Onderwerp Vaststellen diverse plannen ten behoeve van keurmerk Veilig en schoon zwembad Die Heygrave

Zaaknummer: SBBV11 Onderwerp Vaststellen diverse plannen ten behoeve van keurmerk Veilig en schoon zwembad Die Heygrave

Collegevoorstel Inleiding Team Sportbedrijf bereidt zich voor op de keuring door stichting Zwembadkeur met als doel voor zwembad Die Heygrave het (verplichte) Keurmerk Veilig & Schoon te verkrijgen. Het Keurmerk Veilig & Schoon is een door de branche ingestelde regeling met het wettelijk kader als ondergrens en aangevuld met normen die de kwaliteit, veiligheid en hygiëne waarborgen. Het Keurmerk wordt beheerd door Stichting Zwembadkeur en is geïnitieerd door de brancheorganisaties Vereniging Sport en Gemeenten, Vereniging van Recreatieondernemers Nederland en de voormalige Werkgeversverenging voor Bad- en Zweminrichtingen (WVBZ). Stichting Zwembadkeur geeft het Keurmerk Veilig & Schoon uit op voordracht van de keuringsbureaus Kiwa en Lloyd’s Register Quality Assurance, die hiervoor een officiële keuring verrichten. Buiten het feit dat het verkrijgen van het Keurmerk wettelijk verplicht is, is het tevens een kwaliteitsslag met betrekking tot de bedrijfsvoering. De gemeente moet om het Keurmerk te verkrijgen als eigenaar van zwembad Die Heygrave aan een groot aantal criteria voldoen.

Feitelijke informatie Stichting Zwembadkeur geeft het Keurmerk Veilig & Schoon uit op voordracht van keuringsbureaus KiWA en LRQA die hiervoor een officiële keuring verrichten, nadat Die Heygrave hiervoor is aangemeld. Om voor het Keurmerk in aanmerking te komen moet worden voldaan aan wetgeving met betrekking tot zaken als legionella, brandveiligheid, veiligheid (elektrische) installaties, het zwemwater en de horeca activiteiten. Nadat het keuringsbureau constateert dat aan alle criteria is voldaan wordt het Keurmerk Veilig & Schoon toegekend.

Afweging Zwembad Die Heygrave dient te beschikken over een door het bevoegd gezag vastgesteld calamiteitenplan, ontruimingsplan en een toezichtplan. Deze plannen worden jaarlijks geoefend, geëvalueerd en indien nodig, aangepast. Daarnaast moet worden beschikt over een reinigings- en desinfectieplan en een beheersplan en risicoanalyse legionella. Ook deze plannen moeten door het college worden vastgesteld. Calamiteitenplan Om te zijn voorbereid op een calamiteit, is een calamiteitenplan opgesteld waarin wordt beschreven hoe te reageren op het betreffende voorval. Het doel van dit plan is de direct nadelige gevolgen van ongevallen van werknemers en bezoekers van het Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen zoveel mogelijk te beperken. Naast gewone ongevallen dient men daarbij te denken aan calamiteiten als brand, explosie, een bommelding of het vrijkomen van gevaarlijke stoffen. Eenduidige en schriftelijk vastgestelde instructies zijn noodzakelijk om op adequate wijze op een

1

Zaaknummer: SBBV11 Onderwerp Vaststellen diverse plannen ten behoeve van keurmerk Veilig en schoon zwembad Die Heygrave calamiteit te kunnen reageren, zodat iedere werknemer c.q. functioneel verantwoordelijke weet wat hij of zij moet doen tijdens een bepaalde calamiteit. Hoe te handelen bij brand, ongelukken, of andere calamiteiten wordt beschreven in de instructie die deel uitmaakt van het calamiteitenplan voor Sportcentrum “Die Heygrave” in Vlijmen. In deze instructies staan de richtlijnen vermeld waarnaar moet worden gehandeld om in te kunnen staan voor de algehele veiligheid in de accommodatie. . Ontruimingsplan In ieder gebouw kunnen zich situaties voordoen die het noodzakelijk maken dat bezoekers en medewerkers het gebouw zo snel mogelijk verlaten. Deze situatie kan zich voordoen bij calamiteiten zoals brand, wateroverlast, bommelding, gaslekkage of andere gevallen. Hiervoor is een ontruimingsplan nodig. Voorwaarde voor een goede uitoefening van BHV (bedrijfs hulp verlening) is dat de opzet van dit plan bij alle medewerkers bekend is. Tussen het tijdstip van de melding van een calamiteit en de aankomst van de externe hulpdiensten verstrijkt een aantal kostbare minuten. Het is de taak van ieder verantwoordelijk persoon deze tijd zo effectief mogelijk te benutten met doeltreffende maatregelen. In het ontruimingsplan zijn organisatorische en praktische maatregelen omschreven welke bij een calamiteit noodzakelijk zijn. Dit ontruimingsplan is opgesteld volgens de richtlijnen van de NEN (Nederlands Normalisatie-instituut) en NTA (Nederlandse Technische Afspraak): de NTA 8112. Toezichtplan Goed toezicht houden is een taak en een verantwoordelijkheid van het badpersoneel. Opleiding en instructie zijn noodzakelijk om deze taak goed uit te kunnen voeren. Een wezenlijk onderdeel van de instructie staat in het toezichtplan. Hierin staat hoe het toezicht kwalitatief en kwantitatief geregeld is. Voorkomen van ongevallen is een verantwoordelijkheid van het badpersoneel maar vooral ook van de klant zelf of, bij minderjarigheid, van de ouder of begeleider. De WHVBZ (Wet Hygiëne en veiligheid Badinrichtingen en zwembaden) stelt regels voor het toezicht. Deze zijn richtinggevend voor het toezichtplan. Het toezichtplan is formeel van kracht geworden op 27 april 2003. Het plan dat nu voorligt is een uitbreiding en verbetering van het voorgaande. Het plan wordt steeds aangepast aan de ontwikkelingen of vakinhoudelijk zaken waarover overeenstemming is bereikt met de betrokken medewerkers. Het geactualiseerde toezichtplan is voorgelegd aan de inspectie van de WHVBZ. Zij hebben hun waardering uitgesproken voor dit product maar mogen formeel geen goedkeuring verlenen. Reinigingsplan Het reinigingsplan moet door uw college worden vastgesteld. Legionella risicoanalyse en beheersplan. De huidige risicoanalyse/beheersplan legionella zwembad Die Heygrave dateert van 23 november 2005. In het oorspronkelijke plan zijn, door installatiewijzigingen en voortschrijdend inzicht, inmiddels een aantal wijzigingen doorgevoerd. Het plan wordt in het najaar van 2011 daarom geactualiseerd. In afwachting van het geactualiseerde plan dient de huidige risicoanalyse en beheersplan legionella zwembad Die Heygrave door uw college te worden vastgesteld.

2


Inzet van Middelen Er zijn geen financiële en/of personele consequenties verbonden aan dit voorstel. Risico's Er zijn geen risico's verbonden aan dit voorstel. Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen.

3


BESLUIT Het college van Heusden heeft in de vergadering van 19 juli 2011 besloten:

het calamiteitenplan, ontruimingsplan, toezichtplan, reinigingsplan en het beheersplan en de risicoanalyse legionella voor zwembad Die Heygrave vast te stellen.

namens het college van Heusden, de secretaris,

mr. J.T.A.J. van der Ven

4

Calamiteitenplan Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen

Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

- 1 -

Inhoud Inleiding ........................................................................................................................................................... 6 Opbouw van dit calamiteitenplan ...................................................................................................................... 6 Doelstelling ........................................................................................................................................................... 6 Voor wie is dit plan .............................................................................................................................................. 6 Rechten en plichten bezoekers ......................................................................................................................... 6 Taken en verantwoordelijkheden gebruikers .................................................................................................. 6 Preventieve maatregelen ................................................................................................................................... 7 Instructies technische dienst ............................................................................................................................. 7 Het calamiteitenteam gemeente Heusden ...................................................................................................... 8 Taken hoofd bedrijfshulpverlener ..................................................................................................................... 8 Taken ploegleider bedrijfshulpverlener ........................................................................................................... 8 Instructies bedrijfshulpverlener ......................................................................................................................... 8 Schriftelijke rapportage ....................................................................................................................................... 8 Personeel en organisatie ................................................................................................................................... 8 Aantal bedrijfshulpverleners ............................................................................................................................ 10 structuur BHV sportbedrijf Gemeente Heusden ........................................................................................... 10 Organogram BHV Sportcentrum “Die Heygrave” ......................................................................................... 11 Calamiteiten die kunnen leiden tot ontruiming....................................................................................... 12 Hoe te handelen bij ONTRUIMING ................................................................................................................ 12 Hoe te handelen bij de volgende calamiteiten ........................................................................................ 13 Hoe te handelen bij DIEFSTAL ....................................................................................................................... 13 Hoe te handelen bij GEWELD / AGRESSIE ................................................................................................. 14 Hoe te handelen bij ZEDENDELICT .............................................................................................................. 15 Hoe te handelen bij OVERVAL ....................................................................................................................... 16 Hoe te handelen bij CALAMITEITEN TIJDENS TOEZICHT....................................................................... 17 Hoe te handelen bij VERDRINKINGEN, BIJNA VERDRINKINGEN ......................................................... 18 Hoe te handelen bij ONGEVAL MET DODELIJKE AFLOOP ..................................................................... 19 Taken en instructies bij bomdreiging .............................................................................................................. 20 Hoe te handelen bij STROOMUITVAL ........................................................................................................... 23 Hoe te handelen BRANDALARMMELDING ................................................................................................. 24 Hoe te handelen bij het vrijkomen van gevaarlijke stoffen. ......................................................................... 25 Zoals b.v. CHLOORVORMING ....................................................................................................................... 25 Hoe te handelen bij EXPLOSIE ...................................................................................................................... 26 Nazorg ............................................................................................................................................................ 27 Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

2

Accommodatie gegevens ........................................................................................................................... 28 Naam en adres complex .................................................................................................................................. 28 Eigenaar gebouw .............................................................................................................................................. 28 Naam contactpersoon ...................................................................................................................................... 28 Specificaties ....................................................................................................................................................... 28 Gebouwdelen ..................................................................................................................................................... 28 Hoofdkraan water / gas / Elektra..................................................................................................................... 28 Bedrijfs hulpverleners ....................................................................................................................................... 29 Resetten van brandalarm ................................................................................................................................. 29 Resetten van inbraakalarm .............................................................................................................................. 29 Verenigingen ................................................................................................................................................. 30 Bijlagen .......................................................................................................................................................... 31 Vragenlijst interne en/of externe bedreiging .................................................................................................. 31 Vergunning brandgevaarlijke werkzaamheden............................................................................................. 33 BHV Rapportageformulier ................................................................................................................................ 34 BORST/BUIKKLACHTEN ................................................................................................................................ 35 Ontruimingstekeningen .................................................................................................................................... 36 Formulier omgaan met alarmmeldingen ........................................................................................................ 37 Meldingsformulier incidentenformulier ........................................................................................................... 38 Ongevalmeldingsformulier ............................................................................................................................... 42 Brandmeldingsformulier ................................................................................................................................... 43 Formulier ontvangen bommelding .................................................................................................................. 44 Telefoonlijsten .............................................................................................................................................. 45 Telefoonlijst Calamiteitenteam Gemeente Heusden ................................................................................... 45 Telefoonlijst Externe hulpverlenende diensten ............................................................................................. 45 Overige belangrijke telefoonnummers ........................................................................................................... 45 Telefoonnummers Hulpverlening .............................................................................................................. 46 Huisartsenpost Waalwijk .................................................................................................................................. 46 Huisartsenpost HOV Den Bosch..................................................................................................................... 46 Huisartsen Drunen ............................................................................................................................................ 46 Huisartsen Heusden ......................................................................................................................................... 46 Huisartsen Vlijmen-Niewkuijk .......................................................................................................................... 47 Ziekenhuizen ................................................................................................................................................. 47 Jeroen Bosch ziekenhuis ................................................................................................................................. 47 Tweestedenziekenhuis Waalwijk .................................................................................................................... 47 Tweestedenziekenhuis Tilburg ........................................................................................................................ 47 Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

3

Begripsomschrijving ................................................................................................................................... 48 Ontruimingsplan........................................................................................................................................... 49 Opgemaakt door: ......................................................................................................................................... 50


4

Voorwoord Om te zijn voorbereid op een calamiteit, is een calamiteitenplan opgesteld waarin wordt beschreven hoe te reageren op het betreffende voorval. Het doel van dit plan is de direct nadelige gevolgen van ongevallen van werknemers en anderen mensen in het Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen zoveel mogelijk te beperken. Naast gewone ongevallen dient men daarbij te denken aan calamiteiten als brand, explosie, een bommelding of het vrijkomen van gevaarlijke stoffen. Eenduidige en schriftelijk vastgestelde instructies zijn noodzakelijk om op adequate wijze op een calamiteit te kunnen reageren in alle locaties, zodat iedere werknemer, functioneel verantwoordelijke weet wat hij of zij moet doen tijdens een bepaalde calamiteit. Hoe te handelen bij brand, ongelukken, of andere calamiteiten? Deze vraag wordt voor een groot deel beantwoord in de instructie die deel uitmaakt van het calamiteitenplan Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen. In deze instructies staan de richtlijnen vermeld die iedereen moet weten om in te kunnen staan voor de algehele veiligheid in de accommodatie. Tenslotte kan snelle en deskundige hulp persoonlijk leed beperken en in veel gevallen grote schade voorkomen. Er is dus alle reden om dit calamiteitenplan op te stellen en voor alle medewerkers om hier goede kennis van te hebben.

Exoneratieclausule

Dit calamiteitenplan is opgesteld door Rosenbrand Service In opdracht van Sportcentrum “Die Heygrave”. Het is niet toegestaan dit document zonder toestemming van Sportcentrum “Die Heygrave” te dupliceren. Het document mag dan ook alleen gebruikt worden door Sportcentrum “Die Heygrave” . Ondanks alle zorg die aan de samenstelling van deze uitgave is besteed sluit Rosenbrand Service aansprakelijkheid uit en kan dan ook op geen enkele manier aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade en of letsel wat zou voortkomen door het uitvoeren van de informatie die is opgenomen in dit calamiteitenplan.


5

Inleiding Opbouw van dit calamiteitenplan Dit plan is opgebouwd uit een aantal documenten. Om te voorkomen dat er dubbele informatie moet worden opgenomen zal er bij bepaalde hoofdstukken gesproken worden over een verwijzing naar. In dit plan is als bijlage opgenomen het ontruimingsplan op deze wijze is het mogelijk om een totaal calamiteitenplan weer te geven. En kan het ontruimingsplan wat ook gebruikt kan en mag worden bij calamiteiten die niet gerelateerd zijn aan het calamiteitenplan als een los document worden gebruikt.

Doelstelling Het doel van het calamiteitenplan is om door middel van een eenduidige taakomschrijving te komen tot een snelle en veilige afwikkeling van calamiteiten. Om dit te bewerkstelligen moet de regelingen: niet ingewikkeld zijn; bij iedereen bekend zijn; Ten minsten 1 keer per jaar oefenen met alle belanghebbenden. Naast deze voorwaarden moet ook aan een aantal voorwaarden op het technische en bouwkundige vlak worden voldaan. Zo moeten brand- en rookwerende deuren zoveel mogelijk gesloten zijn, dient de nood- en transparantverlichting met vluchtwegaanduiding optimaal te functioneren en moeten de aanwezige blusmiddelen regelmatig gecontroleerd worden.

Voor wie is dit plan Het calamiteitenplan is bedoeld voor de gebruikers van Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen alle onderdelen van de locatie. Onder gebruikers worden verstaan: De medewerkers; De horeca medewerkers; Scholen; Overige instellingen; Verenigingen; Overige gebruikers. Doel is om voor de klanten (leden van verenigingen dan wel klanten van de Sportaccommodaties) een veilige situatie te scheppen. Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen heeft hierin een dubbele taak. Naast het feit dat zij gebruiker is heeft zij tot taak de locatie dusdanig uit te rusten dat er een veilige situatie ontstaat voor alle gebruikers. Iedere medewerker van de Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen evenals degenen die werkzaam zijn bij verenigingen worden geacht op de hoogte te zijn van de zaken uit het calamiteitenplan van Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen.

Rechten en plichten bezoekers De bezoeker op zijn beurt heeft tot taak calamiteiten te allen tijde te melden bij de zwembadmedewerkers d.m.v. de door Sportcentrum “Die Heygrave” ter beschikking gestelde middelen. (mondeling aan medewerkers, schriftelijke melding via de klachten formulieren brandalarmen e.d.). Sportcentrum “Die Heygrave” heeft tot taak de klant op deze plicht te wijzen.

Taken en verantwoordelijkheden gebruikers Bij activiteiten georganiseerd door Sportcentrum “Die Heygrave” ligt de verantwoordelijkheid voor wat er in de locatie geschiedt bij Sportcentrum “Die Heygrave”. Medewerkers, in het bijzonder BHV’ers (functioneel verantwoordelijken) dienen in noodsituaties dan ook direct aanspreekpunt voor de klant en de hulpverlenende instanties te zijn tot op het moment dat de betrokken leidinggevende van Sportcentrum “Die Heygrave” deze taak overneemt. Bij activiteiten georganiseerd door een vereniging waarbij dan geen medewerkers van Sportcentrum “Die Heygrave” aanwezig zijn is de vereniging zelf verantwoordelijk. Wanneer er wel medewerkers aanwezig zijn bij een calamiteit is de taak van de medewerker faciliterend en ondersteunend. Ook moet de vereniging zelf regelen wie er bij de vereniging BHV’er is of deze taak vervuld en wie de functioneel en juridisch eindverantwoordelijken zijn. Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

6

Op het moment dat nieuwe huurcontracten afgesloten gaan worden dient een vereniging de laatste versie van het calamiteitenplan te ontvangen. Het feit dat de vereniging verantwoordelijk is voor de orde en veiligheid in (een deel van) het zwembad gedurende de periode dat het zwembad wordt gehuurd betekent tevens dat de gemeente de vereniging aansprakelijk kan stellen in geval van geleden materiële dan wel immateriële schade. Vanzelfsprekend betekent dit dat Sportcentrum “Die Heygrave” een inspanningsverplichting heeft dat het zwembad in orde is op momenten dat verenigingen hiervan gebruik maken. Naast het handhaven van een veilige situatie is Sportcentrum “Die Heygrave” tevens verplicht tenminste een keer per jaar een hulpverleningsoefening te organiseren samen met de verenigingen waarin alle aspecten van de hulpverlening worden geoefend. (Is bijv. het ontruimingssignaal duidelijk te horen en herkenbaar). Daarnaast heeft Sportcentrum “Die Heygrave” een informatieplicht naar gebruikers en verenigingen, alsmede de vereniging een vraagplicht heeft als situaties niet duidelijk zijn. Zo moeten wijzigingen door Sportcentrum “Die Heygrave” doorgevoerd in het calamiteitenplan overhandigd worden aan de verenigingen.

Preventieve maatregelen Zorg dat de doorgang van vluchtwegen en de bereikbaarheid tot het voor hulpverlening bestemde materiaal niet wordt belemmerd. Dit betekent ook dat het zwembad verkeerstechnisch goed te bereiken moet zijn voor hulpdiensten. Zorg ervoor dat de bij de ontruiming benodigde materialen voor de verantwoordelijken (zie bijlagen) gemakkelijk voorhanden zijn. Meld situaties en/of omstandigheden die als gevaarlijk of risicoverhogend worden ervaren aan het hoofd bedrijfshulpverlener. Zorg dat u weet wat u bij een calamiteit moet doen. Zorg dat u de aangegeven vluchtwegen kent. Zorg dat er tenminste in elk ruimte voldoende brandslanghaspels en koolzuurblussers aanwezig zijn op toegankelijke plekken.

Instructies technische dienst Naast de normale taak van de technische medewerker, zal hij bij calamiteiten, of dreiging daarvan, worden belast met technische taken, die in het kader van de veiligheid noodzakelijk zijn. Hij dient bereikbaar te zijn voor de bedrijfshulpverlening en de receptie via zijn mobiele telefoon of portofoon. Hij is bevoegd, na overleg, tot het uitschakelen / afsluiten van toevoeren of een gedeelte daarvan. Hij moet weten op welke plaatsen toevoeren kunnen worden afgesloten, zoals de toevoerventilatoren, de hoofdkraan van de gasleiding, de hoofdschakelaar van de elektriciteit en waar de gevaarlijke stoffen worden opgeslagen. Andere taken zijn: zorgdragen voor een goede bekendheid van de veiligheidsvoorschriften binnen de accommodatie door goede interne communicatie en goede en korte aanduidingen in het gebouw; zorgdragen voor een goede bereikbaarheid van de vluchtwegen, bestrijdingsmiddelen, hoofdafsluiters en hoofdschakelaar; zorgdragen voor regelmatige inspectie zekerheidsvoorzieningen, zoals de noodverlichting e.d.


7

Het calamiteitenteam gemeente Heusden Het calamiteitenteam neemt maatregelen, geeft leiding en onderhoudt tijdens een incident contacten met de diverse autoriteiten. Bij afwezigheid van één of meer van de genoemde functionarissen treden de aangewezen plaatsvervangers op. Dit team kan zo nodig aangevuld worden met specialisten. Samenkomst van het calamiteitenteam kan zowel in als buiten kantoortijd noodzakelijk zijn bij brand, grote ongevallen, bommelding, etc. Het calamiteiten team wordt gevormd door de BHV gemeente coördinator en de bedrijfshulpverleners. Bij een calamiteit is de volgende procedure afgesproken. Bij ernstige incidenten. Bedrijfshulpverlener informeert Manager sportbedrijf Manager Sportbedrijf informeert BHV gemeente coördinator BHV gemeente coördinator informeert directie/bestuur Directie en bestuur zal verder stappen ondernemen richting overheid Manager Communicatie en PR informeren media/pers.

Taken hoofd bedrijfshulpverlener Zie ontruimingsplan

Taken ploegleider bedrijfshulpverlener Zie ontruimingsplan

Instructies bedrijfshulpverlener Zie ontruimingsplan

Schriftelijke rapportage Na het plaatsvinden van een calamiteit moet hiervan een schriftelijke rapportage worden gemaakt. Dit moet gebeuren door de persoon die betrokken is geweest bij de calamiteit. In sommige gevallen moet ook het slachtoffer rapporteren. Dit wijst zich van zelf op de formulieren. Deze formulieren liggen bij de receptie. In bijlagen is een ongevallenregistratie gasten, een calamiteitenregistratie en een bommeldingsformulier toegevoegd. In het geval van zeer ernstige calamiteiten wordt er naast de standaard formulieren nog een gedetailleerde schriftelijke verklaring van de betrokkenen verwacht.

Personeel en organisatie Aantal personen In het totale gebouw zijn gemiddeld 200 personen tegelijk aanwezig. Werktijden De personen zijn aanwezig in het gebouw van 08:30 uur tot ongeveer 00:30 uur. Medewerker receptie Er is een vaste medewerker voor de telefoonbeantwoording. Deze is in het gebouw aanwezig van 08:30 uur tot ongeveer 00:30 uur. Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

8

Beveiligingsdienst Voor zover bekend wordt het object beveiligd middels een inbraakinstallatie. De verantwoordelijke beveiligingsdienst is de firma Schalken. Nieuwe huurders / gebruikers Nieuwe huurders / gebruikers dienen op de hoogte te worden gebracht van de ontruimingsregeling. Bezoekersregistratie Er vindt geen echte bezoekersregistratie plaats. Wel is bij de gemeente bekend wie op welk tijdstip gebruik maakt van het complex.


9

Aantal bedrijfshulpverleners Het aantal bedrijfshulpverleners is afhankelijk van de groep of groepen die op enig moment gebruik maken van het complex. Indien de gemeente zelf organisator is van evenementen in de sporthal, dan dient zij deze taak op zich te nemen. Waar verder in dit plan taken worden toebedeeld aan bedrijfshulpverleners, dan kan hiervoor tevens gelezen worden: een aangewezen contactpersoon van een groep, een docent van bijvoorbeeld een schoolklas of, bij grotere evenementen een aangewezen of ingehuurde bedrijfhulpverlener.

structuur BHV sportbedrijf Gemeente Heusden

Calamiteiten -team (Gemeente)

Ploegleider BHV

BHV-er

Hoofd BHV

Receptie


10

Organogram BHV Sportcentrum “Die Heygrave”

Melding, brandmelding centrale

Inkomende gesprekken blokkeren

Melding naar 112

Receptie (PL.BHV)

Calamiteitenteam (Gemeente)

Hoofd BHV

BHV-er(s) Resultaat melden aan PL. BHV

Regel de opvang van de brandweer

Actie door BHV-er(s)

Wijs een coördinator

Ontruiming door BHV

verzamelplaats aan

Persvoorlichter

Ontruimings alarm


11

Calamiteiten die kunnen leiden tot ontruiming In ieder gebouw kunnen zich situaties voordoen die het noodzakelijk maken dat bezoekers en medewerkers het gebouw zo snel mogelijk verlaten. Deze situatie kan zich voordoen bij: brand; wateroverlast; stormschade; bommelding; gaslekkage; in opdracht van bevoegd gezag; of andere gevallen.

Voor de ontruimingsprocedure verwijzen wij u naar het ontruimingsplan. Toegevoegd als bijlage! Sportcentrum “Die Heygrave” heeft een horecagelegenheid, een 25 m. wedstrijdbad. instructiebad / doelgroepenbad en een sporthal. De locatie heeft een BHV- organisatie uniforme inzetbaarheid: BHV’ers in Sportcentrum “Die Heygrave” moeten bij calamiteiten zowel in het zwembad, de horecagelegenheid als de sporthal kunnen worden ingezet. Hiervoor is oefening en kennis van de gehele locatie noodzakelijk. Uniforme meldingen: meldingen dienen gemeld te kunnen worden via de receptie. (indien deze is bemenst). Doormelding naar externe hulpinstanties dient op uniforme wijze plaats te vinden. Goede communicatie tussen verschillende onderdelen van de accommodatie is dus noodzakelijk. Automatische doormelding Brand wordt niet automatisch doorgemeld naar de meldkamer brandweer. inbraak worden wel automatisch doorgegeven aan de meldkamer dit geld dus gedurende de perioden dat het zwembad gesloten is. Communicatiemiddelen Het contact tussen functionarissen en overige aanwezigen en hulpverlenende instanties dient te geschieden d.m.v. de telefoons en of portofoon. In de bijlagen is een algemene telefoonlijst opgenomen en een interne telefoonlijst van de accommodatie Werkwijze In de locatie moet te allen tijde tenminste één BHV’er aanwezig zijn. Bij activiteiten van Sportcentrum “Die Heygrave” is dat degene die de hoofdverantwoordelijkheid draagt tot dat functioneel hoger geplaatste personen aanwezig zijn. Bij verenigingsactiviteiten is het de persoon die de verenigingen faciliteert. Bij beide zaken is het belangrijk dat de BHV’er als zodanig herkenbaar zijn voor de gebruikers en hun klanten en als zodanig ook handelen. Training van deze functionarissen en hoe zij dienen op te treden naar klanten/gebruikers e.d. in calamiteitensituaties is essentieel willen zij op een juiste wijze de eerste noodhulp verlenen. Bij de receptie, ligt een calamiteitenmap met de belangrijkste gegevens van de accommodatie erin vermeld. Deze map dient in geval van nood gemakkelijk toegankelijk te zijn voor iedere gebruiker.

Hoe te handelen bij ONTRUIMING Voor de ontruimingsprocedure verwijzen wij u naar het ontruimingsplan. Toegevoegd als bijlage!      

Hierin is opgenomen: Situatietekening Algemenen gegevens Opzet ontruimingsplan (taken) Alarmering-en ontruimingsprocedures Het gebouw


12

Hoe te handelen bij de volgende calamiteiten Hoe te handelen bij DIEFSTAL Badpersoneel/receptie: Preventief:  Spreek verdachte personen aan.  Doorbreek de anonimiteit van de verdachte.  Noteer bijzonderheden in het logboek. De gemeente aanvaardt geen aansprakelijkheid voor verlies, schade en/of diefstal van uw eigendommen. Het opbergen van eigendommen is op eigen risico. Bij constatering/ melding van diefstal van een bezoeker: Receptie:  Collegae informeren en eventueel om assistentie vragen. Houdt de verdachte/ dader aan.  Verdachte is niet voor rede vatbaar. o Houdt de verdachte met een aantal collegae indien mogelijk) in de gaten tot de politie arriveert.  Verdachte is wel voor rede vatbaar. o Zet de verdachte/ dader apart in verenigingsruimte. o Probeer de identiteit en situatie te achterhalen.  Beelden van calamiteit tijdstip veilig stellen als het nodig is  Vul een schaderegistratieformulier in. Eerste toezichthouder:  Ontfermt zich over eventuele getuigen. o Noteert personalia van getuigen. Tweede toezichthouder:  Blijven toezicht houden op het zwembad.  Maken onderling afspraken over verdeling van de toezichtposten  De bedrijfslijder/ coördinator inschakelen bij onvoldoende toezicht Er zijn minimaal 2 medewerkers nodig om de calamiteit af te handelen.


13

Hoe te handelen bij GEWELD / AGRESSIE Badpersoneel/Receptie:  Collegae informeren en eventueel om assistentie vragen.  Ontfermd zich over het slachtoffer, (zoek rustige omgeving om het slachtoffer zijn/haar verhaal te laten doen. Noteer naam en adres.) Informeer of er ouders en/ of familieleden van het slachtoffer op het bad zijn en of deze ingelicht o moeten worden. o Laat het slachtoffer beslissen of hij / zij aangifte wil doen.  Receptie inlichten waar het slachtoffer zich bevind zodat bij aankomst van de politie deze naar de juiste plaats kan worden doorgestuurd. Eerste toezichthouder:  Ontfermt zich over eventuele getuigen. o Noteert personalia van getuigen.  Houdt de verdachte/ dader aan.  Verdachte is niet voor rede vatbaar. o Houdt de verdachte met een aantal collegae in de gaten tot de politie arriveert. 

 

Verdachte is wel voor rede vatbaar. o Zet de verdachte/ dader apart. o Probeert de identiteit en situatie te achterhalen. Vult een calamiteitenformulier in voor een ontzegging In Sportcentrum “Die Heygrave”. Beelden van calamiteit tijdstip veilig stellen als het nodig is.

Tweede toezichthouder:  Blijven toezicht houden op het zwembad.  Maken onderling afspraken over verdeling van de toezichtposten  De bedrijfslijder/ coördinator inschakelen bij onvoldoende toezicht

Er zijn minimaal 2 medewerkers nodig om de calamiteit af te handelen.


14

Hoe te handelen bij ZEDENDELICT Badpersoneel: Preventief:  Spreek mensen aan over hun gedrag.  Doorbreek de anonimiteit van de dader/ verdachte.  Noteer bijzonderheden. Bij constatering/ melding van seksuele handelingen van een bezoeker: Receptie:  Collegae informeren en eventueel om assistentie vragen.  Ontfermt zich over het slachtoffer, (zoek rustige omgeving om het slachtoffer zijn/ haar verhaal te laten doen. Noteer naam en adres.)  Informeer of de ouders van het slachtoffer op het bad zijn en/ of deze ingelicht moeten worden.  Laat het slachtoffer beslissen of hij/ zij aangifte wil doen. Als slachtoffer minder jarig is toch meteen contact met de politie en met zijn of haar ouders nemen.  Bij geen aangifte dit nogmaals met de ouders bespreken. Zedenpolitie is gespecialiseerd in dit soort zaken.  Receptie inlichten waar het slachtoffer zich bevindt zodat bij aankomst van de politie deze naar de juiste plaats kan worden doorgestuurd. Eerste toezichthouder:  Ontfermt zich over eventuele getuigen.  Noteert personalia van getuigen  Plaats delict afzetten met rood/ wit lint zodat er later nog naar sporen gezocht kan worden door de politie. (De zogenaamde stille getuigen)  Houdt de verdachte/ dader aan.  Zet de verdachte apart, (badmeesterpost of verenigingsruimte).  Probeert de identiteit en situatie te achterhalen.  Vult een calamiteitenformulier in voor een ontzegging In Sportcentrum “Die Heygrave”. Tweede toezichthouder:  Blijven toezicht houden op het zwembad.  Maken onderling afspraken over verdeling van de toezichtposten.  De bedrijfsleider/ coördinator inschakelen bij onvoldoende toezichthouders

Er zijn minimaal 2 medewerkers nodig om de calamiteit af te handelen.


15

Hoe te handelen bij OVERVAL Receptie:  Activeer de overval knop. Melding komt bij de politie binnen.  Indien mogelijk sein onmiddellijk collegae op het bad in.  Doe precies wat je gezegd wordt door de overvaller en zeg steeds hardop wat je doet.  Als de overvaller uit de accommodatie is, licht je de politie en het management in. Management:  Coördineert:  Informeert directie  Zorgt dat het publiek op de hoogte wordt gesteld met de juiste informatie en verzorgt de nazorg voor de direct betrokkenen bij de overval.  Opvang van de media tot hoofd communicatie van de gemeente aanwezig is.  Personeelsleden mogen niet met pers en publiek praten. De nazorg:  Opvang eigen personeel.  Opvang eventueel betrokken publiek.  Contact houden met politiepersoneel.


16

Hoe te handelen bij CALAMITEITEN TIJDENS TOEZICHT Badpersoneel:  Geeft via portofoon door: o wat er is gebeurd o waar het is gebeurd en o wat de receptie moet doen m.b.t. het inroepen van assistentie, ambulance of politie.  Zorg voor eerste hulp indien nodig.  Zorg voor eventueel vervangend toezicht aan de baden. Of haal alle zwemmers uit het water.  Eventuele zwemmers overbrengen naar een ander gedeelte. 

Belangrijke punten voor assistentie: o Direct verlenen van eerste hulp; o Veiligheid bezoekers; o Managementteam, ambulance en politie waarschuwen; o Opvang ambulance of politie (wie, hoe, waar); o Opvangen van betrokkenen c.q. het op afstand houden van publiek.

Zie verder verdrinking of bijna verdrinking.


17

Hoe te handelen bij VERDRINKINGEN, BIJNA VERDRINKINGEN Badpersoneel:  Alarmeer de andere lifeguard met portofoon, zodat die jou zone over kan nemen en de receptie met de portofoon waarschuwt.  Start EHBO, en schakel indien nodig 112 in, geef dit via portofoon door aan de andere lifeguard en receptie. Receptie brengt zsm AED en belt 112.  De receptie blijft daarna bij de kassa, en indien nodig (dit bepaald de lifeguard) ontruimt de receptie het bad via de omroepinstallatie{attentie, attentie ivm ongeval wil iedereen zsm het water verlaten} de andere lifeguard begeleidt dit en probeert er voor te zorgen om geen paniek te laten ontstaan.  Verder zorgt de receptie ervoor dat er geen zwemmers meer het bad in kunnen, vangt de ambulance op en zorgt voor info aan bezoekers.  De receptie zorgt ervoor dat thuisfront(indien nodig) van het slachtoffer geïnformeerd wordt en informeert management. Uitvoering redding en EHBO bij drenkeling!  Probeer de redding uit te voeren vanaf de kant.  Is dit niet mogelijk ga dan te water, en haal de drenkeling aan de kant.  Haal de drenkeling uit het water. Is de drenkeling bij bewustzijn, en niet bewusteloos geweest,  Probeer de drenkeling te kalmeren en voer indien nodig EHBO uit. o De overige zwemmers kunnen gewoon blijven zwemmen. Is de drenkeling bewusteloos en heeft een normale ademhaling,  Dan stabiele zijligging en als slachtoffer langer als 1 minuut bewusteloos blijft, receptie 112 laten bellen.  De overige zwemmers moeten het water uit, de receptie roept dit om.  Verder zorgt de receptie ervoor dat het tourniquet afgesloten wordt en er geen bezoekers meer naar binnen gaan.  Receptie vangt ambulance op bij ingang Is de drenkeling bewusteloos en is er geen ademhaling,  waarschuw de receptie die brengt AED en belt 112.  Je start zelf gelijk met 1 minuut beademen  Is de drenkeling na 1 minuut beademen niet bij bewustzijn gekomen,  Start dan reanimatie 30 compressies en 2 beademingen. Ga door tot drenkeling bij bewustzijn is of totdat professionele hulp het overneemt Managemen (Coördineert):  Inlichten en opvang van politie, die een onafhankelijk onderzoek naar de toedracht verrichten (probeer eventuele getuigen in de buurt te houden).  Informeert hoofd afd. communicatie  Regelen hoe ouders en/of familieleden moeten worden gewaarschuwd c.q. moeten worden opgevangen.  Opvang scholen, groepen, individuen en personeel, en schakelt indien nodig slachtofferhulp in.  Zorgt dat het publiek op de hoogte wordt gesteld met de juiste informatie en eventuele nazorg voor de direct betrokkenen bij het ongeval.  Bij overlijden sectie laten verrichten om de mogelijke doodsoorzaak vast te kunnen stellen.  Personeelsleden mogen niet met pers en publiek over het ongeval praten. De nazorg:  Opvang eigen personeel.  Familie betrekken bij de nazorg.  Opvang andere begeleiders, eventueel scholen, groepen etc.  Opvang overige publiek.  Gemeentebestuur en afdelingen die bij de organisatie horen.  Ambulance en politiepersoneel.


18

Hoe te handelen bij ONGEVAL MET DODELIJKE AFLOOP Badpersoneel:  Sein onmiddellijk collegae in en maak je reddingsactie.  Twee personeelsleden ter plekke: o 1 persoon start de EHBO o 1 persoon schakelt receptie in door portofoon:  “SPOED, plaats ongeval, inschakelen ambulance.  Daarna, indien nodig, onmiddellijk assisteren met EHBO.  Receptie belt 112 voor ambulance en politie met de mededeling: o “SPOED, Sportcentrum “Die Heygrave”., ONGEVAL, plaats aankomst ambulance en politie”. o Inlichten van het managementteam.  Eenieder die deze alarmmelding hoort en op een verantwoorde wijze zijn plek kan verlaten, meldt zich bij de receptie en gaat assisteren.  Badpersoneel zorgt voor coördinatie van:  Toezicht op de baden. Bij doelgroepen eventueel de mensen tijdelijk uit het water halen.  Opvang van ambulance en politie door receptie.  Opvang van betrokkenen en omstanders regelen door badpersoneel en receptie en evt. horeca.  Assisteren van de reddingsploeg.  Overzicht houden over de situatie. Zorg dat het eigen personeel en het ambulance-personeel in alle rust hulp kunnen verlenen. Management (Coördineert):  Inlichten en opvang van politie, die een onafhankelijk onderzoek naar de toedracht verrichten (probeer eventuele getuigen in de buurt te houden).  Informeert hoofd communicatie  Regelen hoe ouders en/of familieleden moeten worden gewaarschuwd c.q. moeten worden opgevangen.  Opvang scholen, groepen, individuen en personeel, en schakelt indien nodig slachtofferhulp in.  Zorgt dat het publiek op de hoogte wordt gesteld met de juiste informatie en eventuele nazorg voor de direct betrokkenen bij het ongeval.  Bij overlijden sectie laten verrichten om de mogelijke doodsoorzaak vast te kunnen stellen.  Opvang van de media tot hoofd afd. communicatie aanwezig is.  Personeelsleden mogen niet met pers en publiek over het ongeval praten. De nazorg:  Opvang eigen personeel.  Familie betrekken bij de nazorg.  Opvang andere begeleiders, eventueel scholen, groepen etc.  Opvang overige publiek.  Gemeentebestuur (laten) informeren en afdelingen die bij de organisatie horen.  Contact houden met ambulance en politiepersoneel.


19

Taken en instructies bij bomdreiging Algemeen Het komt helaas voor dat bedrijven, (onderwijs)instellingen en mogelijk ook sportcentra te maken krijgen met personen die kenbaar willen maken dat ergens in een gebouw een bom verborgen is. Iedereen binnen de organisatie kan geconfronteerd worden met een bommelding, hetzij telefonisch, mondeling of schriftelijk (bombrief/-pakket). Dergelijke meldingen dienen door u altijd zéér serieus te worden genomen. In alle gevallen moet direct de politie gewaarschuwd worden.

Hoe reageert u op een telefonische of een mondelinge melding?     

Blijf rustig. Zet, zo mogelijk, een cassetterecorder of bandopnameapparatuur aan. Noteer het tijdstip van de melding. Laat het contact met de melder zo lang mogelijk duren; houd de melder aan de praat (laat antwoorden herhalen e.d.). Zeg dat u een aantal vragen stelt om levens te sparen.

Stel de volgende vragen (noteer op het formulier ontvangen bommelding): zie bijlage.      

Wanneer ontploft de bom? Waar ligt de bom? Hoe ziet de bom eruit? Wat voor soort bom is het (explosief, brand)? Waarom doet u dit? Wie bent u of namens wie meldt u dit?

Vraag bij melding uit de tweede hand:  

Van wie heeft u dit gehoord? Hoe hebt u het gehoord?



Probeer de stem en spraak te identificeren. o Let daarbij vooral op de taal of het accent. Probeer ook de plaats van de melder te lokaliseren door te letten op achtergrondgeluiden. Geef het bericht en formulier van de melding onmiddellijk door aan de Ploegleider en blijf bij hem. Blijf met de ploegleider bereikbaar voor de politie.

  

Om paniekreacties en/of onnodige ontruimingen te voorkomen, mag u met niemand anders over de melding praten.


20

Hoe reageert u op een schriftelijke bommelding?    

Blijf rustig. Laat het voorwerp verder liggen en kom er niet aan. Blijf met de bhv-er bereikbaar voor de politie. Om paniekreacties en chaos te voorkomen; vertel de inhoud alleen aan de bhv-er.

Om paniekreacties en/of onnodige ontruimingen te voorkomen, mag u met niemand anders over de melding praten.   

Laat de briefkaart/brief/het pakket niet in handen van anderen komen. Bewaar de briefkaart / brief en enveloppe apart in een plastic map of omslag, zodat beide leesbaar zijn zonder ze eruit te halen (met het oog op sporenonderzoek). Schrijf op wanneer - en hoe het schrijven werd ontvangen en wie het na ontvangst in handen heeft gehad.

Hoe reageert u bij het vermoedelijke aantreffen van een bombrief? 

Waaraan is een bombrief of -pakket nu eigenlijk te herkennen? o Geen aanwijzingen over de afzender te vinden zijn. o Op de enveloppe het opschrift `vertrouwelijk’ of `persoonlijk’ voorkomt. o Teveel aan postzegels (overfrankering dus) aanwezig is. o Verkeerd gespelde woorden geschreven staan (maar ga er niet zonder meer van uit dat adressen persé fout of slecht geschreven moeten zijn). o De enveloppe in verhouding tot zijn afmetingen te veel weegt. o Vettige vlekken op het papier zijn verschenen. o Een vreemde geur, zoals van amandelen of marsepein wordt waargenomen (wanneer het tenminste geen Sinterklaastijd is). o De enveloppe veerkrachtig en stug aanvoelt. o Een brief betreft die een onregelmatige oppervlaktevorm heeft of waarvan de ene kant zwaarder is dan de andere. o Op de buitenkant van het pakketje een erotische - of pornografische afbeelding is geplakt. o Indien het een beschadigd pakketje betreft, tengevolge waarvan onderdelen van de ontstekingsinrichting (zoals dunne stalen/aluminium pennen of elektrische draden) door de verpakking heen steken en/of zichtbaar zijn geworden. o Als het pakket al gedeeltelijk is opengemaakt en bijvoorbeeld draden, een slagpijpje, een plat stukje springstof of een batterij zichtbaar zijn.

Hoe reageert u bij het aantreffen van een verdacht voorwerp? 

Laat het voorwerp liggen waar het ligt en kom er niet aan. Dit betekent dat wanneer er een verdacht voorwerp in een voertuig wordt aangetroffen, dit voertuig niet meer gebruikt of verplaatst mag worden, tot nader overleg met de bomteamleider. Wanneer het verdachte voorwerp wordt aangetroffen in een gebouw, zorg er dan voor dat het voorwerp niet wordt verplaatst en geef uw vermoeden door aan de inzetcoördinator van de politie.



Gebruik in de onmiddellijke omgeving van het verdachte voorwerp geen enkel verbindingsmiddel; schakel deze zelfs uit. De frequentie van deze middelen kan een bom activeren. Zoek in de naaste omgeving naar een vaste telefoonverbinding.



Waarschuw direct de politie.

 

Zorg ervoor dat er geen paniek ontstaat en dat niemand aan het verdachte voorwerp kan komen. Denk altijd aan uw eigen en andermans veiligheid; zorg ervoor dat anderen ook uit de buurt blijven;



Houd uw informatie zoveel mogelijk voor u; Doe geen mededeling aan de pers!


21

Hoe reageert u als BHV-er op een bommelding? 

Geef de melding onmiddellijk door aan de politie.



Blijf met de medewerk(st)er die de melding heeft aangenomen beschikbaar en telefonisch bereikbaar voor de politie en geef uw telefoonnummer waaronder u bereikbaar blijft door aan de meldkamer.

In principe onderneemt u verder niets. Om paniekreacties en/of onnodige ontruimingen te voorkomen, mag u met niemand anders over de melding praten.


22

Hoe te handelen bij STROOMUITVAL (zie hiervoor ook het ontruimingsplan) Receptie:  Open de nooddeuren en rolpoort(handmatig)  Laat niemand meer naar binnen 

Direct hierna worden de bezoekers geïnformeerd via een megafoon(liggen in bhv kasten)

Ontruimingstekst:  Attentie, attentie.  Dit is geen oefening; ik herhaal dit is geen oefening.  Het management verzoekt u het gebouw onmiddellijk te verlaten via de aangegeven vluchtwegen.  Neem uw persoonlijke bezittingen, indien mogelijk, mee.  Blijf kalm en help zonodig andere mensen.  Volg de aanwijzingen van het personeel en de hulpverlenende diensten. Badpersoneel (BHV-ers):  Ontruiming geschiedt in opdracht van ploegleider BHV of diens plaatsvervanger  Verzamelplaats bij algehele ontruiming: tuin van het sportcentrum en ingang sportcentrum nabij parkeerplaats(zie ontruimingstekeningen) Bij winterse omstandigheden kan de brandweer als opvang dienen. Neem contact op met brandweer.  Vermissing van personen wordt aan ploegleider BHV of diens plaatsvervanger doorgegeven. 

Wordt u de ontruiming bevolen door ploegleider BHV of diens plaatsvervanger dan draagt u zorg dat: o Het publiek op de hoogte wordt gesteld o De aan u toegewezen ruimte (n) op ordelijke wijze verlaten wordt volgens de aangewezen vluchtroute. o Inspecteer of niemand achterblijft in toiletruimten, kleedlokalen, kasten, water e.d.. o Help mindervalide personen bij de ontruiming. o Na de ontruiming verzamelt u zich op de aangewezen verzamelplaats. o Houdt de mensen steeds op de hoogte van wat er gebeurt en hoe lang dat ongeveer duurt. Houdt geëvacueerde vast op de verzamelplaats!

Ploegleider BHV of diens plaatsvervanger  Geef leiding aan de ontruiming, d.w.z. breng bezoekers uit de bedreigde zone.  Verzamel gegevens m.b.t. de ontruimde gedeelten. Bezoekers:  Het ontruimingsalarm wordt via de megafoons verspreid.  Volg de instructies van het personeel precies op.


23

Hoe te handelen BRANDALARMMELDING (zie hiervoor ook het ontruimingsplan) Receptie:  U wordt gewaarschuwd via portofoon of brandalarminstallatie  Controleer of er daadwerkelijk brand is of Informeer naar de plaats, de aard en de grootte van de brand c.q. calamiteit en eventuele slachtoffers.  Bel de brandweer middels het alarmnummer 112 en deel het volgende mede: o Sportcentrum “Die Heygrave” o Gemeente Heusden (plaats Vlijmen) o Adres o Telefoonnummer o Betreffende een zwembad, aard van de calamiteit en info over slachtoffers  Blijf op uw plaats in de receptie  Laat geen personen meer toe in de accommodatie  Stel (eventueel na opdracht) het ontruimingssignaal in werking.  Informeer manager

Badpersoneel (BHV):  De calamiteit dient altijd direct gemeld te worden aan de receptie (met Porto) met vermelding van de plaats, aard en grootte van de brand, slachtoffers (activeer eventueel de handbrandmelders). De receptie waarschuwt de brandweer, het managementteam en anderen.  Zorg dat vluchtwegen vrij zijn.  Is de brand in uw omgeving, probeer deze dan te blussen met de aanwezige brandblusapparatuur.  Sluit eventueel de deuren en ramen van de ruimte waarin de brand woedt.

Ontruimingstekst:  Attentie, attentie.  Dit is geen oefening; ik herhaal dit is geen oefening.  Het management verzoekt u het gebouw onmiddellijk te verlaten via de aangegeven vluchtwegen.  Neem uw persoonlijke bezittingen, indien mogelijk, mee.  Blijf kalm en help zonodig andere mensen.  Volg de aanwijzingen van het personeel en de hulpverlenende diensten.


24

Hoe te handelen bij het vrijkomen van gevaarlijke stoffen. Zoals b.v. CHLOORVORMING Badpersoneel  Badpersoneel licht receptie in via portofoon of telefoon  En gaat eventueel over tot ontruiming Receptie:  Receptie roept technische dienst en ploegleider BHV of diens plaatsvervanger op  De Technische Dienst of BHV schakelt direct het ventilatiesysteem uit.  De receptionist(e) waarschuwt het managementteam, de Politie, de brandweeer en de G.G.D.  De receptionist(e) houdt contact via portofoons met badpersoneel De receptioniste roept om:  Dames en heren bezoekers  Er is een technische storing geconstateerd  U wordt vriendelijk verzocht het water te verlaten en de aanwijzingen van het personeel op te volgen 

Indien het gevaar geweken is roept de receptionist(e) in opdracht van ploegleider BHV of diens plaatsvervanger om: o U kunt weer gaan zwemmen of o U wordt verzocht zich te gaan aankleden en het gebouw te verlaten

NOOT: Indien er in het gebouw chloorgas ontstaat dienen bezoekers uiteraard zo snel mogelijk naar buiten gestuurd te worden, zo ver mogelijk van het gas vandaan. Let hierbij op de windrichting! (voor ontruimingsprocedure zie het ontruimingsplan).


25

Hoe te handelen bij EXPLOSIE Receptie:  U wordt gewaarschuwd.  Informeer naar de plaats, de aard en de grootte van de explosie c.q. calamiteit en eventuele slachtoffers.  Bel de brandweer middels het alarmnummer 112 en deel het volgende mede: o Sportcentrum “Die Heygrave” o Gemeente: Heusden (plaats Vlijmen) o Adres: o Telefoonnummer: o Betreffende een zwembad, aard van de calamiteit en info over slachtoffers.  Blijf op uw plaats in de receptie (indien veilig).  Laat geen personen meer toe in de accommodatie.  Stel (eventueel na opdracht) het ontruimingssignaal in werking. 

De Technische Dienst schakelt direct het ventilatiesysteem uit.



De receptionist(e) waarschuwt het managementteam, de Politie en de G.G.D.



De receptionist(e) roept om: o Attentie . o Dames en heren bezoekers. o Er is een probleem geconstateerd. o U wordt vriendelijk verzocht het gebouw te verlaten.

Badpersoneel (BHV):  De calamiteit dient altijd direct gemeld te worden aan de receptie (met Porto) met vermelding van de plaats, aard en grootte van de explosie/brand, slachtoffers (activeer eventueel de handbrandmelders). De receptie waarschuwt de brandweer, het managementteam en anderen.  Zorg dat vluchtwegen vrij zijn.  Is er brand in uw omgeving, probeer deze dan te blussen met de aanwezige brandblusapparatuur.  Sluit eventueel de deuren en ramen van de ruimte waarin de brand woedt. Zijn er slachtoffers verleen eerste hulp. Denk wel altijd aan eigen veiligheid!


26

Nazorg Medewerkers van het Sport accommodaties die geconfronteerd worden met calamiteiten op wat voor gebied dan ook, kunnen hierdoor in geestelijk nood komen. Hiervoor is een vertrouwenspersoon beschikbaar die te allen tijde beschikbaar is Voor ambtenaren is dit: 

Bedrijfsarts: G. Aarts (Arboned)



Arbo coördinator: P& O adviseurs van de gemeente Heusden



Agressiecoördinator: Teammanager Sportbedrijf



Vertrouwenspersoon: E. Schenkers en C. Schaerlaekens en D. Bosch (Arboned)



Staf veiligheid Gemeente Heusden



Arbeidsinspectie: 0800 2700000


27

Accommodatie gegevens Naam en adres complex Naam complex Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Faxnummer

: Sportcomplex “Die Heygrave” : Burg. Zwaansweg 4 : 5251 CJ : Vlijmen : (073) 649 47 44 : (073) 513 0191

Eigenaar gebouw Naam eigenaar Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Faxnummer

: Gemeente Heusden : Postbus 41 : 5250 AA : Vlijmen : (073) 513 17 89 : (073) 513 17 99

Naam contactpersoon Naam contactpersoon Telefoonnummer

: Dhr. Vermeulen : (073) 649 47 44/ 06-21214178

Specificaties Hoogte van het gebouw De hoogte van het gebouw is maximaal 12 meter.

Gebouwdelen Het gebouw is opgebouwd uit meerdere bouwdelen en heeft slechts één bouwlaag. De volgende ruimten zijn grofweg te onderscheiden: Bouwlaag

Gehuisvest

BG BG BG

Entree / hal zwembad/horeca/sporthal Kleedruimten, toiletten en douches

Hoofdkraan water / gas / Elektra. 

Water: o o



Gas: o o



Waterkraan sporthal/ kleedkamers sporthal/toiletten hal. Deze kraan zit in de vissekom in de grond voor de grote kast. Waterkraan zwembad/ horeca deze zit in machinekamer onder de trap bij de nooduitgang. Gaskraan sporthal zit in het gasmeterhok in de sporthal en deze zit aan de buitenkant naast de dubbele deur van de EHBO-ruimte in de sporthal. Sleutel gs 1, of de klos. Gaskraan zwembad zit in het gasmeterhok van het zwembad en deze is gesitueerd aan de buitenkant aan de zuidzijde(a/d kant van de snelweg) van het gebouw. Sleutel gs 2, of de klos.

Electra: o Zwembad o Sporthal o Horeca

: Electrakast machinekamer zwembad. : Kast in vergaderruimte vissekom. : Kast in vergaderruimte vissekom.


28

Bedrijfs hulpverleners                          

Anjo van Hemert Petra van Tilborg Sander Moniharapon Gerard Verhoeven Linda Smulders van der Geld Mina Assaghir Cobie van Hemert Liane Leestermans Linda van der laan Ad Oerlemans Annet Parijs Ria van Dinther Henk van den Brand Hans Brugman Nancy Couwenberg Maaike Hoogenhout Ilse Kievits Corrie Isik Thijs Fokker Mirjan Meerburg Max Brugman Melvin van Drunen Bart Vermeulen Mark Broeks Chantal van Kempen Dirk den Braanker

Resetten van brandalarm 



Kijk op de kast bij de receptie. o Kijk of laat kijken in welke zone het alarm gaat. o Check de betreffende zone goed (ook onder plafondplaten e.d.) Indien brand: bel 112 brandweer. Indien vals alarm: o Schakel het signaal in meldkast uit. o Dan systeem resetten. Indien een handmelder is gebruikt, kun je niet resetten tot melder is gerepareerd. Wel sirene uitzetten.



Controle: Als alle lichtjes groen zijn, is alles gereset!

 

Resetten van inbraakalarm  

Meldkamer bellen 0344-678800 Code doorgeven(code staat op rood kaartje in kassalade) o Volg instructies op.


29

Verenigingen Bij activiteiten georganiseerd door een vereniging waarbij dan geen medewerkers van Sportcentrum “Die Heygrave” aanwezig zijn is de vereniging zelf verantwoordelijk. Wanneer er wel medewerkers aanwezig zijn bij een calamiteit is de taak van de medewerker faciliterend en ondersteunend. Ook moet de vereniging zelf regelen wie er bij de vereniging BHV’er is of deze taak vervuld en wie de functioneel en juridisch eindverantwoordelijken zijn.

COMMUNICATIE VIA PORTOFOON LET OP: bij begin van de activiteit dient de begeleider een portofoon te nemen en de frequentie te controleren met de medewerkers van Sportcentrum “Die Heygrave”. In geval van een calamiteit dient dit DIRECT gecommuniceerd te worden via de portofoon.


30

Bijlagen Vragenlijst interne en/of externe bedreiging

Datum van de bedreiging: Tijdstip van de bedreiging: Ingevuld door: Aantal daders:Personen

Mannen:

Vrouwen:

Vluchtrichting: Hoe gevlucht:

Merk:

Lopend

Fiets

Motor

Auto Kleur:

Bromfiets

Kenteken:

Bijzonderheden: Wapens:

Mes

Injectiespuit

Slagvoorwerp

Pistool

Geweer

Anders

Wat zeiden de bedreigers / overvallers:

Bagage:

Koffer

Zak

Doos

Tas

anders, nl:

Signalement van de door u waargenomen bedreigers / overvallers: Leeftijd: Model haar: Lengte: Baard: Postuur: Snor: Huidskleur: Bril: Kleur haar: Nationaliteit: Vermomming: Hoe vermomd:

jaar Lang / Kort m Ja / Nee Normaal / Mager / Gezet Ja / Nee Blank / Bruin / Zwart / Geel Ja / Nee Donker / Licht Nederlander / Buitenlander Ja / Nee


31

Kleding

Kleur

Colbert / Jurk Broek / Rok Overhemd Trui / Blouse Schoenen Overjas Regenjas Handschoenen Hoed / Muts / Pet Bijzonderheden


32

Vergunning brandgevaarlijke werkzaamheden (uit te geven door de beheerder van Die Heygrave) VERGUNNING BRANDGEVAARLIJKE WERKZAAMHEDEN Lassen/snijden/verf afbranden/dakdekken Alleen geldig in ruimte(n)

:

Opdrachtgever

:

Datum

:

Gebouw

:

Plaats/verdieping

:

Afdeling

:

Aard werkzaamheden

:

Te plaatsen blusmiddelen

:

De plaats waar de betreffende werkzaamheden zullen worden uitgevoerd is gecontroleerd. De veiligheidsmaatregelen ter voorkoming van brand zijn genomen. Toestemming voor het verrichten van de werkzaamheden is verleend.

Vergunning vervalt d.d.

:

Tijdstip

:

Getekend

:

Veiligheidskundige/bedrijfsleider

:

Lasser/loodgieter

Werktijden Aanvang

:

Beëindiging

:

Eindcontrole De plaats waar de betreffende werkzaamheden zijn verricht, alsmede de omliggende vertrekken en verdiepingen, zijn één (1) uur na afloop van de werkzaamheden gecontroleerd op de mogelijkheid tot het ontstaan van brand en is veilig bevonden. Getekend

:

Brandwacht/bedr.leider/BHV’er

Bij brand eerst de brandweer waarschuwen, telefoonnummer: Daarna trachten zelf de brand te blussen.


33

BHV Rapportageformulier Eerste info

locatie:

BHV oproeptijdstip ………... onwel ongeval verdrinking

Bewustzijn

  verminderd bewustzijn   bewusteloos   diep bewusteloos

Ademweg (Airway)

  belemmerd door

Ademhaling (Breathing)

  benauwd/hortende zinnen (tussenademen)   blauw om de mond   geen ademhaling

Circulatie (Circulation)

  hartslagen/minuut = 1e onderzoek …   pols niet voelbaar   halsslagader niet voelbaar

 tong

 vloeistof

man vrouw kind: Leeftijd………

 voorwerp

2e onderzoek…

Vragen aan slachtoffer: Allergie……………………….………… Medicijnen…………………………….. Ziekte………………………………..…. Laatste maaltijd………………………. Oorzaak………………………………… Temperatuur  warm  koud  normaal Pijncijfer 1 tot 10 …………………….. 1 = zeer gering/10 = onhoudbaar

Hulp:

Deskundige: 112 arts

lichaamslocatie/symptomen Personalia: Naam : Adres: Telefoon: Familie ingelicht: Transport per/naar: Bijzonderheden:


Datum: Oorzaak: Situatie :

Verbruikt materiaal: Naam BHV'er/EHBO'er:

34

BORST/BUIKKLACHTEN De antwoorden op de volgende relevante vragen kunnen voor de deskundige van belang zijn. Op grond hiervan kan er correct advies/hulp worden verstrekt.                        

Pijn op de borst/benauwdheid Waar zit de pijn precies (met één vinger aan laten wijzen)? Hoe en wanneer was de pijn in eerste instantie aanwezig? Waar was u toen mee bezig? Soort pijn (beklemmend, drukkend, stekend of tintelend)? Straalt de pijn uit? Waar naar toe? Hoesten? Slijm opgeven? Piepende ademhaling? Zweten? Misselijkheid? Duizeligheid? Afwijkende gezichtskleur? Pijn in de buik Waar zit de pijn precies (met één vinger aan laten wijzen)? Hoe en wanneer was de pijn in eerste instantie aanwezig? Waar was u mee bezig? Soort pijn (brandend, stekend, stralend)? Pijn in aanvallen/continue? Straalt de pijn uit? Waar naar toe? Misselijkheid, braken, boeren of zuurbranden? Bloed in braaksel? Normale ontlasting? Diarree? Afwijkende kleur? Normaal urineren? Vaak urineren? Plaspijn? Afwijkende kleur? Mogelijke zwangerschap? Hoeveel maanden?


35

Ontruimingstekeningen Voor de ontruimingstekeningen verwijzen wij u naar het ontruimingsplan. Toegevoegd als bijlage!


36

Formulier omgaan met alarmmeldingen

Melding

Loop de vragen op het meldingsformulier Incidenten/ calamiteiten af

Bepaal soort Melding

Ongeval (eerste hulp)

Brand

Bommelding

Kies de bijbehorende Flowcart en formulier


37

Meldingsformulier incidentenformulier Datum: Tijd:

Wie bent u?

Naam: Telefoonnummer: Is er BHV aanwezig?

Ja/nee

Waar is het bebeurd? Adres: Locatie:

Wat is er gebeurd?

Zijn er gevaarlijke stoffen aanwezig? Is bekend welke code?

Ongeval → Ga door met formulier ongevalsmelding Brand/explosie → Ga door met formulier brandmelding Automatische brandmelding → Ga door met formulier brandmelding Brandmeldadres: Bommelding → Ga door met formulier bommelding


38

Melding Ongeval

Loop de vragen op het Formulier ongevalsmelding af

ÉÉN van de vragen is met nee beantwoord

GÉÉN van de vragen is met nee beandwoord

Bel 112

Alarmeer volgens Interne procedure

Wacht op nadere instructies Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

39

Brand Melding

Telefonische of mondelinge melding

Automatische melding met vertraging (handmelder)

Automatische melding zonder vertraging of een handbrandmelder

Loop de vragen op het formulier brandmelding af


Is inzet van brandweer gewenst?

Automatische doormelding

NEE

JA

Bel 112

Wacht op nadere instructies


40

Telefonische bommelding

Loop de vragen op het formulier ontvangen bommelding af

Bel politie: 112


Wacht op nadere instructies


41

Ongevalmeldingsformulier Onderstaande lijsten dienen meteen na het telefoongesprek te worden ingevuld Vul in: Referentielijst Datum:

Uw naam:

Tijdstip melding:

Uw telefoonnummer:

Duur gesprek:

Uw locatie:

Kruis aan indien nodig en vul in: Registratielijst Naam melder: Toestelnummer: Plaats van het ongeval: Oorzaak van het ongeval: Aantal slachtoffers: Ja 

Ambulance gebeld:

Nee 

Besteld door: EHBO-er aanwezig

Ja 

Welke EHBO-ers

1. 2. 3.

Aard verwondingen: Soort behandeling: Behandeld door:

HBHV gewaarschuwd?

Ja 

Nee 

Tijdstip:

Aankomst:

Tijd aankomst

1:

Naam arts of

1:

Ambulance

2:

Verpleegkundige:

2:

Tijd aankomst

1:

Naar ziekenhuis:

Ambulance

2:

1: 2:

Bijzonderheden:

Altijd een kopie van het ingevulde exemplaar achter de hand houden.


42

Brandmeldingsformulier Onderstaande lijsten dienen meteen na het telefoongesprek te worden ingevuld Vul in: Referentielijst Datum:

Uw naam:

Tijdstip melding:

Uw telefoonnummer:

Duur gesprek:

Uw locatie:

Kruis aan indien nodig en vul in: Registratielijst  Automatische melding Groep: Melder:  Telefonische doormelding ↓ Telefonische doormelding: Gemeld door: Gesproken met:  Telefonische melding Naam van de melder: Toestelnummer: Plaats van de brand: Wat brandt er? Zijn er mensen in gevaar? Zijn er slachtoffers? Ontstaan van de brand en verdere bijzonderheden: HBHV gewaarschuwd?

Ja 

Nee 

BHV opgeroepen?

Tijdstip:

Aankomst:

Tijdstip:

Aankomst:

Tijd aankomst

1:

Brandweervoertuig:

2:

Naam Bevelvoerder:

Tijd aankomst

1:

Naam

1:

Politie:

2:

Agent(en):

2:

Tijd aankomst

1:

Slachtoffer naar

1:

Ambulance

2:

Ziekenhuis

2:

Tijdstip sein

Sein gegeven door:

“brand meester”

Of gehoord van:

Tijdstip vertrek brandweer:

1:

2:

Tijdstip vertrek politie:

1:

2:

Tijdstip vertrek ambulance:

1:

2:

Altijd een kopie van het ingevulde exemplaar achter de hand houden.


43

Formulier ontvangen bommelding Datum van de melding : Tijdstip van de melding : Letterlijke inhoud van het bericht :-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Algemene gegevens Wanneer ontploft de bom? Waar ligt de bom? Type bom: Brandbom / Rookbom / Gasbom / Scherfbom Hoe ziet de bom eruit? Waarom doet u dit? Wie bent u? Identificeer de berichtgever Stem:

Man

Vrouw

Spraak:

Langzaam

Kind

Normaal

Snel Ernstig

Kortaf Lachend Frans Nederlands Hakkelend

Duits Hees / schor

Engels Lispelend

Nasaal

Accent of dialect: Andere bijzonderheden Achtergrondgeluiden: Kinderen

Lachen

Praten Muziek

Werkplaats Verkeer

Vliegtuig

Schrijfmachine Trein

Andere geluiden: Opgenomen door, naam rapporteur: (beschikbaar blijven (telefonisch) voor de bomteamleider!) Bericht gegeven doorgegeven aan: meldkamer (0) 112 : SPREEK MET NIEMAND ANDERS DAN DE BHV-er OVER DE MELDING! De vervolgacties zijn afhankelijk van de beslissingen van de politie!


44

Telefoonlijsten Telefoonlijst Calamiteitenteam Gemeente Heusden Naam

Telefoonnr. prive

Telefoonnr. mobiel

Frank Hovers BHV gemeente coördinator Janneke Lamers, calamiteitendienst gemeente Hans van de Ven, gemeente secretaris Ben Vermeulen, manager sportbedrijf

073-5217007

06-51626596 06-54965671 06-51645978 06-21214178

Ad van Dongen, ploegleider

0416-661134

06-20497473

Telefoonlijst Externe hulpverlenende diensten Naam

Telefoonnummer

Brandweer/Ambulance/Politie spoedeisend Brandweer Heusden Politie niet spoedeisend

(0) 112 073-6123123 (0) 0900 - 88 44

Overige belangrijke telefoonnummers Naam

Telefoonnummer

Stichting Slachtofferhulp Energiebedrijf Stichting Salvage Taxibedrijf Gemeentehuis Arbeidsinspectie Storingen tijdens weekenden Technische installatie en gebouw, oneven weken Rob Kivits, even weken Gerard Verhoeven

0900-0101 0800-0330 (0) 055 - 577 50 77 073-5112733 073-5131789 070-3044500 013-5052829 even weken 06-51872247 even weken 0416-379606 oneven weken 06-12963863 oneven weken 0416-334224 073-6808058 073-6456300

Beveiligingsdienst Firma Schalken Provincie (inspectie WHVBZ) Arbodienst/arboned,


45

Telefoonnummers Hulpverlening (spoed( 0)112) Huisartsenpost Waalwijk na 17.00u en weekends 0900-3322222 Kasteellaan 6, Waalwijk(Tweestedenziekenhuis Waalwijk naast de hoofdingang).

Huisartsenpost HOV Den Bosch na 17.00u en weekends 0900-8860 Rijnstraat 4 5215 EK ’s Hertogenbosch

Huisartsen Drunen Huisartsenpost ’t Raethuys

Spoednummer (voor alle praktijken tijdens praktijkuren) 0416-383835

Stationstraat 3 5151 HA Drunen Dr. C.E. Wynhoven D. Wassink P. Verhaak Huisartsenpraktijk Duin en Wiel Stationsstraat 1 5151 HA Drunen

0416-372250 0416-372589 0416-372223 Spoednummer: 0416-382433

R. Morshuis en H. Morshuis-Veraa Huisartsenpraktijk Drunen W. Mulder, M. van Dijk- van de Winkel en D. Barnhoorn

0416-374038 Spoednummer: 0416-378735 0416-376464

P. Engelenburg en J. Engelenburg-van Drost

0416-376680

Admiraalsweg 7 5151 MR Drunen

Huisartsen Heusden Huisartsenpraktijk Heusden P. Ebben en M. Gommers-de Meijer en de Dhr. W. Gommers. Kasteellaan 28-29 5256 GV Oud-Heusden

Spoednummer: 0416-662213 0416-661250

Huisartsenpraktijk Roelofs G. Roelofs Hoofdstraat 88 4265 HA Genderen

Spoednummer: 0416-352861 0416-351159


46

Huisartsen Vlijmen-Niewkuijk Huisartsenpraktijk De Statie B. van Lier H. Wielders Kuijpers Z. Kuzinowicz De Statie 4 5251 DK Vlijmen

Spoednummer: 073-5187518 073-5187500 073-5187518 073- 5157555

Huisartsenpraktijk Amaru M.A. Nijboer Wilhelminastraat 24 5251 ES Vlijmen Huisartsenpraktijk Nieuwkuijk J. Versteeg De Steenenborch 6 5253 XC Nieuwkuijk

Spoednummer: 06-10447497 (uitsluitend bij spoed) 073-5111377

Spoednummer: 06-30238838 (uitsluitend bij spoed) 073-5130260

Ziekenhuizen Jeroen Bosch ziekenhuis

telefoon: (073) 553 20 00

Bezoekadres Henri Dunantstraat 1 5223 GZ ’s-Hertogenbosch Let op! Dit is een nieuw adres. Als uw navigatiesysteem ons nieuwe adres nog niet kent, geeft u in: Vlijmenseweg 10, 5223 GW 's-Hertogenbosch.

Tweestedenziekenhuis Waalwijk

telefoon: 0416-682222

Kasteellaan 2 5141 BM Waalwijk Alleen werkdagen van 8.00 tot 17.00 uur

Tweestedenziekenhuis Tilburg

telefoon: 013-4655655

Dr. Deelenlaan 5 5042 AD Tilburg


47

Begripsomschrijving Hoofd BHV-er

De hoofd-bhv-er is verantwoordelijk voor de organisatie van de bedrijfshulpverleningstaak. Het hoofd-bhv neemt daarmee niet de verantwoordelijkheid over van de werkgever, maar voert alleen die werkzaamheden uit die nodig zijn voor een goede uitoefening van de ploegleider met zijn bedrijfshulpverleningsploeg Hiernaast dient de hoofd-bhv er bedrijfshulpverlening beleidsmatig invulling te geven aan de bedrijfshulpverleningsorganisatie, het organiseren van (ontruimings)oefeningen en zorg te dragen voor het onderhouden van contacten met brandweer, politie, GG&GD en overige autoriteiten.

Ploegleiders

De ploegleiders zijn verantwoordelijk voor beslissingen tijdens de uitvoering van het ontruimingsplan totdat het calamiteitenteam is gevormd en totdat de brandweer is gearriveerd.

Bedrijfshulpverleners

De bedrijfshulpverleners bestaan uit eerstelijns hulpverleners. Hiermee wordt bedoeld dat

(BHV’ers)

zij bij een incident direct handelend optreden. Van het optreden van de bedrijfshulpverleners hangt uiteindelijk het vervolg van de verder te nemen maatregelen af.

Bevelvoerder brandweer

Degene die belast is met de algehele leiding met betrekking tot het redden van personen en dieren en het bestrijden van de brand.

Calamiteit

Een gebeurtenis waardoor een ernstige verstoring van de algehele veiligheid is ontstaan, waarbij het leven en de gezondheid van vele personen, dan wel grote (im)materiële belangen in ernstige mate bedreigd worden en waarbij daadwerkelijk een gecoördineerde inzet van afdelingen, bedrijfshulpverleningsorganisatie en externe hulpverlenende organisaties van verschillende disciplines vereist is.

Calamiteitenteam

De door de gemeente benoemde functionarissen, die eindverantwoording dragen en coördineren bij de calamiteitenbestrijding.

Calamiteiten- en incidentenbestrijding

Het bestrijden van calamiteiten/incidenten volgens de daartoe aangegeven richtlijnen en het beperken van de gevolgen van een daadwerkelijk opgetreden calamiteit/incident.

Commandant Brandweer/ officier van dienst

De functionaris die het opperbevel heeft bij de daadwerkelijke calamiteitenbestrijding.

EHBO’ers

De EHBO’ers zijn eerstelijns hulpverleners op het gebied van ongevallen en ziektebeelden.

Incident

Een gebeurtenis waardoor een verstoring van de lokale veiligheid is ontstaan, waarbij het leven en de gezondheid van een persoon, dan wel (im)materiële belangen in mindere mate worden bedreigd, en waarbij daadwerkelijk een inzet van de afdeling, de bedrijfshulpverlener en één externe hulpverlenende organisatie vereist is.

Ontruimers

Degenen die belast zijn met de begeleiding van personen naar een veilige plaats.

RAC

Moet gelezen worden als Regionale Alarm Centrale.

Salvage

Het treffen van schadebeperkende maatregelen; of alle maatregelen die genomen worden om de gevolgschade van een calamiteit (bijvoorbeeld brand) voor gebouwen, installaties, machines, productieprocessen, administraties, computers, etc. te beperken of te voorkomen.


48

Ontruimingsplan

ONTRUIMINGSPLAN:

Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen


49

Opgemaakt door: Dhr. C. Rosenbrand

RosenBrand Service Parallelweg oost 16 5251 JZ Vlijmen Telefoon: 06-53445315 Fax: 084-7562582 E-Mail: [email protected] Internet: www.rosenbrand-service.nl

Goedkeuring Directie: Naam:

Handtekening:

Datum:

Goedkeuring Brandweer: Naam:

Handtekening:


Datum:

50

Ontruimingsplan Sportcentrum “Die Heygrave” Vlijmen

Inhoud 1 INLEIDING EN TOELICHTING ................................................................................................................. 4 2 SITUATIETEKENING ............................................................................................................................... 5 3 ALGEMENE GEGEVENS ......................................................................................................................... 6 3.1 Naam contactadres en telefoonnummer ...................................................................................... 6 3.2 Hoofd BHV / plv hoofd BHV ........................................................................................................... 6 3.3 Ploegleider BHV / plv ploegleider BHV .......................................................................................... 6 3.4 BHV-ers .......................................................................................................................................... 7 3.5 Belangrijke telefoonnummers ....................................................................................................... 8 3.6 Werktijden ..................................................................................................................................... 8 3.7 Aantal aanwezige personen .......................................................................................................... 8 3.8 Diverse belangrijke informatie ...................................................................................................... 9 4 OPZET ONTRUIMINGSPLAN ................................................................................................................ 10 4.1 Rampenbestrijding ...................................................................................................................... 10 4.2 Taken hoofd BHV ......................................................................................................................... 10 4.3 Taken plaatsvervangend hoofd BHV ........................................................................................... 12 4.4 Taken Ploegleider BHV ................................................................................................................ 13 4.5 Taken Plaatsvervangend Ploegleider BHV................................................................................... 18 4.6 Taken BHV-ers ............................................................................................................................. 19 4.7 Taken BHV-er / Coördinator verzamelplaats:.............................................................................. 21 4.8 Taken receptie ............................................................................................................................. 23 4.9 Taken medewerkers / en bezoekers bij brand ............................................................................ 26 4.10 Taken medewerkers / en bezoekers bij een ongeval ................................................................. 26 5. ALARMERING-EN ONTRUIMINGSPROCEDURES ................................................................................ 27 5.1 Alarmering ................................................................................................................................... 27 5.2 Stroomschema alarmering. ......................................................................................................... 28 5.3 Stroomschema aansturing........................................................................................................... 29 5.4 Ontruimingsalarm ....................................................................................................................... 30 5.5 Verzamelplaats ............................................................................................................................ 30 5.6 Afspraken gemeentebrandweer en ambulancediensten............................................................. 31 5.7 Wijze van ontruiming .................................................................................................................. 32 Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

2

6 HET GEBOUW ..................................................................................................................................... 34 6.1 Plattegrond .................................................................................................................................. 34 6.2 Bouwkundige informatie ............................................................................................................. 36 6.3 Nutsvoorzieningen ....................................................................................................................... 36 6.4 Blusmiddelen ............................................................................................................................... 37 6.5 E.H.B.O. middelen ........................................................................................................................ 38 6.6 AED .............................................................................................................................................. 38 6.7 Brandweeringang ........................................................................................................................ 38 7 Opgemaakt door:................................................................................................................................ 39 Bijlage: ................................................................................................................................................... 40 Logboek ontruimingsplan .................................................................................................................. 40 Ontruimingsoefeningen .................................................................................................................... 41 Registratielijst personeel ................................................................................................................... 42 Registratielijst gasten ........................................................................................................................ 44 Checklijst ploegleider BHV (ongeval)................................................................................................. 46 Checklijst Ploegleider BHV (brand) .................................................................................................... 47 Checklijst BHV-ers (ongeval).............................................................................................................. 48 Checklijst BHV-ers (brand)................................................................................................................. 49 Checklijst Hoofd BHV ......................................................................................................................... 50 Checklijst Receptie ............................................................................................................................ 51 Checklijst medewerker (na sluiting) .................................................................................................. 52 Checklijst medewerker en bezoekers: .............................................................................................. 53


3

1 INLEIDING EN TOELICHTING In ieder gebouw kunnen zich situaties voordoen die het noodzakelijk maken dat bezoekers en medewerkers het gebouw zo snel mogelijk verlaten. Deze situatie kan zich voordoen bij:  brand;  wateroverlast;  stormschade;  bommelding;  gaslekkage;  in opdracht van bevoegd gezag;  of andere gevallen. Hiervoor is naast de genomen preventie-en preparatiemaatregelen een ontruimingsplan nodig. Voorwaarde voor een goede uitoefening van BHV taken is dat de opzet van dit plan bij alle medewerkers bekend moet zijn. Toelichting.  Alle medewerkers moeten het ontruimingsplan goed kennen.  In situaties waarin niet is voorzien, zal naar bevinding van zaken moeten worden gehandeld.  De directeur is verantwoordelijk voor de bedrijfshulpverleningsorganisatie in het gebouw, volgens de Arbo wet artikel 15.

Tussen het tijdstip van de melding van een calamiteit en de aankomst van de externe hulpdiensten verstrijkt een aantal kostbare minuten. Het is de taak van ieder verantwoordelijk persoon deze kostbare minuten zo effectief mogelijk in te vullen met doeltreffende maatregelen. In het ontruimingsplan dat voor u ligt zijn organisatorische en praktische maatregelen omschreven welke bij een calamiteit noodzakelijk zijn, zoals:     

het alarmeren van de externe hulpdiensten; het in noodsituaties evacueren van alle aanwezigen; het voorkomen, beperken en bestrijden van brand; het voorkomen en beperken van ongevallen; het verlenen van eerste hulp bij ongevallen.

Dit ontruimingsplan is opgesteld volgens de richtlijnen van de NEN (Nederlands Normalisatie-instituut)  NTA (Nederlandse Technische Afspraak) de NTA 8112

Exoneratieclausule Dit ontruimingsplan is opgesteld door Rosenbrand Service In opdracht van Sportcentrum “Die Heygrave”. Het is niet toegestaan dit document zonder toestemming van Sportcentrum “Die Heygrave” te dupliceren. Het document mag dan ook alleen gebruikt worden door Sportcentrum “Die Heygrave” .Ondanks alle zorg die aan de samenstelling van deze uitgave is besteed sluit Rosenbrand Service aansprakelijkheid uit en kan dan ook op


4

geen enkele manier aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade en of letsel wat zou voortkomen door het uitvoeren van de informatie die is opgenomen in dit ontruimingsplan.

2 SITUATIETEKENING


5

3 ALGEMENE GEGEVENS 3.1 Naam contactadres en telefoonnummer Naam en adres complex      

Naam complex Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Faxnummer

: Sportcomplex “Die Heygrave” : Burg. Zwaansweg 4 : 5251 CJ : Vlijmen : (073) 649 47 44 : (073) 513 0191

Eigenaar gebouw      

Naam eigenaar Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Faxnummer

: Gemeente Heusden : Postbus 41 : 5250 AA : Vlijmen : (073) 513 17 89 : (073) 513 17 99

Naam contactpersoon  Naam contactpersoon  Telefoonnummer

:Dhr. Vermeulen : (073) 649 47 44/ 06-21214178

3.2 Hoofd BHV / plv hoofd BHV  Naam  Telefoon tijdens kantoortijden

:Dhr. Vermeulen (H. BHV) : (073) 649 47 44/ 06-21214178

 Naam  Telefoon tijdens kantoortijden |

: Mevr. Van Hemert (plv. H. BHV) : 073-5187451

3.3 Ploegleider BHV / plv ploegleider BHV

 Naam  Telefoon tijdens kantoortijden

: Dhr. van Dongen : 073-5187452 : 06-20497473


6

3.4 BHV-ers

                         

Anjo van Hemert Petra van Tilborg Sander Moniharapon Gerard Verhoeven Linda Smulders van der Geld Mina Assaghir Cobie van Hemert Liane Leestermans Linda van der laan Ad Oerlemans Annet Parijs Ria van Dinther Henk van den Brand Hans Brugman Nancy Couwenberg Maaike Hoogenhout Ilse Kievits Corrie Isik Thijs Fokker Mirjan Meerburg Max Brugman Melvin van Drunen Bart Vermeulen Mark Broeks Chantall van Kempen Dirk den Braanker


7

3.5 Belangrijke telefoonnummers

 Alarmnummer externe hulpdiensten: (Brandweer, Politie en Ambulance)  Politie (geen spoed):  kantoortoestel

112 0900-8844 073-649 4744

3.6 Werktijden De personen zijn aanwezig in het gebouw van 08:00 uur tot ongeveer 00:30 uur.

3.7 Aantal aanwezige personen

In het totale gebouw zijn gemiddeld 200 personen tegelijk aanwezig.

 Vast personeel:

 Tijdens kantooruren: gemiddeld 6 personen, werkzaam.  Na kantoortijd: gemiddeld 2 personen nog in het gebouw.  Bezoekers:  Gemiddeld 500 bezoekers per dag.


8

3.8 Diverse belangrijke informatie  Opdracht tot ontruiming.  Ploegleider BHV of plaatsvervangend, BHV-er

 Centraal punt.

 De receptie blijft altijd als centraal punt gelden.

 Verzamelruimte BHV.  Centrale hal receptie.

 1e Verzamelplaats.

 Aan de voorzijde van het gebouwhoofd ingang.

 Aanwezigheid van gevaarlijke stof.  Zie map gevaarlijke stoffen bij receptie en bijlages


9

4 OPZET ONTRUIMINGSPLAN 4.1 Rampenbestrijding Inleiding Het college van burgemeester en wethouders is op grond van artikel 2 van de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo) belast met de voorbereiding op de bestrijding van zware ongevallen en rampen. Binnen onderhavig sportcomplex kunnen zich een aantal calamiteiten voordoen die direct van invloed zijn op de rampenbestrijding. Daarbij gaat het om calamiteiten zoals brand, ernstige ongevallen, stroomuitval, een gaslekkage of een bommelding.

4.2 Taken hoofd BHV

Taken en opleiding Hoofd bedrijfshulpverlening Het Hoofd bedrijfshulpverlening voert alleen die werkzaamheden uit die nodig zijn als voorbereiding op een goede uitoefening van de bedrijfshulpverleningstaak. De manager/ werkgever is verantwoordelijk voor de goede uitoefening van de bedrijfshulpverleningstaak. Het Hoofd bedrijfshulpverlening heeft de volgende taken en verantwoordelijkheden: • Hij adviseert de directie en calamiteitenteam gemeente Heusden betreffende de bedrijfshulpverlening • Hij stelt de voor veiligheid noodzakelijke richtlijnen vast • Hij stelt het bedrijfshulpverleningsplan op en houdt dit bij • Hij stelt de budgettering op en beheert deze • Hij stelt het opleidings- en oefenplan op en beheert dit • Hij stelt regelingen op over medische keuringen, vergoedingen, verzekeringen en schadeafwikkeling in relatie tot de bedrijfshulpverlening • Hij geeft leiding aan de ploegleider bedrijfshulpverlening • Hij laat gebouwen en terreinen ontruimen indien dit noodzakelijk wordt geacht • Hij draagt zorg voor de benodigde middelen van de BHV-organisatie • Hij dient de veiligheid op en om de werkplek te stimuleren Nadat u telefonisch op de hoogte bent gebracht van de calamiteit, beslist u aan de hand van de aard van de calamiteit wat uw verdere actie zal zijn.  Melding en eerste actie:  U wordt via de brandmeldinstallatie gealarmeerd of via de telefoon.  Afhankelijk van de soort melding gaat u met spoed naar de receptie.  U neemt uw mobiele telefoon mee. Afhankelijk van de beoordeling van de situatie neemt u één of meerdere van Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

10

de volgende beslissingen:  Geen verdere actie: • •

ofwel loos alarm ofwel de gealarmeerde en inmiddels ter plaatse aanwezige leden van de bedrijfshulpverlening hebben de situatie onder controle.

Indien gewenst gaat u over tot de volgende acties:  U communiceert met de ploegleider BHV. Ontruiming:  U overlegt en voert uit, in samenwerking met het plaatsvervangend hoofd bedrijfshulpverlening.  U coördineert de operationele uitvoeringsacties en draagt ook zorg voor informatieverstrekking aan externe.  U blijft in of nabij de receptie.  U voert overleg met de externe hulpverlenende instanties (politie, brandweer) over het incident en een beëindiging van de alarmsituatie.

 Bij extern alarm (een andere situatie die een reden kan zijn voor een ontruiming). Voorbeeld: wateroverlast, stormschade, bommelding, gaslekkage, in opdracht van bevoegd gezag en gemeentesirenes.  U wordt gealarmeerd.  U gaat vervolgens met spoed naar de receptie wacht daar op de komst van de leden van de BHV.  U neemt telefonisch contact op met de gemeente brandweer/ gemeentehuis en vraagt nadere inlichtingen en advies.  U neemt een besluit over verder uit te voeren actie.  U bent verantwoordelijk voor het ten uitvoer brengen van het genomen besluit.

 Automatisch brandalarm  In geval van een automatisch brandalarm wordt er direct tot ontruimen overgegaan.

 Einde alarm:  U organiseert en coördineert de evaluatie van de inzet die direct na een inzet dient plaats te vinden in een nader te bepalen ruimte. De evaluatie zal schriftelijk worden vastgelegd.  Nazorg: Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

11

 U verzamelt de rapporten van Ploegleider BHV en voegt deze bij de door uzelf opgestelde rapportage.

4.3 Taken plaatsvervangend hoofd BHV In geval van afwezigheid van het hoofd BHV zie instructies Hoofd bedrijfshulpverlening.


12

4.4 Taken Ploegleider BHV Taken ploegleider BHV bij ongeval: Melding en eerste actie bij Ongeval. Via:

Telefoon/ portofoon /mondeling

Afhankelijk van de soort melding gaat u:

Met spoed naar de receptie

Naar de plaats van het incident

Beoordeel snel de situatie en tref uw maatregelen.

Waar u nadere informatie ontvangt

Coördineer de eerste hulp.

Geef indien nodig opdracht tot het alarmeren van een arts en/of ambulance

Laat in gevaar zijnde personen in veiligheid brengen

Verleen eerste hulp

Zorg dat de hal en de entree vrijgehouden worden voor het ambulancePersoneel

Coördineer de eerste hulp.


13

De ploegleider bhv is verantwoordelijk voor beslissingen tijdens een ongeval. Bij afwezigheid gaat deze verantwoordelijkheid over naar de aanwezige bedrijfshulpverlener. • U wordt gewaarschuwd door de receptie mondeling, telefoon, omroepinstallatie of ontruimingsalarminstallatie. • Ga direct naar de receptie. • Geef leiding aan de BHV-ers en verneem hun bijzonderheden. • Geef indien nodig opdracht tot het alarmeren van een arts en/of ambulance - Noteer de aan u verstrekte gegevens - Informeer het calamiteitenteam over de aard en ernst van de verwondingen en volg hun instructies op. • Zorg dat de hal en de entree vrijgehouden worden voor het ambulancePersoneel • De receptie wacht de arts en/of het ambulancepersoneel op en informeer hen over plaats, aard en ernst van het ongeval • De receptie gidst de arts en/of het ambulancepersoneel naar de plaats van het incident (oflaat dit doen) • Neem eventuele maatregelen om herhaling te voorkomen • Zorg voor de administratieve afhandeling


14

Taken ploegleider BHV bij brand

Melding en eerste actie bij brand. Via:


brandmeldinstallatie

Afhankelijk van

In geval van een automatisch brandalarm wordt er na check direct tot ontruimen overgegaan

de soort melding gaat u:



U start de ontruiming van uw afdeling.


Waar u nadere informatie ontvangt. Laat direct ontruimen.

Activeer het ontruimingssignaal .

Laat ramen en deuren sluiten.

Coördineer de ontruiming.


U stelt een Coördinator verzamelplaats aan en instrueert deze.

Daarna begeeft u zich naar de receptie. Waar u nadere informatie ontvangt.

Probeer brand te blussen.

Voer een laatste ontruimingscontrole uit.


15

De ploegleider BHV is verantwoordelijk voor beslissingen tijdens een ontruiming totdat de brandweer arriveert. Bij afwezigheid gaat deze verantwoordelijkheid over naar de aanwezige bedrijfshulpverlener. •

U wordt telefonisch of mondeling gewaarschuwd door één van de aanwezigen. Informeer waar de melding vandaan komt en wat de bijzonderheden zijn.

•

Bij een directe bedreiging van de aanwezige personen neemt u een besluit tot ontruimen volgens het ontruimingsplan. In alle andere gevallen waarin géén sprake is van een directe bedreiging, bepaalt de H-BHV wanneer u een opdracht tot een ontruiming kunt geven.

•

Activeer het ontruimingssignaal

•

Laat zo snel mogelijk een appèl houden op de verzamelplaats

•

Noteer de aan u verstrekte gegevens

•

Draag zorg voor het informeren van de aanwezige mensen op de verzamelplaats

•

Informeer de H-BHV en volg hun instructies op

•

Wacht de bevelvoerder van de brandweer op (herkenbaar aan één rood hesje) en informeer hem over de plaats, aard en omvang van de brand, en of er personen worden vermist

•

Laat de bevelvoerder, indien mogelijk, naar de plaats van het incident gidsen door de hiervoor aangewezen bedrijfshulpverleners

•

Zie toe dat de bedrijfshulpverleners zich bij u afmelden

Melding en eerste actie:  U wordt via de brandmeldinstallatie gealarmeerd of via de telefoon.  Afhankelijk van de soort melding gaat u ofwel met spoed naar de receptie ofwel u neemt contact op met de melder en gaat dan naar de plaats van het incident.  U neemt uw mobiele telefoon/ Portofoon mee. Melding via telefoon: Afhankelijk van de beoordeling van de situatie neemt u één of meerdere van de volgende beslissingen:  Geen verdere actie: • •

ofwel loos alarm ofwel de door het alarm gealarmeerde en inmiddels ter plaatse aanwezige leden van de bedrijfshulpverlening hebben de situatie onder controle.

 Hulp van BHV-ers gewenst. Laat BHV-ers alarmeren. Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

16

 Alarmeren hoofd BHV en directie gewenst. Waarschuw hoofd BHV of plv. Hoofd BHV.  Alarmeren externe hulpverlenende instantie(s) gewenst  (bijv. brandweer, GGD, politie).U geeft een alarmeringsopdracht. Melding via brandmeldinstallatie (slow whoop toon):  U begeeft u naar de brandmeldcentrale om u zelf te informeren waar en welke melder is ingekomen.  Daarna begeeft u zich naar de desbetreffende melder. Afhankelijk van de beoordeling van de situatie neemt u één of meerdere van de volgende beslissingen: 

Geen verdere actie: o

ofwel loos alarm.

 U neemt direct contact met de brandweer op om de situatie door te geven. o

Wel of geen brand / waar en wat!

 Hulp van BHV-ers gewenst. Laat BHV-ers alarmeren.  Alarmeren hoofd BHV en directie gewenst. Waarschuw hoofd BHV of plv. hoofd BHV.  Alarmeren externe hulpverlenende instantie(s) gewenst (bijv. brandweer, GGD, politie).U geeft een alarmeringsopdracht.

 Ontruiming:  U geeft de BHV-ers instructies en opdrachten.  U stelt een Coördinator verzamelplaats aan en instrueert deze.  U overlegt en voert uit, in samenwerking met het plaatsvervangend ploegleider bedrijfshulpverlening.  U coördineert de operationele uitvoeringsacties en draagt ook zorg voor informatieverstrekking aan het calamiteitenteam.  U blijft in of nabij de receptie.  U voert overleg met het hoofd BHV en eventueel de externe hulpverlenende instanties (politie, brandweer) over het incident en een beëindiging van de alarmsituatie.  Indien door omstandigheden de totale locatie dient te worden verlaten, wordt dit gedaan in overleg met het calamiteitenteam.  U deelt deze actie vervolgens mee aan de Coördinator verzamelplaats.

 Bij extern alarm (een andere situatie die een reden kan zijn voor een ontruiming). Voorbeeld: wateroverlast, stormschade, bommelding, gaslekkage, in opdracht van bevoegd gezag en gemeentesirenes.  U wordt gealarmeerd.  U waarschuwt alle BHV-ers. Alle BHV-ers dienen zich te verzamelen in de verzamelruimte BHV of in een nader te bepalen ruimte voor instructies.  Alarmeer ook de beschikbare BHV-ers van de andere locatie Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

17

(in dit geval blijft de locatie van de dagopvang als centraal punt gelden).  U gaat vervolgens zelf ook met spoed naar de verzamelruimte BHV. Wacht daar op de komst van de BHV-ers.  U instrueert de personeel over de toelating van bezoekers.

 Einde alarm:  U gaat naar een nader te bepalen ruimte voor een korte evaluatiebijeenkomst.  Nazorg:  U stelt een rapport op en stuurt deze vervolgens naar het hoofd BHV.

4.5 Taken Plaatsvervangend Ploegleider BHV

In geval van afwezigheid van de ploegleider BHV zie instructies Ploegleider BHV. In geval van aanwezigheid van de Ploegleider BHV zie taken BHV


18

4.6 Taken BHV-ers

Melding en eerste actie bij brand. Via:


brandmeldinstallatie

Afhankelijk van

In geval van een automatisch brandalarm wordt er na check direct tot ontruimen overgegaan

de soort melding gaat u:



Waar u nadere instructies ontvangt van de Ploegleider BHV of diens vervanger

U start de ontruiming van uw afdeling.


Daarna begeeft u zich naar de receptie.

Laat direct ontruimen (wel in overleg met Ploegleider BHV).


Laat ramen en deuren sluiten.

Probeer brand te blussen.



Waar u nadere instructies ontvangt van de Ploegleider BHV of diens vervanger


19

Belangrijk! In eerste instantie bent u verantwoordelijk voor de afdeling (groep) waar u werkt of waar u zich bevindt. Bij een ontruiming met vooraf een briefing bepaalt de ploegleider BHV of zijn vervanger wie wat gaat doen.  Melding en eerste actie:  U wordt via de brandmeldinstallatie gealarmeerd of via de telefoon/portofoon door de receptie.  Afhankelijk van de soort melding gaat u ofwel met spoed naar de receptie ofwel u gaat dan naar de plaats van het incident.  U neemt uw mobiele telefoon/portofoon mee. Melding via brandmeldinstallatie (slow whoop toon):  In geval van een automatisch brandalarm wordt er direct tot ontruimen overgegaan.  U start de ontruiming van uw afdeling.  Daarna begeeft u zich naar de receptie.  Ontruiming:  U gaat over tot het ontruimen van de afdeling waar u zich bevindt. Bent u met meerdere BHV-ers op een afdeling dan ontruimd u zoals onderling afgesproken.

NB!!! Laat alle aanwezigen zijn of haar persoonlijke spullen meenemen naar buiten (uitgezonderd bij brand).  Verwijs de aanwezige collega’s en/of gasten naar de dichtstbijzijnde vluchtweg.  Reguleer de vluchtstroom en voorkom zodoende dat er 2 tegengestelde stromen ontstaan.  Nadat u de betreffende ruimte(s) heeft ontruimd, gaat u naar de verzamelruimte BHV.  U informeert de ploegleider BHV of diens vervanger over de bijzonderheden.  U blijft wachten bij de receptie tot u nadere instructies ontvangt van de ploegleider BHV of diens vervanger.  Bij extern alarm (een andere situatie die een reden kan zijn voor een ontruiming). Voorbeeld: wateroverlast, stormschade, bommelding, gaslekkage, in opdracht van bevoegd gezag en gemeentesirenes.

 bij de alarmstatus “ extern alarm” wordt u gewaarschuwd via de telefoon/portofoon. Of wordt u gealarmeerd door de gemeentesirenes. Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

20

 Sluit ramen en deuren en vertel je collega’s en/of gasten om op de afdeling of in de ruimte te blijven.  U meldt zich z.s.m. in de receptie waar u nadere instructies ontvangt van de Ploegleider BHV of diens vervanger.  Einde alarm  Indien u het bericht “einde alarm” ontvangt verzamelt u zich in een nader te bepalen ruimte voor een korte evaluatie. Collega’s en gasten mogen het werk weer hervatten.

4.7 Taken BHV-er / Coördinator verzamelplaats: Bij een alarm  U wordt door de ploegleider BHV aangesteld.  Het is ten allen tijden uw taak om tijdens een ontruiming z.s.m. naar de verzamelplaats te gaan.  Neem altijd uw mobiele telefoon/ portofoon mee! Ontruiming  U ontvangt nadere instructies van de Ploegleider BHV.  Uw taak tijdens de ontruimingsfase omvat het begeleiden en verwijzen van de personen op het terrein naar de verzamelplaats.  Controleer d.m.v. de presentielijsten welke afdelingen/etages er reeds zijn ontruimd en welke niet.  Tijdens de fase dat het gebouw is ontruimd en de personen zich op de verzamelplaats bevinden, is het taak ervoor te zorgen dat deze personen op de verzamelplaats(en) blijven en niet over het terrein zwerven.  Indien door omstandigheden ook het terrein dient te worden verlaten, ontvangt u van het hoofd BHV nadere instructies hoe en waar en waarmee dit plaatsvindt.       

Er voor zorgen dat de verzamelplaats bereikbaar is. Zorgen voor voldoend EHBO-middelen op de verzamelplaats. Zorg voor schrijfmateriaal, papier en (mobiele) telefoon. Iedereen dient zich bij u te melden. Registreer de personen die zich op de verzamelplaats melden. Denk vooral aan bezoekers die niet bekend met de situatie zijn. Registreer vermiste personen en geeft dit onmiddellijk door aan de ploegleider of het hoofd BHV.  Meld onregelmatigheden aan de ploegleider of het hoofd BHV.  Aanwezigen alleen naar huis sturen als daartoe de opdracht is ontvangen.


21

 Bij extern alarm (een andere situatie die een reden kan zijn voor een ontruiming). Voorbeeld: wateroverlast, stormschade, bommelding, gaslekkage, in opdracht van bevoegd gezag en gemeentesirenes.  U krijgt uw instructies van de ploegleider BHV.

Einde alarm:  Bij het bericht ‘einde alarm’ dient u naar een nader te bepalen ruimte te gaan voor een korte evaluatiebijeenkomst.


22

4.8 Taken receptie Wanneer bij de receptie een melding van een calamiteit binnenkomt, is hij/zij verantwoordelijk voor de verder alarmering. De receptie heeft de volgende taken:

Melding en eerste actie. Via:

Telefoon/ portofoon /mondeling Afhankelijk van de soort melding gaat u over tot de volgende actie: Eerste hulp

Brand

Noteer

Noteer

bijzonderheden.

bijzonderheden.

Alarmeer het HBHV en ploegleider BHV en BHV-ers Alarmeer in opdracht van ploegleider bhv of bhver direct 112

Geef snel de situatie door

In geval van een automatisch brandalarm wordt er na check direct tot ontruimen overgegaan U start de ontruiming . blijf bij de receptie.

Alarmeer het HBHV en ploegleider BHV en BHV-ers

Alarmeer in opdracht van ploegleider bhv of bhv-er direct 112.

brandmeldinstallatie U kijkt wat de brandmeldinstalatie aangeeft. Alarmeer het H- BHV en ploegleider BHV en BHVers

Wacht nadere instructies van de Ploegleider BHV af.

Geef snel de situatie door


23

Ongeval:  Noteer in geval van een telefonische melding de volgende bijzonderheden: o Verneem en noteer de bijzonderheden van de waarnemer van het ongeval. o naam waarnemer. o plaats van het ongeval. o aard en ernst van het ongeval. o aantal gewonden Interne alarmering:  Alarmeer het hoofd BHV-er en ploegleider BHV  Alarmeer de BHV-ers middels telefoon of portofoon Verdere interne en externe alarmering vindt plaats in opdracht van de ploegleider bhv of bhver brandmeldingen:  Noteer in geval van een telefonische melding de volgende bijzonderheden: o naam melder. o locatie van de brand. o omvang van de brand. o overige bijzonderheden. o Alarmeer direct de ploegleider bhv of bhv-er. Interne alarmering  Alarmeer het hoofd BHV-er en ploegleider BHV  Alarmeer de BHV-ers middels telefoon of portofoon Verdere interne en externe alarmering vindt plaats in opdracht van de ploegleider bhv of bhver.

 Indien er brand wordt ontdekt of er moet eerste hulp worden verleend:  Bij brand: neem de melding aan en vraag naar de plaats, aard en grootte van de brand. Vraag tevens of er gewonden zijn.  Als er eerste hulp moet worden verleend: neem de melding aan en vraag naar de plaats waar het slachtoffer is en de aard van de verwonding(en).

 Alarmeer de ploegleider BHV en de BHV-ers  Alarmeer het hoofd BHV en het calamiteitenteam.  Bij brand waarschuwt u alle aanwezigen.


24

Alarmeer in opdracht van ploegleider bhv of bhv-er direct 112

Vraag om de brandweer, ambulance en/of politie. Geef de volgende informatie door: Uw naam Naam complex Adres Postcode Plaats Telefoonnummer

: …………………… : Sportcomplex “Die Heygrave” : Burg. Zwaansweg 4 : 5251 CJ : Vlijmen : (073) 649 47 44

Wat is er aan de hand? Aard

:……………………. :Wat brandt er en waar? Of wat zijn de verwondingen? : Ja / nee (en het aantal).

Zijn er gewonden?

     

Spreek af waar de ambulance wordt opgevangen Regel opvang en begeleiding van arts en/of ambulance Blijf op uw plaats. Laat geen personen meer binnen en houd de hal vrij. Pak de benodigde sleutels. Verbind geen telefoongesprekken meer door.

 Een andere situatie die een reden kan zijn om te alarmeren. Voorbeeld: wateroverlast, stormschade, bommelding, gaslekkage, in opdracht van bevoegd gezag.

 Alarmeer de ploegleider BHV en BHV(-ers).  Alarmeer het hoofd BHV .  Wacht op een opdracht van de ploegleider BHV. Overige taken receptie  Blijf zolang de situatie het toelaat op uw plaats achter de receptie.  Ga geen telefoongesprekken houden buiten de communicatie t.a.v de alarm procedure.  Informeer de ploegleider bhv of bhv-er.  Houd de hal vrij voor externe diensten.  Laat in alarmsituatie geen bezoek meer toe in de hal.  Verbind geen telefoongesprekken door, wel die gesprekken die verband houden met de calamiteitenbestrijding.  Volg de instructies op van het ontruimingsplan in geval van ontruiming.  Volg de instructie op van de ploegleider bhv of bhv-er.

 Einde alarm  Na het bericht ‘einde alarm’ . Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

25

4.9 Taken medewerkers / en bezoekers bij brand • U wordt gewaarschuwd door de receptie in opdracht van ploegleider BHV • • • • • • • •

of door het ontruimingssignaal (slow whoop). Schakel elektrische apparatuur uit. U draagt zorg voor uw gasten (groep). Volg ten allen tijden de aanwijzingen van de BHV-ers op. Controleer uw werkplek en sluit deuren en ramen. Verlaat uw werkplek (samen met uw gast). Begeeft u naar de verzamelplaats. Meldt u daar bij de coördinator verzamelplaats. Blijf op de verzamelplaats.

• Indien u zelf een brand constateert.  Waarschuw de receptie en of ploegleider BHV  Waarschuw personen in de nabije omgeving.  Doe een bluspoging (bij een beginnende brand).  Verlaat het gebouw via de dichtstbijzijnde (nood)uitgang.  Begeeft u naar de verzamelplaats. Denk aan uw eigen veiligheid.

4.10 Taken medewerkers / en bezoekers bij een ongeval  U wordt gewaarschuwd door de receptie.  Volg de aanwijzingen van de BHV-ers op.  Blijf rustig.  Blijf op uw werkplek tot u andere aanwijzingen krijgt.  Draag zorg voor uw gasten (kinderen). • Indien u zelf een ongeval constateert.  Waarschuw de receptie en of ploegleider BHV  Waarschuw personen in de nabije omgeving.  Blijf bij het slachtoffer.  Verleen indien nodig eerste hulp.  Blijf rustig.

De medewerkers zijn ten allen tijden verantwoordelijk voor zijn of haar gast(en)!


26

5. ALARMERING-EN ONTRUIMINGSPROCEDURES 5.1 Alarmering •

U kunt gealarmeerd worden via:  De portofoon.  De telefoon.  Ontruimingsalarm (slow-whoop).  Mondeling.

•

BHV-ers worden gealarmeerd via:  De portofoon.  De telefoon.  Ontruimingsalarm (slow-whoop).  Mondeling.

 Communicatie- en alarmeringsmiddelen Om in een geval van een calamiteit de hulpverlening zo snel mogelijk op gang te brengen, is een snel en goedlopende communicatie tussen hulpverleners onderling en met de aanwezigen in het pand zeer belangrijk:  Portofoon.  Telefoon.


27

5.2 Stroomschema alarmering.

Melding, Mondeling of via de brandmeldcentrale.

Melding naar

Receptie.

112.

Inkomende gesprekken blokkeren.

Ontruimingsalarm Slow - Whoop

Hoofd BHV

Calamiteitenteam

Ploegleider BHV

BHV (-ers)

Wijs een

Actie door

Coördinator

BHV (-ers).

Verzamelplaats Aan. PersvoorLichter

Ontruiming door Regel de opvang van de

BHV (-ers).

Brandweer

Ontruiming door Ploegleider BHV. Calamiteitenplan Versie 1, d.d 21.07.2011 Opgesteld door: RosenBrand Service

28

5.3 Stroomschema aansturing.

Calamiteitenteam

Ploegleider BHV

BHV-er

Hoofd BHV

Receptie


29

5.4 Ontruimingsalarm Alarmering Een ontruiming kan het gevolg zijn van diverse calamiteiten. In geval van een bedreiging van de aanwezigen in het gebouw kan worden besloten tot ontruiming. Deze bedreiging kan worden veroorzaakt door brand, maar ook bij spanningsuitval, gaslekkage of bommelding kan het noodzakelijk zijn het gebouw te ontruimen. Alle alarmeringen moeten worden gemeld aan de aangewezen verantwoordelijke. Hij is verantwoordelijk voor de verdere calamiteitenbestrijding tot de externe hulpverleningsdiensten zijn gearriveerd.  Om de aanwezige personen binnen het gebouw te waarschuwen in geval van ontruiming, wordt gebruik gemaakt van de mondelinge alarmmelding en een alarm signaal genoemd de slow whoop. • Standaardtekst voor melding van calamiteit aan bezoeker: o Attentie-Attentie; Dames en Heren ivm “calamiteit” willen wij u vriendelijk doch dringend verzoeken het sportcentrum zo snel mogelijk te verlaten. Verlaat het sportcentrum volgens de instructies van de ontruimers via de geldende vluchtroutes. Blijft u vooral rustig, en blijf bij elkaar. Ga naar de verzamelplaats bij of de ingang van het sportcentrum of in de tuin van het sportcentrum (ligt er aan waar calamiteit is) en meldt u bij de ontruimer. Laat uw persoonlijke eigendommen achter(bij brand) bij bomdreiging neem persoonlijke eigendommen mee. • (Deze tekst een aantal keer herhalen tot pand leeg is)

5.5 Verzamelplaats •

Bij een ontruiming volgens fase 1 of fase 2 is de verzamelplaats gelegen op de parkeerplaats nabij de hoofdingang van het zwembad of in de tuin van het zwembad bij de rolpoort.

•

Aan de voorzijde van het gebouw. • Zie ontruimingsplattegrond:

•

In de tuin. • Zie ontruimingsplattegrond:

•

•


30

5.6 Afspraken gemeentebrandweer en ambulancediensten

Als alternatief calamiteitencentrum kan de brandweerkazerne ingezet worden. Verder zijn er met de gemeentebrandweer geen specifieke afspraken gemaakt over de wijze van optreden van de brandweer en de samenwerking met de bedrijfshulpverleningsorganisatie. De brandweer is gemiddeld binnen ca. 8 minuten na alarmering ter plaatse. De ambulance is gemiddeld binnen ca. 15 minuten na alarmering ter plaatse. De brandweer en de ambulance zijn binnen de wettelijk gestelde eis na alarmering ter plaatse.


31

5.7 Wijze van ontruiming Ontruiming in geval van brand In de ontruimingsprocedures zijn drie fasen te onderscheiden: • •

fase 1 : horizontale ontruiming van het compartiment; fase 2 : algehele ontruiming.

Fase 1: Horizontale ontruiming Wanneer na het ontdekken van een brand wordt besloten dat ontruiming van het bedreigde gebouwdeel zal plaatsvinden, bestaat de mogelijkheid van een horizontale ontruiming.

Een horizontale ontruiming betekent een ontruiming van alle personen naar het naastgelegen bouwdeel, trappenhuis of tot achter de eerste brandwerende scheiding, dat wil zeggen het naastgelegen rook-/brandcompartiment.

Handel volgens de voor u geldende instructies: • • • • •

ontruim eerst de ruimte waar de brand is begonnen en sluit deze ruimte; ontruim de tegenoverliggende ruimte; evacueer de ruimten links en rechts van de brand; ontruim de overige ruimten; breng de personen in veiligheid tot achter de eerste rook- en brandwerende deuren en/of scheidingen.


32

Fase 2: Algehele ontruiming De ernst en omvang van een brand of andere calamiteit kan aanleiding zijn het gehele gebouw te ontruimen. In geval van brand worden, afhankelijk van de etage waar de brand plaatsvindt, eerst de volgende fase uitgevoerd: •

fase 1 : horizontale ontruiming;

Wanneer de meeste bedreigde ruimte in de sporthal is ontruimd gaat men direct over in fase 2, de gehele ontruiming van het gebouw.  Elke locatie is verantwoordelijk voor zijn eigen ontruiming.  Voor een ontruimingsoperatie zal de sectie BHV, bestaande uit BHV-ers en Coördinator verzamelplaats, worden ingezet. De leiding en coördinatie berust bij de Ploegleider BHV en het Hoofd BHV.  Een ieder die een handbrandmelding maakt, geeft in principe opdracht voor de ontruiming. Bij een ontruimingssignaal als gevolg van een brandmelding wordt altijd het gehele gebouw ontruimd.

 Anders dan bij een handbrandmelding kan worden ontruimd als gevolg van bijvoorbeeld: wateroverlast, stormschade, bommelding, gaslekkage en in opdracht van bevoegd gezag.  Opdracht hiervoor wordt gegeven door: • Ploegleider • De directie • Hoofd BHV • Het bevoegd gezag  Bij een gedeeltelijke ontruiming wordt deze begeleid door de BHV-ers.  Verzamelplaats bij gedeeltelijk ontruimen: • Bij het ontruimen worden de aanwezigen naar een verzamelplaats in het gebouw verwezen. Einde alarm

 Signaal “veilig” • Het signaal “veilig” wordt gegeven door de bevelvoerder van de gemeentebrandweer via de BHV-er op de verzamelplaats. • Het einde alarm wordt bekend gemaakt aan het personeel. Het bericht luidt: “De alarmsituatie is beëindigd, u kunt terugkeren.


33

6 HET GEBOUW 6.1 Plattegrond  Alle in dit ontruimingsplan genoemde voorzieningen zijn weergegeven op de ontruimingsplattegronden.


34


35

6.2 Bouwkundige informatie  Hoogte van het gebouw De hoogte van het gebouw is maximaal 12 meter.  Gebouwdelen Het gebouw is opgebouwd uit meerdere bouwdelen en heeft slechts één bouwlaag. De volgende ruimten zijn grofweg te onderscheiden:

Bouwlaag

Gehuisvest

BG

Entree / hal

BG

zwembad/horeca/sporthal

BG

Kleedruimten, toiletten en douches

6.3 Nutsvoorzieningen  Hoofdkraan water / gas / Elektra.  Water: o Waterkraan sporthal/ kleedkamers sporthal/toiletten hal. Deze kraan zit in de vissekom in de grond voor de grote kast. o Waterkraan zwembad/ horeca deze zit in machinekamer onder de trap bij de nooduitgang.  Gas: o Gaskraan sporthal zit in het gasmeterhok in de sporthal en deze zit aan de buitenkant naast de dubbele deur van de EHBO-ruimte in de sporthal. Sleutel gs 1, of de klos. o Gaskraan zwembad zit in het gasmeterhok van het zwembad en deze is gesitueerd aan de buitenkant aan de zuidzijde(a/d kant van de snelweg) van het gebouw. Sleutel gs 2, of de klos.  Electra: o Zwembad : Electrakast machinekamer zwembad. o Sporthal : Kast in vergaderruimte vissekom. o Horeca : Kast in vergaderruimte vissekom.  Technische installaties van het gebouw.  Brandmeldinstallatie: bij de receptie.  Ventilatiesysteem:


36

6.4 Blusmiddelen  Brandslanghaspels.

 Kleine blusmiddelen.  Schuimblussers.  CO2 Blussers.  Blusdekens.

Al deze genoemde voorzieningen zijn verdeeld over het pand en weergegeven op de ontruimingsplattegronden.


37

6.5 E.H.B.O. middelen  EHBO-ruimt

o Op het complex is een EHBO-ruimte (-plaats) ingericht waar de bedrijfshulpverleningsorganisatie tijdens een incident medische zorg kan verrichten. In deze EHBO-ruimte bevindt zich een EHBO-koffer A. De EHBO ruimte is gesitueerd op de volgende plaatsen; badmeester post, receptie, horeca, EHBO ruimte sporthal. 6.6 AED  Er is een AED aanwezig bij de receptie.

6.7 Brandweeringang  De brandweer gebruikt de hoofdingang:  Sleutelkluisje brandweer aanwezig.


38

7 Opgemaakt door:

Dhr. C. Rosenbrand

RosenBrand Service Parallelweg oost 16 5251 JZ Vlijmen Telefoon: 06-53445315 Fax:

084-7562582

E-Mail:

[email protected]

Internet: www.rosenbrand-service.nl

Goedkeuring Directie: Naam:

Handtekening:

Datum:

Goedkeuring Brandweer: Naam:


Handtekening:

Datum:

39

Bijlage:

Logboek ontruimingsplan Mutaties ontruimingsplan Datum

Reden


Omschrijving

40

Ontruimingsoefeningen Datum


Bijzonderheden

41

Registratielijst personeel Naam


Aanwezig

Bijzonderheden

42


43

Registratielijst gasten Naam


Aanwezig

Bijzonderheden

44


45

Checklijst ploegleider BHV (ongeval) Wat te doen bij een ongeval ? • Bij een alarm oproep: begeeft u naar de plaats van het ongeval. • Beoordeel snel de situatie en tref uw maatregelen. • Geef bijzonderheden door: - aard en ernst van het ongeval. - aantal gewonden. •

Denk altijd aan uw eigen veiligheid.

•

Laat indien mogelijk machines of apparaten uitschakelen. Behalve bij een gaslekkage in verband met explosiegevaar. Sluit hoofdkranen af.

•

Verplaats het slachtoffer niet, tenzij het slachtoffer in een levensbedreigende situatie ligt.

•

Zorg dat het slachtoffer nooit alleen wordt gelaten, laat een ander persoon waarschuwen, bellen of andere handelingen verrichten.

•

Laat, indien mogelijk, eerste hulp verlenen.

•

Laat, indien mogelijk en noodzakelijk, levensreddende handelingen verrichten.

•

Wees voorzichtig met het geven van drinken aan het slachtoffer.

•

Laat, indien mogelijk, ernstige bloedingen stelpen.

•

Stel het slachtoffer gerust.

•

Laat omgeving afzetten.

•

Verwijder ongewenste personen.

•

Coördineer afhandeling ongeval/calamiteit.

•

Geef sturing aan de BHV-ers.

•

Volg aanwijzingen op van de medewerkers van de ambulancedienst en/of brandweer.

•

Informeer Hoofd BHV.


46

Checklijst Ploegleider BHV (brand) Wat te doen bij brand? • Begeeft u naar de receptie of • Begeeft u naar de plaats van de brand. •


•

Informeer personeel over: - locatie van de brand. - omvang van de brand. - de acties die u gaat ondernemen. - eventuele slachtoffers. - overige bijzonderheden.

•

Laat direct ontruimen (wel in overleg met Hoofd BHV).

•

Alarmeer de beschikbare BHV-ers.

•


•

Probeer indien mogelijk de brand te blussen met de aanwezige blusmiddelen.

•

Laat zoveel mogelijk ramen en deuren tussen u en de brand sluiten.

•

Coördineer de ontruiming naar de BHV-ers toe.

• Laat een laatste ontruimingscontrole uitvoeren. •

Laat de hoofdgaskraan zo mogelijk afsluiten.

•

Geef alle informatie door die noodzakelijk is voor de redding van slachtoffers en voor de brandbestrijding.

•

Volg de instructies van de brandweer en ambulancedienst op.

•

Informeer Hoofd BHV.


47

Checklijst BHV-ers (ongeval) Wat te doen bij een ongeval? •

Belangrijk! In eerste instantie bent u verantwoordelijk voor de afdeling (groep) waar u werkt of waar u zich bevindt. Bij een ontruiming met vooraf een briefing bepaalt de ploegleider BHV of zijn vervanger wie wat gaat doen.

• Bij een alarmoproep: begeeft u naar de plaats van het ongeval. • Beoordeel snel de situatie en tref uw maatregelen. • Geef bijzonderheden door: - aard en ernst van het ongeval. - aantal gewonden. •

Denk altijd aan uw eigen veiligheid.

•

Schakel indien mogelijk machines of apparaten uit, behalve bij een gaslekkage in verband met explosiegevaar. Sluit hoofdkranen af.

•

Verplaats het slachtoffer niet, tenzij het slachtoffer in een levensbedreigende situatie ligt.

•

Laat het slachtoffer nooit alleen, laat een ander persoon waarschuwen, bellen of andere handelingen verrichten.

•

Verleen, indien mogelijk, eerste hulp.

•

Verricht, indien mogelijk en noodzakelijk, levensreddende handelingen

•

Wees voorzichtig met het geven van drinken aan het slachtoffer.

•

Stelp, indien mogelijk, ernstige bloedingen.

•

Stel het slachtoffer gerust.

•

Volg aanwijzingen op van de medewerkers van de ambulancedienst en/of brandweer.


48

Checklijst BHV-ers (brand) Wat te doen bij brand? •

Belangrijk! In eerste instantie bent u verantwoordelijk voor de afdeling (groep) waar u werkt of waar u zich bevindt. Bij een ontruiming met vooraf een briefing bepaalt de ploegleider BHV of zijn vervanger wie wat gaat doen.

• Begeeft u naar de Receptie of • Begeeft u naar de plaats van de brand. •


•

Informeer Ploegleider BHV over: - locatie van de brand. - omvang van de brand. - de acties die u gaat ondernemen. - eventuele slachtoffers. - overige bijzonderheden.

•

Laat direct ontruimen (wel in overleg met ploegleider BHV).

•

Probeer indien mogelijk de brand te blussen met de aanwezige blusmiddelen.

•

Sluit zoveel mogelijk ramen en deuren tussen u en de brand.

•


•


•

Laat de hoofdgaskraan zo mogelijk afsluiten.

•

Geef alle informatie door die noodzakelijk is voor de redding van slachtoffers en voor de brandbestrijding.

•

Volg de instructies van de brandweer en ambulancedienst op.


49

Checklijst Hoofd BHV Wat te doen bij brand en of ongeval? Bij brand: • •

U adviseert de Ploegleider BHV. U informeert de directie.

Bij ernstig ongeval:

• •

•

U adviseert de Ploegleider BHV. U informeert de directie.

U stelt waar nodig familie in kennis.


50

Checklijst Receptie Wat te doen bij brand en of ongeval? •

Bij brand: Neem de melding aan en vraag naar de plaats, aard en grootte van de brand. Vraag tevens of er gewonden zijn.

•

Als er eerste hulp moet worden verleend: neem de melding aan en vraag naar de plaats waar het slachtoffer is en de aard van de verwonding(en).

•

Alarmeer Ploegleider BHV via de telefoon/portofoon.

•

Alarmeer BHV-ers via de telefoon/potrofoon.

•

Alarmeer Hoofd BHV via de telefoon/portofoon.

•

Alarmeer de directie via de telefoon (in overleg met H BHV).

•

Bij brand waarschuwt u alle aanwezigen. (In opdracht van de H. BHV en of ploegleider BHV).

•

Alarmeer direct 112. Vraag om de brandweer, ambulance en/of politie. Geef de volgende informatie door: Uw naam

: ……………………

Naam complex Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Wat is er aan de hand? Aard?

: Sportcomplex “Die Heygrave” : Burg. Zwaansweg 4 : 5251 CJ : Vlijmen : (073) 649 47 44 :……………………. :Wat brandt er en waar? Of wat zijn de verwondingen?

Zijn er gewonden?

: Ja / Nee (en het aantal).

•

Blijf op uw plaats.

•

Laat geen personen meer binnen en houd de hal vrij.

•

Verbind geen telefoongesprekken meer door.


51

Checklijst medewerker (na sluiting) Wat te doen bij brand en of ongeval? • Waarschuw personen in de nabije omgeving. •

Alarmeer direct 112. Vraag om de brandweer, ambulance en/of politie. Geef de volgende informatie door: Uw naam

: ……………………

Naam complex Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Wat is er aan de hand? Aard?

: Sportcomplex “Die Heygrave” : Burg. Zwaansweg 4 : 5251 CJ : Vlijmen : (073) 649 47 44 :……………………. :Wat brandt er en waar? Of wat zijn de verwondingen?

Zijn er gewonden?

: Ja / Nee (en het aantal).

• Doe een bluspoging of verleen eerste hulp. • Bij brand activeer handbrandmelder. • Start een ontruiming van het gebouw. • Verlaat het gebouw indien noodzakelijk. • Vang de hulpverleningsdiensten op en informeer deze.


52

Checklijst medewerker en bezoekers: Wat te doen bij brand en of ongeval? • Bij brand • • • • • • • • •

U wordt gewaarschuwd door de receptie,BHV, of ploegleider BHV en/of door het ontruimingssignaal (slow whoop). Schakel elektrische apparatuur uit. U draagt zorg voor uw gasten. Volg ten allen tijden de aanwijzingen van de BHV-ers op. Sluit deuren en ramen. Verlaat uw werkplek samen met uw gasten. Begeeft u naar de verzamelplaats. Meld u daar bij de coördinator verzamelplaats. Blijf op de verzamelplaats.

• Indien u zelf een brand constateert.  Waarschuw de receptie  Waarschuw personen in de nabije omgeving.  Doe een bluspoging (bij een beginnende brand).  Verlaat het gebouw via de dichtstbijzijnde (nood)uitgang.  Begeeft u naar de verzamelplaats. Denk aan uw eigen veiligheid.

•

Bij een ongeval     

U wordt gewaarschuwd door de receptie. Volg de aanwijzingen van de BHV-ers op. Blijf rustig. Blijf op uw werkplek tot u andere aanwijzingen krijgt. Draag zorg voor uw gasten (groepen).

• Indien u zelf een ongeval constateert.  Waarschuw de receptie.  Waarschuw personen in de nabije omgeving.  Blijf bij het slachtoffer.  Verleen indien nodig eerste hulp.  Blijf rustig.


53

Toezichtplan zwembaden gemeente Heusden

Aangepaste versie Sportbedrijf Gemeente Heusden 15-01-2011

Inhoudsopgave 1

Hoofdstuk 1 Richtlijnen toezicht houden ...................................... 5 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8

2

Begin en einde dienst ................................................................... 10 2.1 2.2

3

Het toezicht houden houdt in................................................................ 5 Toezicht houden bij een zone. ............................................................. 5 Algemene regels voor de medewerk(st)ers ......................................... 6 Algemene regels voor de leiding .......................................................... 7 Huisregels voor het publiek. ................................................................. 7 Gevaarlijke situaties ............................................................................. 9 Uitlenen van materiaal.......................................................................... 9 Eten en drinken .................................................................................... 9 Controleer bij aanvang van de dienst de volgende zaken ................. 10 Einde dienst ........................................................................................ 10

Analyse bassins in de accommodatie ......................................... 11 3.1

Overdekt zwembad “Die Heygrave” ................................................... 11

3.1.1 3.1.2 3.1.3

4

Kwantiteit bij het toezicht houden ............................................... 12 4.1

Zwembad “die Heygrave” ................................................................... 12

4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5 4.1.6 4.1.7 4.1.8

5

25 meterbad bassin 25 × 15 meter...................................................... 11 instructiebad 15 × 8 meter................................................................... 11 Doelgroepenbad 8x10 meter ............................................................... 11

Lunchzwemmen (banen zwemmen) ................................................... 12 Recreatief zwemmen .......................................................................... 12 Zweminstructie .................................................................................... 13 Doelgroepen........................................................................................ 13 Recreatief zwemmen tijdens schoolzwemmen.................................... 13 Activiteiten ........................................................................................... 13 Discozwemmen ................................................................................... 14 Verhuur accommodatie ....................................................................... 14

Kwalitatief toezicht bij het recreatief zwemmen ......................... 14 5.1

Toezichthouder (gastheer/vrouw)....................................................... 14

5.1.1 5.1.2

5.2

Gekwalificeerd toezichthouder ............................................................ 14 Assistent toezichthouder .................................................................... 14

Overige kwalificaties ........................................................................... 15

5.2.1 5.2.2

Bedrijfskennis ...................................................................................... 15 Regelmatige scholing en training ....................................................... 15

6 Beschrijving van de kwaliteit en kwantiteit van het toezicht bij het leren zwemmen ............................................................................. 15 6.1 6.2

Toezicht bij het leren zwemmen ......................................................... 15 Condities waaronder het zwemonderwijs plaatsvindt ........................ 15

6.2.1

6.3

Gekwalificeerde zwemonderwijsgevenden.......................................... 16

Overige kwalificaties ........................................................................... 16

6.3.1 6.3.2 6.3.3

Ervaring en opleiding .......................................................................... 16 Bedrijfskennis ...................................................................................... 16 Regelmatige scholing en training ....................................................... 16

7 Beschrijving van de kwaliteit en kwantiteit van het toezicht bij doelgroepen ........................................................................................ 17 ii

7.1 7.2

Toezicht bij doelgroepen .................................................................... 17 Condities waaronder doelgroepactiviteit plaatsvindt .......................... 17

7.2.1

7.3

Overige randvoorwaarden .................................................................. 18

7.3.1 7.3.2 7.3.3

8 9

Gekwalificeerde zwemonderwijsgevenden.......................................... 17 Ervaring en opleiding .......................................................................... 18 Bedrijfskennis ...................................................................................... 18 Regelmatige scholing en training ....................................................... 18

Bijlage A Telefoonnummers hulpverlening ................................. 19 Bijlage B Wat te doen bij (bijna)- verdrinking/ ongeval? ........... 21 9.1 9.2

Procedure (bijna) verdrinking ............................................................. 21 Procedure ongeval zwembad Die Heygrave ...................................... 22

10 Bijlage C Regeling calamiteiten ................................................... 23 Storingen tijdens het weekend ..................................................................... 23

11 Bijlage D Ongevallenregistratieformulier Die Heygrave, ........... 24 12 Bijlage E Strategische posities Die Heygrave ............................. 26

iii

Inleiding Goed toezicht houden is een taak van, en een verantwoordelijkheid van het badpersoneel. Opleiding en instructie zijn noodzakelijk om deze taak goed uit te kunnen voeren. Een wezenlijk onderdeel van de instructie staat in het toezichtplan. Hierin staat hoe het toezicht kwalitatief en kwantitatief geregeld is. Voorkomen van ongevallen is niet alleen een verantwoordelijkheid van het badpersoneel. Vooral ook van de klant zelf of, bij minderjarigheid, van de ouder of begeleider. De WHVBZ (Wet Hygiëne en veiligheid Badinrichtingen en zwembaden) stelt regels voor het toezicht. Deze zijn richtinggevend voor het toezichtplan. Het toezichtplan is formeel van kracht geworden op 27 april 2003. Het plan dat nu voor u ligt is een uitbreiding en verbetering van het voorgaande. Het plan dient steeds te worden bijgesteld aan de ontwikkelingen of vakinhoudelijk zaken waarover overeenstemming is bereikt met de betrokken medewerkers. Dit plan is voorgelegd aan de inspectie van de WHVBZ. Zij hebben hun waardering uitgesproken voor dit product maar mogen formeel geen toestemming geven. De definitieve versie die nu voor u ligt is goedgekeurd door het college van Burgemeester en wethouders van de gemeente Heusden. Maart 2006, zijn de volgende wijzigingen toegevoegd:4.1.2, gezinszwemmen op zondag extra toegelicht April 2007 is het gebruik van de portofoons verder uitgebreid en bijlage B wat te doen bij verdrinking/ ongeval toegevoegd. Januari 2011, 1.5 huisregels voor publiek en 4.1.2 capaciteit recreatief zwemmen gewijzigd

4

1 Hoofdstuk 1

Richtlijnen toezicht houden

1.1 Het toezicht houden houdt in Gastheer of gastvrouw zijn • ontvangen van het bezoek / begeleiden bij vertrek • gastvrijheid • praatje maken en tips geven indien gewenst • zorgen voor een schone en ordelijke accommodatie Preventie • controle op de naleving van de regels en normen • bij constatering van abnormaal gedrag waarschuwend/regulerend optreden • erop toezien dat gevaarlijke stunts achterwege blijven • controle op juist gebruik van materialen Uitvoerend/actie • in geval van nood reddend optreden, zowel in het water als op de kant • E.H.B.O./ reanimatie zelf optreden en regelen dat arts of ambulance komt • Overgaan tot verwijderen van bezoekers die zich niet storen aan waarschuwingen en/of herhaaldelijk gedrag vertonen dat gevaar oplevert voor derden Toezicht is primair en een verantwoording van elke medewerk(st)er Ten alle tijden dient er toezicht gehouden te worden op de bassins indien er door gasten wordt gezwommen. Er wordt altijd door minimaal één persoon toezicht gehouden, die zich duidelijk zichtbaar opstelt voor de bezoekers. Indien men met gasten praat, stel je dan zo op, dat je het bad in de gaten kunt houden. Tijdens het toezicht houden toont men een actieve houding. Ga niet langer dan noodzakelijk op een stoel zitten. Zitten mag, maar wissel dit af met rondlopen. Zorg voor goed contact met het publiek.

1.2 Toezicht houden bij een zone. Bij een gering aantal bezoekers zul je vaak alleen toezicht houden bij één heel bassin. Dit bassin is het gebied dat aan jou is toevertrouwd, de zone. Bij drukker bezoek en/of openstelling van attracties, zal het toezicht door meerdere lifeguards aan één bassin worden uitgeoefend. Dan wordt het bassin opgedeeld in zones en zijn ook de attracties een aparte zone. Elke lifeguard houdt dan toezicht over het gebied of de attractie die aan hem is toevertrouwd.

Het observeren van een zone. Tijdens het toezichthouden moet je mensen in en rondom je zone voortdurend in de gaten houden. Het observeren van een zone wordt niet willekeurig gedaan, maar systematisch en binnen een bepaalde tijdseenheid. Dit moet je doen om te voorkomen dat je in een zone een gevaarlijke situatie of een bezoeker in nood over het hoofd ziet.

5

Het systematisch observeren van je zone (het scannen) kun je het beste doen volgens de 10:20 –regel. Volgens die regel moet je in staat zijn om binnen tien seconden je volledige zone te scannen. Wanneer je een bezoeker in nood signaleert moet je binnen 20 seconden bij de drenkeling kunnen zijn. Je moet op zo’n plaats in je zone staan dat je op tijd actie kunt ondernemen en zo snel mogelijk bij een drenkeling kunt zijn. Daarom spreken we van een strategische positie. De strategische posities zijn beschreven in bijlage E. Techniek van het scannen. Scannen gebeurt door systematisch (delen van) je zone te observeren. Je kijkt achtereenvolgens: • Van links naar rechts over de zone • Van rechts van links over de perrons • Van links naar rechts over het wateroppervlak • Van rechts naar links over de bodem • Van links naar rechts over de bodem. De belangrijkste punten van het scannen nog even op een rij: → Je moet met je ogen over je zone van links naar rechts bewegen. Je zone mag zich alleen voor je bevinden → Je mag nooit je rug keren naar de te scannen zone. Indien je moet bewegen, dan alleen zijwaarts of achterwaarts. → Je moet je richten op hetgeen de zwembadbezoekers doen, oogcontact maken daar waar mogelijk is. De uitdrukking op het gezicht van de zwembadbezoeker geeft vaak een waarschuwing voor (potentieel) gevaar. → Het fixeren op een punt moet vermeden worden. Je kunt je ogen wat rust geven door kort naar een verder punt te kijken → Bij afwisselen of aanvang van de dienst moet je eerst het totale gebied scannen, voordat de zone wordt overgenomen. Ook moeten eventuele bijzonderheden kort doorgesproken worden, maar wel zonder dat het scannen wordt verwaarloosd (ogen gericht op het bad) → Je moet bezoekers volgen. Je moet een zwembadbezoeker die onder gegaan is volgen, om te zien waar deze boven komt. Ook hoge-risico-groepen als jonge kinderen enz. moeten gevolgd worden

1.3 Algemene regels voor de medewerk(st)ers • • • • • • •

De algemene regels en afspraken voor het publiek dienen door een ieder consequent te worden gehanteerd. Houdt actief toezicht. Leunen, hangen of een ongeïnteresseerde houding werkt negatief op de bezoeker en op je eigen functioneren. Houdt toezicht volgens de in het toezichtplan besproken strategische posities voor de verschillende situatie, zie verderop in dit toezichtplan. Houd je aan het toezichtplan. Rouleer regelmatig, zodat iemand niet te lang op dezelfde plaats staat. Regelmatig rouleren bevordert de alertheid. Hou voortdurend contact met elkaar (mobilofoon), maar voorkom dat je teveel samen op één plaats staat. Ga NOOIT van je post of van de zwemzaal af zonder je collega te waarschuwen. Blijf niet langer weg dan afgesproken of noodzakelijk is. Wees alert op mogelijke probleemsituaties. Voorkomen is beter dan genezen! Overleg bij moeilijkheden met het publiek met elkaar over de aanpak. Beslis niet eenzijdig om er iemand uit te sturen. 6

• •

•

Waarschuw bij ordeproblemen met het publiek zonodig de politie. Overleg onderling op welk moment dit noodzakelijk is. De receptiemedewerkster dient ten alle tijden door te geven als er groepen komen, al dan niet op afspraak. Ook als er klanten bij de receptie komen waarvan kan worden verwacht dat zij extra aandacht behoeven, dient dit onmiddellijk te worden gemeld aan de toezichthouders.

1.4 Algemene regels voor de leiding • • • • • • •

Het werkrooster dient zodanig te zijn opgesteld, dat er tijdens de publieke uren ten alle tijden twee bevoegde medewerk(st)ers of toezichthouders in de accommodatie aanwezig zijn. De leiding zorgt voor voldoende toezicht zoals omschreven in dit toezichtplan, zowel kwantitatief als kwalitatief. De medewerk(st)er dienen zo mogelijk tijdig op de hoogte te worden gesteld van aanwezigheid van bijzondere activiteiten of publieksgroepen op enig moment. De leiding bewaakt een goede gang van zake op de accommodatie tijdens de publieksuren en stuurt bij waar nodig. De leiding zal bij roosterwijziging van medewerk(st)Iers nimmer afwijken van de regelgeving van dit plan zonder overleg met de betrokken medewerk(st)ers. De leiding besteedt in het vakoverleg/werkoverleg voldoende aandacht aan problemen en wensen betreffende het toezicht houden. Leiding zorgt voor een duidelijk bord bij de entree van het bad met daarop vermeld de huisregels voor het publiek.

1.5 Huisregels voor het publiek. Artikel 1 Entreebewijs. 1.1 Toegang tot de zwemaccommodatie wordt verkregen na aanschaf van een geldig entreebewijs. Personen jonger dan 18 jaar die niet kunnen zwemmen zijn van harte welkom onder voorwaarde dat ze begeleid worden door iemand van 18 jaar of ouder. De toegang geldt éénmalig voor de vastgestelde openingstijden op de dag waarop het entreebewijs wordt aangeschaft.

Artikel 2 Hygiëne. 2.1 Voor het zwemmen is men verplicht om te douchen. 2.2 Het dragen van schoeisel op de witte tegels en op de zwembadperrons is niet toegestaan. 2.3 Mensen die drager zijn van een besmettelijke ziekte en daarmee de gezondheid van andere bezoekers in gevaar brengen mogen geen gebruik maken van de zwemaccommodaties.

Artikel 3 Verantwoordelijkheid. 3.1 De bezoeker betreedt het sportcentrum op eigen risico.

Artikel 4 Aansprakelijkheid. 4.1 De gemeente en de medewerkers van het sportcentrum zijn niet aansprakelijk voor vermissing of beschadiging van goederen, lichamelijk letsel toegebracht door derden of diefstal van persoonlijke eigendommen. 7

4.2 De bezoeker is aansprakelijk voor schade die door zijn toedoen aan medewerkers van het sportcentrum, goederen, opstallen of aan andere bezoekers is toegebracht. 4.3 Alle aanwijzingen van de medewerkers van het sportcentrum dienen door de bezoeker te worden opgevolgd. Bij weigering kan verwijdering uit het sportcentrum volgen zonder dat de bezoeker recht op restitutie van de toegangsprijs heeft.

Artikel 5 Diefstal 5.1 Van diefstal en andere strafbare feiten wordt altijd aangifte gedaan bij de politie.

Artikel 6 Hinderlijk gedrag 6.1 Hinderlijk gedrag ten opzichte van andere bezoekers en het personeel dient achterwege te blijven.

Artikel 7 Zwemkleding 7.1 Het dragen van ondergoed onder zwemkleding is niet toegestaan 7.2 Zwemmen met kleding is niet toegestaan 7.3 Met kleding op de zwemzaal is niet toegestaan 7.4 Kleding in de kleedhokjes laten hangen is niet toegestaan.

Artikel 8 Gevaar 8.1 Springen of duiken van de duikplank dient in het verlengde van de plank te geschieden. 8.2 Hardlopen in de zwemaccommodaties is niet toegestaan. 8.3 Het werpen van harde voorwerpen is niet toegestaan in de zwemaccommodatie. 8.4 Bezoekers die geen zwemdiploma hebben of die naar mening van het zwembadpersoneel niet voldoende zwemvaardig zijn mogen alleen van de volgende zwembaden gebruik maken; • Wedstrijdbad vóór de lijn • Instructiebad/kleuterbad 8.5 Kinderen zonder zwemdiploma of kinderen die niet voldoende zwemvaardig zijn moeten zwemvleugels of kurkjes dragen in het wedstrijdbad vóór de lijn en alleen onder begeleiding van een volwassene. 8.6 Het is niet toegestaan om ongeoefende zwemmers alleen te laten in het instructiebad/kleuterbad. 8.7 Bezoekers met een medische beperking(bijvoorbeeld epilepsie) dienen dit vooraf t e melden bij het toezichthoudend personeel 8.8 Het meebrengen van breekbare voorwerpen is niet toegestaan.

Artikel 9 Duiken 9.1 Duiken is toegestaan bij een waterdiepte van 2.00 meter of meer. 9.2 Met borden en/of pictogrammen wordt aangegeven waar niet mag worden gedoken.

Artikel 10 Alcohol en tabakswet. 10.1 Alcoholische dranken mogen door personen van 18 jaar en ouder in beperkte mate worden genuttigd in het sportcafe. In de rest van het sportcentrum is het gebruik van alcoholische dranken niet toegestaan. 8

10.2 Roken en gebruik van drugs is in het hele sportcomplex niet toegestaan.

Artikel 11 Huisdieren. 11.1 Huisdieren worden in het sportcentrum niet toegelaten met uitzondering van zorghonden.

Artikel 12 Gevonden voorwerpen. 12.1 Gevonden voorwerpen kunnen worden afgeven bij de kassa.

1.6 Gevaarlijke situaties Iedereen moet op tijd gevaarlijke situaties signaleren voor de veiligheid van het publiek. Een aantal gevaarlijke situaties zijn: • Hardlopen rondom de zwembaden, met name op een gladde ondergrond • Duiken in ondiep water • Zonder zwemdiploma in diep water • Met onveilige middelen (b.v. bandje) in diep water • Vrij zwemmen in de springkuil • Spelmateriaal in de springkuil • Naar de zijkant springen / duiken vanaf de duikplank • Met meerdere personen tegelijk springen / duiken vanaf de duikplank • Met meerdere personen meeveren op de duikplank Mocht er toch een ongeval plaatsvinden, dan wordt er een ongevallenformulier ingevuld voor de ongevallenregistratie. Zie bijlage D.

1.7 Uitlenen van materiaal Spelmateriaal wordt door de medewerkers uitgeleend of in het water gelegd. In zwembad “die Heygrave” mogen kurkjes en plankjes aan kinderen met ouders worden uitgeleend. Dit ter stimuleren van het leren zwemmen. Ook zwemvliezen kunnen voor het verbeteren van de techniek van de crawlslagen worden uitgeleend, als ouders met hun kinderen speciaal hiervoor komen oefenen. Duikbrillen en snorkels mogen niet uitgeleend worden. Grote matten mogen niet in het instructiebad of in het doelgroepenbad.

1.8 Eten en drinken In zwembad Die Heygrave geld de regel dat er alleen gegeten en gedronken mag worden op de bankjes. In of aan het water mag beslist niet gegeten of gedronken worden. Er is een algemeen verbod op het meenemen van alle soorten glaswerk.

9

2 Begin en einde dienst 2.1 Controleer bij aanvang van de dienst de volgende zaken • • • • • •

Maak een ronde langs de bassins en controleer af deze leeg zijn, bijvoorbeeld geen rotzooi op de bodem. Controleer werking communicatiemiddelen/ geluidsinstallatie en neem mee naar het bassin: telefoon, portofoon, buzzer drenkelingendetectie. Zijn alle bedieningsschakelaars operationeel. (stroom/verlichting) Zijn alle EHBO spullen in orde Zorg dat alle reddingsmiddelen binnen handbereik liggen Voor zwembad Die Heygrave: zet het drenkelingendetectiesysteem aan en controleer of het werkt en of de coördinaten op de buzzers kloppen. Contoleer door pion op de bodem te gooien.

De controles worden elke ochtend vastgelegd in het logboek. Bij eventuele mankementen wordt een notitie gemaakt en zo nodig actie ondernomen. Ook na meting van het water actie ondernemen als er iets niet goed is.

2.2 Einde dienst Tien minuten voor het einde van het recreatief zwemmen mag het spelmateriaal opgeruimd worden en mag er een begin worden gemaakt om de gasten te verzoeken het zwembad te verlaten. Tevens kan er worden gevraagd om het afval in de daarvoor bestemde vuilnisbakken te gooien. Na iedere dienst moet er schoongemaakt worden volgens het schoonmaakplan. Controleer bij het verlaten van de zwemzaal of iedereen het bad en het perron verlaten heeft. Leg al het communicatie materiaal terug op de afgesproken plek en zorg dat alles op de oplader ligt zodat je collega’s morgen niet zonder staan!! En controleer bij het verlaten van het zwembad of alle ramen en deuren van de accommodatie gesloten zijn en er geen verlichting meer brandt. Schakel alarmsysteem in.

10

3 Analyse bassins in de accommodatie 3.1 Overdekt zwembad “Die Heygrave” 3.1.1 25 meterbad bassin 25 × 15 meter • • • • •

•

Het bassin is te verdelen in een ondiep gedeelte en een diep gedeelte, te markeren door een drijflijn. Bij het banen zwemmen is er een andere zichtbare afscheiding, een vlaggenlijn boven het bad. Het ondiepe gedeelte heeft een verloop van 1.20 m tot 1.40 m over een lengte van 11 meter. Dan een sterk aflopend gedeelte van 1.40 m tot 3.80 m. (7 meter) Een diep gedeelte van 3.80 m over een lengte van 7 meter. Er is een (afsluitbare) 1-meter springplank in het diepste gedeelte, 2 meter vanaf de zijkant. Het bassin heeft een opstaande rand van ± 20 cm.

3.1.2 instructiebad 15 × 8 meter • • •

Het bassin heeft een waterdiepte van 0 tot 90 cm met een licht aflopende bodem. Over de breedte van het bad lopen drie traptreden het water in, tot een waterdiepte van 15 cm. In het ondiepe gedeelte staat een vaste peuter/kleuter glijbaan.

De beide baden liggen achter elkaar en zijn goed overzichtelijk.

3.1.3 Doelgroepenbad 8x10 meter • • • • • •

het bassin heeft een beweegbare bodem over de gehele oppervlakte de bodem kan versteld worden van 0 cm tot 140 cm tussen de ene en de andere kant kan maximaal 40 cm verschil zitten bad heeft een overloopgoot luie trap aanwezig vaste trappen zijn afgesloten dmv ketting en bord “buiten gebruik”

11

4 Kwantiteit bij het toezicht houden 4.1 Zwembad “die Heygrave” 4.1.1 Banen zwemmen Het banen zwemmen in het wedstrijdbad en het doelgroepenbad is op maandag t/m vrijdag van 12.30-13.30 uur. Bij deze activiteit is er geen spelmateriaal in het water. Toezicht :

bij elk bassin is één toezichthouder aanwezig. Een van de twee staat met een portofoon in verbinding met de kassa. Voor strategische posities zie bijlagen.

Het banen zwemmen in alleen het wedstrijdbad (ma 20.30-21.30, wo 9.00-10.00 en 20.0021.00, do 19.45-21.00, vrij 10.00-11.00. Bij deze activiteit is er geen spelmateriaal in het water. Toezicht: Bij het wedstrijdbassin is één toezichthouder aanwezig. En staat met portofoon in verbinding met de kassa. vrijdag van 11.00 tot 12.00: inloopuur in wedstrijdbad, een toezichthouder bij wedstrijdbad. Vanaf 11.20 is er een lesgever in het doelgroepenbad en een toezichthouder bij het wedstrijdbad. Na de oefeningen (20 min.) staat er een toezichthouder per bassin.

4.1.2 Recreatief zwemmen Hieronder vallen de volgende activiteiten, recreatief zwemmen, recreatief zwemmen jeugd en gezinszwemmen: - woensdag van 14.30 tot 16.30 en van 18.00 tot 19.00 - zaterdag van 13.00 tot 14.30 - zondag van 10.30 tot 12.30 Toezicht: er zijn twee toezichthouders aanwezig waarvan een met een portofoon in verbinding staat met de kassa. Bij grote drukte op de jeugdmiddag op woensdag van 14.30 – 16.30 uur is een extra (assistent) toezichthouder aanwezig. Voor strategische posities zie bijlagen. -

Zondag van 10.30-12.30: Gezinszwemmen in het wedstrijdbad en het instructiebad, 1 toezichthouder bij instructiebad en 1 toezichthouder bij wedstrijdbad. * Alleen kinderen onder begeleiding van ouders worden tijdens deze activiteit toegelaten. * Omdat deze activiteit bezocht wordt door alleen ouders met kinderen, is het voldoende om met 2 toezichthouders toezicht te houden . Ook als er meer dan 120 zwemmers zijn. *Bij grote drukte duikplank sluiten.

Condities die het toezichthouden bij het recreatief zwemmen kunnen beïnvloeden: • Binnenkomst van groepen jongeren van 12 tot 20 jaar • Binnenkomst van groepen die niet of slecht kunnen zwemmen • Binnenkomst van groepen met een geestelijke of lichamelijke handicap • Binnenkomst van groepen, zich manifesterende, allochtonen 12

•

Binnenkomst van groepen anderstaligen

Als dit soort groepen komen zwemmen, maakt de caissière melding aan de toezichthouders. De toezichthouders maken duidelijke afspraken met de begeleiding van de groep! Capaciteit bij recreatief zwemmen: • 0 – 35 zwemmers; er is sprake van enige drukte in het bassin. Toezicht : twee toezichthouder op de zwemzaal, een kan eventueel andere werkzaamheden verrichten op de zwemzaal. • 35 – 150 zwemmers; er is sprake van behoorlijke drukte in het bassin. Toezicht : twee toezichthouders op de zwemzaal, met portofoon in verbinding met de receptie • 150 – 300 zwemmers*; er is sprake van topdrukte in het bassin. Toezicht : minimaal drie toezichthouders. Dit is ook afhankelijk van het soort bezoekers. * Er is duidelijk verschil tussen jeugdrecreatie en gezinszwemmen (begeleidend zwemmen met ouders), zie paragraaf 4.1.2, toelichting gezinszwemmen op zondag.

4.1.3 Zweminstructie Het zwemonderwijs, zwem ABC en snorkelen, wordt gegeven door gekwalificeerde zwemonderwijsgevenden. Daarnaast wordt er rekening gehouden met de grootte van de lesgroep. Elke zwemonderwijzer draagt zelf de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de aan zijn / haar toevertrouwde lesgroep. Toezicht:

de speeltijd is een wezenlijk deel van de zwemles dus tijdens de laatste 5 minuten vrij spelen houden de zwemonderwijzers gezamenlijk toezicht.

4.1.4 Doelgroepen Doelgroepactiviteiten worden gegeven door een gekwalificeerde zwemonderwijzer, activiteitenbegeleider. Daarnaast is er rekening gehouden met de grootte van de groepen. Hieronder vallen de volgende activiteiten: aqua-fitness, aquarobic, fifty-fit, MbvO, zwangerschapszwemmen, aquaslank, bewust bewegen, baby/peuterzwemmen, Body en mind. Toezicht:

de zwemonderwijzer die de les verzorgt, houdt ook toezicht op de groep.

4.1.5 Recreatief zwemmen tijdens schoolzwemmen en schoolzwemplan Tijdens het schoolzwemmen is het schoolwerkplan van toepassing. Aan het eind van elke les heeft elke groep 5 minuten vrij spelen. Toezicht:

de betreffende zwemonderwijzers houden gezamenlijk toezicht. De speeltijd maakt namelijk wezenlijk deel uit van de zwemles..

Noot: Dit zijn momenten waarbij in de zwembaden vaak de meeste gevaarlijke situaties en zelfs verdrinkingsgevallen ontstaan.

4.1.6 Activiteiten

13

Bij de organisatie van activiteiten dient rekening gehouden te worden met voldoende toezicht; d.w.z. verantwoord toezicht. Uitvoerende spelbegeleiders zijn geen waarborg voor voldoende toezicht. Toezicht: Tijdens evenementen is men verplicht een oortje van de portofoon in te hebben

4.1.7 Discozwemmen Tijdens het disco zwemmen is er vooral veel jeugd aanwezig in de leeftijd tot ca 14 jaar. Kinderen zonder diploma worden alleen onder begeleiding van een volwassene toegelaten. Toezicht:

Minimaal drie toezichthouders (door portofoon in contact met elkaar en receptie) tijdens het disco zwemmen, die zich gedurende de activiteit actief verplaatsen. Tijdens discozwemmen is men verplicht het oortje van de portofoon in te hebben.

4.1.8 Verhuur accommodatie Ook als de accommodatie verhuurd is zonder toezicht, kan –indien er gevaarlijke of onverantwoordelijke situaties worden gesignaleerd- worden ingegrepen door medewerkers van de sportaccommodaties van de gemeente Heusden. Er is een speciaal contract met de huurders, waarin speciale maatregelen t.o.v. de veiligheid zijn opgenomen.

5 Kwalitatief toezicht bij het recreatief zwemmen 5.1 Toezichthouder (gastheer/vrouw) 5.1.1 Gekwalificeerd toezichthouder Om zelfstandig bij een bassin te mogen/kunnen functioneren gaat het om een medewerker met het volgende profiel: • Vaardigheid van het reddend zwemmen, zie Praktijktraining lifeguard ( eisen KNBRD certificaat zwemmend redden voor zwembaden) Als gekwalificeerd toezichthouder moet je 2 keer per jaar aan deze eisen voldoen. Ben je seizoensmedewerker dan moet je 1 keer per jaar aan deze eisen voldoen. • Diploma EHBO met reanimatie • (Bij)scholing omgaan met agressie is gewenst • Praktijk training, het houden van toezicht (observeren, opstelling, inschatten situaties)

5.1.2 Assistent toezichthouder Het is mogelijk om assistenten of aankomend toezichthouders in te zetten. Zij voldoen nog niet aan één of meer van bovenstaande kwalificaties. Zij mogen dus niet zelfstandig bij een bassin functioneren, maar altijd onder begeleiding van een gekwalificeerde toezichthouder. De assistent toezichthouder moet wel voldoen aan de praktijkeisen van het certificaat lifeguard, zie eisen KNBRD certificaat zwemmend redden voor zwembaden. Aanbevolen is wel het EHBO diploma met reanimatie en (Bij)scholing omgaan met agressie

14

5.2 Overige kwalificaties 5.2.1 Bedrijfskennis Elke medewerker moet van het onderstaande op de hoogte zijn: • Kennis van het toezichtplan • Kennis van het calamiteitenplan en ontruimingsplan • Weten waar alle EHBO materialen zich bevinden en controleren of alles aanwezig is • Weten welke communicatieapparatuur waarvoor gebruikt moet worden en deze op werking controleren. (telefoon, buzzer, portofoon).

5.2.2 Regelmatige scholing en training • • • • • •

EHBO en reanimatie Lifeguard-training inclusief popduiken diepste deel van het bassin in de accommodatie BHV herhalings les Deelname aan oefeningen nood- en ontruimingsplan Training omgaan met agressie / conflicten Training toezicht houden (intern)

Al deze punten worden vermeld in het logboek

6 Beschrijving van de kwaliteit en kwantiteit van het toezicht bij het leren zwemmen 6.1 Toezicht bij het leren zwemmen Het zwemonderwijs wordt gegeven door gekwalificeerde zwemonderwijsgevenden. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de grootte van de niveaugroepen. Elke zwemonderwijzer draagt zelf de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de aan zijn / haar toevertrouwde lesgroep. Tijdens de speeltijd houden de betreffende zwemonderwijzers gezamenlijk toezicht. De speeltijd maakt namelijk deel uit van de wezenlijke zwemles.

6.2 Condities waaronder het zwemonderwijs plaatsvindt De leerlingen krijgen één uur les waarvan de laatste vijf minuten spelen. De leerlingen doorlopen de volgende fasen • witte bad, water vrijmaken en aanleren globale beenslag • blauwe bad, verbeteren beenslag en aanleren combinatie met het hoofd onder water • gele bad, aanleren combinatie met het hoofd boven water, voorbereiden rode bad (wedstrijdbad) • rode bad, voorbereiden zwemdiploma A • zwemdiploma B • zwemdiploma C Er is een zwemcoördinator die extra leerhulp geeft aan leerlingen die ergens moeite mee hebben of kinderen die eerder over kunnen. Groepsindeling Opleiding A-diploma : wit, blauw en gele bad maximaal 12 leerlingen rode bad maximaal 15 leerlingen. 15

Opleiding B-diploma : maximaal 15 leerlingen Opleiding C-diploma : maximaal 15 leerlingen

6.2.1 Gekwalificeerde zwemonderwijsgevenden Om zelfstandig bij een bassin te mogen/kunnen functioneren, gaat het om een medewerker met het volgende profiel : • Zwemonderwijzer, of • CIOS met aantekening zwemonderwijs, of • Opleiding zwemonderwijzer met minimaal module 1 en 2. • All-round zwembadmedewerker Tevens moet er regelmatige bijscholing plaatsvinden. Dit wordt vermeld in het logboek persoonlijke opleidingen.

6.3 Overige kwalificaties 6.3.1 Ervaring en opleiding • • • • •

diploma zwemonderwijzer, CIOS met aantekening zwemonderwijs of opleiding zwemonderwijzer module 1 en 2 of opleiding zwemleider A diploma EHBO met reanimatie (Bij)scholing omgaan met agressie praktijk training, het houden van toezicht (observeren, opstelling, inschatten situaties) Life-guard, praktijkaantekening popduiken of diploma zwemmend redden KNBRD-A

6.3.2 Bedrijfskennis Elke medewerker moet van het onderstaande op de hoogte zijn: • Kennis van het toezichtplan • Kennis van het nood- en ontruimingsplan • Weten waar alle EHBO materialen zich bevinden en controleren of alles aanwezig is • Invullen van ongevallenregistratieformulier (zie bijlage D) • Weten welke communicatieapparatuur waarvoor gebruikt moet worden en deze op werking controleren. (telefoon,buzzer, portofoon).

6.3.3 Regelmatige scholing en training • • • • •

EHBO en reanimatie Popduiken diepste deel van het bassin in de accommodatie (herhaling lifeguard) Deelname aan oefeningen nood- en ontruimingsplan Training omgaan met agressie / conflicten Training toezicht houden (intern)

Al deze punten worden vermeld in het logboek persoonlijke opleidingen.

16

7 Beschrijving van de kwaliteit en kwantiteit van het toezicht bij doelgroepen 7.1 Toezicht bij doelgroepen Doelgroepactiviteiten worden gegeven door gekwalificeerde zwemonderwijsgevenden, activiteitenbegeleiders. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de grootte van de groepen. Elke activiteitenbegeleider / zwemonderwijsgevende draagt zelf de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de aan zijn / haar toevertrouwde lesgroep.

7.2 Condities waaronder doelgroepactiviteit plaatsvindt Iedere deelnemer aan een doelgroep in het 25 meter bassin aan de diepe kant moet zwemvaardig zijn. Groepsindeling Baby / peuter zwemmen Snorkelen jeugd Zwangerschap zwemmen Wedstrijdbad fitlessen Doelgroepbad fitlessen

: : : : : :

(aantal aanwezige deelnemers) maximaal 15 deelnemers per groep maximaal 15 deelnemers per groep maximaal 20 deelnemers per groep maximaal 30 deelnemers per groep maximaal 25 deelnemers per groep

7.2.1 Gekwalificeerde zwemonderwijsgevenden Om zelfstandig bij een bassin te mogen/kunnen functioneren, gaat het om een medewerker met het volgende profiel : • Zwemonderwijzer / zwemleider A, of B • CIOS met aantekening zwemonderwijs, of • Opleiding zwemonderwijzer met minimaal module 1 en 2. • All-round zwembadmedewerker Tevens moet er regelmatige bijscholing plaatsvinden. Dit wordt vermeld in het logboek persoonlijke opleidingen.

17

7.3 Overige randvoorwaarden 7.3.1 Ervaring en opleiding • • • • • • •

minimaal 21 jaar diploma zwemonderwijzer, CIOS met aantekening zwemonderwijs of opleiding zwemonderwijzer module 1 en 2 certificaat doelgroepactiviteit diploma EHBO met reanimatie (Bij)scholing omgaan met agressie praktijk training, het houden van toezicht (observeren, opstelling, inschatten situaties) praktijkaantekening popduiken of diploma zwemmend redden KNBRD-A

7.3.2 Bedrijfskennis Elke medewerker moet van het onderstaande op de hoogte zijn: • Kennis van het toezichtplan • Kennis van het ontruimingsplan en calamiteitenplan • Weten waar alle EHBO materialen zich bevinden en controleren of alles aanwezig is • Invullen van ongevallenregistratieformulier (zie bijlage D) • Weten welke communicatieapparatuur waarvoor gebruikt moet worden en deze op werking controleren. (telefoon,buzzer, portofoon).

7.3.3 Regelmatige scholing en training • • • • •

EHBO en reanimatie Life-guard, incl. popduiken diepste deel van het bassin in de accommodatie Deelname aan oefeningen nood- en ontruimingsplan Training omgaan met agressie / conflicten Training toezicht houden (intern)

Al deze punten worden vermeld in het logboek persoonlijke opleidingen.

18

8 Bijlage A Telefoonnummers hulpverlening 8.1 HUISARTSEN DRUNEN Huisartsenpost Waalwijk na 17.00u en weekends 0900-3322222 Kasteellaan 2 5141 BM Waalwijk

Huisartsenpost HOV na 17.00u en weekends 0900-8860 Rijnstraat 4 5215 EK ’s Hertogenbosch

Huisartsenpost ’t Raethuys Stationstraat 3 5151 HA Drunen H. van Berkum, M. van de Pas P. Verhaak D. Wassink

0416-372250 0416-372223 0416-372589

Huisartsenpraktijk Duin en Wiel Stationstraat 1 5151 HA Drunen A. Timmerman R. Morshuis en H. Morshuis-Veraa

0416-378111 0416-374038

Huisartsenpraktijk Drunen Schoolstraat 9 c 5151 HH Drunen W. Mulder, M. van Dijk- van de Winkel en D. Barnhoorn P. Engelenburg en J. Engelenburg-van Drost

0416-376464 0416-376680

Huisartsenpraktijk Heusden Kasteellaan 28-29 5256 GV Oud-Heusden P. Ebben en M. Gommers-de Meijer Spoedlijn G. Roelofs Hoofdstraat 88 4265 HA Genderen Spoedlijn

0416-661250 0416-662213 0416-351159

0416-352861 19

HUISARTSEN VLIJMEN-NIEUWKUIJK Huisartsenpraktijk De Statie De Statie 4 5251 DK Vlijmen H. Maessen en F. Gesthuizen Spoedlijn Z. Kuzinowicz en H. Wielders Spoedlijn

073-5187500 073-5187518 073- 5157555 073-5187518

Huisartsenpraktijk Amaru Wilhelminastraat 24 5251 ES Vlijmen M. Nijboer Spoedlijn

073-5111377 06-10447497

Huisartsenpraktijk De Steenenborch 6 5253 XC Nieuwkuijk J. Versteeg Spoedlijn

073-5130260 06-30238838

ZIEKENHUIZEN JEROEN BOSCH ZIEKENHUIS Locatie Groot Ziekengasthuis Tolbrugstraat 11 5211 RW ’s Hertogenbosch

073-6992000

Locatie Carolus Ziekenhuis Hervensebaan 4 5232 JL ’s Hertogenbosch

073-6992000

TWEESTEDENZIEKENHUIS WAALWIJK Kasteellaan 2 5141 BM Waalwijk Alleen werkdagen van 8.00 tot 17.00 uur

0416-682222

TWEESTEDENZIEKENHUIS TILBURG Dr. Deelenlaan 5 5042 AD Tilburg

013-4655655

20

9 Bijlage B Wat te doen bij (bijna)- verdrinking/ ongeval? 9.1 Procedure (bijna) verdrinking 1. Alarmeer de andere toezichthouder met portofoon, zodat die jou zone over kan nemen en de receptie met de portofoon waarschuwt. 2. Start EHBO, en schakel indien nodig 112 in, geef dit via portofoon door aan de andere toezichthouder en receptie. Receptie brengt zsm AED en belt 112. 3. De receptie blijft daarna bij de kassa, en indien nodig (dit bepaald de toezichthouder) ontruimt de receptie het bad via de omroepinstallatie{attentie, attentie ivm ongeval wil iedereen zsm het water verlaten} de andere toezichthouder begeleidt dit en probeert er voor te zorgen om geen paniek te laten ontstaan. 4. Verder zorgt de receptie ervoor dat er geen zwemmers meer het bad in kunnen, vangt de ambulance op en zorgt voor info aan bezoekers. 5. De receptie zorgt ervoor dat thuisfront(indien nodig) van het slachtoffer geïnformeerd wordt en informeert management.

Uitvoering redding en EHBO bij drenkeling! 1. Probeer de redding uit te voeren vanaf de kant. 2. Is dit niet mogelijk ga dan te water, en haal de drenkeling aan de kant. 3. Haal de drenkeling uit het water. a. Is de drenkeling bij bewustzijn, en niet bewusteloos geweest, probeer de drenkeling te kalmeren en voer indien nodig EHBO uit. De overige zwemmers kunnen gewoon blijven zwemmen. b. Is de drenkeling bewusteloos en heeft een normale ademhaling, dan stabiele zijligging en als slachtoffer langer als 1 minuut bewusteloos blijft, receptie 112 laten bellen. De overige zwemmers moeten het water uit, de receptie roept dit om. Verder zorgt de receptie ervoor dat het tourniquet afgesloten wordt en er geen bezoekers meer naar binnen gaan. Receptie vangt ambulance op bij ingang c. Is de drenkeling bewusteloos en is er geen ademhaling, waarschuw de receptie die brengt AED en belt 112, je start zelf gelijk met 1 minuut beademen, is de drenkeling na 1 minuut beademen niet bij bewustzijn gekomen, start dan reanimatie 30 compressies en 2 beademingen. De overige zwemmers moeten het water uit, de toezichthouder roept dit om. Verder zorgt de receptie ervoor dat het tourniquet afgesloten wordt en er geen bezoekers meer naar binnen gaan. Receptie vangt ambulance op bij ingang. d. Ga door tot drenkeling bij bewustzijn is of totdat professionele hulp het overneemt

NAZORG bij zwaar ongeval of verdrinking: 1. 2. 3. 4.

De manager of diens vervanger wordt geïnformeerd. De manager is ook aanspreekpunt voor de pers. De medewerkers doen geen uitspraken naar de pers. Ongevallenrapport wordt ingevuld door medewerker die bij (bijna)-verdrinking aanwezig was 5. Eventuele nazorg voor de medewerkers die aanwezig waren bij (bijna)- verdrinking

21

9.2 Procedure ongeval zwembad Die Heygrave 1. Directe acties: Constaterend medewerker; • In veiligheid brengen van directe slachtoffer en overige aanwezigen, denk aan eigen veiligheid. • Vrijhouden omgeving van het slachtoffer/ achterhalen wat er gebeurd is. • Stel het slachtoffer gerust. • Verleen indien nodig EHBO, EHBO-er laat eventueel deskundige hulp(ambulance, 112) inroepen via de kassa. • Als hulp verleent is en alles onder controle dan ongevallenregistratie invullen( zie bijlage) en kopie in postbak assistent-manager .

2. Nazorg acties Assistent-manager; • Assistent manager verzamelt ongevallenregistratie, en houdt logboek (zie bijlage)bij van aard ongevallen, en de ondernomen acties om een volgend ongeval te voorkomen(indien mogelijk) • De ongevallen en ondernomen acties worden wekelijks besproken in co-team, afdelingskwartiertje en vakoverleg.

22

10 Bijlage C Regeling calamiteiten WAT

ZWAAR ONGEVAL

WIE BELLEN

TELEFOONNUMMERS NA KANTOORTIJDEN

1. BEN VERMEULEN

06-21214178 PRIVE 073-5217007

2. ANJO VAN HEMERT

PRIVE 073-5992987

3. HANS van de VEN

06-51645978

(BIJNA) VERDRINKING BRAND 4. Calamiteitendienst gemeente 06-54965671

Storingen tijdens het weekend WAT

TECHNISCHE INSTALLATIE

WIE BELLEN (ZIE ROOSTER)

TELEFOONNUMMERS

GERARD VERHOEVEN EVEN WEEK

06-51872247 PRIVE 013-5052829

ROB KIVITS ONEVEN WEEK

06-12963863 PRIVE 0416-379606

GEBOUW INVENTARIS

23

11 Bijlage D Ongevallenregistratieformulier Die Heygrave, Gegevens slachtoffer: Naam: Adres: Postcode en Woonplaats: Telefoon: Geboortedatum:: Beschrijving omstandigheden: Datum en tijd ongeval: Plaats ongeval: Aard van het letsel: Naam verzekeringsmaatschappij: Oorzaak ongeval:

E.H.B.O. verleent door: Naam persoon: E.H.B.O. Handelingen:

Doorgestuurd naar: Arts

Ja/nee

Naam arts: ……………………………………

24

Ziekenhuis Vervoer op eigen gelegenheid: Indien nee vervoerd door Ouders / familie ingelicht Zo ja wie : Evaluatie voorgekomen ongeval:

Ja/nee Ja/nee

Naam ziekenhuis: …………………………………… Naam vervoerder: ……………………………………

Ja/nee

Genomen corrigerende maatregelen Datum en naam verantwoordelijke

25

12 Bijlage E Situatie 1

Strategische posities Die Heygrave

Banen zwemmen

1.1 Baden open: • wedstrijdbad • doelgroepenbad Het instructiebad is gesloten Toezicht: Er staat 1 toezichthouder per bad, waarvan er 1 met een portofoon in verbinding staat met de receptie. Zie plattegrond voor strategische posities.

Bijzondere situaties Verlaten van de positie: Persoon 2 neemt centrale positie in tussen de twee baden en neemt de portofoon persoon 1 verlaat zijn post EHBO geval: Een toezichthouder helpt de bezoeker, de ander houdt toezicht vanaf de centrale positie tussen de twee baden in. Als het nodig is kan het doelgroepenbad tijdelijk afgesloten worden. Baden open: • wedstrijdbad Overige baden zijn gesloten of wordt les gegeven Toezicht: Er staat 1 toezichthouder die met een portofoon in verbinding staat met de receptie en met lesgever in het andere bad.

Bijzondere situaties Verlaten van de positie is niet mogelijk zonder dat er een vervanger is die positie over neemt.

Situatie 2

Vrijzwemmen

Baden open: • wedstrijdbad • instructiebad Het doelgroepenbad is afgesloten, deur dicht. Toezicht: Er staat 1 toezichthouder per bad, waarvan er 1 met een portofoon in verbinding staat met de receptie. Zie plattegrond voor strategische posities. Als er een derde toezichthouder aanwezig is loopt deze rond en lost af bij het verlaten van de positie van een andere toezichthouder.

Bijzondere situaties Verlaten van de positie:

26

Persoon 3 neemt positie in van de toezichthouder die zijn positie verlaat en neemt de portofoon over. EHBO geval: Een toezichthouder helpt de bezoeker, de ander houdt toezicht vanaf de centrale positie tussen de twee baden in. Als er een derde toezichthouder aanwezig is neemt deze de positie in van de toezichthouder die zijn positie verlaat. Als het nodig is kan het instructiebad tijdelijk afgesloten worden.

Situatie 3

Discozwemmen

Baden open: • wedstrijdbad • instructiebad Het doelgroepenbad is afgesloten, deur dicht. Toezicht: Er staan 2 toezichthouders bij het wedstrijdbad, die staan met een portofoon met een oortje in verbinding staat met de receptie. Derde toezichthouder staat bij het instructiebad ook met portofoon en oortje. Zie plattegrond voor strategische posities.

Bijzondere situaties Verlaten van de positie: Toezichthouder bij het instructiebad neemt positie in van de toezichthouder bij centrale positie tussen de baden in (bij douche) EHBO geval: Een toezichthouder helpt de bezoeker, een ander houdt toezicht vanaf de centrale positie tussen de twee baden in. De derde toezichthouder staat bij het wedstrijdbad. Als het nodig is kan het instructiebad tijdelijk afgesloten worden.

27

GESLOTEN

Gesloten

Gesloten

Gesloten

INGANG ZWEMZAAL

SITUATIE 1.1 = toezichthouders Dit is uitgangspositie verder is de afspraak om actief toezicht te houden dus regelmatig om de bassins bewegen

duikplank DUIKPLANK

8

28

GESLOTEN INGANG ZWEMBAD

SITUATIE 3 = toezichthouders Dit is uitgangspositie verder is de afspraak om actief toezicht te houden dus regelmatig om de bassins bewegen.

8

29

GESLOTEN

INGANG ZWEMBAD

SITUATIE 2 = toezichthouders Dit is uitgangspositie verder is de afspraak om actief toezicht te houden dus regelmatig om de bassins bewegen.

duikplank

30

Schoonmaakplan zwembad Die Heygrave 1. Perrons en wanden rondom het zwembad Dagelijks: • Klamvochtig reinigen van (verwarmde) zitbanken • Schrobben en droogzuigen van vloer • Desinfecteren (verwarmde) zitbanken • Desinfecteren zwemzaalperrons

Perodiek: •

• • •

Klamvochtig reinigen van alles boven reikhoogte (eventueel afstoffen) Klamvochtig reinigen van zwemzaalinventaris Klamvochtig reinigen van kasten en deuren Desinfecteren putjes met stankafsluiters

2. Toiletten, douches, was- en kleedruimten Dagelijks: • Materiaalwagen gebruiksklaar maken • Toiletpotten en urinoirs doorspoelen en intzetten • Ledigen en reinigen van asbakken • Ledigen van afvalbakken • Bijvullen van zeepdispenders en handdoekautomaten • Reinigen van wastafels, spiegels, dispenders en automaten (van schoon naar vuil) • Klamvochtig reinigen van tegelwanden in douches en toiletten • Verwijderen van vingertasten en vlekken • Reinigen van toiletpotten en urinoirs (van schoon naar vuil) Vloer: • Schrobben van vloer in de toiletten, douches, was- kleedruimten • Desinfecteren van vloer in de toiletten, douches, was- kleedruimten

Perodiek: •

• • •

Klamvochtig reinigen van stortbakken, leidingen, randen en richels Klamvochtig reinigen van tegelwandenin de was- kleedruimten OntkalkenKlamvochtig reinigen van kasten en deuren Klamvochtig reinigen van afvalbakken binnen- en buitenkant

3. Entree(hal), gangen en kantoren Dagelijks: • Materiaalwagen gereed maken

• • • • • • •

Plaatselijk natte verontreiniging verwijderen met mop Ledigen en reinigen van asbakken Ledigen van afvalbakken Klamvochtig reinigen van meubilair (eventueel afvalstoffen) Verwijderen van vingertasten en vlekken Bijtippen van tapijt Stofwissen van egale vloeren

Perodiek: •

Klamvochtig reinigen van: alles boven reikhoogte (eventueel afstoffen) radiatoren, kasten en deuren

• Stof afnemen van lage randen en richels • OntkalkenKlamvochtig reinigen van kasten en deuren • •

Geheel stofzuigen van tapijt Uitwrijven en plaatselijk sprayen van egale vloeren

Produkten: Perrons rondom het zwembad: • Rewit: Alkalisch reinigingsmiddel voor het verwijderen van organische vervuiling (huidvetten e.d.) Dosering: 100-200 ml op 10 liter water • Calexan: zuur reinigingsmiddel ontkalker voor het verwijderen van anorganische vervuiling Dosering: 1 liter op 10 liter water Sanitair • Refresh-Extra: dagelijks sanitairreinigingsmiddel Dosering: 10 ml op 5 liter water Perisan: Periodiek sanitairreinigingsmiddel Dosering: 50 ml op 5 liter water • Sanidur: zuur reinigingsmiddel; ontkalker Dosering: puur gebruiken, 1x per week in toiletpot of urinoir aanbrengen

Interieur • Reocid: Synthetische allesreiniger Dosering: 5 ml op 5 liter water Reofin: Periodieke interieurreiniger Dosering: 25 ml op 5 liter water • Brilant-Extra: z interieurreiniger op alcohol basis Dosering: onverdund op een doek spuiten

Risico-inventarisatie en - evaluatie Legionella Preventie WHVBZ Sportbedrijf Gemeente Heusden

Zwembad Die Heygrave Burgemeester Zwaansweg 4 5227 PR Vlijmen Tel: 073 6494744

Risico-inventarisatie en - evaluatie Legionella Preventie WHVBZ Sportbedrijf Gemeente Heusden


Eigenaar: Gemeente Heusden) Contactpersoon Julianastraat 34 5251 ED Vlijmen telefoon 073-5131789 fax 073-5131799 Opdrachtgever: Sportbedrijf Gemeente Heusden De heer B.F. Vermeulen telefoon 073 6494744 e-mail [email protected] Adviseur: GB Techniek-Beheer Contact persoon: De heer ing J.J.M. Gallé De Heun 36 5261 AX Vught telefoon 073 – 657 25 45 fax 073 – 657 25 46 e-mail [email protected] Internet http://www.gbtechniek-beheer.nl/ projectcode: 5019/SH0501/jg Plaats en dagtekening: Vught, 23 november 2005

Risicoinventarisatie legionella preventie WHVBZ Zwembadwater - Zwembad Die Heygrave Vlijmen

Samenvatting Om besmetting met Legionella bacteriën in zwem- en badinrichtingen te voorkomen heeft de overheid regels gesteld ten aanzien van deze zwemwaterinstallaties. Deze regels zijn gepubliceerd in de Staatscourant als Staatsblad 482 onder de naam Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (WHVBZ of BHBVZ) welke per 1 november 2000 van kracht geworden. Hierin wordt de verplichting opgelegd om een risicoanalyse uit te voeren en indien noodzakelijk een beheersplan op te stellen. Naast de WHVBZ is gebruik gemaakt van het Modelplan Legionellapreventie in zwembadwater uitgegeven in augustus 2004 door het Ministerie van VROM. Geëist wordt, dat zwemof badwater dat onder vorming van aërosolen vrijkomt of vrij kan komen minder dan 100 kolonievormende eenheden legionellabacteriën per liter water bevat. Het beheersconcept is gericht op een zodanige beheersing van de bacteriegroei in het zwemwatersysteem dat vermeerdering van legionellabacteriën zoveel mogelijk wordt beperkt. Beheersing van bacteriegroei is overigens niet alleen ter preventie van legionellabesmetting gewenst, doch ook ten behoeve van de algemene hygiëne. Uit de Risico-inventarisatie en –Evaluatie is gebleken dat er periodieke maatregelen noodzakelijk zijn, waarvoor conform de WHVBZ een beheersprotocol is opgesteld. De hierin voorgestelde periodieke maatregelen zijn met name gericht op de beheersing van Legionellarisico’s. Ze zijn van toepassing vanaf het moment, dat de hierna genoemde eenmalige maatregelen zijn uitgevoerd. De datum van gereedkomen van de eenmalige maatregelen dient schriftelijk te worden vastgelegd en in het Logboek te worden bijgevoegd. De volgende eenmalige maatregelen zijn voorgesteld: • Automatiseren dagelijks gebruik van alle attracties • Aanbrengen monsternamepunt op persleiding massagestraalpomp • Automatische leidingspoeling aanbrengen op niveaumeetbuis doelgroepenbad • Aanbrengen drukvrije overstort in rioolhoofdleiding vanaf filters naar het hoofdriool • Afkoppelen systeemaansluitingen van buiten gebruik zijnde attracties en leidingen • Opstellen flowschema van de zwembadwaterinstallatie De volgende periodieke maatregelen zijn voorgesteld: • Additionele vrij-chloorbepalingen (VBC) attractiepersleiding • Controle spoelen leidingen • Skimmers en roosters wekelijks reinigen • Uitvoeren bacteriologische controle • Ruimte onder de beweegbare vloer (half)jaarlijks reinigen • Bufferkelders jaarlijks reinigen

GB RI&E WHVBZ - Zwembad Die Heygrave.doc – JG GB Techniek-Beheer, Vught


Inhoud Samenvatting.....................................................................................................................................0 1.

Inleiding ...................................................................................................................................1 1.1 Doelstelling ........................................................................................................................1 1.2 Doelgroep ..........................................................................................................................1 1.3 Status van dit beheersplan ................................................................................................1

2.

Beschrijving installatie ...........................................................................................................2 2.1 Uitgangspunten .................................................................................................................2 2.2 Beschrijving van de installatie ...........................................................................................2 2.3 Grondstof...........................................................................................................................3 2.4 Desinfectiemiddelen ..........................................................................................................4 2.5 Toetsing waterkwaliteit – externe controles : ....................................................................4

3.

Risico inventarisatie en –evaluatie .......................................................................................5 3.1 Punten met risico’s op aërosolvorming en besmetting......................................................5 3.1.1 Wedstrijdbad - massagestralen ..............................................................................5 3.2 Punten met geen direct risico op aërosolvorming .............................................................6 3.2.1 Bufferkelders ...........................................................................................................6 3.2.2 Niveaumeetbuis op de bufferkelder ........................................................................6 3.2.3 Niet circulerende leegzuig, leegloop-, en omloopleidingen .....................................7 3.2.4 Afvoer spoelwater naar het riool .............................................................................7 3.2.5 Niveaumeetbuis tbv het bassinniveau.....................................................................7 3.2.6 Dode leidingdelen....................................................................................................8 3.2.7 Beweegbare vloer doelgroepenbad ........................................................................8

4.

Overzicht van preventieve maatregelen ...............................................................................9 4.1 Installatiewijzigingen ..........................................................................................................9 4.2 Additionele VBC bepalingen..............................................................................................9 4.3 Spoelen .............................................................................................................................9 4.4 Desinfecterend spoelen...................................................................................................10 4.5 Bacteriologische controle ................................................................................................10 4.5.1 Meetfrequentie ......................................................................................................10 4.5.2 Monsternamen ......................................................................................................10 4.6 Reiniging installatiedelen.................................................................................................11

5.

Voorgestelde preventieve maatregelen ..............................................................................12

6.

Verdeling van de verantwoordelijkheden ...........................................................................15



1.

Inleiding

1.1 Doelstelling Drinkwater, zoals dat door waterleidingbedrijven aan de hoofdkraan geleverd wordt, is nagenoeg vrij van legionellabacteriën. Gunstige omstandigheden voor de uitgroei van legionellabacteriën doen zich dus pas na het leveringspunt (de hoofdkraan) en -in geval van een zwemof badinrichting- in het zwemof badwatercirculatiesysteem voor. Uitgangspunt hier is dat de legionellaveilige suppletie van dit circulatiesysteem op basis van de Waterleidingwet Hoofdstuk IIIC is gewaarborgd. Voor nader bepaalde eigenaren van collectieve leidingnetten die op het leidingnet van het waterleidingbedrijf zijn aangesloten is het uitvoeren van een risicoanalyse verplicht. Indien uit de risicoanalyse blijkt dat periodieke beheersmaatregelen nodig zijn, dient ook hiervoor een beheersplan opgesteld te worden. Doelstelling van dit beheersprotocol is de in de WHVBZ gestelde kwaliteitseisen te waarborgen, dat • het zwemwater niet meer dan 100 kolonie vormende eenheden legionellabacteriën per liter mag bevatten op het punt waar aërosolen kunnen vrijkomen. • voor de bereiding van zwemof badwater uitsluitend water wordt gebruikt dat voldoet aan de kwaliteitseisen voor drinkwater zoals opgenomen in bijlage A behorend bij het Waterleidingbesluit.

1.2 Doelgroep Dit beheersprotocol Legionella preventie is bedoeld voor • Directies en lijnmanagers die verantwoordelijk zijn voor de zwemof badwaterinstallaties en de kwaliteit van het leidingwater. • Functionarissen die betrokken zijn bij het ontwerp, beheer, onderhoud, veiligheid of hygiëne van de zwemof badwaterinstallaties. • Derden, zoals de door de Provincie aangestelde diensten, die bij het algemeen toezicht nagaan of het beheersprotocol daadwerkelijk aanwezig is en in hoeverre effecten van maatregelen toetsbaar zijn.

1.3 Status van dit beheersplan Voor eigenaren van zwemof badwaterinstallaties (“zwembaden”) betekent het van kracht worden van het Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (BHVBZ) welke per 1 november 2000 van kracht is geworden, dat “voorafgaand aan de ingebruikneming van de badinrichting” een risicoanalyse en (indien periodieke beheersmaatregelen nodig zijn) een beheersprotocol beschikbaar dient te zijn. Verder dient de risicoanalyse binnen drie maanden na iedere relevante wijziging van het zwemof badwatersysteem te worden uitgevoerd/herzien. Bij de opstelling van dit beheersplan is naast de WHVBZ verder gebruik gemaakt van de volgende documenten: • Voor het opstellen van het beheersplan zwembadwater is o.a. gebruik gemaakt van het Modelplan Legionellapreventie in zwembadwater, zoals dat in augustus 2004 door het Ministerie van VROM. is uitgebracht en waarin nader wordt ingegaan op het opstellen van het beheersplan Tevens worden hierin ook maatregelen zijn beschreven die kunnen worden genomen om risico’s te beheersen. • Het beheersconcept is gericht op een zodanige beheersing van de bacteriegroei in het zwemwater-systeem, dat vermeerdering van legionellabacteriën zoveel mogelijk wordt beperkt. Beheersing van bacteriegroei is overigens niet alleen ter preventie van legionellabesmetting gewenst, doch ook ten behoeve van de algemene hygiëne. Hiermee wordt geacht dat aan de eisen wordt voldaan, die men bij wet en in redelijkheid kan stellen om een optimale Legionella-veiligheid van de zwembadwaterinstallatie te bereiken. De uitkomst van deze risico-analyse en de resultaten van een eventueel beheersplan dient voor de door de Provincie aangestelde diensten in de badinrichting ter inzage liggen.


pagina 1


2.

Beschrijving installatie

2.1 Uitgangspunten Zwembad “Die Heygrave” maakt deel uit van sportcentrumlocatie Die Heygrave te Vlijmen, dat is gelegen ten westen van ’s-Hertogenbosch. Buiten het zwembad maakt ook een sporthal deel van het complex uit. Het zwembadgedeelte betreft een zg. binnenbadaccommodatie en is aanvankelijk gebouwd in 1976. Na een renovatie van de (waterbehandelings-)installaties in 1992 en een bouwkundige verbouwing en uitbreiding van het zwembad met een doelgroepenbad in 2004 is het in belangrijke mate aangepast aan de moderne eisen. De zwembadaccommodatie bestaat uit een wedstrijdbad, een instructiebad en een doelgroepenbad. Dit gedeelte heeft een eigen aansluiting op het openbare net (incl watermeter) en wordt daarom hier afzonderlijk van de naastgelegen Sporthal beschreven. Het zwembad is het gehele jaar dagelijks (8 tot 16 u)geopend met uitzondering van de officiële feestdagen zoals: Pasen Koninginnedag, Hemelvaart, Pinksteren. tijdens de schoolzomervakanties is de accommodatie doorgaans 4-6 weken voor publiek gesloten. Tijdens (gedeelten van) deze openingstijden zijn de hierna genoemde speelse badelementen in gebruik. Het bezoekersaantal bedraagt ca 115.000 per jaar (op basis van 2004: 83.000 in 8 maanden/4maanden verbouwing). Voor het uitvoeren van de risico-analyse en het opstellen van de risico-inventarisatie en het beheersprotocol ten behoeve van het zwembadwater is uitgegaan van een inspectie en inventarisatie ter plaatse door GB Techniek-Beheer op 16 november 2005 en de volgende tekening(en): • “Renovatie zwembad “die Heygrave” Vlijmen – Flowschema 25mtr bad” door Gizon BV ordernr: 90211/5313, blad C datum 17-12-1991, laatste wijziging: n.v.t. • “Renovatie zwembad “die Heygrave” Vlijmen – Flowschema instructiebad” door Gizon BV ordernr: 90211/5313, blad D, datum 17-12-1991, laatste wijziging: n.v.t. • “Verbouwing zwembad Die Heygrave te Heusden-Vlijmen – principe doelgroepenbad” door Bastenhof Consultancy te Ede, Werk 2002.Wz36 Bladnr. 01, datum 7-01-2004, laatst gewijzigd: n.v.t.) • “Renovatie zwembad “die Heygrave” Vlijmen – Leidingen rondom instruktiebad+buffers” door Gizon BV ordernr: 5313, blad 8 datum 9-4-1992, laatste wijziging: n.v.t. • “Renovatie zwembad “die Heygrave” Vlijmen – Leidingen rondom 25mtr bad” door Gizon BV ordernr: 5313, blad 7 datum 9-4-1992, laatste wijziging: n.v.t. Genoemde flowschema’s zijn voorafgaand aan de Risico-inventarisatie gecontroleerd en waar nodig aangevuld en gecorrigeerd. In H5 “Voorgestelde preventieve maatregelen” is het bijwerken en up-to-date maken van de flowschema’s in één schema als projekt opgevoerd (“Opstellen flowschema van de zwembadwaterinstallatie”). Voor de waterleidinginstallaties wordt hier verwezen naar de hiertoe opgestelde afzonderlijke risicoanalyse en beheersplan. Conform de wet wordt uitgegaan van een legionellavrije levering van suppletiewater aan de suppletiepunten van de zwembadwaterinstallatie.

2.2 Beschrijving van de installatie De waterbehandelingsinstallatie omvat 3 afzonderlijke circulatiesysteem met de volgende opgegeven rondpompcapaciteiten: 3 1. systeem 25m of wedstrijdbad 195 m /u 3 2. systeem Instructiebad 45 m /u 3 3. systeem doelgroepenbad 75 m /u De eerste 2 systemen hebben een z.g. langscirculatie: 25m-bad: Het zwemwater wordt aan de diepe kopse zijde en in de vloer van het diepe bassindeel ingelaten. Het wordt aan de tegenoverliggende kopse zijde gedeeltelijk afgezogen (ca 70 %). De rest wordt middels z.g. Figuur 1: Hi-rate zandfilter doelgroepenbad GB RI&E WHVBZ - Zwembad Die Heygrave.doc – JG GB Techniek-Beheer, Vught

pagina 2


“klotsgoten” aan de beide lange bassinzijden afgeroomd en naar de bufferkelder teruggevoerd. Zowel via de zuigroosters als uit de bufferkelder wordt –ieder met een afzonderlijke pomp- water aangezogen en naar het zandfilter van het 25 m bad gepompt. Instructiebad: Het zwemwater wordt aan de ondiepe kopse badzijde water ingelaten. Het water loopt hierna via openingen in de scheidingsmuur tussen het bassin en het naastgelegen buffer over naar het buffer. Uit de bufferkelder wordt water aangezogen en naar het filter van het instructiebad gepompt. Het doelgroepenbad heeft een z.g. verticale circulatie waarbij het water onderin de vloer van het bassin wordt ingelaten en geheel (100%) via overloopgoten wordt verzameld om van daaruit naar het naastgelegen buffer te stromen. Uit de bufferkelder wordt water aangezogen en naar het filter van het doelgroepenbad gepompt. Vóór de circulatiepompen is een grofvuilfilter geplaatst. Om de afvang van zeer fijn mechanische en colloïdale vervuiling mogelijk te maken wordt direct voor het filter een vlokkingsmiddel gedoseerd. Nadat het badwater is verwarmd middels een horizontale pijpenbundelwarmtewisselaar in bypass en vanuit de chlor-insitu-installatie pH-gecorrigeerd desinfectiemiddel is toegevoegd wordt het naar de respectievelijke bassins gevoerd. De geplaatste haarvangers worden incidenteel geïnspecteerd en gereinigd. De filters worden wekelijks gespoeld. Het spoelwater wordt niet hergebruikt en loopt direct naar het riool. Zowel pH als vrij-beschikbaar chloor wordt continu gemeten en geregeld met behulp van een automatische doseerregeling. In de enkele baden zijn attracties opgenomen. Tabel I geeft hiervan een overzicht.

massagestralen + lucht 28

instructiebad

(“droge” glijbaan)

doelgroepenbad

beweegbare bodem

30 34

X

Nee

25 bad

2 3

Ja

1

Aërosol2) vorming dagelijks tijdens seizoen Incidenteel/ nooit

Bassin / ruimte

Wekelijks

Filter systeem

Gebruiks 1) frequentie

Dagelijks

Speelelement/ Risicopunt/ Schoonmaakpunt

Temperatuur (ºC) bassin

Tabel I: overzicht baden welke zijn voorzien van extra voorzieningen en/of speelse elementen:

X

X

X

X

X

1) De genoemde gebruiksfrequentie kan slechts gedurende een deel van het seizoen voorkomen; in dat geval verdient het onderdeel speciale aandacht bij de aanvang van het seizoen. 2) Het betreft hier relevante aërosolvorming.

2.3 Grondstof Het pand is aangesloten op één leveringspunt van het waterleidingbedrijf Brabant Water Magistratenlaan 200, 5223 MA 's-Hertogenbosch. • Het drinkwater is op elk leveringspunt herkomstig van het waterleidingbedrijf, er wordt geen water zelf gewonnen uit grondwater. • De uitvoering van ieder suppletiepunt van de zwemof badwaterinstallaties is een onderbreking, een vrije uitloop boven trechter of voorraadbak (type AA/AB in de zin van VEWIN werkblad 3.8). • Het suppletiewater loopt via een watermeter en een magneetafsluiter in de trechter en van Figuur 2: de suppletietrechters van 25m- en daaruit vrij uit in de betreffende instructiebadsysteem (trechters met systeembufferkelder. overloop naar vuilwaterput in filterruimte)


pagina 3


2.4 Desinfectiemiddelen Het desinfectiemiddel van het zwem-of badwater wordt geproduceerd uit NaCl (keukenzout) met behulp van een chlor-insitu-installatie (van den Heuvel Watertechnologie, systeem IV). Het zout (fijnzout - NaCl) wordt als handelsproduct in bulk of zakken betrokken. De geproduceerde chlooroplossing wordt –pH-gecorrigeerd- middels een transportpomp in bypass met de bassinpersleiding in het behandelde badwater gebracht en naar de baden gevoerd. Als bijproduct van de zoutelectrolyse wordt een loogproduct aangemaakt, dat in een tussenvat wordt opgeslagen. Het teveel geproduceerde loopt weg naar het riool. Figuur 3: de chlor-insitu-installatie, fabr. Van De mate waarin met name vrij chloor als den Heuvel, systeem IV: doseersectie desinfectiemiddel actief is, is afhankelijk van de zuurgraad van het water (pH). In aanscherping op de wettelijke eis (pH tussen 6,8 en 7,8) heeft een waarde lager dan 7,5 de voorkeur. De pH correctie gebeurt op basis van de gemeten waarde in de doseersectie van de chlor-insitu-installatie door bijmenging. Als pH-correctiemiddel worden hiertoe binnen het zoutelectrolyseproces aangemaakt zuur en het hierboven reeds genoemde loogproduct gebruikt. De meting vindt per systeem plaats middels een standaard zwembadautomatiseringspaneel. Hiervan wordt echter alleen het meetgedeelte gebruikt. De regeling gebeurt in de chlor-insitu-installatie zelf. N r

Filtersysteem

Bassin

1 2 3

25m instr. doelgr

25-m-bad systeem instructiebadsysteem doelgroepenbadsyst.

VBC gemete n [mg/l] 0,92 0,96 0,84

VBC setpoint [mg/l] 0,90 0,90 0,90

pH gemeten

pH setpoint

7,20 7,30 6,95

7,20 7,20 7,20

Temperatuur [ºC] 28 30 32

Tabel II : gemeten en gewenste waterparameters op het display van de chlor-insitu-installatie

2.5 Toetsing waterkwaliteit – externe controles : De wettelijk bepaalde maandelijks uit te voeren controles worden in opdracht van C-Mark te Zwolle uitgevoerd door Vitens Laboratorium BV. De bacteriologische parameters over de afgelopen periode (1 jaar beschouwd) hebben steeds aan de eisen voldaan. De jaartoetsing is steeds voldoende. 3 Het suppletiewaterverbruik over 2004 bedroeg 6554 m , hetgeen bij een gemiddeld bassinbezoek van 115.000 per jaar neerkomt op een waterverbruik per bezoeker van 57 liter.


pagina 4


3.

Risico inventarisatie en –evaluatie Risico’s zijn afhankelijk van • Wijze waarop het water ter beschikking van de gebruiker komt (treedt aërosolvorming op?) • Temperatuur • Mate waarin dit water reeds kiemvrij of desinfecterend is • Risico’s op kiemvorming in andere delen van de installatie (besmetting uit het systeem) In paragraaf 3.1 worden de punten in het zwemof badwatercirculatiesysteem aangegeven en besproken waar risico’s op aërosolvorming en besmetting bestaat. In paragraaf 3.2 worden de plaatsen aangegeven waar weliswaar geen direct risico van aërosolvorming bestaat maar waar ten gevolge van omstandigheden wel legionella tot ontwikkeling zou kunnen komen.

3.1 Punten met risico’s op aërosolvorming en besmetting 3.1.1 Wedstrijdbad - massagestralen De massagestralen in het ondiepe gedeelte van het 25-m bassin zijn een bron van aërosolvorming. Het water ten behoeve van deze attractie wordt middels een circulatiepomp direct uit het ondiepe bassindeel onttrokken. Door een direct bij de straalpijp geplaatste injector wordt hierbij lucht vanuit de bassinhal aangezogen en met het water in het bassin geïnjecteerd. In het bassin zijn 4 injectors aanwezig. Ten tijde van opname was 1 hiervan defect (geen luchtaanzuiging). Een en ander garandeert tijdens bedrijf een voldoende hoge VBC waarde van het water: er zal doorgaans wel voldoende vrij chloor in het water aantoonbaar zijn. Bij een eventuele stilstand is de desinfecterende Figuur 4: de massagestralen in het 25-mwerking van het water niet meer gewaarborgd. Deze bad situatie gecombineerd met de hoge temperatuur van de (kruip-)ruimte zou theoretisch tot een ongecontroleerde groei van legionellabacteriën kunnen leiden. Dit risico is te beheersen, door het regelmatige gebruik (tenminste dagelijks) van de attractie te bewaken. Tijdens perioden van op dit moment niet voorziene stilstand dient dagelijks gebruik te worden gesimuleerd. Is echter bijvoorbeeld na werkzaamheden het bassin gedurende langere tijd niet in bedrijf geweest, dan is het raadzaam om de leidingen met een chloorbleekloogoplossing van minimaal 10 mg/l gedurende enige uren te desinfecteren. Daarnaast dient om stilstand van water in de luchtaanzuigslang te voorkomen de defecte massagestraalmond gerepareerd te worden. Figuur 5: een van de massagestralen in het 25-m-bad is defect: de luchtaanzuigslang in de kruipruimte is provisorisch afgestopt.


pagina 5


3.2 Punten met geen direct risico op aërosolvorming De volgend punten vormen weliswaar geen direct risico op aërosolvorming maar zouden wel tot een ongecontroleerde groei van legionellabacteriën kunnen leiden en vervolgens indirect het zwemwater kunnen besmetten. Ze vallen uiteen in de volgende hoofdgroepen: 1. Grondstof 2. Buffer 3. Waterbehandelingsinstallatie 4. Bassins 3.2.1 Bufferkelders In de bufferkelders bestaat een verhoogd risico op het voorkomen van VBC-arme of –loze zones. Bij de bouw van de installatie is –voor zover na te gaan- rekening gehouden met een zo goed mogelijke doorstroming van de ruimtes. Aanbevolen wordt, om de bufferkelders minimaal eenmaal per jaar te controleren en zo nodig te reinigen. Zowel vloer als wanden en eventueel het plafond dient van los(liggend) vuil te worden ontdaan waarna een eventuele aanslag met behulp van een hogedrukreiniger verwijderd dient te worden. Realiseer hierbij, dat een op het oog schone kelder vanuit het gezichtspunt van een bacteriekolonie een “luilekkerland” kan zijn. Een gedetailleerde werkwijze voor het doorspoelen en desinfecteren van kelders wordt gegeven in VEWIN werkblad WB 2.4 “doorspoelen (spuien) en desinfecteren van drinkwaterinstallaties” 3.2.2 Niveaumeetbuis op de bufferkelder Op de bufferkelder van het doelgroepenbad is een niveaumeetbuis aangebracht. Deze is uitgevoerd als een verticale (doorzichtige) buis welke aan twee zijden middels een pvc leiding in verbinding staat met de bufferkelder en via de bufferkelderontluchting met de buitenlucht. Het niveau in de niveaubuis varieert hierdoor met het niveau in de bufferkelder, waardoor het niveau aldaar meetbaar en aan de buitenzijde van de kelder zichtbaar is. Bij weinig gebruik van het bad zal –in- of uitbedrijfhet water in de niveaubuis en de verbindingsleiding nagenoeg stilstaan waarbij het VBC uiteindelijk verdwijnt. Deze situatie gecombineerd met een hoge omgevingstemperatuur zou theoretisch tot een Figuur 6: niveaumeetbuis op de bufferkelder ongecontroleerde groei van legionellabacteriën van het doelgroepenbad kunnen leiden. Het risico is te beheersen door de hoeveelheid water in de niveaubuis en –leiding te spoelen met – gechloreerd zwembadwater. Alternatief is het regelmatig (1x per week) doorspoelen van de leiding.


pagina 6


3.2.3 Niet circulerende leegzuig, leegloop-, en omloopleidingen Zwembadleidingen gevuld met zwembadwater die onder normale omstandigheden dichtstaan, vormen ten gevolge van deze stilstand een risico. De desinfecterende werking van het water in de leidingen is niet gewaarborgd. Deze situatie gecombineerd met een hoge temperatuur zou theoretisch tot een ongecontroleerde groei van legionellabacteriën kunnen leiden. Dit risico is te beheersen, door het regelmatige gebruik (tenminste wekelijks) te bewaken en zo nodig te simuleren. Het geldt met name voor leidingen die na ingebruikname direct in het bassin uitstromen. Het doorspoelen van de leidingen dient in het logboek te worden geregistreerd. Vastgestelde Figuur 7: de handbediende compensatieafsluiter tbv het doelgroepenbadsysteem voorbeelden van deze leidingen zijn: • leegzuigleiding van het 25-m-bassin: 1 stuks • koppelleidingen tussen 25m- en instructiebadsysteem: 2 stuks • compensatieleiding doelgroepenbadsysteem: 1 stuks • leegloopleiding van de bufferkelder doelgroepenbadsysteem: 1 stuks 3.2.4 Afvoer spoelwater naar het riool Het spoelwater dat tijdens de terugspoelfase van een filter wordt afgevoerd, loopt direct op de rioolleiding. Er is hier sprake van een niet-drukloze afvoer. De filters welke zijn geplaatst, zijn allen voorzien van handbediende afsluiters. Deze situatie zou er in bijzondere omstandigheden toe kunnen leiden, dat –vervuild- rioolwater via de infiltratie e/o de rioolafsluiters van de filters in het zwemwatersysteem terug kan stromen met als risico een bacteriële infectie. Hoewel de kans dat de druk op het riool zo hoog wordt, dat rioolwater terugstroomt op het moment, dat een van genoemde afsluiters openstaat gering is, is deze niet volledig uit te sluiten. Geadviseerd wordt, om in de centrale rioolleiding een drukvrije overstort aan te brengen. De gecombineerde ontluchtings/spuileiding van de filters worden normaal gesproken geopend om de bovenzijde van het filter te ontluchten of ze worden gebruikt als spuiafsluiter(zie foto). Ze zijn echter geen van allen direct op de rioolleiding aangesloten maar lopen drukloos uit in de pompput in de filterkelder. Ze vormen hierdoor in dit opzicht geen risico. 3.2.5 Niveaumeetbuis ten behoeve van het bassinniveau Op zowel het 25-m bassin als het instructiebassin is via een leiding een niveaubuis aangebracht. Deze zijn uitgevoerd als een verticale (ondoorzichtige) buis welke aan de onderzijde middels een pvc leiding in verbinding staat met het bassin en aan de andere zijde met de buitenlucht (zie ook fig. 2). Ze bevinden zich naast de suppletietrechters in de filterruimte. Het niveau in de niveaubuis varieert hierdoor met het niveau in het bassin, waardoor het niveau aldaar in de filterkelder meetbaar is. Door de geringe niveauvariatie van het bad zal het water in de niveaubuis en de verbindingsleiding nagenoeg stilstaan waarbij het VBC uiteindelijk verdwijnt. Deze situatie gecombineerd met een hoge omgevingstemperatuur zou theoretisch tot een ongecontroleerde groei van legionellabacteriën kunnen leiden. Gezien het feit, dat de meetbuizen niet meer in bedrijf zijn verdient het aanbeveling om de leidingen direct aan de bassinwand af te koppelen en te verwijderen. Een andere optie is het meetwater dat van het automatiseringspaneel retour komt en per definitie voldoende VBC bevat in de meetbuis teruggevoerd te worden. Deze oplossing wordt voldoende geacht om een ongecontroleerde groei van legionellabacteriën in deze meetbuizen en –leidingen te voorkomen.


pagina 7


3.2.6 Dode leidingdelen In de kruipruimte rond het 25-m bassin bevinden zich een aantal buiten gebruik zijnde aansluitingen waarin stilstaand zwembadwater voorkomt: • oude bassinaansluitingen van massagestraalpomp: 1 stuks • oude zuigaansluiting en circulatiepomp oude vervallen peuterbad-buiten: 1 stuks Het is raadzaam deze aansluitingen af te koppelen van het zwemwatersysteem cq het bad. Afkoppeling dient te gebeuren van de doorstroomde leiding of vanaf het bassin en wel zodanig dat de stomplengte die ontstaat maximaal 5x de diameter van de afgekoppelde leiding maar liefst korter bedraagt. Figuur 8: rechts een voorbeeld van een oude ongebruikte bassinaansluiting

3.2.7 Beweegbare vloer doelgroepenbad Het ontwerp van de bassin en de daarin aanwezige beweegbare vloer is zodanig, dat de ruimte onder de beweegbare vloer met zwembadwater wordt doorstroomd. De desinfecterende werking van het bassinwater is aldaar dus in voldoende mate gewaarborgd.. Vanuit de constructie en ten gevolge van de slechte bereikbaarheid van de ruimte onder de vloer is deze echter een verzamelplaats van vervuiling, die moeilijk tijdens normale onderwaterstofzuigwerkzaamheden te verwijderen is. Hoewel de vervuiling op zich minder snel een microbiologisch gevaar in zich draagt, vormt het echter wel een belasting voor het in het water aanwezige VBC dat hierdoor sneller dan noodzakelijk wordt afgebroken. Aanbevolen wordt, om de ruimte onder de beweegbare vloer liefst tweemaal doch minimaal eenmaal per jaar te reinigen.


pagina 8


4.

Overzicht van preventieve maatregelen De volgende preventieve maatregelen zijn mogelijk om de aangetroffen risico’s weg te nemen, te minimaliseren en/of te beheersen: 1. aanpassingen aan installatie of installatiedelen: dit betreft in het algemeen eenmalige maatregelen en wijzigingen aan de installatie. 2. additionele VBC bepaling: hiermee kan worden gecontroleerd of de desinfectie op het aangegeven punt is gewaarborgd. Een waarde van minimaal 0,5 mg/l is vereist. 3. spoelen: hiermee kan het water in incidenteel gebruikte leidingen, leidingdelen en/of speelse badelementen worden ververst, zo mogelijk door desinfecterend water (VBC is aantoonbaar). 4. desinfecterend spoelen: hiermee kunnen incidenteel gebruikte leidingen, leidingdelen en/of speelse badelementen worden gedesinfecteerd met gechloreerd water. 5. bacteriologische controle: hoewel strikt genomen geen preventieve maatregel vormt het tot dusver de enige wijze waarop de aanwezigheid van legionellabacteriën in water kan worden aangetoond. 6. reiniging installatiedelen: − (jaarlijkse) reinigen: bufferkelders, ruimte onder een beweegbare bodem. − Wekelijks reinigen: haarvangers / skimmers

4.1 Installatiewijzigingen Wijzigingen aan de installatie hebben verschillende oorzaken en kunnen op diverse manier gebeuren: • de situatie is meestal reeds voorzien: er kan bijvoorbeeld worden volstaan met het wijzigen van de stand van een of enkele afsluiters of schakelaars. De oplossing brengt meestal geen of zeer beperkte kosten met zich mee. • de situatie is niet voorzien: er zijn aanpassingen aan de installatie noodzakelijk. De oplossing brengt kosten met zich mee

4.2 Additionele VBC bepalingen Vrij-beschikbaar-chloorbepaling (VBC) volgens de zg. DPD-1 methode is de (meest gebruikte) manier om op objectieve wijze de desinfecterende werking van water vast te stellen. Een voldoende hoge VBC waarde garandeert, dat het betreffende water niet alleen (nagenoeg) steriel is maar eveneens dat van het water een steriliserende werking uitgaat. Het is voor de beheersing van veilig en aangenaam zwemof badwater de belangrijkste meting. Naast de vanuit de WHVBZ voorgeschreven dagelijks uit te voeren metingen aan het bassinwater kan de DPD-1 bepaling worden gebruikt om water op risicoplaatsen te controleren. De volgende punten zijn aangewezen om wekelijks een additionele VBC bepaling te doen: Systeem "Omschrijving deel of attractie Leidingwerk Plaats monsterpunt • 25-m bassin massagepomp pers persleiding in kast EHBO

4.3 Spoelen Het spoelen van leidingen dient meerdere doelen: • vervangen van water in een leiding of installatiedeel, dat gedurende een periode langer dan 1 dag heeft stilgestaan door “vers” zwembadwater. Afvoer van dit water naar het riool of terug in het circulatiesysteem om daar weer opnieuw te worden behandeld tot “vers zwembadwater”. • remmen van mogelijke kiemvorming op bijvoorbeeld wanden en in kieren of openingen door het in het zwembadwater aanwezige VBC. De volgende punten zijn aangewezen om indien buiten gebruik wekelijks te worden gespoeld: Systeem "Omschrijving deel of attractie Leidingwerk Plaats afsluiter • 25-m bassin massagepomp pers persleiding in kast EHBO • 25-m-bassin leegzuigleiding zuig filterruimte • 25-m-bassin koppelleidingen m. instructiebad zuig/pers filterruimte • doelgroepen compensatieleiding zuig pompenkelder doelgroepen • doelgroepen leegloop van de bufferkelder buffer pompenkelder doelgroepen


pagina 9


4.4 Desinfecterend spoelen Onder desinfecterend spoelen wordt verstaan het… • vervangen van water in een leiding of installatiedeel, dat gedurende een langere periode (bijvoorbeeld meer dan 1 week) heeft stilgestaan door (zwembad) water met een VBC waarde van minimaal 10 mg/l. • Stilstand van dit water gedurende tenminste enkele uren • Afvoer van dit water naar het riool of terug in het circulatiesysteem om daar weer opnieuw te worden behandeld tot “vers zwembadwater” gevolgd door spoelen met zwembadwater met meerdere malen de inhoud van het betreffende installatiedeel. Doel van deze spoelwijze is het afdoden van mogelijke kiemvorming op bijvoorbeeld wanden en in kieren of openingen door het in het water aanwezige VBC. Desinfecterend spoelen kan naar believen incidenteel toegepast worden.

4.5 Bacteriologische controle 4.5.1 Meetfrequentie Het nemen en analyseren van watermonsters moet gezien worden als een controlemaatregel. Als beheersmaatregel is het nemen van watermonsters ongeschikt. Immers, het doel van beheersmaatregelen (het voorkomen van aangroei van legionella boven de detectiegrens) wordt door monstername niet gerealiseerd. Conform de WHVBZ dient op punten met risico’s op aërosolvorming en besmetting eenmaal per halfjaar een legionellabepaling te worden gedaan. 4.5.2 Monsternamen Hierna worden plaatsen aangegeven, waar wordt geadviseerd water op de aanwezigheid van legionella te controleren. Monstername en –onderzoek dient door een waterlaboratorium te gebeuren dat voor dit type monsterneming geaccrediteerd is als STERLAB. Bacteriologische controle dient te worden uitgevoerd overeenkomstig NEN 6265 of een gelijkwaardige methode door laboratoria die een kwaliteitsborgingssysteem hanteren dat gebaseerd is op ISO 17025 of een gelijkwaardige norm en die daarvoor overeenkomstig deze norm geaccrediteerd zijn. Sterlaboratoria voldoen aan deze eisen. De Stichting Raad voor Accreditatie in Utrecht houdt ten behoeve van de overheid, bedrijfsleven en consumentenorganisaties toezicht op instellingen in de publieke en private sector die de kwaliteit beoordelen van producten, werkprocessen en meetinstrumentaria. Op verzoek kan de Raad zo'n instelling (bijvoorbeeld certificerende instelling of laboratorium) op grond van vastgelegde criteria doorlichten en bij gebleken competentie een accreditatie verlenen. Testlaboratoria die het accreditatiemerk STERLAB mogen voeren, hebben bewezen dat ze testen met een hoge mate van zekerheid en conform de betreffende normen. Deze accreditaties zijn gebaseerd op EN 45001. Het accreditatiemerk STERLAB is in gebruik sinds 1986. Momenteel zijn er circa tweehonderd laboratoria, overigens met zeer uiteenlopende accreditatiegebieden STERLAB gecertificeerd. Van de volgende meetpunten is het zinvol een monster te nemen: Systeem/bassin

Attractie

25 m-bassin

massagestralen

Opmerking in kast EHBO

Plaats

Frequentie

pers

2 maal/jaar

Er zijn momenteel geen verdere plaatsen aangewezen voor bacteriologische controle.


pagina 10


4.6 Reiniging installatiedelen Het reinigen van installatiedelen heeft als doel om potentiële voedingsbodem voor bacteriegroei en andere chloorverbruikende vervuiling binnen het circulatiesysteem te verwijderen. Reinigingswerkzaamheden dragen dus niet alleen bij aan een algemene hygiëne van het zwemwatersysteem, maar ook aan een geringer chemicaliën-, water- en energieverbruik. De reiniging van installatiedelen slaat dus op alle onderdelen, waaronder: • Bufferkelders • Grofvuilvangers • Filtermedia • Skimmers en roosters • Bassins zelf (bodemzuigen) • Ruimtes onder beweegbare zwembadbodems


pagina 11


5.

Voorgestelde preventieve maatregelen Navolgend worden de uit de risico-inventarisatie voortvloeiende maatregelen verzameld en als eenmalig of regelmatig uit te voeren project gepresenteerd. 1. Automatiseren dagelijks gebruik van alle attracties − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Stilstaand zwembadwater (langer dan 1 dag) is in alle gevallen te vermijden, met name bij attracties met verhoogd risico op aërosolvorming. Geadviseerd wordt om de volgende attracties automatisch minimaal eenmaal per etmaal enige tijd in bedrijf te stellen: - 25-m-bassin massagestralen Daarnaast dient om stilstand van water in de luchtaanzuigslang te voorkomen de defecte massagestraalmond gerepareerd te worden 2. Aanbrengen monsternamepunt op persleiding massagestraalpomp − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Op de persleiding van de massagestraalpomp welke is opgesteld onder de balie van de EHBO ruimte dient een monsternamepunt te worden aangebracht. 3. Automatische leidingspoeling aanbrengen op niveaumeetbuis doelgroepenbad − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Op de bufferkelder van het doelgroepenbad is een niveaumeetbuis aangebracht welke niet met chloorhoudend water wordt doorspoeld. Geadviseerd wordt hier een automatische doorspoeling aan te brengen. Als spoelwater kan het overstortwater van het automatiseringspaneel van het doelgroepenbad worden gebruikt. Zorg voor doorspoeling van de meetbuis van bovenaf. 4. Aanbrengen drukvrije overstort in rioolhoofdleiding vanaf filters naar het hoofdriool − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: De rioolhoofdleiding vanaf filters loopt direct uit op het riool. Hoewel de kans dat de druk op het riool zo hoog wordt, dat rioolwater terugstroomt terwijl een van filterafsluiters openstaat, gering is, is een besmetting vanuit het hoofdriool niet volledig uit te sluiten. Geadviseerd wordt, om in de centrale rioolleiding een drukvrije overstort aan te brengen. 5. Afkoppelen systeemaansluitingen van buiten gebruik zijnde attracties en leidingen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Enkele attracties en leidingen van de accommodatie zijn sinds langere tijd niet meer in bedrijf. Ze zijn badwaterzijdig afgekoppeld. De dode leidingdelen zijn op een aantal plaatsen relatief lang, wat leidt tot stagnatie van zwembadwater. Het is raadzaam deze aansluitingen af te koppelen van het zwemwatersysteem cq het bad. Het betreft de volgende attracties: - 25-m-bassin oude bassinaansluiting van massagestraalpomp - 25-m-bassin voormalige zuigaansluiting en pomp tbv vervallen buitenpeuterbad - 25-m-bassin oude niveaumeetleiding - instr.bassin oude niveaumeetleiding Afkoppeling dient te gebeuren van de doorstroomde leiding of vanaf het bassin en wel zodanig dat de stomplengte die ontstaat maximaal 5x de diameter van de afgekoppelde leiding maar liefst korter bedraagt. Een beter alternatief is om de oude bassinaansluiting van de vervallen massagestraalpomp als tweede zuigopening van de bestaande massagepomp op te nemen. Bijkomend voordeel hiervan is, dat het op dit moment bestaande risico op vastzuiging voor het aanwezige (bol-)rooster wordt weggenomen (zie ook fig. 7 voor een situatieoverzicht).


pagina 12


6. Opstellen flowschema van de zwembadwaterinstallatie − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Er is geen up-to-date principe- of flowschema van de gehele zwemwaterinstallatie aanwezig. Dit maakt de beoordeling van de werking van de installatie maar ook bijvoorbeeld het storingzoeken minder eenvoudig. In de WHVBZ wordt een flowschema genoemd als noodzakelijk document binnen deze risicoanalyse. (Stb. 508, Artikel 2a lid 4: “…een of meer tekeningen waarop het zwemof badwatersysteem is aangegeven…”) Geadviseerd wordt, om de huidige situatie door een ter zake kundige partij in kaart te laten brengen en hiervan een flowschema op te laten maken. Een exemplaar hiervan dient vervolgens aan het Logboek Legionellapreventie te worden toegevoegd. 7. Additionele vrij-chloorbepalingen (VBC) attractiepersleiding − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: De volgende punten zijn aangewezen om wekelijks een additionele VBC bepaling te doen: - 25-m massagestralen pers kast EHBO De additionele VBC bepalingen dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals de door de Provincie aangestelde instanties. 8. Controle spoelen leidingen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: De (pers)leidingen van de attracties zullen in normale omstandigheden ten gevolge van dagelijks gebruik voldoende vaak ververst worden. Indien een van de genoemde attractie niet tenminste wekelijks enige tijd wordt gebruikt, dient hiervoor te worden gezorgd. Ook stilstaande leidingen dienen wekelijks te worden gespoeld waarna dit spoelen aangetekend dient te worden. Dit laatste betreft de volgende leidingen: Systeem "Omschrijving deel of attractie Leidingwerk Plaats afsluiter 25-m leegzuigleiding zuig ketelruimte 25m/instr. koppelleidingen (2 st) pers ketelruimte doelgroepen compensatieleiding buffer pompenruimte doelgroepen leegloop buffer buffer pompenruimte Het doorspoelen en de controle daarop dient in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals de door de Provincie aangestelde instanties. 9. Skimmers en roosters wekelijks reinigen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Aanbevolen wordt, om de skimmers en roosters eenmaal per week te controleren en zonodig te reinigen. Deze reinigingswerkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals de door de Provincie aangestelde instanties. 10. Uitvoeren bacteriologische controle − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming € 70,- tot € 95,- per monstername − Omschrijving: Er dienen periodiek bacteriologische controles op de aanwezigheid van Legionella te worden uitvoerd op de in hoofdstuk 4.5.2 aangewezen monstername-punten en met aangegeven frequentie per jaar. De controles dienen door een Sterlab of gelijkwaardig te worden uitgevoerd. De resultaten van de controles dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals de door de Provincie aangestelde instanties.


pagina 13


11. Ruimte onder de beweegbare vloer (half)jaarlijks reinigen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Hoewel de vervuiling onder de beweegbare vloer op zich minder snel een microbiologisch gevaar in zich draagt, vormt het wel een belasting voor het in het water aanwezige VBC dat hierdoor sneller dan noodzakelijk wordt afgebroken. Aanbevolen wordt, om de ruimte onder de beweegbare vloer liefst tweemaal doch minimaal eenmaal per jaar te reinigen. Deze reinigingswerkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals de door de Provincie aangestelde instanties. 12. Bufferkelders jaarlijks reinigen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Aanbevolen wordt, om de bufferkelders minimaal eenmaal per jaar te reinigen. Zowel vloer als wanden en eventueel het plafond dient van los(liggend) vuil te worden ontdaan waarna een eventuele aanslag met behulp van een hogedrukreiniger verwijderd dient te worden. Realiseer hierbij, dat een op het oog schone kelder vanuit het gezichtspunt van een bacteriekolonie een “luilekkerland” kan zijn. Een gedetailleerde werkwijze bij het reinigen van drinkwaterkelders wordt gegeven in VEWIN werkblad WB 2.4 “doorspoelen (spuien) en desinfecteren van drinkwaterinstallaties”. Deze reinigingswerkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals de door de Provincie aangestelde instanties.


pagina 14


6.

Verdeling van de verantwoordelijkheden De verantwoordelijkheid voor de preventie van legionella in het zwemwater binnen een accommodatie is een samenstel van gebruik (gebruiker) en installatie (gebouweigenaar). In onderstaand schema is een opzet voor de toewijzing van diverse beheerstaken gegeven.

Taak

Uitvoerder

Verantwoordelijke

Opmerkingen

(namens verantwoordelijke bevoegde persoon of instantie) additionele VBC bepaling

beheerder legionella

juridisch eigenaar gebouw

zie weekspoel/VBC meetlijst

Toetsing VBC bepalingen

voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw antwoordelijke medewerker

vrijchloormeetlijst aftekenen

Wekelijks spoelen van nader beheerder legionella aangegeven leidingen Toetsing wekelijkse spoeling


voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw antwoordelijke medewerker

Desinfecterend spoelen van door legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw aangewezen punten of antwoordelijke medewerker leidingen. aangewezen

zie weekspoel/VBC meetlijst

weekspoellijst aftekenen

in geval er legionella is aangetoond of er een vermoeden hiervan bestaat zie ev. instructieblad “desinfectiespoelen”

Toetsing spoelen en VBC voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw meting op uitvoering antwoordelijke medewerker

jaarlijkse audit

Uit- en inbedrijfname van beheerder legionella installaties en/of installatiedelen


ev. na overleg met voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker

en gecert. laboratorium i.o.v. juridisch eigenaar gebouw voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker

op basis van bacteriologische controlelijst

Legionellamonstername analyse

Melding negatieve uitslag beheerder legionella analyse aan voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker


Melding positieve analyse aan directie

uitslag voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw antwoordelijke medewerker

Start draaiboek legionellabesmetting

igv voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw antwoordelijke medewerker

Actualisering van installatietekeningen

de voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw antwoordelijke medewerker

Actualisering risicoanalyse beheersplan

van e/o

de voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw het antwoordelijke medewerker

Aanpassingen installatie

aan

de voor legionellapreventie ver- juridisch eigenaar gebouw antwoordelijke medewerker


of

halfjaarlijkse

uitslag op te nemen in het logboek op bacteriologische controlelijst.

event. verdere acties overleg met directie

na

zie “procedure legionellabesmetting”

bij

gebruikers doen hiertoe steeds een verzoek bij de voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker

pagina 15


In H 9 van het beheersprotocol is een meer algemeen schema opgenomen. In de praktijk werkt het schema als volgt: • Resultaten van spoelingen, specifieke vrij-chloormetingen en bacteriologische controle etc. worden in het logboek bewaard. De voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker toetst regelmatig (evt. gedelegeerd) of de metingen daadwerkelijk zijn uitgevoerd. • De aangewezen medewerker evalueert de meetresultaten, bij grote afwijkingen wordt de voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker ingelicht. Aan de hand van de meetresultaten kan besloten worden verdere beheersmaatregelen uit te voeren, eventueel na ruggespraak met de eigenaar van de installatie. • Kleine aanpassingen aan installaties worden verzameld en doorgegeven aan voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker die deze uiterlijk binnen drie maanden verwerkt in de tabellen. Grote aanpassingen nopen sowieso tot actualisatie, met name van de revisietekeningen. Na elke aanpassing wordt door de voor legionellapreventie verantwoordelijke medewerker bekeken in hoeverre het beheersplan eveneens geactualiseerd dient te worden. • Conform de WHVBZ dient de risicoanalyse binnen 3 maanden na een relevante wijziging aan de installatie op actualiteit te worden doorgelicht en zo nodig te worden aangepast. Indien blijkt, dat ten gevolge van gewijzigde omstandigheden (in gebruik en/of installatie) beheersmaatregelen van toepassing worden, dient door of in opdracht van de eigenaar van de installatie het beheersplan te worden bijgesteld of alsnog te worden opgesteld. Eventuele aanpassingen dienen echter allereerst te worden uitgevoerd. • Logboekbladen moeten tenminste vijf jaar bewaard worden door de houder van de badinrichting (art. 2c Whvbz)


pagina 16

Beheersplan Legionella Preventie Leidingwater / Zwembadwater Sportbedrijf Gemeente Heusden

Zwembad Die Heygrave Burgemeester Zwaansweg 4 5227 PR Vlijmen

Risico-inventarisatie en - evaluatie Legionella Preventie Leidingwater Sportbedrijf Gemeente Heusden


Eigenaar: Gemeente Heusden) Contactpersoon Julianastraat 34 5251 ED Vlijmen telefoon 073-5131789 fax 073-5131799 Opdrachtgever: Sportbedrijf Gemeente Heusden De heer B.F. Vermeulen telefoon 073 6494744 e-mail [email protected] Adviseur: GB Techniek-Beheer Contact persoon: De heer ing J.J.M. Gallé De Heun 36 5261 AX Vught telefoon 073 – 657 25 45 fax 073 – 657 25 46 e-mail [email protected] Internet http://www.gbtechniek-beheer.nl/ projectcode: 5019/SH0501/jg Plaats en dagtekening: Vught, 23 november 2005

Risico-inventarisatie legionella preventie Leidingwater - Zwembad Die Heygrave Vlijmen.

Samenvatting Om besmetting met legionella bacteriën te voorkomen heeft de overheid regels gesteld ten aanzien van leidingwaterinstallaties. Deze regels zijn opgenomen in de Waterleidingwet en zijn in december 2004 gepubliceerd in de Staatscourant en van kracht geworden. Voor nader bepaalde eigenaren van collectieve leidingnetten die op het leidingnet van het waterleidingbedrijf zijn aangesloten is het uitvoeren van een risicoanalyse wettelijk verplicht (H IIIC van de Waterleidingwet Stb 576 – 28 december 2004). Indien uit de risicoanalyse blijkt dat periodieke beheersmaatregelen nodig zijn, dient een beheersplan opgesteld te worden. Bovenstaande is het geval bij deze locatie. Uit de voorliggende risicoanalyse (RI&E) blijkt dat aërosolvormende tappunten in de installatie aanwezig zijn. Ter bestrijding van de hiermee samenhangende risico’s zijn maatregelen geformuleerd. Gekozen is voor een aanpak, waarbij het zogenaamd legionella-onvriendelijk maken van de installatie zoveel als mogelijk centraal wordt gesteld. De volgende eenmalige maatregelen zijn voorgesteld: • Het verwijderen van de omloopleiding van de watermeter bij het leveringspunt • Controleerbare keerkleppen aanbrengen • Aanpassen circulatie warmtapwaterleidingnet • Controleerbaar maken temperatuurmeters warmtapwaterleidingnet • Controleerbaar maken van de douchedesinfectie-installatie • Voorkomen verbrandingsgevaar bij warmtapwaterpunten • Opzetten van actuele waterleidingtekeningen De volgende periodieke maatregelen zijn voorgesteld: • Doorspoelen weinig gebruikte tappunten. • Controle werking automatische desinfectiespoelbeurt : 4x per jaar • Controle werking controleerbare terugslagkleppen: 1x per jaar • Reinigen boilervoorrraadvat: 1x per jaar • Uitvoeren temperatuurmetingen • Uitvoeren bacteriologische controle Het is mogelijk, dat de periodieke maatregelen om de ongewenste opwarming van de tappunten te beheersen onvoldoende blijken. In dat geval zullen aanvullende installatieaanpassingen noodzakelijk zijn. Ten aanzien van de risico’s welke –zo is gebleken- aanwezig zijn in de zwemwaterinstallatie wordt verwezen naar de afzonderlijke: “Risico-inventarisatie en – evaluatie Legionella Preventie WHVBZ Sportbedrijf Gemeente Heusden Zwembad Die Heygrave” (Datum: 23 november 2005) door GB Techniek-Beheer te Vught

GB RI&E Leidingwater - Zwembad Die Heygrave.doc – JG GB Techniek-Beheer, Vught


Inhoud Samenvatting.....................................................................................................................................0 1.

Legionellapreventie ................................................................................................................1 1.1 Doelstelling ........................................................................................................................1 1.2 Doelgroep ..........................................................................................................................1 1.3 Status van dit beheersplan (voor zover van toepassing)...................................................1 1.4 Achtergrond .......................................................................................................................1

2.

Beschrijving installatie ...........................................................................................................2 2.1 Uitgangspunten .................................................................................................................2 2.2 Grondstof...........................................................................................................................3 2.3 Drinkwaterinstallatie ..........................................................................................................3 2.4 Warmtapwaterinstallatie ....................................................................................................3 2.5 Luchtbehandeling ..............................................................................................................4 2.6 Grootkeuken apparatuur ...................................................................................................4 2.7 Zwemwaterinstallatie .........................................................................................................4

3.

Risico inventarisatie en –evaluatie .......................................................................................5 3.1 Koudtapwater installatie ....................................................................................................5 3.2 Warmtapwater installatie ...................................................................................................7

4.

Overzicht van preventieve maatregelen .............................................................................10 4.1 Maatregelen voor desinfectie van legionella ...................................................................10 4.2 Temperatuurmetingen .....................................................................................................10 4.2.1 Meetfrequentie ......................................................................................................10 4.2.2 Meetpunten ...........................................................................................................10 4.3 Bacteriologische controle ................................................................................................11 4.3.1 Meetfrequentie ......................................................................................................11 4.3.2 Monsternamen ......................................................................................................11 4.4 Overzicht preventieve maatregelen.................................................................................12



1.

Legionellapreventie

1.1 Doelstelling Drinkwater, zoals dat door waterleidingbedrijven aan de hoofdkraan geleverd wordt, is nagenoeg vrij van legionellabacteriën. Gunstige omstandigheden voor de uitgroei van legionellabacteriën doen zich dus pas na het leveringspunt (de hoofdkraan) voor. Voor eigenaren van collectieve leidingnetten die op het leidingnet van het waterleidingbedrijf zijn aangesloten is het uitvoeren van een risicoanalyse wettelijk verplicht. Indien uit de risicoanalyse blijkt dat periodieke beheersmaatregelen nodig zijn, dient een beheersplan opgesteld te worden. Doelstelling van het beheersprotocol is de kwaliteitseisen te waarborgen, dat • het leidingwater niet meer dan 100 kolonie vormende eenheden legionellabacteriën per liter mag bevatten op het punt waar het getapt wordt en waarbij aërosolen kunnen vrijkomen. • voor de bereiding van warmtapwater uitsluitend water wordt gebruikt dat voldoet aan de kwaliteitseisen voor drinkwater zoals opgenomen in bijlage A behorend bij het Waterleidingbesluit.

1.2 Doelgroep Een beheersprotocol legionella preventie is bedoeld voor • Directies en lijnmanagers die verantwoordelijk zijn voor waterinstallaties en de kwaliteit van het leidingwater. • Functionarissen die betrokken zijn bij het ontwerp, beheer, onderhoud, veiligheid of hygiëne van warm- en drinkwaterinstallaties. • Derden, zoals de Inspectie Milieuhygiëne of de provinciale Gedeputeerde Staten , die bij het algemeen toezicht nagaan of het beheersprotocol daadwerkelijk aanwezig is en in hoeverre effecten van maatregelen toetsbaar zijn.

1.3 Status van dit beheersplan (voor zover van toepassing) Voor eigenaren van collectieve watervoorzieningen (drinkwaterinstallaties) van bepaalde nader aangegeven gebouwen en instellingen betekent het van kracht worden van de gewijzigde Waterleidingwet (eind december 2004), dat per datum van inwerkingtreding een risicoanalyse en (indien periodieke beheersmaatregelen nodig zijn) een beheersprotocol beschikbaar dient te zijn. Deze risicoanalyse is opgesteld aan de hand van de nieuwe Waterleidingwet, H IIIC. Bij de opstelling van een eventueel beheersplan is gebruik gemaakt van de volgende documenten: • Voor het uitwerken van de risicoanalyse is o.a. gebruik gemaakt van de Handleiding legionella preventie in leidingwater, die door het Instituut voor Studie en Stimulering van Onderzoek op het gebied van gebouwinstallaties (ISSO) in oktober 2000 is gepubliceerd en waarin voor een aantal veel voorkomende (onderdelen van) installatieconcepten een risicoanalyse is uitgevoerd en mogelijke maatregelen zijn beschreven ten einde een aantoonbaar veilig beheerde installatie te realiseren. • Voor het opstellen van het beheersplan is o.a. gebruik gemaakt van Modelbeheersplan legionellapreventie in leidingwater, dat in april 2000 door het Ministerie van VROM is uitgebracht, waarin nader wordt ingegaan op het opstellen van het beheersplan en waarin ook maatregelen zijn beschreven die kunnen worden genomen om risico’s te beheersen. Bij een correcte toepassing van beide stukken wordt voldaan aan de eisen die de Waterleidingwet stelt aan de risicoanalyse en het beheersplan. Hiermee wordt tevens aan de eisen voldaan die men in redelijkheid kan stellen m.b.t. Legionella-veiligheid van leidingwaterinstallaties. De uitkomst van deze risico-analyse en de resultaten van een eventueel beheersplan dienen voor de door het ministerie van VROM aangestelde diensten in de badinrichting ter inzage te liggen.

1.4 Achtergrond Mits een beheersplan van toepassing is vindt u achter Tab 4 van dit logboek nadere informatie ten aanzien van legionellapreventie (legionella, opzet beheersplan en beheer ervan).


pagina 1


2.

Beschrijving installatie

2.1 Uitgangspunten Zwembad “Die Heygrave” maakt deel uit van sportcentrumlocatie Die Heygrave te Vlijmen, dat is gelegen ten westen van ’s-Hertogenbosch. Buiten het zwembad maakt ook een sporthal deel van het complex uit. Het zwembadgedeelte betreft een zg. binnenbadaccommodatie en is aanvankelijk gebouwd in 1976. Na een renovatie van de (waterbehandelings-)installaties in 1992 en een bouwkundige verbouwing en uitbreiding van het zwembad met een doelgroepenbad in 2004 is het in belangrijke mate aangepast aan de moderne eisen. De zwembadaccommodatie bestaat uit een wedstrijdbad, een instructiebad en een doelgroepenbad. Dit gedeelte heeft een eigen aansluiting op het openbare net (incl watermeter) en wordt daarom hier afzonderlijk van de naastgelegen Sporthal beschreven. Het zwembad is het gehele jaar dagelijks (8 tot 16 u)geopend met uitzondering van de officiële feestdagen zoals: Pasen Koninginnedag, Hemelvaart, Pinksteren. tijdens de schoolzomervakanties is de accommodatie doorgaans 4-6 weken voor publiek gesloten. Tijdens (gedeelten van) deze openingstijden zijn de hierna genoemde speelse badelementen in gebruik. Het bezoekersaantal bedraagt ca 115.000 per jaar (op basis van 2004: 83.000 in 8 maanden/4maanden verbouwing). Voor het uitvoeren van de risicoanalyse en het opstellen van de risico-inventarisatie voor de leidingwaterinstallatie is uitgegaan van een inspectie en inventarisatie ter plaatse door GB Techniek-Beheer op 7 en 8 november 2005 en de volgende installatietekeningen: • “Die Heygrave Heusden-Vlijmen, werktuigkundige installatie, tapwaterinstallatie”, revisietekening door GTI Utiliteit Zuid BV, Tilburg, proj. nr. 414008, tek. nr 053H00 blad 001 dd 15-11-2005, laatste wijziging 15-11-2005 (A), formaat A0 Het waterleidingsysteem is zowel op basis van de tekeningen als op basis van waarnemingen technisch beschouwd op aspecten die uitgroei van legionella kunnen bevorderen. De tekeningen zijn voor zover mogelijk gecontroleerd. Ze bleken op een aantal punten niet overeen te stemmen met de werkelijke situatie. Op de gewenste revisietekening dient te zijn aangegeven: • Systeem van warmteopwekking en opslag inclusief installatiegegevens • Leidingenloop (inclusief aanduiding in kruipruimte of verlaagd plafond), diameters, materialen en isolatiemateriaal en –dikte • Aansluitingen van meet- en regelvoorzieningen, apparaten • Type tappunten De gebruikte ruimtenummers zijn in bijgaand overzicht lokaalnummers (Tab 10) gegeven en bestaan uit 3 posities in de opmaak 0.XX. De nummering is zoveel mogelijk overgenomen van genoemde tekeningen. Ze wordt hierna steeds gebruikt om de ruimte waar de tappunten zich bevinden nader aan te duiden. In de risico-inventarisatie per tappunt heeft ieder afzonderlijk tappunt van de locatie een of twee tappuntnummers gekregen, ieder bestaande uit 2 of 3 posities. Hierbij zijn de nummers tot en met 99 gereserveerd voor koudwatertappunten en de nummers vanaf 100 voor warmtapwaterpunten.


pagina 2


2.2 Grondstof Het pand is aangesloten op één leveringspunt van het waterleidingbedrijf Brabant Water Magistratenlaan 200, 5223 MA 's-Hertogenbosch. • Het drinkwater is op elk leveringspunt herkomstig van het waterleidingbedrijf, er wordt geen water zelf gewonnen uit grondwater. • De uitvoering van het leveringspunt van de drinkwaterinstallatie is een directe aansluiting met (hoofd-)watermeter voorzien van terugslagklep en een omloopleiding. De hoofdwatermeter is gelegen in de filterruimte van het zwembad. • Er is geen drukverhogingsinstallatie aanwezig.

2.3 Drinkwaterinstallatie

Figuur 1: de hoofdwatermeter met rechts de omloopleiding in de filterruimte vh zwembad

• Er is geen reinwaterkelder of breektank aanwezig. • In het systeem zijn geen leidingvertakkingen aangetroffen waarin geen opgelegde stroomrichting heerst. • Van een duidelijke koudwaterverdeling is geen sprake. In de filterruimte vertakt de waterleiding zich. Er zijn twee duidelijke takken te onderscheiden: − Groep 1, koudtapwater tbv Techn. Ruimtes en een aantal brandslanghaspels. − Groep 2 koudtapwater tbv boiler en tappunten gebouw • De koudwaterleidingnet ligt deels in de kruipruimte, deels boven het verlaagde plafond van het gebouw. De tappunten zijn allen een inbouwuitvoering. • Voor het koudwaterleidingnet zijn –voor zover zichtbaar- koperen leidingen en messing hulpstukken gebruikt. Op één plaats is PVC (KIWA-gekeurde leidingen) gebruikt.

2.4 Warmtapwaterinstallatie De warmtapwatervoorziening bestaat in feite steeds uit drie onderdelen t.w. de boiler(s), de distributieleidingen en de tappunten. In dit gebouw is sprake van centrale warmtapwateraanmaak. • Warmtapwaterbereiding In de volgende ruimten is een warmtapwaterbereider opgesteld, beide met dubbele scheiding: − filterruimte: indirect gestookte boiler fabrikaat Viessmann, type Vitocel L1000, geschatte capaciteit 800-1000 liter, bouwjaar 2004. − filterruimte: externe warmtewisselaar, fabr. onbekend (SWEP/Viessmann, type TF 100S) • Leidingnet Er is geen sprake van een Figuur 2: de indirect gestookte boiler met warmwaterverdeler/verzamelaar: de circulatie externe warmtewisselaar bestaat uit één kring. Na de boiler verdwijnt de leiding onder het verlaagde plafond en loopt door het gehele gebouw. Uit de leiding worden de diverse warmtapwaterpunten middels (korte, niet circulerende) uittapleidingen gevoed. Er is in dit pand sprake van een leidingnet dat bestaat uit: − Ten behoeve van het niet-circulerend mengwatersysteem voor de douches is in het verlaagde plafond van de ehbo-ruimte nabij de douches een centraalventiel fabrikaat Rada, type Thermoscopic 320 geplaatst, alsmede een mengwaterverdeler. Vrijgave en regeling van de verschillende kleppen tbv. iedere afzonderlijke douche gebeurt door een regel-, desinfectieunit, fabr. Rada, type Rada Controls 850/24 op basis van individuele naderingschakelaars in bij de douches. Het systeem verzorgt 1 x per week een desinfectie van de mengwaterleidingen en de douchekoppen (in de nacht van zo. op ma. van 2.00 tot 3.00u). GB RI&E Leidingwater - Zwembad Die Heygrave.doc – JG GB Techniek-Beheer, Vught

pagina 3


− De uittapleidingen (>65°C) worden vanuit de circulatieaanvoerleiding gevoed. • Voor het warmwaterleidingnet zijn –voor zover zichtbaar- koperen leidingen en messing hulpstukken gebruikt. • Tappunten − Bij de douches en zijn elektrisch bediende kranen toegepast. Enkele douches zijn uitgevoerd met een thermostatische mengkraan fabr. Grohe, type 1000. − Wastafels en gootsteenbakken zijn -voor zover een warmtapwateraansluiting aanwezig isvoorzien van niet-thermostatische (eenhendel)mengkranen. Figuur 3: de thermostatische mengkraan in Omdat legionella een longontsteking betreft, het ehbo plafond nabij de doucheruimtes wordt gefocust op die tappunten en voorzieningen die relevante hoeveelheden inadembare aërosolen kunnen opleveren: − Douches − Hogedrukreinigers / gevelkranen − Nood- en oogdouches − Brandslangen (indien niet verzegeld en/of incidenteel gebruikt) − Sproeidouche bij afwasmachine in de keuken De volgende voorzieningen worden gevuld met leidingwater, maar maken geen deel uit van de leidingwaterinstallatie en vallen daarom buiten de Tijdelijke regeling en de risicoanalyse. Voor deze voorzieningen geldt dat het water aan het vulpunt legionella veilig dient te zijn: − Bubbelbad/whirlpool − Fontein in een gebouw − Sproeiingsinstallaties in een kas − Koeltorens − Adiabatische luchtbevochtigers

2.5 Luchtbehandeling Water bestemd voor koeling of bevochtiging bij luchtbehandeling, valt niet onder het begrip leidingwater in de zin van de Waterleidingwet. De Arbeidsomstandighedenwet is hierop van toepassing. Toezichthouder is het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. • In de luchtbehandelingskasten is geen luchtbevochtigingsectie aanwezig, noch een koelbatterij. Er zijn ook geen natte koeltorens aanwezig, die enig risico zouden kunnen veroorzaken.

2.6 Grootkeuken apparatuur Gebruik van water voor bedrijfsmatige toepassingen zoals de bereiding of behandeling van levensmiddelen, vallen niet onder het begrip leidingwater in de zin van de Waterleidingwet. Hierop is de Warenwet van toepassing, toezichthouder is de Inspectie voor Waren en Veterinaire zaken. • In het pand is geen grootkeuken aanwezig.

2.7 Zwemwaterinstallatie Zwemwaterinstallaties vallen niet onder de reikwijdte van H IIIc van de Waterleidingwet, maar onder de Wet Hygiëne en Veiligheid Badinrichtingen en Zwemgelegenheden (WHVBZ) herzien in november 2000. • In het pand is een zwemwaterinstallatie aanwezig. Conform de wet is hiervoor een afzonderlijke risicoanalyse uitgevoerd: “Risico-inventarisatie en – evaluatie Legionella Preventie WHVBZ Sportbedrijf Gemeente Heusden Zwembad Die Heygrave”, Datum: 23 november 2005 door GB Techniek-Beheer )”


pagina 4


3.

Risico inventarisatie en –evaluatie Risico’s zijn afhankelijk van • Toesteluitvoering • Temperatuurinstelling • Tappatroon van de gebruiker • Materiaalkeuze van de leidingen In de volgende paragrafen worden de risico’s van de waterinstallaties besproken. Voor de aangetroffen tappunten worden hierbij afkortingen gebruikt. In het Beheersplan is bij Tab 9.3 (omschrijvende woordenlijst) een verklaring van deze afkortingen gegeven.

3.1 Koudtapwater installatie • Algemeen − Teneinde onverhoopt terugstromen van water bij het aansluitpunt terug het hoofdnet in te voorkomen dient op dit punt een controleerbare terugslagklep aanwezig te zijn. Het verdient aanbeveling de goede werking ervan jaarlijks te controleren. - Er is een controleerbare terugslagklep op dit punt aangetroffen. − Om de hoofdwatermeter heen is een omloopleiding van ca dubbele doorlaat aangebracht. Het water in deze leiding staat voortdurend stil. De omgevingstemperatuur ter plaatse maakt opwarming boven 25 ºC incidenteel of langdurig mogelijk (zie ook het volgende punt). − Het eind van iedere hoofdleiding dient een dagelijks gebruikt tappunt te zijn. Dit blijkt niet het geval bij de volgende groep/leidingvertakking: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt gebruik - 13 0.39 berging doelgroepenbad buffersuppletie wekelijks • Stilstaand water in leidingen − Opwarming van koudwater tot boven 25°C kan plaatsvinden in ruimten met een verhoogde ruimtetemperatuur, wanneer het tappunt nauwelijks wordt gebruikt. Gezien het geringe gebruik dienen deze tappunten regelmatig doorgespoeld te worden, met name in de warmere zomermaanden, zodat langdurige opwarming boven 25°C niet mogelijk is. Stagnatie (stilstand langer dan 1 week) is geconstateerd bij de volgende tappunten: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt gebruik - 3 0.40 chloor-insitu-ruimte oogdouche incidenteel - 5 0.41 ketelhuis/filterruimte oogdouche incidenteel - 7 0.35 instructiebad zwemzaal tapkraan incidenteel - 9 0.33 wedstrijdbad zwemzaal tapkraan incidenteel - 11 0.37 doelgroepenbad zwemzaal tapkraan incidenteel - 30 0.24 berging gevelkraan incidenteel - 42 0.20 babykleedruimte gootsteen met mk incidenteel - 43 0.20 babykleedruimte gootsteen met mk incidenteel - 44 0.13 schoenengang tapkraan incidenteel - 46 0.33 wedstrijdbad zwemzaal tapkraan incidenteel - 72 0.02 centrale hal brandslanghaspel incidenteel - 80 0.43 opslagruimte gevelkraan incidenteel − Gedurende periodes met hoge buitentemperaturen treedt de ongewenste opwarming al na enkele dagen op, zodat meerdere koudwatertappunten in dat geval dagelijks kort gespoeld dienen te worden (dwz: enkele minuten, tot een stabiele temperatuur wordt bereikt). − Gedurende de periodes van beperkt gebruik treedt echter op alle tappunten stagnatie op. De uit te voeren incidentele beheersmaatregelen t.a.v. deze tappunten zijn: - Het direct voor ingebruikname (bij aanvang na een sluitingsperiode van meer dan een week) ∗ Tappunten doorspoelen (minimaal 10 min.) ∗ Toiletten minimaal 3 x doorspoelen - Hierna eventueel monstername en analyse van een van de punten. Met het wekelijks kort (enkele minuten) spoelen van de tappunten gedurende de periode van sluiting vervalt de noodzaak van deze maatregel. Voor een brandslanghaspel geldt, dat zodra en zolang deze verzegeld en van een opschrift (“alleen in geval van brand te gebruiken”) voorzien is, het spoelen ervan kan vervallen.


pagina 5


− Er dient een controleerbare keerklep te zijn aangesloten bij de volgende tappunten: - aansluitingen warmtapwatertoestel (uitgezonderd geisers) - brandslanghaspels - gevelkranen - drankenautomaten Dit is niet geconstateerd bij de volgende tappunten en apparaten: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt opmerking - 21 0.41 ketelhuis/filterruimte kw voeding boiler tsk niet contr.baar - 23 0.32 badmeesterspost/ehbo centraalventiel afw. in kw-aansl. − Aan het begin van de leiding naar weinig gebruikte tappunten en naar verplaatsbare toestellen zoals een (af)wasmachine dient een afsluiter met controleerbare keerklep en aftapkraan te zijn gemonteerd. Dit is niet geconstateerd bij de volgende tappunten: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt opmerking - 3 0.40 chloor-insitu-ruimte oogdouche - 5 0.41 ketelhuis/filterruimte oogdouche - 7 0.35 instructiebad zwemzaal tapkraan bij bsh - 9 0.33 wedstrijdbad zwemzaal tapkraan bij bsh - 11 0.37 doelgroepenbad zwemzaal tapkraan bij bsh - 44 0.13 schoenengang tapkraan bij bsh - 46 0.33 wedstrijdbad zwemzaal tapkraan bij bsh - 49 0.10 personeelsruimte tapkraan –vwm vaatwasmachine - 52 0.14 containerberging tapkraan –wm wasmachine - 71 0.42 coffeecorner tapkraan –kza koffiezetapparaat - 73 0.44 keuken tapkraan –ijs ijsblokjesmachine - 74 0.44 keuken tapkraan –bsa bierspoelapparaat - 75 0.44 keuken wastafel-mk rvs handwasbak - 83 0.43 opslagruimte sproeidouche bij afwasmachine • Dode einden Waterleidingen die leiden naar een gesloten eind en die geen onderdeel uitmaken van een circulatieleiding worden dode einden genoemd. Een voorbeeld hiervan is een gesloopte wastafel, waarvan de waterleidingen zijn afgedopt. In feite vallen hier ook leidingen onder die alleen doorstroming hebben als er aan het uiteinde een watervraag is. In de doodlopende stukken van het leidingsysteem kunnen zich alle gunstige omstandigheden voor legionella voordoen: de goede groeitemperatuur, stilstand en vervuiling. Dode einden dienen op een maximale lengte van 5 maal de diameter van de hoofdleiding te zijn/worden afgedopt. − Dode einden zijn nergens geconstateerd. • Hot spots Koud water (drinkwater) kan worden opgewarmd door bijvoorbeeld warmwaterleidingen of centrale verwarmingsleidingen, indien de leidingen naast elkaar lopen en het koude water niet wordt gebruikt. Niet alle situaties zijn toegestaan. Hot spots zijn mogelijk op diverse plaatsen geconstateerd: − t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt opmerking − 6 0.41 ketelhuis/filterruimte cv-vulkraan − 8 0.35 instructiebad zwemzaal brandslanghaspel − 10 0.33 wedstrijdbad zwemzaal brandslanghaspel − 12 0.37 doelgroepenbad zwemzaal brandslanghaspel − 22 0.19 blotevoetengang (toiletten) wastafel − 42 0.20 babykleedruimte gootsteen+-mk Gedurende periodes met hoge buitentemperaturen treedt de ongewenste opwarming al na enkele dagen op, zodat meerdere koudwatertappunten in dat geval dagelijks kort gespoeld dienen te worden (dwz: enkele minuten, tot een stabiele temperatuur wordt bereikt) Het is mogelijk, dat deze periodieke maatregelen om de ongewenste opwarming van de tappunten te beheersen niet voldoende blijken. In dat geval zullen aanvullende installatieaanpassingen noodzakelijk zijn.


pagina 6


3.2 Warmtapwater installatie • Verwarmingstoestel − Afleesbare thermometers zijn deels aanwezig. Waar aanwezig zijn ze echter niet te valideren. Ze zijn nuttig respectievelijk noodzakelijk: - op de uitlaat van de boiler het gebouw in - op de circulatieleiding terug naar de boiler − De temperatuur op de retourleiding naar de boiler dient minimaal 60°C te bedragen. De afstelling van toestellen met een gemeten uittaptemperatuur onder 60°C dient te worden herzien. Toestellen die de vereiste temperaturen niet kunnen leveren dienen te worden aangepast of vervangen. De volgende temperaturen zijn gemeten: - uitlaat van de doucheboiler : 66,0°C - retourleiding naar de doucheboiler : 52,7ºC Het circulatienet dient te worden aangepast om met name de circulatieretourtemperetuur boven 60 ºC te krijgen. Een beperkt temperatuurverlies (uitlaat minus retour) is een afgeleid doel. De noodzakelijke vaste temperatuurmeters zijn aangebracht, maar niet alle aanwezige vaste temperatuurmeters zijn controleerbaar. De aanwezigheid van vaste temperatuurmeters vergemakkelijkt de -meestal wekelijkse- registratie van belangrijke watertemperaturen. − Onder in het voorraadvat wordt kouder water toegevoerd, bovenin wordt het warmtapwater afgenomen. Het water in het voorraadvat heeft een redelijk groot volume. De laagste watertemperatuur wordt bereikt bij de bodem, wat een iets hogere kans op afzetting van sediment inhoudt. Mits de temperatuurafstelling voldoende hoog is, heeft dit toestel een laag risico-profiel. Geadviseerd wordt om de boiler een keer per jaar tijdens het reguliere onderhoud te controleren op biofilmvorming, zo nodig dient de boiler schoongemaakt te worden. • Distributiesysteem − Afkoeling van het warmtapwater in de circulatieleidingen De warmwaterleidingen zijn op een aantal plaatsen niet voldoende geïsoleerd. Dit is o.a. aangetroffen op de volgende plaatsen: - ruimte 41 techn. Ruimte nabij de warmtapwaterboiler Ook is de thermische isolatie van de warmtapwateraanvoer-, recirculatie- en uittapleidingen in het gebouw op diverse plaatsen onjuist (lees: niet voldoende sluitend) gemonteerd. Het is raadzaam alle warmtapwaterleidingen maar tenminste de circulatieleidingen in het gebouw deugdelijk thermisch te isoleren − Dode leidingen Dode einden dienen op een maximale lengte van 5 maal de diameter van de hoofdleiding te zijn/worden afgedopt. - Dode einden in de vorm van ongebruikte tappunten en daarmee samenhangende leidingdelen zijn niet geconstateerd: − Onbepaald circulerende warmwaterleidingen Parallelle takken in het warmtapwatercirculatienet vormen – mits niet juist ingeregeld- een potentiëel gevaar van onbepaalde stroming. Dit dient te worden vermeden. - Er zijn in het warmtapwaterleidingnet geen parallelle circulatietakken aangetroffen. In de restaurettekeuken is ter bediening een naderingsgevoelig opzetstuk op de menguitloop van de daar aanwezige wasbakmengkraan gemonteerd. Dit ter hygiënische bediening van de mengkraan. De beide kranen van de mengkraan staan hierbij echter voortdurend in een geopende stand. Figuur 4: opzetstuk op de continu geopende Hierdoor is het mogelijk, dat koudwater door mengkraan van de wasbak in de keuken de mengkraan naar het warmwatercircuit stroomt, vice versa. Dit is niet toegestaan. Daarom dienen in beide toevoerleidingen naar de GB RI&E Leidingwater - Zwembad Die Heygrave.doc – JG GB Techniek-Beheer, Vught

pagina 7


mengkraan controleerbare terugslagkleppen te worden geplaatst. De goede werking ervan dient jaarlijks te worden gecontroleerd. − Mengleidingen op 40°C Bij lange leidingen tussen het mengpunt van warm en koud water en het tappunt, is er relatief veel water met een temperatuur die de groei van legionella bevordert. De afstand tussen mengpunt en tappunt dient zo kort mogelijk te zijn. De afstand mag maximaal vijf meter zijn, zoals gesteld in paragraaf 4.2 van het Modelbeheersplan van het Ministerie van VROM. Bij een langere mengleiding dient wekelijks gespoeld te worden op circa 65°C of zijn (ingrijpende) installatietechnische maatregelen nodig. In dit geval is sprake van een 40°C mengwater uittapnet, waarbij -gerekend vanaf het centraalventiel in de werkkast- de totale lengte van de mengleidingen de 5 meter overschrijdt. Derhalve dienen beheersmaatregelen getroffen te worden: - Wekelijks doorspoelen van alle tappunten op minimaal 60°C gedurende 20 minuten plus registratie van het doorspoelen en maandelijks bacteriologische controle. ∗ In dit geval is op de doucheinstallatie een volautomatische douchespoelvoorziening aangebracht (Fabr. De Melker/Rada, type Rada Controls 850.24). Met dit systeem is registratie van de goede werking niet mogelijk. ∗ De in deze situatie noodzakelijke maandelijks bacteriologische controle is tot op heden nog niet uitgevoerd. - Met het inkorten van de mengleidinglengte kan zowel het wekelijkse thermische spoelen als de maandelijkse bacteriologische controle worden voorkomen. Dit vereist echter een installatietechnische aanpassing om de mengleiding korter dan vijf meter te maken of de mengleiding te elimineren en waar nodig thermostaatkranen plaatsen. • Tappunten − Stagnatie Door stilstand kan het warmtapwater binnen een paar uur afkoelen tot de omgevingstemperatuur. Op dat moment geldt in feite hetzelfde als voor het drinkwaterleidingnet: er kan ongewenste opwarming optreden. - Stilstand (langer dan een week) is nergens geconstateerd − Gedurende periodes met hoge buitentemperaturen treedt ongewenst onvoldoende afkoeling al na enkele dagen op, zodat dit bij de volgende warmwatertappunten zal zijn: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt gebruik - 101 0.47 berging zwembadperron UG-mk wekelijks - 131 0.06 miva ruimte WT-mk wekelijks - 132 0.06 miva ruimte D-th wekelijks - 151 0.07 zonnebank R D-mk wekelijks - 152 0.05 zonnebank L D-mk wekelijks − In dat geval dienen deze dagelijks kort gespoeld te worden (dwz: enkele minuten, tot een stabiele hoge eindtemperatuur wordt bereikt). Gedurende vakanties of andere sluitingsperiodes treedt echter op alle tappunten stagnatie op. De bij heringebruikname uit te voeren incidentele beheersmaatregelen t.a.v. deze tappunten zijn: - Het direct voor gebruik –heet- doorspoelen (60 °C , minimaal 20 min.) van de genoemde tapkranen en alle douches. - Hierna eventueel monstername en analyse van een van de punten. - Van het spoelen dient in een logboek aantekening te worden gemaakt. Met het wekelijks kort (enkele minuten) spoelen van genoemde tappunten gedurende de periode van sluiting vervalt de noodzaak van deze maatregel (mengkranen: dus eerst koud en dan warm).


pagina 8


− Voorkomen verbrandingsgevaar bij gebruikers Verbrandingsgevaar voor gebruikers kan zich voordoen op de volgende ruimtes/punten: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt - 112 0.23 mindervalidentoilet WT-mk - 114 0.22 werkkast UG-mk - 115 0.20 babykleedruimte GB-mk - 116 0.20 babykleedruimte GB-mk - 117 0.10 personeelsruimte GB-mk - 120 0.44 keuken WT-mk - 121 0.44 keuken GB-mk - 122 0.43 opslagruimte D-spr Genoemde douches, wastafels en gootsteenbakken kunnen eventueel worden voorzien van een thermostaatkraan of drukondervangende minithermostaat zoals bijvoorbeeld de Grohe Grohtherm Micro of gelijkwaardig, die relatief eenvoudig is te plaatsen met een klemkoppeling in de waterleidingen onder de wastafel of gootsteenbak. Door deze ingreep komt de warmtapwatertemperatuur aan het tappunt niet boven een vooraf ingestelde veiliger temperatuur. Een boilertemperatuur boven ca. 70°C is in verband met de verhoogde kans op ketelsteenvorming alsmede vanuit een energetisch oogpunt niet wenselijk.


pagina 9


4.

Overzicht van preventieve maatregelen

4.1 Maatregelen voor desinfectie van legionella Voor achtergrondinformatie met betrekking tot Maatregelen voor desinfectie van legionella verwijzen wij hier naar Tab 4 -2.1.

4.2 Temperatuurmetingen 4.2.1 Meetfrequentie Omdat legionella onder de 25°C en boven de 50°C niet uitgroeit, is het meten van de temperatuur een belangrijk beheersinstrument. Daarbij is het noodzakelijk de meest kritische punten in het leidingsysteem te onderkennen en op die punten bij voorkeur permanent of anders volgens een vooraf bepaald schema te meten. Het evalueren van deze metingen verschaft informatie over de noodzaak tot het nemen van maatregelen. Conform het gestelde in het Modelbeheersplan in paragraaf 4.3 is het gewenst de watertemperatuur met grote regelmaat te meten: • Warmtapwater : wekelijks, locatie : de toevoer vanaf en de circulatiegroepen naar de boilers • Drinkwater : maandelijks, locatie : bij de watermeter èn bij kritische tappunten 4.2.2 Meetpunten Verschillende punten worden qua temperatuur in beeld gebracht Hierbij wordt de temperatuur over meerdere minuten gemeten om zo het verloop in de tijd vast te stellen. • Warmtapwater i.v.m. Handhaving Minimum Warmtapwatertemp. (HMW) − Aanvoer vanaf de boiler in de ketelruimte − Circulatieretour naar de boiler in de ketelruimte • Drinkwater − Bij de watermeter als referentiemeting. − Laatste tappunt van een streng of onbedoeld OpWarming Koudtapwater (OWK): - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt - 3 0.40 chloor-insitu-ruimte oogdouche - 6 0.41 ketelhuis/filterruimte cv-vulkraan - 8 0.35 instructiebad zwemzaal brandsl.haspel - 10 0.33 wedstrijdbad zwemzaal brandsl.haspel - 12 0.37 doelgroepenbad zwemzaal brandsl.haspel - 22 0.19 blotevoetengang (toiletten) wastafel - 29 0.25 toiletten dames wastafel - 35 0.32 badmeesterspost/ehbo wastafel - 42 0.20 babykleedruimte wasbak + mk - 48 0.10 personeelsruimte wasbak + mk - 58 0.06 kleedunit personeel-H wastafel - 76 0.44 keuken tapkraan pistool - 79 0.48 bar spoelbakkraan


leidingvertakking

i.v.m.

pagina 10


4.3 Bacteriologische controle 4.3.1 Meetfrequentie Voor achtergrondinformatie met betrekking tot Meetfrequentie van Bacteriologische controles van legionella verwijzen wij hier naar Tab 4 -2.3. 4.3.2 Monsternamen Waterspeelplaats Plejadeplein laat het water controleren door [naam laboratorium] te [plaats], die geaccrediteerd is als STERLAB onder nummer [accreditatienummer] met als globaal accreditatiegebied: drink-, afval-, grond-, oppervlakte-, zwemwater, in- en effluenten, slib, grond en monsterneming Bacteriologische controle dient te worden uitgevoerd overeenkomstig NEN 6265 of een gelijkwaardige methode door laboratoria die een kwaliteitsborgingssysteem hanteren dat gebaseerd is op ISO 17025 of een gelijkwaardige norm en die daarvoor overeenkomstig deze norm geaccrediteerd zijn. Sterlaboratoria voldoen aan deze eisen. De Stichting Raad voor Accreditatie in Utrecht houdt ten behoeve van de overheid, bedrijfsleven en consumentenorganisaties toezicht op instellingen in de publieke en private sector die de kwaliteit beoordelen van producten, werkprocessen en meetinstrumentaria. Op verzoek kan de Raad zo'n instelling (bijvoorbeeld certificerende instelling of laboratorium) op grond van vastgelegde criteria doorlichten en bij gebleken competentie een accreditatie verlenen. Testlaboratoria die het accreditatiemerk STERLAB mogen voeren, hebben bewezen dat ze testen met een hoge mate van zekerheid en conform de betreffende normen. Deze accreditaties zijn gebaseerd op EN 45001. Het accreditatiemerk STERLAB is in gebruik sinds 1986. Momenteel zijn er circa twintig laboratoria STERLAB gecertificeerd. Van de volgende mengwatermeetpunten is het zinvol een monster te nemen: • ruimte 0.31 doucheruimte douche m. naderingsknop, frequentie 12 x /jr • ruimte 0.23 douche miva ruimte douche m. therm. mengkraan, frequentie 1 x /jr • ruimte 0.06 douche pers.ruimte H douche m. therm. mengkraan, frequentie 1 x /jr De volgende koudwatermeetpunten zijn als monsternamepunt aangewezen: • ruimte 0.35 zaal doelgroepenbad brandslanghaspel, frequentie 1 x /jr Indien bij de douche in ruimte 0.31 aanhoudend geen legionella wordt aangetroffen, kan de frequentie worden teruggebracht tot 4 x /jr. Er zijn vooralsnog geen andere koudwatertappunten of warmwaterpunten aangewezen voor bacteriologische controle. Afhankelijk van te hoge temperatuurmetingen (hoger dan 25°C) en gewijzigde inzichten kunnen alsnog tappunten door de instelling worden aangewezen voor monstername.


pagina 11


4.4 Overzicht preventieve maatregelen Navolgend worden de uit de risico-inventarisatie voortvloeiende maatregelen verzameld en als eenmalig of regelmatig uit te voeren project gepresenteerd. Na uitvoeren van deze maatregelen dienen de frequent uit te voeren maatregelen te worden ingesteld. Voor de tappunten worden hierbij afkortingen gebruikt. Zie het Beheersplan Tab 9.3 (omschrijvende woordenlijst) voor een verklaring. 1. Het verwijderen van de omloopleiding van de watermeter bij het leveringspunt − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Bij het aansluitpunt in de ketelruimte is een omloopleiding van de watermeter aanwezig. Geadviseerd wordt om deze omloopleiding duurzaam te verwijderen of –indien gewenstdemontabel te maken en bij geen gebruik te demonteren. 2. Controleerbare keerkleppen aanbrengen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Op de volgende plaatsen dient –op de juiste wijze- een controleerbare terugslagklep te worden aangebracht (type EA volgens VEWIN werkblad 3.8): - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt opmerking - 21 0.41 ketelhuis/filterruimte kw voeding boiler tsk niet contr.baar - 23 0.32 badmeesterspost/ehbo centraalventiel afw. in kw-aansl. - 3 0.40 chloor-insitu-ruimte oogdouche - 5 0.41 ketelhuis/filterruimte oogdouche - 7 0.35 instructiebad zwemzaal tapkraan bij bsh - 9 0.33 wedstrijdbad zwemzaal tapkraan bij bsh - 11 0.37 doelgroepenbad zwemzaal tapkraan bij bsh - 44 0.13 schoenengang tapkraan bij bsh - 46 0.33 wedstrijdbad zwemzaal tapkraan bij bsh - 49 0.10 personeelsruimte tapkraan –vwm vaatwasmachine - 52 0.14 containerberging tapkraan –wm wasmachine - 71 0.42 coffeecorner tapkraan –kza koffiezetapparaat - 73 0.44 keuken tapkraan –ijs ijsblokjesmachine - 74 0.44 keuken tapkraan –bsa bierspoelapparaat - 75 0.44 keuken wastafel-mk rvs handwasbak - 120 0.44 keuken wastafel-mk rvs handwasbak - 83 0.43 opslagruimte sproeidouche bij afwasmachine In beide aanvoerleidingen van de rvs wasbak in de keuken dienen dus controleerbare terugslagkleppen te worden aangebracht. 3. Aanpassen circulatie warmtapwaterleidingnet − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: In de huidige situatie wordt in het warmtapwatercirculatienet niet op alle plaatsen een temperatuur van tenminste 60ºC bereikt en gewaarborgt. Dit levert een potentieel onveilige situatie op. De installatie dient aangepast te worden, oa door: - Zo nodig dient in de ketelruimte een circulatiepomp met voldoende opvoerhoogte te worden geplaatst. - Het deugdelijk thermisch isoleren van alle warmtapwatercirculatieleidingen.


pagina 12


4. Controleerbaar maken temperatuurmeters warmtapwaterleidingnet − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Bij de boilerinstallatie zijn op de boileruitlaat en op de circulatieretour van het warmtapwaterleidingnet vaste temperatuurmeters geinstalleerd. - Teneinde de aanwijzing van deze temperatuurmeters in de ketelruimte te kunnen controleren is het raadzaam om na iedere thermometer een controletappunt te voorzien. Hier kan met een (geijkte) handmeter de temperatuur van de uitstroom worden bepaald. 5. Controleerbaar maken van de douchedesinfectie-installatie − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: De aanwezige douchebedienings- en desinfectieinstallatie is niet uitgevoerd met een temperatuurregistratiesysteem. Hierdoor is de controle op een juiste werking van de desinfectiecyclus (die ’s-nachts plaatsvindt) moeilijk mogelijk. - Geadviseerd wordt, om een temperatuurloggingsyteem aan te brengen, en dit te koppelen aan het aanwezige temperatuurregelsysteem van de boiler in de ketelruimte. Een andere mogelijkheid biedt een stand-alone registratie systeem bijvoorbeeld van het fabrikaat Testo, waarmee tot 4 individuele temperaturen continu gelogd, nadien uitgelezen en op de PC verwerkt kunnen worden. 6. Voorkomen verbrandingsgevaar bij warmtapwaterpunten − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Verbrandingsgevaar voor gebruikers kan zich voordoen op de volgende ruimtes/punten: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt - 112 0.23 mindervalidentoilet WT-mk - 114 0.22 werkkast UG-mk - 115 0.20 babykleedruimte GB-mk - 116 0.20 babykleedruimte GB-mk - 117 0.10 personeelsruimte GB-mk - 120 0.44 keuken WT-mk - 121 0.44 keuken GB-mk - 122 0.43 opslagruimte D-spr. Genoemde douches, wastafels en gootsteenbakken kunnen eventueel worden voorzien van een thermostaatkraan of drukondervangende minithermostaat zoals bijvoorbeeld de Grohe Grohtherm Micro of gelijkwaardig, die relatief eenvoudig is te plaatsen met een klemkoppeling in de waterleidingen onder de wastafel of gootsteenbak. Door deze ingreep komt de warmtapwatertemperatuur aan het tappunt niet boven een vooraf ingestelde veiliger temperatuur. 7. Opzetten van actuele waterleidingtekeningen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: De aanwezige tekeningen van waterleidingen en tappunten van de locatie zijn niet up-todate. Het is raadzaam ze in praktijk te controleren en deze informatie in tekeningen te verwerken zodat een up-to-date set ontstaat. Hierbij dient met de aanwijzigen in de Waterleidingwet (“welke informatie dient de tekening te bevatten”) rekening gehouden te worden.


pagina 13


8. Doorspoelen weinig gebruikte tappunten. − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Weinig gebruikte tappunten dienen wekelijks kort (enkele minuten) te worden doorgespoeld. Het betreft de volgende tappunten: - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt - 72 0.02 centrale hal BSH koud - 44 0.13 schoenengang TK koud - 42 0.20 babykleedruimte GB-mk koud - 43 0.20 babykleedruimte GB-mk koud - 115 0.20 babykleedruimte GB-mk warm - 116 0.20 babykleedruimte GB-mk warm - 30 0.24 berging GK koud - 9 0.33 wedstrijdbad zwemzaal TK koud - 46 0.33 wedstrijdbad zwemzaal TK koud - 7 0.35 instructiebad zwemzaal TK koud - 11 0.37 doelgroepenbad zwemzaal TK koud - 3 0.40 chloor-insitu-ruimte D-no koud - 5 0.41 ketelhuis/filterruimte D-no koud - 80 0.43 opslagruimte GK koud Voor een brandslanghaspel geldt, dat zodra en zolang deze verzegeld en van een opschrift (“alleen in geval van brand te gebruiken”) voorzien is, het spoelen ervan kan vervallen. Indien uit de koudwatertemperatuurmetingen ongewenste opwarming van koudwaterpunten blijkt, dienen meerdere tappunten dagelijks gespoeld te gaan worden. De werkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals een Inspectie Milieuhygiëne of de provinciale Gedeputeerde Staten.. 9. Controle werking automatische desinfectiespoelbeurt : 4x per jaar − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Het 1x per kwartaal uitvoeren van een controle van de juiste werking van de automatische desinfectiespoelbeurt van de “drukknopdouches” (=individuele douches en de groepsdouche in doucheruimte): - t.nr. r.nr ruimteomschrijving type tappunt - 101 0.31 doucheruimte plafonddouche, 9 kops - 102-110 0.31 doucheruimte 8 x D-el De werkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals een Inspectie Milieuhygiëne of de provinciale Gedeputeerde Staten . 10. Controle werking controleerbare terugslagkleppen: 1x per jaar − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Jaarlijkse controle van de volledige sluiting van de geplaatste controleerbare terugslagkleppen. De werkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals een Inspectie Milieuhygiëne of de provinciale Gedeputeerde Staten . 11. Reinigen boilervoorrraadvat: 1x per jaar − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: Het boilervoorraadvat dient jaarlijks te worden gecontroleerd op de aanwezigheid van afzettingen of residu en zonodig te worden gereinigd. De werkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals een Inspectie Milieuhygiëne of de provinciale Gedeputeerde Staten .


pagina 14


12. Uitvoeren temperatuurmetingen − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming: p.m. − Omschrijving: De koudwatertemperatuur dient maandelijks te worden gemeten op de in hoofdstuk 4.2 aangewezen meetpunten. In geval van hoge omgevingstemperaturen is controle vaker gewenst. De werkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals een Inspectie Milieuhygiëne of de provinciale Gedeputeerde Staten . 13. Uitvoeren bacteriologische controle − Jaar van uitvoering : 2005 − Kostenraming € 70,- tot € 95,- per monstername − Omschrijving: Het is wettelijk verplicht bacteriologische controle te laten uitvoeren door een Sterlab of gelijkwaardig op de in hoofdstuk 4.3 aangewezen monstername-punten. De werkzaamheden dienen in een logboek te worden geregistreerd voor inzage door derden zoals een Inspectie Milieuhygiëne of de provinciale Gedeputeerde Staten .


pagina 15

Onderwerp Vaststellen diverse plannen ten behoeve van keurmerk Veilig en schoon zwembad Die Heygrave

Recommend Documents