijkhied ten aanzien van natiegenoten versus globale rechtvaardigheid o een morele afweging van de uitbreiding van de EU o de legitimiteit van integratievereisten voor immigranten o wat is een rechtvaardig immigratiebeleid? Taalfilosofie: - thema’s uit de taalfilosofie van Hobbes, Locke, Condillac, Grégoire, Herder, Gadamer, Taylor - thematische onderwerpen i.v.m. taalidentiteit: o de taalfilosofische positie van Dante in De Vulgari Eloquentia o de taalfilosofie van Machiavelli o taalfilosofie en taalideologie in/van de Franse Revolutie o Mauthner: Muttersprache und Vaterland o het linguïstische postkolonialisme van E. Glissant (bv. analyse van het recht op opaciteit) o Derrida: Le monolinguïsme de l’autre

Dr. B. Engelen Specialisatie: Politieke filosofie, filosofie van de economie, economische ethiek, bijzondere

moraalfilosofie Huidig onderzoek: - economische modellen, egoïsme, altruïsme, reciprociteit, sociale normen - Evolutie van moraliteit - Democratie modellen - Markten en moraliteit Concrete onderwerpen: Crowding-out: Homo Economicus als self-fulfilling prophecy Kunnen altruïsten rationeel zijn? Welke normatieve implicaties hebben evolutionaire theorieën? De beperkingen van deliberatieve democratie Rijke egalitaristen: contradictio in terminis? Dierenbevrijding (Singer) Wat we verschuldigd zijn aan de armen in de wereld (Singer, Pogge, …) Utilitarisme en haar kritieken Studenten mogen ook zelf onderwerpen voorstellen die aansluiten bij mijn specialisatie.

Prof. dr. R. Geenens Specialisatie: continentale politieke filosofie (hedendaagse en geschiedenis van), rechtsfilosofie Huidig onderzoek: Lefort, soevereiniteit en representatie in de postnationale constellatie, soevereiniteit en representatie in het klassieke Franse liberalisme Concrete onderwerpen: - soevereiniteit en representatie in supranationale structuren - soevereiniteit en representatie in de “revolutionaire” periode (1789-1848), bijv. Sieyès, Constant, Guizot - Lefort en leerlingen (Manent, Gauchet, Rosanvallon) over totalitarisme, mensenrechten, individualisering, conflict, representatie - thema’s uit het Franse liberalisme (Montesquieu, Constant, Tocqueville, Aron) - thema’s uit het werk van Habermas, bijv.: Habermas’ antropologie (Erkenntnis und Interesse), constitutioneel patriottisme, erkenning (versus Taylor, Honneth, Fraser) - problemen uit de hedendaagse politieke filosofie, bijv. betekenis van politieke gelijkheid, depolitisering, agonisme, directe versus indirecte democratie - modern natuurrecht (Grotius, Pufendorf, Locke, …) - esthetica van dans (Nelson Goodman, Graham McFee, Francis Sparshott, …)

2


Prof. dr. T. Heysse Specialisatie: argumentatietheorie, epistemologie, meta-ethiek, sociale en politieke filosofie Huidig onderzoek: Habermas, deliberatieve democratie, verhouding macht/kennis in hedendaagse politieke filosofie, geschiedenis en waarden Concrete onderwerpen: consensus, conflict en macht in de politieke gemeenschap waarheid en politiek, waarheid in de ethiek conservatisme representatie opvattingen over geschiedenis en ethiek, opvattingen over geschiedenis en democratie geschiedenisfilosofie in de ‘analytische’ wijsbegeerte collectiviteit en groepen in de ‘analytische’ wijsbegeerte (Searle, Bratman, Tuomela, Gilbert) thema’s in het werk van Habermas, Rawls, Bernard Williams, Crispin Wright, John Skorupski, John McDowell, David Wiggins, Claude Lefort, Donald Davidson, Simon Blackburn, Thomas Nagel, Nelson Goodman, Robert Brandom, Michael Dummett, Charles Taylor

Dr. M. Lievens Specialisatie: politieke filosofie Huidig onderzoek: global governance, democratische representatie, post-fundationalisme in de politieke filosofie, democratie en de markt. Concrete onderwerpen: Thema's uit het werk van Carl Schmitt, Karl Marx, Antonio Gramsci, Ernesto Laclau & Chantal Mouffe, Jacques Rancière, Antonio Negri, Claude Lefort, Etienne Balibar; en meer in het bijzonder: het begrip van het politieke, de rol van conflict in de democratie, radicale democratie, soevereiniteit en constituerende macht, depolitisering, de relatie tussen de democratie en de markt, de politiek van het geld.

Prof. dr. B. Pattyn Specialisatie: ethiek en media Huidig onderzoek: media, collectiefbewustzijn, culturele betekenissystemen en publieke ruimte Concrete onderwerpen: - De moderne haalbaarheid van Durkheims moraal - De consequenties van de taaltheorie van Lev Semenovich Vygotsky voor de definitie van publieke moraal - De betekenis van Joseph Addison voor de journalistiek de - Filosofie en censuur in de 19 eeuw de - De kwaliteit van Habermas’ reconstructie van de communicatie in de 19 eeuw - De moraalfilosofische relevantie van Bourdieus ‘habitus’ begrip - De liberale houding ten opzichte van de theologische rechtvaardigingsleer

Prof. dr. B. Raymaekers Specialisatie: Kant, ethiek, rechtsfilosofie, politieke filosofie Concrete onderwerpen: 1. I. Kant: - ‘sensus communis’ (evtl. In vergelijking met H. Arendt of J.F. Lyotard) - teleologie

3


-

het filosofie-concept in de inleidingen tot de Kritik der Urteilskraft het ‘oorspronkelijk verdrag’ in politieke filosofie en rechtsfilosofie de relatie ethiek, politiek en recht de notie autonomie (doorwerking in hedendaagse interpretaties O’Neill, Korsgaard, …) liberale en/of republikeinse staatsopvatting de vroegste receptie van Kant in het Nederlandse taalgebied neo-kantianisme

2. Rechtsfilosofie, politieke filosofie - rol van het natuurrecht binnen de actuele rechtsfilosofie (o.m. J. Finnis) - discussie natuurrecht-rechtspositivisme (R. Dworkin, N. MacCormick, H. Kelsen…) - het sociale contract en de kritiek erop - politieke denken tijdens het interbellum - soevereiniteit (N. Walker) - auteurs: H. Arendt, Carl Schmitt (het einde van het politieke, kritiek op het liberalisme), L. Strauss, M. Gauchet, R. Dworkin, G. Radbruch, M. Nussbaum, … 3. Geschiedenis van het HIW (invloed van neo-thomsime)

Prof. dr. S. Rummens Specialisatie: fundamentele ethiek, metaethiek, politieke en sociale filosofie Huidig onderzoek: Wittgenstein en ethiek, moreel relativisme, democratietheorie, compatibilisme/incompatibilisme debat, Habermas Concretere onderwerpen:: Wittgenstein en ethiek filosofie als (Wittgensteiniaanse) therapie discoursethiek transcendentale funderingen in de hedendaagse ethiek morele onenigheid moreel relativisme fact/value dichotomie vrije wil en determinisme representatie en deliberatie populisme en democratie democratisch tekort in de EU/in België federale structuur van de EU/van België politiek extremisme religie in de publieke sfeer mondiale democratie

Dr. A. Topolski Specialisatie: Hedendaagse continentale sociale, ethische en politieke filosofie, Arendt, Levinas, Derrida, Nancy, Balibar, Asad, joodse denken, vredeshandhaving/militaire ethiek, politieke retoriek, communicatie/media, godsdienst, feminisme/intersectionality, vrijheid, democratie, mensen recht, politics of belonging, global justice, racisme, antisemititism, islamophobia, multiculturalism, Huidig onderzoek: de retoriek van het 'joods-christendom' in de hedendaags Europese identiteitscrisis, islamofobie, antisemitisme, Levinas, Arendt, racisme, geschiedenis van Europa, political-theology, multiculturalism Concrete onderwerpen: Levinas, Buber, Derrida, Arendt, Nancy, Hart en Negri etc Feminism/gender multiculturalism

4


-

joodse gedacht democratie – radical en/of anarchism racism, inclusie/exclusie Europese politiek Chomsky – media manipulation democratisch tekort in de EU political-theology politiek extremisme religie in de publieke sfeer global justice

Prof. dr. A. Vandevelde Specialisatie: Toegepaste ethiek, economische ethiek, filosofie van de sociale (en economische)

wetenschappen, sociale en politieke filosofie Huidig onderzoek: het liberalisme-communautarisme-debat, economische en menselijke rationaliteit,

filosofie van de sociale zekerheid, filosofie van het geld, filosofie van de sociale wetenschappen Concrete onderwerpen: - Thema's uit het werk van Rousseau, Smith, Hume, Hobbes, Locke, Ch. Taylor, M. Walzer, M. Sandel, J. Rawls, A. Sen - Universalisme en particularisme in ethiek en politieke filosofie (o.a. Sheila Benhabib, Walzer e.a.) - Wat is de betekenis en de reikwijdte van de zogenaamde neutraliteit van de overheid? - Brian Barry's theorie van de rechtvaardigheid - De politiek van de gegarandeerde aanwezigheid: positieve discriminatie van vrouwen en minderheden - Internationale rechtvaardigheid volgens John Rawls, Beitz en Pogge - Het waardebegrip van Elisabeth Andersen - Het egalitarisme van Ronald Dworkin - Ethiek van de gezondheidszorg: de rol van individuele verantwoordelijkheid (de discussie over luck egalitarianism) - Vrijheid van goederenverkeer – vrijheid van mensen. Over het recht op vrije migratie - Theorieën van uitbuiting en uitsluiting - Sociale rechtvaardigheid in de Europese Unie

Prof. dr. L. Van Liedekerke Specialisatie: bedrijfsethiek, Economische ethiek, Geschiedenis van het economisch denken. Huidig onderzoek: financiële ethiek, politieke implicaties van CSR, bedrijfsethische thema’s Concrete onderwerpen: - Maatschappelijk verantwoord investeren - Institutionele verantwoordelijkheid van ondernemingen - De economische filosofie van David Hume

Prof. dr. P. Van Tongeren Specialisatie: Nietzsche, hermeneutische ethiek, geschiedenis van de ethiek, deugdethiek Huidig onderzoek: zie 'specialisaties' Concrete onderwerpen: thema's op het gebied van genoemde specialisaties. Nader overleg gewenst; bij wijze van voorbeeld, enkele suggesties: - hybris (en anagkè) bij Nietzsche - Nietzsche en Kierkegaard over 'het ogenblik'

5


-

analyse van Nietzsches NL KSA 8, 9[1] en E. Dührings 'Der Werth des Lebens' Nietzsche's 'wir' Menno ter Braaks interpretatie van Nietzsche Nietzsche en Augustinus (toe te spitsen) Gadamer (ivm thema;s van de ethiek) P. Ricoeur (ivm ethiek) (een deel van) de geschiedenis van een bepaalde deugd de theologale deugd van de caritas en de hedendaagse zorgethiek

Centrum voor Logica en Analytische Wijsbegeerte Dr. P. Adriaens Specialisatie: geschiedenis en filosofie van de psychiatrie; geschiedenis en filosofie van de seksuologie; filosofische antropologie. Huidig onderzoek: filosofie en de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (bijvoorbeeld: de definitie van geestesziekte in DSM, de plaats van de parafilieën of perversies in DSM,…); filosofische problemen in de seksuologie (bijvoorbeeld de vraag of seksuele voorkeuren natuurlijke soorten zijn, de filosofische veronderstellingen achter evolutionaire verklaringen van homoseksualiteit, wat is een perversie,…); sociaal constructionisme in de psychiatrie en de seksuologie; filosofische problemen in het onderzoek naar schizofrenie (bijvoorbeeld: schizofrenie en subjectiviteit, schizofrenie als natuurlijke soort,...); cultuur-gebonden syndromen; het gebruik van beeldmateriaal in de geschiedenis van de psychiatrie. Concrete onderwerpen: - Zijn geestesziekten natuurlijke soorten of sociale constructies (Ian Hacking, Peter Zachar, Rachel Coopoer,...)? - Foucault over homoseksualiteit - Analyse van het concept ‘geestesziekte’ (DSM-5; Jerome Wakefield; Derek Bolton;...) - Is rouw een geestesziekte? - Wat is een perversie? - Filosofische geschiedenis van homofobie - Cultuurgebonden syndromen (culture bound syndromes) - Natuurlijke soorten, menselijke soorten, interactieve soorten,...

Prof. dr. F. Buekens Specialisatie: taalfilosofie (breed genomen), filosofie van de geest Huidig onderzoek: normen voor beweringen, implicaturen (Grice), Searle’s theorie over institutionele feiten en toepassingen, argumentatiestrategieën in evolutionaire psychologie Concrete onderwerpen: - Taalfilosofie (eng genomen): - Grice’s theorie over implicaturen - Het fenomeen van ‘fautloos meningsverschil’ en smaakoordelen. Expressivitische theorieën over smaakoordelen. - Pinker over implicaturen en hun sociale psychologie - Waarheidstheorieën - Normativiteit en waarheid. - Handelingsfilosofie en filosofie van de geest, epistemologie: - Davidsons handelingstheorie - Handelingen en hun effecten (verband handelingstheorie – moral luck-problematiek) - Accuraatheid: accurate vs. ware overtuigingen. - Inzicht en illusies van inzicht: Dennett over de Intentional Stance, - Searle’s theorie over institutionele feiten: - Searles theorie van institutionele feiten - Institutionele feiten en hun evolutionaire voorgeschiedenis

6


-

- Institutionele feiten: ontologie en epistemologie Geschiedenis van de filosofie: - Alle taalfilosofen (met mogelijkheid tot vergelijking tussen ‘continentale’ en ‘analytische’ aanpak) Varia: - Sociologie van de filosofie. Geschiedenis van het postmoderne denken - Inzicht en illusie: filosofie van de geest en empirische psychologie van ‘begrip’ en ‘begrijpen’ - Evolutionaire psychologie en normatieve epistemologie - Moral luck - Moreel objectivisme en expressivisme

Prof. dr. S. Cuypers Specialisatie: - Kenleer (epistemology) - Wijsgerige psychologie (philosophy of mind) - Wijsgerige pedagogiek (philosophy of education and teaching) Huidig onderzoek: - het demarcatie-probleem (wetenschap versus pseudo-wetenschap) - probleem van morele verantwoordelijkheid - Richard S Peters and Paul H. Hirst over opvoeding en onderwijs Concrete onderwerpen: De Masterproef wordt begeleid binnen het kader van de analytische wijsbegeerte - thema’s uit de kenleer van Bertrand Russell, het logisch positivisme, of Laurence BonJour - thema’s uit de geest-lichaam theorieën van Donald Davidson of Jaegwon Kim - thema’s uit theorieën over morele verantwoordelijkheid van John Martin Fischer, Ishtiyaque Haji of Michael J. Zimmerman - thema’s uit de filosofie van de opvoeding en het onderwijs van Richard S. Peters, Paul H. Hirst of Wolfgang Brezinka

Prof. dr. A. De Block Specialisatie: filosofie van de cognitieve wetenschappen, filosofie van de biologie, filosofie van de seksualiteit, filosofie van de psychiatrie, filosofie van de geneeskunde. Huidig onderzoek: psychologisch onderzoek naar vooroordelen, culturele evolutie, indeling van psychische stoornissen, homoseksualiteit/homofobie, ‘menselijke natuur’ Concrete onderwerpen: - Conceptuele grondslagen van evolutiebiologie en culturele evolutie. - Wijsgerige kritieken van evolutiepsychologie - Evolutiepsychologie en de naturalistische drogreden - Dawkins en filosofie van de biologie - Intelligentie/emoties bij planten/dieren - Scruton/Nagel of Soble over ‘perversie’ - Sociaal-constructivisme over homoseksualiteit/psychische stoornissen - Placebo in de psychotherapie - Stigmatisering en ‘labeling’ in de psychiatrie/geneeskunde - Wat is ‘de menselijke natuur’? - Filosofie van de sport (doping, filosofische reflecties over topsport/sportiviteit/…)

Dr. M. Eronen Areas of specialization: philosophy of science, philosophy of mind, philosophy of psychology, philosophy of neuroscience

7


Areas of current research: levels of organization, mental causation, interventionist theory of causation, robustness, identity theory of phenomenal properties, mechanistic explanation, nature of psychological properties Concrete research projects: - Explaining the brain: Ruthless reductionism or pluralism? - New (empirical) solutions to the problem of mental causation - Mechanistic explanation and its limits - Reducing phenomenal consciousness to neural properties

Dr. Jan Heylen Specialisatie: filosofische logica, taalfilosofie, formele epistemologie, wetenschapsfilosofie, filosofie van de wiskunde, geschiedenis van de analytische filosofie Concrete onderwerpen: - Beschrijvingen - Voorwaardelijke zinnen - Getalsnamen - Modale logica - Epistemische logica - Intensionele logica - Epistemische rekenkunde, Modaal-Epistemische Rekenkunde Geïnteresseerden mogen elk onderwerp uit filosofische logica, taalfilosofie of wetenschapsfilosofie voorstellen. De haalbaarheid van het voorstel zal vervolgens beoordeeld worden.

Prof. dr. C. Kelp Areas/figures of specialisation: Epistemology Areas/figures of current research: the nature and value of knowledge, aims of cognition and inquiry, the point and purpose of epistemic concepts Concrete research projects: - the analysis of knowledge - epistemic value - closure/transmission principles for knowledge/justification - modal theories of knowledge (safety/sensitivity) - virtue epistemology - the semantics of knowledge attributions - the point and purpose of epistemic concepts - the epistemology of disagreement - entitlement - scepticism - norms of assertion and informative speech acts - Fitch’s paradox.

Prof. dr. R. Vergauwen Specialisatie: filosofische logica, onderwerpen omtrent het statuut van de logica, formele semantiek, Russische filosofie Huidig onderzoek: - Het ontstaan van de niet-klassieke logica in Rusland - Realisme en werkelijkheid

8


Concrete onderwerpen: - Logica en werkelijkheid - Formele ontologie - Russische filosofie

Centrum voor Metafysica en Filosofie van de Cultuur Prof. dr. A. Cloots Specialisatie: secularisatietheorieën, filosofie en religie, wetenschap en religie, metafysica, process philosophy Huidig onderzoek: het secularisatiedebat (Lowith, Blumenberg, Voegelin .. ) en de rol van de religie in het ontstaan van de Westerse moderniteit (M. Gauchet, Ch. Taylor ..), Concrete onderwerpen: Algemeen: onderwerpen in verband met secularisatie, , filosofie en religie, filosofie en wetenschap, het ontstaan en het statuut van de Westerse rationaliteit. Onderwerpen rond het concept metafysica vandaag (o.a. process philosophy) onderwerpen rond filosofie en wetenschap, wetenschap en religie. Enkele concrete onderwerpen (studenten kunnen uiteraard zelf voorstellen doen): - Het statuut en de ontwikkeling van de Westerse rationaliteit in secularisatie-theorieën als die van Gauchet, Taylor, Blumenberg, Löwith … - De filosofische interpretatie van de evolutie (Teilhard de Chardin, de Duve…) - de plaats van de religie in het post-moderne denken (Lyotard, Vattimo, Ferry…) - Het debat rond wetenschap en religie (bijv. bij Galilei, Newton …). - Het concept van metafysica in het hedendaagse denken (Lyotard, Whitehead, Deleuze ….). - Deelaspecten uit de filosofie van Whitehead, zoals zijn concept van religie, zijn epistemologie, de notie van Eros, verhouding filosofie - wetenschap, of invloeden van bepaalde filosofen als Plato, Spinoza…

Prof. dr. P. Cortois Specialisatie: cultuurfilosofie, esthetica en kunstfilosofie, godsdienstfilosofie, wetenschapsfilosofie Huidig onderzoek: symbooltheorie, rituelen (ritueel en kunst), moderniteitsdebatten Concrete onderwerpen: -

-

-

I. esthetica en symbolisme: o I.1. algemene symbooltheorie (Cassirer, Langer; natuur-en-cultuur; symbool en gevoel, grenzen van symboliseerbaarheid…) o I.2. filosofie van het ritueel (mythe en ritueel; rituele overtuigingen; ritueel formalisme; rituele classificatie; Wittgensteinianen, Scheffler, Austin, Douglas, grondslagen van de antropologie) o I.3. esthetica en filosofie van de stad (Simmel, Tönnies, Seel, Augé, Toulmin & Janik, Boomkens, …); o I.4. filosofie van de muziek (Jankélévitch, Scruton, Langer, Robinson,...) o I.5. filosofie van de literatuur (dialectiek en antagonisme bij H. Keilson; realisme, positivisme, naturalisme en sciencefaction in de roman; de ideeënroman en de bestemmingsroman) II. Moderniteitsdebatten: o de Cassirer-Blumenberg lineage; Gellner, Horton, neo-intellectualisme, Wittgensteinianen in moderniteits- en premoderniteitsdebatten omtrent wetenschap en religie... III. Epistemologie en wetenschapsfilosofie: o III.1. epistemologie en wetenschapsfilosofie in Frankrijk (Granger, Canguilhem, Brunschvicg, G. Bachelard, S. Bachelard, Cavaillès, Meyerson, Lautman,...);

9


o o

III.2. classificatie en ‘kind terms’ (interactieve soorten bij Hacking, toepassingen op psychologie, psychiatrie, sociale en cultuurwetenschappen, classificatie en (on)vergelijkbaarheid) III.3. twee-culturendebatten, spanningen tussen ritueel beeld, manifest beeld en wetenschappelijk beeld: wetenschap en cultuur, statuut van de humanities, epistemologie van de geschiedschrijving, darwinisme en ultradarwinisme…

Prof. dr. K. de Boer Specialisatie: - Metafysica - Geschiedenis van de moderne wijsbegeerte - Duits Idealisme (m.n. Hegel) - Continentale filosofie Huidig onderzoek: - Kants Kritiek van de zuivere rede in het licht van zijn hervorming van de metafysica - Hegels Grundlinien der Philosophie des Rechts Concrete onderwerpen: - Kants Kritiek van de zuivere rede - Kants eerste critici (Jacobi t/m Hegel) - Hegel - Heidegger

Prof. dr. L. De Vos Specialisatie: Duits idealisme, subjectiviteitsfilosofie Huidig onderzoek: Kant, Hegel Fichte, Schelling, grondvragen van de filosofie Concrete onderwerpen :  Hegel, Kant of Fichte over het scepticisme  Waarheidsdefinities bij Hegel, Kant, Fichte of Henrich  Commentaren op teksten door studenten zelf voorgesteld, bv:  Scepticisme in Hegels Phänomenologie  'God' in Hegels Phil. der Religion  Fichtes Anweisung zum Seligen Leben; Fichtes Einleitung der Wissenschaftslehre (1812)  'Hegels inleiding op moraliteit in de rechtsfilosofie'  Denken en willen in Hegels Enzyklopàdie (1817 of 1830)  Het ideaal in Hegels Aesthetik  Klassieke en romantische kunst bij Hegel; het systeem der kunsten bij Hegel  Zelfbewustzijn van Kant tot heden  Vertaling van en commentaar op Schulzes Aphorismen über das Absolute  Dieter Henrich over denken en danken  Dieter Henrich over kunst  Leven bij Fichte of Schelling  Vrijheid bij Jacobi en Schelling  Fichtes zogenaamd atheïsme

Prof. dr. W. Desmond Specialisatie: - German idealism, Kant, primarily Hegel; Left-Hegelianism, post-Hegelianism: Feuerbach, Marx, Bauer, Stirner, Kierkegaard, Schopenhauer, Nietzsche. - Themes in aesthetics: the relation of philosophy and art after Kant; the relation of mimesis and originality; Romanticism, originality and its cultural democratization; the re-appearance of Platonic

10


-

themes like eros and mania; genius; the sublime; the dark origin; the migration of transcendence from religion to art; art and the sacred and the issue of myth Themes in philosophy of religion: post-Hegelian atheism; post-atheistic religiousness; addressing God from the between; post-secular porosity of philosophy and religion Themes in metaphysics: dialectical and post-dialectical thought and the problems of identity and difference, the self and the other; the problem of transcendence as more than human self-transcendence Themes in ethics: valueless being; the issue of intrinsic good (in an ontological sense as well as an ethical); the limits of autonomy; the problem of the nihilism of modernity; will to power and the instrumentalizing of being; the relation between being and the good; ethical service beyond sovereignty and servility

Huidig onderzoek: Thinking the intimate universal (with a bow to some of the issues of political theology): the intimate universal beyond the abstract universal, the concrete universal of Hegel, as well as other than the post-Hegelian, post-modern singular that poses itself over against the universal. The intimate universal as relevantly manifested in art, religion, philosophy and politics. Concrete onderwerpen: In addition to projects drawing from the areas and figures above, some of the following might be of interest to students: - Existential thinkers such as Marcel, Shestov, Dostoevski in connection with some of the themes mentioned above in relation to ethics, metaphysics and philosophy of religion - American philosophers such as Peirce, Dewey, James, Paul Weiss and other non-analytic American philosophers (for example, Robert Neville, Brian Martine, David Weissman...). American philosophers beyond the analytic versus Continental divide (Stanley Cavell, for instance, or Joseph Margolis).

Dr. E. Meganck Specialisatie: metafysicakritiek, hedendaagse Franse filosofie, godsdienstfilosofie Huidig onderzoek: Heidegger, Derrida, Levinas, Nancy, Vattimo, Caputo ... Concrete onderwerpen: - het filosofische probleem van (religieuze) identiteit - caritas in de wijsbegeerte - differentiedenken en theologie - deconstructie als/en (ethische, politieke, religieuze ...) praxis - andere onderwerpen binnen het kader van bovenstaande specialisatie en onderzoeksdomeinen

Prof. dr. S. Symons Specialisatie: negentiende-en twintigste eeuwse filosofie van de kunst en kunstkritiek, vooral Duitse en Franse. . Concrete onderwerpen: Gesuggereerde auteurs (over kunst): Benjamin, Adorno, Canetti, Kracauer, Simmel, Worringer, Warburg, Riegl, Wölfflin, Heidegger, en Merleau Ponty, Deleuze, Lyotard, Derrida, Rancière Gesuggereerde thema's/debatten: filosofie van de literatuur, schilderkunst, fotografie, film interpretaties van Walter Benjamin (Friedlander, Weber, Butler, Weigel, Hamacher, Bratu Hansen) Miriam Bratu Hansen over Kracauer, Adorno en Benjamin over cinema de lach bij Benjamin en Adorno Secret societies bij Simmel de massa bij Simmel, Canetti, Deleuze, Freud, Baudrillard post-medium condition (Krauss, Jameson, Steinberg, Deleuze) "visual" culture en negentiende eeuwse voorlopers (Debord, Berger, Crary, Vattimo, Nancy) einde van de kunst (Hegel, Danto, Belting)

11


-

representeerbaarheid van historische trauma's (James E. Young, Ernst van Alphen, Georges DidiHuberman, Eric Santner, Giorgio Agamben)

De student mag zelf ook suggesties doen in de lijn van de hierboven opgegeven thema’s.

Prof. dr. H. Tegtmeyer Areas/figures of specialisation: Ontology, Natural Theology, Phenomenology and its roots, Aesthetics Suggestions/topics for research projects: - The relation between logic and epistemology in Aristotle. - The role of the categories in logic and ontology. - Heidegger's notion of ontology. - Anselm and Plantinga on the ontological argument. - Aquinas and Swinburne on the cosmological argument.

Prof. dr. G. Vanheeswijck Specialisatie: Metafysica, wijsgerige godsleer, cultuurfilosofie Huidig onderzoek: De evolutie van het metafysicaconcept in de post-hegeliaanse filosofie; de plaats van René Girard in het hedendaagse denken; betekenis van subjectiviteit Concrete onderwerpen: - het metafysicaconcept bij Schopenhauer - het metafysicaconcept bij Strawson - het godsbeeld bij René Girard - de godsdienstfilosofie van Gianni Vattimo - de cultuurfilosofische identiteit van 'Europa' - het metafysicaconcept bij Jan Patocka - christendom en ressentiment: Nietzsche en Scheler - het filosofieconcept van Charles Taylor - het subjectsbegrip bij Charles Taylor

De Wulf-Mansioncentrum voor Antieke, Middeleeuwse en Renaissancefilosofie Dr. G. Claessens Specialisatie: (antieke en vroegmoderne) wetenschapsfilosofie, geschiedenis van de wijsbegeerte, de platoonse traditie, receptiestudies, hermeneutiek Huidig onderzoek: - Vroegmoderne receptie van het platoonse receptakel - Vroegmoderne materie- en ruimtetheorieën - Vroegmoderne receptie van het platonisme - Hedendaagse beschouwingen over de geschiedenis van de wijsbegeerte - Methodologie van receptie Concrete onderwerpen: - vroegmoderne receptie van Plato’s Timaeus - Ficino’s commentaar op Plato’s Timaeus - Receptiestudies en filosofie - Het begrip ‘verbeelding’ in de oudheid/de vroegmoderne tijd, ... - De idee ‘Grieks’ in de hedendaagse wijsbegeerte - De figuur Socrates in de geschiedenis van de wijsbegeerte 12


-

De geschiedenis van de hermeneutiek (Schleiermacher, Dilthey, Gadamer, ....) Het lichaam/lichamelijkheid bij Plato/Neoplatonisme/Augustinus, ....

Studenten kunnen zelf voorstellen doen binnen mijn vakgebied.

Prof. dr. P. d’Hoine Specialisatie: antieke filosofie, Plato, Aristoteles, Neoplatonisme Huidig onderzoek: neoplatoonse metafysica en natuurfilosofie, de receptie van Plato’s Ideeënleer in de latere oudheid, de neoplatoonse commentaartraditie, Proclus, Syrianus, Plotinus Concrete onderwerpen: - Onderwerpen die verband houden met Plato’s Ideeënleer (het ontstaan van de Ideeënleer, Ideeën en definities, de discussie over de Ideeënleer in de Parmenides, Aristoteles’ kritiek op de Ideeënleer, …) - Plato en/of Aristoteles over dichtkunst en mimesis - Filosofie als ‘manier van leven’ in de oudheid - De ‘harmonie’ van Plato en Aristoteles in de late oudheid - Filosofie en mythologie in de late oudheid - Onderwerpen die verband houden met de invloed van Plato’s denken in de latere filosofie (vnl. latere oudheid, moderne tijd, hedendaagse filosofie en esthetica) Studenten mogen ook zelf onderwerpen voorstellen die aansluiten bij mijn specialisatie.

Dr. E. De Bom Specialisatie: - geschiedenis politieke filosofie met nadruk op 16de en 17de eeuw - politieke filosofie: Europese Unie, grenzen, migratie Huidig onderzoek: Soevereiniteit bij de Spaanse scholastici en hun volgelingen, alsook in hedendaagse discussies Concrete onderwerpen: - politieke thema’s uit het werk van de Spaanse scholastici en hun volgelingen (Vitoria, De Soto, Molina, Lessius, Suarez, Grotius…) - ! opgelet: kennis van Latijn in vele gevallen noodzakelijk - politieke theorie van de EU - grenzen en rechtvaardigheid - migratie en het recht tot uitsluiting

Prof. dr. P. De Leemans Specialisatie: receptie van Aristoteles’ natuurfilosofie in de Middeleeuwen Huidig onderzoek: middeleeuwse vertalingen van en commentaren op Aristoteles’ Parva Naturalia, De motu animalium en de Problemata Physica Concrete onderwerpen: (NB: voor sommige onderwerpen is kennis van Latijn en/of Grieks verplicht) - Studie van een onderwerp dat aan bod komt in Aristoteles’ Parva Naturalia, De motu animalium en andere dierenboeken, of de Problemata Physica (bv. [zelf]beweging, zintuiglijke waarneming en kennisverwerving, perfectie en imperfectie in de biologie, psychologie en moraliteit). - Filosofisch kader van antieke of middeleeuwse encyclopedieën - Autoriteit, ervaring en filosofische reflectie - Editie en analyse van een middeleeuwse filosofische tekst

13


Prof. dr. R. Friedman Areas/figures of specialisation: Medieval Philosophy and Theology Areas/figures of current research: 13th and 14th century theories of cognition (esp. concept formation); modal theory in the later Middle Ages; later medieval ideas on the eternity of the world and the nature of the infinite; trinitarian theology, predestination, divine simplicity in the same period. Literary genres of later medieval philosophy and theology. Concrete research projects: - 13th and 14th century philosophy and theology - Selected thinkers in earlier medieval philosophy (Augustine, Boethius, Eriugena, Anselm, Abelard) - History of medieval universities - Editions of texts from the medieval period

Dr. E. Gielen Specialisatie: (laat-)Byzantijnse literatuur en filosofie, antieke en Byzantijnse geneeskunde, editiewetenschap Huidig onderzoek: antieke en Byzantijnse medische antropologie en haar link met filosofie en (Christelijke) theologie Concrete onderwerpen: - Byzantijnse geneeskunde (en haar link met antieke geneeskunde en filosofie) - een nader te bepalen aspect van (laat-)antieke geneeskunde - allegorische interpretatie van antieke mythen in de Stoa

Dr. T. Jeschke Areas/figures of specialisation: Medieval Philosophy (13th/14th century), mostly metaphysics, philosophical psychology, Aquinas and his (contested) legacy, Durandus (further specifications only by appointment)

Prof. dr. J. Opsomer Specialisatie: Antieke wijsbegeerte, natuurfilosofie en ontologie, Midden- en Neoplatonisme, hellenistische wijsbegeerte Huidig onderzoek: Natuurfilosofie in de late oudheid (Aristoteles-commentaren, Neoplatonisme), Proclus, Iamblichus, Plutarchus van Chaironeia, Aristoteles’ kritiek op Plato Concrete onderwerpen: - mathematische verklaringsmodellen in de natuurfilosofie (Proclus, Simplicius) - natuurfilosofie in Plato’s Timaeus - Aristoteles’ kritiek op Plato’s Ideeënleer - Aristoteles’ kritiek op Plato’s psychologie (De anima) - Opvattingen over beweging, materie, tijd, plaats … in de geschiedenis van het Platonisme (bv. Philoponus, Simplicius) - atomisme (Democritus, Epicurus, Lucretius) - Plotinus over natuurfilosofische of psychologische thema’s - de delen van de ziel in Plato en Aristoteles - categorieënleer

14


Dr. J. Pelletier Areas/figures of specialisation: Medieval Philosophy Areas/figures of current research: medieval metaphysics and various themes (esp. categories, universals, transcendentals), William of Ockham, nominalism/realism, late medieval semantics, theory of knowledge, cognition and concept formation, philosophical theology (esp. scientific status of theology, cognition and concepts of God) Concrete research projects: - theories of categories in 14th century Oxfordians - Walter Chatton and Adam Wodeham on metaphysics

Prof. dr. A. Robiglio

Areas of competence: History of Western Philosophy, with the focus on: Medieval, Renaissance, and Early Modern thought; History of Philosophical Historiography (from G.B. Vico to the 20th century). Areas of specialisation and current research: Thomas Aquinas and his sources; Renaissance Thomism (1348-1545); Moral Dilemmas in Medieval and Renaissance thought; Philosophical Anthropology (viz. the question of Dignity before Kant); History of Epistemology (viz. the problem of Testimony before David Hume; Probability before Pascal); Late Medieval and Modern Aesthetics (including Alexander Baumgarten); Neo-scholastics (including the Louvain school). Suggestions for thesis topics: on request

Prof. dr. G. Van Riel Specialisatie: Antieke wijsbegeerte, Plato, Neoplatonisme Huidig onderzoek :de theologie van Plato, de filosofie van Augustinus en zijn voorgangers, de genotsleer van Plato, Aristoteles en de neoplatonici Concrete onderwerpen:  Vroomheid in Plato's Euthyphro  De theologie van Plato in de Wetten b. 10  Het scheppingsverhaal bij Ambrosius en Augustinus  Origenes en Augustinus  Aristoteles over vrijgevigheid en royaliteit  Plato's Protagoras: kan de deugd worden aangeleerd?  de genotsleer van Thomas van Aquino  man en vrouw bij Augustinus en Johannes Scottus Eriugena

Husserl-Archief: Centrum voor Fenomenologie en Continentale Wijsbegeerte Prof. dr. R. Breeur Specialisatie: moderne en hedendaagse (Franse) wijsbegeerte

15


Huidig onderzoek: (Zelf)bewustzijn en singulariteit, Vrijheid en Passies bij Descartes, Malebranche

en Spinoza Concrete onderwerpen:

-

Denkers: Franse XXe eeuw: (van Bergson t/m Deleuze), Moderne denkers (Malebranche, Arnauld, Descartes, ...) "Antropologische" themas: Herinnering en geschiedenis, Bewustzijn en vrijheid (vanuit continentale traditie), Herinnering en verbeelding, Cogito en passies, emoties en verantwoordelijkheid.

Prof. dr. N. de Warren Specialisatie: Phenomenology; hermeneutics; French post-structuralism; critical theory; German Idealism; philosophy of art; philosophy of literature; philosophy of religion; 19th-century philosophy Huidig onderzoek: theory of the imagination; the problem of stupidity; forgiveness; modern philosophy and the First World War

Dr. L. Lauwaert Specialisatie: Franse naoorlogse filosofie, continentale filosofie, psychoanalyse, wijsgerige antropologie Huidig onderzoek: Wijsgerige antropologie van geweld Concrete onderwerpen: - Geweld en woede; geweld en religie; Terreur/terrorisme; geweld en revolutie; geweld en democratie (aan de hand van auteurs als Sloterdijk, Sorel, Bataille, Girard, Arendt, Zizek, Freud, Benjamin,…) - Humor: Plessner, Bataille, Freud, Bergson, Breton, Lewis, Douglas, Shaftesbury,… - Filosofie van de literatuur: Barthes, Blanchot, Deleuze, Sartre,… over Kafka, Proust,…; thema ‘dood van de auteur’ bij Blanchot, Barthes, Foucault,… - De existentialistische ethiek van de Beauvoir en Camus - Freuds cultuurantropologische teksten (‘Onbehagen in de cultuur’, ‘De man Mozes’,…) - Thema’s uit het werk van Freud, Lacan, Nancy, Deleuze, Bataille, Klossowski, Badiou, Zizek,…

Dr. F. Mattens Specialisatie: Fenomenologie / Husserl; Ruimte / Waarneming; Architectuur - Moderniteit - Modernisme. Huidig onderzoek: Fenomenologie-Philosophy of Mind: Action/Perception, Zintuigen - Zintuiglijke ervaring, Beeld Concrete onderwerpen waarover u een verhandeling wil begeleiden: - Geschiedenis: waarneming en ruimte in Ernst Mach, George Berkeley en/of Thomas Reid. - Fenomenologie: Husserl, ruimte in Merleau-Ponty of Heidegger - Philosophy of Mind: zintuiglijke modaliteiten; ruimtelijke waarneming - fenomenologische of interdisciplinaire studie over één van de zintuigen (bijvoorbeeld: geluid en horen,…) of relatie tussen verschillende zintuigen.

Prof. dr. U. Melle Specialisatie: Fenomenologie (Husserl, Scheler, Heidegger en Merleau-Ponty), waarden- en deugdenethiek, ecofilosofie, eco-ethiek, filosofische antropologie, dierenethiek, filosofie van de techniek Huidig onderzoek: Husserl, filosofische antropologie Concrete onderwerpen:

16


-

Structuren van het bewustzijn ecofenomenologie postmoderne dierenethiek trans- en posthumanisme

Prof. dr. P. Moyaert Specialisatie: Cultuurantropologie, psychoanalyse, continentale wijsbegeerte Concrete onderwerpen: Onderwerpen te bespreken met de docent.

Dr. T. Perri Areas/figures of specialisation: Continental philosophy, especially French philosophy, phenomenology, and post-structuralism (Maine de Biran, Ravaisson, Bergson, Merleau-Ponty, Deleuze) Areas/figures of current research: Theories of habit and memory; the relation of mind and body; mechanism and vitalism; phenomenology of the image and the imagination; philosophy of art Concrete research projects: - Projects relating to the areas and/or figures listed above

Dr. M. Ubiali Areas/figures of specialisation: Husserl's Phenomenology; Husserl's Ethics; Early Phenomenology: Alexander Pfaender, Moritz Geiger, Edith Stein. Concrete research projects: - Phenomenological Psychiatry - Early Phenomenology - Current Debate in Free Will

Prof. dr. R. Visker Specialisatie: Hedendaagse continentale wijsbegeerte; fenomenologie Huidig onderzoek:het metafysische statuut van kunst (Schopenhauer, Nietzsche, Heidegger, …) Concrete onderwerpen: - Foucaults cursussen aan het Collège de France - Een aantal antropologische thema’s (bijvoorbeeld ‘lachen en wenen’) in aansluiting bij het werk van Plessner, Gehlen, Buytendijk. - Taal bij Heidegger, Benjamin en andere auteurs; argumenten voor filosoferen in de moedertaal (wat is dat?) - Onderwerpen binnen het domein van 'specialisatie' zoals hierboven aangegeven. Studenten kunnen hun voorstellen met mij bespreken. Zie mijn publicatielijst (CV) op de website van het HIW

Dr. T. Vongehr Areas/figures of specialisation: - phenomenology Areas/figures of current research:

17


-

Husserl, Heidegger, Scheler, Merleau-Ponty phenomenological method, action-theory, emotions and will philosophy of sport

Concrete research projects: on request: Students can suggest themes within the above-mentioned framework of research and specialization areas.

Dr. M. Wehrle Areas/figures of specialisation: Phenomenology/Husserl, Merleau-Ponty; Cognitive Sciences (esp. cognitive (Neuro)Psychology): Embodiment, Perception, Attention; Cultural and philosophical Anthropology (H. Plessner, A. Schütz; Continental Philosophy, Gender Studies, History of Medicine/M. Foucault, J. Butler Areas/figures of current research: Phenomenology-Cognitive Sciences: Attention; Embodiment; genetic Phenomenology: Normality and Normativity in Perception, Passive dimensions of experience Concrete research projects: - Phenomenology and Cultural Philosophy/Gender Studies: Constitution of the Social or Social Constitution (construction)? (Husserl, Michel Foucault, Judith Butler) - Normality and Normativity in Experience (Husserl, Foucault) - Phenomenology: Perception/attention/embodiment in Husserl, Merleau-Ponty, (A. Gurwitsch) - Cultural and philosophical Anthropology/Phenomenology: Impacts of internet usage on the lifeworld; categories for describing the interaction of “real” and “virtual” components of experience

18

Onderwerpen voor de masterproef lijst per onderzoekscentrum

Recommend Documents